ΓΙΑ ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ως προς την απορρόφη-
ση περισσοτέρων κλινικών μελετών, την αναγκαιότητα
ενός Γραφείου Κλινικών Μελετών στα νοσοκομεία μας,
καθώς και το μεγάλο κενό στην εκπαίδευση των νέων
ιατρών στο πανεπιστήμιο ως προς τις κλινικές μελέτες, μας μιλά ο διευθυντής του Ιατρικού Τμήματος της ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ - ΛΙΛΛΥ και συντονιστής της ομάδας Κλινικών
Μελετών του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων (ΣΦΕΕ), Γιάννης Χονδρέλης.
πλέον ευρέως αποδεκτό
τελεί σημαντική
αναπτυξιακή παράμετρο που ενδιαφέρει
ιδιαίτερα τον φαρμακευτικό κλάδο. Η κλινική έρευνα
αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική επένδυση, με εξαι-
ρετικά υψηλή προστιθέμενη αξία για την πραγματική
οικονομία. Εξασφαλίζει ταχεία πρόσβαση των ασθε-
νών σε νέες θεραπείες, ενισχύει την εθνική οικονομία
με εισροή σημαντικών κεφαλαίων από το εξωτερικό,
εισάγει ερευνητική τεχνογνωσία, προσφέρει νέες θέ-
σεις εργασίας, διαρκή εκπαίδευση και αξιοποίηση του
ανθρώπινου δυναμικού σε εξειδικευμένους τομείς. Η
ανάπτυξη της κλινικής έρευνας μπορεί να αποτελέσει
μέγιστο αναπτυξιακό μοχλό για τη χώρα μας. Σύμφωνα
με μελέτες διαφόρων φορέων, η επένδυση για κλινική
έρευνα στην Ελλάδα θα μπορούσε να φτάσει τα 500 εκατ.
€ ετησίως, με άμεση θετική επίπτωση στο ΑΕΠ (αύξηση
1,1 δισ. €), στα φορολογικά έσοδα (αύξηση 270 εκατ. €)
και σε θέσεις εργασίας (23.000 νέες θέσεις εργασίας).
Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να γίνει πιο ανταγωνιστική
και ελκυστική σε επενδύσεις για κλινική έρευνα.
— Ποια είναι τα οφέλη της κλινικής έρευνας στην
κοινωνία, στον ασθενή και την οικονομία;
Τα οφέλη από την κλινική έρευνα είναι πολλά και πο-
λυσήμαντα και αφορούν, πέρα από τις προφανείς, και
άλλες εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας:
Για τους ασθενείς:
• Άμεση πρόσβαση σε νέες φάρμακα και θεραπείες.
Βιοϊατρικής Έρευνας στη χώρα, τον Οκτώβριο του περα-
σμένου έτους, επισημοποιεί έναν δίαυλο επικοινωνίας
της Πολιτείας με τους εμπλεκόμενους με την κλινική
έρευνα φορείς. Η διοργάνωση από το υπουργείο Υγείας
της διημερίδας με τίτλο: «Re-imagining Clinical Trials in Greece» στη Θεσσαλονίκη, στις 14-15 Δεκεμβρίου 2022,
έδωσε τη δυνατότητα ουσιαστικής «ζύμωσης» όλων
των φορέων στα θέματα που αφορούν στην Κλινική
Έρευνα και στη δημιουργία προτάσεων για την ανά-
πτυξη των κλινικών μελετών στη χώρα μας. Μία από τις
προτάσεις ήταν και η σύσταση του Γραφείου Κλινικών
Μελετών, η υλοποίηση της οποίας αποτελεί την αρχή
σε μια σειρά απαραίτητων ενεργειών και παρεμβάσε-
ων που χρειάζεται να υλοποιηθούν για να επιτευχθεί
ο κοινός μας στόχος. Έχουν ταυτοποιηθεί οι περιοχές
που χρειάζονται βελτίωση με στόχο την ανάπτυξη των
κλινικών δοκιμών στην Ελλάδα:
• Απλοποίηση των διαδικασιών & βελτίωση του απαιτούμενου χρόνου μέσω της επικαιροποίησης του
σχετικού νομικού πλαισίου.
• Δημιουργία κουλτούρας κλινικών μελετών στα
νοσοκομεία μέσω δημιουργίας & επένδυσης σε εκπαιδευτικά προγράμματα.
• Θέσπιση κινήτρων για νοσοκομεία και φαρμακευ-
τικές επιχειρήσεις για περαιτέρω επενδύσεις σε R&D.
• Ψηφιακός εκσυγχρονισμός στο χώρο της Υγείας και
κυρίως των νοσοκομείων, ώστε η χώρα μας να μπορεί να
αξιοποιήσει την ψηφιακή τεχνολογία και στη διεξαγωγή
κλινικών δοκιμών. Η δυνατότητα υλοποίησης αποκεντρωμένων κλινικών δοκιμών θα αποτελέσει σύντομα
ένα βασικό κριτήριο για την επιλογή μιας χώρας για τη
διεξαγωγή μιας κλινικής δοκιμής.
• Διευκόλυνση της συμμετοχής ασθενών στις κλινικές δοκιμές μέσω της ανάπτυξης κεντρικού σημείου πρό-
ΓΙΆΝΝΗΣ ΧΌ ΝΔΡ Ε ΛΗΣ
σβασης (platform) ή πύλης (portal) σε πληροφορίες, της
οργάνωσης ενημερωτικής καμπάνιας & εκπαιδευτικών
προγραμμάτων. Βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η ανάπτυξη και
λειτουργία ενός Εθνικού Πληροφοριακού Συστήματος
για τη Βιοϊατρική Έρευνα στη χώρα μας, το οποίο θα
συνεισφέρει σημαντικά στην πληροφόρηση των ασθε-
νών, αλλά και της ερευνητικής κοινότητας γενικότερα.
— Δεν υπάρχει μάθημα κλινικών μελετών στις Σχολές
Ιατρικής, όπως αναφέρθηκε σε πρόσφατο συνέδριο.
Πόσο μεγάλο «κενό» δημιουργεί στη γνώση ενός
μελλοντικού γιατρού;
Το έλλειμμα αυτό αποτελεί μια δυσάρεστη συνθήκη για
όλους όσοι εμπλέκονται στο χώρο αυτό. Είναι παρά-
δοξο για έναν φοιτητή Ιατρικής να γνωρίζει για πρώτη
φορά περί κλινικής έρευνας μετά την ολοκλήρωση των
σπουδών του.
Η κλινική έρευνα δείχνει, σήμερα, το δρόμο για τη
διεύρυνση της γνώσης και, φυσικά, τις θεραπευτικές
επιλογές του αύριο. Συνεπώς, ο φοιτητής κουβαλά πράγ-
ματι ένα κενό, το οποίο καλείται να καλύψει σε δεύτερο
χρόνο, με έμμεσους τρόπους (προσωπική προσπάθεια,
αυτο-εκπαίδευση, εμπλοκή σε ερευνητικά προγράμματα
ως μέλος ερευνητικής ομάδας κ.ά.).
Η πρόταση, λοιπόν, από πλευράς μας είναι διαρκής:
ένταξη μαθήματος για την κλινική έρευνα στο προπτυ-
χιακό πρόγραμμα σπουδών των ιατρικών σχολών.
Μια εξαιρετική προσπάθεια που βρίσκεται σε λει-
τουργία τα τελευταία χρόνια είναι αυτή της υλοποίησης
Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών από το Πα-
νεπιστήμιο της Αθήνας, καθώς και από άλλους φορείς.
Η επιτυχία των προγραμμάτων αυτών αναδεικνύει έτι
περαιτέρω την επιτακτική ανάγκη για την κάλυψη του
κενού αυτού. ■
Ο Γιάννης Χονδρέλης, PhD, είναι απόφοιτος του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών και κάτοχος διδακτορικού διπλώματος από το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών. Εργάστηκε για δύο
έτη ως ερευνητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου του Calgary, στον Καναδά. Έχει έναν σημαντικό αριθμό δημοσιεύσεων σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και έχει συμμετάσχει σε πλήθος ελληνικών και διεθνών συνεδρίων.
Το 1994 ξεκίνησε την καριέρα του στη φαρμακευτική εταιρεία ΦΆΡΜΆΣΕΡΒ - ΛΙΛΛΥ, ως συνεργάτης Επιστημονικής Ενημέρωσης και στη συνέχεια και επί σειρά ετών διετέλεσε Product Manager, Group
|
