Herinrichting Dorpskerk in Ruurlo

Ruimte voor de toekomst

Karlijn van Onzenoort

Onlangs is de Dorpskerk in Ruurlo ingrijpend heringericht. Dat was nodig omdat men ook hier een breder scala aan activiteiten in de kerk mogelijk wil maken. Niet alleen voor de kerkelijke gemeente, maar ook voor anderen. Niet alleen op zondag, maar ook doordeweeks. De kerkgemeenschap wil nadrukkelijk ‘een open huis’ zijn.

Een van de opvallendste veranderingen is het gedeelte achter de pilaren. Daar zijn de houten kerkbanken verwijderd en zijn een keukenunit en een sanitair blok gekomen. Twee voorzieningen die noodzakelijk zijn als de kerk ook gebruikt gaat worden voor bijvoorbeeld concerten. Erbovenop is met hoge treden een soort tribune gecreëerd voor filmavonden of andere bijeenkomsten. ‘Deze aanpassing was al gepland voordat ik bij de herinrichting werd betrokken’, vertelt liturgisch vormgever Pim van Dijk.

Ontmoeting Maar daarna kwamen de gemeenteleden er niet goed meer uit. Wat moest er nog meer veranderen? En vooral:

Oude inrichting van de Dorpskerk in Ruurlo, met de houten kerkbanken, de knopstoelen en de traditionele opstelling van de liturgietafel. Foto: Jeroen van Dijk, 2016

hoe? Bijeenkomsten van de klankbordgroep onder leiding van Van Dijk brachten aan het licht dat men verschillende niveaus van ontmoeting wilde realiseren in het gebouw. Niet alleen de publieke en sociale ontmoeting (elkaar kennen, met elkaar koffie drinken). ‘Maar vooral ook de culturele en spirituele ontmoeting, zoals meningen delen, samen ervaringen opdoen, je verbonden voelen met elkaar, en uiteindelijk ook: samen eten, samen bidden en met elkaar rouw-, trouw- en doopdiensten beleven’, aldus Van Dijk.

Voorbij het kruis ‘Mijn taak was het om dat in de vormgeving tot uitdrukking te laten komen’, vervolgt hij. ‘Zodoende is er nu in het gebouw ruimte voor koffiedrinken, maar ook ruimte voor de

toekomst, zoals ik dat noem. Als je de kerk binnenloopt, richting het oosten, ben je gericht op de zonsopkomst. Op de toekomst. Daarom heb ik een paar meter vóór die oostelijke muur een wand geplaatst. Behalve licht is daarachter niets. Een ruimte van hoop en verwachting. Het kruis dat tegen de muur hing, is drie meter naar voren gehaald. Zo is de ruimte van de toekomst voorbij het kruis, dat wil zeggen: voorbij het lijden en de zorgen van alledag.’

De achterzijde van de nieuwe wand is goudgeel geverfd, waardoor het zonlicht een gouden gloed geeft aan de muur van de kooromgang. De cirkel in het middenschip wordt fraai verlicht. Foto: Henk-Jan Altena, 2019 De nieuwe liturgietafel in een ongebruikelijke vorm, uitgevoerd in cortenstaal en eikenhout.

Foto: Jeroen van Dijk, 2018

Ongebruikelijke vorm In de cirkel in het middenschip, die dankzij de nieuwe ledverlichting baadt in het licht, wordt het leven gevierd, volgens Van Dijk. Daar staan een lezenaar en een liturgietafel, uitgevoerd in hetzelfde materiaal (cortenstaal) als de voet van het doopvont. ‘De tafel heeft met opzet een onbekende vorm’, legt Van Dijk uit. ‘De gebruikelijke langwerpige liturgietafel kent namelijk een hoofdeinde en een voor- en achterkant. Het hoofdeinde suggereert dominantie, de voor- en achterkant zet mensen tegenover elkaar. Deze ovale tafel met afgestompte kanten maakt echter dat de predikant onderdeel is van de groep gelovigen.’

Gebruiksvriendelijk Verder zijn de traditionele (knop-) stoelen vervangen door moderne exemplaren. ‘Knopstoelen horen thuis in een historisch interieur, maar veel jonge mensen hebben daar niets mee. Daarmee ervaren ze het gebouw niet als iets van hen, niet als iets van nu, maar als iets van het verleden. Moderne stoelen maken de ruimte voor hen gebruiksvriendelijk. Deze stoelen zeggen als het ware tegen de jonge mensen: “Deze ruimte is ook voor jullie om te gebruiken.”’