A
SERXWEBUN IJI SERxWEBUN Yrl: 11
/
u
Sayr: 129
l^zl^pryB er nurvrETTrR Tr$TEx xiry B l I
/ Evfil 1992 / 4.- DM
tt
KURDISTAN TC'YE MEZAR OLUYOR Ki.irdistan'da devrim ateEi birtirn
sondlirme qabalarrna, karqr-devrim-
ci frrtrnalara raQmen
biryi.ryor, Ulke-
nin her bir tarafrna gittikce daha etkili bir biqimde yayrhyor. Sonbahar mevsimine giren mircadelemrz. brr 6nceki yaz mevsimrnrn srcaklrgrnr so' mijrgeci cepheyr yakarak tulusturan devrrmin atesrne donustururken. frrtrna grbr esen gerrllanrn ve yrne bun' dan gi.rc alarak ozgurluk talebrnr her zamankinden daha yuksek brr ses tonuyla haykrran halkrn durdurulamayan eylemliligi bu ateEr, beklentilerrn de 6tesinde gi.irlegtirdi. "KUrdistan'r s6mUrgecrler igin cehenneme doniigtirreceQiz ve bu qarttrr" diyordu bir savag talrmatrnda Abdullah OCnmru yoldag. Evet, Kirrdistan raporunun biltUn haberleri, somurgecilerin bir cehennem ateqi iqinde crrprndrklarrnr fazlasryla gozler 6nir' ne seriyor. "Kirrdistan TC'ye mezar olacak" milyonlarrn talebi ve dillerinden diigirrmedrkleri bir slogandr. Bu talep. bu 6fke artrk Ki.irdrstan topraklarrnda yaganan bir gercege donusmiis durumdadrr. Nasrl ki, 'Vur gerrlla vur. KLirdrstan'r kur" sloganr artrk brr oz' lemden qrkrp gerceQe ddni.rserek bir cogku ve gurur vesilesi olmussa, "Ki.jrdistan TC'ye mezar olacak" sloganr da, buyi.iyen devrim yangrnryla birlikte nitelik deQiqimine ugramrqtrr: Kiirdistan TC'ye mezar oluyor artrk. Savaq, kargr-devrim tarafrndan beklenmeyen noktalarda ve boyut-
larda gelrsme gosterryor. TC Genelkurmaylrgr, bunca savas tecrirbelerine raQmen altrndan okamaz bir EaqkrnhQr ve zorlanmayr yasryor. Genelkurmayhgrn bu durumu, Tirrk egemen srnrflarr arasrnda bi,iyiJk bir telasa, devletin brr altiist oluqla yrkrlabrlecegr kaygrsrna qok ciddi olarak yol acmrstrr. Kurdistan'rn bi.jtUn eyaletlerrnde karakol baskrnlarrnrn, pusu eylemlerrnrn, sdmirrgeciliQi tem' silen bulunan kurum ve isbirlikgi kesimlere yonelik saldrrrlarrn ardr arkasr kesilmiyor. Bir TC milletvekilinin kaygrsrnr dile getirdigi gibi, "DoQu'dan her gUn hava raporu gibi 6liim haberleri geliyor." Basbakan Siileyman Demirel'in cokca diline doladrQr gibi "devlet cok girclir" ve "DoQu ve Giineydogu Anadolu'nun her noktasrnda" olmasrna ragmen. brraka|m ge[smelerr durdurmayr, bunun hrzrnr brle azaltamryorlar. Cudi, Herekol, Gabar vb. daglar, yrne Genc, Gole grbr rlcelerdeki ormanlrk ve daglrk alanlar savas ucaklarrnrn bombardrmanryla sarsrlryor. ilce merkezlerrnde ve koylerde katliam' lar. artrk gunlirk gelrsmeler arasrnda yer alryor. Bunun nedenr ve cevabr
cok
acrktrr.
Bu, kelimenrn gercek anlamrnda brr intikamdrr, kaybetmenin kural tanlmayan qrlgr nlrQrdr r. Kirrdistan'rn adr, artrk herkeste iqinde bulundugu pozrsyona denk gagrrgrmlar yapar hale gelerek hafrDevam 2. sayfada
Ttirkiye'de iflas eden particilik ve yeni partilegme araytglan ABDULIAH 6CALAN Tarih boyunca Ti.rrkrye'de eger rlle brr partrcilrkten bahsedilecekse hiq giiphesiz gerqekleEen srnrfsal aynsma. bu konuda ipuclarrnryakalamaya imkan verebilir. Bu temeldeki bir srnrfsal aynsmayr Ortadogu'ya da yayryorlardr. Bu bizr yakrndan rlgrlendrrryor. Aslrnda Ttrrk boylarr, miisliimanlrQr kabul etmekle birlrkte guclu brr srnr{lasmaya da adrm atryorlar. Hem milli doQrultuda ve hem de srnrfsal doQrultuda yaQanan geliEme, yine sosyal aynSmaya da denk gelryor. lran'da, lrak'ta, Anadolu'da ve hatta Kiirdistan'da TUrk boy beylerr cesrtlr emrrlrkler, komutanhklar, sultanlrklar halinde 0ste doQru evrimlesrrken, altta da Tirrkmen dedigimiz yoksul kesim drqtalanryor. Ve bu bircok rsyanda da ifadesinr bulan bir qatrgmaya yol aqryor. Bu qatrgma aynr zamanda brr partilegme' dir de. Belki adr, programr konulmamrgtrr, fakat bir partileqmedir. Tlrrk egemen, somririicii srnrf, islamrn gerici tarzda yorumuyla kendine bir siyasi program qizryor ve bu temelde 6rgl.rtlenme rqine grriyor. Zaten devletleqme de o si.ireq iqinde olugmugtur. Gerici tarzda da olsa hazrr islami program, yine hazrr komutanhklar, birqok gorevlendirmeler var. Buna resmi bir TUrk partisidir diyebiliriz. Selquklular'dan baglar, gUniJmi.2 Tiirkiyesi'ne kadar devam eder. DiQer kesim ise resmi sistemden drQtalanrt yoksulluQa ve baskrlara terk edilir. Bunun sonucunda ezilen srnrflar gerqeQinde ifadesini bulan bir mi.icadele ortaya qrkar. Baba lshak'lar, hatta $eyh Bedrettin'ler, Celali isyanlart ve daha sonraki qeqitli baqkaldrrrlar bu srnrfsal aynQmanrn ya da yoksullar kesiminin tepkisi biqiminde karqrmza qrkar. Bu geligme de adeta ezilenlerin partisidir. Gizli temellerde, mezhepqi nitelikte drgiitlenirler. Eylem yontemleri de isyan biqimindedir. Etkili bir propagandalarr da vardrr. Yarattrklarr drgirtler temelinde qok kapsamh isyanlara giriqirler. Aslrnda bu bir anlamda emekqi partisidir. Bdyle qok sayrda parti ve onun onderlik ettigi isyanlar tarihte geliEmigtir. Ama programlarrnrn fazla bilimselveya sosyalist bir nitelikte olmadrQrndan, yine i.rretim gi.iqlerinin iliqkilerinin geliEim seviyesinin onlar iqin zafere fazla imkan tanrmadrQrndan dolayr bu isyanlar qok belirgin bir biqimde ezilmekten kurtulamaz. Daha sonra Devam 5. sayfada
Katliaml ar Ktirt hall<rnrn ozgti rl ti k yti rtiyti gti n ii d u rd u ram azl Fasist TC Srrnak'ta yaptrgr kat[amla bir yere varacaQrnr sanryordu. Ama hiqbir sey hesapladrgr grbr yuriimedi. Partimrzrn bu katliama karsr sessiz kalmayacagrnr, bedelrni agrr odettirecegini 6nceden yeterince goremedi veya gormek istemedi. UydurduQu yalanlar tutmayrnca bu sefer sahte sryasi tartrqma ortamr olusturarak katliamlarrna devam etti. CHP tartrgmalarrnrn basrnda alabrldrgrne on plana qrkarrlmasr, kafalarrn bu yonde meggul edrlmesi, bu barbarlrQa hizmet etmesi icrndi.
Dersim'rn ozgi-ir daQlarrnda
tertemiz ve soylu direnig abidemiz ilyas YUKSEL yoldag! SEN UNUTULMAZ
6r-Uvrsuz $EHiDiMizsirur YAZISI 9. SAYFADA
Nihat yoldagrn anrsr her zaman intikam yeminimiz olacaktrr! YAZISI IO. SAYFADA
Kasrm OZOeru yoldag devrim igin dofdu ve devrim igin tili.imstizlegti YMISI I I. SAYFADA
$rrnak katliamrnrn artrk brlrnmeyen brr ydnir kalmadr. Olusturulan rnceleme heyetlerrnin ortak olduklarr nokta bu katliamrn tamamen TC tarafrndan tezgahlanrp yaprldrgrdrr. Buna ragmen fasrst TC katlramlarrna Cukurca, Silvan, Hamur ve Gole'de devam ettr. Buralarda da yrne aynr provokasyonu uygulayarak sucunu partimizrn 0slune yrkmaya calrstr. $rrnak halkrnrn harabeye cevrrlmrs sehrr terk ederek daglara qekrlip direnise geqecegrnr hic beklemiyordu. Partimizrn komutasrnda ge-
lrsen bu drrenrsle halkrmrz. dusma' nrn kendrsrnr cok guclu hrssetlrgr sehrrlerde brr basrna brraktr. TC rse. halkrmrzrn aman drleyrp tovbe edecegrnr beklryordu. Halkrmrz acrlarrrrr yuregrne gdmmeyrp ofkeye donus' tlirerek savasma azmrnr brledr ve dusmanrn uzenne bu ofkeyle yuru du. Ozgurluge olan bagilrgrnr dusmanrn katliamlarla engelleyemeyecegrnr gosterdr. Olaganustir Hal Bolge Asayrs Komutanr Korgeneral Necatr Ozgen, "Srrnak'ta savasr kaDevamt 4. sayfada
Thnhimizdekr gaflet v e ihaneti yerle bir edelim,
zaferi gar antiley en krpih# ve yalamr egemen hlahm! O ihanetten kopmadan, haince bir yagamdan kopmadan, ihanete bulagarak yagamak yurtseverlile srlmaz ve onunla geligir; demokrathla srlmaz. Yurtseverlik, demokrathk, hele hele sosyalistlik tamrtamrna ihanetin brititn olugum ozellikleriyle, resmi ve gayrr-resmi aianhklarryla savaSmayl gerektirir. Onlann ya9amrna oykrinmeyi, onlarr taklit etmeyi delil, tam tersine Ianetlemeyi, frrsat buldukga darbe vurmayt gerekli krlar. Bunu yapmayan hig kimse hangi maskeyi takarsa taksrn "ben yurtseverim, demokrattm" diyemez. Ve bu gorev mutlaka
bagarryla yerine getirilmelidir arac'|' hainlik arac':
ki, bu yirce kelimeler kirlilik
olmaflir::lJrill
(s"vr"
z
evr,rr
tgsz
s";*"bo;)
-
KURDISTAN TC'YE MEZAR OLUYOR Bagtarafi l. sayfada zalara kaznmrqtrr. Kijrd istan'rn daQlannda, yollarrnda, koy, kasaba ve qehirlerinde otoritesi geqerli olan PKK hareketidir. Kilrdistan'da savaqmaya giden askerin geri d6nmesinin garantisi yok lqbirlikqinin ulagrm ticaretinden vurduQu vurgunlar son buluyor. Halk yolculuga qrkarken, devrim dUqmanlarrnrn kurbanr olmak is-
temeyerek, gerillanrn onay verdrQi girketleri tercih ediyor. Devlet yetkilileri qok zorunlu olmadrkqa Ki.irdistan'a gitmryorlar. Gittiklerinde de, hava ulaqrmrnr kullanmaya ve geniE qaph koruma altrnda bulunmaya mah-
kum oluyorlar. OrneQin $rrnak olayr nedeniyle incelemeye giden ANAP heyetinden bir milletuekili, konuk bulunduklarr tugayda, geqmek istedikleri Batman'a hava koqullarrndan dolayr karayoluyla gidebrleceklerrni soyleyince, orada hazrr bulunan bir albay, "Sayrn milletvekilim herhalde qaka yapryorsunrz" demekten kendini ahkoyamryor. $rrnak ile Batman arasr mesale ise sidece 70-80 kilometredrr. Yine Tercilman gazetesinde Ali Oncir imzasryla yer alan duzmece seri yazrnrn bir b6lilmi.tnde kullanrlan ve iki "kahraman mehmetqiQin" silah bagrnda bulunduQu resim altrnda "Mehmetqikler, krprrdayan bir sineQe bile ateq ederek kimseye goz aqtrrmryorlar" sozleri ovgir vesilesi yaprhyor. Bundan qok anlamlar grkarrlabilir, ama 6vUnme payr asla. Bu, somijrgeciliQin psikolojik propagandayr aleyhinde yaptrQrnrn farkrna varamayacak kadar bir bitmiqligi yagadrQrnrn ve Kurdrstan'da ne duruma dirsttigUniin aynasr durumundadrr. Ozellikle son bir ay iqerrsinde devletin resmi askerr araqlarla yapamayrp sivil ulaqrm araqlarryla gcireve gonderdiQi ve terhis ettiQi askerleri yerlerine ulagtrrma taktiQi boqa qrkarrldr. Gerrlla yollarr keserek, halkrmrzrn kanrna giren ve kan d6kmeye giden asker ve polislerr araqlardan rndirerek 6liimle cezalandrrdr. Yine buna alet olan araq sahipleri uyarrldr ve uyanya uymayanlarrn araqlarr atege verilerek yakrldr. Bu eylemlerden baqarrlr sonuqlar alrndr. Devlete ve iqbirlikqilere art egya nakilleriya biryuk koruma altrnda ya da hava ulaErmryla saQlanabiliyor. $of6rler ve araq sahipleri devlete alet olmak istemeyip gerillanrn koyduQu yasalara uyuyorlar. Bunda istekli olmayanlar da uymak zorunda kalryorlar. Bu, Kiirdistan'rn ekonomik ve ulaErm olarak da 6zgi.irlirQe doQ.ru.grtmesi anlamrna geliyor. Yine TUSIAD ile htikirmet arasrndaki qeliqkinin niteliQi ve biqimi ne olursa olsun; boyle bir zemrne yol aqan ulusal kurtuluq mUcadeles.inin kaydettiQi geligmelerdir. TUSIAD-YIK yaptrQr top-
lantrda, birinci gUndem maddesi
olarak "terdr"ti belirliyor. Ayrrca TUS|AD-Y|K Bagkanr Rahmi Koq, toplantrda yaptr$r konuqmada,'Te161 6n plana qrktr. lnsanrn canr, varhgrndan daha krymetlidir. Can emniyeti olmadr mr ve teror kol gezdi mi, hayatrn ne tadr kahr ne de tuu. lnsanlar, bagka hiqbir konuda alakadar olmazlar" diyerek bi.ryUk telaqrnr dile getiriyordu. Ote yandan TOBB de Eube baEkanlarr ve bazr bakanlarla toplantr yaparak durum deQerlendirmesini yaptr. TOBB'nin baqkanr Yahm Erez, 'Yaqanmakta olan teroriin boyr.rtu, irlkenin bi.rti.inl i.igiinii ciddi olarak sarsrcr hale geldi" diye-
rek, hiiki.imeti desteklemekten bagka qarelerinin olmadrQrnr rma etli. Devlet Bakanr. Cavit Qaglar ise, sozljmona TUSIAD'a "ateq aqarak", Tiirkiye'nin Adapazarr'na kadar olmadrQrnr ve Gi.ineydoQu'sunun da olduQunu aqrkhyordu. KLrrdistan'da derinlemesine ve geniqlemesine geliqen devrimsel ge[qmeler, devleti buradaki qrkarlarrna sahip qrkamaz duruma getirmiqtir. Elbette mezarlar ve cehennem korkunq olul bunlardan rzaklagrlmaya galrqrhr. Devlet yetkilileri, kendi "qehitlerinin" cenazelerinde, kUgUk topluluklara, 6demig'teki deliye taqrt-
trklarr grbi ay'yldtzh bayraklar tagrtsrnlar ve "Kahrolsun PKK", "Bir olirr brn doQanz, PKK'yi boQarrz", AQrr veya $rrnak gibr yerler icin "PKK'ya mezar olacak",'Tiirkiye brzimdir, kimseye brrakmayrz" vb. sloganlar attrradursunlar. Ama gerqeQin aynasrnda muQlakhk yok: Her qey, Kirrdistan'rn TC'ye mezar veya cehennem olduQunu gosteriyor. Yaqanmakta olan bu gergeklikten dolayr, Sabah gazatesinin koqe yazarr Giingor Mengi'nin yaptrQr "Tanrr hepimizi korusun" duasrna, s6miirgecilerin "Amin" demekten baska seeenekleri kalmamrEtrr.
Sdmiirgeciligin Diyarbakrr Qrkarmasr: MGK toplantrsr
hiikiimet iqrn "Genelkurmay Evet, bu bir qrkarma idi. Savaq yasalarrnrn geqerli olduQu koqullarda qrkarmalar yaprlrr ve daha qok askeri ve silahh nitelikte olur. Diyarbakrr qrkarmasr, denrlebilir ki, bilinen dzelliklerin otesinde bir anlama ve niteliQe sahiptir. Nitekim Kirrdistan topraklarr ve bu topraklar kerinde yaQayan insanlar tankh-toplu ve diger savaQ araglarryla kugatma altrndadrr. Burjwa gazeteleri bunu "devletin var olduQu", "giivenlik giiqleri ile halka moral verme amacrnr taqrdrQr" vb. noktalarda, yukarrdan gelen perspekti{ler dogrultusunda yorumladrlar. Burjwa basrnr bu kez de "gorevini" yapryordu. Gerqekte ise, "Diyarbakrr'da tarihi zrrve" olarak adlandrrrlan bu grkarmada, asker-sivil elele, kafa-ka{aya verip tek bir noktada birleqerek, Kilrdistan'da bir araya gelip halkrmrza kendi topraklarr izerinde "haddini bildirmeye" veya artrk onu affelmeyecegini resmi karar altrna almaya gitmiqlerdi. Qirnkir halk, s6miirgeciligin beklentilerinin qok qok otesrnde l5 AQustos'u bir referanduma donirgti.irmiig ve bu referandumda tercihini baQrmsrzlrk ve ozgi.irlirkten yana kullanmrgtr. Boylece, "Halk PKK'den sogudu", "PKK son qrrprnrqlannr yastyor" vb. hikayelere, en onemlisi de sdmijrgecilerin anladrgr bir drlle son vermiqtr. Bu nedenle yaprlmak istenen, Ki.irdistan'a karEr gerilla-halk ayrrmr yapmadan her tilrli.r yontem ve araqla topyekiin bir savaqr karar altrna almaktr. OrneQin Milliyet gazetesi k6se yazarlarrndan Yavu Donat, MGK toplantrsrnrn ardrndan yazdrQr bir makalede, "Kararlrhk tam da, taban nasrl qozirlecek" geklinde sozler sarfederken, bu topyeki.in savaq halini gizlemeye qalrgryordu. Yoksa soylediQi, qokqa dile getirilen eski bir belirlemedir. Nitekim taban qdztjlemeyecek bir duruma geldiQi veya PKK'nin sadece gerillalardan ibaret olmaktan qrkrp aynr zamanda soz konusu tabanrn kendisi olan bir geligmeyiyaqadrQr iqin bu savaE biqiminde karar krhnmrEtrr. PKK halklagtrQrnr iddia ederken, halkrn da bu konuda net tavrr vardrr ve bu somi.irgeciliQe karqr dile getirdiQi "PKK halktrr, halk da biziz" sloganrdrr. Ote yandan, MGK'nin sonuq bildirisinde yer alan "PKK destekqilerine hoggdrir yok" qeklindeki sdzlerin anlamr ve bununla verilmek istenen mesaj da
qok
aqrktrr.
MGK toplantrsr ardrndan iqlenen yorumlar, atrlan Eoven-rrkqr manqetler ve savaq grQhklarr, 'terore bi.iyUk darbe vurulacak" haberleri, nasrl bir vahqete baEvurulacaQrnrn aqrk iqaretlerini veriyordu. Gerillaya ulaqrla-
mayacaQrna ya da ulagrlabilse bile kolay kolay darbe vurulamayacagrna gdre, bu darbenin hedefi dogal olarak halk olacaktrr. Nitekrm daha sonraki gUnlerde ve hatta gi.rniimi.zde de kanrtlanan gerqeQin kendisi bu oldu. Katliam $rrnak'la srnrrlandrrrlmadr. Bu katliam gerr tepmesine ragmen, s6mirrgeciler buti.in riskleri goze alarak gozlikara bir vahqetle katliamlar serisine devam ettiler. "Terore biiyirk darbe vurulacak" dedikleri, bu katfiamlar zrnciri olsa gerek. Halka ydnelik bu dizeyde bir vahqet orneQi sergrlenirken, "Can pazarn' da PKK militanlarr ile sade vatandasrn ayrrt edilmesindeki zorluktan" vb. sozlerden bahsetmek hrqbir mantrQa oturtulamaz. Can telaqrnrn ve TC'yi yerle bir etmeyi amaglayan geliqmelerin yagandrQr bir ortamda,
cegine, "HEP maskesi altrnda PKK kurultayr",'Ankara'nrn gdbegrnde rhanet" vb. manqetler atrlarak dusmanhk daha da trrmandrrrhyor. Yine "PKK
Demirel'in toplantr sonrasrnda "MGK, hirkiimetrn terorle mUcadele politikasrnr baqarrlr buluyor" seklindekr s6zleri, MGK'nin brr teselli ikramiyesi bile degildir. QirnkU hiiki.imetrn bu gekilde, bir frgirran olsa bile, bir hiqe sayrlmasr kamuoyunda ciddi kuqkular yaratmrq ve bu perdenin arkasrndaki asrl gticijn degifrasyonuna yol acacagl iqin, bu sozlerle soz konusu kugkular ortadan kaldrrrlmak istenmrqtir. Hiikirmet, ozel programrnr sonuca dogru gotUrme giiciinir gosterememiE ve oyle bir grkmaz yolda tukenmisligryasryor ki, bu repm ron baqtan atrlmasr gereken brr bela olmustur. Bu anlamda, MGK hiikiimetrn figi.rranlrk roliinii ve manevra alanrnr oldukqa daraltmrgtrr. Nitekim, HEP'liler bir mechs tartrsmasrnda
yasallaqtrrrlsrn" qagnsrna gozUd6nmi.iq brr diigmanlrkla cevap verilryor.
Basbakan Demirel, "PKK brr crnayet orgirtirdUr. Bu cinayet orgi-rtunir destekleyen, bu crnayetlere ortaktrr"
ve baqbakan yardrmcrsr rse. "PKK bir teror orgiitirdirr. terbr yasallastrrrlamaz" sdzlerryle karsrlrk verdrler. Bunlar b6yle pervasrzca saldrrrda bulunurken, Cumhurbaskanr Ozal'rn ise daha farkh yaklasrmlar rcrnde olmasr, bunlarrn brrbrrlerrne karsr zrt polrtikalar yUrirtmekte olduklarr anlamrna gelmryor. Bu, farklr brcrmlerde ge[strrrlen, fakat aynr noktayr hedefleyen brr ozel savas polrtrkasrdrr MGK toplantrsr, sonrasrnda koparrlan yaygaralarda psrkololrk savas unsurlarr da rhmal edrlrnedr MOSSAD ydntemlerrnden bahse' drldr; bu yontemlerrn uygularab lrr' lrgr izerrnde tartsmalar. oner,re' oe'. Terot lrstrrrldr. "APO'ya vur emr orgutir yurt rcrnde ve yurt c si1oa. her yerde takrp edrlrp gerer carbe mutlaka vurulacaktrr" vb. aCrxraralar yaprldr. Bunlar yepyenr kararlar brcrmrnde kamuoyuna yansrtrlmaya ca' lrsrldr. Eger "surprrz brr karardan bahsedrlemryorsa. bu TC'nrr kr-rzla rrnr srfrrlamrs olmasrndan dcrlsy;6,r. israrl-MOSSAD yontemlerryle APO'
hUku-
metr" deyimrni kullanmrslardrr. Dikkat edilrrse Diyarbakrr crkarmasr ardrndan Demirel'in hiikiimet adrna eskrsi kadar rddiah konusmadrgr ve Genelkurmay Baqkanr Dogan Girres'in rse bir bagbakan gibr demeqler verdrgr gori.ili.iyor. Sorunu MGK devralmrstrr ve aldrQr kararlar ile rcine girdigi yonelimlerden cogu zaman hijki.imet habersrzdir. Hiikumet kelimenin gergek anlamryla brr maket konumuna dirqijri..ilmiistiir. Bu, aynr zamanda TC particrligrnrn sefrl durumunu gozler oniine sererken,
demokrasi sorunu igin de brr olcii sinden dem vuranlar ya da Kilrdis-
ya vur emri" vb. hedeflerle az rrr ugrasrldr? Hatta MOSSAD yonte'n-
tan sorununun demokrasr ve hukuk kurallarr rgrnde qozulecegrni soyleyerek ahkam kesenler nerede? Neden oralr bile olmuyorlar?
lertnrn olesrne grdrldr. MGK nrn krrr' maylarr ve devletrn butun akrl hc,r.a' larr cok ryr brhyor kr, karsrlarrnda nerhangr srradan brr orgrrl ya,klur en
olmaktadrr. Tirrkrye'nrn demokrasi-
.iq6[rnN lfn, L-----------r
i.n*oxrtuN YuEARI sl NDAxI irpruE11 Bi qtllRTl
i
Drvrr,'l
vALLAA
t
)JattaauH ! \-ANDIX LAN
eitii'ii'iii
Trt(oisrau l.iur Htzaz. sadece ve sadece en koti.rsilnden bir dUgmanhktan baqka bir gey beklenemez. MGK'nin meclis ve hiikl.imetin onayrnr almadan toplantr yeri iqin Diyarbakrr'r seqmesi, bir gerqeQe daha iqaret ediyor: HiikUmet sadece isim di2eyinde vardrr; bir maskeleme 96revini gormeye qahqryor. Demirel'in bir aqrklamasrnda dile getirdiQi gibi "Ozel bir programrve 6zel bir gorevi olan hi.iki.imet"tir bu hiikiimet. Bunun anlamr da, Demirel-inoni.r hUkUmetinin,'terdrii bastrrma" hedefiyle programlaqtrrrlan bir ozel savaq taktiQi
olarak iktidara getirilmig
olmasrdrr.
Bu, ulaqrlan geliEmeler agamasrnda
o kadar netleqmiqtir ki, hiqbir
kug-
kuyu ortada brrakmryor. Siileyman
!
PXX
or*a;s|!
oruYoz.?!
Qok aqrk ki, MGK toplantrsrnda Kurtliik 6zelliQini taqryan ve buna hizmet eden her qey di.iqman olarak kararlagtrrrlmrqtrr. Kararlagtrrrlmrq derken, bundan yeni bir karar olarak bahsetmiyorrz. Daha 6nce alrnan bu kararlar gozden geqirilmiq ve hiqbir gekilde bunlarrn en giddetli tarzda uygulanmasrndan gekinilmemesi gerektiQi teyit edilmiqtir. Nitekim bu bir yenmek-yenrlmek sorunudur. Bu temelde dpvletin tl.rm resmi ve gayn-resmi kurumlarryla milli mutabakat pekigtirilmiqtir. Boyle bir durumda elbette Cumhuriyet gibi demokrat geqinen bir gazete, baqyazrsrnr "Terdre kargr ortak seferberlik" konusuna ayrracaktrr. HEP kurultayrnda halkrn taleplerine kulak verile-
qok da kendilerine parmak rsrrtan PKK gibi yenginin ve yenrlgrnrn bu-
tirn ayrrntrlannr en ince noktasrna kadar hesaplayrp 6yle hareket eden bir girq vardrr. Nitekrm MiT'rn MOSSAD'la, ClAyla" BKA'yla, SAPO'yla vb. istihbarat orgijtlerryle PKK'ye karqr igbirliQi iqinde oldugu bir srr deQildir. PKK de krmlerle karqr karErya olduQu gerqeQini drkkate alarak dnlemini almrEtrr ve hrgbir zaman aynr di2eyde bir onlemle de yetinmeyerek bu yonlir gabalarrnr siirekli yoQunlaqtrrmaktadrr. Artrk halk kitleleri, her zamankinden daha fazla devleti inandrrrcr bulmuyorlar. Diyarbakrr qrkarmasr gibi gosterilere itibar etmiyorlar. Diyar' bakrr qrkarmasr ile verilmek rstenen
Eytit't9g2
fserxwcbun me- srl'nde toplanmak zorunda kalmasr konu- nedendir?
"igte devlet burada, yanrnrzda" sajr, krtleler iqin brr gi.2el alay
sudur. Qiinktr kendrsinr korumaya alamayan ve bunun rqin halktan koruma isteyen bir devlet krmin yanrnda nasrl yer alacaktrr? Yine MGK'nin 2. Taktik Hava Kwvet Komutanlrgr Us-
-,
MGK toplantrsr ardrndan yi.tkselig gOstermeye devam eden ozgi.irlUk savaEtmz, Diyarbakrr qrkarmasrnrn, boE gosteriden ibaret oldugunu
ispatladr.
Yenilginin gizlenemeyen boyutlarr "Basarrlr olduk dryorsunr"z. Ancak devlet 'basarrlr' oldukqa PKK'nrn biryirdirgUnu goruiyoruz. PKK bu-
gun gruplar halrnde srlahh kwvetlerle catrsrr hale gelmiqtrr. Keske bagarmasaydrnrz demek geliyor rnsanrn icinden. Analar her gi.in'ter6rrst' dogurmaktadrr. Oldirrmekle brtrremezsiniz. Ben bastan ben soyledim..."
Bu sozler, eski MiT alanlarrndan Mahrr Kaynak'rn l8 Eylul 1992 tarihli Ozgiir Gijndem gazetesrnde yer alan bir toplantr konusmasrndan aktarrldr.
MGK toplantrsrnoa gozden gecr-
rrlen kararlardan brrr de.
re1rmrn
yasadrgr cokusu gozlerden uzak tutmak ve bununla da yetrnmeyerek devlete gUcluluk rma1rnr kazandrrmaktr. Elbette bunda en buyUk gorev de basrna di.iqecektr. "Cudi'ye bomba yagryor... PKK hedefleri F- I 04, F -4 veRP trpi ucaklarrmrzla
yerle
bir..."
"Tirrk ordusu Kuzey lrak'ta... 200 kamp yerle brr..." PKK'nin var olan her kamprnda yi2lerce militan bulunmaktadrr. Buna ragmen her kamp rcrn sayryr 100'e rndrrelim. Bunun toplamr 20.000 yapryor. Bunlar sadece "Kuzey lrak'ta" olanlarmrsr Kuzey Kurdrstan r da eklersek, qok kabarrk brr sayr karsrmrza crkar. Fakat aynr devlet yetkrlrlerr, aynr PKK nrn kucuk brr azrnlrktan ibaret oldugunu aoklryorlar. Savaqlarda psrkololk propagandanrn onemlr bir rolU vardrr. Savasan taraf larrn cegitli brqrmlerde bu olguya basvurduklarr da goriilmirqtur. Fakat bunun da bir qercevesr ve kendrne ozgir kurallarr vardrr. Ancak TC'nrnkr ne brr cerceveye srgryor ve ne de herhangr bir kuralla izah edilebiliyor. O kadar rlkel, o kadar ilkesiz ve o kadar crlgrncadrr kr. tam da kendr karakterrnr ve curumuslugitni.r yansrtryor.
"PKK rcte-drsta darmadagrn: 43 olii" (Terciimant 'Terdrrstlere agrr darbe: I 00 olu" (Hiirriyet) Her rkr gazetenrn aynr haDerr marqete qrkarmasr bu sekrldedrr. Her rk gazete de Babralr'de yayrn yapryor Bari 6lii sayrsrnr aynr rakamda verselerdr. Boyle bir basrnrn sahrbr Tirrkrye nin bir de bagbakanr SUleyman Demirel, kendisine aynr olayla ilgili sorulan bir soruya, "Bir Eey soyleyecek durumda deQilim" diyor. TC devletine igi-giicij akrl vermek olan ve devlet yetkililerinin verdiQi aqrklara ofkelenen Oktay Ekgi, hayali "Krzey lrak operasyonu" olayt nedeniyle gunlarr yazmak zorunda kalryordu: "Her bUyi.ik operasyondan sonra 'PKK'hlarrn 6liilerini kaqrrdrklarrndan' sciz ediliyor. Onlar oli.rlerini kaqrracak kadar vakit buluyor da, bizimkiler o srrada neden haklayamryor, siz anlayabiliyor musunu?" Evet, H0rriyet'in baqyazarr Oktay Ekgi, devletin zaaflarrna. aqrklarrna dikkat qekerken, qok ince ve sinsi bir kurnazhk sergiliyor. ilk bakrqta gerqekleri ortaya qrkarmaya gahqan bir imaj yaratryor. Maksath olarak gizlenen gerqekleri bilmiyormuq gibi hareket ediyor. Gerilla savaErnda onlarca kaybr kaqrrmanrn qok zor olduQunu ve bunun bi.lyUk risklere yol aqarak kayrplarr ikiye katlaya-
cagrnr herkes bilir. Oktay Eksi'nin bir maharetmig gibi boyle bir soruyu ortaya atmasr, crddi politikacr ve yazarlar n bagvurmaya tenezzUl bi le etmeyecekleri brr olaydrr. Oktay Ekqi, gerceklerrn kryrsrndan gecerek kamuoyunu yanrltmaya cahsacagr na, bu
olaylarrn hayalrhgrne ve bunlarla neIerrn nasrl amaclandrgrna dikkat qekmekle ugrassa ya! Fakat biliyoruz ki, brrcok benzerr grbr Oktay Ekgi de somurgecr psrkololik savaq cephesrnde katkr sahrbrdrr hem de ryi katkr sunan brr savascr! Yukarrda birkaq 6rnek vermeye calrstrk. Bunlarla devletrn kendi yenrlgrsinrn boyutlarrnr nasrl gizlemeye calrstrgrnrn daha iyi anlagrlmasrnr amaqladrk. Bu orneklerin, yirzlerce, hatta brnlerce benzeri vardrr ve bir kadarrnrn da gizlendiQi cabasr. BugiJn ulusal kurtulug mircadelemize karsr yiiriitiilen somUrgeci ozel savasta rejim iqin gergekleri gizlemek fiili savaqr yrirutmekten belki daha fazla onem taqryor. Qiinkii gerqeklerin olduQu gibr yansrtrlmasr durumunda rejrmrn ayakta kalmasrnrn higbir dayanagr kalmayacaktrr. OrneQin savasan bir taraf olarak PKK; kargrsrndaki diismanrn birtun kural drqrhgrna ragmen Ti.rrkrye ve Kijrdistan, hatta drger dunya halklarrna hemen her yrl kendi rmkanlarr dahi[nde rapor verrrken. ulastrgr seviyede basan ve hatalarrnr oldugu gibi aqrklarken. TC neden bunun brnde birini yapmryor da sureklr gercekleri gizleyerek kor brr savaQr dayatryor? PKK kendr kayrplarr rle karsr tarafrn kayrplarrnr en objektrf qekilde kamuoyuna duyururken, TC rse neden PKK'nin kayrplarrnr oldukga abartarak, kendi kayrplannr ya hic vermeyerek ya da qok az sayrda vererek kamuoyunu yanrltma qabasrnr elden brrakmryor? Herkesin bildiQi bu durum bile, TC'nin nasrlyenilgili bir konumu yaqadrgrnr aqrkqa gdsteriyor. TC birtiln qabalarrna ragmen, gerceklerin 6niine barajlar dikemiyor. lnsa etmeye qahstrQr biitun barajlar brr brr yrkrhyor. Ve bu btiyiik yrkrntrlar r.zerrnde yenilerini de inga etmek mumkijn degildir. Temeller qiirUk, insaalara verilmek istenen destek yok cunku. Bunun da otesrnde yalanlaroarl rnsa edrlmeye cahqrlan barajlara artrk seyrrcr bulunmuyor. Eski seyrrcrler. gercekler orlaya qrktrkqa kisrlrk degrsrmrne ugruyorlar. Bu kigilrk sorguluyor. arastrrryol gerqekleri yakala.mada daha cok inatqr davranryor. lste toplumun rgrnde yaqanan bu deQrsrm, TC'nin biitUn kirli politikalarrnr rglemez krlmryorsa da gimdilik, en azrndan kolay kolay sineye qekilmemesrne yol aQryor. TC'nin bir yalan makinasr olduQu biliniyor, ancak bu makina da gittikce verimden dtiEi.ryor ve kalitesrz yalanlar Uretiyor. SUrekli yi.ikselme gosteren ulusal kurtuluE milcadelesi ve onun yol aqtrgr toplumsal deQiqmeler, her alanda olduQu gibi, TC'yi kendini giz-
leme qabalannda da baqarrsz
kr-
hyor. Oyle ki, TC'nin savaEla ilgili tek yanh haberleri bile tek baqrna takip edilse, araqtrncr ve sorgulayrcr bir gdzle sonuqlar qrkarrlmaya qahqrls4 gerqek tabloyu yakalamamak mi.lmkUn deQildir. Tiirkiye genelinde paniQi 6nlemek ve fiiliyatta yiirtitUlmekte olan savaqr resmen kabul etmemek y6nilnde yUr{it0len yo$un qabalar bu
nedenledir. Yalanlar yalanlarla gizlenmeye qahqrlryor. TC'nin baqarrbiraz da bu noktada aranabilir. $rrnak katliamr bu konuda bir 6rnektir. Bir yandan devlet grJqleri harekete geqirilip qocuk, kadrn demeden katliamlar gerqekleqtirilirken, diQer yandan bu tUr katliamlar PKK'ye mal edilerek, "$rrnak'ta aqrlan yaralarr devlet olarak saracaQrz" demeqleri veri[yor. Fakat kamuoyu bu ikiytDlUliige kanmayacak kadar politiklesmiqtir. KUrdistan'da 6ldtrrijlenlerin cenaze torenlerinde kimr zaman birkaq kiEi devlet yanhsr slogan attrgrnda. bu qok anlamh bir olay ve devlete biiyiik destek olarak degerlendiriliyor. DiQer tarafta ise milyonluk tabanrnrn aqrk destegrne ragmen PKK'nrn terorist bir orgiit olduQu ve halkrn desteQine sahrp bulunmadrgr her versilede s6ylenip duruluyor. Konuyla ilgili bir makalesinde Giingor Mengr, PKK'nrn terorist bir hareket oldugunu belirterek, "Halkrn gonirllU desteQine sahip olmayan higbir hareketin baqarr sansr olamaz" diyor. Bu gerqek, sadece srzhQr
hareketler veya partiler icin deQil, hilkiimetler veya devletler iqin de geqerlidir. Nitekim PKK kendisinin basaracaQrnr ve TC'nin ise kaybedecegini iddia ederken, bu gerqeQe dayanryor.
$imdilerde qok agrk bir bigimde gortiliiyor ki, halkrn desteQine sahip olmayan, halkrn grkarrnr temsil etmeyen, demokrasi ve insan haklarrna saygrh olmayan devletin kendisi-
dir. Bu, devletin kendisini
Uretme gUcUne sahip olmamasrndan kaynaklanryor. Demirel, son zamlarrn topla-
PKK-Saddam
srnrrlarrnr kontrol edemiyorlar", "Drg mihraklarrn bir oyunLr" ve bunlara "PKK-Saddam igbirliQi" yaygarasr da eklenerek, bu tur aqrklamalar devlet yetkililerinin dilinden, burjwa basrnrn sayfalarrndan eksik olmuyor. Girneyli igbirlikgiler de TC'nin bu korosuna ellerinden geldikqe girc veriyorlar. PKK'nin drs destekli oldugu, Saddam'la iqbirliQi yaptrgr vb. sahtekarca yakrqtrrmalarryapanlar TC ile Barzani-Talabani ikilisidir. PKK'ye suqlama yapan glrqler, bunlar olunca gok ilginq oluyor. DUnyada drg merkezlere baglanarak yaqamaya qalrgan gijqler kimlerdir diye sorulursa, ilk akla gelebilecek bu riq 6rnek. "lqbirliQi" ya da "igbirlikqilik" deyimi, KUrdistan ve Ti.irkiye'de insanlar arasrnda qok kotii qaQrrqrmlar yapar. DiQer illkelerde bu deyimin QaQnEtrrmalarr daha farkhdrr. Neden? Bdyle bir farkhhQa yol aqan yine bu giiqlerin yUriittiiQii politikad rr. Gerqekte ise, devletler arasrnda veya drgirtler arasrnda karqrhklr qrkar iliqkileri temelinde 6z90r ve eqit gartlarda iqbirliQi anlaEmalarr saglanabilir. Nitekim iqbirliQinin kelime anlamr da budur. Fakat TC'de ve ilkel-milliyetqilerde igbirligi qok daha farkh politikalar temelinde deQerlendiriliyor. BaQrmhhktrr, kdleliktir, kendini giigli.i bir merkeze dayandrrarak yaqatmakttr. Peki, b6yle bir konumu yaqayan ya da buna mahkum olacak kadar alqalan kim? Ozellikle de "SaddamPKK iqbirliQi" suqlamasrnda rsrar etmek nedendir? Bundaki rsrar bile, TC'nin ve ilkel milliyetqiliQin ne kadar yeminli iqbirilikqi olduklarrnr g6steriyor. ABD emperyalizminin 6ncUlUgi.inde oturtulmaya qahgrlan'Yeni diinya diizeni" diye bir hikayenin
gerqekleqtirilmek istendiQini
saQrr
sultanrn da duyduQunu biliyoruz. Ve halklar iqin '!eni dilnya dl2ensizliQi"
devletin ortaya qrkan sorunlar alttnda nasrl ezildiQini itiraf etmek zorunda kahyordu. Yine burjwa koge yazarlannrn aqrkga dile getirdigi gibi, "koalisyon srkrntrda, karamsarhk yayrlryor" ama buna raQmen "koalisyonun alternatifi yok." I 2 yrl 6nce I 2
Eylill
.l980'de
askeri darbe yaprldrQrnda Demirel hirkiimetin basbakanrydr, I 2 yrl sonra yine aynr Demirel baqbakandrr ve ofkeyle sunlan soyliiyor: "Ttirkiye'yi, l2 sene sonra yine bize devrettiniz." Ve bu Demirel, cokca karqr olduQunu soylediQi l2 EylUl hukukunun ve anayasasrntn temsilciliQini yapryor. Demirel'in baqbakanr olduQu hirki.rmet yine baqarrsrz. l2 yrl once darbe yapmanrn kogullarr vardr, ya grmdi? Yrne I 2 yrl once, Demirel demagogluguyla yi2eysel de olsa sesini qrkarryor, sahte demokrat kesiliyor ve boylece bir umut olmaya qahgryordu. Ya simdi neye karqr nasrlyapacak? Demirel, hiq olmazsa bu kadarrndan sonra iqe yaramaz hale geldi, bir Ecevit ise hiqbir gey yapamadan cevresine bile yararsz hale geldi. ANAP da denendi. DiQer irili ufakh partive liderlerinin burjwa olqUlerinde bile iktidar olma yetenekleri bulunmuyor. CHP'yi diriltme qabalarrve saQ cephedeki arayrglar, tamamen bu geliqmelerin bir sonucu olarak giindeme gelmektedir. Krsacasr bUtUn qabalar, KUrdistan'da yijkselen devrim ateqini sdndirrmek iqindir. Birinci sorun budur. Bir bakanrn deyimiyle "bayrak ekonominin oni.ine geqmigtir."
-
igbirlili yaygarasr
Kim bu yaygaray koparryor ve neden? "PKK drE destekli, bu destek kesilirse iqerdekileri temizleriz", "Komgularrmrz
drQr tepkilere cevap amacryla "Key-
fimizden zam yapmlyoruz" derken,
anlamrna gelen bu projenin en 6nemli brr ayagrnrn ise OrtadoQu'da orturtulmaya qalrqrldrQrnr da bilmiyor deQiliz. Nitekim Ortadogu ayaQrnrn oturtulmamasr durumunda bu projenin en olmasr gereken ayaQr eksik olacak, hatta diQer ayaklarrnrn bir iqe yaramamasr anlamr na gelecekti r. Bu emperyalizm ve onun kanatlarr altrnda yaqayan irili-ufakh guqler agrsrndan qok ciddi bir tehlikedir. Bu tehlikenin tartrqmasz adayr ise PKK'dir. ABD'nin kendisi de, PKK'ye yonelik aynr suglamayr yapmasr, Drqigleri BakanlrQr'nrn ABD kamuoyuna "PKK, Bekaa'da barrndrrrhyor" aqrklamasrnda bulunmasr nedensiz deQildir.
lqte PKK'nin, Saddam iqbirliQiile iligkilendirilmesi, cjzel olarak tasarlanan bir oyundur. K6rfez krizi ve ardrndan meydana gelen savaqta Saddam, bi..rtiin di.inyada diktatorliiQU, acrmasrzhgr ve ozellikle Kilrt halkrnr kimyasal gazla katleden sadistligiyle tanrndr, bu konumuylateqhir oldu. Bu, emperyalizm iqin OrtadoQu planlan, mi.rdahalesi iqin bulunmaz bir malzeme niteliQini aldr. En azrndan mevcut denge kogullarr nedeniyle Saddam'rn diiqUriilmesi diye bir sorun emperyalizm aqtsrndan yoktur. Nitekim BM emperyalizmin denetim ve ydnlendirmesi altrndadrr, BM'ye aldrracaQr bir kararla Saddam'r birkaq kez yerle bir edebi-
TC en briytik
lir. 36. paralelin ilanr gibi, Gtiney lrak'ta griler iqin olugturulan serbest bdlge gibi... Saddam'rn devrilmesiyle birlikte, PKK Gtiney KUrdistan'r terk edecek deQil ya! Yine PAK da bagrmsrzhk ve dzgurli.rk miicadelesine son verecek deQil. Oyleyse, "PKK-Saddam
igbirliQi !"
Krsaca ozetlenen gergekler bdyleyken, PKK'nin Saddam'la isbirliQi yaptrQr iddialarrna kim, hangi mantrkla inanabilir? Gerqekler yerli yerrne oturtulmak zorunda. Bu, halklara bir nebze de olsa duyulan saygrnrn gereQidir. Ancak biz TC ve ilkel mrlliyetqilikten halklara saygr duymalannr ve dUrirst davranmalannr bekleyecek kadar gafil degiliz. $unu da belirtelim ki, gerqeklere dayandrrrlrnayan iddialarrn geri teptiQi qokca goriilmi.igti..ir. "Qamur tutmazsa izr kalrr" mantrQryla hareket ediliyorsa, bu da tutmaz. Qirnkil PKK iz lutmayacak kadar, halkrmrz nezdinde gerqek kimliQi ve politrkasryla tanrnryor. Talabani, TUrkiye'yi drgrnda tutarak, "PKK, her 3 somiirgecidevletle rsbirligi yapryor'r agrklamasrnda bulunuyor. Bunun Talabani'nin kendisine iade etmek ve buna onun yaptrQr iqbirlikqilikle ovUndi.rQi.ini.r de eklemek gerekiyor. Talabani'nin destek adr altrnda, kendi srnrf duygularrnr tatmin adr altrnda diinyada girmeyeceQi iliski kanah yoktur. En basta Saddam'la iqbirliQine giren yine kendisidir. Kaldr ki, Talabani ile Barzani'nin s6mUrgecilerle ve emperyalizmle geligtirdikleri iligkiler Ki.irdistan'r satma temelindedir, onur krrrodrr ve halkrmrz iqin bir utanq tablosudur Halkrmrzr ve halkrmrzrn 6z9i.irlugir iqin savaqanlarr en barbar bir yontemle qukurlar aqrp gdmen TC igrn Barzani'nin temsilcisi Zabari, "Tirrkiye, bizim igin bir koprij durumundadrr. Ne mutlu oradaki KUrtlere. Kegke biltirn devletler TUrkiye gibr .
olsa. Buradaki Kiirtler bunun ayrrdrnda deQil" sozlerini sarfedecek kadar alqalabiliyor. $rrnak'ta, Qukurca'da, Silvan'da, G6le'de, Hamur'da ve daha baqka yerlerde Klirtler katledildiQi iqin mi ne mutlu onlara! Talabani Barzani ve Zabari gibiler, devlet qekillenmesi halklarrn katliam ve inkarr iizerinde gerceklesen -Kirrtler bunun birrnci srrasrnda- TC'nin en i.rst d(2ey yetkililerince karsrlanryor, 6pUqiiyorlar. Bu ne zamandan berrve nasrl miimki.in olabildi? PKK'ye yoksa bunun iqin mi saldrrrlryor! PKK'nin adrnrn bile geqmediQi.Arapqa d(2mece belgelerle (bkz. Ozgtrr GUndem'in 21 Eyli.ll 1 992 tarihli sayrsrna) kimi nasrl kandrrryorlar? Tekrar hatrrlatmak gerekirse, PKK birlegik bagrmsrz bir Ki.rrdistan'r kurmayr hedeflemiqtir. Bunun mircadelesini Ki.lrdistan topraklarrnda vermektedir. Ve bir daha somiirgecilerin, iqbirlikqilerin ve emperyalizmin sokmeye g0qleri yetmeyeceQi kadar, Ki.rrdistan'a kok salmrgtrr. Bu giineq kadar aqrk ve yakrcr bir gerqektir. En kotirsa.rnden bir iqbirliQive yine en kdtlrsUnden bir baQrmhhk politi kasrna yatmadan yaqayamayacak durumunda olanlar varsrn diigiinsiinler. PKK igin bdyle bir problem yok. Hayat bu gerqeQi her gtin defalarca kanrtlryor.
svag suglusu
ScimUrgeciliQinbagvurduguenal- mirl bile edemeyen kim? En dogal qakQa ve sahtekarca ydntemlerden insani hak ve dzgUrltigiJ talep eden biri de, akan kanlarrn sorumlusu ola- kim ve bu talebe en qiddetli bir terak PKK'yi gdstermesidir. Burjwa rorle karqrhk veren kim? Eqit koqulbasrnr, PKK'nin demokrasinin yolu- larda siyasi gdrtigmelere aqrk olan nu kapattrgrnr iddia ederek ikiyi2li.i- kim, bu yaklaqrma karqrhk 'ter6r orce bir qarprtmanrn iqine girmekte ve giitriyle masaya oturulamaz" ve'!i.izher kottiliiQtin temelinde PKK'yi ara- yrl da siirse terdrle mi.icadeleye dema utanmazhgrnr sergilemektedir. vam edilecektir" diyen kim? Benzer Gerqekler qok farkh. Gerqekte sorularr qok daha rzatmak mi.imki.in demokrasiyi engelleyen, hatta tahamDevam 22. sayfada
ffi
E
l(oll io m l0 r l(ri rl ho I h n m ozg ri r[i k yii rtiytigri n ti d u d u ]0 moz Bagtarafr 1. sayfada zandrk" diye aqrklamalarda bulunuyor. TC yaptrgr katlramr bi zaler olayr olarak yorumlayabrlir ama diger taraftan kendi yrkrlrqrnr biraz daha hrzlandrrdrgrnr da iyr 96rmelidrr. Binlerce askeri girqle, tank, top ve panzerle savunmasrz brr halka saldrrmayr,
yizlercesini katletmeyi
bir zafer olarak tanrmlayan bir somrirgeciligin artrk yolun sonuna geldrgr gergeQrni ortaya qrkarryor. Barbar Tiirk sdmiirgeci girqleri "zaferlerine" yeni "zaferler" eklemek rcin katliamlar zincirine baqka halkalar eklemeye devam ettiler. Katliam sebekesi gibr qalrqan MGK, govde gosterisi biciminde yaptrgr Diyarbakrr toplantrsrnda yeni kallram kararlarrnr aldr. Alrnan kararlarda partimize karsr, "Avcr Brrlrkler" kurulacak,
deQil Samimiyse bagta bakanlar olmak ilzere buraya gelsinler, valisini, kaymakamtnt, jandarmasn eagrgnlar, her geyi agkqa konuqalm, 7O0O askerin bulunduQu ilqeye Apocu naal girecek? Bu, devletin yaratt@t bir katliamdtr. Daha once de devlet sivil insanlan taramqtt" Sadece Macit PirozbeyoQlu deQil, Hakkari Belediye Baqkan Vekili Ahmet MirhurdaroQlu da benzer acrklamalarda bulunuyor ve gunlarr soyliryor: "Quk ur ca'ya g ittt m. i n sanlar o t d i.) rilmilg, yaralanmry, otuz ev varsa
otuzu da ytkilmqtt Bu PKK'nrn iqi deQil kesinlikle bu igte devletin parmaQt var."
Bunlarr brz deQil, devletin resmi gorevlrleri soyliryor. Olugturulan heyet raporlarr biraz daha tarafsrz bir
madan toplu mezarlara atarak izerine toprak yrQmrqtrr. Dozerlerle aqrlan gukurlara doldurulan insanlarrn ortadan kaldrrrlmasryla halk r2erinde etkili olacaQrnr sandrlar. Oysa Kiirt halkr bunlarr gordiikqe ofkesini ve hrncrnr daha qok yUkseltiyor. D[.igmanr n ustune orgi.rtlij yiirijmeni n bilincini daha iyi kavrryor. Hirkiimet ise, gerqekleri gizlemek rqin yalan irsti,rne yalan uyduruyor. Hakkari Va-
lisi Cemalettin Sevim'in Qukurca katliamrndan hemen sonra gazetecilere soyledigi gu sozleri qok ilginq ve devletin suglulugunu hemen ele veriyor: "Orada gezecek, goreceksiniz her peyi. Halkla gorilgmeyin demiyorum. Gidin kaymakamla gorilgiln. Bilgileri benden aln. O halktn nastl insanlar olduQunu bilmiyorsu-
lecek? Bir giin bile tutunamaz.
Gabar, Cudi, Tendirrek,
AQrr,
Herekol daQlarrna havadan tonlarca bomba yaQdrrrlryor. Buralarda sadece rnsanlarrn katliamr deQil, doQanrn da katliamr yaprhyor. Binlerce hektar orman gerilla srQrnaklarr diye yakrlarak yok edilmiqtir. Kiirdistan'rn doQasrnrn g6rkemliligi bile diigmana bilyUk korkular salmrEtrr. Kirrdistan, TC aqrsrndan dogasryla, hayvanlarryla ve insanlarryla artrk korkulan bir irlke haline gelmiE bulunmaktadrr. TC boyle yapmakla Kirrdistan'r bir harabeye, bir mezarlrQa qeviriyor ama bu durum aynr zamanda kendr sonunun da geldiQini gostermektedir. Ulke iginde sagladrQr mutabakat, daha dogrusu yarattrgr kamuoyu
sessizliQi
de patlama
aSamasrna
gelmig durumdadrr. Siyasal qdzum-
krtle katlramlannrn yanrsrra bireysel teror uygulayacak. Parlamentoyu devre drsr brrakan Ozal onderligrndekr MGK asken y6ntemlere devam edecegini ve bu sorunu boyle cozecegrni kamuoyuna ilan etti. Bunun ardrndan Qulorrca'ya askeri yrgrnak yaparak aynr yontemle saldrrdr. Gerekqe yrne aynrydr: "PKK sehri bastr, biz de karsrlrk verdrk." Oysa Qukurca'ya da gerrlla baskrnr olmamrstr. 25 Agustos'ta yaprlan katlramrn hemen sonrasrnda yoQun tutuklamalar baslatrldr. l2 yasrna kadar olan buti.rn erkekler g6zaltrna alrndr, cogu olirmune iskencelerden geqi-
rildi. Gozaltrna alrnanlarrn
miq, yerle bir etmrQ brr Di.jgUrirlmirg
ve kUctik cocuklar
kaldr.
Burlwa politikacrlarrn brle
Eag-
krnlrga dirqtUgir bu barbarhk orneklerrnr, fasist TC'nrn askeri evreleri "savaq zatel" olarak tanrmramaktan bilyijk haz duyuyorlar. KUrt halkrnrn ozgirrlu$e olan tutkusunu yok etmek amacryla yaprlan bu katliamlarrn rstenilen sonucu vermemesi yi2irnden TC ne yapacaQrnl sasrrmrs durumdadrr. Sessiz sedasrz yapmayr planlamrs olsa da, Ktrrdistan halkr-
nrn sahio olduQu olanaklar yi2iinden bunu bir tiirli.r baqaramryor. Yoksa Qukurca'da yapmak istediQi $rrnak'tan daha genis boyutlu brr katliamdr. Partimizin sehir devrimlerr taktiQini boyle yaparak boga grkarmayr amaqlayan di.rqman, geligmelerin seyrrne hakim olamayrnca coki.rqijnir geciktirmek iqin askeri yontemlere aQrrhk vermekten baqka qrkar yol bulamryor. Her ne kadar insan haklarrna saygrlr oldugunu soylese de, ig gelip Kirrdistan sorununa dayandrQrnda bunlarrn hiqbir 6nemi kalmryor. Uluslararasr savaq kurallarrnrn hepsi gozardr edilerek tam bir kuralsrzhk iqinde hareket ediyor. Bu vahqi kuralsrzlrQr Qukurca Belediye Bagkanr Macit PirozbeyoQlu gu sozleriyle daha aqrk dile getiriyor: "Kimseden umudumuz kalmadr Otulerimizi bile kaldtramryoruz. ilqe kaymakam yaral ilan n tedav i ed i I mesine bile izin vermiyor. Yemin ederim ki, ilqeye tek terorist dahi girmemigtir. Bu, hilkilmetin bilinqli bir senaryosudur. Vali bizi dinlemiyor. As' keri yetkililerle baQlanil kuramtyoruz. Hilkilmet bu konularda samimi
halktrr.
kiEiliQini kurtarmak
rcr n
oliimiine brr kavga yUri.rtUyor. Butirn bunlarr da partimizin onderlr$rnde
sayrsr
Kadrnlar, ortalrkta kalan cenazeleri kokmasrn drye topraga gomdirler. Qukurca'da inceleme yapan ANAP mrlletvekrli Esat Canan'yasananlar, devlet terorUnirn kendisidir" diyerek vahset karqrsrnda gerqeklerr dile getirememezlik edemiyord u.
yavaq terk edilmeye baglandrQr, daha rasyonel qdzijmler izerrnde durulduQu da 96zlemlenmektedir. $imdi barbar TC kan ddkerek. yakarak, yrkarak bir sonuca ulaEamadrQr iqin, bu onun bunalrmrnr daha da derinleqtrrdi. Katlramlar drzisi yine devam edebrlir. Onemli olan TC'nin ne yapmak rstedrgr deQildir. Halkrmrz neye karar vermiqse onu da mutlaka uygulayacaktrr. Katliamlar onlarca insanrmrzrn 6lirmi.ine yol agsa da halkrmrz arasrnda birlik ve birti.lnluk daha da geliqip giiqlenmektedir. $rrnak, Qukurca, Gole, Silvan, Hamur bugirn kana bulandr, acrlara bogulmak rstendi. Beyinlere korku salrnarak s6mUrgeciliQe boyun eQdrrilmeye zorlandr. Kiirdistan halkr. korkuyu yen-
20OO kisiyi buldu. $ehrrde sadece
kadrnlar
yanmaktan ziyade, kendi ozgi.icUne dayanmaya zorlamrqtrr. Sahte onderliklerin Ulkeyi somUrgeci gi.iqlere pegkeg qekmeleri ve halkrmrzr katlettirmelerinin altrnda yatan gerQekler partimizin mtidahalesiyle iyice ortaya qrkarrlmrEtrr. Uluslararasr alanda bu yonli.l yaklaqrmlarrn yavaq
bakrs aqrsryla incelense bunlardan kat fazla gerqekgi sonuqlar crkarmak miimkiindiir. Katliamlarrn elebasrlarr ise, bunlarrn yalan olduQunu iddia ediyorlar. Hatta lgrgleri Bakanr ismet Sezgin $rrnak katliamrnr bizzat gergeklegtiren Tugay Komutanr Mete Sayar'dan dvgiryle soz ederek, 'Kegke onun gibr daha qok generalimiz olsa"diyor. Demek kr, koalisyon hukirmetr de, MGK'nrn katliamlarryla ovunUyor. Ve bunu devam ettireceklerrni qekinmeden kamuoyuna aqrklryor. Bu hilki.imet boyle cinayetler rqleme cesaretini, yetkisini kimden ve nereden alryor? Ya da bu hiikUmet kimin adrna bu katliamlarr gergekleqtrriyor? Tirrk halkrnrn bunlardan yana olmasr mi.rmkun deQildir, Som[rrgeci -faqist TC K i.]rdistan'daki otoritesini yenrden saQlamak icin halkrmrzr toptan yok etmeyi bile hedeflenecek kadar vahgi bir ozelliQe sahiptir. Qilnki.l ardr ardrna uyguladrQr soykrrrmlar baqka tirrlir izah edilemez. $rrnak'ta baglatrp Qukurca ve oradan da Hamur, Silvan, GoyiLz
le'de devam ettirdigr imha
uygula-
malarr bunu aqrkqa ortaya koymuqtur. Halkrmrzr sindirmek iqin Gole'de katlettiQi insanlarr qrrrlqrplak soya-
rak caddelerde dolaqtrrmrqtrr. Teqhir etmeye qalrqtrgr, 'terdrist, boliicir" diye tanrmladrgr ARGK gerillalarr degildil kendi caniyane yi2Udiir.
Uluslararasr savaq kurallarrna uymaya dahi tahammirlii yoktur. Bununla da srnrrlr kalmayrp yurtseverlerin ev ve igyerlerini top atrgrna tutmasr, otomatik silahlarla taramasr, yakmasr tamamen halkrn yaQam olanak-
larrnrn
da ortadan
kaldrrrlmasrnr
amaqlamaktadrr. Biraz insani duygulara sahip olan birinin bunlar kargrsrnda duyarsrz kalmasr iqin robot olmasr gerekir. MiislUman olduQunu rsrarla iddia eden hirkiimet, katledilen insanlar dini vecibeleri bile yaprl-
nuz. Bir polis kendi evini tarar mr? Qukurca'da bittiln roketler resmi bi' nalara atilmtq. Ustem bizim emniye-
tin elinde higbir roket ve o roketi atacak roketatar yok. Polis nereden bulup atacak!" Gole, Hamur ve Silvan katlia''rlarrnda da buna benzer aqrklamalal
katliamcrlar tarafrndan
yaprlmrgtrr.
Vali, "O halkrn nasrl insanlar oldugu-
nu brlmiyorsunuz" derken sadece ARGK gerillalarrna degil, halkrmrza "boltjcir", "terorrst" demektedir. Oysa Silvan'da katledrlenlerin gogu qocuktur. Pekr bu qocuklar iqrn ne demek gerekir? Bu aqrklamalar bir halkrn tirmden hedellendiQini fazlasryla rzah ediyor. Valiye neden boyle
oldu diye sorulsa cevabr
hazrrdrr:
"PK K'l iler yaptt" diyecektir. Madem bir polis kendi evini taramaz, o za-
man halkrnrn baQrmsrzlrQr ve 6zgiirlilQir iqin savaEan ARGK gerillalarr neden kendi halkrnr katletsin? Valiye sormak gerekir, acaba oluqturulan "Avcr Birlikler" hangi silahlarr kullanryorlar? Onlar da gerilla gibi giyinip, gerillanrn elinde bulunan silahlarrn aynrsrnr kullanryorlar. Bunlar bilinmeyen qeyler degildir, Halkrmrz bu olaylarrn sayrsrz orneklerine tanrktrr. Basit gerekqelerle binlerce Eehidin kanr, canr ve emegi pahasrna yaratrlan partimizin halk 6nder-
liQini halkrmrzrn g6ziinde
kUqijk
dUgiirmek, karalamak artrk kolay deQildir. Halkrmrz dijqmanrnr qok iyitanryor ve o yiizden birkaq katliam oldu diye her qeyi yizUstU brrakrp gidecek deQildir. lnsanlarrmrz Eehirleri bogaltrp daQlara, gerillaya srQrnryorsa, barbar TC bundan geniq gaph dersler qrkarmahdrr. Eger o
kadar kendisine qok glveniyorsa tankrnr, topunu, uqagrnr ve askerini Kilrdistan'dan qeksin bakahm siyasi, hukuki ve kultiirel kurumlarryla Ktirdistan'da kaq gUn ayakta kalabi-
den yana olanlarrn sayrsr her geQen giin daha da artmaktadrr. Her gUn onlarca evladrnrn neden bu savaqta 6ldirQiinir Tlirk halkr artrk diigirnmeye baglamrgtrr, Uluslararasr alanda TC'ye karqr qrkan ciddi bir muhalefet heni2 yoktur. Emperyalist devletler bakalrm nereye kadar bu sessizliQini koruyacaktrr? iqler oyle bir aqamaya gelmiq ki, ulusal kurtuluq mucadelesi hiqbir engeli tanrmadan yoluna devam etmekte ve ulusal devlet olma aqamasrnr yagamaktadrr. Emperyalizmrn dr.ryduQu kaygr Ortadogu'da muhtemel geliqmelerin olmasr durumunda nasrl tavrr takrnacaQr konusundad rr. BUti.in gtiqleriyle ortaklaqa yapmaya qahqtrklarr, partimizi halktan tecrit etme gabalarr ne yazrk ki tutmamrE, tersine bir seyir izlemiEtir. TC'nin yrllardrr soylediQi "bunlar
gerqeklegtiriyor. Demirel "PKK bir cinayet 6rgutudiir. Kim PKK'yi destek[yorsa kan d6kiilmesini istiyor" diyor. Krmrn cr' nayet iglediQi, kimin bir 6llrm makrnesi gibi qalrgtrQr, kimin oluk oluk kan doktirQi.i yaprlan katliamlardan iyice anlaqrlmrgtrr. Kiirdistan'rn cogu il ve ilqelerine inceleme heyetlerrnrn sokulmamasr, basr na kapatrl masrnrn
nedeni nedir? Madem katlramlarr PKK yapryorsa. TC bundan nrye kaygr duyuyor? Cunkij rQrenc suclarrnr kimsenin duymasrnr ve bilmesrnr
istemiyor da ondan. Yoksa tersr brr durum soz konusu olsaydr barbar TC oralara dijnyayr yrQardr, kaprlarr ardrna kadar aqard,. iran'a "PKK teror orgirtirdirr" dedirtmek rqrn r"rydurmadrQr yalan, tasarlamadrgr senaryo, srnrrotesi operasyon ve vermedigi taviz kalmadr. iran'rn "PKK
teror orgirti.idilr" dediQini belrrten burjwa basrnr, bunu gunlerce surmanqet yaptr. Bu kadar rkryi.rzluce, sahtekarca ve canice halkrmrzrn kanrna giren TC sdmUrgecrlrQrnrn gerillalarrmrzrn gi.iclir vuruslarr kar' qrsrnda kaybetmekten bagka bir
komEu iilkelerden gelmektedir, yurt iginde hiqbir varhklarr yoktur" brqimindeki yalanlarr da emperyalizm tarafrndan artrk geqerliliQini yitir-
yolu yoktur. istediQi kadar engeller
miEtir.
yUriryijqij baqarrya ulaqtr rmada sonuna kadar kararlrdrr. Katliamlar KUrt halkrnrn bu yUriiyUqUnir durduramayacaktrr.
igbirlikqilerle Ankara, Washington, Paris ve Londra'da yaprlan ikili g6ri4melerle partimizin imhasr amaqlandr. Ama partimizin gtrqlii taktikleriyle bunlar da boqa qrkarrldr. Sonuqta emperyalizm de PKK'siz bir qoziimiin mi.imktin olamayacaQrnr iyice anladr. YoQun katliamlara hiq ses qrkarrlmamasr da emperyalizmin bir taktiQi gereQrdir. Reformist qozijmleri amaqlayan "ezelim de qdzelim" politikasrnrn sahiplerinin son giinlerde bundan da pek umr.rtlu olnndrklarr anlaqrlmaktadrr. Bugijn TC de, emperyalizm de katliamlann sonuQlarrndan mUthiq korku dr.rymaktadrlar. QUnkii katliamlar halkrmrzr daha fazla partimizin saflarrnda yer almaya gciti.lrmiigtiir. Giiney'de Kiirt halkrnrn yaqadrQr rzdrrap, aqhk ve se-
falet insanlarrmrzr drg gUqlere da-
qrkarsrn. istediQi kadar reformist g6zijmler tasarlasrn halkrmrz bir daha asla gerrye donmeyecek bir
Faqist TC sadece
halkrmrza
karqr deQil, btitiln ilerici insanlrQa karqr bir suq iElemiqtir ve iqlemeye de devam etmektedir. Partimiz sryasal qozi.imlerden yana olduQunu tirm di.inyaya defalarca aqrklamrgtrr. TC cinayetlerden yana olmadrQrnr gostermek istiyorsa kan ddkmekten vazgeqmelidir. $u hiqbir zaman unutulmamalr ki, halkrmrzrn ordu gi.jcU katliamlarrn hesabrnr aQrr odettirecektir. TC katliam yapmayr kendilerrnde hak gdriiyorsa o zaman gerillalarrmrz da bunun karqrlrQrnr vermeyi kendisinde doQal bir hak olarak gdrmektedir. Kiirdistan'r kan gdlLine
qevirmek isteyenlere tek soyleyeceQimiz s6z budur.
Ti.irkiye'de iflas eden particilik ve yeni partilegme araylglan Bagtarafi l. sayfada bunlar yer altrnda, qegitli mezhepler biqiminde, 6zellikle daQlarda gizli gizli yaqarlar. Alevilik dediQimiz olay da zaten biraz bdyledir. Alevilik ashnda resmi sirnni Osmanh-Ti.irk-Arap ve iran partilerine karqr gizli muhalif tavrrdrr. Bu ytizyrllar boyu siirdU ve halen de gi.iniJmirzde etkileri cinemlidir. Tanzimat ddnemine doQru geldiQimizde, Batrnrn etkisi altrna girme donemi baqlar. Bu etki Selquklular'da ve Osmanlrlar'da yaganan Bizans etkisi kadardrr. Bizans yanhlarr, onlann iqbirlikqileri vardr. Selquklu ve Osmanlt devletlerinde var olan boyle bir particilik trpkr gUniimizdeki burjwa partrlere benziyor. O za-
le yeni aQamaya ulagrlrr. lttihat Terak. ki gerqekten modern bir partidir. TUrk burjwazisinin dncirll)QUnir yapar. Devlete dayanarak TUrk burjuvazisini oluqturmak ve Tiirk ulusquluQunu yaratmak ister. Mi.isl irmanhQr da Ttlrk u[squlugunrn hizmetine kogturmak ister. BilindiQi gibi bu konularda qok etkili faaliyet yiirritijr. Darbe yapar. Ozellikle ordu ve aydrnlar iqrnde qahqrr. Sonuq 1908'de tam iktidarr ele geqirmede onemli bir adrm atarak sultanr diiqi.irUr. Ve boylece Osmanh imparatorluQunun yrkrhEryla birlikte, cumhuriyete ulagmada temel kaldrraq rolUnii oynar. Ashnda cumhuriyet bir nevi ittihat Terakki'nin doQal bir sonucudur. M. Kemal, lsmet lncjnii ve cumhuriyetin diger kurucu kadrolarrnrn hepsi itti-
Aslndo cumhuriyet bir nevi lttihot Terokki'nin doQol bir sonucudur. M. Kemol, ismet indnl ve cumhuriyetin diQqr kurucu kodrolonnn hepsi ininot Terokki ve Bott yonlwdr. Sozumono modernizmi temsil ediyorlor. Turk burjuvozisinde umut gorUyorlor ve bunu reformist bir temelde yopmok istiyorlor. Bu portinin ono ilkeleri bunlordr. Wnon iggolini de bahone edip, bir hamte yoptyorlor. Kuvoyi Milliye bigiminde orguilenerek doha g)glu burjuvo portisi holine geliyorlor. Zoten Cumhuriyet Holk Partisi dediQimiz otay do, en derli-topfu TJrk burjuvo pottisidir. manrn iktidar partilerinden kimisr Bi-
zans yanhsr, kimisi de tam Bizans karqrtr bir konumdaydr. Yine beylikler var dedik. Birqok beyligin temsilcileri vardrr. Bu, gUniimi2Un Tiirkiye'sindeki gibi; iqte, filan bolgede filan parti ne kadar g0qItiyse, o zaman da filan bolgenin temsilcileri veya klikleri vardrr. Fakat qok ilkeldirler; oyle fazla bilimsel bir ifadeye kavuEan olusumlar deQiller. Zaten OrtadoQu'da genelde oyle geliqmiE particilik yok. Gijniim(ide Avrupa'da gordi.iQUmi.a grbr partrolik geliqmemiqtir. Bir tarafta devlet vardrr, diQer tarafta ise devletrn ezdigr ve zaman zaman da isyanlarrna yol aqtrQr alttakiler vardrr. Batr etkisinin geliqmesiyle brrlikte bu sefer Batryanhsr partiler doQmaya baElar. Tanzimatqrlar, yine J6n Ttlrkler partisi gerqekten artrk islamiyete dayalr particilik yerine, Batrnrn kapitalist felsefesine aqrk olan
kurtuluqu bulma d6nemini baqlatrr. Tirrk partisi gerqekten 1 8. yilayrhn ikinci yarrsrndan itibaren devleti reformlarla, Batr rrygarhQt QerQeve-
JOn
sine yamamaya gahEan bir hareketti. Artrk geriliklerden kurtulamayan, yaprsrnr yenileyemeyen Osmanh imparatorluguna reform yoluyla kendini yaqatma qansr verdirmek iqin, Batrohk fikirlerini, Batr'nrn tekniQini, bilimini, hatta kirltrlri.inii, giyim-kuqamr nr yansrtmaya qahErr. Tabii bunun yanrsrra eski partr de vardrr. Eski parti 'tutucularrn partisidir' diye lanse edilir. Bu, daha muhaf azakar ve dindar olan kesime dayanrr. Bu qeligki 19. yi.zyrhn ikinciyarrsrna kadar qok geliqir ve hatta qiddete d6niiqUr. Saltanat iqine bile yansrrl J6n Tilrk yanhsr sultanlar ile katr islamcr geqinen sultanlar bigiminde ;ki klik oluqur, Bu dcinemde ittihat Terakki kurulup tam devlete damgasrnr vuracaQr dtizeye getirilir. Yine ittihat Terakki'y-
hat Terakki ve Batr yanlrsrdrr. Sozijmona modernrzmi temsil ediyorlar. Tilrk burjwazisinde umut gdruyorlar ve bunu reformist brr temelde yapmak istiyorlar. Bu partinin ana ilkeleri bunlardrr. Yunan iEgalini de bahane edip, bir hamle yapryorlar. Kwayi Milliye biqiminde 619litlenerek daha giiqlU burjwa partisi haline geliyorlar. Zaten Cumhuriyet Halk Partisi dediQimiz olay da, en derlitoplu TUrk burjwa partisidir. Bu parti, genq TUrk burjwazisinin hem siyasi hem askeri ve hem de ekonomik alanda iktidar olarak geliqmesine onderlik eden, qok farkh merkezlerle ilrqkiye geQen ve donemin fasrst partilerine benzeyen bir parti olarak karsrmrza qrkar. Etkilenmesi vardrr Hitler'den ve Mussolini'den: hatta onlan etkiler de. Yine o donemin komunist partilerinden de esinlenrr. BrhndiQr gibi tek parti donemi, tek sef d6nemr, faqizmin bir biqimi dediQrmrz donem kabus gibi q6ker halklarrn i2erine. Ote yandan birkaq liberal burjwa nitelikte parti daha ortaya qrkarrlmak istendi. Terakki Perver Cumhuriyet Frrkasr, Serbest Frrka baqarrsrzlrQa uQradr. Bunun nedeni, burjwazinin zayi\Qrndan dolayr onun diktaldrli.ik uygulamasrdrr. Nitekim 6yle hareket etmek zorunda. QiinkU burjwa demokrasisine yol verecek giicU yoktur. Devlete dayanarak qrkrg yapmak ister ve yapar da. L DUnya Savagr'nda sonra uluslararasr koqullarrn da zorlanmasr so-
nucu belli bir kapitalist birikimin, sermayedar srnrfrn doQuquyla birlik-
te, biraz daha burjwazinin kanat partileri doQar. Ornegin DP qrkar ortaya. DP biraz daha kapitalistleqmeye aQrrhk veren bir gizgi izler. Devletin, kapitalist geliqmedeki roli.inir biraz da 6zel kesimlere dayanarak yapar; toprak kapitalizmine, ti-
carr kapitalizme aQrrlrk veren bir programla ortaya qrkar. Yine burluva parlamentoculuQuna biraz daha gijq kazandrrmak ve ordu aQrrlrQrnr da biraz daha srnrrlandrrmak ister. Biirokrasiyi bu program cergevesinde gelistirrr.. Ve halkrn da bu partiye duyduQu tepki, mevcut sosyal geliqmenin daha cok bu devlet programr temelinde hrz kazanmasr nedeniyledir. Uluslararasr kogullar da uygunluk arzedince bu partr belli bir gelrq. me Qansrnr yakalar ve bilindigi gibr Tirrkiye'de kapitalrzmr brraz geligtirir. Fakat ote yandan iqte ordu ve sivil biirokrasinin grkarlarrnrn biraz sarsrlmasr da vardrr. Buna kargr gelis tirrlen tepkiye CHP onctrliik eder ve partr olarak destek saQlar. Bu ortamda bildiQimiz gibi 27 Mayrs darbesi gerqekleqtirrlir. Bu darbe de brr kliQin d-arbesidir. Bu brr burjwa kliQidir. Ozellikle rcrndeki subaylarrn tepkisinin ifadesidrr. BildiQrmiz gibr bu darbe daha genis brr burjwa demokrasisine agrlmak zorunda kalrr. Srnrrlr da olsa, tekelcilige karsrt olmakla birlikte, DP'nrn politikalarrna veya orgiltlenmesine vurduQu darbeler daha genis burjuva demokrasisine adrm atmaya zorlanrr. Bunun
sonucunda gok parti ortaya qrkar, ama partilerin hepsine de devletr esas alan partiler diyebiliriz. Biitun bu partiler devletl savunarak, "onu en iyi ben savunurum" propagandasrnr yaparlar. Nitekim Turk egemenlerinde resmr partileqme dizeni igin soylenecek tek Qey varsa o da, tijm partilerin devlete dayalr ve bu temelde devlet fideliQinde yetiqmiq olmalarrdrr. Devlet, partilerle kendini maskelemek ve yilri.itmek ister. Ancak bu temelde partilere izin verilerek yasa-
lar qrkarrlrr ve bunun sonucunda particilik baqlar. Dolayrsryla bu, toplumun ihtiyacrna dayalr bir partilesme deQildir. TUrkiye'de ozellikle I g6O'lar sonrasrnda gerqekleqen partileqme, devletin ihtiyaqlarrna dayalr partilegmedir. Hatta kUqiik-burjwazinin ihtiyacrna bile dayanmayan bir partileqmedir. Ortam buna da yasaktrr. iggilere d.ayalr bir partileqme ise hig deQildir. Oyle ki, biiyiik burjwazinin bir partilegme biqimi olan DP bile yasaklanmrgtrr. Ozellikle devletin militarist ve bi.irokratik niteliQine en iyi kargrhQr vermeyi amaq edinen partilegmelerden devletin bilrokratik niteliQine kim en iyi kargrlrQr veriyorsa, kim buna dokunmuyorsa o particiIk devletten izin alarak yaSama hakkrnr bulur. Nitekrm devletin birtakrm ilkeleri vardrr; bunlara dokunmayrp en giJqli) qekilde iqlerlik kazandrranlar iktidar olurlar. Bu anlamda Tilrkiye'de partileg :..:de olqtit, devleti savunmadrr. Devietin propaganda dlqUtleri; devletin daha rzun omi..irlii krhnmasr ve boylece daha az zarara uQramasr temelinde ahnmrE olan tedbirler paketi dahilindedir. Ve bu yirzden de Tirrkiye'de particilik gtldiik kalrr. Ti.irkiye'deki particiliQin Batrda olduQu gibi qok kokl| bir geleneQi otmaz. Mesela Avrupa'da hem burjuvazinin ve hem de emekqilerin yi.izyrllardrr oluqturdugu partiler vardrr. Bu partiler devlete dayah oluEturulan partiler deQildir. Hatta bunlar devlete hakim de olabilirler ve hirkirmete de geqebilirler. Gerqekten de bunlarrn parti olarak varhklarr gi.lqlUdilr. Ornegin bir Alman Sosyal De-
mokrat Partrsi, bir Fransa Sosya[st Partisr, bir ingiltere Muhafazakar Par-
tisi ve yine bunun gibi hemen her Batr iilkesrnde devletten daha etkili veya devlete bicim veren ve hatta gerekirse devleti aqan partiler s6z konusudur. Ote yandan bu partilerrn devlet tarafrndan oyle kolay kolay kapatrlamadrQrnr da biliyoruz. Bu partiler devlete deQil de, devlet brraz bu partilere dayalrdrr. Ti.rrkiye' deki partilesmede rse, biraz bunun tersi sdz konusudur. Demek kr, Tiirk burrwazisinrn doQuEu ve yrne Titrk uluslasmasrnrn gelrsrm koqullarr devlete damgasrnr vurarak bu duruma yol aqmrstrr. Bu da devleti demokratikleqtirmek yerrne drktatorliik biqrminde gelismesr ne yol acmrstrr. Demokratik partrlesmeye bu nedenle izin vermiyorlar. Burada kosulan tek sart, partiles menin devletin lehrnde, emekcilenn rse aleyhinde olmasrdrr. Ornegrn brr Avrupa'da Hitler, Mussolini, Sovyetler'de -emekciler adrna da olsa- Stalrn'in gerceklestirdrklerr oluEumlar devlete egemen oldular. Ti.irkiye'de de genc Ti.rrk burjwazrsr, baslangrcta cok tekelcr bir biqimde devlete sahrp olmak ve onu bagnazca kul, lanmak zorundaydr. Zayrf olan devletin brrkac parltye mitsamaha gosterecek gi.rcir yoktu. Bu nedenle de saQlrklr brr partrlegmeye frrsat verilmez. Ancak daha sonra kaprtalist temel gelistikqe ve celiskrler yoQunlastrkqa partilesme ihtiyacr da artar. Toplumda dzellikle belrrgrn ola rak partilesme rhtryacr I 946'larda,
1960'larda
ve l97O'lerde gelrstr.
Boylece Tirrk parliciliQi bir asama kaydetti. Bu temelde Tirrk particrligr, her ne kadar devlet partiliciligi
ol
maktan kurtulamadrysa da, giderek daha belirgin bir brcrmde sosyal ke" simlerde ortaya qrkan celrgkiler veya sosyal gruplara -heniz srnrf dryemiyoruz- dayanmak zorunluluQunu hrssetti. Bu sefer gelisen burjwa srnrflan arasrnda "en iyi ben hizmet ede rrm" brqimrnde bir yarrq bagladr. Bu nun bir sonucu olarak 1 96O'lar sonrasrnda Adalet Partisi, Cumhurryetcr Koylii Partisi, Ti.irkiye Partisr gibi brr sirri.r parti doQdu. Bu arada emekcr lerde de partileqme cabalarr gorir liir. Turkrye lggi Partisi bu gabalarrn bir sonucu olarak ortaya qlkar. Bu, partileqme olayrnda yeni brr
seden akrmlar doQdu. Bu akrmlar kendilerrni grzli parti olarak ilan eflrler CHP kendrnr bu ortamrn solunda buldu. Ecevit onderliginde kendrn, bLltiJnuyle doni4tUrdugilni.i iddia eden
bir konuma geldi. Neden?
QirnkLr
gelrqen sosyal yapr ve yaprdakr geligmeler, farkh ctkarlar ortaya crkarryordu. Bu yeni durum, partilerrn nrtelrQrnrn degismesrne yol agtr. Nrte kim bu crkarlarrn temsilr adrna rrrlrulaklr brrcok partr dogdu. I 980'lere doQrr,r geldrgrmrzde bu partilegme slireci biryirk brr kargasaya yol actr. Partrcilik, neredeyse devletin basrnr yiyecektr. Devlete hrzmet etmesi gereken partrler devletrn basrna bela olacaklardr Buna brr de emekcrlerrn hazrrlrksrz ve pek de crddr taktiklere dayanmayan crkrslarr da eklenrnce kargasa daha da artlr. Bu durum karslsrnda kendrsrnr en gitclu brr partr grbi orglitlLr tutan devlet -buna ordu parlrsr dr-
yoruz- miidahale ettr. Zaten
TLir,
krye'de her zaman temel partr ordr-i parlrsrdir. Devlet tehlrkeye grnnce. bu partr rse el koyar. Nrlekrm 1980' de yrne oyle brr durum yasandr. Bu sefer generallerrn sayesrnde kurLrlan cunta "devlet elden grdryor". "par. trcrlik buyirk bela oldu, devlele fayda yenne zarar venyor" dryerek rklrdarr drrekt kontrol altlna aldr ve parlrlerrn hepsine de yasaklamalar getrrdr. Nt-'den? Cunku, bu partrlerrn devlelrn basrna bela olmus partiler oldlrgunLr soyledik. Tabrr bu durumda ulusal-sosyal gelrsme daha da yogunlastrgr rcrn, bLr siirec partrsrzllk brcrmrnde r-zun siire devam ettirrlemezdi. Br-r nedenle daha I980'lerrn ortalarrna gelmeden -ne kadar denetim altrna alrnrrsa alrnsrn- brr si.lru partr tekrar ortaya crktr. Bu partrler de felse{e rtibarryla devletr savunnraktan kurtulamryorlar. Fakal celrskrler yoqun olduQu rqrn, hepsinrn aynr brcrmde devlete hizmet edeceklerr dusunii lemez. Qefiskiler oranrnda farklr go ri,rsler ortaya okacak ve bu da devlete farklr yansrtrlacaktrr. Fakat devletrn birligr ve bittunlugit"nun savunulmasr hepsrnrn ortak noktasrdrr. "Milletin, iilkenrn brrlrgrne ve bijtiinlijQUne baglryrz ama her sosyal kesrmin crkarr farklrdrr" seklrnde hareket etmeleri de aralarrndakr qelrskrnrn grddetlenmesrne yol aQryor. Sosyal
Nitekim furk egemenlerinde resmi portilegme igin s)ylenecek tek gey vorso o do, tum podilerin devlete dayolt ve bu temetde devlet fideliQinde yetigmig olmolondr. Devlet, portilerte
d}zeni
kendini moskelemek ve yurutmek ister. Ancok bu temelde portilere izin verilerek yosolor gkanilr ve bunun sonucundo particilik boslor. Dotoytstylo bu, toplumun ihtiyoctno doyoh bir portilegme deQitdir. donemi ifade eder. 1946'larda CHP ikiye bdltinmiig ve bu dar tabanh bir partileqmeydi. I 96O'lardan sonraki sUreqte daha geniE kesimlere dayanma iddiasrnda olan bir partileqme sdz konusudur. Yine l2 Mart l gZ0
darbesinden sonraki siireqte
ise,
sosyal taban daha geniE tutulmak zorunda kahndr. llk defa bu d6nemde devlet drqr olarak gUgli.i odaklar ortaya qrkmaya bagladr. Ozellikle sol, sosyalist kesimde devlete
karErtlrk
temelinde halktan, igqi-koyliiden bah-
kesim dedrkleri koyli.rlerdir isciler. di1 sanayicrlerdir, triccarlardrr ve rnali sermayeyi ellerinde bulunduranlardrr. lgte bu kesimler, partilerdeki farklrlaqmayr ve aralarrndaki qeligkilerin krzrgmasrnr da beraberinde getiriyorlar. Ozellikle emekqi kesimier., d i.izenle kUqiimsenmeyecek d tz'eyde bir geliqki iqrndedrrler. Dolay'sryla partileqme iqin geniq bir zemin sdz konusudur. Ote yandan Ki.rrdistan, yeni durumuyla baqh baqrna bir partileEme
alanrdrr. Kurdistan'daki partileqme, ideolojik dkeyde de olsa 1975'lerde baglamrEtrr. l5 AQustos Atrhmr'yla bu daha da iist bir agamaya ulagtr. Daha 6nceki donemde ise brlindiQi gibi GUney Ki.rrdistan'a dayah olarak geligen KDP partilegmesi TUrkiye'deki Kilrdistan parqasrna yansryrnca ajan partilegme kargrmtza qrkryor. l97l sonrasr Kirrtlerin Tlirk solundan kopuqu, TUrk aQrrhkh partilegmelere biraz yol aqar. Fakat bunlar ideolojik gruplar olmaktan kurtulamazlar. PKK biraz daha politikleEerek, l5 AQustos Atrhmr'yla brraz da' ha askerileqerek Kirrdistan'da en ciddi bir partilegmeyi ortaya qrkardr. Tiirkiye'deki partilegmeler giiqli.r sosyal temellere dayanma olanaklarrnr saQlamadrklarr, 6zellikle hazineden yardrm alarak devlete olan hrzrnete bagh olduklarr iqin tabansrz lider partrler veya crkarlar temelinde birbirlerini baQlayan kesrmler diyebileceQimrz nitelikte partiler olugmugtur. Srnrflarryla tanrqmadrklarr iqin, kendr srnrf tabanlarrndan ve temelinden yoksundurlar. Stntftn doQru tanrmrnr yapma ve yine sosyal kesimlerin qrkarlarrnr gerqek temellerde programlama olmamrqtrr. En onem-
lisi de kendi kadrosunu ve dogru yaEam tarzrnr yaratamamtqtrr. Dolayrsryla b6ylesi bir partileEmede, 6nderliQin konumu da bundan pek tark' lr olmaz. OrneQin,bir bakarstn nereden geldiQr pek belli olmayan bir [der ortaya grkmrqtrr. Kimbilir, devletin bir aianrveya MIT'rn allayrp pulladrgr brr liderdir. Bdylesi bir liderlik, devletin rmkanlarrndan yararlanarak bir ahbap-qavug grubu oluqturur. Srnrf ve sosyal kesime iliqkin dogru di.rri.ist bir deQerlendirmesi yok; buna raQmen baglar particilik yapmaya. Ya ordu yanltst, ya gUqlii sermaye yanlrsr, ya uluslararasr tekeller ya da Amerika yanlrsr bir proje oluEturur. Bu proje bir partiye ddnUgtlirijlirr. Boyle olunca doQal olarak bu partiler tabansrz veya bir anlamda dayandrklarr sosyal kesimleri tam ifade etmeyen partiler olarak karqtmtza grkar. Fakat buna ragmen bUtiln ulusa hitap etmek isterler. Yine devletin biitiin qrkarlarr yanrnda, emekgilerin ve kdylUlerin de crkarlartna baQh olduklannr soylerler. Tabii ki, bu ti.ir bir partinrn bi.rtiin ulusun, biJtirn devletin ve biiti.rn srnrflartn partisr olmast miimki.ln degildir. Bu qok qe[gkilidir
diyecekler. Dolayrsryla bu, giderek sosyal kesimlere dayanma ihtiyacrnr ortaya qrkarrr. Bunun da geqiqtirilmesi iqin yalana dayah bir propagandacrlrk baslatrlrr. Birttin bunlar kendilerinr ayakta tutmak ve iktidarr sirrdirrmek iqin yapmaya gahgrrlar. Bu partiler gerqekten oynanmak istenen oyunun basit araqlarr olmaktan kurtulamazlar Fakat gtrnlrmizdeki yeni partrlegmeler uerinde dururken, bu eskr partilegmelerin iflas etmelerrnin en onemli bir nedenrni Kilrdistan'daki savaga baQlamak ge rekir. OrneQin Kirrdrstan'daki savasta PKK neye dayanryor? Hem emekqive hem de geniE yurtsever kesimlere dayanryor. Bu temelde ulusal qrkarlar kadar toplumsal crkarlarr da iyi g6rirp degerlendrrebilen bir ha' rekettir. Yanr gercek anlamda bir partileEmeyr temsil ediyor. Hem rdeolo1ik, siyasi gizgr dirzeyrnde ve hem de pratik, 619Lrtsel, eylemsel dizeyde bunu baqarmasryla birlikte, Tlrrk partrleqmesi allak bullak oldu veya Tijrk parti srstemi rglemez duruma geldi. Nedeni agrktrr. TUrk partrlegmesinin gergek yi.zi.i ortaya qrkarrlarak. bu sahte niteliQiyle iglemez duruma getirildi. Bu nedenle PKK biqimindeki bir partilegme, T[rrkrye'de de partilegmek isteyenlerrn dikkate almasr gereken brr ornektir ve alrnryor da. Nitekim daha di.in Ozal sunu soyli-ryordu: "Partiler halka da' yanmak zorunda, partiler halkrn grkarlarrnr korumak zorunda..." Ashnda bunlarr belirtrrken, TC partilerinin havadan partiler, balon partiler veya qok devletgr, tek tek kiqrlere baglr olan. sosyal temelleri olmayan parliler olduQunu itiraf ediyor. Qok aqrk ki, bu partilerin donemi de sona ermigtir. Yerine sosyal temellere dayalr qok gerqekqr programlarr olan bir partileqrneye ihtiyac vardrr. Bu gerqegi rejimin scjzcirleri de itiraf edryor. Bu gerqeQi rtiraf ettiren gerqek, 6zellikle son ddnemlerde bti{iin partilerin miicadelemize yonelik aldrQr tavrrlarrn yetersiz kalrp sonuQ alamamasrdrr. Bu durumu biraz daha yakrndan degerlendirmek gerekiyor. TC parlamentosundaki tartrgmalarr biliyoruz. Yine Kiirdistan sorununun nasrl daha iyi bastrrrlacaQr ydniinde koparrlan frrtrnalarr da biliyoruz. Demirel'den tutahm ln6n[r'ye, Ecevit'ten Yrlmaz'a, Erbakan'a ve Tirrkeq'e kadar
koruyabilirlerdr. Ama tutarh brr devrimci qizgi siireklr bu grkarlarrn izerine giderse, bu paravan partiler, brrakahm devleti savunmalarrnr, onun bagrna bela olmaktan bile kurtulamazlar. Demek ki PKK'nrn geliEen doQru partileEmesi, bunun dogru orgi.it ve eylemliligi kargrsrnda maskelerini sryrrmak zorunda kahyorlar. Bu da s6z konusu partilerin son derece basit kurulduklarrnr, pek halka, sosyal kesrmlere dayanmakla alakalarrnrn olmadrklarrnr itrraf etmeleri anlamrna geliyor. Her qeyden 6nce PKK'nin ortaya qrkardrgr gerqek Eudur: Partileqmek iqin halka dayanacaksrn, bunun doQru programrna, orgij' ti.lne ve eylemine sahip olacaksrn. Tirrkiye soluna, diQer devrimci-sosyalrst giiqlere doQru partilegme i2erine soylediQimiz de budur. PKK gelrgme yaratan miithiq bir partrlegme olayrdrr. Neden Ti.rrk solunun krrk parcah partileri ortalrkta yoktur? Halk gerqegr gdruyor ve bunlara PKK orneQini veriyor. Fakat onlarda bu
yetenek yoktur. Bu nedenle
hrzla
azahyorlar. Kalanlar da artrk iflas bay-
ragrnr qekmekle karQr karqrya kalmaktan kurtulamryorlar. Solda durum budur. Bunun elbette anlasrlrr nedenleri vardrr. Qok
somut olarak halkrn PKK gibr
brr
partrleqmeyi aradrQr aqrktrr. Bunlarrn da yaqam tarzlanyla, inanqlanyla, orgi.rt ve eylem biqimleriyle gijglir bir partilegmeyi yaratamayacaklarr ortaya qrkmrgtrr. Bunun da sonu tasfiyeciliktir. Nitekim solun son yrllardaki buyi..ik tasfiyeciliQr de bu nedenledir. Ya PKK grbr olacaksrn ya da tas{rye olacaksrn; ama olan tasf iyeciIktir. Burlwa partilerrne de aynr etkiyi yansrttrk. Partileqeceksen PKK gibi partileseceksin; olamazsan fazla de' gerin olmaz ve devlet tarafrndan da ezilirsin... AsInda ortaya qrkan da bu oldu. lgte en giiqlii partilerr ANAP gUqten di.iqtU. Sosyal-demokratlardaki s6zde boli.lnmeler nedendrr? Yine DYP MQn nP gibr ne kadar partr varsa hepsinde bir kriz, bunahm, bolirnme ve erime soz konusudur. Nrtekrm burjwa basrnr bunu her gun aynen aqrkhyor. Bunun yanrsrra artrk halkrn partilere ilgisinin kalmadrgr, hig kimsenin medet ummadrQr belirtiliyor. Bu doQrudur. QijnkU bunlarrn halkrn partileri olmadrQr ortaya crkmrqtrr.
Burjuvo portilerinde ortayo Qkon son ddnemlerdeki krizler, derin bunoltmlor ve yeni oroYrylor, dzellikle PKK'nin Thrkiye siyosi ortomno Yoptt)t
mhdoholelerle yokndon boQlonhldr. Ortoyo Ekon yeni siyasi toblo bunun bir sonucudur. Devlet buno hozr olmodpt gibi, 6yle bunun korgrmdo Yetenekli porticilik yo do porticiler de yoktur. Hepsi devlellen ulufe olmoyo ohâ&#x201A;Źmq nrtefikte olon portibrdir. ve dolayrsryla soz konusu partilerde kargagalarrn artmasr, b6lilnmelerin geligmesi kaqrnrlmaz olur. Ve yine bu, en Onemli bir etken olarak bu partileri iflasa gdtUrUr. Gerqekte ise bu sistemin daha ptiri.2si)z iEleyebilmesi iqin tabanrn, emekqi kesimin homurdanmamasr, kendi qrkarlarrna sahip qrkmamasr gerekir. Nitekim amaqlanan da budur. QilnkU eQer emekqiler qrkarlarrna sahip qrkmazsa dilzen partileriveya devlet parti' leri "al giiltim, ver giilUm" havasryla iktidarr birbirlerine devreder ve gottir0rler. Biliyoruz ki, tarrh boyunca bu b6yle silregelmiqtir, Fakat qeligkiler arttrkga ve devrimci partiler ddnemi de biraz baqlayrnca. onlar da tabandan zorlanryorlar. Tabii ki zorlandrkqa da CHP 'sosyal-demokratlaEtrm" ve DP AP de "liberalleEtim"
hepsi her tiirlii 'terdr"e
karEr
en
ryi
birliQi-btitUnligii sagladrlar, Qok aqrk ki bu particilik tutarh bir particilik deQildir. EQer tr.rtarh bir particilik olsaydr, en bi.iyUk tehlike olarak gordtikleri 'ler6r"e kargr birlik ve btrtirnl0kqU politikalarr temelinde sonuq alrrlardr. 1992 yrhnrn baErndan beri bu politikada gi.nrenle birleqtiler, kayrtsrz gartsrz destek verdiler. Ancak sonuqta, PKK'ye karqr geligtirilen bu ortak tavrrn TC'yi kurtarmaya yetmediQi ortaya qrkmrqtrr. Hatta bunun da otesinde, partilerin tiim maskeleme qabalarrna ragmen devletin daha fazla deEifr:e olmaktan kurtulamadr$r gdriilmlgtiir. Bu paravan partiler, dwleti ne savunabildiler ve ne de bir dL2ene sokabildiler. EQer devrimci 6rgi.rt ve partiler olmasaydr, bu partiler belli bir strre daha devletin ve temsil ettikleri kesrmlerin grkarlarrnr
Bu onemli bir gefigme durumudur. EQer burjwa partileri halkr aldatabilselerdi, bu onlar iqrn onemlr bir avantaj olurdu. Ozellikle Ki.irdistan'da bu partiler ve devlet girqleri etkili olabilirlerdi. Fakat biz yarattrQrmrz partileqmeyle buna izin vermedrk. Bu partilerin artrk halkr aldatamamalarr ve hatta kendilerini bile koruyamamalarr nedeniyle ordu aq:rk giiq olarak devreye girdi. Ordu hemen hepsine "qekil 9u koEeye" dediginde hepsinrn qekilmesi, Ti.irk particilik sisteminin nasrl iflas ettiQini gdsterir. Tabir bunu bizim yUrijttuQi..rmirz mijcadele ortaya qrkarmrqtrr. EQer mi.icadelemizi onleyebilselerdi, bu partileqmeler, sistemi kendi aralarrnda rahathkla iqletebilirlerdr. Fakat dogru esaslara dayah halk partisi donemini baqlatmamrz, bunun Kirrdistan'daki gi.iqli.t 6rneQinin Tiirkiye'yi doQrudan etkilemesi, eski model burjwa partiler d6neminin kapanmasrna yol aqmrqtrr. Burjwa partilerinde ortaya qrkan son ddnemlerdeki krizler, derin bunalrmlar ve yeni arayrqlar, Ozellikle PKK'nin Ttirkiye siyasi ortamrna yaptrQr mUdahalelerle yakrndan baQlantrhdrr. Ortaya qrkan yeni sryasitablo bunun bir sonucudur. Devlet buna hazrr olmadr$r gibi, oyle bunun kargrsrnda yetenekli particilik ya da particiler de yoktur. Hepsi devletten
ulufe almaya ahqmrg nitelikte olan partilerd ir. Eskiden Yeniqeri partileri vardr; padisah onlara ulufe daQrttrQrnd4 "Qok yaqasrn padiEahrmrz" derlerdr. $imdiki partilerin de g6ztj hazinede, ne kadar para verir diye ve gordUklen yardrm karqrhQrnda'Yagasrn devletimiz" diyerek her gi.in
parlamentoda devlet iqin adeta dua ediyorlar. Eger sistem bdyle si.irerse ne ala, fakat bu bdyle sUrmezse ulufecilere, "qekilin kdgelerinize, asrl
parti, askeri cunta partisi geliyor' dryecekler. Nitekim qimdi asrl iktidarda olan asker partrsidir veya Milli Glivenlik Konseyi'dir. Zaten MGK'-
recek bir parti konumuna getirdi. Ortaya qrkan bu sonuq temelinde qekigme baEladr: "HEP PKK orginir mirdiir, yoksa devlet orgiitii mUdi.,ir?" DediQimiz grbi, dirqman taktiklerr her zaman dUqmana hizmet etmez. bunu miicadele belirler. Krm taktikleri dikkatli kullanrrsa ona hrzmet eder. HEP olayrnda PKK tabanrnrn yansrmasr boyle rol oynayrnca, secr' me girmesine yasaklamalar getrrrldr. Fakat var olan belli bir tabanr kapmak isteyen SHP HEP'le seqrm rtttfakrna girdi. Niyeti degigik de olsa buna mecburdu. Sonuqta ise, bu seqim ittifakryla HEP tasfiye olmadr.
K1rdiston'do devleti kugumsenmeyecek d1zeyde gerileten bir parti, HEP gibi bir oloya seyirci kolamozdt, kolmodt da. Nrtekim kendi potonsiyelini, kendi g1cunu HEP'e yonsfimoYo Qoltâ&#x201A;Źtt. Sonug bildiQimiz gibi HEP'i devlete deQil, PKK'ye hizmet etmeye got*recek bir poii konumuno getirdi. Ortoyo Ekon bu sonug temelinde geki$me baglodr: "HEP PKK orgitJ mudur, yakso devlet orgut} m0dur?" DediQimiz gibi, dugman toktikleri her zomon d1pmono hizmet etmez, bunu m)codele belirler. Kim toktikleri dikkotli kullonrrso ono hizmet eder. nrn aldr$r her karar emir niteliginde' drr ve partiler de buna baQh kalmak zorundadrr. MGK, gerektiQinde partilere de ihtiyaq duymaz ve kendisinin aldr$r kararlarr kendisi uygular. TUrkiye gerqeginde yaganan durum biraz b6yle. Partileri etkileyen devleti daha iyi nasrl yaqatacaklarrnrn lartrqmasrnr yapryorlar. Ozellikle CHP'yiyeniden k6klii bir qekrlde diriltme qabalarrnda bu gerqek karqrmrza okmaktadrr. Buna deginmeden once biraz HEP olayr izerinde durmak gerekir,
Bilindigi gibi somirrgeci dizen, PKK'nin halkta artan etkisini barajlamak ve bir de kendi aralarrndaki klik qekiqmelerinr lehine qevirebilmek, ozellikle ANAP'r biraz tehdit eden SHP'yr zayrflatmak igin Ozal'rn taktikleri ve bilerek veya bilnreyerek de olsa SHP qovenizminin Paris'te' ki Kiirt konferansrna katrldrklarr gerekqesiyle bir grup Kiirt mrlletvekrli' ni tecrit etmesr sonucu HEP olayr ortaya qrktr. Ozal brlnu degerlendirip "Partilesirseniz devlet yardrmr da yapanz" dedi. Ozellikle KUrtlerdeki siyasi uyanrqr buraya kanalze etmek igin bunlarrn Ki.lrt kimilkli olmalarr kullanrlmak istendi. Buna tegvik edilen bu milletvekilleri, "biraz kitle iqrnde tutunmak istiyorsak, 6zellikle Kirrdistan'da Kilrt kimligini kabul etmemiz gerekir"; yine Kiirtlerin demok' ratik qrkrglarrndan dem vurarak, "devlet buna rzin verirse kendisi icin de iyi olur, bizim iqin de, aksi halde PKK her qeyi silip sUpiirecek" dediler. Dolayrsryla bir HEP olayr, dizen aqrsrndan "tutarsa iyi olur" manlrgrna yol aqtr. Baglangrqtaki qrkrErn esas amacr buydu. Kendilerine gore yeni qrkacak bir Krirtqilli:k olayr, hem PKK OncUlugi.rndeki radikal halk dev' riminin geliqmesini 6nier ve hem de bdylece Kiirt iSbirlikqiliQi polittka-
srnda yeni
bir doneme yol
acar.
UlaErlmasr istenen amaq buydu.
her qey devletin dUgUndijgibi geligmez. Ozellikle bu, PKK
Tabir, Qir
karErsrnda milmkun deQildi. Qirnki.r PKK bir savag 6rgiitUd[]r ve bu zeminlere yol aqan da yUriitiilen bu savaqrn bir sonucudur. Ktlrdistan'da devleti kUgi.imsenmeyecek di.lzeyde
gerileten
bir parti, HEP gibi bir
olaya seyirci kalamazdr, kalmadr da. Nitekim kendi potansiyelini, kendi gUciinU HEP'e yansrtmaya qahEtr. Sonuq bildigimiz gibi HEFidevlete deQil, PKK'ye hizmet etmeye gdtU-
brlakis parlamentoya yansrma sansrnr elde ettr. Bu temelde PKK'nrn potansryel gircii ilk defa drzenrn hrc beklemediQi, devletin taktiksel de olsa asla kabul edemeyeceQr brr brcimde parlamentoya yansror. HEP artrk bu iqin qekil dizeyinde bir aracr oldu. Qok gtjqlU bir orgutlenmesr yoktu, ama gUqlii olan bir PKK potansiyeli vardr ve .bu aracr kullana' rak, hatta Ozal ve ln6ni.i'ytj de kullanarak parlamentoya yansrdr. Brr lnonii'nUn amacr, kitle potansiyelrmrzr eritmektr, Ozal'rn ise devletr kurtarmaktr. Yine baska bazrlarr HEP rcrnde hareket ederek tekrar koltuk kapmak ve bazr ryr nryetlr yurtseverler de HEP aracrlrgryla halka hrzmet temelinde polrtika yapmak rstedrler.
Aslrnda bu cercevede brr
yarrq
basladr. HEP halen de sonuqlanmamrs brr polemrk tartrgma kr:nusu oldu. Fakat burada gorulmesr gereken 6nemli nokta, yeni partrleqmeler donemrnrn agrlmrq olmastdrr. Yine PKK'nin yalnrz HEP'te deQil, burluva partilerinde de yarattrQr krrzrn agrr etkileri derinleqerek devam etnrektedir. Evet, Ki"rrdistan'dakr krtlesel patlama bastrrrlamayrnca, Demrrel - lno' nir hilkirmetinrn aldrQr tedbrrlerrn buna gUcU yetmeyince, devletrr ozellrkle qok qey bekledrgr partilennrn bL' ti.in gabalarr iflasla sonuclanrnca. bu yeni tartrgmalar ve yenr arayrslara
yol actr. Oyle sanrycrum kr.
yenr
baqlayan CHP tartrsmasr deviet gudirmllr brr tartrqmadrr. Devlet, cumhuriyetin kurucusu CHP'ye cumhuriyetrn yrkr[srnr onlemek zorunda oldu$unu dayatryor. Bunun rcrn de ll. Cumhurryet adr altrnda halkrn, emekcilerrn qrkarlarr baqka tLirlir gecrqtrrilerek, eski cumhuriyetin yontemle' rrne yeni krhflar geqirilip egemen srnrfrn qrkarlarr saQlama alrnmaya ca' lrgrlryor. Miihim olan ikr srstem veya rki cumhuriyet degil iqerrktrr. Fakat CHP adryla yeniden pryasaya sunu' lan tartrqma ashnda devietrn tecri.rbeli partisi, kacjrolandrr. Bu potansiyeli temsil edecekler, tutuncaya kadar. Adrna ll. Cumhuriyet dedrklerr ')eni" cumhuriyeti de programlas' trrmrglardrr.
Aslrnda devlet bir degrgimr zorunlu g6ri.iyor. BaEta mtrcadelemtz olmak Lieere, aQrr ekonomik sorunlar, demokrasr ve drg politrka sorun' lan, cumhuriyeti krhk degiEtirmeye, dayandrQr temel politikalarr gozden
il geQirerek yerine yeni politikalar oluqturmaya ve bu polrtikalarr uygulayacak partilere ihtiyag duymaya zorluyor.
Demek kiyeni partrleEme dediQimiz olay, qdkiige doQru giden 70 yrlhk cumhuriyeti kurtarmayr amaqlayan arayrglardrr. .Bu arayrqlar nasrl sonuQ verebilir? Ozellikle CHP'nin kurulugu gerqeklegtirilirse, kendisine yeni bir program oluqturmaya, yeni bir misyon biqmeye qalrgrr ve hatta gerekirse kendisine yeni bir ad da takar. Boylece ddnemr kurtarmak ister. Sozirmona sosyal-demokratlarr birleqtirecek, demokratik cumhuriyeti geligtirecek, hatta ulusal soruna da liberal yaklagacak; yani buna benzer qaQdag geliqmeler temelinde bir programla kendisini somutlagtrracaktrr. Her geyden once, bu yrkrlrg donemrnde cumhuriyetin eski politikalarla kurtulamayacagrnr kavramrgtrr. Ancak yeni igerik, yeni politikalar temelinde cumhuriyeti ll. Cumhuriyet adr altrnda yaqatabileceklerine inanmrqlardrr. Boyle bir anlayrq ve yaklagrm vardrr. Bunlar, ozellikle kendilerine sosyal-demokrat denilen kesimlerdir. Ki bu da halka dayanmayan bireysel bir sosyal-demokratqrhktrr. Devletin bu en eski sahipleri, devleti yeniden restore etmek istiyorlar. Bu aqrdan da SHP ve DSP Qimdi de CHP ayt ayn olarak, devlet restorasyonunun nasrl gerqekleqtirilecegi sorusuna cevap arayrqr rgindedirler. Baqarrrlar mrveya bu qabalarr tutar mr? Bu onlarrn bileceQi bir igtir. Fakat bu, trpkr I 920'lerrn baqlarrnda olduQu gibi 199O'larrn baqr ve 2000'li yrllara dogru giderken Ttjrkiye Cumhuriyeti'nin grkmazrnr giderme, cumhurryetin yrkrlmadan bazr reformlarla tamir edilerek 6mri.inii uzatma ve boylece onu kurtarmayr amaqlama qabasrdrr. Diger gelenekqi DP AP ve gimdi de DYP gibi partiler de benzer bir tartrgmayr yaqryorlar. Devlet bu partiler iginde de kilitlenmigtir. Yani devlet particiliQi bunlar iqinde de artrk iflas etmiEtir. Bu nedenle bunlarrn da yeni bir programa, yeni bir onderliQe ihtiyaqlarr vardrr. lqte Adnan Menderes'in oQlu Aydrn Menderes'le baqlatrlan arayrslar tesadii'f deQildir. Yine gu anda Ozal'rn yeni arayrglarr veya ANAP'rn geliqmelere a-
qrk
bir parti oldugunu, Mesut
Yrl-
maz'rn bunun oni.inti kestiQini sdylemesi, 6te yandan DYP icinde de benzer tartrgmalarrn devam ediyor olmasr qunu gosterir: Trkanan, qozijlen cumhuriyete kendi tarihi misyonu gereQi bir qrkrsrn yaptrrrlmasr gerekiyor. Bundan hareketle yeniden partilegme gereQinden bahsediyorlar. Buna saQrn birleEmesi veya saQrn yeni bir onderlik elrafrnda bir araya getirilmesi deniliyor. BaEarrrlar mr veya cumhurryeti kurtarmaya onlarrn da gi.icti yeter mi? GoreceQiz.
Yine eski MSP'nin devamr olan Refah Partisi vardrr. Biliniyor ki, bu parti de toplumda gUqlU olan dini duygularr kullanarak cumhuriyeti kurtarmak istiyor. Biraz anti-kemalistlik, biraz anti-siyonistlik yaparak ve bu temelde din maskesini bir araq biqiminde kullanarak mi.rslilman halkrn duygularrnr drgUtleyip, devleti bir de bu yonden takviye etmek ve giiglendirmek istiyor. Erbakan 6ncUlUQiindeki Refah Partisi'nin amacr, 6z[.rnde devleti din veya qeriat yoluyla yrkmak, ele geqirmek deQil, tersine qok istismarcr bir tarzda dini kullanarak devlete bu yonde bir yama vurmak ve omri.inii tzatmakttr. MHP veya MQP de devleti koruma qabalarrnr daha degiEik bir biqimde yapmak ister. En faqist bir parti olarak, aErrr TUrk govenizmini ayaQa kaldrrarak gdrevini yerine ge-
trriyor. Aslrnda Tirrkrye partilerinrn tiimiinun faqizmle baQlantrlarr vardrr. Qirnkir bunlar devletrn partileridir, devletin de fagizmle iliEkisr vardrr. Fagist ozellikleri olmayan parti yok gibidir. Bu solda da biraz boyledir. Devletqi ve kemalist olma durumlarr soz konusudur. Faqizm, kemalizm ve devlet iliskileri. onun parti srsteminin de srk srk faqist durumlara diismesrne yol aqryor. MHP-MQP bu konuda
en katrksrz goven Tirrk 'Tiirk ulusu her ulustan
partrsrdrr.
tistirndiir: herkes birlik olmak zorundadrr; Tiirkgey lijQe karqr duran her imha edilecek" gibi brr qovenist yaklagrmr partileEtirmek istiyor. $imdi MQP de, RP de bir bunalrm rqrndedir. Katr brr qovenizmle ve sahte brr dincilikle halkr aldatamayacaklarr ortaya qrkmrgtrr. Bizim deneyimimrz Kirrdistan'da bu iki partiyi de tabansrz hale getirdi. Tirrkrye'de de hem qovenizmrn ve hem de sahte dincrliQrn TUrk halkrnrn qrkarrna uygun olmadrgrnr ortaya koydu. Bu temelde bunlarrn bunalrmlarr derrnlesme g6sterdi. Ornegrn RP'nrn bunalrmr seqim doneminde cok somut
olarak goriildij. Yine MQP'deki
bu-
da qrkryor. Bir demokratrk Tirrkrye partisi doQabrlrr mi? Mevcut zayrflrgr
goz onirne getirdrQrmrzde, devletr demokratik bir temelde yeniden orgi.-rtleyen bir partrnrn doQmasr qok zor olmaktadrr. Sa$ 6rgutlenme karsrsrnda burlwa sol Orgutlenmenin fazla gelisim gdsteremeyeceQini goriyoruz. Eger halkrn muhalefetr bijyUk gelisme gosterirse, belkr buna ulaqabilrrler. Fakat heniz sagrn guqli.r olduQu ve halk muhalefetinrn ise zayrf olduQu brr d6nemde bu eQi[mrn kendi programtnr hayata geqirmesi zor goritnmektedrr. Fakat buna ragmen boylesi bir burjwa sol partilegme arayrqr ve tartrgmasr genrsleyerek devam edecektir. Eger halk muhalefetr gelisrrse, ozellikle bunu istismar etmek rcrn burjwa sol partrlesme iktidar olmak ister. Devrimci sol cephede hareketlrlik yok. Halkrn adrndan qok bahseder. Halkrn ordusu, halkrn sesr, halkrn partisr, bol bol halka dayalr partrleqme propagandalarr aslrnda lafta kalryor. Halkr anlama, halkr tarihr, ekonomik, sryasal, sosyal krmlrk olarak yeniden yaratma bu partrlerrn dtrgirnce ve siyasi ozgilerrnrn gok azrndan boyle brr gelrsmenrn oblektrl zemrnrni. rdeololrk ve sryasr yansr-
Gergekten Tlrkiye halktnrn odtno, hem uzLtn malarrnr ortaya grkarabilir. Nrtekrm HEP olayrna yansrma vodede ve hem de ktso vodede holkn ekonomik, boyle oldu. Zaten HEP'rn hem TUrk demokratik ve hotto kJlt1rel duzeyde ekorlonnt ve hem de KUrt halklarrnrn legal temsil edebilecek bir portilegmeye Qiddetle ihtiyoq alanda demokrasi secenegt olarak vordr. Ancok bu temelde doho rodikal ve devrimci gel isebilecegr oldukca tartrsr lryor. Her ne kadar bu tartrsmalar tam bir bubir portiyle bu bogluk doldurulobilir. Boylece PKK tunlirge yol acmadrysa da, HEP Kurt drneQinde g6r0ld0Q0 gibi holko doyolr oldukgo halkrnrn sryasr legal platformda desetkili bir portilegme donemi bogloyobilir. Bdyle bir tekledrgr brr partrdrr. Halkrmrzrn oldukga bilytrk brr agrrlrgr vardrr. Turpartibgmeyle, butun burjuvo pottile7me oyunlon kiye halkrnrn da benzer demokratrk boga Ekanhr ve vorhklon silinip sup0r0lebilir. kesimleri brrlesebrlrr. HEP eger bun da basarrlr olursa, Kurdistan
nalrm da bu donemlerde geliqti ve bu derinleqerek devam ediyor. Krsaca buna benzer deQerlendirmeleri sol partiler rcin de yapabiliriz. Bu partiler devlet partileri deQil, ama devletin a$rr etkrsr altrnda olduklarr iqrn, kendilerini yenileyemediler ve sonuqta tasfiyeye gittrler. Ornegin bir Dev-Yol ve yine bir silrii komi.inistim diyen partileri di.igiinelim. Soziimona bunlar devlete kargtydrlar, fakat devleti tanrmayanlardr veya devletle iligkileri kemalizm QerQevesindeydi. Kemalizmin de baqarrsrzhQr, yeni alternatifler irretemeyiqi, sonunda bu partilerin de daha srk boQaz olup nefessiz duruma gelmelerine ve tasfryelerrne yol aqtr. Bu partileri yaqatan kemalizmin diriliQiydi ve bu dirilik kalmayrnca kendilerrnden de fazla eser kalmadr. Yeni donem parti lartrgmalarr ve arayrqlarr ne sonuq verebilir? Bir daha muhafazakar, hatta faqist bir partileqme geliqebilir. Nitekim Tiirkeg ve hatta Erbakan qizgisi gibi yaklaErmlar eger saQr daha iyi 6rgiXleyebilirlerse veya DYP iqinde de daha iyi 619i.rtleyebilirlerse geliqecek olan daha agrrr saQ bir partilegme sistemidir. Qirnkir bunlar da-
ha katr devletqidirler. Devletin
imkanlarrnr daha qovence ve halka kar-
kullanmakta tereddi.it etmeyeceklerdir. Militarist olduklarr iqin orduyla btiti.inleqeceklerdir. Nitekim daha
Er
Eimdiden bu ydnlir bir politika
iz-
liyorlar. Uluslararasr alan iqin oluqturacaklarr drq politikadayine saldrrganlagacaklardrr. Bdyle bir oluqum vardrr ashnda. Bir ANAP'ta da buna benzer taraflar vardrr. Yani bunlara daha saQcr, daha goven, daha militarist ve saldrrgan kanatlar diyebiliriz. Tek bir parti haline gelebilirler, gelmeseler de boyle bir arayrq siiriip gider. Daha liberal-demokrat bir qrkrEtan bahsediliyor. igte CHP buna aday olduQunu soyli.ryor. Bagka adaylar
otesindedir. Boyle bir durumda basarma yetenegini gdsteremezler. Bu anlamda varlrklarr ile yokluklarr brrdir. Daha qok bizim yonlendrrmek istedigimiz partileqmeler vardrr. Bunda brzim temel aldrgrmrz yaklaqrm ise, bu partilegmelenn Tijrkrye ve Kiirdistan'a ne getireceQi ve yine rllegal ile legal alanlarda nasrl sonuQ alabilecegi yonirndedrr. PKK'nin girniimtlde devlete karqr en giiqlir hareket oldugu bellidir. PKK gerqekten mevcut partileqme gircuyle TC'ye kargr alternatif cizmektedir. ldeolojik ve sryasr qizgi sinde oldugu kadar, yarattrQr kigilik itibarryla da tam bir TC zrddr olan bir sistemi gelistiriyor. Bu, giderek TC'yr gerileten ve bu temelde kendi modelini adrm adrm somutlaqtrrmaya g6tirren brr hareket niteliQindedir.
halkr-
nrn ulusal sorununun da daha {azla baskrya, zora dayalr olmadan cozijmiinii kabul eden, rlke edinen, boyle bir siyasr mucadele yontemrni esas alan, genis bir demokrasryr programlayan, diirirst davranan, devletcr burlwa oyunlarrna alet olmayan, halkrn crkarlarrnr esas alan. oncelrkle halka veren ve devletin halka karsr baskrlarrna engel olan brr mijcade-
leyi kokleqtirebrlir. Bunun
yanrsrra
kadrolaqma da brr orgittlesme gereolarak kabul edilmelidir. Gehsmeler bu yonlirdtrr ve brz buna legal alanda demokratik halk partisr veya ortak bir demokratik halk partrsr platf ormu d iyebrlr riz. Evet, daha tam sonuclanmamts da olsa, bu yonlir brr tartrsma vardrr. Qirnki.r halklarrn, azrnlrklarrn demokratik ozlemleri ve crkarlarr tam tespit edrlmrs degrl, fakat tartrsrlryor. Bu Qi
)rneQin bir Klrt porticiliQi, PKK'siz veyo PKK'yi korgmno olmos durumundo nefes bile olamaz. PKK'yi koryano ohrso yerle bir olur. PKK'nin ortoyo gkordtQr etkileri tutorsrz bir biEimde kullonmok isterse yine ognr. Dolaystylo e)er leg.al d1zeyde bir K1rt demokrot potisi kimliQiyle mucodele edilmek isteniyorso, her $eyden once PKK'nin butun yonleriyle doQru kavronmos, onun sovaflmtnn etkiterinin doQru onlogtlmosr gerekir. PKK daha qimdiden TC'nin iq ve drg politikalarr izerine birinci derecede etkide bulunan bir parti durumundadrr. Dolayrsryla Tiirkiye ve KUrdistan'daki yeni ddnem partilegmeleri i2erinde bi.ryirk bir etkilemede Lulunmaktadrr. Bu doQrudur ve giderek etkisi giddetlenmektedir. Bu geliqme, sonuqta nasrl diQer partilerde arayrElarr hrzlandrrryorsa, tasfiye olmug solculuk yerine halkrn ozgtirlUk partilerine, halkrn 6z9iirleqmesini esas alan partilegmelerine doQru bir atrhmr da baqlatabilir. En
bogluQun herhangi bir bicimde mutlaka doldurulmaya qalrgrlacagr soyleniyor. Sanrrrm bu yonlii tartrqma hrz kazanacaktrr. 1 990'rn sonlarrnda Kiirdistan halkrnrn, qerqevesini zorlayarak gUciinii yansrtmasr, TUrkiye halkrnrn da kendi siyasi amaqlarr y6nirnde kendisini bulmasrna yol aqabilir. Ve bu giderek Tiirk ve Kirrt halklarrnrn ortaklaqa bir demokratik parti aygrtrna da yol aqabilir. Biz bu konulan daha once de tartrgtrk ve qeqitli doQru yaklaqrmlarla netleqtirdik. Tabii, ozellik-
le devletrn fasrst nrtelrgr goz onr-rne getrrrldrgrnde, halklarrn crkarr rcrn sadece legal brr partr rle f.zla trtkrlr olunamayacagr gorLilnrelrdrr. Bu r.redenle fazla bel baglanarnayacagr clrbr her an relrm larafrndan boylt' brr partr kapatrlabrlrr de Nrtekrnr HEP'e yonelrk daha srmdrden arrayasa nrah' kemesrne kapatma rslegryle nrlrra' caat edrlmrstrr. Devlet. halkrn demokratrk muhalefetrnr temel alarak gelrstrrrlecek brr arac kendrsr rcrn tehlrkelr olmaya baslayrnca. tabrr kr ona yasaklamayr getrrecektrr Yanr eger bLr aracr kendrsr kLrllanamayrp urkarrnr gormezse. her sryasr harekete karsr oldLrgu grbr bu trlr brr sryasr harerkete de engelleme okaracaktrr. Fakat eger bu hareket. halkrn onlenenrez. engellenemez demokratrk hanrlesryle gr.rc kazanrrsa, devlet en azrndan fazla celrskrlr ve calrsrnalr ortarrrn dogmamasr rcrn rzrn vermek z(trLlnda kalabrlrr. Bunun nedenr daha aomaslz sonuclarla karsr karsrya kalmamasr ve daha brrcok seyr ytlrrmemesr rcrndrr. Yanr oldugundan daha kotu brr durumu yasanraktansa. de,mokratrk qozun'l yollarrna rmkarr tanryacak, f rrsat sunabrlecek partrlesmelere anlayrsla karsrlrk verebrlrr Gercekten bunu belrrleyecek olan miicadelenrn gelrsrm sevryesr olacaktrr. Fakat mevcut kosullarda devrrmo solun, ozellrkle sosyairst hareketrn TC yasalarrna tazla giwenemeyecegr, illegal parlrlesmelere basvurmak zorunda kaldrgr goruluyor. Brr bosluk vardrr. Ozellrkle Turkrye halkrnrn secenegt ron devrrmcr brr partrye rhtryac vardrr. Kendi kendrnr islemez duruma getrrerek tasfrye olmus solun durumu, gerek TKP gele negrndekr sol ve gerekse de son yrrmr yrlda ortaya sol veya sosyalrst partiler etrafrndakr bilesrmlerrn yetmezIgr degerlendrrrlerek, bunLrn yenne gercekten halkrn taleplerrne, amaclarrna ve grkarlarrna baglr olabrlecek partilesrneye gijc vermek veya boyle brr partilesme arayrsrna cevap teskil etmek onemlidir. Tijrkrye rcin bir Devrrrnci Halk Partrsi dedigimiz partilesme. bu temeldekr brr tartrsma araytstna cevap bulmak, b6ylesr bir amacr karsrlamak ve gercek halk segenegini olusturmaya gi.rc vermek rcrndir. Gergekten Tirrkiye halkrnrn adrna, hem uun vadede ve hem de krsa vadede halkrn ekonomik, demokratik ve hatta kiilti.rrel dDeyde qrkarlarrnr temsil edebilecek brr partrlegmeye qiddetle ihtryaq vardrr. Ancak bu temelde daha radikal ve devrimci bir partiyle bu boqluk doldurulabilir. Boylece PKK drneginde go-
b'l" rUld0Q0 gibi halka dayalr oldukqa et-
kili bir partileqme ddnemi baglayabilir. Boyle bir partileqmeyle, btiti.in burjwa partilegme oyunlarr boqa grkarrlrr ve varh klarr silinip stipUriilebilir. Aynr zamanda bunalrmdan, yetmezlikten kendini kurtaramayan bir yrQrn irili-ufaklr kUqUk-burjwa gruplarrn da sonu getirilebilir. Nitekim bunlarrn bdyle bir telagr da vardrr. PKK drneQinin Tiirkiye'ye y.ansrmasrnr qok tehlikeli buluyorlar. Onlem altnmasr gerektiQinden bahsediyorlar. Evet, krrk parqaya bdlUnmUq solda boyle bir telag yaqanryor. Bunlarla birlikte burjwa partilerinde de bdyle bir telaE vardtr. Burada bir yanrlgrvardtr. Geqmig pratiklerinr, parti modellerini inceleyip tartrEmadan PKK gibi bir git' ciin kendi baglarrna gegeceQinden
den, onun kisilik pratrginden esinlenerek bunu cesaretle somutlaqtrrmak mirmkirndirr. Yani ortaya qrkarrlmasr gereken partilegme, aynr zamanda brr miirtan tip olugumunu saglamak anlamrna da gelecektir. EQer Tirrkiye'de militan tip olusursa, burada devrimci parti de orgiitlenebilir. Tabii ki, devrimci militan tip kapsamh qozi.jmlemeler temelinde ortaya qrkar. Bu qozrimlemeler yaprldrkqa, halka baglanmanrn yol ydntemleri geligtirildikqe, bu arada eylem ve 6rgUtlenme geligtikqe yenr Tirrk tipi ve TC yerine halk cumhuriyeti altenatifi bu militanrn gahsrnda yaratrlmrq olur. Nasrl ki PKK'de militan, yeni toplumsal-ulusal qekilleni' qrn odaQrysa, Tirrkiye'de de milrtan yeni bir cumhurryetin odagr haline
Bir doho muhafozokar, holta fogist bir portile,Fme geligebilir. Nitekim Turkeg ve holta Erbokon gizgisi gibi yaklogmlar eQer saQt doho iYi
)rg1tleyebilirlerse veyo DYP iginde de doho iyi )rgltleyebilirlerse geligecek olon doha oprrt soQ bir portilegme sistemidir. Qunk} bunlor doho kofi devletgidirler. Devletin imkonlannr doho govence ve holko kary kullonmakto tereddit etmeyeceklerdir. Mifiorist olduklon igin orduylo b1tinleseceklerdir. Nitekim doho gimdiden bu yonl1 bir politiko izliyorlor. cekinerek brr telaqr yagryorlar. Bizim yaqadrQrmrz pratik, PKK turir dev-
rimci bir militan orgiitlemenrn
Ti.rr-
krye halkrnrn baQrrnda da gelisebile-
cegrni gostermektedir. PKK'de yaganan; kendi modelinin, mircadele tarzrnrn boyle olduQu, tarrhr boyle yorumladrgr, buna dayanarak programrnr, kadrolaqmasrnr olusturdugu, amaglarrnr bu temelde gerceklestirmeye calrgtrQr ve devrimci yasam tarzrnr tutturarak qizgisryle basarrlr olduQudur. Yine Kilrdistan halkrnr bu tUr bir partileqmeyle ayaQa kaldrrdrQrnr, devlet engelini asarak onu iktidara dogru gotUrdUQiinir belirtmek-
tedir. Aynr geliqme neden Tilrkiye halkr iqin de sdz konusu olmastn? Var olan irili-ufaklr 619irtlenmeler ne-
den halkrn demokrasi ozlemlerini gerqeklegtirebilecek
brr partilegme-
yr yaratmasrnlar?
Artrk halk kesimleri, azrnltklar arasrnda baglayan tartrgmalar vardrr: Ozlemleri, isteklerr olduQunu, PKK'nin gticirnU dolaylr olarak kendi kogullarrna yansrtacaklarrnr ve bu temelde sonuQ alabileceklerini belirtiyorlar. Evet, toplumda boyle bir tartrqma vardrr. Nitekim illegal kogullarda bir partileqmeye PKK yeni bir giiq vermiq, bunda esin kaynaQr, baqartntn modeli olmuqtur. Aslrnda PKK'nin de desteklemek durumunda oldugu, ama daha cok sryasi qizgi ve tecriJbesiyle gilq vermek istediQi bu yonlir geliqmeler sUriip gitmektedir. Onilmi.rzdeki ddnemde bu geligmeler daha da boyutlanacaktrr. Bu temelde hem legal di2eyde halkrn temsil gUcU geliqir ve hem de illegal dtleyde halk adrna devrimci radikal partileqme ve onun drgiltlenme ve eylem ddnemi gUq kazanrr. Ve boylece devleti reformize ederek kurtarmak deQil, tersine onu bir halk devletine ddniiEtUrmek y6nUnde geliqmeler yaqanacaktrr. Devrimci partiler ancak bunu amaqlarlarsa, tutarhlrk gOstermig olurlar. Nitekim halkrn devletine, halkrn cumhuriyetine, halkrn demokrasisine yol aQan tarttsmalal gori.iqler ve bunun programt kadar, TC devletinin aQrr Eovenizminin, militarizminin aQrr etkisi altrnda gekillenmig tip yerine demokrat, anti-militarist, enternasyonalist ve militan kimliQe 6nem vermek ve bunda PKK'nin militan tip qdziimlemesin-
gelir. Gercekten bu da TC gekillenmesine karqr Tirrkrye halkrnrn dayatacaQr bir coziimdiir. lste gUnirmiz Tirrkiye'sinin sryasal ortamrnda hem halk aqrsrndan ve hem de dizen acrsrndan onemle izerinde durulmasr gereken noktalar bunlardrr Sanrrrm bu yonlii tartrsmalar, PKK'nrn de etkisr altrnda giderek daha da srddetlenip devam edecektir. En 6nemlisi de, PKK'nin bilrmsel sosyalizme dayalr olarak
TUrkiye gerceklerine boyle dogru dirnya gorUguyle gdziim getirmede katkr sunmasrdrr. Her qeyden 6nce eskiden yaprldrQr gibi partilerin devleti kurtarmaya qahgan dizen partrlerr olmalarrna, yrne ahbap-cavuslarrn, qegitli grkar cevrelerinin ucuz partilegmelerine zemin sunan kosullara son verrlmistir. Bunun yerine, ister muhafazakar ister ilerici olsun ve ister kargr-devrimci ister devrimci olsun, toplumsal ve tarihsel gerqeQe dogru yaklasrlmak isteniyorsa, iflas etmiq gorirglerle, sahte particilik oyunlarryla degil, daha radikal, her qeyini ortaya koyan, dUgiincede olduQu kadar eylemde de radikal olabilen bir doneme ihtiyaq vardrr diyorrz. igte tartrgma bu temel ger-
cekler rgrQrnda yurUti.rlmelidir. Kimisi "devletimi bdyle kurtarrrrm", kimisi "yeni cumhuriyeti ilan ederim" ve kimisi de "halkrn devletrni yaratrrrm" diyo.r. Artrk bu onlarrn bileceQi bir iqtir. Onemli olan PKK'nin belirleyeceQi etkidir veya Tirrkiye'yi yeni bir qozUme doQru zorlamasrdrr. Mevcut Ikanrkhktan, bunahmdan yeni bir TUrkiye nasrl doQar, yine halkrn, burlwazinin ve kiiqirkburjwazinin seqeneQi nasrl olabilir konularrnda qozumleme, tartrqma ve sonuca gitme di2eyinde oldukqa katkr sunulmugtur. Herkes kendisrne g6re deQerlendirmeler iqine giriyor. Fakat sonuqta, kim srnrfsal olduQu kadar toplumsal-ulusal dUzeyi gerqekqi temelde yakalarsa amaQlarrnr doQru formi.rle ederse, toplumun 6nemli bir kesiminin qrkarlarrnr militan kigilikle formiile edip 6rgiitlerse ve bunu iktidara doQru g6tijri.rrse o bir qozirm gUcU olabilir ve bagarmasr da mirmkiindiir. Krsaca bu son particilik tartrgmalarr l2erine bdyle bazr genel degerlendirmeler yaptrk. Amacrmrz bu
konuda daha saghklr bir kavrayrEa ulasmak igindir. Tabir, ozellikle legal alanda PKK'nin etkilerinr temsil etme rddiasrnda olanlar da soz konu' sudur. Bu konuya da aqrkhk getirmek gerekryor. Oncelikle PKK'nrn etkisrni legal di.zeyde temsil etmek btiyirk yetenek ister. Hatta HEP biinyesinde temsil etmek de biryirk yetenek ister. Nrtekim PKK'nin ortaya qrkardrQr degerler, 6yle kolay kolay burl wa oyunlarryla yozlastrrrlabilecek deQerler degildir. Tabrr kr, PKK'nrn savaErm gercegr bu duruma asla frrsat vermeyecek ozelliktedir. Bununla, PKK'ye bagh gehsen etkilerrn legal dizeyde temsrl edrlemeyeceginr soylemiyoruz. Tarihsel ve toplumsal acrdan boyle bir temsrle imkan vardrr. Bu etkrlerr kullanmak rsteyenler vardrr. Boyle bir role soyunanlar o kadar hazrrlrksrz, o kadar krqiliksrz ve o kadar polrtik becerrden yoksunlar kr. yaptrklarr en degme polrtrkacrlrk brle, eskr burlwa politrkacr' hgr, isbrrlikcr polrtrkacrhgr, kdse kap' maca oynayarak kendr sahsi crkarlarrnr temsrl etmedir. Belkr de farkrnda olmadan, kendi yerlerinrn en basta olmasrnr ve mutlaka daha ryi bir yer tutma hakkrnr dayatryorlar. Bu girdi.rleriyle, cok kalrplasmrs yasam larzryla kendrlerini bu durumlara dii' stirmekten kurtaramryorlar. Dolayr' sryla PKK'nrn demokrasi duzeyrnde yarattrgr mijcadele sansrnr kotuye kurllanryorlar ve hakkrnr vermryorlar. Boylece kendilerinr de zor duruma diiqi.irijyorlar. Nrtekrm bu konuda sadece PKK'nrn 6nderliQinden veya kadrolarrndan degrl, halktan da gelen agrr elestirrler vardrr. Halk. bunlarrn kim ve yagam tarzlarrnrn nasrl oldugunu soruyor. Ozellikle bu tirr kisilik ve yaQam tarzrndan nefret ettigrnr soyluyor. Acrktrr yani, PKK'nrn uyandrrdrgr en gerr halk kesimleri de bu krEilrklerr aralarrnda g6rmek istemryorlar. Sehrtlerin soylu kanryla yara' trlan degerlerin bunlarrn eliyle boyle qarcur edilmesrni kabullenmeyerek affetmek istemryorlar. Bununla birlikte mesele sadece bunlarrn kolu nryetli olmalarr degildir, bunlarrn bunun doQru bicrmrnr ve tartrsmastnt gelistirmeden bu rse giriq yapmalarrdrr. Adam adeta kendisini mal grbr orta yerde bulmustur. $imdiye kadar kim onu satrn aimrssa onun olmuqtur. Bagrmsrzlrk perspektifinr, yrne halkrn demokratrk seceneglnr yakalayabilme ve bunun savaqla baglantrsrnr gorme, bu konuda Tilrkiye sistemrndeki bosluQu deQerlend irerek onu uygun yontemlerle doldurma sdz konusu degildir. Bunlarrn bir yaEam ahskanlrQr vardrr, bunu brr girn bile feda etmek istemezler. Dolayr-
yanrndan bile geqmemrglerdir. Onlarrn odu kopar bundan. Fakat girnumuzde Kurdistan krtlesi savaga qekrliyor ve her gey de bu savagrn etkisr altrndadrr. Bunu gori.iyorlar ve kendilerr de Ki.rrdistanlr'drr. Kendilerrnin de Ki.rrt olduklarrnr sdyleyerek, "o zaman bu etkiyi biz temsil etme[yiz" gibr brr yaklasrm iqtne gtrtyorlar. Ve o bildiQimiz legal dizeydekr Kirrtcirliik ortaya crkar. Legal KUrt partisi olur mu, olmaz mr, bu tartrsrldr. Ayrrca baska brcimler altrnda Kiirtctl0girn yaprlrp yaprlamayacagr tartrsrldr ve halen de tartrqrlryor. Gercekten PKK'nrn biryuk savaErmr goz onijne getirmeden, kendi basrna bu tartrsmalarrn hrcbir anlamr olmadrgr grbr, bunlar basa bela olmaktan ve hatta sa-
vasrn acrmasrzhQr rcinde kendilerini kaybettirmekten oteye grdemezler. OrneQrn brr Kiirt particiligr, PKK'siz veya PKK'yi karsrsrna almasr durumunda nefes bile alamaz. PKK'yi karsrsrna ahrsa yerle brr olur. PKK'nin ortaya crkardrgr etkilerr tutarstz brr bicrmde kullanmak rsterse yrne asrnrr. Dolayrsryla eger legal di2ey-
de brr Kllrt demokrat parttsr
krm-
ligryle mircadele edilmek rstenryorsa, her qeyden once PKK'nrn biitijn yonleriyle doQru kavranmasr, onun savasrmrnrn etkrlennin dogru anlaqrlmasr gerekrr. Kiirdrstan'daki miicadele gerqegr nin dogru kavranmasr kadar. TC srsteminrn de ryi kavranmasr gerekiyor. Muhtemelen bosluklar ve zayrflrklar vardrr. Bunun ryr degerlendirrlmesr onemlidir. Hatta relimin kendrsr de belki legal brr oluEuma ihtryac duya brlir. Yanr her seyr kor qrddet rcrnde kaybetmektense, demokratrk brr Kilrt secenegini en azrndan bir tartrsma platformu olarak diisi.rnebrlir. Tabrr kr. relm boyle bir adrm atmasa brle. bu egrlrm rcin miicadele edilrr. Savastrr. oliimdiir; olur bunlar, cunkl eylem yapryorsun. Bunlara katlanrlmalrdrr. Oyle bir ge[sme noktasrna ulasrlrr ki, Kirrtlerle Ti.rrkrye'nrn meselesr barrs-
crl, demokratrk brr brcrmde halledrlebilir. Bu da brr mucadele anlayrsrdrr,.bir parti cahsmasr demeklrr. lqte bunu gerceklestrrebrlecek yetenekte adam crkmryor. Bu konuda en azrndan brzrm partrlesme cabamrz kadar brr caba, usta taktik savascrhk gerekiyor. Ancak krsilik buna yatrnlarak, cok orgi.rtlU ve planlr yaklasrm sahibi olunarak sonuc ahnabrlrr. Bizim en degme trpe bu konuda ne kadar var olup olmadrgrnr sorarsak, onun hep yansrttrgr. "benrm k6sem daha ne kadar genrsleyecek, ahbap cevremi nasrl etrafrma alacaQrm, siilalemr nasrl one ctkarrrrm, qrkarlarrm nasrl daha bijyUr, PKK'yr nasrl kullanabilirim, halka karsr nasrl
PKK'nin gun1mhzde devlete kory en gueru horeket
olduQu bellidir. PKK gergekten mevcut portilepme karpt otternotif gizmektedir. ideolojik ve siyosi gizgisinde olduQu kodor, yarottt)t kipilik itibonylo do tom bir fC ztddt olon bir sistemi geligtiriyor. Bu, giderek TC'yigerileten ve bu temelde
guclyle TC'ye
kendi modelini odtm odtm somutlogfirmoya gdturen bir hareket niteliQindedir. PKK doho gimdiden TC'nin ig ve dry politikolon uzerine birinci derecede etkide bulunon bir poti durumundodr. sahtekarhk yapabilirim" geklindeki yaklaqrmdrr. En iyisi bu durumda olursa, bu demokratik legal aracrn sonuQ alrcr tarzda degerlendirilemeyeceQi aqrktrr. Nitekim saglrkh deQerlendirilemediQi de gorUlUyor. Legal alanlarrn bu g.ekilde kullanrlmasr terk edilmelidir. Ozellikle Tirrkiye'deki karqr-devrimcilik, fagizm ve yine liberalizm, demokrasi konularr i.izerinde netleEmek gerekiyor. Her Eeyden once legal qalrgma diizeyini
l
yaratan temel orgiitleme tarzr gorulebilmelr ve buna bir geyler katma dirrUstliJgir gosterilebilmelidir. Yapr labrlecek bir gey varsa, bu yetkrn brr cabayla gerqeklegtrrrlmelidir. PKK ile dostluk temelinde legal dizeyde mircadele vermek isteyenlerin de yapmasl gereken budur. PKK'nrn bu-
yirk kitle potansiyeli vardrr:
krtlesr
cok fedakar brr brqrmde maddr-manevi olarak her seyinr ortaya koyar. Bu brlinryor. lste, "ben dostluk pozrsyonuna girerek bunu kullanrrrm" yaklasrmrnr qok tehlikeli buluyoruz. Uyarryorum! Biz PKK'den brr cobanr bile koparmanrn cok zor olduQunu sdyledrk. Ayrrca PKK'nrn bu degerler icrn adeta igne ucu ile kuyu kazar gibr caba harcamasr soz korrusudur. Uyarrmrz bu nedenledtr: Bu degerlere, hrcbir qaba harcamadan el koyarsan perisan olursun, hak ettrgrn sonla karsrlasmaktan kurlulamazsrnl PKK'nin temel degerlertne boyle ucuzca, feodal entrrkalarla asla yaklasmayrn! $rmdrden bu crddr uyanyr yapryoruz. Bu basrna da yansrmrstrr Sonra, neden bunlarrn kendr basrna geldrgrnr kimse s6ylemesrn. "Ben
PKK'nrn dostuydum. cezaevrndekr PKK lr tutuklulardan, yurt drsrndakr 6rgi,rtlerrnden onay aldrm. neden bana bdyle yaprldr" denrlecegrne. rcrrr
de olunan yasanr tarzrna bakrlsrn PKK kendrsrnr nasrl yasatrvor.
rrnun
mrlrtan yasamr nasrldrr? Br.r ryr gttrr.rl'
melr ve ders crkarrlmalrdrr. Bu kadar degerr yoktan var eden. alacakaranlrkta ve buyuk olunr altrn' da yasamaya gLrc yetrren ve gercek' lerr bu kadar karanlrklardan acrga o' karan brr hareketr. bunlarrn kucuk l.a' fasryla rzah etmek mumkun deqrto r O acrdan boyle gafiller ortaya crk iy,.,r Bu gaf illerrn PKK'nrn degerlerrne r-r rh kotijce bulasmamalart gerekry or Tekrar lekrar uyanyoruml Bu gafrller kendr tutumlarrna o-r sekrlde devam ederlerse. kcsrnlrl. le beklemedrklerr btr brtrn:cle I rnor sonlarrnr getrrrrler. Tuhaf rnrrza qrden
de bu sekrldekr brr
ser<.errlesnrt-'
olayrdrr, Her sey kanla yaratrlrrl..er, her sey acrmasrz rskena,-' altrnoa kurtarrlmaya ualrsrlrrl,.en. bir bAy lirrrrr buna cok ucuzca konntak tslenrt--ier, kabul edrlernez. Kurtlerrn ondetr duklar rnr soyleyerek mrlyonlarr r,,eb. rndrrryorlar. Bunlara ya cok ahlak:,2. ya cok crlgtnlasmts, ya da delrr^' : demek gerekryor. Ne olurlarsa ,.,' sunlar, bunlarrn yerle brr q:f i-re-i gerekryor. "Brze soylenmed,. .i\.,'-'
da Partr Onderlrgr'yle arar-. ttyat.
rzin de almrstrm" deyrp ne ben ie .tl de kendrlerrnr aldatsrnlar. Un,;t.iina' malrdrr kr, brzde degerler ugrrrra savasrm qrddetlrdrr. Brr kurr.rs para' nrn. brr parca onurun, bir rtrbarrn. har' krmrzrn brr ailesrnrn veya herhangr brr etkrnrn yaratrlmasr qok acrmas,z milcadele ortamrnda saglanabrl mrs tir. Bu konuda herkese dusen gore',. sadece ve sadece bu degerlere deger katma ve maddr-manevr olarak bu degerlerrn hizmetrnde olmadrr. Bu yaklaqrm bicimr esas alrnrrsa. kendrlerine hiirmetimrz olur ve buyijk deger verilu.Zor durumlarda sahip de crkarrz. Fakat bu degerlerrn qerefrne layrk olmadrklarr halde, sahip crkacaklarrnr soyleyip de bunlarr kendr krsrsel yasamlarr rcrn kullanrr' larsa kendi elleriyle kendi fermanlannr yazmrQ olurlar. Evet, kimse uyarrlmadrQrnr soylemesin. Sdyledr klerr miz, uy ar iar rmtz qok aqrktrr. PKK, srradan brr dosta bile her qeyi harcayacak kadar yuce bir harekettir. Bir yanryla PKK boyle bir 6zelliQi tagrrken, diger yanryla da kendi deQerlerini gok kdtir bir tarzda qarqur edecek kiqiyi rse sag 96zLi bile olsa ortaya qrkarrp ezmekten qekinmeyen bir harekettrr.
17Alustos 1992
il Dersim'in 6zgi.ir da$lannda tertemiz ve soylu direnig abidemiz ityas YUI<SEL yoldagl
sEN UNUTULMAZ OLUMSUZ gEHrDlMrZStN Ki.rrdrstan halkr iqrn devrim gibr bi.ryirk brr olay, kaybedilen tiim degerlerin ve hatta yok ediliqin eQrgrne getirrlen insanlrgrn yeniden kazanrlmasrdrr. Halkrmrzrn kendisr iqrn var olmasr en tartrErlmaz insanca yaqama hakkrna kavugmasr ve her seyden once qu yeryi.2irnde ozgur brr halk krm[gryle yer almasr igin devrim mutlak ve vazgecrlmezdrr. Brrakahm ekonomik, sryasal grbr haklarr, en dogal sosyal ve kiiltiirel haklarr brle en acrmasrz brr vahgetle bastrran ve bunu kanla mirhOrleyen brr s6murgecr sistemle karsr karsrya oldugumuzu ve bizrm buna kargr mucadelede ekmek ve sudan daha cok rhtryac duydugumuz bir devrrmi dayatrp basarnraktan baska brr secenek tanrmamarnrz gerektigrnr qok ryr brhyorr.z. Ulusal kurtuluE mi.icadelemrzrn cok yonlU tarrhr derslerr bunu defalarca kanrtlamrq ve savaE crzgrmrzrn nasrl olmasr gerektrgrnr oldukga netlestirmrstir. Basarmaya dogru saglam ve ses getrren adrmlarla yol aldrgimrz, dos tun da diismanrn da kabul ettrgr brr gercektrr. Fakat unutulmamasr gereken drQer brr gercek daha vardrr. Bu gercek, hangi kosullarda nasrl bir dijsmana karsr savasaral. basarryoruz sorusunda grzlrdrr. Bunun cevabrnda rse, ulusal kurtuluq mijcadelemrzrn tarrhr dile gelrr. Amacrmrz bu tarrhr drle getirmek degrl, gereklr olduguna inandrgrmrz bir hatrrlatmada bulunmaktrr. Kurdrstan kosullarr nda bagarmanrn, devrrm olayrnr zatere gotirrmenrn yaqamrn hemen hemen bi.rtijn alanlarrnda olaganUstir bir caba gerektrrdrgrnr unutmak gafletrn en bijyUgudur. Bunun mutlaka gorirlmesr gereken nedenlerr vardrr. Her seyden once, emperyalizmrn ve gerrciIgrn qok geqrtlr desteginralarak ozel savaQr zrrveleqmis brqrmiyle sirrdiiren TC'yr, karsrmrzdakr tek diisman guc olarak gormek yanrlgrlarrn en bi.ryt.igir olacaktrr. Ote yandan bin yrllarrn gerici, somurgeci ozellrklerrn insanlarrmrzda rgsellegtiginr 96rmez-
den gelecek kadar gafil olamayrz. Tirrk egemenlik sistemrnin ozel savaqrna kargr savasrp da iqimizdeki ozel savaqa karqr umursamaz bir tavrrda bulunmamrz, yirrl.rtmekte oldu$umuz savasrn yarrm bir savaE olduQu anlamrna gelecektir. Nrtekim savaq pratiQimrzde de qokqa ornekleri yaqandrQr gibi biz diiqman cephesinden deQil, kendi iq cephemizden darbeler ahyoruz. Denilebilir ki, drq dUEmana karqr bagarrmrzrn temel 6lqirsU, kendi iq diigmanrmrza karqr baqarr yolunda saQladrQrmrz mesafeyle yakrndan ilgilidir. Parti OnderliQi'mizrn bunca q6zi.rmlemelerine bu noktada anlam vermek ve kavrama temelinde sonuQ qrkarmak gerektiQini bir de bu vesileyle belirtmek ihtiyacrnr duyuyoru. Miicadele saflarrmzda savagr ilerletme yerine gerileten, bu temelde objektif olarak iqine girdiQimrz oliimkahm savaqrnda di.igmana rahat nefes aldrran, yoldaqlarrn imhasrna ne-
den olan Ieodal-komplocu, burjwa liberal ve kemalist entrikacr anlayrglarla miicadele rgrn bitmez-tiiken-
mez qabalar nefes nefese yUri.rtirli.iyor. Bu anlayrgrn egemen oldugu kigiliklerin dilrirst olup olmamalarr ortaya qrkmrg bir gerqeQi deQigtirmiyor: Kazandrrmaktan qok kaybettirmek. Bu, kesinlik kazanmrq bir gerqektir. Bu anlayrglarla yUklir kigilikler,
bir yandan dirgmanla savaqrrken, di-
ger yandan dogru devrimcr, halkqr qrzgrmrzle savaqryorlar. Boylesi brr karmaqrkhgr yaEayan, partr qrzgrsr karqrsrnda konumunu netlegtrrmeyen krqilerde, brreysel kaygr on plandadrr. Parti ve halkrn qkarlarr bir kenara itrIrken, kendrnr konuEturma, yaqatma, her qeyden Euphelenme, cevresine gi.rvenmeme, kendi krqrsel kariyerine karsr olan her gelrqmeye gozUkaraca saldrrma, arastrrma-sorgulama geregini duymadan en yakrn yoldaEr olsa brle cezalandrrma esas
alrnrr. Bu temelde partiden intikam alma, kendi saltanatrnrn yrkrlmasrna di.rnyanrn sonu gdziryle bakma, geliqkilr kisilrk ozelliklerr nedeniyle "pire iqrn yorgan yakma" qaresizliQinr sergileme temel yaqam biqimi olarak egemen krlrnmaya qahqrhr. Sdz konusu anlayrqlar ve bu anlayrg sahiplerinin miicadele saflarrmrzda sergilediQi pratik ve yine bu pratiQin ortaya qrkardrgr bijyirk tahribatlal partimizin yayrn organlarrnda qeqitli vesilelerle deQerlendirme ko-
nusu olmuqtur. Ozellikle de Partr Onderligi'mizin gazetemizde yer alan deQerlendirmelerinde bu durum bi.rtUn neden ve sonuqlarryla ortaya konulmugtur. Bu anlayrg sahiplerinin pratiQi arasrnda birqok yoldagrmrzrn yersiz oli.rmirne sebebiyetin verilmesi ve hatta hiqbir tutarh gerekqe olmadan cezalandrrrlmasr da vardrr. Devrimlerrn "kendi evlatlarrnrn baqrnr yediQi" soylenir. Fransrz devriminin onderlerinden Robespierre ve Danton bu konuda 6rnek verilir. Bu bir ger qektir, fakat bir kader degildir. Dev-
rimin
bi.ryi.jk
soyluluguna
yakrgtrra-
madrgrmrz bu gerqegin bir kader ol madrQrnrn esas alrnmasr gereken gergek oldugunu ortaya qrkarmak PKK'nin bir 6zelligidir ve asla pegrni brrakmayacaQr, bi.rtiin gircuyle ulagmaya qalrqtrQr bir hedefidir. PKK felsefesinde insana layrk oldugu degeri vermek esastrr. lnsanr yUceltme hareketr olan devrimde, insanlarrn kolayca harcanmasr hiqbir zaman di.igUni.ilemeyecek brr olaydrr. Bu temel amaca ragmen, PKK adrna, PKK saflarrnda insanlarr gok ucr.z-
ca harcayan ya da buna yol aganlarrn yeri olmadrgr, gereklr hesabrn en oblektif durumuyla soruldugu ve bundan sonra bu hesabrn daha da gi.rgli-r sorulacaQr kesrnleqmiEtrr. Eger brr devrim hareketr kendi soylu amaQlarrna ters dUgmek, hatta bu yonlir brr rhaneti yaqamak istemiyorsa boyle brr tutum sahrbi olmak zorundadrr. Nitekrm PKK'nin yaptrgr ve izerrnde daha da yogunlagarak yapmak istedrgr budur. Bu. onun rnsan gercegrne verdrgi biryuk degerin, sug ve ceza kavramlarrnda gerqeklestirmek
rstedigr bUyirk adalet anlayrgrnrn bir sonucudur. iqte ilyas yoldasrmrz da, Dersrm alanrnda kemalist entrrkacr ve feodal-komplocu anlayrgrn bir sonucu olarak, hak etmediQi brr cezalandrrmayla oldirrijlmiigtijr. Daha bagka yoldaglarrmrz da bu anlayrg sahiplerrnin kurbanr olmuqtur. Partimiz, bu durumlar nedeniyle bir arastrrma komisyonunu olusturdu. "Cinayet-
ler" olarak degerlendirilen bu olaylarrn qogu aydrnlrQa kavusturuldu. Nrtekim qeqitli gerekgelerle olirm geklinde cezalandrrrlan ya da konumlarr dUqirrUlen bazr yoldaqlarrmrzrn durumu yeniden gdzden gegrrilerek, hak ve adaletin yerini bulmasr iqin krmilerrnrn itrbarr iade edildi. Bu, PKK 4. Ulusal Kongresi'nde karar altrna ahndr. Ve bununla bir[kte ortaya grkacak suq durumlannrn yargrlanmasr, geQmrq tecrubelerden dersler qrkarrlarak saglam esaslara baglandr. Yargrlamalarda haksrzlrQa ve adaletsrzlrQe yol aqabilecek nedenler i.rzerrnde parti yaprsrnr kapsamh egitim dersleriyle aydrnlatma qahqmalarr yurutirldii ve halen de yiirtrtirliiyor.
PKK Genel Sekreteri Abdullah
OCalnru yoldaE, bu durumla ilgili degerlendirmeyi yaparken, esas yaklaqrmrmrzr qoyle ozetlemrqtir: "Komplocu anlayry tarafndan,'ajandtr'diye Eehit edilen bu deQerlerimizin itibanm 4. Kongre kararlarr gereQi iade ettik. Ama bu yetmez. Bu anlayrylardan hesap sormak ve bunlar hakktnda aamastz kararhl@a ulaqmak da kongremizin bir karandr. Bu kararlanmrzdan bazilan uy'
gulanmryilr. Sonuna kadar da uygulanacakttr. Yoldaglann bazlan qok alqakga ve vahgice katledilmiqtir. Ve bazilan da ciddi bir biqimde, aQtr bir suglama altrnda brakilmqlardtr. Nagl ki, halk digmanl@t yapilarak suqstz baz insanlar hiq yere katledilmigse yine partrye dayaillan taktik dpil* sonucu gok saytda militan ve sava7q bunlar yitzilnden qehit dilp' mrjgse, bir o kadar da ajan ithamlarr karTanda manen oldilrillmilgtilr. Fizikr olarak oldilrillmilgtilr. iqlenen ctnayetler vardtr. Hem de devrimcilik adtna! Bu yoldaglanmztn antstna verecegimiz en bilyi.)k karThk, bu prattgrn sahtplerine karT dinmeyen bir ofkeyi ve kararhlrQ silrekli yagatmak ve yoldaglara deQeri dimdik ayakta tutmakbr." Bu haksrzlrga kargr ofke ve kararlrlrQr bu gekilde dile getiren Abdullah OCALAN yoldas, llyas arkadasrmrz tgin "Hrqbir suqu olmayan gergek bir gehidimizdir. Bizim talimatmtzt uygulamaya gittr. Genel bir gatrymada provokasyon orTamtnda komplo sonucu gehit edildi" dtyor. Evet, ilyas yoldaq herhangr bir olumsuz pratigin sahibi de degildi. Avrupa'da provokasyonun ortaya Qrktrgr 1 988 yrlrnrn ortalarrnda Parti OnderliQi tarafrndan gorevlendirilen ve talimatla Dersim'e gonderilen brr yoldagrmrzdr. Alana ulaqtrgrnda o donemin eyalet komrtesi tarafrndan Avrupa'da ortaya qrkan provokatorlerrn adamr olarak itham edilir. Karsrlastrgr kemalist entrikacr ve komplocu anlayrqa kargr direnir ve kendisine karqr dayatrlan tutumu boga qrkarrr. Qunkil o temiz. diiriist ve partinin yLkirmli.rli.iklerine baglr olan kiqiligryle kendisine gi.rvenr vardrr. Partiye olan gUglir inancrndan dolayr da kemafist entrikacr anlayrga prim vermez. Asrl inanqsrz, hem partiye ve hem de kendisine gi.rven duymayan kemalist entrikao anlayrqrn kendisidir. TUm ispatlama gabalarrna ragmen, bu anlayrg sahipleri llyas yoldaqrn provokasyonla iliqkrsr bulunmadrQrna ve Parti OnderliQi tarafrndan bir tafimatla brrlrkte gonderildiQine inanmazlar. ilyas yoldagrn bu qekilde itham edildrgini haber alan partr, soz konusu anlayrqrn gozUkaralrQrnr da dikkate alarak, O'nun haksrz yere katledileceQi kaygrsryla acilen mijdahale gircU gonderir. Fakat mUdahale gircij ulaqtrQrnda, kemalist entrikacr anlayrq tarafrndan llyas yoldag alqakqa katledilmig olur. Bu pratikten qrkarrlmasr gereken dersler vardrr. Bu olay vesilesiyle de, devrimimizin hangi koqullarda, hangr mircadele ve bedeller ugruna yiirirtiildirgir de brr kez daha gorirlmelidir. ilyas yoldaErmrz bir Ki.irt genciydi. Soylu tutku ve dUgijncelerle Ulkesinin ve halkrnrn bagrmsrzhQr yoluna dirgmirEtii. Bundan dolayr gururlu ve cogkuluydu. DijEmana karqr bUyUk 6fke ve intrkamla doluydu. Avrupa'dan Dersim'in ozgirrlUk haykrran daQlanna uzanmrqtr. Tam da ozlemle beklediQi ve yakaladrgr tarihi frrsatr bulunca, dirqmana karqr atalarrnrn intikamrndan br-ryi:k haksrzlrkla men ediliyordu. Ama O'nun giivendiQi partisi ve gerqek partili yoldaglarr, somiirgeci duqmanr darbeleyerek ve yine bu dijgmanrn eseri olan kemalist entrikacr anlayrqr acrmaszca mahkum ederek devrimi zafere adrm adrm ve.bi.ryirk bir kararlrhkla ilerletiyorlar. llyas yoldagrmrzrn gahadeti
de bu devrimin ilerletilmesinde pay sahibidir. O, bi.iyirk Kiirdistan devrimrnin asrl sahiplerinden olan onurlu qehrtlerimrz arasrnda 6lijmsiz yerini almrqtrr.
Bilinrr ki, devnm dirnyanrn en buylrk alti.ist olus olaylarrndandrr. Aynr zamanda savaQrmrn en zirvelegmrg biqimidir; rki ayrr dirnyanrn en siddetli bir gekilde qarprqmasrdrr; b[rtun brr yaEamrn biiyi.ik bedeller uQruna deQiqime uQramasrdrr. Boylesi biryirk olaylarda kazalarrn, kurbanlarrn olmayacagrnr dirqirnmek, giinegi balgrkla srvamak gibi bir ham hayalciliktir. Ancak, yukarrda da belirttrgrmiz gibi, buna bir kadermiq grbr seyirci kalmak kabul edilemez. Yaprlmasr gereken, bijtijn zorluklara raQmen, olabilecek kazalar a kurbanlara kargr her tiirlir tedbrrr elden brrakmamak, boylece bu durumu onlemek ve onlenmesi mirmkiin olmamrq olanlarrn da amansrz takrpgrsr olmaktrr. B6ylece hak ve adaletrn yerini bulmasrnr saQlamaktrr. Halkrmrz goriiyor kr, kurtuluq savaqrmrz her girn daha da qiddetlenerek buyuyor. Partimiz halkrmrzrn hrqbir gekilde acr qekmesini, evlatlarrnr yitirmesini rstemiyor. insanlarrn olmesinden, 6ldiirmesinden buyirk nefret duyuyor. Ne var ki, kargrmrzdaki barbar dligman, halkrmrza en dogal insani yagamr bile gok gorUyor ve onun bu talebini en acrmasrz bir vahgetle bastrnyor, olduk<;a kuralsrz bir savaqr dayatryor. Buna boyun eQmek, kabul ettrrilmek istenen kole yaqama evet demek ise, her gijn bin defa 6lmekten daha kotirdirr. Dolayrsryla bu, hiqbir qekilde kabul edilemez bir yaqam biqimidir. Dugkirnliiktiir, onursr.zluktur ve her ti.lrli.i kotir deQerlendirmeye layrktrr. Bundan 6ttrri.i, biz bu insanlrk dUqmanr giice kargr savaqmaktan bagka bir seqeneQe sahip deQiliz. Ve elbette ki, bu savagrn qok aQrr bedetleri olacaktrr. Halkrmrz da, bu aQrr bedellere katlanabilmeli ve olasr biiy0k acrlarr gogiislemeye hazrr olmalrdrr. BUyirk acrlarr, dirqmana karqr biryirk ofkeye donUqtijrmelidir. Biliyoruz ki, birytik savaqlarda buyijk kahramanlar ortaya grkar. Bilinenlerin drqrnda adsrz kahramanlar da qrkar. Kazalar, kurbanlat kayrplar vb. daha birqok olayrn yaganmasr kaqrnrlmaz olarak tarrhe geqer. Hatta aydrnlanmasr mirmkiJn olmayan olaylar da yaqanabilrr. Ancak tUm bunlar, ucunda baQrmsrzlrk ve ozgUrlUgiin oldugu bUyiik devrimimizin boqa grtmeyen bedelleri olarak gorLilmelidir. Bizi her turlir acrya, zorluga karqr direnqli krlan rgte bu gerqektir. Tarihteki biXirn biryirk devrimlerde yaqanan gerqeQin kendisi budur. Ancak qunu da belirtmek gerekir ki, bizim dirqmanrmrz diQer dijnya halklarrnrn dUgmanlarrndan qok daha aomasrzdrr. Ve insanlarrmrz d4 bu acrmasrz d[jqmanrn lanetlenmesi gereken yasala rr altrnda gekillenmiqtir. lqte bu, devrimimizin sorunlannr daha da agrrlagtrrryor ve cidenen bedellerinin daha fazla olmasrna yol aqryor.
Ama bu durum, hiqbir Eekilde bize geri adrm attrramayacak ve tersrne tijm bunlara karqr mucadele hrrsrmrzr, kararlrhQrmzr daha da bileyecektir. Bdylesi bir kararhlrk iqinde olmak, aynr zamanda ilyaslara mrltlaka odememiz gereken bir borq ve asla unutamayacagrmrz bir baQhhktrr.
ilyas yoldaqrn biitiin Kiirt genqle-
ry sam
E
6ykUsU:
nimine kbytnde basladr.
suplailna ydnelik saldrn
Odaokul gilmekten qekinmez ve bilynk
mamladr
dasrnr
delesiyle karsrlaqryor ve anlam
meye qalsryordu. Kendr
olaylannda, O'nu anlatrken, 'Omrim boyunca kaalafia laliyetlerine yitnelik
ver
manya'da iscr olarak
kdyUnde I 980
Cilnkilbulunduoucevredepadrmr. D ger sosyal soven cevrelenn
bir.
btr du.Yrl@birinsandr.
yapardr.
yrLrnda
ka-
rilyilqiinde ddnmemecesine ilerle-
srnrengellemeyeQalqtdr.QlnknO, daglannr,gerillanrntijrkilgijzellioin-
sinderli9kideolduouherkesihrnse- duounu, karalama laaliyetlerioin
ne
Dilqilndiiklerinden gijQ
alyoi zor
bulunuyordu. turarak, yorgunluk bilmeden yogun kendisinden segi ve saygryla bah- yordu... Alman- Qahsmalar icine girdi. O'nun baqa' sederler Qiinkii gittioi her yerde Cihan yoldaq ulast Dersim'e.
babasr O nu
meyebasladr.
lik Qahqmalannakarqr,teqhrpro- srndayeralmayrhakederdi.Biryrla
ve oldukca dnrUst bir kisrhgrn
sahr'
krnrn kurtuluqunu ve birligini
gerQek mqtr. Ve 1 988'in sonlanna dooru
gellerdikiyorvebununlayetnmeyrp mpr da katlediyordu...
Nihat yoldagtn anw her zaman intikam yeminimiz olacakfir sabrrla. hem de dogal brrer savascrkomr-dan olarak yetistirip ulLrsal kurtr-rlr-rsa adamrslard rr. Her Klirt gencinrn yasamrna damqasinr vLrran aileyr gecrndirme sorumlLrlugu kucUk yaslarrnda Nihat
yoldasrn
Adr, soydadr: Nazr YIGIT
Kod adt: Nrhat Dolum yeri ve yrlr: Prrosa koylr BeytLrssebap. 1972 Mr.icadeleye katrhg tarihi: 1989 $ahadet tarihi: 22 Mar1, 1992 Nihat yoldas Beytlissebap'a bag-
lr Pirosa koyi-inde fakrr brr arlenin ortanca cocLrgLi olarak hayata gozlerrni acar. Bu yoremiz. asrret rliskr ve yonetim tarzrnrn en katmerlrsinr yasar. Nihat yoldasrn arlesr, koyLr herhangi brr asirete mensr-rp olmadrqr icrn oldukca asrretlerin baskr ve hakaretlerrne maruz kalrr. UlLrsal kurtulusculugun gelistigi yrllarda bLr saha partimrzrn faalryetlerine niceliksel bir zemin teskil eder. Durum bellr bir donem boyle olmakla beraber, fasrst Tijrk somirrgeciligrnrn halkrmrza donijk yurlrtmirs oldLrgu "bol-yonet ve brrbirine krrdrrl" polrtrkasr bu asiretler iqerisinde uygulanrr ve koy koruculuk sistemi rle alanrn parti faaliyetlerimize kapatrlmasr amaqlanrr. Ancak, degerli Kirrdistan halkrnrn fedakar evlatlarr olan Musa, Nihat ve nice yoldaqlar bu yorenin baQrrndan qrkarak, kendi yasam ve pratiklerinde TC'nrn bu kirli politikasrnr yerle bir ederler. Evet, Pirosa koyltrleri rki ti.rr baskty ya' qamalarrna ragmen, Ktirt yurtseverfiginden geri durmamrq, bunun icin de Nihatlarr, Musalarr ve Omerleri
da rlk etapta
dUnyasrna
damgasrnr vurr-rr. Bunun rcrn de okuma frrsalrna kavlrsamaz. Donem donem metropollere grdrp rnsaatlarda calrssa da, daha cok yorede baskalarrna cobanlrk yaparak arle gecrmine katkr sr,rnar. Bu yrllar ulusal kurtulus savasrmrzrn gelistigr ve Beytirs sebap alanrnda faaliyetlerini yogun lastrrdrgr doneme rasllar. BLr yrllarda her KiLrt gencr gelrsmelerden etkilendigr grbr, Nihat yoldas da miicadelenin derinden etkisinr dLryar. Arle yasamr rcerisrnde, iE hayatrnda diismanrn baskr ve somiirusiinu, keza asiret baskrlarrnr erkenden fark eden ve tUm bu durumlarr gozonline getiren Nihat yoldas, onun-bunun emri altrnda calrsrp para kazanmakla ailesel kurtulusun saglanamayacagr sonucuna varrr. Esas kurtulusun ulusal ve toplumsal kurtulus ile mijmkiin olacagr dijsijncesrne varan Nihat yoldag etkilenmrs oldugu gerillacrlrgr, onun ozgur yasamrnr dirsleyerek, bu diisuncesrni koy rcerrsrndekr genclerle sohbetlerinrn ana konusu haline getirir. iste boylesr bir surecte partrmrz. Kurdistan Halk Kurtulus Ordusu'nu orgi-rtlendirr p bUyi.rtme politi kasrnrn
bir sonucu olan askerlik
yasasrnr
1989'un baharrnda Beytuqsebap sahasrnda da uygulamaya koyar. Askerlr k yasasr nrn uygulandrQr sijregte, alanda halk rcerisinde belli bir korku ve panik yasanrr. Bunun sonucu bircok arle, koy genqlerinr Tiirkiye metropollerine gonderrr. Tilm bu durumlara ragmen askerlik yasasr Nihat yoldasta tam tersine olumlu bir etki yaratrr. Dijsiincesinde sekillenen kurtulus umudu, bedenini saran ozgirrlirk ve bagrmsrzlrk ategi nedeniyle uygulanan askerlik yasasr, bircok genqte panrQe yol aqarken, Nihat yoldaErn gonlUnde bir sevinq ve gerillaya katrlma sabrrsrzlrQrnr geligtirir. Dolayrsryla o girnirn gelmesinr
bekler. Nrhayet I 989'un baharrnda ARGK'ye baQlr kalabahk bir gerilla brrlrgr Pirosa koyirne varrr. Bu temelde 6nce siyasal gelrEmeleri igeren konuqma koy halkrna yaprlrr. Bunun sonucunda Nihat yol das askerlik yasasrnrn vasrflarrna uygun.gOrUli.rr ve gerillanrn saflarrna alrnrr. lgte o andan itibaren O gercek brr gerilla, KUrdrstan Halk Kurtulus Ordusu'nun bir savaqqrsr olur. Ve cok krsa brr zaman sirresr igrnde tirm yeteneklerini ortaya koyarak bu yeni yasama adapte olur. Evet. Nrhat yoldag, gecmiE zor yaQam kosullarrnrn sekrllendrrdiQi direngen ve savascr kisiligini partimizin temel eQitrmi rle bi.itijnlegtrrerek
di, yoldaqlarrna baQlrydr. Yoldaslrk iliskilerinde kusur etmeyen biri durumundaydr. Nihat yoldaq, Beytirg sebap pratigrnde birlikte hareket ettrgi Musa yoldas igin gu nrtelemeyr yapmaktadrr: "Musa, I 990 pratigin' de yogun qatpma ve aqhk orTamtnda brzim helikopterimizdi. Herhangr bir tehlikede anrnda stratejik noktalan tutan, bunun iqin de yoldaElanrun g[nencesi dilqmana karq ise ilk mevziyi alan, kurqun skan, atik ve saQlam bir savag makinesi kadar yorulmak bilmeyen fedakar ve kayEaz bir gerillaydr" Evet; kendisrnin dile getirdigi bu qehit yoldagr ornek
uryumlu bir cahsma ve i[skr temposunu tutturan Nihat yoldas. 1992 plan-
lamasrnda boliik komutan yardrmcrlrgr ve Botan 5. Bolge yonetrmrnrn yedek ijyesr gorevine getrrrlrr. Ulusal kurtulus savasrmrzrn geldigi asamaya paralel olarak padr.nrzrn yogun hazrrlrklarrnr yaptrgr I 992 tarihr bahar atrlrmrna kendrsrnr bii' yiik bir cosku rle hazrrlaya,r Nrhat yoldas, bir talrhsrzlrk sonucu.22 Mart I 992'de halkrmrzrn buyuk drrenis gunijnde, tirm yoldaslarryla ge' lismelerr radyodan takrp ederken rcrnde oturduQu srgrnaQrn anrden qokmesi sonucu, partimizrn gehrtler
-okuma yazmasr olmamasrna ragmen-
cok erkenden brr geliqmeyr, kigilik doni.rqirmUnir saglar ve I 990 baharr ile birlikte daha girclir ve yetkinleqmrq bir konumla Beytirssebap pratigrnde yer alrr. Bir si.ire sonra Tiirk somiirgeci ordu gUglerr ile ARGK gerilla birliQi arasrnda crkan
bir catrsmada yaralanrr ve bir donem tedavi gori.rr. Savagta yrlgrnhQa
ve rkrrcikliQe drismez. 1991 bahar atrlrmrnda Beyti.rsgebap gerrlla giicir icerisinde yer alrr ve manga komutanhgr gorevini iistlenir. Boylece mrn-
trka yonetrmine de girerek komuta kademesinde g6rev alrr. Pratikte aktif bir faaliyet sergrleyen Nihat yoldas, teredi-rtsi.iz, bi-ryijk bir ozveri ile tijm yeteneklerini ortaya koyar ve kararhca diismanrn izerine yiiriir. Nihat yoldag icinde bulundugumuz savaq kogullarrnrn getirmig olduQu birtirn zorluklara karqr biryirk bir azimle iradesini girclendirmig ve yoldaqlarrndan da aldrQr destekle bunlarrn tistesinden gelebilmiE, siirekli gozlerini rleri mevzilere drkerek saQlam bir yirrUyirqUn temsilcisi olmuqtur. Gerilla yaQamr boyunca parti 6lqiJlerinr esas alan pratiQi ile yoldaglarrnrn sempati ve gi,nvenini kazanmrg, onderliQin ve Eehitlerin direnme gizgisinin saglam bir takipqisi olmugtur. Her qeyden once partimizin qehitlik mertebesine qok baQh olan Musa yoldagr, yaQamrnrn her alanrnda ornek alan Nihat yoldag, azimliy-
alrr. Musa yoldagrn gahsrnda dile ge-
len kiqrlik ozelliklerine ulaqmak O'nun hedeflerinden biriydi. Savaq pra-
tigi iqerisinde geliqmelerin temposuna uygun olarak bir geliqme-yetkinlegme pratiQini gosteren Nihat yoldag, I 99 f in sonunda takrm komutanlrQrna yirkselir. 1992 krq eQitim sezonunun hedeflediQi komutanhk vasrflarrna ulaqmayr hedefler ve bunu onemli oranda bagarrr. Parti kiqiliQine ulagmada katettigi mesaleyle, dogru devrimci hattrn uygulanmasrnda yoldaglarr ile olqiilU,
kervanrna katrlarak oliimsLzlestr. Beklenmedik boylesi talihsrz olayla Nr-
tuttugu parti bayragrnr ve kr:tsal gorevini yoldaslarrna emanet ederek, bedenen ara' mrzdan ayrrldr. Biz, yoldaglarr olarak genelde se' hitlerimize, ozelde Nihat yoldasrn anrsrna baglr kalarak, devraldrgrmrz emaneti, kanrmrzrn son damlasrna kadar koruyacagrmrza. boqalan yerlerini dolduracaQrmrza dair sozijmijzir yeniliyor, anrlarr oni.rnde minnet ve saygr ile eQiliyorLz. hat yoldag yijkseklerde
Kasrmt OZDEN yolda.g DEVRIM ICIN DOGDU VE DEVR M ICIN OLUMSUZLESTI! I I
Adr, soyadt: Kasrm OZDEN Kod adr: Srpan. Crmsrt Dogum yeri, yrlt: Celle (Almanya), 197 I $ahadet yeri, tarihi: Savur. llkbanar Krirdrstan devrrmr, tgiO'lr yrllarrn basrnda doqdu Ates cemberrnde. adeta dort brr yanr mayrnlr tarlada dr-rqdu BLr dogLrsun buyLiklLigLr, onun bu k,lsrrlltrrcja boylesr brr olaya cesaret elmesrnde yalryor. llk adr
mrn
varrlauak heclef rn goster r B.ryLrk rryanrs.
bLryr,rklugu.
bi.ryuklLrgLrnu
hayalden qerceqr) 1jq61156,re[. q,.l;str. gLiclendr. olqtinlast, .- bLryLrl. qr'lecege yakrnltrstr Kt)rclrstan devrrnri buyrmey,- clr' vam edryor Bu devrrnr,n dcrqus yrlla' rrnda durryaya gelen Kurdrstan co' cr-rklarrndan krnrrleri savascr. krmrlerr komrfian ve kimilerr de o kutsal mertebeye ulasmrs selrrttrr. Kasrm yoldas, iste bu ijcuncu kategorrde yer alanlar arasrndadrr. O, Kurdrstan devrimi rle aynr yrlda dogma sansrnr layrkryla deqerlendrrecek vt-. Kurdrstan sehrdi olma onuruna errseceklr. Ne mutlu ona... Kasrrn arkaoasrn ayrrd edrcr brr ozellrq, daha va. Avrupa'da dogup da Kurdrstan .r qrden halk ve Lilkesi icrn savasarak sehrt dr.isen lk Kurl gencr olmasr grbr brr (t)nrrr vesrlesrne
de
ortamda brle brr Kurt cocugu olarak buyi.rmesrnde arlesrnrn yurlseverlrgr rol oynamrstrr. Ancak, O'nun krsrlr grnrn olumlu yonde sekrllenmesi sadece ailesinrn yurtseverligr ile rzah edrlemez. Nitekim yr,rrlsever olLrp da cocuklarrnr Avrupa'nrn yoz kLrlti-irLin" den kurtaramayan aile sayrsr hic de az degrl. O da rsteseydr her tiirlir yabancrlasmanrn, kendini kaybetmenrn ortamrna grrebrlrrdr. Kasrm yoldas, tercrhrni ulkesrnden, halkrndan ve kLiltLrrunden yana yaotr. Daha 9 yasrndayken kijltirrel calrsnralara rlgr dLrydu Folklor ekrp lerrnde yer aldr. S;2, kaval. zurna ve darbuka calnrayr ogrendr Tam da krsrligr sekrllenme asamasrna qeldrgrnde, Kurt kuitLrrunii gelistirme a' rnaclr calrsmalarrn ortasrnda kendrsinr buldu. Kurdistan'r. onun kulturr-lnli ve rnsanlarrnr sevdr. 1 O yrl okula grttr. 1,5 yrl da elektrorrik calrsma dalrnda stalyerlrk yaptr. Turkce brlmryordu. Buna ragmen Ti-irkce drl okuluna grtmedr CLinku Lilkesini ve halkrnrn dramrnr brraz da olsa og renmrstr. Ve bunLrn sorumlusunun da TC devleti oldugunu kavramrslr. Suclrr ol.rrak gordLrgu bir devletrn lrsan okrrlLrna -qrdemezdr. Ustelrk. bu ikula qrttrqr her 2 girnde de M. Kemal'rn ve devletin tarrhrnin anlatrmryla iarsrlasmrstr. Buna daha da of ke lencjr ve bu okLrla grtn:emeyr kesrn karar halrne getirdr. Arlesr de O'nun br ia.r'rr deslekledr.
I
"-:-
rev olarak gorLlvordu. Bunun icin annesi, "Oglum okulunu bttr, oyle saf lara kalrl"dedrqrnde, tepkr qoste-
rrp "Benrm iqn en b0y0k okul parlr saflandrr" dryordu. Nrtekrm okuldan iki yrlr bLiyuk brr rsteksrzilkle geormrsti. Mlicadeleye protesyonelce katrlmakta gec kalmak rstemiyordu. Kasrm yoldas buyLrdirkce, ulkesrne olan tutkusu da buyiryordu. Yirzeysel degrldr. Araqtrrmacr 6zellrgr de vardr. Alman Cilrnde klasiklen ve mucadeleye katkr sunnra anlamrnda sonuc crkarabrlecegr krtaplarr her frrsatta rtkLrmayr rhmal etmezdi. Okuma sevgisr de amaclrve progranrlrydr. Yasamr sadeydr, her tirrli.i gosterrslen r-zaktr. Avrupa kultr-irLrne ozentrsr yoktu. Krmr gencler. Avrupa kLilti.iriL karSrsrnda yenrklrgr ve ezrklrgr yasarken, O bu ki.rlture deger vermezdi. Deger verdrgr Kurdrstan kiiltdruydLr ve nrtekim bu kulturun gelrstrrilmesi calrsmalarrnda yer alryor ve katkr sunuyordu. Atik ve canlrydr. Folklor ekrplerrnde baqr cekerdr, Yasamr Kurdistan kulti.irli rgirrde Eekillendr. O'na yon veren Kurdistan'rn bagrmsrzlrk ve ozgUrli-ik mijcadelesiydr. Kirrdrstan'a olan tutkusu konusmalarrna, sohbetlerine de yansrrdr. PKK'ye oldukca baglrydr. QirnkU partryi Ktirdrstan aosrndan olumlu her gelrsmenrn tek yaratrcr gijcij olarak qorebrlmigtr. Bundan hareketle partiye qeqitlr brcrmlerde saldr-
ayrrlmadan son
:r. :ir:
bu kararrnr onaylayarak destek verr-
O'nun I 2 Eylul cuntasrnrn yonetrme gelrsrnin bir yrldoniimlinde, ona yor.
karqr daha etkrli savasmaya karar vermesi soylu ve anlamhdrr. Halklara kan kusturan bir relime karSr bun' dan daha anlamh tavrr var mrdrr? O'nun bu grinli secmesrnde brlrnglrlik payr olsun veya ()lmasrn, onemli degrl. Asrl onemli olan O'nun kararrnr bu gunde kesinlestrrmis olmasrdrr. Bir anlamda sanslrdrr O. QUnku devrrmle brrlrkte doguyor ve yine devrimr kokunden kazrrnak amaoyla y6netrme gelen brr fagrst cuntanrn yrldr.rniimunde devrrmrn profesyonel brr savascrsr olmaya karar veriyor. Kasrm yoldas, ilkrn merkezr siyasr egitimrnr tamamladr. O'nun kendrni devrrme adamasr ydnundeki ka rarlrlrgr, egrtim calrsmalarr boyunca etkrsrnr gdsterecektr. Sunulan egrtim olanagrnr sorumluca degerlendrrryor. sonuclar grkarryor, guclLi kav' rama yeteneginr gosteriyordu. Ol gun krsrIgr, kurallara baglrlrgryla arkadaglarr arasrnda saygrnlrk yaratryordu. Egrtrmrnr tamamladrktan sonra pratrge girdr. Arlrk O'nun icin varsa-yoksa gorevlerine baglrlrk ve basarmak vardr. Bir siire YCK komrtesrnde yer alarak genclrk iqerisinde faalryet yUrirttir. GrrrskenliQr ve di.rri.rst yaklagrmlarr, genclik iqindekr orgutleme faalryetlennde basarrlr olmasrna yol aqryordu. Yine brr sijre de Feyka-Kurdistan qalrqmalarrnda
:iliis ' ..-
tan'a ve onun ugruna
sahrp.
Bu buyuk brr olaydrr. Deqe.lend rilmesr ve sonuc okarrlmasr gere' ken brr devrrm olayrdrr. Yine bLr. aynr zamanda yakrcr bir gagrrdrr: Kijrt co cuklarrna, Kiirt genclerrne ve onlarrn ana-babalarrna uyulmasr brr insanlrk borcu olan cagrrdrr Cirnku Kasrm yoldaq, bir anlamda devrrm rcrn dogdu ve devrim icrn oldii. Yasamrnr Kiirdistan'a adadr. Gormedigr ve yaqamadrgr Kurdis tan ugruna. Kasrm yoldaq, Almanya'nrn Celle sehrrnde dogmuqtu. Ailesr 1969 yrlrnda emek gocirnUn ilk kafilelerr arasrnda Almanya'ya yerlesmrstr O, arlesr Almanya'ya goc ettrkten rkr yrl sonra dirnyaya gozlerini acmrstr. Bu, Kiirdrstan insanrnrn acrlar dolu hikayesine de brr ornektrr Brr iilke rnsanrnrn baska bir Ulkede dogmasr elbette dogal brr olaydrr. Fakat Ka srm yoldaqrn ise, bu olayla benzerliQi yoktur. Ailesr, ekonomik nedenlerden dolayr Almanya'ya goc etmiQtr. Geqimrnr tortu iqlerde qalrgarak saglamaya mecbur brrakrlmrqtr. iEte, Kasrm yoldag da kendi vatanrndan cok uzaklarda, bambagka bir sosyal ve kulti.rrel orlamda dogmustu Ul kesini tiimden unutmamasr, halkrna tijmden yabancrlaEmamasr iqin hicbir neden yoktu. Kasrm yoldaqrn bu
savaq cephesinde yer alma talebini rslryordu. O oldukqa coqkuluydu, hele Akademi'ye alrnma talebr kabul gdriince bu coskusu kabrna srgmaz olmustu. Yrl 1990. Mevsim rlkbahar ve aylardan Mart. Kasrm yoldasrn coskusu ve heyecanr dorukta. Y_ol gorirnijyor KUrdistan'a dogru. Ulkesrne tutku dtrzeyinde baglr olan brr insan br-r durumda nasrl sevinmesin kil Mart ayrnrn ilk haftasrnda Mahsum Korkmaz Akademisi'ne gidiyor Orada sryasive askeri egitrmini ciddr bir sorumluluk anlayrqryla tamamlryor. Ayrrca Akademr'deki teknrk sorunlarla da gorevlendrri[yor. Kirrtge radyo yayrn calrsmalarrnr yirri.rtuyor. Ote yandan asker, ozellikleri. canlrlrqr ve atrkiigr nedeniyle Baskan APO nLrn gt-rvenlrk takrrrrnda da yer alryr-,r. Yaklasrk 9 ay kadar bir siire Akademi' de kalarak, srcak savas cephesine heurr bir mrlitan haline gelryor. Tarrh I 990'rn sonlannr gosteriyor. Kasrm yoldas, edindrQi savas brrrkrnryle Kiirdistan'a dogru yol alacak. Daha onceleri sadece brr kez 8 yasrndayken ailesiyle birlikte Kurdistan'a grtmrstr. 1 I yrl sonra tekrar Kijrdistan'a gidecektr. Fakat bu gidrs daha farklr amaclrydr, ozgur liLgirn biryirk kavgasrnda yer almak rcrndi. Bu heyecan ve coqku icrnde brr grup yoldasryla brrlrkte Mardin Eyaleti'ne grttr 2 yrla yakrn brr sure Kurdistan'rn Mardin, Amed ve Garzan eyaletlerrnde yLrrirtirle,n savaE rcinde yer aldr. Ailesine, gidip gordirQir, gezdigr, sevdiQi ve ugruna savaqtrQr Kijrdrstan'dan mektuplar 96nderdr. Mektuplannda Kiirdistan'r anlattr. Kardeslerini, akrabalarrnr ve diger tanrdrklarrnr Kiirdrstan'a davet etti, savasmaya gagrrdr. Avruoa'dan tanrdrQ bir yoldaqryla Bolan- Behdinan mrntrkasrnda kargrlastrgrnda ona, "Welat ciqas xwese" (Ulke ne kadar sirindrr) demekten kendini alamryor. Acr olan Kasrm yoldasrn Kurdrs-
Evet. Kasrm yoldas, KUrdistan'r cok sevmrslr Arlesr ve cevresr yurtsever oldugundan, bunun etkilerini en erkenden yasamrstr. Almanca ogrenimrnrn son yrllarrnda mucadeleye daha aktrf katrlmanrn dayanrlmaz sabrrsrzlrgrnr yasryordu. Ciinkii O'nun rcin Kijrdrstan ve K[rrdrstan'rn kurtuluE faaliyetlerr her seyden daha biryiJk ve her seyden daha cok geki crydi. Bir yandan okula grdiyor, di ger yandan Kijrdistan kirlttrr iaaliyetlerine katrlryordu. Binevg AGAL'r, Abdullah SEVGAT'r ve Ali AGAL'r gok yakrndan tanryordu. Bunlar drqrnda daha baqka devrimcilerle de yakrndan tanrsmrqtr. Onlarrn temsil etmeye gahgtrgr yasam, O'nun rgrn en saygrn ve onurlu yaEam brgrmiydi. Neden onlar gibi olmasrndr? Tanrdrk-
larrndan kimileri Kurdistan'a gidip kahramanca bir drrenis rqrnde sehit olmuglardr. Binevs, Abdullah, Ali vd.
yoldaglarr unutamazdr. Onlarrn yolunda yirrumeyi vazgegrlmez bir qo-
rrda bulunanlara karEr tahammUlsLz-
dir. Kuqtik yaEta olmasrna ragmen, bu tiir saldrnlarda bulunanlara karqr srddetlr tepkr gdsterrrdi. Gece vb. eylemler nedeniyle yaprlan afisleri yrrtrp sdkenlerle kavgaya tutuqurdu. PKK nrn iyi bir savunucusu oldugunu bu baglrlrk davranrslarryla ispatlardr. Kasrm yoldaq yaptrklarryla yetinmiyordu. Hep daha fazlasrnr ve daha ryrsrnr hedefliyordu. Okulu brr engel olarak goruyordu, Sorumlu ve olgun
bir kiqrligi vardr. Okulu I8'inden once brraksa, Alman yasalarr karqrsrnda ailesrnr zor durunrda brrakrrdr. Bu nedenle l8 yasrn dolmasrnr adeta rple qektr. Saflara profesyonel katrlrS gLinij de anlamlrdrr. 1989 yrhnda yaprlan I 2 Eyli.rl'ir protesto yUruyugune gidiyor o gijn babasryla konuEarak, artrk eve donmek rstemediginr ve bundan b6yle sallarda profesyonel dizeyde faaliyet yirrijteceqrni soyluyor. Babasr da O'nun
yer almrqtr. Ve ayrrca bagka alanlarda da geqitli gorevlerde bulundu. Profesyonel calrqmalara katrldrktan sonra brr daha ailesini aramadr. Bu, O'nun ailesine karsr duydugu herhangi brr tepkiden dolayr degil, t[im zamanlarrnr ulusal kurtuluscu gahsmalara ayrrmak istediginden dolayr rdi. O artrk. cok sevdigi Kilrdistan igin katkr sunabilecegr kadar katkr sunma olanagrnr bulmug ve bu olanaQr sonuna kadar kullanma arzusunda ve keskin kararlrlrgrndadrr. Annesr cesrtli defalar gelip kendisrni gormek istedrQini iletmiq, ama O gorevlerini brrakmamrg ve "En btiytik ana Kiirdistan'drr" demistir. O, aslrnda Ktjrdistan'r bir ana gibr severek. aynr zamanda annesine kargr da gereken saygr ve sevgiyr gostermrstir. Kasrm yoldag, gorevlerine boyle ba$lr olmasrna ragmen yrne de bununla yetinmeyecekti. SunduQu raporlarrnda Kirrdistan'a gidip srcak
yirri.-rttirgu
savasrma tam doyamadan aramrzdan ayrrlmasrdrr. O'nun devrimle doQdugunu, devrimle bUyirdi.rQUni.L soylemigtik. O'nun gahadet tarihr de anlamlrdrr. Savur'da bir ihbar sonucu, ilkbahar mevsiminde, bir grup yoldagryla birlrkte di.rgman girqler taraf rndan bombal saldrrr sonucu olirmsuzleqti. Evet Kasrm yoldaE, en btiyUk ana olarak gordUQir Kirrdistan'a kavustu. Onun kanatlarr altrnda bi.ryUk brr cogku ve kararlrlrkla savastr. Ama bu bir savastrr, olirmler kol gezer, olmek de oldi.irmek de vardrr. Ctinkii adr usti.inde savastrr. En az bunun kadar diger bir gercek de, savaqarak olmek oliimlerin en soylusu ve en kahramancasrdrr. Kasrm yoldaq, gimdi anasr Ki.irdistan'rn bagrrnda yatryor. Ama baQrmsrzlrk ve 6z9irrlUk bayraQr dalgalanmaya devam ediyor. Hem de zalere daha yakrn olan direnis kalelerinde. Kiirdistan gimdi ozgirrli.rk eylemleriyle galkalanryor. Halkrmrz her zamankinden daha coqkulu ve devrim talebini daha yijksek sesle haykrrryor. Somijrge-
crler yenilgi ustune yenilgi alryor. Kirrdrstan, TC'ye gerqek anlamda mezar oluyor. Bizim kazancagrmrz kesindir. Biz zalet yakalayarak, sa-
na gergek caQrzl
baQlrlrQrmrzr
ispatlaya-
Thrfhtmizdeki gaflet ve lhaneti yerle bir edelim, zaferi garantiley en kgihfi. v e ya1amt egemen kilahm! Abdullah OCALAN GrRr$
mrzin ozijne inrn. Verrlmig sozlere
s6yleme cesaretinde bulunuyorlar.
baQlr olmayanlar halkrn hangi dava-
Savas alanlarrmrzda hala crddr drzeyde sorunlarrn yagandrgr ve bu
srna baQlr olabilirler kendrnr gizgr dahilrnde tutamayanlar hangr dev-
sorunlarrn gozumi.r icrn azami caba sarfettrgimrzr brliyorsunLz. Bu temelde brrqok konularda son yrllarrn en
rimci crzgiye baEarr qansr verdirebi-
lnsan biraz dUqUnme[. Boyle bir gey miimkiin olamaz. Bu tirrden insanlar kendrlerrni bile yonetemez, idare edemez. Peki halkr nasrl y6netecek'
kapsamlr qozumlemelerrnr yaptrk. Qozirmlemelerde herkes artrk kendisrni 96rmeli ve parli gerqeklrgrne
"...Halka hizmet, biiyiik bir hizmettir. Bilincli olmayan, sorumluluk duymayan bir kiEi, halk arastnda tek bir adtm dahi atamaz. Biz, halktntntn nezdinde biiyiik bir galrcmayla biiyiik olanaklar yaratttk. Bu, bizim baeartnttzdr, Sizin deEil. Sizler de bunu yapm. Ne yapryorsanru yapm ama, halka biiyle bakma hakktnt kendinizde bulmaym. Kim ki, PKK adtna halktn arastna girmek istis,orsa, gerilladan daha fazla biiyiik bir devrimci olmaltdtr. SavaEtaki sava$rntdan daha fazla savagtmt bilnteli ve bunu yapabilmeliclir..."
ulasmalrdrr. Bazr savag alanlarrnda kacrslarrn meydana gelmesi, brr o kadar'nrn sakat kalmasr grzgi ve yasam dizeyrnde ciddi brr astnmanrn yasandrgrnr gosterryor. Partrlrlerrn, ozellrkle fedakar, emektar ve her yonuyle partryle yirrumede kararlr olduklarrnr soyleyrp soz verenlerin yanrlgrlr-yanlrs yaklasrmlarr buna zemrn sunuyor. Kuskusuz gercekqr olamama, savas gerceklrgr mrzr basrt ele alma etkrsrzlegmeye yol aoyor. Burada. bunu coimeye calrsryorr-2. Cok guclu degrlsrnrz, ama cok zayrf da degrlsrnrz. Yrne de normal olanr ve dogruyu secemryorsunuz. Devrrnrcr kurallarr yasamrnrza egemen krlamryorsunuz. Heveslere cok fazla kaprlrp grdiyorsunu. Brreycr yonunLz, keyir yonunLz kurallara ve profesyonel devrrmci orglrtienmeye hakrm oluyor. Bu da en zor durumlara dusmenrzr beraberrnde getrriyor. Kovulmak, devrimo olup da devrrm davasrndan yargrlanmak kotirdijr. Bunu onlemenrn yollart vardrr. CogunLzun bu durumlara dusmesrnin hrg kuqkusLz nedenleri de vardrr. Kurallr devrrmcrlrgi ve devrimct
yasamr sabrrla kendr
yasamrnrza
egemen krlmalrsrnrz. Bagka turlii bu durumlara d usmekten kurtulamazsrnrz, kurtulamazsrnrz ve yine de kurtuiamazsrnrz... Ve krmse de srzr boyle tasrmaz! Yapmayrn diyorum! Yarr feodal, yan ki.rquk-burlwa kigiIrklerrnrzr krmse gdturmez. Ayrrca kole krgrlrginrzi de kimse kaldrrmaz! Burada son girnlerde yaprlan yargr' lamalar sizlere brr gergeQr gostermelidrr: Kabul edrlmeyen iliqkrler var, zarardan bagka brr gey vermiyor, kovulmaktan bagka bir sonuca da gotijrmijyor; yetersiz, ne aQalrk ve ne de kolelrk kurtarryor, ne kirqirkburlwa kurnazlrgr ve ne de koylir kurnazlrQr sglrq yaratryor. Vazgeqrn bunlardanl Oyle uyanrk deQilsiniz! Oyle kurnaz da deQilsrniz! Kendrnizi kandrrryorsunLz. Oyle aga ve parti iqrnde otorrte olacak durumunr.z da yoktur. Partinrn girq ve imkanlartnt yanlrq degerlendirmeyin. $imdr Lzun sijredir izerrnrzde duruyorLz. Biraz kendinizr gerqekqi degerlendirmelere tabr ttrtun. Kendrnrze dogru-dtiri.rst verilmiE bir sozijnttz olsun. Dogru brr soz temelinde kendrnrzi mucadele gerqeQrmize katrn. Baqka tiirlii ne diye sizi taqryahm? Hasta kigiliklerin burada ne igi var, deli mrsiniz? Aklrnrz varsa yanrmrza gelrn; drrenebilecekseniz ve kural adamr olabrlecekseniz gelin! Biz, feodal tutkularrna, feodal duygularrna esir olanlarla yijrumeyrz. Degerlerin QarQUr edilmesrne goz yumuyorsuntz. Tekrar diyorum: Savaq gerqegimrze doQru yaklaqrn! Verdiginiz sdzlere baQh olarak adrm adrm kendinizi geliqtirin, sozunuun adamr olun! lkide bir mahkeme kurmak, ikide bir sert tavrrlar iqine girmek bize yakrqmaz! Sizi zorla getirmedik. Geliyorsanrz, o zaman parti-
halkrn arasrna girmek olmaz. Halk brze baQhdrl bu doQru. Halk, sozlerimize inanarak sizlere de saygr gostermektedir. Bu doQru ama, istenrlen tarzda kattiyen olmaz. Sizlerin yapacaQr, etkilerimizden doQru yararlanmak olmahdrr. Halka hizmet, bu yaklaqrmlannrzla olmaz. Tutumunuz doQru deQildir. Bu akhnrzr artrk bir kenara brrakrn! PKK'nin etkilerine dayanarak halkrn arasrna girilecek, agalrk yaprlacak! Brrakrn bunu. Biz hiqbir zaman buna izin vermeyiz. Halka hizmet, biiyirk bir hizmettir. Bilinqli olmayan, sorumluluk duymayan bir krqi, halk arasrnda tek bir adrm dahi atamaz. Biz, halkrmrzrn nezdinde bnyirk bir qahgmayla biiyijk olanaklar yarattrk. Bu, bizim baqarrmrzdrr, Sizin deQil. Sizler de bunu yaprn. Ne yapryorsanrz yaprn
ama halka boyle bakma
hakkrnr
kendinizde bulmayrn. Kim ki, PKK adrna halkrn arasrna girmek istiyorsa, gerilladan daha fazla biryUk bir devrimci olmalrdrr. Savagtaki savagrmdan daha fazla savaqrmr bilmeli ve bunu yapabilmelidir. Siz ne tirr bir belasrnrz? Halkr tanrmryorsunrz, halka baglr degilsiniz, ama halkrn iqrne girme talebinde bulunuyorsunu. Daha iki girn olmadan, gidiyorsunLz, irlkede ywlerce insanr tutuklatryorsunuz. Peki bu nedir? Size ne demek lazrm, ne yapmak lazm? Biz halka doQru yaklaqrmr temel ahyoruz. Sizlerin ise, yaqamdan haberiniz bile yoktur. Oysa yagamdan haberdar olma sorununuz vardtr. Bu durumunuzla bunu yapamzvsrnlz. Ben bu kadar yrldrr faaliyet iqindeyim, bir giin halkrn arasrna gir' diQimde, yoruluyorum. Siz gidiyorsunw kendinizi konuqturuyorsunt.rz, devrimci boyle olur mu? PKK'nin ne olduQunu biliyor mu-
sunu? Bunu bilmeden hiqbir qey yapamayacagrnrzr bilmiyor musunuz? Biriniz boyle yapryor, diQeriniz Eoyle, olmaz bu! Sosyalistlik nedir?
Sosyalist olmak bi.ryUk fedakarhk gerektirir. Bazrlarr alqak qrkryor. her geyi altUst etmeye soyunuyor. Yoksa siz de mi bdyle yapma sevdastnda-
srnrz? Bakrn, Sovyetler
BirliQi'n-
de de boyle oldu. Yetmiq yrllrk sosyalizmi bir giinde yrktrlar. Siz de mi bdyle yapmak istiyorsunuz? Hayr, bu olmaz ! Siz bunun iqin buraya gel-
"...Neden kipilikler silik, neden kavgact olamtyorsunuz? Neden kelimenin tipik anlamtyla bir gafiI olmaktan ku rtu lam ty orru n u z, yan r b aEt n t zdaki ih an ete bir darbe indiremiyorsunuz? Mutlak rtzerine gidilmesi gereken onur giirevi, peref gdrevi rtzerine neden gidemiyorsunuz? Giigsiiz ve garesizsiniz, neden? Bu durumdan neden utanmtyorsunuz?.." lirler? Veremeyecekleri aqrk. Evet, bunlar halk izerinde otorrte olma sevdasrnr gijdtiyorlar, oyle mi? Aramrzda memur olmak istiyorlar. Bu qok yanlrq bir yaklaqrm. Olacak Eey deQil. Mircadele edemiyorlar, bir gorevi yerine getiremiyorlal ama halk arasrnda qalrgmak istediklerini
ler? Bunlar, halkr tanrma kudretine bile sahip deQiller, ancak olsa olsa halkrn baErna bela olurlar. Biz, oni.inize tecriibelerimizi yrQdrQrmrz iqindir ki, bugiJn halk sizleri biraz dinliyor. Ote yandan tecriibeler edinesiniz diye, sizleri halkrn arasrna gonderiyoruz. Baqka niyetlerle
miyorsunuz. Burada bulunmadaki amacrnrz, yapmaktrr, inga etmektir, oyle deQil mr? Kendrnizi de, bizi de incitmeyin, lzmeyin. Halkrn davasr, basit dava deQildir. Halkrn iqindeki bir konuqma, halka seslenrq, basit goriJlemez. Fakat siz iki sozir birlikte soyleyecek durumda bile deQilsinrz. Bu halinizle, halkrn sizi dinleyeceQini sanryorsanrz, yanrhyorsunuz. Halkr bilmek, tanrmak gerekir. lnsan srnrrlarrnr bilme[, neyin ne oldugunu anlarnahdrr. MUcadele edemiyorsun, ama halk iqinde faalryet yUri.rteceksin! Olmaz bu. Peki sen o zaman neden bize geldin? Niqin bunu yapryorsun? Qekin gidin yanrmrzdan, siz bela mrsrntz? Halkrn izerinde dilini watacak! Halk iqin bu mu yaprlmalr? Bir Eey yapmryorsun, ileri bir adrm atmryorsun, nedir bu istedigin? Ne yaprlmak isteniyor? "Ders goreceQiz, sonra kitle faaliyetine gidecegiz" diyorlar. Sen dersini ne za-
man alacaksrn ki? Boyle ders ahnmaz. Partiye geliyorsanrz, qrkarlarrnrzr konugturmaktan vazgeqin! Bizde bir srnrf mucadelesi vardrr. Stnrf miicadelesinin olduQu yerde, bu oyunlara miisaade edilmez. Bundan sonuqlar qrkarmak gerekir. Ama ge' liyorsunuz bagrmrza bela oluyorsunrz, kendinrzi yere atryorsunuz, "partide yer edinmek istiyorr.z" diyorsunLz. PKK'de kim yer alabilir? Kendrni inEa eden!.. Sen ne kadar bunu yapabildin ki! Geliyorsun inanq yok, qaba yok... Her qey sahtekarca herEey bir oyundan ibaret. Sen bize kurnazhk yapamazsrn! Bdyle olmaz! Bunu dediQimizde de aQhyor, srzlryor, kendini yerlere atryor. Kendine gel! Bu kararr brz vermedikl Biz sadece elinden tuttuk, guqlendrrdrk. Ama tum bunlarr sat da demedrk. Savagacaksan savaE, usulune gore savag. AQlamakla ve kurnazlrkla olmaz. Bunlarr bilmek lazrm. Ya oa aqrk ol, "niyetim baqka" del Bu da ryidir, diirirst olunmalrdrr. Bu kadar yrl hareket saflarrndasrn, peki qimdiye kadar neyin beklentisi igindeydin? Hasta mrsrn? lyi olmayan qeyler mr yapmak istiyorsun? Bunun iqin miyanrmrzdasrn? Sen kimi kandrracaksrn? Bunu kabul etmeyeceQiz, bilmig olun! Parti sahipsiz deQildir. Halk sahipsiz deQildir. Parti bu halkrn oncij kuwetidir. Elbette ki Parti halkr, halkrn yaqamlnr koruyacaktrr. Yanlrq hesaplar yaprlmasrn. Halk izerrnde oy' namaya frrsat vermeyeceQiz. Yapamryorsan yapma. Brzi diQer partiler gibi anlamrgmrq(!) Nasrl anlryorsan anlal Bizrm partrmrz rgte boyledir, rqrne gelrrsel Brze bu yanrlgrlarla yaklagmayrn.
Bundan boyle dijrirst ve samimi-
ce PKK'yle yUri.lmek istiyor musunrz? O zaman kendinizi pratrkte kanrtlayrn. Dostumuzsanrz, bizde mucadele bdyledir. Bundan yanlrq sonuqlara gitmeyrn. Yaqam ve mlicadeleyle oynanmaz. Kaldr ki, bunu yapamazsrnrz da. Gergek nedir? Boylece bir kez daha gerqek aqrQa qrkmrqtrr. Hep zarar veriyorsunuz. Peki bundan olumlu sonuq grkarmayacak mrsrnrz? Yrllarca partiye, kendinrze zarar vetyo(sunLz. Bunu yapmayrn. Bundan b6yle gijcijniz varsa buna rnanryorsanrz, parti saflarrnda dii-
riistge
yUrUyUn.
Bakrn, yine de parti sizi affediyor. Parti olmazsa, zaten siz olirrsiini2. Parli olmasaydr, birbirinize girerdi-
niz, birbirinizi vururdunuz, birbrrinizi kaqrrtrrdrnrz. Tedbirli olmayr bile beceremiyorsunrlz. Rastgele yagryorsunuz; insanlarr vuruyor, kaqrrtryorsunrz. Bu nedir? Buna yol aQan ne' den aqrk degil mi? $ahadetlerrn nedeniaqrk degil mi? Hala da gerqeQi kavramaya ulaqamryorsunuz. Peki ne olacak? Biriniz g6yle kaqacak, diQeri bdyle... Kaqma qare mi? Boyle savaq mr olur? Biri bu yana, diQeri qu yana kagacak, herkes boyle mi olacak? B6yle olursa, Ulkede bir kigi bile kalabilir mi? Ulke kahr mr? Halk kahr mr? Kaqmak qare deQildir. Ulke, halk gerqekliQi sadece savaEla korunabilir, gerqek budur. Bunlarr anlamazsak, ortada hiqbir Eey kalmaz.
Birinin aklr bdyle, diQerinin q6yle. Kendilerine nedenler icat ediyorlar. Bu icatlar dUqmanrn eseridir. YiLde
s"vr" yirz bu boyledir. Di.iqmanrn gerqeQi burada egemendir. Kalkryorsunuz, her geye raQmen, "biz hala dUrirstiz" diyorsunuz. Di.iri.rstli.ik b6yle olmaz. Bilinqli olacaksrnrz. Dligmanrnrza kargr savaQmayr bileceksiniz. Bagka tilrlir dUrUstlirk olmaz. Bunu mutlaka kavramanrz gerekir. $uqluluk yumaklarr olmuqsunu. Kolay kolay sokUp doQrultamryoruz. lnsan dncelikle kendini suqlu konumdan qrkanr; hakkrn ve adaletin yoluna sokar. SdziinU, eylemini buna gore planlar. Adam olmak kolay degildir. Dolayh da olsa bu konuya daha aqrkhk getirmek iqin, ihanet ve gaflet nedrr, hain ve gafil kimdir, sorununa acrklrk getirmek istiyoruz.
ihaneti biitiin yiinleriyle
a1$a Ctkarmak ve buna
karil
mticadele
remrel( giirevimizdir Hainlik, kendi toplumsal ve milli gerceklerine, onu iggal elmeye, fethetmeye, bastrrmaya, somijrmeye, imha ve tasfiye etmeye ybnelen, diisman drye tabir edebilecegimiz gilce itaat etmek izere kendigerqek-
den si2Ulilp geliyorsunuz. Birkaq istisna durumu deQigtirmez. Ve bu hepiniz igin geqerlidir... Neden kiqilikler silik, neden kavgacr olamryorsunuz? Neden kelimenin tipik anlamryla bir gafil olmaktan kurtulamryorsunrz, yanrbagrnrzdaki ihanete bir darbe indiremiyorsunrz? Mutlak i2erine gidilmesi gereken onur gorevi, geref gorevi i.zerine neden gidemiyorsunuz? Gi.rqsiz ve garesizsiniz, neden? Bu durumdan neden utanmryorsunu? Neyiniz var? sanki qerefli insanlarmrEsrnrz gibi neye dayanarak yagryorsunuz? Bu gircir nereden buluyorsunu? Oysa ben yedr yaqrndan beri kendrmi yakalayrp buraya getir-
miqim. Halen utancrmdan baqrmr kaldrramryorum. Ve siz hic de hayrrlr bir geligmenin sahrbi olmadrgrnrz halde sanki qok gerefliymiqsiniz gibi yasryorsuntz; gUli-ryorsunrz, konugu-
yorsunu, istedigrnrz her geyi
ya-
pryorsunuz. Yanlrgl Bu bir hainlik olmayabilir ama bir gaflet durumunu ifade ediyor. DUgmanla ne kadar savaqtrnrz, dtismanrnrzr ve onun tarihini tanrdrnrz mr, gircijnU fark ettinrz mi, yerrniz neresi? Bu sorulara verilecek cevaplarrnrz yok. Bu kadar hainrn kol gezdigi bir iilkede, bu kadar gafletin egemen oldugu bir ortamda
"... Kiirdistan'daki ihanet iizerine kitaplar yeni yeni yanlacakttr. Ozellikle hainlerin ya7amt ve maskeleri biitiin yiinleriyle a?tga erkanlaeakttr. Hain maskelidir ve hain kendini en iyi, en giizel, en haklt v'e en becerikli diye giistermiptir. Nepteri vuraca$tz ve maskeyi diiEiirece{iz; girkin surafint, biitiin hainane karanltk iEleri, eevirdi{i dolaplart, o sahte yagamtn\ bir iilkeye, bir halka mal olan ya7amrn\ diinyantn girkinlisini, rezilli$ini temsil etmesini teorik kitaplarda, romanlarda, hikay elerde, an rlarda, riiportailarda dile getirecek tarzda dev gibi bir aydtnlatma giirevimiz vardtr... " lrgrnden kopan, ona ters dijqen ve ona karsr savaganlara verilen ad oluyor. Hain ise, bunu temsrl eden kigiye deniliyor. Gaflet ise, bu yoz kimlik kadar ona kargr savaEmayan ve ona alet olan, hainlik sUrUp giderken krlr krprrdamayan, rahatsrz bile olmayan, ne olup bitiyor biqiminde kendine soru sormayan, srrtiistii uzanrp, "iyi yaQryorum" ve hatta "6zgiiriim" diye kendini kandrran, bu temelde girnitniJ gijn eden, bir halkrn, bir toplumun veya bir ulusun aleyhine geligmeleri
gdrmek istemeyen, her geye aynt gdzliikle bakan, "oyle de olur, boyle de olur" diyen, "gelene aQam, gidene paEam" diyen, miihim olanr gUnu kurtarmak veya k6geyi donmek olarak goren tutuma denilir ve bunu temsil eden, yaEayan kiqilere de gafil denilir. Bu tanrmrn gereklerine baktrQrmrzda, irlkemizin toplumsal ve ulusal gerqekliQine indirgedigimizde, ezici bir goQunluQun gafili, haini oyna-
ihaneti ve gafleti yagadrQrnr gor0ri2. Ve bu temelde, gafletin ve hainliQin en bol olduQu bir iilkedir bizim iilkemiz. BaEka bir ulusal toplumsal gerqeklik iqinde bizimki kadar hainlik ve gafletlik sanmryorum sdz konusu olsun. Bu yalnrz gUnijm(2de de degil, bi.l'tUn tarih baqtan aqaQr ihanetin ve gafletin, hainin ve drQrnr,
gafilin egemen olduQu bir tarih biqiminde geliqiyor. Qok acrdrr ama dolayh da olsa vurgulayahm ki, siz de gafletin ve ihanetin qocuklarrsrnrz. Onlarrn iqin-
neler yapabiliyorsunuz? Hig giiphesiz bir ihanet, bir gaflet egemense, tabii ki sizlere de ytiklenmenin anlamr yoktur. Qirnkil onun yavrulart durumundasrnrz ve etkileriyle biryUmiigsiini2. Birti.in bunlarr giiqlU savaqqrlrQa neden yol aqamadrgrnaa aqrklrk getirmek iqin s6yliiyorum. Buyilk savaqqrhk, biryUk tutkularr, bil'y0k diiqiinceleri ve oldukqa da affedilir olanla olmayanr g6rtp deQerlendirendir. Sadece onunla yetinmeyiz. Onun iqin drgtitti iEleme, biryijk qahgmalart bagarma ise bu temelde igleri yapanlardrr biryiik savaggrlar. Siz bu iglerin kenarrndan brle geqmiyorsunu. Ulke-
Bunlar i.rlkemize gelrrken ne bir davetiye almrglardr ne de bir haklarrhukuklarr vardr. Sadece islam aqkrna demiglerdi. Kaldr ki, o zamanlar bizim halkrmrz da az-qok islamlaqmrqtr. Gerekqesi iyi mijslUman yapmak deQildi. Bunlarr belirtirken, sozi.imona "Allahrn partisi" adr altrnda namuslu insanlarr katledenleri akla getirmemek miimki..in mil? Allahrn partisi midir, Hizbullah mrdrr; iqte o, karanlrQrn-ihanetin partisidir. Yizyrllarrn ortaqaQ mantrklr, iqgalci ve iqbirlikqi ihanetrn partisidir. TUrk egemenleri gok aqrk soyledi: "Ben bagka halklarrn ijlkelerinive kendrlerini fethetmek iqin varrm, dijnya nizamr iqin vanm." Vuruyol boyun egmeyeniegdirtmek iqin ne lazrmsa onu yapryor. Bu onun gorevidir. Ken' drsrne boylesi bir tarihi rol di..iqmUq; "miislumanlrk da, Allah da bunu istiyor" diyor. Sanrlmasrn ki, tarih boyunca Tirrklerle baQlantrlr olanlar drgrnda baqka hainler yoktur. Bir yrgrn istilacr vardrr ve bu istilacrlarrn hepsi de kendr hainini yaratmrgtrr. Tarihin tanrdrgr en eski zamanlardan beri bu boyledir. Tarihin, srnrflr toplumlarrn doguguyla -ki, bu topraklarda bagladrQr goz onune getirilirsekendi iqgalleriyle birlikte hep bir rqbrrlikqi Qevre yaratmaya ozen g6stermiEtir. Sumerlere kadar gider, belkr de daha bilmediQimiz kadar eskilere gider. Mezopotamya'yr iqgal etmiqler. Yakrn qevrelerinde bir igbirlikqi tabaka, harn bir tabaka olugturmuqlar. Ve onun egemenliQi altrnda, daQlarda srkrgmrq agiret topluluklarr biqiminde yaQayan topluluklarla bunu tamamlamrglar. lqgalci kente gelir hakim olur. Toprak beyi qoQunlukla onun igbirlikqi qevresidir. DaQlardaki agiret reisi de az-qok bu qevreyle irtibathdrr. Neredeyse bu, bir krsrr dongir halinde gilnirmiize kadar gelir. Yani o Mezopotamya'ntn ilk gehir devletler.inden tutaltm Perslere, Romalrlar4 lskender'e ve miislUman Araplara kadar boylesine bir iggal yaqanmrgtrr. Kendi ulusaltoplumsal gerqekliQinde iqgal ve iqbirlikqilik kokleqerek, egemen yaEam biqimi haline getirilerek sirrdirrillmek istendi. Gerqekten tarihi temeli en eski olan bir ihanet durumuyla karsr karqryayrz. Nerdeyse bu hainane yaqam bigimi olaQan bir yaEam biqimiymig gibi kabul edilmiqtir.
Ttirk egemenliQini ozel bir
ye-
re oturtmamrz, halihazrrda ihanetin T0rk egemenlik sistemine baQh
yorsuntlz, hoqunuza gidiyor. Bu durumu g6rdUkten sonra uyantyorsunuz, fakat bu durumu deQiqtirmede qok iddiasrzsrnrz. Devrimci maskeli hainlik, y.urtsever maskeli hainlik nasrldrr? OzgUrlirk adr altrnda en btiyi.ik gafiller, hainler kimlerdir? Bu konlryu biraz daha aqmakta yarar var. Daha qok da PKK'nin saygr duyulmasr gereken qabalarrna ve ozgUr kigiliklerine bagh kalarak bunu g6stermek lazrm. Egemen Tiirk tipi i.izerimize geldigi gibi, birqok halkrn, birqok iilkenin de i.izerine gitmiqtir. BaEka irlke halklarr
olarak ayakta durmasrndan ileri gelmektedir. Dokuz yt2yrl dncesinden baqlayan TUrk iggal ve istila seferleri, Kirrdistan'da ihanetin katmerli geliqmesinde onemli bir yere sahiptir. Kiirt feodalitesinin Selquklu ve daha sonra Osmanlr TUrk feodal sultanlarryla geligtirdiQi iliqkiler ihanetin en dalh-budakh geliqme donemidir. Buna bir de mi.isli.rmanlrk yaftasr vurularak, mi.isltimanlrgr ozi.ine kadar iqgalcinin istedigi biqimde deQiqtirmekten geri kalmadrlar. Ki.irtlalk, Ki.rrt kimligiyle ilgili ne varsa, bundan rzaklaqmayr uygarhk sayar. Bir ara Tilrk halkr igin de bu durum geqerliydi. Tiirk aEiretleri iginde yiikselen beylel sultanlar, kendilerini Ttrrklirkten uzaklagtrrdrklarr oranda uygar sayryorlardr. Tiirk halkrnr ise, cahil olarak deQerlendrrirlerdi. Bu, bizde daha yoQundur. Kiirt dilinden, ktiltilrtrnden, biitUniiyle ulusal-toplumsal gerqekliQinden soyr.rtlandrQr orand4 kendine baEka isimler, baqka orf-adetler ve gelenekler-ki.iltirrler 6ziimsetild iQi oranda kendisini uygar sayryor, ileri sayryor. Bu durumundan da "gurur" duyuyor. lhanetin geliqme felsefesi biraz boyle; yani bundan utanq.deQil, "gu-
bir yana, biz kendimize
rur" duyuyor. Tabii ki, bunun
mizdeki insan manzaralartna bakryorum, yaqamlartna bakryorum, bin
defa esef ediyorum, iQreniyorum. Bu nefret ve iQrenme durumunu hiq
olmazsa kendimde gidermek iqin bu eyleme girdim. Oysa siz bu iQ-
renqliklerle koyun koyuna
yaqr-
bakahm.
gOqle
de iliqkisi var. Devletler daha qok islami ve Tiirki niteliktedir; Arabi, islami, TUrki nitelikteki devlet giici.lne ulagmak iqin... $imdi de 6yle deQil mi? "Kiirtlilkten ne kadar lrzaklaErrsam, o kadar devlet kaprsrnda yerim vardrr" diyor. Hikmet Qetin. hemen akla gelmektedir, Kamran lnan hemen akla gelmektedir. Bunlar, kraldan daha kralcr TUrkgir geqinirler. Eski qaglardan orta gaglara kadar bu aynen boyledir. O zamanlar Kijrt beyleri, agiret reisleri, islami kisve altrnda AraplrQa FarslrQa ve TiirklUQe ozenrrlerdi. Ve isrmlerin-
den tutahm 6zlerine kadar
deQig-
tikleri oranda bi.iyUyorlardr. Reislikleri garantili olunca, bu da onlar iqin para demekti, toprak demekti, insanlar rzerrnde egemenlik demekti. DediQim gibi, bunun temeli daha ilkqagda atrlmrgtrr. $imdi harn neden bu kadar boldur, ihanet neden bu kadar kapsamhdrr? Butiin bu sorularrn cevabrnr bu tarihi bakrs aqrsr iqind.e rahathkla kavramak mirmkirndUr. lhanet bir yaqam yoludur burada. Ne kadar hainlikte geligirsen o kadar zenginlegirsrn; somijrgecr devlet katrnda o kadar yerin olur! Ve herkes buna alrgmrg ve bunun igin yarrg ediyorsa, o zaman bu yarrqtn ne kadar etkili olacagr agrktrr. Dolayrsryla, yizyrllardan beri, hatta bin' yrllardan beri siiren bu yarrg sUrecinin ne kadar aleyhte geligecegi ve ihanetin dal-budak salacagr, kapsam kazanacaQr kendiliQinden anlaqrlrr. Yani Kirrt gerqeQinde ihanet yolu zengrnlegmenin, giiglenmenin yoludur. Kendr ulusal kimliQinden, toplumsal gerqekliQinden koptuQun oranda zenginleqirsin, giJq sahibr olursun, yerin olur! Devlet kaprlarrnda, iggalcinin, somiirgecinin, emperyalistin yanrnda, ABD'nin yanrndan kimin krymeti fazladrr, iyi goz oniine getirelim. Ve tabii ki ihanetin bazr sonuglart vardtr, hainlerin yaptrgr bazr igler vardtr. Onlar para alrrken, girq sahibi olurken bunu karErhksrz yapmazlar. Nasrl yaparlar? Tamamen toplumlartnr, halklarrnr, onun tum ulusal ozelliklerini hor gdrUrler, inkar ederlel "b6yle bir gey yoktur" derler, "cahildirler" derlel "aqaQr tabakadandrr" derler. Silrekli ortbas ederler ve kendilerinin yaptrQrnrn yiice bir iq olduQunu, en uygarcasr olduQunu, kendi konumlarrnr si.lrekli olumlulaqtrrarak propaganda ederler, Zaten qoQu da bu amaqla eQitilmiqtir. Yani somUrgeciler, iggalciler, emperyalistler onlara giiq verirken, kendi toplumlarrna kargr gu g6revivermiglerdir: "Siz bir hiqsiniz, sizin savunulacak fazla 6z9UrlUlk deQerleriniz yok. Eriyin, yok olun." Onlara bunun iqin para ve gi.iq veriyorlar. Toplumlarrna karEr, halklarrna karqr qahqtrrmak iqin, hatta agiretlerine karEr qahqtrrmak iqin veriyorlar. Bunun iqin kullanrlrr hainler. Bunlar diQer bir deyigle ajandrrlar. AjanhQr kendi halkr, agireti, ulusal kimliQi iqinde yapryorlar. Ve yaparken de kendi 6z kimliklerini basit ve hor gOrtrrlel miimk0nse rnkar ederler. Hainlik ve ajanhk gdrevlerini boyle yerine getirirler. YUzyrllardan beridir bu hep boyledir. Parayr alrrlar, daha qok ajan yetiqtirmek iqin. GLIQ alrrlar, zorla birqok kiqiyi ihanete siiriiklemek iqin. Ben tarihi bazr ornekleri fazla aqmak istemiyorum. Tarihi okuyanlar bilirler, tarih bagtan sona boyleleriyle doludur. Bir idris-i Bitlisi bir iilkeyi, beylikler yoluyla Osmanh sultanrna nasrl peEkeg qekmiq? Bir M. Kemal doneminde o aqiret reisleri, beyler, qeyhler nasrl ajanhk yaparak, bir toplumu -hem de hiqbir Eey vermeden- imhaya aqrk hale getirerek genq Tiirk burjuvazisine satmrglardr. Yi2lerce isim sayabilirsiniz. Fakat artrk gUni.imize gelelim.
l
3l
Bizi daha qok da gLiniimk ilgilendirir. Daha dun Kamran lnan'larrn Kiir-
distan'da 6rginlediQi Kiirt ajanhQr, once Adalet Partisi iqinde, Demokrat Parti'de, gUnijmtizde de ANAP iqinde geligtirildi. Onun muhalefete dligmesiyle birlikte bu sefer de onun yerine sozilmona sosyal-de-
mokrat Hikmet Qetin'ler
geldi,
Onun babasr da zaten isyanlar doneminde, "$u da direndi, qu da asrlsrn" diye idam listeleri hazrrhyordu. Evet, bunun oQlu PKK'ye en kapsamh tecrit politikasrnr uygulatamadr ama, Orta Asya TijrkliiQii uQruna muthiq qalrgtr, PKK aleyhine mirthiq
"...Gergeklerden habersiz olma, cehennemi geligmelerden habersiz olnta,
mutlak iizerine yiiriinmesi gereken gergeklerden habersiz olma
bir gaflet durumunu ifade eder. En kutsal deSerler gi$neniyor, mutlaka bir Eeyler yapmak fllerekiyor; o baetnt bile kaldrtp bakmaz, tenezziil etmez, 'bunlar benim igin fllereksiz'der. Bu tipik bir gaflet durumu..." bir Kirrttiir bu. Sirlalesi en buyi.ik hain, kendisi en bUyUk hain-
galrgtr. Ve
dir. Liceli olan bu hain bir de Ki.rrt geqiniyor. Bunlar gu anda devletin katrnda ihaneti sadece orgiitleyen deQil, bir Tiirkten bile daha bagarrh Tirrk olan, ihaneti yagatan adamlardrr. Bir Talabani'nin KUrtqe sorulartna dahi ingilizce karqrlrk veriyor.
Hikmet Qetin mixhiq qalrqryor. Eskiden Kamran lnan iyi qalrqryordu. Bunlarr da daha qok Avrupa'ya karqr kullanryorlar ve bunlar da buralarda cirit atryor. igte "KUrt" Kamran Amerika'yr, Avrupa'yr, "Ben Kirrdiim, Ttrrklerle boyle boyle yaqamak istiyonz" diye ikna etti. Hikmet Qetin de qimdi, "Ben de Kurdtim ve Tiirklerle b6yle boyle yaqamak istiyorLz. Kiirtler asli vatandaEtrr. Higbir gey istemiyorlar" diyor. Yani emperyalist efendilerinin, belki kapitalist mantrk gereQi art niyetli de olsa, "Ktirtler iqin de bazr insan haklarr gerekmez mi" diye dUgUnebilecekleri korkusuyla, bunu bile ortadan kaldrrmak iqin qahgryor bu iki "Kirrt." Ben ornek olmasr kabilinden bu iki ismi sdylUyorum. Bunlar gibi binlercesi var. Bir tanesi de Diyarbakrrh. Bu da biliyorsunrz Mehmet Kahraman; insan haklarr bakanr yapmrglar. Diyarbakrr'da her giin cinayetler igleniyor, insan haklarrna en biiyi.ik saldrrr Diyarbarkrr'dadrr. Fakat bu bakan sadece, "bakrn benim gibi bir Kirrdti insan haklarr bakant yaptrlar. Ne gi.2el. Bakrn ne gi2el geqiniyorrz" diyor. Bu qekilde bir halkr utanmadan temsil etme qerefsizliQini gdsteriyor. Bir halk yok oluyor. Biraz d irenmeyle kazandrQr birtakrm qeyler var, onlar imha ediliyor. Ve bu
Eyruhse2
LeE]j__ "Krirt" de insan haklarr bakanr. Biri drEiqleri bakanrdrr di.inyayr kandrrrr, bu da insan haklarr bakantdrr, diinyayr bir de bu ydniile kandrrmaya qahqryor. M. Kemal de bdyle iki
"Ki.irdii" Lozan'a gdndermedi mi? Bunlar bi.rylik ihanet ornekleridir. Resmi dkeyi yansrttrQr iqin bunlarr
teriyorlar. Bunlarr bu sahalardan kopanp kazanryorlar. Bu rhanet degil de nedir? Sadece l2 Eyliil doneminde onbinlercesi bu ihanet yoluna saptr. Tabri hepsi de bunu para iqin yapryor. Para TUrk egemeninin elinde, gi.rq onun elinde. Gucii kullanryor, parayt kullanryol bunlarr ken-
az olur ama, bizde gok yaygrn olarak kullanrlmak istenryor.
Kendrne demokrat,
ozgi.rrlUkqu,
sosyalist diyen bazr partiler var. Avrupa'da on yrldrr sijrtiip duruyorlar. GUya 6zgi.rrliikcli ve sosyalist yolu benimsediklerinr s6ylt-ryoriar. Halkr ile brr baQlantrsr yok. Dijqmanrna
belirtiyorum. Daha katmerlileri, daha dalh-budakhlarr da var. Bunu bir yaQam biqimi, egemen yaEam biqimi
haline getirenler var. Ttirk egemenliQinin gijnUmiizde mutlak anlamda Kirrt ulusal toplumsal kurtulug deQerlerine karEr topyeki.in bir savaQr yiirtittUgii tartrqmasrzdrr. Bunu her gi.jn bagbakanr da soyler, cumhurbaqkanr da soyler, genelkurmayr da sdyler. Yuzyrllardan beriyapryorlal yapmaya da devam edecekler. Bu onlarrn iqgal, istila, s6mijrgeleEtirme, imha gorevidir. Eskiden istila seferleriyle yapryorlardr, qimdi 6zel savaq seferlerryle yapryorlar. Peki bu savaEta Ki.rrt ihanetrnin durumu nedir? Ona daha da detaylr bakahm. KUrt gerqeQi iqinden qrkan birisi resmi dtzeyle irtibath ve giderek buna hizmet ediyorsa, bu ihanet-
tir dedik. Tanrm b6yle. Bu,
cizel savaQa hizmet eden herkes iqin ge-
qerlidir.
Bir bakkal bir iggalci
su-
baya, polise eQer rahathkla eqya sattyorsa, vicdanr srzlamadan bunu yapryorsa, o da ilranete bulaEmrqtrr. Bagka i.rlkelerde, iEgalcinin askerine bir Eey satmayr agaQrhk bir iE sayarlar. Bizdeki orta kesim, kiiqiikburjwa kesim ise, "somlirgeci giiqler biraz daha qogalsa da daha fazla satsak" diye dUqUnUr. Hem de gonullir "beyim, paqam" diyerek, yalvararak... Bunun ruhu ihanete bulaqmrq deQilde nedir? Ustelik en masumane kesimlerdir bunlar.
"...IEgaIci iggalcidir; istedigini yapan va$ar,
diiEiiniir ve yapttnr. Hain haindir; ihaneti diiEiiniir, ya;ar, ya7atr. GafiI de gafildir; o da gafleti kader olarak bellen ona inantr, bir hayatt vardtr, yagar gider. Bir de
bunlara karEtt. olan yurtseverler cephesi, devrimciler cephesi, savapgtlar cephesi,
halka bakrn, bu topraklara bakrn. Gerqekten nefes alamaz durumda bir halk, harabeye qevrilmiq brr iilke.
demokratrktrr, Stalrnisttrr." Sucla suclayabildrgrn kadarl Cr.rnku para geliyor, olanaklar tanrnryor. Hele Turk egemenleri de bunlara Ankara'da yer de verrnce, bundan daha tyr brr meslek dusUnulebrlrr mrl Eskrden brraz ahyorlardr, simdr daha fazla alryorlar: ne drye kapsamlr bir rhaneti geliEtrrmesrnlerl lhanetrn kapsamrnr ne diye emperyalrzme baglamaya kalkmasrnlar! Kaldr kr gerekenr yapacaklar Ve bunun adrna da drplomatrk faalryet. uluslararasr rlrs. krler faalryetr dryorlar. Bu dupedLz hainliktrr. Hem de rspatlr harnlrk. Emperyahstler ve somurqecrlrk senrn ulkenr kabul edryor mu: halkrnr
militanlar eephesi olarak tabir edebilece$imiz kutupta yer alanla ra bakaltm. Ar-eok her tiirlii isgalciye, i s ti lact y a, siim rt rg eciy e, e m p ery aliste karetdrrlar. Bunlarrn her tiirlii iEb i rlikeileri n e karp t d t rI a r. Tbmam karprytz. $imdiye kadar da tarttEtt k, d ii E ii n d ii k, iirgrt il e n d i k, eylem de yapttk. Ama buna ragmen niye bir gafil kadar, bir hain kadan bir iEgalci kadar etkili degilsiniz?' dine gekiyor. Fakat iginden grttiklerr
so*uu^-) yalizme her turlu yaltaklanmay t yaparak, kendrlerinr maskelemeye cahsarak yasamaya qalrsryorlar. Para emperyalrstlerden geliyor, girc de onlarda. Tiirk egemenlerr azveriyor. Az verenden cok verene kosuyorlar. Ve brr de bu sahte ve maskeh rsrmlere emperyalistler daha fazla yer veriyor, Turkiye vermiyor. Bunlar iki tarafrn verdrklerrnr de kabul edryorlar. "Ne guzel, ikr taraftan da alryoru" dryorlar. llk rs olarak da onierrne PKK'yi koyuyorlar. "Despottur. antr-
kabul edryor mrr? Hayrr' imha
ve
rye polrtrkasr yurLrrlukle degrl mr? Evel yururlitkte. Bre harn -qairl de demiyoruz onlara- dusmanrn sozumona adrna hareket ettrgrn halkr na, onun ulusal krmligrne bclyle sal . drrrrken. sen nasrl "ben diplomatlrk yapryorum" dryebrlrrsrn? Kurdrstan drplomatlrgr br-r mudur? Hayrrr Bu dirpedLz sahsr crkarlarr rcrn yenr rhanet kaprlarrnr aralamak ve bunlara tasf
herhangr bir frske vurdugu dahr yok. Demokrat olmak buyUk savaQ gerektrrir. En qok da igbrrlikgilrge karsr savag gerektirrr. Yani bu "demokra-
korucularr tepeden savaqryor; resmi partilerde gdrev alarak da bir savaq yiiri.itilyorlar. Resmi partileri Ki.lrdistan'da oturtmak isteyenler var. Bu somUrgeci partilere hizmet edenlere bakahm. Onlara hain deQil de ne diyeceQiz? Dahasr, devletten bir ig
koparmak iqin yang yapanlar
. Her gUn buna yenileri
lqbirlikqilik ve ihanet eskiden Botan'dazayrftr. PKK'nin giriqi ile birlikte, en iicra kdgedekiagiret reisi bile kendini Ankara'da buldu, helikopter seyahatlerinde buld u. $imdi qoguna Akdeniz, Ege sahillerinde yer vermiEler. Siziimona onlara yaqamr gds-
kadardrr. Ama Ti.irk ozel savaqr yurijrlirkte, aman tanrmryor Br-r dururn onun umurunda mr? O cebrnr doldurdu mu karnrnr srsrrdr mr yeter Bunlar maskelr harnlerdrr. Fakat maalesef maskeleri tam yrrtrlmadrqr rqrn, maskelerrnden dolayr para Qesteqr ve arkalarrnda da devletler oldugu rcrn guqludurler. Bu quclerr oldugu rcin srstemlr 6rgti'tlenmelerr
de vardrr. lhanel brraz da
kirrunr-
lasmrslrr Dolayrsryla halkrn rhanete bulastrnlmasr zor olmuyor. Guney Ki.rrdistan hrkayesr nedir? lhanetrn ve rhanete bulasmanrn hrkayesrdrr Brrakalrm GLney Kitrdrstan r, Kuey Kijrdrstan'cia da cumhurryel tarrh boyunr-,3 rhanet Cok cjaha srster', gelrslirrlnrrStrr. Brzde rhanete kr:' mak rlencrlrk sayrlmrstrr. En bulr:x rhanel. gemrsinr kurtara,r k aptar. veya rs brtrren adam olmai. Cen er trr. Toplumunu, onun emek,:rler soyup soqana cevrnp. ulkesrnr har'.beye cevrrrp. ne ,/Arsa alrp islanbu, . Ankara'ya. lzmrr'e goturLrp fabrrla kurar. burokrat olur. sozumc.ina deu. let adamr olLrr. Bu adarnlara. spn ha' krn'vt: ulkenr ne hale gelrrd,n dryebrtrsr dr. crkmaz Ve hatta lt.rr'ar.1 "bravrr ne kadar da qelrstr o{-,'rrr ..-. ozenrlrr Kurt qerceklrorn,.' .r.ar bundan kopus. rrna kArSr 'dilr'rr,r r,
de bulunma egcmen Ve
a-
cagr. brrakalrnr karsrsrna r-rl -.ir dogru durust acrklrga dAhr .a.-rtr-rramayacaqr brr husLtstr-rr Se- 5.r''. lara harn deqrl de ne drv,:, ,.. - pasam dryeceksrn. rsbrlen rsi-- | r,,,' dryeceksrn, ulkemrzrn cr. r.i^ c
kiyor Qunku yaptrkian t3d,r
,- . ,.-
kac*a-,
lhanetr bulurr y,.nleryle a! rga - . ar. mak gorevrmrzdrr iha'retr. r acsa^i1' nr, larthr clelrsmesrn, ,e rnr. I c I\ tenrsrlcrlerrnr. drrekt yurLrlir(,.ilpr' resml Ve gAyrl resmr S(,rUrilLi air'en tehlrkeli harn alanlarr. l.ucul. a'a', larrn hepsrnr yerlr yerrne rtlr.rrtn..:l .,'temel devnmcr gorevlerden brrrsr Dlrr. yor Srmdr teorr. daha cok rhane:,'. teorrsi olmalrdrr: rhanetrn leorrsrne karsr, devrrmcr teoriyr acrklanral. ,-,,malrdrr Anlayrs ve yasam duze!r^ct hain yasamrn nasrl olduqunu , rrt?yd koyarken, ote yandan brz .lasi
Bunda hainlerin hiq mi payr yok? Her halka karqr ihanetin bir yagam qekli olarak benimsetilmek istenmesivardrr. Peki bizde niye kimse ihanetin teorisini ve pratiQini qimdiye kadar aqrklayamamrqtrr? Qi.inkU sozilmona konuqan-okuyan aydrnlar aQrrlrkh olarak ihanet tabakasr iqinde bulunuyorlardr da ondan. Kendi konumlarrna harn damgasr vuramazlardr. QiJnki.i devletten besleniyorlar, qirnkii iqbirlikqilikle yaqamlarrnr siirdliriiyorlar. Bu duruma hainlik demezler, onun teorisini yapmazlar, pratik yagamlarrnr lanetlemezler. Bunlar aqrk ve resmi hainlerdir. Bir de devrimci, yurtsevel demokrat maskeli olanlar vardrr. Ozellikle qagrmrzda, ulusal kurtuluqun, uluslarrn baQrmsrzhgr ve ozgi.jrliiQUnUn bu kadar geliqtiQi bir ddnemde, yine demokrasinin bu kadar ilerlediQi bir dcinemde klasik hain statiistiyle yagamak zorlaEryor ve ihanet giderek renk deQiqtiriyor, krhf deQiqtiriyor; maskeli olan biqimini tercih ediyor. Farklr maskeler, krlrflar altrnda yurtseverlik, ozgiirli.tkqiili.ik, demokrathk ve hatta sosyalistlik maskesi altrnda kendini yaqatmak istiyor. Bu durum dtJnya genelinde
trm" diyen sahtekarlara karqr en kaprlanmaktrr.Bunusimdrdemokra. buyiJk savagr verdi$rn oranda
de- si maskesryle
yapryorlar. Cirnku asrl
"..SavaEta ya dtiâ&#x201A;Źman seni basfirtr,
yenilgiye u$ratrr ya da sen basttrtrsilt, zafere gidersin. Orta yolu var ntrulrr sava$tn? Gereek savasta oyun yoktur. Belki tiyatroda olabilir ama, gergek savaeta ya sen onu vururtiun ya da o seni. Arkadaplanmtz genellikle savagt bir oyun durumuna getirmipler. TC ordan ktltg E;aktrdattyor ikide
bir, bizimkiler de, 'biz buradayrz' diyor ve bu tarafrtan ;;aktrdatryorlar. Bu bir tiyatro oyunu olabilir anta, saval olantaz..."
mokratsrn. Bu "6zgijrlUkqUler, sosyalistler" ashnda sosyalizmin de, ozgiirliiQlin de onunir en qok kapatanlardrr. Onlara karEr mircadele verdiQin oranda ozgiirlUk yolunda, sosyalizm yolunda olursun. Ama bunlar, bu kelimeleri kullanarak ve emper-
parayr bu kelrme getiriyor. lrak'a demokrasi, TUrkrye'ye demokrasi... PKK'ye de, "brrak silahrnr, nrucadeleyr brrak, devrimi ve ulusal kurtuluqguluQu brrak, Ankara'ya grt, orada demokrasi gelrqryor" dryorlar. Bakryorsun 500 brn dolar aldrlar.
'
[ ^--,,
hrr,
nrn kolay kcilay karsrsrna r ,1.i.--a,
ranlrk, qok harnane ve col..
var.
katrlryor.
cak bu
efendrsr. aqasr. rersr ve se!l- -- -.: yeceksrn? Brr de dtn krsves, a:'-:r.1 halkr brraz da bu yoniLr kano,..-,' Gercekten rnsan buniar," -:-,,.,.
Bir de ihanetin hizmetine grrmeye qahEanlara bakahm. O koy
SdmUrgecileri ileri gorenler, bunlara yalvaranlar, bunlara kijqi.ik bir maaq karErhQrnda kendrni satanlar var, oQretmenler var, kiiqiik memurlar var. TUrk devletine krzmadan, yijzij krzarmadan hizmet edenler hainlik srnrrrnda yaqamryorlarsa nerede yagryorlar, niye yagryorlar? Ozgiirliik mildilr, yurtseverlik midir yagadrklarr? Dersim'i hatrrlayahm: Dersim ezilip biqildikten sonr4 bti,tUn gengliQi devlet kademelerine aldrlar, En iyi memurlar gimdi Dersimlidir. Bunlar qimdi dirriist, 6zgti1 demokrat insanlar mrdrl yoksa katliamrn temelinde ihanete qekilmiq kesimler midir? GerqeQe adrnr doQru koymak lazrm. Boyle bir gaflet, b6yle bir ihanet som0rgeciye, iggalciye, istilaoya baQh deQil midir? Qok aqrk ki baghdrr. Ona sahiplik eden Ti.lrk egemenidir, devletidir. Ve onlarr KUrdistan'da Orglrtleyen, ayakta tutan bunlardrr. Bunlarrn felsefelerine bir bakalrm: Devlete ne kadar yararhysan, devlet de seni o kadar yi.ikseltir! Kendi toplumunu, ulusal kimligini ne kadar hor gdrUrsen, inkar edersen, o kadar qaQdaE, o kadar ilerici olursun! Tabii bunun sonucu da devletten para almaktrr, devletin gi.icUnti arkasrna almaktrr. Qrkar igin yapryorlar bunu.
Brraz Seker, prrrnc gotitrdijler. Brr harnrn yuruttugLr mesleginin karEthgr an-
yasamalryrz drye brr si-rru (-,11ava attrk. Sizr nasrl yasatmalryrz drve cr-rkca degrndrgrm brr husus .,:.r Bunu daha ryr kavramak actsrnoaa. harn nasrl brr sey. harn yaEantrsrrrcan nasrl etkrlenmrssrntz sorularrna yanrl vermenrz gerekryor. Harnane bir yasam var Bastan asaqr, gecmisten gunumize kaoar harnane yasamt temsrl edenler var Ruhundan tutalrrr da grydrgr elbrseye kadar. bu yagamr temsrl edenler var. Bunu kurumlasttranlar. bunun ovgusunu yapanlar var. Bunun orgLXcirlUgirnir, propagand istlrgr nr yapanlar var. $rmdr hayatrnrzr orlaya koymussunu, bu g(zel brr sey lhanetrn kapsamlr brr degerlendrrmesr. harnlerrn kapsamlr bir teshrn ve onlara karsr amanstz brr krn-nefret srzde geliqrrse, hayatrnrzr ortaya koymanrzrn bir anlamr glsgrlrr. Evet, yrllardrr brz de ugrasryoruz Tanhr ve toplumsal kapsamr ile rhanet nasrl gelrqtr, harn krmdr, nasrl yasryor, suqu nasrl geligtirryor ve kurumlaqtrrryor? lste bunlarr agrklrga kavuqturmak rstedrk. Ve Manifesto'da gunu soyledik: "PKK'nrn temel taktiQi a1anlagmrq kigi ve kurumlara karqr Erddeti temel alrr!" Bu, rsabetlr bir degerlendirme oluyor. Bu degerlendrrmeyi, bundan l5 yrl once brr
.*
Eyliillrr,
taktik olarak belirttik. Bu yagamr izlemek istiyorduk, daha oncesinden de biz bu yaqama aqrlmadrk. ihanet adrm adrm kendini hissettirirken, biz bu yaqamdan qekildik, geri durduk. Bulaqtrrmak isteyenler oldu, ama biz bulagmak istemedik. Devrimcilik boyle birkaq genel bilgi edinmek degildir: Qok egemen ve etkili olan
hainane ya$amr fark etmekl
Qok kotU kokuyor, Qok Qirkin ve qok kara bir yi2dUr deyip uaklaqmak, miJm-
kiinse savaqmaktrr. Bizim de bu ydnlUdirr.
tarihi Hain
geliEmemiz
yaQamr kokusundan, geklinden anla,
ama bulaqma. Bunu, zamanrna gdre igini yapma ve gUcumrze gdre kargr koyma ile bi.rtiinlegtirmek onemlidir. PKK'nin onderlik gerqeQrni, bu y6ni.ryle 6zUmsemelisiniz. Biiyirk aykr-
rrlrgrmrz ihanetledir. Bunun
onunla qeligir; demokrathQa
srQ-
maz. Yurtsever[k, demokrathk, hele hele sosyalistlik tamrtamrna ihanetin bi.rtiin olugum ozellikleriyle, resmi ve gayrr-resmi ajanhklarryla savaEmayr gerektirir. Onlarrn yaQamrna oyki.rnmeyi, onlarr taklit etmeyi deQil, tam tersine lanetlemeyi, frrsat buldukqa darbe vurmayr gerekli krlar. Bunu yapmayan hrq kimse hangi maskeyi takarsa taksrn "ben yurlseverrm, demokratrm" diyemez. Ve bu gdrev mutlaka baqarryla yerine getirilmelidir ki, bu ylice kelimeler kirlilik aracr, hainlik aracr olmaktan kurtulsun.
nastl
olduQunun hikayesini derslerde gorUyorsunuz. Bunlar bir ijlkeye "yoktur" dediler, bunu ispatlamaya qahqtrlar. Hatta herkese de kabul ettirmiqlerdi. Boyle bir halkr, onun ulus kimliQini ve toplumsal kimliQini yok sayryorlardr. 'Acaba 6yle mi" sorusu
ile bu iqe basladrk. Herkes
bilmelidir, bilmek durumundadrr. lhanetten kopmadan, haince bir yaqamdan kopmadan, ihanete bulaEarak yagamak yurtseverliQe srgmaz ve
Qizgi ve parti adantr olnak demek, sadece ihaneti ezmek de$il, gafleti de pargalanak delraektir
buna,
@
bdyle gider mi? Nasrl boyle gelmiq, niye bdyle gitsin? Bakrn analarrnrzababalarrnrza, qevrenize bakrn, hatta kendinize bakrn, "ben kendrmi yaEanm" demiyor musunuz? Sen kagta kaq kendini yagryorsun? Nasrl yaqadrQrnrn, neyr yaEadrQrnrn farkrnda mrsrn? Bazrlarrnrz edebiyat yapmak istryor. Kitap yazmak rstiyorsunu. Ama kendi yaqamrnrzrn bile uagrndasrnrz. Bir grup edebiyatqr
ki de vatan adrna halk adrna bir geyler yapryorum deyip de kendi kendini kaptrranlar buyi.rk gafiller olabilir. Bu maskeliler dediklerimin bir krsmr hain, bir krsmr gafil olabilir. EQer direkt dijqmanla iliqkisi varsa haindir. Yok, iyi niyet[ce bir qeyler yaptrQrnr sanryorsa bu bir gaflettir: biiyiik gafildir. Maalesef halkrmrz iqinde bu gaf illerden fazlasryla var. En azrndan hainler tarafrndan, somirrgeciler ta-
"...Biz hainlerin yolunu sonuna kadar kapatmarun hareketiyiz. DiiEmanilt da her tiirlii iEgaline giieiimiiziin sonuna kadar kary koymanm hareketiyiz. Ve bu da aynt zamanda kendi insani, ulusal, toplumsal kimli{ine ba{h olmanrn, ona tekrar diinmenin, onu iiziimsemenin, onu iizgiirleEtirmenin yoludur. Bu yolun hareketiyiz biz. Biiyle kary koynta hareketi kadar, biiyle yiinelme, benimseme, iiziimseme ve antansru yrtrrtmenin, sava1mantn hareketiyiz..."
ipidir. Gaflet, cehennem azabt
iginde olan halktn durumuna seyirei kalmak durumudur. Siz de biraz biiylesiniz. Drtgman ve
hainler her Eeyi dayattyor, halk her tiirlii azabr yagtyor; siz bunun lizerine sigara
tiittiiriiyorsunuz, rahatstntz. Bu
gatillik
de$il de nedir?" "evet oyledir" dediginde, brz sadece, "oyle midir" diye soru sorduk. Devrimci siirecimiz bu sorular ile baqladr. $imdi ihanetin tarihini daha fazla aqmak istemiyoruz. $Uphesiz kitaplar yazmak gerekir. Kilrdistan'daki ihanet tzer.ine kitaplar yeni yeni yazrlacaktrr. Ozellikle hainlerin yaqamr ve maskeleri bUtUn y6nleriyle agrQa qrkarrlacaktrr. Hain maskelidir ve hain kendini en iyi, en gUzel, en hakh ve en becerikli diye gostermiqtir. Negteri vuracaQz ve maskeyi dUqUreceQiz; qirkin suratrnr, birt|n hainane karanhk iEleri, qevirdiQi dolaplarr, o sahte yaSamrnr, bir illkeye, bir halka mal olan yaEamrnr, dijnyanrn qirkinliQini, rezilligini temsil etmesini teorik kitaplarda, romanlarda, hikayelerde, anrlarda, roportajlarda dile getirecek tarzda dev gibi bir aydrnlatma gorevimiz vardrr. Ben yontem itibarryla biraz [2erinde durdum. Olayr daha kapsamh araEtrrma-inceleme ve daha qok da gUnUmiizdeki durumlarrnr degerlendirme g6revimiz vardrr. Bu gorev mutlaka yetkin bir tarzda, sadece partililer tarafrndan deQil, di.lrilst yurtseverler tarafrndan, gerqek demokratlar tarafrndan da yerine getirilmelidir. Baqka tilrlii yurtseverliQin, demokratl rgrn yaprlmayacaQrnr herkes
gerekir.
Gerek halkrn b[.itt]n toplumsal geliqme sUreci boyunca olsun ve gerekse hal kr n gi..inUmiizde yagad rQr durum olsun, bir ulus olmaktan tutalrm bir insan olmaya kadar, diiqmanrn dayatmalarrndan tutalrm devrimcilerin dayatmalanna veya bir birtlin olarak bir halkrn yagamrna karqr, "boyle gelmiq, bdyle gider, hiC onemli degildir. Diigman ne yaparsa yap-
srn, devrimciler
de bir geyler
ya-
pryorlarsa onlar da yapsrnlar" diyenler ve hatta srradan bir devrimcilikle, "iqte yaptrk, namusu kurtardrk, zafer bana mrdilqmi.iq" diyenler, boyle bir degerlendirme iqinde olanlar gaflet durumunu ifade ederler; gafleti yagryorlar. Bunlar diigmanla dolayh veya direkt bir iliEki iqinde degildirler.
Ama yaprlanlara seyircr kahyorlar. Tepkisi yok, isyanr yok. Hakhyrhaksrzr ayrrt etmiyor. Haini, yurtseveri ayrrt etmiyor. Hepsine aynr deQeri veriyor. Silik, yilzeysel, gLiqsi2, zavallr, ne illet dersen onda var. Bu, olsa olsa bir gaflet durumudur. Gerqeklerden habersiz olma, cehenne-
mi geligmelerden habersiz
olma,
mutlak izerine yiiri.rnmesi gereken gerqeklerden habersiz olma bir gaflet durumunu ifade eder. En kutsal deQerler qiQneniyor, mutlaka brrEeyler yapmak gerekiyor; o baqrnr bile kaldrrrp bakmaz, tenezziil etmez, "bunlar benim iqrn gereksiz" der. Bu tipik bir gaflet durumu... lhanet iqin yaptrgrmrz deQerlendirmelerin aynrsrnr gaflet iqin de yaparsak goreceQrz ki, gafiller hainlerden az deQildir. Gaflet durumu, ihanetten az tehlikeli degildir ve belki de ondan daha tehlikelidir. Ulkemiz nirfusunun ezici qogunluQunu olugturan gafillerin biryrlk bir krsmr alt kategoriye girer. DiQerleri ise egemen srnrf ve igbirlikqilerdir. Bu srnrfrn mah var, mi..ilkii var, bir gerekqesi var; onlar hain! Fakat gafletin gerekqesi nedir, niqin gafillik yapacak? Para mr getiriyor gaflet? Hayrr! $eref mi getiriyor? Hayrr! Koruma mr getiriyor? Hayrr! Hiqbir gey getirmiyor. Peki niye gafillik? lqte onu kendinize sormahsrnrz. Neden gaf ilsiniz? Vatan elden gitmiq mi? Gitmiq! Her tiirlli dzgUrlUk deQerleri gitmig mi? Gitmiql Brrak dzgUrliig0, normal yaqamda senin iqin-gi.ic0n var mr? Yok! Yarrnrn garantili mi? Yck! Her geyin elden gitmiq degil mi? Her taraf kokuqmug deQil mi? Evet! Peki bu durum niye halen kabulleniliyor? Bundan daha tehlikelisi dUqiini.ilebilir mi? B6yle gelmig,
buraya gelseydi, onlarla da cebelleqecektim. Baqka irlkelerin de devrimci edebiyatqrlarr var: halkrna. ulkesine yakrqtrrdrklarr var, yakrgtrrmadrklarr var. Bizde gafillik gormemezlikten ge[r. Hatta "ilericilik" diye sunulur. Sonugl brzim yasadrQrmrzda bir arpa boyu kadar yol almamada, brr hig olma durumunuzda kendisini rfade eder. Neden siliksiniz, yizeyselsiniz, olgi..insiz, ilgrsizsiniz ve fazla devrime gelemiyorsunuz? Gafilsiniz de ondan. Gaflet nedir, gafil kimdir? Bu soruya vereceQiniz cevap, kendi kimliQinize vereceginiz kargrhktrr. lhanetin gafletle iligkisi yok mu? Vardrr! lggalciler, istilacrlar, hainler ve igbirlikqiler lilkeyi, halkr talan ederken ve kendilerine gore bir yaQam tuttururken, buna kargr durmasr gerekenler eQer sessiz kalrrsa, eger "bana ne" derse, eQer her gey boyle elinden kayrp giderken o hep gijnU kurtarmak isterse, neyi kurtardrysa, bir kemigi de kurtarsa buna da bin Eirkiir derse ve aval aval bakarsa, aptal aptal yaqamla ilgilenirse o bir gafildir. Ve maalesef irlkemiz bu gafillerle doludur.
Gaflet doQal bir yasam
mrdrr?
Rahatlrkla srneye qekmemiz gereken bir yaEam bigimi midir? Sanmryorum. Qirnkil ne maddive ne de manevi aqrdan doyuruyor, bagkasrna muhtaq etmekten kurtarmryor. Gittikae daha da siliklegtiriyor, inkarcrlagtrrryol ugaklaqtrrryor ve beg paraya hainlere, s6mi.irgecilere sattlacak bir nesne ha[ne getirryor. Bunlar tarihten habersiz, ulustan habersiz, ulusun gerqekliQinden habersiz, diinyadan habersizler. Kim bunlar, niye yagryorlar? Nefret ettim bunlarrn giinliik yagamrndan. Bir baktrm, iki baktrm. Umut yoktu bu insanlardan. Girnti mii kurtarryorlar, kendilerini mi kurtarryorlar? KurtuluEun boyle olacagrna inanmadrm.
Bunlarrn ciddi bir ya$am
planlarr
bile yok. Bir gUn qalrqryorlal on gijn
yatryorlar. Ama baqkalarrna taprnryorlar. Dort elle sarrlryorlar bu ya$ama, gafil yagamlarrna. Tepki duydum. Red ede ede alternatif yaSam biqimini olugturdum. Demek ihanete bulagmamak kadar gafleti de yaqamamak, gafleti de bir yaEam biqimi olarak benimsememek qok etkili bir devrimcileEtirme tarzrnrn gereQidir. Bunu iliklerrne kadar yaEayamayanlar gafleti anlamazlaa gafilliQe kargr qrkamazlar. Gafil kimdir, bUyirk gafiller kimlerdir? Bel-
rafrndan, rsgalcrler tarafrndan y2ytlardan berrdir gaflet brr yagam brcrmi olarak egemen krhnmrg. Gafletrn gozir kordUr, kulagr saQrrdrr, ruhu duyarsrzdrr. Derin duyamaz, derin dusunemez, derrn goremez: gormek istemez de. Onun icrn diisrinur olamaz, sanatkar olamaz. Gafiller toplumundan biryirk sanatkar crkar mr? Qrkmaz tabii ki. Gafilden biryirk savaEqr hiq qrkmaz. Srz ne ihanetr esas aldrnrz, ne de
gafletr. Tam tersrne, toplumun
oz
krmlik degerlerrne, onun ulusal gercekliQine ilgi duydunrz. ona kurtulus Qansr vermek rstediniz. Ondan yana tavrr aldrnrz, tercih yaptrnrz. Genel doQrular boyle. Genel dogrultuya da boyle girdinrz. Peki neden bir harn kadar, bir gafil kadar, isgalcr kadar etkili olamryorsunuz? Bu soruya nasrl cevap vereceksiniz? Buna cevap vermeden once de sunu belirtelim: lqgalci iqgalcrdrr; istedigini yapar, yaEar, dirgi.rnr.lr ve yaptr-
rrr. Hain harndir; ihaneti
biiyUk ozgijrlUk savaqqrlarrnrn tarihidir, ama bu raQmen bu elegtiri yaprhyor. Bu durumunula gafilden ne farkrnrz var? En son yolladrgrm talimatta gu hususlar yazrlrydr: "Sizin yir' rirtti.rQiinuz savaqgrlrk, 6zellikle onun komuta di2eyieQer bu durumu aqamazsa, gafletle ihanetin srnrnna yakrndrr." Ve ben de buna alet olmayacagrm. Buna hoggori.rli.r bakmayacaQrm. Kendinizr aldatabilirsrn tz ama, beni aldatamazsrnrz. Sizin komutanlrk adrna, savasgrlrk adrna yaqadrklarrnrzr tasvip edemiyorum. Yani brr tecriibem var benrm de. Brr ihanete, gaflete karsr grkrq durumum var. Brr savaqcrlrk, mucadelecrIk durumum var. Sizinkrnr hoq kargrlamryorum.
Bana gore ryr
$imdi de gafillik ve gaflet nedir, gafil kimdir sorularrna yanrt vermek
"...Gatlet, ihaneti yiire$ine oturtma
Bu soruyu soruyorum size gimdi. PKK tarihi briyijk direnrgler tarihi,
dirgiini.rr,
de gafildir; o da gafletr kader olarak beller, ona inanrr, bir hayatr vardrr, ya$ar gider. Bir de bunlara kargrt olan yurtseverler cephesr, devrimciler cephesi, savaEcrlar cephesi, militanlar cephesi olarak tabir edebileceQimiz kutupta yer alanlara bakalrm. Az-qok her tilrlU rggalciye, istilacrya somurgeciye, emperyaliste kargrdrrlar. Bunlarrn her yaEar, yaEatrr. Gafil
savaQmryorsunuz.
Yagamrnrz bana hiq de cekici gelmiyor Kendinizr bana zorla mr kabul ettrreceksiniz? Ben duyarlr insanrm. Ruhumu srmdrye kadar her ti.rrlu ya bancrlrklardan, yasama elvermeyen her ti-rrlii seylerden arrndrrdrm. Yanr duyarlryrm, brlrnclryrm, tecrubelryrm. Fakat srzrnkr bana pek rc acrcr gelmryor. Qalrsryorsunuz, fedar gibrsrnrz, fedakarsrnrz, cesaretlrsrnrz: lakat tarzrnrz fazla sonuc alrcr degrl. Bunu her gun tekrarlryorum. Srmdrye kadar srzr tasrdrm, sorumluluklarrnrzr iistlendrm. Kesrnhkle srzden srkrldrgrmdan, brktrgrmdan dolayr s6ylemryorum ama, srzrn savas tarzrnrz bana basarmada, koparmada. sarsmada, velhasrl adrm adrm zaferr getrrmede pek yeterlr gelmryor. Ve rcrnde yenrlgr goruyorum. Brr de kendrnrzr bu savascrlrga rnandrrrp grtmrssrnrz. Yenrlgr, basarrsrzlrk ol-
dugu halde, "zafer
grzgrsrndeyrz"
deyrp kendinrzr kandrnyorsunuz. lsdusuyorsunrz dryorum. Partr rcrnde gaflet, partrnrn savas crzgrsrnde gaflet. partrnrn komuta crzgrsrnde gaflet... Tecrubeme dayanarak. dijsman,n bakmaya bile cesaret edemedrgr. onun korkmasrna, cekrnmesrne yol aqan brr hareketrn sorumlusu olarak diyorum ki, durumunuz zaferr getrrmeye yetmryor. Yetmedrgr grbr. gailet nedenryle brrcok degerrn kaybrna yol acabilrr. Ve rste buna yol acabrlecek partr rcrndekr krsrlrge, yasam tarzrna, komuta larzna ben onay vermem. GtrnlUk eleqtirilerrm bu temelde gelrsiyor. Size daha dncekr konusmalarrmrzda kabul gormeyen yasam tarzrnrn ne oldugunu, devrrmcr yasam tarzrnrn nasrl gelrsmesr gerektiQini aqtrk. Bu bir anlamda, partr rcrnde gelrgen ihanete ve gaflete tavrr aldrrmaktrr. Dahasr, brr tasfiyecrIQr yasayrp da farkrnda brle ol-
te burada gaflet durumuna
"...Ben insan giiciiniin kendi olumsuzluklannt yenmeye yetmeyeeefiini sanmtyorum. Ve yine bir kiEinin, diiEmanrn srnrrstz ve hakstz uygulamalartna karg bir Eey yapamayacagtna inanmtyorum. ihan etgi ki1ilikli ya7am, gatil kipilikli ya1am sizin yakanrut fena yakalamrs ye bunu bir ttirlii b t rakm
ty orru n u z, bt rakam t yorsu n u z.
Normal bir Sey de$il! Bu durumunuzun ola$an karptlanabilecek bir durum oldu$unu iddia ediyorcaruz eger, gerekgesini anlattn, biz de normal karptlayaltm..." tiirlU iEbirlikqilerine kargrdrrlar.
Ta-
mam karqryrz. $imdiye kadar da tartrqtrk, dUqtind i.ik, drgiitlendi k, eylem de yaptrk. Ama buna raQmen niye bir gafil kadal bir hain kadar, bir iggalci kadar etkili deQilsiniz? Neden daha etkin olarak kargr durmuyorsunu?
mayanlar var; kendini de koruyamryol iistelik savaqtrQrnr sanryor. Bir hiq yi.zUnden birqok deQerin imhasrna yol aQryor, hesap verme geregini bile duymuyor. Bu gafillik deQil de nedir? $imdi PKK'nin savag tarzrna ba-
Ey'urlgo2
L kahm. Bana bu igten anlamadrQrmr soyleyemezsiniz. Anlarrm, duyarrm ve tepkiliyim de, anrnda tepki goste-
ririm. Buti.rn bunlara dayanarak s6yliiyorum: Sizin yaqam tarzrnrz, savag larztntz d urumu k urtarmaz. Parti iqinde gaf leti yaEamak, parti
reket kabiliyetim srnrrlandrrrlmrq. Ben Don Kiqotluk yapamam ya! Elime krhg ahp hudr.rttan iqeri girsem, bu Don KiEotluk olur. iqlerim brraz daha farklr geliqtirilmek zorunda. Bir suikastqr da olamam, qiinkU bir halkrn umudu ba$lanmrq brze. Ona deQer
".,.Benim sizden tek farl<tm, cesaret, korku veya siiz giieiinii pratiSin emrine sokmamdtr. Ne dripri niiyorsam, pratifie yanattnn. Cesaretim var:s,a,
pratik politikaya diiniiEffiriirrtm. Korkum
varsa onu da pratifie diiniiptiiriiriim. Gece-giindtiz pratik. Ama sizinki 6yle degildir. D ii E ii n ti rsii n ii z y ap am azs r n ru. C esa retl e n i rs i n iz, prati$e ddkemezsiniz. Ya ucuz kahramanl* yaparilnn ya da korkarstnru ama tedbir almazstnrz. Bunlann hepsini sisfenili bir gekilde
ig
ige, bafilantrlanyla, sonuglanyla baflaytp giitiiremezsiniz. Biiyle yapamadt{tntz icin, komple politik kiErlift gtkmaz. Yannyamalak
kipililr
ise
politikada baparantaz..."
drsrnda yaqamaktan az tehlikeli degildir. "Partr rgindeyiz, savaQryoru,
zafer pek o kadar onemli degil, elbet bir gijn saglarrz" demek bUyi.ik bir gafillik, gaflet durumudur. Gi.inii kurtarabilirsrn bdlki, ama zaferi ke-
sinlestrrdin mi? Zaler iqin planrn, perspektifin, hazrrhgrn, orgtitlenmen, yolun-yontemin, tedbrrin tam yaprlmrq mr? Sizde brrakahm bu sorulara cevap vermeyi, bu sorularr sorma gereginr duyma bile yok. BugiinU kurtardrk ya, geker brr de sigarasrnr, yapar birkaq demagoji, sohbet;"oh bittibu iq" der. Ben, kendimi oyle sizin gibi kandrramam. Sen aptalrn teki olabilirsin. Sen zaten liimpenlikle baqlamrssrndrr, ltimpenlikle gotijrmek istiyorsun. Ben buna alet olmam. Yasam belki senin iqin haydan gelmis huya gider. Ben yagama baghyrm ve halen kopmamrqrm. Sen diigmandan habersiz olabilirsin. Ama diigman benim iqin iddia yi.iklUdiir, yaqamrmr savunmak durumundayrm. Bu sozlerin anlamr Eudur: Savagta
keyi gorUyorum coQunuun
vermek zorundayrm. Don Krsotca iglere grremem, girmem. Fakat yrne de saygr duyulmasr gereken bir tarzda yapryorum. $imdi buna nefes nefese mi dersiniz, bUtiin gijcU, olanagr seferber etme mr dersiniz, biitun yaEamr odak noktasr halrne getrrme mr dersiniz... Eskiden brr-ikr sigara rcerdim, buraya gelirken onu da brraktrm. Eskiden bir-iki kahveye giderdrm, lokantaya giderdim, baktrm onunla olmuyol onu da brraktrm. Yaqam duygularr biitlini.ryle bu rge adandr. Nefes ahp verme bile bu rs rqrndrr. Bizrmkilere bakryorum bu temelde, savagqrlrgr nasrl degerlendirryorlar, kendilerinr nasrl deQerlendrrryorlar! "Suqlu duruma diiqtuk, gafil duruma dirgtirk" dryorlar. Olmazl.
Gafletin ne kadar kotU oldugunu ortaya koyduk, ihanetle baglantrsrnr ortaya koyduk. Gaflet, ihaneti yirreQine olurlma igidir. Gaflet, cehennem azabt iqinde olan halkrn yaEamrna seyirci kalmak durumu-
ya duqman seni bastrrrr, yenilgiye uQ-
dur. Siz de biraz bdylesiniz. Dirgman
ratrr ya da sen bastrrrrstn, zafere gi-
ve hainler her Eeyi dayatryor, halk her tiirlii azabr yaEryor; siz bunun izerine sigara tuttijruyorsunua, ra-
dersin. Orta yolu var mrdrr savaErn? Gerqek savaEta oyun yoktur. Belki tiyatroda olabilir ama, gerqek savaqta ya sen onu vurursun ya da o seni. Arkadaqlarrmz genellikle savagr bir oyun durumuna getirmisler. TC ordan krlrg gakrrdatryor ikide bir, bizimkiler de. "biz buradayrz" dryor ve bu taraftan Eakrrdatryor. Bu bir tiyatro oyunu olabilir ama savaq olamaz.
Evet, bi.rtirn uyanlarrma ragmen partinin durumu budur. KtiqUmsemiyorum qabalarr, qabalarrnrzr. Bunlara raQmen tiyatroluk durumlar soz konusu. Bu gafillik degil de nedir? Brraksak kendi haline, yrllar gegecek, yerinden krprrdanma gereQi bile duymayacak. Ustelik elinde silah da var. Don Kiqot bile yel deQirmenine b6yle saldrrmryordu, biraz daha ciddiydi. Evet, Don Kigot'a saygr duyuyorum. O elinde krhg yel deQirmenine saldrrrrken en azrndan ciddi savaqtrQrnr sanryordu. Bizimkilerde o ciddiyet bile yok. Neden iyi ordu kuramryorsunuz, iyi savaq planrnrz yok? Don Kigot ortagaQda bir qdvalyeydi. Yeni qaQa yenildi, fakat romanlara konu oldu. Bizimkiler acaba ondan daha mrfarkhlar? MitthiE eleEtirilerim, uyarrlarrm oldu. Ve halen de bir gey yok. Yani, yaptrQrnrzr srradan bir savaqrm olarak gdriiyorum. Ben yaptrklarrmla bcibUrlenmiyorum. Namusu biraz kurtardrQrma inanryorum. Veya kurtarmaya qahqtrgrmr sanryorum. Elimden gelen budur diyorum. Fazla mevzilerim yok veya ha-
hatsrnrz. Bu gafillik degil de nedir? Madem devrimciysentz, halkrn devrimci onderleriyseniz, onun hangi derdine qare buldunuz? EEitrmi, orgirtlemesi yok, propagandasr yok, savaqtrrrlmasr yok, ordusunu kurma yok, ordusunu savaEtrrma yok. Oyleyse siz neyin devrimcrsisiniz? EQer, "ben memur olmak istiyorum" diyorsanrz, memur haindir, memur iqbirlikqidir ve sizin tutturdugunuz birrokrathk orada geqerlidir. Bu tavrr PKK'de gegerli olabilir mi? Yine her Eeyi oluruna brrakarak "PKK'de yaQanm" demek gafillik olur. Eger parti iqinde, ordulagmada siz bu ka dar zayi kahyorsanrz bunun nedeni qok aqrk; ihanetle, gafletle baQrvardrr. Gorevleri gormede zayrt, ele almada zayi, sonuca baQlamada zayrfsan sen gafilsin. Ne diye beni uQraqtrrryorsun? "OnderliQe baQhyrm, qizgiye baQhyrm" diyorsun. Eger serseri deQilsen, baglrlrk boyle mi olur? Bakrn, ben olirmi.i de kabul etmem. Yani dnderliQe baQh olmak,
oyle ucuz olmek degildir.
bugunlr degil, gelecegi de kurtardrm" diyebilecek durumda deQildir. Taktik kademesr bile iqleri bu saglamhkta ele almryor. Ele alsa mi.rthig olur. Bdyle ele alsa, brraka[m komutanhQr, general olur. Yani biitiin rglere hirkmeden kiqi general olur. Fakat adam bir mangayr brle yonetemeyecek durumdadrr, alay komutanlrQr rstiyor. Bu, bizim ilkel milliyetqilerin devlet baqkanhgrna 6zenmelerine benziyor brraz da. Bir kader midir peki gafletryaqannk? Baqka bir yaqam biqimi dQiintrlemez mi? Baqka bir galrgma tarzr, savaq tarzr hiq mi miimkiin deQil? Bakrn tarihe, bi.rtirn halklarrn onderlerrnrn yaEamrna, tulkularrna, planperspektiflerine, tedbrrlerine bakrn; bir de diismanrnrza bakrn. Girnliik olarak iElerrni nasrl bagarryorlar. Plan, drsiplin, yijrutme rglerine bakrn... Haine bakrn. Hain kendini nasrl yaqatryor? Hatta gafile bakrn. Koylir kurnazhQrnr, kiicUk-burjwa kurnazhgrnr nasrl kurlarmaya qalrqryor? Devrimcilik aptallrk mrdrr? Bu tehli-
Yaqama
baQhhktrr, oliime deQil. Ve bu da baqarrdan geQer. Bi.rtiln komuta kadememize bakahm. Kendi haline brrakrlsa hepsinin bagrna gelecek olan, klasik tarihrmizde yaqadr$rmrz, her tlir direnmenin baqrna gelenin aynrsrdrr. Hiqbirisi 6rgi..rtijn genelrni, bi.rti.in stratejik-taktik gereklerini de goz dnUne getirerek, "ben sadece
yaEa-
mrnda. Bana anormal geliyor. Kendrme bakryorum. Ben kendrmden mi gijphe edeyim, sizden mi? Ben varrm diyorum, olmedrm, brr qeyler yapmrErm diyorum. Peki ya siz? Srradan bir halk uyesi misiniz, srradan savaEqr mrslnrz, yoksa militan mtsrnrz, komutan mrsrnrz? lnsant dusundtrrijyor durumunuz. Hainlige, gaf lete bulagmrs gibr gdrijnuyorsunuz. Kendinrzi netlegtirmemissrniz. Ozellikle devrimci saflarda, parti saflarrnda, ordu sallarrnda iqler nasrl olur. ige nasrl hakim olunur, bilemiyorsunu. Kendrni belirlemig, kararlastrrmrg, tam yi)rutme gUcir haline getirmis olmak gerekiyor. Peki siz 6yle misiniz? Oyle deQilseniz ya neye yararsrnrz? lhanet bu kadar bijyiik ve kapsamlr, gaflet bu kadar qekilmez brr durum. Pekisenrn devrimciliQin, komutanhQrn nasrl? O da qekilmez bir durumda.
s""*oo") layabilirsiniz. lhanetle, gafletle ve de dligmanla savaqmak, ozde ve biqimde bir militan qizgiye gelmekle, militan yaqama gelmekle miimkUndiir. Ofkelerinize bakryorum, ttrtkulannr-
za bakryorum, mimiklerrnize
kryorum, qok zavalh gori.iyorum. Her
konugmanrz beni 6fkelendiriyor. Yi.irtiyUqUnirz bile dogru-diirt.lst degil. Bunlan sdylerken, biqime onem verin demiyorum. Gergekligi anlamanrz iqin soylUyorum. Bu kadar savagcl var. Orada her giJn savaqrhyor. Yeterli gormuyorum. Benim kendi olqirlerim var. Bunlar da dUqmana karqr ayakta kalabilmig ve yenilmemiq olqUlerdir. Halk iqin bunlarr esas almak zorundayrm. Qi.rnkit halk kuru gi.irtrltiryir sevmez. Sizr deQil, beni esas ahyor. Bizler milyonlara gafilce yaklagamayrz. Biz harnlerin yolunu sonuna kadar kapatmanrn hareketiyiz. DUsmanrn da her ttirli.r rggaline gUcumizun sonuna kadar karqr koymanrn hareketiyiz. Ve bu da aynr zamanda kendi insanr, ulusal, toplumsal krmliQine baQlr olmanrn, ona tekrar donmenin, onu oz[imsemenin, onu ozgirrlestrrmenin yoludur. Bu yolun hareketryrz biz. Boyle karqr koyma hareketi kadar, boyle ydnelme, benimseme, ozitmseme ve amansrz yiJr[rmenin, savaEmanrn hareketiyiz. EQer qimdiye kadar anlamadrysanrz, size cok aqrk anlatayrm. DeQrl karqr koyacagrnrz degerlerin etkisi altrnda kalma ve onlarr yaqama; tam tersine nefret etme, iQrenme, frrsat buldunLz mu canrna okuma ve oz deQerlerinize ddnme, benrmseme, sevme, sayma, yijceltme, kurtarma, ozgirrleqtrrme olmalrdrr; bunun icin amansrz savaq olmahdrr. Bu yaEam tarzrnrn anlaqrlmayacak hiqbrr yanr yoktur. Anlagrlmrs ve karar krlrnmrssa frrtrnalasmamak tctn, elini attrQr her gorevi koparmamak iqrn hrgbrr neden de yok. Gafleti tam yrkttnrz mr, rhanetin bi.itiin dolaylr etkileriyle baQlarrnrzr kestiniz mi? Dirg-
Bunu size anlatntaS,a galryryortrm..." "Savaqmaya geld
rk. ord
ulagmaya
"Babam buyiiktUr ben de buyi.rQilm, aqiretim buyirkttrr ben de o oranda buytigUm" demek biryi.ik bir aldatmaca deQil midir? Bir geyin adrnr kendinize takmak, oyle olduQunLz anlamrna gelmez. O tarihi kahramanlara benzemek iqin gi.iqsi.rzsunt2. Tarihi kahramanlarrn ad rnr kendrnize yakrgtrrryorsunuz. Bu da adrna layrk olunmazsa bir gaflet durumudur. "Ben PKK'ye geldrm, PKK'li oldum, her Eey bitti" dryorsunu. Biz bile hala PKK'nin nereden baqlayrp nerede tamamlanmasr gerektigini kestirememiqiz. Siz nasrl brr gilnde PKK'li oldunuz? Biz kendimrze daha tam PKK'liyiz diyemiyorrz. Siz bu igi nasrl hallettiniz? Dedim ya, adrnr kendisine yakrqtrrmrq, kendisini de oyle sanryor. Yani isimlere, laflara bakarak oz tamamlanmaz. Bunu sanmak gaflettlr ve bu sizde yaygrndrr. Aqrlmasr gerekir. Bakrn, kijqiik qocuklar deQilsiniz, biiyiimUqsUntz. Oyle fazla da yrpranmamrEsrnrz, biraz enerjiniz de var. Beyin ve bilek girciinizli qahgtrrrrsanrz bence burada aldrklarrnrzla ozi.r de tamamqarprtmamalrsrnrz.
mana ofkenrz biiyiik mi.i? Degerlerr benimseme yi.iksek mi? ihanete lanet edin, gaflete lanet edin. O zaman baqarrrsrnrz. Baqarmamak rqrn bir neden var mr? Bir diQer goreviniz de aldanmamak ve aldatmamaktrr. Qizgi adamr olmak demek, parti adamr olmak demek, hareket adamr olmak demek temel doQrular dahilinde sapasaQlam yirrUmek demektir ayil zamanda. En azrndan hainlerin tutkularr kadar tutkularrnrz olmah, en aztndan gafillerin yaQama dtiEkirnli.igir kadar sizin 6zgUr yaEama di4kirn-
lugiinirz olmah. Onlarrn
ve bagarrrlar.
ba-
"...Llnutmaytn, yenilmiE olandan, yenilmezlige yol agan kipilik burada !'aratilmaya gah1tlryor. Bu farkr unutma!'ut. Bu farkt unutmaytn ki, kendimizi aldatmayaltm. Yenilen ki1ilik vardr, fakat yeniden yaratilmak iein firsat da yakalanmrgfrr. O zaman krymetini bilelim.
geldik" diyorsanrz, bu sdzlerle alay etmemelisinrz ve onderlik gerqeQini
zaferden bagka, baqarr adrmlarrnr atmaktan baqka bir gey dUgi.jnmezler, yapmazlar, bu temelde yiirirrler
kurnazhQr
diyorw. Ozgiir yaqamrn yolu, dirqmanlanna kargr olduQu kadar dostlarrna kad.gr kurnazhQrnrz olmah
nasrl davranrlmasr gerektigini de bilmek, onunla da yetinmemek, srnrrsrz
bir yaratma pratigi iqinde olmak ve zaleri zorlayan bir qahqma tarzrnrn sahibi olmaktan geqer. Bizim tarzrmrz budur. Baqaran tarz budur. Sizin
de tek seqeneQiniz, olmazsa olmaz kabilinde tek seqeneginiz, yagam larznrz, savaEma larzrntz, kazanma
larzrnrz budur. Biitiin qalrgmalarrnrza, butirn miicadelenize bu tarzr egemen krhn, goreceksiniz baqarr kesindir. Ve bu yolun yolcularr da
Gaflet ve ihanetin her ttirliistinii bilince gtkaralmt ve mahkum edelim! Onemli olan biitiin anlatrmlarrn krsiye indirgenmesidir. Kirrdistan dakr ihanet ve gaflet l2erine baz ornekleri ve ipuqlarrnr, kendinize uygulamanrz rcin veriyorum. Bu onemlr. Degerlendirmelere yizeysel yaklasmayrn. Sanryorum siz deQerlendirmeleri kigiliQrnize uygulamada oldukqa sorumsuz ve "bana ne" havasr iqindesiniz. Oyle olmuyorl Dusmanrn hiqbir gerekge ile haklr gosterilmemesi, bagarr sansr verrlmemesi gereken her turlu uygulamalarr karsrsrnda yenrk olma durumunu
yaQryorsunu. lqte ben bunun
ne-
denlerinr acrklamaya qalrsryorum. Dijsmanrn tahrrp ettrgr, aslrnda brr kdleden daha onur krrrcr veya paramparqa olmug, sefil. kendr basrna bela olmug brr krsrlik orlamrnda ancak bu soz konusu olabiirr, Ve bu ortamdan da biz sorumluyiz. Bunu anlayacaQrz. Bu kadar ders drnleyeceksiniz, gittigrniz sahalarda dusmanr srnrrlr da olsa durdurma gucunii gosteremeyeceksinrz... Bunun gafletle, ihanetle iligkisini brraz koymaya galrstrk. Tabii yalnrz bununla rzah edilemez. Ama yine etkrlerr var-
drr. Di.rqman bu kadar
vuruyor.
bu kadar zorlu calrsryor. hain bu kadar sonuq alryor. gaflet ijlkede bu kadar yaQryor hrc umrunLzda bile deQil. Bu olmaz' Eqer gercekten samimryseniz, pratrk yaSam btraz farklr gelrsmelr. farklr dUgman
geliqmek zorundadrr. Benim qevremde bu kadar uka' lanrn gelismesrne sasrrryorum. Brz bunu cok yadrrgryoruz. Brz kucuk brr grup iken. benrm yanrmda yetrsen arkadaqlar qok saygrlrydrlar. qok saygrdeQerdrler. $rmdrkrlerde ukalahk yanr epey geliskindrr. Anlam veremiyorum. Kendilerrni bir Eey mr sanryorlar? Ama insan dUgmana karqr ne yaptrQrna, ne bagardrQrna bakarak kendine bir anlam verir. Bu qok aqrk, tartrgmak bile gereksrz. Savaq meydanlanna ineceksin. eline imkan, frrsat verilecek ve sen kullanmayacaksrn veya en koti.i tarzda
kullanacaksrnl
Bu mantrklr
deQil.
Bunu normal kabul eden kiqryi biz kabul etmeyiz. Kimse kendini bu biqimde bize dayatmamalrdrr. Ben insan guciinijn kendi olumsrzluklarrnr yenmeye yetmeyecegrnr sanmryorum. Ve yine bir kisinin, duEmanrn srnrrsrz ve haksrz uygulamalarrna karqr bir $ey yapamayacaQrna inanmryorum. lhanetqi kiEilikli yaSam, gafil kiEilikli yaEam sizin yakanrzr fena yakalamrE ve bunu bir tiirlU brrakmryorsuntlz, brrakamryorsunuz. Normal bir gey deQil! Bu durumunuun ola$an karqrlanabilecek bir durum olduQunu iddia ediyorsanrz eger, gerekqesini anlatrn, biz de normal kargrlayahm.
Qok hayati, insanr problemlerimiz var. Size hiq olmazsa kendi temel sorunlarrnrzr anlama
trrsatrnr
sunmak istiyorum. Ben size, kendinizi yere atrn demedim. Bunu biz sdylemedik. Bizim qabalarrmrzrn tiimir bu dliimctil gidiqe, qerefsizliQe dur demek iqindir. MUmki..inse, bagr-
nrzr biaz dik tutmayr
saQlaya-
bilmektir. $imdi siz bunun anlamrnr bile doQru kavramadan ve hiq oralr oimadan yaqarsanrz olmaz. Eskiden daha qok yanhglar egemen olduQu iqin en kotlrsi.r oldu. Brraksak, qoQu
bunu omijrboyu yaEar, Yagatrr. Ben sizin bu 6zelliklerinrze alet olmam. Siz kendr insani davanrzr ifade edip de bir qey diyemryorsunuz. Mirthtg sorunlanntz var, borglartntz var, kendr insanlrgrntzt kurtarmantz tgin nefes bile alamayacak btr durumdastnrz. Aldanmayrn! Bazrlarr gidiyorlar; bijtirn yaptrkla-
rr, Kijrdistan'rn stktgmts yagam koqullarrnda PKK saflarrnda biraz nefes almak oluyor. PKK bu mudur? Biz PKK'yi boyle mr yaqrYoruz? Drl-
leri yoktu, dil verdik. Biraz
krgr-
liklerrni kwvetlendirdik. Srmdr kendilerinr yasatmaya qalrsryorlar. Es-
kiden bir yiQitlik meselesr vardr. Gerqekten halklar daha klan-kabrle halrndeyken brle yrgrtlrge yirksek deQer verirlerdi. Bizde yigrtlrk duygusu o kadar olduriilmtis ve namus' srzluk duygusu o kadar gelrstirrlmrs kr, brr an bile olsa esef etmemek, lanet etmemek miimkiin degrl. insanlar yigii olmastnt brlmelr. Bunlart zorbela tutuyorum. Sanki benrm hattrrm rcin devrim yaprlryor! Biraz geref inrz, onurunuz varsa, caltsmaYla bunu rspatlamak zorundastntz. Bunun benimle alakasr yok. Namussrzlugu yrkmantz rqrn soylityorum. Rezil du-
tas soguk su tqryor. Bu adamdan ne anlarsrn? Bu adam komutan olsa, onder olsa kag Para eder! Bu anlattrgrm hususlar, butun bunlara aoklrk getirmek rqrndir. Hayatrnrzr rlgrlendrrrr, rlrklerinrze kadar srzr rlgtlendrrtr.
Burada brrtncr adam, tktnct adam olmak isteyenler de crktr. Guya ben
engel olmugum! Hrg' olmazsa
brr
corbayr kurtaracak caba sahlbr olsalardr, yrne brr Eey demezdrk' Hrrsrz, sefil, lanetlr brr olusumun urunlerr... Ve gozijmuijn rcrne baka baka bu tutumr.r sijrdi-rrtryorlar. Fakat kolektrf cabaya gelme, orgute gelme yok. Yrne de bunlara sabrrla katlandrk.
Fakat sanmryorum srz kdklij rhanetr. gafletr yasayaslnrz ve bundan da brr crkarrntz olsun. Buna ragmen kudretlr brr krmlrk savascrsr. ozgurlijk savagqrst olmantz da soz konusu degrl. Mevcut durumunuz, krstltgrnrz ara tabakantn durumunu arzeder. Bazrlarrnrz bu kucuk-burluvazrnin, ara tabakantn srnrf rntihar rnr gerqek-
de vricut bulmasr gerektyor. Olu qizgrden, sijrekI dusman karstsrnda gerileyen qrzgrden, onun ktqrlrgtnden artrk uzaklagmantz lazrm. Brr donemrn buyirk ihanetine oYnayan, kaqrsrna, tesltmiyettne, lasfryeoligrne va tam yenilgrsine yatanlar eger tesadufen ortamt uygun bulup. frrsattan rstrfade ederek yurtsever kesrlrrlerse ve hatta ellerrne gucolanak gecerse durum ne olur? Ne yazrk kr, su anda KUrdrstan'da boyle pusuda bekleyenler cok. Her seyrni satan, yentlen, teslrm olanlar. buyijk drrenrsctlerrn, sehrtlerrn kanr uzertnde yukselmeye calrsryorlar. Frrsat kolluyorlar. frrsat bulduklarrnda cok yaman yasadrklartnr, yaman savaEtrklarrnr yutturmaya calrsryorlar. Ne-
drr bu Avrupa'da Pusuda
Yatanlar,
nedrr bu Guney Kirrdrstan'da pusu-
da yatanlar? Srmdr bunlarrn tekrar basrnr uatmasr nedrr? Ve bunlar srze ragmen hakrm olurlarsa, cok yazrk olur. Bunda stztn sorumlulugunuz nedrr? Bunu engelleyememedrr! Bunlara gun dogmasrnt 6n-
srzrn hrqbir qeyinrz olmaz, adrntzla brle dalga geqeriz" diye dayatryorlar. Bunu nastl kabul edersiniz? "Buna karqr grkmaya vartz" demekle olmaz. Brrrlerr sana brqagr dayayrp ateEin altrna almrqsa, sana vuruyorsa; sen kendrne bakrp, "boyle degilim" demekle yetinemezsin. Sen bi.rtiln olup bitenlere lafla karqrlrk vermek isti-
yorsun. iqte OzgiirlUk Yolu mu dryelrm, Barzani'Talabanr yolu mu diyelrm ve b6ylelerr qoktur. Ateg altrnda rken. "demokrasr ne iyrsrn, ne guzelsrn, ne dostsun" dryorlar. Artrk bunlara ne diyelrm; gafil mr diyelim' harn mi dryelim? Aslrnda qogunuz un durumu da boyledrr. Saplanmtqstnrz bir kere. Brr-ikr kelimeyle soziimona aldatacaksrnrzl YaqadrQrnrz pratik polrtikacrlrk bu anlamdadrr. Boyle koyun gibi uzat basrnr, kessin! iste bu beni tatmin etmryor. Size karsr sorumlulugum var. Boyleyseniz adrm atmaytn bu meydana. BdYleysenrz ne diye buraya geldinrz? Diismanrma karsr, en azrndan varltk savaslnr sijrdijrmek zorundayrm. Bi-
vardrr.
Bu sahadan brrcok insan gbnderdrk. Basaracaklartna tnanmtsttk. $imdr kendrme de biraz ktzrYorum. Durmadan kendrlerrni de, bizr de aldatryorlar. insan brr serel sozu vertnce, bari sonunu getrrir. Buradaki zamanrn brr anlamr vardrr, soYlenen sozlerin brr anlamr vardrr. Kendinrzi brraz rqlere dogru verin. Gider, ellerrniz-ayaklartntz btrbirine dolasrrsa, kendinrzr olume yatrrtrsantz, burada sorumluluktan bahsedrlebrlir mi? Brr de yasam sevdalarrndan bahsedilir, kim saygr gdsterir bunla' r,a? BOylesine btr yaQamrn iginde saygr var mr ki!
BiitUn bunlar asltnda bizrm vermek istedrklerimizin ozLldirr. Fakat kendrne her turlii saygrsrzlrgr yakrs-
daha degisrktrr. Br[yorum, mrnrzrn onijne koyduQumLz
YaEa-
geYler
zot. Fakat eger insan amaclnln buyUkliiQi.tnir esas almtgsa, ijstesinden gelinemeyecek hiqbir seY Yok-
tur. Bu gercegi deQerlendirmelerimizde gormek mijmkUndiir. PKK, derinliQi olan brr harekettir, buyiiklu$ii olan bir harekettrr. Sadece bilimsel deQil, aynr zamanda ulusaldrr. .EQer samimiyseniz, partiye, Parti Onderligi'ne, qehitlere, direnigqrlere s6z vermeyin; 6nce kendinize soz verin. Siz yaqamr qok yanlrg ele almrqsrnrz. Yci,nelimleri, tutkularr, eQilimleri qok yanlrg ele altyorsunrz. Sizi doQrultu adamr yapmaya qahqryorrz. Fa-
kat bunu anlamryorsunrz. Qok qabuk diiqiryorsunuz, olebiliyorsunLz' Ashnda tuttuQunuzu koparmaltsrntz. Siz ise tam tersine, var olan {ggederi de qarqur ediyorsunuz. Oyleleri var ki, yetersizlikleriyle yoldaqlarrntn gahadetine yol aqryor; izerine bir
lestirebrlryor. Bunu gerceklestrrmek rqin heprniz kendrnrze btr sans vertn.
Biz, buna her titrlir olanagr
su-
nuyoruz. Sadece stzden tstedtgtmrz brraz cabadrr. lcrnizdekilerr tek tek anlayacak, okuyacak durumda degrlim. Adam olma sozunu herhalde
kendinize veriyorsunuz. Girciiniz yok mu? Yoksa bagka ne yaPalrm? Di.rsmana hakim olanrryorsunr.z, hrc olmazsa kendinize hakrm olun. "Benden bir sey grkabilir" imajrnr biraz yaratrn. Ve brraz yitkselrn.
Benim dedrklerrm ryi nrYetrntze, cesaretinize yonelrk degrldrr. Ben farklr brr durumdan bahsedryorum. Onderlik ozelliklerrnrn ozUnden bahsediyorum. Qizgi adamr kryamet de kopsa, yine tstn basrnda Yuri.ir. Boyle bir guce erigmeyr, asil PKK'lrlegme olarak degerlendiri17orum. Geqmigte bagarrlamayanrn bagarrlmasr gerektiQini soyli-ryorum. Yagamr rstenildiQi gibi planlayabilirsiniz, istenildi$i gibi pratik adrmlarr da atabilirsiniz. Nerede uyguh.ryorsanv, ota' da uygulayrn. Yalnrz uclz brr emirle sizr yijrtrtmek durumunda da deQiliz. Dogrultuyu tutturan adamtn oyle kolay alt edilemeyeceQi aqrktrr. Eger boyleyseniz, bu qergevede biraz kararhysantz, ozliryseniz birqok qeyi
kurtarabilirsiniz. Bu temelde bazr geligmelerin saQlanmast gerekiyor. Bazrlarrnrzrn, yavaE yavag bu temel-
leyemedrnrz. Sizin sorumluluguntz rste burada cok bityitktur, yakrcrdrr. Su anda bu tehlike cok somrittur. Bu hainlerr, maskelr harnlerr. gafillerr tasfrye etmek, esas duEmana karqr savaq kadar onemlrdir. Bunlar crddi sorunlardrr. Fakat srzler bu bliyirk sorunlara ne kadar kafa yoruyorsunuz? Bu biryuk degerler izerrne boyle affedrlemez, kabul edile mez yaklasrmlar var. O zaman ntYe kuci.rk duruyorsunu? Bijttin bunlar gercek iken, sizin bijyitk oynamamanrz, bUyirk qaba sahibr olmamantz kabul edilebilrr mi? Bunu kendrnize yedrrebilrr misrniz? Bi.rtiin bunlara ve yaqanan zcrluklara ragmen, yrne "yapabrltrtz", '!a rrz" diyorsunw. Yuzlerce kisi boyle ayaga kalktr. En az diisman kadar, kendi haklartmtzt korumantn savaEt rcinde olacaQrntzr kabul edersiniz. Bu gi.rctr g6stertn. Bu mirtevazi bir istektir. Altrndan kalkrlamaz qeyleri size dayatan yoktur. Benim istediQim, dUgmantn kargtstnda, hainin ve gafilin karqrsrnda varltQtntztn olmasrdrr. Bunu istemek fazla mr, brr zorlama mr? Bu benim hatrrrm iqin, babamrn qiftliQine qiftlik katmak iqin deQildir. O zaman gereken yaprlmalrdrr. DoQrusu da budur. Gereken yaprlmah ve herkes boyunun olgitsiinir almahdrr. $u anda bagbakanrn drle getirdiQi iddia qu: "Siz hiqsiniz,
yenr brr doneme, sankr higbrr geY olmamrq gibr, hatta mijkemmel savasmrslar gibi geliP senin 6nijne gecmek istiyorlar. Siz buna ne anlam verirsinrz? Yakrcr sorun bu ve bunlar simdr dnumi.rze gegmek rstiyorlar. Bildiginrz grbr zrndanda her seye "evet" dedrler. Ve kendtlertnr sizden daha akrlh santyorlar. Srz drrenrsr yasarken, teslrm olanlara ne dryeceksrntz? Daglarda ac-susuz yasadrk ve bu gtrnlere geldrk. Oysa onlar Avrupa'da super yasadrlar. Sr-
rumdastntz, felaket bir durumu Yaslyorsunuz. Benrmle ne alakantz varl Ben de rnadrna kendimr kurtarmak istiyorum. Bi.ltirn yaptrgtm.vicdantma karst hesabtmr brraz iyr verebil' mektir. Fakat adam olmayanlar da
trranlar, her tiirlU sahte anlayrs icrnde y(zenler, avunanlar. avutanlar qoktur. Biz, bu bataga bu kadar girmeye, bu soysLzlugu bu kadar asmaya karsr bUyirk brr hesaP sorma hareketryrz. Bu anlayrq sizde ne kadar gelrqmis? Neyle Lzlasttgtntztn farkrnda mtstntz? Kotirli.rkle, her ttrrlii olumsuzlukla yan yana, koYun koyuna oldugunr.zu fark ediyor musunu? Bir mijmin bile kendrni her giin temiz tutmaya caltsrr. Kendi kurallarr iqinde yapryor bunu. Siz de dzgucu gostereceksrnrz. Bu bir yasam tarzrdrr, g6rev de degrl. Gdrev biraz
Manevi kwvetim. insanlar, qok y6nlij qabalarryla kendilerrni yaQatmasrnr bilmeliler, becermeliler. Ben bu felsefeye baQhyrm. Kolektivizm bence Eudur: DoQru yolda herkesin rnisiyatifiyle, gerqek, ozli.i, yarattcr emeQiyle baqarr tarztnda yUri.imesidir. Biz, insanlarla boyle yijrirriz. insan soz verdi mi, onu yapmahdrr. Soyleyelim:Bir donemrn tam hainr, tam kaqkrnr, ijlkeye di.igman, halka diigman, olanlartn eliyle devlet ve hiikiimet kurulursa, bu ne olur, ne anlama gelir? $imdi en canaltct sorun budur. Halkrna ve onun ktmliQine kastedenler eliyle bunlar olmugsa, bu bilmeceyr qozmelisinrz. Avrupa'da b6yleleri Pusuda beklryor. Brr donemi ybdeyA rhanetle, kacrqla, teslim olmayla, boYun egmeyle, yalvarmayla kapatanlar yep-
Iryorsunuz, ben bunun rcrn yastyorum. Sanrrtm buyuk bir ktsmtnrz dogru laf krsmtnt almaya geldr, algrlamaya geldi. Benrm acrmdan bilyuk
doQrular soz dizeyrnde coktan asrlmrg. Biraz pratik polrtrkayr yonlendirmesek rgler tehIkeye grrer. Buna kargr koyacak bir merkezimiz var mr? Oyle olsaydr boyle sorunlarrmrz olmazdr. Sizin de isrntz zor, bunu brliyorum. Diizen qok kotir itzerinize gelmek istiyor. Dijsmanrn cok drkkatrnr cektinrz. Gencecik gocuklar, anlamadrlar. $imdi de aynr endise var. Hangisine, ne gorev verelrm? Ne edelim ki. bari canlartnr korusunlar? iki laf etmesin, ama canrnr korusun. Bana cantnt korumalarr da yeterlidir Bunu da beceremiyorlar. Brrcok olanak vermigim; silah-6rgUt, legal-illegal faaliyet, krrqehir faaliyeti... Yanlrg bir biqimde qalrgacaklar; orada, burada hiqbir geyr tam kullanamadan imha olacak-
lar! Qok kotir! Bu bizi
dilgiindi..irU-
yor. Kontr-gerilla gok kurnaz, stzdtrmaya gidiyor, krrsal alana gidiyor ve birqok yurtseveri katlediyor. Ben olmzvsam, birliklerimrz bu hileyi sezemeyecekler ve imha olacaklar. Ondan sonra, "Biji Serok APO!" diyecekler. Boyle olmaz ki! DoQru deQil bunlar. Ben de ayakta kalmaya galrEan bir savaggryrm. $imdi QoQu bana dayanarak yaqamak istiyor.
garalarr ve her seylerr tamam Ya' qadrlar. Biz o zaman bu bilmeceYt nasrl cozecegtz? Bunun rctn ofkenrz neden buyUk degrl? Neden stYasete donUsmiryor? Bu rhanel degrl mr? Girney Kurdrstan Parcasrnda da bu yaprldr. Ve bilrniyor kactrlar. srmdr diisman ehyle saldrrmak rcrn geldrler. Sozijmona Kiirt partisr degrl mr bunlar? Girya Kurt gercegrnr kabul ediyorlar. Di.jsman elryle boyle oyunlar kurulmak tstentyor. Titrk egemenlerr dokuz yirzyrl once ne yapttysa' bu gafrl ve harnler sayesrnde yaptr. o sahtekarlar sayesrr:de yaPtr. Biitiin bunlar uzerrnde dusunulmelrdtr. Bunlar kardes grbrler. Demrrel, "Talabanr kardesrm" dedr, Barzani rse, zaten asrln bastndan berr hizmetlerrnde. Celrskrlerr oyle fazla crddr degrldir. Goriismelere grdebrlirler. Ama dtrenrsctler ne yapacak? Dirsmandrr. haindrr ve kendrne gore planlayarak her turlii qeyr yapar. Senin varlrgtn onun olumiidijr. Kendrnrzr yasatabilecek misiniz? Yanrlmayalrm. Bir sey krzmayla, 6fkeyle yenrlmez. Eskrden ben de oyleydrm. Yrllar once, yanr l9B2 yrlrnda Pratrk y6netim brr hazrrlrkla brrlrkte KDP'ye kargr otaya gitti. Sorumlu arkadasrmrz fedakar, deQerli brr yoldastr: Mehmet KARASUNGUR'du. Bir tabanca hediye etmislerdi sanlyorLrm. Mrsafir ediyorlar. Goritqmusler ve onlarr atlatmrglardr. Aslrnda ben de g6ri.rstiim. GoriJgmek ayrp degrl, fakat ihtryatlrydrm. Daha sonra onlar da geldiler, ben de gittim. Bu ononbes defa tekrarlandr, fakat tedbirr elden hig brrakmadrm. Ve her gorijqmem belli bir pratrk kazanrmla baglantrlrydr. Tabii arkadaglar bu bakrg acrsrnr uygulayamadrlar. Yizde y(z dostluQa evet ama, bununla pratik kazanrlmryor. Dostluk adrna her qeyin ellerinden gittiQini daha sonra fark ettiler. Dr. $ivanlar nasrl katledildi? Diigman i2erlerinde plan kurarken, onlar Barzani'yi sultanlar gibi goklere grkardrlar. "Kartaldrr", qudur-budur dediler. Ama kurguna dizildiler. Gaflet bizimkileri de b6yle goti..rri.ryordu az kalsrn. Ben zorla, hem de baQrrarak-qaQrrarak qek' mezsem, Barzani hePsini gotUre' cekti. Zorlanan arkadaglarrmrz 6f keleniyorlardr; "iyi yaqryorduk, ashnda anlaqabilirdik, niye boyle zorlama yaptyorsun!" Evet, KDP'liler uzun vadeli diiQiiniirler, yaparlar. Fakat bizim en iyi bildiklerimizin, komtrta kademe-
sindekilerin bile durumu kurtarmak-
baqaramaz.
qryortrz.
tan baqka endigeleri yok. Ben de ahrm-qahrm bir politikacr degilim, fakat ihtiyathyrm. Mevzimi kolay terk etmem. Onlar beni kendiegemenlik sahalanna qekmeyi qok istediler, kolay aldanmam! Oranrn egemenlrk kavramrnr da habire daraltryonz. On-onbeg yrldrr dugiindiim, hatta 197S'ten itibaren sayarsak onyedi yrldrr bunlara karqr durugum, davranrqrm nasrl olmah diye diiEtlndiim. Bu lafla olmlryor. Onyedi yrldrr bunlara karqr bir dUgUnce var, bir tedbir var. Pratik de bununla baQlantr[drr. Avrupa'ya gittiler, ama devekuEu gibiydiler; kafasr yerde, govdesini herkes g6rUyor. Ama biz o zaman tehlikeyi gordUk ve ona g6re tedbir aldrk. Bu ddleklik de deQildir. Benim
iqin halen "korktu" diyorlar.
Tabii
korkmasaydrk, endigelenmeseydik bu iqi yaratamazdrk. Demek ki sizrn korkunu da yanhE, cesaretiniz de yanlrq. Cesareti doQrultursanrz, korkunrzu da politikleqtirirseniz benden qok iyisini baEarabilirsiniz, bagarr qansrnz olur. Benim sizden tek farkrm, cesaret, korku veya sdz giiciinU pratrQin emrine sokmamdrr. Ne drigiin[yorsam, pratiQe yansrtrrrm. Cesaretim varsa, pratik politikaya ddniiqtUri.rriim. Korkum varsa onu da pratiQe ddniiqtUrirriim. Gece-gi.indi.iz pratik. Ama sizinki oyle degildir. DtigUntirsUniz yapamazsrnrz. Cesaretlenirsiniz, pratiQe ddkemezsiniz. Ya uctz kahramanhk yaparsrnz ya da korkarsrnrz ama tedbir almazsrnrz. Bunlarrn
hepsini sistemli bir gekilde iq
ige,
baQlantr larryla, sonuqlarryla baQlayrp g6tUremezsiniz. B6yle yapamadrQrnrz igin, komple politik kiqilik qrkmaz. Yarrmyamalak kigilik ise politikada
Yr I larr
n tecr[,ibesi ne dayana-
kat yeniden yaratrlmak iqin frrsal da
rak, frrsatr yakalamantn anlam ve onemini bilerek aqrklryoru. Vatanr
yakalanmrgtrr.
Kendini kazanmayan
hallan kazanamaz,
kaybetmek basit bir mesele deQildir.
Ozgijrliik ve qeref yoksunu olma
kendinde zaferi yaratmayan
meselesrdir. Bunlar olmadrktan son-
yorum. Gor0li.ryor ki bunlar kader deQildir. Dijgmanrn ve hainlerrn qok qegitli cephelerden, "PKK'yi zorlarrz, yenilgiye uQratrrrz" demeleri kader deQildir. Buradaki qabalara bir baktrQrnrzda, goreceksiniz ki, biz bunlarr periEan edebiliriz. iflahlarrnr kesebiliriz, onlara yaQamt cehenneme qevirebiliriz. Ve yaQamr bunlar iqin cehenneme qevirmenin tam zamanr. Ne gijne duruyoruz? Madem yaqamadrk, niye bunlarr yaqatahm! Zaten deQerlerimize her trirlu savaqrm aqrlmrq. Yok Giiney'deki iqbirlikqi qoyle saltanat kuracakmrg, Kuzey'deki, Ankara'daki Eoyle yaqayacakmrg! Ahn patlayrcrlarr oQrenin. Bunlarla savagsanrz, yagamr onlara cehenneme qevirirsiniz. Baqarmaya ihtiyaonrz var. Ve bunu da halk size yUklemiyor. Bir biiyUk soz, bir onderin dayatmasr da degil. Buna ihtiyacrnrz var. BOyle yaqamak isteyen genqlersiniz. Bir qeylere ulaEmak isteyen genqler. Ve buna hakkrnrz da vardrr. Fakat bu yiQitqe savaqmakla olur. Bagka tiirli.i hiq kimse size bir qey vermez. Ne
halkt igin zafer yaratamaz! Biltiln bu anlatrmlardan sonuQ Qtkarmak lazrm. Genel doQrular biqi-
minde, ezbere sorunlara yaklaqmayrn. Bunlarr kendinizde bazr qeylerle birleEtirin ki, yeni oluquma veya
bir donijqijme, geliqmeye yol aqsrn. Qo$, kiEilikler diigmanrn elinde yetiqmigtir. Parti sizi zorbela biraz yetiqtirmek istiyor. D[igmanrn elinde yetiqmiqsiniz. Partinin potasrnda sizr biraz biqimlendirmek istiyorr.rz. Ocak sdnmiiE biraz ti..rttiirmek istiyoruz. Ama akhma gelen qu, gideceksiniz, kimbilir bu sefer yaqamla nasrl alay edeceksiniz? Qirnkil grtq kazanryorsunuz. EQer bu giicii doQru kullanmazsanrz, yagamla alay edebilirsiniz. Belki qok komple olamazsrntz am4 az da olsa yiiriirsi.ini2. DiiEman darbeleyip bitirebilir de. Btitirn bunlar bizde endiqe yaratryor. Sizr komple yapmak, gerqeklerle alay etmeyecek biqime sokmak, ondan sonra savaga gdndermek gdrevimiz. Ozellikle genq arkadaqlar bunu anlamahlar. Onlar iqin bu kadar yorulup dunryoru. Hem anlamah, hem de kesin olarak s6ylUyorum ki, 6lUnceye dek i2erinde yUrUyecekleri bilyUk yolu kararlaqtrrmahlar. Bunu istiyoruz. Bundan baEka hiqbir Eeye frrsat tanrmayrz. Dikkat ederseniz, ditEman cephesinden ziyade iq cepheyi aydrnlatmaya qahEryorrz. lq cephenin gUqlendirilmesini saQlamaya qah-
ra yemek yemenin bile bir
anlamr
olmaz:.. Yani yaqryoruz ama neyimiz var! Oldiirsen ben boyle yagamr kabul etmem. Bir tek gartr vardrr yaQamanrn, nefes almanrn. Bu degerler karqrsrnda bir geyler yaptyoru. Siz de bir geyler yapabilirsrniz, yemenizin de, nefes almanrzrn da bir anlamr olur. Yoksa beg metelik deQerinizin olmadrgrnr bilmelisrniz. Oyle bir yaEam var ki, keskin brr krhq gibi. Evet, bunun keskinliQi kadar keskin bir mesele. Oyleyse yaqal Bunun bir biqrmi vardrl yoksa kendini 6lmUq olmaktan daha kotit bil! Yagama yon veren felsefe anlayrgr budur. Ben bu anlamda yenilmezliQi kanrtladrQrma inanryorum. Biz TC'nin nesine yenildik? Kendi qahsrmda ben hiqbir qeyine yenrlmedim diyebilirim ve bir kiginin yaSamr soz konusu olduQunda koparamadrQrm hiqbir qey yoktur. Bu aqrktrr. Bunlarr laf olsun diye s6ylemiyorum. Kazanrmlann bilanqosu ortadadrr. Yiizde yi.2 qabaya bakrn. Kegke bdyle iyi yoldaqlarrm olsaydr da, laf anlayanlar olsaydr da onlar kazandr diyebilseydim. Fakat hepsi kogullara esir dUgtii. Esir diiqen de yenilmiqtir. Bir anlamda esir dUqenlerin yeniden kurtarrE qizgisine qekilmesi soz konusu. Bir anlamda siz yeniden yaratrlabiliyorsunu. Unutmayrn, yenilmig olandan, yenilmezlige yol aqan kigilik burada yaratrlmaya qahqrlryor. Bu farkt unutmaytn. Bu farkr unutmayrn ki, kendimizi aldatmayalrm. Yenilen kigilik vardrr, fa-
O zaman krymetrni bilelim. Bunu srze anlatmaya qalrqr-
zrn qabanrz benim yardrmrm, benrm qabam sizin yardrmrnzdrr. Size yardrm benim iqin ne kadar gerekliyse, sizin iqin de benden fazla gerekIdir. Size yardrm iqin bu kadar amansrz gabam var. Bu yardrm yoldaqlrk iqrndir. Sizin de yardrmrnrz ancak bundan daha fazla qabanrzla miimkun olur. Oyle srradan qaba olmamalrdrr. Yani qok diiqUniJlmug, qok planlanmrg, qok dlqilp biqilmig bir gaba olmahdrr. Sonuq alacak, karrg karrq yer kazandrracak, yaEam kazandrracak qabadan bahsediyorr.z. Yoksa qok yetersiz bir qaba olur ki, bunu da engellemeye gahqryoru. Ve bu
temelde, dligmana, onun her tiirlu
Bu sdzler qok ykeysel
dayatmalarrna kargr, hainliQine, gafilliQine karqr, her tiirlir etkilenmeye karqr baqarryla kargr koyabrleceQimize, dahasr yenisrni oluqturabilecegimize inanan insanlarla yapryoru bunu. Zaten biryUk inanq olmasaydr, geligmeler de olmazdr. Bu temelde kazanmanz gerektigini soylemek, size yiik bindrrmek demek deQildir. YaEamrnrzrn, o her ti.irlU saptrrrlmaya karqr doQru brr iqeriQe, biqime kavugturulmasrnr istemektir. Ve bu da yalnrz PKK rqrn deQil, qehitler iqin deQil, direniggiler iqin deQil, her qeyden 6nce kendrnrz iqin vermeniz gereken sozdiir. Mr.rtlaka kazanmanrz gereken kendiniz olursunuz. Kendini kazanamayanlar halkrnr kazanamaz, zaferi kendinde yaratamayanlar partrsi iqin, halkr rqrn yaratamaz.lnanryorum ki bu temelde her zamankinden daha fazla kendinizi yeniden tanrma, diizeltme ve kazanmayr bileceksiniz. Ve bu temelde partiye de, halka da kazandrracaksrnz...
deQilse, savaqla baQlantrsr bu kadar aqrk ise, yoldaqqa yardrmlaqrrrz. Si-
6 Temmuz 1992
diigman verir, ne de halk! Yaqam, yiQitliQin yolundan geQer. Bu da qok iyi dUqUnmek, qok iyi planlamak, mi.ikemmel hazrrlanmak, hatasrz-kusur-
suz bir qahgmanrn sahibi olmakla mUmki.indUr. Genqsiniz, bir yoldag olarak benden isteyeceklerinizi isteyebiIrsiniz, ama gerisi gerqekten size kalmrq. Qilnkil namuslu, onurlu bir yagam s6ziinil kendine veren siz-
lersiniz.
Komutonltk vostflonno do$ru sohip grkoltm ve stirece yelkin cevop verelim Ulusal kurtuluq mi.icadelemiz her
sahada Onemli bir sUreqten geqmektedir. SUrecin ozellikleri bilinmektedir. Yeni bir a$ama olarak da degerlendirilebilir. Bu yeni agama askeri drgiitlenmede ve savaE taktiklerinin geliqtirilmesi ve yetkinleqtirilmesinde olduQu gibi, cephe orgi.rtlenmesi ve serihildanlarrn nitelik ve nicelik olarak ddneme cevap verecek tarzda bir kapsamhhQa ulaqmasr sorununu da iqermektedir. Savaqrmrzrn dogru tarzda yUrUtiilebil-
mesi ve ddnemin hedeflerine
ula-
qrlabilmesinin yolu, d6nemin ozelliklerini kiqiliQinde somtrtlaqtrran militan gUci.in yaratrlmasryla miimkundtir. Ozellikle de savagryoneten, yiiriiten ve her cephesinde yonlendiren yonetim kademesindeki komutan ve komurtan adaylarrnda d6nemin ozelliklerinin somutluk kazanmasr gerekmektedir. Ulusal baQrmsrzhk savaqrmtztn yeni agamaya girmesi ve ordunun biiyiimesi, y6neti m kadememizin de biiyUtiilmesi savag n ytiriit0l mesi aqrsrndan zorunludur. Bu durumda, y6netim kademesindeki boEluQu doldurmak kugkusrz ki yeni, genq komutan yoldaqlarrn qabalarryla ve fiili olarak bu sorumluluQa ortak olmalarryla ve bu temelde kendilerini yetkinleqtirmeleriyle mtimkiindUr. Yeni ve aQrr gdrevlerle yi.iklenen genq komutan yoldaElarrn g6revlerini baEarryla yerine getirmesi ya da getirmemesi savaqtmtmlzrn bu yeni d6-
nemde geliqme dizeyini derinden etkileyecektir. Bu aqrdan biz bu yazrmrzda genq komutan yoldaglarrmrzrn dikkat etmesi gereken bazrtemel noktalara iEaret etmeyi yararh goriiyortz.
DoQa ve toplumsal olaylann geliEimi ve deQiqimi belli yasalar qerqevesinde olduQu gibi, savaErn da kendine ozgii yasa ve kurallarr vardrr. Toplumsal deQigimde savaQ, qeliqki ve qatrqmanrn zirvesi olduQundan kurallarr qok daha keskin ve acrmasrzdrr. Savaq kurallarrnrn bu keskinligi bireylerin irade ve niyetlerini dinlemez, tersine geligme yolunda ilerleme kaydederken, kural drqrhQr kesilmesi-ezilmesi gereken yerde ezip geQer. Boylelikle kendisine
yol aQar. Bu durumda
karqrhkh
savaQan giiqler silrekli, adrm adrm birbirlerinin zayrfhklarrnr, yetmezlik ve savaqta kural drqr olan yanlarrnr tespit etmeye qahErrlar. Frrsatrnr ya-
kaladrklarr anda birbirlerine
karqr
zaman yitirmeden oldiiri.rcii darbeler vurmayr amaq edinirler. Ulkemiz-
deki diiqmanrn karakteri ve savaE gergekliQimiz dikkate ahndrQrnda savag kanunlarrnrn acrmaszlrQr ve kuralsrz yaqamtn nelere yol aqtrQr daha iyi anlagrlacaktrr. Savagrmzrn yi.iri.itUlmesinde oncli dizeyinde sorumlu olan genq
komrfian yoldaglar, kurallr
savaE-
mayr ve kuralh yagamayr kendilerine
esas almak zorundadrrlar. Bunun ozli.l ifadesi qudur: Disiplin, denetim,
resmiyet, otorite, yonetme
sanatr,
yaSam ve qalrgma tarzr, gorev anlayrEr gibi temel dQelere dogru yaklaqmak ve gereklerini yerine getirmek. Savaqta yeni olan genq komutanlar bi.lti.rn bunlara dogru yaklagmazlarsa, savagta kendileri kaybedeceQi gibi, parti giiqlerini de dliqman karqrsrnda koruyamaz, bulunduklarr cephede imha ve yenilgiyi getirirler. Bu sadece yeni komutanlar iqin geqerli bir durum deQil, biltiin komuta kademesi iqin geqerli olan bir durumdur. Nitekim geqmiq
pratikler ve deneyimler buna aqrk 6rnek olmaktadrr. Ulkenin birqok alanrnda yagadrgrmrz kayrplal d irEmanrn gi.lql irlirQilnden qok kural srz yaQam ve savaEa kuralsrz yaklagmaktan kaynaklanmaktad r. Ve bu da, aQrr kayrplar vermemizi beraberinde getirmiqtrr. Ddnem ddnem dijgmana moral ve inisiyatif ilstilnlUgtinil kazandrrmrgtrr. "lgte mi.tcadeledir, kayrplar dogaldrr" tarzrndaki yaklaErmlar, kayrplarr doQal g6rme, gtinl iik sonuqlar olarak deQerlendirme tutumlarrna gotijrmektedir. Dolayrsryla kayrplarrn neden ve sonuQlarr ilzerinde durmada, doQru sonuqlar qrkararak bunu donemin komuta kiEiligine ulaqmada ve doQru yaEam ve qalrqma tarzrnrn bir aracr haline getirmede ciddi diizeyde zayrfhklar yaqanmaktadrr. YagadrQrmrz pratikler degerlendirildiQinde komutanlarrn ve komuta kademesinin, savagtaki dogru kurmaylrQr hem r
savaqrn geliqtirilmesinde, hem kayrp-
lann asgariye indirilmesinde ve hem
de diiEmana sonuQ alrcr darbelerin vurulmasrnda belirleyici bir rol oynamaktadrr.
Yeni ve daha biryilk gorevler omuzlayan genQ komutanlar, en baqta gorev ve sorumluluklarrnrn derin bilincinde olmak zorundadrrlar. Bizde gdrev en kutsal olandrr; onurdur, namustur. Gdreve baQhhk, gereklerini yerine getirmek ve bu temelde gorevi bagarmak her qeyin i.isttrndedir. Bu aqrdan alrnan g6revi, yetkiyi ve otoriteyi doQru kullanmayr her zaman esas almak durumundadrr komutanlar. Gorev yetkive otoritenin temel iqlevi, mucadeleyi yijkseltmek, partimize ve halkrmrza, dolayrsryla di.inya insanlrQrna daha fazla hizmet etmeyi iqermektedir. Bu temelde yaklagmayr p, ahnan gorevin baqarrlmasr iqin qaba harcamamak, yetki ve otoriteyi savaE iqin deQil,
kendi bireysel duygu ve yaqamrnr 6rgUtlemek iqin kullanmaya kalkrgmak sava$tn ateQten olugan kurallarryla oynamak olacaktrr ki, bu da kabul edilemez bir durumdur, "Ben bir yetki, otorite aldrm, bu sonuna
kadar bende kalacak, dolayrsryla istedigim qekilde kullanrrrm" anlayrqrna kaprlmak doQru deQildir. Bu tek c[imleyle, kendisini savag ve 6rgirt gerqekligimiz karErsrnda aldatmaktrr. Mi.rcadele pratiQimize bakrldrQrnda bu konuma diiqen genQ ve eski komutan arkadaqlarrn olduQu
bir gerqektir. Bagarrlmasr iqin komutana 96rev verilmiqtir. Bizim genq komutan arkadaqlarrmrz gorevleri baqarmaktan ziyade, aldrQr yetkinin sarhoqluQuna kaprlmrg: kendisi iqrn ayrr bir yaqam, iliqki aqrk
olugturmayr tasarlamrq, boylece pra-
tikte adeta kendisini yitirmiE, kendrsini diQer savaqqrlardan i.rsti.in gormtiq, one qrkma vb. yanhg tutumlara kendisini mahkum etmigtir ki, bu da
deQil bir komutanrn yapmasr, srradan brr savaEQtntn dahi yapamayacaQr, iqine giremeyecegi tutum olarak ortaya srkqa qrkmrqtrr. Yetki ve otoritesrni rahatt iqin kullanma bagkalarrnr kendisine baQlama, denetrmindeki gijqleri yetki ve otoriteye dayanarak, onun arkasrna srQrnarak qahqtrrma pratik ve diigUncesi doQru olmadrgr gibi, yetki ve otoriteyi almak, ama ona hiq sahip qrkmamak, oralr bile olmamak, sorumluluk duymamak, iqleri kendi oluruna brrakmak da bir o kadar yanhEtrr. Savag pratiQimizde yagadrQrmrz gerqekliklere baktrQrmrzda. yukarrda oz olarak parmak bastrgrmrz her iki durum daha qok tek tek bireylerin qahsrnda yaganmaktadrr. Halbuki yaprlmasr gereken, ahnan gorevlerin gereklerini yerine getirmek iqin biryik bir sorumluluk duygusuyla hareket etmektir; gdrevi basarma
duygusu, heyecanrnr siirekli
tagrmak ve bu temelde tUm giig ve yete-
nekleri kullanmaktrr. Yine yetkr ve otoriteyi savaQrn sUrekliliQini saQ-
.r'i,,rggz lamak, savas orgurtlerrni gelistirerek pekrstrrmek ve surekli brr blrytitmeyi esas almak, bu temelde kullanrldrgr stirece yetki ve otoriteye buna sahrp olacagrnr dusunmesr gerekrr. Aksr
hrc kimseye ne gorev kavratabrlrr, ne cje uygulatabrlrr. Savagrn pratik tecrubesrni yasamayan genc kcmutanlar, bunun sonuclannr ijrtceden diisunm,:lr vr: dogru larzca hareket el-
ile kucLqu ve sorunlu trpler arasrndakr ayrrmr ryr teshis etmektrr. Kiqilerin ruh halrni, psikolojrk yaprsrnr, siyasal durumunu vb. ozelliklerini
taktrrde verrlen yetkr ve otorrtenrn
melrdrrler.
gostermek, politrk davranmamak so-
yanlrg tarzda kullanrlmasr hrc krmse taratrndan kabullenrlmez ve elrnden de alrnrr. Brr alt kademeden veya savascrlrktan i<ontutanlrga terfr olan birr, yasam ve rlrskrk:rrnde de brr ayrrcalrga asla dusmemesr gerekrr. Brr devrrmcrnrrr yasamr drger yoldaslarrndan larklr, rmtryazlr yasanr olamaz. Savas suirecrnr {azla yasama-
rcensinde nuc getrrmez. Burada politik davisterse degrsrk sahalarda olsun ranmak demek, esneklikle katrlrgr savas sUreci rqrnde yenr yenr sorun- doqru tarzda kullanmayr, hangr irs
drkkate almadan brreye
yaklaqrm
ister savas guclerrmrz
larrn ortaya grkmasr kacrnrlmazdrr lLrp ve yontemle konusmayt, hangr Ordulasmaya grttrgrnrrz onemlr brr noktalarda nereye kadar dayatrcr olasamada toplumun cok genrs kat- mayr rcermektedrr. Bellr noktalarda manlarrndan cok degrsrk sorunlara tekduzelrk, aynr uslup ve yontemlersahrp kisrlenri. rtetlesmemrs trplenn le degrsrk sorunlart cozmeye kal-
satlara katrlmasr kacrnrlmazdrr ve bu yan brr komutan, bunun drger sa- hei' zanran beklenen, beklenrlmesr vascr guuler r-zerrnde yarattrgr olum- gereken brr durumdur. Qok degrsrk sw etkryr {azlasryl;r hesaplamayabr- rrzellrklere sahrp olan ve sailarrnrrzlrr. Bunun uzerrnde derrn dusunul- da yer alan bu kestntlerrn her brrr
acrk bellr brr surece kadar sorun teskrl olarak karsrmrza crkar. Uzerrrrde br- edo.ceklerdrr. lste gettc komutan raz kala yoruldugunda ortaya crkan yoldaslar bu sorunlarrn cozunr gucir durum sudur: Bu beraberrnde yone- olmalarr, sallara katrlanlart netles-
dukqe yol acacagr tahriballar
krsmak, bazr sorunlar karqrsrndagemryr karadan yurutmek olacaktrr kr, bu da olanakstz olur. Tepkrcr, srntrlr, dar yaklasrmlarla sorunlar cozUmlerremez ve savas bu bicrmlere dayanrlarak gehstrrilemez. Bu bahsedilen ozellrkler, komutanlrgln alfabesrnde yer almaz. Boyle olursa, bunun adr komutanlrk degrl. baska brr
"...Yeni stireci omuzlayan geng komutan yoldaglartn, eski toplumsal yaprntn kendileri Lizerinde yarattror olumsuz etkileri ve yine eski gahgma tarzr ile
temposundaki yetersizlikleri hrzla agmalan, kendilerini hlzla siirece vermeleri durumunda geligmenin yolunu daha da agacaklan gibi hrzlr geligmelere de onciiltik yapmrg olurlar. Gorevler tizerine y[irtirken
rirkekli!e, ikircikli[e drigmeden, duygusal,
tepkici, kendisini geriye gekme, bagarmama gibi durumlarr yagamadan dolru temelde gclrevlere sanlmayr temel almak vazgegilmez bir ozelli!imiz olmak durumundadrr. trm kademesrnde arrstokrasrye yol acarken, savas gUclenmrz irennde moral bozuklugu ve hatta gwensrzlrge, savaqgrnrn olumsuz tarzda bicrmlenmesine yol acar. Komutanrn buna yol acrnamasrnrn en dogru tarzr, yasam ve iliqkrlerrnde 6lculij olmasr, yoldaslarrnr kijcirk gbrmemesr, onlarr kararlara ortak etmesr, kendisrnr ayrrcalrklr duruma dijgirrmemesryle, yanr partrnin yasam ve ilrskr tarzrnr temel alrp yasamrnda somutlastr rmasryla mumkijnd ijr. Savasrn kurallr yLri-rtiilmesinde, savaQ ve ordu drsrplrnrnde de genc komtrtanlar, bu esaslarrn dogru uygulanmasr ve gerekli[grne herkesten once kendilerrnrn inanmalan ve uyguiamalarr qarttrr. Yoksa komutanlar, kurallarr ve uygulanan drsrplrnr savaQQr iqrn gecerlr oldugu, ama kendrsi rqin geqerli olmadrQr yanrlgrsr ve yanhg pratrgine dirqerse, bu bUyUk brr grkmazr ifade eder. Ona savag ve ordu kavramlarrndan bahsedildrgrnde insanrn aklrna rlk gelen qey kural, disiplin ve emrr-komutadrr. Disrplinin ve emir-komutantn saQlanmadrQr ordu gircij asla savag giiciJ olamaz ve duqman saldrrtlarr kai'Ersrnda dagrlmaktan kurtulamaz. Kurallan, disrp[ni, emir-komutayt kendisi iqin kabullenmeyen, gerekli gormeyen, uygulamayan komutanlar,
tirerek ordu kalrplarr rcrnde erilrnelerr ve bu temelde savasttrmalart ge-
rekrr. Sorunlara yaklasrrn gosterrrken ve gozirm gucu olmaya calrsrrken, brr yandan scrLtnlarr tyr kavranralr, neden ve sonuclannr ryr hesaplanralr ve ote yandan tepkrsellige, kalrpcrlrga ve tek yanlrlrga dijsme melrdrr. Konrutan, bu konuda fazla bir tecrube ve deneyrmrn olmama' srndan urkmemelrdir. Ozellrkle ce-
saretle sorunlarrn uzenne
gttmeyr
esas almalrdrr. Buyuk hatalara dusmederr, pratrkte ortaya grkan yetersrzlrklerrnden surek[ dersler qrkarmalr ve bu temelde ptattgtnr sureklr eleqtrrr sugecinden geqirerek. krsa siirede buyuk brr brrikim ve tecrube sahrbi olmayr esas almalr ve bagart igrn azamr qabastnt yogunlaqtrrmahdrr. Yoksa tepkrcr, otorite ve yetkrnrn arkasrna srgrnarak koklir deQrl yizeysel, gegrcr olarak sorunlart cozmesr bir anlam itade etmeoiQi grbr sonuQ da getirmez. Sorunlarrn qozumi.rnde partinin ongori.rlU yaklaqrmrnr esas alarak dogru gozmek, yoldaqlar arasrndaki gi-venr esas almak, kavratrcrhQr brr yaSam biqimi haline getrrmek temel ahnmasr gereken en doQru ve saghkh qozirm ve yaklaErmdrr. Sorunlar karqrsrnda dikkat edrlmesi gereken onemir bir oQe de, sorunun buyuQii
..
"
sey olur. Dogru temellerde sorunlara yaklaqrm gdsteren ve cozen genq ko mutanlarrmrz, savag guqlerimzin gecrnig olumsuz pratrk ve yaqamlarrndan dersler crkarmalr ve bu temelde doniJgiJmi.r saglayacak savaq gucunU nitelikli hale getirnrelidirler. Savag gucumi2irn nitelikh hale getirilmesi hem komutanrn rqlevinr daha saghkh gdrmesi ve hem de savaq duzeyrnin yUkseltilmesrni beraber:nde getrrecektir. Yoksa, 'tecrUbem
yok, ilk kez bu dizeyde gorev ahyorum, bu sorunlarla ilk kez karsrlaQryorum, bunun igin tepkici yaklagtrm, rticr oldum, ijslubu tutturamadrm" gibr yetmezlikler gerekqe gosterilemez. Genc komutanlar, qimdiye kadar yaEanan mijcadele pratrgimizi iyi degerlendirerek doQru dersler qrkarmalr, deney ve brrikimleri temel alarak pratikte tecrubele' rini geliqtirmeli, bu temelde yapryla kaynagmayr, yapryr doni.jgtLrmeyi, birleqtirmeyi esas almalrdrrlar. Hiq kimse kendi 0slubu ve yontemiyle yoneticilik yapamaz, savaEr yirrirtemez. Genq komutanlar bunun derin bilincinde olmak zorundadrrlar. Buyirk g6revler omuzlayan genq komutan yoldaqlarrn dikkat etmesi gereken bir husus da, sorumluluQun aQrr oldugu bilincrne vararak, doQru
;E]t) calrsma tarzrna ulasmalarrdrr;
faa-
lryetlerinde planlamayr, giiqlerrni orgutlemeyi ve bu temelde sonuq almayr sUrekli hedeflemelidirler. Bunun rcin de, 6nlerrne sUrekli somut hedefler koyarak, eldeki ti.rm gUc ve araclarr dogru tarzda mevzrlendirerek bellrzaman siiresi icerisinde sonuca ulasmasrnr bilmelidirler. Bunun ron de genc komutanlarrmrz, daha onceki calrgma temposunu kendilerine asla esas almamalrdrrlar. Gorev ve sorumluluklar biryirmirqse, qalrqmanrn kapsamr ve temposu da biiyumustur. Buna baglr olarak qok daha iazla emek harcamayr, caba sarfetmeyr gerektiriyor. Yoksa konrutan, sorumluluk almadrgr sureQlerdekr duyguyla hareket ederse. plansrz-programsrz islerr yi-rruturse her girn yenr yenr sorunlarla karqrlasacak ve bu da cozumsi2lirgir yaratacaktrr. Calrgma tarzrnda kolektif calrsmayr esas alma|, tijm gUg ve yeteneklerrnr harekete gecirmesini brlmelrdir. Yanrndakr gucun yetenek ve becerrlerini toplantrlarla, onerilerle, pratik faalryetlenn yirrutijlmesiyle aktrl brr sekrlde savastrrmasrnr bilnrelrdir. Unutr-rlmamalrdrr kr en iyi yo' netrcr tum gijc ve yeteneklerr dogru mevzrlendiren ve calrstrrandrr. Pra-
trkte her qeyr bifiyorum
mantrgryla
hareket edrp dik kafalrlrk, inatcrlrk ve meseleleri gurur vesrlesi haline getrrnrek, yanrndaki arkadaglarrn dijs[ncesrni drkkate alnramak darlrga yol agacagr grbr, yaprnrn onijnii de trkamaya ve hatta imhasrna kadar gotirrirr. Aynr sekrlde faaliyetlerin yirrutulmesinde gi.rglerin yeteneklerini harekete gecrnp qahstrrmasrnr becermesi gerektrgi gibi, komutanlarrn kendrlerr de tiim laaliyetlerde pratik oncirlirgij esas almalrdrrlar. lgin biiyugir-kirqtrgii demeden, gdrevler arasrnda hrcbir ayrrm yapmadan pratik faafiyetrn her alanrna katrlan ve brzzat pratrk onci..iltik yapan komutan savagqrlarla arasrndaki bagr daha da pekrstrrmrq olur. Elbette bunu yaparken kendi sorumluluk duzeyinr hesaba katarak temel ve ivedi yapmasr gereken gorevlerle, tali ve sonradan yapmasr gereken gbrevlerin tesprtinr de dogru yapmasr bir komr-rtanlrk rgrn gart ve zorunludur. Yoksa kendisini bekleyen temel orgirtsel gorevler varken, kirqr)k pratik igleri rlk srraya almasr, ya da bu tur gorevleri yapanlar varken, komutanrn kendisrni bunlar iginde bogmasr orgutirn qalrgmasrnr trkar. Boyle yapmakla oncUlijQirnir rspatlaya' maz; hamalvari gahgrp, temel yonetme-yonlendirme gorevini arka pla' na rtmekle ne kendisrni kabul ettirebilir ve ne de komuta gorevini yirri.rtebilir.
Savaqta cesaret, inanq ve karar-
lrlrk oldukqa onemli bir faktordiir. Ama bu tek bagrna yetmez. Bunun kesrnkes parti bilinciyle birleqtirilmesi gerekmektedir. Bu bilinqle hareket edilmedigi taktirde, savasta olumsuz sonuQ ve pratiklerin ortaya grkmasr kaqrnrlmazdrr. Ve hele savaqa yeni katrlan genq komutanlarrn canlrlrQr, enerlik yaprsr parti bilrncryle birleEmedi mi, savag giiqlerini galeyana getirebilir ve bu da bir eylemde kayrplarrn daha fazla ortaya grkmasrna, dligmanrn bekledigi ortamrn ortaya qrkmasrna kadar goti.irebilir. Bunun iqin komutanlar, bundan uzak durmah, canlrlrk ve enerjilerini bilinqle yoQurarak, bilinqli ve planlr hareket etmeyi esas almalrdrrlar. Genq komutanlar ve hatta biitiin savaqqrlar, savaqta bilinq unsurunu qalrqmalarrna ve biitijn pratiklerine egemen krlmazlarsa, ne kadar cesaretli olurlarsa olsunlar canlrhklarr ve enerjik yaprlarr sirreq iginde aqrnrr, diqmanrn yonelim ve saldrrrlarr onlarr iirkiintUye sokabilir. Bdylece atrlganhgr edilgen-
lige, savagqr 6zellikleri uzlaqmaya, oportUnizme ve hatta savaq kaqkrnhQrna kadar yol aqabilir. Bu tiir ozellikleri i2erinde bulunduran genQ savaEQr ya da komlrtanlar savag iqerisinde dogru inisiyatifi geliqtiremedikleri gibi, aqrrr heyecanlarr niyette olmasa da, pratik tutumlanyla ortamt provoke etmeye oldukqa aqrk olurlar. Bu aqrdan savaEta cesaret, inanq ve kararlrhgr dogru inisryatif ve parti bihnciyle birleqtirmeyi mutlaka bagarma-
lrdrrlar. Baqarrnrn yolu buradan gecer ve bu asla unutulmamalrdrr. Genq komurtanlarrn, faaliyetlerin yirri.rtirlmesinde dikkat etmeleri gereken onemli bir husus da dogru denetim olayrnr isletmelerrdir. Savag girqlerrmizin onlerine gorevler ve hedefler koyarken, sonuqlarrnr mutlaka ogrenmeliler ve faalryetlerin yirrutiilmesi esnasrnda sirrekli perspektif vermesinr bilmelrdirler. Bu da dogru ve yerrnde denetrmin gerqeklegmesryle mirmkiindijr. Denetrm olmazsa verilen igin yaprlmasrnda aksamalar, gevQemeler, ertelemecilik, ihmalkarhklar, vurdumd uymaz tutumlar ortaya qrkabi lecegi grbi, uygulamanrn cizgi drqrna qrkmasr, geqitli sapmalara yol aqma durumu s6z konusu olabilir. Nitekim mijcadele pratrQrmrzde bu olumsuz durumlar srkqa yaganmrqtrr. Pratikte kimr genc komutan yoldaglar gerekli denetimi yapmadan, verilen gorevlerin sonuqlarrnr almadan "ben frlan rgin yaprlmasrnr soyledim, Ama yapmamrE, zaman aQrmrna ugramrg" vb. demekle yaprlmayan isin, bagarrlmayan g6revin sorumlulugundan kendrsini kurtaramaz. Savaq gi.iqlerinrn
oniine somut gorevler koymak ne kadar onemliyse, ondan da dnemli olan rapor-talimat ve ozellikle de fiili denetim olayryla iqlerin nasrl yUriitUldiigir, zamanlamaya uygun galrsrlrp
gizgi drgrlrQr ya da trkanmanrn yaEanrp yaqanmadrgrnr qok gerekli ve zorunludur. Bu durum, brr yandan faaliyetlerin siireklilik kazanmastnt, qalrqrlmadrQr,
zamanrnda bilmek
perspektif vermesini, gijglerin ener-
jik olmasrnr ve sonuq almasrnr beraberinde getirecektir. Yenr sureci omrzlayan genc komutan yoldaglarrn, eski toplumsal ya-
prnrn kendileri izerinde yarattrQr olumsu etkileri ve yine eski qahqma tarzr ile temposundaki yetersizlikleri hrzla aqmalarr, kendilerinr hrzla siire-
ce vermeleri durumunda geligmenin yolunu daha da aqacaklarr gibi htzlt geligmelere de 6nciiliik yapmrQ olurlar. Gorevler rLerine yiirirrken ilrkeklige, ikirciklige diigmeden, duygusal, tepkici, kendisini geriye qekme, bagarmama gibi durumlart yagamadan doQru temelde gorevlere sarrlmayr temel almak vazgeqilmez bir ozelliQimiz olmak durumundadtr. Genc komutan yoldaElar aldrklarr sorumlulugun ahrnda ezilmeden sorumluluklarrna doQru yaklaqarak pratiQe yonel mek d urumundadr rlar. Pratikte brrtakrm yetersizliklere diiqme durumu yaEansa da, bundan doQru sonuqlar qrkarrldrQr taktirde, hrzh bir tempoyla geligme saglanrr. Kendi pratigini sirrekli elegtiri st2gecinden geqiren ve yanrlgrlarrndan sonuqlar qrkarmayr esas alan birinin ktsa si.trede tecrlibe sahibi olmasr mUmki]ndirr. Bu temelde olumlu bir tutum takrnan, politik yo$unluQu yanrnda yonetme-ydnlendirmede, giiqleri harekete geqirmede geniE bir pratik tecriibe, si.ireq iqerisinde rahathkla kazanrhr. Bu esas doQrultuda kendilerine y0klenen komutanlartmtz
sorumluluklarrn altrndan baEarryla kalkar, koparrp almasrnr, aldrQrnr korumasrnr ve krsacasr her alanda kazanmasrnr 6Qreni rler. Zaf er y olun' da saQlam mevzilerin kazanrlmasrnda doQru oncillUk etmesini baEarrr ve kazanrrlar.
I
Sayta
20
Eyfiit
DAGTARn iizcUntUGU Gerilla mrlcadelosi her ne kadar agrr sorunlarla karqr karqrya bulunsa
da, ceqitli zaallan baQrrnda taqrygr olsa da, si.irekli ileriye doQu adrmlai atarak somi.irgecr TUrk faEizmini tarrhsel goki.iEirne doQru gotijrmektedir. Elbette gerillada yaEanan sorunlar, yine dugmanrn savaggrlarrmrz ve halkrmrz uzerinde yarattrgr derin rzlere baQh brr olaydrr. Kiqilik d6nir-
EirmUnde cekilen sancrlar direkt
de yansryor ve boylece, ortaya qrkan kayrplarda,
savaQma taktrQrne
di.rsmanrn vurdugu darbelerden zi-
yade bunlar belirleyicr bir rol oynuyor. Kayrplarrmrzrn nedeni arastrnldrgrnda gori.ilecektir ki, fagist TC genlla karsrsrnda tamamen bir cozirmsijzli.igir, polrtikasrzlrQr ve taktik belirsrzligr yasryor. O zaman dirsmanrn durumu buyken, yaqanan kayrplar nedendrr? Elbette savasta kayrp verrlmez drye bir ditEitnce savunulamayacaQr grbr, gerceko de degildir. Ama dirqman yetenekli ol dugu rqrn gerrlla bu kadar kayrplan vermiyor. Ancak icine dltqitlen zaaflar, halkr iqin canrnr feda etmekten cekinmeyen yizlerce degerlr savascrnrn imhasrna neden olmustur.
Son donemlerde kayrplann
en
cok yaqandrgr alanlardan birr de sehrrlerdir. $ehir faahyetlerr kendr basrna qok farklr bir calrqma, orgirtlenme ve rliskr y6ntemlerinr gerekli krlar. $ehrr gerrllacrlrgr da buna gore kendrsinr brcimlendirir. Sehrtlerrn onemi yeterince kavranmadrgr ion istenilen sonuclar da ne yazrk kr alrnamryor. Bu alanr kijqiimseme, rahat galrsma yerlerr olarak gorme, basit
qabalarla her geyrn yoluna
grre-
ceQinr sanma, lolrstrk rhtryaglarr kar-
grlamakla srnrrh tutma vb. gibi anlayrs ve yaklaErmlar hep kaybettirmelere yol acmrgtrr. Sorunun biraz daha ozune inildiginde mijcadele gergekligrnrn, halkrmrzrn tarihinin yeterince oztimsenmedigi, bu korruda araEtrrma-inceleme yapma gerQegr duyulmadrQr sonucuna gitmek mirmkiindi.ir. Duqmana karqr savasmada en buyirk zaa{r da zaten bu bilinqsizlikte yaqryoru. Tarihr unutturulmak istenilen brr halk olduQumuzu asla unutamayrz. Bunu unuttuQumuz ya da gozardr ettiQimrz anda kaybederrz. Ve kayrplarrn temelinde de bu olgunun rolir buyUktUr. $ehirler tarihsel rolleri gereQi uygarlrgrn. teknolojik ve ticari geliqmenin merkezi olmugtur. $ehirler dUnyaya aqrlan pencereler gibidrr. Dunya ile baQlantrlar buralardan saQlanrr. O yizden somurgeciler bir iilkeye el attrklarrnda ilk ele geqrrmek rstedikleri yerler qehirler olmaktadrr. QirnkiJ Eehirlerde denetimini kuran brr somi.irgeci grici.in, o i.rlkeye hUkmetmesi daha kolay olmaktadrr. Hele 6zellikle ticareti denetim altrna almrqsa, bu yarr yarrya Ulkeyi denetim altrna almasr demekti r.
Ulkemiz trygarhQrn gorkemli geliq-
meler saQladr$r bir cografik alan iqinde bulunmasrna raQmen, buralarda oluqan qehirleqmeler halkrmrz aqrsrndan geliqmenin degil, geriye dijqmenin, kendisine yabancrla$manrn, pasifize olmanrn merkezleri olmugtur. OrneQin Fransa ingiltere, Almanya vb. gibi Ulkelerde tam tersine bir geligme sdz konusudur. Buralarda Eehirler ihtilalci qrkrElarrn yaprldrQr, devrim dalgasrnrn yayrldrQr yerler olmuqtur. Fransz halkr devrimini once Paris'te yapmrqtrr. Kralhk burada devrilip cumhuriyet kurulmugtur. Sanayideki geliqmeler yine Eehirlerden baglamrgtrr. Avrupa halk-
larr devrimcr ozlerrni Eehirlerde yakalamrqlardrr. Kirrdistan halkr ise, gehirlerde kaybetmigtir. Bizde tarihin bdyle tersine iqlemesi kuqkusrz somlirgeci gi.jqlerrn halkr'.mrz i.lzerinde kurduklarr otoriteyle baQlantrlr deQerlendirilmelidir. Somirrgecilik halkrmrz lzerinde nasrl bu kadar koklU etkide bulunmustur? Nasrl bugun bile onca gelrEmelere, devrimsel qrkrslara ragmen hirkmUnU qoQu yerlerde koruyabilmektedir? Savagr yLrri.rten her parti milrtanr bu sorulara k6klil qozi.rmleme temelinde yaklaqrm g6stermek zorundadrr. Fedakarlrk, brkmadan savaQma azmr sergilemek kendi bagrna yeterli olmuyor. Polrtikacr olup, polrtika iiretmek ve uygulamakla ancak belli sonuclar ahnabiliyor. Dirsman brze politikasrzlrgr her geqen giJn daha fazla dayatrrken, onun karsrsrna daha gUqlU politikalarla qrkmalryrz ki, onu mahkumiyetin icine gomelrm. $ehirlerde bugUne kadar neden saglam bir miicadele, neden iyi bir orgijtlenme brqimr ve konumlandrrma yaprlamryor? Yaqanan pratiQe baktrQrmrzda bunun bir anlayrg, bir yaklaqrm meselesr olduQu ortaya crkryor. Ta[matlar ve qozitmlemeler biraz dikkatlice incelenirse bu sorunlar daha iyi kavranabilir. Ama ne yaozi..inU
zrk
ki bunlar yeterince
yaprlmryor.
$ehrrlerde faaliyet geligtirmenin 6nemi iyi kavranmahdrr.
PKK salt daglarda direnen brr hareket deQildir. Geqmiq tarihimizde ve giinumuzde daglarrn halkrmrz aqrsrndan oynadrQr hayati rol inkar edilemez. Ama buna raQmen daQ demek, her gey demek deQildir. OzgirrltrQii daQlarda yakaladrk, yarattrk. Daglarda qimdi Kilrdistan halkr kendi gerqek kimliQiyle temsil ediliyor. Fakat gehrrlerimiz hala koleliQi yagryor. Diigman hala qehirlerde kurumlarryla halkrmrz izerinde hi.ikmi.inir surdUrr.ryor. Di-iqman buralarda nasrl 6rgutlenmigtir? Denetimini nasrl oluEturmugtur? $ehirlerde yaqayan kitleyi kiiqi.imsememek gerekryor. Newroz ve l5 A$ustos serihildanlarrnda da gor0ldUQU gibi halkrmrzrn sokaklara dokiilmesi somurgeciliQi tam bir aQmaz iqine sokmuqtur. SomUrgecili$in bir Ki.rrt esnafrna bile kepenginr aqtrracak hUkmi.i pek kalmadrQrndan 6zel timler kepenkleri krrarak, barbarlrk yaparak huki-imlerini icra etmeye ga[qryorlar. Halkrmrz artrk gehirleri daglara deQil, daglarr gehirlere tagrmak istiyor. DaQ direniEinin ruhunu qehirlerde yaqatarak ve bizzat uygulayarak sonuca varmak iqin elinde avucunda olan her gey ortaya koyuyor. $imdi bunu gdrmemezlikten gelemeyrz, buna kargr duyarsrz dawanamayrz. $ehirleri basit brr mi.icadele alanr olarak ele alamaylz. DaQda di.iqmana vuran gerilla, bunun sonuqlarrnr qehirlerde almazsa anlamh bir pratiQin sahibi de olamaz, Her Eey daQda baqladr dagda da biter anlayrqr bize kaybettirir. DoQrudur, her gey dagda bagladr ama Kilrdistan'da her qey gehirde bitecektir. Qilnkir dijgman artrk qehirlere hapsedilmiEtir. Kaldr ki, gerilla daha qok qehirlere yljklenmeli ki, diigmana adrm atma frrsatr kalmasrn. Gerilla ancak boyle olursa daQda tam otori-
tesini saQlayabilir. $ehir devrimleri bu anlamda d6nemin onde gelen taktiQi olarak kendisini en yakrcr bir biqimde hissettiriyor. Bizde devrimin qok sancrh geqmesi biraz da ml]cadelenin bu y6niine gdsterilen dr.ryarsrzhktan ile-
1992
s";;m
$uinmni
rr geliyor. Belki bir noktaya kadar dijqmanrn halkrmrz i2erinde yarattrgr aQrr tahribatlarrn buna yol aqtrQrnr kabul edebilrriz, ama bunun gerrye kalan bolumii ise ytzde yiiz milrtanlarda yaQanan zaaflardan kaynaklanryor. Baqka tiirlii bunu kabul etmek milmkiin deQrlidir. Kiirdistan'da her qehrin, kasabanrn veya k6yUn kendr 6zgiilijnde devrim yapmasr ne demektir? Bu hiqbir devrimde gorirlmeyen taktiksel brr gelrgmedir. Ulusal kurtulug savagrmrzda vardr$tmrz agama kitgumsenmeyecek ve hatta devrime
bir agama olmasrna ragmen, dijgman hala askeri, siyasi, ekonomik ve kirltirrel varlrQryla iilkemizde bulunuyor. Bundan dolayrgerrllanrn qehirde iyi mevzilenmesi, orgi-rtlenmesini buna gore yapmasr gerekiyor. DUqmana kargr her alanda mevzilenmek, oyle politrkasrzlrkla, kUgirrnsemeyle, rahat qalrgma alanrdrr biqimindeki yaklasrmlarla asla yaprlamaz. Halkrmrzrn tutunacagr bir dal olabrlmek, karartrlmak istenen yoluna rqrk tutmak ancak amansrz brr miicadele pratiQiyle, iilkenrn sadece daglarrna deQil, her alanrna gereken onemi vererek saQlanabilir. Kaldr ki halkrmrzr qehirlerde mijcadele iqine qekmek iqin oyle fazla brr qabaya da gerek yoktur. Saflar netlegtikqe zaten halkrn kendisi saflara akrn etmektedir. Geriye kalan bu akrnlarrn dogru bir Eekilde konumlandrrrlmasrdrr. Halk savaqrnda halkrn konumlandrrrlmasr iyi yaprlmadr mr ortaya yenilgi ve kayrpyakrnlagtrQrmrz
lardan baqka bir sonuq grkmaz. Bunu onlemenin yolu da dUqmanr kijqumsemeden, dikkatli qalrEmak, illegaliteyi en ince ayrrntrlarrna kadar hesaplayrp uygulamaktr olur. $ehir faaliyetlerinde bu kurallara yeterince r-ryulmadrQrnr ve hatta zaman zaman bunun tersi bir qahgma biqiminin sergilendigini goriiyoruz. Hiqbir geliEme yaratrlmamrq denilemez, kiigirmsenmeyecek ileri geligmeler de yaratrlmrqtrr. Ancak, eQer qehir qahqmalarr giiqlij bir yaratrcrhkla yUri.itiilmUg olsaydr, yaratrlan geliqmelerin di2eyi qok daha ilerde olcaktr. OrneQin gehirlerde yaganan qahadet olaylarr bizlere oylesrne deneyimler sunuyor ki, bunlarrn bir tanesinin dahi dikkatlice incelenmesi durumunda daha sonuq alrcr geliqmelerin ortaya grkarrlmasr iqten bile degildir. DUgmanrn en gi.iql ii drgi.rtlend iQi, denetimini hala korudugu Eehirlerde, kendine duyduQu aErn giivenle, klasik, amator, kalrpqr, gereken esnekliQi gdstermeyen qahgma yontemi bir militanr sirrekli kaybetmeye goti.irUr. Soruna sadece militanlarrn kayrplarr agrsrndan da bakmamak gerekir. Dikkatsiz bir davranrq, bir evden tedbirsiz qrkrg veya giriq yapmak halktan insanlara da biiyUk zararlar vermekte ve qo$unun sonu 6liimlerle bitmektedir. Halkrmrzrn artrk kaybetmeye tahammiilU yoktur. Y(izyrllardan bu yana kaybettiklerinin bedelini dijqmana acr 6dettirme-
nin ata$rna geqmiqtir. Bu ataQa geQi$e militanlarrn gerekli yanttr vermemesi affedilecek bir tutum deQildir. Kahramanca qahadet olaylarr da sergilense, sonuQ itibarryla halkrmrza kaybettiren pratikler olmaktadrr. Kayrplar olacaksa dliqmanla Qarprsma antnda olsun. Ama bunlar genellikle dikkatsiz qahqmalarrn so-
nucu olarak giindeme geldi
mi,
d0qman bunlarr kendi yeteneklerine yorumluyor. Ve bu malzemeyi de dUgmanrn eline biz veriyoru. Bar-
DE sARrrALt
bar Tiirk somiirgeciliQinin savaqma ydntemine baktrQrmrzda, onun katlram yapmaktan, cinayet iqlemekten
baqka bir becerisi yoktur. Gerilla mijcadelesine gijq yetirebilecek hareketlilige ve sabrr gijciine sahip degildir. Halk savaErmE ulusal ordulaqmasrnr yaratarak ilerliyor. Biz ordulaqtrkqa, halkrmrz askerilegtikqe diigman da bog durmuyor. Uluslara-
rasr iliEkilerden tutalrm da
iEbir-
likqileri daha iyi konumlandrrmaya, bize kargr etkin bir silah olarak kullanmaya kadar her aracr devreye koymaktadrr. Ordulagma ayil zamanda s6mUrgeciliQe kargr alterna-
tif bir giiq olma anlamrna da geliyor. Ordulaqmanrn siyasal Ustyaprsrnr ifade eden ulusal meclisin de giderek gekillenmeye baqladrgr, bunun ongUniinde bulunduQu qektir.
da bir ger-
$imdi bu durumlar neyi ifade ediyor? Bunlar artrk daQlarla srnrrlr kalmayrp gehirlere inmeyi ve di.iqmanr kendi ininde vurmayr dayatryor. DUgman daglardan Eehirlere indiril-
migse, oradan da kovulmalr ki, devrim denilen gdrkemli olay gerqeklegsin. Devrimin gehirlerle olan baQr bu temeldedir. Bunu baqka tUrli.l ele almak ulusal kurtuluE savagtnr bulunduQu noktadan geriye qekmek anlamrna gelir. Dikkat edelim, dtiqman daglarr yoQun hava bombardrmanrna tabi tutarak qehirlere de alabildiQine yi.iklenmektedir. DaQlarr bombalamasr kaybettiQi otoriteden duyduQu 6fke yi2i.indendir. Ama qehirlere yUklenmesi, otoriteyi kaybetmemek, iqine girdiQi oliim korkusunu yenmek iqindir. Diigmanrn qehirlerden duyduQu gwen, rahat hareket etmesi yine bizim zaaflarrmrzrn bir sonucu olarak karErmrza dikilmektedir. Sa-
vaq olursa daQda olur, bunun
dr-
qrndaki savaqlar cinemsiz ve gerek-
sizdir anlayrgrna kaprhndr mr, dUEmana Kiirdistan'da yaqama olanaQr tanrnmrg olur.
Ama bakryortz, buna gereken dnemin verilmesi bir yana qehir komiteleri qok krsa si.irede deqifre oluyor ve sonuqta Eahadetler, yakalanmalar, qozUlmeler gUndeme geliyor. Bdylesi olaylar her defasrnda partiye ki.iqiimsenmeyecek zararlar veriyor. Partimiz ve halkrmrz bu kayrplarrn yaEanmasrnr istemiyor. Qiinki.t bunlar dUqmanr alabildiQine sevindiren tutumlar oh:yor. Bir militan qehirde nasrl hareket eder, nasrl tedbir alrr, bunlar ilzerinde pek durulmuyor. Halkrmrz serihildanlara kaybetmek iqin deQil, kazanmak ve Ozgitr olmak iqin kalkryor. $ehir qahgmalarrnda bir militan ayak trrnaQrndan saqrnrn teline kadar tedbirli ve illegal davranmak durumundadrr. Siyasi polis karqrsrnda uyanrk olmak, olasr operasyonlara kargr hazrrhklr bulunmak qehir qalrEmalarrnda zorunludur. Bunun tedbirlerini alan militan kolay kolay dUgmana yakalanmaz, yok yere kayrplara yol aqtrrmaz. Her Eeyden once qehrrler ajan ve muhbirlerin bol bulundugu alanlardrr. DtiEman bu yonlU yrgrnla kontrol noktalan oluqturmuqtur. Bir militan bunlarr anlamak, gdzlemek ve qdzmek durumundadrr. Di.iqman nasrl seni basite almayrp bunlarr yapryorsa sen de onu basite almayacak ve tedbirler dizisini gehir merkezinden mahallelere ve daQlara kadar kuracaksrn. Geliqi gizel hareket eden bir militan halkla da btitiinleEemez. illegalitenin diQer bir adr da halkrn iqine, halkrn baQrrna yerleEmektir. Aile-
lerle bi.rtunlegmiq bir militanr polrsrn keEfetmesi qok zordur. QUnki.i halkrmrz kendi savaqqrsrnr koruyabilecek cesarete ve fedakarhQa sahiptir. Qalrqmalar boyle yiiri.itUl iirse mi rtan halklagrr, halk da militanlaqrr. Ve mrlrtanrn 6nderliQinde daha gijqlii, daha gi.venli savaEtr. Halkrmrzrn askerileqmesi konusunda ortaya qrkan aksaklrklar, yrne militanlarda ya$anan eksiklikler olarak algrlanmahdrr. Qijnkij Ki.jrt halkrnrn savaEmama ycinunde bir eQilrmr yoktur. Duqmanrn bijtirn yonelrmlerrni g6ze alarak savaQmaya kararlr oldugunu sayrsrz defalar gdzler 6nune sermiqtir. $rrnak'ta di.iqmana karI
Er tavrr koyup gehri boqaltan yrne KUrt halkrdrr ve bu dtiqmana kargr alrnmrg qok cesaretli bir direnme konumudur. Bizde kurtulug savasr bir cephelegmeyle geliqiyor. Bu cephe, somurgeci faqizme karqr askerr, siyasi, ekonomik, kiiltiirel ve psrkolojik savagr ydnlendiriyor. Bunun da en aqrk anlamr halkr bir bi.rtijn olarak amansrz ve kesintisiz brr savasrm iqine qekmedir. Cephe qalrsmalarr halkrn siyasi miicadelesrnr rlade eder. Halkrmrz siyasi istemlerr ulusal kurtulug cephesi aracrlrQryla drle getirir. Halkrn siyasi cephesi, halkr ayaklandtrmayr, savaqtrrmayr, uretken olmayr sa$ladrQr gibi dUqmana karqr korunmayr da amaq edinmek durumundadrr. Gerilla salt kendi bagrna bu rglevr yerine getirmez. Askeri ve sryasr brr giiq olarak daha genig orgirtlenmeleri oluqturmayr gerqeklegtiremezse dijgmana kargr hedefine ulasamaz.
Gerilla konumu gereQr halkr
brr-
leqtiriyor ve savaQ ortamrna cekryor. Gerillanrn sayrsal olarak qogalmasr. ordulaqma di2eyine ulaqmasr halkrn katrlrm d(zeyini odaya koymada 6nemli bir gostergedir. Gerrlla halka orgi.rtlenme brlincrnr gotirriJrken bunu lafta brrakmamalr. pratiQine uygulamahdrr. Bu anlamda halkrn 6z savunma birliklerine, halk komitelerr kanahyla milis orgirtlenmesine bu-
yiik onem verilmelidir. Milis,
halkrn
iqinde, gerektiginde silahh bir gekilde aynr zamanda ilretimle de baQrnr siirdi.rren, savaEr yiiriiten halkrn 6z savunma giicUdilr. EQer milis 6rgi.rtlenmesi qehirlerde saQlam temellere oturtulursa, gizlilik kurallarr rcrnde iligkilerini ylirirtiirse diismanr tamamen aciz bir duruma sokar. onun hakimiyetini srfrrlar. Tankryla. topryla, askerleriyle KUrdistan'da varlrQrnr korusa da halka soz gecrremez bir konuma duqer. Ozellikle qehrr alanlarrnda gdrev yapan mrlitanlar, milislerin calrqan kesimlerden oldugunu hiqbir zaman unutmamalrdrr. O yi.2den milise yijklenecek gbrev ve sorumluluklarrn qerqevesi iyi belirlenmelidir. Parti kadrosundan olan beklentiler bir milisten de aynr dizeyde olursa, bdyle bir durum kaqrrtrcr ve i..lrki.i(i.ici.l olur. Gegimini saQlamakla ugraqan insanlardan g0ni.ln 24 saatinde devrime hizmet etmesini beklemek yanrltrcr bir tntum arzeder. istemler gerQekQi ve koEullara uygun olmadr mr iqler birbirine karrqrr, kimden ne istenilece$i de muQlak bir hale gelir. Halk, kendi durumuna uygun konumlandrrrlmahdrr. Bir kadrn da qocuk da yaqh da milislik yapabilir. Bunun 6rglitlendirilmesinde illegalite temeldir, lllegaliteye dayanmayan ve onu esas almayan bir milis orgtrtlenmesi, dirgmana kaprlarr sonuna kadar aqmrE bir drgi.rtlenmedir. Mrlis, savaQan bir halkrn askerilegmesinde dnemli bir agamayr oluqturur.
tr'u,raa
I Ozellikle Kiirdistan'da halkrn devrimci tarzda askerilegmesi saQlan-
girtgii olarak iqleve kavuqturulmast
madan baQrmsrzlrQrn ve 6z9iirli..iQiin saQlanmasr mUmkiln deQildir. lqinde
biliriz. Milis olaytna boyle yaklagmak, bunun pratigini gerqekleqtirmek do' nemin taktiQinin kagrnrlmaz brr ger-
bulunduQumrz ileri sava$
aEama-
srnda halkrn geniq katrlrmr ve bu katrlrmrn silahlr hale donirgtiirirlmesinrn yolu da illegal milis orgutlenmesinden geqmektedir. lgte bu yi2den milis faaliyetlerine yaklaErm salt gerillanrn lojistik ih' tiyaglarrnr kargrlama biqiminde olmamalrdrr. Onemli olan gerillanrn lojistik ihtiyaglarrntn kargrlanmast degil, halkrn savaEqr bir girq olarak 6rgi.rtlendirilmesidir. Orgirtlenmig bir halk zaten kendi ordu giici.inUn ihtiyaqlarrnr da dogal olarak karqrlayacaktrr. Kaldr ki halkrmrz bizzat sa' vaqmak istiyor, soz sahrbi olmak istiyor, somirrgeci barbarlrktan intikam almak istiyor. Militan bunlarr temel alarak halkrn ihtiyaqlarrna cevap vermelidir. Savaqmak isteyen bir kitleyi lojistikqi bir konuma dusirrijrsen savaQrn geriye cekilmesr kaqrnrlmaz olur Milis 6rgi.rtlenmesi ciddiyetle izerinde durulup geliqtirilirse, halkta savaEa karst sorumluluk, duyarlrlrk ve kendisini daha fazla devrime katma duygusunu geligtirir. Bu da uy' gun tarzlarda yaprlacak eQitim faaliyetleriyle olur. Bunlarrn qehirlerde yaprlmasr oldukqa zordur. Ama yaprlamadrgr siirece de giiglii savaEan
baEh baErna bir devrim olayrdrr diye-
hir qalrqmalarrnr daha dazor durumlara soktuklarr gibr, istenmeyen kayrp ve zararlara da yol aqmaktadrrlar.
lagmanrn grderek sekillendiQr I 992 yrlr atrhmryla ortaya qrkan en onemli sonuq Eudur: Artrk savaq, yerel br-
$ehirlerde qahqma yapan bir kadro her geyden 6nce toparlayrcr olmak zorundadrr. $ehirler yan gelip yatrlan alanlar deQrldrr. Dugmanla surekli yitz yi.tze olan, onun beynrnde yeni yaqamr orgUtleme alantdtr. Hele serihildanlar grbi titizlikle yurutirlmesr gereken eylem biqimlerinde meydana gelecek bir aksaklrQtn onlarca insanrn yasamrna mal olduQu iyr brlinmelidir. Bu galrsma alant uzmanltk rster, gijnirn 24 saatr uyanrk kalmayr ister. Her insan girnirnirn btitUniinii uyanrk olma yonirnde kullanamaz. Bu y(2den gehirlerde calrgacak kadrolarrn secimr ayrrca ele altnmalr ve titizlikle bir qegrme grdilmelrdir. Buna gore de egrtrme tabr tululmalrdrrlar. Qahqmanrn onemini iyice kavra'
rimlerin faalryetlerine baQlr olarak
mamrE kadrolar
karqr
degil, ana karargahlara baglr olarak
baqarrlr olabrliyorlar, ne de halka yaklaqrmda uygun yaklaErmrn sahibr
qeQidir.
Bu genel sorunlar rgrQrnda qehir qa|gmalarrnda yaEanan ozgirl sorun' lara bakmak gerekir. Tabri bunlarr yine merkezrleqtirilmeye qahgrlan sa-
vaq sorunlanmrz olarak ele
alrp
yorumlamak durumundayrz. Hele her Eeyden 6nce qehirlere geri cahqma alanlarr olarak bakma tutumlart en krsa si.rrede mahkum edilmelidir. Sii-
rekli kaybettiren tutumlarda
tsrarh
olmak qabalarrn hepsrni sonuqsuz krlmaktadrr.
Ulusal meclis
ve ulusal
ordu-
ytrrirtirlecek dtzeye ulaqmrgtrr, o yizden gehir qalrsmalarr da eyalet karargahlarrna ya da ana karargah-
halk gercekliQi ortaya gtkarrlamaz. Qilnkir sehirler bireyciligrn en fazla gelistigr. yabancrlasmanrn, yozlag' manrn. orgutsizlirQtrn, da$rnrkh$rn en fazla yasandrgr alanlardrr. EQer bu alanlarda mrlrtanlar alabildigine orgi.rtsizlirge yuklenemezlerse halkrn beyin hucrelerrne kadar yer' lesmis dijsmanr kolay kolay sokemezler. $ehrrde yasayan krtle du$manla daha f azla rc rcedrr. Ornegin bir televizyon kanalryla, basrn yoluyla diisman her girn bu alanlara kendr rdeolojisrni ve yaEam anlayrqrnr agrlamaktadrr. Soysuz yaqamrnr halk izerinde cazip krlmak iqin elinden gelenr yapmaktadrr. Kontra orgUtlenmelerini genqlik icrnde yaratarak crnayet qebekelerinin bunlardan olusturulmasrnrn ciddi anlamt vardtr ve yrgrnla sonuclar crkarrlmasr gereken olumsuz brr gelrsmedir. O yizden lirmpen genclrk deyrp gecme-
mek gerekrr Dusman
sayfa
halkrmrzrn
deQerlr rnsanlarrnr yrne bunlar eliyle katlediyor. Bu kesrme yaklasrmda bir olqtj tutturulursa yuzlerce gencr saflara aktarmak mumkunour lste milis orgLrtlenmest iyr yaprlrrsa dusman bu kesim iizerinde de etkrlrola' maz. Her milis kendi gevresinr etkrleme yoluna gitse bile halkrn btrtun' ItjQir mevcut durumdan beg kat Uste yijkselir, Bu anlamryla orgtitliiliik or' tamrna alrnan her Kirrt bireyinin 6r-
9rKTr!
lara baQlr yUrirtirlmel ki, genel savas taktiklerine uygun bir qalrqma rqinde yUriisirn. Fakat bu iligki biqrmi sehir birimleriyle yerel gerrlla birimleri arasrndaki organik baQr asla yadsrmamalrdrr. Savaqrn merkezilegmesrni bundan dolayr mekanik ve kalrpqr tarzda ele almamak gerekrr. Gerrlla brrimleri gehir birimlerine lojistik ihtiyaqlarr karqrlayan brr arag olarak bakmamalr, onu da savas yUrlrten askeri ve siyasr bir gitc olarak gor' melidir. Qirnkir her iki alan da brrbirleriyle dayanrsma rcinde olmak durumundadrr. Halkrn serihildanlarr ancak gerillanrn desteQrnde, koruma-
srnda gerqeklesebilir. Gerilla des' teginden yoksun brr serihildanr diisman cok rahat bastrrrr. Durum boyle olunca gerilla sehrrle olan baglarrnr bu temelde yitrutmek durumundadrr. Genllanrn bu donemde de savaqr merkezileqmeye hizmet etme BoydeQerlendirmesrdir. biqiminde le olursa halkrn dijqmana karsr daha girqlU mevzilenmesi yaratrlabilir. Yerel brrimler kendilerini merkezi bir giiq olarak gdrirrlerse, ditgman kargrsrnda savagr geriye qekme hatasrna diJqerler. Ozellikle de fasist TC'nin halkrmrza yonelik son gijnlerde geliqtirdiQi toplu katliamlarr onlemenin, boqa qrkarmantn tek yolunun da bu merkezileqme olayrndan geqtigi unutulmamaltdtr. Elbette bunu uygulayacak olan yrne savasr yirrijten aktif kadrolardrr. Sehrrlere gonderilen kadrolar her seyden 6nce siyasi bakrmdan uyanrk olmalrdrr. Gerillada ayak uyduramryor deyrp sehirlere gonderilen, sryasr acrdan zayrf. polis kargrsrnda uyanrk ve atik olmayan kadrolar qe-
en onemlr ozelliginden birisi
ne polise
bir kadro her zaman polisrn taktrginr rahatlrkla boqa grkarabrlrr. Dikkatsrz qalrs-
olabilryorlar. Uyanrk
malar yi.zUnden sayrsrz kadrolar polisin aQrna takrlmrs ve imha olmuslur. Bunlar bizim yetersizlrklerimrz sonucunda ortaya grkan kayrplardrr. Bir kadro siyasal bir temsilcr olduQunu asla unutmamalrdrr. Onlarrn gorevi orgtrtleyrcilik, toparlayrcrlrk ve organrzeciliktrr. Ama yeterstz insanlarrn gonderilmesi tam tersi brr durumun uygulanmasrna yol acryor. Gidiyorlar halkrn basrna bela kesr-
liyorlar. Kadrolar halkla orgitt
ara-
srnda iqlev goren unsurlardrr. Onun davranrg, konuqma ve di.rsiincelerinde halk partiyr tantyor. Halkla yuz ytae olanlar bu hususlarr temel alarak hareket etmek zorundadtrlar. Kendrsrni konusturan brri halkr partrden ve mijcadeleden uzaklagtrrrr. Boyle tutumlar konusturuldugu icin sehirlerde uygun bir orgirtlenme tarzr oturtulamryor. Ustten alta dogru saglrklr bir orgirtlenme rnqa edilemedigi icin serihildanlarrn saglrkh yiiri.rtUlmesi tam yaprlamryor. $ehirlerrn devrim kaleleri haline getrril' mesi ancak bu orgirtlenmenrn yaratrlmasryla miimkiin olacaktrr. Bu nasrl olur? Halk komrtelerinden tutalrm cephe komitelerine, legal komitelerin oluqumuna kadar uzanrr ve bir halkrn devrim mevzilenmesinr meydana getirir. $ehir siyasal brrrmleriadeta kendilerini salt askeri bir eylemci olarak gorijyorlar. Oysa halkrmrzrn sava-
qacak insanlara 6yle fazla rhtiyacr yoktur. Halkrmrza bir cagrr yaprlsa kuqUmsenmeyecek brr sayrda rnsan silah atrna gdniillU olarak katrhm gosterir. Ama ulusal kurtulug siyasetini uygulayacak polrtikacrlarr qok azdrr ve bu politikacrlarr yaratmak da oyle
9rKrYOR!
kolay deQildir. Yrllarca verilen emekler sonucunda brr siyaset adamr ancak yetiEiyor. Siyaseti yirriJten insanlar da ihtryaq duyulduQunda silah kullanrrlar ama onlann asrl gorevi orgiitleme, organize. toparlayrolrk ve eQitrmcilik olmalrdrr. Askeri eylemler 6zel olugturulmug srlahlr birlrkler veya milisler kanalryla gerqekleq' tirilir. Bu anlamryla milrs, ulusal kurtulus mucadelemizrn yan askerr gtrcirdur. Her an silahlr miicadeleye grrmeye hazrr, aynr zamanda da hem iiretrmde bulunan, hem de savasan brr girctirr. Siyasr sorumlular halkrmrzrn canr ve ruhu olduklannrn bilrncryle baqta kendilerrnr saglama almahdrrlar. Srlahlr eylemlere katrlmaktan ziyade perspektrl sunmalr, taktrk belirlemeli ve organrze etmelrdrrler. Artrk ondan sonrasr silahlr eylem brrimlerrne brrakrlmalrdrr. Son girnlerde sehrr brrimlerrnde meydana gelen yakalanmalarda arkadaslar son kursununu veya bombasrnr kendisrne ayrrryorlar. Bunlar kahramanca gerceklestrrrlen sahadet olaylarrdrr. Neden boyle sahadet olaylarr yaqanryor? Uzerrnde biraz kafa yoruldugunda, calrsma tarzrnda brr olcijniin tutturulamayrsr polisrn takrbatrna yol acryor ve sonucta kayrplar meydana geliyor. Eger sryasal sorumlular ryr brr politrkanrn sahibr olurlarsa hrc ellerine srlah almadan brle biryi.rk gelrsmelerrn saht bt olabrli rler. Bir sryasr sorumlunun btr cephaneIk grbr dolasmasr rnltharvarr btr calrsma bromrne sahrp oldugunu gosterrr. Artrk grup donemrnrn cahsma yontemrni uygulamantn brr anlamr yoktur. Grup donemrnde brr kadro zorunlu olarak lirm laalryetlerr brzzat kendisr yi-rri-rtiryordu. Ama srmdr partinrn vardrgr duzey bu brcrmr anlamsrz krlryor. Gecmrse k6rukorune baglrlrk, tutuculuk terk edrlerek rsbolilmirne dayalr calrsma yontemr uygulanmalrdrr.
Qehrr calrsmalarrnda yetersrzlrk iliskr larzrnda ortaya qrkmaktadrr. Brr ti.irlir partr crzgrsr yetertnce ilrskr tarzrna oturtulamamrstrr. ilrskrlere partr anlayrsr ve qalrqma tarzt hakrm ktltnmadrgr icin srzmalar rahatlrkla partrnrn icrne grrebilmekte, orgi.rte bijyirk zararlar vermektedrr.. Poils tarafrn-
dan daha onceden girnirmize kadar bilinen iligkilere dayanan cahqma tarzr cabuk desrfre olmalara gotirrmektedir. Bu alanlar zaten dijqmanrn denetrmr altrndadrr. Dlismanrn srzamayacaQr, denetrm alttna alamayacaQr yenr ortamlara acrlarak saghkh bir bUnyeye kavusmak zorundayrz. lliski tarzrnda en kirqijk brr sapmayr bile kabul etmemelryrz. Sijrekli eski iliqkilere dayanarak faaliyet yirri.rtmek, bir bagka deyigle ko laya kacmak, var olanla yetinme anlamrna da gelryor. Yeni iligkiler kur-
2l
I
mak, po[srn ulaqamayacagr mevziler oluqturmak emekle olur, geceyr gijndiize katan, kafa yoran bir qahqmayla olur. Halkla baqka tirrlU saQlam baglar kurulamaz. Halkla saQlam bagr olmayan devrrmcihQin de sonuq almast asla mumkiin olamaz. Gerillanrn vuruslart d irqmanr bazr tavizler vermeye gotitrityor. Daha dogrusu gerrlla miicadelenin nefes borularrnr aQryor. BugUn yaratrlan legal olanaklar da yine bunun btr sonucudur. Bilindigr grbi legal galrEma kendr basrna uzmanlrk isteyen brr alandrr. Kendine ozgir rlrqkr tarzt vardrr. Halk savasrnrn brr kolu olarak calrsrr, ona hizmet eder. Qalrsmalarrn dogasr geregr her girn diigmanla yi.rz yi.rzedrr ve rlrskr halrndedrr. DuEmanrn tantdrgr yasal stnrrlarr pek fazla aQamaz. Bu calrqma da
mevcut cerceve icrnde yaprlmasr gerekenlerr yapar. Srnrrlarr radrkal tarzda dagrtma, genrsletme daha cok gerrllaya dtisen brr gorevdrr. illegal mircadelenrn bu alanla rlrskilerrnr ryr belrrlemest zorunludur. Cirnku bu alanlar siireklr dusmanrn kontrolu altrndadrr. lllegal faalryet yirrulen kadrolarrn legal alanlara grrrp crkmasr, mudahalelerde bulun' masr desrfrasyonlara neden olr-ryor. Boyle olunca dusmanrn takrbair genrslryor ve buradan hareketle her rkr
alan
da darbe yemekten
kurlr"ila'
mryor. Legal alana mudahale olmaz
degrl, olur ama bunun da yrne
brr
grzlrlrk ve trltzlrk rcrnde yaprlmasr ge' rekrr. Gerekce ne olursa olsun rlle'
gal brr kadronun legal alanda srk srk gdzukmesrnrn hrcbrr haklr gerekcesr yoktur. Bu durum her alan rcrn gecerlr olan brr kuraldrr. Her alan kendr gorevlerryle srnrrlr kalmalrdrr. Daya' nrsma, f rkrr alrsverrslerr uygun larzda ve dusmanrn kontrolunun olmadrgr yerlerde yaprlmalrdrr. Boyle brr ko'
ordrne saglanrrsa dUsman her rkr alana da lazla zarar veremez, Yrne legal olanaklar rllegal mucadelenrn hrzmetrnde kullanrlacaksa bu temel' de olmak zorundadtr. Baska turlu yaprlan her uygulama brze kaybettrrmekten baska brr rse yaramaz. Buraya kadar sehrrlertn onemt' ne, mucadelemrzde bu asamadan sonra oynayacagr role. buralarda uygulanmasr gereken calrsma tarzr' na, bu konuda var olan yanlrs yaklasrmlara, yaEanrlan pratrklerden crkarrlmasr gereken derslere ozlU brr sekrlde degrnmeye calrstrk. Eger ortaya konulan perspektrf ler rsrgrnda brr cahsma tarzr yaratrlabrlrrse kopartrcr, dijsmanr kahredrcr ve sonuc alrcr ge[smelerr yaratmak gayet miimkr.in olacaktrr. $ehrr pratrgrne bu tarzda yijklenefim, buralarr dijsmanrn karargahlarr durumundan okarrp, devrimin karargahlart haltne getirelim.
9rKrYOR!
*f.n
(
Eyri,199:r dekiyetkilileri de bu konuda goriiq-
Ki,irdistan fagizme mezar... savaE kimin iqindir? $rrnak'ta, Ker-
Bagtarafi 3. sayfada ve birtirn sorularda daTC'nin asrlsavaq suqlusu oldugu gi.in gibi aqrktrr. Burjwa basrn organlarr adeta yansrrcasrna TC'nin suqluluk gerqeQini rsrarla gizlemeye qahqryorlar. Bu yonlti haber.ve yorumlar tamamen tek yanhdrr. Olen askerlerin analarrnrn gdzi.i yaqh fotograflarr manEetlere qrkarrhyor ve "PKK'yr lanetleyen" s6zler srralanryor. 'Analar aQh-
yor: Dindirin artrk bu
gdzyaElarrnr"
sdzleriyle qaQrr yaprhyor. Elbette, bu g6zyaqlarrnr durdurmak gerek. Ama kim, neden bu gozyaqlarrnr durdurmuyor? Bir yandan evlatlarrnr kaybeden analarrn feryatlarr yansrtrlmaya qahErhyor, diQeryandan ise genqler savaEa teqvik ediliyor. Bir grup gencin fotografr ve fotoQrafrn altrnda ise sdzUmona bu genqlerden "srkr dur PKK, biz geliyoru" sozleri aktarrhyor. Bundan daha biryirk ikiyilzliJli.lk olabilir mi? Bundan daha btryiJk alqakhk olabilir mi? Genqler savaqa g6nderilecek, oldliklerinde ise anneleri aQlayacak ve bundan manzaralar basrn yoluyla yayrnlanarak suglu PKK gdsterilecek! lnsanlarr, bu Eekilde kirli amaqlar uQruna alet etmek, dilnyanrn neresinde 96ri.ilmiiqtUr? Bunun da otesinde evlatlarrnr kaybeden bagka analarrn sesine neden kulak verilmiyor? OrneQin gerilla analarrnr bir yana brrakaItm, asker oQlunu bir karakol baskrnrnda kaybeden bagka bir ananrn qu
s6zlerine ne demeli: "Ankara kriktin kurusun, yrkrlasrn. Ollumu sen tild0rdiin! " Benzer beddualarda gerqegi tUm qrplakhQryla dile ge-
tiren baqka analar yok mudur? Olmazsa bile, asrl gerqeQin kendisr bu deQil midir? Kaldr ki, PKK 6nderliQindeki KUrdistan halkr kendi topraklarr iLerinde en dogal insani haklarrnrn mlicadelesiniveriyor. Bu hak talebi savagla bastrrrhyorsa, buna boyun eQmemek, her gijn 6lmektense ve her gi.tn iqin iqin aQlamaktansa buna 6liimirne bir savaqla karqrlrk vermek, haklarrnr bdylesi bir savaq temelinde koparmaya qalrqmak da halkrmrzrn en doQal hakkr deQil midir? Evet, halkrmrz kendi topraklarrnrn ozgiirlUQUniJ istiyor. Ya TC somi.jrgeciliQinin Kiirdistan'daki iqi ne? Hangi insani hak ve hukukla KUrdistan topraklarrnda kan d6kiiyor? TUrk analar, hatta Ki.rrt analar bu gerqeQi artrk zaman geqirmeden gdrmelive genQ evlatlarrnr TC'nin kirli savaErna kurban etmemelidirler. Ozellikle somurgecilerin timsah g6zyaglarrna kanmamah ve kendilerini 6zel sava$tn psikolojik propagandasrna alet etmemelidirler. TC, tarihi boyunca halklara kan kusturmaktan baqka hiqbir gey vermedi, bundan sonra da vermesi asla beklenmemelidir. Qi.jnki.i o bir canavardrr, insanlan qok ucrzca harcayan bir makinadrr. Onun tarihinde sadece ve sadece kan vardrr, zulUm vardrr, soykrrrm ve ter6rtrn en barbar-
casr vardrr. Dtinyada en gUvenilemeyecek bir gi.iq varsa. hiq kuqku-
su
o da TC'nin kendisidir. Belki her qey unutulabilir, ama bu gerqek asla unutulamaz.
Genelkurrnay Baqkanr DoQan GU-
req'in 'Tek bir mehmetciQin burnu kanas4 iqim kan aghyor" qeklindeki s6zleri koca bir ikiyi2liili.ikten ibaret. Bugi.in sdmi.irgeci ozel savaqr en yetkili dizeyde yi.irtiten kim? Ve bu
su.*li^)
boran'da, Qukurca'da, Silvan'da, G6le'de Hamur'da vahget dtizeyinde katliamlar emrini veren kim? bir babanrn old0rillen 1,5 yaqrndaki bebeQi iqin sarfettiQi "Bu bebek de mr tercirist" sdzlerinin muhatabr kim? Yine $rrnak'ta devletin yaptrQr katliam yetmiyormug gibi, Qanakkale milletvekili SUleyman Ayhan, "$rrnak'ta mahkemeler kurulmah, suglular idam sehpalarrnda sallandrrrlmah" Eeklindeki sozleriyle canavarhQrnr
sergilerken, ona bu cesareti veren kim? Son gUnlerde faili belli ama meghule qrkarrlan olaylar halkasrnda 74 yaqrnd akiyazar-gazeteci Musa
Anter'i alqakqa katleden kim? Sadece son bir-iki ay iqinde 100'e yakrn koyi.i bogaltan ya da bombardrmanlar altrnda yakrp-yrkan kim? Bi.rtiin bunlarrn tek sorumlusunun ve de tek suqlusunun TC oldugunu hangi mantrk inkar edebilir? Birtiln bu suqlarr iqleyen mi terorist, yoksa bUtiln bunlara son vermek igin savaqan mr terorist? Yazrlmasr gereken bi.rtlin gergekler bunlar deQil midir? Mahkum edilmesi, qok sert hesap sorulmasr ve tartrEmastz savag suqlusu ilan edilmesi gereken TC'nin kendisi deQil midir? B6yle ise, kim neden beklesin?
.
Yiiklendikqe kazantyoruz!
'Yaqama varrz dedik" qeklindeki s6zlerde ifadesini bulan bir kararhhkla ortaya qrktrQrmrzr s6yluyor Abdullah OCALAN yoldag. Bundan birkaq yrl dnceki bir konugmasrnda da, "Gitti kQe birlegiyorurz, girqleniyoruz ve adrm adrm zafere gidiyoruz" sozlerine yer veriyordu. GiiniimkUn geliEmeleri bu sozleri fazlasryla doQruluyor. Yilklenerek kazanmakta olduQumuz sadece bizim iddiamrz deQildir. Bunu, yenmekte olduQumr.z s6mi.rrgecilerin temsilcileri nin demeqlerinden de anlamak milmkirndUr. "Malazgirt'ten bu yana 921 yrldrr birlikte ya$ryoruz. Gelin 921 yrl daha birlikte yagayahm" diyen TC Bagbakan Si.ileyman Demirel'dir. $rrnak katliamr vb. devlet r.rygulamalarrnr ima ederek, "Son olaylar PKK'ya daha fazla taraftar kazandrrdr" diyen (KUrdistan'daki incelemeleri sonucu) ANAP milletvekili Eyirp Agrk'trr. Ki.irdistan'a biiyUk koruma altrnda gidip "Sonsuza kadar da si.rrse lerorle mUcadeleye devam edeceQiz" ve
aradan iki hafla geqmeden 3 HEP milletvekilini Kdqk'e qaQrrrp bu kez, "Durum fevkalede tehlikelid ir. Bi.ryi.ime tehlikesi bulunmaktadrr. Bir yol aynmtna geliyortz. Silahlar susarsa bazr adrmlar atrlabilir" diyen de Cumhurbaqkanr Ozd'drr.'Avrupa'nrn PKK'ya bakrqr deQigiyor" ile Kiirdistan sorunu iqin 'Ti.irk diplomasisini en qok ugra$trracak konu" tespitlerini yapanlar, TC'nin drE politika rzmanlarr olarak gdrdtiQU k6ge yazarlarrndan M. Ali Birand ve Sami Kohen'dir. Bu tespitleri sentezleyip "artrk Avrupa'ya da gWenmemek gerektiQini" belirten de Oktay Ekgi'dir. Bunlar TC'nin yenilgisini itiraf etme niteliQinde olan drneklerden sadece birkaqrdrr.
Nitekim son
bir ay iqerisinde
KUrdistan'daki geliEmelerin boyutlanmasr paralelinde bujwa basrnrn k6ge yazarlan yorum iisti.lne yorum yaparken, devletin qeqitli di.izeyler-
.
ler ortaya attrlar. Ancak birtrin bunlarrn iqeriQi, "DaQ fare dogurdu" diye bir sdz var, iEte 6yle bir qey oldu, PKK gerqekliQi ve onun temsil ettiQi milyonlarrn sesine kulak verilmedi. Tersine, yaprlan bu gerqekliQi qarprtmak oldu. Ekonomrk kalkrnmadan bahsedildi. Nitekim bu da. sorunu esas nrtefiQinden ve qozumi.inden r,rzaklaqtrrmayr amagladr. Herkes biliyor ki, milyonlarrn ya da brr ulusun talebi ekmek gibi basrt bir istem deQildir. Ekmek olsa bile, karqrmrzdaki duqman giicUn "Ekmek yoksa, pasta yiyin" diyeceQr qok aqrk degil midir? Sorun, neden onu qozi.tme gotilrecek halkalardan yakalanmryor? Neden bu, TC'nin esas sorunu olarak gdrijlmi.ryor da "drg mihraklarrn" oyunu olarak kamuoyuna yansrtrhyor? Neden PKK'ye teroristlik yaftasr yaprgtrrrlmaktan vazgeqilmiyor ve Kirrt halkrnrn ezici qoQunlugunun destegi gozardr ediliyor da, komqu ulkelerrn gerqekte olmayan desteklerinde rsrar ediliyor? lran'la gdriigmeler hangi sonucu verdi ve bununla ne kadar mesafe katedildi? Neden PKK'nrn
sadece ve sadece kendi halkrnrn ozgi.jci.inir temel alarak somitrgeciliQe ve emperyalizme kargr durabilme gerqeQi kabul edilmiyor da, kamuoyunun qok hasas olduQu eroin ticaretinden para kazandrgr suqlamalarrna bagvuruluyor? Kiirdistan genqligini uyuqturucuya alrgtrran ve bunun ticaretine bulagtrrarak kendr gerqekliQinden uzaklaqmasrnr amaclayan somirrgeci ve emperyalist karanhk girqlerin oyunu degil midir? Aynr zamanda Kilrdistan genqliQini bu oyuna alet olmaktan crkarma miicadelesiniveren de PKK'nin kendr-
si deQil midir?
meler yarattrkga daha da
Karqr-devrim cephesinrn bu qabalarr, teqhir ve tecrit oyunlarr, PKK'-
yi yaratrcrsr olduQu Ki.rrdistan sorunundan soyutlamayr amaqlayan komplolarryeni de0il. Nitekim 6nemli olan hangi tarafrn kendi hedefr dogrultusunda ilerledigi ve hangi tarafrn ise gerileyerek bagarrsrzhga mahkum olduQudur. Ki.rrdistan'da savag butijn hrzryla si.irijyor. Bunun bir savaq olmadrgrnr rg ve drq kamuoyuna rsrarla kabul ettrrmeye qahqan TC'dir. Fakat yrne bu TC'nrn yirrUttiigu savaqrn en iist kurmayr Dogan Giires, "Bu bir savag degildir. Savaq olsaydr kayrplarrmrz qdyle oldu, bdyle oldu demezdik" demekle, yirrUtUlmekte olan savagr grzlediginr sanryor ama bu acrklamadan tersi sonuq qtkryor. Yanr Dogan Gijreg'in savaE tanrmrna gore. Kiirdistan'da olup bitenler brr savagrn sonuclandrr. Nrtekim, TC kayrplannr gizhyor ve nelerin nasrl yaprldrgr aqrklanmryor: bu, gitn grbr acrk brr gercek ve dolayrsryla bu brr savaslr. Bu savasr brz kazanacagrz. Mevcut veriler ve gelrsmeler bu yonlit brr seyir rqindedrr. TC "Vur kurtul". "Sev kurtul", "Ver kurtul" tartrsmalarr etrafrnda donedursun. Ozal-Demrrel.
Ece-
vit-Ozal ve drgerlerr arasrnda celiqkilerin hiqbrr krymetr harbryesr de yoktur. TC higbir donemde olmadrgr kadar, irstte uzlagma yaratmrs, mrllr mutabakat saglamrg, biitijn basrnyayrn, irniversrteleri ve partrlerryle tek sesilrgi gerceklestrrmrstrr. 6zel Ikle Ozal'rn hiiki.imetr atlatarak kendi bagrna hareket ettrQr yoniindekr soylentilerrn gerQegr yansrtmadrgrnr belirtmek gerekryor. Gercek goztim, PKK crzgrsr gehs-
Somurgeo ozei sa,as yonctrnrrnrn I 992 yrlr polrtrkaiar ilrtTayarak rflas ettr. Drger taraftan ,se ulusal kurtuluq mijcadelemrzrn yukienereL saldrrmak ve koparmak tairtrgr. oc,nemrn esas ozellrgr olarak geirs.re' ler yaratmaya devam edryor. Bu te-
melde 1992
yrlr
heni2 sonuclanlrs-
dan yenr gelismelere gebedrr. Halta beklenmedrk patlamalar da olasrorr Acrk kr bu olasr gelrsmelerde. taktri.lerr zengrnlestrrerek yuklenn'ei , tPKK'nrn onderlrk tarzrna h1-r ;3^';:r. krnden daha fazla huf -e:^'t. ce rleyrcr rol.c,y.ravacal.:' ( sa,,as Abdullah OCALAN .,' ri: ' ):, '' ,. le. Hen, itEr ' q la cer - ' Slnrn yer) rZ u^Cr:- - ^-:., * -.1 ::,q'
Kurdsrtan ao ,e' lenmrs halkinrn
t-
-.
^='-
Baqtarafi 23. sayfada
sonuc almaya dogr.. I:., -; G.,ruldirgu gtbr. xenors'- -i3- -" ref s6mirrgecr-emperva, s: o,, : ^:. i' crgrldrr, PKK'nrn enter.ras., -: :i -,J i, ulusal kurluluSCrj PCrrrl,t <rS r '
Shell pompalama rstasyonu, gerrllalarca ateqe verilerek yakrldr.
Olaydan sonra kaqmaya saldrrganlardan le cezalandrrrldr.
qalrgan
I'i milislerce olum-
22 Eyftl 1992: Weranger
(Vi-
rangehrr) ilqesinde ajanhk yapan bir belediye zabrtasr oliimle cezalandrnldr.
22 Eyltl 1 992: Amed-Dara Hei2erinde brr askeriaraq, roketlerle imha edildi. 22 Ey)il 1 992: Serhedan'a baQlr Selim ilqesi yakrnlarrnda bir askeri araq roketlerle imha edildi. 22 Eylijl 1 992: Amed'e baQlr Qrnar ilqesine baQlr Merpelat koytine baskrn gerqeklegtiren bir gerilla birligi, koyrln sahibi Mufrit AQa'ya art 5 taraktoril ateqe vererek yaktr. n6 karayolu
22 Eyltl 1992: Amed'e
bagh
BaQrvar kdyunde Botiler Krrathanesi'ni basan bir gerilla birliQi, kimlik kontrolil yaptr. Gerilla birliQi listede adlarr bulunan ve hizbi-konrta elemanr olan 6 kiqiyi yanlarrna alarak
kdyden ayrrldr. Ayrrca bir grup geril-
la da bu esnada bildiri
daQrtarak
propaganda yaptr.
23 Eyliil 1992: Bedlis'in Qeltik kdyii yakrnlannda bulunan $eyhciman bdlgesinde i.iq giin boyunca diiqman giJqleri ileARGK gerilla birliQi arasrnda sUren qatrqmada l0 dtigman askeri dldilrirldU, 20'si yaralandr.
23 Eyltil 1992: Bismil ilqesine baQh AslanoQlu koyU yakrnlarrndaki
v.i.S.d.P:
Yaagma Adresi:
Hesap numarasl:
H. Barcedogmug Vogrelsangerstr. 286 500O Ktiln 30
Serxweb0n Postfach 10 16 83 50@ K6ln 'l
Kreissparkasse - Kciln Konto Nr.: 3197 2 BtZ: 37O 5O2 99
23 Eyliil 1992: Pirrrn
(Adrya-
man)'e baglr QrQ (Sarrkaya) koyir crvarrnda gerrlla birligi ile korucular arasrnda okan qatrsmada 2 korucLr yaralandr. 23 Eyltil 1992: Pasur rlcesrnde hakim ve savcrnrn oldurulmesr ardrndan baqlatrlan operasyonda Kosar daQlarr, {grqt, beldesr. Kaynak. Narhca ve lslamkoy cevresrndekr ormanhk alanlar, kbyler ve daQlar savas ucaklannca saatlerce bombalandr.
23 Eylijl 1992: Erxani rlqesr Bugday Pazan Camrr imamr ismet Demir, kontr-gerrllanrn srlahh saldrrrsrna ugrayarak yaqamrnr yrtirdr.
GARZAN EYALETI'NDEN Eyaletrmizde yaygrn bir eylemlilik yaqanmasrna ragmen TC bunu basrna yansrtmamak iqin elinden gelen qabayr sarfetmigtir. Haziran ayr iqinde gergeklegtirilen eylemler gunlardtr: 20 Mayrs 1992: Hizan askeri karakolu yakrnlarrna gerillalarrmrz tarafrndan pusu atrldr. I panzer imha edildi, 7 asker 6ldiirtildir, 5 asker de yaralandr.
8 Haziran 1992: Bitlis'in
qrkrqr-
na yakrn bir yerde dUqman gtrqlerrne pusu atrldr. Pusuya 3 6zel tim arabasr di.igiiriild0, 20 ozel trm elemanr 6ldiirilldii, I I'i de yaralandr. Araqlar cephane yUklU olduklarr iqin isabet eden roket atrglarryla tamamen imha oldular. 10 Haziran 1992: Hizan'a baQh
Awstralya Avusturya Belqika
Danimarka
Fransa
5.00
A$
30.0O s.
90.00
bfr.
16.0O dkr.
14.00
ffr.
a^el.
-a l*.. ^- cayatrlmrstrr've bLrle-eca 3: nza ^acer
Siirece yiiklenen gerilla, daha sert... ile ARGK birliQi arasrnda qrkan qatrgmada 3 asker oldilriildU. 22 EVlil 1992: Ellh'te 2 yurtsever kontralar tarafrndan 6ldiiriildi.l.
yakrnra-
qryor. Avrupa'nrn egilimrnrn oegrsmeye dogru grttrgi tesprtr dogrudur I 5 Agustos'tan bu yana gercekieEen bUyuk kalkrs nedeniyle, Avrupa devletleri Kurdrstan'a rnceleme heyetlerrni gdnderdrler. Bi.rttin heyetler, TC aqrsrndan -kendr deyrmleriyle- "kirstah raporlar"la donduler lngiltere heyetr. hazrrladrgr raporda PKK'nrn terdrrzm deyrmiyle acrklanamayacagrnr belrrttr. lsviqrelr 48 mrlletvekrlr de ortak brr grrrsrmle huktimetlerrnrn TC rle PKK arasrnda arabulucu brr rol oynamasrnr rstedr Yine Turk ve Kurt aydrnlarr ve baska polrtrkacr ve halk kesrmlerr arasrnda sryasr cozum arayrslarr hrzlanarak devam edryor.
Hollanda 4.50 hfl. ingiltere 2.OO f lsveg 16.0O skr. isMgre 4.0O sfr. Norveg 16.0O nkr.
4 Eyltil 1992: Mavan taburuna dirzenlenen saldrrrda bir mevzi di.rEiiri.ildir. Gerillalar 6 askeri oldirrdirler, 8'iniyaraladrlar ve I adet MG-3 silahrnr ele geqirdiler. EylUl 1992:
Qewlik-Kehnireq
(Karlrova) arasrndaki Elmalr kdyi) qetelerine baskrn dizenleyen gerillalarrn, miidahale eden dijgman gijglerrne ateE acmasr izerine I panzer isabet aldr.
Eyliil 1992: Dara Hen6 (Genq) rlqesinin gerillalar 3 korucu Gerillalar tiirdirler.
Siwan koyir korucularr ile arasrnda grkan gatrEmada, ve bunlarrn 5 yakrnr oldU. 2 korucuyu da birlikte go-
Eyltil 1992: Nisdbin
rlcesinde hrzbr-kontranrn liderlerinden Melle Hasan gerrllalarrn saldrrrsr sonucu agrr yaralandr. Ayrrca ilce merkezrnde I polrs de oldiirirldi.i. 4 Eyliil '1992: Kaguri mrntrkastndakr Elamun taburunun tepecrlerine havan toplarryla saldrrrldr. Kesin sonuc ogrenrlemedi. Ayrrca bu mrnttkada mayrna carpan I askerr araq tahrrp oldu. 4 Eyltil 1992: Girney Kiirdistan'da bazr ARGK gerrllalarrnrn KDP gUcleri tarafrndan yakalanmalarrnda rol oynayan 3 krsr ele gecrrilerek, I BKC ve I kalasnrkof silahlarrna el konuldu. 4 Eyliil 1992: Farqin'in Goderen koyirnde somUrgeo gircler k6yl0leri brr araya toplayarak kursun yagmuruna tuttular. lcrnde 4 cocuQun da bulundugu 20 krsr oldtrrirldir. Bu olay, "20 PKK terorrstr oldurirldii" seklinde agrklanarak kamuoyu yantltrlmak rstendr. 4 Eyliil 1992: Farqin yaktnlarrnda crkan bir catrsmada en az I I
asker Oldiirirldii ve I panzer rle I helrkopter de yara alarak catrsma alanrndan rzaklastrlar.
5 Eyliil 1992: Hene (Hanr)
ka-
rayolunu kesen gerillalar, yoldan gecen araqlarr durdurarak krmhk kontroli.r yaptrlar. Durdurulan araqlar arasrnda bulunan belediyeye ait arac atege verilerek yakrldr. 1
5 Eyltil 1992: Amed-Farqin karayolu en rqlek noktasrnda gerillalar tarafrndan kesilerek denetim altrna alrndr. Yaprlan krmlrk kontrolij sonucu I korucubasr brr[kte gotijrijldir. 6 Eyli.ll 1992: Erxani (Erganr) il-
cesine baglr Malrkosa koyune dirzenlenen gerrlla baskrnrnda 2 korucu oldiiruldi.i, I korucu da yaralandt.
6 Eyltil 't 992: Qele-Degtan karayoluna doqenen maylna. Qarpan I askeri jip tahriP oldu. Ol0 veYa yaralt sayrsr oQrenilemedi.
Eykil 1992: TC girqleri Cizira Botan'rn $axe koyUnde yaptrklarr bombalama sonucu l0 ev yakrldryrkrldr, I kadrn da oldii. 7 Eyltil 1992: Gabar daQrnda sdmurgeci girglere gerillalarrn kurdugu pusu eyleminde en azrndan l5 asker oldUruldi.i ve yaralananlar oldu. Eylem sonucunda 3 adet G-3 ve I lav silahr ele geqrrildi. 8 Eyliil 1992: Bir haftadan beri Ti.rrk ordu birliklen Cudi. Gabar, Namaz ve Herekol daglarrnda yaptrklarr bombalama operasyonlarrnda gerillalara kayrp verdiremediler. Gabar ve Namaz daQlarrnda qrkan iki ayrr qatrgmada l7 asker oldi.irilldir, 37 asker de yaralandr. TC'nin bu operasyonlarla ilgili haberleri gerqekleri yansrtmryor.
9 Eyliil 1992: Akgam saatlerinde Oilaban (Uludere) ilqesinin Roborski koyij karakolunun tepecilerine karqr bir saldrrr eylemi gergeklegtirildi. Eylem sonucunda 30 asker 6ldUrilldU veya yaralandr. 2 gerilla da hafif yaralandr. I adet A-4 ve 6 adet G-3 silahlarr, I adet BKC namlusu, 5 adet srrt Qantasr, 6 adet G-3
280 adet A-4 mermisi ve I adet gece dilrbtinti ele geqirildi. Eyliil 1992: TC uqaklarr Bestler ve Xizan (Hizan) alanlarrnr yoQun bombardrmana tuttular. Son gelen garjori.r,
haberlere gore ormanlrk alanlardaki yangrn devam ediyordu. Eyli.ll 1992: Berwari (Pervari) il-
qesine baQlr ve isminr 6QrenemediQimiz bir qete k6yiine giden gerillalar, I korucunun evrni yaktrlar. Ayrrca olir ve yarahlarrn oldugu, fakat kesin sayrnrn tespit edilemediQi bildirildi.
10 EylUl 1992: Gridax
(AQrr)'rn
Xemur (Hamur)ilqesine baglr Musabeg koytine dirgman gUqleri saldrrrda bulundular. Koy zrrhlr araglarla kuqatrlarak top ve havan atrgrna tutuldu. Agrlan ateg sonucu ilk belirlemelere gore $efka (3,5) ile Cuma-
li Qetrez (S) isimti qocuklar
oldii.
(t z)ve Sevin Qetrez isimli qocuklar da aQrr qekilde yaralandrlar. DUqman gijqleri koyde gerilla bulunduQunu gerekqe yaparak bu baskrnr ve katliamr yaptrlar. Oysa o srrada hiqbrr gerilla grubu Yrldrrrm (2), Yeter
koyde bulunmuyordu. Koyirn hemen hemen tamamr top ve havan atrg' larryla harabeye qevrrldr. Olir sayrsr rse henuz befirlenemedi. 12 EylUl 1992: Gridax dagrndaki operasyondan d6nen bir dirgman brrliQine bir gerilla birligi tarafrndan atrlan pusuda I i.isteQmen, 6 asker dldirrirldir, 3 ozel tim elemanr ve 7 asker de yaralandr. 12 Eyltil 1992: Korucularrn lideri olan Nisebin Refah Partisi Belediye enciimen iiyesi Nedim Kardeg gerillalar tarafrndan vurularak agrr yaralandr. 12 Eyliil 1992: Kosar'rn Yedikardeg koyirnde di.igman giiqleriyle brr ARGK birliQi arasrnda qrkan catrsmada l2 diiqman askeri oldi.rriildii, 4 ARGK gerillasr da qehit
dirqtir. $ehitlerin cenazesi 3500
kisiIk bir kitle katrhmryla topraQa
verrldi.
12 Eyliil 1992: Elih'in Qabilcewz ilqesine baQh Aydrnhk kdyUnde 2 korucu bir gerilla grubu tarafrndan 6li.imle cezalandrrrldr. 12 Eyliil 1992: Kosar qehir merkezinde 4 kontra, gerrllalarca olUmle cezalandrrrldt. 12 EylUl 1992: Elih'in Oabilcewz ilqesi yakrnlarrnda bulunan $elmo petrol tesrslerine ARGK birliQr baskrn yaptr. Mustafa Yelkenci, Hakan Yrlmaz, Hakan Bayram adh mijhendisler ve 22 dijqman askeri 6lduri.ildu. Tesiste meydana gelen zararn 2 mllyar olduQu belirtiliyor. 12 Eyltil 1992: M6rdin'in Stewer (Savur) rlqesine baglr Derig koyij rmamr kontrahk yaptrgr iqin gerillalarca 6liimle cezalandrrrldr.
12 Eyltil 1992:Wan'rn Qaldrran ilqesi ile Gridax'rn Bazid ilqeleri arasrnda kontrol yapan gerilla birlikleri 2 otomobil ve 3 TIR'r atese vererek yaktrlar.
12 Eyltil 1992: M6rdin'den Mersin'e gitmekte olan Zilmrilt Turizm'e ait bir yolcu otobilsU asker sevkiyatr yaptrQr iqin bir gerilla birliQimiz tarafrndan ateqe verilerek yakrldr 12 Eyliil 1992: $emzinan ilqesinin Akti..itiin karakolu kalabahk bir gerilla birliQi tarafrndan basrldr. Qrkan qatrqmada 82 di.lqman askeri oldirrirldii. Diiqman yine kayrplarrnr gizledi. QatrEmada 4 gerilla 6 milis de qehit dUEtti.
13 Eyliil 1992: Hezex'e baQh Kayalr koyiinde bir gerilla birliQimizle dUqman giiqleri arasrnda qrkan qatrEmada B di.rEman askeri oldilriild0. 2 gerillamrz da qehit diiqti.r.
13 Eyliil 1992: M0q'un Semal (Uqevler) kdyi.ine giden bir minibi.isi.l durduran bir gerilla birliQi, iqinde bulunan l5 kiqiyi yanrna alarak 96-
tUrdil. G6tirrUlen krgilerin korucu olduklarr bildirildi. 13 EylUl 1992: Dih (Eruh)'e baQh Bozath kdyii yakrnlarrnda, gerillalar tarafrndan yola doqenen maylna qarpan bir diiqman aracr tamamen parqalandr. Aracrn qoforii 6ldii.
13 EylUl 1992: Mezger
(Maz-
girt), Pnl0 (Ovaok), Gever (Yuksekova), Qel6 (Qukurca), Golbert (Ardahan), Midyad, Kerboran karayollarr gerillalarrmrz tarafrndan denetlendi, kimlik kontrollerr yaprldr. bu denetlemeler esnasrnda toplam 17 geng gerilla saflarrna katrldr. 13 Eyliil 1992: Serhedan'rn Golan (Gole) qevresinde gunlerce sUren bombah operasyon ve qatrgmalarda iqinde yeni savaqqrlann da olduQu 2l gerillaqehit dUEtU. DUgman yore halkrna gdzdaQr vermek amacryla gerillalarrn cesetlerini iistii aqrk bir arabayla caddelerde dolaqtrrdr ve daha sonra toplu olarak bir qukura gomdij. 14 EylUl 1992: Dersim Eyalet KomutanhQr'na baQh bir gerilla birliQi Erzirom (Erzurum)-Erzingan (Er-
man) Qamhca koyirne baskrn dlizenleyen gerillalarla korucular arasrnda qrkan qatrgmada 2 korucu aQrr yaralandr. 16 Eyliil 1992: Basan (Guqli:ko-
nak)'a baQh Qelik koyiiniin etrafr dUqman gUqleri tarafrndan mayrnlandr. Mayrnlann patlamasr sonucu l5 biryirkbag hayvan telef oldu. 17 Eyli.il 1992: $rrnex'in Mege daQlarrnda di.iqman giiqlerle gerillalar arasrnda qrkan qatrqma qegitli arahklarla 3 gUn si.irdiJ. Gerilla kaybrnrn olmadrQr gatrgmalar sonucunda l2 asker ve korucu dldUrirldii. 1 7 Eyltil 1992: Erzingan Koqya-
I
tagr koyii ilkokulu bir gerilla
birliQi
tarafrndan yakrlarak imha edildi. 17 Eyltil 1992: $irnex karayolunu denetleyen bir gerilla birliQi kimlik kontrolir srrasrnda teknisyen olduklarr anlagrlan 2 kiqiyi yanrna alarak olay yerinden ayrrldr.
17 Eyltil 1992: TC Habur srnrr kaprsrnr kapattr. Kaprya 40 tank, 97 panze( l8 meydan topu, 3 bin asker
yrQdr.
$u anda Qele ve Qilaban'a yrQmrg durumda-
da 350 bin asker
zincan) arasrnda bulunan bir tren
drr.
istasyonuna saldrrrda bulundu. istasyon tamamen imha edildr. Diiqmana mi lyonlarca iral rk madd i zar ar v erdirildi. 14 Eyliil 1992: Nisebin gehir merkezinde I kontra ve bir polis oltrmle cezalandr rrld r. 14 Eyliil 1992: Dih'in Balveren k6yii yakrnlannda bir gerilla birliQimizle diigman gijgleri arasrnda qrkan qatrqmada 5 diiqman askeri
18 Eyltil 1992: Midyad'rn Dumanhkoyii yolu gerillalar tarafrndan kesildi. Koy korucularrnr taqryan bir minibilsiin taranmasr sonucu 4 kigi yaralandr. 18 Eyltil 1992: Qewlik'in Yedisu nahiyesine baQh Krzrlqubuk kdyU bir gerilla birliQi tarafrndan basrldr. 3 korucu oldii, 4 korucu da yaralandr. 18 Eyliil 1992: T0x-Wan karayolu kalabahk bir gerilla birliQi tarafrndan kesildi. Yaklagrk 500 araq kontrol edildi. 4 saat kadar yolculara propaganda yapan gerillalar 6 kiqiyi de yanlarrna alarak olay yerinden
I
oldilrirldil.
14 Eyltil 1992: Qewlik'in Gexi (KiQr) ilgesi Yedisu nahiyesinde dUgman gi.iqleriyle bir gerilla birliQi arasrnda qrkan qatrqmada 3 korucu,
4 asker
cildilri.ildi.r. I gerilla da qatrqmada hafif qekilde yaralandr. 14 Eyliil 1992: Gridax yakrnlannda duqmanrn attrQr pusuyu fark eden gerillalar hiq kayrp vermeden 20 dirgman askerini 6ldi.irdi.i, qok sayrda asker de yaralandr. Baqka bir gerilla birligi de operasyondan d6nen bir askeri aracr tamamen imha etti. Araqta bulunan 8 asker de 6ldii.
15 Eyl0l 1992: Farqin-Elih karayolunda gerillalar tarafrndan bir araQtan alrnan Xizx6r ($irvan) Belediye Baqkanr Mtinil $erafettinoQlu, yazr iqleri Miidirri.i Adil Kaplan olUmle cezalandrrrldr, ANAP llqe Baqkanr Hiiseyin FehmioQlu rse aQrr yaralandr. Bunlar $exe Hezin arlesindendirler. Arap asrlhdrrlar ve korucubagrIk yapmaktaydrlar. 15 Eyliil 1992: Mnq-Giiroymak karayolunda iiq diigman aracr gerillalarr tarafrndan pusuya dirgUrirlerek imha edildi.
15 Eyl0l 1992:
Qolamerg'in Kamrqh koyUne ve Wan'rn $ax (Qatak) ilqesine yaprlan baskrnlarda toplam 5 korucu oliimle cezalandrrrldr. 15 Eyliil 1992: Farqin'in Zere koyir o$retmeni ajanhk yaptrQr iqin geril lalar taraf rndan olirmle cezalandrrrldr.
15 Eyltil 1992: Kosar
(Krzrlte-
pe)'a baQh Yedikardeg koyiinde qehit di.lEen 4 gerillanrn anrsrna Kosar esnafr kepenk kapattr. 16 Eyliil 1992: Sert (Siir0'in Dih ilqesine baQh Reqene (DikboQaz) koyiinde gerillalarla diiqman giiqleri arasrnda qrkan qatrEmada 7 asker 6ldirrilldii. Qatrqma giin boyunca siirdU. 16 Eyliil 1992: Serhedan'rn Golan ilqesine baQh G0norta kdyi..iARGK gerillalarr tarafrndan basrldr. lhbarcrhk yapan Mikail ve Liitfil Qelik isimli ajanlar oliimle cezalandrrrld r. 16 Eyltil 1992: Midyad-Nis6bin karayolunu kesen gerillalar yaklaqrk 200 aracr kontrolden geqirdiler.
16 EylUl 1992: Pirrin
(Adrya-
trgmada 2 gerilla qehit dUqtti. QatrEmadan 6nce de yol kesen gerilla birliQi, karayollarrna ait 2 bakrmevini atege verdi. 19 EylUl 1992: Sert-Dih (Eruh) karayolunu kesen bir gerilla birliQi, yoldan geQen araqlarr kontrol etti. 19 Eyliil 1992: Qewlik'in Bongilan ilqesi Aksakal kdyiinde qobanhk yapan I 0 yaqrndaki Ahmet Aan adh qocuk bulduQu bombanrn elinde patlamasr sonucu y?$amrnr yitirdi. 19 Eyltil 1992: Elih'in $irinevler semtinde Ata Ketme isimli kontrgerilla elemanr halk tarafrndan linq ed lerek 6ldi.rri.rldir. 19 EylUl 1992: Bedlis'e baQ[ Narhdere bucaQrnrn lngol koyiine i
baskrn gerqeklegtiren gerillalar 7 korucuyu kaqrrdrlar. Olayrn ardrndan 21 korucu ellerindeki silahlarr dUgmana iade etti.
20 Eyliil 1992: Farqin ilqesinde Hanifi Poyraz ve Fuat YaEasrn adlr 2 kontra elemanr 6ldUrtildii. 20 Eyliil 1992: Farqin ilqesinde kontralarrn saldrrrsr sonucu 3 kigi aQrr yaralandr. 20 Eyl0l 1992: Mazra (Elazrg)'nrn Pali (Palu) ilqesine baQh Ziver (Akbulut) k6yir ile Qewlik arasrn-
daki krrsal kesimde gerillalar ile di.iqman gUqleri arasrnda qrkan ve gUnboyu devam eden qatrEmada ilk belirlemelere gore I dUqman askeri oldtrriildU, 2 asker ise yaralandr. Qatrgmadan sonra Ziver koytne baskrn gerqeklegtiren diiqman, k6yli.ileri iqkenceden gegirdi. 20 Eyliil 1992: Qewlik'in Dara Hen6 Sweren lstasyonu yakrnlarrnda bir posta treni gerillalar tarafrndan yakrldr, olayda 2 asker ise yaralandr.
20 Eyltil 1992: Hezex'e
ayrrldrlar.
baglr
rayolu, gerillalar tarafrndan ulaqrma kapatrldr. Gerillalar saatlerce arama ve kimlik kontroli.r yaptrlar. 1 8 Eyltil 1 992: Dersim-P0l0r karayolu gerillalar tarafrndan kapatrldr.
Xerabe Tuye (6zen) kdyune dijgmanrn gerqekleqtirdiQi baskrnda bir gerilla dUgmanrn eline sag geQmemek iqin elbombasrnr kendisinde patlatarak qehit diigtti. Baskrnrn olduQu k6yde 25 koyli.r de g6zaltrna
Kimlik kontrollj ve arama
alrndr.
18 EylUl 1992: $irnex-S6rt
ka-
yaprldr.
Aracrn birinde bulunan Pul0r Cumhuriyet Savcrsr Yavu Bayram ve hakim Mustafa KaradaQ'r araqtan indiren gerillalar orada bulunan halkrn istemi i2erine bu kigileri tekrar serbest brraktrlar. 18 Eyliil 1992: Nis6bin'de Kaqakqrlar Qarqrsr'ndan evine giderken irq kiqinin silahlr saldrrrsrna uQrayan $emsettin Aytemur (48) olay yerinde oldU. $emsettin Aytemur PKK davasrndan l0 yrl zindanda kalmrqtr. l2 qocuk babasrydr ve daha dnceleri de polis tarafrndan siirekli tehdit edilerek rahatsrz edil-
2O Eyliil 1992: Midyad'rn Xerabe Neriya koyU yakrnlarrnda qrkan qatrgmada Qir bildirildi.
I
gerillanrn qehit dijgti.j-
20 Eyltil 1992: Elih
ilqesinde Ferit ide adh bir yurtsever kontralarrn saldrrrsr sonucu aQrr yaralandr.
20 Eyli.il 1992: Midyad'a
baglr
Kayalrprnar k6yUnde gerillalarrn doqediQi mayrna Qarpan korucu
I
oldi.i.
20 Eyltil 1992: Mnq
merkeze
baQh Semal (Uqevler) kdyUne yapr-
lan baskrnda ARGK'ye baQh bir ge-
rilla birliQi
l2
korucuyu rehin
aldr.
miqti.
Olay izerine k6yde bulunan 24
18 Eyliil 1992: Amed'in Qrnar ilqesine baQh Hahdren koytj Korugan mezrasrna giden 6 kiEilik bir hizbi-kontra grubu $ehmus ve A. Halil Kaya'yr oldirrdU, Cahide Ka-
korucu istifa etti. Silahlarr iade eden korucular gdzaltrna alrndr. Yine Enani'ye baQL Mahkan (Karpwlu) k6ytrnde de 6 korucu silahlarr iade etti.
ya'yr ise yaraladr.
18 Eyltil 1992: Kosar'da kontrgerilla Ziraat Bankasr MUdi.iril Ahmet Arrkan'r (AZ)olai:rdU. Otomobilin iqinden ilq kiEi tarafrndan ateq edilerek oldi.irillen Ahmet Arrkan'rn qevresinde sevilen biri olduQu bildirildi. Ote yandan Ahmet Arrkan'rn 6ldiiriilmesini protesto etmek amacryla l9 Eylijl gi.inU Cizira Botan'da esnaf kepenk kapattr, okullar boykot edildi, qofcirler kontak kapattr. Ahmet Arrkan'rn cenazesi ailesi tarafrndan gdmlildii. 19 Eyliil 1992: Bazarcrx (Pazarcrk) ilqesine baQh Ulubahqe koyUne yonelik gerqeklegen gerilla baskrnrnda 4 korucu 6ltlmle cezalandrrrhrken, 9 kiqi de aQrr yaralandr. 19 Eyltil 1992: Erzingan'a baQh Kemah ilqesi Gdlyaka k6yii Kadr96z mezrasrnda bir gerilla birliQi ile dUqman gUqleri arasrnda qrkan qa-
21 Eyltit 1992: Ozgur Giindem gazetesi yazarlarrndan ve HEP kurucu ijyelerinden gazeteci-yazar Musa Anter Amed'de uQradrQr silahlr saldrrr sonucu 6ldiirUldU. Olayda Orhan Miroglu da aQrr yaralandr. Saldrrryr kontr-gerilla gergekleEtirdi. 22 EVltl 1992: Pasur ilqesini basan ARGK gerilla birliQi, Adliye binasrna girerek hakim ve savcryr 6lUmle cezalandrrdr. 22 Eyfil 1992: Dersim'in Pilemeri ilqesi Gdrqek mevkiinde dUqman askerlerini taqryan bir otobi.ls gerillalarca tarandr. Olayda 1 kigi dldil. 22 Eyftl 1 992: Farqin ilqesinde 2 kontra elemanr olirmle cezalandrrrldr. Akqam saatlerinde ise bir yurtsever kontralarrn saldrrrlan sonucu katledildi. 22 EVI$I 1992: Kerboran ilqesi Genoba mevkiinde di.igman gtigleri Devam 22. sayfada
f
s"yr"
14
E
sunnffi- IIKLENEN GERittA, DAHA SERT VURUY0R 10 Alustos 1992: Dersim Eehir merkezinde gerillalar tarafrndan pu-
suya dUqiirUlen bir panzerde
2
subay ve 6 asker oldilrirldir. 11 Alustos 1992: Dersim gehrr merkezinde qehit di:gen I gerillanrn
cenaze torenine 3 binin uerinde kitle katrldr. Aynr gi.in, aynr amagla qehir merkezinde kepenk ve kontak-
lar
kapatrldr.
13 Alustos 1992: Dersim'in Pilemori (Piila..rmair) yolunu kesen gerillalar gerekli kimlik kontrollerini yaptrktan sonra ozel bir firmaya art olan
bir otobiisii yaktrlar. 14 Alustos 1992: Akgam saatlerrnde bir grup gerilla, Sivas'rn DivriQi ilqesinde ozel timlerin oturdugu brnaya saldrrr eyleminde bulundu. Oli.r ve yarah sayrsr tespit edilemedi. 15 Alustos 1992: Divrigi Orman Mirdirrliigir binasr ateqe verilerek yakrldr. 20 Alustos 1992: Erbil'in bir kdyi.rne giden 3 PAK yetkilisi, KDP girqlerinin pususu sonucu yakalandrlar. Bunlarda PAK Merkez Komite Uyesi Armanc kod ile PAK iiyesi Necbir, hrqbir sorugturma yaprlmadan kurquna dizildiler. Yine PAK MK Uyesi Aram ise heniiz KDP gilqleri taraf rndan tutuklu bulunmaktadrr. 20 Alustos 1992: Dersim'rn M6zger (Mazgirt)'in Yegilbaba koyirnde TEK'e art bir araq yakrldr. Ote yandan mtjdahaleye giden TC gijqleri gerillalann pususuna diiqttjler.
Bir gUn boyu devam eden
Eoforleri de gerillalar tarafrndan birlikte gotUri.ildij, 23 Alustos 1992: Oramar koyUnde gerillalar ile TC askerleri ve korucular arasrnda qrkan bir qatrEmada 1 5 asker ve 7 korucu 6ldiiruldii. Ayrrca 4 gerilla qehit dUgerken, 2 gerilla da yaralandr.
24
Alustos 1992: Cilo
daQrnrn
yakrnrndaki Mevi koyir crvarrnda TC askeri gUgleriyle ARGK gerillalarr arasrnda grkan ve brr gitn sijren gatrqmada l4 asker 6ldUrUldij. Eylemde 6 gerilla da gehit dirgtir. $ehrt gerillalar qunlardrr: Aziz KOLYE (Serhrldan, 1972 Mardin dogumlu), Ramazan ARAP (Ferit, 1 968 Artvin doQumlu), $erif QOLBAN (Reyber,
1975 Cizre doQumlu), Mecit Nagev HASAN (Naci, 1970 Duhok dogumlu), Ahmet OGUZ ($ahin, 1975
Eruh dogumlu), Mehmet KlRlCl (Behzat, 1973 Bulanrk dogumlu).
24 Alustos 1992: Qel6'deki Erig taburuna ydnelik brr gerilla saldrrrsr gerqekleEtirildi. Ayrrntrlr sonuq alrnamadr.
yerle bir edecegrz" qeklinde tehdit ediliyor. Benzer uygulamanrn $emzinan ($emdinli)'da da sirrdiiri.il-
Kosar (Krzrltepe) ilqesi Yiiceli karakoluna bir ARGK birliQr tarafrndan
ditQir bildirildi.
baskrn eyleminde qrkan catrEmada gok sayrda askerin oldirrirldirgii brldrrildi. 30 Alustos 1992: Amed-Lrce yolunun Amed ovasr noktasrnda bulunan bir petrol toplama tesisrne saldrrr dizenleyen gerillalar. tesisi atege vererek tamamen yaktrlar. Ayrrca birr el, brrr masa ve drgerr de biryijk olmak irzere 3 telsrz ile I adet brlgrsayar kamulaqtrrrld r.
26 Alustos 1992:
Pilemori
(Pl.rli:ml.ir)-Balkaya karayolunu kesen ARGK gerillalarr, ozel maden iqletmesrne ait bir aracr yakarken, 4 askeri de oldirrdiiler. 28 Alustos 1992: Mezger (Mazgirt)'in Perihanlr nahiyesini basan ARGK gerillalarr, buradakr karakol binasrna baskrn duzenlediler. Karakol brnasr rmha edrlirken, 9 asker oldUrtildij ve qok sayrda asker de yaralandr. Ayrrca PTT ve belediye binalarr ve bunlara ait araqlarrn yanr-
srra, gerrci
ve fagist gijglere
art
rgyerlen tahrip edildi.
29 Alustos 1992:
Kijrdistanlr yurtseverler istanbul-Karakoy yolcu vapurunu $rrnak katlramrnr protesto etmek amacryla yaktrlar. Kendr rni-
siyatifleriyle bu eylemi
yaptrklarrnr
bildiren yurtseverler "devlet katliamlar yaparken biz elrmiz kolumuz baQh olarak duramayrz. Katliamlar
baskrn dizenlendr.
2 saal
sUren
31 Alustos 1992: Farqin (Srlvan)'in Helen koyir karakoluna bir ARGK birlrgr saldrrr duzenledr. Roket atrqlarryla dijgmana bliyuk kayrplar verdrrildi. Dirqmanrn ol[r ve yaralrlarr konusunda kesin brr brlgr alrna madr. DUsman koye grris-crkrslarr yasakladr. Gerrllalar kayrp vermeden uslerine qekrldrler. 31 Alustos 1992: Dara Hene (Genc) ilgesrnrn Siwan koyu yakrnlarrnda brr di.rsman konvoyu pusuya dUgirrijldir. Saldrnda 2 arac darbe al-
mada 5 asker 6ldiiriildiJ, qok sayrda
gerrllalarrnrn rnfaz edrlmesrne IArsr crkhgr rcrn lutuklandrgr ve rdan' eorl' drgr sanrlryor.
2 Eyltil 1992: Nrtrsrn tGur,,i' mak)'de askere zorla alrnan bazr
Qimiz bir nedenle kontak ve kepenkler kapatrldr.
Kurt genclerrnrn. bazr askerler, v r-rrarak frrar edrp gerrllaya kalrlorl..tarr o,l-
$emzinan
($emdinli) ilqesinin isi koyir karako-
drrrldr.
2 Eyltil '1992: Mazra
luna gerillalar
buruna gerillalar tarafrndan saldrrr dizenlendi. Dirqmanrn tiim mevzileri ele geqirildi. Ancak dUqman kayrplannrn sayrsr belirlenemedi. Eylemde 2 adet MG-3, 3 adet G-3, 1 adet
gece diirbiinil, I adet roketatar, adet lav silahr, 2 adet biiyilk-kUgUk 1
telsiz ve qok sayrda mermi ele geqirildi.
23 Alustos 1992: $irnex'e yakrn bir alanda dligman gUqlerine pusu kuruldu. Sayrsr tespit edilemeyen qok sayrda asker oli.irken, I gerilla gehrt dUqtU, 2 gerilla da hafif yaralandr. 23 Alustos 1992: Hezex (idil)-
Cizira Botan (Cizre) yolunda
iq-
birlikqi Tatarlara ait 2 arag yakrldr ve
2 Eyltil 1992: Cele (Cui,.,:a
drklarr yerde rnfaz edrlmesi q(,rLrsiilmijs, ancak ortaya crkan c-elrsIr sonucu Kijltur Bakanr Serqc, Btr cs rstrfa etmrslr. Sergo Bekes rn ARGK
qatrg-
taraf rndan yaprlan baskrnda 8 asker 6ldii, 7'si de yaralandr. Ayrrca dUgmana ait 3 araq ve qok sayrda qadrr yakrldr. 22 Alustos 1992: Oilaban (Uludere)'rn Agurt koyir qetelerine gerillanrn kurduQu pusuda 4 koy korucusu oldiirirldii. Gerillalar geri gekilirken Giiney Kirrdistanlr igbrr[kgrlerin pususuyla kargrlagtrlar. Qrkan qatrgmada gerillanrn kayrp vermedigive Gtrneyli iqbirlikqilere ise kayrplar verdirdiQi bildirildr. 23 Alustos 1992: Lic6-Pas0r (Kulp)yolunu I saat sirreyle ulaqrma kapatan gerillalal durdurduklarr 40 araq iqindeki yaklagrk 1000 kigilik kitleye propaganda yaptrlar. Ayrrca eylem srrasrnda I po[s, I hizbi-kontra elemanr, I ajan ve I asker oliimle cezalandrrrhrken, I araq yakrldr, 2 adet l4'lii tabanca kamulaqtrrrldr ve 20 milyon TL baQrg toplandr 23 Alustos 1992: $rrnex (grrnak)'in Gundike Mele (Balveren) ta-
I alan olumle,-eza.
Beledrye Baskanr'nrn akrabac ,ran Azad Turan rsrmlr yurlse!er ousman askerlerr tarafindan katleotd, 2 Eyltil 1992: Hewler {ErD, ,ce PAK'rn duzenledrgi yuruyus s, ..a. srnda meydana gelen olaylar uzer,ne rsbrrlrkcr guclerrn olustirrcr:qur sahte yonetrm brr toplanlr yaptr T,,,p' lantrda ARGK gerrllalarrnrn yakaran-
asker de yaralandr. Gerillalar kayrp vermeden geri qekildiler. 20 Alustos 1992: Dersim qehir merkezinde, amacrnr oQrenemedi-
22 Alustos 1992:
EylUl 1992.: Hezex (ld rot Mahmudo rsrmlr landrrrldr.
PAK Merkez Komite ?yesi Armanc
PAK iyelertnden Necbir
24 Alustos 1992: Erbid-Birican arasrnda ve Qele-M trtreza arasrnda dogenen [.rq ayrr mayrn patlamasrnda 2 korucu, 'l memur yaralandr ve karakola malzeme tagryan I araq hasar gordit. 24 Alustos 1992:
Qewlik'in
Dara Hene (Genq) ilqesinin Aman koyir yakrnrnda grkan qatrqmanrn ke-
sin sonuqlarr ulaqtr. Buna gdre;
I
helikopter dUgUrirldU, I binbaqr, I astsubay ve 4 er oldiirirldtr. Ayrrca 2 adet G-3, 2 adet elbombasr, 3 adet srrt qantasr ve I adet el telsizi ele geqirildi.
25 ASustos 1992: Giiney
KUr-
distan'rn SUleymaniye qehrinde yaklagrk 45 bin kiqinin katrldrQr bir yirriryirg yaprldr. 50 civarrnda silahh milis yijriryirgirn gUvenliQini saQladr. TC'yi ve onun iqbirlikqilerini teqhir eden konuqmalar yaprldr, sloganlar atrldr ve pankartlar tagrndr. igbirlikqiler halka saldrrrnca, silahlarrn kullanrlmadrQr kavga qrktr.
26 Alustos 1992: Qolamerg (Hakkari) il merkezinde esnaflar Qukurca katliamrnr protesto ederek, kepenkleri indirdiler. 26 Alustos 1992: Oilaban (Uludere) ilqesi halkr da katliama hedef olmamak rqin qevre alanlara qekilme eyleminde bulundu. SdmUrgeci saldrrr gliqleri yoQun tedbirlerle halkr engel ledi le r. Cizira Botan'a doQru yola qrkan 20 ailenin yolunu kesen askerle( onlarrn eqyalarrna el koydular. Halk evlerine TC bayraQrnr asmaya zorlanryor ve "Uludere'yi
devam ettrkge bu tijr olaylar daha da guncellesecektir" ded iler. 29 Alustos 1992: Amed (Diyarbakrr) Beraat Camir imamr Ahmet Turhallr kontr-gerilla tarafrndan katledildi. Aynr saatlerde hastanenin oniinde brriken kalabalrk kitleye de polis yaylrm ategr aqtr. Ahmet Srddrk Turhallr'nrn akrabalarrndan Ahmet (23), Abdurrahman (33) ve Mehdi Turhallr (32) aqrlan ateq sonucu aQrr yaralandrlar. Ertesr gitn yaprlan cenaze torenine de 2 bin crvarrnda kitle katrldr. Cenaze torenini 6 bin polrsin kugatmaya aldrQr da geren haberler arasrnda. 30 Alustos 1992: Dersim'de, daha once 2 gerillanrn gahadetinde rol oynayan Rrza DoQan isimli ajan olirmle cezalandrrrld r. 30 Alustos 1992: Bir ARGK birliQi Qewlik'in Dare Hene ilgesine 5 km r.rzaklrkta bulunan Shell Petrol istasyonu'nu atege verdi. 2O bin varil petrol yandr.
30 Alustos 1992: Qewlik-Bongilan (Solhan) karayolu bir gerilla birliQi tarafrndan kesildi. Bir yolcu otobirsirnde bulunan Solhan ANAP il encumeni ihsan Kose gerillalarca 6li.imle cezalandrrrld r. 30 Alustos 1992: Bedlis (Bit-
lis)'in AgaQr6lek koyir yakrnlarrnda dugmanrn attr$r pusuya dlrgen gerillalardan 6 kiqinin qehit diiqtirQii bildirildi. Halk gerillalarrn cenazesini dUgmandan almak iqin Bedlis'e toplandr.
30 Aiustos 1992:
M6rdin'in
dr. Bunun sonucunda 2'si subay 4 as-
ker 6ldirriildir, 5 asker de yaralandr. Bu eyleme mijdahale amacryla grden dirqman takviye gi.rcir Dara Hene'nrn crkrgrnda pusuya dusitri.ildii. 3 arag yanarak tamamen imha oldu. Diiqmanrn olii ve yaralr kesrn sayrsr tespit edilemedr. 31 Alustos 1992: Dara HeneSrwan arasrnda yol traf ige kapatrldr. Yoldan geQen askeri zrrhlr araglara yaprlan roketli saldrrrda I arac isabet aldr ve iqindekr askerlerden olen ve yaralananlarrn olabilecegr bildirildi. Miidahale rqin grden brr helrkoptere de ateg agrldr. Saldrrrdan isabet alan helikopter geri dondii.
31 Alustos 1992: Amed-Qe*lik karayolu trafrQe kapatrlarak kimlik kontrolu yaprldr. 31 Alustos 1992: Mnq-Cewlik arasrnda I yolcu treni durduruldu. Bunun (2erine QattQma qrktr. Qatrgmada I subay ile I personel agrr yaralandrve rayrndan qrkan tren aQrr hasara uQradr. 31 Alustos 1992: Dirgman girqler yakaladrklarr 2 Qeleli yurtseveri kurquna dizdiler. lsimleri qoyle: Sadi
Parlak, Kadir Kapan.
31 Alustos 1992: Dersim'de Ferhan Yrldrrrm adlr ajan oliimle cezalandrrrldr.
31 Alustos 1992: Diyarbakrr cezaevinin tanrnan ihanetgrlerinden Yrldrrrm Merkit'in evine gerillalar tarafrndan baskrn dizenlendi. Gerillalar, harni evde bulamayrnca evini
(Elazrgr'
Dep (Karakogan) karayolu brr ARGK brrlrgr larafrndan ulasrma kapatrldr Yaprlan krmlrk konlrolu sonucLrnda I uzman cavugla brrlrkte I rsbrr rkcr de 6lUmle cezalandrrrldr. 3 EylUl 1992: Cudr. Gabar. Herekol ve Bestan (Bestler) dusman guclerr tarafrndan havadan borrbalandr. Bombalamalar esnasrnda qerillalarrn kayrplarr olmadrgr [1]!rrr o
3 Eyltll 1992: Amed
ovasrnoaK
brr koyden 7 hrzbr-kontra eleman,n alrp goturen gerrllalar. 4'unu olurrtr cezalandrrrrken. 3'iinu de serbesi brraktrlar.
3 Eyli.il 1992: Farqin-Pasur rlcelerr arasrndakr mrntrkada brr gerrlla brrhgr rle TC gilclerr arasrnda catrqma crktr. Dijsmandan I subav ve 4 asker yaralandr, I helrkopter de rsabet aldr. Aynr eylemde 3 gerrlla da hafif yaralandr. 3 Eyltil 1992: Qele'de dusman gUqlerryle bir gerilla brrlrgr arasrnda
qrkan catrqmada dUsmanrn elrne esir di:gen rkr gerilladan Sami PARLAK arabanrn arkasrna baglanarak siiriiklendi, drqlen cekrldr. izerrne naylon yakrlarak damlatrldr ve agrr iqkenceler yaprlarak katledrldr. Drger gerillanrn ise Hakkarr tugay merkezinde rgkence altrnda oldugu bildirildi. Qel6'de tutuklananlarrn sayrsrnrn tse 47 kigi olduQu dQrenrldr
3 Eyltil 1992: Haftanin
kampr
dUgman gi.iqlerinrn hava brrliklerrn ce bombalandr. Gerillalarrmrzrn ka yrp vermedrgr bildirildr. 4 Eyliil 1992: Farqin (Srlvan) rl qesinde TC askeri girqleri ile genllalar arasrnda qrkan qatrqmada 4 asker ile 2 gerilla yaralandr.