9 minute read
Γιάννης Καντώρος, πρόεδρος της Επιτροπής
Του ΛΑΜΠΡΟΥ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΥ
Σε δυο άξονες εστιάζει το ενδιαφέρον της το επόμενο διάστημα η Επιτροπή Υγείας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) σύμφωνα με όσα αναφέρει σε συνέντευξή του στο NextdealHealth ο πρόεδρός της και διευθύνων σύμβουλος της Interamerican κ. Γιάννης Καντώρος. Το ένα είναι εκείνο της εφαρμογής ορθών και σύγχρονων DRG, ως συστήματος πληρωμών των νοσοκομειακών υπηρεσιών υγείας και το δεύτερο ζήτημα το οποίο απασχολεί επί πολλά έτη την Επιτροπή μας, αφορά στον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουν όλοι οι πολίτες να απολάβουν τα οφέλη της ιδιωτικής ασφάλισης, συμπληρωματικά με την δημόσια και κοινωνική αντίστοιχή τους.
Για αυτά τα θέματα αλλά και τις σχέσεις ασφαλιστικών εταιρειών και ιδιωτικών νοσοκομείων τις οποίες σημειώνει ότι δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστούν ως σχέση απόλυτα ισόρροπων δυνάμεων, μιλάει στοNextDealHealth ο κ. Καντώρος. Διαβάστε στη συνέχεια την ενδιαφέρουσα συνέντευξη.
Πώς κινείται παραγωγικά ο κλάδος ασφάλισης υγείας αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού; Καταγράφεται αύξηση ή μείωση της ζήτησης; Οι ασφαλίσεις υγείας κατά την τελευταία δύσκολη δεκαετία είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς όσο και «ανθεκτικές». Όπως και κατά την δύσκολη περίοδο της οικονομικής επιτήρησης ο κλάδος της υγείας άντεξε, παρά τη δοκιμασία, έτσι και κατά την πανδημία τα ασφαλιστήρια υγείας βρίσκονται ψηλά στην προτίμηση των πολιτών. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στην ΕΑΕΕ στοιχεία, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020 οι ασφαλίσεις του Κλάδου Ασθενειών των Γενικών Ασφαλίσεων παρουσίασαν αύξηση παραγωγής ασφαλίστρων της τάξεως του 9%, περίπου, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, το γεγονός ότι η υπόθεση «κορονοϊός» είναι ακόμη ανοιχτή και κρίσιμη με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την υγεία, την ύφεση στην οικονομία και την απασχόληση σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο νοικοκυριών και προσώπων, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί στη διαχείριση της παρούσας κατάστασης, αλλά και στις περαιτέρω προβλέψεις μας. Αυτό που προκαλεί έντονο προβληματισμό είναι ότι, παρά την αποδεδειγμένη ανθεκτικότητα του κλάδου υγείας που προανέφερα, η ανάπτυξή του δεν είναι η επιθυμητή. Αντιθέτως, οι πολίτες διαπιστώνεται ότι εξακολουθούν να είναι σε υψηλό ποσοστό ανασφάλιστοι, αφού μόνο το 10% των συνολικών ιδιωτικών δαπανών υγείας της χώρας χρηματοδοτείται μέσω της ιδιωτικής ασφάλισης, ενώ το υπόλοιπο 90% (5,2 δισ. ευρώ, το 2018) βγαίνει κατευθείαν από την τσέπη των πολιτών.
Αυτό το κενό ασφαλιστικής κάλυψης καταδεικνύεται εδώ και χρόνια από τα δημοσιευόμενα στοιχεία του Συστήματος Λογαριασμών Υγείας της ΕΛΣΤΑΤ. Επομένως, είναι επιτακτική η ανάγκη σοβαρής ενασχόλησης των αρμόδιων υπουργείων και θεσμικών φορέων για την αναστροφή της κατάστασης και την αναδιαμόρφωση του συστήματος, προς όφελος των πολιτών.
Μπορείτε με λίγα λόγια να μας ξεκαθαρίσετε τη θέση του ασφαλιστικού κλάδου στην κάλυψη των πανδημιών από τα ασφαλιστήρια συμβόλαια υγείας; Πολύ συνοπτικά, για να ασφαλιστεί ένας κίνδυνος θα πρέπει να πληρούνται κάποιες βασικές προϋποθέσεις, ώστε να είναι δυνατός ο υπολογισμός σωστού -με την έννοια του επαρκούς- ασφαλίστρου, το οποίο πρέπει να προεισπραχθεί, για την κάλυψη των ζημιών που θα προκύψουν από την επέλευση του κινδύνου. Πιο χαρακτηριστικά στοιχεία που θα πρέπει να είναι σε θέση να εκτιμήσει η ασφαλιστική εταιρεία για την ασφάλιση ενός κινδύνου είναι η συχνότητα και η σφοδρότητά του. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις αρχές και το μοντέλο λειτουργίας της ιδιωτικής ασφάλισης έχοντας διαθέσιμα, μεταξύ άλλων, αυτά τα στοιχεία, υπολογίζεται ένα ασφάλιστρο, το οποίο καταβάλλουν οι πολλοί για να καλυφθούν οι λίγοι, στους οποίους θα προκύψει ο κίνδυνος - ασθένειας εν προκειμένω. Στην περίπτωση της πανδημίας, δεν πληρούνται αυτές οι βασικές προϋποθέσεις λειτουργίας της ιδι-
ωτικής ασφάλισης, καθώς, μεταξύ άλλων, πρόκειται για έναν κίνδυνο που καταλύει την έννοια της συχνότητας, αλλά και της σφοδρότητας. Βλέπουμε στην πανδημία, άλλοι άνθρωποι να ασθενούν βαριά, άλλοι ελαφρύτερα και άλλοι να είναι ασυμπτωματικοί. Πιο απλά, αντιστρέφεται η βασική αρχή λειτουργίας της, καθώς για την κάλυψη της πανδημίας, «πολλοί χρειάζεται να πληρώσουν, για να αποζημιωθούν πολλοί» καθιστώντας αδύνατη την οικονομική εκτίμηση του κινδύνου και τον καθορισμό ενός επαρκούς ασφαλίστρου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι προϋποθέσεις στις οποίες αναφέρομαι ισχύουν για όλους ανεξαρτήτως τους κλάδους, όχι μόνον για την υγεία. Συνεπώς, ιδιωτική ασφάλιση και κάλυψη πανδημιών αποκλειστικά ή πρώτα ή κύρια από αυτή, δεν είναι συμβατές εξ ορισμού.
Στην υγειονομική κρίση που αντιμετωπίζουμε, το κράτος σε κάθε χώρα, ως φυσικός εγγυητής της προστασίας της υγείας των πολιτών του, έλαβε ορθά την απόφαση να αναλάβει την κύρια και πρώτη ευθύνη της πανδημίας. Ωστόσο, και, η ιδιωτική ασφάλιση σε όλο τον κόσμο στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Έτσι και στην Ελλάδα, ο ασφαλιστικός κλάδος παράλληλα με την στήριξη της καθολικής εθνικής προσπάθειας με δωρεές προς ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας, τήρησε τις συμβατικές του υποχρεώσεις στο ακέραιο. Μάλιστα, προχώρησε και πέρα από αυτές, προβαίνοντας είτε σε άρση είτε σε αναστολή τυχόν εξαιρέσεων κάλυψης της πανδημίας τόσο στις ασφαλίσεις Ζωής όσο και Υγείας. Κατέβαλε, δηλαδή, είτε ασφαλίσματα Ζωής είτε επιδόματα για νοσηλείες σε δημόσια νοσοκομεία, εφόσον προβλεπόταν επιδοματική κάλυψη στα ασφαλιστήρια.
Για να απαντήσουμε, λοιπόν, στο ζήτημα της κάλυψης μελλοντικών πανδημιών, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η ιδιωτική ασφάλιση δεν είναι δυνατό μεν να καλύψει αφ’ εαυτής τους κινδύνους της πανδημίας. Μπορεί, όμως, με βεβαιότητα να συμπράξει με τον φυσικό εγγυητή της προστασίας της υγείας και της ευημερίας των πολιτών στην κάλυψη αυτών των κινδύνων.
Ποια είναι τα θέματα αιχμής που απασχολούν την Επιτροπή Υγείας της ΕΑΕΕ; Θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε σε δύο τα βασικά θέματα, τα οποία απασχολούν τον κλάδο και ως εκ τούτου και την Επιτροπή Υγείας της ΕΑΕΕ. Πρώτο είναι εκείνο της εφαρμογής ορθών και σύγχρονων DRG, ως συστήματος πληρωμών των νοσοκομειακών υπηρεσιών υγείας. Δεύτερο ζήτημα το οποίο απασχολεί επί πολλά έτη την Επιτροπή μας, αφορά στον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουν όλοι οι πολίτες να απολάβουν τα οφέλη της ιδιωτικής ασφάλισης, συμπληρωματικά με την δημόσια και κοινωνική αντίστοιχή τους.
Σε ό,τι αφορά στο πρώτο θέμα, η ΕΑΕΕ έχοντας υπογράψει ειδικό μνημόνιο συνεργασίας με το Ελληνικό Ινστιτούτο DRG, στηρίζει οικονομικά και τεχνικά τα επιμέρους έργα που προϋποθέτει η επίσημη υιοθέτηση και καθολική εφαρμογή των νέων, ελληνικών DRG, ενώ βρίσκεται και σε τακτική επικοινωνία για το θέμα αυτό και με το Υπουργείο Υγείας.
Ως προς το δεύτερο ζήτημα που ανέφερα, χρειάζεται προφανώς σύμπραξη με την πολιτεία - το κράτος για να επιτευχθεί ο τελικός σκοπός, ώστε «κανένας συμπολίτης μας ανασφάλιστος», όπως έχει πει κατ’ επανάληψη και ο πρόεδρος της ΕΑΕΕ. Έτσι, το συγκεκριμένο θέμα είναι ανοιχτό, αλλά και η Ένωση είναι ανοιχτή για την έναρξη ενός ουσιαστικού διαλόγου με τα συναρμόδια υπουργεία.
Ένα ακόμη θέμα που μας απασχολεί είναι αυτό της σωστής ενημέρωσης των ασφαλισμένων σχετικά με την μεταβολή του κόστους ασφάλισης, προς ενίσχυση της διαφάνειας και της ενδυνάμωσης των καταναλωτών. Για τον λόγο αυτόν, αναθέσαμε στο Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), έναν ανεξάρτητο και αναγνωρισμένου επιστημονικού κύρους οργανισμό, την ανάπτυξη δέσμης δεικτών που παρακολουθούν την ετήσια μεταβολή του κόστους αυτού σε επίπεδο αγοράς, ειδικά για τα μακροχρόνια προγράμματα υγείας. Οι δείκτες αυτοί που δημοσιεύονται από το 2018, παρακολουθούν την εξέλιξη του ύψους των αποζημιώσεων που καταβάλλουν οι ασφαλιστικές εταιρείες υπέρ των ασφαλισμένων τους. Το ύψος των αποζημιώσεων επηρεάζει ευθέως το κόστος της ασφάλισής τους και σταθερή μέριμνα της Επιτροπής μας είναι η αδιάλειπτη επικαιροποίησή τους σε ετήσια βάση.
Πώς θα χαρακτηρίζατε τις σχέσεις των ασφαλιστικών εταιρειών με τις ιδιωτικές μονάδες παραγωγής υπηρεσιών υγείας και τι προτείνει η ΕΑΕΕ για βελτίωση αυτών των σχέσεων; Η σχέση μεταξύ του ασφαλιστικού κλάδου και του κλάδου των παρόχων υπηρεσιών υγείας είναι πρωτίστως εμπορικής φύσης. Ως τέτοια σχέση, δεν επιτρέπει στην ΕΑΕΕ εύρος κινήσεων σύμφωνα με το δίκαιο του ανταγωνισμού. Ωστόσο, η Ένωση ως ο θεσμικός φορέας και συλλογικός εκπρόσωπος του ασφαλιστικού κλάδου, διαβουλεύεται για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος με τα συλλογικά όργανα εκπροσώπησης των προμηθευτών υπηρεσιών υγείας, όπως είναι, για παράδειγμα, θέματα εκσυγχρονισμού και βελτίωσης λειτουργικών διαδικασιών προς εξυπηρέτηση των
ασφαλισμένων και πελατών των κλινικών.
Κατά τα λοιπά, οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των προμηθευτών υγείας και των ασφαλιστικών εταιριών επηρεάζονται, αναπόφευκτα, από τον σχηματισμό της αγοράς του κάθε κλάδου: αμιγώς ανταγωνιστική η ασφαλιστική από την μία πλευρά και στενά ολιγοπωλιακή αυτή των -ειδικά των δευτεροβάθμιων- υπηρεσιών υγείας, από την άλλη. Συνεπώς, η σχέση της κάθε μεμονωμένης ασφαλιστικής εταιρίας με τους λίγους ομίλους υπηρεσιών υγείας, δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως σχέση απόλυτα ισόρροπων δυνάμεων.
Υπάρχει μια συζήτηση σχετική με το κατά πόσο οι ασφαλιστικές εταιρείες καλύπτουν με τα συμβόλαιά τους τη χρήση τεχνολογιών αιχμής, π.χ. ρομποτική από τους γιατρούς. Ποια είναι η δική σας άποψη επί του θέματος; Τα ασφαλιστήρια υγείας αναφέρουν στους όρους τους κινδύνους που καλύπτονται καθώς και τις παροχές που αναγνωρίζουν. Συνεπώς την απάντηση για το τι καλύπτεται σε κάθε περίπτωση τη δίνει το ίδιο το ασφαλιστήριο. Τα ασφαλιστήρια συμβόλαια της αγοράς, απ’ όσο γνωρίζω, στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν εξαιρούν τη χρήση τεχνολογιών αιχμής που αναφέρετε.
Αναλογιζόμενοι ότι υπάρχουν πολλές γενιές συμβολαίων, δηλαδή συμβόλαια που συνάφθηκαν πριν από 10, 20, ακόμη και 30 χρόνια, από τότε δηλαδή που η ιατρική επιστήμη και η εφαρμοζόμενη τεχνολογία δεν είχαν σημειώσει τα άλματα που έχουν κάνει μέχρι σήμερα, δεν είναι παράδοξο να υπάρχουν ενεργά ασφαλιστήρια που στους όρους τους, αφενός δεν υπάρχει συγκεκριμένη πρόβλεψη κάλυψης αφού δεν μπορούσαν να προβλεφθούν οι εξελίξεις που ακολούθησαν στην υγεία -επομένως ούτε και να κοστολογηθούν- αφετέρου κοστολογήθηκαν και τιμολογήθηκαν με τα τότε τρέχοντα οικονομικά δεδομένα. Ίσως, λοιπόν, η συζήτηση που αναφέρετε, να αφορά σε τέτοιες περιπτώσεις συμβολαίων στα οποία εντοπίζεται το δίλημμα είτε της σημαντικής αναπροσαρμογής των ασφαλίστρων τους, ώστε να παραμείνουν βιώσιμα και να καλύπτουν τις τεχνολογίες αιχμής στους ασφαλισμένους τους είτε να συνεχίσουν να καλύπτουν τις πλέον συμβατικές ή «παραδοσιακές» ιατρικές υπηρεσίες.
Στο σημείο αυτό, δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι τα οφέλη της προηγμένης ιατρικής τεχνολογίας στην ίαση, την θεραπεία και την επιμήκυνση της ίδιας της ζωής μας, δεν επιτυγχάνονται χωρίς κόστος. Αντίθετα, κοστίζουν σημαντικά. Για παράδειγμα, σκεφτείτε τις διαγνωστικές δυνατότητες και το αντίστοιχο κόστος της παραδοσιακής διαγνωστικής απεικονιστικής εξέτασης της ακτινογραφίας σε σχέση με εκείνο της PET Scan.
Δεύτερο σημείο προσοχής, επίσης, είναι εκείνο της χρήσης της ακριβής αυτής τεχνολογίας χωρίς να υπάρχει πραγματική ανάγκη, όταν δηλαδή τα οφέλη της σε σχέση με τις πλέον συμβατικές μεθόδους και τεχνολογίες δεν δικαιολογούν το κόστος τους. Ατυχώς, εξαιτίας των υψηλών επενδύσεων και άρα του υψηλού αποσβεστικού κόστους αυτών των τεχνολογιών, έχουμε γίνει μάρτυρες πλήθους περιστατικών -επιτρέψτε μου την έκφραση- «αλόγιστης χρήσης» τους ή κατάχρησής τους.
Συνοψίζοντας, θα έλεγα ότι οι εν λόγω τεχνολογίες, αφενός, καλύπτονται από την πλειονότητα των ασφαλιστηρίων με τον ανάλογο αντίκτυπο στο κόστος της ασφάλισης και, αφετέρου, πρέπει να καλύπτονται εφόσον η χρήση τους είναι πραγματικά ωφέλιμη για την πορεία της εξέλιξης και της ίασης των ασθενών.
Εξαγγέλθηκε, ήδη, μια νομοθετική πρωτοβουλία από την κυβέρνηση με στόχο την αντιμετώπιση του προβλήματος με τις θεωρούμενες υπέρογκες αυξήσεις στα ασφάλιστρα των συμβολαίων υγείας. Τι αναμένετε ως ΕΑΕΕ και τι προτείνετε; Ενημερωθήκαμε για την σχετική νομοθετική πρωτοβουλία, η οποία θεωρούμε ότι σκοπεύει στην ενίσχυση της διαφάνειας και νομίζουμε ότι αποσκοπεί στην επίλυση προβλημάτων στον ευαίσθητο χώρο της ασφάλισης υγείας και των αναπροσαρμογών του κόστους της. Κατά την εκτίμησή μας, κάθε ενέργεια που αποβλέπει στην εδραίωση της διαφάνειας στις σχέσεις των καταναλωτών με τους παρόχους υπηρεσιών και αγαθών είναι προς την σωστή κατεύθυνση.
Η διαφάνεια και η ενίσχυση της έγκυρης γνώσης των καταναλωτών συνιστά και δικό μας ζητούμενο. Γι’ αυτόν τον σκοπό, όπως προείπα, αναθέσαμε στο ΙΟΒΕ την ανάπτυξη της δέσμης δεικτών που παρακολουθούν την εξέλιξη του κόστους των υπηρεσιών υγείας που πληρώνεται κάθε χρόνο από τις εταιρείες του κλάδου μας, το οποίο και ενσωματώνεται στο κόστος της ασφάλισης υγείας.
Ο Γιάννης Καντώρος, πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας της ΕΑΕΕ είναι Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου INTERAMERICAN. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966. Είναι απόφοιτος του ΕΜΠ και κατέχει τον τίτλο MBA από το Cardiff Business School. Η συνεργασία του με τον Όμιλο Εταιρειών INTERAMERICAN ξεκίνησε το 2000 και τον Νοέμβριο του 2016, ορίστηκε Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου.
