TABOE
Verlegen? Dat is geen gebrek!
IN DE KIJKER
Alcohol, zo voelt je lijf het
Nee zeggen klinkt soms negatief.
Draai het om: zeg ja tegen iets nieuws en win erbij MARK HEREMANS
TABOE
Verlegen? Dat is geen gebrek!
IN DE KIJKER
Alcohol, zo voelt je lijf het
Nee zeggen klinkt soms negatief.
Draai het om: zeg ja tegen iets nieuws en win erbij MARK HEREMANS
Start jij het jaar steevast met goede voornemens? Bij sommigen sneuvelen ze helaas ook weer snel. Bij mij gebeurt dat bijvoorbeeld wanneer ik mezelf voorneem om vaker te wandelen. Eén felle regenbui, en dat goede voornemen valt in het water. Maar de beste stuurlui staan aan wal, dus sta me toe toch wat ideeën voor goede voornemens met jou te delen …
In deze editie ontleedt psychologe Sofie Leemans het bekende gevoel dat je ‘geleefd wordt’ (pagina 6). En ze vertelt wat je eraan kan doen. Want nee zeggen tegen activiteiten, vragen of mensen is vaak eigenlijk ja zeggen tegen jezelf. Zou dat geen goed voornemen zijn?
We ontmoeten ook professor Koen Ponnet, die ons helpt om een goede balans te vinden tussen al die schermen in onze digitale wereld. Check gauw zijn tips voor gezond schermgebruik (pagina 8).
Denk je eraan om minder alcohol te drinken? Lees dan zeker wat professor Geert Dom vertelt over de invloed van alcohol op je lichaam (pagina 20). Van je hersenen tot je darmen, op korte én lange termijn. Ik was zelf verbaasd toen ik het las.
mediteer! Wie anders dan professor, neuroloog en auteur Steven Laureys kan ons inwijden in de kunst van meditatie en vertragen? “In de drukte van het dagelijkse leven vergeten we dat elke dag een geschenk is”, vindt hij (pagina 30).
Zie je de rode draad? Juist, we hebben het in deze editie over de voordelen van minderen of vertragen. En die zijn er ook voor wie na een lange afwezigheid met goede moed weer aan het werk wil: doe het op het juiste tempo. Niet vanzelfsprekend, maar er zijn mogelijkheden voor bijna iedereen. Onze terug naar werk-coördinatoren kunnen je op weg helpen (pagina 12).
Een nieuw jaar, een nieuwe start voor jou? Wat je ook onderneemt, Solidaris maakt tijd voor jou en je gezin. We ondersteunen je met sterke voordelen en diensten voor de laagste bijdrage onder de zie kenfondsen (pagina 18).
Onze beste wensen voor het nieuwe jaar! 2 0 2 5
Gelukkig nieuwjaar en een goede gezondheid!
Paul Callewaert
Algemeen secretaris
Nog eentje om het af te leren:
COLOFON
JAARGANG 53
januari 2025
verantwoordelijke uitgever
Paul Callewaert
algemeen hoofdredacteur
Katrien De Weirdt
hoofdredacteur
Gwen Muylaert
werkten mee aan dit nummer
Solidaris
Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Bjorn Brysse, Arne De Backer, Anneleen De Sadeleer,
Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart Demyttenaere, Geert Dieussaert, Tom Durinck, Silke Hoefkens, Véronique Mertens, Dimitri Neyt, Chanou Neven, Carolien Rietjens, Steven Rombauts, Peter Seijnhaeve, Sarah Tertyschnikow,
We wensen je een gezond jaar, vol warmte en geluk.
Melissa Tihange, Pieter Vandenbroucke, Margot Vandewalle, Amber Vermeulen, Bieke Volcke, Dean Weyn, Carolien Wouters
concept & realisatie HeadOffice
illustraties en fotografie Laura Janssens, Stijn Wils, Filip Claessens
drukkerij
T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter
oplage 530 000 exemplaren
OP DE COVER
DOSSIER
Een goed voornemen voor 2025? Durf nee zeggen en vind balans. Sofie, Koen en Mark tonen hoe.
04 NIEUWS
12 HOEZO
Terug naar werk?
Solidaris helpt je op weg
14 TABOE
Waarom vinden we verlegenheid zo vervelend?
17 TENTOONSTELLING
55-plussers tonen waarom oud niet out is
18 VOOR JOU
Ontdek je voordelen in 2025
24 GEZOND
30
7 VRAGEN AAN
Neuroloog Steven Laureys over mentale rust
vraag of suggestie over S-magazine?
S-magazine
Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel
T 02 515 06 96
E s-magazine@solidaris.be
W www.solidaris.be/ s-magazine
20
IN DE KIJKER
Wat doet alcohol met je lichaam? Wat is de grens? 06
Gezondheidsconsultaties: we zetten in op jouw gezondheid
26 GEZOND ONLINE
Je patiëntengegevens handig digitaal samengevat
28 ZORG VOOR JEZELF
Hoe voorkom je doorligwonden?
vraag over de voordelen of (zorg)diensten van ons ziekenfonds?
T 03 285 44 44
E antwerpen@solidaris.be
W www.solidaris.be/ contact
De redactie van dit nummer werd afgesloten op 9 december 2024. De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen. De aangegeven tegemoetkomingen, producten en prijzen zijn louter indicatief. Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met Solidaris provincie Antwerpen. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave.
Méér S-magazine? Kies voor de digitale versie
Elke maand sneller op de hoogte zijn, de interessantste artikels aanklikken én minder papier gebruiken? Een goed idee! Ga ook voor digitaal.
Schrijf je gratis in op www.ikleeszoalsikwil.be of scan de QR-code.
Op papier lezen moeilijk?
Gaat lezen moeilijk? Er is een handig alternatief. Luister naar duizenden boeken, online of op cd. Luisterpuntbibliotheek is de Vlaamse openbare bibliotheek voor mensen met een leesbeperking. Kan jij niet of moeilijk gedrukte boeken lezen? Word dan lid van Luisterpuntbibliotheek en leen een Daisy-luisterboek (online of op cd) of brailleboek. Je vindt er meer dan 50 000 titels in luistervorm, in alle genres en voor alle leeftijden. Lid worden en boeken lenen is volledig gratis.
Wist je dat meer dan 1 op de 3 mensen met diabetes type 2 niet weten dat ze diabetes hebben? Zelfs als je gezond leeft, kan je diabetes krijgen.
Info of lid worden? Ga naar www.luisterpuntbibliotheek.be, bel 02 423 04 11 of vraag ernaar in je bibliotheek.
Beluister S-magazine
We vinden het belangrijk dat ook ons ledenmagazine toegankelijk is voor iedereen. Daarom kan je als lid van Solidaris S-magazine gratis beluisteren. Je krijgt 4 keer per jaar een cd toegestuurd met de ingesproken versie in plaats van een papieren magazine. Of beluister S-magazine online in de Anderslezen-app. Zo luister je waar en wanneer je wil, kan je makkelijk tussen artikels wisselen en vind je al je publicaties gebundeld terug op je Anderslezen-boekenplank.
Meer info of aanvragen? Mail naar s-magazine@solidaris.be of bel 02 515 06 96.
Je risico op diabetes type 2 verhoogt als
• iemand in je familie diabetes heeft
• je ouder bent dan 40 jaar
• je overgewicht hebt
• je elke dag lange tijd neerzit.
Diabetes treft dus niet enkel ouderen of mensen met overgewicht. Spreek met je huisarts over jouw risico op diabetes type 2. Zo kan diabetes snel(ler) worden opgespoord.
Meer weten over diabetes? Surf naar www.solidaris.be/diabetes.
Ook in 2025 betaal je bij Solidaris de laagste ledenbijdrage onder de ziekenfondsen. Betaal ze zeker op tijd. Zo blijf je recht hebben op alle voordelen en terugbetalingen van Solidaris. Want we mogen je helaas geen terugbetalingen geven als je je bijdrage niet of niet volledig betaald hebt. Dat zegt de wet.
Die regeling geldt voor alle aanvullende voordelen en diensten, zoals geboortevoordelen, reisbijstand Mutas, optiekvoordeel … en voor alle ziekenfondsen.
Heb je een verzekeringscontract bij ons, zoals KliniPlan of DentaPlan? En betaalde je je ledenbijdrage 24 maanden (of langer) niet? Dan zijn we verplicht om je aansluiting bij die verzekering vroegtijdig stop te zetten. Zelfs als je wel je verzekeringspremie betaalde.
Heb je je ledenbijdrage nog niet betaald? Doe het zo snel mogelijk. En blijf genieten van al onze voordelen en terugbetalingen.
Lees alles over de ledenbijdrage op www.solidaris.be/bijdrage.
Betaal minder supplementen met de verhoogde tegemoetkoming Wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming (VT) betaalt vanaf 2025 minder supplementen. Dat is goed nieuws, want ereloonsupplementen van dokters betaal je altijd uit eigen zak. Zowel artsen als tandartsen moeten zich nu aan strengere regels houden:
• Heb je recht op de VT? Dan mogen tandartsen buiten het ziekenhuis jou geen ereloonsupplementen meer aanrekenen. Dat geldt voor de meeste veelvoorkomende tandzorg, zoals je jaarlijkse controle, tandsteen verwijderen, een tand trekken ...
• Heb je recht op de VT op basis van een sociaal voordeel of statuut, zoals een leefloon of inkomensgarantie voor ouderen?
Dan mogen huisartsen en specialisten buiten het (dag)ziekenhuis jou geen ereloonsupplementen aanrekenen. Dat verbod geldt voor alle prestaties van artsen in de ambulante zorg. Dat wil zeggen: in een dokterspraktijk of in het ziekenhuis, zonder overnachting en zonder daghospitalisatie.
En ook nog …
• Om jou nog beter van dienst te zijn passen we enkele voordelen bij Solidaris aan.
- De terugbetaling van knie- en heupprothesen verbetert.
- Je kan je sportvoordeel nu ook gebruiken voor de jeugdbeweging.
- Je krijgt een terugbetaling voor nachtoppas voor zorgbehoevenden.
...
• De manier waarop baarmoederhalskanker wordt opgespoord verandert. Ben je een vrouw tussen 25 en 64 jaar? Dan blijft de aanbeveling om regelmatig een uitstrijkje te laten nemen. Je krijgt daarvoor ook nog altijd een persoonlijke uitnodiging. Wel verandert de manier waarop het labo je uitstrijkje onderzoekt, en hoe vaak je een uitstrijkje laat nemen.
- Ben je tussen 25 en 29 jaar?
Dan word je nog altijd om de 3 jaar uitgenodigd voor een uitstrijkje, zoals vroeger. Het labo onderzoekt je uitstrijkje eerst op afwijkende cellen. Als er afwijkende cellen zijn, dan volgt een HPV-test. HPV is het virus dat baarmoederhalskanker veroorzaakt.
- Ben je tussen 30 en 64 jaar?
Dan word je vanaf nu om de 5 jaar uitgenodigd voor een uitstrijkje. Het labo test je uitstrijkje eerst op HPV. Als er HPV aanwezig is, dan zoekt het labo naar afwijkende cellen.
• De overheid maakt de regels rond roken strenger. Zo mogen winkels tabak niet meer zichtbaar uitstallen en is roken verboden rond sportpleinen, ziekenhuizen en scholen.
Benieuwd wat er nog verandert? Kijk op www.solidaris.be/2025.
Januari is de maand van de (goede) voornemens. Maar ook de maand waarin veel van die voornemens al sneuvelen. Dus sta af en toe stil en kies voor wat je echt nodig hebt. Dat is soms bewust nee zeggen. Want dat is lang niet altijd slecht.
Heb je soms het gevoel dat je geleefd wordt? Je gaat met een rotvaart en zit vast in een hels ritme? Herkenbaar, en dan is het tijd om te schrappen en nee te zeggen tegen activiteiten, vragen of mensen.
“We willen het allemaal zo goed mogelijk doen. Zo worden mensen ‘people pleasers’: je doet alles om aan de verwachtingen van anderen te voldoen. Ook is constant ja knikken niet meer gezond voor je eigen welzijn”, weet psychologe Sofie Leemans. “Het is op die momenten dat een burn-out bijvoorbeeld om de hoek loert.”
“Het is belangrijk om terug te keren naar een van onze basisnoden: autonomie. Zélf keuzes maken, je eigen agenda bepalen. Dat wil ook zeggen dat je nee zegt. Maar dat is positief, want eigenlijk zeg je ja tegen jezelf.”
MAAK FOUTEN WEER NORMAAL
Er is niets mis met op tijd kiezen voor jezelf. Al lijkt dat in onze samenleving soms zo. “Iedereen heeft een mening en uit die. Dat kan vaak makkelijk en veilig, verstopt achter een scherm. Maar als het erop aankomt, durven we in de realiteit weinig zeggen tegen elkaar. Dan krijgen we schrik om iets verkeerds te zeggen”, merkt Sofie op.
“Dat hoeft niet. Het leven is niet altijd een perfect plaatje. Deel gerust dat het misgaat, dat het een moeilijk moment is. We moeten dringend het lastige en fouten maken weer normaal maken. Het is helemaal oké als je een slechte dag hebt. En het is helemaal oké om terug te keren naar jezelf en nee te zeggen tegen anderen.”
WAAROM NEE ZEGGEN ZO MOEILIJK KAN ZIJN
Hoe komt het dan dat we het zo moeilijk vinden om
DOSSIER
DOSSIER
nee te zeggen, zelfs als we voelen dat het nodig is? “Dat komt door een andere basisnood van elke mens: de drang naar verbinding. We hebben het nodig om ons verbonden te voelen met andere mensen.”
“Als je niet doet wat iemand van je vraagt of verlangt, krijg je snel schrik dat die persoon je niet meer graag zal zien of niet meer leuk vindt. Je bent bang dat de verbondenheid zal verdwijnen.”
WEG MET HET SCHULDGEVOEL
Als je iets weigert, krijg je ook al eens te maken met een schuldgevoel achteraf. “Er kruipen gedachten in je hoofd als ‘wat gaat die persoon van mij vinden?’ of ‘straks denkt die dat ik niet wil helpen’. Dat denken moeten we veranderen. Het is niet zwart-wit. Het is niet omdat je één keer nee zegt, dat je een egoïstisch persoon bent”, wijst Sofie aan.
Daarom benadrukt ze dat we meer moeten handelen vanuit ons gevoel. “Wat zegt je buikgevoel? Kan en wil je ja zeggen? Waarom wil je nee zeggen? We hebben in de loop van de tijd veel te veel geleerd om onze emoties weg te stoppen, want we willen niet zwak overkomen.”
“Maar dat is een proces in verschillende stappen. Het is iets dat je als het ware moet trainen. Je kan ook een
Sofie Leemans (44) Klinisch psycholoog, gedragscoach en auteur
tussenweg vinden. Vraagt iemand om te helpen verhuizen, maar moet je nee zeggen omdat je last hebt van je rug? Kijk naar iets waarmee je misschien wel kan helpen: lunch meebrengen voor de andere helpers.”
Als je op die manier beslist, betekent je ‘ja’ echt iets, vindt Sofie. “Soms laat ik mensen het trucje van het innerlijke automatische antwoordapparaat toepassen. Zodra iemand iets vraagt, zet je het aan. Je zegt dat je aftoetst bij jezelf en er later op terugkomt. Check je gevoel, check wat je wil en wat je kan. Dan stop je met ja zeggen omdat het nu eenmaal wordt verwacht.”
Het is niet per se slecht om je eigen persoon voorop te zetten. “Mensen die inzitten met anderen of die de neiging hebben om anderen het naar de zin te maken, zullen niet plots veranderen in egoïsten. Soms moet je eens naar het andere uiterste gaan en dan voel je vanzelf wel wanneer je moet terugkeren. Het feit dat je je afvraagt of je niet te veel alleen aan jezelf denkt, is het bewijs dat je dat niet doet.”
“In onze maatschappij is het beter om voldoende voor jezelf te zorgen. Hoe beter je zorgt voor jezelf, hoe meer je er kan zijn voor anderen”, besluit Sofie. “Neem bijvoorbeeld ouders. Je bent geen betere ouder als je nooit nee zegt tegen je kinderen. Het tegenovergestelde is waar. Door grenzen te stellen en ook eens jezelf voorop te zetten, geef je het goede voorbeeld. De kans is groot dat je kinderen dan zullen durven opkomen voor zichzelf. En dat wil je uiteindelijk, toch?”
Omgaan met een smartphone, tablet of pc is voor velen dagelijkse kost. Maar hoeveel schermtijd is gezond? En moeten we niet op tijd nee zeggen tegen de lokroep van de digitale wereld?
Een algemeen cijfer plakken op ons schermgebruik is moeilijk, weet professor Koen Ponnet. “Maar 60% vindt dat ze te veel met een scherm bezig zijn. Mensen geven aan dat ze minder aandacht willen geven aan hun smartphone. Alleen slaagt slechts 15 tot 20% daar ook echt in.”
“Vroeger was er enkel het televisiescherm. Vandaag hebben we ons scherm altijd bij de hand. Het verschil met televisiekijken is dat daar een duidelijk stopsignaal is: als een programma afgelopen is, stop je. Wil je verder kijken, moet je iets anders zoeken. Bij een smartphone is dat niet zo, je kan eindeloos blijven scrollen.”
GRENZEN VERVAGEN
Digitale media hebben voordelen: we hebben sneller toegang tot informatie, leggen vlug contact met
elkaar … Het probleem zit in de kwaliteit van wat we online zien en de manier waarop we ermee omgaan. En dat heeft gevolgen voor je mentale welzijn, aldus Ponnet.
“Veel mensen gaan over hun grens, want die vervaagt. Je bent in je privétijd makkelijk bezig met je werk bijvoorbeeld. En je ziet vaak zaken die je eigenlijk niet wil zien. Op het internet staat ook veel rommel en negativiteit en dat werkt op ons gemoed.”
“Vaak zitten mensen achteraf met een schuldgevoel. ‘Waaraan heb ik nu mijn tijd besteed?’ Dat zie je vooral als ze ’s avonds constant op een scherm hebben gezeten.”
NEGATIEF ZELFBEELD
“Het is ook duidelijk dat digitale media, en vooral sociale-netwerksites, een grote invloed hebben op ons zelfbeeld. Mensen tonen de allerbeste kant van zichzelf. Dat is fijn, je laat zien hoe leuk het leven is. Maar
Koen Ponnet (48) Professor mediapsychologie, gespecialiseerd in toegepaste statistiek (Universiteit Gent)
• Gebruik je smartphone niet voor je gaat slapen. Leg hem zelfs het liefst buiten je slaapkamer. En gebruik hem niet als wekker.
• Download niet te veel apps. Durf te schrappen.
• Zet je notificaties af. Zo word je niet om de haverklap gestoord of afgeleid.
• Maak binnen het gezin afspraken over schermvrije momenten. Spreek bijvoorbeeld af dat aan tafel geen smartphones thuishoren.
• Spreek voldoende ‘offline’ af. Mensen halen nog altijd meer plezier uit sociaal contact dan uit online aanwezigheid.
• Beweeg, sport of zoek een andere hobby. (Fysiek) bezig zijn is de beste manier om niet op je smartphone te zitten.
als je je minder goed voelt en je ziet enkel die positieve berichten, kan dat je zelfwaardering omlaaghalen. Want jij bent niet zo goed bezig als die anderen.”
We leven in en met een beeldcultuur. “Constant bezig zijn met je scherm leidt je af, je kan je moeilijk focussen. Bovendien is het niet altijd eenvoudig om de waarheid van de leugen te onderscheiden. Dan gaat het niet alleen over fake news. Online is er overheersend veel aandacht voor perfectie, zoals het perfecte lichaam. Terwijl de realiteit iets anders laat zien. We merken dat vooral jongeren moeite hebben om dat verschil te zien.”
Wanneer wordt het te veel en moet je nee zeggen? “Dat is voor iedereen anders”, zegt Ponnet. “Werkt het voor jou bevrijdend om een paar dagen je mailbox niet te openen? Prima. Maar krijg je net stress als je na 2 dagen voor een berg aan onbeantwoorde berichten zit? Dan doe je dat natuurlijk niet.”
“Maak goede afspraken. Met jezelf, maar ook met je werkgever en sociale contacten. Spreek bijvoorbeeld af dat je voor je job via mail werkt en dat WhatsApp of Instagram een vriendschappelijk kanaal is. Constant bereikbaar zijn is niet haalbaar. Dat doet mensen snakken naar de zogenaamde digitale detox. Even weg zijn van alles en iedereen, offline gaan.”
Helemaal weg zijn van het internet is volgens Ponnet niet haalbaar. “Eens je online bent geweest, kan je er niet meer volledig van weggaan. Al ben je een week offline, je gegevens blijven beschikbaar. Studies tonen aan dat smartphonegebruik gewoontegedrag is. Het lukt om even minder met je telefoon bezig te zijn, maar na een tijdje grijp je terug naar je oude gewoonte.”
“ Eens je op het internet zit, kan je er nooit meer volledig van weggaan
Het komt erop neer om een goed evenwicht te vinden in het gebruik van je scherm. “Het is belangrijk om voldoende goede offline ervaringen te hebben. Bouw momenten in waarop je geen digitale connectie hebt. Maar romantiseer het niet. Wie vandaag zonder smartphone of scherm kan leven, is een luxebeest.”
“Stoppen met roken is inderdaad nee zeggen. Toch spreek ik eerder van ja zeggen: ja tegen een rookvrij leven. Zo krijg je niet het gevoel dat je iets moet weglaten, maar er iets bij wint”, weet tabacoloog Mark Heremans.
“60% van de rokers wil stoppen. Slechts een klein deel doet dat echt. Motivatie is belangrijk. Gebruik de ‘droomvraag’. Stel, je valt in slaap en wordt een jaar later zónder roken wakker. Wat zou er anders zijn?”
Een tabacoloog kan helpen. “Stoppen met roken met de hulp van een tabacoloog heeft 4 keer meer kans op slagen. Je krijgt ondersteuning en denkt aan zaken waarop je zelf niet kwam”, zegt Mark. “Zo denken veel mensen dat roken helpt bij stress, maar het tegenovergestelde is waar! Het zijn de zin naar een sigaret en de gedachte dat je die snel moet hebben die stress geven.”
“Roken is een verslaving met 3 delen. Er is een fysieke verslaving: je lichaam heeft nood aan nicotine. Maar er is ook een deel gedragsverslaving: je hersenen linken een sigaret aan een moment, plaats of gevoel. Roken na je ochtendkoffie is een goed voorbeeld. Ten slotte is er de psychologische verslaving. Die laat je denken dat er wel degelijk voordelen zijn aan roken.”
“Een tabacoloog helpt concrete triggers zichtbaar te maken. Sta stil per sigaret. Waarom rook je die? Hoe groot is de goesting? Wat geeft je die zin? Hoe voel je je daarbij? Eens je je triggers kent, kan je alternatieven zoeken.”
JE LICHAAM REAGEERT POSITIEF
“Na één week is de pure nicotinedrang in je lichaam weg. Van de fysieke verslaving ben je snel af.”
Het zijn de gedrags- en psychologische verslaving die het moeilijkst te doorbreken zijn. “Die zijn hardnekkiger en moeten langzaam uitdoven. Je mag ze nadien niet meer aanwakkeren. Dat wil zeggen: geen enkele sigaret meer”, geeft Mark mee.
Je merkt snel de positieve gevolgen. “Al na 20 minuten verbetert je bloeddruk en bloedsomloop. Na 24 uur beginnen je longen te zuiveren. Eens de nicotine uit je lichaam is – na ongeveer 48 uur – wordt je smaak- en reukzin beter.”
Daarnaast zijn er de effecten op lange termijn. “Na een jaar zonder sigaret verlaagt je risico op een hartziekte met de helft. Na 5 jaar niet roken daalt het risico op een beroerte met 50%. 10 jaar later neemt de kans op longkanker zelfs gevoelig af.”
Rookvrij leven heeft ook een grote impact op je mentale welzijn. “Zeker mensen die het mentaal moeilijk hebben, kunnen er erg op vooruitgaan. Personen die eerder last hadden van angst- of stemmingsproblemen kunnen merken dat het veel beter gaat.”
webinar ‘Stoppen met roken, het kan’
Weet je niet goed hoe je kan stoppen met roken? Volg het gratis webinar waarin Mark Heremans haalbaar advies en praktische tips geeft. En maak kans om zijn boek ‘Nu stop ik echt met roken’ te winnen.
Het helpt je in 6 stappen naar een leven zonder de sigaret. Wanneer?
Woensdag 15 januari 2025 om 20 uur.
Inschrijven?
Ga naar www.solidaris.be/webinars
JOETZ organiseert vakantiekampen voor kinderen en jongeren in uiteenlopende thema’s. Van avontuurlijk tot creatief, voor ieder wat wils! Als Solidaris-lid geniet je bovendien van een exclusieve korting op de inschrijvingsprijs. Scan de QR-code of ontdek het volledige aanbod op www.joetz.be!
Na een ongeval of ziekte is het niet altijd vanzelfsprekend om je (zelfde) werk te hervatten. Maar er bestaan mogelijkheden om je werkplek en taken aan te passen aan je situatie. Misschien kan je geleidelijk weer opstarten na een burn-out of langdurige ziekte. Of kan je op een andere manier opnieuw je ritme vinden. Zelfs als je situatie blijvend verandert, kan je betekenisvol werken.
Terugkeren naar het werk na een lange afwezigheid is niet altijd makkelijk. Gelukkig hoef je dat niet alleen te doen. Met de juiste ondersteuning van je ziekenfonds ontdek je de oplossingen die bij jou passen, zodat je opnieuw vol vertrouwen aan de slag kan gaan.
Je wil graag weer de voldoening voelen van een productieve shift. Of je mist het plezier van het contact met collega’s of klanten. Gaan werken geeft ook structuur aan je dagen. Aan het werk zijn en je gewaardeerd voelen dragen bij aan je welzijn. En er is natuurlijk het inkomen: geld hebben we allemaal nodig. Ook als je geest of je lichaam nog niet klaar zijn voor een volledige terugkeer, bestaan er heel wat opties. Jawel, je kan zachtjes opstarten. Je kan kleine stapjes zetten, terwijl je nog aan het herstellen bent.
Er zijn véél opties, dus neem je tijd om die te verkennen. Als je weet wat je aankan, hoe zou jij dan de eerste stap zetten?
• Je vertrouwde job opnemen met aanpassingen voor je gezondheid, zoals minder belastende taken?
• Je vertrouwde job halftijds of 3/4 opstarten?
• Een andere job opnemen die je wel kan uitvoeren met je gezondheid?
• Vrijwilligerswerk doen of een andere zinvolle tijdsbesteding zoeken?
• Een nieuw beroep leren?
“Vaak denken mensen dat je niets mag doen als je arbeidsongeschikt bent. Je bent ziek, dus je kan niks. Túúrlijk kan je iets. Al werk je maar één dag per week, je bent vertrokken. Je proeft weer van wat het is om te functioneren. Onderschat de positieve invloed daarvan niet. Mats, terug naar werk-coördinator
De stap zetten lukt beter met hulp. En die is er! Gratis, met ervaring en expertise, en met aandacht voor jouw gezondheid.
1. Bij Solidaris: een terug naar werkcoördinator van ons ziekenfonds overloopt samen met jou je opties en helpt je om de gepaste begeleiding te vinden. Elk traject is anders en is gemaakt op jouw maat. Je kan rekenen op een heel team met administratieve en medische kennis. Als het nodig is, verwijst de terug naar werkcoördinator je door naar andere instanties die je kunnen helpen. Wie arbeidsongeschikt is en graag aan het werk wil, kan altijd zélf contact opnemen met de terug naar werk-coördinator. Hoe lang je arbeidsongeschikt bent maakt niet uit.
“ Mijn terug naar werk-coördinator liet me inzien dat ik het gewoon moet proberen.
Lukt het niet? Dan kan ik nog kijken om een andere weg in te slaan.
Rosalia zat 3 jaar thuis met zware rugproblemen. Ze nam contact op met de terug naar werk-coördinator omdat ze het werk miste.
TIP: twijfel je of je klaar bent voor werk? Dat is heel normaal. Onze terug naar werk-coördinator kijkt samen met jou wat kan en wat (nog) niet. Zo leer je jouw mogelijkheden kennen en kan je de keuze maken die goed voelt voor jou. Maak dus zeker een afspraak, ook als je nog twijfels hebt.
2. Bij het bedrijf waar je werkt: je kan spontaan advies vragen aan de preventieadviseur of arbeidsarts van je werk. Die verwijst je door naar de personen die jou het beste kunnen helpen.
3. Bij de VDAB: ben je langer dan één jaar weg van de werkvloer? Klop dan gerust zelf rechtstreeks aan bij de VDAB. De VDAB is de arbeidsbemiddelingsdienst van de Vlaamse overheid. In Brussel kan je daarvoor terecht bij Actiris, in Wallonië bij Forem. Die diensten begeleiden jou naar ander werk.
Om iedereen dezelfde kansen te geven, stuurt ons ziekenfonds je na 10 weken arbeidsongeschiktheid altijd een online vragenlijst op. Vul die zeker in. Op basis van de vragenlijst en de informatie in je dossier maakt de adviserend arts een inschatting van jouw mogelijkheden om opnieuw aan het werk te gaan.
Voel je je nog niet klaar om weer (volledig) aan de slag te gaan? Geen probleem. Zijn er wel al opties? Dan word je uitgenodigd voor een afspraak om die samen te bespreken. Op die manier vinden veel mensen vlotter de oplossing die het best bij hen past.
Meer weten?
Ontdek alle mogelijkheden om op eigen tempo weer aan het werk te gaan op www.solidaris.be/terug-naar-werk. Je vindt er ook verhalen van mensen die vertellen over hun drempels én hun vooruitgang. Surf naar www.terugnaarwerktrajecten.be, een website van het RIZIV, voor alle informatie over de terugkeer naar werk tijdens je arbeidsongeschiktheid.
“Verlegenheid is geen gebrek”
Manouk van Egmond (33 jaar)
Journaliste en auteur van het boek ‘Zelfs vogels zijn verlegen’
Verlegenheid, wat is dat eigenlijk?
En waarom vinden we het erg om verlegen te zijn? Journaliste Manouk van Egmond is zelf een verlegen persoon en schreef er een boek over.
“Verlegenheid is een vorm van terughoudendheid in sociale situaties die ervoor zorgt dat iemand zich afwachtend opstelt”, legt Manouk uit. “Het komt voornamelijk voor in nieuwe, onwennige omgevingen waarbij een persoon zich niet gemakkelijk voelt.”
VERLEGEN OF INTROVERT?
We verwarren verlegenheid weleens met introvert zijn, omdat introverte mensen ook rustiger en bedachtzamer zijn. Toch zijn er verschillen, duidt Manouk. “Verlegenheid is een stukje introversie met een beetje neuroticisme. Neuroticisme is een wetenschappelijke term die verwijst naar onzekerheid, schaamte en soms ook angst.”
“Introverte mensen verkiezen bijvoorbeeld kleine groepjes vrienden boven luide feestjes met veel volk, omdat ze niet van drukte houden”, gaat ze verder. “Bij verlegen mensen is dat vaak ook zo, maar er zit nog een stukje onzekerheid of gebrek aan durf bij. Zij durven moeilijker in hun eentje een druk sociaal evenement binnenstappen.”
VERLEGEN OP VERSCHILLENDE MANIEREN
Ongeveer de helft van de mensen beschouwt zichzelf als ‘eerder verlegen’. Ongeveer 15% daarvan ziet verlegenheid als een echte karaktertrek. Dat wil zeggen dat ze in relatief veel situaties verlegen zijn. “Verlegenheid is voor een groot deel genetisch bepaald”, weet Manouk. “En zowel kinderen als volwassenen kunnen verlegen zijn.”
“ Het helpt niet om verlegen mensen ongewild in de belangstelling te plaatsen door op te merken dat ze zo stil zijn
Er zijn verschillende soorten van verlegen gedrag. “Sommige mensen blozen, anderen stotteren of zweten”, vertelt ze. “Ikzelf probeer zoveel mogelijk vragen te stellen om de aandacht op anderen te vestigen.”
Verlegenheid is heel individueel en kan zelfs afhankelijk zijn van de situatie. Je hoeft niet altijd en overal verlegenheid te voelen om een verlegen persoon te zijn. “Zelf ben ik op de dansvloer totaal niet verlegen, maar tijdens een vergadering of presentatie voor een groep kan ik erg nerveus zijn”, geeft Manouk mee. “Bij andere mensen is het net andersom.”
Onze samenleving beschouwt verlegenheid als een soort van gebrek of een karaktereigenschap die je het best kan afleren. “Dat is historisch gegroeid”, vertelt Manouk.
“De laatste decennia leggen we steeds meer de nadruk op zelfexpressie. We moeten zelfvertrouwen uitstralen en ons duidelijk laten gelden om succesvol te zijn. We willen opvallen, veel vrienden maken en een sterke indruk nalaten.”
Die eigenschappen staan haaks op verlegenheid. “Eigenlijk is verlegenheid het tegengestelde van assertiviteit (zelfverzekerd zijn) en dat beloont onze samenleving niet”, knikt Manouk. “Verlegen mensen treden minder snel op de voorgrond en daarom zien we verlegenheid als een eigenschap die succes verhindert.”
STEL VERLEGEN MENSEN OP HUN GEMAK
Om die reden raden we mensen aan om minder verlegen te zijn, maar dat werkt niet. “Zoiets heeft het tegenovergestelde effect”, vindt Manouk. “Verlegen mensen kunnen het gevoel krijgen dat ze niet genoeg zijn of niet genoeg doen. Dat is negatief voor hun zelfvertrouwen.”
Merk je op dat iemand verlegen is, dan werkt het beter om die persoon gerust proberen te stellen. “Spreek zo iemand niet aan in een grote groep”, raadt Manouk aan. “Knoop een één-op-ééngesprek aan of geef een compliment,
zodat de verlegen persoon zich comfortabel begint te voelen.”
“Zorgen voor een veilige omgeving is belangrijk om verlegenheid te verminderen. “Het helpt niet om verlegen mensen ongewild in de belangstelling te plaatsen door op te merken dat ze zo stil zijn”, gaat ze verder. “Verlegenheid gaat sneller weg als ze zich op hun gemak en veilig voelen.”
VOORZICHTIGE VISSEN
Manouk benadrukt dat er ook heel wat positieve eigenschappen verbonden zijn aan verlegenheid. “Verlegen mensen zijn loyale en empathische vrienden. Ze zijn goed in observeren, werken nauwkeurig en kunnen situaties goed inschatten. Die positieve kant van een verlegen persoonlijkheid wordt vaak niet gezien, omdat we verlegenheid beschouwen als een losstaande eigenschap die je moet overwinnen.”
Bovendien is verlegenheid niet uitsluitend menselijk: het komt bij alle dieren voor en heeft een evolutionair nut. Vissen kunnen bijvoorbeeld verlegen zijn. “Een school vissen bestaat altijd uit eerder brutale en eerder verlegen vissen”, weet Manouk. “Brutale vissen zijn nieuwsgieriger en zoeken sneller naar eten, maar ze
Spontane vissen zijn nieuwsgieriger, maar ook makkelijkere prooien voor roofdieren. Verlegen vissen zorgen ervoor dat hun soortgenoten minder risico’s lopen. Ze houden elkaar in evenwicht.
zijn ook makkelijkere prooien voor roofdieren. Verlegen vissen zorgen ervoor dat hun soortgenoten minder risico’s lopen. Ze houden elkaar in evenwicht.”
Sommige mensen zijn zo verlegen dat ze bepaalde sociale situaties uit de weg gaan. “Ongeveer 8% van de echt verlegen mensen ontwikkelt een problematische vorm van verlegenheid, die zich uit in sociale angst”, zegt Manouk. “Vaak ontstaat die angst door negatieve en afwijzende reacties op verlegenheid door de omgeving.”
Manouk zelf had vroeger last van bloosangst. “Dat belemmerde me tijdens mijn studententijd. Ik vond het bijvoorbeeld vreselijk om naar de les te gaan of een boek terug te brengen naar de bibliotheek”, vertelt ze. “Ik heb professionele hulp gezocht en dat heeft me enorm geholpen.”
Heb je het gevoel dat verlegenheid je sociale en/of dagelijkse leven belemmert? Dan kan het nuttig zijn om te praten met een psycholoog. Solidaris betaalt een deel van je kosten terug. Alle info vind je op www.solidaris.be/psycholoog
Win ‘Zelfs vogels zijn verlegen’
Zin om meer te lezen? Solidaris geeft 3 exemplaren weg van Manouks boek ‘Zelfs vogels zijn verlegen’. Stuur vóór 15 februari 2025 een mail naar s-magazine@solidaris.be en vertel ons waarom jij wil winnen.
“Rock Werchter is een van mijn favoriete festivals. Op muziek staat geen leeftijd, er zijn ook veel artiesten die ouder zijn dan ik die op het podium staan
Evelyn (69) uit Brugge woonde in Spanje en had ook 12 jaar lang een koffiebar in Ierland. Ze kwam terug naar België, maar wil de wereld blijven rondreizen. Dat avontuurlijke trekje combineert ze met liefde voor concerten en festivals.
“Niet iedereen boven de 60 wil oud zijn. Ik ben blij met mijn leeftijd. Als 65-plusser moet je nog de dingen kunnen doen die je misschien ervoor nooit hebt kunnen doen”, zegt ze.
“Mijn reis naar Boston om Pearl Jam te zien blijft me bij. Ik ging verder naar New York en Washington. Een mooie reis, die ik in mijn eentje deed.”
Ageïsme, het is een term die verwijst naar hoe we denken in stereotypen, vooroordelen en discriminatie over ouderen. Ze worden (te) snel opzijgeschoven. Maar 55-plussers zijn wel degelijk actief en gedreven, hebben een mening, zijn leergierig en geïnteresseerd in de wereld, zijn sportief, hebben seks, betekenen iets op de werkvloer … Ontdek het in een fototentoonstelling van S-Plus waarin Evelyn en 25 andere 55-plussers zich voorstellen.
• 3-29 juni: bibliotheek Sint-Niklaas
• 1-27 juli: Tinnenpot Gent
• 1-31 juli: Exporuimtes Tienen (onder vredesgebouw), Grote Markt 6
• 1-30 oktober: Begijnhofkerk Mechelen
• 14 november - 11 december: bibliotheek Tweebronnen Leuven
Data en locaties kunnen veranderen. Bekijk de laatste info op www.s-plusvzw.be/ ageisme of scan de QR-code.
Bij Solidaris krijg je als lid voor meer dan 3000 euro aan sterke voordelen en terugbetalingen in ruil voor een lage bijdrage. Want jouw gezondheid en geluk, daar werken wij elke dag aan mee.
Jolien (32) en Jasper (31) uit Beveren-Leie sloten zich vorig jaar aan bij Solidaris. En dat was een bewuste keuze. Een keuze voor zichzelf en voor hun hele gezin dat intussen 3 kindjes telt. Ze vertellen waarom ze voor ons ziekenfonds kozen.
“Het kantoor om de hoek binnenstappen. Een bewijsje van mijn sportlessen inscannen en online indienen, zodat ik mijn terugbetaling krijg. Iets nakijken of aanpassen in mijn online ziekenfondsdossier ... Iets regelen bij Solidaris gaat supervlot”, vertelt Jolien.
“En dan zijn er nog de voordelen. Omdat ik bij Solidaris ben aangesloten, krijg ik elk jaar een voordeel van 75 euro op de aankoop van mijn lenzen. En toen we vorig jaar onze dochter Lucile verwelkomden, kregen we een mooi geboortegeschenk dat we zelf mochten kiezen. 3 maanden later kregen we een degelijke autostoel cadeau”, lacht Jolien.
PERSOONLIJKE AANPAK
“Een goede dienstverlening met een persoonlijke aanpak, dat vind ik belangrijk bij een ziekenfonds. Het gaat namelijk over je gezondheid én die van heel je gezin. Voor mij is dat een van de belangrijkste zaken in het leven. Dat zit echt goed bij Solidaris”, vindt Jasper.
“Als ik bel met een vraag, kijken ze ook of ik nog recht heb op andere voordelen waaraan ik zelf niet gedacht had. Het is meer dan het papierwerk: ze bieden workshops, gezondheidssessies en -consultaties aan. En dat tegen een lage ledenbijdrage.”
“De tandverzekering DentaPlan vind ik ook interessant. Als onze kinderen later met 3 tegelijk moeten beugelen, hoeven we ons minder zorgen te maken over de tandartsfacturen. Ik weet al dat Julien, Cosette en Lucile met een mooi gebit door het leven zullen gaan. Onbetaalbaar!”
Dit zijn de voordelen van het gezin van Jolien en Jasper:
meer dan 1000 euro aan geboortevoordelen
medewerkers die elke dag voor je klaarstaan
tot 125 euro terugbetalingen en kortingen op brillen en lenzen laagste ledenbijdrage en snelle terugbetalingen
een kantoor in de buurt én een digitaal loket binnen handbereik een tandverzekering met hoge terugbetalingen
Ontdek meer sterke voordelen Ken jij onze sterke terugbetalingen voor brillen, lenzen en logopedie al? Of wil je meer weten over onze tandvoordelen voor jong en oud? Ontdek het op www.solidaris.be/ledenvoordelen
Wat is nieuw of gewijzigd sinds 1 januari 2025? Ga naar www.solidaris.be/2025
Geert Dom (66 jaar) Professor, dokter en verslavingsexpert
Je kent het wel: een wijntje bij het koken, een fris pintje op een terras of een glaasje cava om te aperitieven. Alcoholgebruik zit in onze cultuur, maar toch zijn de gevolgen van alcohol voor ons lijf duidelijk. Professor Geert Dom legt uit hoe alcohol ons lichaam op korte en lange termijn beïnvloedt.
Als je een slok alcohol drinkt, begint een fascinerend proces door je hele lichaam. Afhankelijk van de hoeveelheid alcohol die je drinkt, nemen die effecten toe. “Als je te veel drinkt, heb je de dag erna een kater”, legt professor Dom uit. “Dat is een ontstekingsreactie van je lichaam: je hebt hoofdpijn en je bent misselijk.”
EFFECTEN OP LANGE TERMIJN
“De meeste mensen denken dat het daarbij blijft”, voegt hij toe. “Maar heel wat effecten van alcohol hebben een langdurige invloed op ons lichaam, ook als je niet dronken bent geweest. Die gevolgen zijn minder bekend, omdat we ze niet op korte termijn voelen. Het lijstje is ontzettend lang, met meer dan 200 aandoeningen die we rechtstreeks aan alcoholverbruik kunnen verbinden. Denk maar aan huidaandoeningen, hart- en vaatziekten en kanker.”
Alcohol altijd en volledig uit je leven dan? Dat is misschien
extreem, maar je drinkt het best zo weinig mogelijk. Ga alvast niet over 10 glazen per week en 4 glazen per dag. En zorg altijd voor 2 alcoholvrije dagen per week. Een alcoholvrij leven blijft het veiligst (voor jezelf en anderen) en gezondst.
BEWUST(ER)
“Minder alcohol drinken heeft allerlei positieve effecten op je gezondheid en welzijn”, vindt professor Dom. “Je slaapt vaster, hebt meer energie en een helderder gevoel in je hoofd”, zegt hij. “Na een paar weken merk je ook dat je huid gezonder is en dat je je makkelijker kan concentreren. Je voelt je gewoon beter.” Dom besluit dat het nuttig is om deel te nemen aan initiatieven als Tournée Minérale. “Een uitgelezen mogelijkheid om je lichaam te detoxen van alcohol, en de positieve effecten te ervaren”, glimlacht hij. “Je lijf zal je dankbaar zijn.”
Als je een slok alcohol drinkt, glijdt die voorbij de slijmvliezen in je mond. Door te slikken komt de alcohol in je keelholte terecht. “Je hebt het misschien zelf al gemerkt, maar alcohol vermindert onze speekselproductie”, zegt professor Dom. “Daardoor krijg je een droge mond en een slechte adem.”
Alcoholische dranken met veel suiker of zuren, zoals wijn en cocktails, tasten je tandglazuur aan. Daardoor verkleuren je tanden en zijn ze minder wit.
Hoe hoger het percentage alcohol in je drankje, hoe meer kans op irritatie
Via je slokdarm komt de alcohol binnen in je maag. De maag neemt 20% van de alcohol op in je bloed. De andere 80% gaat door naar je dunne darm, die de resterende alcohol opneemt. “Als je maag leeg is, komt de alcohol meteen in je bloed terecht”, zegt professor Dom. “Een volle maag helpt de opname in je bloed te vertragen. Je hebt vast ook al gemerkt dat je alcohol minder snel voelt als je eerst gegeten hebt.”
van de slijmvliezen in je mond- en keelholte. “Dat kan leiden tot aandoeningen in je tandvlees, gaatjes en tandbederf. Ook daardoor zal je adem onfris ruiken”, knikt Dom.
Regelmatige irritatie van je monden keelholte vergroot het risico op kanker. “Mond-, keel-, en slokdarmkanker zijn veelvoorkomende kankers die veroorzaakt kunnen worden door alcoholgebruik”, weet Dom. “Alcohol bevordert bovendien de opname van schadelijke stoffen als tabak, dus voor rokers is het risico nog hoger.”
Alcohol irriteert het slijmvlies van je maag en verhoogt de aanmaak van maagzuur. “Als je op korte tijd te veel drinkt, wordt je maag overprikkeld. Je voelt je misselijk en moet misschien braken”, legt Dom uit. “Mensen met een gevoelige maag kunnen ook last hebben van brandend maagzuur.”
In je darmen verstoort alcohol de gezonde darmbacteriën. Dat veroorzaakt klachten als diarree, buikpijn en een opgeblazen gevoel.
Al na 20 minuten bereikt alcohol je lever, die hard begint te werken om de alcohol te verwerken. “Je lever is als het ware de ‘filter’ van je lichaam en moet elke druppel alcohol verwerken”, zegt professor Dom. “Je lever verwerkt ongeveer één alcoholische consumptie per uur. Als je meer drinkt, kan je lever niet meer volgen en word je dronken.”
Als je langdurig of regelmatig veel drinkt, beschadig je je lever. Dat kan leiden tot verschillende aandoeningen, zoals leververvetting (verstoring
van het vermogen van je lever om vetten af te breken), leverontsteking of levercirrose (littekenweefsel vervangt het gezonde leverweefsel). “Leververvetting komt al voor na een korte periode van alcoholgebruik.”
Leveraandoeningen hebben gevolgen voor de werking van je andere organen. “Leverziektes hebben een grote invloed op je energieniveau en algemene gezondheid”, waarschuwt Dom. “In het ergste geval kunnen ze zelfs dodelijk zijn.”
Alcohol komt via je bloed in je hersenen terecht. Daar beïnvloedt alcohol voornamelijk de communicatie tussen onze hersencellen. “Je stemming, beweging en gedrag veranderen”, verduidelijkt professor Dom. “Alcohol beïnvloedt het deel van je hersenen dat sociale remmingen stuurt, dus je voelt je ontspannen, socialer en losser.”
Naarmate je meer alcohol drinkt, heeft het ook invloed op je coördinatie en geheugen.
“Alcohol vertraagt de werking van ons brein. Je reactiesnel heid daalt, je vergeet waarover het gesprek ging en je hebt minder controle over je lichaam”, gaat hij verder. “Je kan niet meer op één lijn lopen of begint met een dubbele tong te spreken.”
Langdurig alcoholgebruik kan de verbindingen tussen hersen delen blijvend verzwakken. “Dat heeft negatieve gevolgen op je geheugen, concentratie en ook op je gemoed.”
Alcohol heeft een direct effect op je hart en bloedvaten. “Je bloed verspreidt de alcohol gelijkmatig door je lichaam. Dat zorgt ervoor dat je bloedvaten verwijden”, legt professor Dom uit. “Daarna stijgt je hartslag en versnelt je ademhaling. Je krijgt het warm en je begint misschien wat te blozen.”
Alcoholgebruik is ook een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten. “Bij langdurig gebruik verhoogt alcohol je bloeddruk”, weet Dom. “Hoge bloeddruk
Omdat alcohol de oppervlakkige bloedvaten in ons gezicht verwijdt, krijgen veel mensen een blos op de wangen. “Een alcoholblos is vaak al na één alcoholisch drankje zichtbaar”, vertelt professor Dom. “Anderen hebben ook last van een licht opgezwollen gezicht.”
Professor Dom haalt aan dat alcohol een negatief effect
heeft op huidaandoeningen, zoals acné of psoriasis. “Acné verergert omdat alcohol je hormonenbalans verstoort”, verklaart Dom. “Psoriasis is een chronische ontstekingsreactie van je huid, die zich uit in rode, schilferige plekken op het lichaam. Minder alcohol drinken heeft een opvallend positief effect op de behandeling.”
kan op termijn leiden tot hartinfarcten, beroertes en hartritmestoornissen.”
Naast een hoge bloeddruk kan alcohol een ontsteking van de hartspier veroorzaken. De hartspier verzwakt en kan minder goed bloed rondpompen. In het slechtste geval leidt dat tot hartfalen (een aandoening waarbij je hart te zwak wordt om voldoende bloed te voorzien aan de weefsels in je lichaam).
komen vaak voor bij langdurig
Doe mee aan Tournée Minérale
Ga de uitdaging aan en drink in februari een maand geen alcohol. Zo ervaar je wat een maandje zónder met je doet. Niets te verliezen, veel bij te winnen! Alle info vind je op www.tourneeminerale.be
Jeroen Ooms (53)
Houdt van vrijwilligerswerk en uitstapjes met zijn kinderen
Op zijn 41ste werd Jeroen geopereerd aan zijn hart. Er waren onverwachte complicaties en hij kreeg meermaals een hartstilstand. “Ik heb blijvende schade aan mijn hart. Van de ene dag op de andere werd ik zorgbehoevend”, legt hij uit.
“Ik neem dagelijks veel medicatie. 2 keer per maand komt een thuisverpleegkundige langs om die klaar te zetten en mijn bloed te nemen.” Daarnaast helpt een gezinshulp van i-mens Jeroen wekelijks met huishoudelijke taken, zoals het bed opmaken, boodschappen doen en stofzuigen.
Zorg nodig? Neem contact op met Solidaris
Kan je net als Jeroen hulp gebruiken? Neem contact op met ons ziekenfonds. Wij bekijken welke hulp het beste is voor jouw situatie en we helpen je met de aanvraag. Ga naar www.solidaris.be/zorg of bel 03 285 44 44.
Vraag een personenalarmsysteem aan bij Zorg&Meer
Een personenalarm is een handig hulpmiddel voor wie een dagje ouder wordt of extra zorg nodig heeft. Surf naar www.zorgenmeer.be/ personenalarm voor meer informatie en om een personenalarm aan te vragen. Of bel 078 153 153.
Thuisverpleging € 0
Solidaris betaalt de thuisverpleegkundige rechtstreeks, waardoor je zelf niets betaalt. Voor sommige prestaties is er geen tussenkomst en betaal je een bijdrage. Zo betaalt Jeroen zelf 15 euro voor een bloedafname.
Gezinszorg (4 uur per week)
€ 116,10/maand de kostprijs is gebaseerd op je inkomen en gezinssamenstelling
Huur personenalarmsysteem € 25/maand De rekening van Jeroen
€ 141,10 /maand
Defibrillator en personenalarm
Jeroen heeft een interne defibrillator omdat hij hartritmestoornissen heeft. Dat toestel geeft zijn hart een shock als het nodig is (bijvoorbeeld als hij een hartstilstand krijgt) en herstelt zijn hartritme.
“Daarom heb ik ook een personenalarmsysteem van Zorg&Meer. Als ik voel dat mijn hartritme niet goed is, duw ik de knop van mijn personenalarm in. De alarmcentrale belt meteen een van mijn contactpersonen, in mijn geval mijn buurman of familie. Zij komen dan langs om te kijken of alles goed met me gaat na de shock van de defibrillator.”
Als de contactpersonen niet antwoorden, worden de hulpdiensten verwittigd. Het personenalarmsysteem heeft een gps, waardoor de alarmcentrale de exacte locatie van Jeroen kan doorgeven.
Genoeg bewegen, gezond en gevarieerd eten, mentaal en fysiek in balans zijn en sociaal contact, zijn de basis van een gezonde levensstijl. En daar blijft Solidaris op inzetten met gezondheidsconsultaties.
WELL2DAY WORDT
SOLIDARIS GEZONDHEIDSCONSULTATIES
LAAGDREMPELIG
Goed voor jezelf zorgen, dat is toch vanzelfsprekend? En toch: weinig tijd, lichamelijke kwaaltjes, andere prioriteiten, te duur … We kennen de uitvluchten allemaal.
Daarom startte ons ziekenfonds zo’n 15 jaar geleden met Well2DAY, om je op weg te zetten naar een gezond leven.
Vanaf nu spreken we niet meer over Well2DAY, maar over ‘Solidaris gezondheidsconsultaties’. Wat verandert er voor jou? Helemaal niets. Onze dienstverlening blijft hetzelfde. Onze professionals ook. Alleen de naam ‘Well2DAY’ verdwijnt.
Betaalbare sessies bij de psycholoog, diëtist, pedicure, maar ook tal van workshops, lessenreeksen yoga
en mindfulness ... kortom, een compleet aanbod voor je gezondheid. Laagdrempelig, op maat en in jouw buurt. Bovendien betaalbaar, want als lid krijg je tot 50 % korting op de marktprijs. Ons doel: je op weg zetten naar een gezonder leven. Op alle vlakken.
Ongetwijfeld het meest populair: de pedicure. “Ik loop precies op wolkjes”, horen we dikwijls als mensen buitenkomen.
Onze pedicures doen zowel preventieve als gespecialiseerde voetverzorging. Ze voorkomen voetproblemen en helpen je ook als je voeten extra aandacht nodig hebben, bijvoorbeeld bij diabetes, reuma en andere medische aandoeningen.
Je kan kiezen tussen 2 behandelingen. Tijdens een basisbehandeling van 30 minuten knipt de pedicure je nagels, maakt je nagelriemen en -wallen schoon en verlost je van eelt. Hebben je voeten extra aandacht nodig of heb je specifieke problemen, zoals likdoorns of ingegroeide nagels? Boek dan een intensieve behandeling van 45 minuten. Je kan een afspraak maken op 17 verschillende locaties. Huisbezoeken zijn niet mogelijk.
EEN LUISTEREND
OOR BIJ DE PSYCHOLOOG
Stilaan verdwijnt het taboe rond psychologische begeleiding. Gelukkig maar. Het is helemaal oké om tips te vragen of je hart te luchten bij een neutraal persoon. Die helpt je om vastgeroeste denkpatronen los te laten en om alles in perspectief te zien. Je kan op heel wat plaatsen terecht zonder wachttijd. Heb je een specifiek probleem? Dan kan je ook langsgaan bij onze pijnpsychologen, seksuologen, relatie- en gezinstherapeuten …
Niet alleen volwassenen zitten soms in de knoop. Ook kinderen hebben het niet altijd makkelijk. Kinderpsychologen gaan op een speelse manier aan de slag als je
kind kampt met problemen, zoals faalangst, een laag zelfbeeld of sociale problemen. Bij sommige van onze psychologen die aangesloten zijn bij een netwerk voor geestelijke gezondheidszorg kan jij of je kind terecht tegen een extra voordelig tarief als je aan bepaalde voorwaarden voldoet.
3
Wil je gezonder leren eten, enkele kilo’s kwijtraken of heb je specifieke vragen over voeding (bijvoorbeeld bij bepaalde aandoeningen, zoals diabetes, harten vaatziekten, maag- en darmproblemen)? Onze diëtisten vertrekken vanuit jouw wensen. Ze stellen een aangepast voedingsplan op onder het motto: gezond eten kan ook lekker zijn.
Je kan terecht op meer dan 25 locaties en in ziekenfondskantoren in de provincie Antwerpen voor gezondheidsconsultaties.
• Huidverzorging (algemeen en bij kanker)
• Klankschalenconcerten
• Logopedist
• Massage (klassiek en shiatsu)
• Meditatie
• Mindfulness
• Ouder- en kindyoga
• Personal training in groep
• Pilates
• Podoloog
• Stoelyoga
• Tabacoloog
• Verbindende communicatie
• Yoga
• Zwangerschapsyoga
Of je begeleiding zoekt van een diëtist, een sessie met een psycholoog, een relaxmoment bij de pedicure, of workshop of training … Je vindt ons volledige aanbod en onze tarieven op www.solidaris.be/ gezondheidsconsultaties
Ken jij CoZo al? Neen, het is geen gezelschapsspel. Het is een digitaal gezondheidsplatform waarop je je patiëntengegevens kan vinden. Maar wat staat er dan precies op CoZo? Wie gebruikt het en waarom? Een woordje uitleg.
WAT IS COZO?
CoZo staat voor het Collaboratief Zorgportaal. Het is een online platform waar verschillende zorginstellingen gegevens beschikbaar stellen voor hun patiënten en voor andere zorgverleners. Het gaat om zorginstellingen zoals:
• ziekenhuizen
• psychiatrische instellingen
• laboratoria
• radiologiepraktijken
!• … Er bestaan andere gezondheidsplatformen die niet (volledig) verbonden zijn met CoZo. De meeste gelukkig wel. Denk aan Mynexuzhealth. Als je op meerdere plaatsen op consultatie moet gaan, vind je alles gebundeld terug in CoZo.
WAT VIND JE IN COZO?
Je vindt er gezondheidsgegevens die voor jou beschikbaar zijn, zoals:
• je resultaten van labo-onderzoeken en scans
• je verslagen na een operatie in het ziekenhuis
• je ontslagbrief uit het ziekenhuis met richtlijnen voor opvolging
• je vaccinatiegegevens
• je Sumehr: dat is de korte medische samenvatting die je huisarts van je bijhoudt om je medische voorgeschiedenis te kennen
• …
WAAR VIND JE COZO?
• Via de website www.cozo.be.
• Via de app CoZo die je kan downloaden in de Apple Store of Google Play Store.
WEES VOORZICHTIG MET DE INTERPRETATIE
Veel informatie in CoZo is bedoeld voor je dokter of andere zorgverleners. Het gaat dan bijvoorbeeld over je medische voorgeschiedenis, welke wondverzorging of kinesitherapie er nodig is na je opname, welke medicatie je voorgeschreven krijgt. Die documenten zijn vaak niet zo makkelijk te begrijpen, omdat ze medische termen bevatten en niet geschreven zijn voor jou als patiënt. Heb je vragen? Neem dan zeker contact op met de dokter die jou behandelt.
EXTRA INFO OF HULP NODIG?
Surf naar www.cozo.be/patient
1. Klik links van de foto op ‘Inloggen op CoZo als patiënt’ of rechtsboven op ‘Inloggen’.
2. Meld je aan via het overheidsplatform CSAM. Dat is een officiële, beveiligde manier om je aan te melden bij verschillende online diensten van de overheid. Heb je hulp nodig om je aan te melden? Kijk op www.csam.be
1. Voordat je de app kan gebruiken, moet je hem eerst activeren via de website www.cozo.be
2. Het stappenplan om de app te registreren en te installeren vind je via www.cozo.be/patient.
3. Zodra je de app geïnstalleerd en geregistreerd hebt, kan je een pincode instellen om hem te gebruiken.
Dat kan enkel op de website www.cozo.be. De app kan je daarvoor niet gebruiken. Meld je aan op www.cozo.be via CSAM. Daarna krijg je de keuze om aan te melden als ‘burger’ voor jezelf of voor je kind. Kies de naam van je kind voor wie je de gegevens wil zien.
Op de website vind je links het menu om te vinden wat je zoekt.
In de app vind je het menu zoals hieronder. Je kan altijd terugkeren naar dat menu door linksboven op de 3 liggende streepjes te klikken.
Alles over digitale gezondsheidsplatformen
Heel 2025 belichten we in S-magazine telkens een ander gezondheidsplatform dat je online kan raadplegen. Dit vind je in de volgende edities van S-magazine:
• Mijn Geneesmiddelen waarin je jouw medicatieschema en voorschriften online kan beheren.
• Helena, het portaal voor communicatie met je arts (voorschriften, attesten) en je apotheker (reservatie van geneesmiddelen).
• Het vernieuwde internetloket van Solidaris (e-Mut).
• Een handig overzicht van alle digitale platformen.
ZORG VOOR JEZELF DOORLIGWONDEN
Mensen die veel liggen of zitten om medische redenen kunnen last krijgen van doorligwonden. In medische termen: decubitus. Wanneer doorligwonden niet goed verzorgd worden, zijn ze niet alleen pijnlijk, maar kunnen ze ook ernstige medische gevolgen hebben. Hoog tijd om de oorzaken, risicofactoren en voorzorgsmaatregelen van dichtbij te bekijken. Ergotherapeute Sofie legt uit.
WAT IS DECUBITUS?
“Decubitus ontstaat als je langdurig en zonder voldoende beweging in dezelfde houding zit of ligt”, zegt Sofie. “Dat kan door een operatie, ziekte of een ongeval. Door druk- en schuifkrachten ontstaan er kleine wondjes die veel pijn en ongemak veroorzaken. Die inwendige krachten werken bijvoorbeeld als je onderuitzakt in bed of de zetel.”
Doorligwonden komen voor bij mensen die zich niet meer kunnen verplaatsen in bed of niet meer anders kunnen gaan zitten. “Je ziet het voornamelijk bij mensen die niet mobiel of erg verzwakt zijn. Omdat je je lig- of zithouding moeilijk kan veranderen, ontstaat een grote druk op je huid en de onderliggende weefsels”, knikt ze.
Normaal zorgt de bloedsomloop ervoor dat je huid en weefsel voldoende zuurstof en voedingsstoffen krijgen. Maar bij langdurige druk komt
1. Vermijd wrijving. Schuiven en wrijving verergeren doorligwonden. Zachte, gladde lakens beschermen de huid.
Decubitus ontstaat in verschillende fases. “Het begint met een niet-wegdrukbare rode plek op de huid. Als je zacht op de roodheid drukt en de plek verdwijnt niet, is er te weinig doorbloeding. Daarna kunnen blaren ontstaan, die uiteindelijk een wonde worden.”
Soms zijn er geen zichtbare tekenen, maar voelt de plek warmer en gevoeliger aan dan de omliggende huid. Andere tekenen zijn zwelling of verharding onder de huid.
2. Gebruik een Repose-matras, een traagschuimmatras of -kussen om verhogen het risico op decubitus.
4. Verander regelmatig van houding om de druk op één plek te verminderen. Verander het best elke 2 uur van positie.
5. Controleer de huid dagelijks. Let daarbij op roodheid, zwelling en gevoeligheid.
6. Kies voor gezonde voeding, rijk aan vitamines en eiwitten. Ze versterken je lichaam en dragen ook bij aan het herstel van je huid.
7. Zorg voor goede hygiëne, want een schone en droge huid is minder vatbaar voor beschadiging. Was je dus regelmatig en droog je goed af.
de bloedtoevoer in gevaar, waardoor je huid geen voedingsstoffen en zuurstof meer krijgt en langzaam beschadigd geraakt.
“Als we proberen rechtop te zitten in bed, zakken we altijd wat onderuit. Samen met de hoge druk kunnen druk- en schuifkrachten de huid laten scheuren.”
Sofie waarschuwt dat decubitus meer is dan alleen een huidwonde: “Als je de behandeling van een doorligwonde niet snel opstart, kan ze ook onderliggende weefsels, zoals de onderhuid, vet, spieren en botten beschadigen. Zo ontstaan blijvende, pijnlijke letsels, die moeilijk genezen.”
De meest voorkomende plaats van decubitus is de huid rond het staartbeen. “Als je voortdurend ligt of zit, belast je de huid rond je staartbeen constant”, weet Sofie. “Maar ook de hielen zijn een risicoplek, want je lichaam probeert altijd steun te vinden via je voeten.”
Andere risicoplaatsen zijn plekken waar je huid dun is en de botten dicht onder je huid liggen. “Wie lang in bed moet liggen, heeft op die plaatsen een verhoogd risico op doorligwonden. Denk aan de schouders, ellebogen, het achterhoofd of zelfs de achterkant van de oren.”
“We denken vaak dat alleen ouderen het risico lopen om decubitus te krijgen, maar eigenlijk komt het voor bij alle leeftijdsgroepen”, zegt Sofie. “Iedereen die om medische redenen in bed moet liggen of in een rolstoel zit, heeft een verhoogd risico. Soms komt het zelfs voor bij kinderen en jongvolwassenen.”
Toch zijn bepaalde bevolkingsgroepen extra kwetsbaar. Decubitus komt bijvoorbeeld het vaakst voor bij 65-plussers, omdat de huid dunner en kwetsbaarder wordt als je ouder wordt. “Ook mensen met een gevoelige huid of mensen die last hebben van incontinentie (urine- of stoelgangverlies) of overmatig zweten, zijn het best heel waakzaam.”
HOE KUNNEN WIJ JE HELPEN?
“Onze ergotherapeuten staan leden van Solidaris bij in hun zoektocht naar het juiste decubitusmateriaal”, besluit Sofie. “We beantwoorden je vragen en geven advies. We bekijken graag samen welke oplossing bij jou past. Samen zorgen we ervoor dat we doorligwonden voorkomen.”
10% ledenkorting + 10% extra korting op de Repose-matras
Profiteer als lid van Solidaris in januari van een dubbel voordeel: je krijgt 10% extra korting op zitkussens, matrassen en hielwiggen, bovenop je gebruikelijke 10% ledenkorting.
Actie geldig van 1 tot en met 31 januari 2025.
10% extra korting 50% terugbetaald
Koop je antidecubitusmateriaal bij Zorg&Meer? Dan krijg je als lid van Solidaris 50% terugbetaald, tot 200 euro per jaar. Surf naar www.solidaris.be/ antidecubitusmateriaal,
Zorg&Meer helpt Meer info en hulpmiddelen vind je ook bij Zorg&Meer. Check op www.zorgenmeer.be, mail naar
info@zorgenmeer.be of bel 078 153 153.
Zorg&Meer
Steven Laureys is professor, neuroloog en auteur. Hij heeft 5 kinderen en combineert veeleisende jobs in België, Canada en China. Hij is een drukbezet man, maar vindt hij ook de tijd om te vertragen? 7 vragen over mentale rust, zijn nieuwe boek ‘Bijna Dood’ en uitkijken naar het nieuwe jaar.
1. Je bent een expert in ons brein en bewustzijn. Hoe is je interesse daarvoor ontstaan?
“Ik wist altijd al dat ik geneeskunde wilde doen. Ik ben geboren op 24 december en er was die dag maar één arts in het ziekenhuis, die voor de eerste keer een keizersnede uitvoerde. Een heel spannende bevalling voor mijn moeder dus, en zij zei achteraf vaak: ‘Je bent er dankzij de geneeskunde, dus je gaat iets terugdoen’. Die gedachte heeft me altijd gemotiveerd.”
“Ons brein is als een intern universum: we weten er eigenlijk weinig over en er valt nog zoveel te ontdekken. Mijn interesse groeide toen ik als jonge arts werkte op de intensieve zorg. Ik zag comapatiënten en merkte hoe weinig we begrijpen van wat er in hun geest gebeurt. Die frustratie leidde tot mijn onderzoek naar coma, bewustzijn en bijna-doodervaringen.”
“Meditatie ontdekte ik in 2012, tijdens een persoonlijke crisis. Ik werd alleenstaande vader en voelde dat ik niet de inspirerende papa was die ik wilde zijn. Ik rookte, dronk af en toe, nam slaappillen en antidepressiva. Op een retraite maakte ik kennis met meditatie. Het veranderde mijn leven en mijn rol als vader en als arts.”
2. Wat doet meditatie precies met onze hersenen?
“Meditatie verandert de structuur en werking van je brein. Het is een soort van mentale gymnastiek. Het stimuleert de gebieden in je
UITSMIJTER
STEVEN LAUREYS
“Voor het slapengaan neem ik even de tijd om stil te staan bij de fijne momenten van de dag
hersenen die aandacht, emotionele controle en empathie beïnvloeden.”
“Je hersenen veranderen constant: of je nu leert, herstelt van een blessure of je gewoontes aanpast. Meditatie kan een enorme impact hebben op hoe je je voelt en hoe je functioneert. Het effect van meditatie kan even groot zijn als het effect van medicatie.”
“Ikzelf mediteer dagelijks. Mijn favoriet is ademhalingsmeditatie, waarbij je focust op bewust en diep ademhalen. In de regel raden we aan om 2 keer per dag 20 minuten te mediteren, maar als vader
van 5 kinderen lukt dat niet altijd. Daarom mediteer ik ook ‘tussendoor’, als ik bijvoorbeeld moet wachten op een vlucht. Mijn motto is: doe wat je kan en leg de lat niet te hoog.”
3. Je deed ook al uitgebreid onderzoek over slaap. Is slaap belangrijk voor jou?
“Als jonge arts had ik een auto-ongeluk omdat ik achter het stuur in slaap viel. Ik werkte toen soms 30 tot 40 uur aan één stuk. We beschouwen slaap soms als tijdverlies, maar een goede nachtrust is heel belangrijk voor je mentale welzijn, je geheugen en je lichaam.”
“Ik probeer zelf genoeg te slapen, maar ik reis veel. Een jetlag maakt inslapen soms moeilijk. Ik merk dat ik dan prikkelbaarder ben. Mijn vrouw zegt weleens: ‘lees je eigen boek opnieuw!’. Goed en voldoende slapen
is een investering die we allemaal moeten maken, voor onszelf en onze relaties. Als je bent uitgeslapen, voel je je beter en ben je een stuk aangenamer.”
4. Wat heb je geleerd uit je onderzoek naar bijna-doodervaringen?
“Bijna-doodervaringen zijn ongelooflijk fascinerend. Mensen beschrijven een gevoel van rust, buitenlichamelijke ervaringen of het zien van een fel licht. Voor sommigen is dat het bewijs van leven na de dood. Voor mij als wetenschapper is het belangrijk om te luisteren zonder oordeel. Mijn boek ‘Bijna dood’ is een balansoefening tussen wetenschappelijk onderzoek en persoonlijke zingeving.”
“In mijn boek onderzoek ik wat bijna-doodervaringen zijn en hoe we ze kunnen begrijpen. Ze roepen ook belangrijke vragen op over het belang van orgaandonatie. Iedereen zou een keuze daarover moeten vastleggen, want je kan met orgaandonatie levens redden. Voor mij is dát het bewijs van leven na de dood.”
“Als je zelf een bijna-doodervaring hebt gehad, neem dan gerust contact op. Je helpt ons onderzoek enorm vooruit. Stuur een mail naar nde@ulaval.ca.”
5. Verandert je onderzoek je kijk op het leven?
“Door mijn werk in het ziekenhuis besef ik dagelijks hoe waardevol het leven is. Mensen zien hun leven soms plots veranderen, wanneer een dierbare in coma belandt. Dat helpt me om dankbaar te zijn en kleine dingen meer te waarderen.”
“In de drukte van het dagelijkse leven vergeten we dat elke dag een geschenk is. Ik probeer dat mee te geven aan mijn kinderen. Voor het slapengaan nemen we even de tijd om stil te staan bij de fijne momenten van de dag. Het herinnert ons eraan hoe bijzonder het leven is, juist in die alledaagse dingen.”
moeten leren. Ik probeer nu bewuster vakantie in te plannen en te genieten van de kleine dingen, zoals rustig tafelen met mijn gezin. Vroeger at ik vaak snel iets tussendoor, zeker in het ziekenhuis. Dat probeer ik nu minder te doen.”
“Recent was ik op retraite voor een lang weekend. Dat is een luxe, maar het vertalen naar onze dagelijkse realiteit blijft een uitdaging. Met 5 kinderen is het bij ons meestal erg druk!”
“Het is ook belangrijk om te aanvaarden dat sommige dingen gewoon niet anders kunnen. Als de kinderen examens hebben of er een deadline nadert, dan gaat het tempo omhoog. De ene dag lukt dat beter dan de andere, en dat is ook normaal.”
7. Wat zijn je voornemens voor 2025?
“Voor 2025 wil ik verder investeren in een goed evenwicht tussen mijn persoonlijke leven en mijn werk in Canada, China en België. Ik ben intussen 56 jaar en heb geleerd dat je niet alles zelf hoeft te doen. Ik heb het geluk om dagelijks samen te werken met jonge, scherpe geesten. Dat inspireert me enorm.”
“Er zijn natuurlijk grote uitdagingen, zoals klimaatverandering, oorlog en politieke spanningen. Toch blijf ik geloven dat we samen een positieve impact kunnen hebben. Met oudjaar probeer ik altijd te focussen op de mooie dingen. De mens is tot zoveel goeds in staat. Dat mogen we nooit uit het oog verliezen.” Win! WIN
Steven Laureys (56) Neuroloog en expert in brein en bewustzijn
6. Vind je het makkelijk om te vertragen met zo’n drukke agenda?
“Dat is iets wat ik gaandeweg heb
‘Bijna dood’
Wil je meer lezen over bijna-doodervaringen? Solidaris geeft 3 exemplaren weg van Stevens nieuwste boek ‘Bijna dood’. Stuur vóór 15 februari 2025 een mail naar s-magazine@solidaris.be en vertel ons waarom jij wil winnen.
Neem onze tandverzekering DentaPlan en ontvang terugbetalingen tot € 1800 per persoon. Elk jaar opnieuw! DentaPlan, de tandverzekering die niemand uitsluit op basis van leeftijd of medische voorgeschiedenis. En dat voor een lage premie.
Meer info over onze tandverzekering: