Health by Nextdeal - Τεύχος 10

Page 1

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022 ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ στην Υγεία! 90 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Κάθε εξέταση Αξονικής Τομογραφίας που πραγματοποιείται στα διαγνωστικά κέντρα Affidea γίνεται με τη χαμηλότερη δυνατή δόση ακτινοβολίας, για να σας προσφέρουμε ασφαλή και ποιοτική διάγνωση.

Ενημερωθείτε για το πρόγραμμα βελτιστοποίησης της δόσης ακτινοβολίας Dose Excellence που εφαρμόζει ο Όμιλος Affidea

κατ’ αποκλειστικότητα και μάθετε περισσότερα για τα μέτρα που λαμβάνουμε για την προστασία σας στο affidea.gr. Είστε ασφαλείς, όταν κάνετε ασφαλείς εξετάσεις. affidea.gr Το Dose Excellence έχει λάβει πολλαπλές βραβεύσεις και διακρίσεις από την ιατρική κοινότητα πανευρωπαϊκά.

10 Ξέρετε ότι…

12 Καινοτομία στην Υγεία!

14 Το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης περνά από την καινοτομία!

16 Startups που καινοτομούν στην Υγεία

22 Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας (CDI) Pfizer

24 ROSE: Το robot που φροντίζει ασθενείς!

28 Τεχνολογία για την ανάλυση μεγάλων βιολογικών δεδομένων με εφαρμογή στην Ιατρική Ακριβείας και την έρευνα και ανάπτυξη φαρμάκων!

30 Η καινοτόμος τεχνολογία στην καθημερινή ιατρική φροντίδα

34 ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ Συσκευές τεχνολογίας διευκολύνουν τη

4 | ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η Νο 1 δεκαπενθήμερη έκδοση για την ασφαλιστική αγορά και τον χρηματοοικονομικό χώρο ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ: ΔΙΣΤΡΑΤΟ - ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΣΠΥΡΟΥ ΕΠΕ e-mail: info@spiroueditions.gr ΕΚΔΟΤΕΣ: Ευάγγελος Σπύρου - Κωστής Σπύρου ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Λάμπρος Καραγεώργος Συντάσσεται από συντακτική ομάδα ΤΡΑΠΕΖΙΚ Α Θ Ε ΜΑΤΑ: Χρήστος Κίτσιος ΧΡΗΜΑΤΙΣΤ Η ΡΙΟ: Εποπτεύων Χ. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤ Η Σ Κ Υ ΠΡΟΥ: Γιάννης Σεϊτανίδης ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ, ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ VIDEO: Κωστής Ε. Σπύρου ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Κώστας Παπαντωνόπουλος ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ: Γεωργία Καλτσώνη ΥΠΕΥΘ. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γεωργία Καλτσώνη ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Ορέστης Σχινάς ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ: Γιάννης Γ. Μπουκουβάλας ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Γιάννης Γ. Μπουκουβάλας ΔΙΑΝΟΜΗ: ΑΡΓΟΣ Α.Ε. ΤΙΜΗ ΦΥΛΛΟΥ: 2,00 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΑ ΑΤΟΜΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ: 50,00 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ: 100,00 ΕΥΡΩ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ: Φιλελλήνων 3, Σύνταγμα, 105 57 Αθήνα Τηλ.: 210 3229394, Fax: 210 3257074 Α.Φ.Μ. 095606935, Δ.Ο.Υ. Δ’ ΑΘΗΝΩΝ e-mail: info@nextdeal.gr | website: www.nextdeal.gr Τα ενυπόγραφα άρθρα και σχόλια που στέλνονται στην εφημερίδα δεν εκφράζουν απαραιτήτως και τις απόψεις του εντύπου. ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΘΕΤΟ ΕΚΔΟΤΗΣ: Κωστής Σπύρου ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Ευάγγελος Σπύρου ΚΕΙΜΕΝΑ: Κωστής Σπύρου, Άρης Μπερζοβίτης, Λάμπρος Καραγεώργος, Ανθή Αγγελοπούλου ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Παρή Χατζηγεωργίου ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ: PressiousArvanitidis ΕΚΤΥΠΩΣΗ: PressiousArvanitidis ΥΠΕΥΘ. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γεωργία Καλτσώνη ΔΙΑΝΟΜΗ: Γιώτα Ζαχαρίου, Πρακτορείο Άργος Α.Ε. ΔΟΜΝΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ 118 Αφιέρωμα ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ στην ΥΓΕΙΑ 12
ζωή και το έργο γιατρών και νοσηλευτών! 38 Οι καινοτομίες που συναντάμε στα δημόσια νοσοκομεία 44 Η ρομποτική χειρουργική συναντά την τεχνική πυγολαμπίδας! 48 Η τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία των αναισθησιολόγων! 50 Καινοτόμες προσεγγίσεις στον τομέα της διάγνωσης και της θεραπείας του καρκίνου του προστάτη!

128 H τσάντα του μαθητή και

θρανίο!

130

132

Φωτοανιχνευτής μετρά

πυκνότητα της χρωστικής της ωχράς κηλίδας!

70 Έξυπνη συσκευή ανιχνεύει το σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας στο σπίτι!

74 Ρομποτικό όχημα με μηχανική όραση εντοπίζει τις μολυσμένες επιφάνειες και τις απολυμαίνει!

76 Οι καινοτόμες λύσεις που δίνει η τεχνολογία για καλύτερη ποιότητα ζωής!

80 Έγκαιρη ανίχνευση της στεφανιαίας νόσου μέσω μετρήσεων ηλεκτρονικών σημάτων

88 Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Καρδιολογίας 2022: Όλες οι νέες καινοτόμες εξελίξεις στον τομέα της Καρδιολογίας!

94 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΤΑΒΕΡΝΑΡΑΚΗΣ Πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας

100 Πλατφόρμα

ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΤΑΒΕΡΝΑΡΑΚΗΣ ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΠΛΟΥΜΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Α. ΚΟΛΑΐΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΛΑΝΤΩΝΗ | 5 54 Αρθροπλαστικές γόνατος και ισχίου με τρισδιάστατα ολογράμματα! 58 Η αξία και η προοπτική της καινοτομίας στο χώρο της Υγείας! 60 To ψηφιακό δερματοσκόπιο του μέλλοντος! 64
την οπτική
βοηθά στο βάδισμα ηλικιωμένα άτομα με νοητικά προβλήματα ή δυσκινησία! 102 Μαθητές δημιούργησαν καινοτόμο σύστημα που βοηθά τα τυφλά παιδιά στο σχολείο! 104 ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΤΕΛ ΑΒΙΒ Όλες οι ιατρικές καινοτομίες που προωθεί το Ισραήλ! 112 Ποιες καινοτόμες εφαρμογές στον τομέα της Υγείας χρηματοδοτεί η Ευρώπη! 116 Βοηθήστε το παιδί σας να έχει μια υγιή σχολική χρονιά! 118 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΟΜΝΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων 122 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Α. ΚΟΛΑΐΤΗΣ Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής, Παιδοψυχιατρική Κλινική ΕΚΠΑ, ΓΝΠ «Η Αγία Σοφία», διευθυντής Σπουδών ΠΜΣ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ «Ψυχική Υγεία και Ψυχιατρική Παιδιών και Εφήβων»
η σωστή στάση στο
Πώς να προστατεύσετε τα παιδιά σας που έχουν αλλεργίες, όταν θα βρίσκονται στο σχολείο!
Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις για παιδιά που αθλούνται! 134 Και τα παιδιά κινδυνεύουν από την υψηλή χοληστερίνη! 138 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΛΑΝΤΩΝΗ Πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Οργανισμού ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ 9444 50 138122 144 Ποια είναι τα κατάλληλα παπούτσια για τα παιδιά σας! 146 Τα i-syndromes απειλούν τη μυοσκελετική υγεία των παιδιών! 152 Διαχείριση Κινδύνων & Ασφάλιση εταιρειών Digital Health 154 ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ Η επιστήμη ενώνει τις δυνάμεις της κάτω από τον Όρκο του Ιπποκράτη 158 Νοσοκομείο Αφροδίσιων & Δερματικών Νόσων «Ανδρέας Συγγρός»: Μια Δερματολογική Μονάδα με διεθνή αναγνώριση! ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ ΣΧΟΛΕΙΟ ΥΓΕΙΑ 116
C M Y CM MY CY CMY K

νοοτροπίες ετών, τα

στην αρχή και γενικότερα ο ισχυρός ρόλος γιατρών και μονά δων παροχής υπηρεσιών υγείας μπορεί ορισμένες φορές, καθώς επηρεάζουν τη ζήτηση, ή να επιταχύνουν ή να φρενάρουν εξελίξεις.

Πάντως, εν τέλει η καινοτομία είναι προς όφελος του ασθενούς σε κάθε περίπτωση μακροπρόθεσμα. Άλλωστε, όσα απολαμβάνει σήμερα ο ασθενής, που βελτιώνουν το επίπεδο ζωής του και επίσης μεγαλώνουν και το προσ δόκιμο ζωής, είναι αποτέλεσμα τεχνολογικών καινοτομιών. Η νέα ψηφιακή εποχή, όμως, επιταχύνει αυτές τις διαδικασίες και, όπως θα διαπιστώσει και ο αναγνώστης του παρόντος τεύχους «Health by Nextdeal» που κρατά στα χέρια του, οι καινοτομίες που υλοποιούνται ήδη ή θα μπουν σε πλήρη εφαρμογή σύντομα στην καθημερινή ζωή των ασθενών είναι πολλές και τα οφέλη τεράστια. Από τα νέα φάρμακα μέχρι και τους νέους «νοσοκόμους», τα ρομπότ, πολλά αλλάζουν στον τομέα της Υγείας. Για παράδειγμα, οι καινοτόμες προσεγγίσεις στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των περισσότερων μορφών καρκίνου ωφελούν σημαντικά τους ασθενείς, σύμφωνα με τους ειδικούς. Τα ποσοστά θανάτων από καρκίνο έχουν μειωθεί κατά 27% από τις

8 | ΚΩΣΤΉΣ E. ΣΠΎΡΟΎ Εκδότης EDITORIAL Και την Yγεία, όπως κάθε τομέα της ζωής, θα παρασύρει το ποτάμι της τε χνολογίας και της καινοτομίας, που κάθε μέρα δυναμώνει και περισσότερο. Θα έλεγα ότι η Yγεία, πιο μπροστά από άλλους τομείς της ζωής, πρέπει να βρεθεί στο κέντρο του ρεύματος αλλαγών που φέρνουν οι νέες τεχνολογίες, η ψηφιοποίηση της καθημερινή ζωής. Βέβαια και εδώ τα πράγματα δεν είναι απλά, καθώς
υψηλά κόστη
αρχές της δεκαετίας του 1990 στις ΗΠΑ, με το 73% αυτού του οφέλους να αποδίδεται στις νέες θεραπείες. Το όφελος της καινοτομίας στην Υγεία έχει αποτυπωθεί και στην Ελλά δα, καθώς, σύμφωνα με σχετική μελέτη, η φαρμακευτική καινοτομία έχει προσφέρει στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής κατά 10,4 μήνες. Δηλαδή, συνεισέφερε στο 44% της συνολικής αύξησης της μακροζωίας, η οποία επι τεύχθηκε στη χώρα μας την περίοδο 1995-2010. Το «Health next generation by Nextdeal», φιλοδοξεί με το παρόν τεύχος να αναδείξει την αξία της καινοτομίας στην Υγεία και την ανάγκη περαιτέρω επενδύσεων που θα ενισχύσουν τη βελτίωση της ποιότητας της καθημερινής ζωής των ασθενών. Επίσης αφιερώνουμε 27 σελίδες γύρω από το παιδί το σχολείο και την υγεία του. Καλή ανάγνωση! Οι καινοτομίες στην Yγεία

Το θεραπευτήριο Metropolitan General, αξιοποιώντας τον εξοπλι σμό τελευταίας γενιάς, προσφέρει στον ασθενή την καλύτερη εξυπη ρέτηση με τη μεγαλύτερη ασφάλεια.

Εξελιγμένα συστήματα διάγνωσης στα χέρια έμπειρων γιατρών To νέο υπερσύγχρονο Σύστη μα Αξονικής Τομογραφίας 128 το μών, Somatom go.Top της Siemens Healthineers αποτελεί τη νέα προ σθήκη στον ιατροτεχνολογικό εξο πλισμό στο Εργαστήριο Αξονι κής Τομογραφίας του Metropolitan General.

Eνσωματώνει τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες χαμηλής δόσης (Tin Filter, Stellar Detector, SAFIRE) με δυνατότητα πραγματοποίησης καρ διολογικών εξετάσεων, ανάλυση καρδιακής λειτουργίας, απεικόνι ση καρδιακών αγγείων κ.λπ. Bασι κό πλεονέκτημα των τομογράφων

128 τομών είναι η ιδιαίτερης λεπτο μέρειας και υψηλής διαγνωστικής αξίας στεφανιογραφία.

Ο Αξονικός Τομογράφος Somatom go.Top συνοδεύεται από tablet για τον σχεδιασμό της εξέτασης, εν σωματωμένη κάμερα παρακολού θησης της θέσης του ασθενή, σύ στημα ενδοεπικοινωνίας, ανεξάρ τητο σταθμό επεξεργασίας και δι άγνωσης εικόνων με δυνατότητες επεξεργασίας εξετάσεων ρουτίνας, καρδιολογικών περιστατικών, απει κόνισης και ανάλυσης πνευμονικών όζων, εικονικής κολονοσκόπησης, εικονικής βρογχοσκόπησης

• Αξονική στεφανιογραφία

• Αξονική κολονογραφία (εικονική κολονοσκόπηση)

• Αξονική εντερογραφίαεντερόκλυση

• Αξονική Dental

• Αξονική πυελογραφία • Διάφορες ειδικές αξονικές τομογραφίες (με ειδικά πρωτό κολλα όπως signature, κ.ά.) κα τάλληλες για προεγχειρητικές ορ θοπαιδικές μετρήσεις Κατά τη διενέργεια των αξονικών τομογραφιών εφαρμόζονται πρω τοκόλλα χαμηλής δόσεως όπως στην αξονική τομογραφία

κ.λπ. Στο Εργαστήριο Αξονικής Τομογραφίας του Metropolitan General διενεργούνται: • Κλασικές αξονικές τομογραφίες • Αξονικές αγγειογραφίες (εγκεφάλου-καρωτίδωναορτής-άνω και κάτω άκρων)
θώρακα. Παράλληλα, στο Εργαστήριο Αξο νικής Τομογραφίας εκτός από δια γνωστικές εξετάσεις πραγματοποι ούνται - όλες υπό αξονική τομογρα φία καθοδηγούμενες - επεμβατι κές πράξεις όπως παρακεντήσεις, βιοψίες, παροχετεύσεις συλλογών, ablation, τοποθέτηση fiducials κ.ά. Λεωφ. Μεσογείων 264 • Χολαργός Αττικής • Τ.Κ. 155 62 210 650 2000 www.metropolitan-general.gr MetropolitanGeneral metropolitan_general Ώρες Λειτουργίας: ∆ευτέρα - Παρασκευή 07:00 - 21:00 & Σάββατο 08:00 - 14:00 Τηλ. επικοινωνίας: 210 650 2510 - 210 650 2511 To Metropolitan General βελτιώνει συνεχώς τον τεχνολογικό εξοπλισμό του για να προσφέρει την καλύτερη εξυπηρέτηση στις διαγνωστικές εξετάσεις. Υπερσύγχρονο Σύστημα Somatom go.Top Metropolitan General: Nέα εποχή στην αξονική τομογραφία • Υψηλή διαγνωστική ακρίβεια • Χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας • Ταχύτητα και ευελιξία
10 | Ξέρετε ότι… ■ Ιατρείο διακοπής καπνίσματος ξεκίνησε τη λειτουρ γία του στα Δημοτικά Ιατρεία της Αθήνας και παρέχει δωρεάν τις υπηρεσίες του σε όλους τους πολίτες της Αθήνας. Συγκεκριμένα απευθύνεται στους καπνιστές κάθε ηλικίας και οποιουδήποτε προϊόντος καπνού, που είτε επιχειρούν να διακόψουν το κάπνισμα για πρώτη φορά είτε έχουν δοκιμάσει μόνοι τους κι έχουν αποτύ χει είτε, ακόμη και αν το διέκοψαν, στη συνέχεια υπο τροπίασαν. Το πρόγραμμα απαιτεί την ενεργό συμμε τοχή του καπνιστή. Για πληροφορίες: 6ο Πολυδύναμο Κέντρο - Δημοτικό Ιατρείο (Χανίων 4Β, στην Κυψέλη), τηλ. 210 2015510 (εσωτ. 119 - 120), από τις 9 το πρωί έως τις 2 το μεσημέρι, καθημερινά. ■ Στην Ελλάδα περίπου 50.000 άτο μα πεθαίνουν κάθε χρόνο από καρδιαγγειακές παθή σεις. Το 50% αυτών δεν είχαν παρουσιάσει ποτέ προηγου μένως οποιοδήποτε σχε τικό σύμπτωμα. ■ Πολύ ανησυχητικά είναι τα δε δομένα ερευνών του Πανεπιστημίου Αθηνών για τους θανάτους στη χώρα μας από ναρκωτικά. Ειδικότερα, την περίοδο 20182021 καταγράφηκαν 213 θάνατοι σε σύνολο 2.406 χρηστών, που ήταν σε παρακολούθηση. Μάλι στα, η θνησιμότητα αυτή στην Ελλάδα είναι η μεγαλύτερη που έχει παρατηρηθεί στη Δυτική και την Κεντρική Ευρώπη, στη Βό ρεια Αμερική και την Αυστραλία από συγκεντρωτικά δεδομένα 84 μελετών! ■ Ένας στους οκτώ ασθενείς με κορονοϊό μπορεί να αναπτύξει «long COVID». Στην Ελλάδα περισσότεροι από 25.000 ασθενείς που νόσησαν με κορονοϊό έχουν λάβει από το 2020 μέχρι σήμερα την απαραίτητη ια τρική φροντίδα στα 132 ιατρεία post COVID, που λει τουργούν σε 82 νοσοκομεία και 50 κέντρα Υγείας και στις 7 υγειονομικές περιφέρειες της χώρας. Μάλιστα στο Nοσοκομείο «Ευαγγελισμός» λειτουργεί πρότυπο διεπιστημονικό κέντρο αναφοράς για ασθενείς με long COVID, με 16 ιατρούς και 12 επαγγελματίες υγείας, με τη συμμετοχή νευρολόγων, ψυχιάτρων, ΩΡΛ, δερμα τολόγων, νευροψυχολόγων, εργοφυσιολόγων και φυ σιοθεραπευτών.

■ Mε αφορμή την αυξανόμενη έμφυλη βία,

άστηκε

ψυχοκοινωνικής υπο στήριξης του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (10205), η οποία αποτελεί

Στη γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης ΕΕΣ μπορούν, επίσης, να απευθύνονται: α) Ενήλικοι και υπερήλικοι που ζητούν άμεση ψυχολογική υποστήριξη, συμβουλευτική και κοινωνική βοήθεια, β) άτομα που χρειάζονται έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση/πληρο φόρηση για θέματα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και διασύνδεση με φορείς και υπηρεσίες της κοινότητας, γ) γονείς που χρειάζονται συμβουλευτική και κατευ

■ Οι δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέ σεις, η μοναξιά, η θλίψη, τα προβλήματα στην επανένταξη στην κανονικότητα και στην αναζήτηση εργασίας είναι οι βα σικότερες αιτίες που συνάνθρωποί μας αναζητούν βοήθεια, σύμφωνα με το Φο ρέα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης «ΔΙ ΟΔΟΣ ΑμΚΕ», που εδρεύει στον Βόλο και λειτουργεί τη Γραμμή COVID Ψυχοκοινω νικής Υποστήριξης του Κέντρου

θύνσεις για τη διαχείριση παιδικών συμπεριφορών, δ) άτομα που βρίσκονται σε κρίση ή κίνδυνο. Η γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης ΕΕΣ (10205) λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή, 08.00 15.00, με χρέω ση αστικής κλήσης.

■ Για πρώτη φορά στην Ελλάδα ξεκινά μία ευρείας κλίμακας διακρατική μελέτη για τη διερεύνηση των απόψεων των ασφα λισμένων-ασθενών και των γιατρών από τις υπηρεσίες πρωτο βάθμιας φροντίδας υγείας (π.χ. Κέντρα Υγείας, Τοπικές Μονάδες Υγείας, Εξωτερικά Ιατρεία Νοσοκομείων του ΕΣΥ). Εφόσον λάβετε ένα μήνυμα/πρόσκληση (SMS ή e-mail) μέσω του συστήματος της άυλης συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ ή ένα έντυπο ερωτημα τολόγιο μέσω ταχυδρομείου (με προπληρωμένο ταχυδρομικό τέλος για την επιστροφή του), μην αφήσετε την ευκαιρία, να εκφράσετε τις απόψεις σας για το σύστημα υγείας, να πάει χαμένη.

| 11
Ημέρας ΚΗΠΟΣ. ■ Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ, το πλήθος των μοναδικών πασχόντων που έχουν ενταχθεί σε τουλά χιστον ένα θεραπευτικό πρωτόκολλο σακχαρώδους διαβήτη ανέρχεται στους 1.050.635. Ο αριθμός των πασχόντων ανά θεραπευτικό πρωτόκολλο σακχαρώ δους διαβήτη διαμορφώνεται ως εξής: 1. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 1 (ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΕΞΑΡ ΤΩΜΕΝΟΣ): 47.782 2. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2: 981.747 3. ΑΛΛΟΙ ΤΥΠΟΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ: 19.273 4. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ: 11.308 5. ΝΕΟΓΝΙΚΟΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ: 28 6. ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΠΕΝΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ: 638
εγκαινι
η τηλεφωνική γραμμή
συνέχεια της Υπηρεσίας Ψυχοκοινωνι κής Υποστήριξης του Τομέα Κοινωνικής Πρόνοιας. Η εν λόγω τηλεφωνική γραμμή έχει μεγάλη ανταπόκρι ση από τους πολίτες, αποδεικνύοντας για ακόμη μία φορά την τεράστια αποδοχή και αναγνώριση του Ελ ληνικού Ερυθρού Σταυρού, ως φορέα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ισότητας και της μη διάκρισης.
ΜΕΓΑΛΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ σελίδες
14 | ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑ Ι Α ΧΡ Ο ΝΙΑ έχουμε συνεχείς και ραγδαί ες τεχνολογικές εξελίξεις, οι οποίες έχουν συμβάλει στην ανακάλυψη νέων καινοτόμων διαγνωστικών και θεραπευτικών μεθόδων για την καθημερινή ιατρική φροντίδα, παρέχοντας τη δυνατότητα στους ασθενείς καλύτερης υγείας και ευεξίας. Ταυτόχρονα η καινοτο μία στην Υγεία έχει συμβάλει στον ανασχεδιασμό του τρόπου παροχής υπηρεσιών, ακόμη και σε πολίτες που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές, ενώ έχει μει ώσει τις ημέρες νοσηλείας των ασθενών και γενικότε ρα το κόστος της υγείας. Εξάλλου οι μονάδες υγείας μπορούν να έχουν σημαντικά οφέλη, αφού έχουν τη δυνατότητα να είναι πιο αποδοτικές, αποτελεσματικές και παραγωγικές, μειώνοντας σημαντικά το κόστος λει τουργίας τους. Η τεχνητή νοημοσύνη, λοιπόν, αποτελεί πλέον κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Το λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης έχει βοηθήσει στην αναβάθμιση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και στην εφεύρεση ρομπότ ή άλλων πρωτοποριακών συστημάτων που κάποτε ήταν μόνο μέρος της φαντα σίας μας. Πλέον, αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στα χέ ρια των ιατρών, προκειμένου να διαγνώσουν έγκαιρα τις νόσους ή να κάνουν δύσκολες επεμβάσεις αποτελε σματικά και με ασφάλεια, δίνοντας τη δυνατότητα σε περισσότερους ασθενείς να έχουν μεγαλύτερη διάρ κεια και ποιότητα ζωής, χωρίς να ταλαιπωρούνται και να ξοδεύουν συνεχώς για την υγεία τους ή να έχουν τραγική κατάληξη. Επί παραδείγματι, στον καρκίνο του μαστού ένα σύ Το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης περνά από την καινοτομία! Του Α ΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒ Ι ΤΗ

χρονοι υπέρηχοι, που είναι εφοδιασμένοι με σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, έχουν τη δυνατότητα να ανα γνωρίζουν και να εστιάζουν σε συγκεκριμένα νεύρα, «χρωματίζοντάς» τα σε πραγματικό χρόνο στην οθόνη. Με τον τρόπο αυτόν οι αναισθησιολόγοι γνωρίζουν με μεγαλύτερη ακρίβεια σε ποιο σημείο πρέπει να χορη γήσουν τα τοπικά αναισθητικά και ποια νεύρα πρέπει να αποκλείσουν από την τεχνική της περιοχικής αναι σθησίας, επιτυγχάνοντας ασφάλεια και ευκολία κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης. Ακόμη τα εξελιγμένα συστήματα τηλεϊατρικής επι τρέπουν κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμ βασης τη συνεργασία μεταξύ ιατρών σε πραγματικό χρόνο και με απόλυτη ορατότητα όλων των χειρισμών και των δεδομένων, ενώ ο ένας από τους δύο συμμε τέχοντες βρίσκεται σε άλλο σημείο του πλανήτη. Στο μεταξύ αναπτύσσονται συνεχώς εφαρμογές και πλατφόρμες -όπως αυτές που θα διαβάσετε στις επό μενες σελίδες του περιοδικού μας-, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα σε ανθρώπους κάθε ηλικίας που αντι μετωπίζουν προβλήματα όρασης, ακοής ή κινητικότη τας να ξεπερνούν τα εμπόδια που ορθώνονται στην καθημερινότητά τους και να έχουν ισότιμη πρόσβαση σε όλους τους τομείς της ζωής. Πολλές από αυτές τις εφαρμογές μπορούμε να τις εγκαταστήσουμε ακόμη και στο κινητό μας τηλέφωνο, ώστε να έχουμε άμεση σύνδεση με τον θεράποντα ιατρό μας. Στον τομέα του φαρμάκου τα τελευταία χρόνια συντελείται επίσης μια κοσμογονία, με πιο τρανταχτό παράδειγμα την ταχύτερη ανακάλυψη και κυκλοφορία των εμβολίων με την τεχνολογία του mRNA κατά του κορονοϊού. Καινοτόμα φαρμακευτικά σκευάσματα και θεραπείες έχουν βοηθήσει τους ασθενείς είτε σε πλή ρη ίαση είτε σε παράταση και σε καλύτερη ποιότητα της ζωής τους. Εξάλλου χιλιάδες μόρια εξελίσσονται αυτή τη στιγμή από τις φαρμακευτικές εταιρείες, ώστε να βρεθούν φάρμακα σε όλες τις κατηγορίες των ασθενειών. Παρ’ όλες αυτές τις εξελίξεις οι ασθενείς στη χώρα μας δεν έχουν τόσο γρήγορη πρόσβαση στον τομέα της καινοτομίας που αφορά στην υγεία τους όσο οι ασθενείς σε άλλες χώρες. Όσο η νοοτροπία που δι ακατέχει εκείνους που παίρνουν τις αποφάσεις είναι

αποτελεσμα τικότητα που

υπάρχει το επόμενο διάστημα τόσο θα καθυστερεί

που… ξεπερνούν

πρόσβασή μας σε

| 15 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ στημα στερεοτακτικής βιοψίας με τεχνητή νοημοσύνη, μεταξύ άλλων, έχει βελτιώσει το ποσοστό και το χρόνο ανίχνευσης της νόσου, αναγνωρίζει και τις πιο μικρές αλλοιώσεις με το βαθμό επικινδυνότητάς τους, ενώ περιορίζει τη λανθασμένη διάγνωση και τις περιττές επανεξετάσεις των ασθενών. Στον καρκίνο του πνεύμονα η αξονική τομογραφία χαμηλής ακτινοβολίας με σύστημα τεχνητής νοημο σύνης είναι μια εξέταση ταχύτατη, ανώδυνη, χωρίς να απαιτεί ένεση ή χορήγηση σκιαγραφικού, δίνοντας αποτελέσματα υψηλής ακρίβειας και ποιότητας εικό νας. Στον τομέα της Καρδιολογίας η τεχνητή νοημο σύνη, μεταξύ άλλων, χρησιμοποιείται στη διάγνωση ηχωκαρδιογραφημάτων, στην ανίχνευση του καρδια κού ρυθμού σε ηλεκτροκαρδιογραφήματα και στην ανίχνευση δυσλειτουργίας της αριστεράς κοιλίας από ηλεκτροκαρδιογραφήματα. Στον τομέα της περιοχικής αναισθησίας οι σύγ
να κοιτάζουν μόνο το κόστος και όχι την
θα
η
καινοτομίες
τα εμπόδια προσβασιμότητας! Η πανεπι στημιακή και ιατρική κοινότητα, μαζί με την Πολιτεία, τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, τους δημόσιους και ιδιωτικούς ασφαλιστικούς φορείς θα πρέπει να συνερ γαστούν και να δράσουν άμεσα. Οι καιροί ου μενετοί!
16 | που καινοτομούν στην Έξι ελληνικές startups προτείνουν καινοτόμα ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες διαμορφώνοντας το μέλλον της Υγείας και εξατομικεύοντας την παροχή των ιατρικών υπηρεσιών.

στον κλάδο των Life Sciences. Οι λύσεις που προτείνει συνδυάζουν παραγωγικό και συσκευαστικό εξοπλι σμό, ρομποτικά συστήματα με μηχανική όραση και λύσεις industrial software, που επιτρέπουν τη μείωση του κόστους παραγωγής με την παράλληλη βελτίωση

ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ | 17 Αλέξανδρος Βίδρας, Co-Founder/CEO. Φίλιππος Βίδρας, Co-Founder/COO. Η VIMACHEM ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ από μια ομάδα υψηλής εξειδίκευσης συμβούλων, μηχανικών και ειδικών επι κύρωσης ηλεκτρονικών συστημάτων (CSV) που προ σφέρει εξειδικευμένες υπηρεσίες αφιερωμένες
της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος. Η πλατ φόρμα Optimz Pharma 4.0 MES της Vimachem φέρνει μια μοναδική προσέγγιση στην κατασκευή συστημά των εκτέλεσης, ενσωματώνοντας τις αρχές AI, IIoT και Pharma 4.0, επιτρέποντας στις φαρμακευτικές και βιο τεχνολογικές εταιρείες να κλιμακώνονται ταχύτερα με μεγαλύτερη ευελιξία. Έξυπνη, προσαρμόσιμη και δι αισθητική, η πλατφόρμα Vimachem Optimz MES επι τρέπει τη συνέχεια και τη ροή πληροφοριών σε όλη την επιχείρηση, παρέχοντας τα σωστά δεδομένα, στη σωστή στιγμή και στη σωστή ομάδα. Χαριέττα Ελευθεροχωρινού, VP Innovation. Η IQVIA ΕΙΝΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΗΓΕΤΗΣ στη χρήση δε δομένων, τεχνολογίας, προηγμένων μεθόδων ανά λυσης και εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού με σκοπό να βοηθήσει τους πελάτες της να εξελίξουν την υγειονομική περίθαλψη και την ανθρώπινη υγεία. Μαζί με τις εταιρείες που εξυπηρετεί, παρέχει ένα πιο σύγχρονο, πιο αποτελεσματικό και πιο αποδοτικό σύ στημα υγειονομικής περίθαλψης και δημιουργεί πρω τοποριακές λύσεις που μεταμορφώνουν τα αποτελέ σματα των επιχειρήσεων και των ασθενών. Η Χαριέττα Ελευθεροχωρινού δημιούργησε μια startup μέσα στον κολοσσό αυτόν της υγειονομικής τεχνολογίας, δημιουργώντας το IQVIA venture, με σκο πό να συνδυάσει τις επιστήμες υγείας με την τεχνητή νοημοσύνη και τις νέες τεχνολογίες. Σήμερα είναι VP Innovation της IQVIA, παγκόσμιου ηγέτη προηγμένων αναλυτικών δεδομένων, τεχνολογικών λύσεων και κλι νικών ερευνών.

δεδομένων έχει γίνει σχετικά απλή. Η πρόκληση τώρα είναι πώς οι οργανισμοί μπορούν να έχουν πρόσβαση και να χρησιμοποιούν δεδομένα που

αποθηκευμένα σε χιλιάδες αποσυνδεδεμένες τοπο

πράγμα το οποίο σήμερα

18 | Η FEEL THERAPEUTICS ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΙ ψηφιακούς βιο δείκτες και θεραπευτικά μέσα για να αλλάξει τον τρό πο με τον οποίο διαγιγνώσκουμε, διαχειριζόμαστε και φροντίζουμε την ψυχική υγεία. Ειδικότερα, η Health Tech επικεντρώνεται στην εισαγωγή αντικειμενικών μετρήσεων στην ψυχική υγεία, η οποία μέχρι τώρα αναλύεται μόνο από υποκειμενικές εκτιμήσεις, απευ θυνόμενη σε άτομα που αντιμετωπίζουν γενικευμένη αγχώδη διαταραχή ή ζουν με κατάθλιψη. Η λύση της Feel Therapeutics μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αυτόνομο εργαλείο ή να συνδυαστεί με τον ιδιόκτητο αισθητήρα συναισθημάτων της, ένα βραχιολάκι που ενσωματώνει συναισθηματική υπολογιστική για τη συνεχή παρακολούθηση της ψυχικής κατάστασης του χρήστη. Γιώργος Ελευθερίου, Χάρης Τσίρμπας, Co-founders/CEO, CTO. Μαρία Χάτζου-Dunford, Founder & CEO. H LIFEBIT ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΕΙ τους θεραπευτικούς ηγέτες και τους πρωτοπόρους στην Ιατρική Ακριβείας σχετικά με τον τρόπο πρόσβασης και ανάλυσης βιοϊατρικών δεδο μένων που έχουν αποσταλεί. Η παραγωγή μεγάλων πο σοτήτων βιοϊατρικών
είναι
θεσίες,
είναι οδυνηρά δύσκολο ή αδύνατο. Έτσι, λοιπόν, η Lifebit δημιούργησε μια πα τενταρισμένη τεχνολογία που επιτρέπει στους ερευνητές να εκτελούν αναλύσεις σε πολλαπλά, κατανεμημένα σύ νολα δεδομένων επιτόπου και να αποφεύγουν την επικίν δυνη μετακίνηση δεδομένων υψηλής ευαισθησίας. Ειδικότερα το Lifebit CloudOS φέρνει την ανάλυση και τον υπολογισμό του ερευνητή στο σημείο όπου βρίσκονται τα δεδομένα, ενώ επιτρέπει να συνδέονται άλλες πηγές δεδομένων εικονικά. Αυτό μεταφράζεται σε ταχύτερες πληροφορίες από τα δεδομένα, επιταχύνοντας τα οφέλη των ασθενών. Παρέχει μια ολοκληρωμένη λύση για κλι νικογονιδιωματικά προγράμματα μεγάλης κλίμακας, από τον καθαρισμό κλινικογονιδιωματικών δεδομένων και τη δημιουργία της υποδομής έως την παροχή δυνατότητας έρευνας και κλινικών πληροφοριών.
| 19 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
20 |

Όπως επισημαίνουν οι ιδρυτές: «Ξεκινήσαμε με την επιθυμία να αναπτύξουμε εργα λεία για τη διευκόλυνση της υψηλής ποιότητας, προ ηγμένης επιστημονικής έρευνας σε όλο τον κόσμο. Ξεκινήσαμε να εργαζόμαστε σε ένα πρωτότυπο σύ στημα για την ανίχνευση miRNA και στη διαδικασία ανάπτυξης της τεχνολογίας συνειδητοποιήσαμε ότι θα μπορούσε να

πολύ ευρύτερη εφαρμογή. Έτσι

να επεκτείνουμε τις δυνατότητες του συστήματος για να προωθήσουμε

Χριστοδούλου, Co-founder, Chief Scientific Officer.
| 21 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ H ΦΑΙΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ίδρυσε τη Miroculus με τον Alejandro Tocigl και στη συνέχεια δημιούργησαν μια τεχνολογία-θαύμα μέσω της συσκευής Miro Canvas, ένα μικρό σε μέγεθος μηχάνημα που επιτρέπει την εύκολη και αξιόπιστη εκτέλεση πρωτοκόλλων μο ριακής βιολογίας.
έχει
αποφασίσαμε
το όραμά μας να κάνουμε σύνθετα πρωτόκολλα εύκολα και προσβά σιμα στους επιστήμονες παντού. Κατασκευάζουμε την τεχνολογία Miro για να ανταποκριθούμε στην πλήρη πρόκληση της έρευνας και ανάπτυξης της βιοτεχνολογίας - από την προε τοιμασία δειγμάτων NGS έως τη χημεία μικρών μο ρίων και τη συνθετική βιολογία. Ο καμβάς Miro που χρησιμοποιεί την τεχνολογία Miro είναι μόνο το πρώτο βήμα για να δώσει τη δυ νατότητα σε επιστήμονες και ερευνητές και κλινικούς γιατρούς παντού να εκτελούν με επιτυχία πολύπλοκα πρωτόκολλα με αυτοματοποιημένο τρόπο. Με την κλιμάκωση της τεχνολογίας θα μπορούν να γίνουν πιο πολύπλοκες διαδικασίες με λιγότερα αντιδρα στήρια, πιο συνεπή αποτελέσματα και λιγότερο πρα κτικό χρόνο, απελευθερώνοντας τους ερευνητές να εργαστούν στην κορυφή του πεδίου εφαρμογής τους και να επιταχύνουν την ερευνητική τους πρόοδο». Η ALVION PHARMACEUTICALS ξεκίνησε την πορεία της το 2013 ως μια MedTech startup και τέσσερα χρόνια μετά επελέγη από Endeavor και ΟΠΑΠ ως μία από τις 20 ταχύτερα ανερ χόμενες ελληνικές εταιρείες. Είναι μια ιδιωτική και ανεξάρτητη εταιρεία που επικεντρώνεται στο να είναι μεταξύ των πρώτων παικτών πριν από τη λήξη του διπλώματος ευρεσιτεχνίας στην Ε.Ε., προσφέροντας οικονομικά προσιτά φάρμακα με αποτελεσματική αλυσίδα εφοδια σμού. Αναπτύσσει και παρασκευάζει γενόσημα φάρμακα χωρίς παραβίαση στην Ευρώπη, συ νεργαζόμενη με υπερσύγχρονα κέντρα Έρευ νας και Ανάπτυξης στην Ε.Ε., έχοντας καταφέ ρει να διεθνοποιήσει την ελληνική έρευνα σχε δόν σε όλες τις ηπείρους. Γιάννης Μπούρος, Founder & CEO. Φαίη

Του

Αντωνάρα (Biology Solutions Senior Associate, Pfizer), Χρήστος Παπαλίτσας (Scientific Computing & HPC Manager, Pfizer), Νίκος Κονοφάος (Professor at the Computer Science Department, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Ελευθέριος Αγγέλης (Professor and Head of the Computer Science Department, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Nico Gariboldi (Site Lead of the Center for Digital Innovation, Senior Director, Pfizer), Ειρήνη Κατερτζή (Administrative Assistant, Pfizer), Θάνος Σταυρόπουλος (Technology & Innovation Senior Manager, Pfizer), Βασιλική Κουρά (Business Consulting Senior Manager, EY), Κωνσταντίνος Προύσαλης (Postdoctoral Researcher at the Computer Science Department, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης).

γιστές

22 | ΤΟ Κ Ε ΝΤΡΟ ΨΗΦΙΑΚ Η Σ ΚΑΙΝΟΤΟΜ Ι ΑΣ (CDI) της Pfizer στη Θεσσαλονίκη αναπτύσσει ψηφιακές λύσεις ακολουθώντας τον εταιρικό σκοπό «καινοτομούμε για να αλλάξουμε τις ζωές των ασθενών». Ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Μάιο του 2020 με στόχο να κερδί σει τον ψηφιακό αγώνα του φαρμακευτικού κλάδου, παρέχοντας ψηφιακές λύσεις υγειονομικής περίθαλ ψης για τη βελτίωση της ζωής των ασθενών παγκο σμίως. Το Κέντρο σήμερα απασχολεί περισσότερους από 360 εργαζομένους και αποτελεί τμήμα του πα γκόσμιου δικτύου της Pfizer. Βασικό συστατικό της εταιρικής του κουλτούρας αποτελεί η αποδοχή της διαφορετικότητας και η ισότιμη αντιμετώπιση όλων. Επενδύοντας σταθερά στις στρατηγικές συνεργασί ες με το ελληνικό οικοσύστημα έρευνας και καινοτομί ας στο πεδίο της ψηφιακής τεχνολογίας για την Υγεία, το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας (CDI) της Pfizer στη Θεσσαλονίκη ανακοίνωσε πρόσφατα δύο συμφωνίες συνεργασίας με σημαντικά ελληνικά ακαδημαϊκά ιδρύ ματα: το Τμήμα Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πα νεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και το Τμήμα Μηχα νικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών. Πρόκειται για τις πρώτες συμφωνίες συνεργασίας του CDI με εταίρους από την ακαδημαϊκή κοινότητα, οι οποίες διευρύνουν το δίκτυο συνεργασιών του Κέ ντρου με το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας, κάτι που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητά του από την έναρξη της λειτουργίας του στη Θεσσαλονίκη. Η ΣΥΝΕΡΓΑΣ Ι Α ΜΕ ΤΟ ΑΠΘ Ειδικότερα, η συνεργασία με το Τμήμα Πληροφορικής του ΑΠΘ εστιάζει στο πεδίο της Κβαντικής Υπολογιστι κής (Quantum Computing), ένα αναδυόμενο μοντέλο υπολογιστικής του μέλλοντος, που επιτρέπει εκθετικά μεγαλύτερες ταχύτητες από τους συμβατικούς υπολο
στην επίλυση προβλημάτων βελτιστοποίησης σε τομείς, όπως η Χημεία, η Βιολογία, η Ιατρική Ακρί Κ Ε ΝΤΡΟ ΨΗΦΙΑΚ Η Σ ΚΑΙΝΟΤΟΜ Ι ΑΣ (CDI) Αλλάζει τις ζωές των ασθενών Από αριστερά προς τα δεξιά: Μαρία
Α ΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒ Ι ΤΗ

βειας, αλλά και στην ανακάλυψη φαρμάκων.

Σε αυτή την κατεύθυνση, το έργο θα αναπτύξει έναν «κβαντικό» αλγόριθμο, ο οποίος υπόσχεται βέλτιστη

απόδοση σε τομείς όπως η διάγνωση και η ανάπτυξη

φαρμάκων, με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα πολύ

μεγαλύτερη από αυτή που επιτρέπεται σήμερα από τις υπάρχουσες λύσεις και υποδομές. Ο Νίκος Κονοφάος, καθηγητής του τμήματος Πλη ροφορικής ΑΠΘ, διευθυντής του εργαστηρίου Στατι στικής, Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Ηλεκτρονι κής Φυσικής (ΣΕΜΗΦ) και επιστημονικά υπεύθυνος του

«Η

αυτή έρευνα

Από αριστερά προς τα δεξιά: Κωνσταντίνος Τσιμπίλης (Mobile & Web Developer, IoT Lab, Πανεπιστήμιο Πατρών), Δημήτρης A. Μαρκαντωνάτος (PhD Candidate, IoT Lab, Πανεπιστήμιο Πατρών), Θάνος Σταυρόπουλος (Technology & Innovation Senior Manager, Pfizer), Σωτήρης Νικολετσέας (Professor and Director of the IoT Lab, Πανεπιστήμιο Πατρών), Παντελής Τζαμαλής (Postdoctoral Researcher, IoT Lab, Πανεπιστήμιο Πατρών), Κωνσταντίνος Τσάκωνας (PhD Candidate, IoT Lab, Πανεπιστήμιο Πατρών), Χριστόφορος Ραπτόπουλος (Postdoctoral Researcher, IoT Lab, Πανεπιστήμιο Πατρών).

Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών, στόχος της είναι η ανάπτυ ξη νέων μεθόδων που βασίζονται στο Διαδίκτυο των Πραγμάτων (ΙοΤ) και την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) για τη διάγνωση ασθενειών με βάση τη φωνή. Η σχεδια ζόμενη λύση θα αξιοποιήσει τα smartphones, ως ευ ρέως διαδεδομένες και εύκολα προσβάσιμες διασυν δεδεμένες συσκευές με αναβαθμισμένες δυνατότητες, όπως τα μικρόφωνα, στην εποχή του Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT). Χρησιμοποιώντας δείγματα φωνής και Τεχνητή Νοημοσύνη, η λύση θα παρέχει νέους, ψη φιακούς βιοδείκτες για διάγνωση και παρακολούθηση ασθενειών με χαμηλό κόστος και δυνατότητα απο μακρυσμένης πρόσβασης. Μια τέτοια εφαρμογή θα διευκολύνει την απομακρυσμένη διάγνωση και παρα κολούθηση από επαγγελματίες υγείας, καθώς και την αυτοδιαχείριση των ασθενών. Ο Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής του τμήμα τος Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πλη ροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών, δήλωσε ότι «η ερευνητική συνεργασία με την κορυφαία εταιρεία Pfizer είναι μια μεγάλη πρόκληση για το Εργαστήριο IoT-Lab που έχω τη χαρά να διευθύνω. Στο ΙοΤ-Lab ερ γαζόμαστε για το όραμα της Τεχνητής Νοημοσύνης των Πραγμάτων (ΑΙοΤ), και ειδικότερα την αποδοτική συλλογή ιατρικών δεδομένων μέσω «έξυπνων» φορε τών συσκευών (όπως smartphones), προς στατιστική ανάλυση για αξιόπιστες, άμεσες διαγνώσεις και συ νεχή παρακολούθηση ασθενειών, με τρόπο συμπλη ρωματικό στην ανθρώπινη ευφυΐα και φροντίδα. Πε ποίθησή μας είναι ότι η επιστημονική έρευνα οφείλει να αλληλεπιδρά με την καινοτόμο πράξη και να είναι ωφέλιμη για την κοινωνία και τους ανθρώπους». «Έχουμε μια συνεπή στρατηγική συνεργασίας με το ελληνικό οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας, με στόχο τη δημιουργία ευκαιριών και την ανταλλα γή ιδεών και βέλτιστων πρακτικών. Έχουμε πει, άλλω στε, πολλές φορές ότι ένα από τα μότο μας είναι “Η συν-δημιουργία είναι νίκη για όλους”», δήλωσε ο Nico Gariboldi, επικεφαλής του CDI. O Θάνος Σταυρόπουλος, υπεύθυνος Technology and Innovation Senior Manager στο

«Είμαστε

δύο εξαιρετικά καινοτόμες και μεγάλου ενδιαφέροντος ερευνητικές περιοχές, με δύο σημαντικά ελληνικά πα νεπιστημιακά ιδρύματα, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο Πατρών, διευρύ νουμε το δίκτυο των συνεργασιών μας συμπεριλαμ βάνοντας σε αυτές και την ακαδημαϊκή κοινότητα». ■

| 23
προγράμματος, δήλωσε:
επιστημονική
θα υλοποιηθεί στο ΣΕΜΗΦ, με τη συμμετοχή των μελών του εργαστηρίου. Το επιστημονικό αντικείμενο αφορά τη μελέτη κβαντικών αλγορίθμων, οι οποίοι εκτελούνται στους κβαντικούς υπολογιστές και παρουσιάζουν εξαι ρετικά βελτιωμένη απόδοση σε σχέση με αντίστοιχους αλγορίθμους οι οποίοι όταν εκτελούνται στους κλασσι κούς υπολογιστές απαιτούν σημαντικούς πόρους για την επιτυχή εκτέλεσή τους. Η συνεργασία αυτή προάγει την έρευνα στους κβαντικούς υπολογιστές, οι οποίοι αποτε λούν την τεχνολογία του μέλλοντος, και συνδέει άμεσα την παραγόμενη γνώση με σημαντικές εφαρμογές στις Φυσικές Επιστήμες και στις Επιστήμες Υγείας». Το CDI εργάζεται συστηματικά σε δράσεις που σχε τίζονται με το Quantum Computing, με στόχο η Pfizer να είναι μία Quantum-Ready εταιρεία, ώστε να υπηρε τήσει περαιτέρω την αποστολή της Pfizer να προωθεί καινοτομίες που αλλάζουν τις ζωές των ασθενών. Η ΣΥΝΕΡΓΑΣ Ι Α ΜΕ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΟ ΠΑΤΡ Ω Ν Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία με το Τμήμα
CDI, συμπλήρωσε:
ιδιαίτερα χαρούμενοι που με τις δύο νέες συ νεργασίες που ανακοινώνουμε επίσημα σήμερα σε
ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
24 | ROSE Το robot που φροντίζει ασθενείς!

νοτόμο ρομπότ, που προσφέρεται μέσω ενός μοντέ λου Platform-as-a-Service (PaaS), το οποίο παρέχει υποστηρικτικές υπηρεσίες σε άτομα με δυσκολίες στις Δραστηριότητες της Καθημερινής Ζωής (Activities of DailyLife). Οι βασικές εργασίες εκτελούνται αυτόνο μα, ενώ καινοτόμες τεχνικές ελέγχου από απόσταση εγγυώνται την ασφαλή και επιτυχή εκτέλεση πιο πε ρίπλοκων εργασιών. Το ROSE αποσκοπεί να μειώσει το φόρτο εργασίας του νοσοκομειακού προσωπικού, να απελευθερώσει χρόνο ώστε να αφοσιωθούν σε καθαρά καθήκοντα φροντίδας των ασθενών και να αναλάβει τις παράλληλες κουραστικές και επαναλαμ βανόμενες εργασίες που συνήθως το προσωπικό έχει να κάνει. Το ρομπότ λειτουργεί ως επί το πλείστoν αυ τόνομα: πραγματοποιεί περιπολίες κατά τη διάρκεια της νύχτας, ανιχνεύει επικίνδυνες καταστάσεις και ασυ νήθιστη δραστηριότητα, εξασφαλίζει ότι οι ασθενείς βρίσκονται ασφαλείς στο κρεβάτι τους και ειδοποιεί τους νοσοκόμους σε περίπτωση ανάγκης. Παράλληλα το ρομπότ

| 25 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ Ε ΝΑ ΚΑΙΝΟΤΟ ΜΟ ΠΡ Ο ΓΡΑΜΜΑ που στοχεύει στην υπο στήριξη του υγειονομικού προσωπικού και στην παρο χή φροντίδας σε άτομα με κινητικές δυσλειτουργίες υλοποιείται σε νοσοκομεία της Ολλανδίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Το πρόγραμμα με την επωνυμία ROSE-C19R (ROSE - Covid19 Response and DeploymentCall) υλοποι είται με χρηματοδότηση της Ε.Ε., από την εταιρεία HeemskerkInnovative Technology (HIT) από την Ολ λανδία και συμμετέχοντες ερευνητές τους Δημήτρη Καραγεώργο, Jasper Schol και Luuk Doornebosch, με τη χρήση του robot ROSE. Πρόκειται για ένα και
μπορεί να χρησιμοποιηθεί για προσωπική επικοινωνία ασθενούς-θεραπευτή, για ψυχαγωγικές και θεραπευτικές δραστηριότητες. Τέλος, είναι ικανό να παρέχει φυσική υποστήριξη σε ανθρώ πους με κινητικές δυσκολίες μέσω του επιδέξιου, πλε ονάζοντος ρομποτικού του βραχίονα. Εάν όμως κάτι συμβεί ή του ζητηθεί να πραγμα τοποιήσει μια καινούργια εργασία που δεν έχει προ γραμματιστεί για να την κάνει, ένας χειριστής μπορεί να πάρει τον έλεγχο του ρομπότ μέσω ενός απομακρυ σμένου κέντρου εντολών (Cockpit) από οπουδήποτε στον κόσμο και χρησιμοποιώντας έλεγχο με απτική ανάδραση (haptic feedback). Αυτό πρακτικά σημαί νει ότι ο χειριστής μπορεί να νιώσει στο χειριστήριό του τις δυνάμεις που ασκούνται στον βραχίονα του
26 | ρομπότ, κάνοντας έτσι τον έλεγχο πιο ενστικτώδη και αποτελεσματικό. Με αυτόν τον τρόπο, που η HIT ονο μάζει ημιαυτόνομο έλεγχο, το ρομπότ μπορεί αφενός μέσω της εμπλοκής του χειριστή να φέρει εις πέρας νέα δύσκολα και περίπλοκα καθήκοντα με ακρίβεια και ασφάλεια και αφετέρου να μάθει πώς να τα εκτελεί μόνο του στο μέλλον, μέσω καινοτόμων τεχνικών μη χανικής μάθησης. Η επικοινωνία χειριστή-ρομπότ, καθώς και όλος ο έλεγχος πραγματοποιείται μέσω του Ιντερνετ. Η τε χνολογία απομακρυσμένου ελέγχου που εισάγεται στο σύστημα ROSE βασίζεται σε 14 χρόνια συνεχούς εργασίας της HIT, στη συντήρηση πυρηνικών εγκατα στάσεων μέσω ρομποτικού τηλεχειρισμού (Remote Handling) σε διεθνή μεγάλα επιστημονικά έργα, όπως το ITER (https://www.iter.org/) και το ESS (https:// europeanspallationsource.se/). Το ROSE μεταφέρει τη γνώση και την εμπειρία του απτικού ελέγχου από τον τομέα συντήρησης στον τομέα της υγειονομικής περί θαλψης, βελτιώνοντας την ποιότητα και την αποτελε σματικότητα των εργασιών όπως εκτελούνται από το ρομπότ. Αυτή η τεχνολογία υλοποιείται σε ένα νέο, επιδέ ξιο και οικονομικά αποδοτικό σύστημα, που βασίζεται στην πλατφόρμα TIAGo της PAL Robotics. Στο πλαί σιο αυτού του εγχειρήματος, το ROSE δοκιμάζεται σε ευρείας κλίμακας κλινικές δοκιμές σε μεγάλα ευρω παϊκά ιδρύματα φροντίδας με στόχο να κερδίσει την
| 27 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ απαραίτητη έλξη για να βγει στην αγορά. Οι δοκιμές πραγματοποιούνται αυτόν το μήνα στο νοσοκομείο El Carme Sociosanitary Centre στη Βαρκελώνη της Ισπα νίας, ενώ σειρά έχουν το St Marien στην Κολωνία της Γερμανίας, το Zorggroep στο Βένλο της Ολλανδίας και το Hοpital Broca στο Παρίσι της Γαλλίας. Το ρομπότ ROSE είναι ένα από τα ελάχιστα ρομπο τικά συστήματα πολλαπλού σκοπού που έχουν φτάσει στο επίπεδο να χρησιμοποιούνται σε κλινικές δοκιμές στο νοσοκομειακό περιβάλλον και αποτελεί πρόκληση η υιοθέτησή του από νοσοκομεία σε εμπορικό επίπε δο. ■

θρώπινου γονιδιώματος. Το σημαντικό αυτό επίτευγμα συχνά περιγράφεται ως «αποκωδικοποίηση του γονιδι ώματος», αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά η ψηφιοποίησή του, δηλαδή η ανάγνωση της αλληλου χίας του DNA και η μετατροπή της σε ψηφιακή μορφή, κατάλληλη για ανάλυση και επεξεργασία με μεθόδους πληροφορικής.

Το σημαντικό αυτό πρώτο βήμα σηματοδότησε την έναρξη των προσπαθειών αποκωδικοποίησης, δηλα δή κατανόησης της λειτουργίας του κώδικα του DNΑ και των μηχανισμών μετάφρασης της βιολογικής πλη ροφορίας σε φυσιολογικές κυτταρικές λειτουργίες. Ταυτόχρονα, αποτέλεσε ορόσημο στην ανάπτυξη της Ιατρικής Ακριβείας, δηλαδή την κατανόηση μοριακών παθολογικών μηχανισμών και τη σύνδεση της γενετι κής πληροφορίας με ένα μεγάλο εύρος ασθενειών, με σκοπό την ορθολογικά σχεδιασμένη, στοχευμένη θεραπεία. Η Ιατρική Ακριβείας βοηθά τους κλινικούς ιατρούς ως εργαλείο διάγνωσης και λήψης αποφάσεων, που αξιοποιεί τα μεγάλα βιολογικά δεδομένα. Βοηθά επί σης τους ιατρούς να κατανοήσουν καλύτερα τους

28 | Η ΙΑΤΡΙΚ Η ΑΚΡΙΒΕ Ι ΑΣ είναι η σύγχρονη, αναδυόμε νη θεραπευτική προσέγγιση με βάση την αξιοποίηση της γενετικής πληροφορίας. Η απόκριση κάθε ατόμου σε ένα δεδομένο φάρμακο δύναται να επηρεάζεται ή ακόμα και να εξαρτάται από το ιδιαίτερο γενετικό του υπόβαθρο. Στις περιπτώσεις αυτές, η αντιστοίχιση των φαρμάκων με το γονιδίωμα, δηλαδή το σύνολο της γενετικής πληροφορίας ενός ατόμου, είναι μια απα ραίτητη προσέγγιση για ορθολογική φαρμακευτική χο ρήγηση, προκειμένου να αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχημένης θεραπείας. Καθοριστικό παράγοντα για την ανάδυση της Ια τρικής Ακριβείας αποτέλεσε η ραγδαία ανάπτυξη των τεχνολογιών μοριακής βιολογίας που οδήγησαν στην αρχή του 21ου αιώνα στην πρώτη ανάγνωση του αν
υπο κείμενους μηχανισμούς με τους οποίους εκδηλώνονται οι ασθένειες αυτές και να βελτιώσουν την προσέγγισή τους για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία. Για το σκοπό αυτόν, συνδυάζονται μεθοδολογίες πλη ροφορικής, μηχανικής μάθησης και στατιστικής, για την επεξεργασία ενός τεράστιου όγκου δεδομένων και την ανάλυση της πολύπλοκης βιολογικής πληροφορί ας που αυτά αντιπροσωπεύουν. Ο απώτερος στόχος είναι η εξαγωγή κρίσιμων γονιδιακών βιοδεικτών με προβλεπτική ικανότητα για τη θεραπευτική στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί, ώστε να επωφεληθεί από e- NIOS Τεχνολογία για την ανάλυση μεγάλων βιολογικών δεδομένων με εφαρμογή στην Ιατρική Ακριβείας και την έρευνα και ανάπτυξη φαρμάκων! Γράφει ο ΕΛΕΥΘ Ε ΡΙΟΣ ΠΙΛ Α ΛΗΣ, PhD, συνιδρυτής και Chief Technology Officer της e-NIOS.

ένα δεδομένο φάρμακο μια ομάδα ασθενών ή ακόμα

και ένα μεμονωμένο άτομο. Οι γονιδιακοί βιοδείκτες

μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν στην επιτάχυνση

των κλινικών δοκιμών, μέσω της ταυτοποίησης υπο-ο

μάδων ασθενών που έχουν μεγάλες πιθανότητες να

ανταποκριθούν στην υπό μελέτη θεραπεία. Η σημαντικότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα το πεδίο της Ιατρικής Ακριβείας είναι η ρα

γδαία πρωτογενής παραγωγή μεγάλων βιολογικών δεδομένων, η οποία απαιτεί εξίσου αποτελεσματικές μεθόδους πληροφορικής ανάλυσης για την επιτυχη μένη μετάφρασή τους σε θεραπείες. Αν και έχει ση

μειωθεί σημαντική πρόοδος και στον τομέα αυτόν, η πολυπλοκότητα των δεδομένων, σε συνδυασμό με την ενδογενή βιολογική πολυπλοκότητα, οδηγεί στη συνε χή συσσώρευση μη αποτελεσματικά αξιοποιημένων

γονιδιακών δεδομένων. Χαρακτηριστικά, ενώ η πρώτη ανάγνωση (αλληλούχηση) του ανθρώπινου DNA κόστι σε σχεδόν 100 εκατομμύρια δολάρια το 2001, σήμερα προσφέρεται στην αγορά η αλληλούχηση του ατομικού γονιδιώματος με κόστος κάτω των 1.000 δολαρίων. Επιπρόσθετα, στις περισσότερες κλινικές εφαρμογές σήμερα, χρησιμοποιείται κυρίως το ~1,5% του γονιδι ώματος, το οποίο αλληλουχείται με κόστος κάτω των 300 δολαρίων. Εντούτοις, η μεγάλη αυτή διαθεσιμότητα δεδο μένων δεν έχει οδηγήσει ακόμη στα αναμενόμενα αποτελέσματα στο επίπεδο της θεραπείας ασθενει ών. Η μετατροπή τους σε αξιοποιήσιμη πληροφορία αποδείχθηκε ιδιαίτερα δύσκολη και μάλιστα ανέδειξε την τεράστια ενδογενή πολυπλοκότητα των βιολογι κών μηχανισμών, που απομάκρυνε πολλές ελπίδες για γρήγορη και εύκολη ανακάλυψη βιοδεικτών με αιτιώ δη ή απόλυτη σχέση με ασθένειες. Διαφάνηκε, επίσης, ότι σε πολλές περιπτώσεις οι γονιδιακοί παράγοντες δεν επιδρούν μεμονωμένα και στην πραγματικότητα πολλές ασθένειες αναδύονται μέσα από πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ γονιδίων, αλλά και μεταξύ γο νιδίων και

αυτές δεν

προβλέψιμο τρόπο

ας-τεχνοβλαστού βιοπληροφορικής e-NIOS (https:// e-nios.com) να αναπτύξουν, αρχικά στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής τους έρευνας, μια καινοτόμο τεχνολογία ανάλυσης της βιολογικής πληροφορίας, με σκοπό την αποτελεσματική και αυτοματοποιημένη μετάφραση μεγάλων γονιδιωματικών δεδομένων σε κρίσιμους δυναμικούς βιοδείκτες. Το προϊόν της εταιρείας ενσω ματώνει διεπιστημονική τεχνογνωσία από διαφορετικά πεδία, όπως της μοριακής βιολογίας, της μηχανικής μάθησης, της στατιστικής και της επιστήμης δεδομέ νων. Η υπολογιστική πλατφόρμα της e-NIOS δέχεται δεδομένα αλληλούχησης διαφορετικών τύπων και τα αναλύει με ένα συνδυασμό προηγμένων τεχνικών μηχανικής μάθησης, που όμως λαμβάνουν υπόψη την ήδη εμπεριστατωμένη βιολογική γνώση. Το αποτέλε σμα είναι ένα πλαίσιο υπολογιστικής νοημοσύνης που «σκέφτεται» όμως βιολογικά και με αυτόν τον τρόπο περιορίζει τα αποτελέσματα στα λίγα που έχουν βιολο γικό νόημα. Συνεπώς, καταλήγει στην απόδοση λίγων, κρίσιμων βιοδεικτών, ιεραρχημένων σύμφωνα με το βαθμό σημασίας τους. Οι βιοδείκτες αυτοί αποτελούν μοναδικές υπογραφές για κάθε γονιδίωμα και συνδέ ονται με φάρμακα που τις στοχεύουν. Το προϊόν της εταιρείας απευθύνεται σε οργανι σμούς έρευνας (δημόσιους και ιδιωτικούς), σε εται ρείες βιοτεχνολογίας και ανάπτυξης φαρμάκων, κα θώς και σε παρόχους υπηρεσιών υγείας. Η εταιρεία έχει αναπτύξει ένα μεγάλο δίκτυο πελατών και στρα τηγικών συνεργατών (πανεπιστήμια, ερευνητικούς οργανισμούς και εταιρείες βιοτεχνολογίας) και έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή χρηματοδοτούμενα προγράμματα καινοτομίας (Η2020). Στο πλαίσιο διε θνών συνεργασιών, η εταιρεία έχει επίσης αναπτύξει 3 διεθνείς πατέντες σε συνιδιοκτησία με το Γαλλικό Εθνικό Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Ερευνών INSERM και το Πανεπιστήμιο της Rennes, που αφορούν στοχευμένη θεραπεία καρκίνων και φλεγμονωδών νόσων.

ψηφιακής

Καινοτομί

Pfizer

| 29 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
περιβάλλοντος. Οι αλληλεπιδράσεις
επαναλαμβάνονται πάντα με απόλυτα
μεταξύ διαφορετικών ομάδων ασθενών. Η ανάγκη αυτή οδήγησε τους ιδρυτές της εταιρεί
Αξίζει να σημειωθεί ότι η e-NIOS βραβεύτηκε πρό σφατα με το 1ο βραβείο του διαγωνισμού
υγείας Start4Health, του Κέντρου Ψηφιακής
ας της
(CDI). ■ ΕΛΕΥΘ Ε ΡΙΟΣ ΠΙΛΆΛΗΣ Ο Δρ Ελευθέριος Πιλάλης είναι συνιδρυτής και Chief Technology Officer της e-NIOS, καθώς και συνεργά της του Κέντρου Βιολογίας Συστημάτων του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ). Είναι κάτοχος πτυχίου Βιοχημείας και μεταπτυχιακού Βιοπληροφορικής και Γονιδιωματικής του γαλλικού Πανεπιστημίου Aix-Marseille II, καθώς και διδάκτορας της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζουν στα πεδία της Βιοπληροφορικής, της Γονιδιωματικής, της Μεταβο λικής Μηχανικής και στις εφαρμογές μεθόδων Μηχανικής Μάθησης στη Βιοτεχνολογία.

να σχεδιά σουμε ξανά τα συστήματα υγείας. «Η Υγεία πρέπει να αποτελεί εθνική προτεραιότητα, έτσι ώστε να αντα

στους ανθρώπους να ζουν περισσότερο και καλύτερα, ενδυναμώνοντάς τους έτσι να συνεισφέρουν στην κοι νωνία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, οι ιατρικές τεχνολογίες βελτιώνουν την ποιότητα της περίθαλψης, την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμό τητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας ο ρόλος των εταιρειών ια τρικής τεχνολογίας κατέστη ζωτικός στη διάγνωση του Covid-19, στην πρόληψη και τη θεραπεία. Ως ο κατ’ εξοχήν κλάδος καινοτομίας στο χώρο της Υγείας, κα λούμαστε να συμβάλουμε με λύσεις και υπηρεσίες στη διαμόρφωση του νέου περιβάλλοντος. Το ευρύ πεδίο των καινοτόμων τεχνολογιών υγεί ας περιλαμβάνει κατηγορίες όπως η κινητή υγεία (mHealth), η τεχνολογία πληροφοριών υγείας (IT), οι φορητές συσκευές, η τηλε-υγεία και η τηλεϊατρική και η εξατομικευμένη Ιατρική, η ρομποτική. Από ιατρικές εφαρμογές και λογισμικό για κινητές συσκευές που υποστηρίζουν τις κλινικές αποφάσεις που λαμβάνουν οι γιατροί καθημερινά έως την τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση, η ψηφιακή τεχνο λογία έχει οδηγήσει σε επανάσταση στην υγειονομι κή περίθαλψη. Τα ψηφιακά εργαλεία υγείας έχουν τις τεράστιες δυνατότητες να βελτιώσουν την ικανότητά μας να διαγνώσουμε με ακρίβεια και να θεραπεύουμε ασθένειες και να βελτιώσουμε την παροχή υγειονομι

το άτομο.

ψηφιακές τεχνολογίες υγείας χρησιμοποιούν υπολογιστικές πλατφόρμες,

καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα χρήσεων, από εφαρμογές γενικής ευε ξίας έως εφαρμογές οι οποίες θεωρούνται ιατρικές συσκευές. Περιλαμβάνουν τεχνολογίες που προορί ζονται για χρήση ως ιατρικό προϊόν, ως συνοδευτικά διαγνωστικά ή ως συμπληρωματικά σε άλλα ιατρικά προϊόντα (συσκευές, φάρμακα και βιολογικά προϊό ντα). Μπορούν επίσης

30 | Η ΠΡ ΟΣΦΑΤΗ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚ Η ΚΡ Ι ΣΗ έχει επιφέρει ση μαντικές αλλαγές στην καθημερινότητα όλων μας και έχει δοκιμάσει πολλαπλώς όλα τα συστήματα υγείας παγκοσμίως. Η επόμενη ημέρα δεν θα είναι ίδια με την προ Covid-19 περίοδο, βρισκόμαστε μπροστά σε μία νέα «κανονικότητα» όπου χρειάζεται
ποκρίνεται στις θεμιτές προσδοκίες των πολιτών, να αντιμετωπίζει τις δημογραφικές προκλήσεις, τις προ κλήσεις της καινοτομίας, της επιβάρυνσης από ασθέ νειες και να διασφαλίζει την έγκαιρη πρόσβαση χωρίς αποκλεισμούς σε βιώσιμα συστήματα υγείας» (Oporto declaration May 3rd 2021). Η βιωσιμότητα, η αποτελεσματικότητα και η ανθε κτικότητα των συστημάτων υγείας απαιτούν καλύτε ρη χρήση των υφιστάμενων πόρων σε κάθε σύστημα υγείας, καλύτερο σχεδιασμό της παροχής υγειονομι κής περίθαλψης και αυξανόμενη ικανότητα συλλογι κής και εξατομικευμένης ανταπόκρισης στην υγεία. Οι ιατρικές τεχνολογίες (ιατροτεχνολογικά προϊόντα (MD), in vitro διαγνωστικά, ψηφιακή υγεία) επιτρέπουν
κής περίθαλψης για
Οι
συνδεσιμότητα, λογισμι κό και αισθητήρες για υγειονομική περίθαλψη και συ ναφείς χρήσεις. Αυτές οι τεχνολογίες
να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη ή τη μελέτη ιατρικών προϊόντων. Σ Υ ΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡ Η ΣΕΩΝ ΙΑΤΡΙΚ Ω Ν ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚ Ω Ν ΠΡΟΪ Ο ΝΤΩΝ Η καινοτόμος τεχνολογία στην καθημερινή ιατρική φροντίδα Γράφει ο ΔΗΜ Η ΤΡΗΣ Ν Ι ΚΑΣ, πρόεδρος ΣΕΙΒ, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Medtronic, Ελλάδα & Ισραήλ.
| 31 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΙΑ Ε Ι ΝΑΙ ΤΑ ΟΦ Ε ΛΗ ΤΩΝ ΨΗΦΙΑΚ Ω Ν ΤΕΧΝΟΛΟΓΙ Ω Ν ΥΓΕ Ι ΑΣ Τα ψηφιακά εργαλεία δίνουν στους παρόχους μια πιο ολιστική άποψη για την υγεία των ασθενών μέσω της πρόσβασης στα δεδομένα και δίνοντας στους ασθε νείς περισσότερο έλεγχο της υγείας τους. Η ψηφιακή υγεία προσφέρει πραγματικές ευκαιρίες για τη βελτίω ση των ιατρικών αποτελεσμάτων και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας. Αυτές οι τεχνολογίες βοηθούν τους ασθενείς να λαμβάνουν αποφάσεις για τη δική τους υγεία και να παρέχουν νέες επιλογές για τη διευκόλυνση της πρό ληψης, της έγκαιρης διάγνωσης απειλητικών για τη ζωή ασθενών και της διαχείρισης χρόνιων παθήσεων εκτός των παραδοσιακών πλαισίων υγειονομικής πε ρίθαλψης. Οι πάροχοι και άλλοι ενδιαφερόμενοι φο ρείς χρησιμοποιούν ψηφιακές τεχνολογίες υγείας στις προσπάθειές τους για: • Βελτίωση της πρόληψης και θεραπείας. • Βελτίωση της πρόσβασης στη φροντίδα. • Ασφαλή και αποτελεσματική φροντίδα. • Καλύτερες επιστημονικές αποδείξεις και πληρο φόρηση. • Μείωση της αναποτελεσματικότητας. • Αύξηση της ποιότητας της εξατομικευμένης Ιατρι κής για τους ασθενείς. Οι ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιήσουν ψηφι ακές τεχνολογίες υγείας για την καλύτερη διαχείριση και παρακολούθηση των δραστηριοτήτων τους που σχετίζονται με την υγεία και την ευεξία. Η χρήση τεχνολογιών, όπως έξυπνα τηλέφωνα, κοινωνικά δίκτυα και εφαρμογές Διαδικτύου, όχι μόνο αλλάζει τον τρόπο επικοινωνίας μας, αλλά παρέχει και καινοτόμους τρόπους για να παρακολουθούμε την υγεία και την ευημερία μας και μας δίνει μεγαλύτερη πρόσβαση στις πληροφορίες. Μαζί, αυτές οι εξελίξεις οδηγούν σε μια σύγκλιση ανθρώπων, πληροφοριών, τεχνολογίας και συνδεσιμότητας για τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης και των αποτελεσμάτων υγείας. Η ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜ Ε ΝΗ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚ Η ΠΕΡ Ι ΘΑΛΨΗ ΒΡ Ι ΣΚΕΤΑΙ ΣΕ Α ΝΟΔΟ Πέρασαν οι μέρες που οι ασθενείς έπρεπε να περι

μένουν στην ουρά για τη διάγνωση του γιατρού. Οι άνθρωποι έχουν πολύ φορτωμένα προγράμματα και περιμένουν εξατομικευμένη υγειονομική περίθαλψη με βάση το χρόνο και τη διαθεσιμότητά τους. Για παρά δειγμα, το Nomad Heath είναι μια διαδικτυακή αγορά για γιατρούς και νοσηλευτές. Οι ασθενείς μπορούν να λάβουν ιατρική υποστήριξη για κάθε τους ανάγκη και με αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο οι γιατροί μπορούν να ξεφύγουν από το πολυάσχολο εργασιακό τους περι βάλλον και να εργαστούν από όπου θέλουν. ΟΙ Ν Ε ΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓ

ΣΗΜΑΣ

Η εικονική πραγματικότητα (VR) και η τεχνητή νοημο σύνη (AI) είναι τεχνολογίες που πλέον παίζουν ενεργό ρόλο στην υγειονομική περίθαλψη. Ενώ το VR χρησι μοποιείται αποτελεσματικά στη διαχείριση του πόνου, θεωρείται επίσης ως μια πιο αποτελεσματική εναλλα

κτική λύση για θεραπείες που βασίζονται σε φάρμακα. Επιπλέον, οι προσομοιώσεις VR προσφέρουν στους γιατρούς ευκαιρίες εκπαίδευσης και αυτο-ανάπτυξης. Χάρη στο AI, οι άνθρωποι εξοικειώθηκαν με εικονι κούς βοηθούς υγείας και chatbot. Εκτός από αυτό, η τεχνολογία AI χρησιμοποιείται επίσης στην ανάπτυξη ρομπότ νοσηλευτών όπως το Moxi. Με την ταχεία ανά πτυξη της τεχνολογίας, ο ρόλος αυτών των τεχνολογι ών στις υπηρεσίες υγείας θα συνεχίσει να αυξάνεται. Οι νέες ιατρικές τεχνολογίες προσφέρουν σημαντική αξία τόσο στα συστήματα υγείας όσο και στους ασθε νείς. Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε ότι η καινοτο μία στην υγεία έχει πολλαπλά κοινωνικά οφέλη για τους ασθενείς, ουσιαστική αναβάθμιση συστήματος ιατρο φαρμακευτικής περίθαλψης και παρεχόμενων υπηρε σιών, βελτίωση του θεραπευτικού αποτελέσματος και αποτελεσματικότερη παροχή φροντίδας υγείας. ■

Δεκέμβριο του 2020 εκλέχτηκε πρόεδρος του ΣΕΙΒ.

32 | ΔΗΜ Η ΤΡΗΣ Ν Ι Κ Ά Σ Ο Δημήτρης Νίκας είναι πρόεδρος ΣΕΙΒ, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Medtronic Ελλάδας και Ισ ραήλ. Σπούδασε μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης στο Πολυτεχνείο Κρήτης (ΒΑ, 1990) και Business Administration στο IAE του Πανεπιστημίου Grenoble ΙΙ (DEA, 1991). Υπήρξε μεταπτυχιακός ερευνητής στη Χρηματοοικονομική Διοίκηση στο IAE του Πανεπιστημίου Grenoble IΙ (1991-1994), την περίοδο 1991-1992, και εργάστηκε στο ίδιο αντικείμενο ως βοηθός καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Pierre Mendes France, Grenoble II. Στην αρχή της καριέρας του, 1993-1994, εργάστηκε ως consultant στη διείσδυση και προώθηση ελληνικών καταναλωτικών προϊόντων στη γαλλική αγορά. Στη συνέχεια, 1996-1998, εργάστηκε στον τομέα της Κλωστοϋφαντουργίας ως Financial Αnalyst με προσανατολισμό στην ανάλυση του κόστους παραγωγής και την αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων. Κατόπιν, 1998-2000, μεταπήδησε στον κλάδο των Ανταλλακτικών Αυτοκινήτου ως Financial Controller (Magnetti Marelli, Fiat Group) και μετέπειτα ως οικονομικός διευθυντής. Τα τελευταία 21 χρόνια εργάζεται στην εταιρεία Medtronic Hellas, ιατρικά μηχανήματα και εμφυτεύματα. Ξεκίνησε την καριέρα του ως οικονομικός και διοικητικός διευθυντής, στη συνέχεια ανέλαβε καθήκοντα αναπληρωτή γενικού διευθυντή και εμπορικού διευθυντή στο Cardiac & Vascular Group και από 1ης Αυγού στου 2017 έχει αναλάβει τη Γενική Διεύθυνση της εταιρείας. Τον
Ι ΕΣ ΑΠΟΚΤΟΥ Ν
Ι Α
Αθανασιάδου 7-9, πάροδος Δ. Σούτσου, 115 21 Αθήνα (μετρό Αμπελόκηποι), Τηλ.: 210 6416600 email: info@euroclinic.gr, www.euroclinic.gr Η πρότυπη Μονάδα Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών της Ευρωκλινικής εφημερεύει 24/7, 365 ημέρες τον χρόνο, με εξειδικευμένους νευρολόγους, αποτελώντας την πιο αξιόπιστη επιλογή για την αντιμετώπιση του εγκεφαλικού στο κέντρο της Αθήνας Άμεσος εντοπισμός της βλάβης Μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια Ταχύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση Αποκλειστικά στην Ευρωκλινική το λογισμικό «e-Stroke» 70% περισσότεροι ασθενείς με ισχαιμικό εγκεφαλικό μπορούν να λάβουν θεραπεία Δίνουμε ζωή σε ασθενείς με εγκεφαλικό με τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης

ταξίδι στο μαγευτικό Ελσίνκι στη

καθώς είχαμε τη δυνατότητα να διερευνήσουμε τον τρόπο ανάπτυξης νέων τεχνολογιών της GE Healthcare. Συγκεκριμένα, μέσα στο πλήρως αυτοματοποιημέ νο και συγχρόνως ανθρώπινο περιβάλλον του ερευνη τικού κέντρου της GE Healthcare, οι επιστήμονες μας έδειξαν μικρά και μεγάλα εξελιγμένα τεχνολογικά ευ ρήματα που στόχο έχουν να κάνουν τη ζωή και το έργο των επιστημόνων υγείας ευκολότερο και αποτελεσμα τικότερο και κατά συνέπεια και των ασθενών. Στο ερευνητικό κέντρο και εργοστάσιο παραγωγής

ιατρικών τεχνολογικών μηχανημάτων με τη βοήθεια μικρών εξειδικευμένων ρομπότ και πολλών επιστημό νων δημιουργούνται μικρά

επιστήμης

της τεχνολογίας.

Ένα

έγκαιρα

γιατρό

το Portrait Mobile, το οποίο είναι σύστημα παρακολούθησης ασθενών και επιτρέπει στον γιατρό ή στον νοσηλευτή να παρακολουθεί συ νεχώς τον κάθε ασθενή που νοσηλεύεται, ακόμα και όταν ο ίδιος δεν είναι μέσα στο θάλαμο. Συγκεκριμένα, το σύστημα

34 | ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣ Ι ΕΣ ΤΟΥ Μ Ε ΛΛΟΝΤΟΣ στον ευαίσθητο το μέα της Yγείας μάς αποκάλυψε ένα πρόσφατο
Φινλανδία,
θαύματα της
και
Σ Υ ΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΣΘΕΝ Ω Ν
από αυτά είναι
μπορεί να ειδοποιεί
τον
ή τον νοσηλευτή, ανιχνεύοντας την όποια επιδείνωση ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ Συσκευές τεχνολογίας διευκολύνουν τη ζωή και το έργο γιατρών και νοσηλευτών! Της ΑΝΘΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Η δημοσιογράφος του NEXTDEAL κ. Ανθή Αγγελοπούλου με συναδέλφους της από άλλες χώρες.

του ασθενούς. Το Portrait Mobile περιλαμβάνει ασύρ ματους αισθητήρες που φοριούνται από τον ασθενή, οι οποίοι επικοινωνούν με μια οθόνη κινητής τηλεφω νίας. Διευκολύνει τη ζωή και τη δουλειά των επιστημό νων υγείας έτσι ώστε να παρακολουθούν τον ασθενή τους καλύτερα και αποτελεσματικότερα. Ειδικά στις εποχές που διανύουμε, όπως είναι με την πανδημία,

που νοσηλευτές και γιατροί πιέζονται συστηματικά μέσα στα νοσοκομεία, οι νέες συσκευές τεχνολογίας λύνουν τα χέρια τους και βγάζουν ένα μεγάλο βάρος από πάνω τους. Το κόστος, όπως μας εξήγησαν οι ειδικοί, δεν είναι μεγάλο και αποτελεί επί της ουσίας κόστος/όφελος για το νοσοκομείο. Η ίδια η εταιρεία βοηθά το νοσο κομείο να επενδύσει στην τεχνολογία αυτή και φυσικά

| 35 | ΑΠΟΣΤΟΛΗ Ερευνητές της GE Healthcare.

νομοιότυπες ιατρικές θύρες USB στο πλάι της οθόνης. Τα συστήματα αυτά με τη βοήθεια της τεχνητής νο ημοσύνης θα αλλάξουν το πρόσωπο της παρακολού θησης των θαλάμων ασθενών. Όπως μας εξήγησαν οι επιστήμονες της GE Healthcare, υποβάλλονται σε συνεχείς προκαταρκτικές δοκιμές πριν φτάσουν στον τελικό χρήστη, ενώ είναι εύχρηστες και προσαρμόσι μες συσκευές.

36 | εκπαιδεύει το προσωπικό, κάτι, που όπως μάθαμε, εί ναι εξαιρετικά εύκολο στη χρήση του. Ένα άλλο επίτευγμα είναι το CARESCAPE Respiratory Module που ανήκει στην οικογένεια συ μπαγών αναπνευστικών μονάδων της GE Healthcare και το οποίο έχει σχεδιαστεί για την παρακολούθηση της αναπνοής κατά την αναισθησία και μέσα στις ΜΕΘ. Ενώ το D-Fend TM Pro water trap παρακολουθεί την αναπνευστική λειτουργία και όλες τις παραμέτρους. Επίσης, η οθόνη CARESCAPE ONE είναι ένα σύστη μα παρακολούθησης ασθενών για τα ζωτικά σημεία, κατά τη διάρκεια ενδονοσοκομειακής μεταφοράς ασθενών. Αποτελείται από μια οθόνη CARESCAPE ONE και μινιατούρα CARESCAPE και οι μετρήσεις χειρίζο νται από εξωτερικές συσκευές παραμέτρων που μπο ρούν να συνδεθούν σε οποιαδήποτε από τις οκτώ πα
ΟΙ Ν Ε ΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓ Ι ΕΣ Ε Ι ΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚ Ε Σ ΚΑΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Ν Π Ο ΡΟΥΣ ΣΤΟ Σ Υ ΣΤΗΜΑ ΥΓΕ Ι ΑΣ Το πώς τα νέα αυτά συστήματα μπορούν όχι μόνο να διευκολύνουν τη ζωή και το έργο των επιστημόνων υγείας, ειδικά σε μια τόσο δύσκολη περίοδο όπως αυτή της πανδημίας, που τα νοσοκομεία είναι μονί μως γεμάτα, αλλά και στο πώς παρέχουν εξαιρετικές υπηρεσίες στον ασθενή, αλλά και τη σημαντική συμβο λή τους στο σύστημα υγείας μέσω της εξοικονόμησης πόρων εξήγησε σε μια πρόσφατη συνέντευξή του ο Dr. Frederic Michard, MD, PhD, κορυφαίος ειδικός στη με τεγχειρητική παρακολούθηση και ασφάλεια ασθενών, ο οποίος μίλησε για τη σημασία της παρακολούθησης του αναπνευστικού ρυθμού στους μετεγχειρητικούς ασθενείς. Οπως ανέφερε, η διαλείπουσα παρακολούθηση των ζωτικών σημείων σε ασθενείς μετεγχειρητικού θαλάμου αποτελεί βασικό πυλώνα της νοσηλευτικής φροντίδας μετά την επέμβαση. Ενώ τα παραδοσιακά ζωτικά σημεία όπως ο καρδιακός ρυθμός, ο αναπνευ

στικός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση, η θερμοκρασία και ο κορεσμός του οξυγόνου του αίματος καταγρά φονται συστηματικά, μπορεί να παρουσιάζουν σημα ντικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Η χρήση του παραδοσιακού νοσηλευτικού μοντέλου επιτόπιου ελέγχου ζωτικών σημείων σε δι αστήματα 4 έως 6 ή ακόμα και 12 ωρών μπορεί να παραλείψει έναν σημαντικό αριθμό μη φυσιολογικών συμβάντων ζωτικών σημείων. Σύμφωνα με τον Δρα Michard, πολλές μελέτες δεί χνουν ότι η παρακολούθηση του αναπνευστικού ρυθ μού είναι ο καλύτερος προγνωστικός δείκτης της κλι νικής επιδείνωσης στους θαλάμους, καθώς αυξάνεται σε πολλές καταστάσεις όπως η σήψη, η οξέωση, το σοκ, η πνευμονία κ.λπ. Οι ελλείψεις του διαλείποντος επιτόπιου

από την εντατική φροντίδα. Όσον αφορά το κόστος, η συνεχής παρακολούθη ση στους θαλάμους μπορεί να αποφέρει σημαντική εξοικονόμηση πόρων που σχετίζεται με τη μείωση των μεταφορών στη ΜΕΘ και της διάρκειας παραμονής στο νοσοκομείο. Ο Δρ Michard πιστεύει ότι ένα σύστη μα συνεχούς παρακολούθησης θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες απαιτήσεις προκειμένου να είναι απο τελεσματικό και επιτυχώς εφαρμοσμένο από τα νοσο κομεία.

Όλες αυτές οι καινοτόμες ιδέες μπορούν, σύμφωνα με τους ειδικούς, να οδηγήσουν σε σημαντική μείω ση της αποτυχίας διάσωσης συμβάντων

| 37 | ΑΠΟΣΤΟΛΗ
ελέγχου των ζωτικών σημείων είναι μεγά λες. Αν μια νοσοκόμα ελέγχει έναν ασθενή για 5 λεπτά κάθε 4 ώρες, αυτό αντιστοιχεί μόνο στο 2% του χρόνου του ασθενούς στο θάλαμο. Με τις νέες τεχνολογίες η παρακολούθηση είναι συνεχής, ενώ καταγράφονται οι ζωτικές λειτουργίες τόσο αναλυτικά που δεν υπάρχει και ο κίνδυνος «ψευδών» συναγερμών που αυξάνουν σημαντικά το φόρτο εργασίας και την κόπωση των νο σηλευτών. Επιπλέον, εάν το σύστημα παρακολούθησης είναι απρόσκοπτο και διαισθητικό, παρέχοντας μια ενι αία βαθμολογία έγκαιρης προειδοποίησης που απο στέλλεται απευθείας στο κατάλληλο άτομο, ο φόρτος εργασίας δεν θα πρέπει να αυξηθεί, αλλά αντίθετα να ανακατανεμηθεί με περισσότερες ανεπιθύμητες ενέρ γειες να διαχειρίζονται οι κλινικοί γιατροί και λιγότερο
Η ΥΓΕ Ι Α ΑΛΛ Α ΖΕΙ ΠΡ ΟΣΩΠΟ
και να έχουν ανυπολόγιστο θετικό αντίκτυπο στη ζωή των ασθενών και των οικογενειών τους. Παρατηρώντας τις νέες τά σεις στον τομέα Υγείας, όπως είναι η ψηφιοποίηση, οι φορητές συσκευές και τα τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα, γίνεται πλέον αντιληπτό ότι θα δώσουν τη δυνατότητα στα νοσοκομεία να βελτιώσουν τον τρόπο λειτουργίας τους, ενώ γιατροί και νοσηλευτές έχουν την ευκαιρία να «κερδίζουν» χρόνο, έτσι ώστε να παρακολουθούν περισσότερους ασθενείς και να τους παρέχουν καλύτερη φροντίδα, πιο ασφαλή και πιο αποτελεσματική. Με λίγα λόγια, οι νέες τεχνολογίες υγείας ήρθαν όχι για να αντικαταστήσουν τον ανθρώπινο παράγο ντα, αλλά για να τον υπηρετήσουν και να τον βοηθή σουν. ■

καινοτόμος θεραπεία,

βελμανάση άλφα (velmanase alfa) σε ανήλικο ασθενή με α-Μαννοσίδωση στην Α' Παιδιατρική Κλινική του Ιπποκρατείου Θεσσαλονίκης. Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη κλινική αποτελεί «Κέ ντρο Αναφοράς» για τις Σπάνιες Παθήσεις, καθώς δια θέτει και Ειδικό Ιατρείο Συμβουλευτικής Παιδιατρικής και Σπανίων Γενετικών Παθήσεων.

Η χορήγηση έγινε από τους θεράποντες ιατρούς Δημήτριο Ζαφειρίου, καθηγητή Παιδιατρικής Νευρολο γίας-Αναπτυξιολογίας ΑΠΘ, και την Ευθυμία Βαργιάμη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδιατρικής ΑΠΘ. Η Μαννοσίδωση τύπου α είναι ένα σπάνιο κληρο νομικό λυσοσωμιακό νόσημα με το οποίο υπολογίζεται ότι γεννιούνται ένα στα 500.000 παιδιά. Οφείλεται σε ανεπάρκεια μιας ενζυμικής πρωτεΐνης, της α-Μαννο σιδώσης (MANB), με αποτέλεσμα συσσώρευση ολιγο σακχαριτών (κυρίως μαννόζης) σε διάφορα όργανα. Προκαλείται από μετάλλαξη στο γονίδιο της MANB (MAN2B1), το οποίο έχει εντοπιστεί στο χρωμόσωμα 19p13.2-q12. Η velmanase alfa αποτελεί την πρώτη εγκεκριμέ νη θεραπεία για την α-Μαννοσίδωση.

38 | ΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜ Ι ΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΑ ΜΕ ΣΤΑ ΔΗΜ ΟΣΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕ Ι Α Του Α ΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒ Ι ΤΗ Καινοτόμος καρδιολογική επέμβαση στο Nοσοκομείο «Η Σωτηρία» ΜΙΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚ Η ΕΠ Ε ΜΒΑΣΗ σε ασθενή με σο βαρή ανεπάρκεια προσθετικής μιτροειδούς βαλβίδας διενεργήθηκε στο νέο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο της Γ’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ στο ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», το οποίο το τελευταίο διάστημα πρωτοπορεί στην αντιμετώπιση δομικών καρδιοπαθειών και τη στεφανιαία νόσο. Συγκεκριμένα, από τους καρδιολόγους της Γ’ Πανε πιστημιακής Καρδιολογικής με επικεφαλής τον διευθυ ντή, καθηγητή Εμμανουήλ Βαβουρανάκη, τον καθηγητή Γεράσιμο Σιάσο, την καθηγήτρια Κωνσταντίνα Αγγέλη και τους επιμελητές Ευάγγελο Οικονόμου, Κωνσταντίνο Καλογερά, Γεωργία Βογιατζή, Στράτο Κατσιάνο, πραγ ματοποιήθηκε για πρώτη φορά μια επιτυχής επέμβαση διαδερμικής σύγκλισης παραβαλβιδικής διαφυγής σε ασθενή με σοβαρή ανεπάρκεια προσθετικής μιτροει δούς βαλβίδας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, στην επανεξέταση της ασθενούς, με τη συμπλήρωση ενός μηνός από την επέμβαση, το θεραπευτικό αποτέλεσμα ήταν άριστο επιτυγχάνοντας ουσιαστική βελτίωση των συμπτωμά των της ασθενούς. ■ Καινοτόμος θεραπεία σπάνιας ασθένειας χορηγήθηκε στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης ΓΙΑ ΠΡ ΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛ Α ΔΑ χορηγήθηκε μια
η
Πρόκειται για μακροχρόνια αγωγή ενζυμικής υποκατάστασης για τη θεραπεία των μη νευρολογικών εκδηλώσεων στους ασθενείς (παιδιά, εφήβους και ενήλικες), με ήπια έως μέτρια μορφή της α-Μαννοσίδωσης. Η θεραπεία αντι καθιστά το ένζυμο που λείπει στον οργανισμό και βο ηθά στην αποκατάσταση της κυτταρικής λειτουργίας. Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου έχουν ερευνηθεί σε 5 βασικές μελέτες στις οποίες έλα βαν μέρος 33 ασθενείς ηλικίας από 6 έως 35 ετών. Η χορήγηση γίνεται ενδοφλεβίως μία φορά την εβδο μάδα. ■ Επεμβάσεις που υποβοηθούνται από ρομποτικά μηχανήματα και ψηφιακές εφαρμογές, αλλά και άλλες υπηρεσίες, αλλάζουν σιγά-σιγά την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

απαιτούνται για την αρθροπλαστική σε κάθε ασθενή. Την τεχνική που εξασφαλίζει εξατομικευμένη θεραπεία στην αρθροπλαστική ώμου χρησιμοποιούν ήδη η Μι κροχειρουργική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου ΚΑΤ και η Πανεπιστημιακή Ορθοπαιδική Κλινική του Νοσο κομείου Πατρών. Συγκεκριμένα, με βάση το CT-Scan, παρέχει μια ακριβή τρισδιάστατη ανακατασκευή της ωμοπλάτης και του βραχιονίου του ασθενούς, δίνει τη δυνατότητα στον χειρουργό να τοποθετήσει τα εμφυτεύματα

| 39 Εγκατάσταση συστήματος εξυπηρέτησης κωφών στο ΓΝΑ «Αλεξάνδρα»! ΣΤΟ ΓΝΑ «ΑΛΕΞ Α ΝΔΡΑ» λειτουργεί υπηρεσία εξ αποστάσεως διερμηνείας για κωφούς και βαρήκοους (Relay Service). Η υπηρεσία παρέχεται από tablet, το οποίο τοποθετήθηκε σε ειδικό booth στην κεντρική εί σοδο του νοσοκομείου, δίπλα στα Ταμεία, κάτω από την οθόνη αναγγελίας της σειράς προτεραιότητας. Πατώντας την ένδειξη για βιντεοκλήση στο tablet, ο ενδιαφερόμενος εξυπηρετείται άμεσα από διερμηνέα του Εθνικού Ιδρύματος Κωφών. Η δράση υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση του Εθνι κού Ιδρύματος Κωφών. Το ΓΝΑ «Αλεξάνδρα» αποτελεί ένα από τα τρία δημόσια νοσοκομεία τα οποία επιλέ χθηκαν από την 1η ΥΠΕ Αττικής για την υλοποίηση της εν λόγω δράσης. Η συγκεκριμένη υπηρεσία θα διευκο λύνει την επικοινωνία των κωφών και βαρήκοων που επισκέπτονται καθημερινά το νοσοκομείο. ■ Ηλεκτρονική πλατφόρμα βοηθά τον χειρουργό στην αρθροπλαστική επέμβαση! Μ Ι Α Ν Ε Α ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚ Η ΠΛΑΤΦ Ο ΡΜΑ με την ονομα σία e-Ortho, η οποία έγινε από την Atron Health, απο τελεί το νέο όπλο των χειρουργών στην αρθροπλαστι κή ώμου, αφού βοηθά τον χειρουργό να κατανοήσει την ανατομία της ωμοπλάτης και του βραχιονίου και να σχεδιάσει προεγχειρητικά τα εμφυτεύματα, που
της αρθροπλαστικής σε διαφορετική θέση, με διαφορε τική κλίση, και να επιλέξει ανάμεσα στα ποικίλα με γέθη, τα οποία προσφέρει η συγκεκριμένη εταιρεία. Όταν ολοκληρώσει ο χειρουργός τον προεγχειρητικό σχεδιασμό, τα δεδομένα, που έχουν καταγραφεί στην πλατφόρμα, θα τον βοηθήσουν να τα εφαρμόσει στο πραγματικό χειρουργείο του ασθενούς. Ο ειδικός εισάγει τα αρχεία της αξονικής τομογρα φίας του ώμου του ασθενούς και αμέσως εμφανίζεται η τρισδιάστατη ανασύνθεση της ωμοπλάτης και του βραχιονίου του. Με αυτόν τον τρόπο ο χειρουργός έχει τις πρώτες πληροφορίες για την κλίση και το σχήμα της ωμογλήνης, όπως και για την ανατομία του εγγύς βραχιονίου. ■

ντας προστιθέμενη αξία στη σημαντική αναβάθμισή του στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού των υποδομών και των υπηρεσιών των φορέων δημόσιας

ση 2D εικόνα ψηφιακής μαστογραφίας. Ως εκ τούτου, εξασφαλίζεται χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας καθώς και ελάχιστος πόνος, εφόσον ο χρόνος συμπίεσης του μαστού στο συγκεκριμένο σύστημα είναι μόλις 3,6 sec ανά λήψη, σε αντίθεση με άλλα συστήματα που διαθέ τουν έως και πενταπλάσιους χρόνους που καθιστούν την εξέταση αρκετά επώδυνη. Το λογισμικό υποβοηθούμενης διάγνωσης με Τε χνητή Νοημοσύνη ProFound AI™ της αμερικανικής εταιρείας iCAD αποτελεί μία από τις κύριες «δράσεις» του συστήματος, που βελτιστοποιεί σημαντικά την υγειονομική

40 | Ε ΝΑ Ν ΕΟ ΠΡΟΗΓΜ Ε ΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓ Ι ΑΣ σύστημα ψη φιακής μαστογραφίας με τομοσύνθεση, με ενσωματω μένη τεχνική Τεχνητής Νοημοσύνης εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά σε δημόσιο νοσοκομείο και συγκεκριμένα στο Γενικό Νοσοκομείο «Έλενα Βενιζέλου», προσδίδο
υγείας. Η ψηφιακή μαστογραφία με τομοσύνθεση αποτελεί πλέον σημαντικό τεχνολογικό εργαλείο για την πρό ληψη του καρκίνου του μαστού, αφού αποδεδειγμένα αυξάνει τη διαγνωστική ακρίβεια της εξέτασης σε σχέ ση με την απλή ψηφιακή μαστογραφία. Επιπλέον, όταν συνδυάζεται με τις νεότερες τεχνολογικές εξελίξεις και τις πλέον καινοτόμες τεχνικές όπως την Τεχνητή Νοη μοσύνη, προσδίδει υψηλά επίπεδα ασφάλειας στους ιατρούς, στη δύσκολη μάχη τους για τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, προς όφελος φυσικά των εξετα ζομένων γυναικών. Παράλληλα, διαθέτει ενσωματωμένη την τεχνική Συνθετικής 2D Μαστογραφίας C-VIEWΤΜ, με την οποία εξαλείφεται πλήρως η ανάγκη για τη λήψη 2D μαστο γραφίας και επομένως πραγματοποιούνται μόνο οι δύο λήψεις τομοσύνθεσης ανά μαστό, από τις οποίες «συντίθεται» τελικά και η απαιτούμενη για τη διάγνω
περίθαλψη, αντλώντας πληροφορίες από μια τεράστια βάση δεδομένων με περισσότερα από 12.000 περιστατικά που υπάρχουν συγκεντρωμένα σε μία «δεξαμενή». Μέσω αυτού ανιχνεύει πυκνώσεις μα λακών μορίων, μικροασβεστώσεων, αλλά και αρχιτε κτονικές διαταραχές και δίνει ποσοστό βεβαιότητας με υψηλή ευαισθησία μεγαλύτερης του 91%. Με βάση τα δεδομένα αυτά «ερμηνεύει» κάθε εύ ρημα της ψηφιακής μαστογραφίας και με τον τρόπο αυτόν δίνει «βαθμολογία» για την πιθανή διάγνωση του ύποπτου ευρήματος με βάση την εικόνα της εξέ τασης, επιτρέποντας στον ακτινοδιαγνώστη με το ανα βαθμισμένο αυτό εργαλείο να έχει έγκαιρα και έγκυρα βεβαιότητα για τη διάγνωσή του. ■ Κορυφαίο σύστημα ψηφιακής μαστογραφίας με τεχνητή νοημοσύνη στο «Έλενα Βενιζέλου»!

σύστημα το οποίο για πρώτη φορά εγκαθίσταται σε δημόσιο νοσοκομείο στην Ελλάδα και αναβαθμίζει την ποιότητα της φαρμακευτικής περίθαλψης, ενώ απε λευθερώνει οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους. Σύμφωνα με τον διευθυντή του Φαρμακείου του Νοσο κομείου Λεωνίδα Τζίμη, «αποτελεί μια επένδυση ανα γκαία και συμφέρουσα, αφού η φαρμακευτική δαπάνη στο Γενικό Νοσοκομείο Χανίων φτάνει τα 15 εκατ. ευρώ το χρόνο».

Ο εκπρόσωπος της προμηθεύτριας εταιρείας Fabio Rossi τόνισε: «Το ρομποτικό σύστημα επιτελεί την αυ τόματη διαχείριση ηλεκτρονικών συνταγών, την αυ τόματη προετοιμασία των φαρμάκων προς διανομή στις κλινικές και την εκτέλεση συνταγών εξωτερικών ασθενών. Η λειτουργία του ρομποτικού συστήματος διασφαλίζει και επιταχύνει την ποιοτική φαρμακευτι κή περίθαλψη των νοσηλευομένων και εξωτερικών ασθενών. Ταυτόχρονα, απελευθερώνει οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους για την περαιτέρω ανάπτυξη κλινικών υπηρεσιών προς τους ασθενείς από το φαρ μακευτικό τμήμα του νοσοκομείου». ■

Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τα Τμήματα Ηλε κτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Χημείας, Πληροφορικής, Φαρμακευτικής, Φυσικής και Βιολογίας, ενώ συμμετέχει και μία προπτυχιακή φοιτή τρια του Τμήματος Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής του ΔΠΘ. Επιστημονικός υπεύθυνος της ομάδας είναι ο αν. καθηγητής του Τμήματος Φαρμακευτικής του ΑΠΘ, Ιωάννης Βιζιριανάκης. Η ομάδα του ΑΠΘ παρουσίασε το πρότζεκτ μπρο στά σε επενδυτές και πήρε το 1ο βραβείο στο στάδιο ιδέας στον Διαγωνισμό Επιχειρηματικότητας Next Stage Challenge και το χρηματικό έπαθλο των 4.000 ευρώ. Στόχος της ομάδας είναι να δώσει λύση σε ένα σημαντικό πρόβλημα που εμφανίζεται σήμερα στην κλινική πράξη και είναι η αδυναμία των διαγνωστικών μεθόδων να ανιχνεύσουν έγκαιρα την ύπαρξη του καρκίνου στο πάγκρεας που οδηγεί σε αποτυχημένες θεραπευτικές προσεγγίσεις και τελικά σε μεγάλο πο σοστό θνησιμότητας. Για το λόγο αυτόν η ομάδα έχει κατασκευάσει μία διαγνωστική μηχανή, που θα μπο ρεί να χρησιμοποιηθεί από όλα τα διαγνωστικά εργα στήρια για την εύκολη, φθηνή και άμεση επεξεργασία δειγμάτων ούρων, στο πλαίσιο ουρολογικών εξετάσε ων ατόμων μεγάλης ηλικίας ή ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ώστε να ανιχνευθεί έγκαιρα ύπαρξη καρκινικού όγκου στο πάγκρεας. ■

AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ | 41 Ρομπότ στο φαρμακείο του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων! Ε ΝΑ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜ Ε ΝΟ Ρομποτικό Σύστημα Δια χείρισης Φαρμάκων κόστους 125.000 ευρώ προστέ θηκε στον εξοπλισμό του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων και ανέλαβε την ταξινόμηση, τακτοποίηση και εύρεση φαρμάκων για τους ασθενείς που εξυπηρετεί το φαρ μακείο του νοσοκομείου. Πρόκειται για ένα καινοτόμο
Διαγνωστικό εργαλείο για τον καρκίνο του παγκρέατος από φοιτητές του ΑΠΘ! Ε ΝΑ ΦΘΗΝ Ο, ΓΡ Η ΓΟΡΟ ΚΑΙ ΑΚΡΙΒ Ε Σ διαγνωστικό εργαλείο για την ανίχνευση του καρκίνου του παγκρέ ατος στα πρώτα στάδια με την ονομασία «METIS» δημιούργησε ομάδα 11 φοιτητών του Αριστοτέλειου
Σύστημα επεξεργασίας ιατρικών εικόνων (PACS) στην «ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟ»! ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕ Ι Ο ΘΕ Ι ΑΣ ΠΡ Ο ΝΟΙΑΣ «Η Παμμακάριστος» εγκαταστάθηκε και λειτουργεί παραγωγικά ένα διαδικτυακό σύστημα αρχειοθέτησης και επεξεργασίας ιατρικών εικόνων (PACS). Περιλαμβάνει εύχρηστα ερ γαλεία αναζήτησης, διόρθωσης, παρακολούθησης, σύγκρισης κ.λπ. των δεδομένων που προέρχονται από όλα τα διαγνωστικά μηχανήματα του νοσοκομείου και είναι στη διάθεση των ιατρών, συμβάλλοντας στη βέλτιστη δυνατή απλοποίηση της καθημερινής διαγνωστικής εργασίας. Αποτρέπει τα τεχνικά σφάλματα των ακτινογρα φικών λήψεων και την ανάγκη συχνών επαναλήψεων. Εξασφαλίζει τη διατήρηση διαγνωστικών εικόνων και τις αποθηκεύει για μελλοντική χρήση. Η πρόσβαση στα διαγνωστικά δεδομένα από τους θεράποντες ιατρούς είναι ταχύτατη ακόμη και εξ αποστάσεως με ασφαλή σύνδεση μέσω Διαδικτύου. Παράλληλα περιορίζει την εκτύπωση ταινιών (φιλμς) και δίνει τη δυνατότητα στους ασθενείς να λαμβάνουν εικόνες και διαγνώσεις σε ψηφιακούς δίσκους τύπου CD/DVD. Οι ψηφιακές εικόνες των ακτινολογικών εξετάσεων αποθηκεύονται αναλλοίωτες στο ηλεκτρονικό αρχείο του Τμήματος. ■

αυτές του αγ γειογράφου κατά το χρόνο της επέμβασης, αλλά και η εκτεταμένη διαλειτουργικότητα με όλα τα συστήματα διαχείρισης ιατρικής πληροφορίας του νοσοκομείου ενσωματώνονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στο νέο αγγειογραφικό σύστημα. Πέρα από τα παραπά νω, σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι στη νέα αυτή πλατφόρμα αναπτύσσονται συνεχώς νέες πρωτότυπες εφαρμογές, οι οποίες θα βελτιώσουν τον τρόπο αντι μετώπισης των ασθενών. ■

Υπερσύγχρονος αγγειογράφος επεμβατικής νευροακτινολογίας στο 251 ΓΝΑ ΤΟ 251 ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕ Ι Ο Αεροπορίας απέκτησε και έχει πλέον σε λειτουργία ένα υπερσύγχρονο αγγει ογραφικό σύστημα -δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος»-, το οποίο ενσωματώνει την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στον τομέα της Επεμβατικής Ακτινο λογίας και Νευροακτινολογίας. Το συγκεκριμένο biplane αγγειογραφικό σύστημα αντιπροσωπεύει μια εντελώς νέα γενιά μηχανημάτων, με πλήθος μηχανολογικές και ηλεκτρονικές καινοτο μίες, αλλά και εξελίξεις λογισμικού. Οι μεγαλύτερες γωνίες στροφής και λήψης εικόνας, για την ανάδειξη της ανατομίας της βλάβης, η βελτιωμένη διακριτική ικανότητα (2μm), οι μεγαλύτερες μεγεθύνσεις (13’’, 10’’), η ταχύτερη ακολουθία λήψης τρισδιάστατων ει κόνων και η διαχείριση με ρομποτικούς μηχανισμούς μεγαλύτερων φορτίων αποτελούν μερικές από τις μη χανολογικές και ηλεκτρονικές βελτιώσεις σε σχέση με τα μηχανήματα προηγούμενης γενιάς. Λογισμικά που αναπτύχθηκαν πάνω στις ενισχυμέ νες δυνατότητες του μηχανικού και ηλεκτρονικού μέ ρους του αγγειογράφου είναι η βελτιωμένη τρισδιά στατη απεικόνιση, (3d αγγειογραφία σε 3 δευτερόλε πτα και micro 3d αγγειογραφία υψηλής ανάλυσης σε 4 δευτερόλεπτα), η καινοτόμος αγγειογραφία τεσσάρων διαστάσεων (4d αγγειογραφία) και η απεικόνιση χαρ τών αιμάτωσης, για την εκτίμηση εγκεφαλικού επεισο δίου στο χώρο του αγγειογράφου. Επιπλέον, η δυνατότητα επιπροβολής εικόνων από μαγνητική ή αξονική αγγειογραφία σε

αισθητήρας-βιοαναλυτής

είναι τα «όπλα» του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ απέναντι στην πανδημία. Οι υφασμάτινες μάσκες προσφέρουν προστασία από τον κορονοϊό μικρότερη από 28%, οι χειρουργικές μάσκες μίας χρήσης προστα σία περίπου 80%, ενώ οι μάσκες Ν95 παρέχουν καλύ τερη προστασία οι οποίες μπορούν να φθάσουν μέχρι και το 90-95%. Οι μάσκες με νανοφίλτρο που κατα σκεύασε η ομάδα του Εργαστηρίου με την καθοδήγηση της εταιρείας BLNanobiomed προσφέρουν προστασία που αγγίζει το 100%. Η ομάδα του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας, σε συνεργασία με την εταιρεία BL Nanobiomed, δημι ούργησε επαναχρησιμοποιούμενες μάσκες

| 43 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ Νέο σύστημα φακοθρυψίας για τις εγχειρήσεις καταρράκτη στο «ΒΟΣΤΑΝΕΙΟ»! ΣΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕ Ι Ο ΤΗΣ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚ Η Σ Μονά δας του Γενικού Νοσοκομείου Μυτιλήνης «Βοστάνειο» τέθηκε σε λειτουργία νέο σύστημα φακοθρυψίας. Το συγκεκριμένο σύστημα είναι κορυφαίας τεχνολογίας με τις παρακάτω δυνατότητες: ▪ Επιτρέπει την ευχερέστερη φακοθρυψία, μειώνο ντας τους χειρουργικούς χρόνους και λειτουργώντας λιγότερο παρεμβατικά στους ιστούς που γειτνιάζουν με το φακό του οφθαλμού. ▪ Διατηρεί σταθερό βάθος θαλάμου μέσα στον οποίο ο χειρουργός μπορεί να διεκπεραιώσει με ασφάλεια και άνεση το χειρουργείο καταρράκτη. ▪ Επιτρέπει ασφαλείς παρεμβάσεις, εάν αυτό κα ταστεί απαραίτητο στο υαλώδες σώμα, δηλαδή στο οπίσθιο ημιμόριο του οφθαλμού. Πρόκειται για τεχνολογία αιχμής στη χειρουργική επέμβαση του καταρράκτη και αποτελεί πολύτιμο ερ γαλείο τόσο για την ασφαλέστερη διεκπεραίωση των περιστατικών καταρράκτη όσο και για την εκπαίδευση των νέων γιατρών σε αυτό το χειρουργείο. ■ Μάσκες με νανοφίλτρα, βιοαισθητήρες και rapid tests ΜΟΝΤ Ε ΛΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ της πανδημίας, βιο
και μάσκες με νανοφίλτρα
με νανο φίλτρα, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να δεσμεύσουν τον κορονοϊό. Εκτός από τις μάσκες με τα νανοφίλτρα, κατασκευάστηκαν βιοαισθητήρες και rapid tests. Τα τελευταία χρόνια η ομάδα του Εργαστηρίου Νανοτε χνολογίας ασχολήθηκε με την ανάπτυξη και κατασκευή των τεστ πλευρικής ροής, καθώς και με βιοαισθητή ρες, όπως για το οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου και τη μέτρηση των λευχαιμικών κυττάρων, σε συνεργασία με την εταιρεία BLNanobiomed. Έτσι η έρευνα ενισχύ θηκε και μετατράπηκε το τεστ πλευρικής ροής σε τεστ ανίχνευσης αντισωμάτων έναντι του SARS-coV-2, ενώ δημιουργήθηκε ένας βιοαισθητήρας που κάνει και τη δουλειά του βιοαναλυτή. ■

ΗΠΑ και της Ευρώπης έχουν στην κατοχή τους μεγάλο αριθμό ρομποτικών συστημάτων, ώστε να προσφέρουν οι χειρουργοί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στους ασθενείς τους.

Τα τελευταία χρόνια σε όλα σχεδόν τα συνέδρια Χειρουργικής μονοπωλούν το ενδιαφέρον εργασίες και μελέτες που αφορούν τη ρομποτική χειρουργική. Συγκεκριμένα, σε ογκολογικά περιστατικά, οι πλέον έμπειροι χειρουργοί επιλέγουν τη ρομποτική για επεμ βάσεις οισοφάγου και στομάχου, παχέος εντέρου/ορ θού και ήπατος/παγκρέατος. Αλλά υπάρχει και μία άλλη ταχέως αναπτυσσόμενη και πολλά υποσχόμενη τεχνική, η οποία χρησιμοποιεί ται κατά τη διάρκεια της ρομποτικής χειρουργικής στις κακοήθεις περιπτώσεις και προσφέρει άριστο αποτέ λεσμα με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια και ελάχι στες επιπλοκές. Ονομάζεται τεχνική πυγολαμπίδας

αλλιώς

καλή

οξυγόνωση των ιστών. Η χειρουργική

του καρκίνου παραμένει

44 | Γράφει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤ Ι ΝΟΣ Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝ Ι ΔΗΣ, MD, PhD, FACS, MAMSE, διευθυντής Κλινικής Γενικής, Λαπαροσκοπικής, Ογκολογικής και Ρομποτικής Χειρουργικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Κ ΑΘΕ 6 ΔΕΥΤΕΡ ΟΛΕΠΤΑ ΞΕΚΙΝ Α μία επέμβαση ρομπο τικής χειρουργικής στον κόσμο. Ασθενείς και χειρουρ γοί με το πέρασμα του χρόνου έχουν κατανοήσει την απαράμιλλη ανωτερότητα του ρομποτικού συστήματος κυρίως στις επεμβάσεις της κοιλιακής χώρας σε σύγκρι ση με την κλασική ανοικτή χειρουργική τεχνική. Πλέον τα μεγαλύτερα και πιο φημισμένα νοσοκομεία των
ή
χειρουργική κατευθυνόμενη από φθορίζουσες ουσίες. Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη ουσία είναι το πρά σινο της ινδοκυανίνης (ICG - IndoCyanine Green), η οποία εκπέμπει πράσινο χρώμα -δηλαδή φθορίζειανάλογα τον ιστό. Με αυτόν τον τρόπο ο χειρουργός έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει ιστούς, τους οποί ους πρέπει να προστατέψει κατά τη διάρκεια της επέμ βασης, να προσδιορίζει καρκινικά κύτταρα, τα οποία οφείλει να αφαιρέσει, και, τέλος, να αξιολογεί την
αιμάτωση και
αφαίρεση
η βασικότερη θεραπεία στην πλειοψηφία των περι πτώσεων. Παρά την τεράστια πρόοδο στις προεγχει Η ΡΟΜΠΟΤΙΚ Η ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚ Η συναντά την τεχνική πυγολαμπίδας! Η τελευταία λέξη της τεχνολογίας για το άριστο αποτέλεσμα στους ογκολογικούς ασθενείς!

του εντέρου, ο κυριότερος παράγοντας για μία υγιή αναστόμωση είναι η καλή αιμάτωση των ιστών. Εγχύ νοντας ενδοφλέβια πράσινο της ινδοκυανίνης ο χει ρουργός μπορεί να κρίνει ποιοτικά τους ιστούς μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα ώστε να επιβεβαιώσει την καλή αιμάτωση πριν πραγματοποιήσει μία αναστόμωση. Έτσι εκμηδενίζεται

| 45 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ρητικές απεικονιστικές μεθόδους, η δυνατότητα και η δεινότητα του χειρουργού θα οδηγήσει σε πλήρη εξαί ρεση του όγκου και όλων των καρκινικών κυττάρων. Η τεχνική πυγολαμπίδας παρέχει στον χειρουργό την απαιτούμενη ακρίβεια των χειρισμών του. Οι παρακάτω εφαρμογές της τεχνικής πυγολαμπί δας, σε συνδυασμό με τη ρομποτική χειρουργική, βοη θούν τον χειρουργό να επιτύχει το άριστο αποτέλεσμα και μειώνουν τον κίνδυνο επιπλοκών στο ελάχιστο: 1. Προεγχειρητική σήμανση όγκων του γαστρε ντερικού συστήματος. Ο γαστρεντερολόγος μέσω ενδοσκόπησης κάνει σήμανση του όγκου, ώστε ο χειρουργός να μπορεί να αναγνωρίσει τη βλάβη εύκολα ενεργοποιώντας απλά την υπέρυθρη κάμερα. Αυτό έχει μεγάλη σημασία σε όγκους μη ψηλαφητούς και μικρούς σε μέγεθος. Επί σης η σήμανση δεν αλλοιώνει το οπτικό χειρουργικό πεδίο, καθώς η σήμανση γίνεται αντιληπτή μόνο κατ’ επιλογήν του χειρουργού. 2. Αξιολόγηση της αιμάτωσης των ιστών. Κατά τη διάρκεια κολεκτομών με αναστόμωση
ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύ νου για αναστομωτική διαφυγή: η ισχαιμία των ιστών. 3. Προστασία ανατομικών δομών. Σε αρκετές ογκολογικές περιπτώσεις της κοιλιακής χώρας η κακοήθεια λόγω θέσης ή μεγέθους επαφίε ται στους ουρητήρες που μεταφέρουν τα ούρα από τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη. Η κάκωση των ουρητήρων σε ογκολογικές επεμβάσεις είναι μία κα ταστροφική επιπλοκή με εξαιρετικά υψηλό κόστος. Σε αυτά τα περιστατικά με τη βοήθεια της πυγολαμπίδας ο χειρουργός δύναται να έχει άμεση και μόνιμη γνώση της θέσης των ουρητήρων ώστε να τους διαφυλάσσει κατά τους χειρουργικούς χειρισμούς. 4. Αναγνώριση χοληδόχου πόρου. Στη χειρουργική ήπατος - χοληφόρων - παγκρέα

τος είναι βασική η αναγνώριση του χοληδόχου πόρου, ο οποίος διοχετεύει τη χολή που παράγεται από το ήπαρ στο δωδεκαδάκτυλο. Με την ενδοφλέβια έγχυση του πράσινου της ινδοκυανίνης, το οποίο αποβάλλεται στα χοληφόρα, είναι δυνατή η αναγνώριση του χολη δόχου πόρου μειώνοντας την πιθανότητα κάκωσής του.

5. Αναγνώριση λεμφαδένων. Σε περιπτώσεις κακοήθειας οισοφάγου, στομάχου και παχέος εντέρου/ορθού με έγχυση ICG δύναται να αναγνωρισθεί ο κοντινότερος λεμφαδένας του όγκου. Επίσης, δύναται να ταυτοποιηθούν και να αφαιρεθούν πλάγιοι πυελικοί λεμφαδένες.

6. Αναγνώριση ηπατοκυτταρικού καρκίνου.

Σε ασθενείς με διάγνωση ηπατοκυτταρικού καρ κίνου, η ενδοφλέβια έγχυση ICG χρησιμοποιείται αρ κετά τα τελευταία χρόνια διότι η φθορίζουσα αυτή

ουσία κατακάθεται στους ηπατοκυτταρικούς όγκους, δίνοντας στον χειρουργό την ακριβή τους θέση και τα όριά τους. Οι εξελίξεις στον τεχνολογικό τομέα είναι ταχύτα τες. Η ρομποτική χειρουργική έχει κάνει άλματα εξέ λιξης τα τελευταία χρόνια, δίνοντας στους χειρουρ γούς τεράστιες δυνατότητες προσφέροντας όλο και πιο εξελιγμένα μηχανήματα. Αυτή η τεχνολογία, σε συνδυασμό με τη χρησιμοποίηση νεότερων τεχνικών, όπως η Χειρουργική υπό φθορίζουσες ουσίες, παρέχει ό,τι ακριβώς χρειάζεται ο ιατρός για το άριστο αποτέ λεσμα του ασθενούς. Απαράμιλλη ακρίβεια, τεράστια εργονομία και δυνατότητες αναγνώρισης ανατομικών δομών που δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί λίγα χρόνια νωρίτερα. Ως αποτέλεσμα οι χειρουργοί γίνο νται καλύτεροι και πιο ασφαλείς και οι ασθενείς απο λαμβάνουν εξαιρετικές υπηρεσίες υγείας. ■

46 |
ΚΩΝΣΤΆ ΝΤ Ι ΝΟΣ Μ. ΚΩΝΣΤΆ ΝΤΙΝ Ι ΔΗΣ Ο Κωνσταντίνος Μ. Κωνσταντινίδης, MD, PhD, FACS, MAMSE, είναι διευθυντής της Κλινικής Γενικής, Λαπα ροσκοπικής, Ογκολογικής και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών. Επίσης έχει τη θέση του επιστημονικού διευθυντή του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών. Είναι κυβερνήτης (Governor) του ελληνικού παραρτήματος του Αμερικανικού Κολεγίου Χειρουργών (American College of Surgeons - Greek Chapter) και γενικός γραμματέας της Παγκόσμιας Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικής (General Secretary - Clinical Robotic Surgical Association CRSA). Προσφάτως η κατασκευ άστρια εταιρεία του ρομποτικού συστήματος χειρουργικής τού απένειμε τον τίτλο του καλύτερου γενικού χειρουργού στον κόσμο (Top Performer in Robotic General Surgery - Distribution Market) και λίγους μήνες αργότερα εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Κορυφαίων Εκπαιδευτών Χειρουργών του Αμερικανικού Κολεγίου Χειρουργών (Academy of Master Surgeon Educators - American College of Surgeons). Η τεράστια εμπειρία της χειρουργικής του ομάδας πλέον έχει ξεπεράσει τις 4.000 ρομποτικές και τις 18.000 λαπαροσκοπικές επεμβάσεις. Τις αναφερόμενες τεχνολογίες του άρθρου τις εφάρμοσε από τις πρώ τες ημέρες κλινικής εφαρμογής τους και πλέον αποτελούν καθημερινή ρουτίνα στις ογκολογικές επεμβάσεις.

Θεραπείας

ΠΟΛΥ

υπέρηχοι, που είναι εφο διασμένοι με σύστημα τεχνητής νοημοσύνης. Έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν και να εστιάζουν σε συ γκεκριμένα νεύρα, «χρωματίζοντάς» τα σε πραγματικό χρόνο στην οθόνη που βλέπουν οι επιστήμονες. Με τον τρόπο αυτό οι αναισθησιολόγοι γνωρίζουν με μεγαλύ τερη ακρίβεια σε ποιο σημείο πρέπει

λικτικών νευρωνικών δικτύων.

μοιά ζουν με τα βιολογικά συστήματα όρασης. Σύμφωνα με την αναισθησιολόγο, εκπρόσωπο της Τοπικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου και γενική γραμματέα του Ελληνικού Τμήματος της Ευρω παϊκής Εταιρείας Περιοχικής Αναισθησίας και Θερα πείας Πόνου (ESRA Hellas), Ελένη Μόκα, «η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια διαδικασία

48 |
ΤΙΜΟ ΕΡΓΑΛΕ Ι Ο στα χέρια των αναισθησιολό γων αποτελούν οι σύγχρονοι
να χορηγήσουν τα τοπικά αναισθητικά και ποια νεύρα πρέπει να απο κλείσουν από την τεχνική της περιοχικής αναισθησίας, επιτυγχάνοντας ασφάλεια και ευκολία κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης. Την ευκαιρία να εκπαιδευτούν από ειδικούς στη χρήση μηχανημάτων με σύστημα τεχνητής νοημοσύ νης είχαν οι αναισθησιολόγοι που συμμετείχαν στο 39ο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Περιοχικής Αναισθησίας και Θεραπείας Πόνου (ESRA) που έγινε στη Θεσσαλονίκη. Πιο συγκεκριμένα, μυήθηκαν στη χρήση του συστήματος ScanNav Anatomy Peripheral Nerve Blocks/PNB (Anatomy Guide) που χρησιμοποιεί τεχνικές ανίχνευσης ανατομικών δομών με υπερήχους (Β Mode), με δυνατότητα «χρωματισμού» τους κατά στρώματα, σε πραγματικό χρόνο, με την εφαρμογή διαδικασιών συνε
Πρόκειται για δίκτυα που αποτελούνται από πολλά επίπεδα νευρώνων και
προσομοίωσης της ανθρώπινης νοημοσύνης, που γίνεται από μια μηχα νή, ένα σύστημα ηλεκτρονικού υπολογιστή, του οποίου το πρόγραμμα οδηγεί τον υπολογιστή ή το ρομπότ να εκτελεί υπολογισμούς με μεγαλύτερη ακρίβεια σε όγκο και ταχύτητα συγκριτικά με τον άνθρωπο». Ουσιαστικά, όπως λέει, είναι η ικανότητα μιας μηχανής -ενός προ γράμματος υπολογιστή- να αναπαράγει τις γνωστικές λειτουργίες ενός ανθρώπου, όπως είναι η μάθηση, ο σχεδιασμός και η δημιουργικότητα. Και προσθέτει: «Σαφώς τα συστήματα που βασίζονται στη χρήση τε χνητής νοημοσύνης έχουν περιορισμούς και εγγενείς ανακρίβειες. Ωστόσο ήδη έχουν αναπτυχθεί αυτοματο ποιημένα συστήματα ερμηνείας ιατρικής εικόνας που προσεγγίζουν και μάλιστα ξεπερνούν τις ανθρώπινες Η τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία των αναισθησιολόγων! ΕΛ Ε ΝΗ Μ Ο ΚΑ Aναισθησιολόγος, γενική γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Περιοχικής Αναισθησίας και
Πόνου (ESRA Hellas).

αποκλεισμών, αξιολογήθηκε ως προς την ορθή και ακριβή αυτόματη τοποθέτηση χρώματος

στις εκάστοτε ανατομικές δομές. Βρέθηκε ότι η επικά λυψη ανατομικών δομών (αγγείων, μυών, περιτονιών, νεύρων) με χρώμα από το σύστημα τεχνητής νοημο σύνης ήταν χρήσιμη για τον προσδιορισμό των ανατο

μικών δομών στο 99,7% των περιπτώσεων (στις 1.330 από τις 1.334 περιπτώσεις) και για την επιβεβαίωση της σωστής προβολής υπερηχογραφικής εικόνας στο 99,3% των εξεταζόμενων εικόνων (στις 273 από τις 275 εικόνες). Η συγκεκριμένη συσκευή έχει λάβει έγκριση για κλινική χρήση στην Ευρώπη και επί του παρόντος είναι υπό έλεγχο από τον αντίστοιχο ρυθμιστικό φορέα στις ΗΠΑ, τον FDA». ΤΟ Μ Ε ΛΛΟΝ Σύμφωνα με την κ. Μόκα, η τεχνητή νοημοσύνη στο μέλ λον ίσως συμπληρώνει την καθημερινή κλινική πρακτική κατά την εφαρμογή τεχνικών περιοχικής αναισθησίας, δεδομένων των πολλαπλών δεξιοτήτων που απαιτού νται για την κατανόηση πολύπλοκων ιατρικών

στην Ιατρική Σχολή Αθηνών Άρη Ηλιόπουλου σε συνερ γασία με το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Η πατέντα αυτή είναι το προϊόν πολυετούς (>4 έτη) εργασίας στη διάρ κεια της οποίας ελέγχθη καν δεκάδες βιβλιοθήκες χημικών ενώσεων και εκα τοντάδες ενώσεις, καθώς και τροποποιήσεις δραστι κών δομών. Συνοπτικά, οι 2 χημικές ενώσεις εμφανίζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

1) Broad spectrum cytotoxic activity against dif ferent types of malignancy.

2) Potential for the treatment of platinum-resist ant tumors: cis-platin-resistant cancer cells do not display cross-resistance to the new compounds.

3) Potential for targeting tumors possessing «translation addiction» by inducing ribosomal stress pathways.

4) Potential enhancement of proteasomal inhib itor therapy due to synergism with bortezomib in tumor cell killing. Η κατοχύρωση

| 49 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ επιδόσεις στην ιατρική ερμηνεία εικόνας». ΣΤΑ ΣΚΑΡΙ Α Η Ε ΓΚΡΙΣΗ ΑΠ Ο ΤΟΝ FDA Αναφερόμενη στο σύστημα ScanNav Anatomy Peripheral Nerve Blocks/PNB (Anatomy Guide), η κ. Μόκα επεσήμανε ότι «με εφαρμογή του στην υπερη χογραφικά καθοδηγούμενη πραγματοποίηση περιφε ρικών νευρικών
ιστο ρικών, την παρακολούθηση ζωτικών σημείων και την ικανότητα κριτικής σκέψης και λήψης αποφάσεων σε περίπλοκες καταστάσεις. «Στο εγγύς μέλλον η τεχνητή νοημοσύνη είναι πι θανό να λειτουργήσει ως αυτόματος πιλότος για τους αναισθησιολόγους. Εντούτοις, η λήψη κλινικών απο φάσεων θα παραμείνει βασικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης νοημοσύνης. Ακόμα και όταν η τεχνητή νοημοσύνη τελειοποιηθεί και φτάσει στο σημείο να αποκτήσει ικανότητες δράσης χωρίς την ύπαρξη αν θρώπινου λάθους και χωρίς συναισθηματικές και γνω σιακές προκαταλήψεις, πρέπει να θυμόμαστε ότι υπάρ χει πάντα το ενδεχόμενο σφάλματος λόγω μη ορθού προγραμματισμού, καθώς και ότι με βάση τα σημερινά δεδομένα η κριτική σκέψη του αναισθησιολόγου δεν μπορεί να αντικατασταθεί», επεσήμανε η κ. Μόκα. ■ ΙΑΤΡΙΚ Η ΣΧΟΛ Η ΑΘΗΝ Ω Ν –ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΟ ΚΡ Η ΤΗΣ Κατοχύρωση πατέντας για χημικές ενώσεις με αντικαρκινική δραστηριότητα! ΚΑΤΟΧ Υ ΡΩΣΗ ΔΙΕΘΝΟΥ Σ ευρεσιτεχνίας στο Euro pean Patent Office δύο νέων χημικών ενώσεων με αντικαρκινική δραστικότητα κατάφερε η ομάδα του καθηγητή και διευθυντή του Εργαστηρίου Βιολογίας
της ευρεσιτεχνίας έγινε με τη συ νεργασία και καθοδήγηση του Κέντρου Καινοτομί ας και Επιχειρηματικότητας «Αρχιμήδης» του ΕΚΠΑ. Η συνεργασία του κ. Ηλιόπουλου με το Τμήμα Χη μείας του Παν. Κρήτης συνεχίζεται με την ανάπτυ ξη νανοσωματιδίων εγκλεισμού πρόδρομων μορ φών των ενώσεων αυτών για την ειδική στόχευση υπο-τύπων καρκινικών κυττάρων, ευελπιστώντας για μια ακόμη πατέντα στο προσεχές μέλλον! ■ Ο καθηγητής Άρης Ηλιόπουλος.

ρολόγο. Τα τελευταία χρόνια σημαντικές επαναστάσεις και καινοτομίες έχουν συμβεί στον τομέα του καρκίνου του προστάτη, τόσο στο κομμάτι της διάγνωσης όσο και της θεραπείας αυτού. Α) Αρχικά η εμφάνιση της πολυπαραμετρικής μα γνητικής τομογραφίας του προστάτη (mpMRI), σε κέντρα που διαθέτουν εμπειρία και σύγχρονο εξοπλι σμό, επιτρέπει τον ακριβή εντοπισμό του καρκίνου του προστάτη. Κάθε απότομη αύξηση του PSA διερευνάται πρώτα με μια πολυπαραμετρική μαγνητική του προ στάτη, δίνοντας τη δυνατότητα εξακρίβωσης πιθανής ύποπτης εστίας στον προστάτη. Άλλωστε οι κατευθυ ντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εται ρείας (EAU) προτείνουν να προηγείται η συγκεκριμένη απεικόνιση πριν τη διενέργεια οποιασδήποτε βιοψίας του προστάτη. Β) Η δεύτερη εξέλιξη αφορά στην εφαρμογή της βιοψίας του προστάτη διά του περινέου (διαπερινεϊ κή βιοψία), με τεχνολογία Fusion. Με τη μέθοδο αυτή πραγματοποιείται (κατόπιν σύντηξης των εικόνων της mp-MRI και του διορθικού υπερήχου) λήψη των ιστο τεμαχίων του προστάτη με μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια. Μέχρι πρότινος οι βιοψίες του προστάτη πραγ ματοποιούνταν στα περισσότερα ουρολογικά κέντρα διορθικά. Ένας όμως σημαντικός περιορισμός αυτής μεθόδου είναι η δίοδος της βελόνας μέσα από τον πρωκτό που βρίθει μικροβιών. Με τον τρόπο αυτόν αυξάνονται σημαντικά τα ποσοστά λοιμώξεων (5-7%) και σήψης μετά από βιοψία, καθώς

50 | Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στον άνδρα. Τόσο η Ευρωπαϊκή όσο και η Αμερικανική Ουρολογική Eταιρεία έχουν καθι ερώσει τον ετήσιο έλεγχο για κάθε άνδρα μετά την ηλικία των 50 με PSA και εξέταση από τον ουρολό γο. Ετσι, κάθε αυξημένη τιμή ή απότομη αύξηση του PSA θα πρέπει να εγείρει την υποψία για καρκίνο στον προστάτη και ακολούθως να διερευνάται από τον ου
και η ανάγκη επα νεισαγωγής για νοσηλεία στο νοσοκομείο (1-3%). Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις συνθήκες ολοέ Καινοτόμες προσεγγίσεις στον τομέα της διάγνωσης και της θεραπείας του καρκίνου του προστάτη! Γράφει ο ΑΧΙΛΛ Ε ΑΣ ΠΛΟΥΜ Ι ΔΗΣ, MD, BSc, MSc, PhD, FEBU, επιμελητής ουρολόγος, Κέντρο Ρομποτικής & Λαπαροενδοσκοπικής Χειρουργικής Ουρολογίας - Ανδρολογίας, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.

να αυξανομένης

στα υπαρχο

καθιστά αναγκαία τη λήψη βιοψιών διά του περινέου (περινεϊκή βιοψία), που μπορούν να εφαρμοσθούν κανόνες αντισηψίας και άρα δεν είναι αναγκαία η μακροχρόνια λήψη πολλαπλών αντιβιοτι κών όπως γινόταν μέχρι τώρα. Επίσης, ένας άλλος σημαντικός παράγοντας υπέρ της διαπερινεϊκής βιοψίας είναι η μεγαλύτερη δια γνωστική ακρίβεια της μεθόδου, καθώς υπερτερεί στη διάγνωση καρκίνων της πρόσθιας ζώνης και της κορυφής του προστάτη, καθώς και κλινικά σημαντικών καρκίνων, έναντι της διορθικής βιοψίας. Επιπλέον, με τη διαπερινεϊκή

μετώπιση

Στον εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη με τη ρομποτική ριζική προστατεκτομή, εξασφαλίζεται η χειρουργική αφαίρεση ολόκληρου του αδενώματος του προστάτη, εξασφαλίζοντας άριστα ογκολογικά και παράλληλα λειτουργικά αποτελέσματα. Στον καρ κίνο του προστάτη, το κύριο μέλημα είναι η αφαίρεση του καρκίνου, ωστόσο σημαντική είναι πλέον και η διατήρηση της σεξουαλικής ζωής και της εγκράτει ας των ούρων, καθώς μιλάμε και για νέα άτομα. Η πιθανότητα ακράτειας προκαλεί ανησυχία στους πε ρισσότερους ασθενείς, καθώς τα νεύρα που περιβάλ λουν τον προστατικό αδένα και είναι υπεύθυνα για τη στυτική λειτουργία και την εγκράτεια είναι πολύ λεπτά

| 51 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
μικροβιακής αντοχής
ντα αντιβιοτικά,
προσπέλαση μειώνεται η πιθανότητα αιμορραγίων από το ορθό, καθώς η βελόνα δεν τραυ ματίζει πλέον το έντερο. Τέλος, σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου του προ στάτη, η ακριβής εντόπιση της βλάβης και της έκτα σης αυτής προσφέρει νέες δυνατότητες στοχευμένης αντιμετώπισης της νόσου (στοχευμένη θεραπεία χωρίς επέμβαση), γεγονός που δίνει νέες δυνατότητες στη θεραπεία του καρκίνου. Τα δεδομένα αυτά καθιστούν τη διαπερινεϊκή βιοψία του προστάτη ως την ενδεδειγ μένη πλέον μεθόδο (gold standard) στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη. Γ) Μεγάλη επανάσταση αποτελεί πλέον η αντιμε τώπιση του καρκίνου του προστάτη με ολοένα και πε ρισσότερο ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές όπως η ρομποτική χειρουργική, που επιτρέπει την ανι
τόσο του εντοπισμένου όσο και του προχω ρημένου πια καρκίνου του προστάτη.
και ευπαθή. Με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci, την ακρίβεια κινήσεων και την τεχνική διατήρησης των αγγειονευρωδών δεματίων, η ανησυχία αυτή μειώ νεται σημαντικά. Η ρομποτική ριζική προστατεκτομή, σε συνδυασμό με την εμπειρία του χειρουργού, εξα σφαλίζουν την εγκράτεια και αυξάνουν τις πιθανότη τες για καλύτερα αποτελέσματα στυτικής λειτουργίας μετά το χειρουργείο. Στην περίπτωση του τοπικά προχωρημένου καρκί νου του προστάτη, η ρομποτική πλατφόρμα μπορεί να αφαιρέσει και μεγάλο αριθμό λεμφαδένων της πυέ λου, με αποτέλεσμα να περιορίσει τη διασπορά της νόσου σε άλλα σημεία του σώματος και να εξασφαλί

κυττάρων. Με

χρήση του ρομποτικού συστήματος, τόσο ο προστάτης όσο και οι λεμφαδένες της πυέλου μπορούν να αφαι ρεθούν ριζικά και με ακρίβεια, εξασφαλίζοντας ένα άρτιο ογκολογικό αποτέλεσμα, αρνητικά χειρουργι κά όρια, μικρότερο δυνατό τραυματισμό γειτονικών ιστών και ταυτόχρονα διατηρώντας όλα τα πλεονεκτή ματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής.

ΠΡΟΣΤΑΤΗ:

• Πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη (mpMRI).

• Σύντηξη (fusion) των εικόνων της πολυπαραμε τρικής μαγνητικής του προστάτη και των real-time ει κόνων του υπερήχου.

• Συγχρονη περινεϊκή βιοψία του προστάτη. ΠΛΕΟΝΕΚΤ Η ΜΑΤΑ ΔΙΑΠΕΡΙΝΕ ΐ Κ Η Σ FUSION ΒΙΟΨ Ι ΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ:

• Μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια.

• Μεγαλύτερη αξιοπιστία.

• Μικρότερος κίνδυνος λοιμώξεων/σήψης.

• Απουσία κίνδυνου αιμορραγίας από το ορθό.

• Μικρότερη ανάγκη επανεισαγωγής στο νοσοκο μείο.

• Μικρότερη ανάγκη χρήσης αντιβιώσεων.

• Δυνατότητα στοχευμένων μετέπειτα θεραπευτι κών επιλογών.

ανοίξει νέους ορίζοντες στο χώρο της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής. Προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα έναντι του συμβατικού ανοικτού χειρουργείου, όπως:

και

- Ριζική αφαίρεση του καρκίνου και έλεγχο της νό σου, ακόμα και σε προχωρημένα στάδια ή επιθετικές μορφές της νόσου, όπου απαιτείται και σχολαστικός λεμφαδενικός καθαρισμός.

- Ταχύτερη επάνοδο της εγκράτειας στα αρχικά επίπεδα.

- Καλύτερη στυτική λειτουργία.

- Μικρότερο χρόνο νοσηλείας και γρήγορη έξοδο από το νοσοκομείο.

- Μικρότερη απώλεια αίματος και ανάγκη μετάγ γισης.

- Ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου, μι κρότερη χρήση αναλγητικών και λιγότερες μετεγχει ρητικές επιπλοκές.

- Ταχύτερη ανάρρωση και επιστροφή στις καθημε ρινές και επαγγελματικές δραστηριότητες.

- Γρήγορη απαλλαγή από τον ουροκαθετήρα.

- Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το επίσημο site της κλινικής μας: ploumidisurology.gr ■

52 | σει τη ριζική εξαίρεση των καρκινικών
τη
ΕΞΕΛ Ι ΞΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙ Α ΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚ Ι ΝΟΥ ΤΟΥ
ΠΟΙΑ Ε Ι ΝΑΙ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤ Η ΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚ Η Σ ΡΙΖΙΚ Η Σ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜ Η Σ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚ Α ΜΕ ΤΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕ Ι Ο; H ρομποτική χειρουργική έχει αντικαταστήσει πλέον την ανοικτή χειρουργική αλλά και τη λαπαροσκοπική χειρουργική
έχει
Ά ΧΙΛΛ ΕΆ Σ ΠΛΟΥΜ Ι ΔΗΣ Ο Δρ Αχιλλέας Πλουμίδης διαθέτει τεράστια εμπειρία στη διαχείριση και αντιμετώπιση όλων των ουρολογικών παθήσεων, ακόμα και των πλέον σπάνιων και περίπλοκων καταστάσεων, εφαρμόζοντας τις πλέον σύγχρονες και καινοτόμες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Χάρη στην εκπαίδευσή του στη ρομποτική χειρουργική, πρώτα στο παγκοσμίου φήμης ογκολογικό κέντρο Karolinska Institutet, στη Σουηδία, και κατόπιν στο OLV Vattikuti Robotic Surgery Institute, στο Βέλγιο, εξει δικεύτηκε στην πραγματοποίηση επεμβάσεων στο κατώτερο (προστάτης, ουροδόχος κύστη, λεμφαδένες) κι ανώτερο ουροποιητικό (νεφροί, ουρητήρας), καθώς και στην Ουρογυναικολογία, με τη χρήση ρομποτικού συστήματος, διασφαλίζοντας για τους ασθενείς του το βέλτιστο δυνατό χειρουργικό και αισθητικό αποτέ λεσμα με μέγιστη ασφάλεια και ελάχιστη ταλαιπωρία. Παράλληλα, μετεκπαιδεύτηκε σε Ενδοουρολογία, Λαπαροσκοπική Χειρουργική, Λιθίαση και Εύκαμπτη Ουρητηροσκόπηση στο Hôpital Tenon, Université Pierre et Marie Curie στο Παρίσι, καθώς επίσης στην Παιδοουρολογία και την Πλαστική Γεννητικών Οργάνων και Ουρήθρας στο Πανεπιστημιακό Ουρολογικό Κέντρο της Γάνδης, στο Βέλγιο, και το Sava Perovic Foundation, στο Βελιγράδι (visiting fellow). Διατηρεί θέση εκπαιδευτή Ρομποτικής και Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής στο ORSI Robotic Training Center και σε πρόγραμμα Ρομποτικής Χειρουργικής για Παιδοουρολόγους στο OLV Vattikuti Robotic Surgery Institute. Το 2013 αναγορεύτηκε διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και σήμερα δι δάσκει στην Ιατρική Σχολή στο μεταπτυχιακό «Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική, Ρομποτική Χειρουργική και Τηλεχειρουργική», όντας υπεύθυνος για την πρακτική εκπαίδευση των ιατρών στη Ρομποτική Χειρουργική.

το

Πρόκειται

και εύχρηστη διαδικτυακή

(http://grpalliative.gr/mnp/), μέσω της οποίας οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να αντλήσουν χρήσιμα δε δομένα για το «ταξίδι» των ασθενών μέχρι τη διάγνωση του πόνου, τα οποία τους βοηθούν να επιλέξουν και να χορηγήσουν την καλύτερη δυνατή θεραπεία για την ανακούφισή τους. Αποτέλεσμα είναι να επιτυγχάνεται η βελτίωση της καθημερινότητας των ασθενών και να μειώνονται ο χρόνος διάρκειας της επίσκεψης στον γιατρό, αλλά και η οικονομική επιβάρυνση του Eθνικού Συστήματος Υγείας. Ωστόσο, το Μητρώο, που συμπληρώνει 6 χρόνια λειτουργίας, δεν είναι εθνικό, ως ώφειλε να είναι, αλλά αποτελεί πρωτοβουλία και δημιούργημα της Ελ ληνικής Εταιρείας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α.). Το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας μας δεν έχει αναγνωρίσει τον πόνο ως ίδια νόσο, γι’

σωλήνα, νευροπάθεια μετά τη χημει οθεραπεία. Το Μητρώο Νευροπαθητι κού Πόνου άρχισε να σχεδιάζεται το 2014 και μετά την έγκριση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων άρχισε και η καταγραφή των δεδομέ νων. Για το χρονικό διάστημα 20162021, σε σύνολο 5.980 ασθενών, οι 2.334 είχαν νευροπαθητικό πόνο (ποσοστό 39,03%). Μέχρι στιγμής λειτουργεί πιλοτικά και σε 6 Κέντρα Πόνου και Παρηγορικής πανελλαδικά και έχει πετύχει το στόχο του, κάτι που αποδεικνύεται και από σχετική δημο σίευση σε διεθνές ιατρικό περιοδικό», επισημαίνει η κ. Βαδαλούκα.

Σύμφωνα με την ίδια, μέσω του Μητρώου έχουν κατα γραφεί δημογραφικά στοιχεία από τα οποία αντλού νται συμπεράσματα για τους ασθενείς που πονάνε, αλλά δεν καταγράφονταν πουθενά. «Έχει γίνει καταγραφή νόσων με νευροπαθητικό πόνο, τόσο καλοήθη όσο και καρκινικό, με το πλεο νέκτημα για τους ασθενείς να αναγνωρίζεται αυτός ο ειδικός πόνος, που δεν είναι γνωστός σε όλες τις ιατρικές ειδικότητες. Σύμφωνα με τις εγγραφές, το τα ξίδι του ασθενούς

ασθενείς

χωρίς

| 53 | ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΝ Α ΣΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕ Ι Σ με χρό νιο νευροπαθητικό πόνο αποτελεί
Μητρώο Νευροπαθητικού Πόνου.
για μία διαδραστική
πλατφόρμα
αυτό και ακόμη και τα Κέντρα Πόνου δεν έχουν ενταχθεί στους οργανισμούς των νοσοκομείων, αλλά λειτουργούν χάρη στην εθελοντική προσφορά των ειδικά εκπαιδευμένων αναισθησιολόγων. Τα παραπάνω στοιχεία παρουσίασε η αναπληρώ τρια καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Αγωγής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος της Ελληνικής Εται ρείας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α.), Αθηνά Βαδαλούκα, κατά τη διάρκεια του 39ου ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Πε ριοχικής Αναισθησίας και Θεραπείας Πόνου (ESRA). «Νευροπαθητικός πόνος είναι ο πόνος που προ κύπτει ως άμεση συνέπεια μίας βλάβης ή νόσου του σωματοαισθητικού νευρικού συστήματος, όπως για παράδειγμα διαβητική νευροπάθεια, μεθερπητική νευραλγία, νευραλγία τριδύμου, σύνδρομο καρπιαίου
ΤΟ ΤΑΞ Ι ΔΙ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥ Σ
μέχρι να διαγνωστεί ο πόνος του διαρκεί κατά μέσο όρο 1,5 χρόνο. Οι
αντι μετωπίζονται από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων
να λαμβάνεται υπόψη το νευροπαθητικό στοιχείο. Για παράδειγμα, ο πόνος μέσης έχει 37% νευροπαθητικό πόνο, όπως φαίνεται από τις εγγραφές στο Μητρώο, ενώ ο καρκινικός πόνος 7,9%», εξηγεί η κ. Βαδαλούκα. Παράλληλα, τονίζει ότι «μέσω του Μητρώου γίνεται καταγραφή των θεραπειών, των φαρμάκων και των τεχνικών που χρησιμοποιούνται στα Κέντρα Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας, οπότε βελτιώνεται η θε ραπευτική προσέγγιση και μειώνονται ο χρόνος της ιατρικής επίσκεψης και η οικονομική επιβάρυνση του συστήματος υγείας». ■ Διαδικτυακή πλατφόρμα για τους ασθενείς με χρόνιο νευροπαθητικό πόνο! Η κ. Αθηνά Βαδαλούκα.

στικών γόνατος και ισχίου άλλαξαν σελίδα και μπήκαν στην εποχή της ολογραφικής πλοήγησης σε περιβάλ λον μικτής πραγματικότητας.

Κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων, για πρώτη φορά, προβάλλονται τρισδιάστατα ολογράμματα της ανατομίας του ασθενούς με πληροφορίες για την ακριβή τοποθέτηση των υλικών (ψηφιακή πραγματι κότητα) πάνω στην ακριβή θέση στην ανατομία του

ασθενούς (αληθινή πραγματικότητα).

Οι δύο αυτοί κόσμοι συνθέτονται σε ειδική συσκευή σαν κράνος στο κεφάλι του χειρουργού και προβάλ λουν τα ολογράμματα (μικτή πραγματικότητα) κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Τι είναι όμως αυτή η πρωτοποριακή μέθοδος και γιατί έρχεται να χαρακτηρίσει μια ολόκληρη εποχή; «Η είσοδος νέας γενιάς υπερ-υπολογιστών στην ιατρική επιστήμη τα τελευταία δύο χρόνια με λογισμικό τε χνητής νοημοσύνης βοηθά τους ιατρούς να έχουν για πρώτη φορά τρισδιάστατη απεικόνιση της ανατομίας και του προεγχειρητικού σχεδιασμού. Έως τώρα, όλα τα ρομποτικά και ψηφιακά συστή ματα πλοήγησης, ακόμα και οι αξονικές τομογραφίες, απεικονίζονται σε δύο διαστάσεων οθόνες. Έως το 2030, αναφέρει η Αμερικανική Ακαδημία Ορθοπαιδι κών Χειρουργών, όλες οι οθόνες στο χειρουργείο θα έχουν αντικατασταθεί από τρισδιάστατα ολογράμμα τα, καθώς τριών διαστάσεων είναι και η ανατομία μιας

54 | ΕΔ Ω ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΟΥ Σ Μ Η ΝΕΣ οι επεμβάσεις αρθροπλα
άρθρωσης γόνατος ή ισχίου», αναφέρει ο Δρ Σπυρί δων Αρμπής, ορθοπαιδικός χειρουργός, διευθυντής Ε' Ορθοπαιδικής Κλινικής Ημερήσιας Νοσηλείας με Συστήματα Ψηφιακής Πλοήγησης του Metropolitan General ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡ Ι Α ΣΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕ Ι Ο ΜΕ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΤΡΑΥ ΜΑ Η επίτευξη ενός άριστου χειρουργικού αποτελέσματος, καθώς και η εκπλήρωση των προσδοκιών των ασθε νών, μεταξύ άλλων, στηρίζονται στην εξέλιξη και βελ τίωση δύο παραγόντων: όσο το δυνατόν περισσότερη πληροφορία κατά το χειρουργείο (την ώρα δηλαδή που πραγματοποιείται η επέμβαση) και όσο το δυνατόν λιγότερο τραύμα. Και αν το «όσο το δυνατόν περισσότερη πληροφο Αρθροπλαστικές γόνατος και ισχίου με τρισδιάστατα ολογράμματα! Δρ ΣΠΥΡ Ι ΔΩΝ ΑΡΜΠ Η Σ, ορθοπαιδικός χειρουργός, διευθυντής Ε' Ορθοπαιδικής Κλινικής Ημερήσιας Νοσηλείας με Συστήματα Ψηφιακής Πλοήγησης του Metropolitan General.
| 55 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ρία» είναι κατανοητό ως ζητούμενο σε μια επέμβαση, η συνθήκη να επιτυγχάνεται «λιγότερο τραύμα» ήταν μεταβαλλόμενη, δεδομένου ότι μέσω του τραύματος που προκαλεί το χειρουργικό νυστέρι επιτυγχάνονται η ανατομική προσπέλαση και η όσο το δυνατόν καλύ τερη και απρόσκοπτη οπτική επαφή του χειρουργού με τον ιστό, το όργανο ή την περιοχή-στόχο της επέμ βασης. Με τις συμβατικές αρθροπλαστικές, το μέγεθος της παρέμβασης, της τομής και του τραύματος εν συνόλω υπαγορευόταν (και σε πολλές περιπτώσεις εξακολου θεί να υπαγορεύεται) από την ανάγκη τοποθέτησης πα ρεμβατικών ευμεγεθών εργαλείων για να γίνουν αρκε τές δοκιμές διεγχειρητικά του πιο σωστού, κατά την κρί ση του χειρουργού, τρόπου τοποθέτησης νέων υλικών. Στο οπλοστάσιο του χειρουργού υπήρχαν 2-3 ακτινο γραφίες (2 διαστάσεων) και στηριζόμενος στην όρασή του και στην ανάγκη να «δει κανείς καλύτερα», τοποθε τούσε υλικά με γνώμονα την εμπειρία και χειρουργική δεινότητά του. Αυτό σε επεμβάσεις όπως η αρθροπλαστική σήμαι νε τραυματισμό όλων των ιστών γύρω από την προς αντικατάσταση άρθρωση (μύες, σύνδεσμοι, τένοντες), που με τη σειρά του σήμαινε περισσότερο αίμα κατά την επέμβαση, περισσότερο και για αρκετές μέρες πόνο για τον ασθενή, περισσότερες μέρες στο νοσο κομείο, μακρύτερο χρόνο αποκατάστασης, μεγαλύτερη πιθανότητα ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων και επι πλοκών, περισσότερες φιάλες αίματος, περισσότερο κόστος για τους ασθενείς και το ασφαλιστικό σύστημα και χρήση οπιοειδών φαρμάκων. Επιπλέον, έπρεπε τελικά να γίνει παρέμβαση σε όλη

την άρθρωση ώστε να ταιριάξει με τον ίδιο τρόπο για όλους τους ασθενείς η νέα πρόθεση, αυτό που παλιό τερα ονομαζόταν «γόνατο/ισχίο από το ράφι».

«Η επιτυχία και μοναδικότητα της νέας τεχνολογίας είναι η προβολή τρισδιάστατων ολογραμμάτων της ανατομίας, δίνοντας στον χειρουργό ουσιαστικά “ακτι νολογική όραση μέσα από το δέρμα”, μειώνοντας κάθε περιττό τραυματισμό στους ιστούς, διότι δεν χρειάζε ται ο ιατρός πλέον να “δει καλύτερα” και δεν τοποθε τούνται παρεμβατικά εργαλεία. Τα ολογράμματα μικτής πραγματικότητας βοηθούν τον χειρουργό να εξατομικεύσει πλήρως την εφαρμο γή υλικών διαφορετικά σε κάθε ασθενή, αντικαθιστώ ντας πλέον “ό,τι έχει φθαρεί”, βάσει προεγχειρητικής τρισδιάστατης ψηφιακής πρόβας που προβάλλεται με το ολόγραμμα

χειρουργού,

στην

επέμβαση

παρεμβατικό χαρακτή ρα», επισημαίνει ο κ. Αρμπής. ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚ Η ΗΜΕΡ Η ΣΙΑΣ ΝΟΣΗΛΕ Ι ΑΣ Ειδικότερα στην αρθροπλαστική ημερήσιας νοσηλείας με τεχνολογία ολογραμμάτων μικτής πραγματικότη τας, πραγματοποιούνται τρισδιάστατες προεγχειρητι κές απεικονιστικές εξετάσεις με τη χρήση νέας τεχνο λογίας ρομποτικών συστημάτων. Κατόπιν τα μέλη της χειρουργικής ομάδας φορούν κράνη με τεράστια υπολογιστική ισχύ, τα οποία προ βάλλουν απευθείας πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώ να του ματιού και απευθείας πάνω στην υποβαλλόμενη στην επέμβαση άρθρωση όλες τις λεπτομέρειες της φυσικής ανατομίας της περιοχής, αλλά και τις «οδηγί ες» για το πώς πρέπει να γίνει η προσπέλασή της και η υπερ-ακριβείας τοποθέτηση νέας γενιάς προθέσεων εξατομικευμένα. «Αυτό αποτελεί μια καινοτομία όχι μόνο

αρθροπλαστική και την Ορθοπαιδική, αλλά και για ολόκληρη την Ιατρική, καθώς, έτσι, ο χειρουργός απο κτά πλέον μια “υπερδύναμη”, την οποία χρησιμοποιεί εκείνη την ίδια στιγμή προς όφελος του ασθενούς, την “υπερδύναμη” της όρασης ακτινολογικού τύπου: με τη βοήθεια των ολογραμμάτων μικτής πραγματικότητας βλέπει περισσότερα πράγματα μέσα από μια ελάχιστη τομή, μικρότερη από οποιαδήποτε τομή οποιασδήποτε άλλης μεθόδου. Χάρη στο συνδυασμό περισσότερης πληροφορί ας - μικρότερου τραύματος, κατά την αρθροπλαστική ημερήσιας νοσηλείας με τεχνολογία ολογραμμάτων μικτής πραγματικότητας δεν τραυματίζονται μυς και ιστοί που παλαιότερα θυσιάζονταν και ήθελαν μήνες ανάρρωσης. Έτσι δεν χρησιμοποιούνται παροχετεύ σεις και οι μύες είναι έτοιμοι για χρήση μία ώρα μετά την επέμβαση. Ο ασθενής ενθαρρύνεται να σηκωθεί από τη νοσο κομειακή κλίνη μετά από μία-δύο ώρες από την επέμ βαση, να φάει και να πιει ελεύθερα και να βγει από το νοσοκομείο την ίδια μέρα της επέμβασης για να επιστρέψει άμεσα στις συνήθειές του. Αυτό συμβαίνει γιατί ο οργανισμός του είναι σε θέση να αντεπεξέλθει πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά στο χειρουργικό στρες λόγω του ταχέος χειρουργείου και της μειωμέ νης φαρμακευτικής επιβάρυνσης. Η γρήγορη κινητοποίησή του μειώνει την πιθανότη τα μετεγχειρητικών επιπλοκών, όπως οι θρομβώσεις και οι αναπνευστικές λοιμώξεις. Επομένως, έχουμε να κάνουμε με Safe Track αρ θροπλαστικές που κατ’ ανάγκην οδηγούν σε πιο άμε ση αποκατάσταση Fast Track. Οι αρθροπλαστικές Fast Track με χρήση πλοήγησης μέσω ολογραμμάτων σε περιβάλλον μικτής πραγματικότητας (Mixed Reality) φαίνεται πως μετασχηματίζουν το χώρο των αρθρο πλαστικών διεθνώς», καταλήγει ο Δρ Αρμπής. ■

56 |
στο οπτικό πεδίο του
πάνω
ακριβή θέση της ανατομίας, ολοκληρώνοντας την
με τον πιο ελάχιστα
για την
ΣΠ Υ ΡΙΔΩΝ Ά ΡΜΠ Η Σ O Σπυρίδων Αρμπής είναι διευθυντής της πρώτης στην Ελλάδα Κλινικής Αρθροπλαστικών Γόνατος και Ισχίου FAST TRACK, ημερήσιας νοσηλείας, με συστήματα ρομποτικής πλοήγησης, της Ε’ Ορθοπαιδικής Κλινικής στο Metropolitan General, στην Αθήνα. Έχει εκπαιδευθεί και εργασθεί σε Ελλάδα και εξωτερικό στις Αρθροπλαστικές Ενηλίκων και στην Πο λύπλοκη Χειρουργική Δύσκολων Παραμορφώσεων και Αναθεωρήσεων Αρθροπλαστικών (Complex Joint Reconstruction). H κύρια διεθνώς αναγνωρισμένη πρακτική του αφορά Αρθροπλαστικές με Τεχνικές Ελάχιστης Παρεμβατικότητας (Minimally Invasive Surgery) και παρουσιάζει μια από τις μεγαλύτερες σειρές αρθροπλαστικών που πηγαίνουν σπίτι βαδίζοντας χωρίς πόνο το ίδιο απόγευμα. Ταυτόχρονα έχει πλούσιο και έντονο κλινικό και εκπαιδευτικό ρόλο ως Expert στη χρήση Νέων Τεχνολογιών Πλοήγησης, Παθητικών και Ενεργητικών Ρομποτικών Συστημάτων στα χειρουργεία αρθροπλαστικών.

σπάνια, παραδίδοντας ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια και θεραπείες σε χρόνο-ρεκόρ. Σκεφτείτε ότι περισσότερες από 600 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων είχαν χορηγηθεί ήδη μέχρι τον Απρίλιο του 2021! Ακόμη όμως κι αν εξετάσουμε το θέμα από καθαρά οικονομική σκοπιά, η εισαγωγή της καινοτομίας στο χώρο της Υγείας προσφέρει πληθώρα επιπρόσθετων, εξίσου σημαντικών ωφελειών. Μειώνοντας τη θνητό τητα και τη νοσηρότητα, τα καινοτόμα φάρμακα σε πολλές περιπτώσεις κρατούν τους ασθενείς μακριά από τα νοσοκομεία, μειώνουν την ανάγκη για κοστοβόρα επείγοντα χειρουργεία και νοσηλείες εξοικονομώντας έτσι χρήματα στο Σύστημα Υγείας. Τα καινοτόμα φάρ μακα είναι η καλύτερη διαθέσιμη επιλογή μας για την αντιμετώπιση της μεγαλύτερης πηγής κόστους στην υγεία των χρόνιων παθήσεων. Για όλους αυτούς τους λόγους, η καινοτόμος φαρ μακοβιομηχανία πραγματοποιεί τεράστιες επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη. Σύμφωνα με νέα δεδομένα που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα, μόνο το 2021 οι εται ρείες-μέλη του PhRMA στις ΗΠΑ επένδυσαν $102,3 δισε κατομμύρια σε Έρευνα & Ανάπτυξη, το υψηλότερο ποσό επένδυσης που έχει καταγραφεί ποτέ, όπως αναφέρεται στην ετήσια έρευνα «2022 PhRMA». Η επένδυση μάλιστα αυτή είναι διαρκής. Τις τελευταί ες δύο δεκαετίες, οι βιοφαρμακευτικές εταιρείες έχουν επενδύσει αθροιστικά περισσότερα από $1,1 τρισεκατομ μύριo σε Έρευνα και Ανάπτυξη νέων φαρμάκων. Ακόμα και μετά την έγκριση από τις υγειονομικές αρχές, οι επι στήμονες και οι γιατροί συνεχίζουν να

58 | Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ είναι σήμερα κεντρική στο σχεδιασμό κάθε χώρας που στοχεύει στην ανάπτυ ξη και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της. Ειδι κότερα στον κλάδο της Υγείας, η καινοτομία συνδέεται άμεσα με την αναβάθμιση των υποδομών, την εκλο γίκευση των δαπανών, την εξασφάλιση της επιχειρη ματικής προβλεψιμότητας που συνδέεται άρρηκτα με την προσέλκυση επενδύσεων και το σημαντικότερο όλων την απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών σε θεραπείες που σώζουν και επιμηκύνουν τις ζωές τους. Η αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο επιδρά η καινοτομία στην Υγεία. Έχοντας επεν δύσει επί δεκαετίες στην τεχνολογία και την έρευνα για νέες θεραπείες και χάρη στη βαθιά επιστημονική γνώση και τη συσσωρευμένη εμπειρία (SARS, Ebola, influenza, HIV και Hep C), οι βιοφαρμακευτικές εταιρείες επέδειξαν ταχύτατα αντανακλαστικά, αναπτύσσοντας θεραπείες και εμβόλια που συνέβαλαν καθοριστικά στη μάχη κατά της πανδημίας. Δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξου με ότι η καινοτόμος φαρμακοβιομηχανία ανταποκρί θηκε σε μια πρόκληση από αυτές που παρουσιάζονται
παράγουν πληρο φορίες για τα νέα φάρμακα ή εμβόλια, όπως συμβαίνει και σήμερα με την COVID-19. Αυτή η διαρκής διαδικασία μπορεί να παραγάγει ακόμα περισσότερα δεδομένα, ακόμα και για την εξέλιξη των φαρμάκων ώστε να κα λύψουν νέες ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες. Αν εστιάσουμε τώρα στην προοπτική της καινοτομί ας στο δικό μας περιβάλλον, μπορούμε να δούμε πως υπάρχουν όντως ευκαιρίες που προκύπτουν για τον κλάδο της Υγείας στη χώρα μας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως, με δεδομένο ότι το Ταμείο Ανά P h RMA INNOVATION FORUM Η αξία και η προοπτική της καινοτομίας στο χώρο της Υγείας! Γράφει η ΜΑΡΙ Α ΝΤΖΕΛΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ, External Affairs Manager, PhRMA Innovation Forum (PIF) Greece.

τον ΕΟΠΥΥ. Προϋπόθεση

για κάτι τέτοιο αποτελεί η οικοδόμηση συνεργασιών

μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και η χά

ραξη μιας στρατηγικής για τα RWE βασιζόμενη στους

πυλώνες της Ανάλυσης, της Ανάπτυξης, της Αξιολόγησης και της Διαφάνειας. Η επένδυση στα RWE θα αποφέρει υψηλές αποδόσεις τόσο στην οικονομία όσο και στην απασχόληση. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), κάθε 1 εκατομμύριο € που επενδύεται σε RWE θα αποφέρει 2 εκατομμύρια € οικονομικής ανάπτυξης, ενώ επιπλέον θα δημιουργού νται και υψηλής αξίας θέσεις απασχόλησης. Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι κλινι κές δοκιμές. Η πρόθεση για επενδύσεις από την πλευρά της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας είναι δεδομένη και σίγουρα ενισχύεται από την πρόσφατη εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κανονισμού περί Κλινικών Δοκιμών.

Πρόκειται ούτως ή άλλως για ένα πεδίο στο οποίο οι εταιρείες-μέλη του PhRMA Innovation Forum Greece (PIF) είναι διαχρονικά αφοσιωμένες. Απαιτείται ωστόσο συνεχής υποστήριξη και ενδυνάμωση όλων των εμπλε κόμενων σε τοπικό επίπεδο φορέων με ανθρώπινο δυ ναμικό και τεχνολογικούς πόρους. Επίσης, πρέπει όλοι να εργαστούμε από κοινού, ώστε να αλλάξουμε παλιές νοοτροπίες που εμποδίζουν συχνά και τους ίδιους τους ασθενείς να δουν καθαρά τα οφέλη της συμμετοχής σε κλινικές μελέτες. Χρειάζεται εκπαίδευση, επιμονή και χρόνος. Αν όμως δημιουργηθεί ένα κλίμα εμπιστο σύνης και ειλικρινούς συνεννόησης, είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν οι ανάλογες επενδυτικές κινήσεις. Το PhRMA Innovation Forum (PIF) Greece έχει ήδη καταθέσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο προτάσεων και συμμετέχει ενεργά στην Ομάδα Εργασίας του υπουρ γείου Υγείας για την αναμόρφωση του κανονιστικού πλαισίου των κλινικών μελετών και την ενίσχυση της βιοϊατρικής έρευνας στη χώρα μας. ■

| 59
Μ Ά ΡΙΆΝΤΖΕΛ Ά ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ Η Μαριάντζελα Οικονομοπούλου είναι πτυχιούχος Βιολογίας και κάτοχος διδακτορικού Βιοχημείας & Μο ριακής Βιολογίας από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κατέχει επίσης μεταπτυχιακό τίτλο MBA από το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Διαθέτει 15ετή εμπειρία στη φαρμακευτική βιομηχανία και στη βιομηχανία των ιατροτεχνολογικών προϊόντων, όπου έχει εργαστεί σε διάφορες θέσεις ξεκινώντας από τον τομέα των Ρυθμιστικών Υποθέσεων, ενώ στη συνέχεια εξελίχθηκε στο χώρο του Market Access και Governmental Affairs. Την τελευταία πενταετία εργάστηκε στην αμερικανική εταιρεία Medtronic όπου κατείχε τη θέση Market Access και Governmental Affairs Head της Medtronic Hellas. Υπήρξε ενεργό μέλος του ΣΕΙΒ και της Επιτρο πής Φαρμακευτικών & Ιατρικών Συσκευών του AmCham, υποστηρίζοντας την καινοτομία, την ανάπτυξη και την αξία και συμβάλλοντας αποτελεσματικά στο μετασχηματισμό του ελληνικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης. Στον τρέχοντα ρόλο της η κ. Οικονομοπούλου ως External Affairs Manager του PhRMA Innovation Forum Ελλάδας εστιάζει στην προώθηση της αποστολής, του οράματος και των στρατηγικών προτεραιοτήτων του PIF και της καινοτόμου φαρμακευτικής βιομηχανίας. Είναι υπεύθυνη για τη διασύνδεση του Συνδέσμου με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και για την επικοινωνία και διαχείριση των έργων του PIF. καμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) έχει θέσει ως προτε ραιότητα τον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην Ελλάδα συνολικά παρουσιάζεται μια εξαιρετική ευκαιρία να κα ταστεί παγκόσμιο κέντρο αριστείας στον τομέα των Real World Evidence (RWE). Υπάρχει ένα εξαιρετικά γόνιμο έδαφος για να οικοδομήσουμε την προσπάθειά μας, με δεδομένο τον πλούτο των Real World Data (RWD) που υπάρχουν από το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγο γράφησης, τα νοσοκομεία και

αποτελεί

60 | Η ALTHEXIS (Α ΛΘΕΞΙΣ - ΘΕΡΑΠΕ Ι Α) είναι μία εταιρεί α-τεχνοβλαστός που ιδρύθηκε το 2018 με όραμα να προσφέρει μια ενοποιημένη πλατφόρμα ανάλυσης του δέρματος και βλαβών του για τους επαγγελματίες υγείας. Η ιδέα ξεκίνησε από 3 ερευνητές & φοιτητές του Πολυτεχνείου Κρήτης, τους Αντώνη Νικητάκη, Θα νάση Παπαθανασίου και Κώστα Μακαντάση. Το τεχνο λογικό και επιστημονικό υπόβαθρο των συνιδρυτών σχετίζεται με την πολυφασματική απεικόνιση και την τεχνητή νοημοσύνη. Η Althexis έχει διακριθεί αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του πρωτο πόρου συστήματος δερματικής απεικόνισης από ευ ρωπαϊκά προγράμματα, καθώς και από μεγάλες εται ρείες του χώρου της υγείας. Είναι αξιοσημείωτο ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα αναπτύχθηκε ένα πλήρως λειτουργικό πρωτότυπο, ενώ ταυτόχρονα η Althexis καθόρισε το μοντέλο της επιχειρηματικής της To ψηφιακό δερματοσκόπιο του μέλλοντος! ανάπτυξης και της προσέγγισης της αγοράς. Εν μέσω των δυσκολιών της πανδημίας, η εταιρεία δεν πτοή θηκε και ολοκλήρωσε έναν μεγάλο κύκλο ανάπτυξης της τεχνολογίας και προχώρησε σε δοκιμές του συ στήματος και της επιχειρηματικής ιδέας μέσα από συνεργασίες με δυνητικούς πελάτες. Στην παρούσα φάση, η εταιρεία βρίσκεται στη διαδικασία εμπορευ ματοποίησης του προϊόντος, αναζητώντας VCs για την πρώτη φάση επένδυσης (seed round). TO ΠΡ Ο ΒΛΗΜΑ Το δέρμα αποτελεί το μεγαλύτερο σε επιφάνεια όρ γανο του ανθρώπινου συστήματος, ενώ παράλληλα
το φυσικό μας σύνορο με το περιβάλλον. Διαδραματίζει, δε, κυρίαρχο ρόλο στην άμυνα του οργανισμού, όντας μη διαπερατό από μικροοργανι σμούς που μπορεί να τον βλάψουν. Ωστόσο, το δέρμα

μεγάλων πληθυσμών, αφού η αναλογία δερματολόγων ως προς ασθενή όλο και δυσχεραίνει.

ALTHEXIS

Η Althexis, αφουγκραζόμενη την ανάγκη για διεύρυν ση της πληθυσμιακής βάσης με πρόσβαση σε τεχνο λογίες ελέγχου του δέρματος, έχει αναπτύξει πλατ φόρμα ολιστικής προσέγγισης που ενοποιεί τους διάφορους κλάδους επαγγελματιών και προσαρμό ζεται ανάλογα με το προφίλ του καθενός οδηγώντας σε μία απλοποίηση της διαδικασίας. Προσφέρει έτσι ένα αναλυτικό

εξατομικευμένη πώληση προϊόντων του δέρματος (όπως κρέμες, καλλυντικά) και υπηρε σιών γύρω από αυτό. ΤΕΧΝΟΛΟΓ

Η Althexis αξιοποιεί τεχνολογικά μέσα αιχμής για την υλοποίηση της επιχειρηματικά καινοτόμας ιδέας της στο χώρο του δέρματος. Παρέχει μια ενιαία τεχνολο γία σε όλους τους επαγγελματίες του δέρματος, από τους γιατρούς (δερματολόγους, πλαστικούς χειρουρ γούς κ.λπ.) μέχρι τους φαρμακοποιούς και τα κέντρα αισθητικής για την κάλυψη των απεικονιστικών

AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ | 61 είναι ευαίσθητο και απειλείται από βλάβες τις οποίες καλούνται να αναγνωρίσουν και ει δυνατόν να θερα πεύσουν ειδικοί δερματολόγοι ιατροί. Κατά μέσο όρο 2 άνθρωποι στις ΗΠΑ χάνουν τη ζωή τους από τον καρκίνο του δέρματος κάθε ώρα. Η εμφάνιση δερματικών παθήσεων πυροδοτεί επίσης την ανάπτυξη ψυχικών διαταραχών, ειδικό τερα τριπλασιάζοντας την πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης και ψυχικών νόσων. Την ίδια στιγμή, 1 δερματολόγος αντιστοιχεί σε 30.000 ανθρώπους στην Αμερική και 10.000 στην Ευρώπη. Κατά συ νέπεια υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη προσβασι μότητα σε ειδικούς γιατρούς, αλλά και σε ψηφιο ποιημένες τεχνολογίες απεικόνισης και ανάλυσης του δέρματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χρήση των απεικονιστικών τεχνολογιών από επαγγελματίες του ευρύτερου χώρου της υγείας, π.χ. αισθητικών, δρα υποστηρικτικά στην ενεργοποίηση ενός δικτύ ου επαγρύπνησης γύρω από τον τακτικό έλεγχο και τη φροντίδα του δέρματος. Οι μέχρι τώρα ολοκληρωμένες τεχνολογικές λύ σεις απαιτούν μεγάλες οικονομικές δαπάνες από τους ιατρούς και για το λόγο αυτόν δεν έχουν εδραιωθεί ως λύσεις στο σύγχρονο Δερματολογικό Ιατρείο, αφού εν κατακλείδι δεν αποσβένεται η αξία τους. Επίσης αφορούν αυστηρά και μόνο τους δερματολό γους ιατρούς, κάνοντας ακόμη πιο δύσκολο το έργο της εξέτασης
Η ΛΥ ΣΗ ΤΗΣ
εργαλείο στον γιατρό για την καθημε ρινή ιατρική πράξη, αλλά και ένα εργαλείο με κατα λυτικό ρόλο στην
Ι Α
ανα γκών, παρέχοντας κατάλληλα εργαλεία στην κάθε επαγγελματική ομάδα ξεχωριστά. ΠΟΛΥΦΑΣΜΑΤΙΚ Η Κ Α ΜΕΡΑ «ALTHEXIS MULTISPECTRAL DERMOSCOPE» Το ψηφιακό δερματοσκόπιο «Althexis Digital Dermo scope» βασίζεται σε μία κάμερα πολυφασματικής τεχνολογίας που αναπτύχθηκε από την Althexis. Αξι οποιώντας τις σύγχρονες εξελίξεις στην τεχνολογία ψηφιακών αισθητήρων CMOS, η Althexis κατάφερε να δημιουργήσει ένα δερματοσκόπιο με εκπληκτικές απεικονιστικές δυνατότητες και ταυτόχρονα αρκετά προσιτό για τον μέσο επαγγελματία. Ο λόγος σχεδι ασμού και υλοποίησης τέτοιας απεικονιστικής τεχνο λογίας βρίσκεται στο ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγ Ο Αντώνης Νικητάκης. Ο Θανάσης Παπαθανασίου.

χάνεται: α) ακρίβεια στην απεικόνιση ανεξαρτήτως χειριστή και περιβάλλοντος φωτισμού, β) προσβασι μότητα στην τεχνολογία, όπου και επιτρέπει τη μετα φορά της σε μεγάλες αγορές επαγγελματιών όπως φαρμακεία και κέντρα αισθητικής, αλλά και μεγαλύ τερης απήχησής της στους δερματολόγους ιατρούς. Επίσης επιτρέπει τη δημιουργία της πρώτης πολυ φασματικής βάσης χαρακτηρισμένων δεδομένων σε μεγάλη κλίμακα, δίνοντας εξαιρετική δυναμική στη βελτίωση των αυτοματοποιημένων αλγορίθμων πρό γνωσης δερματικών καταστάσεων. Η συγκεκριμένη τεχνολογία, εκτός των άλλων, αξι οποιεί το φαινόμενο του φθορισμού, αναδεικνύοντας σημαντικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του δέρματος στο πλαίσιο βελτίωσης της υγείας και της αισθητικής του. Τέλος, το σύστημα είναι κατά τέτοιο τρόπο σχε διασμένο, ώστε να προσφέρει επαναληψιμότητα στις συνθήκες απεικόνισης, η οποία αποτελεί αναγκαίο χαρακτηριστικό για την παρακολούθηση δερματικών βλαβών σε βάθος χρόνου. ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΟ Ν ΕΦΟΣ «ALTHEXIS SOCIAL CLOUD» Παράλληλα, έχει αναπτυχθεί υποδομή στο υπολογι στικό νέφος (cloud infrastructure), το επονομαζόμενο «Althexis Social Cloud». Επιτρέπει τη συλλογή και απο θήκευση όλων των δεδομένων απεικόνισης, χαρακτη ρισμού και θεραπείας των δερματικών παθήσεων σε πλήρη εναρμόνιση με την προστασία των προσωπι κών δεδομένων. Επιπρόσθετα, η υποστήριξη μέσω

του νέφους επιτρέπει η πλατφόρμα της Althexis να παρέχει υπηρεσίες τηλεϊατρικής προσφέροντας πρό σβαση σε αναβαθμισμένες υπηρεσίες υγείας σε κα

τοίκους απομακρυσμένων περιοχών, όπου η φυσική παρουσία ιατρού ή και εξειδικευμένου επαγγελματία υγείας καθίσταται ανέφικτη. Η Althexis σκοπεύει να υποστηρίξει μέσω της πλατφόρμας κανάλια συνεργα σίας μεταξύ των δερματολόγων και επαγγελματιών υγείας για την ασφαλέστερη, ταχύτερη και ευρεία κά λυψη των αναγκών εξέτασης και πρόληψης του δέρ ματος.

Η Althexis μέσα σε 4 έτη ανέπτυξε ένα πλήρως λειτουργικό σύστημα, καινοτόμησε επιχειρηματικά και προσαρμόστηκε στις ανάγκες της ελληνικής και διεθνούς αγοράς. Δοκιμάστηκε σε διαγωνισμούς, αλλά και στο καθημερινό πεδίο δράσης δερματολό γων, πλαστικών χειρουργών και γενικότερα επαγγελ ματιών του δέρματος. Με γνώμονα την ενοποιημένη προσέγγιση της υγείας του δέρματος προσφέρει μια ολοκληρωμένη λύση για κάθε επαγγελματία. Με αυ τόν τον τρόπο επιτρέπει για πρώτη φορά στους φαρ μακοποιούς, αισθητικούς και στους επαγγελματίες του χώρου να συμμετέχουν μαζί με τους δερματολό γους στην προσπάθεια απεικόνισης του δέρματος και συνεργασίας στο πλαίσιο εξέτασής του. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα σε μεγάλους πληθυσμούς να εξετα στούν, να ενημερωθούν για αυτό και συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής για εκατομμύρια αν θρώπους. ■

γνωσιακός

62 |
Ά ΝΤΩ ΝΗΣ ΝΙΚΗΤΆΚΗΣ Ο Αντώνης Νικητάκης είναι διδάκτωρ ηλεκτρολόγος μηχανικός και μηχανικός Η/Υ και
ψυχολό γος. Έχει περισσότερες από 20 δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά και συνέδρια σχετικές με τεχνητή νοημο σύνη, μηχανική όραση και σχεδίαση υλικού ενσωματωμένων συστημάτων. Έχει συμμετάσχει για περισσότερα από 10 χρόνια ως ερευνητής σε πολυάριθμα ευρωπαϊκά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα σχετικά με το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την επικύρωση τεχνολογιών αιχμής στους τομείς του. Τα τελευταία 5 χρόνια δραστηριοποιείται ενεργά στο χώρο των νεοφυών επιχειρήσεων. ΘΆ ΝΆΣΗΣ Π Ά Π ΆΘΆ Ν Ά Σ Ι ΟΥ Ο Θανάσης Παπαθανασίου είναι συνιδρυτής και CTO της εταιρείας Althexis. Είναι μηχανικός λογισμικού με εμπειρία στο σχεδιασμό και στην ανάπτυξη απεικονιστικών συστημάτων και λογισμικού. Πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πολυτεχνείο Κρήτης, στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανι κών Υπολογιστών, όπου και διετέλεσε μέλος της ομάδας Οπτοηλεκτρονικής και Διαγνωστικής Απεικόνισης. Παράλληλα με τις ακαδημαϊκές του υποχρεώσεις απασχολήθηκε σε νεοφυείς επιχειρήσεις για την ανάπτυξη πολυφασματικών απεικονιστικών συστημάτων, την ανακατασκευή χρώματος από πολυφασματικά δεδομένα, την κατηγοριοποίηση φασματικών δεδομένων και τη χρήση των επιμέρους τεχνολογιών σε εμπορικά προϊ όντα. Από το 2019 και μετά ασχολήθηκε ενεργά με το project της Althexis, όπου και σχεδίασε και υλοποίησε το σύνολο των προϊόντων λογισμικού (cloud & apps), των επιμέρους αλγορίθμων επεξεργασίας εικόνας, καθώς και ανέλαβε το σχεδιασμό και συντονισμό παραγωγής της πολυφασματικής κάμερας της Althexis.

αντιμετώπιση εμμένουσας συμπτωματολογίας μετά από λοίμωξη Covid-19 Αναγνώριση και παρακολούθηση των μακροπρόθεσμων αναπνευστικών και καρδιαγγειακών

www.bioclinic.gr Μάθετε εάν έχετε σύνδρομο Long Covid συμπληρώνοντας το ερωτηματολόγιο που θα βρείτε σκανάροντας το QR code Ειδικό Πνευμονολογικό Ιατρείο Long-COVID Αξιολόγηση και
επιπλοκών της λοίμωξης Covid-19 ‘Έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση άλλων σοβαρών επιπλοκών Έπιβεβαίωση πλήρους υποχώρησης των πνευμονικών απεικονιστικών ευρημάτων Στο ιατρείο πραγματοποιείται εξειδικευμένος ιατρικός έλεγχος για: Η ολιστική φροντίδα των ασθενών με long Covid περιλαμβάνει: Κλινική εξέταση - Έκτίμηση από Πνευμονολόγο Λειτουργικό έλεγχο του αναπνευστικού συστήματος Καρδιολογικό Έλεγχο Triplex καρδιάς Συνταγογράφηση Έργαστηριακού Ελέγχου

Ο σημαντικός ρόλος της συγκεκριμένης χρωστικής υπο στηρίζεται περαιτέρω και από μελέτες που δείχνουν συσχέτιση μεταξύ της συγκέντρωσης της ΧΩ και τον ηλικιακό εκφυλισμό της ωχράς, έναν από τους σημαντι κότερους λόγους τύφλωσης στον δυτικό κόσμο. Καθώς η αντιμετώπιση του ηλικιακού εκφυλισμού της ωχράς είναι περίπλοκη και μη τετριμμένη, οποιαδήποτε έγκαιρη ένδειξη της πάθησης είναι μεγάλης σημασίας για την πιο αποτελεσματική της θεραπεία. Η οπτική πυκνότητα της ΧΩ παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ του πληθυσμού. Επηρεάζεται από διαφορετικούς παράγοντες γενετικούς και μη, όπως το φύλο, η καταγωγή ή το κάπνισμα και η διατροφή. Πιστεύεται ότι μια δίαιτα πλούσια στα καροτενοειδή λουτεΐνη και ζεαξανθίνη έχει σημαντική επίδραση στη συγκέντρωση της ΧΩ στο μάτι. Οι συγκεκριμένες ου σίες δεν συντίθενται στο σώμα και μπορούν μόνο να προσληφθούν από τη διατροφή και συγκεκριμένα από φυλλώδη πράσινα λαχανικά, όπως σπανάκι, λαχανίδα, μαρούλι, ή και φρούτα και αυγά. Λόγω της συσχέτισής της με τη διατροφή και άλλους παράγοντες όπως κά πνισμα, η ποσότητα της ΧΩ στο μάτι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και σαν ένας γενικός βιοδείκτης της διατροφικής

64 | Η ΧΡΩΣΤΙΚ Η ΤΗΣ ΩΧΡΑ Σ (ΧΩ) είναι μια χρωστική που βρίσκεται στο βυθό του ματιού και προσδίδει το χα ρακτηριστικό κίτρινο χρώμα στην ωχρά κηλίδα. Συγκε ντρώνεται κυρίως στο κεντρικό και εσωτερικό στρώμα της περιοχής της ωχράς. Αποτελείται από τα τρία κα ροτενοειδή, τη λουτεΐνη, τη ζεαξανθίνη και τη μεσοζε αξανθίνη, με συγκέντρωση στο βυθό πάνω από 1.000 φορές από ό,τι στο αίμα. Η παρουσία της συγκεκριμένης χρωστικής στη συ γκεκριμένη περιοχή του ματιού, με βάση τα οπτικά και βιολογικά χαρακτηριστικά της, πιστεύεται ότι έχει διττό σκοπό: αφενός δρα σαν οπτικό φίλτρο, απορροφώντας μέρος του μπλε φωτός που μπορεί να προκαλέσει φωτο χημική ζημιά στον αμφιβληστροειδή, και αφετέρου δρα σαν αντιοξειδωτικό, εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες που μπορεί να υπάρχουν στον αμφιβληστροειδή.
ποιότητας. Παρά τη διαφαινόμενη σημασία της ΧΩ, μέχρι σή μερα δεν έχει γίνει μέρος της καθιερωμένης οφθαλ μολογικής εξέτασης. Ο βασικός λόγος είναι ότι μέχρι σήμερα υπάρχει ένας πολύ μικρός αριθμός ιατρικών μηχανημάτων που μπορεί να προσφέρουν μια αξιόπιστη μέτρηση, και είτε είναι ογκώδη και ακριβά, είτε είναι χρονοβόρα και μη ακριβή. Η μέτρηση της οπτικής πυκνότητας της ΧΩ μπορεί να γίνει είτε με ψυχοφυσικές μεθόδους είτε με οπτικές. Στις ψυχοφυσικές μεθόδους απαιτείται η συμμετοχή του υποκειμένου στη μέτρηση μέσω συγκεκριμένων δράσεων, ενώ στις οπτικές δεν απαιτείται η ενεργή συμμετοχή του υποκειμένου στη μέτρηση. Και οι δύο μέθοδοι βασίζουν τη λειτουργία τους στα χωρικά και ΔΙΕΣΤ Ι Α ΣΥΣΤ Η ΜΑΤΑ Φωτοανιχνευτής μετρά την οπτική πυκνότητα της χρωστικής της ωχράς κηλίδας! Γράφει ο ΔΗΜ Η ΤΡΙΟΣ ΧΡΙΣΤΑ ΡΑΣ, πτυχιούχος Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ, επικεφαλής και συνιδρυτής της «Διεστία Συστήματα».

(reflectometry), ο αυτοφθορισμός (autofluorescence) και η φασματοσκοπία Raman. Σήμερα, το μόνο εμπορικά δι αθέσιμο μηχάνημα που χρησιμοποιεί οπτικές μεθόδους για τη μέτρηση της πυκνότητας της ΧΩ είναι η Visucam (Zeiss) και προσφάτως το Spectralis (Heidelberg), όπου προσφέρεται σαν δευτερεύουσα μέτρηση. Παρότι η μέτρηση είναι γρήγορη, απαιτεί πολύ φως και περίπλοκη ανάλυση της εικόνας. Επιπλέον, πρόκειται για ογκώδη και ακριβά μηχανήματα που τα καθιστούν δύσκολα για ευρεία κλινική χρήση για μετρήσεις της ΧΩ, παρά μόνο σε μεγάλα οφθαλμολογικά κέντρα. Δεν υπάρχει,

| 65 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ φασματικά χαρακτηριστικά της ΧΩ, δηλαδή ότι στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδούς η συγκέντρωσή της είναι πρακτικά μηδέν και ότι απορροφά το κοντύτερο μέρος του φάσματος (μπλε φως). Υπάρχουν διάφορες ψυχοφυσικές τεχνικές για τη μέτρηση της οπτικής πυ κνότητας της ΧΩ με βασική αυτή της ετεροχρωματικής εναλλασσόμενης φωτομετρίας (heterochromatic flicker photometry), όπου παρουσιάζεται στο υποκείμενο μια σειρά από πεδία που αναβοσβήνουν με διαφορετική συχνότητα και το υποκείμενο πρέπει να βρει τη συχνό τητα όπου το πεδίο φαίνεται σχεδόν σταθερό. Υπάρχει ένας αριθμός από εμπορικά μηχανήματα όπως το MPSII (IDE Vision) ή το MPS 9000 (Elektron) που βασίζονται στη συγκεκριμένη τεχνική και, παρότι μπορούν να προσφέρουν καλή επαναληψιμότητα, βασί ζονται σε μια σειρά από υποθέσεις που συχνά μπορούν να οδηγήσουν σε λάθος εκτίμηση της πυκνότητας της ΧΩ. Επιπλέον, η μέτρηση είναι χρονοβόρα και δεν είναι εύκολο για όλα τα υποκείμενα, με αποτέλεσμα να μην έχει μέχρι τώρα μεγάλη κλινική απήχηση. Οι οπτικές μέθοδοι φωτίζουν το βυθό του ματιού με φως συγκεκριμένου φάσματος και αναλύουν το ανα κλώμενο (ή επανεκπεμπόμενο) φως από το βυθό με τη χρήση μιας κάμερας υψηλής ευαισθησίας. Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές μέθοδοι όπως η ανακλασιμετρία
λοι πόν, μια «χρυσή» μέθοδος για τη μέτρηση της οπτικής πυκνότητας της ΧΩ, παρότι βρίσκεται στο κέντρο του ενδιαφέροντος της έρευνας στην Οφθαλμολογία για περισσότερο από δύο δεκαετίες. Οι ερευνητική ομάδα μας στη Διεστία Συστήματα τα τελευταία χρόνια δουλεύει στην ανάπτυξη μιας δι άταξης για την in-vivo, γρήγορη και αξιόπιστη μέτρηση της οπτικής πυκνότητας της ΧΩ που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ευρέως στην κλινική πρακτική. Η μέ θοδος πίσω από την τεχνολογία μας περιλαμβάνει το φωτισμό του βυθού του ματιού με φως συγκεκριμένων χωρικών, φασματικών και χρονικών χαρακτηριστικών και την καταγραφή του ανακλώμενου από το βυθό φως με έναν φωτοανιχνευτή υψηλής ταχύτητας και ευαισθη

αναλύεται ακολούθως στο χώρο των συχνοτήτων και η οπτική πυκνότητα της ΧΩ υπολογίζεται βάσει ενός ανατομικού μοντέλου του βυθού του ματιού και των ιδιαίτερων φασματικών και χωρικών χαρακτηριστικών της. Η καινοτομία της μεθόδου μας βασίζεται στη χρήση κατάλληλων χωρικά, χρονικά και φασματικά διαμορ φωμένων πηγών που μας επέτρεψαν να χρησιμοποιή σουμε ένα γρήγορο και υπερευαίσθητο φωτοανιχνευτή, προσδίδοντας έτσι μεγάλη ακρίβεια στη μέτρηση και καθιστώντας την πρακτικά ανεπηρέαστη από εξωγενείς παράγοντες. Επιπλέον, η υψηλή ευαισθησία του φωτοανι χνευτή μας επέτρεψε να μειώσουμε δραστικά την έκθεση του ματιού στο φως και να περιοριστεί η μέτρηση στα μόλις 0,2 δευτερόλεπτα, έτσι ώστε να μην απαιτεί τη χρήση σταγόνων για την τεχνητή διαστολή της κόρης. Το τελευταίο έχει ιδιαίτερη

κλειστικά από οφθαλμιάτρους (με βάση τη νομοθεσία της κάθε χώρας). Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στη χρή ση λίγων και φθηνών οπτικών στοιχείων, με σκοπό το σχεδιασμό ενός μηχανήματος με φθηνές πρώτες ύλες, καθώς και εύκολο στην κατασκευή, επιτρέποντας τη μαζική παραγωγή. Η ομάδα μας έχει ήδη κατασκευάσει ένα πρωτότυπο και έχει δημοσιεύσει τη μέθοδο σε ένα από τα πιο γνωστά περιοδικά του χώρου1, έχει παρου σιαστεί και βραβευτεί σε διεθνή συνέδρια σε Ευρώπη και Αμερική, και έχει πάρει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε Αμερική, Ευρώπη και Ισπανία. Η εξέλιξη της τεχνολογίας και η προ-κλινική δοκιμή της έχει λάβει χρηματοδότη ση από το πρόγραμμα EIT Health Innostars της Ε.Ε. σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας. ■

1 Christaras et al, Objective method for measuring the macular pigment optical density in the eye, Biomed. Opt. Express 10, 3572-3583 (2019).

66 | ΔΗΜ Η ΤΡΙΟΣ ΧΡΙΣΤΆΡΆ Σ Ο Δημήτριος Χριστάρας είναι τεχνικός επικεφαλής και συνιδρυτής της εταιρείας Διεστία Συστήματα, μιας start-up που δραστηριοποιείται στο χώρο των οφθαλμολογικών τεχνολογιών. Είναι απόφοιτος της σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ και έκανε τη διδακτορική του διατριβή στη φυσιολογική οπτική στο Εργαστήριο Οπτικής στο Πανεπιστήμιο της Μούρθια στην Ισπανία. Έχει εργαστεί ως μεταδιδακτορικός ερευνητής, μεταξύ άλλων, στο University College London, όπου και διατηρεί θέση επίτιμου ερευνητή. Για την έρευνά του έχει λάβει εθνικές και ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, με πιο σημαντική τη Marie Sklodowska Curie Individual Fellowship. Είναι βασικός συγγραφέας σε περισσότερα από δέκα δημοσιευμένα επιστημονικά άρθρα, κριτής σε πολλά περιοδικά, έχει παρουσιάσει την ερευνά του στα μεγαλύτερα συνέδρια του χώρου και κατέχει διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για μια μέθοδό του για τη μέτρηση της οπτικής πυκνότητας της χρωστικής της ωχράς. σίας. Το καταγεγραμμένο σήμα
σημασία, καθώς καθιστά το μηχάνημα κατάλληλο και για χρήση από οπτομέτρες ή άλλους ειδικούς στην οφθαλμική υγεία και όχι απο

την ουσιαστική στήριξη όλων των δομών

δημόσιας υγείας.

Ιωάννης Ντόκος, διοικητής του Αχιλλοπούλειου Γενικού Νοσοκομείου Βόλου, ανέφερε σχετικά: «Ευχα ριστούμε θερμά τη Διοίκηση του Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ για την ευγενική συνεισφορά της στη διαμόρφωση των χώρων του Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου

υπηρεσίες

| 67 | ΕΙΔΗΣΕΙΣ Ο Ο ΜΙΛΟΣ ΗΡΑΚΛΗΣ αποδεικνύει στην πράξη για ακό μη μία φορά πως τοποθετεί στο επίκεντρο κάθε δρα στηριότητάς του τον άνθρωπο και τις τοπικές κοινωνίες όπου έχει παρουσία, στηρίζοντας «Έναν άθλο ακόμα για την Υγεία» στην περιοχή της Μαγνησίας, στο πλαίσιο του πολύπλευρου προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «Ένας άθλος ακόμα». Ειδικότερα, ο Όμιλος ΗΡΑΚΛΗΣ στέκεται στο πλευ ρό των πολιτών του Βόλου και των επαγγελματιών υγείας της περιοχής αναλαμβάνοντας την πλήρη χρηματοδότηση για τη διαμόρφωση των χώρων του Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου στο Αχιλλοπούλειο Γενι κό Νοσοκομείο Βόλου. Με αυτή τη χορηγία, ο Όμιλος συμβάλλει ουσιαστικά στη λειτουργία του σημαντικού αυτού έργου υποδομής που θα εξασφαλίσει καλύτερες συνθήκες υγείας σε ασθενείς με καρδιολογικά -κι όχι μόνο- προβλήματα. Με τη λειτουργία του Αιμοδυναμι κού Εργαστηρίου θα διασφαλιστεί η άμεση και εύκολη πρόσβαση των ασθενών σε απαραίτητες εξετάσεις, εξαλείφοντας πλήρως την προηγούμενη ανάγκη μετα κίνησης σε νοσοκομεία γειτονικών πόλεων. Η χορηγική αυτή υποστήριξη έρχεται να προστεθεί ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕ Ι Ο Β ΟΛΟΥ «ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΕΙΟ» Ο Όμιλος ΗΡΑΚΛΗΣ διαμορφώνει το Αιμοδυναμικό Εργαστήριο! σε ένα σύνολο δράσεων που λαμβάνει ο Όμιλος ΗΡΑ ΚΛΗΣ με στόχο τόσο την ενίσχυση του νοσοκομείου όσο και
της
Ο
του Γενικού Νοσοκομείου του Βόλου». Ο Μιχάλης Βλάχος, διευθυντής του Εργοστασίου της ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ στον Βόλο, δήλωσε: «Για όλους εμάς τους ανθρώπους του Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ, κάθε δράση που αφορά στην Υγεία και Ασφάλεια του ανθρώπου είναι κίνηση πολιτισμού. Νιώθουμε υπερήφανοι όταν μπορούμε να συμβάλουμε σε έργα ουσίας που θωρα κίζουν την υγεία των συμπολιτών μας. Έτσι, αναλάβαμε τη χορηγία για τη διαμόρφωση των χώρων του Αιμοδυ ναμικού Εργαστηρίου στο Αχιλλοπούλειο Γενικό Νοσο κομείο Βόλου, ώστε κάθε κάτοικος της περιοχής να έχει πρόσβαση σε πιο ολοκληρωμένες και αναβαθμισμένες
Υγείας στο “σπίτι” του». ■

τη δική της «επανάσταση» στον ιδιαίτερα νευραλγικό τομέα της Yγείας. Η εταιρεία ψηφιακής υγείας κυκλοφόρησε

Dermacare, τη νέα υπηρεσία

οποία προσφέρει υψηλού επιπέδου ιατρικές συμβουλές εξ αποστάσεως σε ζητήματα δερματολογικών, αφροδισιολογικών και αισθητικών προβλημάτων υγείας. Το Dermacare είναι

με βραβεία όπως το βραβείο έρευνας από την Almirall το 2017. Η Docandu (www.docandu.com) είναι μια ελληνική νεοφυής εταιρεία με έδρα το Λονδίνο και ασχολείται αποκλειστικά στο χώρο της ψηφιακής υγείας. Ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2017 από τους Έλληνες επιστήμονες Δρα Πέτρο Πανδή, διδάκτορα μηχανικό βιοτεχνολο γίας του Imperial College London, σύμβουλο επιχει ρήσεων με εξειδίκευση στην ψηφιακή καινοτομία, και τον Δρα Ιωάννη Γεωργόπουλο, παιδοχειρουργό, διδάκτορα του Πανεπιστημίου Αθηνών με κλινικό και ακαδημαϊκό έργο και ενασχόληση με την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στην ιατρική πράξη. Η Docandu έχει βραβευθεί

68 | ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΟΧ Η ΠΟΥ ΣΧΕΔΟ Ν ΤΑ Π Α ΝΤΑ ψηφιοποιού νται, η ελληνική εταιρεία Docandu συνεχίζει
το
η
σε θέση να δίνει στον ενδιαφε ρόμενο γρήγορες και έγκυρες δερματολογικές συμ βουλές από έμπειρους δερματολόγους της Docandu, από την άνεση του σπιτιού τους. Συνδυάζει προηγμένη τεχνολογία και μια έμπειρη ομάδα δερματολόγων της Docandu για την αξιολόγηση και τη συμβουλή κάθε περίπτωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι δερματικές παθήσεις επη ρεάζουν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ το 70% αυτών των ανθρώπων δεν συμβουλεύο νται γιατρό. «Η εξ αποστάσεως δερματολογική εκτίμηση έρχε ται να καλύψει σε παγκόσμιο επίπεδο μια μεγάλη ανά γκη των πολιτών για έγκαιρη, οικονομική και αξιόπιστη ενημέρωση, σχετικά με αισθητικά, δερματολογικά και αφροδισιολογικά προβλήματα, τα οποία συχνά οι πο λίτες φροντίζουν καθυστερημένα και με σημαντικές επιπτώσεις για την υγεία τους», σχολίασε ο επιστημο DOCANDU Dermacare: Η νέα ψηφιακή υπηρεσία για αισθητικά, δερματολογικά και αφροδισιολογικά προβλήματα υγείας νικός συνεργάτης της Docandu και υπεύθυνος για το Dermacare, Δρ Γεώργιος Νικολάκης, ο οποίος έχει δια κριθεί για το επιστημονικό του έργο,
σε διαγωνισμούς καινοτομίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Πρόσφατα κέρδισε το δεύτερο βραβείο στο διαγωνισμό καινοτομίας της Εθνικής Τράπεζας. Το 2020, σε διαγωνιστική διαδικασία του υπουρ γείου Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, για την αντιμετώπιση της πανδημικής κρίσης, σε σύνολο 250 εταιρειών, η Docandu κατάφερε να είναι μία από τις 16 εταιρείες που επιλέχθηκε και βραβεύτηκε, ενώ είναι η μοναδική ελληνική νεοφυής επιχείρηση η οποία συ μπεριλαμβάνεται στο site του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εφαρμογή που ανέπτυξε για την αντι μετώπιση του Covid-19. Τέλος, η Docandu είναι ένας από τους φιναλίστ του διαγωνισμού του MIT Enterprise Forum 2022. ■

βασικές

επιστήμες (Μηχανολογία, Ηλεκτρολογία, Ηλεκτρονική, Πληροφορική κ.ά.), παρέ χονται καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις που προάγουν

την ιατρική επιστήμη, την ποιότητα ζωής, το προσδόκιμο

επιβίωσης και τις υπηρεσίες υγείας. Τον Φεβρουάριο 2022, η Διοίκηση της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ αφουγκραζόμενη τις διεθνείς τεχνολογικές εξελί ξεις και ακαδημαϊκές τάσεις, με την ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, ενέκρινε τη δημιουργία ενός νέου Εργαστηρίου Βιοϊατρικής Τεχνολογίας. Στο Εργαστήριο αναπτύσσονται εκπαιδευτικές και ερευνητικές δράσεις σχετικά με το σχεδιασμό, την κατασκευή, ανάπτυξη και μελέτη ιατροτεχνολογικών προϊόντων (π.χ. ιατρικά εργα λεία, τεχνητά όργανα, εμφυτεύσιμες συσκευές, φορητές ιατρικές συσκευές, ιατρικό λογισμικό κ.ά.), την αξιολό γηση των τεχνολογιών υγείας, καθώς και τις νομικές/ κανονιστικές απαιτήσεις για την πιστοποίηση, διαχείριση, εποπτεία και χρήση των βιοϊατρικών τεχνολογιών. Την ανάπτυξη και θεσμοθέτηση της πρώτης μονάδας στο αντικείμενο της βιοϊατρικής τεχνολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ οραματίστηκε πριν 20 χρόνια ο επίτιμος καθηγητής Καρδιολογίας Χριστόδουλος Στεφανάδης.

του διευθυντή της Α’ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας, ακα δημαϊκού, επίτιμου καθηγητή Χαράλαμπου Ρούσσου και του διευθυντή της Α’ Καρδιολογικής Κλινικής, επίτιμου καθηγητή Χριστόδουλου Στεφανάδη, η Ιατρική Σχολή εντάσσει στο δυναμικό της για πρώτη φορά δύο μέλη ΔΕΠ στη βαθμίδα του Λέκτορα με γνωστικό αντικείμενο «Βιοϊατρική Τεχνολογία», τη Σπυρέττα Γολεμάτη και τον Θεόδωρο Παπαϊωάννου, διπλωματούχους μηχανολόγους μηχανικούς του ΕΜΠ. Το 2014 εκλέγεται διευθυντής της Α’ Καρδιολογικής Κλινικής για πρώτη φορά διπλωματούχος μηχανικός του ΕΜΠ ο καθηγητής Καρδιολογίας Δημήτριος Τούσουλης, αντιπρύτανης ΕΚΠΑ, δίνοντας περαιτέρω ώθηση στην τεχνολογική εφαρμοσμένη έρευνα της Μονάδας Βιοϊα τρικής Τεχνολογίας. Από το έτος 2020 μέχρι σήμερα, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Καρδιολογίας Κωνσταντίνου Τσιούφη, το έργο και οι διεπιστημονικές συνεργασίες της εν λόγω Μονάδας

| 69 Η ΒΙΟΐΑΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ αποτελεί διεθνώς έναν διεπιστημονικό, αναπτυσσόμενο κλάδο με επίκεντρο τη μελέτη και την επίλυση βιοϊατρικών και κλινικών προ βλημάτων μέσω της ανάπτυξης και εφαρμογής νέων τεχνολογιών. Συνδυάζοντας τις επιστήμες υγείας με τις
και τις τεχνολογικές
Έχο ντας επινοήσει και αναπτύξει πλήθος καινοτόμων δια γνωστικών και θεραπευτικών τεχνολογιών, εισήγαγε για πρώτη φορά το έτος 2004 στην Ιατρική Σχολή, μια νέα ακαδημαϊκή Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στο οργα νόγραμμα της Α' Καρδιολογικής Κλινικής στο Ιπποκράτειο ΓΝΑ (ΦΕΚ 1523/τ.Β’/11.10.2004). Την υπευθυνότητα της Μονάδας ανέλαβε ο καθηγητής Καρδιολογίας Μανώλης Βαβουρανάκης, αναπτύσσοντας ερευνητικό έργο στην καρδιαγγειακή τεχνολογία, την εκτίμηση των αρτηριακών μηχανικών ιδιοτήτων, την αιμοδυναμική μελέτη της αορ τής, των περιφερικών και των στεφανιαίων αγγείων, την απεικόνιση των ευάλωτων αθηρωματικών πλακών και την αξιολόγηση τεχνητών οργάνων και ιατρικών συσκευών. Δι ευθυντής της Μονάδας είναι ο Θεόδωρος Παπαϊωάννου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2008, με πρωτοβουλία
στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αναπτύσσονται περαιτέρω οδηγώντας σε ακόμα υψη λότερες ερευνητικές επιδόσεις. Το 2009 εισάγεται στο πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών της Ιατρικής Σχολής το κατ’ επιλογήν υποχρε ωτικό μάθημα «Βιοϊατρική Τεχνολογία» με υπεύθυνο τον καθηγητή Θεόδωρο Παπαϊωάννου, στο οποίο μέχρι σή μερα έχουν εκπαιδευτεί και εξεταστεί περισσότεροι από 2.000 φοιτητές. Το νέο Εργαστήριο Βιοϊατρικής Τεχνολογίας της Ιατρι κής Σχολής Αθηνών αναμένεται να συμβάλει περαιτέρω στην πρόοδο της τεχνολογικής έρευνας, της καινοτομίας και της εκπαίδευσης σε θέματα τεχνολογιών αιχμής με εφαρμογή σε όλο το φάσμα της Ιατρικής και των ειδι κοτήτων της. ■ Ιδρύθηκε Εργαστήριο Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ! Ο κ. Δημήτρης Τούσουλης.Ο κ. Κωνσταντίνος Τσιούφης. | ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΤΟ Σ Υ ΝΔΡΟΜΟ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚ Η Σ ΥΠΝΙΚ Η Σ άπνοι ας - Obstructive Sleep Apnea Hypopnea Syndrome (OSAHS) είναι μια πάθηση που απασχολεί κατά μέσο όρο το 3% του γενικού πληθυσμού, ενώ στη συντρι πτική πλειοψηφία τους (άνω του 95%) οι ασθενείς παραμένουν αδιάγνωστοι καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα επιβαρυντι κές για τους ίδιους και τους οικείους τους, καθώς το OSAHS συνδέεται με την ανάπτυξη και επιβάρυνση άλλων παθήσεων (καρδιαγγειακά νοσήματα, εγκεφα λικά επεισόδια κ.λπ.), αυξημένο αριθμό αυτοκινητικών ατυχημάτων, μειωμένη παραγωγικότητα εργασίας κ.ά. Έξυπνη συσκευή ανιχνεύει το σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας στο σπίτι! Του Α ΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒ Ι ΤΗ

Ο λόγος της ελλιπούς διάγνωσης και φροντίδας είναι ότι η διάγνωση του OSAHS απαιτεί ακριβό και εξει δικευμένο εξοπλισμό, ειδικά εκπαιδευμένο προσω πικό, καθώς και μια τουλάχιστον διανυκτέρευση του ασθενούς σε νοσοκομείο ή εξειδικευμένο εργαστήριο ύπνου. Επίσης, τα συμπτώματα του OSAHS δεν γίνο νται εγκαίρως αντιληπτά και δεν αξιολογούνται ως τέτοια, με αποτέλεσμα η ασθένεια να λανθάνει για αρκετά χρόνια προτού εκδηλωθεί με συχνά συντριπτι κές συνέπειες.

Η συσκευή του APNIWAVE φιλοδοξεί να προσφέρε ται σε ιδιαίτερα χαμηλή τιμή και να είναι προσιτή τόσο σε εξειδικευμένα νοσοκομεία και εργαστήρια ύπνου ως μια επιπλέον υπηρεσία στους ασθενείς τους όσο και σε ιδιώτες οι οποίοι θέλουν να έχουν πρόσβαση σε μια άμεση αξιολόγηση της ποιότητας του ύπνου τους. Σε σύγκριση με τις τρέχουσες λύσεις της αγοράς, η συσκευή του ApniWave στοχεύει να είναι >50% φθη νότερη λόγω του χαμηλού κόστους των ενσωματωμέ νων αισθητήρων και >60% πιο διακριτική και φορητή. Επίσης, θα επιτρέψει >35% ταχύτερη συλλογή δεδομέ νων λόγω της αρχιτεκτονικής του μικροεπεξεργαστή και θα λαμβάνει >1,5 φορές πιο ακριβείς μετρήσεις σε σύγκριση με λύσεις του ίδιου

| 71 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
Η ΣΥΣΚΕΥ Η ΠΟΥ ΛΥ ΝΕΙ ΤΟ ΠΡ Ο ΒΛΗΜΑ Το APNIWAVE στοχεύει στην ανάπτυξη μιας φορητής συσκευής, μικρής σε μέγεθος και ελαφριάς, η οποία θα προσφέρει στον ασθενή τη δυνατότητα να έχει έγκαιρη διάγνωση στην άνεση του σπιτιού του και με ιδιαίτερα μικρό κόστος για τον ίδιο και το σύστημα Υγείας. Η συσκευή είναι εξοπλισμένη με ένα ασφαλές και πιστοποιημένο ραντάρ χαμηλής ισχύος το οποίο ανι χνεύει τις κινήσεις του ασθενούς κατά τη διάρκεια του ύπνου και αξιολογεί το μοτίβο της αναπνοής του. Ένας εξελιγμένος αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης αξιολο γεί τα αποτελέσματα των μετρήσεων και προβάλλει τα συμπεράσματα για τους σχετικούς δείκτες του OSAHS (δείκτης άπνοιας-υπόπνοιας, η μέγιστη διάρκεια άπνοι ας κ.λπ.).
εύρους τιμών. Ο εν σωματωμένος αλγόριθμος τεχνίτης νοημοσύνης θα επιτρέπει τη συνεχή βελτίωση μέσω της επανεκπαίδευ σης, καθώς θα συλλέγονται περισσότερα δεδομένα από διαφορετικές καταστάσεις ασθενών. Η ΕΡΕΥΝΗΤΙΚ Η ΟΜ Α ΔΑ Ο διαχειριστής του έργου είναι ο Dr. Σίμος Συμεωνί δης από την Eight Bells Ltd. Η Eight Bells Ltd είναι μια σχετικά νέα start-up που εξειδικεύεται σε επιλεγμένα τμήματα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνι ών (ΤΠΕ), καθώς και στη μοντελοποίηση και ανάλυση για επιχειρήσεις, με έδρα την Αθήνα και τη Λευκωσία. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2016 από ερευνητές ΤΠΕ και Ο κ. Στέλιος Μυτιληναίος από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, ο κ. Δημήτρης Λιάπης από το Vascular Research και ο Δρ Σίμος Συμεωνίδης από το Eight Bells.

αναλυτές αγοράς που επιδιώκουν την εφαρμογή της ερευνητικής τους τεχνογνωσίας και των καινοτομιών τους στον τομέα των ΤΠΕ. Την ανάπτυξη της συσκευής έχει αναλάβει ο κα θηγητής Στέλιος Μυτιληναίος από το εργαστήριο CoNSeRT του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Το CoNSeRT ιδρύθηκε το 2019 ως ερευνητικό εργαστήριο του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Οι κύριοι στόχοι του περιλαμβάνουν έρευνα και διδασκαλία σε προπτυ χιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, δημιουργία κατάλλη λων υποδομών, συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμμα τα, παροχή υπηρεσιών και διασύνδεση με κοινωνικούς, επιστημονικούς και παραγωγικούς οργανισμούς σε θέματα που σχετίζονται

ποιήθηκε

με επίκεντρο το σχεδιασμό και την υλοποίηση εφαρμογών και υπηρεσιών, δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη Deep Learning, Mobile and wearable computing, Affective Computing, Internet of Things και πλατφορμών και λύσεων Cloud. Οι ερευ νητές του CoNSeRT έχουν συμμετάσχει επιτυχώς σε προσκλήσεις χρηματοδότησης έρευνας, υλοποιώντας έργα προϋπολογισμού άνω των 1,75 εκατομμυρίων ευρώ.

Την αξιολόγηση και επικύρωση ορθής λειτουργί ας της συσκευής έχει ανάβει ο Dr. Δημήτρης Λιάπης, μοριακός γενετιστής με ειδίκευση στις καρδιαγγεια κές παθήσεις και το σύστημα πήξης του αίματος, του αγγειολογικού ερευνητικού κέντρου Vascular Research Private Medical Center SA, που κατέχει μακροχρόνια εμπειρία στη διάγνωση και φροντίδα ασθενών με υπνι κή άπνοια. ■

του τμήματος IoT and Sensors της Eight Bells Ltd και είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στο σχεδιασμό

και RF κυκλωμάτων και έχει εργαστεί με πολλαπλά εργαλεία προσομοίωσης μικροκυμάτων για τη βελτιστοποίηση κεραιών και την ανάπτυξη ηλεκτρονικών κυκλωμάτων. Το ερευνητικό του έργο μέχρι σήμερα περιλαμβάνει τη συμμετοχή σε πολυάριθμα

72 |
με την ερευνητική εστίαση του Εργαστηρίου. Αποτελείται από μέλη ΔΕΠ και ερευνητές με μεγάλη εξειδίκευση στη δικτύωση υπολογιστών και σε ερευνητικά έργα της Ε.Ε. To CoNSeRT δραστηριο Σ Ι ΜΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ι ΔΗΣ Ο Δρ Σίμος Συμεωνίδης είναι ο διευθυντής
μικροκυματικών δομών από το Πανεπιστήμιο του Loughborough, UK. Έχει εκτεταμένες γνώσεις στο σχεδιασμό ψηφιακών, αναλογικών
εθνικά χρηματοδοτού μενα έργα γύρω από το Internet of Things (IoT), όπως αισθητήρες περιβαλλοντικής παρακολούθησης και φορητές - εμφυτεύσιμες κεραίες στο ανθρώπινο σώμα. Επιπλέον, ο Δρ Συμεωνίδης έχει συμμετάσχει σε πολλά ευρωπαϊκά έργα Horizon 2020 και Horizon Europe που σχετίζονται με το σχεδιασμό συσκευών IoT με εφαρμογή στην αεροπορική βιομηχανία και το σχεδιασμό πλατφορμών για την επικύρωση των υποδομών του 5G στην Ελλάδα. ΣΤ Ε ΛΙΟΣ Ά. ΜΥΤΙΛΗΝ ΆΙ ΟΣ Ο Στέλιος Α. Μυτιληναίος είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μη χανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ). Έλαβε το δίπλωμα του ηλεκτρολόγου μηχανικού και μηχανικού Η/Υ από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τον τίτλο του διδάκτορος μηχανικού από το ίδιο Ίδρυμα, το 2001 και το 2006 αντίστοιχα, ενώ έχει περισσότερες από 90 δημοσιεύσεις σε κεφάλαια βιβλίων, επιστημονικά περιοδικά, συνέδρια και πατέντες, και έχει λάβει πλέον των 500 αναφορών για το δημοσιευ μένο έργο του. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στα κάτωθι αντικείμενα: Κεραίες και Διάδοση, Φορετές και Υφασμάτινες Κεραίες, RF και Μικροκυματικές Διατάξεις, Εντοπισμός Ασύρματων Συσκευών και εφαρμογές της Μηχανικής Μάθησης στον Ηλεκτρομαγνητισμό. ΔΗΜ Η ΤΡΗΣ ΛΙΆΠΗΣ Ο Δημήτρης Λιάπης από Vascular Research, ερευνητικό πολυϊατρείο «Αγγειακή Έρευνα», είναι βιοτεχνολόγος με διπλό MSc Βιοτεχνολογίας και Ιατρικής Μοριακής Γενετικής, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις πολυπαρα γοντικές ασθένειες, ειδικότερα τις καρδιαγγειακές παθήσεις και το μηχανισμό της πήξης του αίματος. Είναι γνώστης των περισσότερων σύγχρονων εργαστηριακών μοριακών τεχνικών, καθώς και εξειδικευμένων διαγνωστικών αναλυτών (πήξης, ανοσολογίας, κυτταρομετρίας ροής), κυτταροκαλλιέργειας, μικροσκοπίας και εργαλείων βιοπληροφορικής). Είναι διευθυντής του εργαστηρίου βιολογικών υλικών του ερευνητικού πολυϊατρείου «Αγγειακή Έρευνα».
στην έρευνα

μελέτη, επονομαζόμενη «Calcitonin Gene Related Peptide Pathways in Clinicopathologically-Established Parkinson Disease (CGRP in CPPD)», διευθύνεται από τη Δρα Αθανασία Αλεξούδη, διευθύντρια του Κέντρου

Κινητικών Διαταραχών του ΝΙΑ, και κατά την οποία θα

μελετηθούν φλεγμονώδη μονοπάτια στα οποία συμ

μετέχει η ουσία CGRP ως πιθανός νοσογόνος παράγο ντας. Χρηματοδοτείται από το Alzheimer’s Association

των ΗΠΑ και δεν επιβαρύνει οικονομικά τους εθελο

ντές που θα συμμετέχουν στη μελέτη. Η νόσος Parkinson είναι η δεύτερη πιο συχνή νευ ροεκφυλιστική νόσος στον γενικό πληθυσμό μετά τη

νόσο Alzheimer και χαρακτηρίζεται από διαταραχές κίνησης, νόησης, και ύπνου, που οδηγούν σε υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα και επιβαρύνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών και των οικογενειών

τους. Η ακριβής αιτιολογία της νόσου δεν είναι γνω στή και ως εκ τούτου δεν υπάρχουν αποτελεσματι κές θεραπείες που να αναστέλλουν την πρόοδό της. Εν τούτοις, φλεγμονώδη μονοπάτια, όπως αυτά στα οποία συμμετέχει το CGRP, έχουν προταθεί ως σημα ντικά στην εξέλιξη νευροεκφυλιστικών παθήσεων. Το CGRP έχει αντι-φλεγμονώδεις ιδιότητες και η μετα βολή των σχετιζόμενων με αυτό μονοπατιών πιθανόν να αποκαλύψει νέες τροποποιητικές θεραπείες για τη νόσο. Κατά τη μελέτη, εθελοντές με νόσο Parkinson όπως και εθελοντές χωρίς κινητικές διαταραχές θα συμμετέ χουν σε λήψη ιατρικού ιστορικού και κλινικής εξέτασης από ειδικό νευρολόγο, εκτίμηση νοητικών ικανοτήτων από νευροψυχολόγο, νευροφυσιολογικό έλεγχο με με λέτη ύπνου, απεικόνιση εγκεφάλου και λήψη αίματος, ενώ θα απαντήσουν και ερωτηματολόγια και δοκιμα σίες σε ηλεκτρονική μορφή. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν με τους συντονιστές της μελέτης στο 210 7217457 ή στο mail: info@nioa.gr

| 73 | ΕΙΔΗΣΕΙΣ MEDICOVER Επέκταση στην Ελλάδα με εξαγορά του Κέντρου Ιατρικής Γενετικής και Γενωμικής, InterGenetics Η ΚΟΡΥΦΑ Ι Α ΔΙΕΘΝ Η Σ ΕΤΑΙΡΕ Ι Α παροχής υπηρεσιών υγείας και διαγνωστικών υπηρεσιών Medicover, η οποία πρόσφατα εξαγόρασε την NIPD Genetics, ανακοίνωσε και την εξαγορά του Κέντρου Ιατρικής Γενετικής και Γε νωμικής, InterGenetics στην Ελλάδα. Η συνένωση των δυνάμεων της Medicover με την InterGenetics θα ενισχύσει όχι μόνο τη θέση της στον το μέα των γενετικών εξετάσεων, αλλά και την περιφερειακή της εμβέλεια. Η InterGenetics είναι μακροχρόνιος και αξιόπιστος πάροχος γενετικών υπηρεσιών στην Ελλάδα και ιδρύθηκε με στόχο να προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες γενετικής στη χώρα, μέσω μίας δυναμικής και στενής συνεργασίας του κλινικού γιατρού και του γε νετιστή. Η στρατηγική εξαγορά της InterGenetics επιτρέπει στη Medicover να διευρύνει την εμβέλειά της σε μια νέα, πολύ σημαντική γεωγραφικά αναπτυσσόμενη αγορά. Με την πολύτιμη εμπειρία της Medicover τόσο στην εργαστηριακή όσο και την κλινική ιατρική γενετική, καθώς επίσης και στις προηγμένες γενετικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και αξιόπιστες εργαστηριακές εξετάσεις, η InterGenetics θα παρέχει ένα διευρυμένο χαρτοφυλάκιο υπηρεσιών σε παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και ασθενείς. ΜΙΑ Ν Ε Α ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚ Η ΜΕΛ Ε ΤΗ για την καλύτε ρη κατανόηση παθολογικών μονοπατιών προς εύρε ση αιτιολογικών θεραπειών στη νόσο του Parkinson και συναφών διαταραχών ξεκινάει από τον Οκτώ βριο 2022 στο Νευρολογικό Ινστιτούτο Αθηνών (ΝΑΙ). Η
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥ ΤΟ ΑΘΗΝ Ω Ν Νέα μελέτη για την εύρεση θεραπειών στη νόσο του Parkinson

των διάφορων παθογόνων μικροοργα νισμών που είναι υπεύθυνοι για τη μετάδοση ασθενει ών σε χώρους εργασίας. Για παράδειγμα σε μια βιομη χανική εγκατάσταση, όταν ένας υπάλληλος που έχει μο λυνθεί αγγίζει μια επιφάνεια ή κοινόχρηστο εξοπλισμό μεταδίδει τον ιό στους άλλους εργαζoμένους. Το ίδιο μπορεί να συμβεί σε ένα σχολείο ή σε ένα κατάστημα με συνέπειες για την εύρυθμη λειτουργία του φορέα. O μεγάλος αντίκτυπος της πανδημίας έχει επίσης ενεργο ποιήσει τους πολίτες και εν προκειμένω τους εργαζο μένους, με αποτέλεσμα να ζητούν επιτακτικά να δια θέτουν μέτρα προστασίας από μεταδοτικές ασθένειες. Ο Δημήτριος Βλάχος, καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Δημήτριος Μπεχτσής, επίκουρος καθηγητής στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας, και η Καλλιρρόη Μαρίνη, Head of Research and Innovation Dpt, Atlantis Engineering SA, δημιούρ γησαν μια εφαρμογή που αφορά στη σχεδίαση και ανάπτυξη ενός αυτόνομου ρομποτικού οχήματος απο λύμανσης χώρων εργασίας. Η χρήση αυτόνομων ρο μποτικών οχημάτων σε διάφορες βιομηχανικές εφαρ μογές έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά η χρήση τους για απολύμανση είναι περιορισμέ νη. Οι δημιουργοί του καινοτόμου αυτού μηχανήματος μας επισημαίνουν αναλυτικά τα εξής: Υπάρχουν

υγρών.

διασπάσει τη δομή του DNA του ιού. Επιπλέον, στην πε ρίπτωση των ρομπότ UV, ένα από τα μεγαλύτερα θέμα τα είναι η απαίτηση για οπτική επαφή κατά τη διάρκεια της απολύμανσης. Για την πλήρη απολύμανση, μπορεί να χρειαστεί να εκτελεστούν πολλοί κύκλοι με το σωστό επίπεδο ακτινοβολίας UV και με διαφορετικές γωνίες. Αυτό καθιστά τη χρήση ρομπότ υπεριώδους ακτινοβο λίας μια ανέφικτη λύση σε πολλές περιπτώσεις, καθώς τα εμπόδια δυσκολεύουν τα ρομποτικά οχήματα να πλη σιάσουν ορισμένες περιοχές. Από την άλλη πλευρά, τα ρομποτικά οχήματα ψεκασμού μπορούν να απολυμά νουν από απόσταση ακόμα και μερικών μέτρων χωρίς να χρειάζεται να πλησιάσουν περισσότερο. Έτσι, πολλές επιχειρήσεις και ερευνητές εστιάζουν στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας και προσπα θούν να προσφέρουν λύσεις για τους χώρους εργα σίας που αφορούν τόσο στην πανδημία (Covid -19) όσο και σε άλλους ιούς. Συνοψίζοντας, ένα ρομποτικό όχημα απολύμανσης που βασίζεται στην τεχνολογία ψεκασμού μπορεί να αντισταθμίσει τις ελλείψεις των υφιστάμενων μεθόδων απολύμανσης, να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της απολύμανσης και να μει ώσει την πιθανότητα μόλυνσης.

προτεινόμενη λύση στοχεύει σε χώρους

ρομποτικά

τα τελευ ταία χρόνια κάποια απολυμαντικά οχήματα ψεκασμού υγρών φτάνουν στην αγορά, καθώς παρουσιάζουν ορισμένα πλεονεκτήματα. Η διαδικασία απολύμανσης με τη χρήση απολυμαντικού υγρού είναι ταχύτερη, κα θώς το ρομποτικό

χώρους

74 | Η ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ στους χώρους εργασί ας ήρθε στο προσκήνιο ξανά μετά την εξάπλωση του Covid-19. Συγκεκριμένα, η πανδημία άνοιξε το δρόμο για μια ολιστική αλλαγή στη σχεδίαση διαδικασιών αντιμετώπισης
δύο κύριες τεχνολογίες απολύμανσης: (i) τα ρομποτικά οχήματα υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) και (ii) τα ρομποτικά οχήματα ψεκασμού χημικών
Ενώ τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα είναι τα
οχήματα με υπεριώδη ακτινοβολία,
όχημα μπορεί να ψεκάζει συνεχώς, χωρίς να περιμένει την υπεριώδη ακτινοβολία για να
Η ΛΥ ΣΗ Η
εργασίας όπου η απολύμανση είναι κρίσιμη για τη μη περαιτέ ρω μετάδοση. Βρίσκει εφαρμογή σε πολυάριθμους χώρους εργασίας όπου εντοπίζονται υψηλές διακυ μάνσεις στην ανθρώπινη κυκλοφορία, όντας ιδανική για μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις όπου άλλες μέθοδοι είτε αποτυγχάνουν είτε δεν είναι αποδοτικές. Το προτεινόμενο αυτόνομο όχημα είναι υπεύθυνο για την εκτέλεση πρωτοκόλλων απολύμανσης στους
εργασίας για τη διασφάλιση της υγιεινής και ασφάλειας, εξετάζοντας παράλληλα την ελαχιστοποί ηση της κατανάλωσης του απολυμαντικού υγρού, αλλά και τη μείωση της συνολικής διαδρομής που εκτελεί το όχημα. Δεδομένου ότι οι περιοχές που οι εργαζό μενοι επισκέπτονται συχνά είναι οι πιο συνηθισμένοι Ρομποτικό όχημα με μηχανική όραση εντοπίζει τις μολυσμένες επιφάνειες και τις απολυμαίνει!

γενικό

τερη αυτοματοποίηση της διαδικασίας απολύμανσης. Αυτό θα μπορούσε να παρέχεται ως ένα οριζόντιο και συνεχές μέτρο πρόληψης που εφαρμόζεται σε συγκε κριμένες τοποθεσίες υψηλής επισκεψιμότητας για την

ελαχιστοποίηση των επιμολύνσεων. Με αυτόν τον τρό πο, μπορεί να μειωθεί η εξάπλωση των ιών στους χώ ρους εργασίας (βιομηχανικές εγκαταστάσεις, αλλά και νοσοκομεία, αίθουσες διδασκαλίας, γραφεία ή ακόμα και άλλα μέρη με συνωστισμό). Η καινοτομία του είναι η προσαρμογή των στοιχεί ων μηχανικής όρασης για την παρακολούθηση περιο χών με υψηλό κίνδυνο μόλυνσης, η ενσωμάτωση ενός έξυπνου μηχανισμού λήψης αποφάσεων που διαφορο ποιεί την ποσότητα του απολυμαντικού υγρού ανάλογα με τη χρήση μιας συγκεκριμένης περιοχής και η επιλο γή της συντομότερης διαδρομής για την εκτέλεση των διεργασιών. Το προτεινόμενο ρομποτικό σύστημα μειώνει κατ’ αυτόν τον τρόπο έως και 30% την ποσότητα του απο λυμαντικού υγρού που απαιτείται για την κάλυψη μιας περιοχής, ιδίως σε μεγάλα κτίρια όπου οι άνθρωποι εργάζονται σε συγκεκριμένες περιοχές τους. Επίσης, μέσω της εφαρμογής για κινητές συσκευές που ανα πτύχθηκε, οι ειδικοί

• Μείωση του κόστους μέσω βελτιστοποιήσεων στην ποσότητα του απολυμαντικού υγρού και στις δια δρομές που εκτελεί το αυτόνομο όχημα.

• Μείωση των συνεπειών στο περιβάλλον, λόγω μεί ωσης της ποσότητας του απολυμαντικού υγρού.

• Αύξηση της ασφάλειας και υγιεινής τόσο των ερ γαζομένων που εκτελούν σήμερα την απολύμανση από το αυτόνομο όχημα (μειώνοντας την έκθεσή τους σε κινδύνους) όσο και στους εργαζομένους που εργάζο νται στο χώρο. Η προτεινόμενη λύση (Hi-gien project) αναπτύσσε ται από την Atlantis Engineering SA με την υποστήριξη

εργασίες απολύμανσης. Σε όρους βιωσιμότητας, η προτεινόμενη λύση στο χεύει στη:
| 75 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ τόποι εξάπλωσης του ιού, η λύση ενσωματώνει ένα σύστημα μηχανικής όρασης, για την αναγνώριση των εργαζομένων μέσα στο χώρο, και ένα σύστημα λήψης αποφάσεων για τη στοχευμένη επιλογή των σημείων ψεκασμού και της ποσότητας ψεκασμού και τη
σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας μπορούν να εκχωρούν διάφορα πρωτόκολλα απολύ μανσης στο ρομποτικό όχημα προσαρμοσμένα σε συ γκεκριμένες περιπτώσεις και να ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο επιμολύνσεων. Η προτεινόμενη λύση είναι εξαιρετικά ευέλικτη, καθώς μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί χωρίς την παρουσία ειδικών και σε οποιονδήποτε χώρο εργασί ας. Αυτό συμβαίνει αφού το αυτόνομο όχημα μπορεί να πλοηγηθεί σε διάφορες διατάξεις και να διακρίνει τις περιοχές υψηλού ρίσκου. Το αυτόνομο όχημα πλο ηγείται στο χώρο εργασίας σε 24ωρη βάση και εκτελεί
του Εργαστηρίου Στατιστικής και Μεθόδων Ποσοτικής Ανάλυσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσα λονίκης και του Τμήματος Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος, με χρηματοδότηση στο πλαίσιο του EIT Health RIS Innovation call μέσω του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίω σης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, το οποίο είναι o πόλος του EIT Health στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι στην αρχική σχεδίαση του πρωτοτύπου για την απολύ μανση μιας αίθουσας διδασκαλίας συμμετείχε η iASC, μια spin-off εταιρεία που ξεκίνησε από το Εργαστήριο Στατιστικής και Μεθόδων Ποσοτικής Ανάλυσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. ■

και φρο

παθήσεων, η Ελληνική Καρδιο λογική Εταιρεία (ΕΚΕ) έχει ξεκινήσει προγράμματα τη λεπαρακολούθησης ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια (εφαρμογή KARDIA HF) μέσω

σει ως ο καθημερινός σύμβου λος των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 σε σημαντικά θέματα που αφορούν στη διαχείριση της νόσου. Οι κατηγορίες θεμάτων που μπορούν να εξερευνήσουν οι χρή στες στην ψηφιακή εφαρμογή είναι οκτώ και σχετίζο νται με τις πολύπλευρες και πιο σημαντικές συνιστώ σες του σακχαρώδους διαβήτη. Κάθε κατηγορία είναι εμπνευσμένη από το κάθε γράμμα της λέξης «Διαβή της» περιλαμβάνοντας: Διατροφή, Ιατρική παρέμβαση, Αποφυγή επιπλοκών, Βοήθεια/Υποστήριξη πάσχοντος, Ημερήσιο αυτοέλεγχο & φροντίδα,

76 | Ψηφιακές εφαρμογές από την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία Με στόχο την καλύτερη πρόληψη, διάγνωση
ντίδα καρδιαγγειακών
χρήσης έξυ πνων εφαρμογών στο κινητό τηλέφωνο. Οι ασθενείς μπορούν να επικοινωνούν με τον γιατρό τους, να στέλνουν πλη ροφορίες για τα συμπτώματα, το σω ματικό βάρος, την αρτηριακή πίεση και να δέχονται οδηγίες για συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή, την άσκηση και τη διατροφή. Ηλεκτρονική εφαρμογή στην υπηρεσία των διαβητικών ασθενών Ένα πρωτοποριακό application, το οποίο σύμφωνα με τους επιστήμονες θα ανελιχτεί στο μέλλον σε σο βαρό σύμμαχο κατά του διαβήτη, είναι η εφαρμογή «Κατappολεμώ το Διαβήτη!» που δημιουργήθηκε από την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία (ΕΔΕ) με την υπο στήριξη της ELPEN και η οποία είναι διαθέσιμη για τα άτομα με διαβήτη για να την κατεβάσουν στο κινητό ή το tablet τους. Η εφαρμογή φιλοδοξεί να λειτουργή
Τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου, Ημερήσια άσκηση και Στόχους ρύθμισης. Η εφαρμογή «Κατappολεμώ το Διαβήτη» εγκαθί σταται εύκολα, γρήγορα και δωρεάν σε περιβάλλον Αndroid και iOS. Πρωτοποριακή έρευνα για την πολλαπλή σκλήρυνση Μια σημαντική και πρωτοποριακή έρευνα διεξήχθη στο Αρεταίειο Νοσοκομείο Κύπρου για τον εντοπισμό δεικτών παρακολούθησης της πολλαπλής σκλήρυνσης Οι καινοτόμες λύσεις που δίνει η τεχνολογία για καλύτερη ποιότητα ζωής!

από τον Δρα Μιχάλη Πρωτοπαπά και την ομάδα του, σε συνεργασία με τη νευρολογική κλινική του Πανε πιστημιακού Νοσοκομείου Johannes Guttenberg του Mainz στη Γερμανία, υπό την Professor Dr Frauke Zipp, καθώς και με τη συνεργασία της Δρος Θεράποντος Χριστίνας και της Δρος Κούσπαρου Χριστίνας και την πλήρη στήριξη της εταιρείας Novartis. Η μελέτη φέρει την ονομασία «NEUROSAMS και επι κεντρώνεται στο βιοδείκτη των

8 εταίροι από 6 χώρες (Ελλάδα, Τουρκία, Ιταλία, Πορ τογαλία, Αυστρία, Κύπρος). Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος περιλαμβάνει βασικές ψηφιακές δεξιότητες, οδηγίες και συμβουλές για την ασφαλή περιήγηση στο Διαδίκτυο και προστασία των προσω πικών δεδομένων, αναζήτηση αξιόπιστων πληροφορι ών σχετικά με θέματα υγείας, ενημέρωση για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τη χρήση τους, πλοήγηση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες κ.ά.

Η ψηφιακή τεχνολογία στην αντιμετώπιση του δάγκειου πυρετού Η Novartis και η Hewlett Packard Enterprise (HPE) ανα κοίνωσαν μια συνεργασία που στόχο έχει να επιταχύ νει τη χρήση δεδομένων και ψηφιακών τεχνολογιών στο πλαίσιο των προσπαθειών της Novartis να επα ναπροσδιορίσει την παγκόσμια υγεία και να βελτιώ σει την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και σε φάρμακα. Η συνεργασία θα εστιάσει σε τρεις καταλυτικούς παράγοντες για την παγκόσμια υγεία: εντοπισμός και ενσωμάτωση σύνθετων πηγών δεδομένων που αφο ρούν στην υγεία, προώθηση της εφαρμογής της τε χνητής νοημοσύνης,

να στοχεύουν σε παρεμβάσεις με τις οποίες επιτυγχάνεται το μέγιστο αποτέλεσμα. Ωστόσο, συχνά, δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα ή είναι παρωχημένα, ελλιπή ή δεν υπάρχουν σε ψηφιακή μορφή. Ως εκ τούτου, η Novartis και η HPE στοχεύουν στον εντοπισμό και την ενσωμάτωση ποικίλων πηγών

| 77 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
νευροϊνιδίων (serum Neurofilament light chain-sNfL), ο οποίος μέσω της μέτρησης των επιπέδων με μια απλή αιματολογική εξέταση μπορεί να καθορίσει το βαθμό απομυελίνω σης στην πολλαπλή σκλήρυνση. Αυτό τον καθιστά έναν ιδιαίτερα υποσχόμενο δείκτη αξιολόγησης της δρα στηριότητας της νόσου και κατ’ επέκταση ένα πολύτι μο μελλοντικό κλινικό εργαλείο στην παρακολούθηση της ανταπόκρισης της νόσου στη θεραπεία, ακόμα και στην υποκλινική της μορφή. Τα δείγματα αίματος από τους εθελοντές συμ μετέχοντες (συνολικός αριθμός 150 ατόμων) για τη μέτρηση sNfL θα τύχουν επεξεργασίας στο Αρεταίειο Νοσοκομείο, ενώ δείγμα ορού αίματος θα αποσταλεί κωδικοποιημένο σε εξειδικευμένο εργαστήριο της νευ ρολογικής κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Johannes Guttenberg του Mainz στη Γερμανία, όπου και θα πραγματοποιηθεί η μέτρηση των επιπέδων sNfL. Νέες τεχνολογίες για άτομα 3ης ηλικίας Εκπαίδευση στη χρήση υπολογιστή για άτομα 3ης ηλικίας και στην πρόσβαση σε πληροφορίες για θέ ματα υγείας παρέχει η πλατφόρ μα του ευρωπαϊκού προγράμματος iHeal, στο οποίο συμμετέχει το Ινστι τούτο Prolepsis. Το πρόγραμμα iHeal «Up-Skilling Elders in Digital Health Literacy to prevent marginalization and exclusion» συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα ERASMUS+ της Ευρωπαϊ κής Ένωσης και στη σύμπραξη συμμετέχουν συνολικά
της μηχανικής μάθησης και της γεωχωρικής ανάλυσης σε αυτά τα δεδομένα, και δι εύρυνση της πρόσβασης στην τεχνολογία σε απομα κρυσμένες και ανεπαρκώς εξυπηρετούμενες περιοχές. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι σχετιζόμενες με τα δεδομένα πληροφορίες είναι σημαντικές για τη βελτί ωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και σε φάρμακα, ιδιαίτερα σε συνθήκες χαμηλής διαθε σιμότητας πόρων, γιατί επιτρέπουν στους ιθύνοντες λήψης αποφάσεων

δεδομένων, ώστε οι πληροφορίες σχετικά με τις ασθέ νειες σε πραγματικό χρόνο να καθορίζουν τις στοχευ μένες στρατηγικές αντιμετώπισης. Ως πρώτη περίπτω ση αξιοποίησης της συνεργασίας, θα επιδιωχθεί να αναπτυχθεί μια λύση επιτήρησης νόσου αναφορικά με τον δάγκειο πυρετό.

Αλγόριθμος Αυτόματης Διόρθωσης γΙα τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 1 Η Medtronic plc, παγκόσμιος ηγέτης υπηρεσιών και λύ σεων ιατρικής τεχνολογίας, ανακοίνωσε την απόκτηση σήμανσης CE (Conformité Européenne) για το σύστημα MiniMed™ 780G, το Υβριδικό Σύστημα Αντλίας Ινσου λίνης Κλειστού Βρόγχου Επόμενης Γενιάς, για τη θε ραπεία του διαβήτη τύπου 1 σε άτομα ηλικίας από 7 έως 80 ετών. Χρησιμοποιώντας το SmartGuard™, τον πλέον προηγμένο αλγόριθμο της εταιρείας, το σύστη μα αυτοματοποιεί τη χορήγηση τόσο της βασικής ιν σουλίνης όσο και των διορθωτικών δόσεων (boluses) κάθε 5 λεπτά, βοηθώντας τα άτομα με διαβήτη να αποφύγουν τα υψηλά και χαμηλά επίπεδα γλυκόζης

με μεγαλύτερη ευκολία. Το σύστημα MiniMed 780G επιτρέπει την εξατο μίκευση των στόχων γλυκόζης με ένα ρυθμιζόμενο χαμηλό στόχο έως και 100 mg/dL -χαμηλότερα από οποιοδήποτε άλλο προηγμένο υβριδικό σύστημα κλει στού βρόγχου- και είναι σχεδιασμένο να βοηθά στη σταθεροποίηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και να βελτιώνει περαιτέρω τη γλυκαιμική ρύθμιση. Άτομα με διαβήτη, τα οποία συμμετείχαν στην κλι νική μελέτη, ανέφεραν ότι το Σύστημα MiniMed 780G «έκανε πολύ πιο εύκολη τη ζωή με τον διαβήτη και τη ρύθμισή του» και ότι «έκανε τη ζωή σημαντικά ευκο λότερη». Επιπρόσθετα του αυτοματοποιημένου αλγο ρίθμου, ο οποίος ενσωματώνει τεχνολογία από την DreaMed Diabetes, το Σύστημα MiniMed 780G έχει σχε διαστεί ώστε να είναι εύχρηστο, απαιτώντας μικρότερη συμμετοχή από τον χρήστη.

ρομπότ, το ROBOTSAFE™ UV-C, με υπεριώδη ακτινο βολία, έφερε στην ελληνική αγορά η Gizelis Robotics, μετατρέποντας την ανάγκη για την αντιμετώπιση των επειγουσών υγειονομικών συνθηκών σε μια σύγχρονη και αξιόπιστη προϊοντική γραμμή. Μετά το πρωτοπο ριακό ROBOTSAFE™ με τεχνολογία εκνέφωσης ρίχνει στη μάχη της γενικής απολύμανσης το νέο UV-C ρο μπότ που εξουδετερώνει το 99,9% των μικροβίων, ιών, βακτηρίων και φορτίου COVID-19. Αξιοποιεί την υπε ριώδη ακτινοβολία που επιδρά αποτελεσματικά στα μόρια RNA και DNA των μικροοργανισμών για να τους καταστήσει μη μολυσματικούς. Αυτό σημαίνει ότι οι μι κροοργανισμοί δεν μπορούν να αναπαραχθούν και να προκαλέσουν ασθένεια. Η τεχνολογία UV-C έχει χρησιμοποιηθεί κυρίως σε χώρους όπου υπάρχει κίνδυνος μικροβιολογικής μόλυνσης με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα για περισσότερα από 40 χρόνια. Το αυτοκινούμενο συ νεργατικό ROBOTSAFE™ UV-C έχει κατασκευαστεί για εταιρικούς χώρους και εγκαταστάσεις, εμπορικούς χώρους, χώρους ψυχαγωγίας, σχολεία, ταχυφαγεία, βιομηχανίες, αποθήκες, κέντρα διανομής, αεροδρόμια και υγειονομικούς χώρους. Έχει σχεδιαστεί για να βο ηθήσει τις επιχειρήσεις να παραμένουν λειτουργικές με ουσιαστική απολύμαν ση των χώρων των εργα ζομένων που αποτελούν την κινητήρια δύναμη των επιχειρήσεων. ■

78 |
Με την προσθήκη της Bluetooth® συνδεσιμότητας, το Σύστημα MiniMed 780G επιτρέπει στους χρήστες και στους φροντιστές της υγείας τους να δουν σε πραγ ματικό χρόνο πληροφορίες για τις τιμές και τις τάσεις των επίπεδων γλυκόζης, μέσω εφαρμογών σε συμβα τά με iOS και Android κινητά τηλέφωνα και συσκευές. Επιπλέον, οι φροντιστές υγείας θα ανακαλύψουν ότι η διαχείριση των δεδομένων των ασθενών στο σύστημα είναι απλή, καθώς απαιτούνται μόνο ελάχιστες ρυθμί σεις για τη βέλτιστη χρήση της τεχνολογίας. Καινοτόμο μικροβιοκτόνο ρομπότ με τεχνολογία υπεριώδους ακτινοβολίας Ένα νέο «made in Greece» καινοτόμο, μικροβιοκτόνο

Υπερσύγχρονο Τμήμα Check-Up, Εξωτερικά Ιατρεία όλων των ιατρικών ειδικοτήτων & Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών Ο προληπτικός έλεγχος υγείας είναι πολύ σημαντικός τόσο για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση παθολογικών καταστά σεων οι οποίες δεν έχουν ακόμα εκδηλωθεί, αλλά και για τη δια τήρηση της καλής μας υγείας. Οι συμβουλές των ειδικών πάνω σε θέματα διατροφής, ανάπαυσης και άσκησης μπορούν να μας ωφελήσουν ουσιαστικά και να βελτιώσουν τον τρόπο ζωής μας. Επιπλέον, η συστηματική καταγραφή του ιατρικού μας ιστορι κού μπορεί να μας βοηθήσει μελλοντικά εφόσον προκύψει ανά γκη. Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου που ανταποκρίνεται στις προσωπικές μας ανάγκες είναι το πιο μεγάλο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας, πρώτα για εμάς τους ίδιους και μετά για τους αγαπημένους μας! Τμήμα Check-Up για προληπτικό έλεγχο Το ΙΑΣΩ Γενική Κλινική διαθέτει υπερσύγχρονο Τμήμα Check-Up για τη διενέργεια προληπτικών ελέγχων υγείας. Σε μοντέρνο ανα καινισμένο χώρο και με σύγχρονο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, προσφέρει εξατομικευμένη και ολιστική προσέγγιση στη διενέρ γεια προληπτικών εξετάσεων. Ακολουθώντας τις εξελίξεις της επιστήμης και της Ιατρικής και με την τεχνογνωσία του Ομίλου

ρίων και στο Τμήμα των Ιατρικών Απεικονίσεων του ΙΑΣΩ Γενική Κλινική, τα οποία έχουν εδραιωθεί για το υψηλό επιστημονικό επίπεδο, το εύρος των εξετάσεων που προσφέρουν και την εγκυ ρότητα των αποτελεσμάτων.

Λειτουργούν τα ιατρεία: Αγγειοχειρουργικό, Αιματολογικό, Γαστρεντερολογικό, Γενικής Χειρουργικής, Γυναικολογικό, Δερματολογικό, Ενδοκρινολογι κό-Διαβητολογικό-Οστεοπόρωσης, Ηπατολογικό, Ιατρείο Κε φαλαλγίας, Διάγνωσης & Αντιμετώπισης Διαταραχών Μνήμης, Διατροφική Υποστήριξη & Διαιτολογία, Ενδοκρινολογικό - Δια βητολογικό - Οστεοπόρωσης, Ηπατολογικό, Ιατρική Ακριβείας Πρόληψης & Αντιγήρανσης, Ιατρείο Κεφαλαλγίας, Καρδιολογικό, Λοιμωξιολογικό, Νευρολογικό, Νευροχειρουργικό, Νεφρολογικό, Ορθοπαιδικό, Ουρολογικό - Ουροδυναμικός έλεγχος, Οφθαλμο λογικό, Παθολογικό, Πνευμονολογικό, Σπονδυλικής Στήλης, Ρευ ματολογικό, Φλεβολογικό, Ώμου και Αθλητικών Κακώσεων, ΩΡΛ. Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή, 09:00 - 15:00 Τηλέφωνα επικοινωνίας: 210 6383090 & 210 6383091 E-mail: checkup@iaso.gr

Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών για την κάλυψη των εκτάκτων αναγκών Το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών του ΙΑΣΩ Γενική Κλινική

ιατρικής περί θαλψης, δηλαδή έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση εκτάκτων ή οξέων προβλημάτων υγείας. Είναι στελεχωμένο με προσωπικό εξειδικευμένο και πεπει ραμένο στην επείγουσα ιατρική και την παροχή άμεσης νοσοκο μειακής φροντίδας με τη χρήση του πιο προηγμένου ιατρικού εξοπλισμού.

Στο τμήμα μπορούν να προσέλθουν ασθενείς χωρίς προ ηγούμενο ραντεβού, είτε με δικό τους μέσο είτε καλώντας για ασθενοφόρο. Τηλέφωνο Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών: 210 6383080

| 79 ADVERTORIAL
ΙΑΣΩ, τα εξειδικευμένα πακέτα healthUp του τμήματος Check-Up καλύπτουν κάθε ανάγκη. Προγραμματίστε άμεσα το ραντεβού σας στο Τμήμα Check Up και δώστε ένα Up στην υγεία σας. Εξωτερικά Ιατρεία για διάγνωση και παρακολούθηση όλων των παθήσεων Στον ίδιο χώρο λειτουργούν Εξωτερικά Ιατρεία όλων των ια τρικών ειδικοτήτων για την παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Τα ιατρεία λειτουργούν καθημερινά, από Δευτέρα έως Παρασκευή, ώρες 09:00-15:00, για την πλήρη κάλυψη όλων των αναγκών πρόληψης και διάγνωσης. Όλες οι απαραίτητες εργαστηριακές και απεικονιστικές εξε τάσεις πραγματοποιούνται στο Τμήμα των Κεντρικών Εργαστη
λει τουργεί καθημερινά και σε 24ωρη βάση με στόχο την κάλυψη όλων των περιστατικών που χρήζουν επείγουσας
Προληπτικοί έλεγχοι, ιατρική παρακολούθηση και αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών σε νέες υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις

η συσκευή Cor-IS, η οποία είναι αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας των επιστημόνων του Τμήματος Χημείας του Αριστοτέ λειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), με κατοχυ ρωμένες πατέντες, και αφορά την έγκαιρη ανίχνευση της στεφανιαίας νόσου μέσω μετρήσεων ηλεκτρονι κών σημάτων. Για να φτιαχτεί η μέθοδος οι επιστήμονες χρησιμο ποίησαν την τεχνολογία που υπάρχει για τη διάγνωση της νόσου αποσυμπίεσης στους αστροναύτες. Το Coris

έχει συμπεριληφθεί δύο φορές, το 2016 και το 2017, στις 100 μεγαλύτερες ανακαλύψεις του κόσμου που αναδείχθηκαν από το διαγωνισμό «Falling Walls». Σύμφωνα με τον μεταδιδακτορικό ερευνητή του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ, Σωτήρη Ευγενίδη, η ακρί βεια των μετρήσεων που δίνει το Coris βοηθά στην αντιμετώπιση της νόσου από όλες τις πλευρές, ακόμα και τη διατροφή του ασθενούς. Το Coris μπορεί να συμβάλει στην έγκαιρη διά γνωση της στεφανιαίας νόσου, η οποία συνδέεται με το 1/3 θανάτων στον κόσμο. Στην Ελλάδα περίπου 50.000 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από καρδιαγγει ακές παθήσεις. Το 50% αυτών δεν είχαν παρουσιάσει ποτέ προηγουμένως οποιοδήποτε σχετικό σύμπτωμα. Όπως εξηγεί ο κ. Ευγενίδης, δεν υπάρχει κάτι αντί

80 | ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚ Η ΑΝΑΚ Α ΛΥΨΗ αποτελεί
Έγκαιρη ανίχνευση της ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ μέσω μετρήσεων ηλεκτρονικών σημάτων Παγκόσμια καινοτομία από Έλληνες ερευνητές του ΑΠΘ Της ΑΝΘ Η Σ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΘΟΔΩΡ Η Σ Κ Ά ΡΆ ΠΆΝΤΣΙΟΣ Ο καθηγητής Θοδωρής Καραπάντσιος είναι διευθυντής Εργαστηρίου Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνο λογίας, Τμήμα Χημείας, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και εθνικός εκπρόσωπος στον Ευρω παϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA/HME) από το 2010 μέχρι σήμερα. Σπούδασε Χημική Μηχανική με προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ. Ακολούθως, υπήρξε μεταδιδακτορικός ερευνητής στην Ολλανδία, όπου ήταν υπεύθυνος του συστήματος συμβολομετρίας του Critical Point Facility (STS 65/IML-2) σε πολυεθνικό πείραμα της NASA σε αποστολή του διαστημικού λεωφορείου Columbia (1994-1995). Είναι κάτοχος 3 ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και 3 ελληνικών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και συγγραφέας πάνω από 160 δημοσιεύσεων σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά με κριτές. Επίσης, συμμετέχει ως επικεφαλής ερευνητικής ομάδας στα πολυεθνικά πειράματα της ESA: RUBIMultiscale Boiling (Ιούλιος ’19 - Ιανουάριος ’20 & Οκτώβριος ’20- Ιανουάριος ’21) και EDDI-Emulsion Dynamics (πρόβλεψη Ιούνιος ’21) με ευθύνη τη λει τουργία Greek Remote Telemetry Station στο ΑΠΘ για ανάλυση δεδομένων τηλεμετρίας σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Είναι συντονιστής δύο εμβληματικών έργων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος για την αξιολόγηση της μεθόδου απολύμανσης του πόσιμου νερού (2014-2018) και την αποτίμηση της ποιότητας λυμά των (2015-2019) στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και επικεφαλής ιπτάμενης ερευνητικής ομάδας σε σειρά πειραμάτων υπό συνθήκες μηδενικής βαρύτητας σε 11 καμπάνιες παραβολικών πτήσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος με πάνω από 5 ώρες παραμονή σε μηδενική βαρύτητα.

στοιχο στον τομέα διεθνώς, καθώς, αντί του υπερηχο γραφήματος, χρησιμοποιείται μια μέθοδος μεγάλης ευαισθησίας και μικρότερου κόστους, που δεν χρειά ζεται ιδιαίτερες γνώσεις για να εφαρμοστεί.

Να σημειωθεί ότι το Coris έχει δοκιμαστεί κλινικά σε ασθενείς στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης «Άγιος Παύλος» και «ΑΧΕΠΑ» και τώρα επεκτείνεται και στο «Ιπποκράτειο».

Ο καθηγητής του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ Θε

όδωρος Καραπάντσιος επισημαίνει ότι το έναυσμα

για την ανάπτυξη της καινοτόμου συσκευής προέκυ

ψε από ένα άλλο ερευνητικό έργο, με χρηματοδότηση

από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, για την

ανίχνευση φυσαλίδων στους αστροναύτες. Οι ερευ νητές χρειάστηκε να «φιλτράρουν» ένα σήμα που τους

ενοχλούσε και μέσα από τυχαία παρατήρηση γιατρών που συμμετείχαν στην έρευνα διαπιστώθηκε ότι αυτά τα «ενοχλητικά» σήματα κουβαλούσαν χρήσιμη πλη ροφορία. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μέχρι σήμερα τα ευρή ματα του τεστ κοπώσεως έστελναν τους ασθενείς για στεφανιογράφημα. Η συσκευή Coris καλύπτει ένα ση μαντικό κενό στη διάγνωση, καθώς μπορεί να χρησι μοποιηθεί στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, πριν δηλαδή φτάσει κανείς στον καρδιολόγο για τεστ κοπώσεως. Έχει τη δυνατότητα, δε, να συλλέγει εύκολα και με μι κρό κόστος δεδομένα για την κατάσταση του ενδοθη λίου και την προδιάθεση για κάποιες παθήσεις, έτσι ώστε ο γιατρός να έχει πλήρη εικόνα για την εξέλιξη του ασθενούς στο χρόνο. ■ Δρ ΣΩΤ Η ΡΗΣ ΕΥΓΕΝ

έρευνα τα

χρόνια στην Ομάδα Πολυ

Διφασικών Ροών, τη Μεταφορά Θερμότητας, τη Δια-

Ι ΔΗΣ Ο Δρ Σωτήρης Ευγενίδης (Χημικός, MSc, PhD) διεξάγει
τελευταία 15
φασικής Δυναμικής του Τμήματος Χημείας ΑΠΘ (επικεφαλής ο καθ. Θοδωρής Καραπάντσιος) με κύρια ενδιαφέροντα τη Θεωρητική και Πειραματική Μελέτη
βροχή Επιφανειών, την Ανάπτυξη Καινοτόμων Ηλεκτρικών, Οπτικών και Ακουστικών Μετρητικών Τεχνικών και τη Διάγνωση της Νόσου Αποσυμπίεσης και της Στεφανιαίας Νόσου με την εφαρμογή ηλεκτρι κών μετρήσεων. Στο πλαίσιο της διδακτορικής του διατριβής που εκπονήθηκε με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, αναπτύ χθηκε μια καινοτόμα φασματοσκοπική τεχνική ηλεκτρικής εμπέδησης για την ανίχνευση φυσαλίδων στο σώμα των αστροναυτών (Νόσος Αποσυμπίεσης), όταν αυτοί εκτελούν εργασίες εκτός του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Στη συνέχεια, αυτή η τεχνική τροποποιήθηκε για την έγκαιρη και μη επεμβατική διάγνωση της Στεφανιαίας Νόσου (τεχνική Cor-IS). Για την επιτυχή μεταφορά διαστημικής τεχνολογίας στη Γη, ο Δρ Σωτήρης Ευγενίδης έχει λάβει διεθνείς βραβεύσεις από την ESA και τη NASA, ενώ η τεχνική Cor-IS έχει συμπεριληφθεί 2 φορές στις 100 μεγαλύτερες ανακαλύψεις παγκοσμίως (2015, 2017). Είναι κάτοχος δύο Ευρωπαϊκών Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, ενώ τα αποτελέσματα της ερευ νητικής του προσπάθειας έχουν δημοσιευθεί σε 22 άρθρα διεθνών περιοδικών και έχουν παρουσιασθεί σε 60 διεθνή συνέδρια.

τεχνολογίες

όφελος των ασθενών και για πρώτη φορά στην Ελλάδα εισάγει την προηγμένη τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) στο πλαίσιο του προσυμπτωματικού ελέγχου του μαστού, σε συνεργα σία με τον νεοφυή διεθνή οίκο τεχνολογίας VARA. Μέσω της ειδικής πλατφόρμας VARA, κάθε μα στογραφία που εισάγεται στο σύστημα αναλύεται και κατατάσσεται σε κατηγορία ανάλογα με το εάν εντο πίστηκαν ή όχι ύποπτα ευρήματα. Με μεγάλη αξιοπι στία ανιχνεύονται και διαχωρίζονται οι «φυσιολογικές μαστογραφίες», επιτρέποντας στους εξειδικευμένους Ακτινοδιαγνώστες Μαστού, να ιεραρχήσουν τα ευρή ματα και να εστιάσουν την προσοχή τους σε δυνητικά ύποπτες εξετάσεις, κερδίζοντας ουσιαστικά πολύτιμο χρόνο για τον ασθενή. Στην Ελλάδα ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συ χνά εμφανιζόμενος καρκίνος στις γυναίκες, με πάνω από 7.770 νέων περιστατικών το 2020. Η έγκαιρη διά γνωση, μέσω επαρκών προγραμμάτων προσυμπτωμα

82 | ΤΟ ΤΜ Η ΜΑ ΑΠΕΙΚΟ ΝΙΣΗΣ ΜΑΣΤΟΥ του ΜΗΤΕΡΑ υιο θετεί νέες
προς
τικού ελέγχου θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης. Η Δρ Αλεξάνδρα Αθανασίου, διευθύντρια Τμή ματος Απεικόνισης Μαστού ΜΗΤΕΡΑ και μέλος του Executive Board Of European Society of Breast Imaging, αναφέρει: «Το ΜΗΤΕΡΑ πρωτοπορεί στην παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας σε γυναίκες για περισσότερα από 40 χρόνια και η συνεργασία με τη VARA θα μας επιτρέψει να αξιοποιήσουμε περαιτέρω αυτήν την εμπειρία, εισάγοντας διαγνωστικά εργα λεία προηγμένης τεχνολογίας που θα βοηθήσουν τις ομάδες των ακτινολόγων μας. Η VARA έχει συμβάλει σημαντικά στη φροντίδα των γυναικών στη Γερμανία και είμαι βέβαιη ότι θα έχει ανάλογα αποτελέσματα και στην Ελλάδα». Ο Jonas Muff, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβου λος της VARA, τονίζει: «Εκατομμύρια γυναίκες σε όλον τον κόσμο διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους από καρκίνο του μαστού ή να υποβλη θούν σε επεμβατικές θεραπείες εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς προληπτικού ελέγχου. Πρωτοπόροι στον κλάδο της υγείας, το ΜΗΤΕΡΑ και η ομάδα της Δρος Αλεξάνδρας Αθανασίου εργάζονται πυρετωδώς για να καλύψουν αυτό το διαγνωστικό κενό στην Ελλάδα και μας δίνει ιδιαίτερη χαρά που θα συμβάλλουμε στην επίτευξη αυτού του σκοπού». Ο Πέτρος Παπαχρήστου, διευθυντής Πληροφορι ακών Συστημάτων Ομίλου HHG, δήλωσε: «Ο Όμιλος HHG, ο κορυφαίος πάροχος υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα και την Κύπρο, πρωτοστατεί στην αξιοποίη ση των δυνατοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης προς όφελος των ασθενών, εσωτερικών και εξωτερικών, κα θώς και των ιατρών. Είμαστε αισιόδοξοι ότι η λύση της VARA στο ΜΗΤΕΡΑ θα αποτελέσει την αφετηρία για την επέκταση μιας καινοτόμας λύσης αναφοράς σε όλα τα θεραπευτήρια και διαγνωστικά κέντρα μας». ■ Τεχνητή νοημοσύνη στον προσυμπτωματικό έλεγχο του μαστού!

Η NOVO NORDISK ΚΑΙ Η MICROSOFT έχουν συνάψει μια νέα στρατηγική συνεργασία σε κεντρικό επίπεδο για να συνδυάσουν τις υπηρεσίες της Microsoft, το cloud και την τεχνητή νοημοσύνη (AI) με τις δυνατότη τες ανακάλυψης και ανάπτυξης νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων της Novo Nordisk. Η Microsoft παρέχει την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης (AI), τα βασικά επιστημονικά μοντέλα και τη μακροχρόνια τεχνογνωσία της, συνεργαζόμενη με τους ειδικούς επιστήμονες του τομέα της υγείας της Novo Nordisk, με στόχο την επιτάχυνση του τομέα έρευνας και ανάπτυξης της εταιρείας. «Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι για αυτή τη νέα συνεργασία που μας επιτρέπει να συνεργαζόμαστε στενά με τους ειδικούς της Microsoft, καθώς προ σπαθούμε να επεκτείνουμε τις δυνατότητες της ψη φιακής επιστήμης και της τεχνητής νοημοσύνης της εταιρείας μας», δήλωσε ο Lars Fogh Iversen, Senior Vice President, Digital Science & Innovation της Novo Nordisk. «Μαζί, βρισκόμαστε σε μια νέα πορεία ώστε να επιτρέψουμε την ταχύτερη

χνητή νοημοσύνη (ΑΙ) πρέπει να χρησιμοποιήσει κάθε τύπο πληροφοριών που οι ειδικοί σε θέματα υγείας θεωρούν πολύτιμες, ενώ παράλληλα απαιτείται στενή συνεργασία μεταξύ πολλών ειδικοτήτων και των δύο εταιρειών».

Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) που προ κύπτουν από τη συνεργασία της Novo Nordisk με τη Microsoft θα εφαρμοστούν στις δύο ακόλουθες περι πτώσεις χρήσης:

Η πρώτη περίπτωση χρήσης επικεντρώνεται στην αυτοματοποιημένη σύνοψη και ανάλυση πληροφορι ών από πηγές, όπως η βιβλιογραφία, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, οι επιστημονικές εκθέσεις και τα διεθνή φόρα προκειμένου να αποκτηθούν νέες και ευρύτερες επιστημονικές γνώσεις. Ενώ η δεύτερη περίπτωση χρήσης στοχεύει στην ανάπτυξη μοντέλων που προβλέπουν τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει αθηροσκληρητική καρδιαγγει ακή νόσο, που προκαλείται από συσσώρευση λιπών, χοληστερόλης και άλλων ουσιών μέσα και πάνω στα τοιχώματα των αρτηριών. Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) θα χρησιμοποιηθεί επίσης για τον εντοπισμό

νόσου.

| 83
και κλιμακούμενη χρή ση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) στην ανακάλυψη φαρμακευτικών σκευασμάτων, οδηγώντας τελικά σε περισσότερες πρωτοποριακές λύσεις, με όφελος στην αποτελεσματικότητα των προϊόντων και με γνώ μονα την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών των ασθενών». «Η συνεργασία με τη Novo Nordisk είναι μια εξαι ρετική ευκαιρία για εμάς ώστε να προωθήσουμε την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) και να την εφαρμόσουμε με τρόπο που να ενισχύει την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών του ανθρώπου», δήλωσε ο Vijay Mital, Corporate Vice President, AI Architecture & Strategy, του τμήματος τεχνολογίας & έρευνας της Microsoft. «Για να επιτευχθεί αυτή η φιλοδοξία, η τε
νέων θε ραπευτικών στόχων και τον καθορισμό βιοδεικτών της
Οι δύο εταιρείες αναπτύσσουν μία πλατφόρμα τε χνητής νοημοσύνης (ΑΙ), όπου ένα σύνολο μεγάλων ψηφιακών μοντέλων θα εκτελεί πολλαπλές διεργα σίες. Αυτό θα επιτρέψει την έναρξη νέων έργων και υποθέσεων χρήσης, σε συνεχή βάση, καθ’ όλη τη δι άρκεια της πολυετούς συνεργασίας μεταξύ των δύο εταιρειών. ■ Τεχνολογία των big data και της τεχνητής νοημοσύνης για την ανακάλυψη και ανάπτυξη φαρμακευτικών σκευασμάτων! | ΕΙΔΗΣΕΙΣ

δυναμικά στον τομέα

πληθυσμιακού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού (screening).

Η μαστογραφία αποτε λεί τη βασική μέθοδο προ ληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού, ωστό σο η ευαισθησία της ελατ τώνεται σημαντικά σε γυ ναίκες με πυκνούς μαστούς οι οποίες αποτελούν περί που το 46% του συνόλου για τις ηλικίες 40 -50 ετών. Το ABUS έρχεται να συμβάλει σε αυτό, και χρησιμοποιούμενο μαζί με τη μαστογρα φία αυξάνει τη διαγνωστική ακρίβεια ειδικά σε ασυ μπτωματικές γυναίκες με πυκνούς μαστούς. Είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο που η τεχνολογία μας προσφέρει με υψηλή διαγνωστική ακρίβεια, σαν αυτή των κλασικών υπερήχων, ξεπερνά όμως περιορισμούς τους όπως η εξάρτησή τους από το χειριστή, η αναπαραγωγιμότητά

84 | ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΥΠΕΡΗΧΩΝ του ΥΓΕΙΑ έχει εγκαταστήσει το αυτοματοποιημένο σύστημα υπερή χων μαστού ABUS που τα τελευταία χρόνια εισέρχεται
του προληπτικού
τους, καθώς και η αυξημένη κατανάλωση χρόνου που απαιτεί ται. Είναι ένα σύστημα σάρωσης του μαστού με αποτέ λεσμα την παραγωγή πολύ μεγάλου αριθμού εικόνων που επεξεργάζονται σε τρία επίπεδα και ανασυντί θενται με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. Χρειά ζονται 20 περίπου λεπτά για να γίνει η σάρωση των δύο μαστών. Δεν υπάρχουν σαφείς αντενδείξεις για τη χρήση του και μπορεί να εφαρμοστεί τόσο σε χει ρουργημένους μαστούς όσο και μαστούς με ενθέματα. Ο Γεώργιος Ζαχαρόπουλος, ακτινολόγος, διευθυ ντής του Τμήματος Γενικών Υπερήχων και πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΥΓΕΙΑ, τονίζει: «Το αυτοματοποιημένο σύστημα υπέρηχων μαστού ABUS είναι ένα αποτελεσματικό διαγνωστικό εργαλείο, όπου Αυτοματοποιημένο σύστημα υπερήχων μαστού ABUS σε συνδυασμό με τη μαστογραφία, τη βασική μέθοδο προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού, αυ ξάνει σημαντικά τη διαγνωστική ακρίβεια σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς». ■

νών να βρίσκεται «πάντα ένα βήμα μπροστά» στις και νοτόμες ιατρικές εξελίξεις. Το πλέον εξελιγμένο σύστημα τηλεϊατρικής RCS

είναι το πρώτο που επιτρέπει τη συνεργασία μεταξύ ιατρών κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης σε πραγματικό χρόνο και με απόλυτη ορατότητα όλων των χειρισμών και των δεδομένων, ενώ ο ένας από τους δύο συμμετέχοντες βρίσκεται σε άλλο σημείο του πλανήτη. Το σύστημα λειτουργεί ήδη στην Κοπεγχάγη, στο Τελ Αβίβ, αλλά και στην αμερικανική ήπειρο. Κα θώς αποτελεί ένα εξελιγμένο εργαλείο «διαμοιρασμού της Αριστείας» μεταξύ των ιατρών κατά τη διάρκεια μίας επέμβασης σύντομα αναμένεται να κυριαρχήσει στα μεγάλα ιατρικά Κέντρα, διεθνώς. Την πρώτη επέμβαση με την εξ αποστάσεως κλινι κή συνεργασία πραγματοποίησε με επιτυχία η ομάδα του επεμβατικού καρδιολόγου Απόστολου Τζίκα, για μια περίπλοκη σύγκλειση μεσοκοιλιακής επικοινωνίας (VSD

Να σημειωθεί, ότι το σύστημα φέρει ειδική τεχνολογία προστασίας ευαίσθητων προσωπικών και ιατρικών δε δομένων και κυβερνο-ασφάλειας. Το RCS System χρησιμοποιήθηκε στο Ιατρικό Δια βαλκανικό για την επέμβαση, αφού προηγουμένως διενεργήθηκε επιτυχής δοκιμαστική λειτουργία κατά τη διάρκεια της οποίας ο Δρ Τζίκας είχε προσφέρει αντίστοιχες εξ αποστάσεως συμβουλές ως εκπαιδευ τής επεμβατικός καρδιολόγος εξειδικευμένος στις δο μικές και συγγενείς καρδιοπάθειες, σε συναδέλφους του κατά τη διάρκεια

μακριά.

| 85 | ΕΙΔΗΣΕΙΣ
επέμβασης, χιλιάδες χιλιόμετρα
«Η τηλεϊατρική, όπως εφαρμόζεται με το RCS System για την ασφαλή σύνδεση μεταξύ νοσοκομείων και ιατρών, αποτελεί το μέλλον της Ιατρικής, καθώς επιτρέπει τη βέλτιστη παροχή ιατρικών υπηρεσιών προς τους ασθενείς, παρακάμπτοντας τις δυσκολίες μετακίνησης και φυσικής παρουσίας στο πλαίσιο της τρέχουσας πανδημίας αλλά και γενικότερα», τονίζει ο Δρ Τζίκας και προσθέτει: «Η χρησιμοποίηση προηγ μένων μέσων τηλεϊατρικής ανοίγει έναν πολύτιμο και ασφαλή δίαυλο επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ ειδικών (experts) ιατρών και αποτελεί ένα εργαλείο προς όφελος του ασθενούς, αλλά και της ιατρικής εκ παίδευσης». ■ Επεμβάσεις με το προηγμένο σύστημα τηλεϊατρικής RCS System! ΤΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ Θεσσαλονίκης διαθέτει το προηγμένο σύστημα τηλεϊατρικής «RCS System», υλοποιώντας τη στρατηγική του Ομίλου Ιατρικού Αθη
closure) σε ασθενή με σύμπλοκη συγγενή καρδι οπάθεια. Στην ασθενή, τοποθετήθηκε διά μέσου κα θετήρων η συσκευή Amplatzer ADO I Occluder. Ο εξ αποστάσεως συμμετέχων ιατρός ήταν ο καθηγητής Επεμβατικής Καρδιολογίας συγγενών καρδιοπαθειών Reda Ibrahim από το Montreal Heart Institute του Κα ναδά, ο οποίος έχει μεγάλη εμπειρία στη συγκεκριμένη επέμβαση. Όπως δήλωσε ο Απόστολος Τζίκας, MD, PhD, FESC, χάρη στη χρήση του RCS System, ο άκρως εξειδικευ μένος καθηγητής, είχε στη διάθεσή του εικόνα και ήχο υψηλής ευκρίνειας μέσα από τη χειρουργική αίθου σα, με σχεδόν μηδενική χρονική καθυστέρηση, ώστε να μπορεί να παρέχει πολύτιμες συμβουλές σε πραγ ματικό χρόνο, συμβάλλοντας με το «διαμερισμό της Αριστείας» στην εξαιρετική επιτυχία της επέμβασης.
86 | ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ και της Τεχνολογίας έχει μπει τo ΙΑΣΩ Γενική Κλινική, το οποίο πρωτοπορεί τόσο στον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό με τον οποίο εξοπλίζει τις Κλινικές του όσο και στις υποδομές, δημι ουργώντας υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις. Η μεγαλύ τερη δύναμη του ΙΑΣΩ ήταν και παραμένει το ανθρώ πινο δυναμικό της, το οποίο απαρτίζεται από έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό. Βασική προτεραιότητα της Κλινικής είναι η συνεχής εκπαίδευση σε οτιδήποτε αφορά τον νέο εξοπλισμό και η ενημέρωση για τις τε λευταίες τάσεις και εξελίξεις της τεχνολογίας, με σκοπό πάντα την παροχή κορυφαίων υπηρεσιών υγείας στον ασθενή. Η Γενική Κλινική διαθέτει πλήρως Ψηφιακές Χει ρουργικές Αίθουσες. Οι νέες χειρουργικές αίθουσες είναι εξοπλισμένες με πρωτοποριακό σύστημα κατα σκευής σύγχρονων χειρουργικών αιθουσών, το οποίο ενσωματώνει την απαιτούμενη τεχνολογία για τη δημι ουργία ενός υγιεινού, άσηπτου και ασφαλούς περιβάλ λοντος. Συμβατές με κάθε νέα τεχνολογία, διαθέτουν τον πλέον σύγχρονο απεικονιστικό και ιατροτεχνολογι κό εξοπλισμό, για τη διενέργεια πολύπλοκων χειρουρ Το ΙΑΣΩ Γενική Κλινική επενδύει σε νέες τεχνολογίες και μπαίνει δυναμικά στην ψηφιακή εποχή!

οργάνων του σώ ματος κατά τη διάρκεια του χειρουργείου μεγιστοποιεί την ακρίβεια εντοπισμού των βλαβών και την αποτελε σματικότητα της επέμβασης. To 4ης γενιάς ρομποτικό σύστημα Da Vinci Xi, που διαθέτει το ΙΑΣΩ Γενική Κλινική, προσφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο στους ασθενείς όσο και στο επιστημο νικό προσωπικό. Εξοπλισμένο με εργαλεία τελευταί ας τεχνολογίας,

Είναι εξοπλισμένο με τέσσερις Γραμμικούς Επιταχυντές τεχνολογίας αιχμής για την εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας

| 87 γικών επεμβάσεων. Μπορούν να εφαρμοστούν όλες οι πρωτοποριακές ιατρικές τεχνικές, διαθέτουν υπερ σύγχρονα αναισθησιολογικά συγκροτήματα, ενώ με το σύστημα ψηφιακής διαχείρισης παρέχεται η δυνα τότητα της κεντρικής διαχείρισης όλου του εξοπλισμού του χειρουργείου. Το ΙΑΣΩ πρωτοπορεί για ακόμα μία φορά δημιουρ γώντας το πιο σύγχρονο Τμήμα Κεντρικής Αποστείρω σης στην ελληνική επικράτεια. Πρόσφατα ολοκληρώ θηκε η ριζική ανακαίνιση του τμήματος συνδυάζοντας τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες, οι οποίες υπάρχουν αυτή τη στιγμή παγκοσμίως, τόσο κτιριακά όσο και σε επίπεδο εξοπλισμού, με σκοπό την καλύτερη δυνατή πρόληψη των λοιμώξεων και τη μέγιστη ασφάλεια των ασθενών και των εργαζομένων. Η νέα Ενδοσκοπική Μονάδα είναι εξοπλισμένη με τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης για τη διάγνωση και τη θεραπεία όλων των γαστρεντερολογικών και πνευ μονολογικών παθήσεων. Προσφέρει διαγνωστικές και επεμβατικές υπηρεσίες υγείας στον μέγιστο βαθ μό ποιότητας με χρήση ενδοσκοπίων υψηλής ευκρί νειας και τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence), τα οποία αποτελούν παγκοσμίως το πλέ ον σύγχρονο και ολοκληρωμένο σύστημα ενδοσκοπι κής απεικόνισης. Η Γενική Κλινική του ΙΑΣΩ διαθέτει ρομποτικό σύστημα νευροπλοήγησης για επεμβάσεις με μέ γιστη ασφάλεια, διεγχειρητική ακρίβεια και ελάχι στη επεμβατικότητα. Το σύστημα νευροπλοήγησης StealthStation S8 υποστηρίζει χειρουργικές τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας, για τη διενέργεια εξειδι κευμένων νευροχειρουργικών, ορθοπαιδικών, ωτορι νολαρυγγολογικών και γναθοχειρουργικών επεμβά σεων. Το οπτικό και ηλεκτρομαγνητικό σύστημα πλοή γησης που διαθέτει το καθιστούν ιδανική επιλογή για τη διενέργεια ακόμα και των πιο λεπτών χειρουργικών επεμβάσεων. Η τρισδιάστατη (3D) και σε πραγματικό χρόνο απεικόνιση των εσωτερικών
αποτελεί την εξέλιξη της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής καθώς προσφέρει τρισδιά στατη απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου και κατά συνέπεια μεγαλύτερο βαθμό χειρουργικής ακρίβειας και μειωμένες μετεγχειρητικές επιπλοκές. Με τη μεί ωση του χρόνου νοσηλείας, της ανάγκης για μεταγ γίσεις αίματος, του κινδύνου των λοιμώξεων και την εξασφάλιση καλύτερου αισθητικού αποτελέσματος, προσφέρει τη βέλτιστη χειρουργική εμπειρία για τον ασθενή. Στη Γενική Κλινική του ΙΑΣΩ λειτουργεί ένα από τα πιο ολοκληρωμένα Κέντρα Ακτινοθεραπευτικής Ογκο λογίας στην Ελλάδα.
σε κάθε ασθε νή, διαθέτει Μονάδα Βραχυθεραπείας υψηλού ρυθμού δόσης και εφαρμόζονται οι πιο εξελιγμένες τεχνικές ακτινοθεραπείας. Μία σημαντική τελευταία προσθήκη στη Γενική Κλι νική είναι ο νέος Γραμμικός Επιταχυντής Elekta Versa HD™ για εφαρμογές στερεοτακτικής ακτινοχειρουργι κής/ακτινοθεραπείας με ακρίβεια χιλιοστού. Είναι ει δικά διαμορφωμένος για την εφαρμογή τεχνικών που απαιτούν υψηλή ακρίβεια στη χορήγηση ακτινοβολίας, εξασφαλίζοντας την αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση ενός ευρέος φάσματος νεοπλασιών. Έτσι το ΙΑΣΩ Γενική Κλινική έχει εισχωρήσει δυνα μικά στον τομέα της Υγείας και της Τεχνολογίας και αναμένονται τα επόμενα Tech News της Κλινικής! ■ AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΣΗΜΑΝΤΙΚ Α Ν Ε Α Μ Α Σ Ε ΡΧΟΝΤΑΙ φέτος από το Πα νευρωπαϊκό Συνέδριο Καρδιολογίας 2022 που έγινε πρόσφατα στη Βαρκελώνη. Ειδικότερα: Μπορούμε να προβλέψουμε τη θνητότητα των 30 ημερών σε ασθενείς με ενδοκαρδίτιδα αριστερών κοιλοτήτων; Ένα νέο προγνωστικό μοντέλο με την ονομασία EUROENDO score προβλέπει την πορεία ασθενών με ενδο καρδίτιδα αριστερών κοιλοτήτων. Τα δεδομένα βα ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΝ Ε ΔΡΙΟ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓ Ι ΑΣ 2022 Όλες οι νέες ΚΑΙΝΟΤΟ ΜΕΣ ΕΞΕΛ Ι ΞΕΙΣ στον τομέα της Καρδιολογίας! Της ΑΝΘΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ

σίστηκαν

γιών

2.171

που έλαβαν μέρος στη μελέτη, οι 257 απεβίωσαν (11,8%) κατά τις

πρώτες 30 ημέρες της διάγνωσης. Με τη χρήση της

πολλαπλής ανάλυσης παλινδρόμησης, 11 παράμετροι αναγνωρίστηκαν ως σημαντικές συνιστώσες του μο

ντέλου: η προηγηθείσα καρδιοχειρουργική επέμβα ση, το προηγηθέν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η

τιμή κρεατινίνης >2 mg/dl, η λοίμωξη από St aureus, τα εμβολικά επεισόδια στην εισαγωγή, η καρδιακή

ή καρδιογενές shock, το μέγεθος εκβλά

>14 mm, η παρουσία αποστήματος, η σοβαρή ανεπάρκεια της προσβεβλημένης βαλβίδας, η διπλή

προσβολή βαλβίδων αριστερών κοιλοτήτων και η μη χειρουργική αντιμετώπιση. Η χειρουργική αντιμετώπιση μείωνε την 30 ημερών

θνητότητα από 44%, ενώ η κάθε μία από τις άλλες πα

ραμέτρους φαίνεται ότι προσδίδει αυξημένο σχετικό κίνδυνο από 1,44 για τα εμβολικά επεισόδια στην εισα γωγή έως 3πλάσιο για την εμφάνιση καρδιακής ανε πάρκειας. Με λίγα λόγια, αν οι ασθενείς δεν ακολου θούσαν χειρουργική αντιμετώπιση ο σχετικός κίνδυνος ήταν πιο αυξημένος. Η διαστρωμάτωση κινδύνου με βάση κλινικές παραμέτρους σε μια σημαντική πάθηση που είναι η ενδοκαρδίτιδα αριστερών κοιλοτήτων μπο ρεί να βοηθήσει στην καλύτερη διάκριση των ασθενών

εκείνων που χρήζουν στενής παρακολούθησης και πιο άμεσης επεμβατικής αντιμετώπισης, πέρα από τις γνω στές ενδείξεις. Μπορεί ένα συνδυαστικό χάπι να βελτιώσει τη δευτερογενή πρόληψη; Ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα που

ένα δισκίο.

μελέτη SECURE είναι

ερευνήσει την επίδραση λήψης ενός συνδυαστικού δισκίου φαρμά κων (polypill) στη δευτερογενή πρόληψη σε ασθενείς μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου τους τελευταίους 6 μήνες. Η μελέτη συμπεριέλαβε ασθενείς ηλικίας και άνω των 75 ετών με περισσότερους από έναν παρά γοντές καρδιαγγειακού κινδύνου, ιστορικό αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή και στεφανιαίας επαναιμά τωσης, οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 1:1 σε λήψη του συνδυαστικού δισκίου που περιελάμβανε ατορβαστατίνη (20 ή 40 mg), ραμιπρίλη (2,5, 5 ή 10 mg) και ασπιρίνη 100 mg, έναντι της συνήθους χο ρηγούμενης θεραπείας. Συνολικά μελετήθηκαν 2.499 ασθενείς, εκ των οποίων μόνο 3% ήταν γυναίκες, 78% είχαν αρτηριακή υπέρταση, 57% σακχαρώδη διαβήτη και 51% πρώην καπνιστές. Στα 3 έτη της παρακολούθησης καταγράφηκε 30% μείωση του ολικού καταληκτικού σημείου (καρδιαγγει ακός θάνατος, μη θανατηφόρο έμφραγμα ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο), μείωση του καρδιαγγειακού θανάτου κατά 33% στην ομάδα του συνδυαστικού δι σκίου, αλλά δεν παρατηρήθηκε καμιά σημαντική δια φορά στην ολική θνητότητα μεταξύ των δύο ομάδων. Οι ερευνητές τονίζουν ότι η συνδυαστική θεραπεία σε ένα δισκίο βελτιώνει τη συμμόρφωση και μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό όπλο για τη δευτερογενή πρόληψη σε πληθυσμιακό επίπεδο, ενώ προσφέρει ασφάλεια, καθώς δεν υπήρχαν διαφορές στην αποτε λεσματικότητα της αγωγής. Ο πρόεδρος της Ιατρικής

μελέτη

| 89 | ΣΥΝΕΔΡΙΟ
από το πρόγραμμα ESC-EURObservational Research Program (EORP) με τη διάγνωση ενδοκαρδί τιδας, βασισμένης στα κριτήρια των ευρωπαϊκών οδη
του 2015. Από τους
ασθενείς
ανεπάρκεια
στησης
τέθηκε είναι η συνδυ αστική θεραπεία σε
Η
η πρώτη τυχαιοποιημένη
για να
Σχολής Αθηνών, καθηγη τής Καρδιολογίας Γεράσιμος Σιάσος (Γ' Πανεπιστημια κή Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»), σχολι άζοντας τη μελέτη, επισημαίνει ότι «για πολλά χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες να αποδειχθεί η αποτελε σματικότητα που έχει ένα “πολυχάπι” στη συμμόρφω ση των ασθενών στη φαρμακευτική αγωγή και τελικά στην επιτυχή έκβαση μίας θεραπείας. Η μελέτη αυτή απέδειξε ότι απλοποιώντας τη θεραπεία και βελτιώ νοντας τη συμμόρφωση τελικά μειώνουμε σημαντικά τον καρδιαγγειακό θάνατο. Αναμένουμε, λοιπόν, με αγωνία να διαπιστώσουμε και στην κλινική πράξη τα πολλά υποσχόμενα, ενθαρρυντικά αυτά αποτελέσματα όταν το συγκεκριμένο “πολυχάπι” λάβει έγκριση για τη χορήγησή του».

Πρωινή ή βραδινή χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής στους υπερτασικούς ασθενείς; Σε αυτό το χρόνιο ερώτημα η μελέτη ΤΙΜΕ συμπεριέλα βε 21.104 ασθενείς μέσης ηλικίας 65 ετών (58% άνδρες και 98% λευκής φυλής), τους οποίους παρακολούθη σαν για μέσο χρόνο 5,2 έτη. Οι ασθενείς είχαν τυχαιο ποιηθεί να λαμβάνουν την αντιυπερτασική τους αγωγή πρωί ή βράδυ σε αναλογία 1:1. Δεν παρατηρήθηκε κα μία σημαντική διαφορά στα καταληκτικά σημεία (νο σηλεία για μη θανατηφόρο έμφραγμα του μυοκαρδί ου, μη θανατηφόρο αγγειακό εγκεφαλικό

τον κίνδυνο εμφάνισης νόσου Alzheimer. H διπλή τυ φλή μελέτη PERPECTIVE σε πληθυσμό 592 ασθενών ηλικίας >60 ετών με καρδιακή ανεπάρκεια διατηρη μένου κλάσματος εξώθησης (ΚΕ >40%), νοσηλεία για καρδιακή ανεπάρκεια τους τελευταίους 12 μήνες και NTproBNP>200pg/ml, δεν παρατήρησε διαφορά στη γνωσιακή κατάσταση, όπως εκτιμήθηκε με την κλίμακα GCCS (CogState global cognition composite score) στα 3 έτη της παρακολούθησης. Επίσης η απεικόνιση με ΡΕΤ έδειξε μικρότερη εναπόθεση αμυλοειδούς β στον εγκέφαλο στους ασθενείς που λάμβαναν sacubitril/ valsartan σε σύγκριση με τους ασθενείς που λάμβαναν valsartan. H sacubitril/valsartan ήταν καλά ανεκτή με λιγότερους θανάτους και ανεπιθύμητες ενέργειες σε σύγκριση με τη valsartan. Η μελέτη αυτή αναδεικνύει την ασφάλεια

90 |
επεισόδιο ή αγγειακό θάνατο) μεταξύ των δύο ομάδων (ποσοστά 3,4 και 3,7% αντίστοιχα). Οι ερευνητές καταλήγουν ότι φαίνεται να μην υπάρχει κλινική σημασία στην ώρα λήψης της φαρμακευτικής αγωγής, άρα οι ασθενείς να λαμβάνουν την αγωγή την ώρα που είναι εφικτή για να τηρείται η συμμόρφωση. Αναστολέας neprilysin και γνωσιακή λειτουργία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια. O αναστολέας της neprilysin, sacubitril, που σε συν δυασμό με τη βαλσαρτάνη (Valsartan) χορηγείται στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας, έχει δυνητικά αναφερθεί ότι δύναται να αυξήσει την εναπόθεση αμυλοειδούς τύπου Β στον εγκέφαλο, αυξάνοντας
της χορή γησης sacubitril/valsartan σε ηλικιωμένους ασθενείς και στον τομέα της γνωσιακής λειτουργίας, ενώ υπο δηλώνει την ύπαρξη πολλαπλών μεταβολικών δρόμων αποδόμησης του αμυλοειδούς β στον εγκέφαλο, πέρα από τη δυνητική δράση της neprilysin. Υψηλά επίπεδα μονοξειδίου άνθρακα ισχυρός δείκτης ενδοκαρδιακών συμβάντων σε καπνιστές. Η μελέτη ADDICT-ICCU μελέτησε σε 1.379 ασθενείς που εισήχθησαν σε καρδιολογική μονάδα (ICCU) σε

μη προγραμματισμένη βάση λόγω οξέος στεφανιαίου επεισοδίου ή καρδιακής ανεπάρκειας την επίδραση

των επιπέδων CO στην ενδονοσοκομειακή τους πο

ρεία. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 64 έτη, 70% άνδρες, 33% μη καπνιστές και 27% ενεργοί καπνιστές. Η μέση τιμή CO δεν διέφερε μεταξύ μη καπνιστών και πρώην καπνιστών, αλλά συνδεόταν με εμφάνιση καρ διαγγειακών επιπλοκών στους καπνιστές. Οι καπνιστές που είχαν επίπεδα CO <13ppm είχαν παρόμοια συχνό τητα καρδιαγγειακών επιπλοκών με τους μη καπνιστές και τους πρώην καπνιστές. Οι συγγραφείς αναφέρουν

περισσότερες μελέτες για το ρόλο της οξυγονο

σε ασθενείς με αυξημένα επίπεδα CO θα έχουν σημαντικό ενδιαφέρον.

Μια νέα μελέτη σε ασθενείς με οξεία

καρδιακής ανεπάρκειας.

Η μελέτη ADVOR διερεύνησε την επίδραση στη φλε βική αποσυμφόρηση και κλινική πορεία των ασθενών

με οξεία απορρύθμιση καρδιακής ανεπάρκειας της

προσθήκης στην ενδοφλέβια διουρητική αγωγή της

ακεταζολαμίδης, του γνωστού αναστολέα της καρ βονικής ανυδράσης. Στη διπλή τυφλή τυχαιοποιημένη

μελέτη 519 ενήλικες μέσης ηλικίας 78 έτη (63% άνδρες)

έλαβαν ενδοφλέβια ακεταζολαμίδη 500 mg μία φορά την ημέρα για 3 την πρώτη ημέρα και τις 2 επόμενες ημέρες ή έως να επιτευχθεί ικανοποιητική φλεβική αποσυμφόρηση μαζί τη διουρητική αγωγή της αγκύ λης. Το πρωτογενές καταληκτικό σημείο της επιτυχούς αποσυμφόρησης επιτεύχθηκε στην ομάδα ασθενών λήψης της ακεταζολαμίδης. Μεταξύ των 473 ασθενών που ήταν ζώντες στο εξι τήριο, επιτυχής φλεβική αποσυμφόρηση επιτεύχθηκε στο 79% που είχαν λάβει ακεταζολαμίδη και στο 62% των ασθενών που είχαν λάβει τη συνήθη διουρητική θεραπεία με προσθήκη του εικονικού φαρμάκου. Η προσθήκη ακεταζολαμίδης επίσης συνδυάστηκε με βράχυνση ημερών νοσηλείας (8,8 ημέρες έναντι 9,9 ημερών),

RCT, η υπερηχοκαρδιογραφική εξέταση ενηλίκων εκτι μήθηκε για την αποτίμηση του κλάσματος εξώθησης, από υπερηχοκαρδιογραφιστή και από πρόγραμμα τε χνητής νοημοσύνης σε τυχαία αναλογία 1:1. Στη συνέ χεια οι καρδιολόγοι εκτιμούσαν την υπερηχοκαρδιο γραφική εικόνα, χωρίς να έχουν γνώση των προηγού μενων μετρήσεων, και απέδιδαν την τελική εκτίμηση του κλάσματος εξώθησης της αριστερής κοιλίας. Το πρωτογενές καταληκτικό σημείο ήταν η συχνό τητα μιας μεγαλύτερης του 5% διαφοράς μεταξύ της αρχικής εκτίμησης του κλάσματος εξώθησης (από υπερηχοκαρδογραφιστή ή το πρόγραμμα της τεχνη τής νοημοσύνης) και της τελικής εκτίμησης από τον καρδιολόγο. Η μελέτη είχε πρωτογενή σχεδιασμό τη μη κατωτερότητα και δευτερογενή την υπεροχή. Μελε τήθηκαν 2.495 υπερηχοκαρδιογραφικές εξετάσεις και παρατηρήθηκε μικρότερη απόκλιση αποτελέσματος μεταξύ της αρχικής εκτίμησης από το πρόγραμμα τε χνητής νοημοσύνης και της τελικής εκτίμησης από τον καρδιολόγο (6,29%) σε σύγκριση με τη διαφορά μετα ξύ υπερηχοκαρδιογραφιστή και καρδιολόγου (7,23%) . Η μελέτη αυτή αναδεικνύει την προσέγγιση της υπερηχοκαρδιογραφικής εκτίμησης από πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης με την εκτίμηση του εξειδικευ μένου καρδιολόγου, σε σχέση με την εκτίμηση που δίνεται από τον τεχνικό υπερηχοκαρδιογραφιστή στις χώρες όπου ο υπέρηχος δεν εκτελείται από ειδικευμέ νο καρδιολόγο.

Η αγγειοπλαστική στη δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας.

Η μελέτη REVIVED-BCIS2 μελέτησε την επίτευξη και ασφάλεια της διαδερμικής αγγειοπλαστικής σε ισχαι μική δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας. Συμπεριέ λαβε ασθενείς με εκτεταμένη στεφανιαία νόσο, κλά σμα εξώθησης αριστερής κοιλίας <35% με βιωσιμό τητα σε τουλάχιστον 4 μυοκαρδιακά τμήματα που θα μπορούσαν να επαναιματωθούν με αγγειοπλαστική. Δεν συμπεριέλαβε ασθενείς με πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου (τελευταίου μήνα), απορρύθμιση καρ διακής ανεπάρκειας και εμμένουσα κοιλιακή αρρυθμία των τελευταίων 72 ωρών.

| 91
ότι
θεραπείας
απορρύθμιση
αλλά δεν παρατηρήθηκε διαφορά στο συν δυαστικό σημείο της ολικής θνητότητας και επανανο σηλειών για καρδιακή ανεπάρκεια μέσα στους επόμε νους 3 μήνες. Δεν παρατηρήθηκαν επίσης παρενέργει ες από τη χρήση του φαρμάκου. Η τεχνητή νοημοσύνη στην εκτίμηση κλάσματος εξώθησης της αριστερής κοιλίας. Η εκτίμηση του κλάσματος εξώθησης της αριστερής κοιλίας με τη διαθωρακική υπερηχοκαρδιογραφική με λέτη επιδέχεται τους περιορισμούς της υψηλής μετα βλητότητας της παρατήρησης, ακόμα και από τον ίδιο μελετητή. Στην προοπτική διπλή τυφλή μελέτη EchoNet
Οι 700 ασθενείς που επιλέχθηκαν τυχαιοποιήθη καν σε αναλογία 1:1 στη διενέργεια στεφανιαίας αγ γειοπλαστικής μαζί με τη φαρμακευτική θεραπεία ή σε φαρμακευτική θεραπεία μόνο. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 70 έτη (88% άνδρες) με μέσο κλάσμα εξώθη σης 28%. Στη μέση παρακολούθηση των 3,4 ετών, το πρωτογενές καταληκτικό σημείο της ολικής θνητότη τας ή νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια παρατη ρήθηκε σε 37,2% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε αγγειοπλαστική και σε 38% των ασθενών της φαρμα | ΣΥΝΕΔΡΙΟ

κευτικής θεραπείας μόνο. Επίσης, δεν παρατηρήθηκε καμία σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων στη μεταβολή του κλάσματος εξώθησης στους 6 και

12 μήνες. Η διενέργεια αγγειοπλαστικής φάνηκε να έχει επί δραση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στους 6 και

12 μήνες, αλλά μετά τους 24 μήνες δεν υπήρχε καμία διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η μελέτη συμπεριέλαβε σταθερούς ασθε νείς και όχι ασθενείς με στηθάγχη ή πρόσφατο οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, όπου η διενέργεια στεφανιαίας αγγειοπλαστικής αποτελεί επιλογή.

Η θέση της αλλοπουρινόλης στους ασθενείς με χρόνια ισχαιμική καρδιακή νόσο.

Η μελέτη ALL HEART συμπεριέλαβε 5.721 ασθενείς μέ σης ηλικίας 72 έτη (76% άνδρες) με ισχαιμική καρδια κή νόσο, χωρίς όμως ιστορικό ουρικής αρθρίτιδας, οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 1:1 στη λήψη αλλοπουρινόλης έως 600 mg ημερησίως με τη συνή θη θεραπεία τους και στη συνήθη θεραπεία μόνο. Οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν για 4,8 έτη. Δεν παρατη ρήθηκε καμία διαφορά στη συχνότητα εμφάνισης του πρωτογενούς καταληκτικού σημείου (μη θανατηφόρο έμφραγμα του μυοκαρδίου/αγγειακό εγκεφαλικό επει σόδιο) μεταξύ των δύο ομάδων (11% και 11,3%), καθώς και στα δευτερογενή καταληκτικά σημεία (μη θανατη φόρο έμφραγμα του μυοκαρδίου, μη θανατηφόρο εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιαγγειακός θάνατος, ολική θνητότητα, νοσηλεία για οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, επαναιμάτωση, νοσηλεία για καρδιακή ανεπάρκεια, νοσηλεία για καρδιαγγειακή νόσο). Όσον αφορά στην ολική θνητότητα, αυτή εμφανί στηκε λίγο αυξημένη στην ομάδα της συνήθους αγω γής χωρίς λήψη αλλοπουρινόλης, αλλά η διαφορά με την ομάδα που έλαβε αλλοπουρινόλη δεν

τρηση ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες, απεικό νιση αορτικών ανευρυσμάτων, καταγραφή καρδιακού ρυθμού για κολπική μαρμαρυγή, μέτρηση HbA1c και χοληστερίνης, μέτρηση αρτηριακής πίεσης άνω και κάτω άκρων. Σε περίπτωση παθολογικών ευρημάτων, χορηγείτο φαρμακευτική αγωγή ή και χειρουργική θε ραπεία. Στη μέση παρακολούθηση των 5,6 ετών δεν πα ρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στη μείωση της θνητότητας μεταξύ των δύο ομάδων, ενώ ο αριθμός των ατόμων που χρειαζόταν να απεικονιστούν για να αποφευχθεί ένας θάνατος (ΝΝΤ) ήταν 155. Σε ομάδα ατόμων της ηλικίας των 65-69 ετών ο έλεγχος/πα ρέμβαση ανέδειξε 11% μείωση της θνητότητας και 7% μείωση της εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου, ενώ δεν παρατηρήθηκε κάποιο όφελος σε ηλικίες άνω των 70 ετών. Επίσης δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στα καταληκτικά σημεία της εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου, αγγειακού εγκεφαλι κού επεισοδίου, αγγειακού επεισοδίου (διαχωρισμού αορτής, αγγειακής νόσου). Υπήρξαν περισσότερες συνταγογραφήσεις υπολιπιδαιμικής και αντιυπερτα σικής αγωγής στην ομάδα παρέμβασης, χωρίς όμως συνολικά και στις δύο ομάδες να υπάρχει σημαντική διαφορά στη λήψη αγωγής μέχρι το τέλος του χρονι κού διαστήματος παρακολούθησης. Οι ερευνητές καταλήγουν ότι η απεικόνιση/έλεγ χος/παρέμβαση σε πληθυσμιακό επίπεδο μπορεί να έχει θέση για τη μείωση του καρδιαγγειακού θανάτου σε άτομα μικρότερης ηλικίας των 70 ετών. Μελέτη Deliver για τη χορήγηση

σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια διατηρημένου

επηρεασμένου

Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια διατηρημένου ή ήπια επηρεασμένου κλάσματος εξώθησης, παρότι αντιπροσωπεύουν τον μεγαλύτερο

Η μελέτη DELIVER αποτελεί μια διπλή τυφλή διεθνή μελέτη που συμπεριέλαβε πληθυσμό 6.263 ασθενών ηλικίας >40 ετών

είχαν πρόσφα τη νοσηλεία είτε είχαν βελτιώσει το κλάσμα εξώθησής τους από <40%.

ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν

92 |
ήταν στα τιστικά σημαντική. Η χορήγηση αλλοπουρινόλης σε ασθενείς με ισχαιμική καρδιακή νόσο χωρίς ένδειξη υπερουριχαιμίας δεν φαίνεται να προσδίδει περαιτέ ρω όφελος, όπως ανέδειξε η συγκεκριμένη μελέτη. Ποιος ο ρόλος εφαρμογής προγράμματος συχνής απεικόνισης και επέμβασης στη μείωση καρδιαγγειακής θνητότητας σε άνδρες; Η πληθυσμιακή αυτή μελέτη εντόπισε άνδρες ηλικί ας 65-74 ετών από 15 περιοχές της Δανίας, οι οποί οι τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 1:2 σε καρδιαγγει ακό έλεγχο/επέμβαση (16.736 άτομα) και μη έλεγχο/ επέμβαση (29.790 άτομα). Ο καρδιαγγειακός έλεγχος περιελάμβανε αξονική τομογραφία καρδιάς για μέ
SGLT2i
και ήπια
κλάσματος εξώθησης.
πληθυσμό ασθε νών καρδιακής ανεπάρκειας, δεν έχουν φανεί να ωφελούνται ιδιαίτερα από τις υπάρχουσες θεραπείες.
με συμπτωματική καρδιακή ανεπάρ κεια με κλάσμα εξώθησης αριστερής κοιλίας >40%, που είτε ήταν εξωτερικοί ασθενείς είτε
Οι
στην προσθήκη dapagliflozin 10mg ή εικονικού φαρμάκου στη συνή θη φαρμακευτική αγωγή τους. Το καταληκτικό σημείο ήταν ο συνδυασμός καρδιαγγειακού θανάτου ή επιδεί νωσης καρδιακής ανεπάρκειας (νοσηλεία ή επείγουσα

επίσκεψη). Η μέση ηλικία ήταν τα 72 έτη, με 44% του πληθυσμού να είναι γυναίκες. Η μέση τιμή του κλάσμα τος εξώθησης ήταν 54%, ενώ 18% των ασθενών είχε βελτιώσει το κλάσμα του από τιμή <40%. Η φαρμακευ τική τους αγωγή περιελάβανε αναστολέα μετατρεπτι κού ενζύμου της αγγειοτενσίνης ή ARNI σε ποσοστό 77%, β αποκλειστή σε ποσοστό 83% και αναστολέα των αλατοκορτικοειδών σε ποσοστό 43%. Κατά τη μέση κλινική παρακολούθηση των 2,3 ετών, η εμφάνιση καρδιακού θανάτου ή η επιδείνωση καρ διακής ανεπάρκειας ήταν μειωμένη στην ομάδα της dapagliflozin (16,4%) σε

θησης της αριστερής κοιλίας, ακόμα και σε τιμές άνω του 60%. Σε μια συνδυαστική ανάλυση των δύο μελε τών DELIVER και DAPAHF σε πληθυσμό 1.007 ασθενών με μέση παρακολούθηση 1,8 έτη, παρατηρήθηκε ότι η dapagliflozin μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακού θα νάτου κατά 14%, της ολικής θνητότητας κατά 10%, τις νοσηλείες κατά 30% και τα συνολικά καρδιαγγειακά συμβάντα κατά 10%, σε όλο το εύρος του κλάσματος εξώθησης της αριστερής κοιλίας. Σε μια προσπάθεια αποτίμησης της συνολικής δρά σης της κατηγορίας των SGLT2i παρουσιάστηκε μια μετανάλυση των δύο μελετών DELIVER και EMPEROR PRESERVED. Στον πληθυσμό των 12.251 ασθενών η χρήση των SGLT2i φαίνεται ότι μειώνει το πρωτογενές καταληκτικό σημείο του καρδιαγγειακού θανάτου ή της πρώτης νοσηλείας κατά 20%, μειώνονται

σηλείες για

γουσες επισκέψεις κατά 35%,

κατά 7%, αλλά

δραση στην

φαίνεται να υπάρχει σημαντική

θνητότητα.

υποστηρίζει

τις βασικές θεραπείες για τους ασθενείς με διατηρημένο ή ήπια επηρεασμένο κλάσμα εξώθησης της αριστερής κοιλίας. ■

μια

| 93
σχέση με την ομάδα της ει κονικής θεραπείας (19,5%). Η λήψη της dapagliflozin επίσης μείωσε τις επιμέρους συνιστώσες του πρωτο γενούς καταληκτικού σημείου, δηλαδή την επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας κατά 21%, αλλά με οριακά μη στατιστικά σημαντικά μείωση του καρδιαγγειακού θανάτου. Στα δευτερογενή καταληκτικά σημεία, πα ρατηρήθηκε μείωση στην καρδιαγγειακή θνητότητα και στις ολικές νοσηλείες κατά 23%, καθώς και μείω ση των συμπτωμάτων καρδιακής ανεπάρκειας όπως αυτά καταγράφηκαν με τη χρήση του ερωτηματολογί ου Kansas City Cardiomyopathy. Οι ερευνητές τόνισαν ότι η μείωση του πρωτογενούς καταληκτικού σημείου επιτεύχθηκε κατά 18% με τη χρήση της dapagliflozin και σε όλο το εύρος του διατηρημένου κλάσματος εξώ
οι ολικές νο
καρδιακή ανεπάρκεια κατά 27%, οι επεί
οι συνολικές νοσηλείες
δεν
επί
ολική
Οι ερευνητές καταλήγουν ότι η συγκεκριμένη μετα νάλυση αναδεικνύει τη σημαντική θεραπευτική δράση της κατηγορίας αυτής των φαρμάκων και
τη θέση τους ως
από
| ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Νεκτάριος Ταβερναράκης.
94 | Ο κ.
| 95 | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ της δημιουργίας του Εθνι κού Δικτύου Έρευνας Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων και το πώς αυτό θα συμβάλει στην καλυτέρευση της ζωής των ασθενών, αλλά και στην ανακάλυψη και δη μιουργία νέων καινοτόμων φαρμάκων για τις νευρο λογικές παθήσεις, μας μιλά ο πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, αντιπρόεδρος του European Research Council (ERC) και νέος πρόεδρος του European Institute of Innovation and Technology (EIT), Νεκτάριος Ταβερναράκης. — Κύριε Ταβερναράκη, ένα σημαντικό πρόγραμμα του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) είναι η δημιουργία του Εθνικού Δικτύου Έρευνας Νευρο εκφυλιστικών Παθήσεων. Θα μας εξηγήσετε τους λόγους της λειτουργίας του και πού θα βοηθήσει; Το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας Νευροεκφυλιστικών Παθή σεων στη βάση της Ιατρικής Ακριβείας (ΕΔΙΑΝ) ξεκίνη σε τη λειτουργία του τον Μάιο του 2020. Στο Δίκτυο, που καθιστά την Ελλάδα συμμέτοχο στη διαμόρφωση του χάρτη της Ιατρικής του μέλλοντος, συμμετέχουν κορυφαία πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της χώ ρας, με συντονιστή το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και συν-συντονιστή το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Στη χώρα μας, με την ιδιαίτερα έντονη δημογρα φική γήρανση του πληθυσμού να αυξάνεται συνεχώς, οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες (όπως η νόσος Πάρ κινσον, η πολλαπλή σκλήρυνση, η νόσος Αλτσχάιμερ Συνέντευξη στην ΑΝΘΗ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΝΕΚΤΑ ΡΙΟΣ ΤΑΒΕΡΝΑΡΑ ΚΗΣ Πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας Η ΕΝΔΥΝ Α ΜΩΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚ Η Σ ΚΑΙΝΟΤΟΜ Ι ΑΣ ΣΤΙΣ ΝΕΥΡΟΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚ Ε Σ ΠΑΘ Η ΣΕΙΣ!

και άλλες μορφές άνοιας) αφορούν δεκάδες χιλιάδες πάσχοντες, ενώ έρευνες εκτιμούν πως ο αριθμός τους θα υπερτριπλασιαστεί στις επόμενες δεκαετίες. Στην αντιμετώπιση του φαινομένου, που τείνει να λάβει διαστάσεις επιδημίας, θα συμβάλει το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων, μέσω της αξιοποίησης της έρευνας προς όφελος της Δημόσιας Υγείας. Σε ερευνητικό επίπεδο, στη χώρα διεξάγονται μελέτες εστιασμένες σε πρώιμη-προκλινική διερεύνη ση νευροεκφυλιστικών παθήσεων, ενώ συστηματική καταγραφή περιστατικών πραγματοποιείται και από ερευνητικά κέντρα.

— Η πρώτη χρηματοδότηση, αν θυμάμαι καλά, ήταν στα 2,2 εκατ. ευρώ για δύο έτη. Σε τι αφορά και πόση χρηματοδότηση αναμένεται στο μέλλον και ποιες δράσεις αφορά;

Το ΕΔΙΑΝ είναι μια εμβληματική πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την επο πτεία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτο μίας, και αρχική χρηματοδότηση 2,2 εκατ. €, με διετή διάρκεια υλοποίησης. Η λειτουργία του Δικτύου περι λαμβάνει διακριτούς στόχους, όπως:

▪ Τη δημιουργία Μητρώου Νευροεκφυλιστικών Νό σων.

▪ Τη δημιουργία Τράπεζας Βιολογικού Υλικού Νευ ροεκφυλιστικών Νόσων.

▪ Τη βιοχημική και μοριακή ανάλυση βιολογικού υλικού.

▪ Την ανάπτυξη κυτταρικών και ζωικών μοντέλων, καθώς και καινούργιων βιολογικών δεικτών για νευρο εκφυλιστικές ασθένειες.

▪ Τη διάθεση δωρεάν γενετικών ελέγχων με σκοπό

την πρώιμη-προκλινική διάγνωση.

▪ Την εξέλιξη της βιοπληροφορικής. ▪ Την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων προς όφελος της Δημόσιας Υγείας. — Το Δίκτυο θα διεξαγάγει το ίδιο έρευνα για τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα μέσω των ερευνητι κών του κέντρων, τα οποία

να συμπεριλάβει και άλλους ερευνητικούς φορείς, πανεπιστήμια, αλλά και νοσοκομειακές κλινικές της χώρας, με δραστηριότητα που σχετίζεται με νευροεκ φυλιστικά νοσήματα.

— Τα αποτελέσματα των ερευνών θα βοηθήσουν στο να εκδίδονται κατευθυντήριες οδηγίες για το σχεδιασμό και την ανακάλυψη νέων φαρμάκων; Η συμβολή του ΕΔΙΑΝ, μέσω της αξιοποίησης της έρευνας και της δημιουργίας πολύτιμης τεχνογνωσί ας και πρωτοποριακών υποδομών, αναμένεται να έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για τους πάσχοντες όσο και για το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Για τον ασθενή, η πρώιμη διάγνωση και η εξατομικευμένη θεραπεία συνεπάγο νται αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της νόσου και βελτίωση της ποιότητας ζωής. Για το σύστημα υγείας, οι νέες δυνατότητες για ορθολογικό σχεδιασμό της αντιμετώπισης των ασθενών οδηγούν σε οικονομία κλίμακας, με περιστολή περιττών δαπανών. Είμαστε περήφανοι καθώς, κατά τα δύο χρόνια μόλις χρόνια της λειτουργίας του, το ΕΔΙΑΝ έχει καταφέρει να ολο κληρώσει τα ιατρικά πρωτόκολλα καταγραφής νευ ροεκφυλιστικών παθήσεων και τα πρωτόκολλα λήψης και αποθήκευσης βιολογικού υλικού. Παράλληλα, έχει εκδώσει το πρώτο μητρώο νευροεκφυλιστικών νόσων και πρόδρομων μορφών τους, έχει στρατολογήσει περισσότερους από 800 ασθενείς και έχει αναλύσει βιοχημικά και γενετικά περισσότερα από 200 και 150 δείγματα βιολογικού υλικού, αντίστοιχα. — Το Εθνικό Δίκτυο με ποιους φορείς από την πα γκόσμια ερευνητική κοινότητα θα συνεργάζεται; Το ΕΔΙΑΝ, έχοντας εδραιώσει τη στενή συνεργασία με ταξύ κορυφαίων ερευνητικών και ακαδημαϊκών ιδρυ μάτων της Ελλάδας, δίνει ιδιαίτερη έμφαση και στην ανάπτυξη ουσιαστικών συνεργασιών με μεγάλα ευρω παϊκά κέντρα αριστείας. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφερθώ στο Εθνικό Κέντρο Αριστείας Ιατρικής Ακριβείας για την Άνοια και τη Νόσο Αλτσχάιμερ, το οποίο εδρεύει στο Ίδρυμα. Η Ελληνική Πρωτοβουλία Ενάντια στη Νόσο Αλτσχάιμερ (HIAAD.org), στην οποία συμμετέχει το ΙΤΕ, ανακοίνωσε, τον Ιούνιο του 2020,

Ινστιτούτο

νών

Αθηνών, το Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμιγκ», το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Σε επόμενο στάδιο, υπάρχει σχεδιασμός για την επέκταση του Δικτύου, ώστε αυτό

96 |
θα είναι ποια; Στο ΕΔΙΑΝ μέχρι στιγμής συμμετέχουν κορυφαία ερευ νητικά κέντρα και πανεπιστήμια της Ελλάδας, και συ γκεκριμένα το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Ελληνικό
Παστέρ, το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευ
της Ακαδημίας
τη δημιουργία Κέντρου Αριστείας Ιατρικής Ακριβείας για την Άνοια και τη Νόσο Αλτσχάιμερ. Το Κέντρο έχει έδρα το ΙΤΕ και συντονιστές το Εργαστήριο Βιοπλη ροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας του Τμήματος Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου (BiHELab) και το Κέντρο Αριστείας Ιατρικής Ακριβείας για την Αλτσχάιμερ (Richman Family Precision Medicine Center for Excellence in Alzheimer’s Disease) του Πανε πιστημίου Johns Hopkins (ΗΠΑ). Tο Κέντρο επικεντρώ νεται στο χαρακτηρισμό των κλινικών και βιολογικών

της πολύτιμης παράδοσης του EIT, για την ενίσχυση των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ της έρευνας, της εκπαίδευσης και της επιχειρηματικότητας. Οι απαιτήσεις των καθηκόντων του προέδρου του EIT, σε συνδυασμό με εκείνες του αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (European Research Council - ERC), αλλά και του προέδρου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας

αυτή την επιδίωξη, επιθυμώ, με τη σειρά
| 97 υποτύπων της άνοιας/νόσος Αλτσχάιμερ που μπορούν να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη πρωτοποριακών εξατομικευμένων θεραπειών. Λαμβάνοντας υπόψη το παράδειγμα αυτό και διάφορες άλλες συνεργασίες, η Ελλάδα θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια προσπάθεια ανάπτυξης νέων προσεγγίσεων πρόληψης και θεραπείας νευροεκφυ λιστικών ασθενειών. — Πρόσφατα εκλεχθήκατε και πρόεδρος του Ευ ρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (European Institute of Innovation & TechnologyEIT). Τι σημαίνει αυτό για εσάς και τις έρευνές σας; Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (European Institute of Innovation & Technology - EIT) αποτελεί μια μοναδική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με βασική προτεραιότητα τη διασύνδεση και τη συνεργασία των ερευνητικών και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων με τον επιχειρηματικό κόσμο, για τη δημι ουργία ενός περιβάλλοντος που ευνοεί την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη. Η ενδυνάμω ση της τεχνολογικής καινοτομίας αποτελεί, πλέον, μια από τις πιο σημαντικές προτεραιότητες της αναπτυξι ακής πολιτικής των χωρών της Ευρώπης. Διευκολύνο ντας
μου, να συνεισφέρω στην περαιτέρω ενδυνάμωση της καινο τομίας στην Ευρώπη, έχοντας ως γνώμονα τη συνέχιση
(ΙΤΕ), είναι πολύ μεγάλες και συνεχείς. Όμως θεωρώ ότι για να μπορεί κάποιος να αντεπεξέλθει στα καθήκοντα που συνεπάγονται οι ιδιό τητες αυτές και να συνεισφέρει στην ανάπτυξη τέτοιων οργανισμών, πρέπει πρώτα από όλα να είναι ο ίδιος καταξιωμένος επιστήμονας. Αυτό είναι η σημαντικό τερη προϋπόθεση για να είναι αποτελεσματικός στην άσκηση διοίκησης και να εμπνέει τους συναδέλφους του. Για το λόγο αυτόν, δεν θα μπορούσα να μη δώσω την ανάλογη προσοχή και στην ερευνητική δραστηρι ότητα του εργαστηρίου μου. Έξαλλου, μέσα από αυτή την προσπάθεια προβάλλονται με τον καλύτερο τρόπο και οι οργανισμοί που εκπροσωπεί κάποιος. Η έρευνα είναι μια συνεχής προσπάθεια και ο συνδυασμός των

διοικητικών και ερευνητικών υποχρεώσεων μπορεί να αποτελεί ένα επίπονο εγχείρημα, όμως τα αποτελέ σματά της προσπάθειας αυτής αποζημιώνουν κάθε επένδυση.

— Μέσα στο 2022 το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) μαζί με το Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ), στο Ηράκλειο, και το Ινστιτούτο Επιστημών Χημικής Μηχανικής (ΙΕΧ ΜΗ), στην Πάτρα, προσπάθησε να «ρίξει» φως σε έναν νέο μηχανισμό ρύθμισης της γήρανσης, μέσω επαναπρογραμματισμού του κυτταρικού μεταβο λισμού. Ποια ήταν τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής; Η νέα αυτή μελέτη αποκάλυψε ότι η μείωση του αριθ μού των μιτοχονδρίων σε συγκεκριμένους ιστούς

ενέργειας, μέσω του μεταβολισμού, έτσι

ώστε να επιβιώσουν και να λειτουργήσουν αποτελε σματικά. Εκείνο που διαπιστώσαμε αναλύοντας τους σχετικούς μηχανισμούς είναι ότι η διαδικασία δημιουρ γίας νέων μιτοχονδρίων διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση της γήρανσης και καθορίζει, σε μεγάλο βαθμό, την ανθεκτικότητα στο στρες. Παράλληλα, η μελέτη έδειξε πως αυξημένα επίπεδα πρόσληψης γλυ κόζης μειώνουν σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης, αυξάνοντας το οξειδωτικό στρες. Αντίθετα, παρεμβά σεις μείωσης της μιτοχονδριακής μάζας σε συγκεκρι μένους ιστούς προστατεύουν από τη γλυκοτοξικότητα και βελτιώνουν σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης κάτω από συνθήκες έκθεσης σε αυξημένα επίπεδα γλυ κόζης. Τα αποτελέσματα της νέας μελέτης μπορούν να αξιοποιηθούν στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης παθολογικών καταστάσεων που σχετίζονται με τη γή ρανση, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και άλλα σοβα ρά μεταβολικά νοσήματα, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις μεγάλες ηλικίες. ■

του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), αντιπρόεδρος European Research Council (ERC) και πρόεδρος European Institute of Innovation and Technology (EIT). Είναι επίσης τακτικός καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Κρήτης, διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στη Βιοπληροφορική της Ιατρικής Σχολής και διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, όπου ηγείται του Εργαστηρίου Νευρογενετικής και Γήρανσης. Σπούδασε Βιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, είναι διδάκτορας του τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και εκπόνησε μεταδιδακτορικές σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη των μοριακών μηχανισμών που διέπουν τη λειτουργία και την παθοφυσιολογία του νευρικού συστήματος. Με τις επιστημονικές του μελέτες, έχει συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των μηχανισμών νευροεκφυλισμού, μνήμης και μάθησης,

Διοικητικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής

98 |
αυ ξάνει σημαντικά τη διάρκεια ζωής. Η έρευνα αφορά το μηχανισμό με τον οποίο τα κύτταρα ρυθμίζουν την παραγωγή
ΝΕΚΤΆΡΙΟΣ ΤΆ ΒΕΡΝ Ά ΡΆΚΗΣ Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης είναι πρόεδρος
καθώς και της γήρανσης. Έχει επίσης συνεισφέρει στην ανάπτυξη καινοτόμων πειραματικών εργαλείων και μεθόδων για τη μελέτη του νευρικού συστήματος και της βιολογίας του κυττάρου. Είναι εκλεγμένο αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, εκλεγμένο μέλος και αντιπρόεδρος του Επιστημονικού Συμβούλιου του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου Έρευνας (ERC), καθώς και εκλεγμένο μέλος του
Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO), του Αμερικανικού Οργανισμού για την Προώθηση της Επιστήμης (AAAS), της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Γερμανίας (Leopoldina), της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τε χνών (EASA) και της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών (Academia Europaea). Έχει επίσης διατελέσει διευθυντής του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ. Έχει βραβευτεί με σημαντικές διεθνείς και εθνικές διακρίσεις. Είναι ο πρώτος Έλληνας ερευνητής που έχει λάβει δύο επιχορηγήσεις για Καταξιωμένους Ερευνητές από το ERC, ενώ έχει επίσης χρηματοδοτηθεί από το ειδικό πρόγραμμα για την Προώθηση της Καινοτομίας του ERC. Μεταξύ άλλων, έχει τιμηθεί με το Ακαδημαϊκό Βραβείο Ιατρικής και Βιολογίας του Ιδρύματος Μποδοσάκη στον τομέα των Βιοϊατρικών Επιστημών, το Βραβείο Έρευνας Friedrich Wilhelm Bessel του Ιδρύματος Alexander von Humboldt της Γερμανίας, το Επιστημονικό Βραβείο του Εμπειρίκειου Ιδρύματος, το Αρεταίειο Βραβείο Ιατροβιολογικών Επιστημών της Ακαδημίας Αθηνών, το Βραβείο Νέου Ερευνητή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO), το Ερευνητικό Βραβείο Galien Scientific Research Award και το Βραβείο Helmholtz International Fellow Award.

στη σχιζοφρένεια. Τα νοητικά ελλείμματα θεωρούνται ο σημαντικότερος προγνωστι κός παράγοντας της σχιζοφρένειας και μέχρι σήμερα

δεν υπάρχει διαθέσιμη αποτελεσματική θεραπεία, για

τα ελλείμματα αυτά. Τα νοητικά ελλείμματα ευθύνονται

για την κοινωνική απομόνωση, την απώλεια εργασίας

και τελικά την απώλεια της λειτουργικότητας και την κοινωνική περιθωριοποίηση των ασθενών αυτών. Το νέο φάρμακο έχει πολύ διαφορετικό τρόπο δράσης, συγκρινόμενο με τα υπάρχοντα αντιψυχωσι κά φάρμακα, και έχει ήδη δοκιμαστεί σε κλινική μελέ τη φάσης 2, οδηγώντας σε αναστροφή των νοητικών ελλειμμάτων στους

με σχιζοφρένεια. Η πα

ρούσα μελέτη είναι φάσης 3, τυχαιοποιημένη, διπλή τυφλή, με ομάδα ελέγχου (placebo), διάρκειας 12 μηνών για κάθε ασθενή, και πρόκειται να συ μπεριλάβει πάνω από 500 ασθενείς από 100 κέντρα σε 15 χώρες σε Ασία, Αμερική, Αυστραλία Και Ευρώπη. Επίσης, υπάρχει ανοιχτή μελέτη παρακολούθησης για όλους τους ασθενείς, που θα συμμετέχουν στην αρ χική μελέτη, στην οποία όλοι οι ασθενείς θα λάβουν το φάρμακο για ένα επιπλέον έτος. Σε περίπτωση θε τικού αποτελέσματος, το φάρμακο αυτό μπορεί να φέρει επανάσταση στη θεραπεία της σχιζοφρένειας, προσφέροντας στους νέους ασθενείς την ευκαιρία για ένα καλύτερο μέλλον.

Η Β’ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ (ΠΓΝ «Αττικόν») με επικεφαλής τον Νικόλαο Σμυρνή, καθηγητή Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ, θα συμμετέχει σε διεθνή, κλινική μελέτη, κατά την οποία ένα νέο φάρμακο χορη γούμενο από το στόμα θα εξεταστεί για τη θεραπεία νοητικών ελλειμμάτων
ασθενείς
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕ Ι Ο «ΑΤΤΙΚΟ Ν» Νέα μελέτη με καινοτόμο φάρμακο για τη σχιζοφρένεια στη Β’ Ψυχιατρική Κλινική του ΕΚΠΑ! ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Ομάδες Νοητικής Ενδυνάμωσης Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους πολίτες ότι στο Κέ ντρο Ψυχικής Υγείας Ρεθύμνου (ΚΨΥ) επαναλειτουργούν οι Ομάδες Νοητικής Ενδυνάμωσης στο πλαίσιο λει τουργίας του Ιατρείου Διαταραχών Μνήμης και θα πραγματοποιούνται 2 φορές την εβδομάδα. Το Ιατρείο Διαταραχών Μνήμης και Ανωτέρων Νοητικών Λειτουργιών του ΚΨΥ Ρεθύμνου απευθύνεται σε άτο μα άνω των 60 ετών που πάσχουν από διαταραχές μνήμης με σκοπό τη βελτίωση του επιπέδου διαβίωσής τους αλλά και την υποστήριξη και εκπαίδευση των φροντιστών μέσα από την ολιστική και εξατομικευμένη προσέγγιση των περιστατικών και παρέχονται οι ακόλουθες υπηρεσίες: Κλινική Εξέταση • Νευροψυχολογική Αξιολόγηση • Λειτουργική Αξιολόγηση • Ιατρική/ Φαρμακευτική Παρέμβαση και Παρακολούθηση • Ενημέρωση και Υποστήριξη ασθενών και συγγενών • Σύσταση για τον ενδεικνυόμενο εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο. Ειδικότερα, στις Ομάδες Νοητικής Ενδυνάμωσης συγκεντρώνονται άτομα με διαταραχές μνήμης και με την καθοδήγηση επαγγελματιών ψυχικής υγείας συμμετέχουν σε δράσεις με σκοπό τη διατήρηση και βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών και δεξιοτήτων τους. Για πληροφορίες, ενημέρωση, προγραμματισμό ραντεβού στο ιατρείο Διαταραχών Μνήμης και συμμετοχή στις Ομάδες Νοητικής Ενδυνάμωσης, οι ενδιαφερόμενοι πολίτες μπορούν κατά τις εργάσιμες ημέρες να επισκέπτονται το ΚΨΥ, να στέλνουν e-mail στο info@cepsyre.gr ή να καλούν στο παρακάτω τηλέφωνο: 2831020799 (9 π.μ.- 1 μ.μ.). Υπεύθυνος για τη λειτουργία του Ιατρείου Διαταραχών Μνήμης είναι ο Α. Βαρδιάμπασης, δ/ντης Ψυχιατρικής, και συντονίστριες των Ομάδων Νοητικής Ενδυνάμωσης είναι η Α.-Μ. Λαγκαδά, κοινωνική λειτουργός, και η Ι. Τσιχλάκη, νοσηλεύτρια. Ο κ. Νικόλαος Σμυρνής. | ΕΙΔΗΣΕΙΣ | 99

ενός παιχνιδιού, του exergame, ο χρήστης μπο ρεί να κάνει μια σειρά ασκήσεων βαδίσματος, δύ ναμης, ισορροπίας, δεικτών πρόβλεψης πτώσης, εν δυνάμωσης φυσικής και νοητικής λειτουργίας κ.ά. Η πλατφόρμα αξιοποιεί όλες τις σύγχρονες καινοτόμες

τεχνολογίες, ενσωματώνοντάς τις σε παιχνίδια που στοχεύουν στη φυσική και γνωστική υγεία των ατόμων της τρίτης ηλικίας. Με τον τρόπο αυτόν βελτιώνει τη φυσική κατάσταση, τη γνωστική υγεία, τη διάθεση, ενώ παράλληλα μειώνει τον καθιστικό χρόνο και τους εν δεχόμενους κινδύνους πτώσης που συχνά έχουν οδυ νηρές επιπτώσεις σε αυτές τις ηλικίες. Στόχος είναι η σωματική, νοητική και ψυχική δραστηριότητα των χρη στών και η παράλληλη άσκησή τους σε ένα ευχάριστο, εικονικό περιβάλλον. Το ActiveNest καινοτομεί γιατί συνδυάζει την τε

ΦΩΤΕΙΝΑ ΠΛΑΚΑΚΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΝ τον χρήστη στις κινήσεις του, βοηθούν στο βάδισμα και στις πιο σύνθετες κινήσεις, καθώς και σε ασκήσεις ισορροπί ας έφερε στη ζωή ηλικιωμένων, ατόμων με νοητικά προβλήματα ή δυσκινησία η ActiveNest. Πρόκειται για μια πιλοτική πλατφόρμα, η οποία μέσω
ACTIVENEST Πλατφόρμα βοηθά στο βάδισμα ΗΛΙΚΙΩΜ Ε ΝΑ ΑΤΟΜΑ με νοητικά προβλήματα ή δυσκινησία!

χνολογία των παιχνιδιών με τη φυσική δραστηριότητα παρέχοντας ταυτόχρονα στον χρήστη μια σειρά από εργαλεία όπως:

• Έξυπνο πάτωμα, ένα ασφαλές οικείο περιβάλλον στο οποίο γίνονται οι ασκήσεις.

• Χρήση καμερών.

• Ενσωμάτωση αλγόριθμων (machine learning), οι οποίοι εξασφαλίζουν τη δυναμική προσαρμογή του παιχνιδιού στα χαρακτηριστικά του χρήστη.

• Χρήση οπτικών αισθητήρων για αναγνώριση κι νήσεων και χειρονομιών εξ αποστάσεως.

• Δείκτες πρόβλεψης πτώσης.

• Σενάρια και παραμέτρους

κών λειτουργιών και της κινητικότητας. Αυτό ακριβώς το ζήτημα αντιμετωπίζει η πλατφόρμα ActiveNest. O σημαντικότερος μετρήσιμος στόχος της πλατ φόρμας είναι να πετύχει τη στατιστική διαφορά:

• Στους δείκτες πρόβλεψης πτώσης.

• Στις παραμέτρους φυσικής κατάστασης (βάδισμα, δύναμη, ισορροπία).

• Στο γνωστικό επίπεδο μέσω των σεναρίων που περιλαμβάνει το παιχνίδι.

Το πιλοτικό πρόγραμμα του ActiveNest αναπτύχθη κε από την Depia Automations από το 2019-2022 με στόχο τη δημιουργία εύχρηστων και ευχάριστων συν θηκών φυσικής και νοητικής ενδυνάμωσης. Η ανάπτυ ξη τέτοιων εφαρμογών είναι ευεργετική κυρίως για τα άτομα τρίτης ηλικίας που περνούν μεγάλο χρονι κό διάστημα σε κλειστούς χώρους, καθώς μειώνει το

| 101 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
φυσικής κατάστασης (βάδισμα, δύναμη και ισορροπία) και γνωστικής κα τάστασης. • Χρήση smart watches. • Χρήση εικονικής πραγματικότητας. Πού απευθύνεται Στο μέλλον το 5-10% των ηλικιωμένων θα γυμνάζεται και θα χρησιμοποιεί καθημερινά πλατφόρμες όπως το ActiveNest, μειώνοντας δραστικά το κόστος και τις συνέπειες της γήρανσης και αξιοποιώντας ταυτόχρο να τον ελεύθερο χρόνο του. Η συνεχής αύξηση του πληθυσμού ατόμων άνω των 65 ετών, ιδίως στις χώ ρες της Ε.Ε., ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η κοινωνική απομόνωση που έφερε η πανδημία, η καθιστική ζωή, η ανάγκη για εξοικείωση με τις τεχνολογίες και η μείωση των συνεπειών της γήρανσης δημιουργούν την ανάγκη επίλυσης προβλημάτων, όπως η μείωση των γνωστι
χρόνο της καθιστικής ζωής, τις δυσμενείς συνέπειές της, ενώ αυξάνει την κινητικότητα και την ευεξία τους εξασκώντας και τις ψηφιακές τους δυνατότητες. Η ψη φιακή πλατφόρμα χρηματοδοτήθηκε από το ΕΠΑνΕΚ 2014-2020 Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστι κότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία, και το ΕΣΠΑ 2014-2020 στο πλαίσιο του ερευνητικού GAME2AWE 2021-2022. Αξίζει να αναφερθεί ότι ομάδα της Depia Automa tions εργάστηκε μεθοδικά δίνοντας έμφαση στη βελτίω ση της καθημερινότητας ατόμων ηλικίας 65+, δημιουρ γώντας μια ειδική exergame πλατφόρμα του ActiveNest που στόχο έχει τη βελτίωση της φυσικής και νοητικής κατάστασης, αλλά και της ψυχικής διάθεσης. ■

ΤΗΝ

ΑΤΡΑ δημιούργησαν το

Pop2See Smart Class, ένα καινοτόμο σύστημα συσκευ ών που βοηθάει τα τυφλά παιδιά να ενταχθούν στα γε νικά σχολεία. Το Pop2See Smart Class δημιουργήθηκε από τους μαθητές Αλίκη Ράγκου και Κωνσταντίνο Μα ζαράκη, με την εποπτεία του προπονητή τους Σπύρου Τσουκαλά, και πρόσφατα διακρίθηκε στον Εθνικό Δια γωνισμό Νέων Επιστημόνων του υπουργείου Παιδείας. Υπολογίζεται πως σήμερα περίπου 4.737 φοιτητές και μαθητές στην Ελλάδα, και περίπου 318.600 στην Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, αντιμετωπίζουν προβλήματα ένταξης στα γενικά σχολεία.

Η ομάδα του Pop2See Smart Class μαζί με άλλες δύο ελληνικές ομάδες εκπροσώπησαν τη χώρα μας στον 33ο Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό Νέων Επιστημό νων 2022, ο οποίος πραγματοποιήθηκε στο Leiden της Ολλανδίας. «Τον Ιούλιο του 2021 ξεκινήσαμε να διερευνούμε τις επιλογές των τυφλών μαθητών και των οικογενει ών τους όσον αφορά στην εκπαιδευτική διαδικασία που ακολουθούν», αναφέρουν οι μαθητές Αλίκη Ρά γκου και Κωνσταντίνος Μαζαράκης και προσθέτουν:

δημιουργία Pop2See Smart Class. Σύμφωνα όμως με την έρευνα που πραγματοποι ήσαμε, ο παραπάνω στόχος δεν επιτυγχάνεται απο τελεσματικά, παρά τις σχετικές προσπάθειες, καθώς οι τυφλοί μαθητές έρχονται αντιμέτωποι με ποικιλία εμποδίων, όπως έλλειψη μέσων, πόρων καθώς και δυ σκολιών εντός του σχολικού περιβάλλοντος. Προκειμένου να συγκεντρώσουμε τα κατάλληλα στοιχεία, ακολουθήσαμε τα εξής βήματα:

1. Έρευνα στο Διαδίκτυο για παρόμοιες λύσεις, δεδομένα για το πρόβλημα, στατιστικά στοιχεία και πιθανούς χρήστες.

2. Συνεντεύξεις και συζητήσεις με μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς και φορείς, έτσι ώστε να συλλέξουμε στοιχεία για το πρόβλημα και να προχωρήσουμε στο σχεδιασμό μιας κατάλληλης λύσης.

3. Ανάπτυξη των συσκευών μας σε ένα πρώιμο πειραμα τικό στάδιο και στη συνέχεια ένα πιο προχωρημένο, βασι σμένο στις δοκιμές που πραγ ματοποιήσαμε με τυφλούς μα θητές».

102 | ΜΑΘΗΤ Ε Σ ΑΠ Ο
Π
«Μαζί μας σε αυτό το ταξίδι έχουμε τον προπονητή της ομάδας μας Σπύρο Τσουκαλά, ο οποίος ασχολείται με τις startups, τον μέντορά μας Γιάννη Κοσμαδάκη, ηλε κτρολόγο μηχανικό, και την πρέσβειρα της ομάδας Άννα Μπαλάν, η οποία ούσα τυφλή έχει συνδράμει στη δοκιμή των συσκευών», αναφέρουν οι μαθητές που αναπτύσσουν το Pop2See Smart Class. «Το εκπαιδευτικό μας σύστημα προβλέπει τα τυφλά παιδιά να πηγαίνουν στο γενικό σχολείο, κάτι που ήδη εφαρμόζεται στο εξωτερικό. Με οδηγό και έμπνευσή μας το σχετικό μέτρο του υπουργείου Παιδείας, το οποίο πρεσβεύει να είναι όλα τα παιδιά μαζί και κανένα παιδί με αναπηρία να μη στερείται του αγαθού της εκπαίδευσης, ξεκινήσαμε την έρευνα για τη
Pop2See Smart Class Μαθητές από την Πάτρα δημιούργησαν καινοτόμο σύστημα που βοηθά τα τυφλά παιδιά στο σχολείο! Του Α ΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒ Ι ΤΗ

και ανάγνωση, χαρακτηριστικό που ζήτησαν οι πρώτοι μας χρήστες.

2. Η δεύτερη συσκευή

τις μετατρέπει σε

χρήστης

έχει

τάξη και να τις ακούσει, συνδέοντας ένα ηχείο ή ακουστικά. Επιπλέον, ο χρήστης μπορεί να υπαγορεύσει κείμενα, καθώς

σημειώσεις

| 103 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟ POP2SEE SMART CLASS: Ο ΤΡ Ο ΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ «ΔΕΙΣ» «Συνδυάζοντας τα παραπάνω με τη ρομποτική, απο φασίσαμε να δημιουργήσουμε μία λύση που θα επι τρέπει στα τυφλά παιδιά να παρακολουθούν το πρό γραμμα των γενικών σχολείων, με ή χωρίς παράλληλη στήριξη. Πρόκειται για μια λύση που συνδυάζει σύγχρονα τεχνολογικά μέσα για να λύσει με οικονομικό τρόπο ένα πρόβλημα της σύγχρονης εκπαίδευσης των ατό μων με οπτική αναπηρία, επιτυγχάνοντας μεγάλο κοι νωνικό αντίκτυπο. Συνεισφέρει τόσο στην αυτονομία και στη σταδιακή ανεξαρτητοποίηση των τυφλών παιδιών όσο και στην αναβάθμιση της αλληλεπίδρασης με τους εκπαιδευ τικούς, ενώ ταυτόχρονα τα βοηθά να ενταχθούν στις τάξεις του γενικού σχολείου. Μετά από πολλές προσπάθειες και πειράματα, δη μιουργήσαμε ένα φορητό σύστημα δύο συσκευών το οποίο αποτελείται από: 1. Μία συσκευή που λειτουργεί ως πληκτρολόγιο Braille για γραφή, αλλά και ως σύστημα ανάγνωσης για Braille. Η συσκευή υποστηρίζει ταυτόχρονη γραφή
αποτελείται από μία κάμερα, η οποία τραβάει φωτογραφίες από τον σχολικό πίνα κα, από βιβλία ή και σημειώσεις, και
κείμενο και μετά σε ήχο. Συνεπώς, ο
θα
τη δυνατότητα να σκανάρει
από την
η συσκευή μπορεί να μετατρέψει τον ήχο σε κείμενο. Το σύστημα περιλαμβάνει Bluetooth, WiFi ή κάρτες SD, ενώ δημιουργούμε και μία εφαρμογή η οποία βρί σκεται σε πειραματικό στάδιο. Ελπίζουμε σύντομα να καταφέρουμε να υλοποιή σουμε τουλάχιστον ένα πιλοτικό πρόγραμμα με τυφλούς μαθητές ανά την Ελλάδα, και γιατί όχι στη συνέχεια και ανά τον κόσμο», καταλήγουν οι εμπνευστές και δημι ουργοί του συστήματος Pop2See Smart Class. ■ Η ομάδα του Pop2See Smart Class Αλίκη Ράγκου, Σπύρος Τσουκαλάς και Κωνσταντίνος Μαζαράκης.
104 | ΤΟ ΙΣΡΑ Η Λ ΑΛΛ Α ΖΕΙ ΤΟ ΤΟΠ Ι Ο στην περίθαλψη. Νέες τεχνολογίες, εξειδικευμένα gadgets, καινοτόμες λύσεις συνθέτουν το τοπίο της ψηφιακής υγείας φέρνοντας τη χώρα στην κορυφή των υπηρεσιών υγείας. Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής αποστολής που διοργάνωσε η Europe Israel Press Association (EIPA), με στόχο την κάλυψη της 72ης Συνόδου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που πραγματοποιήθηκε στο Τελ Αβίβ 12 με 14 Σε πτεμβρίου 2022, είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά την παροχή υγειονομικής φροντίδας στο Ισραήλ. Οικοσύστημα καινοτομίας Med-Tech Όλες οι ιατρικές καινοτομίες που προωθεί το ΙΣΡΑ Η Λ ! Της ΑΝΘ Η Σ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΤΕΛ ΑΒΙΒ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛΙΝ Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΟΙΚΟΣ Υ ΣΤΗΜΑ δη μιουργεί ευκαιρίες για νεοφυείς επιχειρήσεις να γίνουν προηγμένες, εμπορικά βιώσιμες και πολλά υποσχό μενες επιχειρήσεις. Ως απόδειξη της ανάπτυξης του κλάδου, οι εξαγωγές βιοεπιστημών το 2017 έφτασαν τα 8,5 δισεκατομμύρια δολάρια, αυξάνοντας σταθερά από το 2010. Ενώ ένας πλούσιος αγωγός εταιρειών σπόρων υπόσχεται να διαιωνίσει την τρέχουσα ανά πτυξη. Ο μεγαλύτερος κλάδος είναι οι Ιατρικές Συσκευ ές και η Ψηφιακή Υγεία (πάνω από το 70% των εταιρει ών). Στην αρένα των ιατρικών συσκευών του Ισραήλ, επιστήμονες και μηχανικοί έχουν ενσωματώσει προηγ μένες τεχνολογίες στα ηλεκτρονικά, στις επικοινωνίες και την ηλεκτρο-οπτική για να αναπτύξουν καινοτομίες παγκόσμιας κλάσης στην Ψηφιακή Απεικόνιση, στα Ια τρικά Λέιζερ, στην Τηλεϊατρική, στην Πρώιμη Διαγνω στική, στον Έξυπνο Χειρουργικό Εξοπλισμό και άλλα. Σήμερα υπάρχουν πάνω από 1.500 ενεργές εταιρείες στον τομέα των βιοεπιστημών. ■

που βασίζεται σε κλινικές. Η Pulsenmore καθιστά την οικιακή υπερηχογραφική απεικόνιση καθολικά προ σβάσιμη

φροντίδα εγκυμοσύνης - αναπτύσσοντας παράλληλα την τεχνολογία της για

προϊόν της εταιρείας για την παρακολούθηση του εμβρύου

Μέση Ανατολή, το Ουζμπεκιστάν, την Ουκρανία, ακόμα και από την Παλαιστίνη και τη Λωρίδα της Γάζας. Η αγάπη και η φροντίδα για τα παιδιά είναι πέρα και πάνω από κάθε αντιπαράθεση. Στο νοσοκομείο εργάζεται και η Enas

| 105 | ΑΠΟΣΤΟΛΗ Πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης ΜΙΑ ΑΚΟ ΜΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚ Η ΠΛΑΤΦ Ο ΡΜΑ παρο χής ιατρικών υπηρεσιών με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης είναι η Viz.ai. Πηγή έμπνευσης για τη δη μιουργία της αποτέλεσε μια ασθενής που, ενώ υπο βλήθηκε σε επιτυχημένη επέμβαση στον εγκέφαλο, κατέληξε επειδή η επέμβαση έγινε πολύ αργά, λόγω καθυστερήσεων στη διαδικασία. Απογοητευμένος από τις περιττές καθυστερήσεις που κόστισαν τη ζωή στην ασθενή του, ο νευροχειρουργός Δρ Κρις Μάνσι δε σμεύτηκε να βρει έναν καλύτερο τρόπο. Στο Stanford Business School, ο Δρ Μάνσι ένωσε τις δυνάμεις του με τον μεταδιδακτορικό φοιτητή Νταβίντ Γκολάν και ίδρυσαν μαζί τη Viz.ai, η οποία χρησιμοποιεί την τεχνη τή νοημοσύνη για να κάνει την υγειονομική περίθαλψη να λειτουργεί πιο γρήγορα και πιο έξυπνα, μειώνοντας τις καθυστερήσεις που παρεμβάλλονται μεταξύ των ασθενών και των θεραπειών που σώζουν ζωές. Τα προϊόντα που έχει αναπτύξει η Viz.ai ειδοποιούν το δίκτυο των ομάδων φροντίδας για ύποπτη ασθένεια μέσα σε λίγα λεπτά. Οι ομάδες φροντίδας μπορούν να επικοινωνούν σε πραγματικό χρόνο μέσω μιας διεπα φής για κινητά συμβατής με HIPAA, λαμβάνοντας έτσι ταχύτερες αποφάσεις θεραπείας που σώζουν ζωές. ■ Φορητές συσκευές υπερήχων Η PULSENMORE Ε Ι ΝΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ηγέτης στις φορητές συσκευές υπερήχων για οικιακή χρήση. Η εταιρεία επικεντρώνεται στην παροχή ευκολίας και αποτελεσματικότητας στον υπέρηχο πέρα από την παραδοσιακή απει κόνιση
για απομακρυσμένη και αξιόπιστη
πρόσθετες ιατρικές ενδείξεις. Το κορυφαίο
έχει εγκριθεί για διάθεση στην Ευρώπη (CE) και το Ισραήλ. Η εταιρεία δραστηριοποιείται σε τρεις τοποθεσίες σε ολόκληρο το Ισραήλ (Χάιφα, Ραμάτ Γκαν και Ομέρ) καθώς και στη Βοστόνη, MA στις ΗΠΑ. ■ Save a Child’s Heart: Πρωτότυπο νοσοκομείο καρδιολογικών συμβαμάτων για παιδιά ΕΚΑΤΟΜΜ Υ ΡΙΑ ΠΑΙΔΙ Α ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ έχουν ανάγκη ιατρικής περίθαλψης σύμφωνα με τα στατιστικά και δυστυχώς πολλά εξ αυτών δεν έχουν πρόσβαση στην υγεία. Το Save a Child’s Heart ήταν όραμα του Δρος Amram (Ami) Cohen που έγινε πραγματικότητα τη δε καετία του ’80 και μέχρι σήμερα χιλιάδες παιδιά που έχουν ανάγκη ιατρικής βοήθειας έχουν χειρουργηθεί εκεί δωρεάν. Όπως εξηγεί η Tamar Shapira, Deputy Executive Director of International & Public Relations του Ιδρύμα τος, «ταξιδεύουμε και χειρουργούμε με τους ανθρώ πους που συνεργαζόμαστε μέσα στην ίδια τη χώρα ή αλλιώς βρίσκουμε τα παιδιά που έχουν ανάγκη ια τρικής βοήθειας και τα μεταφέρουμε στο Ισραήλ». Το πρόγραμμα όλα αυτά τα χρόνια έχει συμπεριλάβει παι δάκια, εκτός από την Αιθιοπία, από τη Ζανζιβάρη, την Κένυα, τη Ζάμπια, τη Λουάντα, το Ιράκ, το Κόσοβο, τη Συρία, την Τανζανία, τη Ρουμανία, τη

Kabar, γιατρός από τη Λωρίδα της Γάζας, όπου μένουν τα παιδιά της, γιατί η ίδια τα βλέπει μια-δυο φορές την εβδομάδα, καθώς τις υπόλοιπες μέρες με δυσκολίες περνά στο Ισραήλ και πάει στο νοσοκομείο όπου εκπαι δεύεται στο να βοηθά παιδάκια. Μέχρι σήμερα, πάνω από 6.000 παιδιά έχουν γίνει καλά, με το 50% να είναι από τη Γάζα και την Παλαι στίνη, ενώ πάνω από 400 παιδιά έχει προγραμματι στεί να φτάσουν στο νοσοκομείο τον επόμενο χρόνο. Τα παιδιά συνοδεύονται συνήθως από ένα άτομο της οικογένειας, τα έξοδα του οποίου αναλαμβάνει το νο σοκομείο,

ιατρική πράξη χρειαστεί

106 |
όπως και τα έξοδα για όποια
το παιδί. Το έργο στηρίζεται ως επί το πλείστον από τις δω ρεές και από το υπουργείο Υγείας. Το κόστος για κάθε παιδί αγγίζει τα 15.000 δολάρια. Περίπου 60 παιδιά, μητέρες, νοσοκόμες και επαγγελματίες υγείας φιλο ξενούνται σε ένα μοντέρνο, γεμάτο φως κτίριο, το HERITAGE CHILDREN’S HOME. Εκεί συναντήσαμε παι διά με τις μαμάδες τους που μας περιέγραψαν τα προ βλήματα υγείας τους, όπως η Mecri από την Ουγκάντα, που στάθηκε τυχερή όπως μας είπε, καθώς ένας φίλος της είχε διασυνδέσεις με τα Ιεροσόλυμα και της μίλησε για το Save a Child’s Heart και έτσι κατάφερε να φέρει το παιδάκι της να χειρουργηθεί. Μεγάλη όμως είναι η προσφορά των εθελοντών στο ίδρυμα. Η νεαρή Morgan από τη Νέα Υόρκη είναι σπουδάστρια και εθε λόντρια στο σπίτι των παιδιών εδώ και 5 μήνες. Όπως μας είπε, νιώθει πολύ μεγάλη ευτυχία που η ζωή της έδωσε τη δυνατότητα να προσφέρει σε αυτά τα παιδιά και θα ήθελε να καταφέρει στο μέλλον να ξανάρθει να βοηθήσει. Το Save a Child’s Heart έχει βραβευθεί με πολλά βραβεία, όμως το μεγαλύτερο το λαμβάνουν, όπως λένε οι εργαζόμενοι στο ίδρυμα, από τα ίδια τα παι διά. Για παράδειγμα, η μικρή Σαμπρίνα που βρήκε την υγεία της μέσα στο νοσοκομείο τώρα ήρθε η εποχή που παντρεύεται και έχει καλέσει το προσωπικό του νοσοκομείου στο γάμο της. Αυτό είναι η μεγάλη αντα μοιβή για όσους προσφέρουν στα παιδιά. Παρά τις προκλήσεις της περιόδου της πανδημίας, το νοσοκο μείο και το ίδρυμα συνέχισαν ανελλιπώς το έργο τους προσφέροντας περίθαλψη στα παιδιά με ρευματικές και συγγενείς καρδιοπάθειες σε όλο τον κόσμο, όπως ανέφερε η Tamar Shapira στο Νοσοκομείο Παίδων Sylvan Adams και το Διεθνές Κέντρο Καρδιολογικής Φροντίδας Ida Cabakoff. ■

ΤΟ ALYN HOSPITAL/ALYN WOLDENBERG Family Hospital είναι ένα παγκοσμίου φήμης στον τομέα της Παιδιατρικής Αποκατάστασης νοσοκομείο και η μονα δική παιδιατρική και εφηβική μονάδα αποκατάστασης του Ισραήλ. Περίπου 300 παιδιά με ένα ευρύ φάσμα συγγενών και επίκτητων παθήσεων, όπως εγκεφαλική παράλυση, νευρομυϊκές παθήσεις, κακώσεις νωτιαίου μυελού, εγκεφαλικές κακώσεις, εγκαύματα, φιλοξενού νται εκεί, με πολλά εξ αυτών να νοσηλεύονται και άλλα να παρακολουθούν και σχολικά μαθήματα. Συγκεκριμένα, υπάρχει το «Shachar», ένα προσχο λικό κέντρο ημερήσιας φροντίδας για βρέφη ηλικίας 6 μηνών έως 3 ετών, καθώς και ένα νηπιαγωγείο και σχολείο ειδικής αγωγής για παιδιά ηλικίας 3 ετών έως 21 ετών. Εκεί τα παιδιά λαμβάνουν ιατρική περίθαλψη, νοσηλευτική και παραϊατρικές θεραπείες, όπως επί σης, υποστήριξη από συμβούλους γιατρούς και κοινω νικούς λειτουργούς. Αναπτύσσεται ένα εξατομικευμένο

παρείχε στο Νοσοκομείο ALYN ένα μοναστήρι που ανή κε στην Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Σίμωνα για να χρησιμοποιηθεί ως νοσοκομείο. Έτσι το ALYN παρείχε ιατρική και εκπαιδευτική βοήθεια σε περίπου 200 παι διά που έπασχαν από πολιομυελίτιδα. Ωστόσο, το κτί ριο της μονής δεν ήταν κατάλληλο για τη στέγαση ενός αναπτυσσόμενου κέντρου αποκατάστασης. Το 1971, χάρη στα αντίστοιχα κεφάλαια που δόθηκαν γενναιό δωρα από τον Malcolm και την Dorothy Woldenberg, το Οικογενειακό Νοσοκομείο ALYN Woldenberg ένα σύγχρονο νοσοκομείο και μονάδα αποκατάστασης στη γειτονιά Kiryat Yovel της Ιερουσαλήμ άνοιξε τις πόρτες του. Σήμερα, το προσωπικό του νοσοκομείου εφαρμόζει μια ολιστική προσέγγιση στην αποκατάστα ση με ειδικούς ιατρούς σε διάφορους τομείς, νοση λευτές, φυσιοθεραπευτές, υδροθεραπευτές, εργοθε ραπευτές, λογοθεραπευτές, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, νευροψυχολόγους, ιατρικούς κλόουν και ομάδα δασκάλων ειδικής αγωγής. Το Τμήμα Αναπνευστικής

| 107
πρόγραμμα αποκατάστασης/ιατρικής για κάθε παιδί, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και τους προσωπικούς του στόχους. Διευθυντής του Κέντρου Ημερήσιας Φρο ντίδας είναι ο παιδίατρος Δρ Maurit Beeri, γενικός δι ευθυντής του Nοσοκομείου ALYN. Στο Nοσοκομείο ALYN, το οποίο βρίσκεται λίγο έξω από την Ιερουσαλήμ και λειτουργεί από το 1932, παι διά που πάσχουν τόσο από συγγενείς παθήσεις, όπως μυϊκές ασθένειες ή ανωμαλίες των άκρων, όσο και επί κτητες καταστάσεις, όπως βλάβη στον νωτιαίο μυελό, εγκαύματα, διατροφικές διαταραχές ή προβλήματα ακράτειας κ.λπ., νοσηλεύονται στο Τμήμα Αποκατά στασης. Κατά την επιδημία πολιομυελίτιδας στο Ισραήλ τις δεκαετίες του 1940 και του 1950 το υπουργείο Υγείας
Αποκατάστασης είναι το μοναδικό στο είδος του στο Ισραήλ και δέχεται ασθε νείς από τμήματα ΜΕΘ από όλη τη χώρα και από το εξωτερικό. Ο στόχος της θεραπείας στο Τμήμα Ανα πνευστικής Αποκατάστασης είναι να απογαλακτιστεί ο ασθενής από τον τεχνητό αερισμό ή εάν αυτό δεν είναι δυνατό η θεραπεία επικεντρώνεται στη σταθε ροποίηση των εξαρτημένων από τον αναπνευστήρα νεαρών, ώστε να μπορούν να επιστρέψουν στις οικο γένειές τους και στην κοινότητα το συντομότερο δυνα τό χρησιμοποιώντας φορητό οικιακό αναπνευστήρα. Κάθε βρέφος, παιδί ή έφηβος, που νοσηλεύεται σε αυτό το Τμήμα, λειτουργεί σύμφωνα με ένα πρόγραμ μα αναπνευστικής αποκατάστασης και ένα γενικό πρό ALYN: Παγκοσμίου φήμης νοσοκομείο αποκατάστασης παιδιών

νοσοκομείο

συνύπαρξης Εβραίων

Αράβων

γλώσσα επικοινωνίας με τα παιδιά και τους γονείς τους έτσι ώστε να γίνονται κατανοητοί και να έχουν καλύτερη συνεργασία. ■

UNITED HATZALAH OF ISRAEL είναι ο μεγαλύτε ρος ανεξάρτητος, μη κερδοσκοπικός, πλήρως εθελο ντικός οργανισμός Emergency Medical Service που παρέχει την ταχύτερη πρώτη ανταπόκριση έκτακτης ανάγκης σε όλο το Ισραήλ. Η υπηρεσία της United Hatzalah είναι διαθέσιμη σε όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας ή εθνικής καταγωγής.

συντομότερο δυνατό και να παρέχουμε στον ασθενή επαγγελματική και κατάλληλη ιατρική βοήθεια μέχρι να φτάσει ένα ασθενοφόρο, με αποτέλεσμα να σωθούν πολλές περισσότερες ζωές», επισημαίνει ο International Media Spokesperson, Raphael Poch. Οι υπηρεσίες του παρέχονται εντελώς δωρεάν στους πολίτες και το ίδιο στηρίζεται 100% σε χορηγίες και στους εθελοντές του. Ενώ η ποικιλόμορφη ομάδα εθελοντών του απαρτίζεται από θρησκευόμενους και κοσμικούς Εβραίους, Άραβες, Δρούζους, Βεδουίνους και Χριστιανούς. Μια ετερόκλη τη οικογένεια έχει συστηθεί κάτω από έναν Οργανισμό, το United Hatzalah, και όλοι μαζί αφήνουν

ΤΟ
Με περισσότερους από 6.200 εθελοντές σε όλη τη χώρα, διαθέσιμους όλο το εικοσιτετράωρο - 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα, 365 ημέρες το χρόνο και με τη βοήθεια της τεχνολογίας GPS και των εμβληματικών αμπούκυκλων, ο μέσος χρόνος απόκρι σης είναι μικρότερος από 3 λεπτά σε όλη τη χώρα και 90 δευτερόλεπτα σε μητροπολιτικές περιοχές. «Η αποστολή μας είναι να φτάσουμε στο σημείο το γραμμα αποκατάστασης που είναι και τα δύο κατάλλη λα για τις ανάγκες και τις ικανότητες κάθε ασθενούς. Το προσωπικό μαθαίνει επίσης την οικογένεια κάθε ασθενούς που εξαρτάται από αναπνευστήρα για το πώς να τον φροντίζει στο σπίτι. Η λειτουργία του ιατρικού κέντρου γίνεται με επι χορήγηση από το ισραηλινό κράτος κατά 75% και κατά 25% από δωρητές. Το
αποτελεί ακόμα ένα ακόμα παράδειγμα αρμονικής
και
μέσα στο Ισραήλ. Ενώ γιατροί, νοσηλευ τές και εκπαιδευτές των παιδιών χρησιμοποιούν όσο πιο απλουστευμένη
κατά μέρος φυλές, θρησκείες, χρώματα και πιστεύω, ακόμα και τις δουλειές τους όταν χτυπήσει συναγερμός και τρέχουν στην υπηρεσία των πολιτών που χρήζουν βοήθειας. Η United Hatzalah: Η πιο γρήγορη εθελοντική υπηρεσία έκτακτης ανάγκης

2016.

United Hatzalah λαμβά

1.800 κλήσεις κάθε ημέρα που ζητούν βοήθεια, ενώ έχει 25 ασθενοφόρα,

2

πλοία,

διεθνές

ναμά,

Βραζιλία,

την Κολομβία, με τη Μεγάλη Βρετανία,

Ουκρανία κ.λπ.

| 109 | ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟ SHEBA MEDICAL CENTER είναι η μεγαλύτερη, πιο ολοκληρωμένη μονάδα υγειονομικής περίθαλψης στη Μέση Ανατολή, ένας αναγνωρισμένος ηγέτης στην περίθαλψη ασθενών και ένα από τα 10 κορυφαία νοσοκομεία στον κόσμο σύμφωνα με το περιοδικό «Newsweek». Το Sheba’s Innovation Center - ARC εί ναι ένα παγκόσμιο οικοσύστημα που συγκεντρώνει κορυφαία ακαδημαϊκά ιατρικά κέντρα, καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις και στρατηγικούς εταίρους της βιομηχανίας για να αναπτύξουν πιλοτικό, και λανσά ρει την ιατρική καινοτομία που αλλάζει το παιχνίδι. Η Sheba φιλοξενεί επίσης το Κέντρο MSR-Azrieli, έναν παγκόσμιο ηγέτη στην ιατρική εκπαίδευση που βασίζε ται στην προσομοίωση που προωθεί ασφαλέστερη, με επίκεντρο τον ασθενή, υγειονομική περίθαλψη. Σήμερα, οι ασθενείς έχουν πολλές επιλογές όταν πρόκειται να επιλέξουν ένα μέρος όπου μπορούν να λά βουν περίθαλψη και είναι ζωτικής σημασίας να λάβουν μια τεκμηριωμένη απόφαση. Το Sheba Medical Center βρίσκεται σε μια πανεπιστημιούπολη 200 στρεμμάτων στο Tel HaShomer, κοντά στο Τελ Αβίβ, και είναι ένα all inclusive ιατρικό ίδρυμα με 159 ιατρικά τμήματα και κλι νικές, με σχεδόν 2.000 κλίνες και περιθάλπει πάνω από 1 εκατομμύριο ασθενείς ετησίως. Διαθέτει 75 ερευνη τικά εργαστήρια και ήταν το πρώτο ισραηλινό νοσοκο μείο που κέρδισε τη Χρυσή Σφραγίδα της Διεθνούς Κοι νής Επιτροπής (JCI) ως ακαδημαϊκό και κλινικό ιατρικό κέντρο για πρώτη φορά το 2013, ενώ αυτή η αναγνώ ριση επιβεβαιώθηκε εκ νέου έως το 2022. Σε αυτό εργάζονται 10.000 επαγγελματίες υγείας, 1.700 γιατροί, 2.740 νοσηλευτές και βλέπουν κάθε χρό Sheba Medical Center: Μια πόλη αφιερωμένη στην Έρευνα και την Υγεία αλληλεγγύη σε όλο της το μεγαλείο. Το μόνο κριτήριο για να γίνεις εθελοντής της United Hatzalah είναι να είσαι πρόθυμος να σώσεις τη ζωή οποιουδήποτε, οποτεδήποτε, οπουδήποτε. Οι εθελοντές παρακολουθούν μαθήματα 200 ωρών και υποβάλλονται σε 100 κλήσεις εκπαίδευσης για να πληρούν τις προϋποθέσεις ως EMT. Αφού περάσει τις εξετάσεις, κάθε γιατρός λαμβάνει μια τσάντα διάσω σης και ένα τηλέφωνο που τον συνδέει με το σύστημα LifeCompass και είναι σε ετοιμότητα 24/7/365 - ακόμη και στο Yom Kippur! Αφήνουν τους χώρους εργασίας, τα γραφεία, τα σχολεία και τις οικογένειές τους -ακόμα και στη μέση της νύχτας ή κατά τη διάρκεια διακοπώνγια να πάνε να περιθάλψουν κάποιον που χρειάζεται ιατρική βοήθεια, όποτε χρειάζεται. Το τηλεφωνικό κέντρο της United Hatzalah διαθέτει 22 τηλεφωνικούς αριθμούς για επείγοντα περιστατι κά, ενώ έχει δημιουργήσει μέχρι δίκτυο στην Ουκρα νία από το
Επίσης, το
νει πάνω από
200 ασθενοφόρα ποδήλατα, 1.000 ασθενοφόρα μηχανές, 10 drones,
ασθενοφόρα
28 ATVs ασθενοφόρα κ.λπ. Σε
επίπεδο συνεργάζονται με τις ΗΠΑ, με τον Πα
με
με τη
με την

νο 430.000 εσωτερικούς ασθενείς, 1.600.000 εξωτε ρικούς ασθενείς και δέχονται και 200.000 επισκέψεις στα Επείγοντα. Διενεργούνται 50.000 χειρουργικές επεμβάσεις, 12.000 τοκετοί και 4.000.000 ιατρικές εξετάσεις.

Διαθέτει Κέντρο Καρκίνου, πανεπιστημιούπολη ια τρικής εκπαίδευσης, συγκρότημα ιατρικής έρευνας, νοσοκομείο οξείας φροντίδας, νοσοκομείο Παίδων, γυναικείο νοσοκομείο και νοσοκομείο αποκατάστασης.

Το Κέντρο Έρευνας του Καρκίνου (SCRC) παρέχει θε ραπεία αιχμής για δεκάδες διαφορετικούς τύπους καρ κίνου και δέχεται ασθενείς από όλο τον κόσμο. Λειτουρ γούν εξειδικευμένα τμήματα αφιερωμένα στην έρευνα τελευταίας τεχνολογίας και στην εξειδικευμένη θερα πεία συγκεκριμένων ειδών ογκολογικών παθήσεων. Στο Ακτινολογικό Κέντρο οι ογκολόγοι ακτινολόγοι συνεργάζονται με ογκολόγους, παθολόγους και χει ρουργούς, για να παρέχουν την πιο πρόσφατη θερα πεία καρκίνου στους ασθενείς. Επιπλέον, το Ακτινο-ο γκολογικό Τμήμα ασχολείται με συνεχή έρευνα και εκ παίδευση νέων ιατρών. Στο Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο του Παγκρέατος (SPCC) διεξάγεται συνεχής έρευνα σχετικά με τη φύση του καρκίνου και τις πιθα νές θεραπείες, καθώς και για την ανάπτυξη νέων φαρ μάκων και νέων θεραπευτικών σχημάτων. Στο Ινστιτούτο

διακής ανεπάρκειας. Ενώ διαθέτει και μια επεμβατική καρδιολογική μονάδα με 5 υπερσύγχρονα εργαστή ρια καρδιακών καθετηριασμών που εκτελεί πάνω από 3.000 καθετηριασμούς κάθε χρόνο. Να σημειωθεί ότι το Διεθνές Κέντρο Συγγενών Καρδιοπαθειών που έχει πρωτοστάτησε στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, καθώς και στην κοιλιακή διαφραγματική ανεπάρκεια και στο κλείσιμο του κολπικού διαφράγματος για συγ γενείς καρδιακές παθήσεις. Επίσης, οι ειδικοί καρδιο λόγοι της Sheba έχουν επιτύχει τα καλύτερα αποτελέ σματα σε πολλές επεμβάσεις υψηλού κινδύνου. Το Κέντρο Αποκατάστασης (Sheba’s Rehabilitation Hospital) παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες αποκατά στασης σε μυριάδες ειδικότητες, συμπεριλαμβανομέ νων νευρολογικών, ορθοπαιδικών, λόγου και ακοής και ψυχιατρικής. Θεωρείται ηγέτης στην προηγμένη τεχνολογία και την πολυεπιστημονική θεραπεία της νό σου του Πάρκινσον και άλλων παθήσεων του κεντρι κού νευρικού συστήματος. Επιπλέον, διαθέτει Κέντρο Αποκατάστασης Εικονικής Πραγματικότητας, το πρώτο του είδους του στον κόσμο, που επιτρέπει στους ασθε νείς να εξασκήσουν τις δεξιότητές τους και να αποκα τασταθούν σε ένα εικονικό περιβάλλον που μιμείται με ασφάλεια τις συνθήκες του πραγματικού κόσμου. Ενώ το Κέντρο Ιατρικής Προσομοίωσης είναι το πιο ολοκληρωμένο κέντρο προσομοιώσεων στον κόσμο και επιτρέπει σε άτομα και ομάδες να εκπαιδεύονται αποτελεσματικά για μια ποικιλία ιατρικών

συμπεριλαμβανομένης της διάγνωσης και θεραπείας για τις μέλλουσες μητέρες, ενώ προσφέρει ποικιλία θεραπειών για

λείται

εξω τερικά ιατρεία για καρδιοπαθείς με ποικίλες παθήσεις όπως με βηματοδότη, μια κλινική πόνου, μια κλινική για

Επιπλέον,

Ενδοκρινολο γίας και Γονιμότητας παρέχει διαδικασίες που προ στατεύουν τη γονιμότητα και θεραπείες γονιμότητας, όπως κρυοσυντήρηση ωαρίων και μικροχειρουργική ανακατασκευή σωλήνων. ■

110 |
Ella αναπτύσσονται ανοσοθεραπεί ες, όπως το φάρμακο cCAM. Είναι επίσης από τα πρώ τα κέντρα που προσφέρουν το πρωτόκολλο για τα διη θητικά λεμφοκύτταρα (TIL). Το Sheba είναι πρωτοπόρο και στον τομέα της Παιδιατρικής Αιματοογκολογίας. Το Safra Children’s Hospital έχει επίσης επιτύχει εξαιρετική επιτυχία στις μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών. Στο Ινστιτούτο Καρδιάς ελέγχονται περίπλοκες κα ταστάσεις ασθενών, καθώς διαθέτει πολλά προηγμένα τμήματα, όπως Κέντρο Αρρυθμιών, εξειδικευμένα
εγκυμοσύνες υψηλού κινδύνου που περιλαμβάνουν καρδιακές παθήσεις και μια κλινική συμφορητικής καρ
σεναρίων. Τέλος, το Γυναικολογικό και Μαιευτικό Κέντρο είναι αφιερωμένο στη γυναικεία υγειονομική περίθαλψη,
γυναικολογικούς καρκίνους και ασχο
με την έρευνα νέων θεραπειών για τον καρκίνο.
η Μονάδα Αναπαραγωγικής

ειδικά τον μυριστοϋλικό θύλακα της ABL (στην επιστημονική βιβλιογραφία είναι γνωστό επίσης ως αναστολέας STAMP), προσφέροντας μια καινοτόμο θεραπευτική προσέγγιση για τους ασθενείς, οι οποίοι παρουσιάζουν δυσανεξία ή/και αντίσταση στις επί του παρόντος διαθέσιμες θεραπείες με TKI. «Μέχρι σήμερα, οι ασθενείς με ΧΜΛ στην Ευρώπη είχαν την εναλλακτική των από του στόματος θεραπει ών με TKI, με τον ίδιο μηχανισμό δράσης, ενώ όσοι αντιμετώπιζαν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες ή αντίσταση σε αυτές τις θεραπευτικές επιλογές, συχνά αναγκάζονταν να εναλλάσσουν αυτές τις παρόμοι ες θεραπείες, χωρίς να επιτυγχάνουν τον έλεγχο της ασθένειάς τους ή τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους», δήλωσε ο Δρ Andreas Hochhaus, επικεφαλής του Τμήματος Αιματολογίας και Ιατρικής Ογκολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ιένας στη Γερ μανία. «Η έγκριση του asciminib στην Ευρώπη δεν θα μπορούσε να συμβεί σε καλύτερη συγκυρία και αποτε λεί ορόσημο

γκριση με το bosutinib [25,5% έναντι 13,2% (P=.029)], ενώ το ποσοστό διακοπής της θεραπείας λόγω ανεπι θύμητων ενεργειών ήταν πάνω από τρεις φορές χα μηλότερο (5,8% έναντι 21,1%) στις 24 εβδομάδες, που αποτελούσε το πρωτεύον καταληκτικό σημείο. Αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν κατά τη μεγαλύτε ρη περίοδο παρακολούθησης, διάρκειας 96 εβδομά δων, όπου το ποσοστό MMR ήταν υπερδιπλάσιο με το asciminib σε σύγκριση με το bosutinib (37,6% έναντι 15,8%), ενώ το ποσοστό διακοπής λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν 7,7% για το asciminib και 26,3% για το bosutinib. Τα εν λόγω δεδομένα παρουσιάστηκαν σε προφορικές ανακοινώσεις κατά τη διάρκεια των ετή σιων συνεδρίων

| 111 ΑΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ Η NOVARTIS ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕ ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χορήγησε έγκριση στο asciminib για τη θεραπεία ενηλί κων με θετική στο χρωμόσωμα Φιλαδέλφειας ΧΜΛ (Ph+ ΧΜΛ) σε χρόνια φάση (ΧΦ), οι οποίοι έχουν προηγουμέ νως υποβληθεί σε θεραπεία με δύο ή περισσότερους αναστολείς τυροσινικής κινάσης (TKI). Το asciminib είναι η πρώτη θεραπεία για τη ΧΜΛ στην Ευρώπη που δρα στοχεύοντας
που θα προσφέρει σε πολλούς ασθενείς την ελπίδα διαχείρισης της ΧΜΛ». Η έγκριση του asciminib από την Ευρωπαϊκή Επι τροπή έρχεται σε συνέχεια της θετικής γνωμοδότησης της Επιτροπής Φαρμακευτικών Προϊόντων για Αν θρώπινη Χρήση (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) τον Ιούνιο και του προηγούμενου χα ρακτηρισμού του asciminib ως ορφανού φαρμάκου. Η έγκριση αυτή ισχύει και για τα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και για την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν. Η έγκριση στηρίχθηκε σε αποτελέσματα από τη βασική μελέτη φάσης ΙΙΙ ASCEMBL, σύμφωνα με τα οποία το ποσοστό MMR στους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με asciminib ήταν σχεδόν διπλάσιο σε σύ
της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) και της Ευρωπαϊκής Αιματολογικής Εταιρείας (EHA) τον Ιούνιο του 2022. «Η έγκριση του asciminib από την Ευρωπαϊκή Επι τροπή αποτελεί καθοριστικό ορόσημο που θα συμ βάλλει ώστε οι ασθενείς με ΧΜΛ στην Ευρώπη να έχουν πρόσβαση σε αυτήν την καινοτόμο θεραπεία», είπε ο Haseeb Ahmad, πρόεδρος, Europe Innovative Medicines, Novartis. «Συνεχίζοντας την εικοσαετή και πλέον πορεία καινοτομίας στη ΧΜΛ, είμαστε ενθουσι ασμένοι με τη δυνατότητα να μετασχηματίσουμε και πάλι το πρότυπο φροντίδας για περισσότερους ασθε νείς σε όλον τον κόσμο». Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο πε ρισσότεροι από 6.300 άνθρωποι θα διαγνωσθούν με ΧΜΛ στην Ευρώπη. ■ Έγκριση θεραπείας με καινοτόμο μηχανισμό δράσης για ενήλικες ασθενείς με χρόνια μυελογενή λευχαιμία!

του ΕΚΤ) και μέσα από τις συνεργασίες τους με νοσο κομεία, ερευνητικά ιδρύματα και τη βιομηχανία, ακο λουθώντας το μοντέλο ολοκλήρωσης του τριγώνου της γνώσης που ακολουθεί τόσο το EIT Health αλλά και το ΕΚΤ, θα καταφέρουν να δοκιμάσουν τις λύσεις τους σε πραγματικά περιβάλλοντα πριν βγουν στην αγορά, που είναι και ο στόχος του προγράμματος. Με στοχευμένες δράσεις Επικοινωνίας τα προηγούμενα χρόνια καταφέ ραμε να έχουμε πολλές συμμετοχές από την Ελλάδα, ενώ η περαιτέρω στήριξη στις ομάδες με προ-αξιο λόγηση των προτάσεων οδήγησε στη φετινή επιτυχία. Ειδικότερα, τo EIT Health είναι το ευρύτερο και πιο επιτυχημένο πρόγραμμα επιτάχυνσης startup και ενί σχυσης σπουδαστών επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα και από τα σημαντικότερα στην Ευρώπη. Από το 2017 που το #ΕΚΤ ανέλαβε τη λειτουργία του εθνικού κόμβου του EIT Health, ανοίγοντας έτσι τα προγράμματα του EIT Health και για τις ελληνικές επιχειρήσεις, ομάδες και σπουδαστές/αποφοίτους

112 | ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΟΙΚΟΣ Υ ΣΤΗΜΑ καινοτομίας στην Υγεία είναι πλέον ώριμο να παίξει το ρόλο που του αρμόζει, καθώς η χώρα αριστεύει στην έρευνα στον τομέα της Υγείας και της Πληροφορικής (λ.χ. στον Ορίζοντα 2020 και τον Ορίζοντα Ευρώπη) και τώρα φέρνει ακόμα πε ρισσότερες καινοτομίες του τομέα της Υγείας πιο κοντά στην αγορά. Οι τρεις ελληνικές ομάδες που επιλέχθηκαν από το πρόγραμμα έχουν ισχυρό ερευνητικό υπόβαθρο (ενδεικτικά, έχουν λάβει χρηματοδοτήσεις από τα προ γράμματα MSCA και Horizon Europe με την υποστήριξη
και συν-δημιουργώντας νέα προγράμματα, τα αποτελέσματα κατατάσσουν τον ελλη νικό κόμβο στους 2-3 πιο επιτυχημένους πανευρωπαϊκά. To EIT Health διαθέτει κάθε χρόνο περισσότερα από 15 διαφορετικά προγράμματα για startups διαφορετικού επίπεδου ωριμότητας στον τομέα των Digital Health, Medtech και Biotech, με την Ελλάδα να έχει περισσό τερες από 80 συμμετοχές νεοφυών και καινοτόμων επιχειρήσεων, 19 εκ των οποίων έλαβαν σημαντική χρηματοδότηση για την ωρίμανσή τους. Μερικά από τα προγράμματα επιτάχυνσης είναι το Innostars Αwards, το οποίο ζητάει ομάδες με ελάχιστο βιώσιμο προϊόν, το RIS Innovation Call, το οποίο ζητάει μικρές κοινοπραξίες εταιρειών με ερευνητικούς φορείς ή νοσοκομεία και τους καλεί να ωριμάσουν καινοτόμες ιδέες πέρα από EIT HEALTH HUB Ποιες καινοτόμες εφαρμογές στον τομέα της Υγείας χρηματοδοτεί η Ευρώπη! Πρόγραμμα SymbIASIS για τη διασύνδεση νοσοκομείων με startups για τη δοκιμή καινοτόμων λύσεων σε πραγματικά περιβάλλοντα. Γράφει ο ΓΕ Ω ΡΓΙΟΣ Μ Ε ΓΑΣ, συντονιστής του EIT Health Hub, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου.

το στάδιο του Proof of Concept, το Attract to Invest και άλλα. Ακόμα το EIT Health λειτουργεί κάθε έτος περισσό τερα από 50 διαφορετικά εκπαιδευτικά προγράμματα, καλοκαιρινά σχολεία και μεταπτυχιακά, για σπουδα στές, αποφοίτους και επιχειρηματίες στον τομέα της Υγείας, όπως τα Innovation Days, Startship, HELLOAIRIS, MCTIVAGEING, L-ead, INCLUDE4HEALTH, MDR Seminar, Women Entrepreneurship Bootcamp κ.ά. Το ΕΚΤ, ως ο ελληνικός κόμβος του EIT Health, προ σείλκυσε και στήριξε τη συμμετοχή περισσότερων από 500 φοιτητών και σπουδαστών στα προαναφερθέντα προγράμματα εκπαίδευσης, ειδικότερα για το εκπαι

του ΕΚΠΑ. Το έργο έρχεται να καλύψει την ανάγκη διασύνδε σης των νοσοκομείων με τις startups του τομέα, ώστε τα νοσοκομεία να εκσυγχρονιστούν, να μετασχημα τιστούν ψηφιακά με μεθόδους ανοιχτής καινοτομίας ή/και Innovation procurement, ενώ παράλληλα και οι startups να επικυρώσουν τις τεχνολογικές τους λύσεις σε πραγματικό περιβάλλον με πιλοτικές ή προ-πιλοτικές δοκιμές. Η ανάγκη αυτή αναδείχθηκε έντονα και κατά τη διάρκεια της επιτυχημένης εκδήλωσης που διοργά νωσε το ΕΚΤ με την υποστήριξη

| 113 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
δευτικό πρόγραμμα HELLOAIRIS το ΕΚΤ προσελκύει τους περισσότερους φοιτητές ανά την Ευρώπη, για 3 συνεχόμενες χρονιές, κάτι που δείχνει τη ζήτηση που έχουν εκπαιδευτικά προγράμματα για την Υγεία και τις ψηφιακές δεξιότητες και την τεχνητή νοημοσύνη από τους Έλληνες σπουδαστές επιστημών ζωής και υγείας. ΤΟ ΠΡ Ο ΓΡΑΜΜΑ SymbIASIS Το 2022 το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονι κού Περιεχομένου (EIT Health HUB Greece) πρωτοπορεί με την έναρξη του προγράμματος SymbIASIS που έχει ως στόχο τη διασύνδεση νοσοκομείων με startups για τη δοκιμή καινοτόμων λύσεων σε πραγματικά περιβάλ λοντα. Το έργο SymbIASIS πραγματοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) στο πλαίσιο του ρόλου του ως κόμβου του EIT Health στην Ελλάδα, με την υποστήριξη του Κέντρου Και νοτομίας και Επιχειρηματικότητας Αρχιμήδης
του Κέντρου Αρχιμήδης με τίτλο Morning Health Talks: Hospitals and Startups, Innovating in a real environment Το SymbIASIS έχει ξεκινήσει τις εργασίες του και έχει ήδη προσελκύσει τις πιο δυναμικές νεοφυείς επι χειρήσεις από τον τομέα της Yγείας και των ψηφιακών τεχνολογιών, αλλά και τα πιο καινοτόμα νοσοκομεία της χώρας. Το 2022 ήταν μια δυναμική χρονιά για τις ελληνικές καινοτόμες ομάδες στον τομέα της Υγείας, καθώς 3 από αυτές έλαβαν χρηματοδότηση από το πρόγραμμα RIS Innovation του EIT Health. Η υψηλή ποιότητα των συμμετοχών στο πρόγραμμα αποδεικνύεται από το γεγονός ότι επιλέχθηκαν διπλά σια έργα σε σχέση με την περσινή χρονιά. Οι οργανι σμοί πίσω από τις επιλεγμένες καινοτομίες θα λάβουν χρηματοδότηση έως και 75.000 ευρώ για περαιτέρω ανάπτυξη του καινοτόμου προϊόντος ή λύσης που πα ρουσίασαν, καθοδήγηση, θέση στο σχετικό bootcamp SymbIASIS EIT Health: Συνδέοντας startups με νοσοκομεία SymbIASIS Connecting Hospitals and Startups

EIT Heath SymbIASIS project, Startups portfolio.

και πρόσβαση σε πιθανούς επενδυτές και συνεργάτες μέσω του EIT Health, του δικτύου με τους καλύτερους εκ των πρωτοπόρων στον τομέα της Υγείας, με περίπου 150 οργανισμούς-μέλη. Το 2022, η Πορτογαλία είχε τον υψηλότερο αριθμό επιτυχημένων αιτήσεων, με 6 επιλεγμένες προτάσεις, ακολουθούμενη από την Κροατία με 4 και την Ελλάδα με 3. Αναλυτικά όλες οι ομάδες που έλαβαν χρηματο δότηση είναι οι εξής: • ApniWave (Ελλάδα): Έξυπνη συσκευή ελέγχου που συνδυάζει αισθητήρα, ενσωματωμένο υπολογιστή και λογισμικό με AI τεχνολογία για την ανίχνευση του συν δρόμου αποφρακτικής υπνικής άπνοιας (OSAHS) στο σπίτι. Η πρόταση έλαβε τη μεγαλύτερη συνολικά βαθμο λογία ανάμεσα σε όλες τις προτάσεις που υποβλήθηκαν στο πρόγραμμα. • Ανακλασιμετρία κωδικοποιημένης συχνότητας

μής

της χρωστικής της ωχράς κηλίδας στα μάτια, με ελάχιστη αλληλεπίδραση με τον ασθενή.

• Αυτόνομο ρομπότ που απολυμαίνει χώρους εργα σίας (Ελλάδα): Η προτεινόμενη λύση αποτελείται από ένα αυτόνομο όχημα που εκτελεί τα πρωτόκολλα απολύ μανσης στους εργασιακούς χώρους, ελαχιστοποιώντας συγχρόνως την κατανάλωση απολυμαντικού υγρού.

• MEGI (Κροατία): Στοχεύει στην ανάπτυξη ενός εικο

νικού «βοηθού» καρδιαγγειακής υγείας, με τεχνολογία AI που χρησιμοποιεί εξατομικευμένα πρωτόκολλα για να υπενθυμίζει στους ασθενείς να λαμβάνουν φάρμακα και να μετρούν την αρτηριακή τους πίεση στο σπίτι. • PsyFlux (Κροατία): Αναπτύσσει μια τηλεμετρική συ σκευή παρακολούθησης της ενδοκρανιακής πίεσης, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκτός νοσοκομείου, χωρίς κινδύνους μόλυνσης, επιτρέποντας στον ασθενή να συμμετέχει σε καθημερινές του δραστηριότητες. • StressLyft (Κροατία): Αποτελεί ένα εκπαιδευτικό μάθημα σχετικά με το στρες στο χώρο εργασίας και τις δεξιότητες ανακούφισης από αυτό, βασισμένο σε ειδικό περιεχόμενο που προβάλλεται μέσω διαδραστικού βί ντεο, το οποίο παρέχουν οι εταιρείες στους υπαλλήλους τους για να αποτρέψουν το εργασιακό άγχος. • Ανθρώπινη μηχανή βασισμένη σε χειρονομίες για καθοδηγούμενη ορθοπαιδική χειρουργική (Κροατία): Η ομάδα στοχεύει στην ανάπτυξη νέων ιατρικών συσκευών που βοηθούν τους χειρουργούς να κάνουν μετρήσεις ακρίβειας χιλιοστών κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης αντικατάστασης ισχίου (και πιθανώς άλλων τύπων επεμβάσεων). • 3DIAMOND (Τσεχία): Αυτή η ομάδα αναπτύσσει ένα σύστημα διαχείρισης του κύκλου ζωής νοσοκομειακών δεδομένων που θα επιτρέψει τη δημιουργία ακριβών τρισδιάστατων εκτυπωμένων μοντέλων που θα χρη σιμοποιηθούν από τους γιατρούς για προεγχειρητικό σχεδιασμό.

• PIOAS (Λιθουανία): Ο οργανισμός αναπτύσσει μια γρήγορη, μη επεμβατική, φορητή, 7/24 ή περιοδική συ

114 |
για τη μέτρηση της πυκνότητας της χρωστικής της ωχράς κηλίδας σε ασθενείς με AMD (Ελλάδα): Η ομάδα ανα πτύσσει ένα καινοτόμο, μικρού μεγέθους και οικονομικά αποδοτικό οπτικό όργανο για τον υπολογισμό της τι
της οπτικής πυκνότητας

σκευή παρακολούθησης της κατάστασης των πνευμό

νων για τον έλεγχο της υγείας των ασθενών χωρίς την

ανάγκη παραμονής σε νοσοκομείο.

• Nursing. AI. (Λιθουανία): Είναι ένα σύστημα που

συλλέγει βιομετρικά δεδομένα των ηλικιωμένων σε

πραγματικό χρόνο (π.χ. θερμοκρασία σώματος, ρυθμός, αρτηριακή πίεση, καθημερινή δραστηριότητα, ποιότητα ύπνου κ.λπ.) και ειδοποιεί τους φροντιστές για τυχόν ανωμαλίες που ανιχνεύονται. • Επιταχυνόμενη επούλωση τραυμάτων σε αρουραίο (μοντέλο), μέσω γρήγορης απομόνωσης και επανεφαρ μογής αυτόλογων δερματικών κυττάρων (Λετονία): Η ομάδα αναπτύσσει ένα χειρουργικό κιτ μεγέθους iPad για γρήγορη εξαγωγή και επανεφαρμογή των κυττάρων του δέρματος του ίδιου του ασθενούς κατά τη διάρκεια του χειρουργείου για ταχύτερη και καλύτερη ανανέωση του δέρματος. • CoNurse (Εστονία): Αποτελεί μια εφαρμογή για κινητά που παρέχει ένα εξατομικευμένο σχέδιο θερα πείας με βίντεο που παρέχει οδηγίες βήμα προς βήμα και ηχητικά με καθοδηγήσεις για διαδικασίες αποκα τάστασης στο σπίτι.

• Graphresp (Πορτογαλία): Ο οργανισμός αναπτύσ σει ένα φορητό

σε οικιακά περιβάλλοντα όσο και σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης. • adhesiv.Ai (Πορτογαλία): Είναι ένας έξυπνος επίδε σμος πληγών που συνδυάζει ένα φιλικό προς το δέρμα έμπλαστρο με βιοαισθητήρες που στέλνουν δεδομένα σε λογισμικό ψηφιακού εντοπισμού και σε επαγγελματί ες υγείας για να εξασφαλίσουν τη βέλτιστη διαδικασία επούλωσης.

• Motiphy+ (Πορτογαλία): Το proof-of-concept της ομάδας χρησιμοποιεί έναν αισθητήρα τρισδιάστατης απεικόνισης για την παρακολούθηση του σώματος και εικονικό περιβάλλον σε μορφή παιχνιδιού που μετα τρέπει τη φυσιοθεραπεία σε μια ευχάριστη και ενθαρ ρυντική διαδικασία.

• TindSkin (Πορτογαλία): Αποτελεί μια εφαρμογή για τα κινητά που επιτρέπει τον ακριβή έλεγχο του δέρμα τος σε πρώιμο στάδιο, αξιοποιώντας την επικρατούσα άποψη μιας ομάδας δερματολόγων για να παρέχει τα καλύτερα αποτελέσματα με βολικό και προσιτό τρόπο.

• CardioWheel (Πορτογαλία): Είναι ένα τιμόνι με αόρατο αγώγιμο δέρμα, που παρακολουθεί το ECG σήμα του οδηγού ενός οχήματος, αξιοποιώντας την αναδυόμενη αυτοκινητιστική τάση της παρακολούθησης ζωτικών σημάτων του οδηγού.

• HF@Edge (Πορτογαλία): Είναι ένα οικιακό σύστημα παρακολούθησης που χρησιμοποιεί το Edge-computing για την καταγραφή, αποθήκευση, μετάδοση και ανάλυση βασικών ζωτικών ενδείξεων και δεδομένων αισθητή ρων IoT (από smartwatches και άλλες συσκευές) για τον εντοπισμό καρδιακής ανεπάρκειας.

• Αισθητήρας σε μικρογραφία για την παρακολούθη ση και πρόληψη ασθενειών που προκαλούνται από τον αέρα (Σλοβενία): Ο οργανισμός στοχεύει να αναπτύξει έναν νέο ανιχνευτή νανοσωματιδίων για αερολύματα όπως οι ιοί και οι ατμοσφαιρικοί ρύποι. • SafeStep (Σλοβενία): Στοχεύει να συνδυάσει μια φορητή συσκευή υλικού με ένα λογισμικό

| 115 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
ηλεκτρονικό τεστ ταχείας μη επεμβα τικής διάγνωσης λοιμώξεων του αναπνευστικού, τόσο
βασισμένο σε αλγόριθμους για ηλικιωμένους ασθενείς, το οποίο είναι ικανό να προβλέπει και να ανιχνεύει πτώσεις και άλλες επικίνδυνες καταστάσεις. ■ RIS Innovaton Call 2022 Greek Winners. ΓΕ Ω ΡΓΙΟΣ Μ Ε ΓΆ Σ Ο Γεώργιος Μέγας είναι σύμβουλος καινοτομίας στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιε χομένου. Είναι ο συντονιστής του EIT Health HUB για την Ελλάδα από το 2017, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη των ελληνικών startups και την ενίσχυση του τοπικού και διεθνούς οικοσυστήματος στον τομέα της Yγείας. Είναι Εθνικό Σημείο Επαφής για τον Ορίζοντα από το 2016 και από το 2021 είναι το Εθνικό Σημείο Επα φής για το Cluster 4 (Digital, Industry, Space) στον Ορίζοντα Ευρώπη και το εναλλακτικό ΕΣΕ για το Cluster 1 (Health)eeΗ. Έχει πολυετή εμπειρία σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και είναι κάτοχος MSc. στη Βιομηχανική Διοίκηση και Τεχνολογία.
116 | ΜΙΑ Ν Ε Α ΣΧΟΛΙΚ Η ΧΡΟΝΙ Α ξεκίνησε και μαζί επέστρεψε η καθημερινή αγωνία των γονέων και των κηδεμόνων να προλάβουν τις μετακινήσεις στο σχολείο ή τις αθλητικές και φροντιστηριακές δραστηριότητες των παιδιών τους. Η μεγαλύτερη όμως αγωνία για τους εννέα μήνες διάρκειας του σχολείου αφορά στην ασφάλεια των παιδιών για τις ώρες που βρίσκονται μακριά από το σπίτι. Ειδικά δε αν το παιδί έχει κάποιο πρόβλημα υγεί ας που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Στις σελίδες που ακολουθούν διακεκριμένοι ιατροί μάς δίνουν πολύτιμες συμβουλές για να προλάβουμε τα απρόοπτα και να μη θρηνήσουμε θύματα. Είναι σημαντικό με την έναρξη των σχολείων να κά νετε ένα ολοκληρωμένο ιατρικό τσεκάπ στο παιδί σας. Επί παραδείγματι, τα παιδιά στο σχολείο θα τρέξουν στο διάλειμμα, θα παίξουν μπάλα, θα κουραστούν από το παιχνίδι, ταυτόχρονα όμως μπορεί να καταπονήσουν και την καρδιά τους. Μην αδιαφορήσετε να κάνετε έναν ενδελεχή καρδιολογικό έλεγχο στο παιδί σας. Κατά τη διάρκεια της άθλησης, εκτός από ατυχήματα ορθοπαι δικά συμβαίνουν πολλά καρδιακά επεισόδια με τραγική δυστυχώς κατάληξη. Πολλά από αυτά θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί με μια επίσκεψη στον ειδικό ιατρό. Ο ιατρός δεν θα απαγορεύσει γενικά την άθληση και το παιχνίδι από το παιδί, αλλά θα υποδείξει αθλήματα και παιχνίδια που δεν θα είναι επικίνδυνα για τη ζωή του. Γνωρίζετε ότι και τα παιδιά, όπως και οι μεγάλοι, μπορούν αναπτύξουν υψηλή κακή χοληστερίνη; Το θέμα της διατροφής παίζει κυρίαρχο ρόλο στο θέμα αυτό. Οι μαμάδες ας μη βαρεθούν να ετοιμάζουν στο παιδί ένα υγιεινό σάντουιτς, ώστε η κατανάλωση σε πατατάκια και γαριδάκια (και άλλων που περιέχουν τρανς λιπαρά) να είναι περιορισμένη. Κάποιοι μαθητές μπορεί να πάσχουν από χρόνια νοσήματα, με πιο συνηθισμένα τον σακχαρώδη δια βήτη και τις αλλεργίες. Εκπαιδεύστε το παιδί σας για Βοηθήστε το παιδί σας να έχει μια υγιή σχολική χρονιά! Του Α ΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒ Ι ΤΗ ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
AΦΙΕΡΩΜΑ | ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ | 117 το πώς θα ζει με την πάθηση, χωρίς να νιώθει άγχος. Παράλληλα όμως ενημερώστε το σχολείο και τους δα σκάλους του (ίσως ακόμη και τους συμμαθητές του) για το πώς πρέπει να αντιδράσουν σε περίπτωση που παρουσιαστεί ανάγκη. Πέρα όμως από τη σωματική υγεία των παιδιών, εξίσου σημαντικός είναι και ο τομέας της ψυχικής τους υγείας. Το σχολείο είναι μια μικρή κοινωνία, κάποια παι διά φέρονται πάρα πολύ σκληρά για διάφορους λόγους που απορρέουν από το οικογενειακό τους περιβάλλον και την αδιαφορία ή την καταπίεση που νιώθουν από αυτό. Έτσι συμπεριφέρονται με επιθετικότητα ή με απα ξίωση σε άλλα πιο ευαίσθητα παιδιά. Η ενδοσχολική βία, λοιπόν, είναι ένα φαινόμενο που έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις, γι’ αυτό και ο καθηγητής Παιδοψυχιατρι κής Γεράσιμος Κολαΐτης μάς ενημερώνει στις επόμενες σελίδες με ποιους τρόπους θα το προλάβουμε και θα αντιμετωπίσουμε. Από όλα όμως τα παραπάνω ως πιο σημαντικό θεω ρούμε τη σωστή επικοινωνία με το παιδί. Μιλήστε μαζί του ακόμη και αν είστε πάρα πολύ κουρασμένοι. Ρωτή στε το για το πώς περνάει και τι κάνει στο σχολείο και τις παρέες του. Πολλές φορές και με «χαζές» ερωτήσεις μπορείτε να καταλάβετε αν αντιμετωπίζει προβλήματα και τι είδους, τα οποία ίσως φοβάται να σας τα πει. Να είστε σίγουροι ότι θα βγουν «πολλά στη φόρα», τα οποία δεν θα μπορούσατε να είχατε φανταστεί. Καθί στε στο τραπέζι να φάτε όλα τα μέλη της οικογένειας. Ακόμη και αν αυτό δεν το επιτρέπει η καθημερινότητά σας με την εργασία σας, μην αμελείτε να το κάνετε τα Σαββατοκύριακα. Να μην το αποθαρρύνετε ποτέ στις αποτυχίες του, αλλά να ενισχύετε συνεχώς την αυτο πεποίθησή του. Κάντε το παιδί σας να νιώσει ότι είναι πράγματι το πιο σημαντικό και κυρίαρχο στη ζωή σας! ■

μές ανηλίκων; Ότι ο καθένας μπορούσε να ιδρύσει μια στέγη προστασίας ανηλίκων αρκεί να είχε ένα ακίνητο; Είναι έτσι όπως ακριβώς το λέτε. Κανόνες λειτουργίας υπήρχαν για όλες τις δομές, πλην αυτών της παιδι κής προστασίας. Σκεφτείτε πως κανόνες λειτουργίας υπάρχουν για όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδι αφέροντος. Οι μονάδες παιδικής προστασίας είναι οι αρχαιότερες κοινωνικές δομές της χώρας. Υπάρχουν από την εποχή του Καποδίστρια κι όμως παρέμεναν μέ χρι σήμερα αρρύθμιστες. Μετά από σχεδόν 200 χρόνια ύπαρξης του σύγχρονου ελληνικού κράτους δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας. Δεν υπήρχαν κανόνες που να ορίζουν τον τρόπο λειτουργίας ή τις προδιαγραφές που θα έπρεπε να έχουν οι δομές αυτές ώστε τα παιδιά να είναι προστατευμένα και ασφαλή για όσο χρόνο χρειαστεί να μείνουν εντός τους. Φυσικά και μιλάμε για κτιριολογικές προδιαγραφές, αλλά πάνω από όλα στε κόμαστε στους κανόνες στελέχωσης. Θέλουμε 10 παιδιά σε ένα δωμάτιο; Θέλουμε βρέφη χωρίς βρεφοκόμο; — Κυρία υφυπουργέ, για πρώτη φορά μετά από χρό νια θεσπίζονται κριτήρια στη λειτουργία των

που για πρώτη φορά στην Ελλάδα θεσπίσαμε είναι προϊόν σκληρής και ομαδι κής δουλειάς. Καλύπτουμε ένα μεγάλο

118 | ΓΙΑ Μ Ι Α ΑΠ Ο ΤΙΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ αποφάσεις από την έναρξη του ελληνικού σύγχρονου κράτους, αυτή τη θεσμοθέτηση της λειτουργίας των δομών όπου ζουν απροστάτευτα ανήλικα παιδιά, μας μιλά η υφυπουρ γός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, υπεύθυνη για το χαρτοφυλάκιο της Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνα Μιχαηλίδου. «Είναι σπουδαίο να αγαπά κανείς, χωρίς προϋποθέσεις, ένα παιδί, να το φροντίζει και να το προστατεύει, μέχρι αυτό να σταθεί στα πόδια του. Μέσα από την καρδιά μου θέλω να πω στους συμπολίτες μας πως η αναδοχή μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός παιδιού. Ας ανοίξουμε τις αγκαλιές μας κι ας του την προσφέ ρουμε. Ας του δώσουμε την ευκαιρία να μεγαλώσει μέσα σ’ ένα σπίτι που θα μπορεί να θεωρεί δικό του», επισημαίνει η κ. Μιχαηλίδου. — Κυρία Μιχαηλίδου, είναι αλήθεια ότι εδώ και 200 χρόνια ύπαρξης του σύγχρονου ελληνικού κράτους δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας για τις δο
δομών παιδικής προστασίας (αυτό που στο παρελθόν αποκαλούσαμε ορφανοτροφεία). Θα θέλατε να μας εξηγήσετε τι αλλάζει στο μέλλον, τι ακριβώς προβλέπει ο νόμος και πώς ελέγχονται οι δομές αυτές; Οι κανόνες και οι προδιαγραφές,
ρυθμιστικό κενό στην παιδική προστασία, το οποίο φιλοδοξεί να μετα τρέψει την ιδρυματική φροντίδα σε μέσο αποϊδρυμα τοποίησης για κάθε παιδί που στερήθηκε την οικογένειά ΔΟ ΜΝΑ ΜΙΧΑΗΛ Ι ΔΟΥ Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Η ΑΝΑΔΟΧ Η ΜΠΟΡΕ Ι ΝΑ ΑΛΛ Α ΞΕΙ ΤΗ ΖΩ Η ΕΝ ΟΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ! Συνέντευξη στην ΑΝΘΗ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Η κ. Δόμνα Μιχαηλίδου.

του. Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να επαναλάβω ότι η Απόφαση τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση για ένα μήνα τον Φεβρουάριο του 2022 και κατέθεσαν τις απόψεις τους ο Συνήγορος του Πολίτη, η UNICEF, οι Περιφέρει ες, ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος και βέβαια οι ίδιοι οι φορείς παιδικής προστασίας. Θέτουμε δύο ξεκάθαρες προτεραιότητες. Η αποϊδρυ ματοποίηση γίνεται πλέον πρωταρχικός σκοπός λειτουρ γίας των ιδρυμάτων. Επιδίωξή μας τα παιδιά να ζουν σε κατάλληλες για αυτά θετές ή ανάδοχες οικογένειες και ο χρόνος παραμονής τους στις δομές να είναι ο ελάχιστος δυνατός. Η δεύτερη προτεραιότητα αφορά στις συνθή κες διαβίωσης, αλλά και φροντίδας μέσα στις ίδιες τις δομές. Μας νοιάζει η στελέχωσή τους, οι κτιριολογικές προδιαγραφές που σέβονται την ιδιωτικότητα και τα δι καιώματα των παιδιών και βέβαια ο έλεγχός τους. Ποιος μπορεί να θέλει να έχουμε πάνω από δύο εφήβους σε ένα δωμάτιο; Η εφηβεία είναι μια τρυφερή ηλικία. Ποιος μπορεί να θέλει δομές δίχως ψυχολόγους; Οφείλουμε να σεβόμαστε τα δικαιώματα των παιδιών. Για πρώτη φορά συστήσαμε, σε συνεργασία με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), το υπουργείο Υγεί ας και το υπουργείο Δικαιοσύνης, μικτά κλιμάκια με τη συμμετοχή ιατρών, ψυχιάτρων και ιατροδικαστών, τα οποία έχουν ήδη διενεργήσει αιφνίδιους ελέγχους. Τα παιδιά ελέγχονται

των αναφορών κακοποίησης και έχει την ευθύνη να ενημερώνει άμεσα τις αρμόδιες αρχές και τη διοίκηση της Μονάδας,

ορίζει

λευκό

εργάζονται

δομές που απασχολούν, φροντίζουν ή φιλοξενούν παι διά. Έχουμε ανάγκη να αποκλείσουμε κάθε ενδεχόμενο παραμέλησης ή κακοποίησης. Σας το λέω ρητά και κα

τηγορηματικά, στην παιδική προστασία δεν μπορούμε να κάνουμε εκπτώσεις και δεν θέλουμε. — Πόσες δομές παιδικής προστασίας λειτουργούν σήμερα σε όλη τη χώρα και πόσα παιδιά φιλοξενούν; Μέχρι ποια ηλικία επιτρέπεται να παραμείνει στη δομή ένα παιδί και τι γίνεται όταν ένα ενηλικιώ νεται; Πρέπει να φύγει από τη δομή; Υπάρχει κάποια βοήθεια από το κράτος ως προς την απορρόφησή του στην κοινωνία; Στη χώρα μας αυτή τη στιγμή υπάρχουν 94 Μονάδες Παι δικής Προστασίας, οι οποίες φιλοξενούν 1.477 παιδιά. Η παραμονή ενός παιδιού εκεί μπορεί να παρατείνεται και μέχρι το 24ο έτος της ηλικίας του, αν π.χ. συνεχίζει τις σπουδές του ή κρίνεται από την επιστημονική ομάδα της μονάδας ότι δεν είναι έτοιμο για ανεξάρτητη διαβίωση. Στα ιδρύματα, επίσης, υπάρχουν σήμερα 250 περί που παιδιά, τα περισσότερα άνω των 15 ετών, που είτε είναι δύσκολο είτε δεν είναι η επιλογή τους να βρουν μια οικογένεια. Για αυτά τα παιδιά φτιάξαμε εκ του μηδενός και χρηματοδοτούμε εξ ολοκλήρου ένα νέο σύστημα αποϊδρυματοποίησης. Πρόκειται για το πρό γραμμα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης σε Διαμερίσματα. Τα διαμερίσματα θα βρίσκονται εντός αστικού ιστού και θα προσομοιάζουν -όσο γίνεται δηλαδή- σε συνθή κες οικογενειακού περιβάλλοντος. Θα έχουν το πολύ 4 παιδιά, αλλά και κοινωνικούς λειτουργούς, φροντιστές και επιμελητές, οι οποίοι θα φροντίζουν αλλά και θα ενισχύουν και ψυχοκοινωνικά τους εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Επιπλέον, για την ενίσχυση της απασχολησι μότητας και της ανάπτυξης των δεξιοτήτων παιδιών και ενηλίκων που διαβιούν στα διαμερίσματα αυτά θα υπάρχει η Δράση του Μentorship. Περιλαμβάνει δρά σεις επαγγελματικού προσανατολισμού, εργασιακής συμβουλευτικής, αλλά και την εξασφάλιση ευκαιριών απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας, για παράδειγμα, μέσω πρακτικής άσκησης.

120 |
ένα-ένα, ώστε να διαλευκανθεί κάθε τυχόν υποψία για κακοποίησή τους. Θεσπίσαμε για πρώτη φορά την υποχρέωση των δομών που φι λοξενούν παιδιά να διαθέτουν υπεύθυνο προστασίας ανηλίκων, ο οποίος είναι αποδέκτης
όπως
ο νόμος. Τέλος, καταστήσαμε υποχρεωτικό το
ποινικό μητρώο για όλους όσοι
σε
Στο ίδρυμα τα παιδιά δεν έχουν γονείς, λείπουν τα πρόσωπα αναφοράς, λείπει αυτός ή αυτή που θα τα διαβεβαιώνει κάθε στιγμή, καλή ή κακή, ότι «είμαι εγώ εδώ για σένα». Γι’ αυτό και πρέπει να βγάλουμε τα παιδιά από τα ιδρύματα και να βρούμε για αυτά την κατάλληλη οικογένεια.

— Πώς λειτουργεί το πρόγραμμα της αναδοχής και

ποιοι μπορούν να λάβουν μέρος σε αυτό; Η ιδρυματική φροντίδα δεν μπορεί να καλύψει τις συ

ναισθηματικές και ψυχοσωματικές ανάγκες των παι διών, γι’ αυτό και η ενίσχυση του θεσμού της αναδοχής έγινε από την πρώτη στιγμή πολιτική μας προτεραιότη τα. Καταγράψαμε για πρώτη φορά όλα τα παιδιά που βρίσκονται εντός των ιδρυμάτων. Δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι το κράτος μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν γνώριζε τον ακριβή αριθμό των παιδιών που ζούσαν στα ιδρύματα. Τον Ιούλιο του 2020 θέσαμε σε λειτουργία το νέο σύστημα αναδοχών και υιοθεσιών. Απλό σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες, απόλυτα διαφανές, αντικειμενικό και κυρίως παιδοκεντρικό, καθώς η όλη διαδικασία εξελίσ σεται με αποκλειστικό γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον

του παιδιού. Μέσα σε 1,5 χρόνο βρήκαμε οικογένεια για

το 40% των παιδιών που ζούσαν σε ιδρύματα. Θεσμο θετήσαμε μηνιαίο επίδομα αναδοχής για κάθε ανάδοχο

(ξεκινά από τα 325€ για παιδιά τυπικής ανάπτυξης και

φτάνει μέχρι τα 2.000€ για παιδιά με αναπηρία) και

διευρύναμε τα ηλικιακά όρια των υποψηφίων αναδό χων (άτομα από 25 έως 75 ετών έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ανάδοχοι). Διορθώσαμε κατάφωρες αδικίες. Δώσαμε πλέον το δικαίωμα στην υιοθεσία και την ανα δοχή σε φορείς του HIV και της ηπατίτιδας Β, εφόσον ακολουθούν τη θεραπεία τους, αλλά και σε οικογένειες με παιδί με αναπηρία, οι οποίες δεν μπορούσαν να υιοθετήσουν ή να γίνουν ανάδοχες. Οι διαδικασίες πια είναι εξαιρετικά απλοποιημένες. Με το νέο σύστημα που φτιάξαμε και εφαρμόζουμε όταν θέλει κάποιος να γίνει ανάδοχος γονέας μέσα σε 6 μήνες μπορεί να έχει στην αγκαλιά του ένα παιδί. Και

να υπενθυμίσουμε ξανά ότι ανάδοχος γονέας μπορεί να γίνει κάθε πολίτης ως μονογονέας, κάθε έγγαμο ζευγάρι και κάθε ζευγάρι που έχει υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης χωρίς να λαμβάνονται υπόψη το φύλο, η θρησκεία και οι σεξουαλικές προτιμήσεις. Στόχος μας είναι στο τέλος αυτής της δεκαετίας να εκλείψει εντελώς το μοντέλο ιδρυματικής φροντίδας, στηρίζοντας και ενδυναμώνοντας το θεσμό της αναδοχής.

— Ποιο είναι το δικό σας μήνυμα στην κοινωνία και τι θα θέλατε να πείτε σε όσους έχουν την ανάγκη να βοηθήσουν αυτά τα παιδιά; Στο ίδρυμα τα παιδιά δεν έχουν γονείς, λείπουν τα πρό σωπα αναφοράς, λείπει αυτός ή αυτή που θα τα διαβε βαιώνει κάθε στιγμή, καλή ή κακή, ότι «είμαι εγώ εδώ για σένα». Γι’ αυτό και πρέπει να βγάλουμε τα παιδιά από τα ιδρύματα και να βρούμε για αυτά την κατάλληλη οικογένεια. Για να πετύχουμε πρέπει η αποϊδρυματοποί ηση από πολιτική προτεραιότητα που είναι σήμερα να εξελιχθεί και σε κοινωνική προτεραιότητα. Πρέπει το μήνυμά της να διαπεράσει και να αγγίξει κάθε πολίτη αυτής της χώρας, σε κάθε γωνιά της. Είναι πολύ σπουδαίο για κάθε άνθρωπο να αποκτά ένα παιδί. Είναι όμως επίσης σπουδαίο να αγαπά χω ρίς προϋποθέσεις ένα παιδί, να το φροντίζει και να το προστατεύει, μέχρι αυτό να σταθεί στα πόδια του. Μέσα από την καρδιά μου θέλω να πω στους συμπολίτες μας πως η αναδοχή μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός παιδιού. Ο φυσικός και φυσιολογικός χώρος για να μεγαλώνει ένα παιδί δεν είναι το ίδρυμα. Είναι η οικογένεια. Ας ανοίξουμε τις αγκαλιές μας κι ας του την προσφέρουμε. Ας του δώσουμε την ευκαιρία να μεγαλώσει μέσα σ’ ένα σπίτι που θα μπορεί να θεωρεί δικό του. ■

ΔΟ ΜΝ Ά ΜΙΧ Ά ΗΛ Ι ΔΟΥ Η Δόμνα Μιχαηλίδου γεννήθηκε (13 Νοεμβρίου 1987) και μεγάλωσε στον Πειραιά, σε μια αγαπημένη και δεμένη οικογένεια όπως η ίδια λέει. Έφυγε για την Αγγλία στα 17 της για σπουδές στα οικονομικά. Εκεί έκανε και το μεταπτυχιακό της στις Αναπτυξιακές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και διδακτορικό στην Ανάπτυξη και τις Οικονομικές Κρίσεις επίσης στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Διετέλεσε επισκέπτρια λέκτορας Οικονομικών της Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Έζησε έντεκα χρόνια στην Αγγλία και τη Γαλλία και έχει διατελέσει εκτός από λέκτορας στο Cambridge και λέκτορας στο UCL, οικονομολόγος στον ΟΟΣΑ, καθώς και οικονομική σύμβουλος αρκετών κυβερνήσεων και του ΟΗΕ. Αγαπά τη διδασκαλία και προσπαθεί να επιστρέφει σε αυτήν όταν ο χρόνος της το επιτρέπει. Αρθρογραφεί σε εγχώρια και διεθνή ΜΜΕ και το βιβλίο της «The Inexorable Evolution of Financialisation» έχει δημοσιευτεί από την Palgrave Macmillan. Το 2016 ο πρόεδρος της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης την επέλεξε ως σύμβουλό του σε θέματα Μεταρρυθ μίσεων. Από εκεί ξεκίνησε και η ενεργή συμμετοχή της στην πολιτική ζωή του τόπου, με την ανάληψη της εξουσίας από τη Ν.Δ. Το 2019 διορίσθηκε υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αναλαμβάνο ντας το χαρτοφυλάκιο της Κοινωνικής Αλληλεγγύης. | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ο κ. Γεράσιμος Κολαΐτης.

ατρικής, Παιδοψυχιατρική Κλινική ΕΚΠΑ,

| 123 | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚ Η Β Ι Α ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜ ΟΣ μεταξύ των μαθητών αποτελεί τα τελευταία χρόνια ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώ ρας μας. Για την πρόληψη ή την καταστολή του φαινο μένου αυτού -το οποίο συχνά έχει οδηγήσει σε τραγικά περιστατικά- είναι σημαντικός ο ρόλος που θα παίξουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί. Ο Γεράσιμος Α. Κολαΐτης, καθηγητής Παιδοψυχι
ΓΝΠ «Η Αγία Σοφία», διευθυντής Σπουδών ΠΜΣ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ «Ψυχική Υγεία και Ψυχιατρική Παιδιών και Εφήβων», μας δίνει παρακάτω πολύτιμες ώστε να φροντίσουμε και να προστατεύσουμε έγκαιρα τα παιδιά μας. — Κύριε καθηγητά, τι είναι η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός (bullying); Οι όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν το φαινόμενο είναι: «ενδοσχολική βία», «εκφοβισμός» και «θυματοποίηση». Ορίζουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρό κληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου. Η θυματοποίηση εξαιτίας σχολικού εκφοβισμού και βίας (bullying) αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο, η έκταση και παγκοσμιότητα του οποίου επιβεβαιώθηκε και από την Παγκόσμια Ομάδα Μελέτης της Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων. Το Δίκτυο δημιουργήθηκε προ 8ετίας, με συμμετοχή 13 χωρών της Ευρώπης (με ταξύ αυτών και η Ελλάδα) και της Ασίας και πρόσφατα ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» ΓΕΡΑ ΣΙΜΟΣ Α. ΚΟΛΑΐΤΗΣ Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής, Παιδοψυχιατρική Κλινική ΕΚΠΑ, ΓΝΠ «Η Αγία Σοφία», διευθυντής Σπουδών ΠΜΣ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ «Ψυχική Υγεία και Ψυχιατρική Παιδιών και Εφήβων» Π Ω Σ ΝΑ ΠΡΟΛ Α ΒΕΤΕ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠ Ι ΣΕΤΕ ΤΗΝ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚ Η Β Ι Α ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΚΦΟΒΙΣΜ Ο ΠΡΙΝ ΕΞΕΛΙΧΘΕ Ι ΣΕ ΤΡΑΓΩΔ Ι Α! Συνέντευξη στον ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ

διευρύνθηκε σε Αφρική και Ν. Αμερική, με σκοπό τη μελέτη σημαντικών προβλημάτων ψυχικής υγείας ανη λίκων σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πρώτη μελέτη του Δικτύου αφορούσε το παρα δοσιακό και το διαδικτυακό bullying (cyber bullying) σ’ ένα μεγάλο δείγμα 21.688 εφήβων, ηλικίας 13-15 ετών, σε χώρες χαμηλού - μεσαίου, ανώτερου - μεσαίου και υψηλού δείκτη ανάπτυξης, και δημοσιεύτηκε στο επι στημονικό περιοδικό «European Child and Adolescent Psychiatry» (2021). Τα ποσοστά οποιασδήποτε θυματο ποίησης κυμαίνονταν από 16,1% (Ιαπωνία) έως 43,9% (Ινδονησία). Πιο συγκεκριμένα, τα ποσοστά οποιασδή ποτε θυματοποίησης ήταν 28,1% για ολόκληρο το δείγ μα, της παραδοσιακής θυματοποίησης μόνο 17,5%, της διαδικτυακής μόνο 4,7% και της συνδυασμένης 5,8%. H Eλλάδα κατείχε τη δεύτερη καλύτερη θέση μεταξύ των 13 χωρών με ποσοστά 16,2%, 11,5% 2,7% και 2,0% αντί στοιχα. Τόσο τα συναισθηματικά όσο και τα συμπερι φορικά συμπτώματα σχετίστηκαν με θυματοποίηση στις περισσότερες χώρες και εκείνα τα άτομα που βίωσαν συνδυασμένη θυματοποίηση ανέφεραν τα υψηλότερα επίπεδα συναισθηματικών συμπτωμάτων. Επιπλέον, σε όλες τις περιπτώσεις, η μη ύπαρξη προγραμμάτων συ σχετίστηκε με αυξημένες πιθανότητες όλων των ειδών θυματοποίησης. Αναφορικά δε με το cyber bullying, αυτό συνέβαι νε τόσο ανεξάρτητα

έλλειμμα ενημέρωσης, περιορισμένη ευαισθητοποίηση και σχετική άγνοια για τον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος, καθώς οι γονείς μιλούν ελάχιστα για το πρόβλημα με τα παιδιά τους, οι μαθητές-θύματα συχνά αντιδρούν με απόσυρση και αποφεύγουν να ζητήσουν βοήθεια από τους ενήλικες και, τέλος, οι εκπαιδευτικοί συζητούν ελάχιστα στην τάξη τις συμπεριφορές βίας και εκφοβισμού.

ενδοσχολικής βίας αποσιωπούνται, διότι θεωρείται ότι εκθέτουν και στιγματίζουν τους θύτες, τα θύματα και το

Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός μπορεί να έχει σοβαρές μακροχρόνιες επιπτώσεις στα θύματα, όπως π.χ. άγχος και κατάθλιψη, αυτοκτονικές συμπεριφορές, προβλήματα σωματικής υγείας, κακή ποιότητα ζωής και οικονομικές απώλειες. — Γιατί και πώς εκδηλώνεται; Το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβι σμού είναι σύνθετο και στην εκδήλωσή του συμβάλλει η αλληλεπίδραση ατομικών και περιβαλλοντικών πα ραγόντων. Ειδικότερα, ρόλο παίζουν τα ατομικά χαρα κτηριστικά των παιδιών, τα χαρακτηριστικά του οικο γενειακού τους περιβάλλοντος, οι διάφορες πλευρές του σχολικού περιβάλλοντος, το ψυχολογικό κλίμα του σχολείου, οι πολιτικές του εκπαιδευτικού συστήματος, οι στάσεις των ίδιων των παιδιών, των γονέων και των εκπαιδευτικών απέναντι στη βία, ο τρόπος προβολής της βίας από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, καθώς και γενικότερα κοινωνικά προβλήματα που ενισχύουν τις αντικοινωνικές συμπεριφορές. Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός που εκδηλώνε ται μεταξύ των μαθητών έχει τις εξής μορφές: σωματική, λεκτική, ψυχολογική και κοινωνική. Οι πιο συνηθισμένες εκδηλώσεις είναι: ▪ χειρονομίες, σπρωξιές, ξυλοδαρμοί, ▪ φραστικές επιθέσεις, βρισιές, προσβολές, απειλές, εκβιασμοί, ▪ καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, κλοπές, ▪ σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση, ▪ αποκλεισμός και απομόνωση από παρέες, ομαδικά παιχνίδια και κοινωνικές δραστηριότητες.

124 |
όσο και μαζί με το παραδοσιακό bullying, με ποικίλα ποσοστά στις συμμετέχουσες χώρες (από 1% στην Ιαπωνία έως 12,3% στη Ρωσία). Με άλλα λόγια, το cyber bullying μπορεί να δημιουργήσει νέα θύματα και να επιδεινώσει επίσης τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όσοι είναι ήδη θύματα παραδοσιακού bullying και εκφοβίζονται και διαδικτυακά. Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις τα περιστατικά βίας και εκφοβισμού στα σχολεία δεν αντιμετωπίζο νται κατάλληλα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα τα περιστατικά
κύρος του σχολείου. Γενικά παρατηρείται
Οι διαστάσεις που έχει προσλάβει η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός και οι σοβαρές επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην ψυχοκοινωνική υγεία των παιδιών κάνουν επιτακτική την ανάγκη για την πρόληψη και την έγκαιρη και ουσιαστική αντιμετώπισή του.

— Ποια είναι η συχνότητα του προβλήματος;

Ελλάδα,

δεδομένα διαφόρων ερευνών δείχνουν

▪ Το 10%-15% των μαθητών πέφτει θύμα διαφόρων μορφών βίας στο σχολείο.

Οι μαθητές που ασκούν βία, δηλαδή οι θύτες, υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 5% του συνόλου των μαθητών.

▪ Εχει παρατηρηθεί ότι τα αγόρια εμπλέκονται πε ρισσότερο σε περιστατικά σωματικής βίας σε σύγκριση με τα κορίτσια, τα οποία φαίνεται

έχουν φοβίες, να παρουσιάσουν σχολική άρνηση, να απουσιάζουν συχνά από το σχολείο, να οδηγηθούν σε σχολική αποτυχία, να εμφανίσουν μαθησιακές δυσκο λίες, ψυχοσωματικά προβλήματα όπως πονοκεφάλους, πόνους στην κοιλιά, διαταραχές ύπνου, ενούρηση κ.ά., καθώς και κατάθλιψη. Τα παιδιά-θύτες, δηλαδή αυτά που ασκούν τη βία και τον εκφοβισμό, αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να απο μακρυνθούν από το σχολείο, να διακόψουν τη σχολική φοίτηση, να εμφανίσουν τάσεις φυγής από το σπίτι και να εξελιχθούν, σε ποσοστό που προσεγγίζει το 50%, σε ενήλικες με αντικοινωνική και παραβατική συμπε

| 125
Στην
τα
ότι:
να εμπλέκονται πιο συχνά σε περιστατικά λεκτικής βίας. ▪ Τα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια εμπλέκονται πιο συχνά σε περιστατικά βίας, σε αναλογία 3 προς 1. ▪ Τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο, ενώ στο Λύκειο μειώνονται. ▪ Οι μισοί από τους μαθητές-θύματα βίας δεν ανα φέρουν πουθενά το γεγονός, ενώ οι υπόλοιποι μισοί συνήθως το αναφέρουν σε φίλους τους και σπανιότερα στους εκπαιδευτικούς ή στους γονείς τους. — Ποιες είναι οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις στα παιδιά; Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις του εκφοβισμού και της βίας στα παιδιά είναι πολλές και σοβαρές. Τα παιδιά που γίνονται θύματα εκφοβισμού και βίας είναι δυνατόν να νιώσουν έντονο άγχος και αισθήματα ανασφάλειας, να
ριφορά. Οι συνέπειες της ενδοσχολικής βίας και του εκφο βισμού στα παιδιά μπορεί να είναι σοβαρές και κα θοριστικές για την ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη και εξέλιξη. Γι’ αυτό η συστηματική πρόληψη και η κατάλ ληλη αντιμετώπιση κάθε μορφής βίας στο σχολείο είναι πολύ σημαντικές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά έχουν απόλυτο δικαίωμα να βρίσκονται σε ένα σχολικό περιβάλλον, το οποίο να τους παρέχει ασφάλεια και προστασία. Νεότερη σχετική δημοσίευσή μας στο επιστημονικό περιοδικό «Frontiers in Psychiatry» (2022) έδειξε πως τα ποσοστά των εφήβων που αισθάνονταν ανασφα λείς στο σχολείο διέφεραν ευρέως, με μέσο ποσοστό 31,4% για το συνολικό δείγμα (31,3% για κορίτσια και 31,1% για αγόρια). Παρατηρήθηκε και στα δύο φύλα μια

σημαντική σχέση μεταξύ της αίσθησης ανασφάλειας και τόσο του παραδοσιακού μόνο bullying όσο και του συνδυασμένου bullying. Το cyber bullying φαίνεται να ήταν σημαντικός παράγοντας μόνο για τα κορίτσια, που ήδη γνωρίζουμε ότι είναι πιο ευάλωτα. Το συνδυα σμένο bullying σχετιζόταν περισσότερο με το αίσθημα ανασφάλειας σε σχέση με το παραδοσιακό μόνο ή το διαδικτυακό μόνο. Τόσο το να είναι κάποιος μάρτυρας όσο και θύμα βίας στο σχολείο ήταν προγνωστικοί δείκτες για μεταγενέστε ρα συμπεριφορικά και συναισθηματικά προβλήματα. Οι έφηβοι που αντιμετώπιζαν προβλήματα ψυχικής υγείας ή εκφοβισμού είχαν υψηλότερο κίνδυνο να αισθάνονται ανασφαλείς στο σχολείο στις διάφορες χώρες. — Πώς φαίνεται ότι ένα παιδί έχει γίνει θύμα ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού; Ορισμένες ενδείξεις που πιθανόν να υποδηλώνουν ότι το παιδί έχει πέσει θύμα βίας και εκφοβισμού στο σχολείο είναι:

▪ η μειωμένη διάθεσή του ή η άρνησή του να πάει

στο σχολείο με πρόσχημα κάποια αδιαθεσία, οι αδικαι ολόγητες απουσίες του,

▪ η απροσδόκητη μαθησιακή του πτώση που απο τυπώνεται με βαθμούς που πέφτουν,

▪ το γεγονός ότι περνά το χρόνο του στα διαλείμμα

τα κοντά στους εκπαιδευτικούς και τα γραφεία, ▪ το ότι καθυστερεί να πάει στο σχολείο ή αργεί να επιστρέψει στο σπίτι,

▪ το ότι αρχίζει να αλλάζει τις διαδρομές από τις οποίες συνήθιζε να πηγαίνει στο σχολείο ή να επιστρέφει από το σχολείο στο σπίτι, ▪ το ότι ρούχα του είναι συχνά σκισμένα και κατε στραμμένα, ▪ το ότι έχει σημάδια και μελανιές στο σώμα ή άλ λες ενδείξεις επίθεσης και αποφεύγει να εξηγήσει πώς συνέβησαν,

σμού και βίας από συμμαθητές του στο σχολείο, πρέπει να αποφύγετε παρορμητικές αντιδράσεις και να αντιμε τωπίσετε όσο το δυνατόν πιο ψύχραιμα την κατάσταση. Χρειάζεται αμέσως: ▪ να συζητήσετε με το παιδί, ▪ να το διαβεβαιώσετε ότι «δεν ευθύνεται το ίδιο για ό,τι έχει συμβεί», ▪ να του υπενθυμίσετε ότι το νοιάζεστε και ότι είστε αυτοί που το προστατεύετε, ▪ να του τονίσετε ότι μπορείτε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση μαζί, ▪ να του πείτε ότι τα πράγματα μπορούν να αλλά ξουν μόνο αν «σπάσει η σιωπή», ▪ να του εξηγήσετε ότι το να μιλήσει στους ενήλι κες για περιστατικά βίας και εκφοβισμού δεν αποτελεί «κάρφωμα», ▪ να ενημερώσετε τον εκπαιδευτικό και παράλληλα τον διευθυντή του σχολείου, ▪ να προτείνετε στο παιδί πρακτικούς τρόπους για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων και ▪ να ζητήσετε συμβουλευτική από ειδικό ψυχικής υγείας (π.χ. ψυχίατρο παιδιών και εφήβων, ψυχολόγο εξειδικευμένο σε θέματα παιδιών και εφήβων).

— Τι χρειάζεται να γίνει γενικότερα για να αντιμετωπισθούν η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός; Το πλέον αποτελεσματικό μέσο για να εμποδίσει την ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό είναι το ίδιο το σχο λείο, αυτό που αναγνωρίζει το πρόβλημα, ευαισθητο ποιείται και αναπτύσσει σταθερά τακτικές αντιμετώ πισης. Θετικά σχολικά περιβάλλοντα, που είναι δίκαια και αξιόπιστα και κάνουν τους μαθητές να αισθάνο νται συνδεδεμένοι και ασφαλείς, έχουν αναφερθεί ότι προσφέρουν προστατευτικούς παράγοντες κατά του εκφοβισμού. Οι διαστάσεις που έχει προσλάβει η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός και οι σοβαρές επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην ψυχοκοινωνική υγεία των παιδιών

αρμο διότητες, παρακολούθησης των διαδικασιών αντιμετώ πισης, ενημέρωσης των μαθητών για την πρόσβαση σε σύστημα υποστήριξης, συνεργασίας με τους γονείς και οργάνωσης ουσιαστικής εποπτείας των μαθητών κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων. ▪ Είναι απαραίτητη η επιμόρφωση των εκπαιδευτι κών για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση του προ

126 |
▪ το ότι χάνει συχνά τα πράγματά του, ▪ το ότι ζητάει συχνά χρήματα από τους γονείς του γιατί χάνει αυτά που του δίνουν, ▪ το ότι αρνείται να συμμετέχει σε σχολικές εκδη λώσεις και δραστηριότητες, ▪ το ότι υπάρχουν ξαφνικές αλλαγές στη διάθεσή του που επιμένουν, ▪ το ότι παραπονιέται για ψυχοσωματικά προβλή ματα. Εάν ισχύουν κάποια από τα προηγούμενα, τότε ίσως να υπάρχει περιστατικό βίας και εκφοβισμού και το παιδί να χρειάζεται άμεση βοήθεια και υποστήριξη. — Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς; Εάν αντιληφθείτε ότι το παιδί σας είναι θύμα εκφοβι
κάνουν επιτακτική την ανάγκη για την πρόληψη και την έγκαιρη και ουσιαστική αντιμετώπισή του. Μεταξύ άλλων: ▪ Χρειάζεται τα σχολεία να διαθέτουν και εφαρ μόζουν γραπτές οδηγίες αντιμετώπισης αυτών των φαινομένων που να συμπεριλαμβάνει διαδικασίες καταγραφής των συμβάντων, διορισμού υπεύθυνου εκπαιδευτικού και συμβούλου με συγκεκριμένες

βλήματος.

▪ Είναι αναγκαία η διαρκής ενεργή συμμετοχή και συνεργασία των γονέων με το σχολείο.

▪ Απαιτείται συνεχής συμβουλευτική των εκπαιδευ

τικών προς τους μαθητές με στόχο την ενίσχυση της

μαθητικής ομάδας για την αντιμετώπιση εκδηλώσεων εκφοβισμού και συμπεριφορών βίας.

▪ Χρειάζεται να αναπτυχθούν προγράμματα προα

γωγής της ψυχικής υγείας των μαθητών, τα οποία να εντάσσονται στο σχολικό πρόγραμμα.

▪ Χρειάζεται να στελεχωθούν άμεσα οι εκπαιδευτικές περιφέρειες με ειδικούς ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων (ψυχιάτρους παιδιών και εφήβων, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς), ώστε να παρεμβαίνουν στην αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων που

εκδηλώνονται στην καθημερινή σχολική πραγματικό τητα.

— Υπάρχουν κάποιες υπηρεσίες που μπορούν να βοηθήσουν; Οι οικογένειες μπορούν να απευθύνονται σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων (του υπουργείου Υγείας), στα ΚΕΔΑΣΥ (του υπουργείου Παιδείας) και λοι πές έγκριτες δομές με εξειδικευμένους ειδικούς ψυχικής υγείας. Τα παιδιά και οι έφηβοι θα πρέπει να αξιολογού νται τόσο για θυματοποίηση όσο και ψυχοπαθολογία δεδομένου ότι συχνά αναπτύσσεται ένας φαύλος κύκλος, στον οποίο η θυματοποίηση συσχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα ψυχιατρικών συμπτωμάτων και αυτά τα συμπτώ ματα διαιωνίζουν τη θυματοποίηση. ■

University Medical Center-Sophia

[π.χ. Psychotherapy of

Parents (COSIP), Mental Health Prevention and Promotion for Adolescents

and Advocacy Program (EUMAP), WHO Atlas on Country Resources in

Promotion and Prevention Strategies for Coping with Anxiety and

mental health in enlarged European Union (CAMHEE), Managing the

and

| 127 | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ from Child to Adult Mental Health Care (MILESTONE)] και

ΓΕΡΆΣΙΜΟΣ Ά. ΚΟΛ Ά ΐΤΗΣ Ο Γεράσιμος Α. Κολαΐτης είναι καθηγητής Παιδοψυχιατρικής και διευθυντής Σπουδών του ΠΜΣ της Ιατρι κής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) «Ψυχική Υγεία και Ψυχιατρική Παιδιών και Εφήβων». Έχει διατελέσει διευθυντής της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, στο Γεν. Νο σοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» (2009-15, 2019-22). Έχει συμμετάσχει ως επισκέπτης καθηγητής Παιδο ψυχιατρικής στην επιδημιολογική μελέτη Generation R Study του Erasmus
Children’s Hospital (Rotterdam, NL). Επίσης, σε ευρωπαϊκά διακρατικά προγράμματα
Childhood Depression, Children Of Somatically Ill
and Young People, Mental Health
Depression in Europe, EU Monitoring
Intellectual Disabilities, Child and adolescent
Link
Strengthening Transition
ελληνικά προγράμματα, χρηματοδοτούμενα και μη. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 100 επιστημονικές εργασίες σε ξενόγλωσσα και 50 σε ελληνικά επιστημο νικά περιοδικά και συγγράμματα, με 2.700 βιβλιογραφικές αναφορές (h-index=27). Τα κύρια ενδιαφέροντά του αφορούν το ψυχικό τραύμα και μετατραυματικό στρες στους νέους, την κατάθλιψη, τον χρόνιο πόνο μη οργανικής αιτιολογίας, τις παρεμβάσεις πρόληψης και προαγωγής ψυχικής υγείας, τις ανάγκες ψυχικής υγείας σε νεαρά άτομα με νοητική υστέρηση/αυτισμό, τη χρήση ερωτηματολογίων και δομημένων ψυχι ατρικών συνεντεύξεων, καθώς και τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων. Είναι συγγραφέας του συγγράμματος «Σύγχρονη Ψυχιατρική Παιδιού και Εφήβου-Ψυχική Υγεία και Ψυχοπαθολογία» (Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ, Νοέμβριος 2020). Η θυματοποίηση εξαιτίας σχολικού εκφοβισμού και βίας (bullying) αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο, η έκταση και παγκοσμιότητα του οποίου επιβεβαιώθηκε και από την Παγκόσμια Ομάδα Μελέτης της Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων.

1. Να έχει

πιθανότητα

πόνο στη μέση ή την πλά τη του. Η πιθανότητα αυτή μεγαλώνει όσο αυξάνεται το βάρος της τσάντας. ΑΠΟΤΕΛΕ

παραπονιέται

ΚΙΑ; Θεωρητικά και υπό ιδανικές συνθήκες, ναι. Ωστόσο, η εμπειρία μου από τις πραγματικές συνθήκες που περι γράφουν οι γονείς δείχνει ότι τα παιδιά αποφεύγουν να χρησιμοποιούν τα ροδάκια με τον σωστό τρόπο. Επιπλέον, εκφράζονται ανησυχίες για το πώς τα παιδιά μεταφέρουν αυτές τις τσάντες όταν ανεβοκατεβαίνουν σκάλες.

128 | ΜΠΟΡΕ Ι ΜΙΑ ΒΑΡΙ Α ΤΣ Α ΝΤΑ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓ Η ΣΕΙ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ Θ Ε ΜΑ ΣΤΟ ΠΑΙΔ Ι; Δεν έχει αποδειχθεί σε καμία επιστημονική μελέτη κάτι τέτοιο. Η σχολική τσάντα δεν μπορεί να ενοχοποιηθεί για τη δημιουργία ή την επιδείνωση της σκολίωσης. Άλλωστε, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώ σεων, η αιτιολογία της δεν είναι γνωστή (ιδιοπαθής). Σκεφτείτε ότι αν ίσχυε κάτι τέτοιο, τα περισσότερα παι διά θα είχαν σκολίωση! Ωστόσο, οι βαριές σχολικές τσάντες, που υπερβαί νουν το 10% του σωματικού βάρους, μπορεί σε κάποια παιδιά να προκαλέσουν πόνο στη μέση και την πλάτη - ιδιαίτερα όταν δεν φοριούνται σωστά. Π Ω Σ ΠΡ Ε ΠΕΙ ΝΑ Ε Ι ΝΑΙ Η ΤΣ Α ΝΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ; Θα πρέπει να προσέξουμε 3 βασικά χαρακτηριστικά:
το κατάλληλο μέγεθος για το παιδί. 2. Να έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερες επιφάνει ες στήριξης/ανάρτησης, οι οποίες να διαθέτουν πολύ καλή επένδυση. 3. Να είναι όσο το δυνατόν πιο ελαφριά (άδεια). ΥΠ Α ΡΧΕΙ Ο ΡΙΟ ΣΤΑ ΚΙΛ Α ΠΟΥ ΠΡ Ε ΠΕΙ ΝΑ ΣΗΚ Ω ΝΕΙ Κ ΑΘΕ ΠΑΙΔ Ι ΑΝ Α ΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΒΑ ΡΟΣ ΤΟΥ; Έχει βρεθεί ότι αν το βάρος της τσάντας ξεπερνά το 10% του βάρους του παιδιού, αυξάνεται η
το παιδί να
για
Ι ΛΥ ΣΗ Η ΤΣ Α ΝΤΑ ΜΕ ΤΑ ΡΟΔ Α
ΤΙ ΑΚΡΙΒ Ω Σ Ε Ι ΝΑΙ Η ΣΚΟΛ Ι ΩΣΗ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΕΝΔΕ Ι ΞΕΙΣ ΘΑ ΠΡ Ε ΠΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΟΔΗΓ Η ΣΟΥΝ ΣΤΟΝ ΓΙΑΤΡ Ο; Σκολίωση έχουμε όταν η σπονδυλική στήλη παρουσιά ζει μια κύρτωση προς το πλάι, παρατηρώντας τον κορ μό από μπροστά ή από πίσω. Σχεδόν πάντα συνυπάρ χει στροφή κάποιων σπονδύλων. Η σοβαρότητα της παραμόρφωσης μπορεί να ποικίλλει μεταξύ των παι διών και μπορεί να αλλάξει στην πορεία του χρόνου, κυρίως κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του παιδιού. ΟΙ Κ Υ ΡΙΕΣ ΕΝΔΕ Ι ΞΕΙΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡ Ε ΠΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΟΔΗΓ Η ΣΟΥΝ ΣΤΟΝ ΓΙΑΤΡ Ο Ε Ι ΝΑΙ: 1. Ασυμμετρία στους ώμους και τη μέση. 2. Κλίση στη λεκάνη. H τσάντα του μαθητή και η σωστή στάση στο θρανίο! Γράφει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤ Ι ΝΟΣ ΣΤΑΡΑΝΤΖ Η Σ, διευθυντής Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης - Πρότυπου Κέντρου Σκολίωσης Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών.

πόδια

(καμπούρα)

στο γραφείο του έχοντας σωστή στάση, θα πρέπει η καρέκλα να έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά:

1. Η πλάτη της θα πρέπει να ακολουθεί και να φιλο ξενεί τα φυσιολογικά κυρτώματα της σπονδυλικής μας στήλης (λόρδωση μέσης-κύφωση πλάτης).

2. Θα πρέπει να ρυθμίζεται σε ύψος (ιδιαίτερα αν δεν ρυθμίζεται το ύψος του γραφείου).

Οι επιφάνειες

| 129 3. Ύβος στην πλάτη
- ειδικά όταν το παιδί σκύβει. ΠΟΙΑ Ε Ι ΝΑΙ Η ΣΩΣΤ Η ΣΤΑ ΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤ Η ΟΤΑΝ Κ ΑΘΕΤΑΙ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕ Ι Ο ΤΟΥ; Η σωστή θέση μελέτης είναι με τα κάτω άκρα να σχη ματίζουν ορθή γωνία και στα ισχία και στα γόνατα, ενώ τα
θα πρέπει να πατούν πλήρως στο πάτωμα ή σε υποπόδιο. Η πλάτη πρέπει να στηρίζεται καλά στην καρέκλα με μία ελαφριά κλίση προς τα πίσω. Τα χέρια και οι καρποί θα πρέπει μόλις να ακουμπούν το γρα φείο, όταν οι ώμοι κρέμονται και οι αγκώνες λυγίζουν σε ορθή γωνία. Π Ω Σ ΠΡ Ε ΠΕΙ ΝΑ Ε Ι ΝΑΙ Η ΚΑΡ Ε ΚΛΑ ΠΟΥ Κ ΑΘΕΤΑΙ Ε ΝΑ 6ΧΡΟΝΟ ΠΑΙΔ Ι ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑ ΣΕΙ ΓΙΑ ΠΡ ΩΤΗ ΧΡΟΝΙ Α ΣΤΗ ΖΩ Η ΤΟΥ; Για να βοηθήσουμε το παιδί μας -μέσω της καρέκλαςνα κάθεται
3.
επαφής με το σώμα του παιδιού να είναι από κατάλληλο υλικό μέσης σκληρότητας. ΚΩΝΣΤΆ ΝΤ Ι ΝΟΣ ΣΤΆ ΡΆ ΝΤΖ Η Σ Ο Κωνσταντίνος Σταραντζής είναι διδάκτωρ της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής, Τμήμα Σπονδυλικής Στήλης και Σκολίωσης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών. Επίσης είναι επιστημονικός διευθυντής και υπεύθυνος του τμήματος σπονδυλικής της Osteon Orthopedic & Spine Clinic. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας το 2001. Από το 2014 κατέχει τη θέση του διευθυντή χειρουργού Σπονδυλικής Στήλης στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του North Staffordshire στο Ηνωμένο Βασίλειο. To 2018 ανέλαβε τη Διεύθυνση της E' Ορθοπαιδικής Κλινικής του Metropolitan General, αλλά σύντομα με ταπήδησε στον Όμιλο της Ευρωκλινικής ως διευθυντής χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης. Από τον Ιούνιο του 2020 ανέλαβε τη διεύθυνση του Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης και Σκολίωσης στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.

πταρμοί, βήχας, δύσπνοια, συριγμός) είναι αιτία απου σιών από το σχολείο, κακής ποιότητας ύπνου, μειω μένης απόδοσης στα μαθήματα και αποφυγής δρα στηριοτήτων στο σχολείο. Η τροφική αλλεργία και η αλλεργία στα υμενόπτερα, λόγω του υψηλού κινδύνου μιας δυνητικά πολύ επικίνδυνης αλλεργικής αντίδρα σης, προκαλούν ιδιαίτερο άγχος στα παιδιά, στους εκ παιδευτικούς και τους γονείς, με άμεσο αποτέλεσμα τον αποκλεισμό αυτών των παιδιών από ένα σύνολο δραστηριοτήτων.

Οι γονείς των αλλεργικών παιδιών θα πρέπει:

• Να επισκεφθούν τον αλλεργιολόγο του παιδιού για την τακτική επανεκτίμηση του παιδιού, ώστε να ενημερωθούν από τον γιατρό για τους πιθανούς κιν δύνους και τα μέτρα αποφυγής αυτών. Παράλληλα, και εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο, θα πρέπει να επι καιροποιήσουν τη φαρμακευτική αγωγή και τη δοσο λογία των φαρμάκων και να προμηθευτούν γραπτό αναγνώρισης συμπτωμάτων και πλάνο αντιμετώπισης αλλεργικής αντίδρασης, το οποίο θα δοθεί στους εκ παιδευτικούς του παιδιού. • Να ενημερώσουν τους αρμόδιους εκπαιδευτι κούς,

και καλής συνεργασίας παι διού-εκπαιδευτικού-γονιού.

• Να ενθαρρύνουν το παιδί να αναγνωρίζει τα συ μπτώματα

Να σταματά άμεσα τη δραστηριότη τα που του προκαλεί τα συγκεκριμένα συμπτώματα και να λαμβάνει τα φάρμακά του, με την καθοδήγηση των δασκάλων. Οι γονείς των παιδιών με τροφική αλλερ γία θα πρέπει να έχουν φροντίσει έγκαιρα να υπάρχει

130 | ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑ ΛΛΟΝ, ο συγχρωτισμός των παιδιών μεταξύ τους, καθώς επίσης και οι διάφορες δραστηριότητες στο σχολείο, προκαλούν μεγάλο άγ χος στους γονείς των παιδιών με αλλεργίες, αφού τα παιδιά περνούν ένα μεγάλο μέρος της καθημερινότη τάς τους μακριά από το προστατευμένο περιβάλλον του σπιτιού τους. Αλλεργίες όπως η αναπνευστική (αλλεργική ρινί τιδα, άσθμα), η τροφική και η αλλεργία σε μέλισσες ή σφήκες και έκζεμα, ενδεχομένως, να δυσκολέψουν τα μικρότερα ή τα μεγαλύτερα παιδιά, επηρεάζοντας αρνητικά, τόσο τις επιδόσεις τους στο σχολείο όσο, κυρίως, την ψυχολογία και τη συμπεριφορά τους. Η αλλεργική ρινίτιδα και το άσθμα είναι οι συχνό τερες αλλεργικές παθήσεις στα παιδιά. Ο ανεπαρκής έλεγχος των συμπτωμάτων (μπούκωμα, καταρροή,
αναλυτικά, για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει το παιδί τους, ώστε να αναπτυχθεί με αυτόν τον τρόπο μία σχέση εμπιστοσύνης
της αλλεργίας, όταν αυτά εμφανίζονται, και αντίστοιχα να τα επικοινωνεί στον δάσκαλο του, χωρίς φόβο και ντροπή.
στο σχολείο διαθέσιμη αυτοενιέμενη αδρεναλίνη και γραπτές οδηγίες με τηλέφωνα επικοινωνίας για την Γράφει η ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΓΙΑΒ Η, MD, PhD, διευθύντρια Αλλεργιολογικού Τμήματος, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Πώς να προστατεύσετε τα παιδιά σας που έχουν αλλεργίες, όταν θα βρίσκονται στο σχολείο!

αντιμετώπιση αναφυλαξίας. Τέλος, ένα πολύ σημαντι

κό μέτρο για την τροφική αλλεργία είναι να προμηθεύ

ονται τα παιδιά καθημερινά με σνακ και φαγητά που έχουν προετοιμάσει από το σπίτι ειδικά για αυτά. Οι εκπαιδευτικοί ΔΕΝ πρέπει να αποκλείουν, προλη

πτικά, τα παιδιά με αναπνευστική αλλεργία από διάφο ρες δραστηριότητες. Αντίθετα, θα πρέπει να εκπαιδευ θούν στην αναγνώριση των συμπτωμάτων αλλεργίας (π.χ. ο γυμναστής, κατά τη διάρκεια της άσκησης) και να ενημερώνουν σχετικά τους γονείς. Αντίστοιχα για την τροφική αλλεργία, θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη μία ενημέρωση των συμμαθητών από τους δασκάλους, ώστε όλα τα παιδιά να συνερ γαστούν για τη μείωση του κινδύνου έκθεσης σε ενο ποιούμενα αλλεργιογόνα στο σχολείο. Η γνώση της ύπαρξης κρυφών τροφικών αλλεργιογόνων σε διά φορα σχολικά είδη (π.χ. καζεΐνη σε κάποιες κιμωλίες ή δακτυλομπογιές, σόγια σε κάποιες μπογιές, αυγό σε κάποιες τέμπερες ή άλλα είδη ζωγραφικής, σιτηρά σε

κάποιες πλαστελίνες) και η απομάκρυνσή τους από την τάξη προστατεύει τα ιδιαίτερα ευαίσθητα παιδιά από αιφνιδιαστικές αλλεργικές αντιδράσεις. Τέλος, θα πρέ πει να υπάρχει εκπαίδευση της χρήσης αυτοενιέμενης αδρεναλίνης και συγκεκριμένο πλάνο χειρισμών, σε περίπτωση σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης. Το παιδί με τροφική αλλεργία θα πρέπει, αφού κα τανοήσει τη σοβαρότητα της αλλεργίας του, να εκπαι δευτεί να μη δοκιμάζει τροφή που δεν προέρχεται από το σπίτι του ή που δεν γνωρίζει ακριβώς τα συστατικά της. Να μη δοκιμάζει και να μη μοιράζεται φαγητά με άλλα παιδιά, ενώ θα πρέπει να πλένει τα χέρια του πριν και μετά από κάθε γεύμα. Όσον αφορά τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, για αυτά προτείνεται η εκπαίδευ σή τους στη χρήση της αυτοενιέμενης αδρεναλίνης. Τα παραπάνω μέτρα βοηθούν σημαντικά τη δημι ουργία ενός ασφαλούς σχολικού περιβάλλοντος για το παιδί, μειώνοντας το άγχος του ίδιου του παιδιού και της οικογένειας. ■

| 131
ΣΤΆΥΡΟΥΛ Ά ΓΙ Ά Β Η Η Σταυρούλα Γιαβή, MD, PhD, διευθύντρια Αλλεργιολογικού Τμήματος, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών και εκπαιδεύτηκε στην Παιδιατρική, στην Παιδιατρική Κλινική του Θριασίου Νοσοκομείου. Ειδικεύτηκε στην Αλλεργιολογία στην Αλλεργιολογική Μονάδα της Β’ Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού». Μετά την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας Αλλεργιολογίας, εργάστηκε στο ίδιο Τμήμα ως επιμελήτρια και συνεχίζει να προσφέρει τις υπηρεσίες της ως πανεπιστημιακός υπότροφος στο Τμήμα της Τροφικής Αλ λεργίας. Το ειδικό ερευνητικό ενδιαφέρον της εστιάζεται στην Τροφική Αλλεργία των παιδιών, κυρίως στο γάλα, στο αυγό, στα δημητριακά, στο ψάρι και τους ξηρούς καρπούς. Είναι κύρια ερευνήτρια στο Κλινικό Θεραπευτικό Πρωτόκολλο Επαγωγής Ανοχής στο γάλα (SOTI) στα παιδιά με σοβαρή αλλεργία στο γάλα, καθώς επίσης και κύρια ερευνήτρια στο Ερευνητικό Πρωτόκολλο της Nestlé (10.53-NRC) για την επαγωγή ανοχής του αυγού μέσω της κατανάλωσης θερμικά επεξεργασμένης πρωτεΐνης αυγού σε παιδιά με αλλεργία στο αυγό. Η χρήση της μοριακής διάγνωσης στην τροφική αλλεργία και η εφαρμογή της για την πρόγνωση αλλά και τη θεραπεία των αλλεργικών νοσημάτων είναι βασικά σημεία της κλινικής της έρευνας.

Εάν υπάρχουν παθολογικά ευρήματα στα ανωτέρω, συ νιστάται η διενέργεια Triplex καρδιάς, 24ωρης καταγρα φής ρυθμού, δοκιμασίας κοπώσεως κ.λπ. Η Κάρτα έχει ισχύ για ένα χρόνο από την ημερομηνία της έκδοσής της και φέρει φωτογραφία του αθλούμενου σφραγισμέ νη από τον καρδιολόγο ή τον πιστοποιημένο ιατρό, οι οποίοι διατηρούν αντίγραφο του ηλεκτροκαρδιογρα φήματος και τυχόν άλλων εξετάσεων στο αρχείο τους. Σε γενικές γραμμές, ο κίνδυνος αιφνιδίου καρδια κού συμβάματος κατά την άθληση είναι πολύ μικρός -περίπου ένας αιφνίδιος καρδιακός θάνατος ανά 100.000 αθλούμενους μαθητές ανά έτος- και σαφώς πολύ μικρότερος από άλλα αίτια, π.χ. τροχαία ή άλλα θανατηφόρα ατυχήματα. Στα παιδιά που κάνουν μόνο ήπια άθληση και όχι πρωταθλητισμό και έχουν ελεύθε ρο οικογενειακό ιστορικό, μπορεί να επαναλαμβάνεται η καρδιολογική εξέταση προληπτικά ανά 3-5 έτη. Εντούτοις, πρέπει να επισημανθεί ότι υπάρχουν κά ποιες σπάνιες παθήσεις που δεν ανευρίσκονται κατά την κλινική εξέταση, το ηλεκτροκαρδιογράφημα

132 | Ο ΠΡΟΑΘΛΗΤΙΚΟΣ Ε ΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙ Α έχει κριθεί ως προαπαιτούμενο για την εγγραφή των παιδιών σε αθλητικές δραστηριότητες. Ο παιδίατρος, ο παθολό γος ή ο γενικός ιατρός που έχει γνώση του ατομικού και οικογενειακού ιστορικού του παιδιού δύναται μετά από κατάλληλη βραχεία εκπαίδευση και πιστοποίηση στην ερμηνεία του ηλεκτροκαρδιογραφήματος να χορηγεί το ανάλογο πιστοποιητικό, ενώ επί υποψίας παθολογίας στην κλινική εξέταση θα παραπέμψει το παιδί για καρδιολογική εξέταση στον ειδικό. Για την προληπτική εξέταση των αθλητών εφαρμό ζονται διαφορετικά πρωτόκολλα ανά χώρα. Στη χώρα μας η Πολιτεία έχει εδώ και κάποια χρόνια καταστήσει υποχρεωτική την Κάρτα Υγείας Αθλητή (ΚΥΑ) για όλους τους αθλητές. Για τη συμπλήρωσή της απαιτούνται κατά ελάχιστο η λήψη προσεκτικού ιστορικού και η διενέρ γεια κλινικής εξέτασης και ηλεκτροκαρδιογραφήματος.
ή ακό μη και από το υπερηχοκαρδιογράφημα, αλλά η επανά ληψη των εξετάσεων ετησίως αυξάνει τις πιθανότητες να εντοπιστούν. ΤΙ ΕΞΕΤΑ ΖΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΠΡΟΑΘΛΗΤΙΚΟ Ε ΛΕΓΧΟ Οικογενειακό ιστορικό • Τυχόν αιφνίδιος καρδιακός θάνατος συγγενούς σε νεαρή ηλικία (<40 έτη). • Καρδιακή νόσος σε ζώντες συγγενείς. • Υπερλιπιδαιμία σε συγγενείς πρώτου βαθμού. Ατομικό ιστορικό • Εύκολη κόπωση/ανεξήγητη δύσπνοια μετά την κόπωση. • Λιποθυμικά/προλιποθυμικά επεισόδια, ιδίως κατά την άσκηση. Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις για παιδιά που αθλούνται! Γράφει η ΑΦΡΟΔ Ι ΤΗ ΤΖ Ι ΦΑ, παιδοκαρδιολόγος και καρδιολόγος Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων, διευθύντρια Κλινικής Παιδοκαρδιολογίας & Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων, Παίδων ΜΗΤΕΡΑ.

• Προκάρδιο άλγος εκλυόμενο με την κόπωση.

• Αίσθημα παλμών.

• Υπέρταση.

• Υπερλιπιδαιμία.

• Συχνές ή παρατεταμένες νοσηλείες σε νοσοκο μείο. Φυσική εξέταση

• Ακρόαση καρδιάς για καρδιακό φύσημα (ύπτια και καθιστή θέση) ή αρρυθμία.

• Μηριαίες σφύξεις (για αποκλεισμό ισθμικής στέ νωσης της αορτής).

• Σημεία σχετιζόμενα με διάφορα σύνδρομα με καρ

διολογική συμμετοχή (Marfan, DiGeorge, Turner κ.λπ.).

• Μέτρηση αρτηριακής πίεσης (καθιστή θέση) και αντιστοίχιση στις φυσιολογικές τιμές για το σωματό τυπο του παιδιού.

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα

• Triplex καρδιάς

• Πλήρης ανατομική και λειτουργική μελέτη.

Πρέπει να σημειωθεί ότι ο πλήρης καρδιολογικός έλεγχος, εφόσον αποβεί φυσιολογικός σε παιδιά που κάνουν φυσιολογική αθλητική δραστηριότητα και όχι πρωταθλητισμό, δεν χρειάζεται να επαναληφθεί, εκτός εάν αλλάξει κάτι στην κλινική κατάσταση του παιδιού.

| 133
ΆΦΡΟΔ Ι ΤΗ ΤΖ Ι ΦΆ Η Αφροδίτη Τζίφα είναι καρδιολόγος, διευθύντρια Κλινικής Παιδοκαρδιολογίας και Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚ Η ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Τ Ι ΤΛΟΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ 1995: Πτυχίο Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών. 2000: Ολοκλήρωση ειδικότητας ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗΣ στη Μεγάλη Βρετανία, εισαγωγή ως μέλος στο Βασιλικό Κολέγιο Παιδιάτρων κατόπιν εξετάσεων (MRCPCH), London, UK, ανακηρύχθηκε σε Fellow το 2010. 2001: Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Παιδιατρικής Καρδιολογίας, University of London, Ιούνιος 2001. 2002: Eιδικότητα Παιδιατρικής, Aθήνα. 2003-2008: Εξειδίκευση Παιδοκαρδιολογίας. Από το 2013 τελεί καθήκοντα διευθύντριας της Κλινικής Παιδοκαρδιολογίας και Συγγενών Καρδιοπα θειών Ενηλίκων. Κατά την περίοδο αυτή σημειώθηκε σημαντική αύξηση των προσερχομένων για εξετάσεις ασθενών στα εξωτερικά ιατρεία, όπου πλέον διενεργούνται περί τις 8.000 εξετάσεις ετησίως. Με την ειδική εξειδίκευση στην Καρδιοχειρουργική Εντατική Μονάδα και τη 19χρονη εμπειρία της στον τομέα της περιεγχειρητικής φροντίδας ασθενών, στελέχωσε το τμήμα και εκπαίδευσε εσωτερικούς και εξωτερικούς ιατρούς πάνω στη διεγχειρητική και μετεγχειρητική φροντίδα ασθενών. Τελευταίως ξεκίνησε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο King’s College, Λονδίνου, ως Honorary Senior Lecturer. H συνεργασία αυτή προσβλέπει στη διατήρηση και ενίσχυση των ερευνητικών και εκπαιδευτικών ενδιαφερόντων της. Τα μελλοντικά της σχέδια εστιάζονται στην κλινική έρευνα στα πεδία της επεμβατικής Καρδιολογίας και απεικόνισης, καθώς και τη διεπιστημονική συνεργασία σε ειδικά θέματα συγγενών καρδιοπαθειών στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

καθώς και μη λιπιδαιμικοί παράγο ντες, όπως το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η

παχυσαρκία, η υπέρταση και,

κύριους παράγοντες κινδύνου για την

και άρα για τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει παρατηρηθεί παγκο σμίως αύξηση στη διάγνωση υπερλιπιδαιμίας στα παι διά και ολοένα σε μικρότερες ηλικίες. Η αύξηση αυτή συνδυάζεται με τη σταδιακή αύξηση της παχυσαρκίας, της υπέρτασης, του μεταβολικού συνδρόμου και του σακχαρώδους διαβήτη στους παιδικούς και εφηβικούς πληθυσμούς. Η υπερλιπιδαιμία μπορεί να είναι πρωτοπαθής: όταν είναι γονιδιακής κληρονομικής αιτιολογίας (οικο γενής υπερχοληστερολαιμία, οικογενής συνδυασμένη δυσλιπιδαιμία κ.λπ.), είναι πιο σπάνια και χαρακτηρίζε ται από σοβαρές διαταραχές των λιπιδίων, ενώ μπορεί να συνδυαστεί με εμφάνιση ισχαιμικών συμβαμάτων σε μικρότερες ηλικίες (3η ή 4η δεκαετία). Μπορεί όμως να είναι και δευτεροπαθής: όταν δηλαδή εμφανίζεται στο πλαίσιο άλλων νοσημάτων (υποθυρεοειδισμός, διαβήτης, φάρμακα) ή σχετίζεται με κακές διαιτητικές συνθήκες. Η υψηλή χοληστερόλη έχει χαρακτηριστεί ύπουλος αντίπαλος, γιατί δεν δίνει συμπτώματα για πολλά χρό νια, οπότε και η διάγνωση είναι δύσκολη. Σύμφωνα με τις οδηγίες, τα παιδιά κατατάσσονται σε τρεις κατηγο ρίες βαθμού επικινδυνότητας:

110-129

134 | ΤΑ Λ Ι ΠΗ ΑΠΟΤΕΛΟΥ Ν ΔΟΜΙΚ Α ΣΥΣΤΑΤΙΚ Α του κυττά ρου και αρχικές χημικές ενώσεις για τη σύνθεση των κυτταρικών μεμβρανών, των ορμονών κ.λπ., άρα τα λίπη δεν είναι πάντα βλαβερά για την υγεία μας και πρέπει να υπάρχουν στη διατροφή μας. Η αυξημένη τιμή χοληστερόλης στο αίμα είναι ένας βασικός προδιαθεσικός παράγοντας για καρδιαγγεια κές παθήσεις. Έχει συνδεθεί με τη μέση ηλικία και το γήρας, όμως πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο πολύ συχνά μπορεί να αφορά παιδιά και εφήβους. Μεγά λες μελέτες έχουν αποδείξει ότι οι πρώτες βλάβες της αθηροσκλήρωσης αρχίζουν να σχηματίζονται στα στε φανιαία αγγεία περίπου από τα 10 έτη και στην κοιλια κή αορτή από το 3ο έτος της ζωής. Τόσο η αυξημένη χοληστερόλη, τα αυξημένα τρι γλυκερίδια, η χαμηλή HDL (υψηλής περιεκτικότητας χοληστερόλη), η υψηλή LDL (χαμηλής περιεκτικότητας χοληστερόλη),
τέλος, το οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών νοσημάτων αποτελούν τους
αθηρωμάτωση
ΟΛΙΚ Η ΧΟΛΗΣΤΕΡ ΟΛΗ Καλό επίπεδο: 170 ή χαμηλότερα Οριακά: 170-199 Υψηλή χοληστερίνη: 200 ή υψηλότερο LDL ΧΟΛΗΣΤΕΡ ΟΛΗ (ΚΑΚ Η) Καλό επίπεδο: 110 ή χαμηλότερα Οριακά:
Υψηλή: 130 ή υψηλότερο HDL ΧΟΛΗΣΤΕΡ ΟΛΗ (ΚΑΛ Η) Καλό επίπεδο: 45 ή υψηλότερο Οριακά: 40-45 Χαμηλή: 40 ή χαμηλότερα Σύμφωνα με τις τελευταίες κατευθυντήριες οδηγί ες, ο προληπτικός έλεγχος των παιδιών πρέπει να αρ ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ - ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ Και τα παιδιά κινδυνεύουν από την υψηλή χοληστερίνη! Γράφει η ΓΚΡΑΤΣΙ Ε ΛΛΑ ΒΙΤΑ ΛΗ, καρδιολόγος, Κέντρο Υγείας Δραπετσώνας - Κερατσινίου.

1. Οικογενειακό ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου (γονείς ή συγγενείς πρώτου βαθμού σε ηλικία <55 ετών).

2. Ύπαρξη επιβαρυντικών παραγόντων, όπως υπέρ ταση, παχυσαρκία, καθώς και νοσήματα που συνδέο νται με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, κάπνισμα, δίαι τα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.

3. Οικογενειακό

με χαμηλή περιεκτικότητα σε κεκορεσμένα και trans λιπαρά οξέα αντί του βουτύρου.

3. Να λαμβάνονται περισσότερα Ω3 λιπαρά οξέα (ψάρια, ωμοί ξηροί καρποί, όπως αμύγδαλα και κα ρύδια).

4. Μείωση του κόκκινου κρέατος, των τηγανισμέ νων επεξεργασμένων τροφίμων.

5. Κατανάλωση γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπα ρά.

6. Τρόφιμα όπως σοκολάτα, μπισκότα, γκοφρέτες κ.λπ. πρέπει να μειωθούν στη καθημερινή διατροφή -σε καμιά περίπτωση όμως να μην απαγορευτούν-, να καταναλώνονται όσο πιο αραιά γίνεται και να

| 135 χίζει από την ηλικία των 2 ετών και να επαναλαμβάνε ται κάθε δύο έτη έως την ηλικία των 10 ετών και ακο λούθως κάθε έτος για τον παιδιατρικό πληθυσμό που έχει έναν από τους παρακάτω παράγοντες κινδύνου:
ιστορικό υπερχοληστερολαιμίας. Για το σύνολο των παιδιών και των οικογενειών τους όποια κι αν είναι η αιτία της υπερλιπιδαιμίας συ νιστάται εξατομικευμένη αλλαγή του τρόπου ζωής ως προς την άσκηση και τη διατροφή. Σημαντικό ρόλο σε αυτές τις αλλαγές παίζουν οι γονείς, οι οποίοι πρέπει να συμμετέχουν και να εφαρμόζουν και οι ίδιοι στην καθημερινότητα τις οδηγίες του σωστού τρόπου ζωής και της σωστής διατροφής. Πρέπει να σημειωθεί ότι η μείωση της εξωγενούς διατροφικής πρόσληψης στις οικογενείς υπερχοληστερολαιμίες δεν λύνει το πρό βλημα, αλλά τουλάχιστον δεν το επιβαρύνει. Στην κλι νική πράξη οι διατροφικές οδηγίες δεν διαφέρουν από αυτές των ενηλίκων, όμως πρέπει να δοθεί προσοχή στην ανάπτυξη του παιδιού. Σε γενικές γραμμές οι οδηγίες βασίζονται στα εξής: 1. Κατανάλωση άφθονων φρούτων και λαχανικών. 2. Χρήση φυτικών ελαίων και μαλακής μαργαρίνης
αποφεύ γεται να υπάρχουν στα ντουλάπια του σπιτιού. 7. Περιορισμός στο αλάτι. 8. Μείωση τροφών με επιπρόσθετη ζάχαρη. 9. Μείωση του σωματικού βάρους σε περίπτωση παχυσαρκίας. 10. Κατανάλωση αβγού, αν το συνηθίζετε, 2 φορές την εβδομάδα, απλά καλό θα ήταν να αποφεύγεται την ίδια μέρα η κατανάλωση κόκκινου κρέατος ή θα λασσινών. 11. Διατήρηση της φυσιολογικής ανάπτυξης του σωματικού βάρους με εξισορρόπηση μεταξύ πρό σληψης και κατανάλωσης θερμίδων με τη σωματική άσκηση. Εμπόδια στη σωστή διατροφή αποτελούν η μη συμμόρφωση των παιδιών και των γονιών με τις δι αιτητικές οδηγίες, όπως και η ανεξέλεγκτη διαφήμιση

στην τηλεόραση προϊόντων χαμηλής διατροφικής αξί ας. Συνεπώς η εκπαίδευση αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι της θεραπείας και αφορά όλη την οικογένεια.

Το παιδί θα μπορούσε να έχει ενεργό συμμετοχή στα ψώνια της οικογένειας, γιατί έτσι μαθαίνει να κάνει τις σωστές διατροφικές επιλογές. Παράλληλα με τη διατροφή πρέπει να προωθήσου με και τη φυσική δραστηριότητα. Είναι απαραίτητα 60 λεπτά μέτριου ή έντονου παιχνιδιού ή σωματικής άσκη σης την ημέρα. Είναι επίσης σημαντικό και οι γονείς να συμμετέχουν σε δραστηριότητες μαζί με τα παιδιά τους κάνοντας ποδήλατο, περίπατο, κολύμπι κ.λπ. Στο μεταξύ πρέπει να αποτρέπουμε το παιδί από την καθι στική ζωή και τις πολλές ώρες μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή. Στις συστάσεις για τις οδηγίες αλλαγής του τρόπου ζωής των παιδιών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη η οικογένεια και τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά έτσι, ώστε οι οδηγίες να είναι όσο το δυνατό πιο προ σιτές και πιο εύκολα πραγματοποιήσιμες. Η θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας στα παιδιά είναι κυρίως διατροφική, όμως σε ειδικές περιπτώσεις δίνεται και φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι:

• Οι ιοντοανταλλακτικές ρητίνες π.χ. χολεστυρα μίνη. Η κατηγορία αυτών των φαρμάκων θεωρείται ασφαλής και χωρίς σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργει ες. Είναι φάρμακα με δυσάρεστη γεύση και δύσκολο δοσολογικό σχήμα (3-4 φορές την ημέρα) με αποτέ ΓΚΡΆΤΣΙ Ε ΛΛ Ά ΒΙΤΆΛΗ Η Γκρατσιέλλα Βιτάλη είναι

λεσμα να είναι δύσκολη η συμμόρφωση των μικρών ασθενών. • Οι στατίνες. Υπάρχει μεγάλη εμπειρία χορήγησής τους στους ενήλικες. Στα παιδιά επιτρέπεται η χορήγη ση μετά τα 10 έτη, ενώ σε μελέτες έχουν χορηγηθεί και σε ηλικία 5 ετών. Τα φάρμακα αυτά είναι πιο δραστικά στη μείωση της χοληστερόλης, ενώ φαίνεται ότι έχουν δράση και στη βελτίωση της λειτουργικότητας του αγγειακού ενδοθηλίου. Δίνονται μία φορά την ημέρα μετά το βραδινό φαγητό. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι κεφαλαλγία, ζάλη, έμετοι, διάρροια και μυαλγίες, που συνήθως υποχωρούν μετά τον πρώτο μήνα χορήγησής τους. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η συγχορήγηση με φάρμακα, όπως ερυθρομυκίνη, κλα ριθρομυκίνη, ρανιτιδίνη κ.λπ. Η χορήγηση και η παρακολούθηση της φαρμακευ τικής αγωγής πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από ει δικούς.

Τα τελευταία χρόνια ο ελληνικός πληθυσμός πα ρουσιάζει μια ανησυχητική αύξηση του ποσοστού της παχυσαρκίας, της υπέρτασης και της υπερλιπιδαιμίας από την παιδική-εφηβική ηλικία, γεγονός που οφεί λεται σε μεγάλο βαθμό στην απομάκρυνση από τη μεσογειακή διατροφή και στην έλλειψη καθημερινής άσκησης. Πρέπει, λοιπόν, όλοι να συμβάλουμε κατ’ αρχάς στην ενημέρωση και αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Η πρόληψη παραμένει πάντα η καλύτερη θεραπεία. ■

Γενικό Λύκειο της Ελληνογαλλικής

παίδων και ενηλίκων. • Ενεργός

136 |
ειδική καρδιολόγος. Αποφοίτησε από το
Σχολής Πειραιά και στη συνέχεια φοίτησε στο Τμήμα Οικονομικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πειραιώς. Είναι πτυχιούχος Ιατρικής Σχολής Ιταλικού Πανεπιστημίου με γενικό βαθμό «ΑΡΙΣΤΑ» και ΕΠΑΙΝΟ. Στη συνέχεια εκπόνησε τη διπλωματική της εργασία με θέμα: Τρόπος χορήγησης Ιντερφερόνης στη θεραπεία της Ηπατί τιδας C και βαθμό αξιολόγησης: ΑΡΙΣΤΑ (έτος 2000). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ RELY • ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: lpl 100601 • ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ: «Η επίπτωση της αθηροθρομβωτικής νόσου στη νησιωτική Ελλάδα και η φαρμα κευτική της αντιμετώπιση». Αegean study • Συμμετοχή στην πραγματοποίηση μελέτης από το Ερευνητικό Κέντρο Αθηροθρόμβωσης (ΕΚΑ) του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε συνεργασία με την Καρδιολογική Κλινική του Τζανείου Νοσοκομείου Πειραιά • ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ: TRIPLE COMBO ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΟ Δημοσιεύσεις σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά και ανακοινώσεις σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια. ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 2011 απόκτηση τίτλου ειδικότητας Καρδιολογίας. • Έως 2015 λειτουργία πιστοποιημένου Καρδιολογικού Ιατρείου με κάλυψη όλων των καρδιολογικών εξετάσεων. • Ενεργό μέλος στο Ειδικό Σώμα Γιατρών Υγειονομικών Επιτροπών Αναπηρίας ΚΕΠΑ. • Από το 2015 έως σήμερα αρχικά επικουρικός και αργότερα μόνιμη ιατρός ΕΣΥ στο Κέντρο Υγείας Δραπετσώνας και Κέντρο Υγείας Κερατσινίου. • Από το 2021 αναπληρώτρια διευθύντρια του Κέντρου Υγείας. • Υπεύθυνη εμβολιαστικού κέντρου
συμ μετοχή στο ιατρείο COVID.

το ψηφιακό Βιβλιάριο Υγείας Παιδιού και το ψηφιακό Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή. Πρόκειται για τρεις νέες υπηρεσίες που θα διευκολύνουν τον προ γραμματισμό των βασικών παιδιατρικών εμβολίων, θα αναβαθμίσουν την παρακολούθηση της αναπτυξιακής

προόδου του παιδιού και θα συστηματοποιήσουν τις

βεβαιώσεις που εκδίδουν οι παιδίατροι για την εγγραφή των μαθητών στο σχολείο. Οι νέες υπηρεσίες αποτελούν το επόμενο βήμα μιας ευρύτερης στρατηγικής ψηφιοποίησης στο χώρο της Υγείας και αποσκοπούν στην αναβάθμιση της πρόληψης, στη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού πολιτικών υγείας και στην ενίσχυση της διαφάνειας και της προστασίας προσωπικών δεδομένων. Οι γιατροί μπορούν πλέον να κάνουν ηλεκτρονική κατα χώριση των στοιχείων των παιδιών στο ψηφιακό βιβλιάριό τους, ενώ και οι γονείς θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στο σύστημα μέσω των κωδικών τους στο Taxisnet.

Οι τρεις υπηρεσίες υλοποιούνται από την Ηλεκτρο νική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ Α.Ε.), εποπτευόμενο φορέα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυ βέρνησης. Αναλυτικότερα, κάθε μία από αυτές πρόκειται να λειτουργεί ως εξής: ΜΗΤΡ

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ

παιδιατρικών εμβο

επιπλέον

έχουν πρόσβαση στο ιστορικό εμβολιασμών, για άμεση αξιολόγηση του ιστορικού του παιδιού. Περαιτέρω, μέσα από το Μητρώο Εμβολιασμού Παι διών και Εφήβων θα πιστοποιείται για ποιες ασθένειες έχει εμβολιαστεί ένα παιδί, πότε και από ποιον γιατρό εμβολιάστηκε. Με τον τρόπο αυτόν, καθίσταται εφικτή η εποπτεία υλοποίησης του Εθνικού Προγράμματος Εμβο λιασμού για Παιδιά και Εφήβους με δεδομένα ακριβείας, ώστε να παρακολουθούνται οι δείκτες υγείας παιδιών και να διαμορφώνονται αντίστοιχα οι πολιτικές υγείας. Σύμφωνα με τη νέα διαδικασία, αρχικά ο παιδίατρος θα εκδίδει μέσα από το σύστημα της ηλεκτρονικής συ νταγογράφησης τη συνταγή για κάθε εμβόλιο και στη συνέχεια οι γονείς θα εκτελούν τη συνταγή στο φαρμα κείο. Μόλις διενεργείται ο εμβολιασμός, ο παιδίατρος θα καταχωρίζει την πράξη στο Μητρώο και αυτόματα θα προγραμματίζονται τυχόν επόμενες δόσεις, με τους γονείς να λαμβάνουν αντίστοιχες ενημερώσεις μέσω SMS και e-mail. Όλες οι σχετικές πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες και στην εφαρμογή MyHealth. ΨΗΦΙΑΚΟ ΒΙΒΛΙ Α ΡΙΟ ΥΓΕ Ι ΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ Σύμφωνα με την υφιστάμενη κατάσταση, η αναπτυξι ακή πρόοδος του παιδιού από τη στιγμή που γεννιέται καταγράφεται σε έντυπα βιβλιάρια, με χειρόγραφες καταχωρίσεις των παιδιάτρων. Πλέον, με την ψηφι οποίηση του βιβλιαρίου υγείας, όλη η διαδικασία θα καταγράφεται ηλεκτρονικά από τον παιδίατρο μέσα από το σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και θα είναι προσβάσιμη από τους γονείς μέσω των κωδικών τους στο Taxisnet. Με τον τρόπο αυτόν, η καταγραφή της αναπτυξιακής προόδου του παιδιού συστηματοποιείται, περιλαμβά

Πρόκειται

φυσικό

γονέας έπρεπε να προσκομίζει

έκδοσής

το οποίο

κολύνοντας

και

| 137 | ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΟΡΓΑΝ Ω ΝΟΥΝ αποτελεσματικό τερα τη φροντίδα της υγείας των παιδιών θα έχουν στο εξής οι γονείς και οι παιδίατροι. Συγκεκριμένα, τα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υγείας έθεσαν σε λειτουργία το Μητρώο Εμβολιασμού Παιδιών και Εφήβων,
Ω Ο
ΠΑΙΔΙ Ω Ν ΚΑΙ ΕΦ Η ΒΩΝ Μέχρι πρότινος, η οργάνωση των βασικών παιδιατρικών εμβολίων γινόταν αποκλειστικά με προφορική συνεννόηση μεταξύ γιατρού και γονέων, χωρίς να καταγράφεται ψη φιακά η διενέργεια των συγκεκριμένων εμβολιασμών. Η πρακτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα η χώρα να μη διαθέτει δεδομένα για το πόσα παιδιά έχουν κάνει τα απαραίτη τα εμβόλια. Με το Μητρώο Εμβολιασμού Παιδιών και Εφήβων η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά ένα πλήρες σύστημα οργάνωσης των βασικών
λιασμών. Μέσα από το σύστημα θα παρέχονται
δυνατότητες για τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας. Συ γκεκριμένα οι γονείς θα λαμβάνουν ειδοποιήσεις για το πότε το παιδί τους πρέπει να κάνει ένα εμβόλιο, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού για Παιδιά και Εφήβους, και γονείς και παιδίατροι θα
νοντας όλα τα ιατρικά δεδομένα τα οποία πρέπει να καταχωρίζονται από τον παιδίατρο για κάθε ηλικιακή κατηγορία. Περαιτέρω, εξαλείφεται ο κίνδυνος απώ λειας των δεδομένων σε περίπτωση που το βιβλιάριο χαθεί ή καταστραφεί. ΑΤΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤ Ι Ο ΥΓΕ Ι ΑΣ ΜΑΘΗΤ Η
για ένα ακόμα
έγγραφο
ο
με αυτοπρόσωπη πα ρουσία για την εγγραφή του παιδιού του στο σχολείο. Πλέον η διαδικασία
του ψηφιοποιείται, διευ
γονείς
παιδιάτρους. ΗΔΙΚΑ Οι νέες ψηφιακές πλατφόρμες για παιδιά και έφηβους στο χώρο της Υγείας

κοινωνία και όχι μόνο. Σε αυτό έρχεται σήμερα να μας απαντήσει η Δήμητρα Καλα ντώνη, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος

138 | ΠΟΙΑ Ε Ι ΝΑΙ Η ΕΞ Ε ΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩ Η Σ ενός παιδιού που μεγαλώνει σε ορφανοτροφείο, χωρίς τη στήριξη μιας οικογένειας όπως έχουμε μάθει οι περισσότεροι και χωρίς τα εφόδια που μπορεί να σου προσφέρει πιθα νώς μια οικογένεια; Είναι ένα βασικό ερώτημα που ταλανίζει την ελληνική
του Οργανισμού ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ. — Ποιο ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσει ένα τόσο σημαντικό πρόγραμμα και από τι προσωπικό απαρ τίζεται ο Οργανισμός ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ; Το έναυσμα για τη δημιουργία της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ δόθηκε όταν πριν από ορισμένα χρόνια, στο πλαί σιο μιας σχολικής δράσης που είχε διοργανώσει το σχολείο στο οποίο φοιτούσε ο γιος μου, επισκέφθη κα μαζί με τους συμμαθητές του μία δομή παιδικής προστασίας προκειμένου να προσφέρουμε δώρα, τα οποία είχαν αγοραστεί με πρωτοβουλία των μαθητών του συγκεκριμένου Λυκείου. Ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία για όλους μας, καθώς προβλήθηκε ξαφνικά μπροστά στα μάτια μας ένας «άγνωστος» κόσμος για τον οποίο δεν γνωρίζαμε πολλά πράγματα. Σε εκείνη την επίσκεψη, λοιπόν, συνομίλησα με ένα κορίτσι που διέμενε στη δομή παιδικής προστασίας, για την οποία η ενηλικίωση που πλησίαζε σηματοδοτούσε και το τέ λος της ιδρυματικής περίθαλψης. Εκείνη η συζήτηση θα μου μείνει πραγματικά αξέχαστη. Όταν ρώτησα τους υπευθύνους λειτουργίας της δομής τι επρόκει το να κάνει το συγκεκριμένο κορίτσι στη ζωή της ως επόμενο βήμα μετά την υποχρεωτική αποχώρησή της, η απάντηση ήταν «κανείς δεν ξέρει». Αυτή η απλοϊκή φράση για μένα ήταν ιδιαίτερα σοκαριστική, καθώς αμέσως φάνηκε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο η έλλειψη οργανωμένης και καλά μελετημένης μέριμνας για τα παιδιά που ετοιμάζονται να αποϊδρυματοποιηθούν. Αφού ξεπέρασα το πρώτο αρχικό σοκ, κάθισα και σκέφτηκα τι μπορεί να γίνει και έτσι γεννήθηκε η ιδέα ίδρυσης ενός οργανισμού με αποστολή τη στήριξη νέων, οι οποίοι μετά τα 18 έτη αναγκάζονται να απο χωρήσουν από τις δομές παιδικής προστασίας όπου διαμένουν. Η ιδέα αυτή αποτυπώθηκε στο χαρτί με τη συγγραφή μιας αναλυτικής πρότασης σύστασης ενός Συνέντευξη στην ΑΝΘΗ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Δ Η ΜΗΤΡΑ ΚΑΛΑΝΤ Ω ΝΗ Πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Οργανισμού ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ ΤΟ Μ Ε ΛΛΟΝ Ε Ι ΝΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙ Α ΜΑΣ!
Η κ. Δήμητρα Καλαντώνη.

φορέα που να επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση των παραπάνω παιδιών με στόχο την καλύτερη δυνατή αποϊδρυματοποίηση και αυτονόμησή τους. Η εν λόγω πρόταση συντάχθηκε μετά από μελέτη καλών πρακτι κών που εφαρμόζονται διεθνώς στο πεδίο της παιδι κής προστασίας και κατατέθηκε στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Μετά από λίγο καιρό είχαμε την πολύ μεγάλη τιμή να γίνει αποδεκτή. Έτσι ο φορέας μας συ στάθηκε τον Μάρτιο του 2018 με την ιδρυτική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), το οποίο ευχα ριστούμε θερμά. Στο πρώτο διάστημα λειτουργίας του φορέα ση μαντική πρωτοβουλία αποτέλεσε η χαρτογράφηση των δομών που κάναμε σε όλη τη χώρα, καθώς και η διερεύνηση αναγκών σε αντιπροσωπευτικό δείγμα εξ αυτών, με σημαντικότερο εύρημα την έλλειψη εκ παίδευσης του προσωπικού. Μετά από τρία χρόνια λειτουργίας η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ έχει διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο δράσεων ενδυνάμωσης εφή βων (16-18 ετών) και νεαρών ενήλικών (18-25 ετών), που ενηλικιώνονται και αποχωρίζονται την ιδρυματική περίθαλψη, και είμαι πολύ περήφανη για το έργο που έχει γίνει, το οποίο οφείλεται σε μια κορυφαία ομάδα επιστημονικών συνεργατών. Συγκεκριμένα, η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ απαρτίζεται από εξειδικευμένους εκπαιδευτι κούς για όλα τα βασικά μαθήματα του σχολείου τυπι κής εκπαίδευσης, εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής, ψυ χολόγους, κοινωνικό λειτουργό, ψυχίατρο και φυσικά από μια έμπειρη διοικητική ομάδα πολλών ειδικοτήτων (οικονομικό σύμβουλο, νομικό, υπεύθυνο επικοινωνί ας, marketing, υπεύθυνο ανθρωπίνων πόρων, λογιστή, γραφίστα κ.λπ.), οι οποίοι ασχολούνται με όλα εκείνα τα θέματα που κάνουν τον φορέα όχι απλά λειτουργι κό, αλλά αποτελεσματικό με γνώμονα τη στοχοθεσία που έχουμε θέσει. Μαζί με τον αντιπρόεδρο είμαστε πολύ περήφανοι για την

ενδυνάμωσης, επαγγελματικού προσανατολισμού και συμβουλευτικής υποστήριξης, πρόσβασης στον πολι τισμό και τον αθλητισμό. Ουσιαστικά το έργο της ΕΞΕ ΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ βασίζεται σε ένα μοναδικό πρόγραμμα ημιαυτονόμησης και αυτονόμησης, το οποίο έχει δια μορφωθεί από εξειδικευμένους επιστήμονες ακολου θώντας τις διεθνείς πρακτικές. Το πρόγραμμα ημιαυτονόμησης αφορά τους έφη βους ωφελούμενους (16-18 ετών) και συμβάλλει στη βελτίωση του εκπαιδευτικού τους επιπέδου μέσω ιδι αίτερων μαθημάτων με έμπειρους καθηγητές, στην ενίσχυση του επαγγελματικού τους προσανατολισμού μέσω ειδικών επιμορφωτικών συναντήσεων, στην ψυ χοκοινωνική τους ενδυνάμωση μέσω συνεδριών με ψυχολόγους, καθώς και στην καλλιέργεια των καθημε ρινών τους δεξιοτήτων. Το πρόγραμμα αυτονόμησης απευθύνεται σε ενήλικες ωφελούμενους (18-25 ετών) και περιλαμβάνει την παροχή στέγης μέσω επιδότησης ενοικίου, την οικονομική στήριξη με στόχο την πραγ ματοποίηση σπουδών, την κάλυψη των καθημερινών εξόδων διαβίωσης, τη διασύνδεση με την αγορά ερ γασίας και τελικά την πλήρη ανεξαρτητοποίησή τους υπό την καθοδήγηση των εξειδικευμένων επιστημόνων της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ.

συμπερίληψή τους στο κοινωνικό σύνολο ως ενεργά και αυτάρκη μέλη της κοινωνίας. Για να επιτευχθεί αυτό

— Με ποιους φορείς συνεργάζεται η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ; Οι συνέργειες με φορείς που εμπιστευόμαστε είναι μέρος της φιλοσοφίας της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ, πάντα με γνώμονα την ποιοτική διεύρυνση του έργου μας και στόχο να ωφεληθούν ακόμα περισσότερα παιδιά. Από τον Ιούνιο του 2019 μέχρι σήμερα έχουμε συνάψει μνη μόνια συνεργασίας με τέσσερις δομές, ωφελώντας περισσότερους από 120 εφήβους και νεαρούς ενήλι κες: Παιδικό Χωριό SOS Βάρης, Στέγη Νέων που υπά γεται στο Παιδικό Χωριό SOS Βάρης, Στέγη Θηλέων «Ο Άγιος Αλέξανδρος», Χριστοδούλειο Ορφανοτροφείο Θηλέων, Ίδρυμα Γ. & Αικ. Χατζηκώνστα Εκπαιδευτικής Μέριμνας Νέων, Κοινωφελές Ίδρυμα «Χριστιανική Στέ γη κοριτσιού Αγία Άννα». Παράλληλα, έχουμε ήδη έρθει σε επαφή με τις διευθύνσεις κι άλλων δομών, έχουμε καταγράψει τις ανάγκες των παιδιών και σε σύντομο χρονικό διάστη μα θα ενεργοποιηθούν νέες συνεργασίες. Προ ημε ρών, μάλιστα, εγκρίθηκε από το Δ.Σ. της Παιδόπολης «Αγία Βαρβάρα» το μνημόνιο συνεργασίας πάνω στο οποίο θα βασιστούν οι υπηρεσίες μας προς τη συγκε κριμένη δομή προς όφελος των παιδιών. Στο πολύπλευρο έργο που προσφέρουμε, κατά διαστήματα, έχουμε δίπλα μας ως αρωγούς διάφο ρους φορείς τους οποίους ευχαριστούμε θερμά για την έμπρακτη στήριξή τους. Για παράδειγμα, η ΚΑΕ Ολυμπιακός και ο ΣΕΓΑΣ μας έχουν βοηθήσει να ανα

140 |
ομάδα της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ, η οποία όχι μόνο είναι ικανότατη σε αυτό που κάνει, αλλά πάνω από όλα αγαπάει το έργο της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ και τους ωφελούμενούς της. — Ποιο είναι το έργο που προσφέρει η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ σε ένα παιδί; Το έργο της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ είναι πολύπλευρο και έχει έναν ευρύτατο κοινωνικό χαρακτήρα, στοχεύοντας στην ολοκληρωμένη υποστήριξη εφήβων (ηλικίας 1618 ετών) και νεαρών ενηλίκων (ηλικίας 18-25 ετών) που διαβιούν ή έχουν μεγαλώσει σε δομές κλειστής παιδικής προστασίας με απώτερο σκοπό την ομαλή ανεξαρτητοποίηση και ουσιαστική
έχουμε αναπτύξει μια σειρά δράσεων: εκπαιδευτικών, ψυχοκοινωνικής

πτύξουμε ένα πλαίσιο αθλητικών δράσεων. Επίσης, με τη βοήθεια του Ινστιτούτου ΠΑΣΤΕΡ έχουμε πραγματο ποιήσει Πρόγραμμα Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης με ωφελούμενες έφηβες 12-15 ετών, το οποίο περιελάμ βανε θεματικές ενότητες επικεντρωμένες στη σωματι κή υγιεινή, στις σωματικές και ψυχοσυναισθηματικές αλλαγές που επέρχονται με την εφηβεία, στην προ στασία του σώματος των εφήβων, στην ανάγκη ανα γνώρισης των συναισθημάτων του εαυτού τους. Με άλλους συνεργαζόμενους φορείς, όπως είναι η Εθνική Λυρική Σκηνή και το TEDxAthens, έχουμε στο παρελθόν πραγματοποιήσει διάφορες δράσεις που στοχεύουν στην ευρύτερη

των αρχών παροχής υπηρεσιών για εμάς δεν υπάρ χει εύκολη ή δύσκολη διαδικασία κοινωνικοποίησης, υπάρχει μόνο η ανάγκη με κατάλληλες επιστημονικές μεθόδους να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη αυτών των παιδιών. Αυτό πολλές φορές χρειάζεται διαφορετικό χρόνο προσπάθειας από παιδί σε παιδί, αλλά όταν συμβεί μετά η αγκαλιά που προσφέρουμε σε αυτά τα παιδιά έχει πολλαπλά οφέλη. Το όφελος της κοινωνικο ποίησης για εμάς είναι το σημαντικότερο από όλα, για αυτό και σε όλο το εύρος των προσφερόμενων υπηρε σιών μας φροντίζουμε η κοινωνικοποίηση, άλλοτε έμ μεσα και άλλοτε άμεσα,

αποτελεί απώτερο σκοπό. —

ηλικίες είναι

στις

εστιάζει

| 141 | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
κοινωνικοποίηση των παιδιών με ση μείο αναφοράς τον πολιτισμό στην πρώτη περίπτωση και την εθελοντική προσφορά στη δεύτερη περίπτωση. Στους πολύτιμους συνεργάτες μας εντάσσονται, επίσης, η McKinsey που μας έχει βοηθήσει στη δημι ουργία ενός λειτουργικού business plan, καθώς και το κέντρο Αρχιμήδης του ΕΚΠΑ που μας βοήθησε στη δημιουργία financial plan για τα επόμενα χρόνια με βάση την έρευνα καταγραφής αναγκών που έχουμε εκπονήσει. — Κοινωνικοποιούνται εύκολα ή δύσκολα αυτά τα παιδιά; Κάθε παιδί αντιμετωπίζεται από την ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ εξατομικευμένα, γιατί κάθε παιδί είναι ξεχωριστό, αλλά ταυτόχρονα όλα τα παιδιά αξίζουν υποστήριξη και ενδυνάμωση χωρίς διακρίσεις. Στο πλαίσιο αυτών
να
Ποιες
αυτές
οποίες
η Εξέλιξη Ζωής και πόσα παιδιά έχει βοηθήσει κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της; Όταν ξεκινήσαμε τις δράσεις μας με αποδέκτες τα παι διά των δομών κλειστής παιδικής προστασίας οι ηλικί ες που μας ενδιέφεραν περισσότερο ήταν αυτές των 12-18 ετών, γιατί καταλάβαμε ότι -για να έχει νόημα η παρέμβασή μας και για να επιτύχουμε το στόχο της αποϊδρυματοποίησης και της ομαλής συμπερίληψης των παιδιών αυτών στην κοινωνία- είναι απαραίτητο η προετοιμασία να ξεκινήσει από τα εύπλαστα χρόνια της πρώιμης εφηβείας. Τώρα πλέον το έργο μας έχει επικεντρωθεί σε δύο κατηγορίες παιδιών που προέρχονται από δομές κλει στής παιδικής προστασίας: τους εφήβους (12-18 ετών) και τους νεαρούς ενήλικες (18-25 ετών). Μέχρι τώρα

έχουμε ωφελήσει πάνω από 120 εφήβους και νεαρούς ενήλικες και συνεχίζουμε με αμείωτη όρεξη το έργο μας. Οι ανάγκες στις δομές παιδικής προστασίας είναι πολλές, τις έχουμε καταγράψει σε μια επίσημη έρευνα που πραγματοποιήσαμε στο παρελθόν, αλλά φροντί ζουμε να επικαιροποιούμε τις σχετικές πληροφορίες πριν ξεκινήσουμε συνεργασία με κάποια δομή έτσι ώστε το έργο που προσφέρουμε να έχει το καλύτερο δυνατό αντίκρισμα. Όσον αφορά τους νεαρούς ενηλίκους (15-18 ετών) που προέρχονται από δομές, η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ τον τε λευταίο χρόνο έχει δώσει ακόμα μεγαλύτερη έμφαση σε αυτήν την ηλικιακή κατηγορία μεριμνώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για την αποδέσμευσή τους από το ιδρυματικό περιβάλλον, προσφέροντας επι δότηση ενοικίου, υποστήριξη στην πραγματοποίηση σπουδών, αλλά και ευρύτερη στήριξη για ένταξη στην αγορά εργασίας.

— Τι μπορεί να προσφέρει ο καθένας από εμάς

κατά τη γνώμη σας; Τι βοήθεια χρειάζεστε από τον

κόσμο αλλά και από την Πολιτεία για να συνεχίσετε το έργο σας; Η συμβολή του κάθε φορέα ή του κάθε πολίτη είναι για εμάς πάρα πολύ σημαντική, όσο μικρή ή μεγάλη κι αν είναι. Το τονίζω αυτό, γιατί μόνο μια ενεργή κοι νωνία των πολιτών μπορεί να κάνει τον κόσμο αυτόν καλύτερο, δίνοντας πραγματικές προοπτικές στα παι διά όλου του κόσμου. Για αυτό και στις 19 Οκτωβρίου 2022 (18:00-20:00) στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ, Φάρος) διοργανώνουμε, με την υποστήριξη της ΔΕΔΔΗΕ, έναν ανοικτό διάλογο με θέμα CSR και παιδική προστασία. Ουσιαστικά προσκαλούμε CEO και στελέχη μεγά

λων εταιρειών να συζητήσουμε μια άλλη όψη της Εται ρικής Κοινωνικής Ευθύνης με στόχο να συμβάλουμε σε ένα καλύτερο μέλλον των παιδιών. Είμαστε

με βάση ένα πλάνο στήριξης και ανεύρεσης πόρων που έχουμε δια μορφώσει. Βασική αρχή μας είναι η αξιοποίηση όλων των δωρεών να γίνεται με διαφανείς όρους προσφέ ροντας πλήρη ενημέρωση στον δωροδότη αναφορικά με τους τρόπους αξιοποίησης της δωρεάς. Από την Πολιτεία περιμένουμε ακόμα μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για τα θέματα παιδικής προστασίας και μια χείρα βοηθείας όσον αφορά την ενδεχόμενη διάθεση πόρων στο πλαίσιο, για παράδειγμα, προγραμ μάτων στήριξης που προέρχονται από τους ευρωπα ϊκούς θεσμούς, αφού φυσικά ακολουθηθούν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες. Έχουμε ήδη κάνει εποικο δομητικές επαφές με τον γενικό γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ. Γιώργο Σταμάτη, ο οποίος μας έχει στηρίξει πολλαπλώς με την παρουσία του σε διάφορες δράσεις μας. Παράλληλα, και η Περιφέρεια Αττικής γνωρίζει το έργο μας, μας τί μησε με την παρουσία της στο τελευταίο Συνέδριο που διοργανώσαμε τον Ιούλιο με θέμα τις προκλήσεις της αποϊδρυματοποίησης, και ευελπιστούμε στο μέλλον να βρούμε τρόπους εποικοδομητικής συνεργασίας. Κατά τα άλλα ο καθένας μπορεί να μας στηρίξει μπαίνοντας στην ιστοσελίδα μας, όπου πατώντας το «donate button» μπορεί να πληροφορηθεί σχετικά με όλους τους πιθανούς τρόπους στήριξης του έργου μας. «Το μέλλον είναι τα παιδιά μας» είναι το μήνυ μα που στέλνει η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ προς όλους, συνεπώς κάθε στήριξη προς αυτά σημαίνει διαμόρφωση μιας καλύτερης και δικαιότερης κοινωνίας των πολιτών. ■

142 |
ανοικτοί σε κάθε εταιρεία-επιχείρηση με κοινωνικές ευαισθησίες για να συζητήσουμε πιθανές συνέργειες
ΔΗΜΗΤΡΆ Κ Ά Λ Ά ΝΤΩΝΗ Η γενεσιουργός αιτία του εγχειρήματος που ονομάζεται ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ και μητέρα ενός πρωταθλητή της κωπηλασίας είναι κάτοχος του Executive MBA του αγγλόφωνου Πανεπιστημίου Alba, ενώ οι αρχικές της σπουδές πραγματοποιήθηκαν στο Πανεπιστήμιο Modul της Βιέννης στον τομέα του Hotel Management. Έχει εργαστεί σε μερικές από τις μεγαλύτερες ξενοδοχειακές εταιρείες της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Αυστρίας στον τομέα των Δημοσίων Σχέσεων, Οργάνωσης Εκδηλώσεων, Marketing και Επικοινωνίας και έχει συμμετάσχει στο στήσιμο τμήματος μεγάλης αλυσίδας ξενοδοχείων (όμιλος Grecotel). Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της αποτελεί η συμμετοχή της στη διοργάνωση του συνεδρίου του ΝΑΤΟ. Έχει διακριθεί, επίσης, σε πανελλα δικό επίπεδο στο χώρο της εμπορίας αυτοκινήτων και έχει εργαστεί ως διευθύντρια έργου σε ΜΚΟ. Σήμερα είναι υπεύθυνη Εμπορικής Λειτουργίας στο ΚΠΙΣΝ και εποπτεύει το τμήμα μισθώσεων χωρών στη διοργά νωση εκδηλώσεων τρίτων, έχοντας αναλάβει πάνω από 700 εκδηλώσεις μεγάλων εταιρειών, οργανισμών, κοινωνικές εκδηλώσεις, συνέδρια και εκδηλώσεις διάδοσης ιδεών (όπως το TEDx Athens). Επιπλέον, έχει την επίβλεψη επισκέψεων αρχηγών κρατών και σημαντικών προσωπικοτήτων, αφού μιλάει άπταιστα αγγλικά, γερμανικά και ισπανικά. Η μεγάλη της αγάπη για τον γιο της, αλλά και για όλα τα παιδιά, την οδήγησαν σήμερα στο να αναλάβει πιο ενεργή δράση στο πεδίο της παιδικής προστασίας.

από τα πιο σύγχρονα λαπαροσκοπικά συστήματα της χώρας. Η τρισδιάστατη όραση κατά τη λαπαροσκόπηση δίνει στον χειρουργό

έκβαση του χειρουργείου. Αναφορι κά, λοιπόν, διατίθεται σύστημα καθοδηγούμενης από φθορισμό χειρουργικής υβριδικής απεικόνισης με τε χνολογία NIR/ICG, που μπορεί να είναι άγνωστα προς το ευρύ κοινό, αλλά πολύ δημοφιλή στη χειρουργική παγκόσμια κοινότητα, πολλές φορές υποβοηθώντας και βελτιστοποιώντας τη διεγχειρητική λήψη αποφά σεων.

αλλά και συνεπικουρικά για τον χειρουρ ομάδα του ως προς τη λήψη αποφάσεων
| 143 | ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ-ΠΑΝΑΝΕΙΟ» έχει αναβαθμίσει την Κλινική Γενικής Χειρουργικής, εγκαθιστώντας προηγμένη ιατρική τεχνολογία τρισδιά στατης όρασης σταθερού οπτικού πεδίου και απεικόνι σης, υψηλής ανάλυσης, κατέχοντας έτσι ένα
και σε όλη την ομάδα τη δυνα τότητα προβολής τρισδιάστατου χειρουργικού πεδίου σε οθόνη δύο διαστάσεων. Δίνεται η ευκαιρία για κα λύτερη αίσθηση βάθους και αντίληψης χειρουργικού πεδίου αυξάνοντας την ακρίβεια και την ασφάλεια των χειρουργικών επεμβάσεων. Ακόμη, το πλεονέκτημα της ρομποτικής χειρουρ γικής έναντι των υπολοίπων λόγω του καλού οπτικού πεδίου εξαλείφεται με τη 3D λαπαροσκοπική χειρουρ γική, καθώς δίνει τη δυνατότητα όρασης και αντίλη ψης. Οι ασθενείς λοιπόν λαμβάνουν ιατρικές υπηρε σίες υψηλού επιπέδου χωρίς το υπέρογκο κόστος της ρομποτικής χειρουργικής που για τους περισσότερους είναι απαγορευτικό. Η τεχνολογία των νέων εγκαταστάσεων στη χει ρουργική αίθουσα δεν σταματάει εκεί. Υπάρχουν τα νεότερα συστήματα όχι μόνο ανίχνευσης επιπλοκών διεγχειρητικά,
γό και την
για την καλύτερη
Το Γενικό Νοσοκομείο «ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ-ΠΑΝΑΝΕΙΟ» είναι το πρώτο νοσοκομείο της Υγειονομικής Περιφέ ρειας Κρήτης που χρησιμοποιεί τη συγκεκριμένη τε χνολογία τρισδιάστατης λαπαροσκόπησης επιτυγχά νοντας την αναβάθμιση του ιατρικού του εξοπλισμού, δίνοντας στο ιατρονοσηλευτικό του προσωπικό τις πλέον προηγμένες ιατρικές τεχνολογίες προκειμένου και αυτό με τη σειρά του να προσφέρει την καλύτερη δυνατή φροντίδα στους ασθενείς. Η Κλινική της Γενικής Χειρουργικής έχει αποδεί ξει σε βάθος χρόνου πως πρωτοπορεί και θέλει να προσφέρει το καλύτερο δυνατό στον κάθε ασθενή, όχι μόνο σε μικρής ή μεσαίας βαρύτητας επεμβάσεις, αλλά και σε μεγαλύτερης βαρύτητας χειρουργεία. ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ-ΠΑΝΑΝΕΙΟ» Τρισδιάστατη Λαπαροσκοπική Χειρουργική

και πόσο γρήγορα μεγαλώνει το πόδι τους. Σαν γενικό κανόνα τα παιδιά μεγαλύτερα των 3 ετών χρειάζονται αλλαγή στο νούμερο περίπου κάθε 4-6 μήνες.

βασικές ερωτήσεις που θα πρέπει να κάνετε όταν αγοράζετε παιδικά παπούτσια είναι οι εξής: α) Πώς εφαρμόζει το πόδι στο παπούτσι; Πάντα να δίνετε προσοχή στο μήκος, στο εύρος και το βάθος του παιδικού παπουτσιού. Παπούτσια που δεν εφαρμόζουν σωστά είναι δυνατό να προκαλέσουν είσφρυση όνυχος, κάλους, φουσκάλες, ακόμα και πα ραμορφώσεις των δακτύλων ή κότσι. Αφαιρέστε τον πάτο που έχει το παπούτσι και βάλτε το παιδί να κάτσει πάνω σε αυτόν, ώστε να καταλάβετε περίπου πόσο ευρύχωρο είναι. Θα πρέπει να μεσολα βεί κάποια απόσταση 0,5-1 cm ανάμεσα στα δάκτυλα και στο τελικό άκρο του πάτου. Αν δεν έχει πάτο το παι δικό παπούτσι, πιέστε το δάκτυλό σας στην πρόσθια επιφάνειά του και θα πρέπει η άκρη του δακτύλου σας να μεσολαβεί μεταξύ παπουτσιού και δακτύλων. Eλέγξτε το βάθος του παπουτσιού, ώστε η άνω επι φάνειά του να μην πιέζει τα δάκτυλα ή νύχια. Προτι μήστε παιδικά παπούτσια με ευρύ πρόσθιο μέρος που επιτρέπουν στα δάκτυλα

144 | ΤΑ ΠΑΙΔΙΚ Α ΠΑΠΟΥ ΤΣΙΑ παίζουν μεγαλύτερο ρόλο απ’ όσο νομίζουμε, ιδίως τώρα που ξεκίνησε η νέα σχολική χρονιά. Ας δούμε, λοιπόν, αυτά που θα πρέπει να προσέχουμε όταν αγοράζουμε παπούτσια για τα παιδιά μας, ώστε να μην προκληθούν προβλήματα στα πόδια τους. Π ΟΣΟ ΣΥΧΝ Α ΠΡ Ε ΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛ Α ΖΟΥΜΕ ΠΑΠΟΥ ΤΣΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙ Α; Τα παιδιά μπορεί να χρειάζονται αλλαγή παπουτσιών ακόμα και κάθε 3-4 μήνες. Το πόσο συχνά αλλάζουν παπούτσια τα παιδιά εξαρτάται από το πόσο δραστή ρια είναι
Π Ω Σ ΔΙΑΛ Ε ΓΟΥΜΕ ΠΑΠΟΥ ΤΣΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙ Α; Οι
να κουνιούνται. Να θυμάστε ότι τα παπούτσια πρέπει να είναι ευρύ χωρα από την αρχή και να ρωτάτε το παιδί αν εμφανί ζει στο πόδι κάποια ερυθρότητα ή φουσκάλα ή νιώθει κάποια πίεση στο πόδι. β) Πώς πρέπει να είναι φτιαγμένο ένα παιδικό παπούτσι; Το άνω τμήμα του παπουτσιού θα πρέπει να είναι από αναπνεόμενο υλικό, μιας και τα πόδια των παι διών ιδρώνουν πολύ. Εάν τα παπούτσια έχουν πρόσθε το πάτο, θα πρέπει να είναι μαλακός. Τα περισσότερα παιδιά δεν χρειάζονται ειδικό πάτο για την καμάρα. Ολα τα παιδιά κάτω των 16 μηνών έχουν πλατυποδία Γράφει ο ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΜΠ Α ΛΛΑΣ, διευθυντής παιδοορθοπαιδικός, Ευρωκλινική Παίδων. Ποια είναι τα κατάλληλα παπούτσια για τα παιδιά σας!

υπόψη και τις προτιμήσεις τους, ιδιαίτερα στην προ εφηβεία-εφηβεία. Σε κάθε περίπτωση, δεν χρειάζεται να δαπανάτε αδικαιολόγητα ποσά στα παιδικά παπούτσια λόγω της μικρής διάρκειας ζωής τους και της πολύ επίπονης χρήσης τους. Αφήστε τα παιδιά ξυπόλυτα στο σπίτι και μη χρησιμοποιείτε ειδικούς πάτους, αν δεν συμβου λευθείτε κάποιο ειδικό. Το πώς θα διαμορφωθεί ένα πόδι είναι γενετικά καθορισμένο και δεν επηρεάζεται από τα παπούτσια. Αν

| 145 AΦΙΕΡΩΜΑ | ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ και η καμάρα αναπτύσσεται σταδιακά μέχρι την ηλικία των 8 ετών. Αποφύγετε τα σκληρά και στενά παπού τσια. Τα παπούτσια θα πρέπει να λυγίζουν εύκολα στην πίεση και να συγκρατούν καλά την πτέρνα. ΠΟΙΑ Ε Ι ΝΑΙ ΚΑΤΑ ΛΛΗΛΑ ΜΕ ΒΑ ΣΗ ΤΗΝ ΗΛΙΚ Ι Α; Πριν την ηλικία βάδισης τα παιδιά δεν χρειάζονται παπούτσια -μαλακές κάλτσες που κρατούν ζεστά τα πόδια αρκούν- και αν αγοράσετε παπούτσια θα πρέπει κατά κανόνα να είναι μαλακά και να έχουν το σχήμα του μικρού ποδιού. Στα παιδιά 9 μηνών έως 3 ετών τα παπούτσια θα πρέπει να αφήνουν το πόδι να αναπνέει, να είναι μαλακός ο πάτος, ελαφριά, με ευρύ το πρό σθιο τμήμα και λίγο μεγαλύτερο νούμερο. Αυτό ισχύει και για τα μεγαλύτερα παιδιά λαμβάνοντας βέβαια
όμως παραπονιούνται τα παι διά για πόνο, επιδεινώνεται κάποια παραμόρφωση ή εμφανίζονται προβλήματα όπως πρήξιμο, μούδιασμα στο πόδι, φουσκάλες ή ερυθρότητα, προβλήματα με τα δάκτυλα επικοινωνήστε με τον ορθοπαιδικό άκρου ποδός. ■ ΕΥΣΤΆΘΙΟΣ ΜΠΆΛΛ Ά Σ Ο Ευστάθιος Μπάλλας είναι διευθυντής Παιδοορθοπαιδικής και υπεύθυνος Ιατρείου Αθλητιατρικής Παίδων & Εφήβων στην Ευρωκλινική Παίδων. Είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, ενώ διαθέτει εξειδίκευση στην Παιδοορθοπαιδική, Αθλητιατρική παίδων-εφήβων, στις παραμορφώσεις κάτω άκρων (ανισοσκελία, ραιβο-βλαισογονία, πλατυποδία), στο νεογικό ισχίο (υπερηχογραφική παρακολούθηση κατά Graf), στη ραι βοϊπποποδία (Μέθοδος Ponseti), στη Χειρουργική Ποδοκνημικής-Άκρου ποδός, στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική βλαισού μέγα δάκτυλου και την αρθροσκόπηση- αρθροπλαστική ποδοκνημικής.

ΠΟΛΥΩΡΗ

παιδιά έχουν μυηθεί στις συσκευές υψηλής τεχνολογίας και τις χρησιμο ποιούν με τον ίδιο ενθουσιασμό που επιδεικνύουν

δημιουργεί στρεβλώσεις που οδηγούν στην πρόωρη γήρανσή της. Όταν τα παιδιά χρησιμοποιούν με τις ώρες αυτές τις συσκευές, κάνουν κακό στο σκελετό τους. Για να αντιληφθείτε την επιβάρυνση, σκεφτείτε ότι κτίζετε ορόφους σε ένα κτίριο, χωρίς να έχετε ολο κληρώσει τα θεμέλιά του. Τέτοιου είδους επιβαρύνσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές στην παιδική και την εφη βική ηλικία, γιατί οδηγούν σε πρόωρη γήρανση της σπονδυλικής στήλης.

Ειδικότερα, τα i-syndromes αποτελούν τη νέα γενιά των μυοσκελετικών προβλημάτων και προκαλούνται από τις συσκευές υψηλής τεχνολογίας και συγκεκρι μένα τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα, τα tablets, τους υπολογιστές και τις κονσόλες παιχνιδιών. Τον όρο i-syndromes επινόησε ο ελληνικής καταγωγής επιστή μονας Δρ Τζον Πάπας, διευθυντής του Κέντρου Πόνου Μπομόντ στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ, και, σύμφωνα με τον ειδικό, αυτά πλήττουν τρία σημεία του σώματος: — Κατ’ αρχάς τον καρπό, από το κλείδωμα των χε ριών σε αφύσικη θέση. Επίσης επιβαρύνονται τα δά κτυλα, ειδικά ο αντίχειρας όπου παρατηρείται στρέ βλωση από την οριζόντια μετακίνησή του στις οθόνες αφής.

— Επίσης, προκαλείται λόρδωση στη σπονδυλική στήλη, χαμηλά στην οσφυϊκή μοίρα, με αποτέλεσμα το στήθος και η κοιλιά να προβάλλουν μπροστά.

— Τέλος, στο επάνω μέρος της πλάτης, παρατηρεί

146 | Η
ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙ Ω Ν και των εφήβων με games, iPads και smart phones προκαλεί έξαρση μιας νέας μορφής μυοσκελετικών προβλημά των που περιγράφονται με τον όρο i-syndromes. Η συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων δεν μπορεί να φανταστεί την καθημερινότητά της χωρίς iPhone και iPad, ενώ ακόμα και τα
οι ενήλικες. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός θα μας «κοβόταν μαχαίρι», αν ξέραμε πόσο κακό κάνει η κατάχρησή τους. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι μια νέα μελέτη που φανερώνει την καταστροφική επίδραση της υπερβο λικής χρήσης i-gadget, όπως είναι τα tablets και τα smart phones από παιδιά και εφήβους. Σύμφωνα με τα ευρήματα του Πανεπιστημίου Abertawe Bro Morgannwg, οκτώ στα δέκα παιδιά υποφέρουν από πόνους στον αυχένα, στη μέση ή στα χέρια, τους οποίους δημιουργούν τα λεγόμενα i-syndromes, η νέα γενιά των μυοσκελετικών προβλη μάτων που μπήκε στη ζωή μας. Η σπονδυλική στήλη μέχρι την ηλικία των 18 ετών βρίσκεται στην ανάπτυξη και η άνιση άσκηση φορτίων Γράφει ο ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΤΕΡΖΟ ΠΟΥΛΟΣ, φυσικοθεραπευτής και θεραπευτής Bowtech. Τα i-syndromes απειλούν τη μυοσκελετική υγεία των παιδιών!
ΤΙ Ε Ι ΝΑΙ ΤΑ i-SYNDROMES
ται κύφωση, καθώς ο λαιμός γέρνει προς τα εμπρός. Την ίδια ώρα, ο αυχένας χάνει τη φυσική του καμπυλό τητα και υφίσταται ευθειασμό. 6 ΣΥΜΒΟΥΛ Ε Σ ΠΡΟΣΤΑΣ Ι ΑΣ ΑΠ Ο ΤΑ I-SYNDROMES Οι παρακάτω πολύτιμες συμβουλές θα σας βοηθή σουν να χρησιμοποιείτε τα gadgets χωρίς να κατα πονείστε: 1Να χρησιμοποιείτε και τα δύο χέρια για να γράψετε SMS, να σερφάρετε στο Διαδίκτυο και να μεταφέ ρετε το tablet.

Για την προστασία των χεριών και των αυτιών χρη σιμοποιήστε hands free.

3

Αν μεταχειρίζεστε πολλές ώρες το tablet, προτι μήστε στο γραφείο να χρησιμοποιείτε τον υπολο γιστή που έχει πληκτρολόγιο και επιλέξτε ανάγλυφα και ασύμμετρα πληκτρολόγια, όχι επίπεδα και τετρα γωνισμένα.

4

Αν έχετε παραπάνω από δύο ηλεκτρονικούς υπο λογιστές, προτιμήστε διαφορετικά πληκτρολόγια.

5Κάντε τακτικά μικρά διαλείμματα των 5 λεπτών κατά τη χρήση των συσκευών και όχι ένα μεγάλο διάλειμμα μετά από πολλές ώρες χρήσης, ώστε να μη συσσωρεύονται τα φορτία σε χέρια και πλάτη. Στη δι άρκεια των διαλειμμάτων, κάντε στοχευμένες διατατι κές ασκήσεις.

6Περιορίστε τις ώρες χρήσης των i-gadgets και επι λέξτε μία ημέρα (π.χ. την Κυριακή) για αποτοξίνω ση από τη χρήση τους. ■

Φυσικοθεραπευτών Δωδεκανήσου από το 2005 έως το 2008.

| 147 Ά Ν Ά ΣΤΆΣΙΟΣ ΤΕΡΖΟ ΠΟΥΛΟΣ Ο Αναστάσιος Τερζόπουλος γεννήθηκε στην πόλη της Κατερίνης. Το 1998 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο τμήμα Φυσικοθεραπείας του ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Για τρία χρόνια, από το 1999 έως το 2002, εργάστηκε ως φυσικοθεραπευτής στο ΚΧΠ «Αγ. Ανδρέας» στη Ρόδο, ενώ από το 1999 έως το 2005 εργάστηκε ως καθηγητής Φυσικοθεραπείας σε TEE, Διετέλεσε επίσημος γιατρός αγώνων της ομάδας χάντμπολ -Α1 κατηγορίας της ΧΑΝΘ- για την αγωνιστική περίοδο 2006-2007. Η πρώτη επαφή του με τη θεραπευτική μέθοδο Bowtech, τον Μάιο του 2002, ήταν καταλυτική, και αμέ σως εκδήλωσε την επιθυμία να τη μάθει. Η εκπαίδευσή του στη μέθοδο Bowtech ολοκληρώθηκε το 2004. Από τότε, συνέχισε να παρακολουθεί τακτικά σεμινάρια ως εκπαιδευόμενος δάσκαλος -πλέον- της μεθόδου έως και τον Ιούνιο του 2010, όπου μετά από επιτυχείς εξετάσεις κατέλαβε τον τίτλο του Senior Instructor από την Ακαδημία Bowtech της Αυστραλίας BTAA. Από το 2013 διοργανώνει σεμινάρια όπου εκπαιδεύει φυσικοθεραπευτές στη μέθοδο Bowtech. Έχει εκ πονήσει την 1η κλινική έρευνα στον κόσμο για την αποτελεσματικότητα της μεθόδου σε ασθενείς με προβλήματα στην οσφυοπυελική περιοχή, η οποία παρουσιάστηκε σε συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σήμερα εφαρμόζει τη θεραπευτική μέθοδο Bowtech στο Bowtech Center. Από το 2005 έως το 2006 εκπαιδεύτηκε στο πρόγραμμα «Θεραπευτική Ιππασία και Ιπποθεραπεία». Επίσης διετέλεσε πρόεδρος του Περιφερικού Τμήματος
2
148 | ΑΠ Ο ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑ ΡΙΟ ΤΟΥ 2020 ο Όμιλος Affidea έχει ενδυναμώσει τη θέση του στην αγορά της Υγείας και της Δερματολογίας με τα πρότυπα Δερματολογικά Κέ ντρα City Med. Η επένδυση αυτή αποτελεί ένα ακόμη ορόσημο επιχειρηματικής ανάπτυξης, με την οποία δι ευρύνει το βασικό μοντέλο λειτουργίας του και σε άλ λες υπηρεσίες υγείας, εκτός της προληπτικής ιατρικής και διαγνωστικής απεικόνισης. Τα City Med στοχεύουν στην αξιόπιστη παροχή ια τρικών υπηρεσιών υψηλών προδιαγραφών, στη βελ τίωση της ποιότητας ζωής των πελατών τους, καθώς και την αυτοπεποίθηση που κερδίζουν με τα αποτελέ σματα των θεραπειών. Οι υπηρεσίες που παρέχονται περιλαμβάνουν: Πρότυπα Δερματολογικά Κέντρα για ολιστική προσέγγιση της αντιγήρανσης και της αισθητικής!

• Κλινική Δερματολογία - Αφροδισιολογία.

• Πλαστική Χειρουργική.

• Ιατρική Αισθητική Κοσμετολογία.

• Επεμβατική Δερματολογία.

• Υπηρεσίες Αισθητικής.

• Αποτρίχωση Laser.

Το εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό των City Med αποτελείται από δερματολόγους - αφροδισιολόγους, πλαστικούς χειρουργούς, κλινικούς βιοπαθολόγους, βι ολόγους και αισθητικούς από τον τομέα της Ιατρικής Αισθητικής.

«Τα νέα Δερματολογικά Κέντρα City Med προσφέ ρουν ολοκληρωμένη υποστήριξη στον τομέα της Δερ ματολογίας και βρίσκονται με συνέπεια και αξιοπιστία δίπλα στους εξεταζόμενους», επισημαίνει ο Θεόδωρος Καρούτζος, διευθύνων σύμβουλος της Affidea Ελλά δας. Αναφερόμενος στις νέες επενδύσεις στον κλάδο

της Δερματολογίας, ο κ. Καρούτζος δήλωσε σχετικά: «Με τη στρατηγική μας επέκταση στη Δερματολογία, ο Όμιλος Affidea διευρύνει το βασικό μοντέλο λειτουρ γίας του και σε άλλες υπηρεσίες πρόληψης και προα γωγής της υγείας, ενώ παράλληλα ενισχύει την παρου σία του στο Λεκανοπέδιο της Αττικής και στην ελληνική επικράτεια. Προσερχόμαστε στις επενδύσεις αυτές με αίσθημα ευθύνης ως προς τη διαχρονική προσφορά του Ομίλου Affidea στον ευαίσθητο κλάδο της Υγείας, με την υπόσχεση όχι μόνο να διατηρήσουμε, αλλά και να ενδυναμώσουμε το υψηλότατο επίπεδο των υπηρεσιών μας προς τους συμπολίτες μας που μας εμπιστεύονται το πολυτιμότερο αγαθό, την Υγεία τους». Τα City Med δραστηριοποιούνται ήδη σε Αθήνα (Πύργος Αθηνών και Άλιμος), Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα, Σπάρτη και Χανιά, ενώ σταδιακά θα αναπτυχθούν και σε άλλες περιοχές της χώρας. ■

| 149 | ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

όσους

δέσμευση του

150 | ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥ ΜΕΝΗ ΔΙΕΤ Ι Α , η μετάβαση της ασφάλισης από το συμβατικό στο ψηφιακό μοντέλο έγινε με ρυθμούς καταιγιστικούς. Βασικός επιταχυ ντής των εξελίξεων υπήρξε η εμφάνιση της πανδη μίας, τα υγειονομικά μέτρα της οποίας επέβαλαν την εξ αποστάσεως λειτουργία για το σύνολο των επι χειρήσεων. H νέα αυτή πραγματικότητα βρήκε την Generali έτοιμη -όχι μόνο- να ανταποκριθεί στην νέα αυτή πραγματικότητα αλλά και να ηγηθεί των ψηφι ακών εξελίξεων. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός o οποίος τέθηκε πολύ νωρίς στο επίκεντρο της αναπτυξιακής στρα τηγικής του οργανισμού βρίσκεται σήμερα σε πλήρη εξέλιξη. Βασικός στόχος του σχεδιασμού αυτού είναι η παροχή μιας υψηλού επιπέδου ασφαλιστικής εμπει ρίας για τους πολίτες, η οποία δεν θα περιορίζεται απλώς στην προσφορά σύγχρονων ασφαλιστικών λύ σεων αλλά θα διατρέχει κάθε έκφανση της ζωής του ασφαλισμένου. Με τον τρόπο αυτόν η Generali μετα τρέπεται σε κάτι περισσότερο από μια ασφαλιστική εταιρεία που αποζημιώνει βάσει συμβολαίου και γίνε ται ένας πραγματικός Lifetime Partner για τους ασφα λισμένους της. Η ουσιαστικότερη καινοτομία της Generali έγκει ται στην υιοθέτηση αυτής ακριβώς της φιλοσοφίας που δίνει νέα διάσταση στην έννοια της ασφάλισης καθιστώντας την εταιρεία διά βίου συνοδοιπόρο για
την εμπιστεύονται. Επιπρόσθετα, η
οργανισμού σε αυτόν το στόχο δίνει στην εται ρεία σαφές προβάδισμα έναντι του ανταγωνισμού και ταυτόχρονα τη διαφοροποιεί, χάρη στον ανθρώ πινο τρόπο με τον οποίο ενσωματώνει στη λειτουργία της τα ωφελήματα που προσφέρει η ψηφιοποίηση. Σε αυτή την κατεύθυνση δημιουργήθηκε το LifeOn, ένα ψηφιακό Οικοσύστημα Υπηρεσιών, Φροντίδας & Υγείας που αλλάζει τα δεδομένα στον κλάδο των ατομικών και οικογενειακών ασφαλίσεων. Χάρη στη δυνατότητα προσωποποιημένων λύσεων, οι ασφαλι σμένοι μπορούν, ουσιαστικά, να σχεδιάσουν το δικό τους πρόγραμμα βάσει των αναγκών και των επιθυ μιών τους. Επομένως, δεν πρόκειται απλώς για ένα «έξυπνο» και «ευέλικτο» ασφαλιστικό πρόγραμμα που ΗΓ Ε ΤΗΣ στην ασφαλιστική καινοτομία!

προσφέρει κάλυψη τη στιγμή που χρειάζεται αλλά πολλά περισσότερα από αυτό. Μέσα από ένα πλέγμα διευρυμένων υπηρεσιών, ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε ψη φιακές εφαρμογές όπως τα MyHealthIQ, Mye-Gym, Mye-Doctor και στην παροχή συμβουλευτικής και υπο στήριξης από επαγγελματίες ψυχολόγους και διατρο φολόγους. Η διαφορετική αυτή προσέγγιση θέτει τη φροντίδα και την πρόληψη σε προτεραιότητα βελτι ώνοντας ουσιαστικά την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής. Οι συνδεδεμένες υπηρεσίες του LifeOn εκπαι

στο να δίνουν προσοχή στις

φροντίσουν

τους

τη σύγχρονη

εύκολους τρόπους ώστε

όπου και αν βρίσκονται. Το

επιτυγχάνοντας εκπτώσεις στα ασφάλιστρά του. Το MyGenerali ανανεώνεται και εμπλουτίζεται συνεχώς κερδίζοντας τις εντυπώσεις των ασφαλισμένων κα

θώς εξασφαλίζει στους χρήστες του ταχύτητα εξυπη ρέτησης, άμεση προσβασιμότητα και ασφάλεια συ ναλλαγών. Με τον ίδιο τρόπο που φροντίζει για τις ανάγκες των ασφαλισμένων της, η Generali παρακολουθεί και στηρίζει και τις προσπάθειες των συνεργατών της έχοντας αντιληφθεί την υπεραξία που προσδίδει στον τρόπο λειτουργίας της η τεχνολογία. Η εταιρεία υπήρξε πρωτοπόρος δίνοντας μια σειρά από ψηφια κά εργαλεία διευκολύνοντας τον τρόπο εργασίας των συνεργατών της και απλοποιώντας χρονοβόρες διαδι κασίες για τους πελάτες της. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη της ψηφιακής πλατφόρμας OneView, η οποία αποτε λεί το βασικό εργαλείο της δουλειάς των ασφαλιστι κών πρακτόρων που συνεργάζονται με την Generali, βοηθά τους συνεργάτες της εταιρείας να προσφέρουν ακόμη καλύτερη και πιο άμεση εξυπηρέτηση στους ασφαλισμένους, καθώς ο χρήστης, έχοντας πρόσβαση σε διαφορετικές υπηρεσίες και δεδομένα, μπορεί να έχει πλήρη εικόνα του πελάτη με μια ματιά. Η τεχνολογική εμπειρία και κατάρτιση των αν θρώπων της Generali υπήρξε καθοριστική και σε μια ακόμη πρόκληση: στην υλοποίηση του integration, που απαιτήθηκε μετά την εξαγορά της ΑΧΑ Ασφαλι στικής. Ο συνδυασμός καινοτομίας και τεχνογνωσίας που είχε αποκτηθεί και κατακτηθεί τα προηγούμενα χρόνια οδήγησε σε ταχύτατες και απαιτητικές υλοποι ήσεις εντός των προβλεπόμενων χρόνων, διασφαλί ζοντας την απρόσκοπτη ροή των εργασιών και την ομαλή μετάβαση σε έναν ενιαίο οργανισμό. Ο νέος αυτός κύκλος σηματοδοτείται και με την αλλαγή έδρας της Generali και την εγκατάστασή της στο νεόδμητο και πλήρως βιοκληματικό κτίριο της Λεωφόρου Συγγρού. Το εμβληματικό γυάλινο κτίριο με την επικλινή στέγη κατασκευάστηκε ενσωματώνο

| 151 | ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ
δεύουν τους ασφαλισμένους
ανάγκες
και, αξιοποιώντας
τε χνολογία, τους παρέχουν
να
τον εαυτό τους
LifeOn αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα ενερ γού ασφάλισης καθώς υλοποιήθηκε χάρη στον εξε λιγμένο ψηφιακό μετασχηματισμό της Generali, στο πλαίσιο του οποίου είχαν προηγηθεί ο σχεδιασμός και η λειτουργία της πλέον ολοκληρωμένης πλατφόρμας εξυπηρέτησης πελατών στην ελληνική ασφαλιστική αγορά, του MyGenerali. Το MyGenerali είναι ένα σύγ χρονο ψηφιακό εργαλείο εξυπηρέτησης που δίνει στους ασφαλισμένους δυνατότητα πρόσβασης στην πλήρη ασφαλιστική τους εικόνα είτε μέσω υπολογι στή είτε μέσω εφαρμογής κινητού τηλεφώνου. Μέσα από αυτό ο ασφαλισμένος μπορεί να δει τα συμβό λαιά του και τις ασφαλιστικές τους καλύψεις, τις αιτή σεις αποζημίωσής του και την πορεία αυτών, μπορεί να συνδεθεί με τις υπηρεσίες του LifeOn ή ακόμη και να συλλέξει rubies (πόντους) και να τα εξαργυρώσει
ντας εξαρχής κάθε μορφής τεχνολογική καινοτομία με σκοπό το μηδενισμό του αποτυπώματος του οργα νισμού. Σήμερα, η εταιρεία προχωρά με δυναμικά βήμα τα και ηγείται των εξελίξεων στον ασφαλιστικό χώρο. Η στρατηγική της να αποτελέσει Lifetime Partner των ασφαλισμένων της δεν αποτελεί απλώς μια σύγχρο νη προσέγγιση αλλά αλλαγή παραδείγματος. Η τεχνο λογία και η καινοτομία έχουν υπάρξει αρωγοί αυτή της προσπάθειας. Ωστόσο, δεν μπορούν παρά να συ μπορεύονται με την ενσυναίσθηση που προσδίδει το ανθρώπινο στοιχείο, καθώς η προσωποποιημένη πα ροχή φροντίδας είναι κομμάτι του DNA ενός ανθρω ποκεντρικού οργανισμού όπως η Generali. ■

βλέπεται να αντικατασταθεί περίπου το 80% των κα θημερινών διαγνώσεων ενός γιατρού. Καθώς οι τομείς της υγειονομικής περίθαλψης και της τεχνολογίας αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, οι επαγ γελματίες και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ψηφιακή υγεία θα αρχίσουν να αντιμετωπίζουν κινδύνους που σχετίζονται με τη χρήση της τεχνολογί ας και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της υγειονομικής περίθαλψης. Κίνδυνοι όπως λανθασμένες διαγνώσεις, λόγω παραμορφωμένων ακτινογραφιών που στέλνονται με τη μορφή ηλεκτρονικών αρχείων, ή εσφαλμένες με τρήσεις ιατρικών δεικτών που γίνoνται από διάφορες συσκευές, π.χ. μετρήσεις γλυκόζης, μπορούν να οδη γήσουν σε βλάβη της υγείας του ασθενούς. Πώς λοιπόν οι νέες συνθήκες επηρεάζουν την ασφαλισιμότητα των εταιρειών που δραστηριοποιού νται στον τομέα της ψηφιακής υγειονομικής περίθαλ ψης; Η λύση στο πρόβλημα ενδεχόμενης σωματικής βλάβης των ασθενών που προκύπτουν από σφάλματα που σχετίζονται με την τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την περίθαλψη ασθενών δίνεται από τους εξειδι κευμένους ασφαλιστές εταιρειών τεχνολογίας.

Οι ασφαλιστές εταιρειών τεχνολογίας επεκτείνουν

152 | Ο ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜ ΟΣ αλλάζει τον τρόπο παροχής της υγειονομικής περίθαλψης παγκοσμίως. Η υιοθέτηση καινοτόμων ιδεών και εργαλείων πα ρέχει τη δυνατότητα να προσφέρει στους ασθενείς γρηγορότερη και πιο αποτελεσματική φροντίδα, βελ τιώνοντας και το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης στο σύνολό του. Η ψηφιακή υγεία περιλαμβάνει τομείς όπως η τη λεϊατρική, η mHealth (εφαρμογές για κινητές συσκευές που σχετίζονται με την υγεία), η τεχνητή νοημοσύνη, η απομακρυσμένη παρακολούθηση ασθενών. Οι επιχει ρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της ψηφια κής υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να είναι ιατρεία, ιατρικά κέντρα, νοσοκομεία, ασφαλιστικές εταιρείες, κατασκευαστές συσκευών και πολλές εταιρείες λογι σμικού. Σήμερα, ένας ασθενής μπορεί να μιλήσει με ένα chatbot που λειτουργεί με τεχνητή νοημοσύνη, να πά ρει οδηγίες ή διάγνωση ασθένειας από αυτό ή ακόμα και να λάβει μια συνταγή για την αντιμετώπιση της κατάστασής του. Με τη χρήση της τεχνολογίας προ
τις καλύψεις που παρέχουν για περιστατικά σωματικών βλαβών που οφείλονται σε τεχνολογικές δραστηριό τητες. Ποιοι είναι οι βασικοί κίνδυνοι που σχετίζονται με την ψηφιακή τεχνολογία υποστήριξης της υγειονομικής περίθαλψης. ΣΩΜΑΤΙΚ Ε Σ ΒΛ Α ΒΕΣ Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης αντιμετωπίζουν νέες απειλές για τους ασθενείς τους λόγω της χρή σης της τεχνολογίας στην παροχή, παρακολούθηση και αντιμετώπιση περιστατικών κατά την παροχή της υγειονομικής περίθαλψης. Αποτυχία να αξιολογηθεί επαρκώς ένας ασθενής Διαχείριση Κινδύνων & Ασφάλιση εταιρειών Digital Health Γράφει ο Ν Ι ΚΟΣ ΓΕΩΡΓΟ ΠΟΥΛΟΣ, Cromar Insurance Brokers SA, Cyber, Tech, Media & Information Privacy Risks Insurance Advisor

και τα συμπτώματά του μέσω τηλεϊατρικής θα μπορού σαν οδηγούν σε λανθασμένη διάγνωση και σε καθυ στέρηση στην παροχή κατάλληλης θεραπείας. Τα ασφαλιστήρια συμβόλαια πρέπει να παρέχουν κάλυψη για σωματικές βλάβες που προκύπτουν από την παροχή υγειονομικής περίθαλψης, από τυχόν λάθη ή παραλείψεις κατά την υλοποίηση τεχνολογικών λύσε

ων που την υποστηρίζουν, από συμβάντα στον κυβερ

νοχώρο και από διακοπή λειτουργίας του συστήματος υποστήριξης.

Λ

Η τεχνολογία αλλάζει ριζικά την υγειονομική περίθαλ

συντή ρηση της

στοιχείο ανά πτυξης της ψηφιακής υγειονομικής περίθαλψης και αποτελεί βασικό κίνδυνο που πρέπει να διαχειριστεί μια εταιρεία. Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται πλέον για να αξιολογεί αποτελεσματικότερα τις ιατρικές ενδείξεις του ασθενούς, ο οποίος μπορεί να λάβει οδηγίες και τη βασική διάγνωση της ασθένειας μέσω ενός κατάλ ληλα προγραμματισμένου

πρέπει να περιλαμβάνεται στην ασφαλιστική κάλυψη της ψηφιακής υγειονομικής πε ρίθαλψης. Εκτός από τον κυβερνοεκβιασμό, ο οποίος είναι πλέον ένα φαινόμενο αυξημένης πιθανότητας να συμβεί λόγω ransomware, θα πρέπει η εταιρεία να έχει στη διάθεσή της άμεσα υπηρεσίες διαχείρισης περι στατικών παραβίασης ασφάλειας. Μια στοχευμένη επίθεση ransomware θα μπορούσε να δημιουργήσει άρνηση πρόσβασης σε συστήματα και δεδομένα ασθενών, όπου παρακολουθούνται οι ζωτικές λειτουργείες τους και τα φάρμακά τους συντα γογραφούνται μέσω τηλεϊατρικής. Επίσης η αδυναμία πρόσβασης στα ιατρικά αρχεία των ασθενών θα μπο ρούσε να οδηγήσει σε λανθασμένη συνταγογράφηση, λάθος φαρμακευτική αγωγή, η οποία μπορεί να οδη γήσει τον ασθενή στο θάνατο. ΔΙΚΑΙ Ω ΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚ Η Σ ΙΔΙΟΚΤΗΣ

Η κάλυψη πνευματικής ιδιοκτησίας (IP) είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της αξίας των περιου σιακών στοιχείων και της επωνυμίας οποιασδήποτε εταιρείας ψηφιακής υγειονομικής περίθαλψης. Παρα βίαση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας μπορεί να οδηγήσει σε διακανονισμούς και ανταγωγές εξαι ρετικά δαπανηρές. Η ασφάλιση αποτελεί

| 153
ΑΘΗ Ή ΠΑΡΑΛΕ Ι ΨΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟ Ι ΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚ Ω Ν ΛΥ ΣΕΩΝ ΥΠΟΣΤ Η ΡΙΞΗΣ
ψη, η αγορά, η ανάπτυξη, η εγκατάσταση και η
τεχνολογίας έχει γίνει βασικό
chatbot. Ωστόσο, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο περιγράφει ένας ασθενής τα συμπτώματα που παρουσιάζει, μπορεί το chatbot να μην αξιολογήσει σωστά τα συμπτώματα και να μη δοθούν σωστές οδηγίες σε αυτόν. Χρήση προϊόντων που αποτυγχάνουν να λειτουργή σουν σύμφωνα με τις προδιαγραφές λειτουργίας τους. Η τεχνολογία Wearable έχει έναν εξέχοντα ρόλο στη σημερινή υγειονομική περίθαλψη ειδικά στην παροχή εξ αποστάσεως φροντίδας του ασθενούς. Οποιοδήποτε Wearable προϊόν που έχει κατασκευα στεί, διανέμεται ή εγκαθίσταται από μια digital health εταιρεία, συμπεριλαμβανομένων φορητών συσκευών και συσκευών υγειονομικής περίθαλψης που παρακο λουθούν συγκεκριμένες λειτουργίες του ασθενούς, θα πρέπει να καλύπτεται. ΚΥΒΕΡΝΟΧ Ω ΡΟΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ Η κάλυψη στον κυβερνοχώρο και η προστασία της ιδιωτικότητας θα
Ι ΑΣ
εργαλείο διαχείρισης και με ταφοράς κινδύνου και πρέπει να αντιμετωπίζεται από τις εταιρείες παροχής ψηφιακής υγείας σαν μια απα ραίτητη υποδομή, η οποία αυξάνει τη δυνατότητά τους να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά τους κινδύνους που τις απειλούν όπως: λάθη ή παραλείψεις κατά την παροχή των υπηρεσιών τους, περιστατικά παραβίασης ασφάλειας, παραβίασης πνευματικής ιδιοκτησίας. Επί σης βοηθάει στη ομαλή συνέχιση των εργασιών μιας εταιρείας και αποτελεί συνήθως προϋπόθεση για τη συμμετοχή αυτών των εταιρειών σε projects digital heath. ■

Ιπποκράτειο

τρικού

απόφοιτοι

στημίου (University of Pavia), ενός από τα παλαιότε ρα ακαδημαϊκά ιδρύματα στον κόσμο, έδωσαν τον

Ιπποκράτειο Όρκο παρουσία των οικογενειών τους και δεκάδων προσκεκλημένων, μεταξύ αυτών ο Δρ Αντώνης Πολυδώρου, γενικός γραμματέας του GDHI και πρεσβευτής του Ελληνικού Τουρισμού, ο A' αντι πρόεδρος Δρ Κων/νος Πάντος και ο Β' αντιπρόεδρος Δρ Κων/νος Κουσκούκης, ο δήμαρχος της Παβίας, ο κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής, ο επίτιμος πρόξενος του Μιλάνου κ. Σάκκαρης, ο πρόεδρος της

Η ΠΑΝ Ε ΜΟΡΦΗ ΠΑΒ Ι Α ΤΗΣ ΙΤΑΛ Ι ΑΣ, 35 χλμ. έξω από το Μιλάνο, ήταν ο επόμενος σταθμός του ταξιδιού του ιπποκρατικού πνεύματος που γίνεται από το Παγκόσμιο
Ινστιτούτο Ιατρών, υπό την αιγίδα του Ια
Συλλόγου Αθηνών. Οι
της Ιατρικής Σχολής του Πανεπι
Ελληνικής ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ Η επιστήμη ενώνει τις δυνάμεις της κάτω από τον Ο ΡΚΟ ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ Της ΑΝΘ Η Σ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ

διάσημων αποφοίτων, φημισμέ

ακαδημαϊκών και βραβείων Νόμπελ. Σήμερα, το

of Pavia είναι ένα πανεπιστήμιο με γνώμο να τη διεθνοποίηση, που συμμετέχει σε συμφωνίες με

αναγνωρισμένα ιδρύματα παγκοσμίως, ένα προηγμέ νο ερευνητικό πανεπιστήμιο που προωθεί καινοτόμα

διεπιστημονικά έργα και ένα πανεπιστήμιο προσανα

τολισμένο στην εργασία που δημιουργεί ισχυρά δίκτυα

και ισχυρές επιχειρηματικές ευκαιρίες. Το Παγκόσμιο Ιπποκράτειο Ινστιτούτο, που ιδρύθη κε με απώτερο σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και την

ανάπτυξη επιστημονικού διαλόγου και τεχνογνωσίας

για τη δημιουργία

πυρήνα ιατρικής δικτύ ωσης, συνεχίζει το ταξίδι του στον κόσμο ενώνοντας τις ιατρικές σχολές

της Παβίας.

εκπληκτικής αρχιτεκτονικής και ομορφιάς θέατρο,

Teatro Fraschini, που φτιάχτηκε μεταξύ του 1771 και του 1773 από τον αρχιτέκτονα Antonio Galli Bibiena και πήρε το όνομά του από τον διάσημο τενόρο από την Παβία Gaetano Fraschini, πάνω από 90 απόφοιτοι της Ιατρικής Σχολής παρέλαβαν σε μια σεμνή τελετή τα πτυχία τους και ορκίστηκαν στον Όρκο του Ιπποκράτη. Η ιδέα της συνένωσης των γιατρών της Παβίας ήταν του γενικού γραμματέα της Κοινότητας των Ελλή νων της Παβίας Νικόλα Τσαμπά. Όπως μας ανέφερε ο ίδιος: «Δύο χρόνια πριν περίπου (τότε ήμουν πρόεδρος της κοινότητας) είδα τυχαία ένα βίντεο στο YouTube με την τελετή που γίνεται στην Κω και σκέφτηκα ότι θα ήταν πολύ ωραία κάτι αντίστοιχο να γινόταν στην Πα βία. Γιατί εκτός από το συμβολικό και το ιερό του Όρ κου, θα μπορούσε να αποτελέσει και μια γέφυρα συν δέσμου ανάμεσα στην Παβία και στην Αττική και την

| 155 | ΑΠΟΣΤΟΛΗ κοινότητας στην Παβία Γιώργος Μπακάγιας και μέλη της κοινότητας της Παβίας, όπως η οδοντίατρος Άν να-Μαρία Γκουγκουλίτσα, η κ. Μαρία Καισσαρεύς, ο μηχανικός Αλέκος Τσαντίνης κ.ά. Το πανεπιστήμιο ιδρύθηκε το 825 ως «Σχολή δι καίου, ρητορικής και φιλελεύθερων τεχνών» από τον βασιλιά Λοθάρι Α' και το 1361 ιδρύθηκε επίσημα ως «Universitas Studiorum» από τον αυτοκράτορα της Αγί ας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κάρολο Δ'. Χάρη στις με ταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν κατά τον 18ο αιώνα από την αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία της Αυστρίας και τον γιο της Ιωσήφ Β’, το University of Pavia έγινε ένα από τα κορυφαία στην Ευρώπη, διαθέτοντας έναν εντυπωσιακό αριθμό
νων
University
ενός ζωτικού
ανά χώρα με την ιπποκράτεια ια τρική φιλοσοφία και ηθική. Αυτή τη φορά είχαν σειρά οι απόφοιτοι της Ια τρικής Σχολής του Πανεπιστημίου
Σε ένα
το

Κω (από όπου ξεκίνησε ο Ιπποκράτειος Όρκος) και για περαιτέρω συνεργασίες (πολιτισμό, τουρισμό, υγεία). Συζητήθηκε τότε στο συμβούλιο, αλλά μας πρόλαβε ο COVID. Οπότε τώρα ξαναέκανα την πρόταση (άρεσε εννοείται) και κοιτάξαμε πώς μπορεί να υλοποιηθεί». Όπως μας εξήγησε ο γηρίατρος Νίκος Γερούτης, μέλος της επιστημονικής κοινότητας της Παβίας εδώ και 40 χρόνια, στην πόλη τους ζουν περίπου 300 Έλ ληνες, εκ των οποίων οι 69 είναι ιατροί, γι’ αυτό και θέλουν να συστήσουν πλέον τον δικό τους Ιατρικό Σύλλογο. Η έντονη

αγκάλιασε, όπως μάθαμε, από την αρχή την ιδέα αυτή, δήλωσε ενθουσιασμένος με το όλο εγχείρημα. Ήταν ο άνθρωπος που έδωσε σε όλους τους απόφοιτους τα πτυχία τους. Μια εξαιρετικά συγκινητική σκηνή, με τα νέα παιδιά να παραλαμβάνουν το χαρτί για ένα μέλλον γεμάτο προσδοκίες και όνειρα να βρεθούν στην υπη ρεσία του ανθρώπου, του ασθενούς. Στη συνέχεια έγινε η αποκάλυψη της προτομής του Ιπποκράτη από τον περιφερειάρχη Δρα Γιώργο Πατού λη, τον αντιπρόεδρο του Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ιν στιτούτου Κωνσταντίνο Πάντο και τον κοσμήτορα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της

προσωπεία

εδρος

ρετούν

τον άνθρωπο», συμπληρώνοντας ότι «η

τοποθέτησης προτομών ανοίγει νέους δρόμους και συνεργασίες με γιατρούς και ιδρύματα του εξωτερικού». Όπως εξήγη

156 |
αυτή παρουσία των Ελλήνων ιατρών μάς έκανε να νιώσουμε μεγάλη περηφάνια για τη χώρα μας αλλά και μια πικρία που αναγκάστηκαν να μας αφήσουν, γιατί, όπως μας είπε ο Σπύρος Χυτήρης, εν δοκρινολόγος, ήταν εξαιρετικά δύσκολο να κάνουν ει δικότητα στη χώρα μας που η αναμονή ήταν τεράστια. Επίσης οι αμοιβές δεν συγκρίνονται. Στην Παβία έχουν τη δυνατότητα να βρίσκουν αμέσως δουλειά και να αμείβονται παραπάνω από ικανοποιητικά. Στην ιδιαίτερη αυτή βραδιά όπου η επιστήμη, ο πολιτισμός, η Ιστορία και οι λαοί έδωσαν δυναμικό παρών συμμετείχαν μέλη της ακαδημαϊκής και επιστη μονικής κοινότητας της Παβίας. Ο φυσίατρος και πρό
του Ιατρικού Συλλόγου Παβίας Claudio Lisi, που
Παβίας. Ο κ. Πάντος στην ομιλία του ανέφερε: «Με χαρά και συγκίνηση βρεθήκαμε σήμερα, όλη η ελληνική αντι
από το Παγκόσμιο Ιπποκράτειο Ινστιτούτο Ιατρών στο Πανεπιστήμιο της Παβίας, ένα από τα αρ χαιότερα και πιο σημαντικά πανεπιστήμια στον τομέα της έρευνας και της Ιατρικής, με σκοπό να μεταλαμπα δεύσουμε στους νέους φοιτητές τις αρχές του πατέρα της Ιατρικής, του Ιπποκράτη. Και με την ευχή οι νέοι συ νάδελφοι να τηρήσουν τον όρκο που έδωσαν να υπη
ανιδιοτελώς και με σεβασμό
πρωτοβουλία

σε, το Παγκόσμιο Ιπποκράτειο Ινστιτούτο Ιατρών έρχε ται σε επαφή με ιατρικές σχολές του εξωτερικού, ώστε να αναβιώσουν ξανά τον Όρκο του Ιπποκράτη και να τεθούν οι βάσεις για την προώθηση της ιπποκρατικής σκέψης και του ιατρικού τουρισμού. Ο περιφερειάρχης Αττικής, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών και πρόεδρος του Παγκόσμιου Ιππο κρατείου Ινστιτούτου Ιατρών Γιώργος Πατούλης στην ομιλία

συμβάλλει ο πατέρας της Ιατρικής και της Ηθικής, ο Ιπποκράτης. Στη συνέχεια, μια ομάδα από όμορφες κοπέλες ντυμένες ιέρειες (Κατιάνα Λιόγα, Κυβέλη Νικηφό ρου, Ελεονόρα Φένδρος, Δήμητρα Φένδρος, Annalisa Oppizzi) συνόδευσαν τον Μηνά Χατζατζηαντωνίου, ο οποίος ντυμένος αρχαιοελληνικά ως άλλος Ιπποκρά της διάβασε τον αυθεντικό Όρκο του Ιπποκράτη. Ακο λούθησε η ορκωμοσία των 96 νέων ιατρών, οι οποίοι έλαβαν από την ελληνική αποστολή έναν πάπυρο με τον Όρκο του Ιπποκράτη. Νωρίτερα μέσα στην ημέρα, η ελληνική αποστολή

γιγαντωθεί

από τον ίσκιο του στο μέλλον να διαβαστεί

Όρκος του Ιπποκράτη.

| 157
του επεσήμανε: «Από την εκπαίδευση μεταφέ ρεστε πλέον στη διάγνωση και τη θεραπεία. Ιατρική όμως συνέχιση της μάθησης και της γνώσης διότι η επιστήμη δεν έχει τέλος. Τρανό παράδειγμα η πανδη μία του κορονοϊού που αφαίρεσε τη ζωή πολλών συ νανθρώπων μας. Αυτό σημαίνει ότι πάντα υπάρχουν περιθώρια στο να μάθουμε τον άνθρωπο και το πώς μπορούμε να τον βοηθήσουμε να έχει μια καλή ζωή». Και συμπλήρωσε ότι περνώντας τα χρόνια από τότε που και ο ίδιος έδωσε τον Όρκο του Ιπποκράτη ανακά λυψε ότι η ζωή ενός ιατρού μπορεί να είναι δύσκολη, είναι όμως και ενδιαφέρουσα. Το να μπορεί να σώ σεις ανθρώπινες ζωές ή το να διατηρήσεις την υγεία σε ένα άνθρωπο είναι εξαιρετικά σημαντικό. «Όποιος δεν αγαπά τον άνθρωπο δεν μπορεί να γίνει γιατρός», τόνισε ο κ. Πατούλης, ενώ συμπλήρωσε ότι η Ιατρική επιβάλλεται να συμβαδίζει με την ηθική. Και σ’ αυτό
φιλοξενήθηκε στο ιστορικό Πανεπιστήμιο της Παβίας με την εκπληκτική βιβλιοθήκη και το υπέροχο Μουσείο Ανατομίας, μέσα στο οποίο δεσπόζει σε περίοπτη θέση το κεφάλι του «πατριάρχη» της Ανατομίας, καθηγητή Αντόνιο Σκάρπα (Antonio Scarpa). Το κεφάλι του κα θηγητή το αφαίρεσαν από το σώμα του οι μαθητές του προς ένδειξη αγάπης και σεβασμού στο έργο του για το διατηρήσουν μέσα σε φορμόλη αιωνίως. Τέλος, όλη η αποστολή επισκέφθηκε τον υπέροχο βοτανικό κήπο της πόλης, όπου έγινε το φύτεμα του πλατάνου του Ιπποκράτη με στόχο, όπως είπε ο κ. Πατούλης, να
και κάτω
ο
■ | ΑΠΟΣΤΟΛΗ

πάροδο

του νοσοκομείου άλλαξε και από καθαρά Αφροδισι ολογική Κλινική το 1910 έχει μεταβληθεί σε μια δυ ναμική, σύγχρονη Δερματολογική Μονάδα με διεθνή αναγνώριση και μεγάλη εμπιστοσύνη από το κοινό. Έμ φαση έχει δοθεί στη λειτουργία των πρωινών τακτικών Εξωτερικών Ιατρείων και στην επί 24ώρου καθημερι νή εφημερία επί 365 ημέρες το χρόνο,

το δυνατόν την καλύτερη εξυπηρέτηση των προσερ χόμενων για εξέταση. Εισαγωγή ασθενών γίνεται αν υπάρχει ανάγκη νοσηλείας σύμφωνα με την κρίση των ιατρών. Ικανός αριθμός Παρακλινικών Υποστηρικτικών Μονάδων και Εργαστηρίων, τα οποία δημιουργήθη καν κατά τη διαχρονική εξέλιξη του Νοσοκομείου και τα οποία λειτουργούν εναρμονιζόμενα με τις διεθνείς επιστημονικές τάσεις, συμβάλλουν στην ταχύτερη και αρτιότερη εξυπηρέτηση των ασθενών. Το Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός» ιδρύθηκε στην Αθήνα στις 4 Ιανουαρίου 1910 ως το πρώτο ειδικό νοσοκομείο αφροδισίων και δερματικών νόσων, το μοναδικό στην Ευρώπη την εποχή εκείνη. Ανεγέρθηκε

ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΥΓΓΡΟΣ» αποτελεί πρότυπο για την πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια φροντίδα υγείας στη χώρα μας. Η αποστολή του νοσοκομείου αρχικά ήταν η εξυπη ρέτηση των ασθενών με αφροδίσια νοσήματα. Με την
του χρόνου όμως η λειτουργική σκοπιμότητα
με σκοπό όσο
ΝΟΣΟΚΟΜΕ Ι Ο ΑΦΡΟΔ Ι ΣΙΩΝ & ΔΕΡΜΑΤΙΚ Ω Ν Ν ΟΣΩΝ «ΑΝΔΡ Ε ΑΣ ΣΥΓΓΡ ΟΣ» Μια Δερματολογική Μονάδα με διεθνή αναγνώριση!

στην αριστερή όχθη του ποταμού Ιλισού (σημερινή πε ριοχή Ιλισίων), ως κληροδότημα του Ανδρέα Συγγρού, εύπορου επιχειρηματία και μεγάλου εθνικού ευεργέτη, υπό την εποπτεία της συζύγου του Ιφιγένειας Συγγρού, το γένος Μαυροκορδάτου. Ο Ανδρέας Συγγρός ήταν ο εμπνευστής της δημι ουργίας ενός νοσοκομείου προορισμένου ειδικά για τη

νοσηλεία των πασχόντων από αφροδίσια νοσήματα.

Εκεί μεταφέρονταν κυρίως οι πάσχουσες εκδιδόμενες

γυναίκες, οι οποίες νοσηλεύονταν έως τότε σε άθλια

κατάσταση, σε ένα υποτυπώδες «Κρατικό Νοσοκομείο

Μεταδοτικών Νοσημάτων» (στεγαζόταν σε ένα οίκη

μα κοντά στο Β, Νεκροταφείο Αθηνών) μαζί με άλλους

ασθενείς με αφροδίσια και δερματολογικά προβλήμα

τα. Τον ίδιο χρόνο ανέλαβε την έδρα και τη διεύθυνση

της κλινικής των Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων

του Πανεπιστημίου Αθηνών ο καθηγητής Γεώργιος Θ.

Φωτεινός, παράλληλα δε ανέλαβε και τη διεύθυνση

του Νοσοκομείου «Α. Συγγρός», σύμφωνα με τη διαθή

κη της Ιφιγένειας Συγγρού. Ο καθηγητής εκπαιδεύτηκε

στο εξωτερικό (Παρίσι, Βερολίνο, Λονδίνο, Βιέννη) και

είχε στενή επαφή με επιστήμονες από άλλες ευρωπαϊ

κές χώρες, ήταν δε επιστημονικά προσανατολισμένος

κυρίως προς το Παρίσι και με σαφή επίδραση της Γαλ λικής Σχολής.

νων Προπλασμάτων στο Νοσοκομείο «Α. Συγγρός», παρόμοιο με αυτό του Νοσοκομείου St. Louis του Πα ρισιού. Εμπνευστής και αρχικός κατασκευαστής ήταν ο ίδιος ο καθηγητής Γεώργιος Θ. Φωτεινός, ο οποίος σπούδασε στο Παρίσι από το 1902 έως το 1905 και επεδίωξε να μάθει την Τέχνη αυτή κοντά στον περίφη μο κατασκευαστή Jules Baretta, που όμως αρνήθηκε πεισματικά να μεταδώσει τη γνώση του. Τελικά, συ νεχίζοντας τις σπουδές του στο Βερολίνο και με την υποστήριξη του καθηγητού Lassar, έπεισε τον καθηγη τή προπλασμάτων του Μουσείου της Πανεπιστημιακής Κλινικής του Βερολίνου, γλύπτη Kasten, να τον μυήσει στην τεχνική αυτή. Το Μουσείο του Νοσοκομείου «Α. Συγγρός» περιέ χει 1.660 κέρινα προπλάσματα αφροδισίων και δερ ματικών νόσων που αρχικά δημιουργήθηκαν από τον καθηγητή Γ. Θ. Φωτεινό και συνεχίστηκαν από ειδικά εκπαιδευμένους τεχνίτες όπως τον ζωγράφο Κ.Χ. Μη τρόπουλο (Σχολή Καλών Τεχνών, 1892).

Στη συνέχεια, την κατασκευή των κέρινων προπλα σμάτων συνέχισε ο γιος του Γεώργιος Κ. Μητρόπου λος, που, όπως αναφέρεται από τους παλιούς εργαζό μενους του νοσοκομείου, ξεπέρασε στην τέχνη και τον πατέρα του, ο οποίος από την αγάπη του στην εργασία αυτή έμενε μέσα στο νοσοκομείο. Τα κέρινα προπλάσματα του Νοσοκομείου «Α. Συγ γρός» χρησιμοποιήθηκαν στις αρχές του 20ού αιώ να ως εκπαιδευτικό υλικό και είναι εφάμιλλα αυτών του Μουσείου του St. Louis του Παρισιού. Από τη μεγάλη συλλογή των κέρινων προπλασμάτων του Μουσείου «Α. Συγγρός», τα 12 είναι προσωπική δωρεά προς τον καθηγητή Γ. Θ. Φωτεινό από το «Ho ^ pital du Midi» του Παρισιού. Ο καθηγητής Γ.Θ. Φωτεινός δώρισε το 1913 στη Στρατιωτική Σχολή του Παρισιού Val de Grace, μετά από παράκληση του αρχιάτρου Arnaud, αρχηγού της στρατιωτικής υγειονομικής αποστολής στην Ελλάδα, εξήντα προπλάσματα που απεικόνιζαν βλάβες από κρυοπαγήματα και τραύματα των μαχητών-στρατιω τών της πολιορκίας του Μπιζανίου. Αυτά δε αποτελούν μόνιμα εκθέματα του μουσείου της παραπάνω Σχολής και φυλάσσονται σε ειδική προθήκη, όπου υπάρχει επιγραφή με τη χώρα προέλευσης των και το όνομα του δωρητή. Επίσης δέκα προπλάσματα εκτίθενται στο Μουσείο της Ιστορίας της Ιατρικής του Πανεπιστήμιου Αθηνών, που στεγάζεται στο πρώτο κτίριο του Πανεπι στημίου, στην Πλάκα. Τα κέρινα προπλάσματα αποτελούσαν ουσιαστικό μάρτυρα της δερματολογικής εικονογραφίας και είναι το σημείο όπου η τέχνη συνεργάζεται με την επιστήμη.

| ΙΣΤΟΡΙΑ | 159 ΜΟΥΣΕ Ι Ο Κ Ε ΡΙΝΩΝ ΠΡΟΠΛΑΣΜ ΑΤΩΝ Στο μεταξύ το 1912 δημιουργήθηκε το Μουσείο Κέρι Ο Γεώργιος Θ. Φωτεινός ήταν δυναμικός με δημι ουργική προσωπικότητα και, παρά την αντίξοη πολιτι κή κατάσταση (ελληνοτουρκικός πόλεμος), κατάφερε να οργανώσει το Νοσοκομείο «Α. Συγγρός» με διεθνή δεδομένα και να καθιερώσει υψηλά πρότυπα εκπαί δευσης για την ειδικότητα της Δερματολογίας-Αφρο δισιολογίας. Κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα το 1930 ο διά σημος αφροδισιολόγος Gouzerot ανέφερε ότι το Νο σοκομείο «Α. Συγγρός» ήταν σύγχρονο και πρότυπο τόσο από αρχιτεκτονική άποψη και από επιστημονικό εξοπλισμό.

Αποτελούν το κύριο μέσο διδασκαλίας, καθώς και εν θύμιο των ασθενών που εμπιστεύτηκαν στους τεχνίτες το βασανισμένο σώμα τους, με σκοπό να συνεισφέ ρουν στην ιατρική γνώση. Σήμερα, το μουσείο δεν χρησιμοποιείται για εκπαι δευτικούς σκοπούς, γιατί εφαρμόζονται τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα εκπαιδεύσεως. Συντηρείται όμως με μεγάλη φροντίδα και εξακολουθεί να δέχεται επισκέψεις από μετεκπαιδευόμενους γιατρούς, μαθη τές, πολίτες κ.λπ. από την Ελλάδα και το εξωτερικό. ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Ε ΡΕΥΝΑ Η Α’ Κλινική Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων του Τομέα Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού

εγκαταστάθηκε

ματικών

σεμιναρίων

συνεδρίων και λοιπών επιστημονικών εκδηλώσεων με την εφαρμογή προγραμμάτων θεωρητικής και πρα κτικής εκπαίδευσης με την έκδοση επιστημονικών

160 |
Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία
στο Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερ
Νόσων, εξυπηρετεί διδακτικές, κλινικές και ερευνητικές ανάγκες στο γνωστικό αντικείμενο της Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας, ενώ έχει ως κύριο αντικείμενο δραστηριότητας την παροχή φροντίδας υγείας πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια. Το εκπαιδευτικό έργο της περιλαμβάνει την εκπαί δευση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών της Ιατρικής Σχολής και άλλων Σχολών και Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών, την εκπαίδευση ιατρών για την απόκτηση της ειδικότητας, την εκπαίδευση ιατρών για την απόκτηση άλλων ειδικοτήτων για τις οποίες απαιτείται εκπαίδευση, την εκπαίδευση ειδικευμένων ιατρών στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και εξειδίκευσης σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμε να της Κλινικής και την εκπαίδευση λειτουργών άλλων κλάδων υγείας στο πλαίσιο της συνεχούς εκπαίδευσης και επιμόρφωσης αυτών. Το εκπαιδευτικό έργο υλοποι είται με τη διοργάνωση μεταπτυχιακών προγραμμάτων μαθημάτων, διαλέξεων και εκπαιδευτικών συμποσίων ή
ή μετεκπαιδευτικών προγραμμάτων ή
συγ γραμμάτων ή βιβλίων ή εκπαιδευτικών εγχειριδίων και φυλλαδίων και με τη συνεργασία με άλλα ακαδημαϊκά και κοινωνικά ιδρύματα και με ερευνητικά κέντρα ή φο ρείς, της ημεδαπής ή αλλοδαπής. Το ερευνητικό έργο της Α' Πανεπιστημιακής Κλινι κής Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων περιλαμβάνει τη διενέργεια μελετών και ερευνών παρά της Κλινι κής ή σε συνεργασία της με άλλα ακαδημαϊκά και κοι νωνικά ιδρύματα και με ερευνητικά κέντρα ή φορείς, της ημεδαπής ή αλλοδαπής. Η Κλινική γνωστοποιεί τα αποτελέσματα των ερευνών της υπό τη μορφή ανα κοινώσεων σε επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ή υπό μορφή δημοσιεύσεων σε ελληνι κά και ξενόγλωσσα περιοδικά και, τέλος, υπό μορφή διδακτορικών διατριβών. ■

ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), μέσω της συνεργασίας Ερευνητικών Μονάδων των Τμημάτων Βιολογίας, Ιατρικής και Χη μείας, στο πλαίσιο έρευνας με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή Ανδρέα Σκορίλα, έχει αναπτυχθεί νέα μοριακή μεθοδολογία ευαίσθητης ανίχνευσης και πο σοτικού προσδιορισμού των μεταλλαγμένων στελεχών/ παραλλαγών του SARS-CoV-2 σε δείγματα λυμάτων με χρήση μιας σειράς μοριακών μεθόδων και αλληλούχηση επόμενης γενιάς (Next Generation Sequencing/NGS). Η συγκεκριμένη υπερευαίσθητη μεθοδολογία είναι ιδιαίτερα σημαντική διότι δείχνει την παρουσία και την εκατοστιαία αναλογία

ραλλαγές που αρχίζουν να εισέρχονται στην κοινότητα. Το σχετικό άρθρο με τίτλο «Novel Nested-Seq Ap proach for SARS-CoV-2 Real-time Epidemiology and In-depth Mutational Profiling in Wastewater» δημοσι εύτηκε στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «International Journal of Molecular Sciences», ενώ έχει κατατεθεί από το ΕΚΠΑ αίτηση για χορήγηση Εθνικού και Διεθνών Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας. Με την εφαρμογή της νέας μεθοδολογίας από διε πιστημονική ομάδα του ΕΚΠΑ που αποτελείται από τους Ανδρέα Σκορίλα, Νικόλαο Θωμαΐδη, Μαργαρίτη Αυγέρη, Αθηνά Μάρκου, Εύη Λιανίδου, Δημήτριο Γουργιώτη, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Παναγιώτη Αδαμόπουλο, Λάμπρο Δημητρακόπουλο, Κατερίνα Γαλάνη, Μάριο Διαμαντόπουλο, Μάριο Κωστάκη, Κατερίνα Κοντού, Βασίλη Καπέ,

Δημόπουλο (πρύτανης

| ΕΙΔΗΣΕΙΣ | 161
των μεταλλαγμένων στελεχών στο σύνολο του πληθυσμού μιας πόλης. Επιπλέον, ανιχνεύει έγκαιρα, εντός 2 ημερών, νέες μεταλλάξεις και στελέχη/ παραλλαγές που μόλις άρχισαν να εισέρχονται στον πληθυσμό. Με τον τρόπο αυτόν γίνεται με μεγαλύτερη ευκολία και αξιοπιστία η γονιδιωματική επιτήρηση των νέων στελεχών/παραλλαγών του SARS-CoV-2, καθώς και άλλων ιών ή βακτηρίων, δίνοντας την αναγκαία πληροφόρηση για την επιδημιολογική επιτήρηση καθώς και τον ανασχεδιασμό των νέων εμβολίων και φαρμα κευτικών πρωτοκόλλων. Η μεθοδολογία πληροί τις προϋποθέσεις σχετικής σύστασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κοινή προ σέγγιση κατά τη δημιουργία συστηματικής επιτήρησης του SARS-CoV-2 και των παραλλαγών του στα λύματα. Επιπροσθέτως, ανιχνεύει εγκαίρως νέα στελέχη/πα
Νικόλαο Βούλγαρη και Θάνο
ΕΚΠΑ), ολοκληρώθηκε η ανάλυση μεταλλαγ μένων στελεχών του SARS-CoV-2 σε δείγματα λυμάτων της Περιφερειακής Ενότητας Αττικής, που συλλέχθηκαν σε καθημερινή βάση κατά το διάστημα 01-26/12/2021 από το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων της Ψυττάλει ας (ΚΕΛΨ). Τα συγκεκριμένα δείγματα υπεβλήθησαν σε έλεγχο ειδικών μεταλλάξεων - γενετικών δεικτών (genetic markers) ολόκληρου του γονιδίου S (Spike) (>50 γενετικοί δείκτες) για τις παραλλαγές ειδικού ενδιαφέ ροντος (Variants οf Concern - VOC) και τις παραλλαγές υπό διερεύνηση (Variants οf Interest - VOI). ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΟ ΑΘΗΝ Ω Ν Προσδιορισμός μεταλλαγμένων στελεχών του SARS-CoV-2 σε δείγματα λυμάτων μέσω νέας μοριακής μεθοδολογίας
Φιλελλήνων 3, 10557, Σύνταγμα, Άθήνα press@spiroueditions.gr nextdeal.gr Στο ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2022 Αποκτήστε το έντυπο περιοδικό και κρατήστε το ή διαβάστε ΙΝΤΕΡΝΕΤΙΚΑ όσα σας ενδιαφέρουν στο nextdeal.gr ▶ Το Δίκτυο των Διαγνωστικών Κέντρων στην Άττική και την Περιφέρεια. ▶ Η συμβολή τους στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και στην αποσυμφόρηση των δημόσιων νοσοκομείων. ▶ Ποιες καινοτομίες προσφέρουν. ▶ Τι καλύπτουν οι ασφαλιστικές εταιρείες στα διαγνωστικά κέντρα ▶ Τι ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό διαθέτουν. ▶ Ποιες υπηρεσίες παρέχουν. ΑΦΙΕΡ Ω ΜΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.