OYUNBAZ
Sevgili Çocuklar Ve Değerli Aileler, ’Oyun insanoğlunun ilk ilacıdır. Kendini anlatmanın, korkuyu yenmenin, iyileşmenin en tanıdık, bildik yoludur.’’ Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Ziya SELÇUK
Tüm dünyayı etkisi altına alan, hayatımızı, günlük yaşantımızı değiştiren Covid-19 nedeniyle çocuklarımızın ve ailelerimizin sağlığı için okullarımızda 16 Mart 2020 tarihinden itibaren ara verildi. 23 Mart 2020 tarihinden itibaren Bakanlığımızın belirlediği takvime göre Uzaktan Eğitim süreci başladı. Evde kalmamızın hayati önem taşıdığı bu günlerde Seyhan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü olarak derlediğimiz bu kitapla çocuklarımızla evde geçireceğiniz verimli ve kaliteli zamana katkıda bulunmak istedik. Hazırlamış olduğumuz kitabımızdaki oyunları ve deneyleri evlerinizde bulunan malzemeler ya da atık materyallerle oluşturabilirsiniz. Çocuklarımızla geçirdiğimiz zamanlar bizler için değerli idi. Onlarla birlikte birçok şey öğrendik. Eğitimin her aşamasında öğretmenlerimize eğitim öğretim ortamlarında katkı veren siz değerli anne-babalara şimdi daha fazla görev düşmektedir. Çocuklarınızla oynayacağınız oyunlar, yaptığınız deneyler onları gündemden uzak tutacak, bu sürecin hafızalarında daha az yer tutmasını sağlayacaktır.
Seyhan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü olarak ailelerimize süreci birlikte yaşadığımız çocuklarımızla kaliteli vakit geçirme konusunda yardımcı olabilmek adına oyun, etkinlik, deney, sanat ve spor çalışmalarından oluşan faaliyetleri farklı kaynaklardan derleyerek OYUNBAZ isimli bir e-kitap olarak sunmak istedik. Sağlıklı ve mutlu günlerde okul bahçelerinde görüşmek dileğiyle.
İzzettin AYDIN Seyhan İlçe Milli Eğitim Müdürü
ÇOCUK VE OYUN Çocuk için vazgeçilmez bir yaşama biçimi olan oyun, çocuğun en doğal öğrenme aracıdır. Oyun çocuklar için keşfetme, öğrenme ve kendini ifade etmek demektir. Çocuğun duyduklarını gördüklerini sınayıp, deneyip ve pekiştirdiği bir deney alanı olarak da tanımlanabilecek oyun çocukların çevresiyle ilişki kurmasına, duygu ve düşüncelerini yansıtmasına yarayan bir araçtır. Çocuk gerçek hayata hazırlayıcı deneyimleri oyun aracılığı ile öğrenir. Oyun sırasında çeşitli roller üstlenerek dünyayı kendi duyularıyla algılamaya çalışır. Büyüdüğünde sürdüreceği uğraşlara, üstleneceği rollere oyun sayesinde hazırlanır. Oyun, çocuğun kendi kişiliğini ortaya koymasında ve bazı olumlu özellikleri kazanmasında da yararlıdır. Özellikle doğru davranışların pekişmesi oyun vasıtasıyla daha kolay sağlanabilir. Olumlu karakter özellikleri, uygun oyun ortamında artar ve pekişir.. Birçok çocuk oyun aracılığı ile empati yapmayı, başkalarına saygı göstermeyi, karşılıklı diyaloglarda kendi sorumluluğunu fark etmeyi, sabırlı olmayı, kurallara uymayı, stresle baş etmeyi, problem çözmeyi ve liderlik özelliklerini pekiştirmeyi öğrenerek karakter ve kişilik gelişimini olumlu yönde pekiştirir. Oyun, çocukların duygusal gelişimini destekler. Oyun içinde çocuk kazanmayı, kaybetmeyi, üzülmeyi, heyecanlanmayı, hayal kırıklığını, gururu, yetersizliği, çaresizliği ve mutluluğu deneyimler. Başka çocukların duygularını nasıl yaşadığını gözlemler. Bu sayede hem duygularını keşfeder, hem başka insanların duygularını okumayı öğrenir, hem de kendi duygularını ifade etmeyi. Çocuk oyunda hayatın provasını yapar. Oyun içinde anne, baba, öğretmen olur. Çeşitli meslek rollerine girer. Bu sayede bu hayatta kendini bekleyen rollere hazırlık yaptığı gibi, anne-babalığın nasıl bir deneyim olduğu hakkında da fikir sahibi olur. Oyun çocuk için aynı zamanda iyileştiricidir. Çocuk oyun içinde öfkesini, üzüntüsünü, kaygısını oyun ve oyuncaklar yolu ile dile getirir. Oyun çocuğun dili olur, oyuncaklar ise kelimesi. Böylece yaşadığı bir zorluktan, onu korkutan bir nesneden oyun içinde onlara yer vererek baş eder. Yani oyun başlı başına çocukların ruhsal yaralarını iyileştirmede etkilidir. Bu nedenle oyun terapisi yaklaşımı çocuk terapileri arasında sıkça kullanılmaktadır. Biz yetişkinler konuşarak dertlerimizi dile getiririz, çocuklar ise oynayarak.
OYUN SÜRESİNCE ANNE-BABALARIN DİKKAT EDECEĞİ NOKTALAR Gün içerisinde hiçbir şekilde bölünmeyecek 10-15 dakikalık bir süre ayarlayın. Bu süre, her gün aynı saatlere denk gelsin. Çocuğunuzun oyunu seçmesine izin verin. Çocuğunuzu takip edin ve onun ne yaptığını dikkatli ve ilgili bir şekilde gözlemleyin. Çocuğunuzun yaptıklarını gördüğünüzü ve bunlarla ilgilendiğinizi ona belirtin. ‘Arabanı çok dikkatli kullanıyorsun’ gibi. Çocuğunuzun söylediklerini duyduğunuzu ve bunlarla ilgilendiğinizi ona belirtin: ‘Daha oynamak istiyorum’ dediğinde, siz ‘Özel zamanımız seni mutlu etti’ diyebilirsiniz. Onun yaptıklarından ya da söylediklerinden hoşunuza gidenleri sözel olarak ödüllendirin. ‘Yaptığın kırmızı araba çok hoşuma gitti’ gibi. İstemediğiniz bir davranış gösterdiğinde bu davranışı sadece görmezden gelin. Yıkıcı bir davranışta bulunursa oyunu bırakın.
Çocuğunuza soru sormayın. ‘Neden bunu boyadın?’, ‘Ne yapıyorsun?’ gibi.
Oyunda her yanlışı düzeltmeye çalışmayın, hatalar yaparak gelişmesine fırsat tanıyın.
Öğretmeyin, yalnızca çocuğunuzun sizi yönlendirmesine müsaade edin. istediği takdirde onun oyununa katılın ancak oyunu yapılandırmayın.
FAALIYETLER VE OYUNLAR
DUYGU LABİRENTİ: Bir ayakkabı kutusuna duygu labirenti hazırlayalım içine duyguları anlatan durumlar yazalım: Oyuncağın kayboldu ne hissedersin? Doğum gününe bir gün kaldı nasıl hissediyorsun?
YUMURTA- TOP TAŞIMA: Bir kaşığa haşlanmış bir yumurta ya da pinpon topunu yerleştirelim ve önce bir elimiz arkada tek elle topu hedefe götürmeye çalışalım eğer mesafe kısa ise çocuğumuzdan gidip gelmesini isteyebilirsiniz. Daha sonra aynı oyunu bir de kaşığı ağzımıza alıp oynayalım. Ağzımızdaki kaşıkla topu hedefe götürmeye çalışalım.
Elde Taşıma
PİPETLE TOP SÜRME: Masamızın ucuna 3 pet bardağı yapıştıralım, onlar bizim potalarımız olacak. Pipetle nefes üfleyerek bir pinpon topunu o bardaklara yerleştirmeye çalışalım. Bunun için masanın uzunluğuna göre süre belirleyelim ya da 5 bardağı su ile dolduralım ve yan yana dizelim. Pinpon topunu üfleyerek bardaktan bardağa geçirmeye çalışalım.
BALON TAŞIMA: İki kişi yan yana ya da sırt sırta gelir ve şişirilmiş bir balonu aralarına alırlar ve bunu düşürmeden hedefe ulaşmaya çalışır.
BİRLİKTE YÜRÜME: 2 kişi yan
yana gelir ve ayak bileklerini birbirlerine bir iple bağlarla ve koridorda birlikte yürüyüp belirlenen hedefi alıp gelirler. Her düşüşte bir puan kaybederler.
BİLEKLERİ BAĞLAYIN
İSİM ŞEHİR OYUNU: İsim şehir hayvan bitki gibi yaşa uygun olacak şekilde başlıklar belirlenir ve bir kâğıda çizilir. Oyunu başlatan kişi bir harf söyler ve bu harfle başlayan başlıklar ilgili bölümlere yazılır. Tamamlanan bölüm kadar puan alınır.
KURBAĞA – SİNEK OYUNU: Bir grup oyunudur. Oyunun kurucusu bir kurbağa seçer. Kurbağa avcısı oda dışına çıkarılır ve kurbağa belirlenir. Kurbağa, kurbağa gibi dil çıkararak birer birer sinekleri avlar ve oyun dışı yapar bu arada kurbağa avcısı da grubun ortasında kurbağayı yakalamaya çalışır. Göz kırpma ya da kurbağa gibi dil çıkarmayla yakalanan kişi hemen değil birkaç saniye sonra yandım der ve oyundan çıkar. Avcı kurbağayı yakalarsa oyun biter yakalayamazsa oyunu kurbağa kazanır ve avcı kurbağa gibi zıplama ve vıraklama cezası alır.
SOS OYUNU:
İki kişilik bir oyundur. Kareli bir deftere oyuncular sırayla S ve O çizerler ve dikey, yatay ve çapraz olarak SOS çizebilen puan kazanır.
SIĞDIR SIĞDIRABİLİRSEN:
10*10 kare şeklinde bir kâğıdı çizelim ve sayıları yerleştirirken yatak ve dikey 2 kare çapraz 1 kare hareket etme zorunluğunuz var bakalım 1’den 100 ‘e kadar kaç sayı sığdırabileceksin. Bu oyunu annen ve babanla birlikte oynayabilirsiniz.
BASKI YAPMA: Patates baskısı, ip baskısı ve yaprak baskısı ya da el baskısı yapabilirsiniz.
SAYI GÜREŞİ:
Oyun bir grupla ya da 2 kişi ile oynanır. Oyunu başlatan kişi aklından bir sayı tutar ve karşısındaki soru sorarak akıldaki sayıya erişmeye çalışır. 85 sayısını tuttum. Karşımdaki tahminde bulunur diyelim ki 100 der ben de aşağı derim ve bir sonraki kişi 1-100 arasında tahmin bulunur diyelim ki 60 dedi bu defa ben yukarı derim bir sonraki kişi 60 ile 100 arasında sayı söyler… Bu şekilde sayı bulunmaya çalışılır ve tahmin edilir doğru tahmin edemediyse oyun bu kişi ile yeniden başlar.
RAKAMDAN HAYVANLAR ÇİZİMİ: Rakamlardan hayvan resimleri çizmeyi deneyebilirsiniz. Örneklere bakınız.
YAPRAK SANATI: Yapraklardan resimler yapabilirsiniz. İnternetten araştırınca harika örnek bulabilir ve siz de özgün çalışmalar yapabilirisiniz.
EVDE TUZ SERAMİĞİ
hazırlayabilirsiniz ve bununla nesneler hazırlayıp
boyayabilirsiniz. 2 ÖLÇEK UN, 1 ÖLÇEK TUZ,1-2 DAMLA SIVI YAĞ, ZEHİRSİZ TOZ BOYA, GENİŞ BİR KARIŞTIRMA KABI, KABIN ALABİLECEĞİ KADAR SU
Yapılışı: Tuz seramiğinin yapımından başlayalım isterseniz. Tuz, su ve unu bir kapta iyice pürüzsüz oluncaya kadar karıştırıyoruz. Yumuşak bir hamur elde ediyoruz. Bu hamuru merdane yardımı ile açıyoruz ve kenarlarını düzeltiyoruz. İster daire yapın ister kare hiç fark etmez. Çocuklarınızın elini bu hamura hafifçe bastırıyorsunuz. El izleri hamura çıkmalı. Kürdan ya da çöp şiş yardımı ile yazısını yazıyorsunuz. Ardından da 100 derecelik fırında iyice kuruyana kadar pişiriyorsunuz. Soğuduğunda dilediğiniz renklerde boyuyorsunuz. Yazı kısmını da keçeli kalemle üstünden geçiyorsunuz. Boya kuruduktan sonra sıra geldi verniklemeye. Ben sprey vernikle iki kat vernikleyebilirsiniz bu onu daha dayanıklı hale getirir. Kurdelesini de bağlayıp duvara asabilirsiniz.
GÖLGE OYUNU: Bir kâğıt bardağın alt kısmını kesin. Geniş tarafına genişçe bir bant yapıştırın üzerine bir resim çizin ve bir el fenerini bardağın açık tarafından duvara doğru yansıtın ya da Çocuklarla birlikte sevdiğiniz resmi seçerek, siyah fon kartonuna kalıplarını çıkarabiliriz. Bunları uzun çöp şişlere yapıştırınız. Sahneyi büyük bir kutunun ortasını keserek oluşturabiliriz. Aydınger kâğıdı ya da yağlı kağıt ile kaplayınız. Sahne arkasından ışık için bir el feneri kullanabilirsiniz. Gerisi gölgenin büyüsünde.
BULUTTAN HAYALLER:
Bulutlara bakıp onları bir şeylere benzetelim ve benzettiğimiz şeyleri not alalım ve sonra onları kullanarak kendi hikâyemizi yazalım.
TAMİR OYUNU: Evinizde bozulmuş olan bir şeyi çocuğunuzla tamir edin.
HARİTA OYUNLARI: Birlikte önce Türkiye sonra Dünya haritasından şehir ve ülke bulalım. Başkentleri konuşalım. Ülkeleri temsil eden yapıları konuşalım. : Hangi il neyi ile meşhurdur araştıralım ve bir Türkiye haritası üzerinde onları göstererek bir lezzet haritası oluşturalım.
KART HAZIRLAMA: Öğretmenimize okula döndüğümüzde vermek için kart hazırlayalım. Öğretmenimize ne söylemek istiyorsak için yazalım. Bundan birden fazla kişiye hazırlayabilirsiniz. Örnekler internetten alıntıdır daha fazlasını araştırarak elde edebilirsiniz ya da yaratıcılığınızı kullanarak kendinize özgü kartlar tasarlayabilirsiniz.
DUDAK HAREKETLERİNDEN ANLAMA OYUNU: Gruptan biri bilinmesi kolay olan kelimelerden birini, ’anne, baba, kardeş’ gibi kelimeleri dudaklarının hareketi ile ses çıkarmadan söyler. Söylediği kelimeyi bilen puanı kazanır. 10 puan kazanan bir sonraki oynanacak oyunun kurucusu olur.
BAK BANA: Çocuklar karşılıklı otururlar ve birbirlerini dikkatle incelerler sonra sır sırta dönüp. Kıyafetler ile ilgili sorular sorarlar. Benim eteğimde ne renk çiçekler var? Gömleğimde hangi geometrik şekil var?
BANT VE BALON: Çocuk odasının kapısına koli bandı ile bir şerit çekelim ve evdeki plastik toplarımızı o bantlara atarak yapıştırmaya çalışalım. Yapıştırdığınız top kadar kuruyemiş kazanın…
BOWLING: Evde bowling: Koridoru temizleyelim. Tuvalet kâğıtlarını ya da şişeleri 4, 3, 2, 1 şeklinde kule olacak şekilde üst üste ya da geriye doğru dizelim. Plastik topumuzla kuleyi devirmeye çalışalım. Oyunu sırayla 5 tur oynayalım. En fazla kâğıt-şişe deviren oyunu kazanır.
BENİM GİBİ YÜRÜ:
Farklı durumlarda yürümelerin taklidi istenir. Acelen var gibi yürü, yaşlı amca gibi yürü, kendini beğenmiş biri gib yürü vb.
HARF DEĞİŞTİRME: Seçilen bir kelimenin sesli harfleri değiştirilerek yeniden söylenir. Kelime ne olsun diye sorar oyunu başlatan ve karşısındaki kelimeyi söyler. Bu defa oyun kurucu kişi sorar NE OLSUN diye. Ve karşısındaki oyuncu Ü olsun der. ÇİÇEK kelimesindeki sesli harfler Ü olacak şekilde söyler: ÇÜÇÜK
PİN KODU-KİLİTLERİ ÇÖZME:
Grupta herkesin eşleşmesi istenir. Eşleşme yapılırken birbirini az tanıyanların eş olmaları istenir. Eşlerden oluşan grubun yarısı dışarı çıkar. İçeride kalanlar uzaylılardır. Uzaylı eşlere yönerge olarak sarılma, tokalaşma gibi pin kodlar verilir. Yönergeye göre; içeri gelip onunla iletişime geçmeye çalışacak olan eşine karşı tepkisiz kalması, gözlerini kaçırmadan sabit bir şekilde bakması istenir. Hiç bir şekilde iletişime girilmez. Uzaylı gruptakilere grup sayısına göre 3–4 ya da 4–5 kişiye birer pin kodu verilir.(grup küçükse her birine bir pin kodu verilebilir) Örneğin; dokunma, el sıkma, merhaba deme, öpme, sarılma gibi. Dışarıdan gelen eş uzaylıyla iletişime girmeye çalışacak ancak uzaylı eş pin kodunu alana dek çözülmeyecek, sabit duracaktır. Ne zaman ki dışardan gelen eş doğru pin kodunu bir şekilde uygularsa uzaylı çözülecek ve iletişime girecektir.(dışarıdaki gruba verilen yönerge içerdeki eşiyle iletişim kurması olacaktır.)
UYKUCU HOROZ: Tüm çocuklar yumurta olup, yere otururlar. Uyur gibidirler ve gözlerini açmazlar. Oyun kurucusu tek tek başlarına dokunur. Başına dokunulan çocuk, sessizce kalkar ve oyun kurucusunun peşinden gelir. Son çocuk kalana kadar, kurucu çocukların başlarına dokunarak kaldırır. Sona kalan çocuğun etrafında sessizce halka olunur. Ve birden, “uykucu horoz, uykucu horoz kalk artık!” diye bağrırlar. Uykucu horoz arkadaşlarını yakalamaya çalışır.
EV SAHİBİ-KİRACI:
Gruptan üçerli olmaları istenir ya da grup üçerli olarak küçük gruplara bölünür. Bir ebe seçilir. Üçerli olan gruplardan iki kişinin karşılıklı geçerek ellerini avuç içleri açık olarak birbirine dayayarak bir çatı oluşturmaları istenir. Bunlara ev sahibi denir. Üçüncü kişi ise yapılan bu çatının içine iki kişinin arasına girer, böylece kiracı olur. Ebe ortadadır. Liderin komutu ile oyun başlar ve sürer. Lider kiracılar dediğinde ev sahipleri sabit dururken kiracılar ev değişikliği yapar, tüm kiracıların ev değiştirmesi zorunludur. Bu arada ebe kendine ev bulup yerleşmeye çalışır, dışarıda kalan kimse yeni ebe o olur. Lider Ev sahipleri derse bu defa kiracılar sabit durur ev sahipleri yer değiştirerek farklı kimselerle kiracıların üzerine ev olmaya çalışır. Yine kendine eş bulamayıp, ev olamayan dışarıda kaldığı için ebe olur. Ev sahipleri için eş değiştirmek zorunludur. Lider komutuna göre oyun devam eder.
PAT PAT PATLADI
: Grup halka olur. Ortada bir ebe olur. Ebenin gözleri bağlanır ya da gözlerini kapatıp açmaması istenir.3 küçük top halkadaki kişileri her iki elinden de geçmek üzere elden ele dolaşır. Bu sırada ebe gözleri kapalı olarak, topların kimde olduğunu görmeden PATLIYO-PATLIYO-PATLIYO diye bağırır. Ne zaman ki ebe PATLADI derse top kimin hangi elinde ise o el yanar. İki eli de yanan çıkar. Ebe değişebilir, yanan ebe olabilir. Oyun bu şekilde son kişi kalıp kazanana dek sürer. ( 3 adet elde tutulabilir çok büyük ya da küçük olmayan top)
MIRIL-MIRIL MIRILDAN:
Tüm grup büyüklüğüne göre küçük gruplara bölünür.4–5 kişilik olabilir.(gruplarda kimlerin olacağı belli değildir. Kaç kişiye kâğıt verilmesi ve aynı şarkı sözünden kaç tane yazılması gerektiği konusunda küçük gruplar önceden düşünülür.) Daha önceden grup sayısı düşünülerek hazırlanmış olan küçük kâğıtlara herkesin bilebileceği şarkı adları yazılır. Sepet ya da torbaya konan kâğıtlar herkese çektirilir. Herkes çektiği şarkının müziğini sözlerini söylemeden mırıldanmaya başlar. Bu şekilde mırıldanarak küçük grup üyelerinin birbirini bulması ve gruplarını oluşturması beklenir. İlk oluşan grup sırasına göre, tüm gruplar şarkılarını söyleyerek etkinlik sona erdirilir.
KÖK BOYALAR:
Boya elde edeceğimiz sebze ve meyveleri ezerek boya oluşturalım ve onlarla resmi yapalım.
MASAL DEĞİŞTİRME: Bir masalı önce bir büyüğümüz anlatır ya da bir kişi masal anlatıcısı olur. Sonra masal anlatıcısı masala yeniden başalar ama bu defa sırayla masal değiştirilerek anlatılır. Anlatıcı parmak şıklatınca masal anlatmaya diğer kişi devam eder.
KİTAP KAPAĞI TASARLAMA: Önce bir kitap okunur ve kitabın kapak tasarımını yeniden yapmak için boya kalemleri ve resim defteri kullanılır. Bir kapak tasarımında nelere dikkat edilmesi gerektiği, bu işi yapan kişilerin kimler olduğu konuşulur.
EŞ ZAMANLI ÇİZİM: Kitaptan bir sahneyi aynı andan birlikte çizebiliriz ve sonra resimlerimiz değiştirip birbirimize hediye edebiliriz.
REPLİKA ÇİZİMİ: 5 ünlü tablo araştırılır ve ressamları tanıtılır. Boya kalemleri, sulu boya ve resim kâğıtlarıyla ünlü tabloların kopyaları yapılmaya çalışılır. Örn. Yıldızlı Gece: Van Gogh Vincent
KOLAJ ÇALIŞMASI: İstediğimiz bir resmi kolaj çalışması ile yapabiliriz. Dergi ve gazetelerden nesne belirleyip sadece onları keserek kendi çalışmanızı da oluşturabilirsiniz.
KUTUDA NE VAR?
: Kutuya evdeki nesnelerden birini yerleştirelim ve çocuğunuzdan 10 soruda bulmasını isteyin. Yaşa göre ipuçları verebilirsiniz. Bir kutuya kenarından elimizin sığacağı kadar bir pencere açılır. İçine çocuğumuzun küçük oyuncaklarından yerleştirilir ve çocuğumuz kutuya elin sokarak tuttuğu oyuncağı tahmin etmeye çalışır.
TAT BAKALIM: Meyve ve sebzeler doğranır ve çocuğumuzun gözü bağlanır ve tatması ve tahmin etmesi istenir.
YATTI KABAK KALKTI PATLICAN:
Herkes bir komik bir isim ya da sebze ismi seçer ve dizüstü oturur başını dizine yaslar ve oyun kurucusu oyunu başlatır. Yattı kabak kalktı fasulye der ve fasulye başını kaldırır kabak başını eğer fasulye ise yattı fasulye kalktı pırasa der. Oyun böyle devam eder.
BİR KELİME KIRK DUYGU:
Kelimeler hazırlanır ve bir kutuya atılır. Seçilen kelime karşımızdakini bizden istediği duyguda söylenir. Oyun hızlı oynanır. Kutudan Pembe kelimesi çekildiğini düşünelim, karşımızdaki kişi bize Kızgın, Mutlu, Şaşkın, Endişeli gibi duyguları söyler biz de bize söylenen duyguya uygun bir şekilde aynı kelimeyi söyleriz ve bu oyun hızlı şekilde oynanır.
KOKLA BAKALIM:
Küçük tabaklara farklı baharatlar doldurulur ve çocuğun gözleri kapatılır. Sonra koklayarak baharatı tahmin etmesi istenir.
GÖRSEL ALGI VE KOORDİNAT:
Bir paket beyaz marshmallow alınır kardan adam gibi yüzleri boyanır. Sonra 3*3 kareli 10 kâğıt hazırlanır ve kâğıtlara farklı koordinatlarda kardan adamlar çizilir ve çocuğumuzdan verilen koordinatlara uygun şekilde kardan adamı yerleştirmesi istenir. Eldeki bilgiye uygun yol takibi, gölge ve şekil eşleştirme gibi etkinlikler planlayabilirsiniz.
SICAK SOĞUK:
Ebe seçilir. Odada bir eşya saklanır. Ebe eşyayı bulmaya çalışırken yaklaşınca sıcak uzaklaşınca soğuk denerek bulması sağlanmaya çalışılır.
DEVE _CÜCE, GECE-GÜNDÜZ, PARMAK GÜREŞİ oyun
ÜÇGEN PEYNİR
: İlk önce kağıdın üstüne pek çok nokta konur. Amaç
noktaları birleştirip üçgen oluşturmaktır. Rakibin üçgen çizmesini engelleyerek üçgen çizen üçgenin içine kendi baş harfini yazar. Çizgiyi çizerken birden fazla nokta üstünden geçmek yasaktır.
NOKTA_KARE: İki kişiyle oynanır. Normal şartlarda gerekli malzemeler bir kağıt, iki kalemden ibarettir. Kâğıt üzerine, eşit aralıklarla yatay ve dikey sıralar halinde uzanan noktalar konarak herhangi ebatta dikdörtgen bir noktalar silsilesi oluşturulur. Oyuncular sırayla, kâğıt üzerindeki komşu herhangi iki noktayı, yatay veya dikey bir çizgi çekerek birleştirirler. Eğer çekilen çizgi, komşu dört noktayı birleştirerek kare oluşmasını sağlarsa, bunu yapan oyuncu oluşturduğu kareyi kendi karesi olarak işaretler (örneğin karenin içine adının baş harfini yazar) ve bir çizgi daha çekme hakkı kazanır. Oyun, alandaki tüm noktalar birleştirilene kadar sürer. Amaç, mümkün olduğunca çok kare oluşturmaktır, oyun sonunda en çok kareyi oluşturmuş olan oyuncu kazanır.
BABAM UZAKTAN GELDİ:
Oyunu başlatan oyuncu BABAM UZAKTAN GELDİ der. Diğer oyuncu NE GETİRDİ diye sorar. Kulaklık diye yanıt verir Karşısındaki kişi müzik dinler. 2. oyuncu BABAM UZAKTAN GELDİ der. Karşısındaki NE GETİRDİ diye sorar ve Oyuncu Bisiklet diye cevap verir ve herkes müzik dinlerken pedal çevirir. Oyun böyle böyle devam eder.
TEYZEM ÇARŞIYA GİTTİ: Oyunu başlatan kişi TEYZEM ÇARŞIYA GİTTİ VE E ile başlayan bir şey aldı der. Diğer Oyuncu TEYZEM ÇARŞIYA GİTTİ VE Elma aldı der, bir sonraki TEYZEM ÇARŞIYA GİTTİ VE Elma, Eldiven aldı der. Her oyuncu önceki nesneleri tekrar ederek kendi kelimesini söyler. Sözcük bulamayan ya da süresinde cevap veremeyen oyun dışı kalır.
BOM OYUNU: Sırayla rakamlar söylenir ancak 5 ve 5 in katlarından BOM denir. Yaş büyüdükçe diğer sayı katlarına da PAT ve ÇAT eklenebilir.
TAŞ _ KÂĞIT_MAKAS: İki veya daha fazla oyuncuyla oynanır. Oyuncular eş zamanlı olarak ellerinden birini öne doğru uzatarak taş, kağıt ve makası temsil eden biçimlerden birisini yaparlar. Zaman ayarı için üçe kadar sayılarak üçte hamle yapılır. Söz konusu üç biçim aşağıdaki gibidir. Taş>>yumruk ✊ Kağıt>>parmakları bitişik açık el ✊ Makas>>işaret ve orta parmaklar açık diğerleri kapalı ✌
Taş, kağıt ve makasın birbirlerine döngüsel bir üstünlükleri vardır. Buna göre Taş makası, makas kağıdı, kağıt taşı yener. Bu kural uyarınca, rakibini (veya rakiplerini) alt eden hamleyi yapan oyuncu, üstün geldiği rakiplerinin eline (elin bileğe yakın üst tarafına) makası oluşturan iki parmağını bitiştirerek vurur. Tüm oyuncular aynı şekli yaparsa yenişememiş olurlar. Her iki durumda da yeni tura geçilir.
KUTU OYUNLARI: Kutu oyunları evde oynanabilecek aile vakit geçirmenin en güzel yollarından.
HAZİNE AVI:
Evinizin bir yerine bir eşyayı saklayın ve onu bulması için yönergeler hazırlayarak görevler oluşturun ve bulmasını sağlayın.
LEZZETLİ ANLAR:
Mutfak çocukların en fazla keyif aldıkları fırsat eğitimi sunan ortamlarındandır. Ölçü, gıda çeşitleri (protein, kalsiyum vb.),kas çalışmaları, düzen ve temizlik, ardıl düşünme becerileri gibi pek çok kazanımı vardır. Birlikte kek, kurabiye, hamur yoğurma, meyve salatası yapma, yoğurt mayalama gibi pek çok etkinlik yapabilirsiniz.
ORİGAMİ:
Kâğıt katlama sanatı olan origami birlikte vakit geçirmenin harika
yollarından biridir. İnternette origami videoları mevcuttur. https://www.youtube.com/channel/UCez02pH2Y-XNtjOIaS3dbdg https://www.youtube.com/user/jonakashima https://www.youtube.com/watch?v=pB0FMshudqE https://listelist.com/kagit-katlama-origami/
AMİRAL BATTI:
En az iki kişi ile oynanır. En az iki oyuncuyla oynanır. İki
oyuncu da kâğıtlarına iki büyük kare çizer. Bunları enine ve boyuna 10’ar çizgiyle 100 kareye bölerler. Küçük kareleri tanımlamak amacıyla, büyük karelerin üst tarafına A’dan başlayarak harfler, sol kenarın da 1’den 10’a kadar rakamlar yazılır. Büyük karelerden biri oyuncunun kendi savaş alanı, diğeri rakibinin savaş alanıdır. Her oyuncu kendi savaş alanının kareleri içine gemilerini yerleştirir: Bir adet Amiral XXXX, iki adet Kruvazör XXX, üç adet Muhrip XX ve dört adet Denizaltı X ile gösterilir. Oyunculardan biri, elindeki boş kareler üzerinden, önce bir rakam sonra da bir harf söyleyerek rakibinin gemilerinin karesini bulmaya çalışır (oyundaki ifadesiyle rakibinin bir karesine ateş eder). Bulduğunda (isabetli atışta) da gemiyi batırmış olur. Örneğin 6’nın C’si, 2’nin F’si, 10’nun D’si gibi. Gemileri saldırıya uğrayan oyuncu da karşısındakine, "Amiral yara aldı", "Bir denizaltı battı" türünden bilgi verir. Üç atıştan sonra sıra öbür oyuncuya geçer. Oyunu, tüm gemileri önce kim batırırsa o kazanır.
MECAZ_VECİZ:
En az dört kişi ile oynanası bir grup oyunudur. Gerekli
malzemeler: Bir adet torba (veya kap, kutu, vb), her oyuncu için iki yaprak boş kağıt ve bir kalem. Her oyuncu bir kalem ve iki boş kâğıdını alır. Kâğıtlardan birini keserek veya yırtarak on iki küçük parçaya ayırır. Bu kâğıt parçalarının her birine, diğer oyunculara göstermeden birer kelime (isim, sıfat, fiil) yazıp katlayarak torbaya koyar. Tüm kelimeler yazılıp torbada toplandıktan sonra oyunculardan biri torbayı iyice karıştırıp içinden dört kâğıt çeker ve çektiği dört kelimeyi yüksek sesle okur. Her oyuncu, bu dört kelimeden en az üçünü kullanarak uçuk fakat anlamlı bir atasözü veya deyim uydurarak kâğıdına yazar. Seçilen kelimelere ek getirmek ve ilave kelimeler kullanmak serbesttir. Herkes yazmayı bitirince uydurulmuş sözler sırayla okunur. Yazan kişi sözün anlamını ve ne gibi durumlarda kullanılabileceğini açıklar. Katkıda bulunmak isteyen diğer oyuncuların da yorumlarıyla bu yepyeni atasözü veya deyimin anlamı tespit edilir. Tüm sözler okunduktan sonra grup kararı ile o turun en yaratıcı sözü seçilir. Yazarı bir puan kazanır. Torbadan dört yeni kâğıt çekilerek yeni tura geçilir ve oyun bu şekilde devam eder. Oyun torbadaki veya zihinlerdeki kelimeler tükenene kadar sürer. Oyun sonunda mecaza, vecize, eğlenceye doyulur; en çok puanı toplayan başköşeye koyulur.
TANIYALIM:
Birlikte bir kişi, bir yer ,bir eser vb. şeyi araştırıp onun hakkında edindiğimiz bilgileri kısa bilgiler halinde yazalım ya da çizelim ve bir film şeridi kağıdına yapıştıralım. Bakalım kaç tane film şeridi biriktirebileceksiniz?
KULAKTAN KULAĞA:
Oyuncular yan yana dizilirler. Sıranın sol başındaki
oyuncu, sağındaki oyuncunun kulağına uzunca bir cümle fısıldar. Sadece bir kere. Kulağına fısıldanan kişi aynı cümleyi anlayabildiği ve hatırlayabildiği kadarıyla kendi sağındakine fısıldar. Cümle bu şekilde yana yamula son oyuncuya kadar iletilir. En son oyuncu duyduğu cümleyi yüksek sesle gruba söyler. Hemen akabinde ilk oyuncu cümlenin orijinalini açıklar. Kazanan kaybeden yoktur, iki cümle arasındaki farkın yarattığı eğlence vardır. Yeni bir tur için oyuncular yer değiştirir, başa yeni bir oyuncu geçer.
KERPETEN: İki oyuncu birbirine birer hedef söz (bir kelime, tamlama veya kısa birer cümle) verir. Seçilen hedef sözler arzu edilen zorluk düzeyine göre bir kelime seçilir. Oyuncuların amacı rakibinden aldığı hedef sözü doğrudan tarif etmeden ya da soru olarak sormadan, muhabbet dahilinde, ortamdaki üçüncü bir kişiye söyletmektir. Oyunu daha zorlu ve eğlenceli hale getirmek için birbiriyle olabildiğince alakasız yahut zıt sözler seçilir. Kendi hedef sözünü ilk dedirten kazanır.
HARF DÖŞEME: İşte size en az 2 kişilik basit ama bir o kadar eğlenceli bir oyun. Oyunculara birer kağıt-kalem tedarik edilir. Her oyuncu kendi kâğıdına, içine harfler yerleştirilecek 5x5'lik boş bir tablo çizer Oyuncular sırayla birer harf söyler ve her oyuncu söylenen harfi elindeki tablonun istediği karesine yerleştirir. Amaç, yukarıdan aşağıya ve soldan sağa olabildiğince çok sayıda ve uzun kelime oluşturmaktır. Tablonun tamamı dolduğunda, her oyuncu kendi tablosunda oluşturduğu anlamlı kelimelerin harflerinin toplamı kadar puan alır.
ZİNCİRLEME ÖYKÜ TAMLAMASI:
Oyuncu-anlatıcılar
çember
biçiminde dizilir. Biri bir hikâye anlatmaya başlar. Bir-iki cümle sonra cümlenin sonunda ya da ortasında durur. Bir sonraki oyuncu hikâyeyi kaldığı yerden sürdürür, birkaç cümle daha... Durur. Bir sonraki oyuncu devralır anlatıyı. Bu şekilde devam ederek topluca bir hikâye kurulur. Oyunun bir versiyonunda, sırası gelen oyuncu cümle(ler) değil tek bir kelime söyler. Yalnız hikâyeyi kelime kelime oluşturmak daha zordur. O yüzden ilk olarak cümlelerle oynamak tavsiye edilir. Oyun, hikâyenin ‘sonuna’ gelinceye veyahut gidebildiği yere kadar zincirlenerek sürer. Oyun bittiğinde hikâye baştan alınıp hatırlanır.
TOHUM TOPLARI YAPALIM:
Daha yeşil bir dünyayı çantanızda
taşıyabilirsiniz ve çocuklarımızla doğa ve önemi ile ilgili sohbetimizin ardından tohum topları yaparak bu sohbeti taçlandırabiliriz. Malzemeler: Eski bir gazete, Kolay yeşerecek tohumlar: Çimen, papatya, nane, semizotu gibi, Kuru kil(varsa), Toprak ya da kompost ve Su Yere gazete kâğıdını serin ve üzerindeki kap içerisine eşit miktarda kil ile toprak ya da kompost ekleyin. Tohumları da karışıma ilave ederek hamur kıvamına gelene dek yoğurun. Hamurunuzu ceviz büyüklüğünde toplar haline getirerek kurumaya bırakın.
DÖNELCE:
En az dört kişilik, fakat ne kadar kalabalık o kadar iyi bir grup
oyunudur. Bir masa etrafında toplaşan oyuncular, ellerini avuç içleri masa yüzeyine dönük olarak masanın üzerine koyarlar. Eller karışık olarak, yani her oyuncunun iki eli arasında en az bir başka el daha olacak şekilde yerleştirilir. Oyun bir oyuncunun bir elini masaya bir kez vurmasıyla başlar, bu ilk elin sağındaki elin vuruşuyla devam eder. Vuruş, bilek masaya yapışık bitişik parmakların kalkıp inmesi demektir. Ana kural, sırası gelen vuruş yapması; vuruş yapmayı unutan ya da sırası gelmediği halde kıpraşan elin elenmesidir. Oyunun başında vuruşlar soldan sağa (saat yönünün tersine) ilerler. Ancak bir el çift vuruş yaptığında yön tersine döner. Oyun boyunca her tek vuruşta o anki yönde ilerlemeye devam edilirken, her çift vuruşta yön değiştirilir. Vuruş sırası kendinde olmadığı halde şaşırarak vuruş yapan ya da vuruş yapmak için havaya kalkan el el oyundan çıkar, masadan çekilir. Bir oyuncunun iki eli arasında başka bir oyuncunun eli kalmazsa, eller 'karışık' olacak şekilde tekrar yerleştirilir ve oyun devam eder. Masada kalan son iki el oyunun galip(ler)i olur. Oyunun daha karmaşık bir versiyonunda, işin içine üçlü ve dörtlü vuruşlar da girer. Üç vuruşta yön değişmeden fakat bir el atlanarak devam edilir, dört vuruştaysa yön değiştirerek ve bir el atlanarak.
MERAK ETKİNLİKLERİ: Yıldız haritası çizme, bilmece kitabı oluşturma, merak kutusu, fikir kavanozu, deney kitabı, tarif defteri, oyun hazırlama, koleksiyon oluşturma, soru ve merak kartları hazırlama gibi etkinlikler yapabilirisiniz. Bakış açısı çalışmaları yapabilirsiniz… olsa nasıl olurdu?...olmasa nasıl olurdu ? …. , ……… gibi olsa nasıl olurdu? Scamper sorularından faydalanabilirsiniz. Scamper soruları için internetten araştırma yapabilirsiniz. Yapbozlar, ev gereçleri ile tasarım yapma, cetvel ile ölçüm yapma, uzunluk ve ağırlığı alternatif ölçme biçimleriyle gerçekleştirme. Kuş yemleri hazırlama, hayvanlar için suluk ve yemlikler hazırlama, doğa ile ilgili konuşmalar yapma doğaya göre saati takip etme gibi pek çok etkinlik merak duygusunu geliştirebilir.
KESKİN KULAK:
Kulağına çok mu güveniyorsun? Kırk yıllık dostumu
nefesinden bile tanırım mı diyorsun? İşte hendek işte deve, işte kimin o ses. Kimin o ses, en az 4-5 kişiyle oynanan bir ses tanıma oyunudur. Bir ebe seçilir ve gözleri bağlanır. Diğer oyuncular birkaç metre mesafede ebenin karşısına dizilirler. Her oyuncu ağzıyla anlamsız bir ses çıkarır - bir mırıltı, fısıltı vb. Tamamen oyuncunun yaratıcılığına kalmış. Sırası gelen oyuncu sesini çıkarır, ebe sesin kime ait olduğunu tahmin eder. Ses-tahmin silsilesi tüm oyuncular sesini çıkarana kadar devam eder. Sonunda ebe gözünü açar ve kendisine kaç tahminin isabetli olduğu söylenir Daha iyisini yapabileceğinden çok emin bir başka oyuncu yeni ebe seçilir ve oyuna bu şekilde devam edilir. Oyunun sonunda, yani tüm oyuncular ebe olduktan sonra, en çok doğru tahmini yapmış olan oyuncu grubun en keskin kulağı unvanının sahibi olur.
PARMAK FUTBOLU:
Oyuncular masaya karşılıklı oturur. Defans yapacak
oyuncu ellerini bitiştirip masanın kenarına dayamak suretiyle kalesini kurar. Sadece iki serçe parmak ve bir işaret parmağı masanın üzerinde olmalıdır. Serçeler sabit kale direği, işaret hareket edebilen kalecidir. Hücum edecek oyuncu ise üç bozuk parayı birbirine değerek ters-üçgen oluşturacak şekilde masaya koyar. Heyecan had safhada, maçın başlaması için her şey hazırdır. Hücumcu oyuncu kendine en yakın olan paranın üzerine hızlıca bastırarak diğer iki parayı iki yöne kaydırır ve oyun başlar. Ardından en yakın olan paraya parmak fiskesiyle vurarak onu diğer iki paranın arasından geçirir. Bu hareketi kendisine en yakında kalan para ile tekrarlayarak rakip kaleye doğru yaklaşır. Gol vuruşu yapmaya karar verdiğine yine kendine en yakın paraya bu sefer sertçe bir vuruş yaparak kaleye şutunu çeker. Defans oyuncusu kaleciyi hareket ettirerek şutu kurtarmaya çalışır. Top iki kale direği arasındaki çizgiyi geçerse gol olur.
SAĞLAM KAFA,SAĞLAM VÜCUT:
Evde kaldığımız zamanlarda
ruh,zihin ve beden sağlığımıza dikkat etmeliyiz.Mutlu ve olumlu düşünceler ve sevgi ile ruh sağlığımızı beslerken, yaratıcı etkinliklerle zihnimizi de besleriz ancak sağlıklı beslenme ve spor da ihmal edilmemelidir.Uzun zamanlar evde hareketsiz kalmak ve sağlıksız beslenmek sağlıklı kalmak için evde kalırken sağlığımızı bozabilir.Bu yüzden spor rutinleri oluşturmak hem sağlığınıza hem de moralinize iyi gelecektir.Evde çocuklarla yapılabilecek çocuk yogası,zumbası,pilatesi vb pek çok spor çalışması ile ilgili internette pek çok kaynak bulabilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=oc4QS2USKmk https://www.youtube.com/watch?v=L_A_HjHZxfI
MASAL ZAMANI:
Çocuklar masal, öykü, efsane dinlemeye bayılırlar Ayrıca bir kitap
okuma ya da masal ile pek çok etkinlik de yapabilirisiniz. Kitap kapağı tasarlayabilir, masalın resmini çizebilir, kahramanın resmini çizebilirsiniz. Öykü küpleri oluşturabilirsiniz. Aynı saatte farklı masal rutini oluşturabilirsiniz.
DÜNYA DİLLERİ:
İngilizce kelime ve kavramları internetten de yardım alarak
çalışabilirsiniz ancak teşekkür ederim, merhaba, hoşça kal gibi kelimeleri farklı dillerde öğrenmeye ne dersiniz? Çocukların öğrenme hızına şaşıracaksınız.
KUKLA ve DOKUMA YAPMA :
GÖREV PAYLAŞIMI : Evde daha uzun süre kalan çocuklarımıza evde görev dağılımı yaparak sorumluuluklar verebilir ve sorumluuluklarını yerine getirdikçe takdir ederek ve bunu farklı insanlarla paylaşarak ev işlerine verdiği destekle hayatınızı nasıl kolaylaştırıdğını ve duyduğunuuz mutluluğu anlatın.Bu sorumlulukları bir süre hatırlatmanız gerekebilir uu yüzden günlük işler tablosunu birlikte hazırlayarak bir tablo oluşturabilir ya da resimli bir tablo hazırlayabilirsiniz.
DENEYLER
TÜBİTAK Deney Kartlarından Ve İnternet Çalışmalarından Seçilmiştir
TEREYAÄž YAPIMI
KÖPÜREN CANAVAR
BALON ROKETLER
MEYVELÄ° BUZLU KAR
GÄ°TAR YAPALIM
İĞNE DELİĞİ
RÜZGÂRGÜLÜ
ŞİŞE FLÜT
TUZ VE ŞEKER KRİSTALLERİ
DAYANIKLI YAPILAR
YÜZEN ÇİÇEKLER
DALGIÇ .
BİTKİLER DE TERLER
GÖKYÜZÜ NEDEN MAVİ ?
KENDİLİĞİNDEN ŞİŞEN BALON
ZIPLAYAN PARA
.
GÜNEŞ SAATİ
J
HAVA Ä°TER
BONİBON DENEYİ
KARANFİL-MARUL DENEYİ
KAYNAKÇA Faaliyetler ve görseller internet taraması yapılarak ve aşağıdaki link ve makalelerden faydalanılarak derlenmiştir.
https://drive.google.com/file/d/17rzL0SuJ3UGWt32t_NRLZg7e_CH6iG0R/vi ew?usp=sharing&fbclid=IwAR 1qymAjNgOjj_9QtlfBeNo4guuGvE3YaULZyrzjcv0u2HnH2ier_E0uFRM https://www.okuloncesitr.net/ https://tr.pinterest.com/ https://www.goodhousekeeping.com/home/craft-ideas/how-to/g1389/diykids-activities/ http://anaokulu.cu.edu.tr/__/file/3_COCUK_VE_OYUN.pdf https://pedagojidernegi.com/cocuk-ve-oyun/ https://www.clipart.com/ Boredom
Busters:
110
Fun
At-Home
Activities
for
Families
...familyeguide.com Ludozofi: AnaSayfawww.ludozofi.com https://savedyouaspot.com/2020/03/12/20-screen-free-things-to-do-withyour- kids-indoors-when http://cocuk.meb.gov.tr/oyunlar https://gelenekselcocukoyunlari.com/oyun.aspx?id=15&idkat=3
EVDE
KAL!