อารยธรรมจีน

อารยธรรมจีน

ข้อใด ไม่ใช่ หลักฐานที่ใช้ในการศึกษายุคก่อนประวัติศาสตร์

•1. โครงกระดูกมนุษย์สไตน์ไมม์ •2. ภาพเขียนสีในถ้าอัลมีตรา •3. บันทึกประวัติของอักบาร์ •4. เมืองโบราณโมเมนโจดาโร •5. เครื่องปั้นดินเผาวัฒนธรรมหยางเชา

อารยธรรมจีน ก่อนประวัติศาสตร์ ลุ่มแม่น้าหวางเหอ (แม่น้าเหลือง) เรียกว่า วัฒนธรรมหยางเชา ( Yang Shao Culture ) ลุ่มน้าฉางเจียง ( Yangtze ) บริเวณมณฑล ชานตุงพบ วัฒนธรรมหลงซาน ( Lung Shan Culture )

ประวัติศาสตร์ สมัยประวัติศาสตร์ของจีนแบ่งได้ 4 ยุค - ประวัติศาสตร์สมัยโบราณ เริ่มตังแต่สมัยราชวงศ์ชาง สินสุดสมัยราชวงศ์โจว - ประวัติศาสตร์สมัยจักรวรรดิ เริ่มตังแต่สมัยราชวงศ์จิ๋น จนถึงปลายราชวงศ์ชิงหรือเช็ง - ประวัติศาสตร์สมัยใหม่ เริ่มปลายราชวงศ์เช็งจนถึงการปฏิวัติเข้าสู่ระบอบสังคมนิยม - ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย เริ่มตังแต่จีนปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองเข้าสู่ระบอบสังคม นิยมหรือคอมมิวนิสต์จนถึงปัจจุบัน

หวางเหอ

ฉางเจียง

ลุ่มแม่น้าหวางเหอ (วัฒนธรรมหยางเชา) • ลุ่มแม่น้า เป็นแหล่งก้าเนิดอารยธรรมจีนมาช้านาน ตังแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ • โดยมีการขุดค้นพบซากฟอสซิลมนุษย์วานรอายุ 600,000 ปี เรียกว่า "มนุษย์ห ลันเถียน" • เชื่อว่าเป็นบรรพบุรุษของชนชาติจีน ที่มีถิ่นฐานอยู่ในพืนที่อ้าเภอหลันเถียน มณฑล ชานซี นอกจากนียังพบซากโบราณสถานจ้านวนมาก • เครื่องปั้นดินเผาลายเขียนสีจ้านวนมาก ลายที่มักเขียนเป็นลายเรขาคณิต พืช นก สัตว์ต่างๆ และภาพใบหน้ามนุษย์ สีที่ใช้เป็นสีด้าหรือสีม่วงเข้ม ซึ่งสืบทอดมาถึงสมัย ส้าริดและสมัยประวัติศาสตร์

เครื่องปันดินเผา หยางเชา

ลุ่มน้าฉางเจียง (วัฒนธรรมหลงชาน) • เครื่องปั้นดินเผามีเนือละเอียด สีด้าขัดเงา คุณภาพดี เนือบางและแกร่ง แสดง ว่ า มี ก ารใช้ แ ป้ นหมุ น และมีวิ ธี ก ารเผาที่ ก้ าวหน้า กว่ า อารยธรรมหยางเชา รูปแบบของภาชนะดินเผาที่ส้าคัญ คือ ภาชนะ 3 ขา ซึ่งสืบทอดต่อมาในยุค ส้าริด

จีนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ (1) ยุ ค หิ น เก่ า จี น เป็ น ดิ น แดนที่ มนุ ษ ย์ อ าศั ย เป็ น เวลานานที่ สุ ด ใน ทวี ป เอ เชี ย ห ลั ก ฐาน ที่ พ บคื อ มนุ ษ ย์ ห ยวนโหม่ ว (yuanmou man) มีอายุประมาณ 1,700,000 ปี ล่วงมาแล้ว พบที่มณฑลยูนนาน ภาคตะวั นตกเฉีย งใต้ของจีน และ พบโครงกระดูกมนุษย์ปักกิ่ง

(2) ยุ ค หิ น กลาง มี อ ายุ ป ระมาณ 10,000 ปี - 6,000 ปีล่วงมาแล้ว ใช้ ชี วิ ต กึ่ ง เร่ ร่ อ น ไม่ มี ก ารตั งหลั ก แหล่ ง ถาวร มี ก ารพบเครื่ อ งถ้ ว ย ชาม หม้อ มีการล่าสัตว์ เก็บอาหาร เครื่องมือหินที่ใช้ในชีวิตประจ้าวัน คือ หินสับ ขูด หัวธนู

จีนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ (3) ยุ ค หิ น ใหม่ มี อ ายุ ป ระมาณ 6,000 ปี - 4,000 ปี ล่ ว งมาแล้ ว เริ่ ม ตั งหลั ก แหล่ ง เป็ น ชุ ม ชน รู้ จั ก เพาะปลูกข้าวฟ่าง เลียงสัตว์ ทอ ผ้ า ปลู ก บ้ า นมี ห ลั ง คา ในยุ ค หิ น ใหม่นีมีมนุษย์ท้าเครื่องปั้นดินเผาที่ สวยงามมากขึน และเขียนลายสี

(4) ยุคโลหะ มีอายุประมาณ 4,000 ปี ล่ ว งมาแล้ ว หลั ก ฐานที่ เ ก่ า สุ ด คื อ มี ด ทองแดง แล้วยังพบเครื่องส้าริดเก่าที่สุด ซึ่งน้ามาใช้ท้าภาชนะต่าง ๆเช่น ที่บรรจุ ไวน์ กระถาง กระจกเงา มีขนาดใหญ่และ สวยงาม มากโดยเฉพาะสมัยราชวงค์ชาง และ ราชวงค์โจว

จีนสมัยประวัติศาสตร์ (1) ประวัติศาสตร์สมัยโบราณ (หรือสมัยคลาสสิก) (2) ประวัติศาสตร์สมัยจักรวรรดิ เริ่มตังแต่สมัยราชวงศ์จิ๋น (Chin Dynasty)

(3) ประวัติศาสตร์สมัยใหม่ เริ่มตังแต่ตอนปลายสมัยราชวงศ์เช็ง (Ching Dynasty) (4) ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย

ประวัติศาสตร์สมัยโบราณ (หรือสมัยคลาสสิก) เริ่มตังแต่สมัย “ราชวงศ์ชาง” สินสุดสมัย “ราชวงศ์โจว” ช่วงเวลา 1,776 – 1,112 ก่อน ค.ศ.

ราชวงศ์ชาง มีการใช้ตัวหนังสือรูปภาพ เขียนบนกระดูกสัตว์หรือกระดองเต่า

ความเจริญรุ่งเรืองทางด้านปรัชญา เช่น ลัทธิขงจื่อ (Confucianism) ลัทธิเต๋า (Taoism) หรือ ลัทธิเหลาจือ มีความเชื่อเรื่องการบูชาบรรพบุรุษ

อักษรกระดองเต่า เป็น หลักฐานทางประวัติศาสตร์ของอารยธรรมใด

•1. กรีก •2. โรมัน •3. จีน •4. อินเดีย •5. ขอม

“ความเมตตากรุณา” “ความกตัญญู” “ขนบจารีตและประเพณี” “ความยุติธรรม”และ“ความซื่อสัตย์” การเมืองในอุดมคติของขงจื่อ คือ “การปกครองประเทศให้มีความสงบสุข ทุกคนเปรียบเสมือนบุคคลในครอบครัว ”

1) หยาง (Positive Power) คือพลังบวกมีลักษณะสีแดง เป็นพลังเพศชาย พบในทุกสิ่งทุกอย่างที่ให้ความอบอุ่น สว่างไสว มั่นคง สดใส เช่น ดวงอาทิตย์ ไฟ ฯลฯ 2) หยิน (Negative power) คือพลังลบ มีลักษณะสีด้า เป็นพลังเพศหญิง พบ ในทุกสิ่งทุกอย่างที่ให้ความหนาวเย็น ความมืด อ่อนนุ่ม ชืนแฉะ ลึกลับ และเปลี่ยนแปลง เช่น เงามืด น้า ฯลฯ

ราชวงศ์โจว แนวความคิดด้านการปกครอง เชื่อเรื่องกษัตริย์เป็น “โอรสแห่งสวรรค์” สวรรค์มอบอ้านาจให้มาปกครองมนุษย์เรียกว่า “อาณัตแห่งสวรรค์” เกิดลัทธิขงจื๊อ ที่มีแนวทาง เป็นแนวคิดแบบอนุรักษ์นิยม เน้นความสัมพันธ์และการท้าหน้าที่ของผู้คนในสังคม เกิดลัทธิเต๋า โดยเล่าจื๊อ ที่มีแนวทาง เน้นการด้าเนินชีวิตที่เรียบง่าย ไม่ต้องมีระเบียบแบบแผนพิธีรีตองใดใด เน้นปรับตัวเข้าหาธรรมชาติ

ประวัติศาสตร์สมัยจักรวรรดิ เริ่มตังแต่สมัย “ราชวงศ์จน๋ิ ” สินสุดสมัย “ราชวงศ์ชิง” ช่วงเวลาตังแต่ (221 ก่อน ค.ศ. ถึง ค.ศ.1912) ราชวงศ์จิ๋น หรือฉิน (Qin)

ราชวงศ์ฮั่น ( Han)

ราชวงศ์ สุย (Sui)

ราชวงศ์ ถัง (Tang)

ราชวงศ์ ซ้อง ( Sung )

ราชวงศ์ หยวน (Yuan)

ราชวงศ์ หมิง (Ming)

ราชวงศ์ ชิง (Sing)

ราชวงศ์จิ๋นหรือฉิน (Qin Dynasty , 221-206 ปี ก่อนคริสต์ศักราช )

จักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่สามารถรวมดินแดนของจีนให้เป็น จักรวรรดิ เป็นครังแรกคือ จิ๋นซีม่องเต้ เป็นผู้ให้สร้าง ก้าแพงเมืองจีน

มีการใช้เหรียญกษาปณ์ มาตราชัง่ ตวง วัด การใช้ระบบฟาเฉีย เผาท้าลายต้าราขงจื่อ

ราชวงศ์ฮั่น (Han Dynasty , 206 ปี ก่อนคริสต์ศักราช จนถึง ค.ศ.220) เป็นยุคทองด้านการค้าของจีน มีการค้าขายกับอาณาจักรโรมัน อาหรับ และ อินเดีย โดยเส้นทางการค้าที่เรียกว่า เส้นทางสายไหม (Silk Rood )

ลัทธิขงจือ ค้าสอนถูกน้ามาใช้เป็นหลักในการปกครองประเทศ มีการสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการเรียกว่า จอหงวน

ราชวงศ์ฮั่น (Han Dynasty , 206 ปี ก่อนคริสต์ศักราช จนถึง ค.ศ.220)

เป็นยุคแตกแยกแบ่งเป็นสามก๊ก 1.จกก๊ก(เล่าปี)่ 2.วุยก๊ก(โจโฉ) 3.ง่อก๊ก(ซุนกวน)

จุดเกิดของยุคสามก๊ก • จุดเกิดของยุคสามก๊กในประวัติศาสตร์จีน มีจุดเริ่มต้น ในยุคสมัยปลายราชวงศ์มั่นตะวันออก ซึ่งปกครองโดยพระ เจ้าเหียนเต้ • ภายหลังถูก ตั๋งโต๊ะ เข้ายึดครองอ้านาจทังหมดไว้เป็น ของตน สถาปนาตนเองเป็นบิดาบุญธรรมของพระเจ้าเหียน เต้ ภายหลังตั๋งโต๊ะถูกลอบสังหาร

จุดเกิดของยุคสามก๊ก •

ร า ช ส้ า นั ก แ ล ะ ร า ช ว ง ศ์ เ กิ ด ค ว า ม วุ่ น ว า ย โ จ โ ฉ ฉวยโอกาสในสถานการณ์ที่เกิดความขัดแย้งและปั่นป่วนเข้ายึด ครองอ้านาจและบังคับควบคุมให้พระเจ้า เหียนเต้อยู่ภายใต้การ ปกครอง • แต่งตังตนเองเป็นมหาอุปราช มีอ้านาจเด็ดขาดแก่เหล่าขุน ศึก กองก้าลังทหารและไพร่พล ครอบครองดินแดนทางเหนือส่วน หนึ่งไว้เป็นของตน

วุยก๊ก

จกก๊ก

ง่อก๊ก

ราชวงศ์สุย (Sui) ( Sui Dynasty , ค.ศ.589 – 618 ) มีการขุดคลองเชื่อมแม่น้า หวางเหอ กับแม่น้าฉางเจียง เพื่อประโยชน์ในด้านการคมนาคม

Grand canal ต้ าเวิน่ เฮอ

ราชวงศ์ถัง (Tang) ( Tang Dynasty , ค.ศ. 618-907 ) ยุคทองของอารยธรรมจีน นครฉางอานเป็นศูนย์กลางของซีกโลกตะวันออกในสมัย พระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรือง พระภิกษุ (ถังซ้าจั๋ง) เดินทางไปศึกษาพระไตรปิฎก ในชมพูทวีป ศิลปะแขนงต่างๆมีความรุ่งเรือง การก่อสร้าง ราชบัณฑิต มันหลินหยวน เพื่อรวมเหล่าผู้มีความสามารถในด้านต่าง ๆ

เจดีย์ เหลยฟง

ถ้าหยุนกัง

ราชวงศ์ซ่ง ( Sung ) (Sung Dynasty , ค.ศ. 960 – 1279 ) มีความก้าวหน้าด้านการเดินเรือส้าเภา

ประดิษฐ์แท่นพิมพ์หนังสือ

รู้จักการใช้เข็มทิศ

รักษาโรคด้วยการฝังเข็ม

รู้จักการใช้ลูกคิด

ประเพณีการมัดเท้าสตรีให้มีขนาดเล็ก

การใช้เหรียญอย่างแพร่หลาย

เข็มทิศแบบนีจะท้าจากไม้ แกะเป็นรูปปลา ภายในตัวปลาจะใส่ แม่เหล็ก และอุดด้วยขีผึง เมื่อน้าปลามาลอยในอ่าง น้าเล็กๆ มันจะแสดง ในทิศเหนือใต้ โดยส่วนหัวปลาจะชีไปทางทิศใต้ ดังภาพ

ราชวงศ์หยวน ( Yuan Dynasty , ค.ศ. 1279-1368 )

เป็นราชวงศ์ชาวมองโกลที่เข้ามาปกครองจีน ม่องเต้องค์แรกคือ กุบไลข่าน

ชาวตะวันตกเข้ามาติดต่อค้าขายมาก เช่น มาร์โค โปโล พ่อค้าชาวเมืองเวนีส อิตาลี

กุ๊บไล่ข่าน

ราชวงศ์หมิง ( Ming Dynasty , ค.ศ. 1368-1644 )

วรรณกรรม การเขียนนวนิยายที่ใช้ภาษาพูดมากกว่าการใช้ ภาษาเขียน มีนวนิยายที่ส้าคัญ ได้แก่ สามก๊ก ไซอิ๋ว

สร้างพระราชวังหลวงปักกิ่ง (วังต้องห้าม) ส่งเสริมการส้ารวจเส้นทางเดินเรือทางทะเล

ราชวงศ์ชิง (Ching Dynasty ค.ศ. 1644-1912 )

เป็นราชวงศ์เผ่าแมนจู เป็นยุคที่จีนเสื่อมถอยความเจริญทุกด้าน เริ่มถูกรุกรานจากชาติตะวันตก เช่น สงครามฝิ่น ซึ่งจีนรบแพ้อังกฤษ ท้าให้ต้องลงนามในสนธิสัญญานานกิง ปลายยุคราชวงศ์ชิง พระนางซูสไี ทเมาเข้ามามีอิทธิพลในการบริหารประเทศมา

ประวัติศาสตร์สมัยใหม่ เริ่มตังแต่สมัย “ซุน ยัตเซน” ถึง “เติง เสี่ยว ผิง” ช่วงเวลาตังแต่ (1,912 – 1,949)

ประวัติศาสตร์จีน สมัยใหม่ ดร.ซุน ยัตเซน จัดตังสมาคมสันนิบาต เพื่อล้มล้างราชวงศ์ชิง โดยประกาศ ลัทธิไตรราษฎร์ ประกอบด้วย

1. หลักเอกราช 2. หลักแห่งอ้านาจอธิปไตยของประชาชน 3. หลักความยุติธรรมในการครองชีพ ส่วนนโยบายปฏิวัติ คือ โค่นล้มราชวงศ์แมนจู และจัดตังรัฐบาลประชาชน

•ซุ น ยั ต เซ็ น ได้ ร่ ว มมื อ กั บ ยวน ซี ไ ข ท้ า การปฏิ วั ติ ล้มราชวงศ์ชิงได้ส้าเร็จเปลี่ยนการปกครองเข้าสู่ระบอบ สาธารณรัฐ •(จักรพรรดิปูยี เป็นกษัตริย์องค์สุดท้ายของจีน)

ยวน ซีไข ประธานาธิบดี คนแรกของจีน ยวน ซีไข คิดสถาปนาตนเองเป็น จักรพรรดิและรือฟื้นระบบศักดินา

•เมื่อ ยวน ซีไข เสียชีวิตลง ดร.ซุนยัตเซ็นเป็นประธานาธิบดี แต่เป็นได้ไม่นานก็เสียชีวิต •หลังจาก ดร. ซุนยัตเซ็น เสียชีวิต •เจียงไคเช็ค ขึนเป็นผู้น้าพรรคก๊กมินตั๋งและผู้น้าจีน

เจียงไคเช็ค

สาธารณรัฐจีน

ซุนยัตเซ็น เจียงไคเช็ก เจียงจิงกัว๋

จีนเกิดการปฏิวัติอีกครัง โดย พรรคคอมมิวนิสต์จีน ภายใต้การน้าของ เหมา เจ๋อตุง

รัฐบาลเจียงไคเช็ค ต่อสู้กับพรรค คอมมิวนิสต์แต่แพ้

njnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

เหมา เจ๋อตุง สถาปนา “สาธารณรัฐประชาชนจีน” ปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์ มีการจัดระเบียบ สังคมใหม่ เรียกว่า การปฏิวัติทางวัฒนธรรม เพื่อ ต่อต้านจารีตศักดินาแบ่งชนชัน

สาธารณประชาธิปไตยประชาชนจีน

หลังจาก เหมา เจ๋อ ตุง เสียชีวิต เติง เสี่ยว ผิง ขึนเป็นผู้น้าจีนแทน

นโยบาย 4 ทันสมัย

ด้านเกษตรกรรม ด้านอุตสาหกรรม ด้านการทหาร วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

เติ ง เสี่ ย วผิ ง ใช้ น โยบายด้ า นใดในการพั ฒ นา ประเทศสู่ความทันสมัย 1. ด้านเกษตรกรรม 2. ด้านอุตสาหกรรม 3. ด้านการป้องกันประเทศ 4. ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ของจีน

หลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ของจีน ที่เป็น

ลายลักษณ์อักษร

สื่อจี (Shih-chi) (สมัยจิ๋นซี)

บันทึกทางประวัติศาสตร์ของราชวงศ์เรียกว่า “สื่อลู่” โฮ่วฮันฉู่ (ราชวงศ์ฮั่น) สุยฉู่ (ราชวงศสุย) ถังฉู่ (ราชวงศ์ถัง) ซ่งสื่อ (ราชวงศ์ซ่ง) หยวนสื่อ (ราชวงศ์หยวน)

ความก้าวหน้า ทางวิทยาการของจีน

ตัวอักษร

กระดาษและการพิมพ์

กระดาษและการพิมพ์

การแพทย์ (สมุนไพร)

การแพทย์ (การฝั่งเข็ม)

ความรู้ทางวิศวกรรมโลหะ (ราชวงศ์ชาง)

ความรู้ด้านดินปืน

ความรู้ด้านดินปืน

การต่อเรือ (ราชวงศ์ถัง)

ดาราศาสตร์ และ ปฏิทิน

คณิตศาสตร์และการค้านวณ (ราชวงศ์ฮั่น)

คณิตศาสตร์และการค้านวน

เครื่องวัดแผ่นดินไหว (ราชวงศ์ฮั่น)