AΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ underwriting ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΥΆΓΓΕΛΟΣ ΣΠΎΡΟΥ
Παναγιώτης Τέτσης (1925- 2016), Οικοδομή, 1964, Χαλκογραφία, ακουατίντα σε χαρτί, Συλλογή ΕΠΜΑΣ.
ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ-ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΟΥΤΣΟΥ είχα την καλή τύχη να δω μαζί με την κόρη μου Ελπίδα την έκθεση ΑΣΤΥΓΡΑΦΙΑ, μια σύλληψη, επιμέλεια και κείμενα από τη Συραγώ Τσιάρα. Αυτά που διερευνά η έκθεσή της μέσω των δημιουργιών μού έφεραν μια νοσταλγία για πολλά σημεία της Αθήνας, τα οποία έζησα, στον Κολωνό, στο Παγκράτι, στο Αιγάλεω, στον Νέο Κόσμο, στου Φιλοπάππου και Κουκάκι, στην πλατεία Μαβίλη, στους Αμπελοκήπους, στην Αγία Παρασκευή ψηλά στον Δημόκριτο, στο Μαρούσι, σε κινηματογράφους και γήπεδα, στις αίθουσες της Παντείου στη Συγγρού και στη Νομική γύρω στο πανεπιστήμιο, στο εργοστάσιο Φιξ, στο εργοστάσιο Fulgor, σε αλάνες στο Γουδή όπου έπαιξα μπάλα και κοντά στο γήπεδο Παναθηναϊκού… Νοσταλγία αλλά και μελαγχολία για μια Αθήνα που αλλάζοντας έφυγε… Μέσα στα άλλα και μια φωτογραφία του ζαχαροπλαστείου Ζαγορίτη με ταμπέλες του ΦΙΞ και της «ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ», από την οποία ξεπήδησαν πολλές μνήμες και τα ονόματα Αλέξ. Ταμπουράς, Παύλος Ψωμιάδης, Δημήτρης Κοντομηνάς,
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
| ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ | 32
J. Gurash, Γ. Δασκαλάκης κ.ά. Άλλωστε, μεταξύ Σταδίου 10 και Όθωνος πέρασα τα πιο πολλά χρόνια γύρω από τις ασφάλειες μέχρι σήμερα… Από τον όμιλο ΑΣΠΙΣ εξάλλου προέκυψαν δύο ακόμη μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες, η INTERAMERICAN και η ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ, που έγινε VICTORIA και αργότερα ERGO. Η INTERAMERICAN του Δ. Κοντομηνά με τις 35 θυγατρικές ασφαλιστικές και τράπεζες και η ΑΣΠΙΣ του Π. Ψωμιάδη, που εξαγόρασε 12 ασφαλιστικές και δύο τράπεζες, απετέλεσαν ένα μεγάλο εμπορικό επίτευγμα εντός-εκτός Ελλάδος, σε Κύπρο, Γαλλία, Γερμανία, Σουηδία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Αμερική, Βαλκάνια. Η μικρή εταιρεία ΑΣΠΙΣ, που ξεκίνησε το 1945 με δύο υπαλλήλους σε ένα δωματιάκι 25 τ.μ. στο ξεκίνημα του 2000, απλώθηκε με πάνω από 50 εταιρείες στα παρακλάδια και κοντά στις 10.000 συνολικό ανθρώπινο δυναμικό στις βασικές και θυγατρικές εταιρείες… Όμως ακόμα δεν γράφηκε η αληθινή ιστορία με το κλείσιμο της «ΑΣΠΙΣ» που σκορπίστηκε στους πέντε ανέμους μαζί με τις κάρτες ευχαριστίας από τον Π. Ψωμιάδη, από πρωθυπουργούς, υπουργούς και
Γεώργιος Βακιρτζής (1923-1988), Γιγαντοαφίσα από την ταινία «Ο Υπέροχος Γκάτσμπι», Ψαρόκολλα, χρωστικές σε χαρτί επικολλημένο σε καμβά, Δωρεά Μπαμπέτ Παπαστάμου, Συλλογή ΕΠΜΑΣ.
μεγάλους οικονομικούς παράγοντες, μερικές από τις οποίες έτυχε να έχω σ’ ένα κουτί που είδα τυχαίως πρόσφατα, του Κ. Σημίτη, του Α. Σαμαρά, του Γιάννου Παπαντωνίου, του δημάρχου Θεσ/νίκης Κ. Κοσμοπούλου, του υπουργού Γιάννη Μπούτου, του Τρύφωνα Κονταλίδη κ.ά. Ανάμεσα σε άλλα κι ένα καρδιογράφημα του 1992 με ανεβασμένη πίεση... Τελικά, «πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα. Πάντα σκιές ασθενέστερα». Αιωνία η μνήμη τους των πρωταγωνιστών που έφυγαν από τον κόσμο μας. Η ιστορία και ο Θεός κρίνουν τα πάντα, και ημάς. Οι άνθρωποι είναι περαστικοί και η ιστορία δύσκολα θυμάται λεπτομέρειες. Πρόσχωμεν! Όσον αφορά τώρα την έκθεση «Αστυγραφία» που μας θύμισε και την ασφαλιστική αγορά και αφορμή να ευχηθούμε ο Θεός να ελεήσει και ημάς και τους προαναφερόμενους, αξίζει να την επισκεφθείτε. Η Συραγώ Τσιάρα γράφει: «Η έκθεση “Αστυγραφία” διερευνά εκδοχές του αστικού βιώματος στην ελληνική τέχνη κατά τις δεκαετίες
1950-1970 μέσα από το βλέμμα εικαστικών δημιουργών και κινηματογραφιστών. Περιλαμβάνει έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής, εγκαταστάσεις, φωτογραφίες και αποσπάσματα ταινιών. Οι εικαστικές δημιουργίες συνομιλούν με τον δημοφιλή ελληνικό κινηματογράφο, τον κριτικό ρεαλισμό και τις έκκεντρες αφηγήσεις. Η σύλληψη της έκθεσης αντιμετωπίζει την πόλη ως εμπειρία, εξετάζει την αστικοποίηση, την ανοικοδόμηση και τη μετανάστευση στο πλαίσιο των ραγδαίων αλλαγών που συνέβησαν μεταπολεμικά στην ελληνική κοινωνία. Οι καλλιτέχνες ερμηνεύουν την πόλη όχι ως μόνο ως δομημένο περιβάλλον που τις εμπεριέχει, αλλά και ως καθημερινό βίωμα, ένα πλαίσιο με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι, είτε με όρους αναγνώρισης, ασφάλειας και αποδοχής είτε με όρους ανίχνευσης, διαπραγμάτευσης και σύγκρουσης. Η πόλη αλλάζει και μαζί της αλλάζουν και οι άνθρωποι. Γίνεται πεδίο ανασυγκρότησης νέων ταυτοτήτων για εσωτερικούς και εξωτερικούς μετανάστες, αγκαλιά και καταφύγιο, τόπος συνάντησης και επιθυμίας, αλλά και μηχανισμός αποξένωσης, απόρριψης, μαζικοποίησης και περιθωριοποίησης. Κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες ο λαϊκός κινηματογράφος ηθογραφίας γνωρίζει ιδιαίτερη άνθηση. Καθίσταται ένα δημοφιλές και φθηνό μέρος διασκέδασης με ευρύτατη διάδοση τόσο στα αστικά κέντρα όσο και στην περιφέρεια και γίνεται ένα από τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του σύγχρονου τρόπου ζωής. Αν και κατακρίθηκαν για στερεοτυπική αφέλεια, προσκόλληση στα πάθη του ιδιωτικού βίου και απουσία κριτικής εμβάθυνσης, οι ελληνικές ταινίες του ’50 και του ’60, ακριβώς λόγω της αποδοχής και της διείσδυσης που είχαν στην κοινωνία, λειτούργησαν ιστορικά ως επιδραστικοί δίαυλοι εκσυγχρονισμού. Εισήγαγαν και διέδωσαν νέες αντιλήψεις για τις σχέσεις ανάμεσα στα φύλα, στην οικογένεια και στην κοινωνία, επηρέασαν καταναλωτικά πρότυπα, ατομικές και συλλογικές συμπεριφορές, σκιαγράφησαν τους όρους συμβίωσης στο κέντρο, στη γειτονιά και την πολυκατοικία. Την οπτική του λαϊκού ή εμπορικού κινηματογράφου στο αστικό βίωμα διεμβολίζει το αιχμηρό βλέμμα των δημιουργών που πειραματίζονται με τον κριτικό ρεαλισμό, ένα βλέμμα εναλλακτικό και έκκεντρο που ασχολείται με λιγότερο δημοφιλείς και εύπεπτες ιστορίες της πόλης. Στην οργάνωση της εκθεσιακής αφήγησης επιχειρείται μια διαρκής μετακίνηση από τη μεγάλη στη μικρή κλίμακα, από την πανοραμική λήψη στο κοντινό πλάνο. Η πόλη, η πλατεία, ο δρόμος, το σοκάκι, η πολυκατοικία, η βεράντα, η βιτρίνα, το διαμέρισμα, ο δημόσιος και ιδιωτικός βίος αποτυπώνουν πτυχές της αστικής συνύπαρξης, των κραδασμών και των μετασχηματισμών που χαρακτηρίζουν τη ζωή της πόλης».
33 | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ | ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ