Emaus 151

1

PARAFIA ŚW. STANISŁAWA BPA W SUBKOWACH NR 6 (151) LIPIEC/SIERPIEŃ 2013

2

LUMEN FIDEI – „encyklika na cztery ręce” 5 lipca br. w Watykanie Ojciec Święty Franciszek zaprezentował swoją pierwszą encyklikę Lumen fidei, czyli Światło wiary. Jest to wyjątkowy dokument nie tylko dlatego, że pierwszy za pontyfikatu Papieża Franciszka, ale także z tej racji, że jest to, posługując się określeniem Jego Świątobliwości, „encyklika na cztery ręce”. Pracę nad tym dokumentem zaczął bowiem już Benedykt XVI. Wyraźnie zaznaczył to we wstępie Jego Następca na Stolicy Piotrowej: „Prawie skończył on pracę nad pierwszym szkicem encykliki o wierze. Jestem mu za to głęboko wdzięczny i w duchu Chrystusowego braterstwa przejmuję jego cenne dzieło, dodając do tekstu kilka przemyśleń”. Lumen fidei wieńczy zatem tryptyk encyklik o trzech cnotach boskich: wierze, nadziei i miłości, który rozpo-

czął Papież Benedykt XVI, pisząc encykliki Spe salvi (W nadziei zbawieni) i Deus caritas est (Bóg jest miłością).

Dokument pięknie wpisuję się także w obchodzony obecnie w Kościele Rok Wiary. Jak napisał Papież Fran-

ciszek, stanowi on wspaniałą pomoc w „utwierdzania braci w tym niezmierzonym skarbie, jakim jest wiara, którą Bóg daje jako światło na drodze każdego człowieka”.

Ks. Marek Szynkowski

PODZIĘKOWANIE 15 sierpnia obchodziłem 25 - lecie duszpasterzowania w naszej parafii Subkowy.

Dziękuję Panu Bogu za łaskę tego daru, Matce Bożej - Patronce kościoła filialnego w Brzuścach, naszym Patronom: Św. Stanisławowi BiM, św. Rochowi, św. Maksymilianowi Marii Kolbe i bł. s. Marcie Wieckiej - za stałą opiekę i orędownictwo.

Serdeczne Bóg zapłać składam moim Współpracownikom i Przyjaciołom, członkom Rad Parafialnych i Wspólnot i innym Czcigodnym Parafianom: za modlitwy, życzenia, dary i ofiary.

Szczególne podziękowanie przekazuję na ręce Pana Wójta i Pana Przewodniczącego Rady Gminy Subkowy, a także wszystkich Panów Radnych za nadanie mi tytułu Honorowego Obywatela Gminy Subkowy.

Parafianom wszystkich wsi dziękuję za duży dar pieniężny z przeznaczeniem na nowe okna i witraże w subkowskim kościele.

Modlitwą kapłańską i dalszą służbą dla tej pięknej cząstki Kościoła, zwanego Subkowskim, będę się starał dzięki składać i prosić o błogosławieństwo Pana Jezusa dla każdego z Was. Przepraszam też tych wszystkich, których przez te ćwierć wieku obraziłem, dotknąłem, nie okazałem należnego szacunku i miłości.

Szczęść Boże Z prośbą o stałą modlitwę

3

Z życia naszej parafii... * 9 lipca minęła 25 rocznica śmierci śp. Ks.kan. Brunona Szylickiego, który prawie pół wieku był proboszczem naszej parafii. Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie. * 9 lipca w plebanii odbyło się spotkanie inż P. Baczyńskiego i nowego wykonawcy okien i witraży Lecha Sobieralskiego. Od września wznowione będą prace przy wymianie okien.

wanie ogromnego śniadania, rodzinie Goleniowskich i ich bliskich za tradycyjny poczęstunek w Narkowach (słynnymi już jagodziankami). * W sierpniu prosiliśmy parafian o dar abstynencji dla ratowania rodziny, wiary i przyszłości naszego narodu.

Polacy wydają rocznie na alkohol aż 30 mld zł. * 8 sierpnia pojechaliśmy z pielgrzymką autokarową do Lichenia (52 osoby). W drodze powrotnej odwiedziliśmy Kruszwicę nad J. Gopło: Mysią Wieżę i romańską kolegiatę z XI wieki.

* Również tego dnia spotkali się członkowie Rodziny Kolpinga przygotowując rajd rowerowy do Owidza. Przewodniczył Z. Makowski. Rajd odbył się 20 lipca i był połączony ze zwiedzaniem gro- * W każdą I niedzielę miesiąca Róże różańcowe z Subdziska. ków spotykają się o godz. * W dniach 10 i 11 lipca 1500 w domu parafialnym. odbyliśmy autokarową piel- Odmawiamy Koronkę, różagrzymkę do Częstochowy niec, śpiewamy ... Spotkaniu przewodniczy Dorota Uszyń(przez Gniezno). 50 osób. ska, prezes Róż różańco* 16 lipca ks. proboszcz prze- wych w naszej parafii. wodniczył w Gorzędzieju sumie odpustowej ku czci Matki * W sobotę 10 sierpnia ruBożej z Góry Karmel i głosił nęła pokaźna część muru ceSłowo Boże. glanego okalającego wzgórze kościelne w Subkowach * 21 lipca czuwaliśmy przy od strony północnej. 12 VIII Jezusie w Najświętszym Sa- obradowali w trybie pilnym kramencie podczas kolejnej przedstawiciele rad i wspóladoracji w Roku Wiary. not parafialnych, aby podjąć decyzję w sprawie odbudo* Część dziewcząt ze scho- wania muru. li, część ministrantów i inne dzieci brało udział w dwóch * 13 sierpnia miało miejsce wycieczkach (gratisowych): kolejne spotkanie w sprawie - 23 i 25 lipca - zorganizowa- okien i witraży w naszym kośnych przez Parafialny Zespół ciele. Brali w nim udział: radCaritas: nad morze i w Bory ny Michał Kasprzak, radny Adam Jarecki, inż P. BaczyńTucholskie 100 osób. ski, wykonawca Lech Sobie* 30 lipca gościliśmy piel- ralski, konserwator diecezjalgrzymów Pieszej Pielgrzymki ny k. W. Pytlik i ks. proboszcz na Jasną Górę - grupę tczew- F. Kamecki ską. U nas jest zawsze pierwszy postój i śniadanie. W domu * 14 sierpnia w kościele filialparafialnym przyjęliśmy 140 nym w Brzuścach sumę odosób. Dziękujemy kilkunastu pustową celebrował i homilię osobom i rodzinom za dary wygłosił nasz ks. wikariusz żywnościowe, napoje, ciasta Ariel Januszewski. i ofiary. Bóg zapłać paniom z zespołu Caritas za przygoto- * 15 sierpnia ks. proboszcz

dziękował Panu Bogu za 25. naszej parafii 5 ton żywności. lat duszpasterzowania w na- * Sierpniowa adoracja Najświętszego Sakramentu w raszej parafii. mach Roku Wiary odbyła się * Dwie stacje Drogi krzyżo- w sobotę 31 VIII (1500 - 1815) wej - na razie - są odrestau- w Subkowach; i w Brzuścach rowywane w pracowni w To- (1500 -1630). runiu. * Za ofiary złożone 18 VIII * Chłopców od klasy dru- na odbudowanie muru zegiej do piątej zapraszamy do braliśmy kwotę 3.400 zł. Bóg wspólnoty ministranckiej i w zapłać.

Subkowach i w Brzuścach * Ks. kan. Roman Misiak, jako kandydatów najpierw. proboszcz i kustosz sanktu* Ks. Ariela Januszewskie- arium Matki Bożej Pocieszego, który odchodzi na mocy nia w Lubiszewie zaprasza dekretu księdza biskupa Ry- na uroczystości odpustowe w szarda Kasyny do Parafii Św. niedzielę 1 września o godz.

Magdaleny w Czersku (po 6,5 1100. Przewodniczy Ks. bp orlatach pobytu w Subkowach) dynariusz Ryszard Kasyna. zastąpił z dniem 20 sierpnia ks. Marek Szynkowski, neo- * W niedzielę 1 września na prezbiter, Tego dnia ks. Mar- Mszy św. o godz. 730 modlimy ka serdecznie powitaliśmy się za ofiary II wojny świaw naszym kościele podczas towej, a zwłaszcza za naszych, którzy są upamiętnieni wszystkich Mszy św. na pomniku przy szkole i za * 26 sierpnia wyjechaliśmy naszych kapłanów, którzy w z kolejną pielgrzymką auto- tym tragicznym czasie zostali karową, tym razem do From- zamordowani: ks. Burczyka, borka oraz dwu sanktuariów ks. Krefta, ks. Schulza, ks. na Mazurach: Św. Lipki i Gie- Hunsdorfa. O godz. 1500 zapraszamy do kościoła do Kotrzwałdu. ronkę i Różaniec za poległych * 27 sierpnia zespół Caritas i pomordowanych, zwłaszcza rozdawał potrzebującym w w Szpęgawsku.

ŻEGNAJ KSIĘŻE ARIELU dziękujemy Ci za dwukrotną obecność wśród nas i życzymy wielkiej służby kapłańskiej w parafii Czersk Szczęść Boże fk

4

450 kilometrów do Matki Bożej... i my Nasze tegoroczne pielgrzymowanie rozpoczęło się we wtorek, 30 lipca, Już pierwszego dnia pielgrzym2013 roku. I choć pogoda nie sprzyjała pieszym, to nasze serca były w ki w Nowej Cerkwi odwiedził nas pełni gotowe. ksiądz proboszcz Feliks, który dodał nam sił na resztę dni. Jednak to nie W tym roku na spotkanie z Matką cie pielgrzymki panowała przyjazna był koniec miłych odwiedzin, gdyż w Boską Jasnogórską wyruszyło 210 atmosfera oraz wzajemna troska o okolicach Dębna Królewskiego spotosób, czyli o 30 pielgrzymów więcej współtowarzyszy. Łącząca nas więź kaliśmy się z księdzem prałatem niż w roku ubiegłym. Nasz najmłod- była w tym czasie jedyna w swoim Stanisławem Cieniewiczem, który szy pielgrzym miał 5 lat, a najstar- rodzaju, co zapewne zawdzięczamy wprost nie mógł się z nami rozstać. szy liczył 71 wiosen. łaskom płynącym od Ducha ŚwięteSzczególne podziękowania nalego. Po codziennym przejściu około Każdy z 15 dni pielgrzymki był 40 km (najdłuższy etap liczył 56 km, żą się księdzu Karolowi Pobłockieniepowtarzalny i wyjątkowy, jednak zaś najkrótszy, w ostatnim dniu, za- mu za opiekę, wsparcie i duże pocodziennie nasza wędrówka ku Jas- ledwie 10 km) noce spędzaliśmy u czucie humoru. Myślimy o księdzu nej Górze rozpoczynała się Maszą dobrych ludzi w ich domach i gospo- Karolu i życzymy wielu łask Bożych Świętą o godzinie 600 rano. Po na- darstwach. Jednakże nie zabrakło na nowej parafii. Serdeczne Bóg zabożeństwie udawaliśmy się dalej na również noclegów w szkołach, świet- płać dla naszego księdza proboszpołudnie Polski. Nasz dzień dzie- licach, remizach, stodołach, a nawet cza i parafian za modlitwę w naszej lił się na 3 lub 4 etapy i tyle samo pod gołym niebem, które to noclegi intencji. My także część trudu poświęciliśmy w intencji naszej parafii. przerw na krótki odpoczynek, posiłki wspominamy wyjątkowo miło. oraz spotkania i rozmowy z okoliczWielu pielgrzymów przez całą Choć z nieba lał się na zmianę nymi mieszkańcami. drogę na Jasną Górę mile wspodeszcz lub żar, nasza pogada duW czasie drogi czas wypełnia- cha była niezmienna. Jedyną naszą minało subkowski poczęstunek, liśmy modlitwą, śpiewem, jednak bolączką były uporczywe odciski szczególnie pyszne jagodzianki w nie brakowało nam wewnętrznego i pęcherze, które pojawiały się po Narkowach.

A. Lisewska skupienia oraz ofiarowania swych długim deszczowym dniu, jak grzyi pielgrzymi z Subków sił w osobistych intencjach. W trak- by po deszczu.

5

Piesi pielgrzymi na Jasną Górę z parafii Subkowy Pielgrzymi funkcyjni: Kussowski Łukasz - główny porządkowy Łódka Michał - oprawa muzyczna (gitara) Sarkowicz Leszek - kierowca autobusu Słyszewska Agnieszka - służba medyczna Zieliński Andrzej - kierowca autobusu Pielgrzymi: Janoszczyk Angelika Jurczyńska Dominika Jurczyńska Grażyna Kopp-Ostrowska Anna Kruszyńska Justyna Kużnia Renata Lisewska Aleksandra Lisewska Anna Lisewska Julia Łabuda Danuta Musiał Joanna Sobolewski Przemysław Zakrzewska Barbara Zdziebłowska Monika Zielińska Anna Zielińska Karolina Zielińska Kinga

6

NOWY ROK SZKOLNY 2 wrzesień 2013 W SUBKOWACH

800 Msza św. dla uczniów Gimnazjum 900 Uroczystość w gmachu gimnazjum 1000

Msza św. dla uczniów Szkoły Podstawowej

1100

Uroczystość w gmachu szkoły

PRACOWALI przy rozbiórce muru i sortowaniu cegieł (od 19 - 24 sierpnia) 1. Michał Cichocki 2. Roman Wojtaś 3.Tadeusz Woźniak 4. Stanisław Korus 5. Roman Dzienniak Proboszcz parafii dziękuje w/w panom, a także Panu J. Czachorowskiemu bardzo dziękuję za gratisowe przekazanie narzędzi do prac przy rozbiórce przewróconego muru i 100 par rękawic.

Bóg zapłać ks. Feliks Kamecki Proszę o dalszą pomoc. Prace rozpoczynamy ok. godz. 800, ale można też przyjść o dowolnej godzinie. Proszę się zgłaszać przy biurze parafialnym. fk.

WITAMY w naszej parafii

ks. Marka Szynkowskiego nowego wikariusza (od 20 sierpnia), któremu życzymy pięknej pracy duszpasterskiej, błogosławieństwa, ukochania tej cząstki Kościoła, która nazywa się parafią Subkowy, orędownictwa naszych wielkich Patronów oraz serdeczności i uśmiechu naszych Parafian.

Księże Marku - Szczęść Boże na Twojej pierwszej parafii ... fk

Kronika parafialna SAKRAMENT CHRZTU OTRZYMALI Igor Piotr Seklecki z Subków Piotr Andrzej Śledź z Subków Marcin Makowski z Subków Samuel Mariusz Dettloff z Czarlina Adam Krystian Brojek z Holandii Filip Jacek Kowalski z Tczewa Agata Anna Grabowska z Radostowa Lena Alfuth z Brzuśc Klara Ostrowska z Wielkiej Słońcy Magdalena Ewa Malmur z Subków Paulina Chrzanowska z Subków Kamila Danuta Lipska z Czarlina Borys Franciszek Grala z Brzuśc Fabian Piotr Nagórski z Subków ŚLUB SAKRAMENTALNY ZAWARLI Krzysztof Kusz z Gdańska i Marta Klein z Subków Karol Lisewski z Brzuśc i Anna Kurczyńska z Subków Ireneusz Balda z Gniszewa i Wiesława Kozak z Gniszewa Arkadiusz Słomski z Tczewa i Dorota Gołyńska z Subków Mieszko Helbich z Torunia i Aleksandra Kwiatek z M. Garca Karol Siwiak z Miłobądza i Katarzyna Kuraszewska z Radostowa Krzysztof Żurawski z Narków i Magdalena Szramka z Subków ODESZLI DO WIECZNOŚCI Irena Goleniowska z Narków, lat 76 Aleksandra Sikora z Tczewa, lat 66 Jerzy Kolberg z M. Garca, lat 76 Janina Zawryn z Gniszewa, lat71 Marcin Seklecki z Subków, lat 25 Franciszek Brodowski z Subków, lat 94 Zbigniew Buczak z Sopotu, lat 76

INTENCJA PAPIESKA DLA ŻYWEGO RÓŻAŃCA NA WRZESIEŃ 2013 Aby ludzie naszych czasów, często pogrążeni w zgiełku, odkryli na nowo wartość ciszy i potrafili słuchać głosu Boga i ludzi

7

R o z m a i t o ś c i ... * 13,5 tys. nauczycieli straciło pracę w roku 2012, a o 1, 521 mln zmalała liczba uczniów w polskich szkołach w ostatnich siedmiu latach. Prasa podawała, że do końca tego lata może stracić pracę jeszcze 8 - 10 tys. nauczycieli. Ten proces będzie postępował w szkołach podstawowych do roku 2016, a w szkołach średnich do 2024. Miejsc pracy dla nauczycieli przybywa jedynie w przedszkolach (3000 nowych etatów w 2012 r.).

* „W Polsce antysemitą zostaje ten, kto się nie podoba Żydom” (Aleksander Rozenfeld, poeta, publicysta). * W Polsce codziennie jest 3 miliony nietrzeźwych, a 4,5 mln pije intensywnie. Aż 10 litrów 100 proc. alkoholu przypada na 1 mieszkańca. I rośnie. Najwięcej mężczyzn pije między 20 30 rokiem życia. Kobiety między 30 - 40 rokiem. 600 - 900 tys. jest uzależnionych. Sierpień 2013 miał być kolejnym czasem rotowania Ojczyzny poprzez dar abstynencji.

* Komunizm zawalił się z powodu błędu antropologicznego: zamknął człowieka w konsumpcyjnej doczesności, nie dając * Muzeum Powstania Warszawskiego jest najbardziej popu- żadnej mądrej i całkowitej odpowiedzi na pytanie: kim jest larną placówką zwiedzania w Polsce. Odwiedziło je ponad 4 Człowiek ? ... A obecnie człowiek żyje bez żadnej metazfizyki” miliony osób. Jan Ołdakowski, dyr. Muzeum Powstania War- (ks.prof.Jan Perszon). szawskiego mówi: „W wielu młodych Polakach jest coraz mocniejsza niezgoda na letniość, nie chcą już „świata na tróję”, w * 6, 2 mln turystów odwiedziło w tym roku 753 już Jarmark św. Dominika (O 200 tys. więcej niż w roku ubiegłym). którym nie szanuje się bohaterów”. * 4 lipca minęła 70. rocznica (4.VII.1943) „katastrofy gibraltarskiej”, w której zginął naczelny wódz Polskich Sił Zbrojnych i premier rządu na uchodźctwie generał Władysław Sikorski. Do dzisiaj nie wyjaśniono okoliczności tej katastrofy.

* W przedszkolu „Egolia” w Sztokholmie nie wolno używać słów „dziewczynka” i „ chłopiec”. Wszyscy są kolegami. By nie stosować zaimków osobowych „ona” (hon) i „on” (han), wprowadzono nieistniejące w szwedzkim „ono” (hen).

* W Borach Tucholskich, w miejscowości Dębowiec, gmina Cekcyn, ma powstać największy w Europie i jeden z największych na świecie radioteleskopów. Ten gigant ma mieć czaszę ruchomą o średnicy od 90 - 120 m. Jego wielkość pozwoli odbierać dane z miejsc oddalonych od Ziemi o miliardy lat świetlnych.

* Rosyjska Duma Państwowa przyjęła uchwałę zakazującą adopcję dzieci rosyjskich w krajach, które prawnie zrównały związki homoseksualne z małżeńskimi.

* Reformie edukacyjnej, która ma wprowadzić obowiązek szkolny dla sześciolatków, sprzeciwia się aż dwie trzecie Po* Podkarpacie jest regionem o najmniejszym w Polsce laków. wskaźniku rozwodów i największą dzietnością w rodzinach.

Dlaczego? Bo tu mieszkają bardzo religijne rodziny. Nawet * Komitet Inicjatywy Ustawodawczej „Stop aborcji” złożył w uczeni z Uniwersytetu Łódzkiego twierdzą, że „to zasługa bar- Sejmie ponad 400 tys. podpisów pod projektem ustawy zakazującej zabijanie dzieci przed narodzeniem ze względu na dzo silnej sfery duchowej mieszkańców”. podejrzenie choroby. * Generał dywizji Janusz Bojarski jako pierwszy Polak pokieruje od przyszłego roku Akademią Obrony NATO w Rzymie. * Polacy urlopy przeważnie spędzali w RODOS (czyli w : Rodzinnych Ogródkach Działkowych Ogrodzonych Siatką).

Tak postanowił Komitet Wojskowy sojuszu.

Uśmiechnij się Mąż do żony: - Kochani, nie mogę znaleźć herbaty!

- Ty beze mnie to z niczym byś sobie nie poradził! Herbata jest w apteczce, w puszce po kakao, z nalepką „sól”.

*** - Jak się nazywa żona popa?

- Poparzona.

*** - Jak się nazywa prawosławny ksiądz?

- Pop. - A jak się nazywa w takim razie prawosławny organista?

- Pop-musik.

*** - Co to za święty: ma dwie nogi, dwa serca, cztery ręce i cztery nogi?

- Święty związek małżeński.

*** Mała Kasia strasznie się nudziła na kazaniu. Kiedy ksiądz wreszcie zakończył, wybiegła na środek kościoła i zawołała: „Bogu niech będą dzięki. Do domu już!”

8

PIERWSZE DNI W SZKOLE Kończą się wakacje. Przed nami wrzesień, a wraz z nim czas zmian dla wielu dzieci, które zaczną edukację w szkole.

Odtąd już nie będą uczęszczać do przedszkola, w którym spędziły niekiedy kilka lat. Nadszedł dla nich czas na nowe miejsce, kolegów, nauczycieli, a także zasady. Dzieci te często boją się nieznanego, boją się jak zareagują inne dzieci, jaka będzie nauczycielka – pani, która będzie się nimi opiekowała zamiast mamy czy pani z przedszkola.

Jak więc pomóc pierwszoklasiście wejść w nowe środowisko i sprostać nowym zadaniom oraz wymaganiom, stawianym przez szkołę?

Na początku należy oswoić dziecko z nieznanym. Dobrze jest uświadomić mu, co je czeka w szkole. Opowiedzieć, jak wyglądają lekcje, że w szkole będą też inne dzieci starsze od niego i że nie należy się ich bać. Należy pamiętać, aby wszystko przedstawić w pozytywnym świetle. Nie można nigdy straszyć szkołą i mówić, że czegoś nie potrafi zrobić. Takie słowa mogą jeszcze dodatkowo zestresować malucha. Można też wcześniej wybrać się do budynku szko-

ły i pokazać dziecku, gdzie będzie się uczyć i jak wygląda szkoła.

Nowością dla dziecka będzie konieczność dłuższego siedzenia w ławkach, warto więc uczulić je, że nie może biegać po sali w trakcie zajęć ani siadać, gdzie mu się podoba. Trzeba podkreślić, że dziecko we wszystkim powinno słuchać nauczyciela i gdy czegoś potrzebuje powinno zwracać się do niego. Generalnie zawsze – nie tylko przed pierwszym dniem, starajmy się budować autorytet nauczyciela przez wyrażanie się o nim z szacunkiem i sympatią. I co bardzo ważne, gdy nasze dziecko będzie skarżyć się na niego, najpierw porozmawiajmy spokojnie z nauczycielem – on jest zawsze po naszej stronie.

Pierwszy dzień w szkole jest dla dziecka szczególny, bardzo emocjonalny.

Dzień ten jest świętem dla ucznia, jak i dla rodziców. Bardzo dobrze jest więc towarzyszyć w tym dniu i nawet wziąć dzień wolny w pracy. Rano zadbajmy, abyśmy mieli dość czasu, byśmy nie

wychodzili w pośpiechu, bojąc się spóźnienia. Po uroczystości warto wybrać się wspólnie np. na lody. Pierwsze dni zazwyczaj przeznaczone są na bliższe poznanie z nauczycielem, kolegami, ze szkołą. Jest to czas, gdy dziecko może przynieść swoją ulubioną maskotkę, dzięki czemu poczuje się raźniej wśród nowych twarzy.

Gdy dziecko w pierwsze dni nie chce zostać w szkole, nie dyskutujmy, nie starajmy się go przekupić nową zabawką.

Starajmy się natomiast pokazać, że w szkole jest coś fajnego, że przyjemnie spędzi w niej czas. Zapewnijmy, że odbierzemy je o umówionym czasie i że jesteśmy punktualni. W domu zachęcajmy dziecko do opowiadania o tym, co robiło w szkole. Niech opowiada o tym, co się działo, tyle ile potrzebuje.

Im szybciej dziecko polubi szkołę, tym łatwiej będzie mu w niej funkcjonować.

Obowiązki szkolne na początku zawsze będą uciążliwe, ale stopniowo pierwszoklasista przyzwyczai się do nich.

Najważniejsze jednak jest, aby rodzice zrobili wszystko, żeby nastawienie dziecka do szkoły było pozytywne. Dziecko należy wspierać i okazywać dumę z każdego, nawet najmniejszego osiągnięcia, ale też nie należy lekceważyć żadnych obaw, które komunikuje nam dziecko.

Myślę, że dzieci, tak ciekawe świata, na pewno szybko się zaklimatyzują i polubią szkołę. Życzę powodzenia!

Opr. S. Cichocka

Z KOMPENDIUM KATECHIZMU KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO WIERZĘ W BOGA OJCA „WIERZĘ W BOGA OJCA WSZECHMOGĄCEGO, STWORZYCIELA NIEBA I ZIEMI” część III Co Bóg stworzył?

Pismo Święte mówi: „Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” (Rdz 1,1). Kościół w swoim wyznaniu wiary stwierdza, że Bóg jest Stwórcą wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych, wszystkich bytów duchowych i materialnych, to jest aniołów i świata widzialnego, a na końcu człowieka.

Kim są aniołowie?

Aniołowie są stworzeniami

czysto duchowymi, niecielesnymi, niewidzialnymi i nieśmiertelnymi, bytami osobowymi, posiadającymi rozum i wolę. Kontemplując nieustannie oblicze Boga, wielbią Go, służą Mu i są Jego wysłannikami w wypełnieniu zamysłu zbawienia wszystkich ludzi.

W jaki sposób aniołowie są obecni w życiu Kościoła?

Kościół łączy się z aniołami w uwielbianiu Boga, wzy-

wa ich wstawiennictwa i czci w liturgii pamięć niektórych z nich. Każdy wierny ma anioła jako nauczyciela i pasterza prowadzącego przez życie (św. Bazyli Wielki).

Co mówi Pismo Święte o stworzeniu świata widzialnego?

Przez opowiadanie o „sześciu dniach” stwarzania Pismo Święte pozwala poznać wartość stworzenia i jego przeznaczenie dla chwały Bożej i

dla dobra ludzi. Każda rzecz zawdzięcza swoje istnienie Bogu, od którego otrzymuje własną dobroć i doskonałość, własne prawa i własne miejsce we wszechświecie.

Jakie miejsce zajmuje człowiek w dziele stworzenia?

Człowiek jest szczytem stworzenia, ponieważ, został stworzony na obraz i podobieństwo Boże.

Jaki jest związek między dziełem stworzenia i dziełem Odkupienia?

Dzieło stworzenia osiąga swój szczyt w jeszcze większym dziele Odkupienia.

Daje ono początek nowemu stworzeniu w Chrystusie, w którym wszystko odnajduje swój najpełniejszy sens i wypełnienie.

9

PERŁA SŁOWA Biblijne spojrzenie na seksualność człowieka

W dyskusji na temat seksualności człowieka pojawiają się czasami zdania: „w sferze seksu Kościół ZAWSZE jest na nie”, „Kościół zakazuje wszystkiego, co przyjemne”, „Kościół to największy wróg seksualności człowieka”.

Takie utarte slogany padają najczęściej z ust tych, którzy chcieliby w swoim życiu seksualnym iść „swobodnie” drogą wyznaczoną przez pożądanie i instynkt, tak jak zwierzęta.

Ale człowiek nie jest tylko zwierzęciem, które kieruje się instynktem, lecz poza ciałem posiada także element duchowy, emocje, które sprawiają, że jest osobą.

Dlatego Bóg nie pozwala na traktowanie kogokolwiek jak instrument, rzecz do użycia, lalkę Barbie, ale kogoś, kto zasługuje na prawdziwą, głęboką miłość. Słowem: nie pozwala na oderwanie seksu od miłości. Na kartach Pisma Świętego Pan Bóg pozostawił wskazania, które pomagają nam właściwie przeżywać i rozumieć ten wielki dar, jakim jest seksualność człowieka.

W Księdze Rodzaju czytamy: Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną (...). A Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre (Rdz 1,28.31). Słowo Boże w innym miejscu tej Księgi mówi: Potem Pan Bóg rzekł: Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam; uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc. (...)

Dlatego to mężczyzna opuszcza ojca swego i matkę swoją i łączy się ze swą żoną tak ściśle, że stają się jednym ciałem (Rdz 2,18.24). Pan Bóg zatem chce, aby mężczyzna łączył się z kobietą i w ten sposób przekazywali życie. Chce, aby ludzie byli płodni i rozmnażali się, co ocenia jako bar-

dzo dobre. Mówiąc dosadnie Pan Bóg... chce seksu, dla ludzi rzecz jasna. Seks jest czymś dobrym, ale seks będący owocem miłości, a nie braku odpowiedzialności, i seks otwarty na przekazywanie życia. Pan Bóg uczynił seks przyjemnym, ponieważ chciał, aby dar życia był przekazywany w sposób przyjemny. Możemy zapytać się, czy jeszcze ludzie żyliby na Ziemi, gdyby dar życia był związany na przykład z wycinaniem sobie kawałka serca i wszczepianiem go do organizmu drugiej osoby, a nie z seksem. Nie można jednak oderwać seksu od miłości, a miłości od odpowiedzialności. Dopiero kiedy mężczyzna lub kobieta opuszczą swoich rodziców, a zatem dadzą sobie dowód prawdziwej miłości przez zawarcie małżeństwa, łączą się i stają jednym ciałem. Szóste przykazanie dane przez Boga Mojżeszowi na Górze Synaj brzmi: Nie będziesz cudzołożył (Wj 20,17).

Jeśli ktoś ciągle wątpi w to, że seksualność człowieka jest w oczach Pana Boga czymś „bardzo dobrym”, a On „wszystkiego nam nie zabrania” to warto przytoczyć fragment z najbardziej erotycznej księgi Pisma Świętego – Pieśni nad pieśniami.

O jak piękna jesteś, przyjaciółko moja, jak piękna, oczy twe jak gołębice! Zaiste piękny jesteś, miły mój, o jakże uroczy!

Łoże nasze z zieleni (...) Oczarowałaś me serce, siostro ma, oblubienico, oczarowałaś me serce jednym spojrzeniem twych oczu, jednym paciorkiem twych naszyjników. Jak piękna jest miłość twoja, siostro ma, oblubienico, o ileż słodsza jest miłość twoja od wina, a zapach olejków twych nad wszystkie balsamy! Miodem najświeższym ociekają wargi twe, oblubienico, miód i mleko pod twoim językiem, a zapach twoich szat jak woń Libanu (Pnp 1,15-16; 4,9-11). W Księdze Przysłów natomiast znajdziemy taki fragment: (...) znajduj radość w żonie młodości. Przemiła to łania i wdzięczna kozica, jej piersią upajaj się zawsze, w miłości jej stale czuj rozkosz! (Prz 5,19-20). Tak, to są fragmenty Pisma Świętego! Znajdujemy w Słowie Bożym bardzo pozytywną ocenę miłości między mężczyzną i kobietą. W Pieśni nad pieśniami dialog, który się toczy między mężczyzną i kobietą, jest też interpretowany jako rozmowa Pana Boga ze swoim umiłowanym ludem – Izraelem, albo Chrystusa z Kościołem – „Oblubienicą Chrystusa”.. W Księdze Ozeasza relacja między prorokiem Ozeaszem a jego żoną również jest obrazem miłości Boga do ludzi. Te porównania świadczą, jak bardzo w Biblii miłość między mężczyzną i kobietą jest pozytywnie oceniana. Chodzi także o miłość erotyczną. W Księdze Tobiasza znajdujemy na przykład modlitwę małżonków Sary i Tobiasza przed nocą poślubną (Tb 8,5-8).

Podsumowując, należy stwierdzić, że nasza seksualność jest darem Boga. Bóg zaprzeczałby samemu sobie, gdyby traktował ją jako coś złego. Ten dar przez nas może być jednak niewłaściwie wykorzystywany. Z seksualnością jest podobnie jak z nożem. Mogę nim zrobić sobie kawałek chleba, ale mogę także zabić nim drugiego człowieka. Mogę dobrze korzystać z daru swojej seksualności, albo ranić siebie i innych. Mogę grać na gitarze piękne piosenki, albo próbować nią wbijać gwoździe.

Dlatego Pan Bóg przez Pismo Święte i naukę Kościoła uczy nas, jak sensownie i pięknie z tego daru korzystać. Seks sam w sobie nie jest niczym złym, seks dwóch kochających się małżonków to „poezja”, ale seks oderwany od prawdziwej, wiernej miłości to już tylko „rzemiosło”, w dodatku pozostawiające rany w psychice osoby wrażliwej i szukającej w życiu czegoś więcej niż tylko ulotnych przygód i erotycznych wrażeń.

Ks. Marek Szynkowski

10

WA K A CJE C JE PA R A AFI FI A L LN NE

W dniach 23 i 25 lipca odbyły się wycieczki parafialne dla ministrantów, scholii parafialnej oraz dzieci z rodzin wielodzietnych naszej parafii, w których wzięło udział 100 uczestników.

WYCIECZKA I W czasie pierwszej wycieczki chcieliśmy pokazać dzieciom i młodzieży piękno Mierzei Wiślanej i Zalewu Wiślanego. Liczyliśmy na spędzenie radosnego dnia nad morzem w pięknym kurorcie jakim jest Krynica Morska. Wyruszyliśmy z Subków do Krynicy Morskiej. Stamtąd statkiem ,,Monika,, popłynęliśmy przez Zalew Wiślany do Fromborka. Statek, którym odbywaliśmy rejs mógł zabrać na pokład 200 pasażerów. Ponieważ było pochmurno i nie można było korzystać z kąpieli słonecznych, sporo turystów wypoczywających na Mierzei Wiślanej wybrało się tego dnia tak jak my, w rejs do Fromborka. To małe miasteczko, w którym mieszka około 3 tyś. mieszkańców, ale w sezonie letnim odwiedzane jest przez tysiące turystów. We Fromborku żył, pracował i został pochowany w podziemiach katedry słynny na cały świat polski astronom, Mikołaj Kopernik. Z Torunia do Fromborka ściągnął go jego wuj, Łukasz Watzenrode. Tutaj Kopernik

pełnił funkcję administratora Kapituły Warmińskiej oraz prowadził obserwacje nieba i napisał swoje dzieło,, O obrotach sfer niebieskich,, We Fromborku przewodnik przypomniał nam postać Kopernika i oprowadził nas po Wzgórzu Katedralnym. Z Wieży wodnej oglądaliśmy panoramę miasta i Zalewu Wiślanego, zwiedziliśmy gotycką katedrę oraz wysłuchaliśmy w niej pięknego koncertu organowego. Po obiedzie w restauracji ,, Don Roberto,, był czas na pamiątkowe zdjęcie przed pomnikiem Mikołaja Kopernika a potem rejs powrotny do Krynicy Morskiej. Dzieci liczyły na kąpiel w morzu, ale zaczął padać deszcz i było zbyt zimno na kąpiel, więc ruszyliśmy w drogę powrotną do Subków. Po drodze zwiedziliśmy jeszcze Muzeum Stutthof w Sztutowie, w którym w czasie II wojny światowej mieścił się niemiecki obóz koncentracyjny, a także Malbork.

WYCIECZKA II Trasa drugiej wycieczki wiodła w

Bory Tucholskie. Dzień zapowiadał się pięknie, więc pojechaliśmy najpierw nad jezioro do Wiela, ale ku naszemu zaskoczeniu kąpielisko było jeszcze nieczynne ze względu na wczesną porę dnia. Pożegnaliśmy Wiele i skierowaliśmy się do Fojutowa, aby zobaczyć Akwedukt, czyli skrzyżowanie dwóch rzek płynących jedna nad drugą. Górą płyną wody Kanału Brdy, a dołem mała rzeczka Czerska Struga.

Akwedukt ma długość 75 m. . Różnica wysokości pomiędzy lustrami przecinających się rzek wynosi około 10 m.

Pod sklepieniem kanału znajduje się metalowo- drewniana kładka. Po niej można przejść wzdłuż Czerskiej Strugi na jego drugą stronę. Od paru lat obok Akweduktu wybudowano drewnianą wieżę widokową. Wdrapaliśmy się na nią. Rozciągał się z niej piękny widok na skrzyżowane rzeki i korony drzew. Nic dziwnego, byliśmy przecież w Borach Tucholskich, gdzie lasy ciągną się kilometrami. Z Fojutowa przez Tucholę dojechaliśmy do Cekcyna. Zdążyliśmy akurat na obiad w gościnnej restauracji „Cis” Po nim do późnego popołudnia wypoczywaliśmy nad jeziorem. Niektóre dzieci wolały się kąpać na strzeżonym kąpielisku

11 Było tak przyjemnie, że nie chciało się nam wychodzić z wody, dlatego musieliśmy odwołać zwiedzanie Muzeum Misyjnego Misjonarzy Werbistów w Górnej Grupie. W zamian za to wpadliśmy jeszcze na pół godziny do Wymysłowa, aby dzieci mogły zwiedzić chatę indiańską. Jeszcze był rynek w Tucholi z lodami i fontanną, przejazd obok cmentarza, gdzie spoczywa śp. ks. Konstanty Kreft, nasz przedwojenny proboszcz, zamordowany w Sztutowie („Dobry Jezu, a nasz Panie...”). Potem gnaliśmy prosto do autostrady, by przed zmrokiem dotrzeć do Subków.

Cecylia Stempa

P OD Z IĘ K OWA N IE Te wycieczki mogły się odbyć dzięki wsparciu wielu dobroczyńców z naszej parafii. Składam im serdeczne Bóg zapłać. Należą do nich; Bank Spółdzielczy w Tczewie, Monika i Marcin Malmur, Jolanta i Witold Domachowscy, Anna i Andrzej Zakrzewscy, Jan i Tadeusz Szwarc, Elżbieta i Jan Czachorowscy, Stanisław Dziak, Magdalena i Marek Mokwa, Joanna i Stanisław Klein, Alicja i Bogdan Zalewscy, Urszula i Marcin Klein, Beata i Jarosław Trochowscy, Marcin Wysiecki, Adam Zieliński oraz kilka anonimowych rodzin.

Podziękowania składamy Firmie Latocha za bezpłatne udzielenie autobusu i kierowców.

Cecylia Stempa Prezes PZC w Subkowach

Wycieczka parafialna do Fromborka i na mierzeję, lipiec 2013 r.

12

KSIĄDZ POD OSTRZAŁEM

Proszę Księdza, czy mój piesek będzie ze mną w niebie?

Wielu ludzi doświadcza bólu z powodu śmierci kogoś bliskiego. Mimo chrześcijańskiej nadziei na życie wieczne w niebie, śmierć fizyczna rozrywa serca najbliższym, otwiera krynice łez, a czasami także potoki lamentu i żalu.

Dotyczy to nie tylko śmierci bliskich nam osób, ale także śmierci zwierząt. Spontanicznie pojawia się pytanie, wyrażone werbalnie lub też osnute milczeniem i pozostawione własnym rozmyślaniom: Czy mój ziemski zwierzęcy przyjaciel będzie ze mną w niebie?

Kościół Katolicki nigdy nie odpowiedział na tak postawione pytanie „tak” lub „nie”.

Nie wiemy zatem, czy nasze ukochane czworonożne sierściuchy będą z nami w niebie.

O niebie wiemy tyle, że jest to stan, nie fizyczne miejsce, w którym człowiek jest „niebotycznie” szczęśliwy, a szczęście to wynika z przebywania z Bogiem i innymi zbawionymi oraz z wolności od naszych ludzkich ułomności, słabości, grzechów. To, co wiemy o niebie jako pewnik, jest zawarte w słowach św. Pawła: ani

oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, ani serce człowieka nie zdołało pojąć, jak wielkie rzeczy przygotował Bóg tym, którzy Go miłują (1 Kor 2,9).

Sednem nieba jest zatem doświadczenie miłości i szczęścia, które daleko wykracza poza nasze ludzkie wyobrażenia. To objawił nam Pan Bóg i taka wiedza jest dla nas wystarczająca w perspektywie naszego zabawienia.

Nie ma jednak głupich pytań, a nasz ludzki umysł, niejednokrotnie pobudzony przez doświadczenia życiowe, stawia także i tę kwestię: Czy w niebie będą zwierzęta? Nie wiemy! Być może, tak. Pismo Święte daje nam ku temu pewne przesłanki.

W Rz 8,19-21 czytamy: Bo stworzenie z upragnieniem oczekuje objawienia się synów Bożych. Stworzenie bowiem zostało poddane marności (…) w nadziei, że również i ono zostanie wyzwolone z niewoli zepsucia, by uczestniczyć w wolności i chwale dzieci Bożych. Z tego fragmentu wynikałoby, że podobnie jak w wyniku grzechu

dla nas nie będzie to żaden problem. Na lekcji dziecko nieoczekiwanie postawiło pytanie: „Czy seks to jest coś takiego, że można jeść równocześnie lizaka?”. Nauczycielka, nieco speszona pytaniem, po chwili milczenia odpowiedziała: „Raczej nie!”.

Ponieważ dla kilkuletniego dziecka jedzenie lizaka było największą przyjemnością w życiu, jakiej do tej pory doznało, odkrycie, że uprawianie seksu praktycznie wyklucza konsumpcję lizaka, spowodowało odpowiedź dziecka: „To ja w takim razie nigdy nie chcę tego seksu!”. Trudno bowiem było mu sobie wyobrazić, że coś bez lizaka może być przyjemne. Niektórzy uczniowie pytają: „Czy w niebie będzie mój piesek?”. Gdy katecheta odpowie: „Być może go nie będzie”, pada kontra: „W takim razie ja nie chcę iść do nieba!”. Nie mogą sobie wyobrazić nieba bez ulubionego zwierzątka, gdyż niebo ma być stanem nieskończonej szczęśliwości, a oni bez swojego zwierzęcego przyjaciela nie widzą szans na „radość na maksa”, tak jak dziecko nie wyobraża sobie szczęścia bez lizaka. Ale podobnie jak dziecko z wiekiem dorasta i dojrzewa do przekonania, że jednak bez lizaka może doznawać szczęścia, podobnie może być z nami, gdy przez czyściec dojrzejemy do przebywania w niebie i wyzwolimy się z wszelkich naszych ziemskich przywiązań, w tym z przywiązania do naszego ukochanego „futrzaka”. Jedno jest pewne: będziemy w niebie szczęśliwi (jeżeli się do niego dostaniemy) ze zwierzętami lub bez nich. Dlatego, gdy dziecko zapyta, czy Reksio będzie w niebie, najlepiej odpowiedzieć: „Jeżeli tego bardzo chcesz i jest to Ci potrzebne do szczęścia, to na pewno Reksio będzie w niebie”. Bo niebo to jest szczęście!

Ks. Marek Szynkowski

pierworodnego Adama i Ewy całe stworzenie doznaje złych skutków, na przykład zwierzęta cierpią, umierają, tak samo wraz ze zbawieniem świata stworzenia będą uczestniczyć w radości świętych. Iz 11,6-9 opisuje z kolei wizję Królestwa Pokoju, które nadejdzie wraz z przyjściem Mesjasza: Wtedy wilk zamieszka wraz z barankiem, pantera z koźlęciem razem leżeć będą, cielę i lew paść się będą społem i mały chłopiec będzie je poganiał. Krowa i niedźwiedzica przestawać będą przyjaźnie, młode ich razem będą legały.

Lew też jak wół będzie jadał słomę. Niemowlę igrać będzie na norze kobry, dziecko włoży swą rękę do kryjówki żmii. Zła czynić nie będą ani zgubnie działać po całej świętej mej górze, bo kraj się napełni znajomością Pana (…).

Z drugiej jednak strony zwierzęta nie posiadają duszy nieśmiertelnej, a w związku z tym wolnej woli i intelektu. Kierują się one instynktem, zgodnie z prawem natury i nabytymi nawykami.

Nie mogą zatem czynić dobra i zła w takim sensie, jakim czyni je człowiek. Nawet jeśli jakiś pies śmiertelnie pogryzie człowieka i zostaje za to uśpiony, to nie powinna to być kara za popełnione przez zwierzę zło, gdyż to kierowało się instynktem, ale sposób, aby ochronić społeczeństwo przed możliwymi kolejnymi atakami psa. Ponieważ zwierzę kieruje się naturalnym instynktem, nie może zasłużyć ani na niebo, ani oczywiście na piekło. Nie wiemy więc, czy nasze zwierzęta będą w niebie, ale z całą pewnością nie będzie ich w piekle. Nawet znienawidzony przez nas „kundel” sąsiadki z pewnością do piekła nie trafi!

Wielu ludzi nie wyobraża sobie nieba bez swojego ukochanego zwierzątka. Nie oznacza to jednak, że po P.S. Jeżeli chcesz „ostrzedrugiej stronie rzeczywistości lić” księdza jakimś innym może go zabraknąć, a jednak pytaniem, pisz śmiało!

13

Poczet Papieży

Z Rzymu...

105. Św. Mikołaj I z Rzymu (858-867) Jeden z najwybitniejszych papieży wczesnego średniowiecza. Pierwszy papież ukoronowany. Domagał się, aby życie w państwach opierało się na zasadach chrześcijańskich. Sformułował pogląd, że papież jest zastępcą Chrystusa na ziemi, a sakrament małżeństwa jest nierozerwalny.

106. Hadrian II (867-872) Potępił schizmę Focjusza. Zezwolił misjonarzom świętym Cyrylowi i Metodemu na używanie języka słowiańskiego w liturgii.

107. Jan VIII (872-882) Dążył do wzmocnienia władzy papieskiej.

Popadł w konflikt z arystokracją rzymską, która uknuła przeciw niemu spisek. Został zamordowany.

108. Marynus I (882-884) Prowadził walkę o przywrócenie zgody w Italii.Rozpoczął tzw. ciemne stulecie - czyli okresu poniżającej zależności papieży od włoskich rodów arystokratycznych.

109. Św. Hadrian III (884-885) Surowo zwalczał przeciwników. Przypuszczalnie nie zmarł śmiercią naturalną.

Z zeszytów do religii: Wiadomo już, że bezzębni nie pójdą do piekła, bo jest napisane: „Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów”.

Grzech pierworodny otrzymujemy od Adama i Ewy. Wszystkie inne grzechy musimy sami popełnić.

Postkomunizm oznacza, że przez sześć dni się pości, a siódmego dnia idzie się do Komunii.

W Palestynie panował król Salami.

Za ciężki grzechy Pan Bóg zniszczył Stodołę i Komorę.

Bogurodzica żyła w XII w.

Na początku było Słowo. Sądząc po tym, co się stało później musiało być bardzo niecenzuralne.

Jacek po mordzie wstąpił do stanu duchownego, chcąc wykupić swoje grzechy.

Papieże zawsze mieszkali w Rzymie, z ojca na syna żyli w celibacie.

MŁODZIEŻ NIE IDZIE ZA PAPIEŻEM, ALE ZA JEZUSEM Nigdy nie powinniśmy zapominać, że Światowe Dni Młodzieży nie są „pokazem fajerwerków”, chwilami entuzjazmu mającymi cel sam w sobie, ale są etapem długiej drogi, która rozpoczęła się w 1985 r. z inicjatywy papieża Jana Pawła II. Powierzył On młodzieży krzyż i powiedział: idźcie, a ja pójdę z wami! I tak się stało; ta pielgrzymka młodzieży miała swoją kontynuację z papieżem Benedyktem, a dzięki Bogu także ja mogłem przeżyć ten cudowny etap w Brazylii. Nieustannie przypominamy: młodzież nie idzie za papieżem, idzie za Jezusem Chrystusem, niesie Jego krzyż. A papież im przewodzi i towarzyszy w tej drodze wiary i nadziei. Chciałbym was prosić, abyście się wraz ze mną modlili w następującej intencji: aby ludzie młodzi, którzy uczestniczyli w Światowym Dniu Młodzieży potrafili przełożyć to doświadczenie na swoje codzienne życie, w codzienne zachowania. A także, aby potrafili je przełożyć na ważne wybory życiowe, odpowiadając na osobiste wezwanie Pana. Dzisiaj w liturgii rozbrzmiewają prowokacyjne słowa Koheleta: „Marność nad marnościami (...) wszystko marność” (1,2). Młodzież jest szczególnie wrażliwa na często otaczającą ją pustkę sensu i brak wartości. I niestety ponosi tego konsekwencje. Natomiast spotkanie z żywym Jezusem, w Jego wielkiej rodzinie, którą jest Kościół, napełnia serce radością, bo napełnia je prawdziwym życiu, głębokim dobrem, które nie przemija i nie ulega zepsuciu: widzieliśmy to na obliczach młodzieży w Rio. Ale to doświadczenie musi zmierzyć się z codzienną próżnością, trucizną pustki, zakradającej się do naszych społeczeństw opierających się na zysku i posiadaniu, które zwodzą młodych konsumizmem.

Papież Franciszek, 04.08.13, „Anioł Pański” RUCHY SĄ ŁASKĄ DLA KOŚCIOŁA Pytał pan o ruch odnowy charyzmatycznej. Powiem wam jedno.

Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych nie mogłem na nich patrzeć. Kiedyś powiedziałem o nich takie zdanie: „Oni mylą celebrację liturgiczną ze szkołą samby!”. Tak powiedziałem. Później się nawróciłem, poznałem ich lepiej. Prawdą jest także, że dzięki dobremu kierownictwu ruch wszedł na dobrą drogę. A teraz uważam, że ruch ten czyni wiele dobrego dla Kościoła w ogóle. W Buenos Aires często się z nimi spotykałem, a raz do roku odprawiałem dla nich wszystkich Mszę św. w katedrze. Zawsze im sprzyjałem, odkąd się nawróciłem, odkąd dostrzegłem czynione przez nich dobro. Gdyż myślę, że w tej chwili w Kościele – i tu poszerzę nieco odpowiedź – ruchy są potrzebne. Ruchy są łaską Ducha Świętego. A „jak można kierować ruchem, który jest tak swobodny?”. Także Kościół jest wolny! Duch Święty czyni to, co chce. Następnie to On zaprowadza harmonię, ale myślę, że ruchy są łaską, te ruchy, które mają ducha Kościoła. Dlatego uważam, że ruch odnowy charyzmatycznej nie tylko pomaga zapobiec temu, aby niektórzy przechodzili do zielonoświątkowców. Ależ nie! Służy samemu Kościołowi! Odnawia nas. A każdy poszukuje swojego ruchu, zgodnie ze swoim charyzmatem, tam gdzie go prowadzi Duch Święty.

Papież Franciszek, 28.07.13, konferencja prasowa w samolocie z Rio de Janairo

14

D o c ze go sł uży papież Już się panu papież Franciszek dobierze do skóry i wylecisz pan z tej redakcji na zbity pysk – wygrażał mi jeden z czytelników, oburzony moim sprzeciwem wobec forsowania związków partnerskich. Bo się chłopu wydało, że skoro papież Franciszek krytykuje wady katolików (na przykład wystawny styl życia duchownych), to już wkrótce w imię Boże wprowadzi rozwody, antykoncepcję, eutanazję, dowolne związki i rozwiązki, i w ogóle wszystko, co się w genderowej pale mieści. Przecież on taki ludzki pan – limuzyny nie chce, w apartamentach nie mieszka, „buon giorno” mówi, to już i grzechami nie będzie zawracał nam głowy, no nie? On Franciszek przecież, a jego patron to taki był święty, że nikomu złego słowa nie powiedział, tylko „pokój i dobro” popiskiwał, ekologię kochał i nawet wilka nawrócił na wegetarianizm.

Podobne myślenie utrwalają lewicowe media, które, po swojemu interpretując gesty papieża, zdają się szczerze wierzyć, że zaraz zrobi on porządek z wrogami Salonu i kanonizuje jego przyjaciół.

Niedawno w „Gazecie Wyborczej” niejaki Jarosław Mikołajewski napisał o ks. Lemańskim,

że jest on „bohaterem z baśni o Kościele papieża Franciszka” i oburzył się na abp. Hosera, że ten „podważa decyzję samego Boga, który powołał bohatera do służby”. Stwierdził o ks. Lemańskim, że „pozostaje on jednym

KŁOPOTLIWE PYTANIA z rycerzy papieża Franciszka, choć boję się, że Franciszek nigdy się o tym nie dowie. A powinien się dowiedzieć i udzielić mu wsparcia”.

Papież „powinien”. Wielkie dzięki, na pewno ktoś mu przekaże telefon do Agory. Skoro dzwonił do kioskarza w Buenos Aires, to o ileż bardziej zadzwoni do jedynie słusznych redaktorów w Warszawie, aby go oświecili i pouczyli o nieistotnej roli posłuszeństwa w Kościele.

Do czego też jeszcze można użyć papieża? Jakie jeszcze własne poglądy mu przypisać?

Podobnie, jak błędnie ocenia się świętego Franciszka, tak błędnie postrzega się papieża. Święty Franciszek bynajmniej nie był cukierkowatym palantem z kwiatkami w mózgu, żadnym tam pacyfistą czy prekursorem

Green Peace. On się pogrążył w Bogu do samego dna swojej duszy, aż zaczął krwawić ranami Zbawiciela. Wszystko inne było tego konsekwencją. A co było tą konsekwencją?

Odbudowa sypiącego się Kościoła.

Jeśli obecny papież nawiązał do takiego świętego i jeśli wykonuje gesty przypominające Kościołowi o ubóstwie i trosce o najsłabszych, to przecież po to, żeby Kościół wzmocnić. Po to, żeby żył Ewangelią, a nie zachciankami, żeby wracał do Chrystusa, a nie gonił za bożkami tego świata. Dlatego tak dużo mówi o ewangelizacji, o żywej wierze i osobistym stosunku do Chrystusa.

Miłośnicy „Kościoła otwartego”, czyli pustego, sądzą, że oznacza to, iż papież lekceważy zapalne sprawy społeczno-moralne, i już nastawiają uszu, by usłyszeć upragnione „habemus prezerwatywam!”. Głęboko się mylą. Nie wiedzą bowiem, że papież po prostu wskazuje najprostszą i najlepszą drogę do Jezusa Chrystusa.

A kto się przy Jezusie znajdzie, tego nie trzeba przekonywać, że Kościół w swoim nauczaniu zawsze stoi po stronie człowieka. On już to wie.

Tekst: Franciszek Kucharczak G.N. 30/2013, za pozwoleniem autora

Jujka

15

PRZYK AZANIA KOŚCIELNE - po co ? (1) Chrześcijanom pierwszych wieków nikt nie musiał nakazywać udziału w niedzielnej Mszy św, czy też zachowania piątkowego postu.

Oni głęboko rozumieli, czym jest śmierć i zmartwychwstanie Pana Jezusa. Przykazania kościelne pojawiły się dopiero wtedy, gdy sprawy oczywiste przestawały być oczywistymi. Pierwsze przykazania kościelne powstały na Soborze Laterańskim IV w 1215 r. w Rzymie. Sobór wtedy orzekł, że każdy katolik powinien przynajmniej raz w roku spowiadać się w okresie wielkanocnym. Później arcybiskup Florencji opracował listę dziewięciu przykazań kościelnych (1477 r.) , które jednak nie były oficjalnym dokumentem Kościoła, a jedynie katechetycznym wypisem pewnych zaleceń z prawa kościelnego.

Tak one brzmiały:

1. świętowanie dni świętych, 2. zachowanie postów w dni nakazane przez Kościół, (Wielki Post), 3 . powstrzymywanie się od potraw mięsnych we wszystkie piątki, 4.wysłuchanie Mszy św. w niedziele i święta, 5. spowiadanie się przynajmniej raz w roku oraz przyjmowanie Komunii Św. przynajmniej raz w roku (w Wielkanoc) i na czczo,

6. płacenie Kościołowi dziesięciny, 7. powstrzymywanie się od wszystkich aktów, które są zakazane przez ekskomunikę latae sententiae (z mocy samego prawa),

8. unikanie ekskomunikowanych, 9. nieuczestniczenie w nabożeń stwach sprawowanych przez duchownych żyjących w publicznym konkubinacie.

c.d.n. fk.

Pieczenie i gotowanie Z Halinką Krokiety z kapustą i pieczarkami. Przepis bardzo dobry i bardzo łatwy do wykonania.

Ciasto na naleśniki: ½ kg mąki, ½ szklanki oleju, ½ łyżeczkisoli, 2 szklanki mleka, 2 szklanki ciepłej wody, 3 jaja.

Farsz: 1 i ½ kg kiszonej kapusty, ½ kg pieczarek, 30dag cebuli, ½ szklanki oleju, sól, pieprz, przyprawy do smaku.

Wykonanie Składniki na ciasto połączyć mikserem i usmażyć na suchej patelni (bez tłuszczu) cienkie naleśniki.

Kapustę kiszoną zalać wodą i ugotować. Gdy będzie miękka, mocno wycisnąć wodę i pokroić kapustę nożem.

Cebulę i pieczarki pokroić, usmażyć (osobno),przyprawić do smaku i wymieszać z kapustą. Wszystko razem przesmażyć. Porcjami nałożyć na wcześniej przygotowane naleśniki, uformować krokiety, obtoczyć je w jaju i bułce tartej i usmażyć z obu stron na patelni na rozgrzanym oleju.

Do panierowania 5 jajek, 25dag bułki tartej ½ l oleju Życzę smacznego!

Halina Sielska

16

Kościół w obiektywie * „Obecny papież zawsze kierował się zasadą, żeby jedną nogą stać mocno na ziemi, a drugą delikatnie namierzać nieznany grunt. Pierwsza noga oznaczała niezmienność zasad, druga - ostrożne eksperymenty. Myślę, że tak będzie postępował jako papież” - Francesca Ambrogetti, włoska dziennikarka mieszkająca w Argentynie: w 2010 roku przeprowadziła wywiadrzekę pt.:”Jezuita. Rozmowy z kardynałem Jorge Bergoglio”. * 3 miliony młodych z całego świata (a w Mszy na zakończenie - 3, 7mln) brało udział w Rio de Janeiro w Brazylii w 28. Światowych Dniach Młodzieży. Z młodzieżą był papież Franciszek, który znów pięknie zadziwił świat. „Papież Odnowiciel”, „Nowy Kapłan Kościoła”, „Papież, który zaczarował świat charyzmą” - to niektóre tytuły brazylijskiej prasy.

Młodzieży w Rio towarzyszyło ponad 600 biskupów i klika tysięcy księży z całego świata „Przynoszę to, co mam najcenniejszego: Jezusa” ... „Dodaj Chrystusa do swojego życia...”

-mówił Franciszek do młodych. Następne - największe spotkanie młodzieży świata będzie w roku 2016 w Krakowie. * Ks. Konrad Krajewski, papieski ceremoniarz pochodzący z Łodzi, został przez papieża mianowany arcybiskupem i jałmużnikiem papieskim. * Stadion Narodowy w Warszawie stał się miejscem modlitwy, spokoju, radości, uzdrowienia dla 60. tysięcy ludzi. Zapraszamy Cię Duchu Święty!

Działasz ze swoją mocą uzdrowienia pośród nas”

- wołał ks. Boshobora. Cały czas modlili się z wiernymi na stadionie księża biskupi: H. Hoser i M. Stolarczyk.

Media znów wszystko widziały inaczej.

na religijność podszyta nacjonalizmem, celibat - akurat?, chcą rządzić, czarna ciemnota... „Gazeta Wyborcza” współczuje papieżowi Franciszkowi, że do tej strasznej Polski będzie musiał przyjechać w 2016 roku. Kościół dziennikarzy i Kościół prawdziwy - to dwie różne rzeczywistości.

* Biedny ksiądz Lemański stał się ofiarą mediów. „Spowiadał się” u Lisa i Olejnik. Księże Wojciechu, i po co to było? Kapłaństwo jest takie piękne... * Papież Franciszek spotkał się w Rzymie (13 VIII) * Kanclerz Niemiec Ange- z piłkarzami Włoch i Argenla Merkel: „Bez Kościołów tyny, w przeddzień meczu Niemcy byłyby uboższe du- towarzyskiego tych drużyn, chowo i chłodniejsze spo- będącym hołdem drużyn łecznie. Kościoły nadają dla wielkiego miłośnika futsens i umacniają spójność bolu jakim jest obecny paspołeczeństwa. Niestety, pież. „W tym meczu trudno ten aspekt jest coraz częś- mi będzie kibicować tylko ciej kwesstionowany” (w jednej z drużyn”- żartował papież Franciszek. wywiadzie dla KNA). * Papież Franciszek nie skorzystał z żadnego urlopu. W sierpniu zawiesił jednak audiencje generalne, zachowując niedzielny „Anioł Pański” z wiernymi.

* W tegorocznym sezonie pielgrzymkowym od 2 maja do 14 sierpnia do Częstochowy przybyło - 155 pielgrzymek pieszych (a w nich ponad 93 tys. osób). - 68 pielgrzymek rowerowych (ponad 4 tys.os.). - 12 pielgrzymek biegowych (360 osób).- 1 pielgrzymka konna (16 osób).

* Telewizja TRWAM na multileksie! Od 27 kwietnia 2014 roku będzie nadawać swoje programy z cyfrowego multipleksu.Taką decyzję podjęła wreszcie * Przed 15 sierpnia - Wniebowzięciem NMP - (od 1-14 KRRiT. VIII) przybyło 55 pielgrzy* Abp Henryk Hoser tak mek pieszych, a w nich poopluwany przez polskie me- nad 75 tys. pątników dia - nigdy nie był nuncjuszem apostolskim w Rwan- * Najliczniejsza pieldzie, a w czasie krwawej grzymka: Krakowska: powojny pomiędzy plemiona nad 8000 osób.

Hutu i Tutsi nie było go w tym kraju. Arcybiskup jest * Najdłuższa Pielgrzymka lekarzem i przewodniczą- Kaszubska - z Helu - 638 cym komisji bioetyki przy km; druga: Szczecińsko Episkopacie Polskim. Przy- Kamieńska - 626; trzeciagotował dokument przeciw- Koszalińsko-Kołobrzeska ko „in vitro”. I za to obry- - 630 km. wa. * Czeszka Monika Zidko* Jak wygląda Kościół va: miss Czech, miss Eupolski w głównych me- ropy (w 2005 r.), w 2011 r. diach? Antysemici, gejożer- - miss Czech wszechczacy, piętnujący dzieci z „in sów: codziennie wstępuje vitro”, tylko o pieniądzach do parafialnego kościoła, myślą i o bogactwie, obłud- żeby się pomodlić i zrobić

krótki rachunek sumienia.

Ma męża i dwoje dzieci. * „Kościół katolicki jest jedyną rzeczywistością, która wybawia człowieka od poniżającej niewoli bycia dzieckiem swojego czasu” (G.K.Chesterton). * Ks. Władysław Lazar, Polak, proboszcz parafii Borysowo na Białorusi został aresz-towany przez białoruskie KGB i od dwóch miesięcy nie wiadomo gdzie przebywa. * W 96. rocznicę objawień w Fatimie - w niedzielę 13 X 2013 r., papież Franciszek ponowi akt poświęcenia świata Niepokalanemu Sercu Maryi. Data 13 X nie jest przypadkowa. W tym dniu bowiem, w roku 1917, był wielki cud potwierdzający prawdziwość objawień fatimskich. Sto tysięcy wiernych stojących w ulewnym deszczu było świadkami tańczącego na niebie słońca. Sceptycy są bezradni wobec takiego zjawiska. Portugalczycy są przekonani, że ich kraj ominęła wojna domowa, która zniszczyła Hiszpanię, i II wojna światowa, która ogarnęła całą Europę: bo uwierzyli słowom trojgu dzieciom i - jeszcze przed wojną zawierzyli dwukrotnie Niepokalanemu Sercu Maryi. Prorocka misja Fatimy trwa. * „Najpiękniejsze kobiety przychodzą do Piekar - powiedział do kilkudziesięciu pątniczek zgromadzonych w Sanktuarium Matki Bożej w Piekarach Śląskich (w dniu 18 sierpnia) ks. kardynał Joachim Meisner z Kolonii. I dalej dodał: „Byłem już wszędzie na świecie, ale najpiękniejsze kobiety są na Śląsku! Mam nadzieję, że mężczyźni potrafią to docenić! Wiem, dlaczego tak jest: bo wciąż przychodzicie do Matki Bożej Piekarskiej...”

17

§ Porady Prawne Pozwolenie na budowę - warunki uzyskania.

Zgodnie z art. 4, ustawy z dnia z dnia 7 lipca 1994 r. o prawie budowlanym, każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Czy prawo to jest bezwarunkowe? Oczywiście, nie. Ten sam przepis, który ustala generalną zasadę, że każdy ma prawo zabudowy, precyzuje również, że istnieje ogólny warunek, wymagający zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami.

Pomimo tego, należy podkreślić, że zasada wyżej wymieniona ma podstawowe znaczenie, gdyż kierunkuje ona cały proces uzyskiwania pozwolenia na budowę. Oznacza ona, że organ administracji architektoniczno-budowlanej jest ściśle związany przepisami prawa i w sytuacji, gdy inwestor spełni wymagania, ściśle określone odpowiednimi przepisami, to jest on zobowiązany wydać decyzję o pozwoleniu na budowę.

Wymagania, które musi spełnić inwestor są uzależnione przede wszystkim od rodzaju i wielkości inwestycji, a także od rodzaju ochrony, jakiej podlega teren przyszłej inwestycji lub braku takowej ochrony.

Podstawowe przesłanki wydania pozwolenia na budowę określa art.

32 „Prawa budowlanego”. Pierwszym podstawowym warunkiem jest prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Inwestor nie musi być właścicielem nieruchomości, na której ma być zrealizowana inwesty-

cja, może na przykład uzyskać zgodę właściciela nieruchomości na wykonanie wodociągu przez jego teren. Takie prawo może wynikać także z instytucji wywłaszczenia, polegającego na wydaniu decyzji zezwalającej inwestorowi na czasowe zajęcie nieruchomości w celu zrealizowania inwestycji, itp. przypadki.

Drugą zasadniczą przesłanką jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Decyzja niniejsza jest wymagana w sytuacji braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla danego terenu. Decyzja i plan stanowią, zamiennie, istotę problemu jakim jest dopuszczalność budowy na danym terenie. Dokumenty te określają nam szczegółowo, co i w jaki sposób można budować na danej działce. A nawet, zaczynając od początku, czy w ogóle w danym miejscu można budować. Posiadając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania, mamy pewność, że uzyskamy pozwolenie na budowę. Pozostałe warunki, jakie musi spełnić inwestor, to zgodnie z art. 32 „Prawa budowlanego”, między innymi: uzyskanie przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów. Inwestor, wiedząc co i w jakim zakresie może

Czy wiesz że:

budować, powinien dostosować swoje przedsięwzięcie do tych warunków.

Pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto: złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (lub zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego); złożył oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć, między innymi: cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi; oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane; decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (lub miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego). Bardzo istotnym warunkiem uzyskania pozwolenia na budowę jest nierozpoczynanie prac budowlany przed uprawomocnieniem się pozwolenia na budowę. Zgodnie z art. 28 ust. 1 „Prawa budowlanego”, nie wydaje się pozwolenia na budowę w przypadku rozpoczęcia robót budowlanych. Gdyby doszło do takiej sytuacji, iż przed uprawomocnieniem się decyzji o pozwoleniu na budowę, inwestor wykonał jakiekolwiek prace budowlane, to pozwolenie na budowę traci ważność, a teren należy przywrócić do stanu sprzed rozpoczęcia inwestycji. W takiej sytuacji proces uzyskiwania pozwolenia na budowę rozpoczyna się od nowa.

Roman Małecki

Nie sprzedawaj

* Jerycho w Izraelu jest najstarszym miastem świata, jego wieże i mury zbudowano ok. 8000 lat p.Chr. * Najstarszym miastem w Polsce jest Kalisz, w r. 2000 święcił 1840- lecie swojej historii. * Statystyczna Polka żyje 77 lat, wychodzi za mąż mając 24 lata i ma mniej niż dwójkę dzieci, mierzy 170 cm i waży ok. 70 kg, na kosmetyki wydaje miesięcznie 25 zł, co roku kupuje 2 i pół pary butów. * Życzenie „na zdrowie” po kichnięciu pochodzi z Francji, z czasów, gdy w Europie szalała dżuma. Zarażonych męczyło kichanie, kichającemu życzono więc „na zdrowie”, by kichanie nie było objawem tej śmiertelnej choroby.

duszy diabłu Bóg da ci za nią więcej Zarko Petan

18

Kościół Rzymskokatolicki w Polsce przed wybuchem II wojny światowej Działalność duszpasterska i społeczna, cz. 4.

Jednym z głównych narzędzi Akcji Katolickiej była prasa katolicka. W 1932 r. powołano Komitet Wykonawczy Komisji Prasowej Episkopatu Polski, który miał kierować pracami Komisji Prasowej (powołanej przez episkopat już w 1920 r.) i Katolickiej Agencji Prasowej (powołanej w 1927 r.).

Do najważniejszych zadań prasy należało pogłębianie religijności wśród wiernych i upowszechnianie katolickich zasad moralnych. Już od 1918 r. starano się utworzyć pismo katolickie codzienne, jednak te starania właściwie spełzły na niczym, mimo wielkiej determinacji niektórych biskupów. Tę lukę starano się wypełniać pismami diecezjalnymi.

Tygodniki diecezjalne ukazywały się praktycznie w każdej diecezji, wyjątek stanowią tylko: chełmińska, lubelska i pińska. Najdynamiczniej rozwijały się poznański Przewodnik Katolicki, częstochowska Niedziela i katowicki Gość Niedzielny. Po długotrwałych dyskusjach udało się też zorganizowanie tygodnika dla inteligencji katolickiej. Tę rolę miała spełniać, poznańska Kultura, która pierwszy raz wyszła w kwietniu 1936 r.

Specyficzna rola przypadła pismom parafialnym, których w całym okresie międzywojennym ukazywało się 155. Choć nie miały wpływu na kształtowanie szerszej opini publicznej były za to czynnikiem integrującym parafię i źródłem informacji na temat życia parafialnego.

Szczególną wartość wychowawczą posiadały czasopisma i dodatki dla dzieci i młodzieży. Kościół, obok Związku Nauczycielstwa Polskiego, był drugim co do wielkości ich wydawcą. Do najważniejszych należały:

Rycerzyk Niepokalanej wydawany przez franciszkanów w Niepokalanowie, czy Dziś i Jutro wydawany przez urszulanki w Krakowie.

Również w radiu upatrywano środek rozpowszechniania katolickiej nauki społecznej. Od 1933 r. Komitet Wykonawczy współpracował w tej sprawie z Dyrekcją Polskiego Radia i w wyniku tej współpracy powstawały audycje religijne nadzorowane przez Komisję Audycji Religijnych. W latach trzydziestych już czymś normalnym były transmisje mszy św. i kazań w niedziele, święta kościelne i państwowe.

Te wszystkie środki przekazu i oddziaływania na wiernych miały służyć społecznej nauce Kościoła, szczególnie jeżeli chodzi o rodzinę i wychowanie dzieci i młodzieży.

Dążono do idealnego modelu katolickiej szkoły i chrześcijańskiej rodziny. Tu episkopat działał na dwa sposoby: starania o odrodzenie religijne i moralne, oraz publiczna obrona ustawodawstwa rodzinnego. Takie stanowisko było związane z nauczaniem Stolicy Apostolskiej, a ściślej z najważniejszym dokumentem tego okresu, jeżeli chodzi o kwestię rodziny, encykliką Piusa XI z 31 grudnia 1930 r. Casti connubii. Małżeństwo było dla Kościoła podstawowym elementem rodziny, dlatego starano się zapewnić wyłączność prawa kościelnego do zajmowania się tą kwestią. Przede wszystkim ochronie miały podlegać: potomstwo, wierność małżonków i nierozerwalność sakramentu. Dlatego biskupi ostro występowali przeciwko ślubom cywilnym, rozwodom, czy aborcji.

Szczególny przykład protestu biskupów, jeżeli chodzi o tę trzecią sprawę, miało

wystąpienie przeciwko projektowi prawa karnego, który w art. 231 głosił, że nie ma przestępstwa spędzenia płodu jeśli zabieg był dokonany przez lekarza i konieczny ze względu na zdrowie matki, jej ciężkie położenie materialne, dobro rodziny lub ważny interes społeczny. Aż do 1939 roku episkopat spierał się z państwem o kształt prawa rodzinnego, którego punktem szczytowym było opracowanie kościelnego projektu prawa małżeńskiego w 1933 r.. Projekt ten został zaopiniowany pozytywnie przez Watykan, jednak dopiero w kwietniu 1939 r. episkopat postanowił w bliżej nieokreślonym czasie przesłać go do sejmu.

Na forum społecznym Kościół działał też w sferze dobroczynności. Działalność charytatywna wypływała ściśle z zasad ewangelicznych dlatego starano się rozwijać dobroczynne komitety diecezjalne i parafialne. Szczególny rozwój tej działalności przypadający na okres I wojny światowej, chociażby przykład Krakowskiego Biskupiego Komitetu Pomocy dla Dotkniętych Klęską Wojny powstałego w 1915 r., starano się kontynuować także po wojnie. Od 1930 r. zaczęto na wzór poznański tworzyć diecezjalne związki dobroczynne Caritas, które m.in. starały się wspierać ubogich i bezrobotnych na których rzecz organizowano od 1936 r. w większości diecezji Tydzień Miłosierdzia.

Społeczne oddziaływanie nauki Kościoła było widoczne także w sferze polityki. Od chwili odzyskania niepodległości episkopat starał się zachowywać zasadę neutralności i ponadpartyjności.

Wiadomo było o sympatiach politycznych niektórych bi-

skupów, którzy utożsamiali się z programem różnych partii politycznych, zwłaszcza katolicko-narodowych, ale uważano to za sferę prywatną. Oficjalnie Kościół katolicki nie popierał żadnej partii politycznej i nie włączał się w kampanię wyborczą. Obecność duchownych w parlamencie starano się oczywiście wykorzystywać i wpływać listami pasterskimi odczytywanymi w kościołach na wyniki wyborów, jednak nie odnoszono się do konkretnej siły politycznej, a jedynie do sumienia wyborcy.

Poprzez swą działalność społeczną Kościół pragnął jeszcze prężniej rozwijać chrześcijański światopogląd wśród wiernych. Miało temu sprzyjać otwarcie się na ludzi świeckich, którzy mieli odtąd coraz aktywniej uczestniczyć w inicjatywach duchowieństwa. Szczególnie obrazuje to Polska Akcja Katolicka, która obok swego włoskiego odpowiednika jest chyba najprężniej działającą kościelną organizacją.

To wszystko o czym pisałem wcześniej wskazuje, że Kościół rzymskokatolicki w dwudziestoleciu międzywojennym był najsilniejszą siłą religijną w kraju. Można by powiedzieć, że wysoka pozycja została mu zagwarantowana przez zapis konstytucyjny i artykuły konkordatowe, ale chyba nie to było najistotniejsze.

Najważniejszą sprawą było codzienne życie większości Polaków. Poprzez chodzenie co niedziele na mszę św. , korzystanie z sakramentów i uczestniczenie w wielu inicjatywach organizowanych przez Kościół utożsamiali się bardzo silnie z własnym wyznaniem. Poprzez łączenie uczuć religijnych z troską patriotyczną o kształt państwa polskiego stawał się organizacją, której obecność w chwili wybuchu II wojny światowej była wysoce niepożądana dla okupanta niemieckiego.

Dominik Szupryczyński

19

Wieści •W dniach 8-9 lipca odbył się spływ kajakowy organizowany przez Szkolne Koło Krajoznawczo – Turystyczne PTTK „Zaplątane Sznurówki”. Uczniowie i absolwenci subkowskiego gimnazjum dwa dni spędzili na kajakowym szlaku po rzece Wierzycy. W programie nie zabrakło ogniska i nocnego marszu na orientację po kaszubskich lasach. Wyjazd był współfinansowany przez Gminę Subkowy.

•Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Tczewie informuje, że istnieje jeszcze możliwość ubiegania się o jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej przez osoby bezrobotne należące do grupy osób powyżej 50. roku życia. Realizacja powyższej formy wsparcia opierała się będzie na „Zasadach realizacji programów rynku pracy w 2013 r.”. Obowiązujące wzory druków oraz zasad dostępne są w siedzibie Urzędu oraz na stronie internetowej www.puptczew.pl.

•Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży ogłasza kolejną edycję Regionalnego Konkursu Grantowego w ramach Programu „Równać Szanse 2013” PolskoAmerykańskiej Fundacji Wolności. Celem projektów realizowanych w ramach Programu jest wyrównywanie szans na dobry start w dorosłe życie młodzieży w wieku gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym (1319 lat) z małych miejscowości, poprzez podnoszenie ich kompetencji i rozwój umiejętności społecznych. O dotacje do 7 000 zł na projekty minimum 6-miesięczne, rozpoczynające się nie wcześniej niż 1 stycznia 2014 r. i trwające nie dłużej niż do 31 lipca 2014 r. mogą ubiegać się organizacje pozarządowe, gminne domy kultury i gminne biblioteki oraz nieformalne grupy dorosłych, które chcą założyć organizację pozarządową, z terenów wiejskich i miast do 20 000 mieszkańców. Termin składania wniosków: 10 października 2013 r. Wszelkie informacje dotyczące Regionalnego Konkursu Grantowego znajdują się na stronie internetowej: www.rownacszanse. pl •Dnia 30.07.2013r. na Orliku w Subkowach odbył się Wakacyjny Turniej Piłki Nożnej. Organizatorem imprezy był Uczniowski Klub Sportowy. Zawody skierowane były do uczniów szkoły podstawowej.

Po zaciętej i sportowej rywalizacji I miejsce zajęła drużyna „Orzełki” Subkowy grająca w składzie: Klohs Radosław, Citkowski Maciej, Szałański Tomasz, Landowski Michał, Sablewski Maciej, Czerwiński Marcel. Każdy zespół otrzymał puchar i pamiątkowy dyplom. Wszyscy uczestnicy otrzymali nagrody rzeczowe oraz słodycze i napoje. Statuetkę dla najlepszego strzelca turnieju otrzymał Radosław Klohs – 11 bramek. Turniej był współfinansowany przez Gminę Subkowy.

•Akcja Lato 2013 w Gminie Subkowy trwała od 8 lipca do 9 sierpnia pod hasłem

gminne “Wakacyjna Kuźnia Talentów”. Łącznie animatorzy Domu Kultury w Subkowach prowadzili działania w 9 miejscowościach tj.: w Domu Kultury w Subkowach, w wiejskim Domu Kultury w Małym Garcu i Radostowie, w świetlicy wiejskiej w Wielkiej Słońcy, w Subkowach przy ul. Dworcowej, w Brzuścach, w Wielgłowach, w Małej Słońcy i w Gorzędzieju. Łącznie w “Wakacyjnej Kuźni Talentów” udział wzięło 188 młodych ludzi. Spotkania warsztatowe trwały po 3 godziny dziennie. Podczas każdego z nich uczestnicy otrzymywali posiłek. Zajęcia dla każdej z miejscowości rozplanowane były na 5 dni. W ostatni dzień animatorzy zaplanowali gry i zabawy ruchowe na świeżym powietrzu zakończone wspólnym grillowaniem. Tematyka zajęć artystycznych w poszczególnych miejscowościach była zbliżona. W ramach części warsztatowych prowadzone były zajęcia, podczas których uczestnicy nauczyli się, jak przy odrobinie inwencji zrobić coś fajnego z czegoś bezużytecznego.

Podczas warsztatów dzieci tworzyły m. in. takie prace jak: papugi z gazet, mąki, butelek plastikowych itp, kwiaty z butelek plastikowych, gazet, krepy i rolek papierowych, kule z papieru, wazony z butelek, słoików i papieru toaletowego, malowanie odlewów gipsowych oraz zwierzaki z rolek po papierze toaletowym. Dodatkowo w Domu Kultury w Subkowach i świetlicy wiejskiej w Gorzędzieja dzieci wspólnie z animatorem Domu Kultury projektowały tematyczną mega grę planszową.

W miesiącach lipiec-sierpień odbyło się 10 spotkań Klubu Miłośnika Origami, który powstał w maju 2013 roku przy Domu Kultury w Subkowach. W warsztatach udział wzięło łącznie 23 pasjonatów sztuki składania papieru. Podczas warsztatów powstało wiele figur składających się z kilkuset małych papierowych modułów. Ponadto w Domu Kultury można było korzystać z pracowni komputerowej. 8 sierpnia w Gorzędzieju zorganizowany został Bieg Patrolowy zakończony wspólnym grillowaniem. Organizatorem biegu była Parafia Św. Wojciecha w Gorzędzieju i Dom Kultury w Subkowach. Udział w nim wzięło około 30 osób.

Działanie zrealizowane zostało w ramach zadania z pożytku publicznego krajoznawstwo i wypoczynek dzieci i młodzieży o nazwie „Wakacyjna przygoda” współfinansowanych ze środków Gminy Subkowy.

Partnerem tegorocznej Akcji Lato był Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Subkowach, za co na ręce pani kierownik - Kariny Janusz, organizatorzy składają serdeczne podziękowania! Dziękują także wolontariuszom, którzy dzielnie pomagali w organizacji zajęć!

Komunikat dotyczący pomocy materialnej dla uczniów O stypendium szkolne może ubiegać się uczeń/słuchacz zamieszkały na te-

renie Gminy Subkowy, znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej, wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo- wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe.

Miesięczna wysokość dochodu na osobę w rodzinie ucznia uprawniająca do ubiegania się o stypendium szkolne nie może być większa niż kwota 456,00 zł netto (zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej – Dz. U. Z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.). Stypendium szkolne przysługuje: - uczniom szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych oraz słuchaczom publicznych kolegiów nauczycielskich , nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych - do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia; - wychowankom publicznych i niepublicznych ośrodków umożliwiających dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim a także ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację odpowiednio obowiązku szkolnego i obowiązku nauki - do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki; - uczniom szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych – do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki; - słuchaczom niepublicznych kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów języków obcych – do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia. Świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym mogą być przyznawane na pisemny wniosek uprawnionego. Druki wniosków można pobierać w Urzędzie Gminy Subkowy – pokój nr 1 oraz ze strony internetowej www.subkowy.pl. Wypełnione wnioski o przyznanie stypendium szkolnego w roku szkolnym 2013/2014 należy składać w Urzędzie Gminy Subkowy w pokoju nr 1 w terminie od 2 do 16 września 2013 r. w godz. od 7.15 do 15.15. Dodatkowe informacje można uzyskać pod numerem tel.

58-5368-530 wew. 48.

UWAGA MIESZKAŃCY! Urząd Gminy Subkowy prosi właścicieli nieruchomości objętych systemem gospodarki odpadami o wystawianie pojemników oraz worków z odpadami we wskazany w harmonogramie odbioru odpadów dzień wywozu do godz. 7.00. Przestrzeganie tej zasady pozwoli uniknąć sytuacji nieodebrania odpadów przez przedsiębiorcę wywożącego odpady z nieruchomości.

W celu identyfikacji nieruchomości prosimy o wyposażenie budynków w widoczny numer porządkowy.

20

Konkurs „Zgadnij” nr 136 Znów krzyżówka: poszukaj, popytaj, dasz radę.

Rozwiązanie krzyżówki należy nadsyłać do 12 września br. na adres redakcji.

Hasłem krzyżówki z poprzedniego „Emaus” były słowa: ”Pamiętaj o modlitwie”. Dobre rozwiązanie nadesłali: Elżbieta Freitag i Konrad Sikora z Brzuśc oraz Edward Dubiela z Czarlina.

Nagrodę wylosowano dla p. Elżbiety Freitag. Gratulujemy!

Pytania do krzyżówki Poziomo: 1. niedziela po pierwszej wiosennej pełni Księżyca, w którą Żydzi świętują Paschę, to…

4. kalendarzowy, kościelny, czytań lub teraz przeżywany, ogłoszony przez Benedykta XVI - … Wiary 6. europejska unia celna 9. quiz, bardziej swojsko 10. pierwsza modlitwa eucharystyczna lub spis ksiąg uznanych za autentyczne i natchnione 11. rzeka w Afryce, Kongo 12. wykonywane w Wielki Piątek a capella 13. karny lub wolny, dyskiem lub młotem 14. 17 marca wspominamy świętego biskupa, apostoła i patrona Irlandii - jego imię to…

16. narzędzia Meki Pańskiej to … Christi 18. antyfona maryjna dla okresu wielkanocnego: Królowo niebios, czyli … coeli (lub rzadziej wspominana 17 marca święta matka pięciu córek) 19. 19 marca obchodzimy uroczystość Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, to święty…

21. ministrant niosący łódkę z

kadzidłem Pionowo: 1. spożywana z apostołami w sali na górze Ostatnia…

2. matka Lewiego, starsza córka Labana 3. środkowa część mszału ołtarzowego to: … missae (lub jednostka w systematyce organizmów niższa od gromady) 4. Uzupełnij fragment Pisma Świętego: Teraz więc niech wasz dostatek przyjdzie z pomocą ich potrzebom, aby ich bogactwo było wam pomocą w waszych niedostatkach i

aby nastała… według tego, co jest napisane (2 Kor 8,14) 5. 4 marca wspominamy świętego królewicza z dynastii Jagiellonów, wychowywanego przez ks. Jana Długosza, jego imię to…

7. trzy dni, w których obchodzi się pamiątkę śmierci, pogrzebu i zmartwychwstania Pana: Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego to…

8. duża, bogato zdobiona świeca, którą na początku liturgii Wigilii Paschalnej zapala się od ognia paschalnego i

niesie przed ludem na kształt świetlistego słupa ognia 12. 7 marca wraz z Felicytą wspominamy świętą męczennicę…

15. pontyfikał, lekcjonarz, graduał, rytuał i brewiarz to liturgiczne…

17. mieszkańcy jednej z krain opisanych w „Podróżach Pana Kleksa” Jana Brzechwy 19. 8 marca wspominamy zakonnika zwanego … Boży (w młodości uczestniczył w bitwie pod Wiedniem).

20. mieszkał w nim Drzymała (lub Niedźwiedzica na niebie)

Sponsor numeru: Sponsor numeru: Jan Czachorowski, Gospodarstwo Rolne Radostowo Redakcja: Ks. Feliks Kamecki - redaktor naczelny, M. Goleniowska - sekretarz , ks. Marek Szynkowski- z-ca red. nacz.

Współpraca: L. Kapturska, I. Kołodziejska, A. Falgowska, Ks. S. Adrich, S. Cichocka, E. Groos, R. Małecki, A. Piechowska, H. Sielska, A. Słyszewska, D. Szupryczyński, B. Ziemann.

Skład komputerowy: Danuta i Wiesław Niemaszyk. Foto: L. Sarkowicz Adres: 83-120 Subkowy, ul. Kościelna 8, tel. 536-85-19 Druk: Drukarnia MPC Gdańsk ul. Starowiejska 65/67. Tel. 343-20-31. Nakład 700 egz.