Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Os textos de Con pólvora e magnolias aquí copiados pertencen á Edición de Carmen Blanco e Claudio Rodríguez Fer Biblioteca das Letras Galegas Edicións Xerais de Galicia. 1989 ISBN: 84-7507-396-7 (1ª edición, Rompente Ed.: 1976)
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
En Compostela pode un home escoller óboe e docísimo cor ao contrapaso, decaer nos tremendoiros (VIBRA, CORAZON GASTADO!) tenra especie de prantas espirais e añuca ou seixo de xogar antre os dedos. Pode pedra luída alzarte sobre si coma un guerreiro é proclamado rei de oucas e carballeiras vellas. En Compostela pode un vento duro estremecer o corazón da Europa campesina que todos temos dentro sen decilo. En Compostela soan polonesas, nacionalmente, en moitos plenilunios cabo de trasparentes ollos, mortos, e un barroco de bronce ergue paxaros de duro mármore e oubear oubean os couselos nas murallas de San Martiño Pinario. En Compostela, enfín, compañias de mortos compañeiros comen caldo insumiso na lembranza ilustrada (VOTO POR VÓS: ROSALIA, PONDAL, FARALDO) das cabezas alzadas. En Compostela esta o que perdemos e vai nacendo noutros e esto é o grande milagre (UNHA LAPA LENE, UNHA CANDELEXA!) da conciencia desta patria conservada en pequenos corazóns ardentes con fogo doce que non morre. En Compostela soterraron a semente chamada Xohan Xesus Gonzalez. porta dun futuro suntuoso e proletario que avanza cara a nós con alboroto e vénme o arreguizo somentes de pensalo e de amalo. En Compostela estamos moitos xa para sempre derrotados.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Podería chamar agora por Kerouac porque antre os dous hai un río de tristísimo outono pro prefiro contemplar as criaturas preciosas – xa sabedes: pérolas, ouro, cando non cristal lucente e mármore – de Bembo e miro atentamente o máis estéril – xema, libro, lámpada – que denote as propias bases ou pes de barro do meu verbo e agoire fremosamente a cousa a cousa a cousa formal e inerte na que me vou erixindo cuidadosa e artificiosamente podería chamar agora por Kerouac ou mocedade perdida porque antre os dous escoa o río da morte.
Saudemos á morte; na palma da man non sosteñamos ónices. Chamémoslle: libro de silencio, pórtico terminal de escravitude, escritura feliz da opacidade, lus que desata e nome da ledicia. Saudemos á morte; non deamos pousada a Bach ou Joplin. Contemplemos o seu fremoso rostro á nosa beira.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Esta é a folla que na fronda da tristura mesta en terra de Bea proclama en plátanos da triste estrada, en ouros opulentos dos bacelos, en carballas cobrizas coma arxila tremente, o outono, o outono despacioso coma unha cobra de luz peneirada, apousentado o outono en cada un dos meus dedos, en cada un dos meus dedos coma follas mortas e fremosamente capaces. Esta é a soedade na que descanso a testa atal un edredón broslado en marelos maínzos distinxidos que en Terra de Bea agardan a arruína, ben abeertos estando os hórreos e os alboios baixo un querido sol elíptico. Este é os esplendor no que podo bañarme coma un Dionisos e reproducir a valente destrucción das follas, en Terra de Bea, en cada fatiga do meu pasar antigo polos cómaros do terror da ledicia. Esta é a presencia da morte coroada de loureiros, verde de prados de esmeralda, entrantes no meu peito como en val de Bea entran no grande outono displicentes e displicente estou frente aos matices da morte, neste outono que trae morte pra min en Bea.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Veleiquí a man alongada na direucion do tempo e os ollos reptando como un rió que escorre en folgados anuncios da final derrota no mar e veleiquí a man concentrada de sempre, cerciorando a condición imposible de cada cousa e veleiquí os ollos que capaces serían de pór ponto final á direución do tempo e declaro formalmente que cada intento de achega-la man -veleiquí a man alongada cara ti e vós- afoga nas toldadas augas dos vencidos meus ollos, á espera dunha poboación máis fera e leda e veleiquí o remate do vivir, tantos e tantos anos retrasado
Estás como caída, depresion ou lobos azuis e lonxe esfragandose antigos. Estás, amor, perdida, ledamente ensarillada en ti, ledamente acompasada á morte que se achega con tatuaxes de festa. Estás, oh, castiñeiro de vran, cobexando tropas de saltóns e chuchameles murchos. Estás de ventre aberto e unha procesión de agres berros, bolboretas, arrótanche as entrañas e os adentros sen luz. Estás, fuxinte, eiquí e non estás porque sábe-la arte de seres simultánea e agallopar cos ollos os teus trigos nativos, poderosamente ateigada de sol e de mapoulas. Estás en min, coma quen ten, sen nome, un melro ou un fouciño pra conqueri-los dias nos que ti non estás, nos que ti non estás, nos que ti non estás-
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Señoras do pasado Mon prince on a les dam's du temps jadis qu'on peut Georges Brassens
E quíxenvos moi tristemente a todas as que forades rapidamente eu (un pouco). Unha lus nos lugares do estremecemento e tardes coma rodas de bronce, interminábeles. Poderosas mañáns de rexurdimento e ollos no chao, de amor outido. E quíxenvos moi escasamente a todas porque nas regandixas de eu caben ourizos e sofrir é amor e nada para o tempo que destrue os ourizos. E quíxenvos (queréndome) coma un río que fose dos meus ollos a vós, as tidas e perdidas, limítrofes do amor, esquencidas pra sempre. E quíxenvos autente, e case non vos quixen antre tanto artefauto, construcción, mala pedra, que nos ten envisgados nas cousas, coma lentos navíos que mainamente esbaran. Chamo por vosoutras, nomes apenas tatuados no baleiro e no fume, e reclamo ese espacio que deixáchedes e que cecais é globo (de lume e desespero). Señoras do pasado, damas investigadas a través dos ensoños sobre cabalos nidios, inmóbiles no outono de antano, sen bris mesmo, merci por un crepúsculo, ou acaso algún beixo, ou polos poderosos erguementos do sangue, ou por sorrisos líquidos a carón da magnolia. Quíxenvos lenemente, e mesmamente fúchedes capaces da captura dun anaco de sombra de min, e fiquei menos. Inútil esta ollada por derriba do tempo que me outorga silencio, escamas, arruínas, borralla, meus ronseles. Quíxenvos fuxidío, oh amigas de antonte, meu espantoso espello neste solpor que vence.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
MOMENTO ÚLTIMO “-miña Señor amada?” Cunqueiro
¿Sentes, miña Señor amada, neste intre das trompetas do adeus como a magnolia cobra un matiz espantoso e vén a tristura do mundo a pórseme no pubis? ¿Notas como a caída do vran sobre das illas e sobre das correntes do mar que fora limpo arrómbame con forza e desfigura o xílgaro, oh miña señor deixada? ¿Aprecias, miña Señor odiada, como se perde o vento antre as miñas pestanas e como se me abren pozas verdes nas mans e pódense ver nelas petroglifos de morte? ¿Decátaste de que a tristura da despedida era antes da despedida e que teño ollos de non ter ollos e de que o perdo todo, miña Señor perdida antes de ser perdida? ¿Ves, miña Señor de fume, miña Señor de vento, Miña Señor de cinza, como sedas e vasos e pedras de silencio, e libros que non houbo e sorrisos mentidos atravesan o espléndido aire deste crepúsculo, convócannos a loito? Porque morro a cada intre e morres, miña Señor de rápidos intres tamén perdidos, sinalo algunha cousa no fondal dos teus ollos pedra cecais ou rosa, e ao avanzar das sombras pérdome en min e pérdote, e declárote miña, e un tempo novo empeza. ¿Decátaste , miña Señor querida, que un tempo novo mátanos e que o meu corpo enteiro navegará nas turbas augas do teu recordo?
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Erguede, dixo Safo, máis alto o teito para min, o esposo, porque vou entrar dacabalo no tálamo e no escuro e necesito espacios coma cortes de gando moi grandismo para contar tódolos dentes, o estremecer luar, as carantoñas, o caer da mañán sóbor dos ollos da miña esposa odiada. Ven, Cipria, dixo Safo, e amor conturboume o mesmo fígado cáseque coma o vento retumba polo momte na oliveira e quero que padéza-lo meu ventre sen lus e me manteñas amado, armado, irto, azul polo segredo de esgotamento, espada. Friaxe, dixo Safo, púxose no corazón dalgúns paxaros coma norte ou lenzo de perecer, e fiquei Pombo, crisantemo da pedra ou túa ausencia, estando. Máis branca ca o leite, dixo Safo, e permitiu que te vira lanzal coma una égoa porque cada mañán déchesme un fillo de lume e desespero e grande ourizo. Estas son, dixo Safo, as cinzas túas, oh morta antes das vodas, e nos vermellos leitos do crepúsculo xacen xacintos, broa, duros, doces camelios derrotados para sempre.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Quero que os meus amigos de ferro e dinamita, non collidos, que perden os ollos e o pubis moitas noites, deteñan un intre paso e puño coma meu señor confucio heráclito atravesándose antre os dentes do Pastor do Leste. Meus amigos posuidores do ferro xunta o pubis deteñan o valeroso puño coma meu Señor Nadador e digan, derramando os ollos no Pai Miño: "Así pasan tódalas cousas". E despoixas os meus amigos con facianas e corpos esguíos de fouce sóbor dos lentos ríos pretendan acelerar mundo pra nós e volten sóbor do peito e concéntrense en núcleo escuro e puño. A determinación de chorar non impida a fouce e o puño dos meus amigos debruzados sóbor dos ríos cos esguíos corpos coma fouces. Navíos señan ollos esbarantes no Pai Miño, que brilla confucio heráclito atravesado nos dentes do Pastor do Leste e quero que os meus amigos de ferro non collido disparen dinamita sóbor do río nunha festa que celebre o paso dialéctico de tódalas cousas do mundo co corazón do home, meu amigo, que contempla o río sen fin e sen principio. Algúns, sen nome, algúns ou dinamita poñan fe coma fouces da Fonmiñá hastra a Guardia.
Confucio atravesouse antre os dentes de Mao e dixo con Heráclito, meu señor: “asín pasan tódalas cousas”. Locen os alciprestes naquel serán das mil frores compostelanas de nadal. Súpeto, o vento virou, e trouxo ise ondear de nubes cegas encol da Serra de Outes, por acaso. Quero pór á final da miña historia -con paquebotes, luces fuxidíasun longo Confucio contemplando o devalar do Novo Neira polos Caneiros de noutrora. O conxunto dos lúcidos meus mestres me xulgue, unha vez que os febrentos despoxos señan entregues á terrra. Señan eles xenerosos: seipan que eu tiña horror do tránsito do tempo, que amor era espanto do tempo non detido e que lle fun fiel aos decorridos da iauga cnfuciana, irrepetible, coma o can de palleiro é fiel ao amo.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Sentarame ben chorar nesta noite porei irlanda vilanova dos infantes dúas rosas no ferrol de ferro e os teus ollos infideles no gume do crepúsculo intentarei porme diantre de min por unha vez e deixar nas portas bandeiras esfarrapadas pimentel e sirgos rotos sentarame moi ben chorar e unha paipa darame ese ton o'casey cuando fillos de carne miña e non de pedra pómez desfanse en abalorios antre os deos sentarame moi ben un arreguizo en leito de metal e só sei considero entendo e nembargantes a botella do docisimo augardente de non ser home (xunta á man sentarame moi ben un descarregar horror e certa insania porque teño un cabalo que nunca tiven a este crepúsculo sentaranme moi ben diante dos ollos cóbregas e detalles de acibeche que digan son eu só pérdome cinza desesperado vento foula sentarame chorar polo meu pasado eu coma alabastro ergueito nos abrentes illa loubada de cristal cunqueiro naturalmente naturalmente sentaranme ben paipa e alcool doces entregues cousas chinas enquistadas lacas e coma sedas e (cerdeiras e o negro fondal do viño que perdemos onte sentarame de azul o que non digo chorar e contemplar no teito horrendo que se comba a creba presencia impar de partes túas que endexamais me deches e sú`peto tremendamente macstiofain onda a miña aldea e os amigos ou calquera cousa rompida e moi veciña reclamando cecais nai ou patria celta ou simplemente pedra without usura certas mediodías calquera cousa do que non ten sombra digo que irmáns non teño nesta noite digo que estou a chorar só coma quen canta e cego o canto contra o gran silencio que estala e trae un tiro no bandullo
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
POSTURAS PRA COPULAR EN HOMENAXE Ponte de luz, carbón, pólvora e ollos negros de nenos mortos cravados nas salas do pazo. Ponte de corazón, ladrillo, fósforo con cincocentas espirais para chegarlle ao verde cume e escusadas sedas. Ponte de mar, estrondo, primavera e mans estremecendo o vaso, amante, no que cantan as sedes doutro tempo. Ponte de contemplar, amor, antigamente e docísimamente e perder como vidas vellas e tirar coa chaqueta cada día. Ponte de ponte; ponche, amiga, en ponte estrangulando o río no que muxo e urro con carballos, follas. Ponte para saír a saia nova e, tan cursi polo xardín, naceranche nos ollos lúas, vésporas e un xerriño de . (mel. Ponte de costas, natural e lume negro polos baixío conmoverache os dentros con arruallo vivo sen vivir en min. Ponte de pel de añuca, de croíño, de hombreiro, penedo do crepúsculo, atal coma unha caixa de música ou cerdeiras. Ponte de frío, ponte estatuaria e cada embate será líquido inmóbil, abril de xade, nódoa de alabastro. Ponte de recurrir, ponte de língoa e unión, trebón, carne polo discurso, verbas coma panascos orballados. Ponte de viño, en fin, e de cabazo e teñamos, amor, amor, unha fogaza candeal e ollos pra fitar o lume bo e a . . (morte.
Atópome coa testa contra o muro. Convócome a min mesmo coma quen olla un pozo. Volta un neno perdido por rúas de fume, por pasigos brancos, tráxico, con tatuaxes nas meixelas e lumes pequenos en cada dedo. Voltan tempos ourizo de rapiña e disparos, de angurias decoradas por cregos e trompetas, estampas e desfiles. E todo que se para. Locen asombros, fórmanse estalidos, redondéanse lombos, e mamai dime algo tremendamente pedra que me pon no meu sitio. Retorna agora o día da ira, o tremendo intre en que perdín os ollos e fíxenme acibeche, cactus e pedra alumbre. e quedeime en Ourense fitando con horror este río do tempo
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
DIANTE DA COMPOSTELA DOUTROS DÍAS ¿Lembrádesvos Ccomo, no río, batiamo-los remos Contra a corrente que non deixaba Avanzar? Mao Tse-Tung
Digo cecais con cecais boca de nada digo ónde estades agora tempos docísimamente de antaño calo e digo por acaso Helena ou María Balteira ou Berta do Grande Pé todas con abusivos zapatos de crepé e finísima canela de sirgo senón nylon pola frienta rúa en direución ao Café Español cando non do Té de Ciencias no Compostela ou de acorosos e longuísimos bicos antre as rosas da Ferradura ou do cine das sete navegando sempre aquela Quintá de outrora estremecida a mesma fronte do mencer digo cecais con ira tempo área río mansamente da estatura dun gómito mirade neste espeñño dunha rúa esquina clausurada zona de xa non ser perdida albada mirade oh vellos perdidos acosados aferrados cecais estrela cecais intre de estrela única cousa do universo detido sóbor da torre qué digo estrela única detida sóbor da torre e un balbordo de brétema descorréndose desde o centro do cor amor estabas cecais digo estábamos medios mortos lugar aquela noite sen cordón buligante torpe e tida digo cecais
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) digamos vellos somos idos sen ter chegado percuramos un salto en cego insulto que nos precipitou sóbor de gumes inhóspitos de anís apaixoado digamos oh digamos como perdemos hora turno lanza como Berta María Helena pasaron cun airiño sotil compostelana sombra parecemos e renacemos outra volta noutros Digo cecais non digo digo verba con chumbo e con arrastres e perdemos en voltas en espiral en espavento primavera coutada ferros foron.
A MANUEL MARIA Veleiquí ventre sen luz onde non vive nada. Veleiquí a mañán de outono, con ordenas néboas sóbor do Ulla, en tristísima Terra de Bea. Veleiquí os camaradas perdendo un batallad casa día e gañando o futuro e o folgor nos ollos e nas queixadas de metal. Veleiquí o amigo presente coma os montes nativos coronados de medo. Veleiquí as mans suás perdidas no incansable debuxo de letras como pequenos estandartes no destino nacional de pedra.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) Veleiquí os seus ollos de veludo rural e desteñendo o proceso do malvado; un esconxuro vexetativo, lento coma a pasar do Miño, cousa nosa. Veleiquí a súa presencia terreal. a traveso de procesións horribles de días como lobos, proclamando dinamita escusada como quen asobía. Veleiquí o poeta irmán, innecesariamente evocado en outono porque hai mil anos que nacemos xuntos na cunca de pedra do noso idioma e convivimos agres. Veleiquí a súa terra chá, coma peito tralo que combate un corazón de pan e de mapoulas e de vésporas naqueles veráns lúcidos. Veleiquí a súa esposa na que cecais sementa palabras ou estremeceres húmidos no proceso do amor que non remata. Veleiquí a nosa causa, comunal coma un monte ou unha praia, que ás veces se nos pon por antre os dentes e só podemos pedir patria ou clas asoballada, irmán, asoballada. Veleiquí a pedra de grá do seu canto popular e limpo e a bandeira vermella que nos viste conxuntamente, preludio do sudario.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
TRISTE STEPHEN Errei todo o discurso de meus anos. Camoes
Cecais Stephen seña o seu nome de guerra ou soñe realmente con non chamarse Stephen pero está agora a contemplar no duro gume do crepúsculo a estatua da razón do seu encollemento ela ela coma un estremecido lagarto que foxe alustre de verde incadable pra cecais Stephen que crava no lagarto ou ela algo coma desesperados garfos pra dete-la fuxida da luz verde sendo xa completamente carne o líquido toldado dos ollos de Stephen xecais non sendo senón o seu verdadeiro nome porque a razón do seu –de Stephenesmorecido final
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) será un lagarto ou ela ela esbarando indo esvaíndo se recuando ela verde luz perdéndose de vista de aquel Stephen final que non se recoñecía a sí mesmo nin o seu verdadeiro nome e perdía ía perdendo o ouxeto da súa máis alta estima e asombradas marusías vendavais do sangue ela.
Depositou Stephen o noxo na man e ollouno con desvío naqueles anos da preguiza e o noxo no doce tempo dos youth-hostels e as longas contemplacións da Signoria cicaves de Florencia Ulrike Ulrike Meinhof erixíndose na lembranza con pernas de leite aqueles distantes ollos que furaban o tempo opaco de mil novecentos cincoenta e calquer cousa Ulrike de mochila e de pel enmourecida por avances ousadísimos de auto-stop
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) á beira da indecisión e aventura única permitida situou Stephen dominado por cincocentos aneles de nostalxia a bicicleta de Ulrike no camiño de rosas da Facultade lírica no campo de traballo en Inglaterra celebrando unha fraternidade noxenta de mocedades sen coor schumanianas andróxinas escudo do Kapital eterno naqueles anos da preguiza e do noxo viu de novo a Ulrike en Cap d’Ail prantando a tenda rente dun mar de añil alporizada polo mistral e viuse a sí mesmo Stephen mozo e vivaz nas épocas do sexo percurado e molemente adxudicado nas frondas de Alpendoorn cicaves naquela triste mocedade perdida e olla agora Stephen qué poucos liberados do jazz qué poucos incorporados ás luces ledísimas que anuncian xa a lus total vermella e dos que foron mozos en mil novecentos cincoenta e calquer cousa e en arrebaño pisaron as cidades e campos de Europa con anceio e frebe en percura de qué cousa non sabían e ollábanse moi recíprocos e cun signo
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) de interrogación na meniña dos ollos e dos que foron mozos sen arrebato somentes sobrancea Ulrike pra sempre monumento Ulrike Meinhof gardada xa por cinco centos policías en Stammheim asediada espreitada odiada despiedosamente asoballada torturada porque soupo opor dinamitas estrelas cristais descompostos fogos coma panteras e desertos beduínos de terras e de silencio palabras e pistolas acordadas viños acedos cágados antroidos pulquérrimas estrofes de silencio morte dosificada xesto imperio ao estado de brétema e aceiro mau ou seña RFA e estando Stephen en trinta de maio de mil novecentos setenta e cinco evocou a lindísima imaxe de Ulrike Meinhof sobre a guitarra nos doces crepúsculos das vacacións federalistas europeas de antano e chorou por sí e polo pasado do que se ergue Ulrike estatuaria Meinhof sobrepasada do seu tempo curmá de ferro pola que Stephen deposita o seu noxo na man e olla con desvío o presente o presente.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) Triste triste Stephen reclina a fronte nas abolladas estancias do serán que non dá morto nácenlle coma decote chuchameles de noxo en cada ollo vencido vede a Stephen o seu lombo sen luz a súa boca que ten aburrido o tasto dos licores do mundo a súa implacable evolución a desperdicio musical e tenro triste Stephen estende na mesa o discurso van dos seus corenta anos por delicadeza perdidos á sombra das dalias e dos grandes viños védeo triste cidadán de certos arrabaldos de pouco vivir acampado no que é mol artúrico estremecido como as camelias cecais nostálxico asiático aceirado coma o vinagre ou as lúas invernais triste Stephen fecha portas e cancelas enquístase prescinde é crisálida concreta en duros arames espirais a morte de mazapán da tarde delongada que se ouriza en nostalxias triste Stephen. Stephen pequeno couso en ti enguruñado ameixa cega ar ínfinitamente
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) estremecido Stephen non propendas xa máis á prousimidade de xentes de veludo ou túas repara Stephen labrador das propias horas en como estás só
Stephen ti non sentes a catedral de silencios mestos na que habitas coma un luxo antiquísimo ten ollos capitán demoucado prá soedade que se rende a ti coma un vasalo descansa Stephen no teu naufraxio non chores ao relembro da paixón aquela bola de fogo que se perdeu tralo horizonte devora rilla con moi escasa febre Stephen a carne froital dos teus alentos defende sen fe desventurado a porción de sospiro e cuspes que che resta cidadán Stephen derrubado na tarde derrubado.
Stephen espello ignorábalo todo do vendaval ou
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) do nordés ou do cáncaro ou do dente eficientísimo das moreas dos laños avesedos e fríos ou da buceta ou do alcherife esbelto (e esguiamente estampa) ou da remadoira do meo da arca ou da caberna do meo de couso Stephen espello espanto ignorábalo todo da renda ou da ata ou das rozas deixando lambe-lo ouro vello dos centeos polo sol capital do vran ou dos bacelos derrotados en outono fartamente en mourado, en cobrizo, e máis en outras estancias pra Don Ramón Otero Pedrayo ou dos parañós ou dos aramios areosos ou de toda a xente comunal carrexando terra esa cousa porque un lameiro foi aberto por un labrego e crearémo-la leira en cooperación ou da touza da rula de estío ou da poula ruxindo rumorosa na raxeira ou do almorzo con navalla e touciño su do castiñeiro (e tódolos ollos da lembranza non se lle enchen, non se lle poden encher de verde nin de húmido a Stephen)
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) Stephen espello espanto esmorecido resto ignorábalo todo de calquera cousa que non fora o límite agre dos silencios na galería posterior da casa vella do teu avó desventurado ti de traxe mariñeiro infancia permanente deixando o chouto do canario engaveado titilar nas pucharcas dos teus ollos idiotas lá no fondo os verdes acumulados do xardín dos cupresos e atardeceres interminabeis cortando o final dun proceso de leituras instrutivas de ameixas e de vésporas ao lonxe e máis aló dos vidros da galería silenciosa do pasado máis aló Stephen recoñéceo non podes dar conta senón dos traballos da maruxiña (Septem ou Bipuntacta, L.) lembra ben sóbor dos teus dediños imperdoabelmente tremecidos naqueles Stephen arrabaldos arrasados Stephen estranxeiro de mil novecentos corenta e calquer cousa cando algo niño moi adusto e moi incómodo en ti ía formando pra sempre sempre Stephen quedar no teu armario docemente pérola con espiñas concentración de estralos coroa de desleixos agudizada tralla repetida Stephen escada de cara algures sen face nen o nome non podes sabe-lo nome de nada que se reclame dos arumes
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) ou carnes realistas poilas viaxes de Xulio Verne fecháronte moi cedo nas prisións do terror e das letras máis internas Stephen espello espanto esquencida e silenciosa estatua da túa propia face de noutrora.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
RECLAMO A LIBERTADE PRÓ MEU POBO Na memoria de Xosé Ramón Reboiras Noia (Heriberto Bens)
No vento de mazán que se desfraga nos cons e pedregullo solar de cabo de Home e Punta do Cabalo de Fora reclamo a libertade pró meu pobo. No meniño que dorme no edredón dos teus ollos reclamo a libertade pró meu pobo. Nas vellas mans agrarias, nas loias amorosas dos estíos reclamo a libertade pró meu pobo. Nos bicos acedísimos e tenros dos meus fillos inmensos reclamo a libertade pró meu pobo. Nos sangues artesáns que teño ardendo en cada dedo meu; nos finos labradores que aparecen agora no papel levando chapeos pardos, panos de seda e zocas remontadas reclamo a libertade pró meu pobo. Nos crepúsculos de anís nos que se erixe a familia naval de Manoel Antonio e pon, de arca e couso, pequeniños lumes azuis e brancos de San Telmo reclamo a libertade pró meu pobo. Na anguria de arandela que te cerca, nos marcos, portas, fechos, nos durísimos e sen luz arames, non me torzo e reclamo a libertade pró meu pobo. Nos tépedos infernos da túa boca, ferida de comunión ao sol e ao viño máis adentro, diapasón de verdade de pantrigoe cumio do cabazo e da alborada boa reclamo a libertade pró meu pobo.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938)
Na cizaña, composición, feitura, debuxo ruín de cada cerimonia de convenio colectivo cegando o noso fogo metalúrxico reclamo a libertade pró meu pobo. Nunha nena de seis anos que naceu en Basileae cantou pra min a Internacional en idioma galego e non puiden rete-lo pranto e foi en mil novecentos setenta e catro, e por ela reclamo a libertade pró meu pobo. Nas muradellas de couselo e da violeta, nas fonduras da carriza e dos fentos, nos castros, calzadas e viviros (pedra do alén) pra sempre abandoados reclamo a libertade pró meu pobo. Nos camiños fechados, nos abertos, nos que levan ás casas dos homes nosos de cada día, nos transportes por ferrocarril, nos irmáns que gobernan as máquinas do mar e os cameóns na alta noite, reclamo a libertade pró meu pobo. Na fogueira de Londonderry, en cada palabra, en cada palabra do noso tío Ho Chi Minh, coma un ouriol enchendo a tarde de lus nacionalista e líquidos reclamo a libertade pró meu pobo. Na sindical reconstrucción diaria de cada cousa rompida e volta a endereitar, na unión mínima dos homes darredor dun problema sórdido, en cada petición en grupo, en cada contubernio de mans dadas, reclamo a libertade pró meu pobo. Na casa dos meus avós arrecendente a sí propia, singular no mundo; nos cabalos da serra e nos mineiros de Lousame aquil vinte de Santiago, reclamo a libertade pró meu pobo.
Con pólvora e magnolias (1976) - Méndez Ferrín, Xosé Luís (1938) No estremecido urro das marés en guerra, no arruallo do amor e na rapaza perdida sen que fora nunca nosa reclamo a libertade pró meu pobo. No comer e no beberen torno á ola da camaradaxe, no sagro segredo en torno á pérola de lus clandestina, no medo e na teimosa retesía en torno ao adverso reclamo a libertade pró meu pobo. Nos loitadores de xofre e lume acedo, nos difuntos endexamais vencidos, nos que virán e son aínda lene bris e vos de melro e portarán o ferro e darán a morte crara reclamo a libertade pró meu pobo. Nos ríos, nas folgas, nas romaxes, nas protestas nos muros, nos escritos, nas gaitas, nas areas de Espasante acaso reclamo a libertade pró meu pobo. Nos emigrados, nos perdidos, nos presos, nos esplotados, nos que contemplan o devalar das augas sen fín, nos que confían no meu partido (tuba de despertar ou camiño que nunca se desanda), nos que combaten e han de se-lo lóstrego achaiador, neles poño a miña língoa e descanso os meus ollos e reclamo a libertade pró meu pobo. e reclamo a libertade pró meu pobo.