Όλα τούμπα… στην ασφαλιστική αγορά Γράφει ο ΚΛΉΜΗΣ ΔΗΜΑΡΧΙΆΔΗΣ
Κ
άπου ανάμεσα στα μερομήνια θέλησα να φιλοσοφήσω ελαφρώς καυστικά… όχι για την πρόγνωση του καιρού, αλλά για τα πεπραγμένα και τα μελλούμενα της ασφαλιστικής μας αγοράς… Ας δούμε όμως πρώτα τη μεγάλη εικόνα… Με στοιχεία 2022 η παγκόσμια παραγωγή ασφαλίστρων ήταν στα 5,5 τρισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,3 τρισ. ευρώ στην Ευρώπη και η ελληνική αγορά συνέβαλε σ’ αυτό με μόλις 4,83 δισ. ευρώ, όταν χώρες με αντίστοιχους ή λιγότερους κατοίκους, τις αναγράφω με φθίνουσα πληθυσμιακή κατάταξη, όπως το Βέλγιο είναι στα 27 δισ., η Τσεχία στα 50 δισ., η Σουηδία στα 39 δισ., η Πορτογαλία στα 10 δισ., η Ουγγαρία στα 34 δισ., η Αυστρία στα 18 δισ., η Ελβετία στα 50 δισ., η Δανία στα 35 δισ., η Φιλανδία στα 23 δισ. και το Λουξεμβούργο στα 35 δισ. ευρώ. Η αγορά μας, όπως όλοι γνωρίζουμε, αποτελείται κατά βάση, από τους ασφαλισμένους, τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, τις ασφαλιστικές εταιρείες (ή ασφαλιστές κατά το νόμο) και την Πολιτεία που έχει τον θεσμικό ρόλο της εποπτείας. Ο ισχυρός «παίκτης» ήταν και είναι οι ασφαλιστικές, οι οποίες σε συνεργασία με την Πολιτεία, που συνήθως σφυρίζει αδιάφορα, έχουν διαμορφώσει διαχρονικά το πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς, έχουν το καρπούζι και το μαχαίρι, δηλαδή την εξουσία να λειτουργούν σχεδόν κατά το δοκούν, άρα και την κύρια ευθύνη για τα πεπραγμένα του κλάδου. Οι διαμεσολαβητές, αν και επί δεκαετίες το μοναδικό και πιο απαραίτητο γρανάζι της παραγωγικής μηχανής, πάντα αποτελούσαμε το ακολούθημα των επιλογών των ασφαλιστικών εταιρειών. Τέλος, οι ασφαλισμένοι, «για τα μάτια των οποίων μαλώνουμε όλοι» και πασχίζουμε -δυστυχώς με κάθε τρόπο- να τους αυξήσουμε και να τους εντάξουμε στο χαρτοφυλάκιό μας, είναι και οι μοναδικοί με τους οποίους δεν θ’ ασχοληθώ σήμερα. Πολλές φορές αναρωτιέμαι ποια είναι τα αποτελέσματα και η εξέλιξη της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, συγκριτικά με την υπόλοιπη ανεπτυγμένη Ευρώπη, τα τελευταία εξήντα χρόνια, ξεκινώντας τις «θύμησες» από τα
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
μέσα της δεκαετίας του 1960 που άρχισαν να εμφανίζονται πολλές από τις μέχρι σήμερα γνωστές ασφαλιστικές εταιρείες στη χώρα. Αν τα 60 χρόνια φαίνονται πολλά, ίσως αν περιοριστούμε στα τελευταία σχεδόν 20, ξεκινώντας από το 2005 που η παραγωγή ήταν 3,92 δισ. ευρώ και αυξήθηκε κατά 23% έως και το 2022, σε τι εξαγωγή συμπερασμάτων οδηγούμαστε από τη μέχρι τώρα πορεία; Θα πρέπει να είμαστε ικανοποιημένοι ως κλάδος ή όχι; Τη δεκαετία του 1970 δόθηκε μεγάλη ώθηση, όταν νομοθετήθηκε η υποχρεωτικότητα της αστικής ευθύνης του αυτοκινήτου. Πολλές ασφαλιστικές εταιρείες άρχισαν να φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια και μαζί με αυτές που ιδρύθηκαν ή εγκαταστάθηκαν διστακτικά από την προηγούμενη δεκαετία ξεπερνούσαν συνολικά σε αριθμό τις 160. Αφού περάσαμε στις επόμενες δύο δεκαετίες που γνωρίσαμε καλύτερα τις ασφαλίσεις υγείας, τα επενδυτικά-ασφαλιστικά προϊόντα, αλλά και τη θεαματική αύξηση των ξένων πολυεθνικών, μπήκαμε στη δεκαετία του 2000, με τις ασφαλιστικές εταιρείες να έχουν φτάσει στο απόγειο της παραγωγής και της κερδοφορίας τους και συνολικά η χώρα να βιώνει μία πρωτόγνωρη ανάπτυξη και ευημερία, η οποία δυστυχώς, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, ήταν ψεύτικη, αφού στηρίχθηκε σε πήλινα πόδια. Η υπέρμετρη και διάχυτη αισιοδοξία οδήγησε σε ασυνήθιστα υψηλούς για τη χώρα μας ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης μέχρι και το 2009, όπου τα ασφάλιστρα της αγοράς υπερδιπλασιάστηκαν και εκτινάχθηκαν στα 5,45 δισ. €, ιστορικό υψηλό, από τα 2,5 δισ. € του 2000. Η παγκόσμια οικονομική ύφεση του 2008 προκάλεσε την εξάλειψη της «φούσκας», με τις επιπτώσεις να αρχίσουν να εμφανίζονται στην επόμενη δεκαετία της «κρίσης» και πιο συγκεκριμένα από το 2010, όπου η ελληνική ασφαλιστική αγορά δοκιμάστηκε από τα προβλήματα της ευρύτερης οικονομίας και είδε την ασφαλιστική παραγωγή να μειώνεται, φτάνοντας στο ναδίρ το 2015, στα 3,7 δισ. ευρώ, που αποτελεί αρνητικό ορόσημο των δύο τελευταίων δεκαετιών. Από το 2018 και έπειτα, η ασφαλιστική αγορά ξεκίνησε μία ανοδική νέα πορεία, η οποία «φρενάρισε» το 2020
| ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ | 148