Ook rust is een soort van energie die ik graag omarm
BART PEETERS
Dossier
De basis van energie van Nina Mouton De rekening van Hoeveel kost een psycholoog voor je kind?
Ook rust is een soort van energie die ik graag omarm
Dossier
De basis van energie van Nina Mouton De rekening van Hoeveel kost een psycholoog voor je kind?
Hoor je het ook? Het melodietje van de ijskar in de straat? Terwijl een zachte zomerse bries voorbijkomt, sta ik op de uitkijk. Te likkebaarden bij de gedachte aan een bolletje vanille-ijs. Het is zomer. En die doet ons bruisen van energie. Van de zon die onze dagen verlicht tot de verkwikkende kracht van een ochtendwandeling. Maar ook van een praatje met de buren. Want we komen vaker buiten nu. Terrasjesweer!
We rusten meer, maken meer tijd voor gezonde voeding. We reizen om te ontspannen, puzzelen met speelkampen en opvang voor de kinderen. En we juichen onze helden toe tijdens het EK voetbal, de Olympische Spelen of de Tour de France. Maar ook een zomerfestivalletje pikken we graag mee. Misschien wel eentje met Bart Peeters, die ongetwijfeld als een energiebom het podium onveilig zal maken. Hoe hij dat doet? Dat kwam hij in 7 vragen alvast aan S-magazine uitleggen (pagina 30).
COLOFON
JAARGANG 52
juli 2024
verantwoordelijke uitgever
Paul Callewaert
algemeen hoofdredacteur
Katrien De Weirdt
Waaruit anderen energie halen? We laten jong en oud aan het woord vanaf pagina 6. En psycholoog Nina Mouton mag inleiden over energiegevers en energievreters. Inspirerend! Nog iets dat energie geeft: cafeïne. Maar is dat nu goed of slecht? Waar komt die stof vandaan en waarin zit ze allemaal? Snel naar pagina 16 voor de antwoorden. Constante pijn, het doet iets met je energiepeil. Wist je dat een ergotherapeut kan helpen? Je leest het verhaal van pijnpatiënt Kim op pagina 18.
Energie bijtanken deze zomer is de kern van de zaak. Ik hoop dat je volop de kans krijgt.
Geniet ervan!
Paul Callewaert Algemeen secretaris Solidaris
hoofdredacteur
Gwen Muylaert
werkten mee aan dit nummer
Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Bjorn Brysse, Arne De Backer, Aline De
Meyer, Anneleen De Sadeleer, Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart Demyttenaere, Geert Dieussaert, Tom Durinck, Silke Hoefkens, Véronique Mertens, Dimitri Neyt, Chanou Neven, Carolien Rietjens, Steven Rombauts,
OP DE COVER
7 VRAGEN AAN
Bart Peeters is een vat vol energie, maar omarmt even graag de rust om zich te laten inspireren.
Peter Seijnhaeve, Sarah Tertyschnikow, Melissa Tihange, Pieter Vandenbroucke, Amber Vermeulen, Bieke Volcke, Dean Weyn, Carolien Wouters
concept & realisatie HeadOffice
illustraties en fotografie
Laura Janssens, Stijn Wils
drukkerij
T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter
oplage 530 000 exemplaren
DOSSIER
Energiek door het leven. Nina Mouton geeft tips.
06
TABOE
Yo (75) en Jef (66) worden ouder mét intimiteit.
14
29
DE REKENING VAN
Hoeveel betaalden
Floors ouders voor haar psycholoog?
04 NIEUWS
12 IN DE KIJKER
Klik binnen in ons internetloket e-Mut
16 HOEZO
Cafeïne: feiten en fabels
18 VAN 2 KANTEN
Ergotherapie zet Kim op weg naar meer energie
20 APP
Duurzaam renoveren met de renovatietool
22 BINNENKIJKEN BIJ Bewegen met diabetes type 2? Zeker!
24 ZORG VOOR JEZELF Makkelijk hulpmiddelen bestellen
26 GEZOND
Zet voordelig de stap naar een gezond leven
21
ZORG VOOR
JEZELF
Meer dan 1300 euro cadeau voor je gezondheid.
vraag of suggestie over S-magazine?
S-magazine
Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel
T 02 515 06 96
E s-magazine@solidaris.be
W www.solidaris.be/ s-magazine
vraag over de voordelen of (zorg)diensten van ons ziekenfonds?
T 03 285 44 44
E antwerpen@solidaris.be W www.solidaris.be/ contact
De redactie van dit nummer werd afgesloten op 11 juni 2024. De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen. De aangegeven tegemoetkomingen, producten en prijzen zijn louter indicatief. Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met Solidaris provincie Antwerpen. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave.
Méér S-magazine? Kies voor de digitale versie
Elke maand sneller op de hoogte zijn, de interessantste artikels aanklikken én minder papier gebruiken? Een goed idee! Ga ook voor digitaal.
Schrijf je gratis in op www.ikleeszoalsikwil.be of scan de QR-code.
Een ongeval op reis? Of onverwacht ziek? Als lid van Solidaris ben je via Mutas, onze medische reisbijstand, automatisch wereldwijd verzekerd voor medische kosten. Gratis en dus zonder bijkomende premie.
Meld je ongeval of ziekenhuisopname binnen 48 uur telefonisch aan de alarmcentrale. Je kan er dag en nacht terecht. Verder hoef je niets meer te doen, wij brengen de papierwinkel van je medische kosten in orde.
Tip: in de meeste Europese landen heb je het best je Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK) op zak. Dat kan ook digitaal op je smartphone. Buiten Europa op reis? Ga na of je speciale reisdocumenten nodig hebt.
Binnenkort op reis? Check welke kosten we allemaal terugbetalen voor jou en je gezin, welke reisdocumenten je eventueel nodig hebt of download je EZVK. Alle info: www.solidaris.be/mutas.
Binnenkort zien de roze klevers van Solidaris er een beetje anders uit.
Op de nieuwe roze klevers staat niet langer je adres. Ook de code van 2 keer 3 cijfers, die iets zegt over je statuut, verdwijnt. Omdat je adres en statuut kunnen veranderen, zoeken we de meest recente gegevens op via een online databank. Zowel zorgverleners als je ziekenfonds hebben zo altijd toegang tot de juiste gegevens.
Verhuis je? Dan hoef je vanaf nu geen nieuwe roze klevers meer te bestellen. Je oude klevers blijven gewoon geldig, zelfs als je oude adres er nog op staat. Ook als je recht op de verhoogde tegemoetkoming verandert, blijven je oude klevers geldig.
Je klevers blijven voortaan dus langer geldig. Zo moet je minder vaak nieuwe klevers bestellen. Handig toch?
Nieuwe klevers bestellen? www.solidaris.be/ rozeklevers
Wil je graag meer weten over verschillende gezondheidsthema’s zoals ADHD, zwangerschap of kanker? Bekijk dan zeker ons aanbod aan webinars.
Alle digitale infosessies zijn gratis, gemakkelijk van thuis te volgen én worden gegeven door een expert die al je vragen beantwoordt.
Een greep uit het aanbod:
• 17 september: Dementie: meer weten over vergeten?
• 30 september: Ouders onder druk? Ik heb een druk kind
• 15 oktober: Geef je gezondheid een boost met HALT2Diabetes en Bewegen Op Verwijzing!
• 17 en 21 oktober: Samen zwanger
• 22 oktober: Actief, dromerig, snel afgeleid ... Wat kan je doen als je vermoedt dat je kind ADHD heeft?
• 26 november: Als kanker je moe maakt
Ontdek de volledige agenda of schrijf je in op www.solidaris.be/ webinars.
Ken je gezinszorg al? Dat is een thuiszorgdienst van onze zorgpartner i-mens, waarbij een verzorgende je helpt in het huishouden. Denk aan eten klaarmaken, wassen en strijken, opruimen, boodschappen doen, je administratie in orde maken … Een gezinshulp kan je ook ondersteunen bij je persoonlijke verzorging. Gezinszorg is een grote meerwaarde voor wie ziek is, een handicap heeft of een dagje ouder wordt.
Neem contact op met Solidaris voor meer informatie of om gezinszorg aan te vragen. Wij luisteren naar je vraag en nemen contact op met i-mens voor jou.
Surf naar www.solidaris.be/ gezinszorg of bel naar 03 285 44 44 en kies optie 2 in het keuzemenu.
Heb je ons nodig? We staan voor je klaar. Ook tijdens de zomervakantie. Zo blijven we bereikbaar via antwerpen@solidaris en 03 285 44 44.
Kom je liever langs? Maak een afspraak in een kantoor wanneer dat voor jou het beste past. Of kom langs tijdens de openingsuren.
In de zomer passen we de openingstijden van sommige kantoren wel aan, check dus zeker vooraf of het kantoor open is. Heb je documenten voor het ziekenfonds? Stop ze in een van onze brievenbussen.
Check www.solidaris.be/ kantoren voor je langskomt of plan een afspraak in.
Nieuwe kantoren om jou nog
Je kan in meer dan 70 ziekenfondskantoren terecht.
Deze 2 kantoren verhuisden naar een nieuwe locatie vlakbij. Goed bereikbaar en nog beter ingericht om je te helpen.
Onze nieuwe adressen:
• Turnhoutsebaan 155 in Deurne
• Bredabaan 554 in Merksem
Ook het ziekenfondskantoor Antwerpen Linkeroever, Blancefloerlaan 6-8, is helemaal gerenoveerd en weer open.
Je kan er terecht met al je vragen over gezondheid, ziekte en welzijn. Voor het juiste advies en hulp op maat. Voor full service, ziekenfondszaken, voordelen, Dienst Maatschappelijk Werk en Pensioenservice. Maar ook voor een afspraak bij de psycholoog, diëtist en voor pedicure tegen voordeeltarieven.
Openingsuren en afspraken op www.solidaris.be/kantoren
Als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming (VT), betaal je minder bij de dokter, in het ziekenhuis en bij de apotheker. Als je een laag inkomen hebt of een speciaal statuut, kan je in aanmerking komen voor de VT en dus goedkopere gezondheidszorg krijgen. Jammer genoeg krijg je een VT niet altijd automatisch toegekend.
Daarom bellen onze belvrijwilligers bepaalde leden op om hen te informeren over het recht op de verhoogde tegemoetkoming. Onze cijfers tonen dat onze belvrijwilligers écht een verschil maken in de weg naar betaalbare gezondheidszorg. In 2023 waren er 149 belvrijwilligers actief. Zij namen contact op met 1750 leden en voor 347 van hen leidde dat uiteindelijk tot een toekenning van het VT-statuut. 1 op de 5 mensen die onze belvrijwilligers opbelden, moet nu dus minder zelf betalen voor zorg.
Heeft je gezin een laag inkomen? Wil je weten of je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming? Check het op www.solidaris.be/vt of neem contact op met Solidaris.
Energie, de goesting om er tegenaan te gaan: de ene vindt dat in sport, de andere in een plezante job. Sommigen hebben nood aan rust om op te laden, anderen zien liever een gevuld lijstje of een nieuwe uitdaging. Ieder heeft een eigen manier om de nodige drive te vinden. Ontdek hoe je vindt wat je een energieboost geeft.
Nina Mouton over energiegevers en energievreters
Als we spreken over energiek zijn, denken we vaak enkel aan het lichaam. “Veel mensen zien energie hebben als uitgerust zijn. Heb je geen energie, dan voel je je moe. Onze psychologische energie vergeten we vaak. Hoe gaat het mentaal? Is die batterij nog vol?”, weet Nina Mouton.
Mentale energie is minstens even belangrijk als een fit lijf. “Mensen zoeken naar energie door hun agenda, professioneel of privé, vol te zetten. Maar eigenlijk zijn ze vaak mentaal uitgeput. Vandaar het
Nina Mouton (39 jaar)
Klinisch psycholoog, mildheidsdeskundige en auteur
belang van zelfzorg”, benadrukt de psychologe.
Waarom negeren we vaak signalen dat onze mentale batterij leegloopt? “Meestal is dat wat we aangeleerd kregen. Blijven doorgaan, blijven je gekende gewoonte aanhouden. Maar dat is gevaarlijk. Eens je in het rood gaat, ga je af op een complete krak. Nadien kan je nooit meer zo diep gaan. Vergelijk het met een gebroken been. Dat kan perfect genezen, maar het bot zal nooit meer zo sterk zijn als voorheen. Ben je mentaal gebroken, dan zal je veerkracht achteraf minder groot zijn.”
Zelfzorg is de basis van alles, aldus Nina Mouton. Maar wat is zelfzorg? “Ik begin met te zeggen wat het níet is, want er bestaan 2 grote misverstanden over zelfzorg. Zelfzorg is niet gewoon me-time inbouwen. Zelfzorg is jezelf écht leren kennen. En je patronen doorbreken en bewuste keuzes maken. Pas dan vind je innerlijke rust.”
“Tuurlijk is tijd maken voor jezelf superbelangrijk, maar doe je dat omdat het ‘moet’ of omdat je het leuk vindt? Neem je dat relaxerende bad omdat het je deugd doet? Of vanwege perfecte plaatjes op Instagram? Volg je tijdens je middagpauze een yogasessie om ‘door te kunnen werken’ of omdat het je oplaadt? Even mediteren om te presteren? Gezond eten en sporten voor een perfect lijf? Dat is geen zelfzorg.”
“Ten tweede is zelfzorg niet egoistisch. Het is niet omdat je voor jezelf zorgt, dat je er niet meer bent voor anderen. Integendeel! Als je aan zelfzorg doet, maak je verbinding met jezelf. Pas dan kan je ware verbinding maken met anderen. Dan kan je zorgen voor iemand, maar niet vanuit een tekort. Niet zorgen, zorgen, zorgen tot je zelf
leeg bent. Wel zorgen vanuit wat je echt kan geven, zonder dat je op het einde van de dag volledig op bent.”
Zoek jouw energiegevers en mijd zoveel mogelijk je energievreters. “Probeer niet constant te voldoen aan verwachtingen. Van de maatschappij, je omgeving, je vrienden of familie, of zelfs jezelf. Je kan ze onmogelijk allemaal invullen.”
“Ga je niet graag in bad? Dan doe je dat niet, ook niet omdat je denkt dat het je energie geeft. Ik haat een bad: die warmte, maar mijn knieën die koud hebben, die dampen van een geurkaars … bah! Maar neem ik een douche, dan voel ik me als herboren. De beste ideeën komen in me op als ik gedoucht heb!” (lacht)
“
Zelfzorg is het begin van alles, ook van energie
Nina’s tip? Maak voor jezelf kleine beloftes. “Geen belofte zoals een nieuwjaarsvoornemen, die ligt na een paar dagen in de vuilnisbak. Niet iets wat iemand van jou verwacht. Iets voor jezelf, iets kleins. Denk je aan iets? Maak het nóg kleiner. Mijn kleine belofte? Elke dag een grote pot thee zetten en zorgen dat ik voldoende drink.”
“Maak een belofte die je kan waarmaken. Is elke dag glimlachen naar jezelf in de spiegel moeilijk? Doe het niet. Lukt het wel om 5 minuten buiten te zitten als je een koffietje drinkt? Dan doe je dat. Is opstaan lastig? Lanceer je als een raket, zoals de Amerikaanse auteur Mel Robbins voorstelt. Simpel: je telt tot 5 en je staat op. Ik vind opstaan vréselijk, maar sinds ik de raketlancering doe … lukt het veel beter.” (lacht)
Waaruit puren mensen energie?
Waarvan loopt hun batterij weer vol? Wat doet hen opleven? Waar vinden ze inspiratie?
“Elke ochtend een sessie yoga”
“Voor mijn leeftijd ben ik best actief en gepassioneerd. Elke ochtend om 6.30 uur put ik energie uit yogalessen op tv. Ik probeer ook veel te lezen over de oudheid, je bent nooit te oud om iets te leren! Nu het zomer is, geniet ik enorm van mijn moestuin. Ik vind het geweldig om de progressie van mijn geplante boontjes te zien.”
Jean (87)
“De energie van kinderen werkt aanstekelijk”
“
IJsbeerzwemmen geeft mij altijd een enorme energieboost
Hilde (57)
“Ik ben al 6 jaar animator op JOETZkampen. Zowat elke vakantie ga ik mee met een kamp, dat is ongeveer 7 weken per jaar. Dat is veel en de hele dag bezig zijn met (actieve) kinderen vraagt wel wat van je. Maar ik krijg er zoveel meer van terug! Hoe fijn is het als je ziet dat kinderen zich amuseren met activiteiten die jij in elkaar stak. Of als kinderen je komen bedanken met een knuffel of zich veilig genoeg voelen bij jou om een probleem te bespreken. Ook de sfeer in het animatorenteam is top en geeft me goesting om erin te vliegen. Op kamp probeer ik erop te letten dat ik niet te laat ga slapen, al kan het op een gezellige avond onder animatoren weleens uitlopen.” (lacht)
“Dit jaar studeer ik af, ik volgde pedagogie van het jonge kind. Ik ga een job zoeken in jeugdwerk of het onderwijs. Ik blijf dus zeker bezig met kinderen. Hun energie werkt gewoon aanstekelijk.”
“Joggen laadt me op”
“Door regelmatig te joggen kan ik mijn hoofd leeg maken en mijn batterij weer opladen. De energie die ik nodig heb om te lopen, krijg ik daarna altijd dubbel en dik terug.”
Bert (38)
“Vrolijkheid van mijn zoontje”
“Ik krijg energie als ik met mijn zoontje ga wandelen. Hij geniet van het uitzicht en de vogeltjes. En ik van de frisse lucht en zijn vrolijkheid.”
Widad (28)
“Om te ontprikkelen en mezelf de kans te geven om bij te tanken, kleur ik mandala’s in. En ik luister vaak tegelijk naar een audioboek
Nele (35)
“Goed vooruitplannen en zoeken naar het positieve”
“Mijn vrouw Vera heeft MS (multiple sclerose). Haar gezondheid gaat sinds haar 44 jaar geleidelijk achteruit. Ik ben al jarenlang haar mantelzorger. Toch bleven we samen altijd zo actief mogelijk. Makkelijk was dat niet, maar we hebben ons van in het begin enorm verdiept in haar ziekte en focusten op alles wat wél nog kon. Ik zocht de beste hulpmiddelen en pushte Vera op een positieve manier om dingen te (blijven) proberen.”
“Zo lang we konden, trokken we elk jaar in de winter naar het Spaanse Calpe. Daar konden we veel buiten leven en genieten van de zon. Dat geeft een mens meteen meer energie. We gingen zelfs nog op cruise. Zoiets lukt met een ziekte als MS enkel als je alles goed plant en op tijd de nodige voorzorgen neemt. Maar het lukt! De grootste energievreter was de onzekerheid over de toekomst. Maar daar probeerden we niet te lang bij stil te staan.”
“Vandaag woont mijn vrouw in een woonzorgcentrum, maar ik ga elke namiddag bij haar langs. De avonden, vooral ’s winters, zijn soms moeilijk, dat geef ik toe. Gelukkig heb ik het gezelschap van mijn hond. Hij stimuleert me om naar buiten te gaan, ook als ik me minder goed voel. En hij zorgt voor ontspanning. En op dinsdag trek ik altijd naar mijn stamkroeg om iets te drinken met vrienden.”
“Beter gevoel geeft moed”
“Ik ben een bourgondiër, maar mijn dokter trok even geleden aan de alarmbel. Het was dringend tijd om mijn levensstijl aan te passen. Ik schakelde een coach in via Bewegen Op Verwijzing en beweeg opnieuw meer. Niet altijd makkelijk, want ik was vroeger een volleyballer en haalde energie en drive uit het feit dat het een ploegsport was. Mijn voeding aanpassen gaat makkelijker. Je moet niet meteen álles laten en er bestaan genoeg lekkere alternatieven voor de ongezonde zaken. Na enkele maanden voel ik het verschil: ik zit beter in mijn vel en dat geeft moed om het vol te houden.”
Johan (71)
“De energie van een to-dolijstje”
“Het klinkt misschien vreemd, maar een to-dolijstje geeft me vleugels. Door alles wat ik nog moet doen te ordenen, verdwijnt de chaos in mijn hoofd. Dingen afstrepen geeft zelfs een éxtra energieboost.”
Carolien (42)
“
Ik besloot om mijn kennis van het Spaans en Spanje zelf naar een hoger niveau te brengen. Ik spreek de taal nu vlot, lees boeken en kranten in het Spaans en volg het nieuws. Dat geeft me een fijn gevoel
Lydie (69)
“Keihard op mijn drumstel slaan”
“Ik heb veel energie! Meer dan andere kindjes, want de juf zegt dat ik het gekkie van de klas ben. Als ik naar de Chiro ben gegaan, ben ik zelfs nog actiever. Mijn drumstel kan me helpen om kalm te worden. Dan sla ik keihard op alle trommels en ben ik weer rustig.”
Hannah (9)
“Mensen helpen geeft voldoening”
“Na 23 jaar in de verkoop, immobiliën en een druk bankkantoor, werd ik niet meer blij van al die targets halen. Dankzij loopbaanbegeleiding kwam ik erachter dat ik mensen wil helpen zonder meer. Ik veranderde van job en werk nu als ziekenfondsadviseur bij Solidaris. Elke dag help ik mensen. Da’s evengoed intens werk, maar het geeft me zoveel meer voldoening. Mijn nieuwe job geeft me energie.”
“ Ik ben erg graag creatief bezig met hout. Hout kan je niet ‘dwingen’ om jouw zin te doen. Je creëert écht samen met de natuur iets nieuws en dat geeft me voldoening
Yoeri (44)
Vicky (44 jaar)
“Jong
in mijn hoofd”
“Ik vind het heerlijk om mijn kleinkinderen te zien opgroeien. Het geeft me kracht om lastige periodes door te komen. Mijn geheim? Plezier maken: aquarel-les geven (al jarenlang), maandelijks wandelen met mijn vriendinnen, op tijd een koffieklets. En mijn familie helpen, het houdt me jong in mijn hoofd. Het gevoel hebben dat je nog meetelt, geeft tonnen energie.”
Denise (80)
mensen.
Want onze P&V-adviseurs maken in hun dagelijks leven hetzelfde mee als u!
Je terugbetalingen nakijken, je uitkeringsdossier opvolgen, je Europese ziekteverzekeringskaart downloaden … Weet jij wat je allemaal in ons internetloket e-Mut vindt?
• Bekijk je persoonlijke gegevens en pas aan waar nodig: je contactgegevens en bankrekeningnummer.
• Vraag een domiciliëring aan voor je betalingen aan Solidaris.
• Geef aan hoe je het liefst je communicatie van ons krijgt: via e-mail of via de post
• Kijk na of je een globaal medisch dossier (GMD) bij de huisarts hebt, een lopend medisch akkoord of een zorgtraject
• Volg je maximumfactuur. Je ziet de remgeldteller van je gezin. Worden bepaalde drempels overschreden, dan krijg je vanaf dan ook je remgeld terugbetaald.
• Bekijk je verzekeringen bij Solidaris: DentaPlan, KliniPlan(Plus) en ViviPlan.
• Lees je berichten en brieven na.
• Betaal digitaal. Krijg je een uitnodiging voor een betaling, dan vind je in e-Mut ook een betaalknop om online te betalen via betaalservice Mollie.
• Vind het overzicht van al je betalingen, terugbetalingen en uitkeringen.
• Check alle details van je doktersbezoeken: datum, naam van de arts, omschrijving, tarief, terugbetaald bedrag …
• Check de status van je doktersbriefje: verzonden, in behandeling, in orde.
• Vul je inlichtingenblad voor je uitkering digitaal in.
• Bekijk het bedrag en de datum van je uitkering.
Goed om te weten:
je bekijkt e-Mut even makkelijk en snel op je smartphone als op je computer.
Meld je aan via
www.solidaris.be/ mijn-dossier
Hoe aanmelden op e-Mut?
• Bewijsjes van terugbetalingen (bijv. voor aangifte bij je verzekering).
• Attest van verhoogde tegemoetkoming
• Attesten van je uitkering
• Je Europese ziekteverzekeringskaart altijd bij de hand. In de meeste Europese landen heb je met je Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK) recht op een terugbetaling van je medische kosten. Je kan je EZVK op papier aanvragen, maar je vindt die ook altijd in e-Mut. Met 1 klik heb je een document in pdf dat je kan afdrukken of mailen. Ga naar ‘Self service’ in e-Mut en kijk bij ‘Buitenland’.
• Ongeval of ziek op reis? Mutas staat klaar om je te helpen met wereldwijde medische reisbijstand. Via e-Mut kan je snel inloggen op Mutas Online om hulp aan te vragen.
Omdat je dossier persoonlijke gegevens bevat, stellen we strenge eisen voor de beveiliging van die gegevens. Gebruik daarom het beveiligde overheidsplatform CSAM om je aan te melden. Die manier van aanmelden ken je misschien al van Tax-on-web of mypension.be.
Je kan je op 3 manieren aanmelden via CSAM:
Met je elektronische identiteitskaart (eID) en een kaartlezer. Tip: hou je pincode bij de hand.
Via de itsme-app.
Heb je nog geen account?
Dan moet je die eerst nog even aanmaken.
Met een wachtwoord en een beveiligingscode via e-mail of mobiele app. Activeer die eerst via CSAM.
Solidaris helpt je op weg Vind je het moeilijk om te starten met e-Mut? Geen probleem, we staan voor je klaar met uitleg.
• Meld je je voor het eerst aan? Ga naar www.solidaris.be/ mijn-dossier en kijk bij ‘Hulp nodig?’ voor veelgestelde vragen en demofilmpjes.
• Kom gerust even langs in een Solidaris-kantoor in je buurt Onze medewerkers helpen je graag verder.
Hebben ouderen nog nood aan intimiteit en seks? Jazeker, alleen praten we daar niet (makkelijk) over. Ervaringsdeskundigen Yo en Jef willen dat taboe doorbreken en pleiten voor een open gesprek.
“Intimiteit en seksualiteit bij ouderen is een groot taboe”, begint Jef. “Niemand spreekt erover. Het lijkt alsof iedereen denkt dat verlangen verdwijnt naarmate je ouder wordt, maar dat klopt niet. Kijk naar ons.”
Jef en Yo leerden elkaar 17 jaar geleden kennen op vakantie in Blankenberge. Het klikte meteen en ze werden een koppel. “We voelden elkaar direct goed aan”, glimlacht Yo. “We zijn allebei positieve mensen. We zijn ook heel open over wat we willen en nodig hebben. Bij ons is alles bespreekbaar, ook intimiteit.”
Het koppel ziet die intimiteit in de ruimste zin van het woord. “Voor ons is dat veel meer dan alleen seks”, gaat ze verder. “Het gaat ook om tederheid, romantiek en sensualiteit. Een algemene sfeer van verlangen, daar hechten we belang aan.”
“Tuurlijk verandert je seksleven als je ouder wordt, maar we blijven elkaar ontdekken
Hoe ze die sfeer van verlangen creëren? Simpel, vindt Jef. “We maken tijd voor elkaar, doen veel samen en geven elkaar complimenten. We doen ook wekelijks aan koppeldans. Onze favorieten zijn de rumba en de tango, allebei verleidingsdansen. Maar we gaan even graag op ontdekking. Zo bezochten we weleens een naaktstrand en zijn we al naar de eroticabeurs geweest. En naar de Chippendales!”
Toch bevestigen Jef en Yo dat hun intieme relatie door de jaren heen veranderde. “Natuurlijk verandert je seksleven als je ouder wordt”, lacht Yo. “Maar je hoeft heus niet elke dag seks te hebben om intiem te zijn. Jef masseert bijvoorbeeld elke avond mijn voeten, en daar kan ik zo van genieten. We knuffelen ook meer. Eigenlijk wordt het alsmaar beter met de jaren, omdat we elkaar blijven ontdekken.”
Jef en Yo betreuren dat er zo’n taboe rust op intimiteit bij ouderen. “Als we over ons seksleven of
intimiteit spreken, wordt het stil rond ons”, weet het koppel. “Mensen kijken naar beneden of veranderen van onderwerp. Dat is jammer, want intimiteit gaat iedereen aan.”
“We merken dat vrienden en kennissen zich vaak te oud voelen voor een nieuwe partner of relatie”, vult Yo aan. “Terwijl je volgens ons nooit te oud kan zijn. Het is niet omdat je een hogere leeftijd hebt dat je jezelf geen romantiek meer mag gunnen. Dat vooroordeel is onterecht, en dat willen we veranderen.”
Om het taboe te doorbreken is de rol van films en televisieseries volgens Jef niet te onderschatten. “De media tonen ons indirect dat intimiteit niet bij senioren hoort”, knikt hij. “We zien alleen de slanke lichamen van jonge vrouwen en afgetrainde mannen, nooit oudere lichamen.”
“Programma’s als ‘Hotel Römantiek’ zijn al een mooie stap in de juiste richting, maar het mag zeker nog méér wat ons betreft. Hoe meer intimiteit bij ouderen op televisie ter sprake of in beeld komt, hoe makkelijker mensen erover praten.”
TIJDLOZE GOESTING
Sinds hun pensioen zijn Jef en Yo lid van ouderenvereniging S-Plus. Ze zijn zelfs de trekkers van de lokale groep in Gent. Ook daar zetten ze zich in om het taboe rond intimiteit te doorbreken. “Onze vereniging maakt elk thema actueel”, vertelt Yo. “En dat maakt het ook bespreekbaar.”
Recent organiseerde S-Plus een lezing over artificiële intelligentie en in oktober staat een evenement over intimiteit op de planning. “Het wordt een interessante avond vol optredens, workshops en dans. Heel leuk dus, en iedereen is welkom!”
Wil je ook het taboe over ouderen en seksualiteit doorbreken?
• Kom naar ‘Tijdloze goesting’, een evenement van S-Plus op 26 oktober 2024 in Antwerpen.
• Download gratis het boekje ‘Tijdloze goesting’. Of vraag een papieren exemplaar aan via info@s-plusvzw.be of 02 515 02 06 (3,75 euro verzendkosten).
Ga naar www.s-plusvzw.be/tijdlozegoesting
Een kopje koffie staat bij velen dagelijks op het menu. En cafeïne dus ook. ‘Slecht voor je gezondheid!’, hoor je weleens. Maar is dat zo? Wat is het effect van cafeïne op je lichaam? We zoeken het uit.
Wie cafeïne zegt, zegt koffie of cola. Die dranken zijn inderdaad cafe inebommetjes. Cafeïne zit van nature in koffiebonen, theeblaadjes, cacaobonen, guaranabessen en kolanoten. Je vindt de stof dus niet alleen terug in koffie en cola, maar ook in chocolade(melk), groene en zwarte thee, energiedranken en bepaalde voedingssupplementen.
mate. Er is niks mis met enkele kop jes koffie of thee, maar een teveel aan cafeïne kan schadelijk zijn voor je gezondheid.
HOEVEEL CAFEÏNE MAG?
Wanneer zit je aan te veel cafeïne?
WAT DOET CAFEÏNE MET JE LICHAAM?
Cafeïne is een stof die stimulerend werkt voor het centrale zenuwstelsel, dat bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Het zenuwstelsel ontvangt informatie van de zintuigen. Het zorgt er daarna voor dat het lichaam die info kan gebruiken om andere delen in gang te zetten, bijvoorbeeld spieren, hormonen, klieren, organen …
Als je cafeïne in kleine hoeveelheden binnenkrijgt, kan het
• een positief effect hebben op je concentratie en prestaties
• je aandacht, alertheid en motivatie verhogen
• je gevoel van vermoeidheid wegnemen of slaperigheid verminderen.
Om het gezond te houden, is de richt lijn voor gezonde en niet-zwangere volwassenen om je te houden aan 5,7 mg cafeïne per kg lichaamsgewicht per dag. Meer dan die hoeveelheid kan negatieve effecten hebben. Weeg je bijvoorbeeld 60 kilogram, ga dan niet boven 320 mg cafeïne per dag. Even omzetten in kopjes koffie: dat zijn 4 koppen koffie per dag.
Kopje (125 ml)
40150 mg (gemiddeld 80 mg)
Kopje (125 ml)
3050 mg
Het is belangrijk dat je niet meer dan 200 mg cafeïne in 1 keer binnen krijgt. Zwangere of borstvoedende vrouwen beperken de inname van cafeïne het best tot 200 mg (ofwel in 1 ofwel verspreid over de dag. Dat zijn 2 (of 3 kleine) kopjes per dag. En kinderen? Geen cafeïne is altijd beter, maar de maximale grens ligt op 2,5 mg/kg per dag. Je kind kan gerust eens een slokje koffie proeven, maar
cola en limonade
Blikje (330 ml)
Ongeveer 35 mg
Blikje (250 ml)
80 mg chocolade
Tablet (100 g)
Puur: 53 mg
Melk: 17 mg
tot de leeftijd van 13 jaar zeker niet meer dan 1 kopje per dag. Een te hoge opname van cafeïne kan leiden tot gedragsstoornissen, waaronder angstgevoelens. Ook de ontwikkeling van het zenuwstelsel kan worden aangetast.
Een teveel aan cafeïne leidt vooral tot hoofdpijn en slaapproblemen, soms zelfs tot hartkloppingen en beven. Bij zwangere vrouwen kan het een risico zijn voor de gezondheid van de baby (vroeggeboorte, laag geboortegewicht …).
Sta stil bij je eigen cafeïnegebruik. Ligt het onder de aanbevolen hoeveelheid? Geen probleem. Is het meer? Denk dan eens na over waarom dat het geval is, en hoe je eventueel kan minderen.
Wist je dat je een cafeïnevergiftiging kan oplopen als je echt een te hoge dosis binnenkrijgt? Je kan dan misselijkheid, braken, hoofdpijn, hartkloppingen, onrust, angst en bevingen ondervinden. Die symptomen van een cafeïne-intoxicatie
verdwijnen vaak spontaan. Voel je je onwel, dan kan je beter contact opnemen met een dokter.
OPGELET MET …
• voedingssupplementen.
Sommige van die supplementen bevatten naast vitamines en mineralen ook cafeïne. Vooral bij pepmiddelen om de concentratie te verhogen is dat het geval. Op zich kan dat niet meteen kwaad, zolang je niet over de aanbevolen hoeveelheid gaat. Maar je moet wel opletten als je tegelijk andere middelen met cafeïne drinkt, zoals koffie, cola, thee … Zonder dat je het beseft, heb je dan meer cafeïne binnen dan goed voor je is.
• energiedrankjes. Dat zijn dranken waarin naast stimulerende stoffen nog eens cafeïne zit. Ze zouden je prestatievermogen (psychisch en fysiek) moeten verhogen. Spijtig genoeg worden ze gepromoot als wonderdrankjes, die je vermoeidheid compleet zouden wegnemen. Veel mensen denken ten onrechte dat ze zich daardoor beter kunnen concentreren en wakker blijven. Bovendien zitten energiedranken boordevol suiker (100 ml bevat 2 tot 4 suikerklontjes!) en andere ongezonde stoffen.
Eigenlijk geeft ons lichaam aan dat het meer voedingsstoffen of rust nodig heeft, maar met een energiedrank onderdruk én negeer je die signalen (zoals moeheid, concentratieverlies …). In plaats van de nodige voedingsstoffen op te nemen, drink je iets waardoor je niet meer merkt dat er iets mis is.
Daar zit het probleem: cafeïne geeft je een snelle en korte energieboost, maar zodra die is uitgewerkt, krijg je ‘een klop’ en voel je de vermoeidheid extra hard. Je vermoeidheid gaat niet weg, je verdoezelt ze gewoon
even door je zenuwstelsel overmatig te stimuleren. Dat kan in extreme gevallen leiden tot een vicieuze cirkel van ernstig slaaptekort, ondervoeding, uitdroging …
HOE KRIJG JE ENERGIE OP EEN GEZONDE MANIER?
Cafeïne met mate kan geen kwaad. Maar je hebt de stof ook niet per se nodig voor een gezond leven of meer energie.
Voldoende slapen (of een powernap overdag), op tijd en stond bewegen, genoeg frisse lucht én daglicht, gezond en gevarieerd eten en voldoende water drinken zijn veel beter om fit en geconcentreerd te blijven.
• light-varianten van frisdrank, zoals cola light/zero, zo’n 50 % meer cafeïne bevatten dan gewone cola? Dus je bent er zeker niet gezonder mee af.
• … veel cafeïne leidt tot kenmerken die op verslaving lijken? De duidelijkste symptomen daarvan zijn de afkickverschijnselen, zoals hoofdpijn, vermoeidheid … als je het gebruik van cafeïnerijke dranken vermindert of stopzet. Een extra reden om niet te overdrijven met cafeïne.
• ... koffie en thee kunnen bijdragen tot een fitter leven? Als je op middelbare leeftijd regelmatig koffie- of thee drinkt, zou je fysieke kwetsbaarheid op oudere leeftijd verminderen.
Gezonder eten in 10 weken
Wil je meer energie? Ga de uitdaging ‘gezonder eten in 10 weken’ aan! Je krijgt 2 keer per week gratis een mail met voedingsweetjes, praktische tips, leuke uitdagingen en simpele, betaalbare seizoensrecepten. Schrijf je in via www.solidaris.be/ gezonder-eten-in-10-weken
Kim (46) leeft al jaren met constante pijn en vermoeidheid. Ook al vindt ze het moeilijk om hulp te aanvaarden, toch beseft ze dat ze haar energie het best zo veel mogelijk spaart of op een gerichte manier gebruikt. Daarvoor bestaan gelukkig hulpmiddelen en tips. Ergotherapeut Caroline kwam langs en hielp.
Kim (46 jaar) Houdt van haar gezin en kleinkinderen en van de zon.
Kim (46) is mama van 5 kinderen en is door verschillende aandoeningen chronisch pijnpatiënt. De 1ste klachten doken op tijdens haar jonge tienerjaren. “Ik was altijd ongelooflijk moe. ‘Moe zijn’ werd een beetje mijn kenmerk.”
Kim werd jong mama van 3 meisjes die aandacht vroegen. “Ik kon toch niet elke dag in bed liggen? Er zat niets anders op dan de pijn te verbijten, mét pijnstillers.”
“Na mijn dochters kreeg ik nog 2 jongens, een tweeling. Weet je wat vreemd is? Tijdens mijn zwangerschappen had ik veel minder last. Er zou een pilletje op de markt moeten komen dat je lichaam doet denken dat je zwanger bent of zo”, glimlacht Kim.
Met thuiszorg slaagde Kim erin om zich te focussen op de opvoeding van haar kinderen. “Al mijn energie ging naar mijn gezin. Ik verbloemde voor hen hoe erg het was. Tegelijk hield de liefde voor mijn kinderen mij recht.”
3 van Kims kinderen wonen nog thuis en helpen hun mama waar ze kunnen. “Maar ik wil dat eigenlijk niet vragen. Mijn ziekte legt behoorlijk wat druk op ons. Soms lopen we allemaal gefrustreerd rond. Ik omdat ik niet kan doen wat ik zou willen, mijn kinderen omdat ik niet altijd ‘beschikbaar’ of mobiel genoeg ben”, weet Kim.
Kims ziekte weegt ook mentaal door. “Het ergste is dat het niet zichtbaar
is. Daardoor geloven heel wat mensen niet dat ik pijn heb, zo veel dat ik bijna niet meer kan buitenkomen. Als ik een goede dag heb en ze komen me tegen, voel ik me bijna betrapt. Alsof ik voordien loog.”
Kim krijgt tranen in de ogen. Vrije tijd invullen ligt moeilijk. “Als je zorgbehoevend of minder mobiel bent, raak je snel geïsoleerd”, pikt ergotherapeut Caroline in.
Zij kwam een jaar geleden voor het eerst op huisbezoek, omdat het te lastig werd voor Kim om bepaalde handelingen zelfstandig te doen.
“Ik gaf de tip om anders af te spreken met vriendinnen. Eerlijk zeggen dat ze nu eenmaal goede en slechte dagen heeft en dat op voorhand iets vastleggen moeilijk is. En voor extra druk zorgt. Eigenlijk zou ze een seintje moeten geven op een dag waarop ze zich goed voelt: ‘Zin om iets te doen?’ Maar dat is niet altijd evident voor anderen, klopt.”
DAGELIJKSE LEVEN
VERGEMAKKELIJKEN
Caroline richt zich als ergotherapeut niet louter op hulpmiddelen aanbrengen of tips geven over de inrichting thuis. Een ergotherapeut kan helpen om op een andere manier te kijken naar energie, vermoeidheid, herstel en balans. Want een juist evenwicht vinden is cruciaal om zelfstandig te functioneren.
“Ons advies gaat veel breder dan praktische aanpassingen. We proberen iemands leven op elk vlak te vergemakkelijken. Bij Kim zijn we gestart met hulpmiddelen om dagelijkse bezigheden vlotter te laten verlopen. Ze kreeg een douchestoel, bedbeugel en toiletsteun.”
“Die douchestoel is een geschenk!”, zegt Kim. “Niet alleen voor mij, mijn zonen vinden het ook plezanter om al zittend te douchen.” (knipoogt) “Voor ik die stoel had, ging ik op de grond zitten in de
douche. Dan voel je je klein ... Nu is douchen veel minder vermoeiend.”
“Ik bekeek met haar ook hoe ze thuis met minimale aanpassingen weer zelf kan rechtkomen als ze valt”, gaat Caroline verder.
“Je merkt het misschien niet, maar de poefs zijn hier op een doordachte manier geplaatst. Als ik val, kan ik ze gebruiken als steun om weer recht te staan”, gaat Kim verder. “Caroline en ik hebben de juiste manier een paar keer samen geoefend. Ik voel me weer veel zekerder.”
Vertrouwen. Daar draait het vaak om. “Mensen die vallen, raken in paniek. Maar Kim weet hoe ze tot rust moet komen en nadien kan teruggrijpen naar een juiste techniek, en door te steunen op een meubel zelf weer recht kan geraken.”
Zelfvertrouwen hangt samen met zelf dingen in handen nemen. Daarom geeft Caroline tips om dagelijkse handelingen op een minder belastende manier te doen. “Zo is eten stomen veel minder lastig voor Kim. Ik raadde haar aan om te eten met een lepel en uit een diep bord. Dat gaat makkelijker met 1 hand.”
“Als ik me goed voel, maak ik simpele gerechtjes. En ik eet soms met mijn handen. Ik maak er fingerfood van. Ik neem stukken vlees of groenten op tussen brood.”
Soms moet een ergotherapeut creatief zijn, rekening houden met het tempo en de verwachtingen van de cliënt, denken op langere termijn. Want Kim is niet klaar om álles wat Caroline aanraadt meteen te gebruiken. “Een rollator zie ik niet zitten. Dan voel ik me zo oud. Maar er bestaat een caddy op 4 wielen die ik evengoed als steun bij het wandelen kan gebruiken. Dan lijkt het alsof ik gewoon op weg ben
naar de winkel”, vertelt Kim.
“Ze weet dat een rolstoel het leven makkelijker zou maken. Of dat thuisverpleging haar ook enorm kan helpen. Maar die drempel is voorlopig te hoog. Geen probleem, ik vermeld het en informeer. Zo kan Kim wennen aan het idee en weet ze dat het er is, als ze het wél ziet zitten of echt nodig heeft”, besluit Caroline.
“Hulpmiddelen ontlasten mijn kinderen ook wat
Ondanks het feit dat Kim geen te beste dag heeft, zit ze er goed bij. Fleurig. Een mooie, sterke vrouw midden de 40. Ook al zijn er dagen waarop ze liever niet uit bed zou komen, toch trekt ze zich op aan de mooie momenten.
“Mijn kleinzoon kan net ‘oma’ zeggen. Als hij me lief aanspreekt, smelt ik. Dat geeft me kracht. En wie weet verhuis ik ooit naar ZuidEuropa, naar een warmer, mediterraan klimaat. Daar droom ik van, dat zou mijn lichaam deugd doen.”
Onze ergotherapeuten staan klaar om je te helpen, met advies, begeleiding of een huisbezoek. Om ervoor te zorgen dat je een juist evenwicht vindt in energie en zo lang mogelijk comfortabel thuis kan wonen als je zorgbehoevend wordt. Een afspraak maken met een ergotherapeut? Ga naar www.solidaris.be/ergotherapie, stuur een e-mail naar ergo.ant@solidaris.be of bel naar 03 285 44 44 (en kies optie 3 in het keuzemenu).
Ben je van plan om je woning energiezuinig te verbouwen, maar weet je niet hoe je eraan moet beginnen? Geen zorgen, de handige renovatietool van Samensterker neemt alle stress weg.
KEN JE DE RENOVATIETOOL?
Samensterker ontwikkelde een gratis online renovatietool voor eigenaars in Vlaanderen die hun huis energiezuinig willen renoveren. De tool is een hulpmiddel om je woningrenovatie te plannen mét de stijgende energienormen in het hoofd. Hij houdt rekening met de huidige renovatieplicht voor huizen naar energielabel D of beter, maar ook met de energie-eisen van 2050, die zeggen dat alle woningen het energielabel A of A+ moeten bereiken.
HOE GEBRUIK JE DE RENOVATIETOOL?
In 5 makkelijke stappen naar je energiezuinige verbouwing.
• Stap 1: surf naar www.samensterker.be/renovatie
• Stap 2: vul de basisgegevens van je woning in, zoals de bewoonbare oppervlakte en je huidige EPC-score.
• Stap 3: ontdek de energiezuinige renovaties die de tool aanbeveelt én hoeveel het ongeveer zal kosten. Je krijgt meteen informatie over welke premies en subsidies je kan krijgen.
• Stap 4: heb je interesse in 1 of meerdere specifieke ingrepen? Vraag dan via de tool gedetailleerde prijsoffertes aan bij gecontroleerde aannemers.
• Stap 5: volg alles makkelijk op in je eigen online omgeving. Zo heb je altijd een duidelijk overzicht van communicatie met aannemers en het kostenplaatje.
De renovatietool neemt de stress van verbouwen weg. Je ontdekt in een paar klikken welke energiezuinige renovaties noodzakelijk zijn en met welke ingrepen je nog kan wachten.
De tool stelt alleen prijsoffertes voor van gecontroleerde aannemers. Zo vind je makkelijker een betrouwbare aannemer én vakmanschap voor een correcte prijs. Je behoudt ook een overzicht op de planning én de kosten. Je kan altijd alle communicatie met alle aannemers raadplegen in een online platform. Van offerte tot oplevering neemt de renovatietool zo veel mogelijk (werk) uit handen.
WAAROM ENERGIEZUINIG RENOVEREN?
Energiezuinig renoveren is bouwen aan de toekomst. Woningen die nu al voldoen aan de energieefficiëntienormen van 2050 zijn meer waard, zorgen voor meer wooncomfort én een lagere energierekening. Zo is duurzaam verbouwen een slimme investering, zowel voor ons milieu als voor jouw portemonnee.
Samensterker is een coöperatieve vennootschap erkend als sociale onderneming die een positieve maatschappelijke impact op de mens, het milieu of de samenleving nastreeft. Solidaris is aandeelhouder en ondersteunt zo Samensterker.
Probeer het uit
Wil je weten hoe jij het energielabel van je woning kan verbeteren? Ontdek het op www.samensterker.be/ renovatie
Wil je stoppen met roken, meer bewegen of je mentaal beter voelen? Dan krijg je een duwtje in de rug met het gezondheidscadeau van de overheid. Per jaar krijg je tot € 1082,50 of € 1354,50 als je de verhoogde tegemoetkoming (VT) hebt. Je hebt recht op terugbetalingen voor psychologische gesprekken, beweegadvies en rookstopbegeleiding. Jij betaalt maar een klein deeltje zelf, de overheid betaalt de rest meteen aan je hulpverlener. Op naar een betaalbaar gezond leven voor iedereen!
Een tabacoloog helpt je om te stoppen met roken met een persoonlijk rookstopplan.
Hoe vaak?
Max. 4 uur per jaar.
Verwijsbrief nodig? Neen.
Een eerstelijnspsycholoog helpt je om mentale problemen, zoals stress, angst, depressie ... te verminderen.
Hoe vaak?
• -24 jaar: max. 10 gesprekken per jaar
• +24 jaar: max. 8 gesprekken per jaar
Verwijsbrief nodig? Neen.
Deze coach geeft je tips om dagelijks meer te bewegen met een persoonlijk beweeg plan (zie pagina 23).
Hoe vaak?
Max. 7 uur per jaar.
Verwijsbrief nodig?
Ja. Vraag die aan je (huis)arts, verpleegkundige, kinesitherapeut, diëtist, apotheker, maatschappelijk werker, psycholoog, ergotherapeut, vroedvrouw of podoloog.
Een
Bewegen Op Verwijzing
Het eerste gesprek is gratis.
Ontdek je gezondheidscadeau
Wil je meer weten over de terugbetalingen van het gezondheidscadeau? Je vindt er alles over op www.solidaris.be/gezondheidscadeau
Voldoende bewegen is een must als je een gezond leven wil. Alleen is het niet altijd makkelijk om ermee te beginnen of te bewegen op een juiste manier. Dan zijn Bewegen Op Verwijzing en HALT2Diabetes je ideale partners.
Een bloedonderzoek wees uit dat Eric (72) serieus risico liep op diabetes type 2. Daardoor ging er een alarmbelletje af. Hij besloot dat het tijd was om zijn algemene levensstijl om te gooien. Daardoor viel hij 10 kilogram af.
“Ik ben altijd een sportieve kerel geweest en ging 3 keer per week joggen. Maar na een operatie aan mijn voet zat lopen er niet meer in. De diagnose van diabetes type 2 deed me beseffen dat ik opnieuw moest bewegen en een nieuwe sport moest zoeken.”
Wat dan? En hoe? Het waren vragen die meteen bij Eric opkwamen. Via de huisarts kwam hij terecht bij een Bewegen Op Verwijzing-coach. “Die hielp mij enorm. Sindsdien ben ik een fervente wandelaar. Vroeger vond ik wandelen saai, maar dat
is niet gek, aangezien ik altijd langs asfaltwegen stapte. Tot mijn coach er mij eenvoudigweg op wees dat ik de natuur moest intrekken. En dat het geen wedstrijd moest zijn, dat ik er tegelijk van kon genieten. Zo beweeg ik nu veel bewuster, meer mindful. En ik haal er plezier uit”, vertelt Eric. “Intussen kijk ik of ik binnen mijn vroegere loopclub een wandelgroepje kan opstarten, om samen elke week te gaan stappen. Ik fiets meer dan vroeger en ga al eens mee zwemmen met mijn kleinzoon. Mijn coach motiveerde me: hij zocht mee naar afwisseling én creatieve alternatieven voor het hardlopen. Hij moedigde me tegelijk aan om een gezond eetpatroon vol te houden.”
INZETTEN OP GEZONDE VOEDING
Die aangepaste voeding na zijn diagnose van prediabetes was even zoeken, geeft Eric toe. Maar ook daarvoor vond hij hulp, dankzij de voedingssessies van HALT2Diabetes. “Ik moet medicatie nemen, maar ik wil kijken of ik die niet kan verminderen of aanpassen. Dus wil ik meer inzetten op gezonde voeding, met minder suiker en vet. Zo kwam ik de sessies van HALT2Diabetes op het spoor. Daar had ik veel aan!”
“Je krijgt er niet alleen voedingsadvies van de begeleidende diëtist, maar ook praktische tips om je dagelijkse maaltijden aan te passen. Samen bekijk je recepten, je leert recepten zelf heruitvinden (met meer groenten bijvoorbeeld) en we maakten ze tijdens de sessies. Ik doe nu mijn boodschappen op een heel andere manier, ik kijk echt naar wat er op de etiketten staat”, weet Eric.
De voedingssessies gebeuren in groep en dat sociale aspect was voor Eric een enorme steun. “Ik heb het gevoel dat ik er niet alleen voor sta. Ik heb nog altijd contact met mensen uit de groep en we delen onze ervaringen, niet alleen over voeding. Ik ben ervan overtuigd dat die steun voor velen een verschil maakt.”
De Diabetes Liga helpt je op weg naar een gezondere levensstijl. Met HALT2Diabetes, dat stapsgewijs in heel Vlaanderen wordt opgestart, worden personen met een verhoogde kans op diabetes type 2 en hart- en vaatziekten opgespoord én begeleid naar een gezonde leefstijl.
Check www.halt2diabetes.be om te weten of HALT2Diabetes in je buurt wordt georganiseerd. In die regio’s kan je deelnemen aan groepssessies ‘Gezonde Voeding op Verwijzing’.
• Inschrijven? Mail of bel naar de begeleidende diëtist (gegevens vind je als je klikt op jouw regio op het kaartje).
• Sessie volzet? Geen nood, er starten meerdere sessiereeksen per jaar.
• Nog geen HALT2Diabetes in je buurt? Informeer eens bij een diëtist of coach voor meer (beweeg)hulp. Kijk op www.solidaris.be/dieetdienst en www.solidaris.be/bov.
Waarom bewegen met diabetes type 2? Beweging is 1 van de 3 pijlers van de behandeling van diabetes type 2, naast een aangepaste voeding en medicatie. Beweging en sport hebben een positief effect op je bloedsuikerwaarden. Lichaamsbeweging houdt je hart en bloedvaten in vorm – net bij diabetes zijn beide een aandachtspunt.
Hoe bewegen?
Maar welke beweging of sport kies je? Moet je je constant in het zweet werken? Geen zorgen, je moet niet het schema van een topsporter volgen.
Elke vorm van lichaamsbeweging is goed: fietsen, steppen, lopen, zwemmen, wandelen … ja, ook achter je (klein) kinderen aanhollen door het bos of de speeltuin. Bij diabetes zit je goed met een combinatie van krachtoefeningen en een conditie/duursport, maar zoek vooral iets dat je leuk vindt.
De bewegingsdriehoek (die vind je op www.solidaris.be/bewegingsdriehoek) is een ideale leidraad. Die geeft aan hoe je een gezonde mix maakt van zitten, staan en bewegen. Zorg er zeker voor dat je om de 30 minuten even rechtstaat. Probeer daarnaast ook 3 keer per week een halfuur voor lichaamsbeweging te zorgen.
Hallo motivatie?
Weet je niet goed waar of hoe je eraan begint? Heb je net wat meer aanmoediging nodig? Geen probleem, je kan terecht bij mensen die je op gang trekken:
• Zorgverleners, zoals je huisarts, een kinesitherapeut, diëtist … Zelfs een maatschappelijk werker of je apotheker kan je in de juiste richting wijzen. Op veel plekken werken die mensen al samen en zo kunnen ze je perfect opvolgen en begeleiden.
• Op je ziekenfonds kan je rekenen. De Dienst Maatschappelijk Werk, de ergotherapeuten, psychologen, diëtisten, beweegcoaches … van Solidaris staan klaar om je te helpen bewegen.
We zetten je op weg!
Bewegen Op Verwijzing-coach Extra duwtje in de rug nodig? Ken je een Bewegen Op Verwijzing-coach? Dat is een coach die met jou zoekt naar simpele manieren om meer te bewegen. Je coach stelt met jou een beweegplan op, kent het beweegaanbod in je buurt en moedigt je aan. Met een verwijsbrief van je huisarts kan je bij een Bewegen Op Verwijzing-coach terecht voor een voordelige begeleiding op maat, geen dure privécoach. Bovendien hoef je zelf maar een deel van de kosten te betalen (zie ook pagina 21). Alle info: www.solidaris.be/bov Beweegwijzer
In samenwerking met de Diabetes Liga ontwikkelde Solidaris de Beweegwijzer, een hulp om de sport te vinden die bij je past, met advies om veilig te sporten. Hoe vaker je beweegt en hoe leuker je het vindt, hoe makkelijker het gaat. Vind jouw ideale sport op www.solidaris.be/beweegwijzer
Start to walk
Solidaris organiseert ook samen met S-Sport // Recreas gratis ‘Start to walk’ voor mensen met diabetes. 10 weken lang wandel je elke week in groep, leer je hoe wandelen je gezondheid verbetert en kom je tot 5 kilometer. Check www.s-sportrecreas.be/starttowalk.
Hilde (53) was voor haar mama op zoek naar een hulpmiddel, zodat ze zich weer zelfstandig kan wassen. Dankzij het nodige advies van Zorg&Meer bestelde ze dat hulpmiddel gemakkelijk in de webshop, al kan dat ook telefonisch, via e-mail of in een Solidaris-kantoor.
Olivia is 73 jaar en woont alleen. Ze vertelde haar dochter Hilde al enkele keren dat zich wassen in bad alsmaar moeilijker werd. Over de badrand stappen werd een hele opgave en gevaarlijke onderneming.
Hilde: “Mijn moeder is trots op haar zelfstandigheid en wil het liefst alles nog zonder hulp doen. Maar zich alleen wassen wordt bijna onmogelijk voor haar. Daarom ging ik op zoek naar een hulpmiddel. Ik nam contact op met Solidaris, waar ze me informeerden over de zorgwinkel Zorg&Meer. Na een telefoontje met de klantendienst bleek dat een badplank mijn mama wel zou kunnen helpen.”
HANDIGE HELPER
Een badplank is een praktisch hulpmiddel dat je over de randen van het bad legt. Je kan de plank als zitje gebruiken om je benen over de badrand te tillen en je te douchen. “Ik overlegde met mama of ze het zag zitten om een badplank te gebruiken”, zegt Hilde. “Ze was meteen enthousiast, dus bestelde ik het hulpmiddel in de webshop van Zorg&Meer (www.zorgenmeer.be). Ik liet het gratis leveren in een Zorg&Meer-punt (kantoor van Solidaris) waar ik het kon ophalen.”
Olivia: “Ik ben erg tevreden met de badplank, want nu kan ik me weer veilig én zelfstandig wassen. Ik ben blij dat mijn dochter me hierbij geholpen heeft.”
Een telefoontje naar
Zorg&Meer hielp me meteen verder
Hilde: “Ik vond het heel eenvoudig om een bestelling te plaatsen in de webshop. Nadien heb ik nog incontinentiemateriaal gekocht en dat meteen thuis laten bezorgen. Zo hoefde ik me er niet voor te verplaatsen. Als lid van Solidaris kan mijn mama het incontinentiemateriaal bovendien voordelig aankopen.”
Wist je dat je als lid van Solidaris 10 % korting krijgt op je aankopen bij Zorg&Meer? Voor incontinentiemateriaal krijg je dankzij de tegemoetkoming van Solidaris zelfs een korting van 35 % die meteen verrekend wordt.
Registreer je in de webshop van Zorg&Meer als nieuwe klant en ontvang meteen een kortingscode voor je 1ste bestelling. Onze medewerkers verwerken daarna je lidmaatschap. Zo krijg je de korting ook bij je volgende aankopen.
2
Wij gaan voor jou aan de slag. Afhankelijk van het artikel kan de levertijd verschillen. Onze magazijniers verpakken je artikelen en voorzien het pakketje van jouw naam en adres. Kocht je een groot artikel of een product dat we moeten installeren? Dan bellen we je op om een datum af te spreken voor de levering. Op dat moment komen onze chauffeurs je bestelling aan huis leveren en installeren.
1
Bestel je producten op www.zorgenmeer.be, mail naar info@zorgenmeer.be, bel naar 078 153 153 of ga langs in een Zorg&Meerpunt (Solidaris-kantoor).
Je pakketje wordt gratis bij een Zorg&Meer-punt geleverd of bij je thuis (extra leveringskosten). Solidaris neemt contact met je op als je bestelling beschikbaar is voor afhaling.
3
3.
Ziezo, je bestelling is klaar voor transport. Ze wordt afgegeven aan bpost of aan onze chauffeurs en gaat op weg naar jou.
Nood aan hulpmiddelen, advies of hulp bij je bestelling?
Een product bestellen bij Zorg&Meer kan in de webshop www.zorgenmeer.be, met een mailtje naar info@zorgenmeer.be, telefonisch op 078 153 153 of bij een Zorg&Meer-punt (kantoor van Solidaris). Je dichtstbijzijnde kantoor vind je op www.solidaris.be/kantoren.
4 Zorg&Meer
Heb je geen ervaring met online shoppen? Of ben je niet zeker of het product een oplossing kan zijn voor jouw probleem? Onze specialisten ondersteunen je met plezier om je keuze te maken. Vul het contactformulier in op www.zorgenmeer.be/ contact, bel naar 078 153 153 of spring binnen in je Zorg&Meer-punt.
Een momentje voor jezelf, een stevige work-out, je voeten onder handen laten nemen ... Dat kan op 25 locaties, verspreid over de hele provincie. Maar waarvoor kan je waar terecht?
Activiteit
Huidverzorging
Kanker Beauty Professional
Antwerpen, Geel, Heist-op-den-Berg, Herentals, Mechelen en Turnhout
Gelaat basis (45 min.) 31 euro 44 euro
Gelaat intensief (60 min.) 42 euro 60 euro
Manicure 20 euro 26 euro
Andere behandelingen: zie www.solidaris.be/huidverzorging
Antwerpen
Gelaat (60 min.) 50 euro 66 euro
Herbalanceringsmassage lichaam
Andere behandelingen: zie www.solidaris.be/kanker-beauty
Klankschalenconcert Antwerpen, Geel, Heist-op-den-Berg en Herentals Per sessie 7 euro 14 euro
Logopedie Geel, Herentals en Mechelen
Massage
Mindfulness
Antwerpen, Geel, Heist-op-den-Berg, Herentals, Mechelen en Turnhout
Antwerpen, Herentals, Mechelen en Turnhout (vanaf september)
Ouder-kindyoga Antwerpen en Mechelen (vanaf december)
Pedicure In heel wat Solidariskantoren en de Well2DAY-centra
Personal training (in groep)
Antwerpen (vanaf november), Geel (vanaf oktober), Mechelen en Turnhout (vanaf september)
Afhankelijk van de problematiek, kan je een terugbetaling krijgen van Solidaris. Meer info op www.solidaris.be/logopedie
sessies (1 ouder en 1 kind tussen 4 en 10 jaar)
Intensieve verzorging (45 min.)
Pilates
Podoloog
Psychologische begeleiding
Rugvriendelijk bewegen (in groep)
Stoelyoga (in groep)
Meditatie
Tabacoloog
Antwerpen, Geel en Mechelen (vanaf september)
Antwerpen en Geel
Podologisch consult 35 euro 45 euro
Biomechanisch onderzoek en ganganalyse 49 euro 63 euro
Hulpmiddelen en andere behandelingen: zie www.solidaris.be/podoloog
In heel wat Solidariskantoren en de Well2DAY-centra
Antwerpen (vanaf november) en Mechelen (vanaf september)
en Geel (vanaf september)
Individueel (psycholoog, kinderpsycholoog, seksuoloog, pijnpsycholoog) 39 euro 70 euro
Relatie- en gezinstherapie 59 euro 105 euro
Verbindende communicatie
Voedings- en dieetadvies
Antwerpen, Mechelen en Turnhout
Herentals (vanaf oktober) en Turnhout (vanaf september)
In heel wat Solidariskantoren en de Well2DAY-centra
Intakegesprek (60 min.)
Personen met verhoogde tegemoetkoming en jongeren tot 21 jaar: 4 euro
Opvolggesprek (30 min.) 12 euro 15 euro
Personen met verhoogde tegemoetkoming en jongeren tot 21 jaar: 2 euro
Intakegesprek (60 min.) 28 euro 60 euro
Opvolggesprek (20 min.) 9 euro 22 euro Yoga (doorlopende instroom)
Zwangerschapsyoga
Antwerpen (di, zo), Geel (di, zo), Herentals (di), Mechelen (di, zo) en Turnhout (di)
en Geel
Locaties, data en voorwaarden?
Meer info vind je op www.solidaris.be of bel naar 03 285 43 53.
Je eerste job beet?
Proficiat!
Als werknemer of zelfstandige moet je zelf aansluiten bij een ziekenfonds. Da’s verplicht.
Nog niet aan het werk?
Je blijft via een ouder verzekerd bij het ziekenfonds tot je 25 jaar bent, daarna moet je zelf aansluiten bij een ziekenfonds.
Schrijf je in via www.vdab.be als werkzoekende. Vanaf dan start je beroepsinschakelingstijd.
Nog in wachttijd?
Krijg je een inschakelingsuitkering? Word lid via www.solidaris.be/lidworden
Op Eigen Benen Staan Speciaal voor jongeren die studeren, van school gaan of beginnen te werken.
www.oebs.be | Volg ons: oebs.be
DE REKENING VAN PSYCHOLOOG
Nele (40) en dochter Floor (9)
Floor ging naar de psycholoog
Toen Floor 7 jaar was, merk ten haar ouders dat ze worstelde met haar emoties. “Floor legt de lat hoog en kan zeer streng zijn voor zichzelf. Ze vond niet de juiste woorden voor haar gevoelens en kreeg woede-uitbarstingen. Ze heeft ook last van faalangst. Op school ging het vlot, maar thuis veranderde ze vaak in een vulkaantje”, vertelt mama Nele. Nele en haar man zochten hulp voor hun dochter bij een psycholoog. “Voor de eer ste 4 sessies kregen we dankzij ons leden voordeel van Solidaris 20 euro per sessie terug. Voor de laatste 3 sessies konden we de wettelijke regeling gebruiken, omdat Floors psychologe zich bij een netwerk had aangesloten. Zo betaalden we slechts 11 euro per keer. De terugbetaling maakt een groot verschil.”
€ 264
totale kostprijs voor de eerste 4 sessies van Floor - € 80 terugbetaald door Solidaris dankzij ledenvoordeel
€ 184
De rekening van Nele
€ 231,30
totale kostprijs voor de laatste 3 sessies van Floor - € 198,30 wettelijke terugbetaling eerstelijnspsychologische zorg
€ 33 zelf betaald door Floors ouders*
* Vandaag kunnen kinderen en jongeren binnen de wettelijke regeling gratis naar de psycholoog, maar in 2022 konden Floors ouders daarop nog geen beroep doen.
Wat is de wettelijke regeling?
Dankzij de wettelijke regeling, ook eerstelijnspsychologische zorg (ELP) genoemd, wordt psychologische zorg toegankelijker voor iedereen. Je betaalt een vast bedrag (remgeld) voor hulp van een klinisch psycholoog of orthopedagoog als die aangesloten is bij een netwerk voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ-netwerk).
Als je de wettelijke regeling niet gebruikt, kan je als lid van ons ziekenfonds ook een terugbetaling krijgen dankzij ons ledenvoordeel psychotherapie (max. 12 sessies per jaar). Kinderen en jongeren met recht op het groeipakket (kinderbijslag) krijgen 50 % terug, tot 20 euro per sessie. Of tot 30 euro met de verhoogde tegemoetkoming. Of ga naar een psycholoog die samenwerkt met Solidaris. Je geniet er een extra voordelig tarief. Onze kinder- en jongerenpsychologen staan klaar, zonder doorverwijzing van je huisarts en zonder lange wachtlijst. Alle info vind je op www.solidaris.be/kinderpsycholoog
Een individuele sessie kost nog 11 euro, of 4 euro als je de verhoogde tegemoetkoming hebt. Groepssessies kosten 2,50 euro per sessie.
NIEUW sinds 1 februari 2024: kinderen en jongeren tot en met 23 jaar betalen niets meer bij een geconventioneerd psycholoog. Alle info vind je op www.solidaris.be/ psycholoog.
Hij zingt, presenteert en maakt muziek. Bart Peeters is dé Vlaamse artiest die elke generatie moeiteloos entertaint. We kennen hem als een vat vol energie, maar is dat altijd zo? We stellen hem 7 vragen over energie vinden en tot rust komen.
1. We kennen je als 1 brok energie: op het podium met De Ideale Mannen, en als presentator. Ben je altijd zo energiek?
“Nee, eigenlijk ben ik een heel rustig persoon. Als ik met mensen samenwerk, vinden ze dat in het begin altijd opmerkelijk. Vroeger dacht ik dan: ‘ja, ik ben rustig, maar hou het stil. Nu vind ik het geen schande meer, integendeel. Ik ben een kalm, introvert type, maar daar is niets mis mee. Ik ben eerder verlegen.”
“Mocht ik een drukdoener zijn overdag, dan zou ik ’s avonds niet de energie vinden om op te treden. Ik focus ook op 1 opdracht per dag: presenteren of optreden, maar nooit allebei. Zo kan mijn energie in 1 richting stromen.”
2. Zien we op het podium dan een alter ego?
“Het neigt er naartoe, maar ik vind dat je jezelf moet blijven. Mijn muziek ligt heel dicht bij wie ik ben. We nemen de nummers op in alle rust en we denken lang na over de samenstelling en de teksten. Vlak voor een optreden ben ik ook niet zenuwachtig. We zitten samen met De Ideale Mannen rustig iets te eten. Je zou nóóit verwachten dat zo’n show zal volgen.”
“De energie die losbarst op het podium ontstaat door het wonder van de livemuziek. Ik speel samen met topmuzikanten, zonder computers. Het is een geolied samenspel en we voelen elkaar goed aan.
“Als thuis alles goed gaat met mijn vrouw, onze kinderen en onze dieren, krijg ik energie
We geven veel tijdens zo’n optreden, maar krijgen er ook veel van terug. Dat geeft energie.”
3. Waaruit haal jij energie?
“Ik steun veel op mijn gezin. Als thuis alles goed gaat met mijn vrouw, onze kinderen en onze dieren, krijg ik energie. Mijn zomersingle ‘Mannen zijn idioot’ is
ontstaan uit grappen en grollen thuis, toen mijn dochters voorbeelden gaven van absurd mannengedrag. Ik schreef het lied vanuit hun standpunt, en zoiets geeft me veel energie.”
“De energiestromen die ik krijg als kunstenaar en als persoon zijn volledig met elkaar verbonden. Ik schrijf de meeste nummers op vakantie. Eigenlijk gaat maar 1 % van mijn energie naar podium- of presenteerwerk. Alle andere energie gaat naar nieuwe nummers bedenken, schrijven en componeren. Dat vraagt veel energie, maar gelukkig doe ik dat ook het allerliefste.”
“Als band vorm je eigenlijk een rondreizend circus. Het is belangrijk dat de samenwerking goed zit, maar ook dat je het prima met elkaar kan vinden. De kinderen van onze gezinnen en die van crewleden komen vaak naar shows kijken en ook dat geeft me energie. Het toont aan dat de sfeer goed is en dat we verschillende generaties aanspreken.”
4. Hoe kom je tot rust?
“Vroeger vond ik het soms moeilijk om rust te vinden na een optreden. Het geheim van energie is vaak adrenaline, het helpt je om alles te geven tijdens een show. Maar die adrenalinekick schakel je niet zomaar uit als het optreden voorbij is. Ik was dan klaarwakker en wilde uitgebreid bespreken hoe de show was verlopen. Die drang naar perfectie is een vijand van rust.”
“De laatste jaren lukt het me steeds beter om die mentale knop om te draaien. Zodra ik van het podium kom, probeer ik opnieuw die verlegen, introverte mens te zijn. We bespreken het optreden in grote lijnen en houden de details voor de dag nadien. Door die perfectie los te laten, vind je automatisch makkelijker rust. Ik ben daar praktischer in, want het is beter om op tijd te gaan slapen. Ook rust is een soort van energie die ik graag omarm.”
5. Zijn voeding en beweging belangrijk voor jouw gevoel van energie?
“Eigenlijk wel. Tijdens de festivalzomer eet ik graag verse ananas als ontbijt en drink ik veel water. Ook gember is een aanrader. Dat is goed voor je stem en bovendien heel gezond. Thuis zijn we allemaal bezig met evenwichtige voeding. Ik hou van de mediterrane eetcultuur, omdat je zo veel sappige groenten kan eten.”
Mannen en ik betrappen elkaar er trouwens op dat we bepaalde stretches doen. We zijn niet heel jong meer en we oefenen de Elvis hipswing, dat is een bepaalde heupswing. Die moet natuurlijk goed zitten tijdens een show!”
“Samenleven met een hond is naar het schijnt gezond. Honden verplichten je om samen met hen te bewegen: ze wandelen, springen graag rond en willen spelen. Onze hond is een speelse factor voor iedereen: hij leert je om niet voortdurend op jezelf te focussen. Honden zijn een beetje absurd en daarin herken ik mezelf. Het recht op gek doen deel ik met onze hond. En ook dat geeft me energie, want onnozel doen is een mensenrecht.”
6. Wat neemt jouw energie weg?
“Ik volg het nieuws en de situatie in de wereld neemt energie weg. De wereld draait vierkant. Sommige mensen worden er boos van, ik verlies er energie door. Ik voel me betrokken en maak me zorgen.”
“Bij de vorige tour merkten de muzikanten dat op. Ze zeiden: ‘we weten dat de oorlog op je systeem werkt, maar het wordt merkbaar tijdens concerten’. Ik verwees meerdere keren naar het politieke slagveld. Ik vind het goed dat ze me bijsturen, want muziek mag ook gewoon entertainend zijn.”
7. Eerder dit jaar ontving je de MIA Lifetime Achievement Award, een mooie bekroning van je lange, succesvolle carrière. Welke plannen heb je voor de toekomst?
Bart Peeters (65) is zanger, muzikant, presentator en acteur.
“Ik ga ook sporten en jog 3 tot 5 kilometer. Ik doe het om mijn lichaam op te warmen en het helpt om wakker te worden. De Ideale
“Ik denk nooit aan een heel verre toekomst. Op dit moment focus ik op de festivalzomer en daarna Bart Peeters Deluxe in de Lotto Arena. We gingen van 2 naar 12 concerten in een mum van tijd en dat geeft me veel energie. Die energie heb ik nodig, want we willen het succes van de vorige editie minstens evenaren. Het wordt top, beloofd.”
Met ons optiekvoordeel krijg je terugbetalingen en kortingen tot € 125 per jaar voor je bril en lenzen.
Meer weten over ons voordeel brillen en lenzen?