3 minute read
Πανελλήνιου Συνδέσμου Ιατρικών Διαγνωστικών Κέντρων Ολύμπιος Παπαδημητρίου, πρόεδρος Συνδέσμου
Η πανδημία του COVID-19 αφενός ανέδειξε τον κρίσιμο ρόλο του φαρμακευτικού κλάδου στην προάσπιση της δημόσιας υγείας αφετέρου κατέστησε σαφές πως η φαρμακευτική πολιτική που για χρόνια ακολουθείται στην χώρα πρέπει άμεσα να αναθεωρηθεί. Το σύστημα υγείας θα πρέπει να λειτουργεί διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα και προβλεψιμότητα για όλους τους εταίρους του και έτσι θα καλυφθούν οι ανάγκες των ασθενών και θα εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση τους στις απαραίτητες θεραπείες. Ως Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) τα αντιλαμβανόμαστε πλήρως, και το αποδεικνύουμε στην πράξη με σειρά τεκμηριωμένων προτάσεων που συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση και αποτελεί οδηγό μας και σήμερα.
Στην πρώτη φάση της πανδημίας ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας στην Ελλάδα ανταποκρίθηκε άμεσα στις αυξημένες ανάγκες του συστήματος υγείας που δημιουργήθηκαν από τον COVID-19. Έτσι, ο ΣΦΕΕ με τις εταιρίες μέλη του εξασφάλισαν την απαραίτητη επάρκεια φαρμάκων για τους Έλληνες ασθενείς, αλλά και προχώρησαν σε δωρεές νοσοκομειακού εξοπλισμού για ΜΕΘ και φαρμακευτικού-υγειονομικού υλικού μέσων ατομικής προστασίας για τη θωράκιση των εργαζομένων στις υγειονομικές μονάδες της χώρας, ύψους άνω των 2.250.000 ευρώ, ενώ μεμονωμένα πολλές εταιρίες μέλη έκαναν και άλλες δωρεές.
Η κρίση του COVID-19 κατέδειξε πολλά κενά της Ευρώπης στην παραγωγή καθιερωμένων φαρμακευτικών ουσιών και αναλώσιμου υλικού και αναγκάζει εταιρίες και Κυβερνήσεις να επαναξιολογήσουν τις προτεραιότητές τους. Θα πρέπει και η χώρα μας να σκεφτεί με ποιες στρατηγικές θα αποφύγει πιθανές περιπέτειες στο μέλλον.
Η δεκαετής οικονομική κρίση δημιούργησε πολλά προβλήματα στο χώρο της υγείας και δυστυχώς εγκατέστησε πρακτικές και στρεβλώσεις που δεν στηρίζουν την βιωσιμότητα του συστήματος σε βάθος χρόνου. Η πιο επικίνδυνη όλων η τακτική των κλειστών προϋπολογισμών οι οποίοι δεν συνδέονται με μέτρα ελέγχου της ζήτησης και οδηγούν σε συνεχή αύξηση της υπέρβασης τους, η οποία με βάση το νόμο καταβάλλεται ως υποχρεωτική επιστροφή από τους αντίστοιχους παρόχους. Η τακτική αυτή ξεκίνησε από το χώρο του φαρμάκου και έχει γενικευτεί σχεδόν για όλους τους παρόχους. Αποτέλεσμα, ένα σύστημα υγείας που στηρίζεται σε πήλινα πόδια, αφού η κατά τα φαινόμενα ομαλή λειτουργία του μπορεί να θιγεί ανά πάσα στιγμή με την οικονομική κατάρρευση παρόχων, με τη μειωμένη πρόσβαση των νέων θεραπειών στην Ελληνική αγορά άρα και στον Έλληνα ασθενή, ακόμη και με την απόσυρση χρήσιμων σκευασμάτων.
Τη στιγμή που η υγειονομική απειλή του COVID-19 δημιουργεί αυξημένες ανάγκες σε πολλούς τομείς του συστήματος, η απάντηση πρέπει να είναι αναθεώρηση της χρηματοδότησης της φαρμακευτικής δαπάνης και αποτελεσματικά μέτρα ελέγχου της ζήτησης που θα χαλιναγωγήσουν την αύξησή της.
Τώρα είναι η στιγμή να εισαχθεί ένα μοντέλο συνυπευθυνότητας φαρμακευτικού κλάδου - Πολιτείας για το clawback, αντίστοιχα μοντέλα ισχύουν σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Έτσι θα εξασφαλιστεί ορθολογική χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης, αλλά και η δέσμευση της Πολιτείας για την υλοποίηση των μεταρρυθμιστικών δράσεων που εκκρεμούν ενώ κρίνονται απαραίτητες για την μετά-COVID-19 εποχή του συστήματος υγείας. Δεν είναι τυχαίο ότι στις τέσσερις τελευταίες εκθέσεις ενισχυμένης εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Surveillance Reports της Commission Ιούνιος 2019, Νοέμβριος 2019 Φεβρουάριος 2020 και Σεπτέμβριος 2020) αναφέρεται με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι ο μηχανισμός υποχρεωτικών επιστροφών (clawback) χρησιμοποιείται με λάθος τρόπο, δημιουργεί ηθικό κίνδυνο και δεν είναι βιώσιμος, ενώ προτείνεται η λογική της συν-υπευθυνότητας.
Αντί να αναλώνει τις δυνάμεις της η Πολιτεία στην ανάπτυξη ενός μοντέλου συνυπευθυνότητας, ετοιμάζεται να εισάγει ένα νέο μοντέλο ανακατανομής του clawback τιμωρώντας ένα τμήμα της αγοράς και ευνοώντας ένα άλλο και δαιμονοποιώντας την ανάπτυξη. Το όφελος για το κράτος είναι μηδενικό, ενώ για τους ασθενείς μπορεί οι συνέπειες να είναι απρόβλεπτες και σίγουρα βλαπτικές.
Όλες οι χώρες ανταγωνίζονται σε επίπεδο έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας για την αντιμετώπιση των κρίσεων. Η επένδυση στην καινοτομία είναι ο μόνος δρόμος για να βγούμε από την κρίση. Άλλωστε, με την πανδημία του COVID-19 όλες οι Κυβερνήσεις ανά τον κόσμο αναθεώρησαν τα κονδύλια αλλά και τις προτεραιότητες για τη δημόσια Υγεία και το ίδιο καλείται να κάνει και η Ελλάδα. Ας επιχειρήσουμε επιτέλους να δούμε τη φαρμακευτική πολιτική στην ουσία της. Ως Σύνδεσμος έχουμε καταθέσει στο Υπουργείο σειρά δομημένων προτάσεων για διαρθρωτικές, άλλα και άμεσες αλλαγές και είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε μακροπρόθεσμες λύσεις, ώστε να καταστεί βιώσιμο το σύστημα υγείας της χώρας μας.
