Five Expressions of the Attic Ground: The New Athens Town Hall - Design Thesis - SpirosKarakostas

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2020-2021

Πέντε εκφράσεις του αττικού εδάφους Νέο Δημαρχείο Αθηναίων

Διπλωματική Εργασία | Φοιτητής: Σπύρος Καρακώστας

Επιβλέπων Καθηγητής: Ανδρέας Νικολοβγένης

ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2021

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2020-2021

Πέντε εκφράσεις του αττικού εδάφους Νέο Δημαρχείο Αθηναίων

Διπλωματική Εργασία Ιωάννινα, 20 Οκτωβρίου 2021 Φοιτητής: Σπύρος Καρακώστας, Α.Μ. 0014 Επιβλέπων Καθηγητής: Ανδρέας Νικολοβγένης Τριμελής Εξεταστική Επιτροπή: Ανδρέας Νικολοβγένης, Άγγελος Παπαγεωργίου, Νικόλας Πατσαβός

Περίληψη Η σημασία του εδάφους και ειδικότερα του αττικού εδάφους αποτελεί διαχρονικά αντικείμενο μελέτης και αφετηρία για παραδείγματα αρχιτεκτονικού και αστικού σχεδιασμού. Στο φυσικό ανάγλυφο της Αττικής προστίθενται νέες στρώσεις εδάφους που υποδηλώνουν κάθε φορά τoν εκσυγχρονισμό του αττικού εδάφους. Αποτέλεσμα αυτής της υπέρθεσης είναι ο σχηματισμός μιας λανθάνουσας «παχιάς τομής». Η ανάγνωση αυτής της παχιάς τομής πραγματοποιείται μέσω ενός δοκιμίου ή «καρότου» όπως χρησιμοποιείται και από την επιστήμη της Τεχνικής Γεωλογίας για την αξιολόγηση του εδάφους. Το συγκεκριμένο δοκίμιο δεν είναι ένα σημειακότοπικό δείγμα, αλλά συντίθεται, κατασκευάζεται, από στοιχεία του αττικού λεκανοπεδίου. Αρχικά, στη βάση του δοκιμίου εντοπίζεται το «ιστορικό έδαφος» που αφορά το σύνολο όλων των αρχαίων ευρημάτων. Το επόμενο επίπεδο του δοκιμίου αποτελείται από «αστικό έδαφος». Είναι το σύνολο των κινήσεων της δημόσιας ζωής και της παρουσίας του δημόσιου χώρου. Ακολουθεί το «πολιτικό έδαφος», που εντοπίζεται ένα επίπεδο υψηλότερα, λειτουργικά και συμβολικά, ως βάθρο ή παλαιότερα ως μπαλκόνι δημόσιων ομιλιών. Είναι ο χώρος της δημόσιας εμφάνισης της τοπικής και όχι μόνο εξουσίας. Το επόμενο επίπεδο αφορά στο «νέο έδαφος». Ο σχηματισμός των πολλαπλών νέων εδαφών που καταλήγουν στα δώματα, τις αθηναϊκές ταράτσες, γίνεται αντιληπτός ως η πραγμάτωση της ιδέας ενός νέου στρώματος γης μέσω του Dom-ino. Αντικείμενο της πρότασης είναι η δημιουργία ενός νέου διοικητικού πυρήνα στο κέντρο του Μεγάλου Τριγώνου. Πρόσφορο έδαφος αποτελεί το γεγονός ότι παρά τον ισχυρό συμβολισμό της πόλης και τη μεγάλη διοικητική έκταση του Δήμου Αθηναίων απουσιάζει η φυσική οντότητα ικανή να τα εκφράσει και να στεγάσει φυσικά και συμβολικά τον μεγάλο Δήμο. Πέραν της σαφούς προγραμματικής του έκφρασης το νέο δημαρχείο Αθηναίων λειτουργεί ως ένα έργο-πείραμα για την έκφραση του αττικού εδάφους.

Summary The importance of ground and especially Attic ground is a long-term study and starting point for examples of architectural and urban planning. Natural embossing of Attica is added to new layers of ground that each time the modernization of Attic ground is added. As a result of this overlay, it is the formation of a “thick section”.

Reading this “thick section” is carried out through a specimen or “carrot” as used by the science of Technical Geology for ground evaluation. This specimen is not a point-local sample, but it is synthesized, manufactured by elements of the Attic basin. Initially, the “historical ground” is found on the basis of the specimen that concerns all ancient findings. The next level of the specimen consists of “urban ground”. It is all the moves of public life and the presence of public space. It follows the “political ground”, identified a level higher, functional and symbolically, as a pedestal or older as a balcony of public speeches. It is the place of public appearance of local and not just power. The next level is about “new ground”. The formation of multiple new soils resulting in the roots, Athenian terraces, is perceived as the realization of a new layer of land through Dom-Ino. The subject of the proposal is to create a new administrative core in the center of the Large Triangle. Advanced ground is the fact that despite the powerful symbolism of the city and the great administrative area of ​​the Municipality of Athens absent the natural entity capable of expressing them naturally and symbolically. In addition to the clear program of expression The new Athenian Town Hall acts as a work-experiment for the expression of Attic ground.

Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας είναι η διερεύνηση του αττικού εδάφους που επεκτείνει την ερευνητική εργασία μου που προηγήθηκε. Η σημασία του εδάφους και ειδικότερα του αττικού εδάφους αποτελεί διαχρονικά αντικείμενο μελέτης και αφετηρία για παραδείγματα αρχιτεκτονικού και αστικού σχεδιασμού. Είναι ένα έδαφος συνυφασμένο με την αρχιτεκτονική και την ιδιαίτερη αστική συνθήκη της κατοίκησης στο λεκανοπέδιο. Ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα ο καλλιτεχνικός κόσμος ασχολείται με τη σημασία της ελληνικής γης και εντοπίζει μια συνθήκη που έχει νόημα.

το αττικό έδαφος

Το σύνολο των θραυσμάτων και ερειπίων που βρίσκονται θαμμένα στο εσωτερικό του εδάφους, είναι σημεία που αποκαλύπτουν το πολιτισμικό παρελθόν. Το έδαφος αποκτά μία διαφωτιστική και ιστορική φόρτιση που διατηρεί θαμμένη στο εσωτερικό του. Πρόκειται στην ουσία για τη συγκρότησή του ως μια τράπεζα πολιτισμού.

Διάγραμμα απεικόνισης του αττικού φορτισμένου εδάφους, Σπύρος Καρακώστας, Ερευνητική Εργασία: Η ανασκαφή του θραύσματος ή Αναγνώσεις του αττικού εδάφους μέσα απο το έργο των Δημήτρη Πικιώνη, Χρήστου Παπούλια και Αριστείδη Αντονά

Το σύνολο των θραυσμάτων και ερειπίων που βρίσκονται θαμμένα στο εσωτερικό του εδάφους, είναι σημεία που αποκαλύπτουν το πολιτισμικό παρελθόν. Το έδαφος αποκτά μία διαφωτιστική και ιστορική φόρτιση που διατηρεί θαμμένη στο εσωτερικό του. Πρόκειται στην ουσία για τη συγκρότησή του ως μια τράπεζα πολιτισμού.

Δημήτρης Πικιώνης, Αττικά σχέδια, 1930-1950, Συλλογή Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα.

Το αττικό έδαφος χαρακτηρίζεται από μία καμπύλη τεθλασμένη γραμμή. Ένα σύνολο φυσικών εξάρσεων του εδάφους διαμορφώνουν την ανάγλυφη επιφάνεια που σημειώνει ο Πικιώνης. Ο λόφος ως στοιχείο αποκτά τη λειτουργία ενός γεγονότος για το αττικό τοπίο.

Το αττικό έδαφος χαρακτηρίζεται από μία καμπύλη τεθλασμένη γραμμή. Ένα σύνολο φυσικών εξάρσεων του εδάφους διαμορφώνουν την ανάγλυφη επιφάνεια που σημειώνει ο Πικιώνης. Ο λόφος ως στοιχείο αποκτά τη λειτουργία ενός γεγονότος για το αττικό τοπίο.

Δημήτρης Πικιώνης, Γενικό σχέδιο αναμόρφωσης χώρου περιμετρικά της Ακρόπολης, Φιλοπάππου, Πνύκας, 1954-1957, Συλλογή Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα.

Ο βηματισμός του περιπατητή ικανοποιεί τη φράση του Πικιώνη για την κίνηση του σώματος στην επιφάνεια του εδάφους: «Ανεβαίνουμε, κατεβαίνουμε μαζί με το έδαφος, απάνω εις τα κυρτώματα του, τους γηλόφους, τα όρη ή βαθιά μέσα στις κοιλάδες».

Η λιθόστρωτη διαδρομή στο λόφο Φιλοπάππου

Οι σημειακές επεμβάσεις και οι πράσινες διαμορφώσεις εντείνουν τη σημασία και το νόημα της επιφάνειας του εδάφους ως πεδίου δράσης του περπατητή.

Δημήτρης Πικιώνης, Προσχέδιο για τη διαμόρφωση του Φιλοπάππου, 1954-1957, Συλλογή Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα.

Η σωματική εμπειρία στο λόφο του Φιλοπάππου εκτυλίσσεται με την τοποθέτηση και την κίνηση του ανθρώπινου σώματος επί του εδάφους πάνω στο πλακόστρωτο, ανάγλυφο δάπεδο.

Δημήτρης Πικιώνης, Οπτικές χαράξεις στο άνδηρον του λόφου Φιλοπάππου, 1954-1957, Συλλογή Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα.

Η γρήγορη αστικοποίηση της πρωτεύουσας κατά τον 20 αιώνα οδήγησε στην εξάπλωση του αστικού ιστού στο λεκανοπέδιο.

ΜΕΤΑΠΟΛΙΣ 2001, Η σύγχρονη (ελληνική) πόλη, Πάνω απο την Αθήνα 1996,επιμέλεια: Γ. Αίσωπος, Γ. Σημαιοφορίδης, 2η έκδοση, σελ. Μ2Κ1.65

Το αττικό έδαφος του Δημήτρη Πικιώνη

Στο φυσικό ανάγλυφο της Αττικής προστίθενται νέες στρώσεις εδάφους που υποδηλώνουν κάθε φορά των εκσυγχρονισμό του αττικού εδάφους. Αποτέλεσμα αυτής της υπέρθεσης είναι ο σχηματισμός μιας λανθάνουσας «παχιάς τομής». Το αττικό έδαφος γίνεται αντιληπτό ως μια κατασκευή με σύνθετη και πολυεπίπεδη δομή.

Η ανοικοδόμηση της μητρόπολης

Η δημιουργία της «παχιάς τομής»

Η πρόταση πραγματεύεται δύο θέματα: πρώτον, το αττικό έδαφος και δεύτερον το δομημένο μητροπολιτικό περιβάλλον της σύγχρονης Αθήνας. Αν και κατ’ αρχήν μοιάζουν διαφορετικά, η εργασία συνιστά ένα πειραματισμό πάνω στη σχέση των δύο. Η σχέση του εδάφους με την σημερινή μητροπολιτική συνθήκη αρχίζει να γίνεται περισσότερο κατανοητή καθώς το ιστορικό έδαφος και υπέδαφός της σχηματίζουν το γνωστό αττικό τοπίο, στο οποίο επικάθεται η πραγματικότητα μιας σύγχρονης μεγαλούπολης, η Αθήνα. Σκοπός της διπλωματικής εργασίας είναι η ανάγνωση ορισμένων στρώσεων εδάφους που συνιστούν την παχιά τομή. Αποτέλεσμα αυτής της ανάγνωσης είναι η παραγωγή μιας αρχιτεκτονικής μορφής που από την μια πλευρά εξυπηρετεί κάποιες προγραμματικές και λειτουργικές ανάγκες και από την άλλη αποτελεί ένα έργο που σχολιάζει και αποσαφηνίζει τις επάλληλες στρώσεις του αττικού εδάφους. Το αττικό έδαφος ερμηνεύεται ως υποκείμενο του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και απομακρύνεται από αντιλήψεις που το χαρακτηρίζουν με πάγιο και σταθερό νόημα.

το ιστορικό κέντρο της Αθήνας

Το Μεγάλο Τρίγωνο της Αθήνας αποτελεί ουσιαστικά το μοναδικό διακριτό κατάλοιπο των πολεοδομικών σχεδίων που εκπονήθηκαν για τη νέα πρωτεύουσα μετά την ίδρυση της το 1833.

ΑΘΗΝΑ Ένα όραμα του κλασικισμού, Σχέδιο Κλεάνθη - Schaubert 1833, Α. Παπαγεωργίου Βενετάς, σελ. 79

Ο μεγάλος δημόσιος χώρος της νέας πρωτεύουσας Αθήνας σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert στο κέντρο του τριγώνου με τη μορφή ενός ορθογώνιου σχήματος σε κάτοψη ακριβώς στη θέση της σημερινής πλατείας Κοτζιά και της Κεντρικής - Βαρβακείου Αγοράς. Η περιοχή αυτή η οποία χαρακτηρίσθηκε Κήπος του Λαού διατηρήθηκε στα σχέδια ως ελεύθερος δημόσιος χώρος ακόμα και όταν τα δημόσια κτήρια μετακινήθηκαν μαζί με τα ανάκτορα σε κάποια άλλη κορυφή του τριγώνου.

ΑΘΗΝΑ Ένα όραμα του κλασικισμού, Σχέδιο Κλεάνθη - Schaubert 1833, Α. Παπαγεωργίου Βενετάς, σελ. 79, (έχει υποστεί επεξεργασία)

Ο μεγάλος δημόσιος χώρος της νέας πρωτεύουσας Αθήνας σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert στο κέντρο του τριγώνου με τη μορφή ενός ορθογώνιου σχήματος σε κάτοψη ακριβώς στη θέση της σημερινής πλατείας Κοτζιά και της Κεντρικής - Βαρβακείου Αγοράς.

ΑΘΗΝΑ Ένα όραμα του κλασικισμού, Σχέδιο Κλεάνθη - Schaubert 1833, Α. Παπαγεωργίου Βενετάς, σελ. 79

Κήπος του Λαού, Σταμάτης Κλεάνθης, Edward Schaubert, 1833

Βέβαια οι διαστάσεις του Κήπου έβαιναν μειούμενες στα μεταγενέστερα των Κλεάνθη και Schaubert πολεοδομικά σχέδια ακολουθώντας την γενική πολιτική μείωσης του ελεύθερου χώρου, δηλαδή το πλάτος των δρόμων και του μεγέθους των υπαίθριων δημόσιων χώρων.

Κήπος του Λαού, Leo von Klenze, 1833

Πλατεία Κοτζιά, 2021

Επιπλέον, η συγκεντρωμένη παρουσία της εξουσίας στα πολεοδομικά σχέδια των Κλεάνθη και Schaubert κατακερματίζεται τα επόμενα χρόνια καθώς τα υπουργεία διασπείρονται σε διάφορες περιοχές της πολύ μεγαλύτερης πλέον Αθήνας.

Η διασπορά των υπουργείων 1. Βουλή των Ελλήνων 2. Υπουργείο Υγείας 3. Υποργείο Εθνικής Άμυνας 4. Υπουργείο Εσωτερικών 5. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων 6. Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιώτικης Πολιτικής 7. Υπουργείο Μεταναστεύσης και Ασύλου 8. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού 9. Υπουργείο Εξωτερικών 10. Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων 11. Υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας 12. Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών 13. Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης 14. Υπουργείο Δικαιοσύνης 15. Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη 16. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας 17. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων 18. Υπουργείο Οικονομικών 19. Υπουργείο Τουρισμού 20. Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων

3

11

10 2

8

5

14

16

12

15

17 4 20

9 18

19

1

7 13

6

0

500 1000

2000m

Εντελώς συμπτωματικά, σήμερα, 200 χρόνια περίπου μετά, ξεκινά ένα φιλόδοξο κυβερνητικό πρόγραμμα για τη νέα χωροθέτηση των υπουργείων. Αυτή τη φορά προτείνεται μια συγκεντρωμένη έκφραση της εξουσίας, παρόμοια με το αρχικό σχέδιο της πρωτεύουσας του 1833, στον χώρο των παλιών εγκαταστάσεων της ΠΥΡΚΑΛ, στον Υμηττό, που θα μετασχηματιστεί σε ένα διοικητικό πάρκο με κτίρια και υπαίθριους δημόσιους χώρους – ένα αποκεντρωμένο civic center ή ένας αποκεντρωμένος Κήπος του Λαού. Τα υπουργεία αφορούν στην υπερτοπική, κεντρική διοίκηση που ξεπερνά τα όρια του αττικού λεκανοπεδίου και αναφέρεται προφανώς στην επικράτεια.

Πότε και πώς θα γίνει το νέο κυβερνητικό πάρκο στην πρώην ΠΥΡΚΑΛ, ψηφιακή ενημερωτική σελίδα in.gr

Με την απομάκρυνση των υπουργείων από το παλιό και ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας Αθήνας και τις παρυφές του, η μοναδική ορατή παρουσία της εξουσίας, μπορεί να αναζητηθεί στην τοπική έκφρασή της, στην αυτοδιοίκηση, στον δήμο Αθηναίων. Πρόσφορο έδαφος αποτελεί το γεγονός ότι παρά τον ισχυρό συμβολισμό της πόλης και τη μεγάλη διοικητική έκταση του Δήμου Αθηναίων απουσιάζει η φυσική οντότητα ικανή να τα εκφράσει και να στεγάσει φυσικά και συμβολικά τον μεγάλο Δήμο.

Από τα λειτουργικά στοιχεία που αξίζει να αναφερθούν συμπληρωματικά, ο δήμος Αθηναίων έχει στην κατοχή του 789.660m2 εκ των οποίων αξιοποιεί τα 543.248m2 . Ενδιαφέρον προκύπτει από τη σχέση των επιφανειών που αντιστοιχούν σε εκτάσεις γης και γραφειακών χώρων καθώς από τα 543.248m2 μόνο τα 77.424m2 αφορούν χώρους γραφείων. Ο αριθμός αυτός βέβαια μειώνεται ακόμα περισσότερο όταν διαχωριστούν τα μισθωμένα από τα ιδιόκτητα ακίνητα του δήμου. Έτσι προκύπτει ότι τα περί 10.323m2 ανήκουν σε μισθωμένους από τον δήμο γραφειακούς χώρους.

789.660 τ.μ.

789.660 τ.μ.

789.660 τ.μ.

789.660 τ.μ.

543.248 τ.μ.

789.660 τ.μ.

789.660 τ.μ.

543.248 τ.μ.

497.711 τ.μ.

497.711 τ.μ.

497.711 τ.μ.

497.711 τ.μ.

420.287 τ.μ.

77.424 τ.μ. ΑΚΙΝΗΤΑ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

ΑΚΙΝΗΤΑ ΠΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ

ΑΚΙΝΗΤΑ ΠΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΕΙ Ο ΔΗΜΟΣ

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΓΗΣ ΔΗΜΟΥ

ΓΡΑΦΕΙΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΔΗΜΟΥ

10.323 τ.μ. ΜIΣΘΩΜΕΝΟΙ ΓΡΑΦΕΙΑΚΟΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

Το σύνολο όλων αυτών των δημοτικών γραφειακών χώρων εντοπίζονται κατακερματισμένα στην ευρύτερη περιοχή της πλατείας Κοτζιά.

Η διασπορά των δημοτικών υπηρεσιών 1. Κεντρικό δημαρχείο 2. Αυτοτελές Τμήμα Διοικητικής Υποστήριξης Δημάρχου 3. Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου 4. Αυτοτελές Τμήμα Διεθνούς Συνεργασίας & Δημοσίων Σχέσεων 5. Αντιδήμαρχοι 6. Αυτοτελές Γραφείο Δημοτικής Διαμεσολάβησης 7. Αυτοτελές Τμήμα Διοικητικής Υποστήριξης Γενικού Γραμματέα 8. Νομική Διεύθυνση 9. Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού, Ανθεκτικότητας, Καινοτομίας και Τεκμηρίωσης 10. Αυτοτελές Τμήμα Πολιτικής Προστασίας και Ηλεκτρονικής Εξυπηρέτησης Πολιτών 11. Διεύθυνση Αποκέντρωσης και Διοίκησης 12. Διεύθυνση Δημοτικών Ιατρείων και Δημόσιας Υγείας 13. Διεύθυνση Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π) 14. Διεύθυνση Αστικής Κατάστασης 15. Διεύθυνση Διαχείρισης και Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού 16. Διεύθυνση Παιδικής Ηλικίας, Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης 17. Διεύθυνση Υποστήριξης Συλλογικών Οργάνων, Δημοτικών 18. Παρατάξεων και Αιρετών 19. Διεύθυνση Δημοτικής Αστυνομίας 20. Διεύθυνση Κοινωνικής Αλληλεγγύης 21. Διεύθυνση Οικονομικών 22. Διεύθυνση Δημοτικής Περιουσίας 23. Διεύθυνση Προμηθειών και Αποθηκών 24. Διεύθυνση Δημοτικών Προσόδων 25. Διεύθυνση Κτιριακής Υποδομής 26. Διεύθυνση Σχεδίου Πόλεως και Αστικού Περιβάλλοντος 27. Διεύθυνση Δόμησης 28. Διεύθυνση Οδοποιίας, Αποχέτευσης και Κοινοχρήστων Χώρων 29. Διεύθυνση Ηλεκτρολογικού 30. Διεύθυνση Μηχανολογικού 31. Διεύθυνση Καθαριότητας – Ανακύκλωσης 32. Διεύθυνση Πρασίνου και Αστικής Πανίδας 33. Διεύθυνση Προγραμματισμού, Οργάνωσης, Πληροφορικής και Ανάπτυξης Ανθρώπινων Πόρων 34. Διεύθυνση Παιδικών Σταθμών 35. Διεύθυνση Διοικητικού – Προσωπικού 36. Διεύθυνση Οικονομικών και Περιουσίας 37. Διεύθυνση Προμηθειών, Διαχείρισης Υλικών και Εστίασης

10 11

23

17

16

12 33 21 4 31

31

20

3 2

14 23 12

5 24

1 6

9

13

22

27

32

8 15

19

25 26 36 30 29

27 25 35

18

0

500

1000

2000m

Επίσης από την ανάλυση SWAT του επιχειρησιακού προγράμματος του δήμου Αθηναίων που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ετών 2015-2019 προκύπτει ότι ο κατακερματισμός των υπηρεσιών καθώς και οι μη εκσυγχρονισμένοι χώροι αποτελούν μία αδυναμία για τη σωστή λειτουργία του δημοτικού θεσμού.

Ανάλυση SWAT Δήμου Αθηναίων απο το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2015 -2019, σελ. 193

Ανάλυση SWAT Δήμου Αθηναίων απο το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2015 -2019, σελ. 197

Η συγκέντρωση των κατακερματισμένων αυτών υπηρεσιών στο υφιστάμενο δημαρχείο είναι προφανώς αδύνατη.

Η πρόταση τοποθετείται στον χώρο της σημερινής πλατείας Κοτζιά απέναντι ακριβώς από το υφιστάμενο Δημαρχείο, το οποίο θα παραμείνει το λειτουργικό και συμβολικό κέντρο διοίκησης της πόλης των Αθηνών.

Η περιοχή είναι ιδιαιτέρως σημαντική γεγονός που πιστοποιείται από παλαιότερες ανασκαφές στο σημείο που αποκαλύπτουν ίχνη της αρχαίας Αθήνας και συγκεκριμένα της Αχαρναϊκής πύλης, ενώ περιμετρικά της πλατείας εντοπίζονται κτίρια διάφορων ιστορικών περιόδων (Βαρβάκειο, Δημοτικό Θέατρο, Δημαρχείο, Ταχυδρομείο, Εθνική Τράπεζα) που φανερώνουν λανθάνουσα κεντρικότητα υπό την έννοια μιας διαχρονικής πρόθεσης υλοποίησης στην περιοχή δημοσίων κτιρίων.

Η υπέρθεση της σύγχρονης πόλης με τα αρχαία ευρήματα

η συνεπτυγμένη τομή

Το αττικό έδαφος όπως αναφέρθηκε προηγουμένως συγκροτείται από ένα πλήθος στρώσεων. Κάθε νέα υπέρθεση στρώσεων σηματοδοτεί τον εκσυγχρονισμό του και την εξέλιξη της μητρόπολης.

Το σύνολο όλων αυτών των στρώσεων εδάφους αποτελεί ένα είδος υπόβαθρου για κάθε νέο σχηματισμό.

Η διερεύνηση του πραγματοποιείται με τη μορφή ενός δοκιμίου ή «καρότου» όπως χρησιμοποιείται από την επιστήμη της Τεχνικής Γεωλογίας. Άλλωστε το δοκίμιο είναι το σημαντικότερο εργαλείο για την επιστήμη της Γεωλογίας, καθώς μέσω αυτού προκύπτουν τα συμπεράσματα για την αξιολόγηση της ποιότητας του εδάφους.

Με τη μορφή λοιπόν μίας συνεπτυγμένης ή συμπυκνωμένης τομής στο αττικό έδαφος, προκύπτει ένα δοκίμιο από στοιχεία που εντοπίζονται εντός της παχιάς τομής.

Με τη μορφή λοιπόν μίας συνεπτυγμένης ή συμπυκνωμένης τομής στο αττικό έδαφος, προκύπτει ένα δοκίμιο από στοιχεία που εντοπίζονται εντός της παχιάς τομής. Το συγκεκριμένο δοκίμιο δεν είναι ένα σημειακό – τοπικό δείγμα, αλλά συντίθεται, κατασκευάζεται, από στοιχεία του αττικού λεκανοπεδίου.

Το δοκίμιο που προκύπτει αποτελείται από πέντε διαφορετικά είδη εδάφους.

Αρχικά, στη βάση του δοκιμίου εντοπίζεται το «ιστορικό έδαφος». Είναι το έδαφος που συγκροτεί το σύνολο των αρχαίων ευρημάτων. Η αρχαία Αθήνα συνιστά ένα ελάχιστο μόνο τμήμα της σύγχρονης πόλης της Αθήνας που παραμένει κατά πολύ αφανής. Ακόμα και στα σχέδια των Κλεάνθη και Schaubert για το πολεοδομικό σχέδιο της νεοσύστατης πρωτεύουσας εκφράζεται η πρόθεση για μία ανασκαφική δραστηριότητα γύρω από την Ακρόπολη και την εξάπλωση της πόλης προς το βορρά. Πρόκειται για μια προσθετική παράθεση στο χώρο που στόχο έχει το διαχωρισμό μεταξύ παλιάς και νέας πόλης. Το επόμενο επίπεδο του δοκιμίου αποτελείται από «αστικό έδαφος». Πρόκειται για την επιφάνεια του δρόμου της σύγχρονης μητρόπολης. Είναι το σύνολο των κινήσεων της δημόσιας ζωής και της παρουσίας του δημόσιου χώρου.

η νέα ακρόπολη

Ακολουθεί το «πολιτικό έδαφος», που εντοπίζεται ένα επίπεδο υψηλότερα, λειτουργικά και συμβολικά, ως βάθρο ή παλαιότερα ως μπαλκόνι δημόσιων ομιλιών. Είναι ο χώρος της δημόσιας εμφάνισης της τοπικής και όχι μόνο εξουσίας. Πρόκειται για έναν χώρο ο οποίος αναφέρεται στους εκπροσώπους του λαού, τους διοικούντες. Ακόμα και στο σημερινό δημαρχείο Αθηναίων το γραφείο Δημάρχου σηματοδοτείται από ένα μπαλκόνι.

το νέο έδαφος

Το επόμενο επίπεδο αφορά στο «νέο έδαφος». Από τις αρχές του 20ου αιώνα το ζήτημα γύρω από τη διαστρωμάτωση της γης στις μεγαλουπόλεις απασχολεί την αρχιτεκτονική θεωρία και πρακτική. Ο σχηματισμός των πολλαπλών νέων εδαφών που καταλήγουν στα δώματα, τις αθηναϊκές ταράτσες, γίνεται αντιληπτός ως η πραγμάτωση της ιδέας ενός νέου στρώματος γης μέσω του Dom-ino. Το νέο αυτό έδαφος ορίζεται ως ο υποδοχέας της ανθρώπινης δραστηριότητας στη μητρόπολη.

το πολιτικό έδαφος

Το τελευταίο επίπεδο που συγκροτεί το δοκίμιο είναι η «νέα ακρόπολη» ή η νέα κορυφή. Στις μέρες μας ο μύθος για την αττική γη στον οποίο έκανε λόγο ο Δημήτρης Πικιώνης έχει εξαλειφτεί. Στοιχεία του αττικού τοπίου τα οποία γίνονται ακόμα αντιληπτά είναι το σύνολο των λόφων που είναι διάσπαρτοι εντός του αττικού λεκανοπεδίου. Με τη μορφή ενός αρχιπελάγους οι λόφοι είναι τα μοναδικά στοιχεία αυτού του κάποτε παρθένου τοπίου που εξιστορεί ο Πικιώνης. Επιπρόσθετα όπως σημειώνει και ο Περικλής Γιαννόπουλος για την κατανόηση του αττικού τοπίου είναι απαραίτητη η ενατένισή του από ένα ψηλό σημείο. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά: «Και πρώτον βήμα προς αισθησιν, νόησιν της Γης, εκ της οποίας θα απορρεύση σαφής η Αισθητική, είναι ο ενατενισμός Αυτής, χιλιάδας χιλιάδων ωρών.».

το αστικό έδαφος

το ιστορικό έδαφος

Η συνεπτυγμένη τομή του διαμορφωμένου αττικού εδάφους

η εσχάρα

Η πρόταση συγκροτείται από δύο στοιχεία. Το πρώτο αφορά σε μία διαδρομή καθ’ ύψος με τη μορφή μίας σπείρας ενώ το δεύτερο μία τριδιάστατη εσχάρα που αναπτύσσεται σε επάλληλα επίπεδα. Η σπειροειδής διαδρομή προέρχεται από την ιδέα του περιπάτου σε ένα λόφο.

ο περίπατος

Αντίστοιχα, η εσχάρα αποτελεί ένα στοιχείο που εντοπίζεται στη διαμορφωμένη διαδρομή του λόφου Φιλοπάππου όπου γίνεται ένα σύμβολο της περιπατητικής διαδικασίας στο λόφο. Η εσχάρα αποκτά μία διπλή σημασία. Αφενός λειτουργική, ως τρόπος αποστράγγισης των όμβριων υδάτων και αφετέρου μεταφυσική, μέσω του σκοτεινού εσωτερικού που παρατηρεί κανείς ανάμεσα από τις ασβεστολιθικές ράβδους και συνεπάγεται την παρουσία του βάθους του αττικού εδάφους. Η εσχάρα λειτουργεί ως διαμεσολαβητής μεταξύ του περιπατητή και του ιστορικά φορτισμένου εδάφους.

Δημήτρης Πικιώνης, καταβόθρα στις διαμορφώσεις του Φιλοπάππου

η τομή

η νέα ακρόπολη το νέο έδαφος το πολιτικό έδαφος το αστικό έδαφος το ιστορικό έδαφος

Η σύνδεση των δύο στοιχείων πραγματοποιείται με την πράσινη διαδρομή να διαπερνά τις επάλληλες εσχάρες και να καταλήγει ψηλά σε μία κορυφή έπειτα από μία σπειροειδή αναδίπλωση.

ΟΔ

ΟΣ

Στο επίπεδο της πλατείας προτείνεται αρχικά η αρχαιολογική ανασκαφή του χώρου καθώς εντοπίζονται ίχνη της αρχαίας Αθήνας και της Αχαρναϊκής πύλης.

ΟΔ

ΟΣ

ΑΙ

ΟΣ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΔ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

Με την αρχαιολογική τομή στο αττικό έδαφος συγκροτείται το πρώτο από τα εδάφη που πραγματεύεται η αρχιτεκτονική πρόταση. Η νέα αρχαιολογική τομή στον αστικό ιστό της πρωτεύουσας πρόκειται να αποκαλύψει το ιστορικό έδαφός της. Η αρχαία Αθήνα συνιστά ένα ελάχιστο μόνο τμήμα της σύγχρονης πόλης.

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΔ

ΟΣ

Σε απόσταση από τα ευρήματα χωροθετείται μια εσχάρα που σχηματίζει τις διαδρομές του κοινού. Στο σημείο αυτό πραγματοποιείται και η αφετηρία του πράσινου περίπατου.

ΟΔ

ΟΣ

ΑΙ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΣ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

ΟΔ

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

Στο επίπεδο του δρόμου και μερικά μέτρα πάνω από το αρχαιολογικό σκάμμα σχηματίζεται ένα σύνολο διαδρομών καθιστώντας προσπελάσιμο το αρχαιολογικό σκάμμα. Το σύνολο αυτών των κινήσεων συγκροτεί το αστικό έδαφος. Ο τυπικός ορθοκανονικός κάναβος της αρχαιολογικής ανασκαφής μετασχηματίζεται με σκοπό να αποκαταστήσει τη συνέχεια των όμορων οδών. Τα πλάτη των διαδρομών ποικίλουν ανάλογα με τη σημασία της οδού. Επιπρόσθετα, στην πλατιά κεντρική διαδρομή σχηματίζονται δύο μεγάλες οπές εκατέρωθεν του κεντρικού πυρήνα κυκλοφορίας. Η πρώτη υποδέχεται την αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου χωρητικότητας 200 θέσεων σύμφωνα με τις ανάγκες του δήμου. Η αίθουσα σχεδιάζεται ως ένα γυάλινο πρίσμα που εγκιβωτίζεται στο κόκκινο δάπεδο και η οποία χωροθετείται εντός του ίχνους του κατεδαφισμένου «Δημοτικού Θεάτρου». Στη δεύτερη οπή από την άλλη, χωροθετείται η συνέχεια του πράσινου περίπατου από το προηγούμενο επίπεδο, το ιστορικό - αρχαιολογικό έδαφος.

ΟΔ

ΟΣ

ΟΔ

ΟΣ

ΑΙ

ΟΣ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΔ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

Ένα επίπεδο πιο ψηλά αναπτύσσεται το πολιτικό έδαφος, 6 μέτρα πάνω από το αστικό έδαφος όσο και το ύψος του μπαλκονιού στο σημερινό δημαρχείο.

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΔ

ΟΣ

Το μπαλκόνι του δημαρχείου προεκτείνεται και γεφυρώνεται με το νέο δημαρχείο πάνω από την οδό Αθηνάς και η κίνηση μεταξύ των δύο τμημάτων του διοικητικού πυρήνα των Αθηνών γίνεται δημόσιο θέαμα.

Το πολιτικό έδαφος αποκτά ένα πάχος ως βάθρο που στην οροφή του σχηματίζεται μία υπερυψωμένη πλατεία. Οπές που διαπερνούν όλο το πάχος του πολιτικού προγράμματος προσφέρουν οπτική σύνδεση με τον αστικό και το ιστορικό έδαφος. Πρόκειται στην ουσία για μια τριδιάστατη εσχάρα μέσω της οποίας κανείς μπορεί να διακρίνει τα προηγούμενα εδάφη – διαστρωματώσεις – επίπεδα αλλά και το αντίθετο, τα επίπεδα δηλαδή που αναπτύσσονται πάνω από αυτό. Με άλλα λόγια η τριδιάστατη εσχάρα επιτρέπει αναγνώσεις bottom – up και top-down. Με την κάμψη του σώματος κατά τον Πικιώνη, ο περιπατητής έρχεται αντιμέτωπος με το σκοτεινό εσωτερικό της γης μέσα από τους ασβεστολιθικούς ράβδους. Η σιωπή της γης στο εσωτερικό είναι η μεταφυσική σύνδεση που επιδιώκει ο Πικιώνης με το αττικό έδαφος.

ΟΔ

ΟΣ

ΑΙ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΣ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

ΟΔ

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΔ

ΟΣ

Το επόμενο «στρώμα» που διαμορφώνει το νέο κατασκεύασμα και την καθ’ ύψος ανάπτυξή του είναι το «νέο» έδαφος. Ο σχηματισμός του «νέου εδάφους» αποκρυσταλλώνεται μέσω των επάλληλων επιπέδων, κατασκευασμένων με την κύρια λογική που οικοδομήθηκε το λεκανοπέδιο της Αττικής, την πολυκατοικία.

ΟΔ

ΟΣ

ΑΙ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΣ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

ΟΔ

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΔ

ΟΣ

ΟΔ

ΟΣ

ΑΣ

ΟΣ

ΟΛ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΣ

ΟΣ

ΗΝ

ΟΔ

ΑΙ

ΟΔ

ΟΔ

ΟΔ

ΑΘ

ΟΥ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΣ

ΟΛ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

ΑΘ

ΟΔ

ΑΙ

ΑΙ

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΔ

ΟΣ

ΟΔ

ΟΣ

ΑΣ

ΟΣ

ΟΛ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΣ

ΟΣ

ΗΝ

ΟΔ

ΑΙ

ΟΔ

ΟΔ

ΟΔ

ΑΘ

ΟΥ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΣ

ΟΛ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

ΑΘ

ΟΔ

ΑΙ

ΑΙ

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΔ

ΟΣ

ΟΔ

ΟΣ

ΑΣ

ΟΣ

ΟΛ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΣ

ΟΣ

ΗΝ

ΟΔ

ΑΙ

ΟΔ

ΟΔ

ΟΔ

ΑΘ

ΟΥ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΣ

ΟΛ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

ΑΘ

ΟΔ

ΑΙ

ΑΙ

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

ΟΔ

ΟΣ

Η στέψη του πύργου συνεπάγεται με το τελευταίο επίπεδο της αρχικής σύλληψης για τη συνεπτυγμένη τομή του αττικού εδάφους. Το τελευταίο αυτό επίπεδο ορίζεται ως η “νέα ακρόπολη”.

ΟΔ

ΟΣ

ΑΙ

ΑΣ

ΟΥ

ΟΣ

ΟΣ

ΗΝ

ΟΛ

ΟΔ

ΟΔ

ΑΘ

ΑΙ

ΟΛ

ΟΥ

ΑΘ

ΗΝ

ΑΣ

Πρόκειται για μια νέα κορυφή η οποία τοποθετείται και συνομιλεί με τις άλλες κορυφές, φυσικές ή μη, του λεκανοπεδίου.

Νέο Δημαρχείο Αθηναίων

ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ 77.424 τ.μ.

Το πρόγραμμα του δήμου Αθηναίων οργανώνεται σε δέκα μεγάλες κατηγορίες ή λειτουργικές ενότητες. Αυτές περιλαμβάνουν το γραφείο δημάρχου, τα γραφεία αντιδημάρχων, το αυτοτελές γραφείο δημοτικής διαμεσολάβησης, το γραφείο γενικού γραμματέα, το δημοτικό συμβούλιο, τα γραφεία πολιτικών παρατάξεων, τα γραφεία δημοτικών κοινοτήτων, η επιτροπή ποιότητας ζωής, η οικονομική επιτροπή και οι υπηρεσίες. Η κάθε κατηγορία συγκροτείται από ένα πλήθος μικρότερων τμημάτων. Για την καλύτερη χωροθέτηση και τακτοποίηση του υφιστάμενου δημοτικού προγράμματος γίνεται ο διαχωρισμός του σε δύο μεγάλες κατηγορίες, πρώτον στο πολιτικό πρόγραμμα (political program) και δεύτερον στο σύνολο των υπηρεσιών (civil program).

ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ( ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ #1) 77.424 τ.μ.

Αυτοτελές Τμήμα Διοικητικής Υποστήριξης Δημάρχου Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου Αυτοτελές Τμήμα Διεθνούς Συνεργασίας & Δημοσίων Σχέσεων Αυτοτελές Τμήμα Διεθνούς Συνεργασίας & Δημοσίων Σχέσεων

ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΙ ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΙ ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ

ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ

ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ

ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Αυτοτελές Τμήμα Διοικητικής Υποστήριξης Γενικού Γραμματέα Νομική Διεύθυνση Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού, Ανθεκτικότητας, Καινοτομίας και Τεκμηρίωσης Αυτοτελές Τμήμα Πολιτικής Προστασίας και Ηλεκτρονικής Εξυπηρέτησης Πολιτών

ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ 77.424 τ.μ.

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 40%

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 60% Γενική Διεύθυνση Διοίκησης

Γενική Διεύθυνση Οικονομικών

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

Γενική Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών και Έργων

Το πολιτικό πρόγραμμα υποδέχεται εντός του πάχους του «πολιτικού εδάφους». Με κύριους βασικούς χώρους το γραφείο του γενικού γραμματέα, τα γραφεία των αντιδημάρχων, τα γραφεία της αντιπολίτευσης και το γραφείο ποιότητας ζωής. Ενώ οι υπηρεσίες τακτοποιούνται καθ’ ύψος στα επάλληλα επίπεδα που διαμορφώνουν το «νέο έδαφος». Το βασικό αυτό πρόγραμμα του δημαρχείου υποστηρίζεται και από άλλους χώρους που καταλήγουν να συγκροτούν ένα πολυπρογραμματισμό.

Επιπρόσθετα εντός του αρχαιολογικού σκάμματος και σε σημεία που δεν υπάρχουν αρχαία ευρήματα πραγματοποιείται η φύτευση δένδρων με σκοπό τη δημιουργία ενός αρχαιολογικού Κήπου του Λαού. Η πρόθεση για φύτευση των αρχαιολογικών χώρων άλλωστε, εμφανίζεται και στα σχέδια των Κλεάνθη και Schaubert, καθώς μετά το πέρας των ανασκαφών, προτείνεται η διαμόρφωση του τοπίου με σκοπό τη δημιουργία ενός αρχαιολογικού πολιτιστικού πάρκου.

κάτοψη αρχαιολογικού κήπου + 76.00m

0 3 5 10

20

40m

Ο νέος αυτός κήπος είναι υποβαθμισμένος σε σχέση με το επίπεδο του δρόμου – αστικό έδαφος, καθιστώντας τον έναν ήσυχο χώρο περισυλλογής.

+ 157.00 m

+ 150.30 m

+ 145.50 m

+ 134.00 m + 130.10 m

+ 100.50 m

+ 91.50 m

+ 86.50 m

ΟΔΟΣ ΑΘΗΝΑΣ

ΟΔΟΣ ΑΙΟΛΟΥ

+ 80.00 m

+ 76.00 m + 77.00 m

διαμήκης τομή

0

3

05

10

20

40m

Στο επίπεδο του δρόμου , το αστικό έδαφος, με αφετηρία την ενοποίηση παλαιού και νέου δημαρχείου που έχει και το μεγαλύτερο πλάτος σχεδιάζονται διαδρομές με μικρότερα πλάτη όπως είναι η ενοποίηση των οδών Γεωργίου Σταύρου με την οδό Αθηνάς, η οδός Στρέιτ με την οδό Απέλλου, καθώς και λοιπών άλλων βοηθητικών διαδρομών. Η τελική επιφάνεια υλοποιείται από κόκκινο επεξεργασμένο σκυρόδεμα. Το κόκκινο χρώμα άλλωστε είναι το κατεξοχήν χρώμα που συνδέεται με την εμφάνιση της επίσημης παρουσίας σε δημόσιες εκδηλώσεις -ως το κόκκινο χαλί. Το κόκκινο χαλί αποδεσμεύεται από την κοινωνική συνθήκη ως προνόμιο των διοικούντων και εμφανίζεται ως ένα δημόσιο αστικό κόκκινο χαλί.

κάτοψη pilotis + 80.00m

0 3 5 10

20

40m

Το δημόσιο αυτό χαλί καλύπτει μία μεγάλη pilotis, την κατ’εξοχήν pilotis της Αθήνας. Οι διαδρομές στεγάζονται και αποκτούν τη μορφή μίας μεγάλης στοάς. Η στοά άλλωστε είναι κύριο γνώρισμα των Ο.Τ. της γύρω περιοχής ως μία διέλευση μέσα από το συμπαγή όγκο τους.

Η οροφή της αίθουσας του δημοτικού συμβουλίου υλοποιείται από κόκκινο διαφανές γυαλί ώστε να είναι διακριτό το εσωτερικό από το επίπεδο του δρόμου, ενώ η προέκταση της αίθουσας εκτός του εσωτερικού χώρου της δημοτικής αίθουσας διαμορφώνει μια δημόσια κλίμακα μέσω της οποίας το κοινό παρακολουθεί τη δραστηριότητα του δημοτικού συμβουλίου. Η συνήθως κλειστή αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου και η περιορισμένη σε κοινό συζήτηση για τη λήψη αποφάσεων μετατρέπεται σε ένα δημόσιο γεγονός που μπορεί να παρακολουθήσει ο καθένας. Το κόκκινο γυάλινο πρίσματα αιωρείται λίγο πάνω από τον αρχαιολογικό χώρο προσφέροντάς του μία οπτική στον αρχαιολογικό Κήπο του Λαού.

ΟΔΟΣ ΑΙΟΛΟΥ

ΟΔΟΣ ΑΘΗΝΑΣ

+ +

+

157.00 m

+

150.30 m

+

145.50 m

+

134.00 m

+

130.10 m

+

100.50 m

+

91.50 m

+

86.50 m

+

80.00 m

76.00 m 77.00 m

διαμήκης τομή 0

3

5

10

20

40m

Στο πάχος του πολιτικού εδάφους οργανώνεται το πρόγραμμα του δημαρχείου που αφορά στον θεσμό της πολιτικής και της εξουσίας – το πολιτικό πρόγραμμα (political program).

κάτοψη ορόφου πολιτικού προγράμματος + 91.50m

0 3 5 10

20

40m

κάτοψη υπερυψωμένης πλατείας + 91.50m

0 3 5 10

20

40m

H οροφή του πολιτικού προγράμματος μετατρέπεται σε μία υπερυψωμένη πλατεία. Συμβολικά, το κοινό γίνεται η στέψη του πολιτικού προγράμματος.

Η καθ’ ύψος πράσινη διαδρομή ως προέκταση του φυσικού πράσινου του αρχαιολογικού κήπου περιτυλίγεται γύρω από το αυστηρό πρόγραμμα γραφείων του δημαρχείου σαν ένα φυτικό στοιχείο.

ΑΠΟΘΗΚΗ

WC

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΕΝΤΡΩΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ LOUNGE

κάτοψη 1ου ορόφου + 96.60m

0

3

5

10m

ΑΡΧΕΙΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

LOUNGE

κάτοψη 2ου ορόφου + 100.50m

0

3

5

10m

ΑΡΧΕΙΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ

κάτοψη 3ου ορόφου + 104.40m

0

3

5

10m

Κατά την αναδίπλωση της διαδρομής καθ’ ύψος ως μια επιμέρους επεξεργασία σχηματίζονται ήπιες γλυφές με τη μορφή εξάρσεων και βυθίσεων.

Ανάγλυφο

Μορφές

Επιφάνειες

επίπεδο

πλατιές διαδρομές

εξάρσεις #1

στενές διαδρομές

εξάρσεις #2

σφηνοειδείς διαδρομές

εξάρσεις #3

κεκλιμένες διαδρομές

βυθίσεις #1

καμπύλες διαδρομές βυθίσεις #2

διαδρομές με γωνία

Σκοπός αυτής της επεξεργασίας είναι η παραγωγή μίας κιναισθητικής αντίληψης παρόμοιας με την αίσθηση ενός φυσικού ανάγλυφου. Ο βηματισμός άλλωστε επάνω στην ανάγλυφη επιδερμίδα του εδάφους όπως σημειώνει ο Πικιώνης είναι η στιγμή της διέγερσης του ανθρώπινου σώματος πάνω στο έδαφος.

ΑΠΟΘΗΚΗ

WC

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ

κάτοψη 4ου ορόφου + 108.30m

0

3

5

10m

ΑΡΧΕΙΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

κάτοψη 5ου ορόφου + 112.20m

0

3

5

10m

ΑΠΟΘΗΚΗ

WC

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

κάτοψη 6ου ορόφου + 115.70m

0

3

5

10m

ΑΡΧΕΙΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΔΟΠΟΙΙΑΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ

LOUNGE

κάτοψη 7ου ορόφου + 119.20m

0

3

5

10m

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά: «Εδώ το έδαφος είναι σκληρό, πετρώδες, απότομο, το χώμα είναι ξερό. Εκεί η γη είναι επίπεδη.». Μέσα από αυτή την περιγραφή γίνεται αντιληπτό πως το αττικό έδαφος σε μία μικροκλίμακα συντίθεται από επιμέρους διαφοροποιήσεις. Η περπατησιά επομένως είναι το στοιχείο που συμμετέχει και τροφοδοτεί το βλέμμα.

ΑΡΧΕΙΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

κάτοψη 8ου ορόφου + 122.70m

0

3

5

10m

ΑΠΟΘΗΚΗ

WC

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ

κάτοψη 9ου ορόφου + 126.20m

0

3

5

10m

LOUNGE

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΩΝ

ΑΡΧΕΙΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

κάτοψη 10ου ορόφου + 130.10m

0

3

5

10m

Ο περίπατος αποκτά μία ακανόνιστη μορφή από ράμπες ποικίλων σχημάτων που εντείνουν την περιπατητική διαδικασία και δημιουργούν τις αφορμές για την παρατήρηση του αστικού περιμετρικού τοπίου.

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΔΩΝ

ΑΠΟΘΗΚΗ

WC

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

LOUNGE

κάτοψη 11ου ορόφου + 134.00m

0

3

5

10m

ΑΡΧΕΙΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ

κάτοψη 12ου ορόφου + 137.90m

0

3

5

10m

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΟΜΗΣΗΣ

LOUNGE

ΑΠΟΘΗΚΗ

WC

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

κάτοψη 13ου ορόφου + 141.80m

0

3

5

10m

ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΗΡΙΟ

BAR

CAFE / ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ

κάτοψη 14ου ορόφου + 145.70m

0

3

5

10m

Αντίθετα στη βόρειο ανατολική όψη – η πλευρά επί της οδού Αθηνάς δηλαδή, ο πράσινος περίπατος σχηματίζεται από επάλληλες επίπεδες διαδρομές. Η όψη αυτή αποτελεί ένα σχόλιο στην οριζοντιότητα της αθηναϊκής πολυκατοικίας από την μία και από την άλλη δημιουργεί μία συνεπή και ουδέτερη όψη ως προς το υφιστάμενο δημαρχείο.

Η «νέα ακρόπολη» χαρακτηρίζεται από μία ήπια κλίση 7% ώστε να είναι προσβάσιμη σε όλο το κοινό και η οποία στρέφεται νότια – με οπτική προς την Ακρόπολη.

+

157.00 m

+

150.30 m

+

145.50 m

+

134.00 m

+

130.10 m

+

100.50 m

+

91.50 m

+

86.50 m

+

80.00 m

+ +

76.00 m 77.00 m

ΟΔΟΣ ΑΠΕΛΛΟΥ

ΟΔΟΣ ΚΡΑΤΙΝΟΥ

εγκάρσια τομή

ΟΔΟΣ ΕΥΠΟΛΙΔΟΣ

0

3

5

10

20

40m

Σε αντίθεση με τις γλυπτικές εξάρσεις και βυθίσεις της καθ’ ύψος διαδρομής, οι γλυφές στην κορυφή αποκτούν ένα άλλο χαρακτήρα, γίνονται περισσότερο τριδιάστατες και δημιουργούν ένα δημόσιο ποικιλόμορφο καθιστικό που σηματοδοτεί το τέλος του περιπάτου.

κάτοψη 15ου ορόφου + 157.00m

0

3

5

10m

« Αναβήτε εις ένα λοφίσκον, λόφον εις τον Αρδηττόν, εις τον Λυκαβηττόν, εις τον Φιλοπάππον, εις την Ακρόπολιν, εις οποιονδήποτε σημείον θέλετε. (…) Τί βλέπετε;» Περικλής Γιαννόπουλος, η ελληνική γραμμή και το ελληνικό χρώμα