Mόλις
Kυκλοφόρησε
2
Περιεχόμενα Ελληνική Αθλητιατρική Εταιρία (ΑΘΛΕΤΙΑ).................3 Το Δυναμικό Υπερηχογράφημα στην αξιολόγηση των παθήσεων του μυοσκελετικού συστήματος....................4 Ορθοπαιδική ή Ορθοπεδική.....................................6-7
Διμηνιαία Ενημερωτική «free press» Εφημερίδα Αθλητιατρικής & Ευ Ζην ΕΚΔΟΤΗΣ GLOBAL PRAXIS Ε.Π.Ε. ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Δ.Τσιτσιρόπουλος MSc, PT
10
«Euphoria Retreat» Το πρώτο ολιστικό luxury wellbeing destination spa διεθνών προδιαγραφών στην Ελλάδα....10-11 Υπερβαρικό Οξυγόνο & Αθλητιατρική..................12-13 Γονιδιακά Νοσήματα....................................................17
ΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΣΧΕΔΙΑΣΗ PRINT EASY / www.print-easy.gr Πετρολιάγκη Σοφία ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Πεταλάς & Συνεργάτες www.petalaspartners.com Διανέμεται Δωρεάν ΕΔΡΑ Xαλκοκονδύλη 9, 106 77, Αθήνα T: 210.3000.495 E: info@sportsmedworld.com
18
Ιαματικός Τουρισμός Ο Τουρισμός των τεσσάρων εποχών για την Ελλάδα...........................................18-21 Θεραπευτική Άσκηση & Οστεοπόρωση.....................22 Ρομποτική Οδοντιατρική.......................................24-26 ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ: Κόκκινο Νερό................................28-29 Καλεντάρι Συνεδρίων............................................30-31 Προτεινόμενα Βιβλία..................................................32 Fast News...................................................................34 3
• Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις του υπογράφοντος και σε καμία περίπτωση της εκδοτικής εταιρείας. • Κείμενα και φωτογραφίες δεν επιστρέφονται. • Τα κείμενα και άρθρα της έκδοσης, οι διαφημιστικές καταχωρίσεις και όλες οι πληροφορίες που παρουσιάζονται στις σελίδες της εφημερίδας, δημοσιεύονται απλώς ενημερωτικά. Επίσης, καμία από τις ενημερωτικές πληροφορίες δεν πρέπει και δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σε καμία περίπτωση ως υποκατάστατο ιατρικών συμβουλών.
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
COVER STORY:
4
Το Δυναμικό Υπερηχογράφημα στην αξιολόγηση των παθήσεων του μυοσκελετικού συστήματος
κνήμη), σε μια μόνο εξέταση για την ολοκληρωμένη απεικόνιση ανατομικών δομών μεγάλου μήκους, δ) η δυνατότητα σύγκρισης με τις αντίστοιχες ανατομικές θέσεις του ετερόπλευρου σκέλους ε) η έγχρωμη triplex απεικόνιση για αποκλεισμό τυχόν αρτηριακής ή φλεβικής παθολογίας με παρόμοια κλινική σημειολογία που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά διαγνωστικά λάθη, στ) η δυνατότητα άμεσης καθοδήγησης παρακεντήσεων για διαγνωστικούς ή θεραπευτικούς σκοπούς, ζ) η εύκολη προσβασιμότητα και το λογικό κόστος της εξέτασης που επιτρέπουν τη στενή παρακολούθηση (follow up) των ασθενών κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Ποια είναι η καλύτερη μέθοδος για την απεικόνιση του μυοσκελετικού συστήματος; Πρέπει να τονισθεί ότι καμία απεικονιστική μέθοδος δεν διατηρεί την απόλυτη υπεροχή για όλα τα περιστατικά και ως εκ τούτου ακτινογραφία, υπερηχογράφημα και μαγνητική τομογραφία κατά περίπτωση έχουν τη δική τους θέση στον αλγόριθμο διαγνωστικής προσέγγισης των ασθενών. Είναι επομένως σημαντική η εφαρμογή των μεθόδων στο πλαίσιο της «εξατομικευμένης» ιατρικής προσέγγισης για την επίτευξη του μέγιστου δυνατού διαγνωστικού οφέλους. Αναμφίβολα, η υπερηχοτομογραφία διαθέτει τεχνική επάρκεια την οποία ένας έμπειρος εξεταστής μπορεί να αξιοποιήσει με βάση τα κατάλληλα κλινικά δεδομένα, για να αποκομίσει διαγνωστικές πληροφορίες με σημαντική επίδραση στη λήψη των κλινικών αποφάσεων και στην παρακολούθηση του ασθενούς.
Δρ. Πάρης Μπρέστας MD, MPH, PhD Ιατρός Ακτινοδιαγνώστης Ακτινοδιαγνωστικό Κέντρο «Ψηφιακή Διάγνωση» Μελισσίων
www.psifiakidiagnosi.weebly.com 5
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
Η δυναμική υπερηχοτομογραφία υψηλής ευκρίνειας είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται πλέον ευρύτατα για την άμεση διάγνωση των μυοσκελετικών παθήσεων. Απεικονίζονται μύες, τένοντες, σύνδεσμοι, θύλακοι, παρυφές οστών, αρθρώσεων, χόνδροι, νεύρα, αγγεία, οστεοϊνώδεις σωλήνες κ.ά. Έχει σημαντικές εφαρμογές στην ορθοπεδική, τη ρευματολογία, την αθλητιατρική, την περιφερική νευρολογία. Όταν πληρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις εξέτασης εμφανίζει πολύ υψηλούς δείκτες διαγνωστικής αξιοπιστίας και χρησιμεύει για την άμεση επίλυση πολλών διαγνωστικών προβλημάτων, ειδικότερα για τις παθήσεις των εξωαρθρικών μυοσκελετικών δομών (μύες, τένοντες σύνδεσμοι, αγγεία, νεύρα κ.ά). Ποιες είναι οι προυποθέσεις για την υψηλή διαγνωστική αξιοπιστία της υπερηχογραφικής εξέτασης; α) η κατάλληλη εκπαίδευση και η επαρκής εμπειρία του εξεταστή, ο οποίος πρέπει να έχει μεγάλη εξοικείωση με τις ειδικές τεχνικές της μεθόδου, όπως και με τον triplex αγγειακό έλεγχο, β) η σύνδεση του πρωτοκόλλου της εξέτασης με τα κλινικά δεδομένα, γ) η χρήση εξοπλισμού με τεχνολογία αιχμής, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν κατά περίπτωση όλες οι νέες ειδικές τεχνικές. Ποιες είναι οι νέες τεχνολογικές δυνατότητες και οι ειδικές τεχνικές που χρησιμεύουν ιδιαίτερα στην εξέταση του μυοσκελετικού; α) οι νέες υψίσυχνες κεφαλές υψηλής ευκρίνειας που έχουν υψηλότερη χωρική διακριτική ικανότητα ακόμα και από την κλασσική μαγνητική τομογραφία, β) οι εργονομικές κεφαλές για ανατομικές ζώνες με δυσχέρεια προσβασιμότητας, γ) οι νέες τεχνικές απεικόνισης των πολύ μικρών αγγειακών ροών δ) η τρισδιάστατη 3D/4D απεικόνιση ε) η αξιολόγηση της ελαστικότητας των ιστών με τη χρήση διατμητικών κυμάτων ή εξωγενούς πίεσης. Ποιά είναι τα κυριότερα πλεονεκτήματα των υπερήχων σε σύγκριση με τις λοιπές μεθόδους απεικονιστικής διερεύνησης; α) οι δυναμικές τεχνικές οι οποίες αποτελούν αποκλειστικό πλεονέκτημα της συγκεκριμένης μεθόδου και χρησιμεύουν για τη μελέτη σε πραγματικό χρόνο των μεταβολών που παρατηρούνται με τις κινήσεις (ή την εξωγενή πίεση) των εξεταζόμενων ανατομικών δομών, β) η στενή σύνδεση με το κλινικό profil του ασθενούς και η δυνατότητα απόλυτης προσαρμογής του εξεταστικού πρωτοκόλλου στη βάση των δεδομένων που προκύπτουν από τις κλινικές δοκιμασίες σε πραγματικό χρόνο, γ) η δυνατότητα απεικόνισης περισσότερων από μία ανατομικών θέσεων (π.χ μηρός, γόνατο,
Ορθοπαιδική ή Ορθοπεδική Το όνοµα Ορθοπαιδική εµφανίσθηκε για πρώτη φορά στη διεθνή βιβλιογραφία το 1741. Το σχηµάτισε ο Γάλλος ιατρός Nicolas Andry (1658-1742), καθηγητής στο Πανεπιστήµιο των Παρισίων από τις Ελληνικές λέξεις “Ορθός” και “Παιδίον” (ίσιο παιδί) και το παρουσίασε στο βιβλίο του «Traite d΄ orthopedie ou l΄art de prevenir et corriger dans les enfants les difformites du corps» «Πραγµατεία περί ορθοπαιδικής ή τέχνη της προλήψεως και διορθώσεως των σωµατικών δυσπλασιών (ή παραµορφώσεων) στα παιδιά». Η ακριβής αναφορά στο βιβλίο αυτό για το όνοµα έχει ως εξής: “Quant au titre en question, Orthopedie, je l΄ ai forme de deux mots grecs a΄ savoir d΄Orthos, qui verit dire Droix, et paidion, qui signifie Εnfant”. Το όνοµα αυτό έγινε αποδεκτό προοδευτικά από όλα σχεδόν τα κράτη και σιγά σιγά επεκτάθηκε και στους ενήλικες. Ειδικά η Αµερικανική Ακαδημία Ορθοπαιδικών Χειρουργών (ΑΑΟS), η µεγαλύτερη στον κόσµο (αριθµεί 20 χιλιάδες περίπου µέλη), πέραν της αποδοχής του ονόµατος Ορθοπαιδική, τοποθέτησε στο κέντρο του εµβλήµατός της τις λέξεις “Ορθόν Παιδίον” µε Ελληνικούς χαρακτήρες. Το έµβληµα αυτό αποτυπώνεται στο εξώφυλλο εκα6
τοντάδων βιβλίων ή εντύπων που εκδίδει αλλά και στις τεράστιες αφίσες που εκθέτει στα ετήσια συνέδριά της. Στην Ελλάδα το όνοµα Ορθοπαιδική βρέθηκε να γράφεται µε ε από το “Ορθός” και “Πέδη” (τροχοπέδη) αλλάζοντας την ιστορική του ετυµολογία και προέλευση. Πουθενά δεν αναφέρεται πότε, πώς και από ποιους έγινε αυτή η αλλαγή, οπωσδήποτε όµως δεν έγινε από κανένα συλλογικό όργανο και βεβαίως ούτε από τον κ. Χρυσοσπάθη, πρώτο΄Ελληνα καθηγητή Ορθοπαιδικής, ο οποίος απλώς το δέχθηκε, αν και δεν συµφωνούσε µε την προέλευση από το “Ορθός” και “Πέδη”. Προτιµούσε το όνοµα “Ορθωτική”.Φαίνεται λοιπόν ότι µέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα το όνοµα Ορθοπαιδική εγράφετο µε αι, όπως αναφέρεται στο λεξικό «Ιατρική» του υφηγητού της Ιατρικής του Πανεπιστηµίου Αθηνών Γ. Καρυοφύλλη (Β΄τόµος, σελίδα 370, έκδοση 1896) και επιβεβαιώνεται από τον καθηγητή Ι. Χρυσοσπάθη στο βιβλίο του «Ορθοπεδική» (έκδοση 1932, σελίδα 5) µε τη φράση: «δι΄ ό και απεκάλεσεν ταύτην ο Andry «Ορθοπαιδική» εκ του “Ορθός” και “Παις”» και συνεχίζει: «το όνοµα αυτό του ηµέτερου κλάδου διετηρήθη µέχρι των ηµερών ηµών (αρχές του 20ου αιώνα)». Είναι λοιπόν λίαν πιθανόν ότι ένας από τους ελάχιστους ΄Ελληνες Ορθοπαιδικούς, που σπούδαζαν τότε κυρίως στη Γαλλία, να µετέφεραν το όνοµα “Ορθοπεδική” στα ελληνικά µε από το Γαλλικό του Andry “Orthopedie” χωρίς να λάβουν υπόψη τους ότι το γαλλικό e, όπως αναφέρεται στο λεξικό του καθηγητού Γ. Μπαµπινιώτη (σελίδα 1728) αποδίδει το ελληνικό αι όπως pediatrique: παιδιατρική, pedagogie: παιδαγωγική, pederastie: παιδεραστία κ.ά. Και εκ των υστέρων ανεζήτησαν ρίζες στην Ελληνική γλώσσα για να το στηρίξουν. Διότι είναι παράδοξο, εκείνοι που άλλαξαν την ονοµασία “Ορθοπαιδική” σε “Ορθοπεδική”, επειδή δεν τους ικανοποιούσε, να µη δηµιούργησαν ένα καινούργιο διαφορετικό όνοµα πιο αντιπροσωπευτικό κατά τη γνώµη τους αλλά να πήραν το ιστορικό όνοµα και να αλλοίωσαν την ετυµολογία του αφήνοντάς το φωνητικά ακριβώς το ίδιο. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 εκδηλώθηκε σε διεθνές επίπεδο µια τάση αλλαγής του ονόµατος “Ορθοπαιδική”σε “Ορθοχειρουργική” – “Orthosurgery” κατά το “Neurosurgery” -“Νευροχειρουργική” ή “Bone Surgery” µε διάφορα επιχειρήµατα και δηµοσιεύσεις (Kirkup 1991 & 1993). Η σκέψη µήπως γίνει εκµετάλλευση από τους κύκλους αυτούς του εξωτερικού, της αδικαιολόγητης αλλαγής του ονόµατος “Ορθοπαιδική” σε “Ορθοπεδική” στην Ελλάδα από το αρχικό του Andry έφερε στο προσκήνιο το ζήτηµα. Η γενική συνέλευση της Πανελλήνιας Ορθοπαιδικής Εταιρείας (ΕΕΧΟΤ)µετά από εισήγηση πολλών καθηγητών Ορθοπαιδικής Ελληνικών Πανεπιστηµίων και ύστερα από πολλές συζητήσεις αφού ζήτησε τη γνώµη τριών καθηγητών γλωσσολογίας από τα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης, αποδέχθηκε το 1997 την επαναφορά του ονόµατος “Ορθοπαιδική” στις ιστορικές του ρίζες γράφοντάς το µε αι, όπως ακριβώς το σχηµάτισε το 1741 ο καθηγητής Nicolas Andry από τις ελληνικές λέξεις “Ορθόν Παιδίον”. Συµπερασµατικά µπορεί να λεχθεί ότι το θέµα δεν είναι ποιο από τα δύο ονόµατα είναι ετυµολογικά σωστό ή ποιο καλύπτει περισσότερο το αντικείµενο της Ορθοπαιδικής σήµερα. Και τα δύο ονόµατα είναι σωστά και τα δύο δεν καλύπτουν πλήρως όλο το φάσµα της Ορθοπαιδικής σήµερα. Το θέµα είναι καθαρά ιστορικό και η απόφαση της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ορθο-
παιδικής και Τραυµατολογίας να γράψει το όνοµα «Ορθοπαιδική» µε αι δεν σηµαίνει αλλαγή ονόµατος, αλλά επαναφορά του ονόµατος στις ιστορικές του ρίζες όπως το πρωτοσχηµάτισε ο καθηγητής N. Andry το 1741. Θα ήταν τραγικό ένας καθηγητής από άλλη χώρα να δίνει πριν από 260 χρόνια ελληνικό όνοµα σε ένα καινούργιο κλάδο της ιατρικής τιµώντας την ελληνική γλώσσα όταν δεν υπήρχε ελληνικό κράτος, το όνοµα αυτό να γίνεται αποδεκτό από τις Ορθοπαιδικές Εταιρείες όλου σχεδόν του κόσµου και η Ελληνική Ορθοπαιδική Εταιρεία να απεµπολεί την τιµή αλλάζοντας µόνο αυτή το όνοµα. Θεσσαλονίκη, Δεκέµβριος 2002 Παν. Π. Συµεωνίδης (+2010) Καθηγητής – Ακαδηµαϊκός (ΑΜ) Πρόεδρος του Κολεγίου Ελλήνων Ορθοπαιδικών Χειρουργών 7
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
Όπως λέει ο ίδιος ο Andry στον πρόλογο του βιβλίου του: «Όσο για τον τίτλο, τον έπλασα από δύο Ελληνικές λέξεις, ορθός και παιδίον» (Quant au titre, je l’ai forme de deux mots grecs, a savoir d’ Orthos, qui signifie droit, exempt de difformite, qui est selon la rectitude, et Paidion, qui signifie Enfant). Γι’ αυτό άλλωστε και χρησιµοποιεί e, µε οξεία, που αποδίδει στους Ελληνογενείς όρους το ελληνικό αι, π.χ. pedagogie = παιδαγωγική, κ.ά. Παρόµοια σκέψη βρίσκεται και πίσω από τον Αγγλικό όρο orthopaedics (αν και είναι ισχυρή ή ίσως ισχυρότερη και η απλούστερη γραφή orthopedics) και τον Γερµανικό Orthopadie.
ΛΊΓΑ ΛΌΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΠΟΥΔΑΊΑ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΊΑ TOY
χώρο της Βορείου Ελλάδος και προσέφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στον τομέα της αντιμετώπισης των τροχαίων ατυχημάτων και τραυμάτων γενικώς, αλλά και των ασθενών με προβλήματα ψυχρής Ορθοπαιδικής. Διετέλεσε πρόεδρος της Πανελλήνιας Ορθοπαιδικής Εταιρείας (ΕΕΧΟΤ) το 1975 και πρόεδρος της Ορθοπαιδικής Εταιρείας Μακεδονίας Θράκης το 1990. Το έτος 1993 εξελέγη πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έλαβε μέρος σε πολλά παγκόσμια και διεθνή Συνέδρια με ανακοινώσεις, καθώς και ως προσκεκλημένος ομιλητής. Δημοσίευσε περισσότερες από 500 επιστημονικές εργασίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Ασχολήθηκε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον με τις παθήσεις της Σπονδυλικής Στήλης. Το 2000 εξελέγη πρόεδρος του Κολλεγίου Ελλήνων Ορθοπαιδικών
Παναγιώτης Συμεωνίδης: Ο Αργυρουπολίτης εκ Πόντου, πρώτος καθηγητής Ορθοπαιδικής στη Βόρεια Ελλάδα . Ο Παναγιώτης Συμεωνίδης γεννήθηκε στην Άρδασσα Πτολεμαΐδας το 1929. Το 1947 εισήχθη στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή. Απεφοίτησε το 1953 2ος στην τάξη του και εντάχθηκε ως ανθυποσμηναγός στην Πολεμική Αεροπορία. Πραγματοποίησε τη βασική του εκπαίδευση στην Ορθοπαιδική, στην Πανεπιστημιακή Ορθοπεδική Κλινική Αθηνών, στο Λαϊκό Νοσοκομείο. Μετεκπαιδεύτηκε δύο χρόνια στο Λονδίνο, 6 μήνες στις ΗΠΑ και 6 μήνες στη Γερμανία. Διετέλεσε Διευθυντής της Ορθοπεδικής Κλινικής στο Γενικό Νοσοκομείο της Αεροπορίας, στην Αθήνα, επί 15 χρόνια και Γενικός Διευθυντής Νοσοκομείου επί 2 χρόνια. Έγινε Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1960, με βαθμό άριστα. Το 1970 εξελέγη παμψηφεί Υφηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τον Ιανουάριο του 1980 εξελέγη Τακτικός Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Διευθυντής της Πανεπιστημιακής Ορθοπαιδικής Κλινικής. Ήταν ο πρώτος Καθηγητής Ορθοπαιδικής στη Βόρειο Ελλάδα και η Κλινική, η οποία εγκαταστάθηκε στο Νοσοκομείο «Γ. Παπανικολάου», η πρώτη αμιγής Πανεπιστημιακή Ορθοπεδική Κλινική. Με την ίδρυση και λειτουργία της, η πρώτη αυτή ΠανεπιστημιΟ Παναγιώτης Συμεωνίδης ακή Κλινική κάλυψε ένα μεγάλο κενό στον
Ο Παναγιώτης Συμεωνίδης μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
8
Το ιστορικό της αλλαγής: Μέχρι το έτος 1995 δεν υπήρχε ιδιαίτερο πρόβλημα γραφής της λέξης Ορθοπεδική στην Ελλάδα. Σε λεξικά, βιβλία, άρθρα, ταμπέλες, κάρτες, έντυπα, παντού η λέξη γραφόταν «Ορθοπεδική». Τα βιβλία ορθοπεδικής των καθηγητών Θεόδωρου Γαροφαλίδη, του Γεώργιου Χαρτοφυλακίδη και του Παναγιώτη Συμεωνίδη είχαν τον τίτλο τη λέξη «Ορθοπεδική». Στην ξένη βιβλιογραφία υπήρχαν και υπάρχουν ακόμα δύο γραφές, διότι, άλλοτε ακολουθήθηκε η γαλλική γραφή, και άλλοτε προτιμήθηκε περισσότερη προσέγγιση προς την αρχαία Ελληνική ρίζα. Στα Αγγλικά η λέξη Orthopedics αποδίδεται άλλοτε με e και άλλοτε με ae: orthopaedic - pedic; orthopedics - paedics; orthopaedy, -pedy. Η γραφή ae αποδίδει τον αρχαίο δίφθογγο αι. (Ο λόγος της αλλαγής του ι σε ε είναι πως έτσι πέρασαν αρχικά τέτοιες λέξεις από τα αρχαία Ελληνικά στα λατινικά). Στα Βρετανικά αγγλικά προτιμούν τη γραφή με ae, στα Αμερικανικά αγγλικά προτιμούν τη γραφή με e. Τα Βρετανικά συγγράμματα κατά κανόνα γράφουν orthopaedics, όπως π.χ. το βιβλίο του Graham Appley: «System of Orthopaedics and Fractures». Στα Αμερικανικά συγγράμματα έχουμε και τις δύο γραφές. Αναφέρονται μερικά παραδείγματα: Campbell’s: «Operative Orthopaedics» (Eκδοση Mosby, Νew York 1988), Tachdjian: «Pediatric Orthopedics» (έκδοση Saunders, USA 1990), Harry Skinner: «Current Orthopedics», Εκδοση Appletton και Lange, USA 1996, και AOOS «Update: Οrthopaedics, USA, 1987». Στα Γερμανικά αποδίδεται με a (που μπορεί όμως να γραφτεί και ae): Orthopadie. Στα Ιταλικά γράφεται με e: ortopedia, αφού έτσι κι αλλιώς δεν θα μπορούσε να γραφτεί με ae, γιατί τότε θα διαβαζόταν και [ae]. (Πετρούνιας, 1996). To έτος 1995 μετά από ερωτήματα ξένων καθηγητών στον Έλληνα καθηγητή Παναγιώτη Σουκάκο, σχετικά με τη σωστή ορθογραφία της λέξης στις ξένες γλώσσες, αυτός μετέφερε το ερώτημα διά της Ελληνικής Εταιρείας Ορθοπαιδικής Χειρουργικής και Τραυματολογίας (ΕΕΧΟΤ) σε τρεις καθηγητές γλωσσολογίας (Μπαμπινιώτης, Πετρούνιας και Χρηστίδης). Αυτοί γνωμοδότησαν ότι πλέον σωστό είναι το ae παρά το e, αλλά πρακτικά είναι σωστές αμφότερες οι γραφές. Μετά από αυτό το θέμα τέθηκε σε ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση της ΕΕΧΟΤ όπου υπερψηφίστηκε η γραφή Ορθοπαιδική.
χειρουργών με θητεία δυο ετών. Το 2001 έτυχε της υψίστης τιμής να εκλεγεί αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το Νοέμβριο του 2002 εξελέγη τακτικό μέλος της Αεροπορικής Ακαδημίας της Ελλάδος. Συνέχισε τη δραστηριότητα του ως ενεργός Ορθοπεδικός Χειρουργός στο Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, του οποίου τον τελευταίο χρόνο έγινε και Επιστημονικός Διευθυντής. Έτυχε πολλών τιμητικών διακρίσεων από επιστημονικές εταιρείες και οργανισμούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της φήμης του υπήρξε το γεγονός, ότι ο Αριστοτέλης Ωνάσης τον κάλεσε , μαζί με τον γιατρό του τότε προέδρου των ΗΠΑ, προκειμένου να αποφανθεί για την κατάσταση του γιου του Αλέξανδρου, μετά την πτώση που είχε με το αεροπλάνο.
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
Η Αµερικανική Ακαδημία Ορθοπαιδικών Χειρουργών (ΑΑΟS), (η µεγαλύτερη στον κόσµο), πέραν της αποδοχής του ονόµατος Ορθοπαιδική, τοποθέτησε στο κέντρο του εµβλήµατός της τις λέξεις “Ορθόν Παιδίον” µε ελληνικούς χαρακτήρες. Το έµβληµα αυτό αποτυπώνεται στο εξώφυλλο εκατοντάδων βιβλίων ή εντύπων που εκδίδει αλλά και στις τεράστιες αφίσες που εκθέτει στα ετήσια συνέδριά της. 9
Euphoria Retreat
Το πρώτο ολιστικό luxury wellbeing destination spa διεθνών προδιαγραφών στην Ελλάδα Σε έναν τόπο πλούσιας ομορφιάς με ένδοξη ιστορία και φυσικό κάλλος, στη πόλη - κάστρο του Μυστρά, το Euphoria Retreat ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 10 Ιουλίου του 2018. Κατασκευάστηκε με τις πιο σύγχρονες προδιαγραφές και με γνώμονα το σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον, την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου. Η αρχιτεκτονική του είναι εμπνευσμένη από το Βυζάντιο, τις εκκλησίες και τις εικόνες του Μυστρά. Αντίστοιχα, τα χρώματά του είναι εμπνευσμένα από τη εικονογραφία και απόλυτα εναρμονισμένα με τη φύση λειτουργεί σε 12μηνη βάση, απευθύνεται σε κοινό που αναζητά διακοπές ευεξίας, χαλάρωσης και αναζωογόνησης και ήδη έχει γίνει πόλος έλξης σε επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο. Διαθέτει 45 δωμάτια και σουίτες προδιαγραφών ξενοδοχείου 5*, που μπορούν να φιλοξενήσουν έως και 91 επισκέπτες. Πρόκειται για μια αμιγώς Ελληνική τουριστική επένδυση συνολικής αξίας 20 εκατ. ευρώ, με εγκαταστάσεις υψηλών προδιαγραφών, που στόχο έχει να μυήσει τους επισκέπτες του στον κόσμο της ολιστικής ευζωίας,
www.euphoriaretreat.com 10
Το Euphoria Retreat αποτελεί μια αμιγώς Ελληνική επιχειρηματική πρωτοβουλία. Είναι εγχείρημα της κ. Μαρίνας Εφραίμογλου, η οποία μετά από πολυετή πορεία στον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών (εκ των ιδρυτών της χρηματιστηριακής εταιρείας TELESIS και η πρώτη γυναίκα πρόεδρος τράπεζας στην Ελλάδα), τα τελευταία 14 χρόνια έχει μετατοπίσει το ενδιαφέρον της στον κόσμο της ολιστικής ιατρικής και του wellbeing, με σπουδές Κινέζικης Ιατρικής και μακροχρόνια εκπαίδευση, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, στις εναλλακτικές θεραπείες.
Το Euphoria Retreat είναι το μοναδικό στην Ελλάδα και ένα από τα 98 ξενοδοχεία και θέρετρα σε ολόκληρο τον κόσμο και από τις 5 ηπείρους που διαθέτει τη σφραγίδα των luxurious υπηρεσιών των “Healing Hotels Of The World”. Πρόκειται για μια ελιτίστικη ομάδα ξενοδοχείων που επιλέγεται με ιδιαιτέρως αυστηρά κριτήρια και τα οποία προσφέρουν, εκτός από τις συνήθεις πολυτελείς ανέσεις ενός εξαιρετικού ξενοδοχείου, τις καλύτερες θεραπείες και μια συνολική ολιστική προσέγγιση για το σώμα, το μυαλό και την ψυχή του φιλοξενούμενου τους, καθώς και εξατομικευμένη και ατομικά σχεδιασμένη -για τις ανάγκες και τους στόχους κάθε ατόμου- αντιμετώπιση του οποιοδήποτε θέματος, ζητήματος ή προβλήματος, εφόσον βέβαια αυτό ζητηθεί.
11
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
προσφέροντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες φιλοξενίας και προγράμματα, ευεξίας και spa. Στις εγκαταστάσεις του περιλαμβάνονται επιπλέον εξωτερική πισίνα και χώροι γυμναστικής για Yoga, Pilates, TRX, κ.α. Επίσης, διαθέτει ένα healthy juice bar και ένα εστιατόριο, του οποίου η κουζίνα βασίζεται στα πρότυπα της τοπικής και Μεσογειακής γαστρονομίας. Το μαγικό τοπίο συμπληρώνει ένα καταπράσινο δάσος, έκτασης περίπου 78 στρεμμάτων, στο οποίο πραγματοποιούνται υπαίθριες δραστηριότητες. Το πλέον αξιοθαύμαστο από αρχιτεκτονικής άποψης οικοδόμημα του Euphoria Retreat, είναι το τετραώροφο υπόσκαφο κτίριο του spa, στο οποίο δεσπόζει η επιβλητική σφαιρική εσωτερική πισίνα με υδροθεραπείες, εμπνευσμένη από το θόλο της Αγίας Σοφίας, ενώ επιπλέον διαθέτει Βυζαντινό χαμάμ, σάουνα, tepidarium και ειδικά διαμορφωμένους χώρους ολιστικών και άλλων θεραπειών. Τα προγράμματα και οι προσεκτικά σχεδιασμένες ολιστικές θεραπείες του Euphoria Retreat βασίζονται στις αρχές του Ασκληπιού και του Ιπποκράτη, σε συνδυασμό με την παραδοσιακή Κινεζική ιατρική και τις σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις αντιμετωπίζοντας τον άνθρωπο ως «όλον» (“holon”). Απευθύνονται στο τρίπτυχο σώμα-ψυχή-πνεύμα και βασίζονται στο πάντρεμα της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας, της Κινέζικης Ιατρικής και των πρακτικών τους. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να επιλέξουν ανάμεσα από πολλά προγράμματα ή τα “Signature Retreats” της επιλογής τους, ανάλογα με τις προσωπικές τους ανάγκες και επιθυμίες, και πάντα υπό την καθοδήγηση της ομάδας ειδικών, που αποτελείται από ιατρούς, mentors, διατροφολόγους, θεραπευτές, γυμναστές, κ.α.
Υπερβαρικό Οξυγόνο & Αθλητιατρική
Hyperbaric Oxygen (HBO)
Δημήτριος Τσιτσιρόπουλος MSc, PT Ειδικός Αθλητικών Kακώσεων & Αποκατάστασης, Νέα Υόρκη – ΗΠΑ, Ε: info@sportsmedpraxis.com
Η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο (HBOΤ) περιλαμβάνει την αναπνοή “καθαρού” οξυγόνου υπό πίεση σε ειδικό θάλαμο (ομαδική συνεδρία) ή ειδικό σωλήνα (ατομική συνεδρία). Η υπερβαρική οξυγονοθεραπεία είναι μια επιστημονικά εδραιωμένη θεραπεία κυρίως για την “νόσο των δυτών”. Τα τελευταία χρόνια αθλητικές ομάδες στις ΗΠΑ όπως: hockey (NHL), football (NFL), basket (NBA) και ποδοσφαίρου (MLS) αλλά και ομάδες στην Ευρώπη όπως: Dundee United, Manchester United, Milan, Real Madrid, Barcelona, Porto χρησιμοποιούν το υπερβαρικό οξυγόνο σε καθημερινή βάση επικουρικά ως μέτρο πρόληψης και αποκατάστασης αθλητικών τραυματισμών. Επίσης, διεθνείς αθλητές όπως: C. Ronaldo, D. Beckham, J. Smoltz, M. Lemieux, E. Holyfield, C. Ward, T. Owens, L. Armstrong, W. Rooney έχουν χρησιμοποιήσει το υπερβαρικό οξυγόνο για την αποκατάσταση τους από αθλητικούς τραυματισμούς με αξιοσημείωτα θετικά αποτελέσματα. Σε έναν θάλαμο υπερβαρικής οξυγονοθεραπείας, η πίεση του αέρα αυξάνεται μέχρι και τρεις φορές υψηλότερη από την κανονική πίεση του αέρα της καθημερινότητας μας. Κάτω από αυτές τις επιστημονικά ελεγχόμενες συνθήκες, οι πνεύμονες μπορούν να συγκεντρώσουν περισσότερο “καθαρό” οξυγόνο και διαμέσου της αιματικής κυκλοφορίας να μεταφερθεί το 12
Στις μέρες μας η θεραπεία με Υπερβαρικό οξυγόνο εφαρμόζεται σε μια πληθώρα παθήσεων της παθολογίας και της χειρουργικής σε πάνω από 7.500 κέντρα Υπερβαρικής ιατρικής σε όλο τον κόσμο.
ΤΑ ΟΦΈΛΗ ΤΗΣ ΧΡΉΣΗ ΤΟΥ ΥΠΕΡΒΑΡΙΚΟΎ ΟΞΥΓΌΝΟΥ ΣΤΟΥΣ ΑΘΛΗΤΕΣ
Ελάττωση του πόνου, του οιδήματος και της κόπωσης των μυών. Μείωση του χρόνου αποκατάστασης μετά από έντονη άσκηση, τραυματισμούς ή χειρουργική επέμβαση. Βελτίωση της αιματικής κυκλοφορίας, της αερόβιας αντοχής και της ευεξίας των αθλητών. Αναζωογόνηση των ιστών και των οργάνων του σώματος με τη βελτιστοποίηση της ροής του αίματος και του οξυγόνου.
Οι επιπλοκές είναι σπάνιες και οι πιθανοί κίνδυνοι μπορεί να περιλαμβάνουν: • Προσωρινή μυωπία που προκαλείται από προσωρινές αλλαγές των οφθαλμικών φακών • Τραυματισμοί στο μέσο αυτί, συμπεριλαμβανομένης της διαρροής υγρών και της ρήξης των τυμπάνων, λόγω της αυξημένης πίεσης του αέρα • Πτώση των πνευμόνων που προκαλείται από τις αλλαγές της πίεσης του αέρα (barotrauma) • Επιληπτικές κρίσεις ως αποτέλεσμα υπερβολικού οξυγόνου (τοξικότητα οξυγόνου) στο κεντρικό νευρικό σύστημα • Σε ορισμένες περιπτώσεις, η φωτιά (λόγω του πλούσιου σε οξυγόνο περιβάλλοντος του θαλάμου επεξεργασίας)
13
Σημαντικά να θυμάστε! Θάλαμοι αποσυμπίεσης χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες, από το 1662. Το Υπερβαρικό Οξυγόνο όμως, για κλινικούς σκοπούς, χρησιμοποιείται από τα μέσα του 19ου αιώνα. Το 1967 ιδρύθηκε η Εταιρεία Υποβρύχιας & Υπερβαρικής Ιατρικής (Undersea and Hyperbaric Medical Society - UHMS). Είναι διεθνής οργανισμός που ενθάρρυνε την έρευνα και ανταλλαγή στοιχείων σχετικά με τη φυσιολογία και ιατρική των επαγγελματικών και στρατιωτικών καταδύσεων. Η Εταιρεία δημιούργησε την επιτροπή του υπερβαρικού οξυγόνου το 1976 για να επιβλέπει και να μελετά τη χρήση της θεραπείας με υπερβαρικό οξυγόνο, καθώς χρησιμοποιούταν με αυξανόμενους ρυθμούς. Σήμερα στις ΗΠΑ, πολλές επαγγελματικές αθλητικές ομάδες χρησιμοποιούν και βασίζονται στη χρήση της υπερβαρικής οξυγονοθεραπείας ως επικουρική θεραπεία για την πρόληψη των τραυματισμών ιδιαίτερα σε υψηλό αγωνιστικό επίπεδο (elite athletes). Φυσιολογικά η ποσότητα του οξυγόνου που μεταφέρεται διαλυμένη στο πλάσμα του αίματος είναι περίπου 0,3 ml/100 ml αίματος. Σε “διπλή” αναπνεόμενη ατμοσφαιρική πίεση το 100% οξυγόνο αυτό, αυξάνεται σε 3 ml οξυγόνου ανά 100 ml αίματος. Άρα η μεταφορά ελεύθερου οξυγόνου από το αίμα στους ιστούς αυξάνεται 10 φορές. Στις μέρες μας η θεραπεία με Υπερβαρικό οξυγόνο εφαρμόζεται σε μια πληθώρα παθήσεων της παθολογίας και χειρουργικής σε πάνω από 7.500 κέντρα Υπερβαρικής ιατρικής σε όλο τον κόσμο. Το 2006, η επιτροπή δεοντολογίας του Παγκόσμιου Οργανισμού για την καταπολέμηση του ντόπινγκ (World Anti-Doping Agency’s ethics committee ) απεφάνθη ότι η μέθοδος/χρήση του υπερβαρικού οξυγόνου βελτιώνει τις επιδόσεις και παραβιάζει το “πνεύμα του αθλητισμού” αλλά η εκτελεστική επιτροπή απέφυγε να τα προσθέσει στον κατάλογο των απαγορευμένων ουσιών και μεθόδων, ζητώντας νέες επιστημονικές μελέτες να εξετάσουν πεΠαρόλο που τα αποτελέσματα έχουν αποδειχθεί πολλά υποσχόμενα όσον αφορά τη χρήση του (HBO) ως τρόπου θεραπείας σε αθλητικούς τραυματισμούς, υπάρχει ανάγκη νέων μελετών με μεγαλύτερα δείγματα, τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες, διπλά τυφλές κλινικές δοκιμές έτσι ώστε τα αποτελέσματά τους και οι μηχανισμοί τους να μπορούν να αναγνωριστούν για να επιβεβαιώσουν ότι πρόκειται για ασφαλή και αποτελεσματική θεραπεία για τη θεραπεία αθλητικών τραυματισμών . Αυτή η μη επεμβατική μέθοδος θεραπείας, έχει αποδειχθεί ωφέλιμη για πολλές διαφορετικές καταστάσεις και είναι η μόνη μη ορμονική θεραπεία, που έχει εγκριθεί από το FDA, για την αναγέννηση του ανθρώπινου ιστού.
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
εμπλουτισμένο” αυτό οξυγόνο στο υπόλοιπο σώμα με αποτέλεσμα την απελευθέρωση ουσιών που ονομάζονται αυξητικοί παράγοντες και βλαστοκύτταρα, τα οποία προάγουν τη θεραπεία και την ευεξία. Η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο είναι γενικά μια ασφαλής διαδικασία (FDA approved) όταν λαμβάνει χώρα σε πιστοποιημένο επιστημονικό κέντρο από εξειδικευμένους χειριστές.
Γονιδιακά νοσήματα Αιμορροφιλία
Η αιμορροφιλία είναι ένα νόσημα φυλοσύνδετο, δηλαδή μεταβιβάζεται από τις γυναίκες που είναι φορείς στα αγόρια της οικογένειας. Στα αγόρια αρκεί να υπάρχει ένα από αυτά τα γονίδια για να είναι αιμορροφιλικά και επομένως έχουν 50% πιθανότητες να νοσήσουν, ενώ στα κορίτσια πρέπει να υπάρχουν δύο. Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου είναι 1 στις 30.000 γεννήσεις για την αιμορροφιλία Α και 1 στις 50.000 για την αιμορροφιλία Β. Τι συμβαίνει: Oι αιμορροφιλικοί ασθενείς δεν παράγουν μια πρωτεΐνη που είναι απαραίτητη για την πήξη του αίματος, με αποτέλεσμα ακόμα και ένας μικρός τραυματισμός να οδηγεί σε μεγάλη απώλεια αίματος. Γι’ αυτό και τα συνήθη συμπτώματα της αιμορροφιλίας είναι αίμα στα ούρα, μώλωπες σε ασυνήθιστα μέρη, υπερβολική αιμορραγία, αιμορραγίες της μύτης. Σημαντικά να θυμάστε: Τα αιμορροφιλικά άτομα πρέπει να προσέχουν για εσωτερικές αιμορραγίες, που ανιχνεύονται δύσκολα αλλά μαθαίνουν να τις αναγνωρίζουν με τη βοήθεια των γιατρών. Καλό είναι, επίσης, να γυμνάζονται για να δυναμώνουν οι μύες οι οποίοι στηρίζουν τις αρθρώσεις, αποφεύγοντας όμως αθλήματα που έχουν μεγάλες πιθανότητες τραυματισμού 14
Το γονίδιο των θρομβώσεων
(π.χ. ποδόσφαιρο), να διατηρούν το βάρος τους σε φυσιολογικά επίπεδα και να αποφεύγουν τη λήψη φαρμάκων που ενισχύουν την αιμορραγία, όπως η ασπιρίνη. Τι να κάνετε: Η αιμορροφιλία μπορεί να μη θεραπεύεται, αλλά σήμερα ελέγχεται πλήρως, δίνοντας στους ασθενείς τον παράγοντα που λείπει από το αίμα τους ώστε να πήζει.
Στην περίπτωση αυτή, το προβληματικό γονίδιο του παράγοντα «V Leiden» διαταράσσει την παραγωγή μιας πρωτεΐνης που συμμετέχει στην πήξη του αίματος. Σε όλη την Ευρώπη τα ποσοστά εμφάνισης της νόσου κυμαίνονται μεταξύ 4-5%. Είναι δε εντυπωσιακό ότι το 20% των ατόμων που εκδήλωσαν φλεβικές θρομβώσεις ξαφνικά, χωρίς κάποια γνωστή αιτιολογία, και το 50-60% των γυναικών που εκδήλωσαν θρόμβωση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έπειτα από έλεγχο φάνηκε ότι έχουν το παθολογικό αυτό γονίδιο. Τι συμβαίνει: Όταν η συγκεκριμένη πρωτεΐνη δεν παράγεται ή είναι παθολογική, ο μηχανισμός πήξης διαταράσσεται, με αποτέλεσμα να προκαλούνται θρομβώσεις. Μάλιστα, πολλές φορές το γονίδιο αυτό ευθύνεται και για επανειλημμένες αποβολές. Σημαντικά να θυμάστε: Τα άτομα που φέρουν το γονίδιο αυτό έχουν 8 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα από το γενικό πληθυσμό να τους παρουσιαστεί κάποια θρόμβωση. Ωστόσο, πέρα από τους συγγενείς των φορέων, που πρέπει να ελέγχονται, υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις που αξίζει να ερευνηθούν προληπτικά, όπως τα άτομα που υποβάλλονται σε μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις και οι γυναίκες που παίρνουν ορισμένα είδη αντισυλληπτικών, καθώς, αν έχουν
Μεσογειακή αναιμία ή θαλασσαιμία
Η μεσογειακή αναιμία ή θαλασσαιμία είναι ένα κληρονομικό νόσημα του αίματος με μεγάλη συχνότητα στη χώρα μας, αλλά και σε άλλες μεσογειακές χώρες. Oι ασθενείς δεν μπορούν να συνθέσουν τη φυσιολογική μορφή της αιμοσφαιρίνης (κύριο συστατικό των ερυθρών αιμοσφαιρίων), με αποτέλεσμα να σχηματίζονται ανώμαλα ερυθρά κύτταρα με μικρή διάρκεια
τη μετάλλαξη του συγκεκριμένου γονιδίου, αυξάνεται ο κίνδυνος να εκδηλώσουν θρόμβωση. Τι μπορείτε να κάνετε: Και σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει θεραπεία και μάλιστα απλή. Oι ασθενείς παίρνουν αντιπηκτική αγωγή, ενώ για τις γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά συστήνεται απλώς να αλλάξουν αντισυλληπτικό ή τρόπο αντισύλληψης.
ζωής. Η συχνότητα των φορέων για την Α και Β μεσογειακή αναιμία στην Ελλάδα είναι 8%. Τι συμβαίνει: Η νόσος χαρακτηρίζεται από βαριά αναιμία που εκδηλώνεται από τη βρεφική ηλικία, αλλά οι ασθενείς αντιμετωπίζουν και άλλα προβλήματα, όπως χρόνια κόπωση, δυσκολία στην αναπνοή, οστικές αλλοιώσεις, καθυστέρηση της ανάπτυξης. Χρειάζονται τακτικές μεταγγίσεις αίματος, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση σιδήρου σε διάφορα όργανα και τη δημιουργία περαιτέρω προβλημάτων στον οργανισμό (π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια). Σημαντικά να θυμάστε: Oι ειδικοί συμβουλεύουν όλα τα ζευγάρια να κάνουν τον απαραίτητο προγεννητικό έλεγχο πριν αποκτήσουν το πρώτο τους παιδί, καθώς αν και οι δύο γονείς είναι φορείς του στίγματος της μεσογειακής αναιμίας, οι πιθανότητες να αποκτήσουν άρρωστο παιδί είναι 25%. Τι να κάνετε: Αν και μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί αποτελεσματική θεραπεία, η πρόοδος που σημειώνεται στον τομέα της γενετικής επιτρέπει στους ειδικούς να ελπίζουν. Προς το παρόν, η αντιμετώπιση της νόσου περιλαμβάνει μεταγγίσεις αίματος, αποσιδήρωση και ειδική συμπτωματική αγωγή.
Πρόκειται για την κυστική ίνωση, ένα νόσημα που εμφανίζεται αρκετά συχνά στη λευκή φυλή. Χαρακτηρίζεται από δυσλειτουργία των εξωκρινών αδένων και επηρεάζει το αναπνευστικό και το πεπτικό σύστημα, καθώς και τους ιδρωτοποιούς αδένες. Η συχνότητα των φορέων στη χώρα μας φτάνει το 5%, δηλαδή κάθε 2.000-2.500 γεννήσεις έχουμε ένα παιδί που νοσεί (30 – 40 παιδιά το χρόνο). Η πιθανότητα και εδώ για ένα ζευγάρι φορέων να αποκτήσει παιδί με το ίδιο πρόβλημα είναι 25%. Τι συμβαίνει: Η νόσος προκαλεί προβλήματα στο αναπνευστικό σύστημα, που ξεκινούν προοδευτικά με ήπιες βρογχίτιδες και καταλήγουν σε αναπνευστική ανεπάρκεια. Όσον αφορά το πεπτικό, αυτό προσβάλλει το πάγκρεας των παιδιών, με αποτέλεσμα να μην παίρνουν βάρος και να μην αναπτύσσονται σωστά. Τέλος, μπορεί να προσβάλει και το αναπαραγωγικό σύστημα των ανδρών. 15
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
Κυστική ίνωση (η νόσος των λευκών)
Τι πρέπει να γνωρίζετε: Oι ειδικοί κρίνουν απαραίτητη την εξέταση των ατόμων που στην οικογένειά τους έχουν κάποιον άρρωστο και φυσικά των ζευγαριών που πρόκειται να αποκτήσουν παιδί. Επίσης, μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι φορείς έχουν οι άνδρες με προβλήματα υπογονιμότητας, τα άτομα με βρογχικό άσθμα αδιευκρίνιστης αιτιολογίας καθώς και όσοι πάσχουν από χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια. Δυστυχώς, στην περίπτωση της ινοκυστικής νόσου δεν είναι ακόμα εφικτή η εξέταση όλου του πληθυσμού, καθώς απαιτείται έλεγχος από εξειδικευμένα εργαστήρια. Σημαντικά να θυμάστε: Oι θεραπείες που υπάρχουν σήμερα για τη νόσο δεν είναι ριζικές. Όσον αφορά το αναπνευστικό σύστημα, ακολουθείται συμπτωματική αγωγή, ενώ το πρόβλημα με το πάγκρεας λύνεται με τη χορήγηση των ενζύμων που λείπουν. Ωστόσο, οι επιστήμονες είναι αισιόδοξοι ότι στα επόμενα χρόνια, χάρη στις εξελίξεις στο γενετικό τομέα, οι θεραπείες θα είναι πιο αποτελεσματικές. Έτσι, συστήνουν στους πάσχοντες να παρακολουθούνται από ειδικούς και να επισκέπτονται τα εξειδικευμένα κέντρα ινοκυστικής νόσου.
Σημαντικά να θυμάστε: Oι ηπατικές εκδηλώσεις γίνονται εύκολα αντιληπτές με μια εξέταση του παιδιού από το γιατρό και ειδικό εργαστηριακό έλεγχο. Η κυριότερη εξέταση, όμως, είναι η μέτρηση του χαλκού σε δείγμα ηπατικού ιστού. Τι μπορείτε να κάνετε: Η νόσος έχει θεραπεία και μόνο αν ο ασθενής δεν υποβληθεί σε αυτήν κινδυνεύει η ζωή του. Υπάρχουν φάρμακα που είτε δεσμεύουν το χαλκό και τον αποβάλλουν από τον οργανισμό είτε εμποδίζουν την απορρόφησή του. Μάλιστα, αν το πρόβλημα διαγνωστεί πριν εκδηλωθούν τα συμπτώματα, τα άτομα που θα ακολουθήσουν θεραπεία δεν θα εκδηλώσουν το νόσημα.
Η νόσος της Νάξου
Πρόκειται για πάθηση της δεξιάς κοιλίας της καρδιάς και εκδηλώνεται συνήθως κατά την εφηβεία και μέχρι την 3η δεκαετία της ζωής. Περιγράφηκε πρώτη φορά το 1986 από τον καρδιολόγο Nίκο Πρωτονοτάριο, που παρατήρησε υψηλά ποσοστά αιφνίδιου θανάτου σε οικογένειες από τη Νάξο και άλλα νησιά του Αιγαίου. Oι πιθανότητες για ένα ζευγάρι που και οι δύο γονείς του είναι φορείς του γονιδίου να αποκτήσει παιδί που πάσχει από τη νόσο είναι 25%. Τι συμβαίνει: Oυσιαστικά το ελεύθερο τοίχωμα της δεξιάς κοιλίας έχει αντικατασταθεί από λιπώδη ιστό. Oι πάσχοντες έχουν ιδιόμορφα κατσαρά μαλλιά και παρουσιάζουν δερματικές αλλοιώσεις στις παλάμες και στα πέλματα. Εμφανίζουν συχνά κρίσεις αρρυθμιών, που συνοδεύονται από ταχυπαλμία και ενίοτε ζάλη και λιποθυμία. Σημαντικά να θυμάστε: Η ετήσια κλινική εξέταση, η ακτινογραφία, το καρδιογράφημα και ο υπέρηχος αποτελούν βασικά μέτρα πρόληψης. Όσοι έχουν ατομικό ιστορικό με αρρυθμίες, άλλη καρδιακή πάθηση ή λιποθυμικά επεισόδια, ιδιαίτερα μετά από άσκηση, οικογενειακό ιστορικό μυοκαρδιοπάθειας και συγγενείς που απεβίωσαν ξαφνικά (ιδίως σε ηλικία κάτω των 40 ετών) είναι σημαντικό να συμβουλεύονται το γιατρό τους. Τι μπορείτε να κάνετε: Η θεραπεία αφορά κυρίως στην πρόληψη, ώστε να μη γεννιούνται παιδιά από γονείς φορείς παθολογικού γονιδίου. Σε περίπτωση κοιλιακών αρρυθμιών, η νόσος αντιμετωπίζεται με ηλεκτρική θεραπεία (π.χ. βηματοδότης), ενώ η μόνη ικανοποιητική θεραπεία πρόληψης είναι ο απινιδωτής. Ωστόσο, οι ασθενείς που υποβάλλονται συχνά σε καρδιολογικό έλεγχο, αποφεύγουν την έντονη σωματική προσπάθεια και δεν επιβαρύνουν την καρδιά τους δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα.
Το γονίδιο της Καλύμνου (νόσος Wilson)
Oνομάζεται νόσος Wilson ή ηπατοφακοειδής εκφύλιση και προσβάλλει το ήπαρ και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Αφορά τη βλάβη ενός συγκεκριμένου γονιδίου, το οποίο ρυθμίζει τη σύνθεση και τη λειτουργία της πρωτεΐνης που μεταβολίζει το χαλκό. Και εδώ η πιθανότητα να κληρονομηθεί από ένα ζευγάρι που και οι δύο γονείς είναι φορείς στο παιδί είναι 25%. Η νόσος ενδημεί στην Κάλυμνο και σε μερικές περιοχές της Κρήτης και η συχνότητα των φορέων στα νησιά αυτά φτάνει περίπου το 5-6%, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα το 1-1,2%. Τι συμβαίνει: Όταν κάποιος πάσχει από τη νόσο, ο οργανισμός του δεν είναι σε θέση να μεταβολίσει το χαλκό, με αποτέλεσμα ο χαλκός που περισσεύει να συγκεντρώνεται στο ήπαρ, σε ορισμένους πυρήνες του εγκεφάλου, τα μάτια και τους νεφρούς, όπου δρα τοξικά. Τα πρώτα συμπτώματα εκδηλώνονται στην παιδική ηλικία και αφορούν ηπατικά προβλήματα, όπως αύξηση των τρανσαμινασών (ηπατικά ένζυμα), οξεία ηπατίτιδα κ.ά. Τα νευρολογικά συμπτώματα (διαταραχές της συμπεριφοράς, δυσκολία στην ομιλία) και οι ψυχικές διαταραχές (κατάθλιψη, διαταραχή προσωπικότητας) εκδηλώνονται στη διάρκεια της τρίτης δεκαετίας ζωής. Ωστόσο, δεν αποκλείονται και άλλα συμπτώματα, όπως παγκρεατίτιδα και νεφρολιθίαση. 16
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
www.pharmamanage.gr
17
Ιαματικός Τουρισμός Ο τουρισμός των τεσσάρων εποχών για την Ελλάδα Συνέντευξη: Νεκταρία Καρακώστα
Πρόσφατα εκλεγήκατε πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου για τον Τουρισμό Υγείας. Ποια είναι τα βασικά βήματα πρέπει να γίνουν για να αξιοποιηθεί αυτό το ιδιαίτερο και πολύ σημαντικό, σύνθετο προϊόν; Κυρίαρχο μέλημα και όραμά μου είναι η άμεση και διαδραστική συνεργασία σε συντεταγμένη πορεία με όλους τους αρμόδιους φορείς, καθώς η ιδιωτική πρωτοβουλία και οι μεμονωμένες προσπάθειες δεν επαρκούν στη διαμόρφωση και ανάπτυξη του Τουρισμού Υγείας ως διεθνούς προορισμού. Το νεοεκλεγέν Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Συνδέσμου για τον Τουρισμό Υγείας αποτελείται από καταξιωμένες προσωπικότητες διεθνούς κύρους και εμβέλειας, προερχόμενες από τον επιστημονικό, τον οικονομικό και τον επιχειρηματικό τομέα, με εμπειρία και καινοτόμες ιδέες για την υλοποίηση των στόχων του Συνδέσμου, χρησιμοποιώντας όλα τα σύγχρονα μέσα της ψηφιακής τεχνολογίας και συμμετέχοντας σε διεθνείς διοργανώσεις, ώστε για να καταστεί η Ελλάδα διεθνές κέντρο ευεξίας και ευζωίας και προορισμός Ιατρικού και Ιαματικού Τουρισμού, με θετικό πρόσημο στην οικονομική αναγέννηση της χώρας μας. Ως μέλος του 7μελούς Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Κέντρου Τουρισμού Υγείας, θα θέλαμε να μας εκφράσετε τις απόψεις σας για την ίδρυση αυτού του Παγκόσμιου φορέα Τουρισμού Υγείας. Κατ’ αρχάς επιβραβεύω ως ύψιστη επιτυχία τη σύλληψη της ιδέας και την πρωτοβουλία της υλοποίησης του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Ελλήνων Ιατρών καθώς και του Διεθνούς Κέντρου Τουρισμού Υγείας από τον κ. Πατούλη,
«Την ανάγκη της συνεργασίας όλων των αρμόδιων φορέων για την ανάδειξη της χώρας μας σε προορισμό Τουρισμού Υγείας, με στόχο την αναγέννηση της οικονομίας της χώρας και τον επαναπατρισμό του ιατρικού δυναμικού, τονίζει, ο Kαθηγητής Δερματολογίας-Nομικός, Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής και Πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας, κ. Κωνσταντίνος Κουσκούκης. Σημαντικό ρόλο στο κομμάτι αυτό παίζει και ο Ιαματικός Τουρισμός, για την ανάπτυξη του οποίου ο κ. Κουσκούκης επισημαίνει την ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας αναγνώρισης των ιαματικών πηγών της χώρας και της ανάπτυξης εκεί υποδομών παροχής πιστοποιημένων υπηρεσιών υγείας, ευεξίας και αντιγήρανσης, με απώτερο στόχο την «καθιέρωση του τουρισμού των τεσσάρων εποχών». 18
Πρόεδρο της ΚΕΔΕ, του ΙΣΑ, Πρόεδρο της ΕΛΙΤΟΥΡ και Δήμαρχο Αμαρουσίου, καθώς θεωρώ επιτακτική την ανάγκη απόλυτης σύμπλευσης όλων των stakeholders με τη χαραχθείσα στρατηγική εθνικού χαρακτήρα. Η δυναμική του Διεθνούς Κέντρου Τουρισμού Υγείας και του Παγκόσμιου Ινστιτούτο Ελλήνων Ιατρών με Πρόεδρο τον κο Πατούλη, αποτυπώθηκε στη διοργάνωση των συνεδρίων του σε Αμερική, Καναδά, Ευρώπη και Αυστραλία και καταγράφηκε στη μνήμη των ενδιαφερομένων επιστημόνων και επιχειρηματιών ως πρεσβευτών πλέον του ελληνικού πρωτοποριακού αυτού εγχειρήματος. Τώρα επιβάλλεται, η ίδρυση ενός Εθνικού Φορέα Τουρισμού Υγείας και σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να συνδράμουμε όλοι μαζί με σταθερά και ουσιαστικά βήματα και με αμοιβαίο σεβασμό, ώστε η Ελλάδα να προβάλλεται ολοκληρωμένα και στοχευμένα για να αποκτήσει ισχυρό brand name για τον Τουρισμό Υγείας στον παγκόσμιο χάρτη της νέας αυτής αγοράς. Είστε Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής και Πρόεδρος της Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινεζικής και Συμπληρωματικής Ιατρικής. Πώς συνδυάζονται οι αρχές και οι στόχοι αυτών των Ακαδημιών; Η διά βίου ενασχόλησή μου με την Ιαματική Ιατρική αποτελεί τη δεύτερή μου φύση ως Κλασικού Ιατρού και συνάδει απόλυτα με την ολιστική προσέγγιση του Ιπποκράτη για την εφαρμογή των συμπληρωματικών θεραπευτικών μεθόδων με ιαματικούς φυσικούς πόρους, τη βοτανοθεραπεία και τη βιομετεωρολογική θεραπεία για την αποκατάσταση, την πρόληψη και τη διατήρηση της σωματικής, της ψυχικής και της πνευματικής υγείας. Είμαι υπέρμαχος της Ιαματικής Ιατρικής και της βιοενεργειακής κοσμοθεωρίας, που απηχούν ολιστικές απόψεις και αλληλεπιδρούν με τις αρχές της Συμπληρωματικής Ιατρικής και της Παραδοσιακής Κινεζικής, ενώ είμαι και θιασώτης της βιωματικής εκπαίδευσης. Ασχολούμαι με τις συμπληρωματικές θεραπευτικές μεθόδους πολλά χρόνια, εκπαιδευτικά και επαγγελματικά, προσπαθώντας να αναδείξω την αξία τους, ώστε οι Ιατροί να βοηθούν τους ασθενείς τους και με συμπληρωματικές θεραπευτικές μεθόδους, πάντα υπό το πρίσμα της Κλασικής Ιατρικής, η οποία είναι μοναδική και ενιαία. Ποια είναι τα οφέλη των ιαματικών λουτρών και της Θαλασσοθεραπείας; Τι ρόλο μπορούν να έχουν στην πρόληψη; Με ποιες άλλες θεραπείες θα μπορούσαν να συνδυαστούν; Η Ιαματική Ιατρική μέχρι σήμερα είχε εμπειρική υπόσταση, με τη βοήθεια όμως της επιστημονικής τεκμηρίωσης της θερμικής, της μηχανικής και ειδικότερα της χημικής δράσης των ιαματικών φυσικών πόρων αναδείχθηκε ως μια συμπληρωματική θεραπευτική μέθοδος στο πλαίσιο της Κλασικής Ιατρικής. Οι θεραπευτικές δράσεις της Ιαματικής Ιατρικής αφορούν παθήσεις του μυοσκελετικού, του νευρικού, του αναπνευστικού, του καρδιαγγειακού, του αιμοποιητικού, του γαστρεντερικού, του ουρολογικού και του ενδοκρινολογικού συστήματος, καθώς και δερματολογικές, ωτορινολαρυγγολογικές, γυναικολογικές, αλλεργικές και περιοδοντικές παθήσεις. Οι θεραπευτικές εφαρμογές της Ιαματικής Ιατρικής με ιαματικούς φυσικούς πόρους περιλαμβάνουν τη Λουτροθεραπεία, την Ποσιθεραπεία, την Εισπνοθεραπεία, την Πηλοθεραπεία, τη Θαλασσοθεραπεία, την Βιομετεωρολογική Θεραπεία και τη Σπηλαιοθεραπεία και εφαρμόζονται σε ειδικούς διαμορφωμένους χώρους (medispa) με τη βοήθεια ειδικά εκπαιδευμένου ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. Τι έσοδα θα μπορούσε να φέρει στην Ελλάδα η αξιοποίηση του προϊόντος του Τουρισμού Υγείας; Η χώρα μας διεκδικεί με αξιώσεις ένα σημαντικό κομμάτι από την πίτα των 40 δισ. ευρώ της αγοράς του Τουρισμού Υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, η Ελλάδα κατέχει μόλις το 3% της πίτας του Ιατρικού Τουρισμού, όταν η Τουρκία, η Πολωνία και η Τσεχία κατέχουν το 13% και το Βέλγιο το
8%. Οι τομείς πάνω στους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί ο Τουρισμός Υγείας στη χώρα μας είναι η περίθαλψη και η νοσηλεία κάθε είδους χειρουργικού και παθολογικού περιστατικού, η Αποκατάσταση, η Αιμοκάθαρση, η Οδοντιατρική, η Οφθαλμολογία, η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή η Πλαστική Χειρουργική και η Αισθητική Δερματολογία με μεγάλο τζίρο διεθνώς από την εμπειρία μου ως καθηγητής Aισθητικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Camerino. Οι γνώστες της τουριστικής αγοράς αναφέρουν ότι τουλάχιστον 150.000 ασφαλισμένοι μπορούν να επισκεφθούν τις ιαματικές πηγές της χώρας μας, με τζίρο που μπορεί να φτάσει τα 300.000.000 €, δεδομένης της χρηματοδότησης των ταξιδιών των ξένων από τα ασφαλιστικά τους ταμεία. Οι πλέον αισιόδοξοι ομιλούν για
τζίρο 1 δισ. ευρώ από την εκμετάλλευση των ιαματικών πηγών. Η βασική ιδέα είναι η αξιοποίηση των πολλών σημαντικών πηγών, που δύνανται να εξελιχθούν από τα απλά Iαματικά Kέντρα που είναι σήμερα σε Θερμαλιστικά Κέντρα Ιαματικής Ιατρικής (Health Resort και Μedispa), σε συνδυασμό πάντα με όλες τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, δίνοντας προστιθέμενη αξία στο τουριστικό προϊόν. Δεδομένου ότι οι ιαματικές θεραπείες επαναλαμβάνονται ανά έξι μήνες και για 21 ημέρες και διαρκούν μόνο 20 λεπτά, καθιστούν τους ασθενείς αναγκαστικά repeaters με απεριόριστο ελεύθερο χρόνο. Τα πακέτα διακοπών Ιαματικού προορισμού σε αυτά τα κέντρα απευθύνονται όχι μόνο σε ασθενείς, αλλά και στους συνοδούς τους, καθώς και σε άλλους επισκέπτες ανωτέρου εισοδηματικού επιπέδου στοχεύοντας σε επιλεκτικό και όχι μαζικό τουρισμό και μάλιστα τουρισμό τεσσάρων εποχών. Η σκέψη ότι οι θεραπείες της Ιαματικής Ιατρικής αφορούν μόνο την τρίτη ηλικία ευτυχώς παραμερίζεται. Πώς θα καλλιεργήσουμε την κουλτούρα του θερμαλισμού; Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση επιστροφής στα φυσικά θεραπευτικά μέσα για τη φροντίδα της σωματικής και της ψυχικής υγείας. Η τάση αυτή, στάση ζωής στις βιομηχανικές μεγαλουπόλεις, οδηγεί σε μια στροφή προς τον θεραπευτικό τουρισμό, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, όπου εκσυγχρονίζονται και αναπτύσσονται σημαντικές λουτροπόλεις, όπου υλοποιούνται εξειδικευμένα θεραπευτικά προγράμματα. Στο πλαίσιο της άνθησης του ιαματικού τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, και η χώρα μας έχει μπει στο παιχνίδι της παροχής εξειδικευμένων τουριστικών προσφορών από πλήθος ιαματικών πηγών με εξαιρετικές φυσικοχημικές ιδιότητες σε ευνοϊκότατες κλιματολογικές συνθήκες που συνδυάζονται άνετα με διακοπές. Αυτά τα νέου τύπου τουριστικά πακέτα δεν αφορούν μόνο ηλικιωμένους (baby boomers), αλλά και νέους. Αφοπλιστικό παράδειγμα αποτελούν οι ρινικές πλύσεις που εφαρμόζονται και στα παιδιά με στόχο τη ρευστοποίηση και απέκκριση της σάλπιγγα προς αποφυγήν της ρινικήςκώφωσης. 19
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
Η χώρα μας διεκδικεί με αξιώσεις ένα σημαντικό κομμάτι από την πίτα των 40 δισ. ευρώ της αγοράς του Τουρισμού Υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η χώρα μας διαθέτει 750 ιαματικές πηγές. Πόσο σύντομα θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην «εξαργύρωση» αυτού του πολύτιμου θησαυρού; Τι πρέπει να γίνει; Η Ελλάδα διαθέτει 750 ιαματικές πηγές, από τις οποίες οι 126 είναι ενεργές και έχουν αναγνωριστεί μόνο 51, μεταξύ των οποίων και η Αιξωνή Γλυφάδας, προσφάτως ανακαλυφθείσα από τον υποφαινόμενο. Η χώρα μας όμως έχει και μια τεράστια ακτογραμμή, όπου μπορούν να αναπτυχθούν απεριόριστα Κέντρα Θαλασσοθεραπείας, ικανά να προσφέρουν θεραπείες Ιαματικής Ιατρικής. Επιβάλλεται η χάραξη νέας στρατηγικής από την Πολιτεία, αφενός για την επίσπευση των διαδικασιών εφαρμογής των νόμων, αφετέρου για τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών παροχής πιστοποιημένων υπηρεσιών υγείας, ευεξίας και αντιγήρανσης με στόχο την προώθηση και καθιέρωση του τουρισμού των τεσσάρων εποχών. Τα ευοίωνα σημεία είναι η ενεργός και αποδοτική εμπλοκή του κ. Πατούλη και του Προέδρου του Συνδέσμου Ιαματικών Πηγών και Β Αντιπροέδρου ΚΕΔΕ, Κ. Καραγιάννη, οι οποίοι προωθούν τις αναγνωρίσεις των ιαματικών πηγών και πιέζουν την πολιτική ηγεσία για έκδοση ΚΥΑ για τη διανομή των ιαματικών φυσικών πόρων και για έκδοση Π.Δ. για την προστασία των ιαματικών πηγών. Την ίδια ώρα, το Υπουργείο Τουρισμού μετά την έκδοση των ΚΥΑ για τις προδια-
εθνικής προσπάθειας για την ενίσχυση του Τουρισμού Υγείας για την Ελλάδα. Η φυσική - ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά μας, το κλίμα, η έντονη διαφοροποίηση του φυσικού περιβάλλοντος, η υψηλή επισκεψιμότητα της χώρας μας ως τουριστικού προορισμού, ο τρόπος ζωής και διατροφής των κατοίκων της πατρίδας μας αποτελούν ορισμένα μόνο παραδείγματα. Ο Τουρισμός Υγείας αποτελεί έναν ταχέως αναπτυσσόμενο κλάδο διεθνώς κατά τα τελευταία 15 χρόνια. Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι ο Τουρισμός Υγείας έδωσε την ευκαιρία σε χώρες εντελώς διαφορετικού προφίλ να εξελιχθούν σε σημαντικούς προορισμούς Τουρισμού Υγείας. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα του τουρισμού. Ποια είναι η θέση της Ελλάδας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι της Ιαματικής Ιατρικής; Η ίδρυση της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής με την διοργάνωση τεσσάρων πανελλήνιων συνεδρίων και πολλών διημερίδων και σεμιναρίων αναβίωσε και καθιέρωσε την Ιαματική Ιατρική στον διεθνή χώρο. Η Ακαδημία έλαβε μέρος και στο Διεθνές Συνέδριο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Ιαματικής Ιατρικής (FEMTEC), όπου αναρτήθηκε για πρώτη φορά η ελληνική σημαία και ο υποφαινόμενος ορίστηκε ως Σύμβουλος της Ιαματικής Ιατρικής της Ελλάδος στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) από την FEMTEC. Αισιόδοξα είναι και τα μηνύματα τα οποία δίδει το έγγραφο του WHO, που ζητά τη συνεπικουρία μας στη συμπληρωματική θεραπευτική προσέγγιση της ψωρίασης, ασθένειας δυσίατης, με πολλές επιπλοκές και ψυχολογική επιβάρυνση. Στους ασθενείς αυτούς, που ανέρχονται παγκοσμίως στα 100 εκατομμύρια, η Ελλάδα μπορεί να συμβάλει σημαντικά, λόγω της ιαματικής θεραπείας της βιοκλιματοθεραπείας και της εξαιρετικής της ηλιοφάνειας. Μία τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να σημάνει έναν μεγάλο κύκλο εργασιών που θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση της ανεργίας και την ανακούφιση της οικονομίας. Είστε συγγραφέας του βιβλίου «Τουρισμός Υγείας – Ιαματικός Τουρισμός – Θερμαλισμός, Προοπτικές ανάπτυξης του Θερμαλισμού στην Ελλάδα». Μιλήστε μας για αυτό. Σκοπός της συγγραφής αυτού του βιβλίου υπήρξε η ανάγκη προσδιορισμού του φαινομένου του Τουρισμού Yγείας και η διεξοδικότερη ανάλυση ζητημάτων που σχετίζονται αφενός με τον Ιαματικό Τουρισμό - Θερμαλισμό και αφετέρου με τον Ιατρικό Τουρισμό, με στόχο την καλύτερη ενημέρωση των ενδιαφερομένων για τις ενδεδειγμένες χρήσεις των ιαματικών φυσικών πόρων, την παρουσίαση
Στόχος μου είναι να αναδείξουμε την Ελλάδα σε κορυφαίο προορισμό Τουρισμού Υγείας, 12 μήνες το χρόνο. γραφές λειτουργίας των Κέντρων Ιαματικής Θεραπείας και Κέντρων Θαλασσοθεραπείας έχει δρομολογήσει μαζί με τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ, τον νέο αναπτυξιακό νόμο για τις στρατηγικές επενδύσεις, ενώ με τον νέο χωροταξικό σχεδιασμό θα επιτευχθεί η πολυπόθητη και πολλά υποσχόμενη βιώσιμη ανάπτυξη. Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδος στον Τουρισμό Υγείας; Υπάρχουν οι βασικοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά και να λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές ισχύος της 20
των κυριότερων χημικών στοιχείων που περιέχονται στα ιαματικά νερά και όλες τις σύγχρονες μορφές υδροθεραπείας, καθώς και τις προβλεπόμενες θεραπευτικές τους ενδείξεις και αντενδείξεις για τον ανθρώπινο οργανισμό. Eχω επίσης συγγράψει έξι επιστημονικά βιβλία και τώρα έχω υπό έκδοση το έβδομο βιβλίο μου για την Iαματική Iατρική και τις συμπληρωματικές μεθόδους, με τη συνεργασία Καθηγητών και έγκριτων και καταξιωμένων Ιατρών όλων των ειδικοτήτων. Είστε και πτυχιούχος Νομικής. Πείτε μας πώς ταιριάζουν αυτές οι ειδικότητες; Σπούδασα Nομικά στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1974-78 γιατί ήθελα να είμαι ενεργός και καλά πληροφορημένος πολίτης με γνώσεις που με βοήθησαν αργότερα στην πολιτική μου καριέρα ως Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας, αλλά και ως Αντιπρύτανη του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου. Τι θα προτείνατε για την ανάπτυξη του Τουρισμού Υγείας στην Ελλάδα; Προτείνω συγκεκριμένες δράσεις και στρατηγικές ανάπτυξης, μέσω των οποίων μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της καθιέρωσης Τουρισμού Υγείας και συγκεκριμένα: • Να καθοριστεί εθνική στρατηγική για την ανταγωνιστική τοποθέτηση της Ελλάδας στην παγκόσμια αγορά του Τουρισμού Υγείας. • Να δημιουργηθεί ένα ισχυρό brand και φήμη της Ελλάδας ως ελκυστικού προορισμού Τουρισμού Υγείας. • Να καθιερωθούν σύγχρονες πρακτικές στη διασφάλιση ποιότητας, στην αδειοδότηση και το πλαίσιο ελέγχων, ιδίως στην εξωνοσοκομειακή περίθαλψη. • Να αξιοποιηθούν τα διεθνή δίκτυα και να προσεγγιστούν ασφαλιστικά ταμεία για την προσέλκυση ασθενών. • Ο ΙΣΑ, το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Ελλήνων Ιατρών, το Διεθνές Κέντρο Τουρισμού Υγείας, η ΕΛΙΤΟΥΡ, ο Ελληνικός Σύνδεσμος για τον Τουρισμό Υγείας και η ΚΕΔΕ, θα πρέπει να συνεχίσουν τις σημαντικές δράσεις και επαφές με την απανταχού Ελληνική ομογένεια, με στόχο την ανάδειξη της χώρας μας ως διεθνώς αναγνωρισμένο προορισμό Τουρισμού Υγείας με σημαντικά ωφέλη για το ιατρικό σώμα και η εθνική μας οικονομία. Κύριε Καθηγητά, ποιοι είναι οι στόχοι σας; Στόχος μου είναι να αναδείξουμε την Ελλάδα σε κορυφαίο προορισμό Τουρισμού Υγείας, 12 μήνες το χρόνο, και να προσελκύσουμε επενδύσεις που θα δημιουργήσουν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και νέα εισοδήματα σε μια χώρα που δοκιμάζεται εδώ και οκτώ χρόνια από μια τεράστια οικονομική κρίση. Η χώρα μας έχει ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Μπορούμε να προσελκύσουμε ασθενείς, τουρίστες υψηλού επιπέδου κι έτσι να κρατήσουμε στην Ελλάδα τα καλύτερα μυαλά της χώρας, τους Έλληνες Ιατρούς, αντικαθιστώντας το brain drain με το brain gain. Η αύξηση ασθενών θα επιβάλει τον επαναπατρισμό ιατρικού δυναμικού. Βασικά εργαλεία για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών είναι η αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας με τις σύγχρονες εφαρμογές της εικονικής πραγματικότητας (VR) και της τεχνητής νοημοσύνης (ΙΤ). Επιβάλλεται επίσης η πανεπιστημιακή καταξίωση της Ιαματικής Ιατρικής ως Συμπληρωματικής Ιατρικής με τη μορφή επιλεγομένου μαθήματος στην προπτυχιακή εκπαίδευση, αλλά και στη στη Μεταπτυχιακή Εκπαίδευση ως εξειδίκευση, μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών καθώς και Ε-Learning. Ποιο είναι το όραμά σας από την πολυετή σας εμπειρία ως Δασκάλου και Πολιτευτή; Όραμά μου ως Καθηγητή Ιατρικής είναι να αναδείξουμε και να καθιερώσουμε διεθνώς, εμείς οι Έλληνες Ιατροί που έχουμε στο DNA μας την Ιατρική ως απόγονοι του Ιπποκράτη, το «ωφελείν, μη βλάπτειν». Αυτό το αξίωμα ακράδαντα πιστεύω και διακονώ, παράλλη-
λα με το δόγμα της μακροζωίας και της ευζωίας, εφαρμόζοντας τις βέλτιστες πρακτικές του Meditation και όχι μόνο του Medication. Στο εξαίρετο και μοναδικό βιοκλίμα της Ελλάδας, με συνεργατικά σχήματα Medical Tourism Clusters και Thermal Clusters αντιγήρανσης και πρόληψης, μπορούμε να καταστήσουμε τη χώρα μας παγκόσμιο Health Resort και Medi-Spa, δίνοντας υψηλή προστιθέμενη αξία στο σύνθετο τουριστικό προϊόν. Τέλος από την επικοινωνία μου με τους καταξιωμένους πολίτες της Β’ Αθηνών ως υπ. Βουλευτής θεωρώ ότι πρέπει να ζούμε και όχι απλά να υπάρχουμε καθ όσον το σήμερα αξίζει δύο αύριο και να συνανθρωπιζόμαστε με άτομα που είναι πομποί και δέκτες συγχρόνως και ιδεών και βιοενέργειας, τα οποία όμως πρέπει να υπηρετούν το δόγμα «Think and do tank» και όχι απλά το «Think tank», σκεπτόμενος πάντα ότι οι άνθρωποι αναδεικνύονται δια μέσου των έργων τους ως μία συνέκφραση όλων των προσπαθειών τους υπό την τήβεννο πάντα του οικουμενικού πνεύματος.
• Καθηγητής Δερματολογίας - Καθηγητής Αισθητικής Ιατρικής Παν. Camerino • Νομικός • Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής • Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας • Πρόεδρος Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινεζικής & Συμπληρωματικής Ιατρικής • Αν. Πρόεδρος Τομέα Ιατρικού Τουρισμού Ινστιτούτο Επιστημoνικών Ερευνών ΠΙΣ • Treasurer of International Health Tourism Center • Τομεάρχης Ιαματικού Τουρισμού ΕΛΙΤΟΥΡ • Επιστημονικός Σύμβουλος Ιαματικής Ιατρικής στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO & FEMTEC) • Επιστημονικός Σύμβουλος ΚΕΔΕ
www.thermalmedicineacademy.gr 21
www.dentalstation.gr
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
Δρ. Κωνσταντίνος Κουσκούκης, MD, PhD
Θεραπευτική
Άσκηση & Οστεοπόρωση Η οστεοπόρωση είναι μία νόσος που προσβάλλει τα οστά και έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση της μάζας τους. Αυτή η σκελετική διαταραχή χαρακτηρίζεται από μειωμένη οστική αντοχή προδιαθέτοντας ένα άτομο σε αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Tα δεδομένα που είχαμε για την παρουσία λειτουργικών ελλειμμάτων σε οστεοπορωτικούς ασθενείς στην Ελλάδα όπως και η επίδραση των προγραμμάτων θεραπευτικής άσκησης στη λειτουργικότητα τους ήταν περιορισμένα. Για το σκοπό αυτό διερευνήθηκε η επίδραση του προγράμματος θεραπευτικής άσκησης του TherapyLab στις ικανότητες οστεοπορωτικής ασθενούς να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες με μεγαλύτερη ασφάλεια και ευκολία . Ως πρώτο δείγμα χρησιμοποιήθηκε μια γυναίκα 62 ετών με οστεοπόρωση (t-score = 3.0) που λάμβανε πριν την παρέμβαση φαρμακευτική αγωγή για ένα έτος. Η εφαρμογή του προγράμματος TherapyLab έγινε για ένα έτος, 3 φορές την εβδομάδα σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Οστεοπόρωση. Το εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της λειτουργικότητας της ασθενούς πριν και μετά την παρέμβαση ήταν το Senior Fitness Test. Με αυτό το εργαλείο καταφέραμε να μετρήσουμε την ικανότητα της ασθενούς να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες όπως το σήκωμα από την καρέκλα, την ταχύτητα του βαδίσματος, την ισορροπία, το σταύρωμα των χεριών πίσω από την πλάτη, το σκύψιμο, τη μεταφορά βάρους και την αντοχή. Τα αποτελέσματα μετά από 1 έτος παρέμβασης από την εφαρμογή του προγράμματος TherapyLab χωρίς τη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής, έδειξαν ότι 22
όλες οι καθημερινές δραστηριότητες βελτιώθηκαν από 5% έως 80% σε σχέση με το μέσο όρο των ικανοτήτων των γυναικών της ίδιας ηλικίας. Αντίστοιχα αποτελέσματα έχουν παρουσιάσει και άλλες 10 γυναίκες που ακολούθησαν το ίδιο πρόγραμμα σε Αθήνα και Εύβοια τον τελευταίο χρόνο. Συμπερασματικά, η ασθενής μετά από ένα χρόνο θεραπευτικής άσκησης του TherapyLab κατάφερε να κάνει με μεγαλύτερη ασφάλεια τις καθημερινές της δραστηριότητες μειώνοντας σημαντικά τον κίνδυνο πτώσης και κατάγματος. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας της ομάδας του TherapyLab έρχονται σε συμφωνία με τα αποτελέσματα άλλων ερευνών που επιβεβαιώνουν τα οφέλη της άσκησης σε ασθενείς με οστεοπόρωση.
Δρ. Γεώργιος Τσατσάκος PT, MSc, PhD Φυσικοθεραπευτής, Επιστημονικός Διευθυντής «TherapyLab»
www.therapylab.gr
23
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΑΙΓΊΔΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΙΚΉΣ ΕΤΑΙΡΊΑΣ (ΑΘΛΕΤΙΑ)
Ρομποτική Οδοντιατρική Συνέντευξη: Γιάννης Μούτσος
Στον 21ο αιώνα, δεν θα ήταν δυνατόν τα ρομπότ να απέχουν από την Oδοντιατρική, καθώς η ακρίβεια, αλλά και οι δυνατότητες που προσφέρονται μέσα από τις υποβοηθούμενες επεμβάσεις προσθετικής της Ρομποτικής Οδοντιατρικής είναι άπειρες. Στην Ελλάδα, τον δρόμο άνοιξε την τελευταία δεκαπενταετία ο πρωτοπόρος επιστήμονας Δρ. Ιάκωβος Δημητρίου, ο οποίος από νωρίς αντιλήφθηκε τις δυνατότητες που προσφέρουν τα ρομπότ στη σύγχρονη Οδοντιατρική, σε έναν δρόμο που κάθε άλλο παρά… με ροδοπέταλα ήταν στρωμένος.
Ένας επιστήμονας με λαμπρή καριέρα, που ξεκίνησε το 1991 από την Στρατιωτική Oδοντιατρική Σχολή του ΝΑΤΟ, στη Θεσσαλονίκη, και συνέχισε στην Πολεμική Αεροπορία, υπηρετώντας στο 251 ΓΝΑ. Το ένα πτυχίο έφερε το άλλο, οδηγώντας στην Αεροπορική Ιατρική, με εξειδίκευση στους ιπτάμενους. Από την Πτέρυγα Μάχης της Τανάγρας, ο Ιάκωβος Δημητρίου άνοιξε το δικό του ιατρείο, ενώ παράλληλα ασκούσε την Αεροπορική Ιατρική στην 332 Μοίρα. Το έναυσμα για ενασχόληση με τη Ρομποτική Οδοντιατρική δόθηκε όταν ταξίδεψε στην Αγγλία το 1999, για ειδικότητα. Από το Bristol και την κινητή προσθετική, βρέθηκε στο Sheffield, για να ειδικευθεί στην κινητή προσθετική, την αισθητική και τη ρομποτική οδοντιατρική. Με συνεχείς μετακινήσεις μεταξύ Manchester και Εδιμβούργου, πήρε την ειδικότητα στην προσθετική και τα εμφυτεύματα, ενώ αργότερα εργάστηκε σε πολλά καταξιωμένα ιατρικά κέντρα του Λονδίνου. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, ανέλαβε τη θέση της Προσθετικής Οδοντιατρικής στο 251 ΓΝΑ, ενώ λίγο αργότερα ίδρυσε το δικό του Κέντρο Ρομποτικής Προσθετικής Οδοντιατρικής. Πάνε πλέον 15 χρόνια, από τότε που ο Ιάκωβος Δημητρίου ξεκίνησε να προσφέρει ρομποτικά… χαμόγελα χαράς. Ο ίδιος θυμάται περιπτώσεις επώνυμων ασθενών, όσο ο ίδιος εργαζόταν σε πασίγνωστα κέντρα ρομποτικής αισθητικής οδοντιατρικής στο Λονδίνο, καθώς αυτοί συνέρρεαν για να υποβληθούν αποκλειστικά σε ρομποτική προθετική οδοντιατρική. “Έφταναν στην ταράτσα του ιατρείου με το ελικόπτερό τους, για να φτιάξουν τα δόντια τους ινκόγκνιτο και να φύγουν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί”, σχολιάζει. Με μεταπτυχιακά στη ρομποτική οδοντιατρική, έριξε όλο το βάρος του στην πρωτοποριακή αυτή επιστήμη και ταξίδεψε πολλές φορές στην Ελβετία, όπου και καθιερώθηκε στον χώρο, κατακτώντας την επίσημη θέση εκπαιδευτή στην Παγκόσμια Ομοσπονδία. Το 2004, η αγάπη του για τη ρομποτική ιατρική οδήγησε στη χρήση για πρώτη φορά στην Ελλάδα του ρομπότ προσθετικής οδοντιατρικής.Σήμερα, ο Ιάκωβος Δημητρίου είναι ιδρυτής και πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ψηφιακής Υπολογιστικής Οδοντιατρικής, σκοπός της οποίας είναι η εκπαίδευση, αλλά και η εξάπλωση της γνώσης τόσο στους οδοντιάτρους, όσο και στο ευρύ κοινό. Στην Ελλάδα, όταν ακούμε τον όρο “αισθητική οδοντιατρική”, η πρώτη εικόνα που μας έρχεται στο μυαλό είναι το “χαμόγελο του Χόλιγουντ”. Σε ποιες άλλες 24
περιπτώσεις μπορεί να αξιοποιηθεί η αισθητική οδοντιατρική; Εκτός από ένα όμορφο χαμόγελο, θα πρέπει να υπάρχει υγεία και λειτουργικότητα, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα για εμάς όταν επιδιώκουμε ένα όμορφο, αισθητικό, λειτουργικό και αρμονικό χαμόγελο, με τα χαρακτηριστικά, την ψυχολογία, την προσωπικότητα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός ατόμου. Το “χαμόγελο του Χόλιγουντ” δεν είναι αυτοσκοπός! Να σου λέει κάποιος “έχεις ομορφύνει” και να μην καταλαβαίνει γιατί. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά προβλήματα ασθενών με δυσαρμονίες, είτε στο πρόσωπο, είτε από ατυχήματα, είτε από καρκίνο και γενετικές ανωμαλίες, όπου η προσθετική και η ρομποτική μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο, με τη συμβολή της πλαστικής οδοντιατρικής. Πρώτα επιλύουμε βασικά ζητήματα επιβίωσης του ατόμου και,έπειτα, προχωρούμε στο αισθητικό σκέλος. Πλέον μπορούμε πιο οικονομικά, φιλικά και γρήγορα, και με τον σχεδιασμό χαμόγελου του ατόμου, να προσομοιάσουμε το πρόσωπο όπως ήταν κατά την γέννησή του και να βοηθήσουμε τον ασθενή. Θυμάμαι χαρακτηριστικά, πριν από δυο χρόνια, μια ηλικιωμένη ασθενή που έχασε το μισό της πρόσωπο από καρκίνο. Της φτιάξαμε μισό πρόσωπο με γνάθους και, πάνω σε αυτές, τοποθετήσαμε εμφυτεύματα. Τα συναισθήματα τόσο της ίδιας, όσο και τα δικά μας, ήταν απερίγραπτα! Σε τι διαφέρει η κλασική από τη ρομποτική προσθετική οδοντιατρική; Θα σας δώσω ένα πραγματικό παράδειγμα: Επώνυμο μοντέλο επρόκειτο να ταξιδέψει για τη Φρανκφούρτη το απόγευμα και ήρθε στο ιατρείο με δυο σπασμένα μπροστινά δόντια. Η επιλογή ήταν ή να ακυρώσει την επίδειξη μόδας στην οποία θα συμμετείχε ή να αποκαταστήσει τη βλάβη άμεσα αποτελεσματικά και άκρως αισθητικά. Καταφέραμε να αποκαταστήσουμε και να αναδομήσουμε τα σπασμένα δόντια μέσα σε 2 ώρες, χάρη στη ρομποτική προσθετική οδοντιατρική. Το ίδιο βράδυ βγήκε κατευθείαν στην πασαρέλα! Αρχικά φωτογραφίσαμε με μία ψηφιακή κάμερα την οδοντοστοιχία της και, μέσω ενός ηλεκτρονικού προγράμματος, ο υπολογιστήςρομπότ σχεδίασε τα δόντια της, όπως αυτά ήταν πριν συμβεί το ατύχημα. Το δεύτερο κομμάτι της ρομποτικής τεχνολογίας αποτελούν ρομποτικά χέρια-διαμάντια, τα οποία ανέλαβαν να μετατρέψουν με απόλυτη ακρίβεια τα προκατασκευασμένα κιβωτίδια, που μοιάζουν με γομολάστιχα, σε δύο ψεύτικα δοντάκια (κεραμικά, χωρίς μέταλλο, υψηλής αισθητικής), τα οποία, στη συνέχεια, με μία ελάχιστη λείανση, τα κολλήσαμε στα σπασμένα δόντια. Έτσι, μέσα σε δυο ώρες, το μοντέλο πήγε στην επίδειξη! Εάν κάποιος έχει σπάσει ή χάσει 3 ή 4 δόντια, με τη νέα μέθοδο τοποθετούνται εμφυτεύματα σε 2 ώρες, γίνεται έπειτα η αποτύπωση με το ρομπότ και τοποθετείται μια πρόχειρη στεφάνη, ώστε να γίνει μια πλήρης
οστική αναγέννηση. Υπάρχουν περιορισμοί στη ρομποτική οδοντιατρική; Ένα άτομο που υποβάλλεται σε χημειοθεραπεία, καπνίζει 3-4 πακέτα τσιγάρα την ημέρα ή είναι εξαρτημένο από ουσίες, ή παρουσιάζει ψυχικές διαταραχές, δεν μπορούμε να το αναλάβουμε. Σε κάθε άλλη περίπτωση, από τη ρομποτική οδοντιατρική μπορεί να επωφεληθεί από ένα μωρό μικρής ηλικίας που έχει έλλειψη οστού (μπορούμε να δημιουργήσουμε μικρές μασέλες για να είναι δυνατός ο θηλασμός), έως και ένας ηλικιωμένος 95 ετών, που επιθυμεί να ζήσει τα τελευταία του χρόνια με ένα αισθητικό χαμόγελο. Μέσω αυτής της πρακτικής, μπορεί να αποκατασταθεί η μυοσκελετική νευρική λειτουργία του προσώπου του. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μητέρας υπουργού, η οποία έλεγε στον γιο της
Ο Δρ. Ιάκωβος Δημητρίου είναι ιδρυτής και πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ψηφιακής Υπολογιστικής Οδοντιατρικής, σκοπός της οποίας είναι η εκπαίδευση, αλλά και η εξάπλωση της γνώσης τόσο στους οδοντιάτρους, όσο και στο ευρύ κοινό.
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
“δεν μπορώ να αλέθω την τροφή, να βγαίνω έξω χωρίς δόντια, να βλέπω τα εγγόνια μου και εκείνα να τρομάζουν…”. Σήμερα η γιαγιά αυτή ζει και χαίρεται μια καλή ποιότητα ζωής. Ποια είναι η διάρκεια ζωής των εμφυτευμάτων; Τα εμφυτεύματα έχουν ιστορία τουλάχιστον 70 ετών. Η πλειονότητα των ποιοτικών εμφυτευμάτων έχουν βιωσιμότητα 98%, ενώ η προσθετική με το ρομπότ είναι υψηλής αποτελεσματικότητας, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει κατάλληλος γιατρός και επιτελείο, ώστε να υποστηρίζει την επέμβαση. Με τη ρομποτική μπορεί να επιτευχθεί μια καθοδηγούμενη χειρουργική επέμβαση, η οποία έρχεται σε αντίθεση με το κατεστημένο (δηλαδή, πρώτα ο σχεδιασμός της θεραπείας, ακολουθούμενος από την επέμβαση και τέλος το συνολικό –αμφιλεγόμενο– αποτέλεσμα). Με λίγα λόγια, εμείς ξεκινάμε από το τέλος, δείχνοντας στον ασθενή ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα, όπως για παράδειγμα πώς θα δείχνει ένα καμένο πρόσω-
25
Ποια είναι τα πιο αξιοπερίεργα περιστατικά που έχετε αντιμετωπίσει; Καθηγητής Οδοντιατρικής, ο οποίος είχε μεγάλες επιφυλάξεις για τη ρομποτική οδοντιατρική, ήρθε με τη σύζυγό του με δυο σπασμένα δόντια. Η πίεση του χρόνου ήταν μεγάλη, καθώς το ίδιο βράδυ ταξίδευαν για το εξωτερικό. “Έριξε τα μούτρα του”… και, μέσα σε δύο ώρες, έφυγαν με δύο καινούρια δόντια. Από τότε, ο καθηγητής αυτός έγινε από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές μου! Πόσο προσβάσιμη οικονομικά είναι η ρομποτική προσθετική οδοντιατρική για τον μέσο ασθενή; Εξαρτάται από τον χρόνο που καταναλώνουν ασθενής και γιατρός, καθώς και το τελικό όφελος για τους δυο. Στην Ελλάδα, το κόστος είναι προσαυξημένο κατά 15% σε σχέση με την κλασική μέθοδο, ενώ για την ίδια επέμβαση το κόστος στο εξωτερικό μπορεί να αυξάνεται έως και 70%. Τα ασφαλιστικά ταμεία καλύπτουν μόνο ένα μέρος του κόστους. Τι θα συμβουλεύατε τους νέους επιστήμονες οδοντιάτρους; Συμβουλεύω τα νέα παιδιά να ακολουθήσουν τη ρομποτική και τη βιολογία, καθώς αυτές οι δύο επιστήμες θα κυριαρχήσουν για τα επόμενα τουλάχιστον 100 χρόνια. Όταν ξεκίνησα, πριν από 20 χρόνια, η ειδικότητα αυτή απαιτούσε πολλές ώρες διάβασμα και εκπαίδευση. Ωστόσο, σήμερα, ένας μέσος επιστήμονας που γνωρίζει τα βασικά για τη λειτουργία ενός υπολογιστή, μπορεί εύκολα να εξοικειωθεί με το ρομπότ του και να πραγματοποιεί μεγάλο φάσμα εργασιών. Η ρομποτική τεχνολογία συμβαδίζει με την εξέλιξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Μάλιστα, σήμερα υπάρχει εμφύτευμα με το όνομα Ferrari. Αυτό προέκυψε από την τεχνολογία που εφαρμόζει η ομώνυμη εταιρεία στους τροχούς των αυτοκινήτων ταχύτητας, προκειμένου να συγκρατούνται στο αυτοκίνητο, ακόμη και σε περίπτωση καταστροφής κάποιας από τις βίδες. Έτσι δημιουργήθηκε ένα εμφύτευμα, το οποίο, αν σπάσει το προσθετικό κομμάτι (η στεφάνη που βιδώνει πάνω του), ο ασθενής μπορεί να ζήσει με αυτό για πολλά χρόνια, χωρίς κανένα πρόβλημα.
Σε άλλα μέρη του κόσμου, κάθε επτά δευτερόλεπτα γίνεται μια ρομποτική αποκατάσταση στο στόμα ενός ασθενούς. Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν ότι, στα επόμενα 20 χρόνια, τα πάντα στην ιατρική, και ειδικά την ρομποτική οδοντιατρική, θα είναι ψηφιακά. πο μετά την επέμβαση. Αφού πρώτα σχεδιαστεί η οδοντοστοιχία και αρέσει στον ασθενή, η όλη διαδικασία ξεκινά αντίστροφα, φτιάχνοντας κάποια προπλάσματα (δηλαδή μασελάκια), τα οποία μπαίνουν στο πρόσωπο του ασθενούς, στη γνάθο, επιτρέποντας στον χειρουργό να οδηγήσει τα εργαλεία του με μεγάλη ακρίβεια, δημιουργώντας τους χώρους για την αποκατάσταση και επιτυγχάνοντας ένα αποτέλεσμα ίδιο με την αρχική εικόνα που έχει δει ο ασθενής. Συνεπώς, υπάρχει ασφάλεια και ακρίβεια, ενώ ο χρόνος επούλωσης και αποθεραπείας είναι πολύ περιορισμένος. Πλέον, σήμερα, μπορείς να αποκτήσεις ένα δόντι σε μια ώρα ή και ολόκληρη την οδοντοστοιχία σου σε μερικές μόνο ώρες! Πόσο εξοικειωμένοι είναι οι Έλληνες με την προσθετική οδοντιατρική; Στην Ελλάδα έχουν εξοικειωθεί τόσο οι γιατροί, όσο και οι ασθενείς. Η ρομποτική οδοντιατρική μόλις τα τελευταία δυο χρόνια έγινε γνωστή και αποδεκτή από την ιατρική κοινότητα! Κατέβαλα μεγάλη προσπάθεια, αλλά πλέον ρομποτικά συστήματα διάφορων εταιρειών έχουν κατακλύσει την ελληνική αγορά. Σε άλλα μέρη του κόσμου, κάθε επτά δευτερόλεπτα γίνεται μια ρομποτική αποκατάσταση στο στόμα ενός ασθενούς. Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν ότι, στα επόμενα 20 χρόνια, τα πάντα στην ιατρική, και ειδικά την ρομποτική οδοντιατρική, θα είναι ψηφιακά. Πόση σημασία έχει ο παράγοντας “άνθρωπος” για την επιτυχή έκβαση μιας ρομποτικής προθετικής αποκατάστασης; Γελάω όταν στα συνέδρια με ρωτάνε “Μα καλά, θα σχεδιάζουμε με ένα “ποντίκι” δόντια και χαμόγελα ανθρώπων;”. Αυτό που εξηγώ είναι ότι απαιτούνται βασικές αρχές αξιών και ηθικής, αλλά και υπόβαθρο, αλλιώς δεν μπορείς να προχωρήσεις. Αν δεν ξέρεις να βγάλεις ένα δόντι, να κάνεις μια ουλοπλαστική, πώς θα κάνεις ρομποτική οδοντιατρική; Πρέπει να είσαι ένας άνω του μετρίου επιστήμονας. Ένας υπολογιστής δεν είναι από μόνος του “από μηχανής θεός”, για να σου λύσει όλα τα προβλήματα! Ο κάθε ασθενής είναι ιδιαίτερος και πρέπει να εξατομικεύσεις το εμφύτευμα.
Δρ. Ιάκωβος Δημητρίου
Οδοντίατρος Προσθετολόγος DDS,MSc,MMedSc,MRDi – RCS (Prosthod) Μετεκπαιδευτής στη Μ.Βρετανία και τις Η.Π.Α στην Αισθητική, Προσθετική, Εμφυτευματολογία και Ρομποτική Οδοντιατρική τ. Διευθυντής Προσθετικής Κλινικής 251 Γ.Ν.Α. Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ψηφιακής Υπολογιστικής Οδοντιατρικής (ΕΑΨΥΟ) Πιστοποιημένος εκπαιδευτής Ρομποτικής Οδοντιατρικής ISCD (Cad-Cam) Opinion Leader Cerec (Sirona Dentsply) Ιδιοκτήτης – Επιστημονικός σύμβουλος Dental Station
www.dentalstation.gr 26
27
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ
Κόκκινο Νερό Ο πρώτος που ανέφερε τις ιδιότητες της ποσιθεραπείας των τρεχούμενων νερών της περιοχής, ήταν ο Λατίνος ιστορικός Πλιόνιος ο οποίος είπε ότι «εάν κάποιος ρίξει στο σιντριβάνι των Ευρυμενών ένα χρυσό κόσμημα αυτό θα μετατραπεί σε πέτρα...». Το νερό του σιντριβανιού θα πρέπει να ήταν το σημερινό μεταλλικό Κόκκινο Νερό και γι αυτό το λόγο υπάρχει πιθανότητα στο Κόκκινο Νερό να βρισκόταν η αρχαία πόλη Ευρυμένες.
Οι βάθρες και τα λασπόλουτρα με το ιαματικό Κόκκινο Νερό
Το Κόκκινο Νερό είναι ένας παραθαλάσσιος οικισμός στο νομό Λάρισας, και βρίσκεται στα ανατολικά παράλια του Κίσαβου. Απέχει περίπου 50 χλμ. από την Λάρισα, 150 χλμ. από τη Θες/νίκη και 350 χλμ. περίπου απ την Αθήνα. Επειδή ο οικισμός διασχίζεται από δυο ρεματιές και είναι κυριολεκτικά μέσα στο πράσινο, η θερμοκρασία του περιβάλλοντος διατηρείται αρκετά χαμηλά ακόμα και σε περιόδους καύσωνα. Με το Αιγαίο μπρος τα πόδια του και τον Κίσαβο στην πλάτη του, το Κόκκινο Νερό αποτελεί πραγματικά ένα ξεχωριστό συνδυασμό βουνού με θάλασσα . Ο οικισμός είναι πλήρως οργανωμένος για να εξυπηρετήσει τους επισκέπτες, διαθέτοντας ταβέρνες, super markets, cafe, bar, φούρνους κλπ. Οι δύο παραλίες του οικισμού με βότσαλο, καθώς και οι παραλίες Πλατιά Αμμος και Τσιλιγιώργος στα δύο χιλ. Βόρεια, όπως και η Κουτσουπιά στα 2 χιλιόμετρα νότια του οικισμού με την υπέροχη αμμουδιά τους, προσφέρονται για την απόλαυση της πεντακάθαρης θάλασσας της περιοχής. Οι λάτρεις του βουνού, με ορμητήριο το Κόκκινο Νερό, μπορούν να περπατήσουν στον Κίσαβο, να απολαύσουν το δάσος με τις βελανιδιές τις οξιές και τις καστανιές και να κολυμπήσουν στα παγωμένα νερά στους καταρράκτες της « Καλυψούς » .Το ανθρακούχο μεταλλικό κόκκινο νερό, οφείλει το όνομά του στο ότι αν και άχρωμο και διαυγές, αφήνει στα μέρη και τα σκεύη που έρχεται σε παρατεταμένη επαφή, ένα βαθύ κόκκινο χρώμα, γεγονός που οφείλεται στα μεταλλικά άλατα που αυτό περιέχει. Αναβλύζει σε σταθερή θερμοκρασία 17°C, θεωρείται ιαματικό, πίνεται μόνον επιτόπου και δεν εμφιαλώνεται . Ο πρώτος που ανέφερε τις ιδιότητες της ποσιθεραπείας των τρεχούμενων νερών της περιοχής, ήταν ο Λατίνος ιστορικός Πλιόνιος ο οποίος είπε ότι «εάν κάποιος ρίξει στο σιντριβάνι των Ευρυμενών ένα χρυσό κόσμημα αυτό θα μετατραπεί σε πέτρα...». Το νερό του σιντριβανιού θα πρέπει να ήταν το σημερινό μεταλλικό Κόκκινο Νερό και γι αυτό το λόγο υπάρχει πιθανότητα στο Κόκκινο Νερό να βρισκόταν η αρχαία πόλη Ευρυμένες. Προπολεμικά, αρχές του 1930, χτίστηκε το πρώτο ξενοδοχείο του αείμνηστου Γεωργίου Δημητρακόπουλου, εκδότη εφημερίδας «Ελευθερία» της Λάρισας στην παραλία του Κόκκινου Νερού, με σκοπό να αξιοποιηθεί η πηγή του Κόκκινου Νερού, ο καθαρός αέρας και η θάλασσα. Δρόμος για αμάξια δεν υπήρχε και οι παραθεριστές μεταφέρονταν με καίκια από το Στόμιο, μέχρις ότου έγινε ο δρόμος που σύνδεσε τη Λάρισα με το Κόκκινο Νερό. Το νερό είναι πολύ καλό για τις στομαχικές διαταραχές. 28
Το Φαράγγι της Καλυψούς
Βρίσκεται στα ανατολικά του Κισσάβου, πάνω απ’ την περιοχή του Κόκκινου Νερού, είναι απίστευτα πανέμορφο. Ειδικά κατά το χρονικό διάστημα τέλος άνοιξης - αρχές καλοκαιριού είναι η ιδανική περίοδος για μια επίσκεψη. Στο φαράγγι φτάνεις συνήθως με 2 τρόπους. -Ο πρώτος τρόπος είναι να ξεκινήσεις απ’ την περιοχή του Κόκκινου Νερού, αριστερά από τον δρόμο που οδηγεί στη βυζαντινή μονή. Εκεί ακολουθώντας τα σημάδια, ένα ανηφορικό μονοπάτι σε ανεβάζει σε 1,5 ώρα περίπου μέχρι τους καταρράκτες. -Ο δεύτερος τρόπος είναι να πάρεις τον δρόμο που οδηγεί από Κόκκινο Νερό προς Καρίτσα με το αυτοκίνητο και λίγο πριν την Καρίτσα να ακολουθήσεις αριστερά το χαλικόδρομο. Σε αυτήν την περίπτωση καλό είναι το αυτοκίνητο να είναι σχετικά ψηλό ή 4x4 αλλά και πάλι χρειάζεται λίγη προσοχή σε κάποια σημεία για να μη χτυπήσεις σε πέτρες που εξέχουν. Και εδώ ανεβαίνεις ακολουθώντας τα σημάδια και φτάνεις αρκετά ψηλά μέσα στα καστανοπερίβολα. Το καταπράσινο τοπίο, τα νερά που τρέχουν και σχηματίζουν τους τρεις μικρούς αλλά καταπληκτικούς καταρράκτες με τις αντίστοιχες βάθρες, η απόλυτη επαφή με τη φύση, το κελάηδημα των αηδονιών, που λόγω του σημείου (δροσιά, ίσκιος, ησυχία) δε σταματούν μέρα και νύχτα να «τραγουδούν», σε αποζημιώνουν με το παραπάνω. Αφήνεις το όχημά σου και συνεχίζεις με τα πόδια μέσα στο πανέμορφο μονοπάτι που θα ανέβαινες και με τα πόδια από Κόκκινο Νερό. Τα σημάδια δεν σε αφήνουν να χαθείς με τίποτα. Το μονοπάτι ανάμεσα στις κουμαριές, τα άρια και τις καστανιές δεν το βλέπει σχεδόν ποτέ ο ήλιος σ’ αυτό το κομμάτι της διαδρομής. Από δω σε 45 λεπτά περίπου και με λίγη προσοχή είσαι στο φανταστικό φαράγγι. Μπορείς να το απολαύσεις όσο θέλεις, να γεμίσεις τις μπαταρίες με εικόνες της φύσης, να νιώσεις αναζωογονημένος, να πλατσουρίσεις στα παγωμένα νερά! Νιώθεις γεμάτος με το μέρος και επιστρέφεις εντυπωσιασμένος. Επιστρέφεις και είτε η Καρίτσα (το μπαλκόνι του Αιγαίου) είτε οι πανέμορφες παραλίες της περιοχής σε περιμένουν να σε δροσίσουν ή να σε ζεστάνουν αν τυχόν μπήκες στα παγωμένα νερά του ‘’φαραγγιού της Καλυψούς’’.
Η παραλία Κόκκινο Νερό αποτελείται από δύο επιμέρους ακτές. Στη βόρεια πλευρά υπάρχει παραλία με βότσαλα μήκους σχεδόν μισού χιλιομέτρου και στην αντίθετη πλευρά μια παραλία με αμμουδιά μήκους 1 χλμ. Όμως και τα συμπλέγματα βράχων με τις βραχοσπηλιές δημιουργούν ένα ξεχωριστό τοπίο. Λίγο πιο πάνω από το Κόκκινο Νερό βρίσκεται το περίφημο Φαράγγι Καλυψούς με τους τρεις καταρράκτες και το δάσος με τις πανύψηλες οξιές, όπου διοργανώνονται πολλές δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού.
Ο «Xenonas 1963» είναι ένας παραδοσιακός ξενώνας χτισμένος με πέτρα & ξύλο στους πρόποδες του Κισσάβου. Απέχει 800μ. από την παραλία και προσφέρει παραδοσιακά δωμάτια με θέα στον κήπο και δωρεάν χώρο στάθμευσης στις εγκαταστάσεις του. Οι φιλόξενοι ιδιοκτήτες του (Ιουλία και Μάρκος) θα σας κάνουν να περάσετε αξέχαστες στιγμές κοντά στη φύση και δίπλα ακριβώς από τις ιαματικές πηγές με το Κόκκινο Νερό.
ΞΕΝΩΝΑΣ 1963 - «Xenonas 1963» ΚΟΚΚΙΝΟ ΝΕΡΟ, Τ: 2495 092303
Το φαράγγι της Καλυψούς
29
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
ΞΕΝΩΝΑΣ 1963 «Xenonas 1963»
8-10 Φεβρουαρίου 2019
7-9 Φεβρουαρίου 2019 ΑΘΗΝΑ www.athens-shoulder-course.com
15-16 Φεβρουαρίου 2019 www.events.gr
ΑΘΗΝΑ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ www.tmg.gr
16-17 Φεβρουαρίου 2019 ΑΘΗΝΑ www.athens-shoulder-course.com 30
29-30 Μαρτίου 2019 www.tmg.gr
ΚΑΛΑΜΑΤΑ
5-6 Απριλίου 2019 ΑΘΗΝΑ www.synedra.gr 31
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
29-30 Μαρτίου 2019 ΑΘΗΝΑ www.globalevents.gr
8-10 Μαρτίου 2019 ΑΘΗΝΑ www.cardioathena2019.gr
ISBN: 978-1583948491
ISBN: 9780323395915
ISBN: 9780803645660
ISBN: 9781455706150
ISBN: 978-618-82240-5-6
ISBN: 9789609133609
32
Στις μέρες μας ο Ορθοπαιδικός ο οποίος ασχολείται ειδικότερα με τις αθλητικές κακώσεις πρέπει να ενημερώνεται διαρκώς και να εμβαθύνει τις γνώσεις του σε μία μεγάλη ποικιλία κακώσεων και χρόνιων συνδρόμων υπέρχρησης, τα οποία απαντώνται περισσότερο ή λιγότερο συχνά στην καθημερινή κλινική πράξη. Με την εξέλιξη των υποειδικοτήτων στην ορθοπαιδική, η συμβολή του παρόντος συγγράμματος «Αθλητικές Κακώσεις: Διάγνωση και Θεραπεία», το οποίο περιέχει γνώσεις και χρήσιμες συμβουλές από την πολυετή μου εμπειρία στις αθλητικές κακώσεις, θεωρώ ότι θα είναι σημαντική. Το παρόν βιβλίο είναι πρωτότυπο! Όλα τα κεφάλαια περιλαμβάνουν νέες γνώσεις και σύγχρονες απόψεις και τεχνικές σχετικά με την επιδημιολογία, την κλινική και απεικονιστική διάγνωση και τη θεραπεία των αθλητικών κακώσεων που απαντώνται με ποικίλη συχνότητα, με αναφορές και παραπομπές στη σύγχρονη σχετική βιβλιογραφία. Επεξηγηματικές εικόνες και σχήματα υψηλής ανάλυσης έχουν συμπεριληφθεί σε όλα τα κεφάλαια προκειμένου η κατανόηση του κειμένου να γίνει πιο ευχερής. Σε κάθε κεφάλαιο γίνεται ειδική αναφορά στη χειρουργική θεραπεία των αθλητικών κακώσεων και ιδιαίτερα στην απαραίτητη και εξαιρετικά χρήσιμη και ασφαλή πλέον διαγνωστική και θεραπευτική ενδοσκόπηση των αρθρώσεων.
ISBN: 9789606802249
33
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
t s a F new’s
Η συνταγογράφηση της
θεραπευτικής άσκησης στην Ελλάδα ‘Aνοιξε ο δρόμος συνταγογράφησης και κάλυψης της θεραπευτικής άσκησης και στην Ελλάδα, μετά την αποδοχή από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ) της πρότασης που έκανε ο ενδοκρινολόγος καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας, πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου του Διεθνούς Ιδρύματος «EXERCISE IS MEDICINE» και πρόεδρος του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας & ‘Aσκησης στην Ιατρική, Μιχάλης Κουτσιλιέρης. Ο καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας, αναφέρει ότι αυτό που προτάθηκε στο ΚΕΣΥ, και έτυχε ένθερμης αποδοχής και ακολούθως έγκρισης, είναι οι γιατροί να συνταγογραφούν άσκηση και, σε επόμενο βήμα, να υπάρχει συνεννόηση με το υπουργείο, ώστε να καλύπτεται η συνταγογράφηση από τον ΕΟΠΥΥ. Διευκρινίζει ότι «θα πληρώνεται συγκεκριμένος πιστοποιημένος φυσικοθεραπευτής ή γυμναστής, ο οποίος θα ακολουθεί τις κατευθυντήριες οδηγίες, που εξυπηρετούνται μέσα από ένα πρωτόκολλο». Σε όλες τις έρευνες των τελευταίων δεκαετιών υπάρχουν επιστημονικές ενδείξεις πως η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας έχει συνδυαστεί με την παρουσία χρόνιων και σοβαρών νοσημάτων. Αναφέρεται ακόμη στο είδος της άσκησης που προτείνεται για καρδιαγγειακά, καρκίνο, ψυχιατρικά και πνευμονολογικά νοσήματα,
ενώ εξηγεί τον τρόπο με τον οποίον η άσκηση μπορεί να μειώσει το κόστος υγείας, ειδικά στην τρίτη και τέταρτη ηλικία. Όσον αφορά τις κλινικές μελέτες, δηλώνει ότι αυτήν τη στιγμή είναι υπό συζήτηση διάφορα πρωτόκολλα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της θεραπευτικής άσκησης, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει εδώ κι έξι μήνες κλινικές μελέτες για την αντιμετώπιση της άνοιας με θεραπευτική άσκηση. «Μέχρι τώρα στο στάδιο της προάνοιας δεν υπάρχει θεραπεία και η μόνη ένδειξη είναι το πρωτόκολλο θεραπευτικής άσκησης, το οποίο μειώνει κατά 9 φορές το ρίσκο να πάθει κανείς άνοια» λέει ο κ. Κουτσιλιέρης. Αξίζει να αναφερθεί ότι η θεραπευτική άσκηση ήδη συνταγογραφείται σε Αγγλία, Σκωτία, Γερμανία και ΗΠΑ
Ο εθισμός στα ψηφιακά και τα video games
Σε αναφορά του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τις αναγνωρισμένες ασθένειες που μπορούν να διαγνωστούν, ο εθισμός στα ψηφιακά και τα video games περιγράφεται ως «ένα μοτίβο επίμονης ή επαναλαμβανόμενης συμπεριφοράς παιχνιδιού που γίνεται τόσο εκτενής ώστε να προηγείται άλλων ενδιαφερόντων στη ζωή». Ο Π.Ο.Υ. αναγνωρίζει τον εθισμό στο gaming ως ψυχική διαταραχή, η οποία συνδέεται με σαφώς ορισμένα διαγνωστικά κριτήρια. Τα τρία κυριότερα από αυτά είναι τα εξής: Το gaming γίνεται από το άτομο προτεραιότητα σε τέτοιο βαθμό, που οι υπόλοιπες δραστηριότητές του περνούν σε δεύτερη μοίρα. Το άτομο όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει τις αρνητικές συνέπειες αυτής του της συμπεριφοράς, αλλά την εντείνει. Η κατάσταση επιφέρει δυσφορία και ζημιώνει την προσωπική, οικογενειακή, κοινωνική, ακαδημαϊκή και επαγγελματική ζωή του ατόμου. 34
ΓΊΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΉΣ
*
Αν θέλετε και εσείς να λαμβάνεται τη διμηνιαία εφημερίδα στο χώρο σας ή ακόμα να γίνετε και μέρος των σημείων διανομής της, επικοινωνήστε μαζί μας στο 210.3000.495 ή στείλτε μας e-mail στο info@sportsmedworld.com τα στοιχεία σας www.sportsmedworld.com 35
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
H μοναδική free press αθλητιατρική εφημερίδα σας δίνει τη δυνατότητα να την παραλαμβάνετε πρώτοι από όλους μόλις κυκλοφορήσει ΔΩΡΕΑΝ και μάλιστα στο χώρο σας με μόνη επιβάρυνση τα μεταφορικά έξοδα (courier) [Eτήσια συνδρομή: 30€]
36