Kompetencje to wszystkie związane z pracą cechy osobowości, na których bazuje dana osoba i wykorzystuje je, aby dobrze wykonywać swoje obowiązki. Może to być: wiedza, umiejętności, doświadczenie, postawy, wartości, takie jak np.: kreatywność, komunikatywność, dokładność, odpowiedzialność, umiejętność pracy w zespole, umiejętność delegowania zadań, łatwość dostosowywania się do zmieniającego otoczenia itp. Każda kompetencja została zdefiniowana i opisana w Katalogu Kompetencji MPWiK. Składa się on z 14 kompetencji:
1. ETYKA ZAWODOWA 2. ZAANGAŻOWANIE W PRACĘ 3. EFEKTYWNOŚĆ ORGANIZACJI PRACY 4. BUDOWANIE RELACJI 5. MYŚLENIE ANALITYCZNE 6. MYSLENIE KONCEPCYJNE 7. UKIERUNKOWANIE NA REZULTAT 8. DECYZYJNOŚĆ 9. ODPORNOŚĆ NA STRES 10. OTWARTOŚĆ NA ZMIANY 11. PRACA W ZESPOLE 12. ŚWIADOMOŚĆ BIZNESOWA 13. PRZYWÓDZTWO 14. SKUTECZNOŚĆ KOMUNIKACYJNA
Rozpoznajemy poszczególne kompetencje poprzez konkretne, możliwe do zaobserwowania w codziennej pracy zachowania pracownika nazywamy je zachowaniami wskaźnikowymi. Wskazują nam one nie tylko czy kompetencja występuje, przejawia się u danej osoby, ale również na jakim poziomie. Określono trzy poziomy zaawansowania występowania:
Poziom BAZOWY Poziom DOJRZAŁY Poziom ZAAWANSOWANY Osoba będąca na wyższym poziomie kompetencji przejawia również zachowania z poziomu niższego. Szczegółowe opisy poziomów kompetencji znajdują się w Załączniku IN-PSP-08/01
Etyka zawodowa to przestrzeganie norm prawnych, moralnych i etycznych obowiązujących w Spółce (zawodzie, branży) oraz formalnych i nieformalnych zasad współdziałania w środowisku zawodowym. To także umiejętność dostosowania własnych dążeń oraz zachowań do potrzeb i celów Spółki oraz lojalność wobec Spółki, w tym również troska o jej pozytywny wizerunek.
Postępuje uczciwie i lojalnie
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY Jest osobą wiarygodną, solidną
Poziom ZAAWANSOWANY -
•Przestrzega norm i zasad formalnych i nieformalnych obowiązujących w Spółce (w szczególności polityki antymobbingowej i polityki antykorupcyjnej) •Swoją pracę postrzega jako służbę dla mieszkańców miasta (zna misję Spółki), identyfikuje się ze Spółką •Prezentuje wysoki poziom kultury osobistej •Wyglądem, postawą i zachowaniem (w tym wypowiedziami) godnie reprezentuje Spółkę, czym buduje jej pozytywny wizerunek
•Przyjmuje pełną odpowiedzialność za własne działania i słowa •Swoją pracą ugruntowuje i promuje pozytywny wizerunek Spółki •Świadomie rezygnuje z własnych indywidualnych celów, gdy interes Spółki tego wymaga •Podejmuje działania, które przyniosą korzyść całej organizacji nawet jeśli są niepopularne i/lub wymagają odwagi cywilnej •Aktywnie występuje przeci próbom łamania obowiązujących w Spółce norm i zasad
• W swoich działaniach uwzględnia nie tylko własne potrzeby, ale także potrzeby i cele innych komórek organizacyjnych i Spółki) • Aktywnie kreuje pozytywny wizerunek Spółki • Ma poczucie współodpowiedzialności za realizację celów Spółki również wtedy, gdy nie odpowiada osobiście za ich realizację. • Propaguje pozytywne wzorce zachowań w Spółce, w tym w zakresie przestrzegania obowiązujących norm i zasad
Jest mocno zidentyfikowany ze Spółką
Zaangażowanie w pracę to zdolność do rzetelnej realizacji zadań przy pełnym wykorzystaniu swojego
potencjału. Kompetencja ta obejmuje również gotowość do podejmowania się dodatkowych obowiązków i ponoszenia racjonalnych wysiłków w celu uzyskania pożądanych rezultatów.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY -
Poziom ZAAWANSOWANY -
Rzetelnie realizuje zadania wykorzystując w pełni swój potencjał
Swoim przykładem przekonuje innych do zaangażowania w pracę
Niezawodny, chętnie podejmujący pracę w sytuacjach nieoczekiwanych i nadzwyczajnych potrzeb
•W pełni wykorzystuje swoją wiedzę i możliwości w realizacji powierzonych zadań •Zgadza się na realizację dodatkowych zadań lub obowiązków, jeśli sytuacja tego wymaga •Dąży do rozwoju swoich umiejętność i poszerzenia wiedzy zawodowej •Wykorzystuje możliwość lokalnego rozwiązywania problemów lub poprawiania działania
•Podejmuje działania nie oczekując na polecenia przełożonych lub pomoc współpracowników •Samodzielnie identyfikuje błędy i nieprawidłowości w pracy własnej i je koryguje •Jest nastawiony na ciągłe samodoskonalenie i w miarę możliwości podejmuje działania zmierzające do rozwoju własnych kwalifikacji •Postawą, słowem i zachowaniem przekonuje innych do zaangażowania w pracę
•Jest zawsze dostępny w sytuacjach nieoczekiwanych potrzeb czy konieczności interwencji •W razie potrzeby identyfikuje i inicjuje zupełnie nowe zadania/działania, nawet te wykraczające poza zakres obowiązków •Wprowadza i wykorzystuje narzędzia zarządzania ukierunkowane na kreowanie i podnoszenie zaangażowania innych
Efektywność organizacji pracy jest to umiejętność realizacji zadań w sposób usystematyzowany, a
w szczególności ustalania priorytetów, tworzenia planów dotyczących pracy własnej i/lub innych pracowników oraz monitorowania i rozliczania ich. Kompetencja ta odzwierciedla dążenie do redukowania niepewności w otaczającym środowisku poprzez m.in. wprowadzanie zasad, jasnego podziału ról, utrzymywania porządku w miejscu pracy etc.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY -
Pracuje w sposób usystematyzowany
Planuje pracę innych i monitoruje jej przebieg
•Realizuje zadania w ramach przydzielonych zasobów •Dostrzega sprawy istotne z punktu widzenia wykonywanej pracy (ustala priorytety) •Realizuje zadania w przewidzianym czasie •Utrzymuje porządek na stanowisku pracy, w tym prowadzonej dokumentacji •Pracuje z zachowaniem przyjętych zasad oraz obowiązujących regulacji zewnętrznych i wewnętrznych, w tym m.in. instrukcji i procedur •Pracuje z zachowaniem przepisów i zasad BHP i PPOŻ •Dba o zachowanie wysokiej jakości wykonywanej pracy
•Tworzy plany taktyczne w ramach własnej komórki organizacyjnej obejmujące też pracę innych •Określa wagę i znaczenie każdego zadania dla osiągnięcia zamierzonego celu •Monitoruje prawidłowość realizacji zadań pod kątem zgodności z postawionymi wymaganiami •Kontroluje terminy wykonania poszczególnych etapów zadań •Zapewnia i monitoruje dostępność oraz wykorzystanie zasobów potrzebnych do realizacji zadań •Biegle porusza się w zakresie regulacji wewnętrznych i zewnętrznych w obszarze zajmowanego stanowiska •Usprawnia bieżącą realizację zadań
Poziom ZAAWANSOWANY - Buduje długoterminowe, złożone plany
•Tworzy złożone plany długoterminowe i operacyjne obejmujące kilka jednostek /komórek organizacyjnych •Ustala zasady, procedury i standardy obowiązujące w Spółce •Tworzy projekty struktury organizacyjnej jednostek/komórek organizacyjnych z punktu widzenia efektywnego wykorzystania dostępnych zasobów •Przewiduje zmiany warunków, w których plan będzie realizowany i określa sposoby radzenia sobie z nimi •Egzekwuje realizację przyjętych planów
Budowanie relacji to zdolność do nawiązywania i utrzymywania relacji zawodowych na różnych poziomach struktury organizacyjnej. Istotnym aspektem tej kompetencji jest efektywne wykorzystywanie kontaktów służbowych ze współpracownikami (przedstawicielami innych komórek organizacyjnych) jak i z klientami i wszelkimi podmiotami zewnętrznymi w celu współpracy, wymiany informacji oraz wzajemnej pomocy i wsparcia.
Poziom BAZOWY –
Poziom DOJRZAŁY -
Poziom ZAAWANSOWANY -
Efektywny i przyjazny we współpracy z pracownikami innych komórek organizacyjnych Spółki
Utrzymuje systematyczny kontakt z klientami zewnętrznymi i wewnętrznymi
Łatwo nawiązuje kontakt i buduje relacje zarówno z klientami wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi
•Terminowo przekazuje informacje niezbędne do realizacji zadań innych komórek organizacyjnych/osób •Efektywnie współpracuje z innymi komórkami organizacyjnymi w realizacji wspólnych zadań •Nie obciąża swoimi obowiązkami innych komórek organizacyjnych •Prezentuje pozytywną, otwartą i życzliwą postawę wobec pracowników innych komórek •W uzasadnionych sytuacjach uprzejmie, ale asertywnie odmawia wykonania czynności wykraczających poza obowiązujący zakres zadań własnej komórki organizacyjnej
•Każdorazowo udziela wyczerpującej i uprzejmej odpowiedzi nawet w kontaktach z tzw. trudnymi klientami •Na bieżąco rozwiązuje problemy dotyczące obsługi klienta •Inicjuje i/lub uczestniczy w organizacji wydarzeń firmowych, spotkaniach biznesowych itp., aby wzmocnić relacje z klientami wewnętrznymi i/lub zewnętrznymi •Podejmuje działania wykraczające poza standardowe oczekiwania klienta
•Nawiązuje partnerskie relacje z innymi niezależnie od ich formalnej pozycji w organizacji •Buduje relacje zarówno z klientami wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi •Stara się budować szerokie relacje z osobami, których pomoc i wsparcie mogą być potrzebne w pracy, inwestuje osobiste zaangażowanie dla utrzymywania więzi
Myślenie analityczne jest umiejętnością rozłożenia problemu na elementy składowe, ich uporząd-
kowania i określenia powiązań (np. przyczynowo - skutkowych) pomiędzy nimi w celu stworzenia optymalnego rozwiązania. Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY -
Poziom DOJRZAŁY -
Sprawnie przygotowuje proste analizy
Dokonuje oceny złożonych problemów i formułuje wnioski
Znajduje rozwiązania dla skomplikowanych i wysoce złożonych sytuacji i problemów
•Pozyskuje i gromadzi odpowiednie dane, porządkując i zestawiając je w sposób obiektywny i przejrzysty •Analizuje dane, dokumenty, sytuacje powtarzalne, o niskim stopniu złożoności, łatwe do weryfikacji •Znajduje rozwiązania dla standardowych problemów •Wychwytuje błędy, nieścisłości, sprzeczności •Ustala relacje przyczynowo-skutkowe pomiędzy zasadniczymi elementami problemu
•Dokonuje oceny złożonych problemów i wiarygodności danych oraz ich wpływu na jakość analiz •Przetwarza i weryfikuje dane na potrzeby analiz •Umie zidentyfikować i poradzić sobie z brakami i niejednoznacznością danych •Potrafi korzystać z alternatywnych źródeł informacji •Poprawnie interpretuje złożone i niejednoznacznie sformułowane dokumenty, regulacje itp. •Dostrzega kilka zależności (np. kilka możliwych przyczyn, kilka konsekwencji rozważanych działań etc.) •Znajduje kilka rozwiązań i określa wagę każdego z nich
•Określa zasady prowadzenia analiz, tworzy wzorce przetwarzania różnego rodzaju danych •Analizuje dane, dokumenty, sytuacje o wysokim stopniu złożoności, trudne do weryfikacji (np. akty prawne, złożone/niestandardowe umowy) •Przy braku informacji potrafi przeformułować problem •Analizując sytuację lub proponując rozwiązanie bierze pod uwagę kompleksowe powiązania pomiędzy różnymi procesami biznesowymi, •Opracowuje rozwiązania i wybiera optymalne warianty w pełni uwzględniając ich krótko- i długoterminowe konsekwencje
Myślenie koncepcyjne dotyczy umiejętności identyfikowania istoty spraw, współzależności oraz złożonych wzorców problemów lub sytuacji. Jest to zdolność do zastosowania wiedzy specjalistycznej i umiejętności z danego obszaru funkcjonalnego do rozpoznania potencjalnych problemów i ich rozwiązywania. Kompetencja ta opiera się na umiejętności stosowania całościowego widzenia problemów, uwzględniania uwarunkowań Spółki, środowiska biznesowego, różnic międzyludzkich itd. oraz zdolności do kreatywnego i innowacyjnego myślenia.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY-
Poziom ZAAWANSOWNY-
Rozwiązuje typowe problemy z własnego obszaru specjalizacji
Efektywnie wykorzystuje wiedzę fachową do rozwiązywania problemów
Kreatywny i innowacyjny w rozwiązywaniu problemów
•Rozwiązując problem stosuje proste zasady, zdrowy rozsądek •Dostrzega podobieństwa aktualnej sytuacji do takiej, która wystąpiła w przeszłości (wykorzystuje doświadczenie i dobre praktyki z danego obszaru) •Łączy fakty, dostrzegając występujące pomiędzy nimi podobieństwa i powiązania •Analizując informacje dostrzega proste wzorce, trendy i wykorzystuje to przy rozwiązywaniu problemów
•Buduje koncepcję podejścia do zagadnienia wykorzystując wiedzę teoretyczną, praktyczne doświadczenie zawodowe oraz dostępne informacje z różnych źródeł •Scala złożone zagadnienia i obserwacje w jasne koncepcje (dostrzega prosty wzorzec pośród różnorodnych danych) •Stosuje i odpowiednio modyfikuje metody pracy, tak by dopasować je do zaistniałej sytuacji •Zbiera pomysły, zagadnienia i poczynione obserwacje, formułując jasne i użyteczne propozycje działań •Określa przydatność oraz wartość różnych koncepcji w celu wypracowania optymalnego rozwiązania problemu
•Tworzy i wdraża nowe strategie, modele biznesowe itp. •Angażuje innych w opracowywanie nowych koncepcji, adekwatnie korzystając z wiedzy innych specjalistów wewnętrznych i zewnętrznych •Tworzy innowacyjne, niestandardowe koncepcje, których zastosowanie w Spółce nie było oczywiste •Stosuje całościowe widzenie problemów uwzględniające wiele aspektów danej sytuacji •Prezentuje nowe, niestandardowe podejście do spraw
Ukierunkowanie na rezultat to umiejętność realizacji wyznaczonego celu w określonym czasie
poprzez systematyczne i konsekwentne działanie. Kompetencja ta przejawia się w pokonywaniu przeszkód na drodze do celu, nie zrażaniu się niepowodzeniami i ponawianiu działań prowadzących do osiągnięcia celów.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY -
Poziom DOJRZAŁY -
Działa konsekwentnie w obrębie zadań na swoim stanowisku
Pokonuje przeszkody na drodze do celu
Wymaga nie tylko od siebie, ale i od otoczenia konsekwencji i skuteczności w działaniu
•Aktywnie podejmuje działania na swoim stanowisku •Systematycznie realizuje rutynowe zadania •Dąży wytrwale do osiągnięcia celu - nie pozoruje działań, doprowadza prace do końca w wyznaczonym terminie •Informuje o istotnych problemach w realizacji zadań oraz proponuje sposoby ich rozwiązania •Nie zniechęca się pojedynczymi porażkami, szuka alternatywnych rozwiązań •Bierze odpowiedzialność za wykonywane zadania (w tym jakość, terminowość itd.) •Uczy się na własnych i cudzych błędach, nie powtarza błędów
•Jest skuteczny w osiąganiu celów •Wykazuje dużą sprawność w działaniu, także w sytuacjach kryzysowych •Konsekwentnie pokonuje przeszkody na drodze do celu, nie zniechęca się pod wpływem niepowodzeń czy utrudnień •Podejmuje działania zapobiegawcze i usprawniające, korzystając z dostępnych doświadczeń •Mobilizuje innych do osiągania założonych celów, zwłaszcza w przypadku pojawiających się niepowodzeń czy poważniejszych utrudnień
•Podejmuje i finalizuje działania nawet w obszarach postrzeganych jako trudne czy beznadziejne •Angażuje otoczenie do konsekwentnego i systematycznego działania, buduje atmosferę zaangażowania i wiary w możliwość wspólnego pokonania przeszkód na drodze do celu •Oczekuje/wymaga od współpracowników/podwładnych skuteczności i doprowadzania spraw do końca •identyfikuje trudności na drodze do celu i z wyprzedzeniem podejmuje środki zaradcze
Decyzyjność to umiejętność podejmowania we właściwym czasie optymalnych decyzji i przyjmowania za nie
odpowiedzialności. Podstawą tej kompetencji jest trafność dokonywanych wyborów i zaufanie do własnych możliwości
Sprawnie podejmuje rutynowe, powtarzalne decyzje
Poziom BAZOWY -
Racjonalnie podejmuje decyzje, akceptując skalkulowane ich ryzyko
Poziom DOJRZAŁY-
Poziom ZAAWANSOWANY- Po-
•Terminowo podejmuje rutynowe, codzienne decyzje •Podejmuje decyzje w oparciu o właściwe informacje i przesłanki •Sprawnie i samodzielnie podejmuje decyzje, związane z realizacją zadań •Śledzi konsekwencje podejmowanych decyzji i wyciąga z nich wnioski •Bierze odpowiedzialność za konsekwencje podjętych decyzji
•W sytuacji niepewności podejmuje decyzje w oparciu o przemyślaną ocenę ryzyka i korzyści dla Spółki •Podejmując decyzję, rozważa różne scenariusze i przewiduje konsekwencje wyboru różnych rozwiązań dla własnego i innych obszarów organizacji •Trafnie podejmuje decyzje nawet przy ograniczonych zasobach •Podejmuje szybkie i trafne decyzje w sytuacjach kryzysowych i/lub pod presją czasu
•Podejmuje trafne decyzje strategiczne w sytuacji ryzyka, niepewności, braku pełnych informacji lub/i pod presją czasu •Zachęca innych do samodzielnego podejmowania decyzji •Wspiera innych w podejmowaniu szczególnie trudnych decyzji •Przewiduje pośrednie, także odłożone w czasie, konsekwencje podejmowanych przez siebie decyzji
dejmuje decyzje o wysokim stopniu ryzyka, wspiera innych w podejmowaniu trudnych decyzji
Odporność na stres jest to zdolność do kontrolowania swoich emocji i panowanie nad nimi oraz działanie
w sposób racjonalny i efektywny pomimo trudnych warunków środowiska pracy takich jak m.in. niebezpieczne i szkodliwe czynniki, kontakt z trudnymi klientami, praca pod presją czasu i miejsca, sytuacje kryzysowe i awaryjne.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY -
Poziom ZAAWANSOWANY-
Efektywny w sytuacji umiarkowanej presji zewnętrznej
Efektywnie działa w trudnych warunkach środowiska pracy czy przewidywalnej presji zewnętrznej
Działa efektywnie w bardzo trudnych, nieprzewidzianych i zmiennych warunkach środowiska pracy
•Przejawia zdolność do efektywnej pracy również w sytuacji umiarkowanej presji czynników zewnętrznych takich jak: czas, konflikt, zagrożenie, nieoczekiwana zmiana •Powstrzymuje impulsywne reakcje •Zachowuje spokój i opanowanie w zmieniających się okolicznościach. •Odzyskuje kontrolę nad emocjami, koryguje ewentualne błędy i reguluje stosunki z otoczeniem, kiedy zdarzy mu się zareagować impulsywnie w bardzo stresujących sytuacjach. •Działa skutecznie w warunkach monotonii i powtarzalności zadań
•W sytuacjach o charakterze emocjonalnym potrafi zachować racjonalny osąd •Potrafi zdystansować się wobec konfliktowych zachowań innych i spokojnie kontynuować pracę •Asertywnie odpiera ataki innych bądź tonuje ich destruktywne postawy •Potrafi realizować kilka zadań równocześnie bez uszczerbku na jakości wykonywanej pracy
•W pełni panuje nad emocjami we wszystkich kontaktach- zarówno z przełożonymi, jak i współpracownikami czy osobami z zewnątrz organizacji •Pracuje efektywnie pomimo długotrwałego oddziaływania czynników stresujących •Zachowuje zdolność racjonalnego myślenia i podejmowania decyzji nawet w warunkach bardzo silnej presji zewnętrznej. (np. awarie, sytuacje kryzysowe, agresja otoczenia) •Opracowuje i adekwatnie do okoliczności stosuje własną strategię radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. •Opanowuje trudne sytuacje i łagodzi silne emocje u innych •Podejmuje działania mające na celu niwelowanie negatywnych skutków stresu i budowania pozytywnych emocji
Otwartość na zmiany to pozytywny stosunek do zmian oraz aktywny udział w ich wdrażaniu. Kompetencja ta przejawia się także w poszukiwaniu i wprowadzaniu w życie nowych pomysłów wspierających rozwój Spółki.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY-
Poziom ZAAWANSOWANY -
Elastycznie podchodzi do zmian
Aktywnie dąży do optymalizowania działań
Współdziała w podnoszeniu efektywności pracy w całej organizacji
•Identyfikuje się z zachodzącymi zmianami •Skutecznie opanowuje nowe umiejętności np. związane z wdrożeniem nowych systemów czy technologii •Wykorzystuje możliwość usprawnień i lokalnego rozwiązywania problemów •Działa efektywnie w zmieniających się warunkach pracy
•Aktywnie poszukuje nowych rozwiązań, obniżających koszty, skracających proces, optymalizujących wykorzystanie zasobów, podnoszących jakość, itp. •Udoskonala funkcjonujące procesy i systemy •Przekonuje innych do wprowadzanych zmian i usprawnień
•Nie zadowala się rozwiązaniami dotyczącymi tylko własnej komórki czy jednostki, aktywnie poszukuje usprawnień całego procesu, w którym uczestniczy •Inspiruje innych do działań proefektywnościowych •Opracowuje i wdraża rozwiązania nietypowe, niekiedy o charakterze pionierskim •Myśli i działa innowacyjnie czerpiąc z własnej wiedzy i doświadczenia, jak również z dokonań otoczenia biznesowego •Kieruje procesem zmian w sposób ułatwiający ich wdrażanie poprzez odpowiednią ich komunikację i podejmowanie działań redukujących opór
Praca w zespole jest to umiejętność współpracy z innymi członkami zespołu (w tym m.in. gotowość do przyjmowania różnych ról w zespole). Podstawą tej kompetencji jest pozytywne nastawienie do pracy z innymi i zaangażowanie we wspólną pracę. „Bierzemy odpowiedzialność nie tylko za siebie, lecz za zespół.” Efektywna praca w zespole jest to również bycie otwartym na różne pomysły oraz dzielenie się wiedzą i doświadczeniem.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY -
Poziom ZAAWANSOWANY -
Aktywnie uczestniczy w pracy zespołowej
Wspiera pracę zespołową
Lider i animator pracy zespołowej
•Zna swoją rolę i zadania w zespole •Realizuje na bieżąco wszystkie prace na rzecz zespołu •Podporządkowuje się celom własnego zespołu •Nie obciąża swoimi obowiązkami innych członków zespołu •W miarę swoich możliwości i kompetencji udziela innym pomocy i wsparcia w realizacji bieżących zadań •Potrafi przyjąć i docenić pomoc czy wsparcie udzielone mu przez innych •Okazuje życzliwość i szacunek innym osobom w zespole •Nie prowokuje konfliktów w zespole •Informuje współpracowników o podejmowanych działaniach mających wpływ na ich pracę
•Chętnie przyjmuje na siebie nowe role i zadania w zespole •Buduje dobre relacje w zespole niezależnie od osobistych sympatii i antypatii •Identyfikuje się z wynikami osiąganymi przez zespół •Dąży do konstruktywnego rozwiązywania konfliktów •Zapewnia pomoc i wsparcie członkom zespołu w realizacji zadań •Dzieli się informacjami, wiedzą (najlepszymi praktykami), umiejętnościami i zasobami ze współpracownikami
•Przyjmuje odpowiedzialność za efekty pracy zespołu •Podejmuje działania wzmacniające zaangażowanie i poczucie współodpowiedzialności członków zespołu, a także integralność zespołu jako cołości •Jest moderatorem pracy zespołu, zachęca do zgłaszania pomysłów i opinii, umożliwiających podjęcie konkretnych decyzji •Rozwiązuje konflikty, propaguje i wspiera rozwiązywanie sytuacji konfliktowych
Świadomość biznesowa to znajomość ekonomicznych aspektów funkcjonowania Spółki i zajmowanego stanowiska. Wyraża się ona m.in. w podejmowaniu skutecznych działań w zakresie możliwości swojego stanowiska nakierowanych na redukcję zbędnych kosztów oraz uzyskiwanie wymiernych oszczędności.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY-
Poziom ZAAWANSOWANY -
Wykazuje świadomość ekonomicznych aspektów funkcjonowania zajmowanego stanowiska
Rozumie powszechnie dostrzegane zależności biznesowe
Rozumie powiązania i zależności biznesowe, które nie są oczywiste dla innych
•Prowadzi dokładną kontrolę poziomu kosztów, za które odpowiada (wynikających ze zużycia materiałów, zestawia i porównuje prawidłowość zużycia poszczególnych surowców z normami) •Podejmuje skuteczne działania w zakresie możliwości swojego stanowiska nakierowane na redukcję zbędnych kosztów oraz uzyskiwanie wymiernych oszczędności •Dba o właściwe zabezpieczenie powierzonego mienia •Zapobiega wszelkim sytuacjom mogącym powodować nieumyślne straty, niegospodarność lub zagrożenie kradzieżą
•Działa skutecznie, wykorzystując wiedzę na temat trendów rynkowych i branżowych, rozwiązań legislacyjnych i relacji Spółki z najważniejszymi partnerami (np. wykonawcy, urzędy itp.) •Realizując zadania bierze pod uwagę perspektywę całego procesu biznesowego (np. sprzedaż, logistyka) •Rozpoznaje i wykorzystuje szanse biznesowe oraz sprzyjające okoliczności w realizacji założonych celów
•Na bieżąco śledzi uwarunkowania zewnętrzne, które mogą wpływać na funkcjonowanie Spółki, i podejmują odpowiednie działania •Przewiduje zmiany rynkowe i określa ich konsekwencje dla Spółki oraz podejmuje niezbędne działania
Przywództwo to umiejętność budowania autorytetu, wyznaczania kierunków działania własnego i zespołu, a w szczególności stawiania celów i angażowania innych w ich realizację. Kompetencja ta przejawia się również w dbałości o rozwój pracowników oraz w przyjmowaniu odpowiedzialności za rezultaty działania zespołu.
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY-
Poziom ZAAWANSOWANY -
Określa role i zakresy odpowiedzialności, rzetelnie ocenia podległych pracowników
Motywuje do działania i dba o rozwój pracowników
Stawia cele o dłuższym horyzoncie czasowym, koordynuje działania dużych obszarów funkcjonalnych
•Organizuje pracę, przydziela role i zadania pracownikom •Udziela konstruktywnej informacji zwrotnej (opartej na faktach) podległym pracownikom, wskazując zarówno ich mocne, jak i słabsze strony” •Wyraźnie określa oczekiwania oraz deleguje odpowiedzialność i uprawnienia •Monitoruje i egzekwuje wykonywanie poleceń oraz obowiązków służbowych, wymagając wysokiej jakości realizowanych zadań •Nadzoruje przestrzeganie przepisów i zasad BHP przez podległych pracowników i w razie potrzeby na bieżąco podejmuje odpowiednie działania w tym kierunku •Daje dobry przykład, osobiście kształtując pożądane zachowania •Komunikuje możliwe konsekwencje poziomu wykonania zadań (zarówno dobrego jak i niesatysfakcjonującego)
•Określa cele dla zespołu i sposoby ich realizacji •Przekłada cele zespołu na indywidualne cele i zadania •Przydziela role i zadania zgodnie z predyspozycjami osób, uwzględnia ich indywidualne motywacje i preferencje •Jest otwarty na inicjatywy innych i gotowy do ich rzetelnej oceny i wykorzystania •Buduje entuzjazm i zaangażowanie w podległym obszarze •Identyfikuje pracowników szczególnie utalentowanych i zaangażowanych, a także wspiera ich rozwój •Dba o dobre imię zespołu wobec szerszej społeczności (działu, firmy) •Uzasadnia powody podjęcia decyzji zarządczych •Stosuje odpowiedni system nagród i kar •Doradza działania rozwojowe na podstawie oceny mocnych i słabszych stron pracowników
•Definiuje cele długofalowe i monitoruje ich realizację •Angażuje właściwe komórki organizacyjne do wykonywania działań interdyscyplinarnych •Motywuje podwładnych, dobierając najbardziej adekwatny w danej sytuacji i wobec danej osoby styl zarządzania •Aranżuje wspólne przedsięwzięcia i projekty, optymalnie wykorzystując kwalifikacje innych osób lub zespołów w Spółce (umożliwia wymianę wiedzy i doświadczeń w organizacji) •Stwarza warunki do motywowania i rozwoju pracowników
Skuteczność komunikacyjna oznacza umiejętność przekazywania informacji w sposób zrozumiały
dla rozmówcy i przekonujący, a także zdolność do aktywnego słuchania innych. Skuteczność komunikacyjna to także umiejętność werbalnego i pisemnego wysławiania się (m.in. formułowanie ocen i wniosków, rekomendacji oraz udzielanie informacji zwrotnej).
Poziom BAZOWY -
Poziom DOJRZAŁY -
Komunikuje się w sposób jasny i zrozumiały
Skutecznie komunikuje się także z szerszym audytorium
•Udziela informacji słownych w sposób wyczerpujący i precyzyjny •Komunikuje się w sposób logiczny i uporządkowany zarówno werbalnie, jak i niewerbalnie •Słucha ze zrozumieniem, nie przerywa rozmówcom, nie okazuje zniecierpliwienia •Dba o poprawność językową swoich wypowiedzi •Gdy to konieczne przekłada język fachowy na język zrozumiały dla jego rozmówcy
•Dostosowuje swój sposób komunikowania się do różnych sytuacji, uwzględniając zróżnicowane potrzeby audytorium, do którego się zwraca •Sprawdza, czy przekazana informacja dotarła do odbiorcy i została zrozumiana •Skutecznie negocjuje proste, standardowe sprawy •Opracowuje i przedstawia profesjonalne i interesujące prezentacje
Poziom ZAAWANSOWANYPrzekonuje innych, skuteczny negocjator
•Skutecznie negocjuje trudne, złożone i nietypowe sprawy •Analizuje konsekwencje możliwych rozstrzygnięć dla obu stron •Potrafi zaprezentować kilka różnych rodzajów argumentów i sposobów oddziaływania służących poparciu swojej opinii •Identyfikuje i eliminuje elementy zakłócające komunikację, dbając o rzetelność przekazywanych treści •Swobodnie wypowiada się na forum publicznym, prezentując skomplikowane zagadnienia w sposób jasny i przystępny
PYTANIE 1: JAKIE KOMPETENCJE SĄ POTRZEBNE NA STANOWISKACH OBSŁUGUJĄCYCH POSZCZEGÓLNE PROCESY? Oczywiście niemożliwym jest wymaganie, żeby na każdym stanowisku pracy, pracownicy wykazywali się wszystkimi 14 kompetencjami. Na różnych stanowiskach potrzebujemy innych zachowań i umiejętności, w zależności od wykonywanych zadań, procesów obsługiwanych w Spółce.
A zatem: mamy 14 kompetencji, do każdej z nich opisane zachowania wskaźnikowe z przyporządkowaniem do 3 poziomów zaawansowania. Ale stanowisk w Spółce jest bardzo dużo, obsługiwanych jest wiele różnorodnych procesów - jak wybrać te kompetencje, które „pasują” do danego procesu, typu zadania?
Kompetencje uniwersalne
Kompetencje procesowe
Kompetencje stanowiskowe
14 kompetencji podzielono na trzy rodzaje: Kompetencje uniwersalne: Wymagane od wszystkich pracowników. Stanowią one odzwierciedlenie kultury organizacyjnej i strategii Spółki w zachowaniach pracowników. Kompetencje procesowe: Wymagane od wszystkich tych pracowników, których praca związana jest bezpośrednio z określonym procesem lub układem procesów. Kompetencje stanowiskowe (związane z pracą/rolą): Wymagane od wszystkich pracowników wykonujących tą samą pracę. Opisano wszystkie rodzaje wykonywanych zadań w MPWiK oraz ujęto je w 9 grup procesowych.
1.GRUPA PRZYWÓDCZA Tworzenie, komunikowanie oraz wdrażanie wizji i strategii działania: ,,wiemy, dokąd i którędy idziemy”. Grupa ta obejmuje czołowe stanowiska zarządzające, głównie wysokiego szczebla: Dyrektorzy i Zastępcy Dyrektorów, Kierownicy Biur, Kierownicy Zakładów, Kierownicy działów bezpośrednio podległych pod Członków Zarządu. Istotą działania na stanowiskach w tej grupie jest kierowanie, przywództwo, odpowiadanie zarówno za tworzenie wizji, strategii działania Spółki (jednostek, komórek organizacyjnych), jak i za bezpośrednią ich realizację. Stanowiska te mają wiodącą rolę w tworzeniu i transformowaniu kultury organizacyjnej. Zarządzają dużymi lub autonomicznymi zespołami. Pełnią rolę stabilizującą w zakresie komunikacji wewnętrznej.
PRZYWÓDZTWO
2.GRUPA ADMINISTRACYJNA Wewnętrzne zabezpieczenie działalności Spółki i optymalne wykorzystanie posiadanych zasobów. Ich działania w dużej mierze dotyczą prowadzenia całokształtu zagadnień z zakresu organizacji codziennego funkcjonowania Spółki, a w szczególności przetwarzania różnego rodzaju danych i obsługi dokumentacji. Typowe stanowiska tej grupy to stanowiska obsługowe, tzw. backoffice np.: administracja, kadry i płace, obsługa Zarządu, obszar prawny, zarządzanie majątkiem. Osoby zajmujące stanowiska w tej grupie przeważnie dysponują specjalistyczną wiedzą z własnego obszaru, którą wykorzystują w ramach pracy na rzecz innych komórek, kontakt z klientem wewnętrznym.
BUDOWANIE RELACJI
UKIERUNKOWANIE NA REZULTAT
3.GRUPA OPERACJI EKSPLOATACYJNYCH Zabezpieczenie płynności realizacji głównych procesów Spółki (dostarczanie wody i odbiór ścieków). Osoby na stanowiskach kierowniczych, mogą też odpowiadać za tworzenie taktyki działania w swoim obszarze oraz nadzór nad jej realizacją. Grupa ta obejmuje stanowiska pierwszej linii różnych szczebli i w różnych funkcjach. Należą do niej: Pracownicy Zakładów Produkcyjnych i Zakładów Eksploatacyjnych tacy jak np. Monterzy, Aparatowi, Operatorzy Sprzętu Specjalistycznego, Automatycy, Maszyniści, Marynarze czy Kierownicy komórek organizacyjnych (Pion Wody, Pion Ścieków, Zakład Pruszków), w których realizowane są procesy podstawowej działalności Spółki. Osoby te mają styczność z rynkiem i klientami, a ich praca związana jest z bezpośrednią obsługą sprzętu technicznego, często pracują w trudnych warunkach zewnętrznych i przy złożonej organizacji czasu pracy. Osoby zajmujące stanowiska w tej grupie przeważnie dysponują głęboką wiedzą specjalistyczną, potwierdzoną uprawnieniami formalnymi.
UKIERUNKOWANIE NA REZULTAT
PRACA W ZESPOLE
4.GRUPA WSPARCIA OPERACJI Realizacja procesów pomocniczych Spółki, wspierających jej działalność podstawową (zabezpieczenie płynności realizacji procesów głównych). Osoby na stanowiskach kierowniczych, mogą też odpowiadać za tworzenie planów działania w swoim obszarze oraz nadzór nad ich realizacją. Grupa ta obejmuje stanowiska wspierające obsługę głównych procesów, tzw. stanowiska zaplecza operacyjnego. Należą do niej pracownicy różnych szczebli i w różnych funkcjach, pracujący na potrzeby innych jednostek/komórek organizacyjnych, zazwyczaj pracują z wykorzystaniem sprzętu technicznego, ich praca wykonywana jest w warunkach trudnych, przy złożonej organizacji czasu, dysponują wiedzą specjalistyczną oraz umiejętnościami potwierdzanymi uprawnieniami.
UKIERUNKOWANIE NA REZULTAT
Utrzymywanie dobrych relacji z klientem zewnętrznym, w ramach świadczonej, profesjonalnej obsługi. Obejmuje stanowiska różnych szczebli i w różnych funkcjach z obszaru obsługi klienta. Osoby te mają bezpośrednią styczność z rynkiem i klientami, ich działania obejmują całokształt spraw dotyczących obsługi sprzedanych usług, w tym udzielanie informacji, odpowiadanie na potrzeby klientów, obsługa reklamacji i wyjaśnianie wątpliwości. Osoby na stanowiskach kierowniczych mogą też odpowiadać za tworzenie planów działania w swoim obszarze oraz nadzór nad ich realizacją.
BUDOWANIE RELACJI
6.GRUPA ANALITYKÓW I KONTROLI Wykonywanie analiz nastawionych na generowanie i przetwarzanie informacji na potrzeby Spółki i jej rynkowych partnerów. Grupa ta obejmuje stanowiska różnych szczebli i w różnych funkcjach z obszaru: laboratorium, controlingu, kontroli wewnętrznej i audytu, analizy trendów, modelu matematycznego sieci wodono-kanalizacyjnej, a także BHP, P-Poż. i Ochrony Środowiska. Praca na stanowiskach z tej grupy wymaga przede wszystkim kontaktu z klientem wewnętrznym, zdecydowanie rzadziej zdarza się kontakt z klientem zewnętrznym, konieczna jest wiedza specjalistyczna w obszarze swojej działalności, efektem pracy są analizy, sprawozdania, zestawienia etc., także te analizy i pomiary, do wykonania których niezbędne jest wykorzystanie specjalistycznego sprzętu.
UKIERUNKOWANIE NA REZULTAT
7.GRUPA INWESTYCYJNA Obsługa zadań związanych z planowaniem i realizacją inwestycji (w tym przygotowanie, nadzór nad realizacją i rozliczanie).
Do grupy tej wchodzą stanowiska związane z zabezpieczaniem rozliczenia i realizacji inwestycji, zlokalizowane są przede wszystkim w komórkach organizacyjnych Pionu Rozwoju. Praca na stanowiskach z tej grupy wymaga kontaktu zarówno z klientem wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Osoby zajmujące stanowiska w tej grupie dysponują głęboką wiedzą z obszaru swojej specjalizacji, często bardzo trudną do pozyskania na rynku.
UKIERUNKOWANIE NA REZULTAT
Realizacja zadań związanych z obsługą procesów sprzedaży i zakupów w Spółce. Do grupy tej wchodzą stanowiska związane z bezpośrednią realizacją sprzedaży i zakupów (w tym rozpoznawaniem rynku, organizacją przetargów, przygotowaniem dokumentacji, kontaktami z rynkiem) zlokalizowane w takich jednostkach jak np.: Pion Wsparcia (część zakupowa), Pion Planowania i Nadzoru. Osoby zajmujące stanowiska w tej grupie mają bezpośrednią styczność z rynkiem i klientami, przeważa kontakt z klientami zewnętrznymi nad kontaktami z klientami wewnętrznymi. Realizacja celów stawianych osobom na stanowiakach w tej grupie wymaga posiadania specjalistycznej wiedzy z danego obszaru działalności.
UKIERUNKOWANIE NA REZULTAT
9.GRUPA ROZWOJU TECHNIKI Zapewnienie bezawaryjnego działania maszyn, urządzeń i instalacji technologicznych, a także rozwój stosowanych technologii oraz podnoszenie wiedzy technicznej w Spółce. Do grupy tej wchodzą stanowiska o najwyższym poziomie złożoności techniki obsługiwanej w Spółce, często programujące nowe sposoby obsługi procesów, wdrażające nowe maszyny, urządzenia, ciągi technologiczne, zlokalizowane w działach technologicznych w obszarze informatyki, automatyki, energetyki, mechaniki. Osoby zajmujące stanowiska w tej grupie dysponują szeroką wiedzą w obszarze swojej specjalizacji, ich praca związana jest ze znajomością obsługi różnego rodzaju maszyn i urządzeń, a także rozwojem tej dziedziny w organizacji.
OKREŚLANIE POZIOMÓW KOMPETENCJI Ze względu na typy podejmowanych decyzji oraz złożoność pracy podzielono stanowiska na tzw. PASMA DECYZYJNE, które ułatwiają nam dobór poziomu kompetencji (bazowy, dojrzały, zaawansowany) dla danego stanowiska.
wszystkie kompetencje na poziomie bazowym
7 kompetencji poziom bazowy 1 kompetencja poziom dojrzały
6 kompetencji poziom bazowy 2 kompetencje poziom dojrzały
Pracownik fizyczny
A1
Odczytywacz wodomierzy, Marynarz, Kierowca, Referent
A2
Inspektor, Asystent, Kasjer, Starszy Magazynier, Bosman, Elektromonter, Maszynista maszyn i urządzeń, Mechanik konserwator/Mechanik na statku, Kierowca operator, Monter sieci teleinformatycznej, Magazynier, Stermotorzysta, Laborant, Spawacz
5 kompetencji poziom bazowy 3 kompetencje poziom dojrzały
Operator Sprzętu Specjalistycznego, Automatyk, Energetyk, Inspektor ds. BHP, Operator Urządzeń Spalarni, Starszy Inspektor, Analityk Laboratorium, Monter sieci kanalizacyjnej, Monter sieci wodociągowej, Aparatowy urządzeń technologicznych
4 kompetencje poziom bazowy 4 kompetencje poziom dojrzały
Kierownik Magazynu, Kapitan Statku, Zastępca Kapitana Statku, Specjalista, Dyspozytor, Asystent Zarządu
B1 B2 C1
C2 D1 D2
Starszy Mistrz, Mistrz, Programista Automatyk/ Informatyk, Starszy Specjalista, Administrator Systemów Informatycznych, Kierownik Archiwum Zakładowego
3 kompetencje poziom bazowy 5 kompetencji poziom dojrzały
Główny specjalista, Inspektor Nadzoru, Kierownik Wydziału, Radca Prawny, Rzecznik Prasowy, Kierownik Zmiany, Starszy Programista, Informatyk/Automatyk , Zastępca Kierownika Działu
2 kompetencje poziom bazowy 4 kompetencje poziom dojrzały 2 kompetencje poziom zaawansowany
Kierownik Działu, Kierownik Oddziału, Kierownik Projektu, Kierownik Laboratorium
1 kompetencja poziom bazowy 5 kompetencji poziom dojrzały 2 kompetencje poziom zaawansowany
E1
Zastępca Kierownika Zakładu, Zastępca Kierownika Biura/ Kierownika JRP
1 kompetencja poziom bazowy 4 kompetencje poziom dojrzały 3 kompetencje poziom zaawansowany
E2
Zastępca Dyrektora Pionu, Kierownik Zakładu, Kierownik Biura/Kierownik JRP
5 kompetencji poziom dojrzały 3 kompetencje poziom zaawansowany
F
4 kompetencje poziom dojrzały Dyrektorzy Pionów, Główny Księgowy, Kierownik Zakładu 4 kompetencje Pruszków, Pełnomocnik Zarządu poziom zaawansowany
Wiemy już jakie w Spółce występują grupy zadań – grupy procesowe oraz jakie mamy do dyspozycji kompetencje, potrzebne do wykonywania zadań, realizacji procesów. Wiemy również, że kompetencje uniwersalne odzwierciedlają Strategię MPWIK, obejmują m.in.
takie zachowania jak: dbałość o najwyższe standardy i jakość pracy, budowanie wizerunku Spółki, etykę zawodową, zaangażowanie w pracę. Te zachowania wskaźnikowe przejawiają się w trzech kompetencjach uniwersalnych - wymaganych od wszystkich stanowisk w Spółce. Są to takie kompetencje jak:
ETYKA ZAWODOWA
Tworzymy profil kompetencyjny dla stanowiska pracy każdy profil składa się z 8 kompetencji
3 kompetencje uniwersalne Etyka zawodowa Efektywność organizacji pracy Zaangażowanie w pracę
3 kompetencje procesowe przypisane do każdej Grupy procesowej
2 kompetencje stanowiskowe wybrane z pozostałych, z Katalogu Kompetencji
Uzupełnienie profilu kompetencji stanowiska pracy o zestaw kompetencji procesowych polega na przypisaniu stanowiska pracy do określonej Grupy procesowej spośród listy 9 Grup. Wybór Grupy procesowej oznacza jednocześnie wybór trzech kompetencji procesowych, charakterystycznych dla danego typu stanowiska pracy, ze względu na proces, jaki obsługuje w Spółce.
Uzupełnienie profilu kompetencji stanowiska pracy o dwie kompetencje stanowiskowe polega na ich wyborze z pozostałych kompetencji z Katalogu Kompetencji. Wybrane kompetencje stanowiskowe powinny być charakterystyczne dla danego stanowiska pracy. Na końcu ustalamy poziom natężenia kompetencji na podstawie Pasm decyzyjnych.
System Zarządzania Przez Cele to procedura dotycząca stawiania i oceniania celów określanych dla jednostek, komórek organizacyjnych oraz Pracowników w Spółce. Cel to stan oczekiwany, jaki chcemy osiągnąć poprzez realizację konkretnie zdefiniowanych wyników. Poprawnie sformułowane cele charakteryzują się cechami zgodnymi z metodą MAKRO.
Mierzalne Ambitne Konkretne Realistyczne Określone w czasie
1. Określenie głównej wiązki celów na podstawie m.in. Strategii Spółki, planów gospodarczych
Głównym założeniem jest przybliżenie celów strategicznych Spółki do poziomu poszczególnych komórek. Definiując strategię ustala się kierunek działania i rozwoju oraz wynikające z niego priorytety. Wyznaczenie celów i ich rozdział „z góry na dół” pozwala na delegowanie odpowiedzialności za rezultat. Na podstawie strategii Spółki następuje pierwszy podział celów dla najwyższego szczebla zarządzania. Kolejnym krokiem jest przełożenie ich na poszczególne piony. Następnie każdy dyrektor wyznacza swoim podwładnym cele na podstawie tych, które otrzymał od zwierzchnika. Proces ten nazywany jest kaskadowaniem.
Kaskadowanie jest delegowaniem celów na niższe szczeble. Cele podwładnego wynikają więc z celów przełożonego, dzięki czemu zachowana jest spójność, powiązanie celów najniższych szczebli (zespołów, jednostek) ze strategią Spółki. Otrzymane od przełożonego cele (A,B,C) delegowane są na niższe poziomy/komórki poprzez rozbicie na bardziej szczegółowe (A1,A2; B1,B2,B3; C1,C2)- które stają się na niższym poziomie celem nadrzędnym (dalszym). Kolejne rozbicie na jeszcze niższym poziomie da cel A1.1, A1.2, A1.3 - dla których celem nadrzędnym jest A1
3.Wyznaczenie celów dla niższych poziomów zarządzania
Zadajemy sobie pytanie: co moi podwładni muszą osiągnąć, aby mój cel został zrealizowany - odpowiedzią są wyznaczone dla nich cele, biorąc pod uwagę dostępne zasoby (czy posiadają odpowiednie kompetencje, wiedzę, narzędzia) Na każdym poziomie kaskadowania konieczna jest weryfikacja otrzymanych celów pod względem ich zbieżności z warunkami wewnętrznymi i zewnętrznymi (budżet zadaniowy, procedury i zarządzenia wewnętrzne, programy rozwojowe i szkoleniowe dla pracowników). Konieczne do uwzględnienia sytuacje komunikowane są przełożonemu w celu modyfikacji celów.
Komunikowanie celów jest bardzo ważnym elementem Zarządzania Przez Cele. Zarówno na poziomie wyznaczania, jak i monitorowania etapów ich realizacji. Metodologia komunikacji zakłada GOTOWOŚĆ DO KOREKTY CELÓW na wszystkich poziomach zarządzania. Modyfikacje mogą być zgłaszane odgórnie (w przypadku np.: pojawienia się dodatkowego celu) lub oddolnie (zgłaszanie przełożonemu pojawiających się zagrożeń/utrudnień w realizacji celów)
5.Rozliczenie celów
2.Wyznaczenie celów dla najwyższego kierownictwa Spółki i kaskadowanie
4.Okresowy przegląd celów i poziomu ich realizacji
Miarą poziomu realizacji celów są wskaźniki- kryteria pozwalające ocenić czy i w jakim stopniu stan docelowy został osiągnięty. Są one określane na początkowym etapie- w momencie definiowania celów. Konieczne jest, aby wskaźniki dotyczyły WYNIKÓW a nie podjętych WYSIŁKÓW, były obserwowalne i obiektywne, natomiast dane do pomiaru muszą być łatwo dostępne. Nie ma dobrych i złych wskaźnikówsą dobrze i źle dobrane wskaźniki do celu.
Arkusz celów
Cele wpisujemy w kolumnę (3) zwracając uwagę, aby dany cel wpisywać w odpowiednim wierszu biorąc pod uwagę typ celu określony w kolumnie (2). W kolumnie (4) należy wpisać cel nadrzędny – w realizacji celu nadrzędnego ma pomagać realizacja celu wpisanego w kolumnie (3). W kolumnie (5) należy wpisać miarę, która będzie zastosowana do oceny realizacji celu np. długość magistrali wodociągowej, planowanej do budowy, wyrażona w kilometrach. W kolumnie (6) wpisujemy źródło pomiaru, czyli kto dokonuje pomiaru – należy wpisać „Pomiar własny” lub nazwę innego źródła pomiaru np. zewnętrzne laboratorium. W kolumnie (7) należy wpisać oczekiwaną wartość wyniku finalnego realizacji celu (na przykład planowany efekt realizacji całego projektu). W kolumnie (8) należy wpisać oczekiwaną wartość wyniku realizacji celu w ramach danego roku. W kolumnie (9) należy wpisać wartość oczekiwaną wyniku, który powinien zostać osiągnięty w danym okresie np. w kwartale. W kolumnie (10) należy wpisać wartość wyniku faktycznie osiągniętego w danym okresie. Wartość tą można wpisać dopiero po zakończeniu okresu. W kolumnie (11) należy wpisać wartość osiągniętych wyników obliczaną narastająco od początku roku. W kolumnie (12) należy wpisać stopień realizacji celu w danym okresie, który może być określany w zależności od charakterystyki celu i decyzji Przełożonego: - jako relacja wartości wyniku faktycznie osiągniętego (kolumna 10) do wartości wyniku oczekiwanego (kolumna 9); - jako wartość procentowa na podstawie skali
jakościowej zgodnie z tabelą nr 1 zamieszczoną w dokumencie Zasady IN-PPN-0.. Zarządzanie przez Cele. W kolumnie (13) należy wpisać wagę celu określającą poziom priorytetu celu. W przypadku celów „uśpionych” waga tych celów będzie równa 0, a w przypadku celów „zrealizowanych” należy pozostawić puste pole. Suma wag celów przewidzianych do realizacji w danym okresie powinna być równa 1,0. W kolumnie (14) należy wpisać stopień realizacji celu po ważeniu obliczany jako iloczyn stopnia realizacji celu w danym okresie wpisanego do kolumny (12) i wagi wpisanej do kolumny (13). W kolumnie (15) należy wpisać wszelkiego rodzaju uwagi dotyczące planowania danego celu, jego specyfiki oraz osiągniętego wyniku, ze szczególnym uwzględnieniem analizy odchyleń. Ważne: Każde zaplanowane zadanie musi mieć określone parametry, jakimi są: waga (priorytet), termin realizacji, wynik jaki powinien zostać osiągnięty oraz miary jakimi zmierzy się osiągnięty wynik. Cele aktywne w danym okresie to cele, które będą miały weryfikowalne i mierzalne efekty. Nadajemy im wtedy wagę większą od 0, czyli określamy priorytet do realizacji w danym okresie. Ze względu na specyfikę celów, lub zaistniałe okoliczności, uwarunkowania zewnętrzne, niektóre cele nie będą miały weryfikowalnych i mierzalnych efektów czyli nie będą realizowane w danym okresie. Będą one traktowane jako cele nieaktywne - „uśpione” co oznaczamy poprzez nadanie im wagę 0. Ich realizacja nie będzie uwzględniana przy ocenie celów w tym okresie i nie będzie miała wpływu na wysokość nagrody za uzyskane w tym czasie efekty.
Proces oceny
Aby rozmowa oceniająca przebiegała sprawnie i przyniosła oczekiwane efekty, obie strony biorące udział w ocenie, zobowiązane są starannie się do niej przygotować.
Plan rozmowy:
◆Przedstawienie celu i zakresu rozmowy; ◆Omówienie z pracownikiem wymagań i celów jego stanowiska pracy w kontekście ocenianych kryteriów; ◆Zachęcenie pracownika do samooceny; ◆Ocena wyników pracy i stopnia realizacji oczekiwań w poszczególnych kryteriach; ◆Omówienie potrzeb rozwojowych i szkoleniowych pracownika, których realizacja może mieć pozytywny wpływ na efekty uzyskiwane przez pracownika; ◆Podsumowanie dokonanych ustaleń;
Rozmowa oceniająca jest okazją do:
◆Wymiany poglądów i opinii z przełożonym na temat Twojej pracy ◆Przedstawienia własnych opinii i samooceny Twojej pracy ◆Uzyskania informacji, lepszego poznania firmy, jej polityki i celów ◆Wyrażenia własnych sugestii, pomysłów i aspiracji ◆Określenia misji i pokładanych w Tobie oczekiwań ◆Omówienia Twojego rozwoju zawodowego: Twoich potrzeb szkoleniowych, innych działań rozwojowych niż szkoleniowe, omówienia przebiegu Twojej dalszej kariery zawodowej w ramach komórki, jednostki, Spółki
Przygotuj się do oceny swojej pracy:
◆Przypomnij sobie swój zakres obowiązków ◆Zapoznaj się z kompetencjami jakie obowiązują na Twoim stanowisku, przeczytaj je uważnie i sprawdź czy je spełniasz ◆Wypełnij formularz oceny w ramach ćwiczenia samooceny ◆Przygotuj listę konkretnych przykładów zachowań i sytuacji, uzasadniających oceny z poszczególnych kryteriów, aby w trakcie trwania rozmowy móc odwoływać się do konkretnych zachowań i faktów ◆Zastanów się nad swoimi planami dotyczącymi pracy, obszarami, które chciałbyś doskonalić i rozwijać ◆Jeżeli uważasz, że posiadasz umiejętności, które nie są wykorzystywane, powiedz o tym przełożonemu ◆Omów z przełożonym zarówno swoje mocne strony jak i obszary, które planujesz nadal rozwijać ◆Rozmowę oceniającą zakończ planem tego, co powinno zdarzyć się w następnym okresie Po zakończeniu rozmowy oceniającej oraz wypełnieniu wszystkich części Formularza, Oceniający i Oceniany dokonują podsumowania oceny. Ocena końcowa stanowi ogólną miarę wkładu pracownika wniesionego w ocenianym okresie.