¸ÀgÀPÁj ¥ËæqsÀ ±Á¯É, PÉÆÃt£ÀPÉÃj. vÁ; ²UÁÎAªÀ f; ºÁªÉÃj CzsÁåAiÀÄ 1. ¨sÁgÀvÀPÉÌ AiÀÄÆgÉÆæAiÀÄ£ÀßgÀ DUÀªÀÄ£À
(CAPÀ 1+3 = 04) 04) ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÁæaãÀ PÁ®zÀ ªÁå¥ÁgÀ JgÀqÀÄ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ. PÁ£ïìmÁAn£ÉÆÃ¥Á® ¥ÀlÖtzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÀƪÀiÁUÀð. PÁ£ïìmÁAn£ÉÆÃ¥Á® ¥ÀlÖtzÀ ªÀÄÆ®PÀ CgÀ©â & PÉA¥ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ d®ªÀiÁUÀð.
¥ÁæaãÀ gÀ¥ÀÄÛUÀ¼ÀÄ • ºÀwÛ; ªÉÄt¸ÀÄ,K®QÌ ®ªÀAUÀ, zÁ°Ñ£À • ªÀĸÁ¯É ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ. gÉõÉä , ªÀd,æ ²æÃUÀAzsÀ
DªÀÄzÀÄUÀ¼ÀÄ • PÀÄzÀgÉUÀ¼ÀÄ, zÁæPÁëgÀ¸À, ºÀªÀ¼À, ¥ÁzÀgÀ¸À.
ªÀÄÆgÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ 1.¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥ÉÆÃZÀÄðV¸ÀgÀ DqÀ½vÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄ. ( ¥ÉÆÃZÀÄðVøÀgÀ ¸ÀA¥ÀPÀðzÀ ¥ÀjuÁªÀÄ) • ¨sÁgÀvÀPÉÌ LgÉÆÃ¥ÀågÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ºÉaÑvÀÄ. • ¨sÁgÀvÀzÀ ºÀwÛ §mÉÖ & ¸ÁA¨sÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ¨ÉÃrPÉ ºÉaÑvÀÄ. • CªÉÄÃjPÁ¢AzÀ vÀA¨ÁPÀÄ,£ÉɯÉUÀqÀ¯É,FgÀĽî,ªÉÄt¹£ÀPÁ¬Ä,D®ÆUÀqÉØ....¨sÁgÀvÀPÉÌ §AzÀªÀÅ. • PÀȶAiÀÄ°è wêÀæ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÁzÀªÀÅ. • C£ÉÃPÀ PÀlÖqÀUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀĪÀzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ AiÀÄÄgÉÆæAiÀÄ£ï ªÁ¸ÀÄÛ ²®à ¥ÀjZÀAiÀĪÁ¬ÄvÀÄ. • ªÉÆÃzÀ® ªÀÄÄzÀæt AiÀÄAvÀæ UÉÆêÁPÉÌ vÀAzÀgÀÄ. 2.. ¥ÉÆÃZÀÄðVøÀgÀ CªÀ£ÀwUÉ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ. ( ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥ÉÆÃZÀÄðVøÀgÀÄ ¸À¢üPÁgÀ ¸Áܦ¸À®Ä C¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀ®Ä PÁgÀt) • C®ÄâPÀPÀð£À £ÀAvÀgÀ §AzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ C¸ÀªÀÄxÀðgÀÄ & §æµÀÖgÁVzÀÝgÀÄ. • ªÀÄgÁoÀgÀÄ ¨É¹ì£ï¤AzÀ & ªÉÆWÀ®gÀÄ ºÀÆVè¬ÄAzÀ ºÉÆÃgÀ ºÁQzÀÄÝ. • ¥ÉÆÃZÀÄðVøÀgÀÄ ªÀÄvÁAzsÀgÁVzÀÝggÀÀÄ.EzÀjAzÀ ªÀÄvÁAvÀgÀUÉƼÀîzÀ d£ÀgÀÄ UÉÆêÁ vÉåf¹zÀgÀÄ. • ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß D¼À®Ä ¨ÉÃPÁzÀ DyðPÀ & ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀA¥À£ÀÆäUÀ¼ÀÄ EgÀ°®è. • ¥ÉÆÃZÀÄðUÀ®è MAzÀÄ ¥ÀÄlÖ zÉñÀªÁVzÀÄÝ, 1580 gÀ°è ¸Éàä¤AzÀ ¸ÁévÀAvÀæöå PÀ¼ÉzÀÄPÉÆArvÀÄ. PÀ£ÁðlPÀ AiÀÄzÀÞUÀ¼ÀÄ PÁgÀt ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ. 10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 1
PÀæ, ¸ÀA
AiÀÄÄzÀÞ & E¹é
PÁgÀtUÀ¼ÀÄ • D¹ÖçÃAiÀiÁzÀ GvÀÛgÁ¢üPÁgÀvÀézÀ AiÀÄÄzÀÞ.
1.
MAzÀ£É PÀ£ÀðlPÀ AiÀÄÄzÀÞ (1746-48)
• EAVèõÀgÀÄ ¥ÉæAZÀgÀ ºÀqÀÄUÀÄUÀ¼À£ÀÄß »AzÀÄ ªÀĺÁ¸ÁUÀgÀzÀ°è ¸ÉgÉ»rzÀzÀÄÝ.
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ • qÀÄ¥Éè EAVèõÀgÀ ªÀÄzÁæ¸À£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ£ÀÄ.
• EAVèõÀgÀÄ £ÀªÁ§ C£ÀégÀÄ¢ÝãÀ ªÀÄÄ®PÀ ªÀÄzÁæ¸À ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹ «¥sÀ®. • AiÀÄÄgÉÆæ£À°è ¥Áåj¸À M¥ÀàAzÀªÁV AiÀÄÄzÀÞ PÉÆ£É.
• EAVèõÀgÀÄ ªÀÄzÁæ¸À ªÀÄgÀ½ ¥ÀqÉzÀgÀÄ.
2.
JgÀqÀ£É PÀ£ÀðlPÀ AiÀÄÄzÀÞ (1749(1749-1754)
• ¥ÉæAZÀgÀ & EAVèõÀgÀ gÁfQÃAiÀÄ ¥Àæ¨sÁªÀ & C¢ü¥ÀvÀå ¸Áܦ¸À¨ÉÃPÀÄ C£ÉÆß CªÀgÀ D¸É. • EªÀgÀÄ ¸ÀܽAiÀÄ gÁdgÀÄUÀ¼À DAvÀjPÀ ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è PÉÊ ºÁQzÀÄÝ.
• ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¤eÁªÀÄ£À ¸ÁÜ£ÀPÉÌ ªÀÄÄeÁ¥sÀgÀ dAUÀ & £Á¹gÀ dAUÀ £ÀqÀÄªÉ PÀ®ºÀ. • PÀ£ÁðlPÀzÀ°è C£ÀégÀÄ¢ÞãÀ & ZÀAzÁ¸ÁºÉ§ £ÀqÀÄªÉ PÀ®ºÀ.
• ¥ÉæAZÀgÀÄ ªÀÄÄeÁ¥sÀgÀ dAUÀ & ZÀAzÁ¸ÁºÉ§¤U,É EAVèõÀgÀÄ £Á¹gÀ dAUÀ & C£ÀégÀĢݣÀ£À ªÀÄUÀ ªÀĺÀäzÀ C°UÉ ¨ÉA§® ¤rzÀgÀÄ. • ¥ÉæAZÀgÀÄ ºÉÊzÁæ¨Á¢£À°è, EAVèÃgÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¥Àæ¨sÁªÀ ¸Á¢ü¹zÀgÀÄ.
3.
3£Éà PÀ£ÁðnPÀ AiÀÄÄzÀÞ (1758(1758-1763)
• AiÀÄÄgÉÆæ£À°è £ÀqÉzÀ ¸À¥ÀÛ ªÁ¶ðPÀ AiÀÄÄzÀÞ(1756-63)
• EAVèõÀgÀ£ÀÄß ºÉÆgÀzÀÄqÀ®Ä ¥ÉæAZÀgÀÄ PËAl r ¯Áå°AiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÀĹzÀÄÝ. WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ;
• ¯Áå°AiÀÄÄ ¥ÉÆÃlð ¸ÉÃAl qÉ«qï PÉÆÃmÉ ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀÄ ªÀÄzÁæ¸À UÉ®è®Ä ¤zsÀðj¹zÀ£ÀÄ.
• EzÀPÁÌV ¯Áå° ºÉÊzÁæ¨Á¢£À°è EzÀÝ §Ä¹ìAiÀÄÄ£À £ÀÄß PÀgɹzÀ£ÀÄ. EzÀÄ CªÀ£À vÀ¥ÀÄà ¤zsÁðgÀªÁVvÀÄÛ.
• 1760 gÀ°è §Ä¹ìAiÀÄ£ÀÄß ¸Àgï Lgï PÀÆl£ÀÄ ªÁArªÁµï PÀzÀ£ÀzÀ°è ¸ÉÆ°¹zÀ£ÀÄ. • ¯Áå°AiÀÄÄ ¥ÁArZÀjAiÀÄ°è ±ÀgÀtªÁzÀ£ÀÄ.
• 1763 gÀ°è AiÀÄÄgÉÆæ£À°è ¥Áåj¸À M¥ÀàAzÀªÁV AiÀÄÄzÀÞ PÉÆ£ÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
• ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥ÉæAZÀgÀ ¥Àæ¨sÁªÀ PÉÆ£ÉUÉÆArvÀÄ.
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 2
2.¥É ¥ÉæÃAZÀgÀ CªÀ£ÀwUÉ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ. ( ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥ÉæAZÀgÀÄ vÀªÀÄä C¢üPÁgÀ ¸Áܦ¸À®Ä ¸ÁzÀåªÁUÀ°®è. PÁgÀtUÀ¼ÀÄ) ( ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥ÉæAZÀgÀ «gÀÄzÀÝ ©ænõÀgÀÄ UɮĪÀÅ ¸Á¢ü¸À®Ä PÁgÀtUÀ¼ÀÄ) • ¥ÉæAZÀgÀÄ ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß ¤®ð®Që¹ gÁfQAiÀÄzÀ PÀqÉ ºÉZÀÄÑ UÀªÀÄ£À ºÀj¹zÀgÀÄ. • ©ænµÀgÀÄ gÁfQÃAiÀÄPÀ eÉÆÃvÉUÉ ªÁå¥ÁgÀPÀÄÌ ºÉZÀÄÑ UÀªÀÄ£À ¤ÃrzÀgÀÄ. • ¥ÉæAZÀjUÉ GzÀÝUÀ½UÉ ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À PÉÆgÀvɬÄvÀÄÛ. • ©ænµÀgÀÄ ªÁå¥ÁgÀzÀ »vÁ¸ÀQÛ PÁ¥ÁqÀ®Ä ªÀiÁvÀæ gÁfQÃAiÀÄ ¥ÀæªÉñÀ ªÀiÁrzÀgÀÄ. • ¥Áæ£Àì£À°èzÀÝ C¹ÜgÀvɬÄAzÀ ¥ÉæAZÀjUÉ ¨ÉA§® ¹UÀ°®è. • ¥ÉæAZÀ PÀA¥À¤ ¸ÀgÀPÁgÀzÀ PÀA¥À¤AiÀiÁVzÀÄÝ ¸ÀévÀAvÀæ ¤zsÁðgÀ vÉUÉzÀÄPÉÆüÀÄîªÀ C¢üPÁgÀ«®è. • EAVèõÀ PÀA¥À¤ SÁ¸ÀV PÀA¥À¤ CzÀÄ ¸ÀévÀAvÀæ ¤zsÁðgÀ vÉÃUÉzÀÄPÉƼÀÀÄ¢vÀÄÛ. • EAVèõÀ £ËPÁ¥ÀqÉ ¥ÉæAZÀ £ËPÁ¥ÀqÉVAvÀ §°µÀÖªÁVvÀÄÛ. • ¥ÉæAZÀ C¢üPÁjUÀ¼À°è ¸ÀºÀPÁgÀ«gÀ°®è, DzÀgÉ ©ænµÀgÀ°èvÀÄÛ.
qÀÄ¥Éè. ¥ÉæAZÀgÀ ¥Àæ¹zÀÞ UÀªÀ£ÀðgÀ
4.. ¥Áè¹ PÀzÀ£À-1757 (PÁgÀt ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ)
PÁgÀtUÀ¼ÀÄ; • EAVèõÀgÀÄ zÀ¸ÀÛPÀUÀ¼À zÀÄÀgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ ªÀiÁrPÉÆArzÀÄÝ £ÀªÁ§¤UÉ £ÀµÀÖªÁ¬ÄvÀÄ. • EAVèõÀgÀÄ ¹gÁd-GzÀÝ-zË®£À C£ÀĪÀÄw¬Ä®èzÉ PÀ®ÌvÀÛ PÉÆÃmÉ §zÀæ¥Àr¹PÉÆAqÀgÀÄ. • £ÀªÁ§£À ¤gÀAPÀıÀ ¥Àæ¨sÀÄvÀé C£ÉÃPÀ gÀ «gÉÆzsPÉÌ PÁgÀtªÁ¬ÄvÀÄ. • ReÁAa gÁAiÀiï zÀÄ®ð¨sÀ, «ÄÃgï ¨sÀQë «ÄÃgÀ eÁ¥sÀgï gÀ£ÀÄß CªÀgÀ ¸ÁÜ£À¢AzÀ vÉUÉzÀÄ ºÁQzÀÄÝ, & ¨ÁåAPÀgÀ dUÀvï ±ÉÃoÀ£À£ÀÄß CªÀªÀiÁ£À ªÀiÁrzÀÄÝ.
gÁ§ðmï PÉèöʪï
• £ÀªÁ§£À ±ÀvÀÄæ gÁeï §®è¨sï£À ªÀÄUÀ£ÁzÀ PÀȵÀÚ§®è¨ï¤UÉ EAVèõÀgÀÄ D±ÀæAiÀÄ ¤rzÀÄÝ.
WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ; • EAVèõÀgÀÄ £ÀªÁ§¤UÉ PÀȵÀÚ§®è¨£À£ÀÄß M¥Àà¸À¢zÁÝUÀ, £ÀªÁ§£ÀÄ EAVèõÀgÀ PÀ¹A §eÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆÃlð«°AiÀÄA PÉÆÃmÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É zÁ½ ªÀiÁr ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ. • EzÀjAzÀ PÉÆÃ¥ÀUÉÆÃAqÀ ©ænõÀ C¢üPÁj gÁ§ðmï PÉèöÊªï £ÀªÁ§£À ªÉÄÃ¯É zÁ½ ªÀiÁr C CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ. • £ÀAvÀgÀ ¥Áè¹AiÀÄA§°è 1757gÀvÀ°è £ÀªÁ§£ÀÄ EAVèõÀgÀ «gÀÄzÀÝ ¸ÉÆÃvÀ£ÀÄ ªÀÄrzÀ£ÀÄ. ¸ÉÆðUÉ PÁgÀt «ÄÃgï eÁ¥sÀgÀ & gÁAiÀiï zÀÄ®ð¨s£ À À ¸ÉÊ£Àå, AiÀÄÄzÀÝzÀ°è vÀl¸ÀܪÁVzÀÄÝ.
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ; • EAVèõÀgÀÄ «ÄÃgï eÁ¥sÀgÀ£À£ÀÄß §AUÁ®zÀ £ÀªÁ§£ÁßV ªÀiÁrzÀgÀÄ. • EzÀjAzÀ EAVèõÀgÀÄ «ÄÃgÀ eÁ¥sÀgÀ¤AzÀ 24 ¥ÀgÀUÀtUÀ¼À°è d«Ä£ÁÝj ºÀPÀÄÌ ¥ÀqÉzÀgÀÄ. 5. §PÁìgï PÀzÀ£À 1764
PÁgÀtUÀ¼ÀÄ; • «ÄÃgï PÁ¹A £ÀÄ PÀæªÉÄÃt EAVèõÀgÀ «gÀÄzÀÞ C¢üPÁgÀ ZÀ®¬Ä¸À®Ä DgÀA©¹zÀÄÞ. • EAVè AVèõÀjUÉ ¤ÃrzÀÝ zÀ¸ÀÛPï UÀ¼À£ÀÄß zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ DVzÀÝjAzÀ £ÀªÁ§¤UÉ §gÀĪÀ DzÁAiÀÄ PÀrªÉÄAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. • ©ænõÀjUÉ £ÀªÁ§£ÀÄ vÀjUÉ PÉÆqÀzÉ ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀzÀ£ÀÄß ¤§ðA¢ü¹zÀÄÝ. • ©ænµÀgÀÄ «ÄÃgï PÁ¹A£À£ÀÄß PɼÀV½¹ ªÀÄvÉÛ «ÄÃgï eÁ¥sÀgÀ£À£ÀÄß £ÀªÁ§£À£ÁßV ªÀiÁrzÀÄÝ. 10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 3
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ; • «ÄÃgÀ PÁ¹A £ÀÄ CªÀzsï£À £ÀªÁ£À µÀÆd-Gzï-z˯ï,zɺÀ°AiÀÄ ªÉÆÃWÀ® ZÀPÀæªÀwð 2£Éà µÁ D®A gÉÆA¢UÉ M¥ÀàAzÀ ªÀiÁrPÉÆAqÀ£ÀÄ. • «ÄÃgï PÁ¹A£À ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÉÊ£ÀåªÀ£ÀÄß §PÁìgÀ JA§°è 1764gÀ°è EAVèõÀgÀ ºÉPÀÖgÀ ªÀÄ£ÉÆæà ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ. • ©ænµÀjUÉ ©ºÁgÀ,Mj¸Áì,§AUÁ¼À ¥ÁæAvÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉvÀªÀÅ. • gÁ§lð PÉèöÊªï £ÀÄ µÀÆeÁ-Gzï-z˯ï & 2£Éà ±Á D®A £ÉÆA¢UÉ ‘C®ºÁ¨Ázï C®ºÁ¨Ázï’ C®ºÁ¨Ázï M¥ÀàAzÀ ªÀiÁrPÉÆAqÀ£ÀÄ. • M¥ÀàAzÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ 2£Éà ±Á D®A£ÀÄ EAVèõÀjUÉ §AUÁ¼À,©ºÁgÀ &Mj¸ÁìUÀ¼À°è PÀAzÁAiÀÄ ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀĪÀ ¢ªÁ¤ ºÀPÀÄÌ ¤ÃrzÀ£ÀÄ. JgÀqÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ. 1.PÁ£ïìmÁAn£É mÁAn£ÉÆÃ¥À¯ï ¥ÀvÀ£ÀzÀ( ¥ÀjuÁªÀÄ)JgÀqÀÄ ªÀĺÀvÀé¥ÀÆtð WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ. • ¥ÀƪÀð & ¥À²ÑªÀÄ zÉñÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¨sÀƪÀiÁUÀð ªÀÄÄZÀÑ®ànÖvÀÄ. DUÀ ¨sÁgÀvÀPÉÌ ºÉƸÀªÀiÁUÀð PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀzÀÄ C¤ªÁAiÀÄðªÁ¬ÄvÀÄ. • ¥ÀÄ£ÀgÀÄvÁÜ£ÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è AiÀÄÆgÉÆæAiÀÄ£ÀßjUÉ, ¸ÀªÀÄÄzÀæAiÀiÁ£ÀzÀ §UÉÎ, ¢PÀÆìa,UÀæºÉÆãÀßw ªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼À vÀ¼ÀĪÀ½PÉ GAmÁV ¸ÀªÀÄÄzÀæAiÀiÁ£ÀPÉÌ ¥ÉÆævÁìºÀ ¹QÌvÀÄ. 2. C¯Áá£ÉÆìÃ-r- C®ÄâPÀPïð£À ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ. • 1509 gÀ°è ¨sÁgÀvÀPÉÌ ªÉʸÀgÁAiÀÄ£ÁV §AzÀ£ÀÄ. • ¥ÉÆÃZÀÄðVøÀgÀ DqÀ½vÀPÉÌ ¨sÀzÀæ §Ä£Á¢ ºÁQzÀ£ÀÄ. • 1510 gÀ°è ©eÁ¥ÀÆgÀzÀ ¸ÀįÁÛ£À¤AzÀ UÉÆêÁ ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ£ÀÄ. 3. ¢éêÀÄÄR ¸ÀgÀPÁgÀ ¥ÀzÀÞw; • F ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß §AUÁ¼ÀzÀ°è gÁ§mïð PÉèöʪï eÁjUÉ vÀAzÀ£ÀÄ. • ¢éêÀÄÄR ¸ÀgÀPÁgÀ ¥ÀzÀÞw JAzÀgÉ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄ ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀĪÀ ºÀPÁÌzÀ ¢ªÁ¤ ©ænõÀjUÉ ©lÄÖ, gÁeÁåqÀ½vÀ £ÁåAiÀÄwêÀiÁð£À ªÀiÁqÀĪÀ ºÁUÀÆ zÉÊ£ÀA¢£À ªÀåªÀºÁgÀ £ÀqɸÀĪÀ ºÀPÀÄÌ £ÀªÁ§¤UÉ ©qÀĪÀzÀÄ.
ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ. (NAzÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ) UÀæºÉÆãÀßw ªÀiÁ¥À£À JAzÀgÉ ¸ÀÆAiÀÄð, ZÀAzÀæ,UÀæºÀUÀ¼À G£ÀßwAiÀÄ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀ ªÀiÁ¥À£À. ¢PÀÆìa(PÀA¥Á¸À) JAzÀgÉ ¸ÀªÀÄÄzÀæAiÀiÁ£À ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°è ©¸ÀĪÀ ©gÀÄUÁ½AiÀÄ£ÀÄß JzÀÄj¹ £ËPÁAiÀiÁ£À ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀÄPÀÄ®ªÁUÀĪÀ ªÀiÁ¥À£À. ¥ÉÆÃZÀÄðVøÀgÀ ªÉÆÃzÀ® ªÉʸÀgÁAiÀÄ ¥Áæ¤ì¸ÉÆÌÃ-r-C®äªÉ ªÄÉ Ãqï.EªÀ Ãqï £ÀÄ CgÀ§gÀ£ÀÄß CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæ¢AzÀ zÀÆgÀ«qÀ®Ä ±ÀQÛAiÀÄÄvÀ £ËPÁAiÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖzÀ£ÀÄ. qÀZÀÑgÀÄ zÀQët ¥ÀƪÀð KµÁåzÀPÀqÉ CªÀgÀÄ UÀ½¹PÉÆAqÀ ¢éÃ¥ÀUÀ¼À PÀqÉUÉ UÀªÀÄ£À ºÀj¹zÀÝjAzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ°è vÀªÀÄä ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß PÀqÉUÀt¹zÀgÀÄ. ªÉÆWÀ® ZÀPÀæªÀwð eÁAVgÀ£ÀÄ EAVèõÀ PÀA¥À¤UÉ ºÉÊzÁæ¨Ázï,§AUÁ¼À & UÀÄdgÁvÀ£À°è vÉjUÉ gÀ»vÀ ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀĪÀÄw ¤ÃrzÀ£ÀÄ. zÀ¸ÀÛPÀ’ JAzÀgÉ C£ÀĪÀÄw ¥ÀvÀæ EzÀgÀ C£ÀéAiÀÄ EAVèõÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉ vÉjUÉ PÉÆqÀzÉ DªÀÄzÀÄ gÀ¥ÀÄÛ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVvÀÄÛ. «ÄÃgÀ eÁ¥sÀgÀ£ÀÄ §AUÁ®zÀ £ÀªÁ§£ÁzÁUÀ EAVèõÀjUÉ §AUÁ®zÀ°è 24 ¥ÀgÀUÀt ¥ÀæzÉñÀzÀ°è d«Ä£ÁÝj ºÀPÀÄÌ ¤ÃrzÀ£ÀÄ. EAVèõÀgÀÄ «ÄÃgï eÁ¥sÀgÀ££ÀÄß PɼÀVüÀ¹ CªÀ£À C½AiÀÄ «ÄÃgï PÁ¹A £À£ÀÄß §AUÁ®zÀ £ÀªÁ§£À£ÁßV ªÀiÁrzÀgÀÄ EzÀPÁÌV PÁ¹A£ÀÄ §zÀðªÁ£À,«ÄzÁߥÀÄgÀ & avÀÛUÀAUï ©qÀÄØ PÉÆqÀØ£ÀÄ. 10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 4
¥ÀæªÀÄÄR ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ; eÁªÉÆÃj£ï
; ªÁ¸ÉÆÌÃ-r-UÁªÀiÁ £À£ÀÄß ¸ÁéUÀvÀ ªÀiÁrzÀ PÁå°PÀmï £À gÁd.
qÀÄ¥Éè
; ¥ÉæAZÀgÀ ¥Àæ¹zÀÞ UÀªÀ£ÀðgÀ. EªÀ£À ªÀĺÀvÁéPÁAPÉë ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥ÉæAZÀ ¸ÁªÀiÁædå ¸Áܦ¸ÀĪÀzÀÄ.
¸Àgï xÁªÀĸï gÉÆà : eÁAVÃgÀ£À D¸ÁÜ£ÀPÉÌ §AzÀ EAVèõÀ gÁAiÀĨÁj.EªÀ£ÀÄ ªÉÆWÀ®jAzÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀĪÀÄw ¥ÀqÉzÀ£ÀÄ. gÁ§mïð PÉèöʪï
; ©ænµÀgÀ ¸ÉãÁ¥Àw & §AUÁ¼ÀzÀ UÀªÀ£ÀðgÀ.EvÀ£À ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ• ¢éêÀÄÄR ¸ÀPÁðgÀ ¥ÀzÀÝw eÁjUÉ vÀAzÀ£ÀÄ. • ¥Áè¹ PÀzÀ£ÀzÀ°è ¹gÁd-Gzï-zË®£À£ÀÄ ¸ÉÆð¹zÀ£ÀÄ.
¥ÀæªÀÄÄR E¹éUÀ¼ÀÄ; 1453 :
• PÀ£ÁðlPÀ AiÀÄÄzÀÝUÀ¼À°è ©ænµÀgÀ UɮīUÉ PÁgÀt£ÁzÀ ¸ÉãÁ¥Àw. (NAzÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ)
DmÉÆêÀÄ£ï lPÀðgÀÄ PÁ£ïìmÁAn£ÉÆÃ¥Á®(FVãÀ ºÉ¸ÀgÀÄ E¸ÀÛA§Ä¯ï) £ÀUÀgÀ ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀgÀÄ.
1498
:
ªÁ¸ÉÆÌà r UÁªÀÄ£ÀÄ ¨sÀgÀvÀPÉÌ d®ªÀiÁUÀð PÀAqÀÄ»rzÀ£ÀÄ.
1556
:
ªÉÆÃzÀ® ªÀÄÄzÀæt AiÀÄAvÀæªÀ£ÀÄß ¥ÉÆÃZÀÄðV¸ÀgÀÄ UÉÆêÁPÉÌ vÀAzÀgÀÄ.
1600
:
EAVèõÀ F¸ÀÖ EArAiÀiÁ PÀA¥À¤ ¸ÁÜ¥À£É
1602
:
qÀZï F¸ÀÖ EArAiÀiÁ PÀA¥À¤ ¸ÁÜ¥À£É.
1661
:
¥ÉÆZÀðVøÀ gÁdPÀĪÀiÁj ªÀÄzÀÄªÉ EAUÉèAr 2£Éà ZÁ®ìößð eÉÆÃvÉ «ªÀºÁªÁ¬ÄvÀÄ. ªÀgÀ¤UÉ GqÀÄUÀgÉ gÀÄ¥ÀzÀ°è ¨ÁA¨É ¤qÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
1664 :
¥ÉæAZÀ F¸ÀÖ EArAiÀiÁ PÀA¥À¤ ¸ÁÜ¥À£É.
1757 :
¥Áè¹ PÀzÀ£À.
1760 ;
ªÁArªÁµï PÀzÀ£À. ¥ÉæAZÀgÀ CªÀ£Àw.
1764 :
§PÁìgÀ PÀzÀ£À.
1765 ;
gÁ§lð PÉèöÊªï §AUÁ®zÀ £ÀªÁ§£ÁV §AzÀ£ÀÄ. ; ¢éêÀÄÄR ¸ÀgÀPÁgÀ ¥ÀzÀÝw eÁj.
¸ÀAUÀæºÀ; ²æà Dgï.f.DºÉÃj PÀ¯Á ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀgÀPÁj ¥ËæqsÀ ±Á¯É, PÉÆÃt£ÀPÉÃj.
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 5
CzsÁåAiÀÄ; 3 ¨sÁgÀvÀzÀ°è DAUÀègÀ C¢ü¥ÀvÀå ¸ÁÜ¥À£É JgÀqÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgU À À¼ÀÄ.
(CAPÀ 1+3=03)
• ¯ÁqÀ𠫯Éè¹è EzÀ£ÀÄß eÁj vÀAzÀ£ÀÄ.
1. ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÉÊ£Àå ¥ÀzÀÞw ; F ¥ÀzÀÞwU M¼À¥ÀlÖ zÉñÀUÀ¼ÀÄ...
• ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÉÊ£Àå ¥ÀzÀÞw M¦àPÉÆAqÀ ªÉÆzÀ®
zÉòÃAiÀÄ gÁdåUÀ¼ÀÄ EvÀgÀ gÁdåUÀ¼ÉÆqÀ£É AiÀÄÄzÀÞ CxÀªÁ M¥ÀàAzÀ ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÁgÀzÀÄ.
¸ÀA¸ÁÜ£À ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£À (¤eÁªÀÄ) 1798
EAVèõÀ ¸ÉÊ£ÀåzÀ MAzÀÄ vÀÄPÀrAiÀÄ£ÀÄß Ej¹PÉÆAqÀÄ CzÀgÀ RZÀÄð £ÉÆÃrPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. D²ævÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ°è M§â EAVèõÀ gɹqÉAl£À£ÀÄß £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ. EªÀ£ÀÄ DAvÀjPÀ ªÀåªÀºÁg À ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÁÛ£É. DqÀ½vÀ PÀĹzÀÄ ©¢ÝzÉ JA§ £É¥À MrØ ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ gÁdåUÀ¼ÀÄ; vÀAeÁªÀÇgÀÄ, CPÁðl,¥sÀgÀÆPÁ¨ÁzÀ DAUÉÆèÃ-ªÀÄgÁoÀ AiÀÄÄzÀÝUÀ¼ÀÄ (PÁgÀt ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ)
PÀæ, ¸ÀA 1.
AiÀÄÄzÀÞ &E¹é ªÉÆ®£É DAUÉÆèà ªÀÄgÁoÀ AiÀÄÄzÀÞ (1775(1775-1782) PÁgÀtUÀ¼ÀÄ 1. gÀWÀÄ£ÁxÀ gÁAiÀÄ£ÀÄ C¢üPÁgÀzÀ D±ÉUÁV ªÀiÁzsÀªÀgÁAiÀÄ£À vÀªÀÄä £ÁgÁAiÀÄtgÁAiÀÄ £À£ÀÄß PÉÆ¯É ªÀiÁr¹zÀÄÝ. 2. ¥À±Éé ¸ÁÜ£ÀPÁÌV EAVèõÀ ¨ÁA¨É ¸ÀgÀPÁgÀzÉÆA¢UÉ ¸ÀÆgÀvÀ M¥ÀàAzÀ ªÀiÁrPÉÆAqÀzÀÄÝ. 3. EAUÉèÃAr£À ¤zsÉÃð±ÀPÀ ªÀÄAqÀ½ ¸ÀÆgÀvÀ M¥ÀàAzÀ ªÀiÁ£Àå ªÀiÁrzÀÄÝ.
M¥ÀàAzÀ 1. ¸ÀÆgÀvÀ M¥ÀàAzÀ (1775) (1775 • gÀWÀÆ£ÁxÀ gÁAiÀÄ (gÀWÉÆç) ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁA¨É ¸ÀgÀPÁgÀzÀ £ÀqÀÄªÉ 2. ¥ÀÄgÀAzÀgÀ M¥ÀàAzÀ (1776)
• ªÀÄgÀoÁ £ÁAiÀÄPÀ £Á£Á ¥ÀqÁß«¸ï ªÀÄvÀÄÛ §AUÁ®zÀ UÀªÀ£ÀðgÀ d£ÀgÀ® ªÁgÀ£ï ºÉ¹ÖAUÀì £ÀqÀĪÉ.
3. ¸Á¯Áâ¬Ä M¥ÀàAzÀ (1782) (1782 • ªÀÄgÁoÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ & ©ænµÀgÀ £ÀqÀĪÉ.
¯ÁqÀ𠫯Éè¹è
µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ/ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ 1. EAVèõÀgÀÄ gÀWÉÆç¤UÉ ¥É±ÉéAiÀiÁUÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. 2. EAVèõÀjUÉ ¸Á¯Éìmï & ¨É¹£ï ©lÄÖ PÉÆqÀ¨ÉPÀÄ.
1. EAVèõÀjUÉ oÁuÁ & ¨É¹£ï zÉÆgÀQzÀªÀÅ. 2. C®èzÉ ¨ÉÆæõÀß°è PÀAzÁAiÀÄ ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀĪÀ ºÀPÀÄÌ ¥ÀqÉzÀgÀÄ.
1. 2£Éà ªÀiÁzsÀªÀgÁAiÀÄ£ÀÄ ¥À±ÉéAiÀiÁzÀ£ÀÄ. 2. gÀWÀÄ£ÁxÀgÁAiÀĤUÉ «±ÁæAw ªÉÃvÀ£À ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 6
2.
2£Éà DAUÉÆèà ªÀÄgÁoÀ AiÀÄÄzÀÞ (1800(1800-1802)
• 2£Éà ¨sÁfgÁAiÀÄ£À ªÉÄÃ¯É ªÀÄgÁoÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ ¤AiÀÄAvÀæt ¸Á¢ü¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀÄÝ.
• 2£Éà ¨ÁfgÁAiÀÄ EAVèõÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÉÊ£Àå ¥ÀzÀÞw M¦àPÉÆArzÀÄÝ. 3.
3£Éà DAUÉÆèà ªÀÄgÁoÀ AiÀÄÄzÀÞ 18171817-1718
3. ¨É¹ì£ï M¥ÀàAzÀ (1802) (1802
• ªÀÄgÁoÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ & ©ænµÀgÀ £ÀqÀĪÉ. (§gÉÆÃqÀzÀ UÁAiÀÄPÀªÁqÀ. EAzÉÆÃj£À ºÉÆüÀÌgÀ. £ÁUÀ¥ÀÆgÀzÀ ¨ÉÆøÉè, UÁé°AiÀÄgÀ£À ¹AzÁå) 1. ªÀÄgÁoÀ £ÁAiÀÄgÀÄ EAVèõÀgÀ ¤Ãw «gÉÆâü¹zÀÄÝ.
1. ªÀÄgÁoÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÉÊ£Àå ¥ÀzÀÝw M¦àPÉÆAgÀÄ.
1. 2£Éà ¨ÁfgÁAiÀĤUÉ «±ÁæAw ªÉÃvÀ£À ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. 2. ¥ÀævÁ¥À ¹AUÀ¤UÉ ¸ÀvÁgÀzÀ°è aPÀÌ ¥ÁæAxÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
gÀtfvï ¹AUï ªÀÄvÀÄÛ ¹Sï AiÀÄÄzÀÞUÀ¼ÀÄ gÀtfvÀ ¹AUï£À£ÀÄß ‘¥À ¥ÀAeÁ§zÀ ¹AºÀ’JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ®Ä PÁgÀt; 1. ¹SïgÀ°èAiÉÄ ¥Àæ¹zÀÞ zÉÆgÉ. 2. ¨Á®åzÀ°èAiÉÄ ¹qÀÄ©¤AzÀ JqÀUÀtÄÚ PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ‘¸À¸ÀÄRgï ZÁQAiÀiÁÁ’ ±ÁSÉAiÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜ£ÁVzÀÞ. 3. PÁ§Æ°£À dªÀÄ£ï µÁ ¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÄÃ¯É zÁ½ ªÀiÁrzÁUÀ DvÀ¤UÉ £ÉÃgÀªÀÅ ¤Ãr ¯ÁºÉÆÃgÀ ¥ÀqÉzÀ£ÀÄ. 4. CªÀÄÈvÀ¸ÀgÀ, ®Æ¢üAiÀiÁ£ÀUÀ®£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀÄ EAVèÃóµÀgÀ eÉÆÃvÉ WÀµÀðuÉ ªÀiÁrzÀ£ÀÄ. 5. 1809gÀ°è EAVèõÀgÀ eÉÆÃvÉ ‘CªÀ CªÀÄÈvÀ¸ÀgÀ M¥ÀàAzÀ z’ ªÀiÁrPÉÆAqÀ£ÀÄ. CªÀgÀ eÉÆvÉ ¸ÉßúÀ¢AzÀ EzÀÄÝ ¸ÁªÀiÁædå ¨sÀzÀæ ¥Àr¹PÉÆAqÀ£ÀÄ.
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
gÀtfvï ¹AUï
Page 7
DAUÉÆèÃ-¹Sï AiÀÄÄzÀÞUÀ¼ÀÄ ; PÀæ,¸ÀA 1.
2.
AiÀÄÄzÀÞ & E¹é 1£Éà DAUÉÆèÃ-¹Sï AiÀÄÄzÀÞ (1845(1845-46)
2£Éà DAUÉÆèÃ-¹Sï AiÀÄÄzÀÞ (1848(1848-49)
PÁgÀtUÀ¼ÀÄ • ¯Á®¹AUï £ÀÄ 1845 gÀ°è SÁ¯Áì ¸ÉÊ£ÀåzÉÆA¢UÉ EAVèõÀgÀ ªÉÄÃ¯É AiÀÄÄzÀÞ ªÀiÁrzÀÄÞ. • AiÀÄÄzÀÝzÀ°è ¯Á®¹AUÀ¤UÉ ¸ÉÆîÄ.
• zÀÄ°Ã¥ï ¹AUÀ£ÀÄ ©æwµÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÉÊ£Àå M¦àPÉÆArzÀÝgÀÄ.EzÀ£ÀÄß SÁ¯Áì ¸ÉÊ£ÀåzÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ EzÀ£ÀÄß «gÉÆâü¹zÀÄÝ.
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ • 1846 gÀ°è ¯ÁºÉÆÃgï M¥ÀàAzÀzÉÆA¢UÉ AiÀÄÄzÀÝ PÉÆ£É.
• ¸ÉmÉèd gÁ« ¥ÀæzÉñÀ EAVèõÀjUÉ ¸ÉjvÀÄ. • PÁ²äÃgÀªÀÅ UÀįÁ§ ¹AUÀ¤UÉ 75 ®PÀëPÉÌ PÉÆqÀ®ànÖvÀÄ.
• 1849 gÀ°è d°AiÀÄ£ï ªÁ°AiÀÄzÀ°è d£ÀgÀ¯ï £ÉæAiÀÄgÀ£ÀÄ ¹Sï gÀ£ÀÄß ¸ÉÆ°¹zÀ£ÀÄ.
• EzÀgÉÆA¢UÉ ¹Sï gÀ DqÀ½vÀ PÉÆ£ÉUÉÆArvÀÄ.
• zÀÄ°¥À ¹AUï ¤UÉ «±ÁæAw ªÉÃvÀ£À ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ. (NAzÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ); gÀtfvï ¹AUï £À ªÀÄgÀtzÀ £ÀAvÀgÀ CªÀ£À C¥Áæ¥ÀÛ ªÀÄUÀ zÀÄ°¥À ¹AUï C¢üPÁgÀPÉÌ §AzÀ£ÀÄ. EªÀ£À ¥ÀgÀªÁV gÁt fAzÁ£À¼ÀÄ gÁd ¥Àæw¤¢üAiÀiÁV D½zÀ¼ÀÄ.¯Á¯ï ¹AUï ¥ÀæzsÁ¤AiÀiÁzÀ£ÀÄ. zÀÄ°¥À ¹AUï £ÀÄ ©ænµÀjUÉ ‘PÉPÉÆû£ÀÆgï’ gï ªÀdæªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ£ÀÄ.FUÀ®Æ ©nõï gÀtÂAiÀÄ QjÃlzÀ°èzÉ. ©ænµÀgÀÄ & ªÉÄʸÀÆgÀÄ (1799(1799-1940) 1940 ( JgÀqÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgÀ) • ªÀÄĪÀÄär PÀȵÀÚgÁd MqÀAiÀÄgÀÄ ¥ÀlÖPÉÌ §AzÁUÀ PÉêÀ® 5 ªÀµÀðzÀªÀgÁVzÀÝgÀÄ. CªÀgÀ ¥ÀgÀªÁV DqÀ½v À ªÀiÁqÀ®Ä ¢ªÁ£ï ºÀÄzÉÝ ¸ÀÈ¹Ö ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.Ä. ªÉÄʸÀÆgÀÄ gÁdåzÀ°è PÀ«Ä±À£Àgï DqÀ½vÀ §gÀ®Ä PÁgÀt. • 1830 gÀ°è ªÀÄĪÀÄär PÀȵÀÚgÁd MqÀAiÀÄgÀ PÁ®zÀ°è £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ d«ÄãÀÄzÁgÀgÀÄ vÉjUÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀzÉ ¤gÁPÀj¹ MqÀAiÉÄgÀ «gÀÄzÀÞ zÀAUÉAiÀÄzÀÞgÀÄ. • MqÀAiÀÄgÀÄ zsÀAUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¹zÀgÀÄ d«ÄãÁÝgÀgÀÄ vÉÆAzÀgÉ PÉÆqÀ®Ä DgÀA©ü¹zÀgÀÄ. • EzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹ EAVèõÀgÀÄ 1831 jAzÀ 1881 gÀªÀgÉUÉ PÀ«ÄõÀ£Àgï D½éPÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ. ªÉÄʸÀÆgÀÄ ¢ªÁ£ï gÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ; ( JgÀqÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgÀ) PÀæ, ¢ªÁ£ÀgÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ¢ªÁ£À ¸ÀA 1. 1881 gÀ°è ¥ÀæeÁ ¥Àæw¤¢ü ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Áܦ¹zÀgÀÄ. 1. ¢ªÁ£ï gÀAUÁZÁgÀÄè 2. 1882 gÀ°è ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-ªÉÄʸÀÆgÀÄ gɯÉé DgÀA©ü¹zÀgÀÄ. 2.
¢ªÁ£À PÉ.±É±Á¢æ CAiÀÄågÀ
1. ¸ÀgÀPÁj £ËPÀgÀgÀ DAiÉÄÌUÉ ¸ÀàzsÁðvÀäPÀ ¹«¯ï ¥ÀjÃPÉë DgÀA©¹zÀgÀÄ. 2. ²ªÀ£À ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°è d®«zÀÄåZÀÑQÛAiÀÄ£ÀÄß GvÁࢹzÀgÀÄ. EzÀÄ KµÁåzÀ°èAiÉÄ ¥ÀæxÀªÀÄ GvÁàzÀ£É.
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 8
3
4.
¸Àgï,JªÀiï.«±ÉéñÀégÀAiÀÄå
¢ªÁ£À «ÄeÁð E¸Áä¬Ä¯ï
£Á®ér PÀȵÀÚgÁd MqÀAiÀÄgÀÄ
1. 2. 3. 4. 5. 6.
¨sÀzÁæªÀw PÀ©ât PÀSÁð£É ¸ÁÜ¥À£É. ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À ¸ÀgÀPÁj ¸Á§Æ£ÀÄ & UÀAzsÀzÀ JuÉÚ PÁSÁð£É ¸ÁÜ¥À£É. 1916 gÀ°è ªÉÄʸÀÆgÀÄ «±Àé«zÁ央AiÀÄ ¸ÁÜ¥À£É. ªÉÄʸÀÆgÀÄ ZÁªÀÄgÁeÉÃAzÀæ vÁAwæPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÁÜ¥À£É. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ EAf¤AiÀÄjAUÀ PÁ¯ÉÃdÄ ¸ÁÜ¥À£É. ºÉ§â¼ÀzÀ PÀȶ ±Á¯É ¸ÁÜ¥À£É.
1. ¨sÀzÁæªÀwAiÀÄ ¹ªÉÄAmï ºÁUÀÆ PÁUÀzÀzÀ PÁSÁð£É ¸ÁÜ¥À£É. 2. ªÀÄAqÀåzÀ°è ¸ÀPÀÌgÉ PÁSÁð£É ¸ÁÜ¥À£É. 3. PÀ£ßÀ A¨sÁr DuÉPÀlÄÖ ¥ÀÆtðUÉÆý¹zÀgÀÄ.
( 18941894-1940).
• EªÀgÀ£ÀÄß CzsÀĤPÀ ªÉÄʸÀÆgÀÄ ¤ªÀiÁð¥ÀPÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. • EªÀgÀPÁ®zÀ°è ¸Àgï,JªÀ ªÀiï.«±ÉéñÀégÀAiÀÄågÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ EvÀgÀ ¢ªÁ£ÀgÀÄUÀ¼À ¸ÀzsÁ£ÉUÀ½AzÀªÉÄʸÀÆgÀÄ ‘ªÀ ªÀiÁzÀj gÁdå’ gÁdå JAzÀÄ C¤¹PÉÆArvÀÄ.
¸ÀAUÀæºÀ; ²æà Dgï.f.DºÉÃj PÀ¯Á ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀgÀPÁj ¥ËæqsÀ ±Á¯É, PÉÆÃt£ÀPÉÃj.
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 9
CzsÁåAiÀÄ 1
¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀåªÀ¸ÁAiÀiÁ©üªÀÈ¢Þ
(CAPÀUÀ¼ÀÄ1+4=05)
(£Á®ÄÌ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ)
1.¨sÁgÀzÀ DyðPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è PÀȶAiÀÄ ¥ÁvÀæ; (¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶAiÀÄ ªÀĺÀvÀé, G¥ÀAiÉÆÃUÀ,®PÀëtUÀ¼ÀÄ)
(8--10 CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄĪÀzÀÄ) (8
•
PÀȶAiÀÄÄ d£ÀgÀ ªÀÄÄRå fêÀ£ÁzsÀgÀªÁVzÉ. ±É 58 gÀµÀÄÖ d£ÀgÀÄ PÀȶ CªÀ®A©¹zÁÝgÉ.
•
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀgÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®ªÁVzÉ. ±É 35 gÀµÀÄÖ DzsÁAiÀÄ PÀȶ¬ÄAzÀ §gÀÄvÀÛzÉ.
•
PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ PÀZÁÑ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀÄvÀÛzÉ. GzÁ; PÀ§Äâ, ºÀwÛ. JuÉÚPÁ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ.
•
d£ÀjUÉ & ¥ÁætÂUÀ½UÉ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄêÀÅ MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
•
zÉñÀzÀ DAvÀjPÀ ªÁå¥ÁgÀÀPÉÌ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÀVzÉ.
•
¨ÉgÉ zɱÀUÀ½UÉ ºÉZÀÄѪÀj GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß gÀ¥ÀÄÛ ªÀiÁr, «zÉò «¤ªÀÄAiÀÄ UÀ½¸À§ºÀÄzÀÄ.
•
§AqÀªÁ¼ÀzÀ PÉÆgÀvÉAiÀÄ ¤ªÀgÀuÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
•
vÀÈwAiÀÄ gÀAUÀzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÉ.GzÁ; ¸ÁjUÉ ¸ÀA¥ÀPÀð, ¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ,
•
PÉÊUÁjPÁ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÉÆævÁ컸ÀĪÀzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ, gÁ¶ÖçÃAiÀÄ §AqÀªÁ¼À ±ÉÃRgÀuÉAiÀÄ°è ¸ÁºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. •
ªÀgÀªÀiÁ£À ºÀAaPÉ AiÉÆÃUÀåjÃwAiÀÄ°è ºÀAaPÉUÉ ¸ÀºÀPÁj.
2.¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶ »AzÀĽ¢gÀ®Ä PÁgÀtUÀÀ¼ÀÄ; (¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶ GvÀà£Àß wÃgÁ PɼÀªÀÄlÖzÀ°ègÀ®Ä PÁgÀtUÀ¼ÀÄ)
¨sÁgÀvÀzÀ §qÀvÀ£À
C¤²ÑvÀ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀļÉ. ¨sÀÆ »qÀĪÀ½UÀ¼À «¨sÀd£É & c¢æPÀgÀt. ¨sÀÆ ¸ÀªÉÃvÀ, ºÀ¼Éà PÁ®zÀ & ¥ÀæaãÀ ¨ÉøÁAiÀÄ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ. gÉÊvÀgÀ C£ÀPÀëgÀvÉ & ¸ÀAPÀÄavÀ ¨sÁªÀ£É. ¨sÀÆ MqÉvÀ£ÀzÀ ¸ÀªÀĸÀåUÀ¼ÀÄ.d«ÄãÀÄzÁgÀgÀÄ, UÉÃtÂzÁgÀÄ. ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ PÁ«ÄðPÀgÀ ¸ÀªÀĸÀåUÀ¼ÀÄ. zÉÆõÀAiÀÄÄPÀÛ PÀȶ ªÀiÁjPÀmÉÖ. UÁæ«ÄÃt ¸Á®zÀ IÄt¨sÁgÀ.
3.E¥À 3.E¥ÀàvÀÄÛ CA±ÀUÀ¼À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ. 1975 gÀ°è F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ eÁjUÉ vÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ¸ÀªÀiÁdzÀ ¨sÀÆ gÀ»vÀ & §qÀ PÀȶ PÁ«ÄðPÀjUÉ GavÀªÁV ªÀÄ£É £ÀªÉñÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAZÀĪÀzÀÄ. ¨sÀÆ »qÀĪÀ½UÀ¼À «ÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÉÌ vÀgÀĪÀzÀÄ & ºÉZÀÄѪÀj ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¨sÀÆgÀ»vÀ PÁ«ÄðPÀjUÉ «vÀgÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ. ¨sÀÆ gÀ»vÀ PÁ«ÄðPÀjPÀgÀ ¸Á®UÀ¼À ªÀÄgÀÄ ¥ÁªÀwAiÀÄ£ÀÄß gÀzÀÄÝUÉƽ¸ÀĪÀzÀÄ. gÁ¶ÖçÃPÀÈvÀ ¨ÁåAPÀÄUÀ½AzÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ GzÉÆåÃUÀUÀ½UÉ PÀrªÉÄ §rØzÀgÀzÀ°è ¸Á® ¤ÃqÀĪÀzÀÄ. UÁæªÀÄAvÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Áܦ¸ÀĪÀzÀÄ. gÉÊvÀgÀ ©qÀÄ«£À ¢£ÀUÀ¼À°è ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ GzÉÆåÃUÀ PÀ°à¸ÀĪÀzÀÄ.CzÀPÁÌV...,,, 1. dªÁºÀgï gÉÆÃeïUÁgÀ AiÉÆÃd£É. 2. ¥ÀæzsÁ£ÀªÀÄAwæUÀ¼À UÁæªÀÄ ¸ÀqÀPï AiÉÆÃeÉ. 3. UÉÆîأï PÁåræ¯ÁålgÀ¯ï AiÉÆÃd£É eÁgÀUÉ vÀgÀ¯ÁVzÉ.
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 10
4. ¤AiÀÄAwævÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ gÀZÀ£É & PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ; gÀZÀ£É; ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀ £ÉÆÃrPÉÆüÀî®Ä MAzÀÄ ¸À«ÄÃw EgÀÄvÀÛzÉ. ¸À«ÄÃwAiÀÄ°è PÀȶPÀgÀ, ªÀvÀðPÀgÀ,¸ÀܽAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ºÁUÀÆ gÁdå ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÁÛgÉ.
PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ; ¸ÀjAiÀiÁzÀ vÀÆPÀ & C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃrPÉƼÀÄîªÀzÀÄ. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ ¨É¯É & ±ÀĮ̪À£ÀÄß ¤UÀ¢UÉƽ¸ÀĪÀzÀÄ. E°è ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀ ªÁå¥ÁjUÀ½UÉ ¥ÀgÀªÁ¤UÉ (¯ÉʸÀ£Àì) ¤ÃqÀĪÀzÀÄ. gÉÊvÀgÀ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ GUÁæt ªÀåªÀ¸ÉÜ MzÀV¸ÀĪÀzÀÄ. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À ¨É¯ÉUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼À ¢£ÀªÀ» MzÀV¸ÀĪÀzÀÄ. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ §gÀĪÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ºÀgÁf£À ªÀÄÄ®PÀ ªÀiÁgÀl ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ. CªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀvÀðPÀgÀ ¥ÀgÀªÁ¤UÉAiÀÄ£Àß gÀzÀÄÝ ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ. 5.¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ zÉÆõÀUÀ¼ÀÄ & ¤ªÁgÀuÁ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ. (PÀȶ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è gÉÊvÀgÀ ±ÉƵÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤ªÁgÀuÉÆÃ¥ÁAiÀÄ)
zÉÆõÀUÀ¼ÀÄ; 1. 2. 3. 4.
«¥ÀjÃvÀ ªÀiÁgÀl ±ÀÄ®Ì. C¼ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀÆPÀzÀ°è ªÉƸÀ. GvÀà£ï ªÀiÁgÀlªÁzÀªÉÄÃ®Æ ºÀt PÉÆqÀ¢gÀĪÀzÀÄ. AiÀiÁªÀ ¨É¯ÉUÉ AiÀiÁjUÉ ªÀiÁgÀlªÀiÁrzÉ JA§ÄzÀgÀ CjªÀÅ gÉÊvÀjUÉ EgÀĪÀ¢®è.
¤ªÁgÀuÉÆÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ; 1. 2. 3. 4. 5.
¤AiÀÄAwævÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É. ¸ÀºÀPÁj ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À ¤ªÀiÁðt. ¥ÀæªÀiÁtÂÃvÀ & UÀÄtªÀÄlÖzÀ ªÀVÃPÀgÀt. GUÁæt ¸Ë®§å «¸ÀÛgÀuÉ. ±ÉÊvÀåUÁgÀzÀ ¸Ë®§å MzÀV¸ÀĪÀzÀÄ.
ªÀÄÆgÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ; ( AiÀĪÀ ĪÀÅzÁzÀgÀÄ 5jAzÀ6 ¸ÀA§A¢¹zÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ) 1. ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀAgÀPÀëuÉ ; •
E½eÁjUÉ CqÀدÁV G¼ÀĪÉÄ ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ.
•
PÁqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÀĸÀĪÀzÀÄ.
•
MqÀÄØUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀĪÀzÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ jwAiÀÄ°è ¨ÉÃ¼É ¨É¼ÉAiÀÄĪÀzÀÄ.
•
ªÀÄtÂÚ£À UÀÄtPÉÌ vÀPÀÌAvÉ UÉƧâgÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀzÀÄ.
•
ªÀÄtÂÚ£À UÀÄtPÉÌ vÀPÀÌAvÉ ¨É¼É ¨É¼ÉAiÀÄĪÀzÀÄ.EzÀPÁÌV ªÀÄtÄÚ ¥ÀjÃPÁë PÉÃAzÀæ ¸Áܦ¹zÉ.
2. ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¨ÉøÁAiÀÄ ¥ÀzÀÝw •
PÀȶAiÀÄ°è «eÁÕ£À vÀAvÀæeÁÕ£À G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀzÀÄ.
•
ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀAgÀPÀëuÉ.
•
¤ÃgÁªÀj ¸Ë®§å.
•
gÀ¸ÀUÉƧâgÀUÀ¼À §¼ÀPÉ.
•
Qæ«Ä£Á±ÀPÀUÀ¼À §¼ÀPÉ.
•
ºÉZÀÄÑ E¼ÀĪÀj PÉÆqÀĪÀ ©vÀÛ£É ©ÃdUÀ¼À §¼ÀPÉ.
•
AiÀiÁAwæÃPÀÈvÀ ¨ÉøÁAiÀÄ
•
ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj & vÀÄAvÀÄgÀÄ ¤ÃgÁªÀj.
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 11
3.PÀȶ PÁ«ÄðPÀgÀ ¸ÀªÀĸÀåUÀ¼ÀÄ & CªÀgÀ »vÀgÀPÀëuÁ (¤ÃªÁgÀuÁ) PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ; PÀȶ PÁ«ÄðPÀgÀ ¸ÀªÀĸÀåUÀ¼ÀÄ; 1. 2. 3. 4. 5.
CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ PÀÆ° ¤ÃqÀĪÀzÀÄ. fÃvÀ ¥ÀzÀÞw. ªÀµÀðzÀ PÉîªÀÅ wAUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ PÉ®¸À ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ. zÉÊ»PÀªÁV zÀħð®gÀÄ ºÁUÀÆ C£ÀPÀëgÀ¸ÀÜgÀÄ. AiÀiÁªÀ PÉî¸ÀzÀ®Æè ¥ÀjtÂw, PÀıÀ®vÉ E®è¢gÀĪÀzÀÄ.
¤ÃªÁgÀuÁ (»vÀgÀPÀëuÁ) PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ; 1. 2. 3. 4.
1976 gÀ°è fÃvÀ ¥ÀzÀÞw £ÀªÀÄÆð®£É. 82 gÀÆ PÀ¤µÀÖ PÀÆ° ¤UÀ¢. UÁæªÀiÁAvÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è UÀȺÀ & ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É. 20CA±ÀUÀ¼À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ 1975gÀ°è eÁj.
4.¨sÁgÀvÀ DºÁgÀ ¤UÀªÀÄzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ; 1965 gÀ°è F ¤UÀªÀÄ ¸ÁÜ¥À£É. gÉÊvÀgÀ PÀȶ GvÀà£ïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¨É¯ÉUÉ PÉƼÀÄîªÀzÀÄ. PÉÆAqÀÄPÉÆAqÀ GvÀà£ïUÀ¼À£ÀÄß GUÁætUÀ½UÉ ¸ÁV¸ÀĪÀzÀÄ. AiÉÆUÀå ¨É¯ÉAiÀÄ°è £ÁåAiÀÄ ¨É¯É CAUÀrUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ d£ÀjUÉ vÀ°¦¸ÀĪÀzÀÄ.
5. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀåªÀ¸ÁAiÀiÁ©üªÀÈ¢Ý È¢ÝUÉ PÉÊUÉÆÃAqÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ. • •
¤ÃgÁªÀj ªÀåªÀ¸ÉÜ PÀ°à¸À¯ÁVzÉ. ¨sÀÆ »qÀĪÀ½UÀ¼À PÉÆÃrÃPÀgÀt
•
ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀAgÀPÀëuÉ.
•
¨ÉøÁAiÀÄzÀ DzsÀĤÃPÀgÀt.
•
ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¨ÉøÁAiÀÄzÀ C¼ÀªÀrPÉ.
•
¨sÀÆ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ-
•
PÀȶ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ.
•
PÀȶ PÁ«ÄðPÀgÀ »vÀgÀPÀëuÉ.
JgÀqÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ªÀiÁzsÀj GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ. 1.¨s 1.¨sÁgÀvÀzÀ ¨ÉøÁAiÀĪÀÅ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀļÉAiÉÆÃqÀ£É DqÀĪÀ dÆeÁl. «ªÀj¹. •
¨sÁgÀvÀzÀ ¨ÉøÁAiÀĪÀÅ ªÀiÁ£ÀÆì£ï ªÀļÉAiÀÄ£Éß CªÀ®A©¹zÉ,
•
DzsÀgÉ F ªÀļÉAiÀÄÄ C¤²ÑvÀ, CPÁ°PÀ ºÁUÀÆ zÉñÀzÀ J¯Áè ¨sÁUÀzÀ°è ¸ÀªÀÄ£ÁV ©¼ÀĪÀ¢®è.
•
EzÀjAzÀ ¤AiÀÄ«ÄÃvÀ, ¤²ÑvÀ ¨É¼É ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ¢®è. 2.¨s ÃPÀgÀt ; 2.¨sÀÆ »qÀĪÀ½UÀ¼À¼À «¨sÀd£É & c¢æÃPÀ ¦vÁæfðvÀ D¹Û ºÀQÌ£À ¥ÀæPÁgÀ J¯Áè ªÀÄPÀ̽UÀÆ ¸Àj¸ÀªÀiÁ£À ºÀPÀÄÌ EgÀĪÀzÀjAzÀ, ¨sÀÆ »qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ vÀ®vÀ¯ÁAvÀgÀ¢AzÀ aPÀÌ-aPÀÌ vÀÄAqÀÄUÀ¼ÁV «¨sÀd£É ºÉÆAzÀĪÀzÀÄ. 3.¨s 3.¨sÀÆ »qÀĪÀ½UÀ¼À PÉÆæÃrPÀgÀt; ¨sÀÆ »qÀĪÀ½UÀ¼À£ÀÄß CzÀ®Ä-§zÀ §zÀ®Ä ªÀÄrPÉÆAqÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁgÁl ªÀiÁr vÀªÀÄä d«ÄãÀÄUÀ¼À ¥ÀPÀÌzÀ¯Éè «±Á®ªÁzÀ d«ÄãÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀzÀÄ. ’
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 12
4.PÁAlÆgÀ 4.PÁAlÆgÀÄ ¨ÉøÁAiÀÄ ¥ÀzÀÝw; •
¸ÁUÀĪÀ½UÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvÉ ªÀÄtÚ£ÀÄß ¹zÀÝUÉÆý¸ÀĪÀzÀÄ.
•
E½eÁjUÉ CqÀدÁV G¼ÀĪÉÄ ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ.
•
¸ÀjAiÀÄzÀ MqÀÄØUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀĪÀzÀÄ.
5.¥ÁåPÉ 5.¥ÁåPÉÃeï PÀAiÀÄðPÀæªÀÄ; •
gÉÊvÀjUÉ UÀjµÀ× ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß zÉÆgÉAiÀÄĪÀAvÉ ªÀiÁr PÉ®ªÀÅ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è wêÀæ ¨ÉøÁAiÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀĪÀzÀÄ.
•
E°è ¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨sÀå,GvÀÛªÀÄ vÀ½AiÀÄ ©Ãd, ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀAgÀPÀëuÉ,gÀ¸ÀUÉƧâgÀ,PÀæ«Ä£Á±ÀPÀ MzÀV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
6. ¨ÉA§® ¨É¯É; ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ ºÉZÀÄÑ ¨É¼É ¨É¼ÉAiÀÄĪÀAvÉ GvÉÛÃf¸À®Ä CªÀgÀÄ ¨É¼ÉzÀ PÉîªÀÅ ¥ÀæªÀÄÄR ¨É¼ÉUÀ½UÉ ¤¢üðµÀÖ ¨É¯É ¤UÀ¢ ªÀiÁr CªÀgÀ GvÀà£ïUÀ¼À£ÀÄß PÉÆAqÀÄPÉƼÀÄîªÀzÀÄ.EzÉ ¨ÉA§® ¨É¯É.
7.ºÀ 7.ºÀ¹gÀÄ PÁæAw; w ¨ÉøÁAiÀÄzÀ°è vÀéjvÀªÁV GvÀà£ïzÀ°è ºÉZÀѼÀ PÁtĪÀzÀÄ ºÀ¹gÀÄ PÁæAw.
8.CyðPÀ 8.CyðPÀ »qÀĪÀ½UÀ¼À gÀZÀ£É; ¨ÉøÁAiÀÄUÁgÀ£ÀÄ MAzÀÄ »qÀĪÀ½¬ÄAzÀ vÀ£Àß CªÀ±ÀåPÀ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄ vÀ£ÀUÀÆ vÀ£Àß PÀÄlÄA§PÀÆÌ £ÉªÀÄä¢AiÀiÁVgÀ®Ä ¸ÁPÀ¸ÀÄÖ DzÁAiÀÄ UÀ½¸À§®è£ÉÆà CAvÀºÀ fêÀ£ÁzsÁgÀ »qÀĪÀ½AiÀÄ£ÀÄß DyðPÀ »qÀĪÀ½ J£ÀÄߪÀgÀÄ.
9.¨É 9.¨É¼É «ªÉÄ.; ¥ÀæPÀÈw «PÉÆÃ¥À CxÀªÁ PÀÄè¥ÀÛ ªÀiÁgÀÄvÀzÀ C¤²ÑvÀvɬÄAzÁV ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ £ÀµÀÖªÁzÀgÉ «ªÀiÁ PÀA¥À¤AiÀÄÄ ¨sÀgÀªÀ¸É ¤ÃrzÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß gÉÊvÀjUÉ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.EzÉ ¨É¼É «ªÉÄ.
10. UÉÃtÂzÁgÀgÀ ¸ÀªÀĸÀåUÀ¼ÀÄ; •
¸ÁUÀĪÀ½ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ d«ÄäUÉ ºÉZÀÄÑ UÉÃt PÉÆqÀ¨ÉÃPÁVvÀÄ.
•
¨sÀÆ »qÀĪÀ°AiÀ °AiÀÄ°è ¨sÀzÀævÉ EgÀĪÀ¢®è.
•
¸ÁUÀĪÀ½ ªÀiÁqÀĪÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ vÁªÉ MqÀAiÀÄgÁUÀĪÀ ºÀPÀÄÌ E®è.
11.ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj & vÀÄAvÀÄgÀÄ ¤ÃgÁªÀjAiÀÄ G¥ÀAiÉÆUÀ. 1. 2. 3. 4.
¤Ãj£À §½PÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. PÀ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÁÛ£É. ¨sÀÆ«Ä Z˼ÁUÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄtÂÚ£À ¸ÀªÉÃvÀ vÀ¦à¸ÀÄvÀÛzÉ. E¼ÀĪÀj ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ; ( MAzÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ) PÁAlÆgÀÄ ¨ÉøÁAiÀÄ PÀæªÀÄ¢AzÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÉÆïÁUÀĪÀzÀÄ, ªÀÄtÄÚ PÉÆaÑPÉÆAqÀÄ ºÉÆUÀĪÀzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ. DzsÀĤPÀgÀt ¨ÉøÁAiÀÄPÉÌ gÁd¸ÁÛ£ÀzÀ ¸ÀÆgÀvïUÀgï £À°è EgÀĪÀ PÀȶ PÉÃAzÀæ GvÀÛªÀÄ GzÁÀºÀgÀuÉ. UÉÃtÂzÁgÀjUÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ MqÉvÀ£À PÉÆqÀ®Ä G¼ÀĪÀªÀ¤UÉ ¨sÀÆ«Ä ±Á¸À£À eÁjUÉÆý¸À¯ÁVzÉ. PÉÃAzÀæ ¸ÀgÀPÁgÀªÀÅ 1957gÀ°è PÉÃAzÀæ GUÁæt ¤UÀªÀÄ ¸Áܦ¹zÉ. GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ ºÁ¥ÀÆgï £À°è ¨sÁgÀwAiÀÄ zsÁ£Àå ¸ÀAUÀæºÀuÁ PÉÃAzÀæ ¸Áܦ¹zÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÉÄʸÀÆj£À°è PÉÃA¢æÃAiÀÄ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ vÁAwæPÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÀA¸ÉÜ ¸Áܦ¹zÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ DºÁgÀ ¤UÀªÀÄ 1965gÀ°è ¸Áܦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ¸ÀAUÀæºÀ; ²æà Dgï.f.DºÉÃj 10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 13
CzsÁåAiÀÄ 4. ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸ÁévÀAvÀæöå ¸ÀAUÁæªÀÄ (1857) ªÀÄÄgÀÄ CAPÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ªÀiÁzÀj GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ.
( CAPÀ -3)
10th class NOTES , GHS Konanakeri, Tq; shiggaon from Shree R G Aheri , Arts Teacher
Page 14