OPONY
OD TEGO ZALEŻY TWOJA JAZDA. 1
3
OD TEGO ZALEŻY TWOJA JAZDA
OD TEGO ZALEŻY TWOJA JAZDA. Powierzchnia kontaktu opony z podłożem w rowerze szosowym to nieco ponad 5 cm2. Dwie opony to 10 cm2 – i to tyle w temacie kontaktu gumy z asfaltem. Dziesięć centymetrów kwadratowych, dzięki którym Twoja siła i umiejętności zamieniane są w ruch do przodu. A z drugiej strony to cała powierzchnia kontaktu z podłożem, zapewniająca czucie jezdni i przyczepność. Sprawdzona w tunelu aerodynamika, lekka jak piórko, reaktywna rama, zawieszenie dopracowane do perfekcji. Świetna sprawa – ale wystarczą niskiej jakości opony, i wszystkie te cuda techniki przestają mieć większe znaczenie. Z kolei odpowiednio dobrane opony mogą dać niewiarygodną frajdę z jazdy na całkiem zwyczajnym rowerze.
5
OPONY SĄ CHOLERNIE WAŻNE. Opony są cholernie ważne. Dotyczy to w równym stopniu rowerów górskich i szosowych. Pierwszym produktem z logo Specialized były właśnie opony, i to my zaczęliśmy budować od podstaw element roweru, którym inni nie zawracali sobie za bardzo głowy. Opony mogą zadecydować o odbiorze roweru jako całości, i zasługują na szczególną uwagę. Na tych kilku stronach staramy się wyjaśnić, jak produkowane są nasze opony, dlaczego projektujemy i wykonujemy je właśnie tak, a nie inaczej, oraz w jakich warunkach poszczególne modele sprawdzą się najlepiej. A po co? Bo opony są cholernie ważne.
OD TEGO ZALEŻY TWOJA JAZDA
DW U KR OTNY M I STRZ ŚWI ATA TR OY BR OSNA N SP R AWDZ A , NA C O STAĆ OPONY B U TC H ER / VAL DI S OLE , W ŁOC H Y
7
PRAWDZIWA SPUŚCIZNA
PRAWDZIWA SPUŚCIZNA W 1978 roku Mike Sinyard nie zraził się ubogą ofertą w zakresie opon rowerowych, ale postanowił wykorzystać ewidentną lukę na rynku. Opony dętkowe były wówczas ciężkie i wolne, raczej omijane przez zawodowców, a szytki z kolei wymagały dużej wprawy (i kleju) przy zakładaniu, co działało odstraszająco na całą resztę rowerowej braci. Na takim podłożu zrodził się pomysł stworzenia dobrze znanej, prostej w obsłudze opony dętkowej, ale o wyraźnie niższej masie i mniejszych oporach toczenia – porównywalnych z szytką. Wkrótce na rynku pojawił się pierwszy produkt Specialized, opona nazwana wprost i bez ogródek „Touring”, która, jak się miało wkrótce okazać, całkowicie zmieniła zasady gry. Efektywna jazda na oponach z dętką stała się faktem, szybko docenionym przez kolejnych producentów rowerów.
9
PRAWDZIWA SPUŚCIZNA
Jim Merz, jako jeden z pierwszych testerów opon Specialized, może wydawać się postacią z lekka kontrowersyjną, ale z perspektywy czasu nie sposób nie docenić jego wkładu w firmowego ducha. We wczesnych latach 70-tych był znany jako twórca nowatorskich ram, ale również jako entuzjasta „szalonych” tras wytrzymałościowych. Słowo „szalony” oznaczało ni mniej ni więcej, niż na przykład 3500 mil z Portland, przy granicy z Kanadą, do Panamy, albo 5 tygodni w siodle na greckich drogach i bezdrożach. W roku 1978 trudno było znaleźć lepszego kandydata do sprawdzenia, ile są warte opony Specialized Touring. „W trakcie prac nad pierwszą wersją Touring – wspomina Mike Sinyard – wysyłałem je na bieżąco Jimowi, starając się, by zawsze dotarły na czas. Jim zakładał je, jechał dalej, i dzwonił przekazując krytyczne uwagi lub chwaląc kolejne modyfikacje. Właściwie już wtedy zrodził się model testowania produktów na żywo, który do dziś jest kluczowym składnikiem filozofii Specialized.” Testy w warunkach realnych – to nasza specjalność. Powiedzieć, że Jim Merz był naszym pierwszym testerem, to za mało – od początku współtworzył DNA marki Specialized. Zbudował dla nas nie tylko pierwszego Stumpjumpera (słynny różowy rower) ale również legendarne modele Epic, Epic Ultimate, oraz koła Dupont TriSpoke.
11
SZ Y BKO ZR OZUM I ELI ŚM Y, ŻE 1 0 CM 2 W YZNACZ A C IENKĄ GR ANIC Ę P OMIĘDZ Y Z W YC IĘST WEM A POR AŻKĄ.
PRAWDZIWA SPUŚCIZNA
13
PRAWDZIWA SPUŚCIZNA
“P R O D U KUJ E M Y O P O N Y J UŻ ŁA DNYCH PA R Ę LAT, I NA U CZ Y LI ŚM Y SIĘ W YC IĄG AĆ W NIOSKI Z ARÓW NO Z SU KC ESÓW, JAK I PRZ EGR ANYC H .” – NE D OV E RE N D
15
Już od 36 lat projektujemy najlepsze opony na świecie. W tym okresie nasz zespół nauczył się reagować na potrzeby zawodników, dobierać mieszanki gumy, projektować oploty i klocki bieżnika, testować opory toczenia, przyczepność i odporność na przebicie, i tworzyć opony idealnie dopasowane do specyficznych warunków jazdy – od stoków Alp Francuskich po ciasne zakręty Mount Hamilton Road, i od wycieczki do sklepu po wyprawę po mistrzostwo świata.
PRAWDZIWA SPUŚCIZNA
N E W YO R K C I T Y HA LL, 14 CZERWC A 1 98 1, 5:3 4 R A NO. LON H ALDEMAN U STANAW IA NOW Y REKOR D T R ANSKONT YNENTALNY NA OPONAC H S PEC IA LI ZE D TURB O. W CI Ą GU 24 DNI PRZEJ EŻDŻA AMERYKĘ TAM I Z P OW ROT EM, P OKONUJĄC ŚRE DNIO 240 MIL DZ IENNIE .
17
N IK I TER P STR A W DR ODZE DO Z W YCI ĘSTWA NA SZ Y TK AC H 30C SPEC IALIZE D T U RB O / PARIS ROU B AIX 2014
PŁYNNA JAZDA OZNACZA PRĘDKOŚĆ
01/ PŁYNNA JAZDA OZNACZA PRĘDKOŚĆ Starym zwyczajem, chcąc jechać jak najszybciej, pompowano opony „na kamień”. Grzechot kości i szczęk zębów miały może swój urok, ale my woleliśmy zająć się poprawą jakości jazdy... i poświęciliśmy temu całkiem sporo czasu. Okazało się, że stare metody niekoniecznie są najlepsze. Testy wykazały, że opory toczenia maleją ze wzrostem ciśnienia, ale tylko do określonego punktu. Po jego przekroczeniu pompowanie opony przestaje mieć jakiekolwiek znaczenie, oczywiście poza słabszym czuciem podłoża i stopniowym spadkiem komfortu jazdy. Tymczasem większy oplot i objętość opony, wraz z niższym ciśnieniem, umożliwiają łagodniejszą jazdę, tłumienie nierówności nawierzchni i płynniejsze pokonywanie przeszkód. Paradoksalnie większe opony pozwalają jechać szybciej. To wcale nie jest żart. Mówimy o oponach, które są większe, miększe, wygodniejsze i SZYBSZE.
19
PŁYNNA JAZDA OZNACZA PRĘDKOŚĆ
PŁY NNA JA ZDA OZNACZ A P RĘDKOŚĆ - T U TA J NA ST R ADE BIANC H I
21
TEST OPON NA ZDR A DLIWEJ LEŚNEJ T R A SIE W ARENB U RGU
PŁYNNA JAZDA OZNACZA PRĘDKOŚĆ
SZERSZE OPONY SĄ SZYBSZE TAKA SAMA OBRĘCZ 19MM, RÓŻNE ROZMIARY OPON
OPONA 28c
OPONA 25c
OPONA 23c
OPONA 21c
Obciążenie 50kg, Prędkość 30km/h Testowano w laboratoriach opon Specialized
OZNACZA TO, ŻE SZERSZA OPONA ZACHOWUJE SIĘ STABILNIEJ NA TAKIEJ POWIERZCHNI, DAJĄC LEPSZĄ PRZYCZEPNOŚĆ I KONTROLĘ. WIĘKSZA OBJĘTOŚĆ – Kiedy po raz pierwszy prezentowaliśmy Roubaix, trudno było przekonać światek rowerowy do jazdy na oponach szerszych, niż 21mm. Dwadzieścia trzy milimetry zakrawały na kpinę, a 25 zdawało się być czystą herezją. Wprowadziliśmy oznaczenie 23/25, by podkreślić zalety szerszych opon, a jednocześnie uniknąć podejrzeń o utratę zmysłów ze strony zatwardziałych wyznawców jazdy na żyletkach. W ten sposób udało nam się “przetrzeć szlaki” dla dalszej eksploracji zalet grubszych opon, bez wzbudzania zbyt wielkich emocji w tradycyjnych kręgach.
23
PŁYNNA JAZDA OZNACZA PRĘDKOŚĆ
TEST Y EFEK T Y WNOŚCI W K ALIFORNII, W OKOLIC AC H LOS ANG ELES
25
DLACZEGO SZERSZE OPONY SĄ SZYBSZE?
Krótsza i szersza powierzchnia kontaktu = mniejsza deformacja ścian bocznych
ROZMIAR MA ZNACZENIE – Szersza opona nie wymaga aż tak wysokiego ciśnienia i lepiej dopasowuje się do nierównej nawierzchni. W efekcie zachowuje się stabilniej, dając lepszą przyczepność i kontrolę. Oznacza to, że szersze opony SZYBCIEJ toczą się po jezdni, nie tracąc energii na skutek deformacji w zetknięciu z nierównościami i wybojami. Dotyczy to wszystkich dróg, ale ogólna zasada jest taka, że przewaga szerszych opon wzrasta na jezdni z gorszą nawierzchnią. POZBĄDŹ SIĘ OPORÓW –Powierzchnia kontaktu z podłożem opony o większej objętości jest, przy odpowiednim ciśnieniu, krótsza i szersza. Testy potwierdziły niższy opór toczenia w porównaniu z cienką oponą. Co więcej, szersza opona podlega mniejszym deformacjom, tj. nie wybrzusza się w miejscu kontaktu w trakcie jazdy na prostej i w zakrętach. Deformacje zaś oznaczają stratę energii. Można śmiało mówić nie o dwóch, ale o kilku pieczeniach na jednym ogniu: większy komfort, mniej deformacji, PŁYNNOŚĆ i SZYBKOŚĆ – pod każdym względem lepiej, niż w przypadku używania węższych opon. Koniec, kropka.
PŁYNNA JAZDA OZNACZA PRĘDKOŚĆ
TEST Y OPQS NA T R A SIE PARIS ROU B AIX
27
PŁYNNA JAZDA OZNACZA PRĘDKOŚĆ
29
UOS OBI ENI E PR ĘDKOŚCI – M I STRZ OLIMPIJ SKI JAROSLAV KU LH AV Y / H A FJELL, NORWEGIA
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
02/ PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA Płynna jazda oznacza prędkość, a ta jest naszym celem. Skład mieszanki odgrywa bardzo istotna rolę w oporach toczenia opony. Opracowana przez nas i opatentowana mieszanka Gripton ma lepszą od konkurencji charakterystykę oporów toczenia (jak również świetną przyczepność, ale o tym później), a jej zastosowanie w oponach dętkowych Turbo S pozwoliło stworzyć najszybsze opony na świecie. Właściwości mieszanki uzupełnia odpowiednio dobrany, wyraźny wzór bieżnika. Dzięki szczegółowej analizie metodą elementów skończonych (FEA) jesteśmy w stanie określić optymalny kształt i wielkość klocków, gwarantujący dużą przyczepność i niskie opory toczenia. Dopracowany kształt klocków bieżnika zapobiega deformacjom i pozwala zmniejszyć ilość użytego materiału. Równanie wygląda następująco: mniej materiału = mniejsze deformacje = niższe opory toczenia = szybkość.
31
Turbo S-Works MY11
GP 4000S
Open Corsa CX
GP TT
Turbo S-Works MY14
MOC (W)
TEST OPORÓW TOCZENIA
Wyniki dla 40 km jazdy na czas, mieszanka Gripton w oponach Turbo poprawiła ich wynik o 70 sekund. Są teraz 35 sekund szybsze od GP4000S.
PRZEWAGA GRIPTON – Opatentowany składnik mieszanki Gripton jest kluczowym elementem najszybszej opony na świecie. Gripton, mieszanka gumy syntetycznej wzmocnionej ditlenkiem krzemu, ma niższe straty histerezowe, niż guma naturalna. Mieszanka Gripton nie jest tak gęsta, jak mieszanki oparte na węglu amorficznym, ma niższy współczynnik tarcia wewnętrznego i mniejszy przyrost temperatury przy deformacji. Krzemionka jest z kolei porowata, dzięki czemu absorbuje mniej energii, niż węgiel amorficzny. W rezultacie w mieszance Gripton dochodzi do mniejszego rozproszenia energii, a opony Gripton nie rozgrzewają się, toczą się płynniej i bardziej efektywnie. A co najważniejsze – szybciej. Szybciej niż jakiekolwiek inne. Wystarczająco szybko, by zwyciężać w Mistrzostwach Świata.
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
SUR OWA M I ESZ ANK A GRIPTON, PO ZDJĘC IU Z P R A SY
33
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
SKナ、DNIKI MIESZ ANKI GRIPTON
35
WOLFG A NG A RENZ, SPEC JALISTA DS. SKŁADU MIESZ ANEK
ZESPÓŁ, KTÓRY STWORZYŁ GRIPTON
ZESPÓŁ, KTÓRY STWORZYŁ GRIPTON Wielokrotnie już wspominaliśmy nazwę Gripton oraz to, jaki wkład miała w nasze dotychczasowe osiągnięcia. Wciąż jednak mamy wrażenie, że warto bardziej zagłębić się w temat. Najlepszym sposobem jest prezentacja zespołu, który za tym wszystkim stoi. Mieszania składników opon nie da się tak po prostu nauczyć - wiedzę, umiejętności i doświadczenie zdobywa się latami, a dla osób z zewnątrz może to wyglądać na połączenie alchemii z czarną magią. Kilkadziesiąt lat udoskonalania formuły opon i ciągła praca na najwyższym światowym poziomie zaowocowały powstaniem w Specialized jedynego w swoim rodzaju zespołu ekspertów. Tylko kilku ludzi na świecie zgłębiło tajniki tej skomplikowanej dziedziny naukowej.
37
ZESPÓŁ, KTÓRY STWORZYŁ GRIPTON
SPECYFICZNE RZEMIOSŁO, KTÓRE DLA OSÓB Z ZEWNĄTRZ MOŻE WYGLĄDAĆ NA POŁĄCZENIE ALCHEMII Z CZARNĄ MAGIĄ Kiedy w Specialized wyznaczyliśmy sobie jako cel dokonanie przełomu w technologii opon szosowych, nasz zespół wiedział doskonale, że musi opracować mieszankę o właściwościach znacząco lepszych od stosowanych do tej pory. Musiała ona gwarantować najniższe opory toczenia, najlepszą przyczepność, i umożliwić naszym zawodnikom ciągłą jazdę na najwyższych obrotach. Gdyby jeszcze udało się zachować świetne parametry wytrzymałości, z których słyną nasze produkty, można byłoby mówić o ideale. Z szeregu prototypów i miesięcy konsultacji z najlepszymi zawodnikami na świecie wyłonił się Gripton. Opory toczenia przynajmniej o 10% niższe, niż w najlepszych produktach konkurencji, lepsza przyczepność na mokrej nawierzchni, żadnych strat wytrzymałości – okręt flagowy Specialized, jakość niedostępna nigdzie indziej.
39
Niesamowite parametry osiągnięto z wykorzystaniem gumy syntetycznej wzmocnionej dodatkiem aktywnej krzemionki. Krzemionka ma bardziej otwartą strukturę, niż guma z dodatkiem węgla amorficznego, stosowana w większości opon rowerowych. Guma syntetyczna zmniejsza straty energii spowodowane przez histerezę, a zastosowanie krzemionki dodatkowo wzmacnia ten efekt. Dzięki porowatej strukturze krzemionka pochłania mniej energii, niż guma z węglem amorficznym, i jest materiałem o niższej gęstości. Oznacza to, że mieszanka oparta na krzemionce charakteryzuje się mniejszym tarciem wewnętrznym oraz wzrostem temperatury przy deformacji i mniejszymi stratami energii. Właśnie to sprawia, że Gripton jest szybszy, niż produkty konkurencji.
OPORY TOCZENIA O CO NAJMNIEJ 10% NIŻSZE, NIŻ W PRODUKTACH KONKURENCJI, O 30% LEPSZA PRZYCZEPNOŚĆ NA MOKREJ NAWIERZCHNI, ŻADNEJ STRATY WYTRZYMAŁOŚCI. Ochronie patentowej podlega sam skład mieszanki (Gripton przygotowywany jest w zakontraktowanych laboratoriach i dostarczany bezpośrednio do fabryki, gdzie stosowany jest wyłącznie do produkcji naszych opon), ale nie mniej istotny dla właściwości opon jest proces mieszania. Ewentualne błędy w jego trakcie mogłyby spowodować niedokładne rozprowadzenie składników mieszanki, która byłaby słaba i niejednorodna. Dlatego mieszanie odbywa się w zamkniętych mieszarkach Banbury, a cały proces jest trzystopniowy. Przed każdym kolejnym etapem cała mieszanka stygnie, a kolejny składnik dodawany jest w precyzyjnie monitorowanym środowisku. Pozwala to uzyskać charakterystyczne dla naszych opon równomierne zużycie, swego rodzaju dodatek do wymienionych powyżej zalet, takich jak przyczepność i niskie opory toczenia. Gripton. Trudno porównywać go z czymkolwiek innym. A to nie wszystko, co wyróżnia nasze opony.
ZESPÓŁ, KTÓRY STWORZYŁ GRIPTON
41
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
Z W YCI ĘZC A M I STRZOSTW ŚWI ATA U CI W JEŹ DZ IE INDY W IDU ALNEJ NA CZ A S 201 3, S-WORKS T U RB O
43
M IST RZ ŚWI ATA W CZ A SÓWCE TONY M A RT I N M A SW ÓJ DU ŻY U DZIAŁ W P R AC AC H NAD OP ONĄ S-WORKS T U RB O
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
TURBO-DOŁADOWANIE – szczyt technologii produkcji opon to model S-Works Turbo. Precyzyjny oplot 220 TPI otulony warstwą BlackBelt, która chroni oponę przed przebiciem, nie zmniejszając w najmniejszym stopniu czucia podłoża. A na zewnątrz guma Gripton, pokrywająca również ściany boczne, by zapewnić przyczepność na najostrzejszych zakrętach. Właśnie ta opona, w rozmiarze 24mm, pomogła Tony’emu Martinowi sięgnąć po tytuł mistrzowski w jeździe na czas. Jej główne cechy – prędkość i wytrzymałość – są znakami rozpoznawczymi całej serii Turbo.
45
M A R K C AVENDI SH, SPR I NT PRZE D LI NI Ą ME T Y GIRO D’ I TALIA , OCZ Y W IŚC IE NA S-WORKS T U RB O
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
47
ZMIANY DESIGNU KONCENTRUJĄ SIĘ NA ODPOWIEDNIM ROZMIESZCZENIU MATERIAŁU I OSIĄGNIĘCIU JESZCZE WYŻSZEJ PRĘDKOŚCI I PRZYCZEPNOŚCI. TECHNOLOGIA PRZYCZEPNOŚCI – Opony terenowe to termin bardzo ogólny, a poszczególne modele muszą radzić sobie z bardzo różnymi warunkami. Bieżnik opon zaprojektowanych do zwycięstw w Pucharze Świata DH nie będzie w niczym przypominał bieżnika przeznaczonego do zawodów XC, a żaden z nich nie będzie idealny do relaksującej jazdy po singletracku. Wygląd zewnętrzny bieżnika to efekt niemal “rzeźbiarskich” prac na etapie projektowania poszczególnych wzorów. Na tym etapie stosujemy metodę analizy elementów skończonych (FEA). Nacięcia na klockach zwiększają przyczepność bez utraty prędkości. Kształt klocków bieżnika determinują odpowiednie średnice i profile, a każde zmniejszenie lub zwiększenie ilości użytego materiału poprzedzone jest szczegółową analizą obciążeń poszczególnych elementów. Dopracowany design ma na celu odpowiednie rozmieszczenie materiału i osiągnięcie jeszcze wyższej prędkości i przyczepności. Zbyt duża ilość gumy spowalnia jazdę.
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
PAOLO M ONTOYA NA T R A SIE / PIE T ERMARI TZ B U RG, RPA
49
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
NIE KAŻDY OPLOT JEST TAKI SAM – Oferujemy trzy typy oplotu w serii MTB, każdy dopracowany pod kątem specyficznych warunków. S-WORKS - Z nylonowym oplotem 120TPI, najlżejsza i najszybsza konstrukcja na zawody XC. Minimalna ilość gumy zapewnia niską masę, a nadrzędnym celem jest maksymalna prędkość jazdy. CONTROL - Z oplotem 60TPI, ochroną ścian bocznych i o nieco większą ilością gumy zapewnia równowagę pomiędzy prędkością i wytrzymałością. Cały czas lekkie i wyjątkowe szybkie opony z oplotem Control sprawdzą się niemal na każdej trasie. GRID - Połączenie oplotu 60TPI z odporną na przecięcie warstwą materiału na ścianach bocznych. Główny akcent na wytrzymałość, ale wciąż gwarantują żwawą jazdę w każdych warunkach.
51
ZJA Z D OW Y M I STRZ ŚWI ATA A A R ON GWI N Z R ÓWNĄ UWAGĄ DOBIER A OPONY I T R A SĘ P RZ EJA Z DU / PIE T ERMARI TZ B U RG, RPA
PRĘDKOŚĆ + OPORY TOCZENIA
53
M I TCH R OPELATO NI E B OI SI Ę OSTR O WC H ODZ IĆ W Z AKRĘT Y / PORT ANG ELES, WA SH INGTON
PEWNOŚĆ + KONTROLA
03/ PEWNOŚĆ + KONTROLA Na szosie kontrola roweru zależna jest od przyczepności. Musisz ufać swoim oponom. Sucho lub mokro, asfalt i stary bruk, warstwa farby i piach na wirażach - opony muszą dowieźć Cię do mety bez uszczerbku na zdrowiu w każdych warunkach. Dlatego tyle uwagi (i środków) poświęcamy na pracę nad mieszanką Gripton. Efekt połączenia jej właściwości z większym rozmiarem opon i precyzyjnie dobranym bieżnikiem jest niemal doskonały. Dalekie od doskonałości bywają warunki jazdy, tym bardziej, kiedy zapuszczamy się w teren. Tam przyczepność nie zależy już tylko od składu mieszanki gumowej, ale też od kształtu klocków bieżnika, ich rozmiaru i rozmieszczenia. Warunki mogą być bardzo różne, a jeźdźcy muszą zmierzyć się z nimi, nie wiedząc do końca, czego mogą się spodziewać. Po latach prac, testów (w tym FEA) i zbierania doświadczeń stworzyliśmy ogromną bazę danych, na podstawie których umiemy dobrać opony na każde warunki.
55
PEWNOŚĆ + KONTROLA
57
STOPIEŃ TWARDOŚCI GUMY
• Wszechstronna mieszanka dopasowuje się i trzyma podłoża
• Twarda mieszanka jest wytrzymała, ale mniej elastyczna
• Miękka mieszanka dostosowuje się do terenu, ale szybciej się zużywa
JAK NIE WYPAŚĆ Z DROGI – Połączenie odpowiedniej mieszanki, rozmiaru opony i bieżnika determinuje zachowanie opony na szosie, pewność jazdy zawodnika, oraz odpowiada za poczucie panowania nad rowerem. Lepsze czucie roweru oznacza pewniejszą jazdę. Większa pewność to jazda bez stresu, wybór optymalnej linii przejazdu i efektywne pokonywanie stromych zjazdów.
WIĘKSZA PEWNOŚĆ TO JAZDA BEZ STRESU, WYBÓR OPTYMALNEJ LINII PRZEJAZDU I PŁYNNOŚĆ. TRAKCJA – Gripton jest miękki. Jego współczynnik twardości wynosi 56A, co oznacza, że jest miększy, niż inne mieszanki. Miękkość, co widać pod mikroskopem, pozwala mu dostosować się do podłoża – opona dopasowuje się do nawierzchni, a twardsza krzemionka daje niezbędne oparcie. Miękkość sprawia również, że opona pochłania wibracje i daje uczucie gładkiej i płynnej jazdy.
PEWNOŚĆ + KONTROLA
SZERSZE OPONY TO BEZPIECZEŃSTWO
• Większa powierzchnia bieżnika, na którym można polegać • Większa siła, wymagana by oderwać oponę od podłoża
ROZMIAR – Większy rozmiar opony to nie tylko wspomniana wcześniej wyższa prędkość, ale też lepsze panowanie nad rowerem i pewność jazdy. Większe opony nie wymagają wysokiego ciśnienia, dając lepszą amortyzację i poprawę sterowności w nieprzewidywalnym terenie. Większa powierzchnia kontaktu bieżnika z podłożem to również lepsza przyczepność, stabilność i bezpieczeństwo jazdy. BIEŻNIK – W idealnych warunkach klocki bieżnika byłyby zbędne. Drogi byłyby gładkie i suche, bez piasku i brudu, a temperatura zawsze wynosiłaby 22 stopnie. Ale świat nie jest idealny, a często najlepsze trasy to te najmniej przewidywalne. Bieżnik – wzór opony – umożliwia kontakt gumy z nierównym podłożem i daje szansę złapania przyczepności w deszczu i błocie. Klocki bieżnika wgryzają się w nierówności terenu i zwiększają powierzchnię kontaktu pomiędzy oponą i podłożem. Tym samym zwiększa się siła tarcia, którą my nazywamy przyczepnością. Więcej bieżnika zapewnia lepszą przyczepność, ale jednocześnie spowalnia jazdę. Projektując opony musimy nieustannie starać się zachować równowagę pomiędzy dwoma przeciwstawnymi cechami, równie istotnymi dla zawodnika w siodle.
59
PEWNOŚĆ + KONTROLA
61
JAKI MA BYĆ BIEŻNIK – Opony XC, np. Fast Trak, znane z tryumfów w Mistrzostwach Świata, mają minimalistyczny bieżnik, zapewniający szybką jazdę i wystarczającą przyczepność na trasie zawodów. Opony zjazdowe, na przykład sprawdzone w Pucharze Świata Butcher, posiadają duże klocki na całym obwodzie, dające przyczepność w ekstremalnym terenie. Pomiędzy tymi dwoma skrajnościami jest niezliczona ilość tras i warunków terenowych, wymagających precyzyjnie dobranych opon, o optymalnych parametrach szybkości i przyczepności. TECHNOLOGIA FEA – Analiza elementów skończonych (FEA) umożliwia symulację obciążeń kierunkowych i sił działających na całą oponę, jak i na poszczególne klocki bieżnika, oraz pozwala przewidzieć ich reakcję. Otrzymane wartości pozwalają skonfigurować bieżnik pod kątem prędkości i przyczepności, wymaganych w danych warunkach. Przednie krawędzie klocków są ścięte i wzmocnione, aby zmniejszyć opory toczenia, nacięcia dają lepsze właściwości penetracji podłoża, a miękkie tylne krawędzie poprawiają przyczepność, dosłownie wgryzając się w teren. Zanim nowa opona po raz pierwszy wyjedzie na trasę, wszystkie jej elementy poddawane są szczegółowej analizie FEA.
PEWNOŚĆ + KONTROLA
SZ Y BKI I SKONCENTR OWANY AARON GW IN / VAL DI S OLE , W ŁOC H Y
63
PEWNOŚĆ + KONTROLA
65
Z AWO D N ICZ K A PŚ XC K ATE COURTNEY STA R A SI Ę JAK NA JP ŁYNNIEJ P OKONAĆ T R A SĘ W YŚC IGU / C AIRNS, AU ST R ALIA
PEWNOŚĆ + KONTROLA
DUROMETR – Służy do pomiaru twardości gumy metodą Shore’a. Niższa wartość oznacza miękką gumę, i rośnie wraz ze wzrostem twardości mieszanki. Miękką gumę charakteryzuje większa przyczepność, ale również szybsze zużycie i większa podatność na deformację pod dużym obciążeniem. Twardsza guma wytrzyma dłużej i będzie bardziej stabilna pod obciążeniem, ale często odbywa się to kosztem przyczepności. Dla porównania, zwykła gumka ma indeks twardości na poziomie 25, a twarde kółka do deskorolki powyższej 90. Najczęściej oferujemy wybór opon terenowych o różnej twardości, a tam, gdzie jest to zasadne, stosujemy technologię dwuskładnikową. Standardowy indeks twardości dla opon XC i górskich wynosi 60, i zapewnia rozsądny kompromis pomiędzy prędkością, przyczepnością i wytrzymałością. W oponach All‑mountain indeks twardości dla klocków środkowych wynosi 60, ale dla bocznych już tylko 50, by zapewnić przyczepność i pewność jazdy w zakrętach. Butcher w wersjach Control i Grid, zaprojektowana jako opona przednia, ma indeks twardości 50 na całym profilu, by perfekcyjnie trzymać się terenu. Opony zjazdowe wykonane są z bardzo przyczepnej mieszanki 42 na wierzchu i 70 pod spodem, co gwarantuje wyśmienitą trakcję oraz stabilną jazdę. Skład mieszanki dla każdej z opon dobieramy pod kątem warunków użytkowania, co umożliwia maksymalnie efektywną jazdę.
67
PEWNOŚĆ + KONTROLA
A N N EKE BEERTEN W DR ODZE NA PODI UM W YŚC IGU ENDU RO WORLD SERIES / NEVADOS DE C H ILLAN, C H ILE
69
WSPÓŁPRACA Z ZAWODNIKAMI – Testy w warunkach rzeczywistych są ostatecznym sprawdzianem właściwości naszych opon. Opony testujemy w każdych warunkach terenowych i atmosferycznych, we wszystkich dyscyplinach. W pełni polegamy na ocenie naszych testerów - są w końcu najlepszymi zawodnikami na świecie. Aaron Gwin, Troy Brosnan i Mitch Ropelato pomagają nam dopracować opony zjazdowe. Curtis Keene i Anneke Beerten testują efekty naszych prac nad mieszankami opon szlakowych i enduro. Christoph Sauser i Todd Wells po latach doświadczeń wiedzą, jak ważne są bezkompromisowo szybkie opony XC. Modelowanie komputerowe, tworzenie mieszanek i cała reszta technologii to tylko początek procesu. Dopiero opinie, zebrane od najlepszych zawodników na świecie, pozwalają nam z czystym sumieniem wprowadzić nowy produkt na rynek.
PEWNOŚĆ + KONTROLA
ZWYCIĘZCA ZAWODÓW PŚ W FORT WILLIAM, TROY BROSNAN, W CENTRALI SPECIALIZED / MORGAN HILL, KALIFORNIA
71
CHRISTOPH STRASSER ZWYCIĘŻA W RAAM ’14 I USTANAWIA NOWY REKORD TRASY, POKONUJĄC 3020 MIL W 7 DNI, 15 GODZIN I 56 MINUT. NA OPONACH ALL-CONDITION – ANI RAZU NIE ŁAPIĄC GUMY!
WYTRZYMAŁOŚĆ
04/ WYTRZYMAŁOŚĆ „Gwoździem w bieżnik”. „Nożem z boku”. To wcale nie zachęta do wandalizmu, ale oficjalne nazwy naszych standardowych testów na wytrzymałość opony na przebicie. Dość dokładnie opisują przebieg prób oraz nasze oczekiwania odnośnie wytrzymałości opon w terenie. Bo ile będzie warta szybka opona, dająca pewność jazdy w zakrętach i świetną przyczepność, kiedy niespodziewanie ulotni się z niej powietrze? Odłamki szkła, gwoździe, dziury w nawierzchni – zna to każdy kolarz szosowy. Na singletracku z kolei czekają ostre gałęzie i jeszcze ostrzejsze kamienie. Trudno znaleźć miejsce w pełni bezpieczne dla opon. Wiemy o tym, i dlatego równie wiele wysiłku wkładamy w dopracowanie każdej z naszych technologii ochrony opon przed przebiciem, co w ciągłe ulepszanie ich właściwości jezdnych. Bezkompromisowa ochrona przed przebiciem w połączeniu z wyśmienitą przyczepnością i czuciem jazdy – takie były w skrócie nasze główne cele. Poprzednio stosowane rozwiązanie stało się stopniowo standardem w branży. Nowe opony wyznaczają nowe standardy.
73
NA SZE STANOW ISKO T ESTOWE
WYTRZYMAŁOŚĆ
75
Bontrager Hardcase
Continental Gatorskin
All-Conditions Armadillo Elite
SIŁA PRZEBICIA (N)
TEST GWOŹDZIEM W BIEŻNIK
ARMADILLO – Nazwa Armadillo jest od wielu lat synonimem wytrzymałości i ochrony przed przebiciem. All-Conditions Armadillo Elite tylko umacniają tę reputację. Oferują jeszcze lepszą ochronę przed przebiciem, ale też właściwości jezdne na nowym, wyższym poziomie. Aramidowa warstwa została zastąpiona nylonową (lepsza ochrona przed przebiciem, a jednocześnie bardziej płynna jazda), zmieniliśmy profil oplotu/ściany bocznej i zastosowaliśmy mieszankę Gripton, aby jeszcze bardziej wygładzić jazdę i zmniejszyć opory toczenia. Opona dostępna jest w rozmiarach od 23, aż do 32mm, który pozwala bezboleśnie pokonywać wielkie odległości.
WYTRZYMAŁOŚĆ
77
WYTRZYMAŁOŚĆ
A R M A DI LLO TO LEG ENDA R NA TECHN OLOGIA OC H RONY P RZ E D P RZ EBIC IEM I W Y T RZ YMAŁOŚĆ
79
Bontrager Hardcase
Continental Gatorskin
All-Conditions Armadillo Elite
SIŁA PRZEBICIA (N)
TEST NOŻEM Z BOKU
POPRZECZKA DLA WYTRZYMAŁYCH, BEZPROBLEMOWYCH OPON DŁUGODYSTANSOWYCH ZOSTAŁA PONOWNIE PODNIESIONA.
Nie istnieje ochrona przed przebiciem, która mogłaby równać się z All-Condition. Stosujemy opatentowaną siateczkę poliamidową, która oplata cały profil opony i płynnie łączy się z warstwą gumy. Ciasno splecione włókno poliamidowe wyśmienicie chroni przed przebiciem, ale jest wystarczająco elastyczne, by nie mieć negatywnego wpływu na właściwości jezdne. Oba testy: “gwoździem w bieżnik” i “nożem z boku” potwierdzają wyższość nowych opon All‑Condition Armadillo Elite nad poprzednią wersją, jak i nad produktami konkurencji. Poprzeczka dla wytrzymałych, bezproblemowych opon długodystansowych, została ponownie podniesiona, a do wytrzymałości i odporności możemy dodać cechy takie, jak efektywność i niskie opory toczenia.
WYTRZYMAŁOŚĆ
81
WYTRZYMAŁOŚĆ
NA J LEP SZE POŁĄ CZENI E ELA ST YCZ NOŚC I Z OC H RONĄ P RZE D P RZ EC IĘC IEM I P RZ EBIC IEM.
83
ENDURANT – Endurant to oplot stosowany wyłącznie w oponach Roubaix. Nowe podejście do procesu projektowania oplotu zaowocowało potrójną warstwą materiału 120TPI na całym profilu opony. Powstała reaktywna, lekka i efektywna opona, z lepszą ochroną zarówno przed przebiciem wierzchniej warstwy, jak również przecięciem ścian bocznych. BLACKBELT – Blackbelt to gwarancja gotowości do startu. Pasek ciasno splecionego włókna aramidowego znajduje się pomiędzy oplotem a bieżnikiem. Tworzy warstwę chroniącą przed kawałkami szkła, metalu i innymi ostrymi przedmiotami, na tyle lekką, że nie ma wpływu na prędkość ani elastyczność opony. Blackbelt stosowany jest we wszystkich oponach Turbo i Espoir, jak również w charakterze dodatkowej, obok Endurant, warstwy ochronnej w większości opon Roubaix.
WYTRZYMAŁOŚĆ
OPONA ROUBAIX Z OPLOTEM ENDURANT
OPONA TURBO Z OCHRONĄ BLACKBELT
85
M AT T HUNTER IDZ IE NA C AŁOŚĆ / H ISZPANIA
WYTRZYMAŁOŚĆ
87
CURT I S KEENE T EST UJE WALO R Y O P LOTU GR ID / S A N TA M O N IC A , K A L IFO R N IA
WYTRZYMAŁOŚĆ
oplot GRID
Purgatory 29x2.3
oplot CONTROL
SIŁA PRZEBICIA (N)
GRID W LICZBACH /
754g
785g
GRID – Teoretycznie podłoże w terenie powinno być miększe, niż jezdnia. W rzeczywistości bywa największą zmorą dla górskich opon. Gałęzie, kolce, skały, na których opona niemal dobija do obręczy, ostre krawędzie kamieni przebijające ściany boczne - w terenie nie ma lekko. Grid powstał z myślą o takich właśnie warunkach. Grid to 3-warstwowy oplot, dodatkowe wzmocnienie ścian bocznych opony w celu ochrony przed przecięciem i poprawy stabilności przy dużym obciążeniu w zakrętach. Idealnie nadaje się również do opon bezdętkowych. Dodatkowa ochrona wzmacnia oponę bez znaczącego zwiększenia jej masy, dając konstrukcję lekką i elastyczną, która wytrzyma o wiele więcej, niż produkty konkurencji o podobnej wadze. CONTROL – element naszych wszechstronnych opon górskich. Solidny nylonowy oplot wzmocniony warstwą butylu tworzy mocną i lekką konstrukcję, którą można z łatwością stosować w oponach bezdętkowych, a równocześnie na tyle lekką, by trafiła do jeźdźców XC o bardziej sportowym zacięciu.
89
DĘTKI
05/ DĘTKI Dętki z naszym logo obecne są na rynku niemal od chwili debiutu pierwszej opony Specialized. Wszystkie dętki powstają w procesie formowania, który zapewnia stałą grubość ścianek i jednorodność materiału. Produkujemy je z gumy butylowej, która w porównaniu z gumą naturalną lepiej i przez dłuższy czas utrzymuje ciśnienie powietrza. Ultralekkie dętki Turbo posiadają przedłużoną gumową podstawę wentyla, zapobiegającą jego oderwaniu, i pokryte są talkiem, który ułatwia montaż i zmniejsza tarcie wewnątrz dętki po założeniu jej na koło. Dopracowany został również sam wentyl, dzięki czemu pompowanie jest płynne i bezproblemowe. Te pozornie drobne modyfikacje odzwierciedlają lata doświadczeń i sprawiają, że dętki Specialized są najczęściej wybieranymi i polecanymi przez mechaników rowerowych. Testy wykazały, że cieńsze ścianki, a co za tym idzie niższa masa dętek Turbo, zmniejszają opory toczenia o 13% na koło. Seria Airlock wypełniona jest substancją samouszczelniającą dętkę po przebiciu. Produkujemy dętki odporne na przerwanie, z asymetryczną warstwą gumy, grubszą o 4mm w punktach kontaktu opony z podłożem. Dla największych hardkorowców mamy odporny na przerwanie model Desert Protection, dodatkowo wypełniony samouszczelniaczem Airlock. Wentyle Schrader lub Presta o różnej długości, rozmiary od 12" do 29", zestawy łatek, uszczelniacz, dźwignie, kleje to jest nasz chleb powszedni.
91
PATENTY SPECIALIZED TECHNOLOGIE PRODUKCJI OPON AIRLOCK – Opatentowany samouszczelniacz. Dostępny w postaci płynnej lub wewnątrz dętki. ARMADILLO – Legendarna wytrzymałość, technologia ochrony przed przebiciem na całym profilu opony. BLACKBELT – W sztukach walki oznacza najwyższy stopień wtajemniczenia, u nas mocną aramidową warstwę, stosowaną w wysokiej klasy oponach. GRID – Opatentowana przez Specialized technologia oplotu, zwiększa wytrzymałość, odporność na przebicie i stabilność ścian bocznych. GRIPTON – Flagowy składnik naszych mieszanek. ENDURANT – 3-warstwowy oplot opon Roubaix, lekki, dający solidną ochronę.
STOSOWANA TERMINOLOGIA ARAMID – Mocne włókno syntetyczne, dodatkowy element ochrony opony przed przebiciem. BAR – Miejsce konsumpcji napojów (różnych) i spotkań z przyjaciółmi, ale też jednostka pomiaru ciśnienia. 1 Bar odpowiada ciśnieniu atmosferycznemu na poziomie morza. CIŚNIENIE OPONY – Ciśnienie powietrza wewnątrz opony, odpowiedzialne za właściwości jezdne, wyrażane w jednostkach BAR lub PSI. DĘTKA – Komora z elastycznego i szczelnego materiału, wkładana do opony i pompowana do osiągnięcia wymaganego ciśnienia. DUROMETR – Przyrząd do pomiaru twardości materiału metodą zdefiniowaną przez Alfreda Shore’a. ETRTO – European Tire and Rim Technical Organization (Europejskie Zrzeszenie ds. Opon i Felg). Organizacja odpowiedzialna za standardy rozmiarowe opon i obręczy (felg). FEA – Finite Element Analysis (Analiza metodą elementów skończonych).
STOSOWANA TERMINOLOGIA
GRIPTON – Flagowy składnik naszych mieszanek. HISTEREZA – „Zależność aktualnego stanu układu od stanów w poprzedzających chwilach, opóźnienie w reakcji na czynnik zewnętrzny (na przykład lepkość, tarcie wewnętrzne)”; z naszego punktu widzenia jedna z sił odpowiadających za sposób deformacji opony pod obciążeniem oraz sposób reakcji gumy na nacisk. KLOCEK – Wystający element bieżnika opony terenowej. KRZEMIONKA – Ditlenek krzemu, składnik mieszanki; zmniejsza opory toczenia i poprawia przyczepność na mokrej nawierzchni. MIESZANKA – Składniki gumy (naturalnej lub syntetycznej) i dodatki, odpowiedzialne za charakterystykę opony. MIESZARKA TYPU BANBURY – Zamknięta komora, w której odbywa się precyzyjne mieszanie składników gumy. NACIĘCIA – Cienkie rowki w klockach bieżnika poprawiające przyczepność. OBJĘTOŚĆ – Przestrzeń wewnątrz opony, ograniczona wewnętrznym materiałem opony i obręczą. OBRĘCZ – Element koła, na który zakładana jest opona. Koła pod opony z dętką mają rant, do którego dopasowuje się stopka opony, a obręcze pod szytki wklęsłą powierzchnię, do której przyklejane są szytki. OPLOT – Materiał, owijany wokół stopki opony, znajdujący się bezpośrednio pod bieżnikiem. Nadaje kształt oponie, a wykonany jest najczęściej z nylonu. OPONA BEZDĘTKOWA – Wymagająca specjalnej obręczy opona stosowana bez dętki, często, ale nie zawsze, wypełniona samouszczelniaczem. OPONA DĘTKOWA – Opona o konstrukcji otwartej, ze stopką opierającą się na rancie obręczy koła, przeznaczona do użycia z dętką. OPONA DWUSKŁADNIKOWA – opona, której bieżnik wykonany jest z dwu mieszanek o różnej twardości (np. wytrzymała twarda mieszanka w części środkowej i bardziej przyczepna, miękka mieszanka na klockach bocznych).
93
STOSOWANA TERMINOLOGIA (ciąg dalszy) OPONODĘTKA – Inaczej szytka, łączy funkcje opony i dętki i jest przyklejana do specjalnie zaprojektowanej obręczy. OPÓR TOCZENIA – Obok oporu powietrza główny wróg rowerzysty, mający na sumieniu stratę energii na skutek histerezy. POWIERZCHNIA KONTAKTU – Część obracającej się opony, pozostająca w kontakcie z podłożem. PRZYCZEPNOŚĆ – Bezpośredni skutek działania siły tarcia pomiędzy oponą a podłożem. PSI – Pounds per Square Inch (funty na cal kwadratowy) - anglosaska jednostka pomiaru ciśnienia (14.5psi odpowiada ciśnieniu 1 bar). ŚCIANA BOCZNA – Część opony pomiędzy bieżnikiem a stopką. STOPKA – Przylegający do obręczy brzeg opony, wokół którego owijane są kolejne warstwy oplotu, wykonany ze stali, nylonu lub aramidu. SZYTKA – Kolokwialne określenie Oponodętki. TPI – Threads Per Inch, czyli liczba włókien oplotu na cal kwadratowy. TRAKCJA – Przyczepność w warunkach działania sił poprzecznych i przyspieszenia, istotna na niestabilnym podłożu (piasek, błoto). UST – Universal System Tubeless, sposób łączenia opony bezdętkowej z obręczą. WARSTWA – Termin stosowany w odniesieniu do warstwy materiału, zwykle nylonu, tworzącej oplot opony. WĘGIEL AMORFICZNY – Popularny pigment i substancja używana do wzmocnienia opon. WENTYL – Zawór Schrader lub Presta, przymocowany do dętki lub obręczy, służący do napompowania opony.
STOSOWANA TERMINOLOGIA
95
ZDAJ SIĘ NA NAS
I RUSZAJ W DROGĘ
3
©2014 SPECIALIZED BICYCLE COMPONENTS INC. / SPECIALIZED.COM