Foto: Bas Stoffelsen
Steun Afghanistan
maar stop DE oorlog Help Malalai Joya Malalai Joya is een moedige vrouw én parlementslid in Afghanistan. Vorig jaar is ze door de meerderheid van de parlementariërs geschorst als Kamerlid omdat ze kritiek had op de corruptie van de meesten van hen. Ze bekritiseert hun schendingen van de mensenrechten, hun machtsmisbruik en hun vrouwvijandigheid. Ze is haar leven niet zeker. Joya krijgt steun van over de hele wereld. In Nederland voert onder andere de SP-afdeling Heerhugowaard actie voor haar. Zie daarvoor http://heerhugowaard.sp.nl/.
Nederland en de NAVO zitten klem in Uruzgan en Afghanistan. In augustus 2008 begint de tweede periode van twee jaar voor de Nederlandse troepen in het zuiden van Afghanistan. Inmiddels zijn 16 Nederlandse militairen gesneuveld, en 70 Nederlandse militairen (zwaar) gewond. Honderden Afghanen zijn gedood. Niet alleen vijandige strijders van de Taliban en andere groepen, maar ook en vooral burgers. Nederland heeft de afgelopen twee jaar veel slachtoffers gemaakt onder de burgers van Uruzgan. Dat is iets heel anders dan het ondernemen van pogingen om de bevolking van dat land te steunen. De Nederlandse regering heeft beloofd de troepen vanaf augustus 2010 terug te trekken. Per 1 januari 2011 moet de Nederlandse missie in Uruzgan zijn beëindigd. Er is nog geen land bekend dat Nederland op zal volgen. De Afghanen zullen het zelf moeten doen of misschien dat Australië en de VS dat zullen doen. Over 15 jaar op niveau Bangladesh Minister Koenders van Ontwikkelingssamenwerking heeft gesteld dat nog 15 jaar stevige en effectieve hulp in Afghanistan nodig is om het land op het
niveau van Bangladesh te krijgen. De oplossing is dat onderhandelingen worden begonnen met alle partijen in Afghanistan en ook met Pakistan en andere buurlanden. Daaruit moet een politieke oplossing komen die een einde maakt aan de oorlog. Het gaat om een regionale oplossing waarbij alle betrokken landen en vooral Pakistan binnenlandse maatregelen moeten nemen om internationale terreurgroepen te bestrijden. Grote rol VN Bij de politieke en humanitaire oplossing kan de VN een grote rol spelen. De NAVO doet het tegenovergestelde: meer troepen! Niet alleen uit nieuwe kleine NAVO-landen als Slowakije, Hongarije, of een land als Georgië dat graag bij het westen wil horen, maar ook door de Fransen en Amerikanen zelf. Het Westen werkt zich dus steeds verder in
de nesten. De SP heeft nooit geloofd dat Nederland in Afghanistan is om de democratie van dat land te dienen. Weg uit Uruzgan Nederland is in Afghanistan om de VS te helpen. De Afghanen worden niet geholpen met het voeren van oorlog voor één van de Afghaanse partijen. De Nederlandse troepen, evenals die van de ISAF-bondgenoten, moeten weg uit Uruzgan. Er moeten onderhandelingen komen en daardoor zal de oorlog stoppen. Vervolgens kunnen echte ontwikkelingswerkers Afghanistan helpen opbouwen. Langer blijven om het vertrouwen van de bevolking te winnen, is zinloos. Dat verergert de zaak alleen maar en verkleint de kansen op ontwikkeling en democratie. De NAVO vergroot de eigen crisis met het voortzetten van de oorlog in Afghanistan.
Krista van Velzen
Remi Poppe
Harry van Bommel
Nederlandse franje en Afghaans wantrouwen In de afgelopen jaren brachten SP-Kamerleden Harry van Bommel, Krista van Velzen en Remi Poppe bezoeken aan Afghanistan. Farshad Bashir die sinds januari 2008 voor de SP in de Kamer zit, is er geboren en heeft er familie. Wat was je sterkste indruk van het bezoek aan Uruzgan? Krista van Velzen: “De Nederlandse militairen willen het beste voor de bevolking van Uruzgan. Daar ben ik van overtuigd, maar ik geloof niet dat het werkt. Het offer dat Nederlandse militairen brengen is er een voor de Amerikaanse buitenlandse politiek en niet voor de Afghaanse bevolking.” Remi Poppe: “Het opbouwverhaal is de franje bij het voeren van een oorlog. Een oorlog tegen armoedige soldaten die niets hebben dan een geweer, bermbommen en zelfmoordenaars. Er kan dus niet veel worden opgebouwd.”
in Pakistan. Bij de tegenwerping dat de Taliban terroristen zijn, vergeet men dat bij de regering die we steunen en de krijgsheren die we stilletjes goedkeuren ook allemaal mensen met een slechte mensenrechtenreputatie zitten.” Kan Afghanistan worden gesteund, en hoe? Van Bommel: “Jazeker, door het oorlogsgeweld te beëindigen. Door te onderhandelen over een gezamenlijke toekomst voor alle Afghaanse bevolkingsgroepen. Door andere landen te betrekken bij dit proces. Als we dat niet doen, is het een gebed zonder eind en gaat het alleen maar slechter”.
Waar zit de nooduitgang van het conflict?
Kunnen Nederlandse militairen het vertrouwen van de bevolking winnen?
Harry van Bommel: ”In open onderhandelingen tussen alle Pathaanse en andere Afghaanse bevolkingsgroepen over een deal voor Afghanistan en de Pathanen
Van Bommel: “Niet als ze burgerslachtoffers maken met hun beschietingen met zware kanonnen, helikopters en F-16 straaljagers. Dat is wel wat er gebeurt.
De goede bedoelingen van schooltjes en medische behandelingen in Kamp Holland worden teniet gedaan door de vele burgerslachtoffers.” Wat vind je van de doelstelling van de Afghanisering van het probleem? Farshad Bashir: “Ik ben geboren ten tijde van de buitenlandse interventie van de Russen. Sinds 2001 kent Afghanistan opnieuw een grote en weer groeiende buitenlandse interventiemacht, nu onder leiding van de Amerikanen. Die troepen moeten daar weg, maar er moet worden onderhandeld om tot een oplossing te komen. Zo niet, dan duurt de oorlog eindeloos.” Hoe denken Afghanen in Nederland over de oorlog? Farshad Bashir: “De Afghaanse gemeenschap in Nederland is net zo verdeeld als de mensen in Afghanistan zelf. De
Farshad Bashir scheidslijnen lopen langs volk, stam, religie en politieke opvattingen. De Afghanen in Nederland, en dat zijn er ongeveer 40.000, wantrouwen de buitenlandse inspanningen. Niet speciaal de Nederlandse, maar de interventie van alle Westerse troepen. Want deze aanpak biedt geen oplossing. Er zit er maar één ding op, zo snel mogelijk terugtrekken. Daarnaast wordt het idee van wederopbouw wel gesteund, maar niet op deze manier, met de militaire aanwezigheid, de corruptie van de regering Karzai en de passieve houding van Nederland ten opzichte van die corruptie.”
Foto: Bas Stoffelsen
Oorlog steeds bloediger In oktober 2001 begonnen de VS de oorlog tegen Afghanistan omdat daar het Al Qaida van Osama bin Laden zat. Maar Al Qaida is niet vernietigd en Bin Laden niet gepakt. De regering van de radicaal conservatief-islamitische Taliban werd na drie maanden uit de hoofdstad verdreven. Een pro-Westerse regering onder leiding van Karzai werd aangesteld en in verkiezingen verkozen. Vanaf 2005 is Nederland in het gevaarlijke zuiden mee gaan doen aan de operaties tegen de nog actieve Taliban. Eerst een jaar in de provincie Kandahar,
daarna in Uruzgan. Het zuiden en oosten van Afghanistan zijn de basis van de Taliban. De Taliban zijn een beweging in Afghanistan onder een deel van de Pathaanse bevolkingsgroep. Burgeroorlog De Pathanen vormen de grootste bevolkingsgroep van Afghanistan, en tegelijkertijd wonen er ook veel Pathanen in Pakistan. De Pathaanse gebieden zijn namelijk in de negentiende eeuw opgedeeld door Engeland. De oorlog in Afghanistan is een zeer oud conflict
tussen twee delen van de Pathaanse bevolkingsgroep. Het is een burgeroorlog waarin Nederland en de NAVO zich hebben gemengd. Nederland en de NAVO steunen de regering Karzai. Die regering heeft controle over 30% van het grondgebied van Afghanistan; de Taliban beheersen 10% en de overige 60% van het grondgebied staat onder controle van krijgsheren en stamhoofden. Het Rode Kruis en de VN hebben gemeld dat 2007 het bloedigste jaar sinds 2001 was. De activiteit en de invloed van de Taliban groeit. Dat wil
zeggen dat door de oorlog in het zuiden van Afghanistan de situatie van kwaad tot erger wordt. Nederland gokt er op dat het Afghaanse leger over twee jaar in staat is Nederland te vervangen. Militaire analisten in binnen- en buitenland twijfelen daar sterk aan. Nederland en de NAVO worden geleidelijk aan in de oorlog gezogen. Er is geen militaire uitweg. Niet op de korte termijn en ook niet op de lange termijn.
Geen oorlog maar activiteiten die je tegenkomt in een oorlog De Tweede Kamer krijgt geen informatie over de gebeurtenissen aan het front. NRC Handelsblad heeft op 12 april alle informatie gepubliceerd over gevechten waaraan Nederland heeft deelgenomen. Die had de redactie van het ministerie gekregen. Tot april 2008 zijn in bijna twee jaar 648 keer gevechten gemeld. 327 keer met grondtroepen, 136 keer van Apachehelikopters en 185 keer van F-16’s. En wat doen de andere landen? Dat weten we niet, maar duidelijk is wel dat het volop oorlog is. “Cijfers over gevechten niet belangrijk” Ex-bevelhebber Berlijn noemt de gevechtscontacten niet gewoon oorlog, maar ‘activiteiten die je tegenkomt in een oorlog’. De Kamer krijgt de informatie niet van minister Van Middelkoop. “Het gaat erom”, zegt de minister in een debat op 24 april in de Tweede Kamer, “dat wij de informatie zodanig moeten presenteren, dat de Kamer in staat is om het beleid van de regering te beoordelen aan de hand van de doelstellingen van de missie waarvoor wij ooit hebben gekozen via de artikel 100-brief. Wij doen
dat buitengewoon zorgvuldig. Vandaar dat de stand-van-zakenbrieven een 3D-karakter hebben.” Met 3D bedoelt de minister de aanpak door middel van diplomatie, defensie en development (ontwikkelingswerk). De minister zegt dus dat de regering heeft besloten dat Nederland Afghanistan wil opbouwen en dat de informatie die daarvoor nodig is voorop staat. Cijfers over gevechten zijn daarom niet belangrijk en daarom krijgt de Kamer ze niet. Een SP-motie om deze gevechtsinformatie te krijgen werd alleen gesteund door GroenLinks en de Partij voor de Dieren.
Dure wapenarsenalen tegen mannen op sandalen Er gaat veel meer geld naar de militaire operatie dan naar ontwikkelingshulp; een deel van de echte ontwikkelingshulp gaat naar projecten in Uruzgan. Maar die ontwikkelingshulp staat dan ook volledig ten dienste van de militaire operatie. Defensie voert bovendien oorlog op de begroting van andere ministeries. Een beknopt overzicht De oorspronkelijke begroting voor de eerste periode van twee jaar voor de missie in Uruzgan, was € 340 miljoen. De uiteindelijke kosten van deze missie, van 1 augustus 2006 tot 1 augustus 2008, blijken € 680 miljoen. Dat betekent dat in twee jaar de (begrotings)uitgaven verdubbeld zijn. De begrote kosten van de nieuwe missie van 1 augustus 2008 tot en met 1 augustus 2010 bedragen in totaal € 640 miljoen. Transportkosten Uruzgan-Nederland worden geraamd op € 115 miljoen euro. Bovendien is eind april 60 miljoen extra toegezegd. Alles tezamen worden uitgaven voor operatie in Zuid-Afghanistan op € 1,5 miljard begroot.
•
•
de jaren 2006-2008 aan ontwikkelingshulp aan Afghanistan uitgegeven. Daarvan gaat € 40 miljoen naar de provincie Uruzgan. Dat betekent dat de verwachte kosten van het Nederlandse oorlogsapparaat in Zuid-Afghanistan in de jaren 2006-2010 in totaal € 1,5 miljard voor het militaire apparaat bedragen, plus € 170 miljoen voor ontwikkelingshulp. Totaal komt dat op € 1,6 miljard. Wie betaalt de oorlog in Afghanistan?
in Afghanistan wordt niet uit • Oorlog de Defensiebegroting betaald, maar
•
Ontwikkelingsgeld voor héél Afghanistan In totaal wordt € 170 miljoen voor
•
deze kosten komen voor het grootste deel voor rekening van de begroting Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) van Buitenlandse Zaken. Deze pot is de bundeling van buitenlanduitgaven van alle departementen. Daarnaast passen de Algemene Middelen van minister van financiën Bos in de komende twee jaar voor maximaal € 100 miljoen bij als kapot materieel moet worden vervangen.
Oproep Meer doen voor Afghanistan? Deel deze krant uit, organiseer actiebijeenkomsten en laat het weten via sp@sp.nl.
Openbare avonden 23 juni: Openbare Bibliotheek, Stationsstraat 2, Wageningen. Met Harry van Bommel en Farshad Bashir. Zie voor actuele informatie en andere bijeenkomsten in juni over Afghanistan: www.sp.nl/nieuws/agenda/ www.sp.nl/wereld/
Colofon De krant is een uitgave van de Socialistische Partij en wordt gratis verspreid. Oplage 50.000.
Uruzgan effect en werving militairen De oorlog in Uruzgan is niet populair en het is lastig voor Defensie om kandidaten te vinden die naar Uruzgan willen. Het afgelopen jaar was het aantal militairen dat de krijgsmacht verliet
groter dan het aantal mensen dat er bij kwam. In het tv-programma Zembla vertelde overste Brouwer, hoofd werving van de luchtmacht, dat daags na een melding van ernstig negatief nieuws het
aantal aanmeldingen voor de krijgsmacht aanzienlijk terugloopt. Wel 25 tot 30%. De krijgsmacht als loopbaan is niet zo zeer het probleem, maar oorlogvoeren in Afghanistan wel.
Foto’s Afghanistan: Remi Poppe