Sportjournaal jubileumeditie 2012 by SportUtrecht

Sport journaal JUBILEUMEDITIE - september 2012

Vereniging Sport Utrecht

Ve r e n i g i n g S p o r t U t r e c h t : o r g a n i s a t i e v o o r t o p - e n b r e e d t e s p o r t - j a a r g a n g 1 7

Terug in de tijd Een jubileum is altijd aanleiding stil te staan waar we nu zijn, maar vooral ook terug te gaan naar waar we vandaan komen. Dat gebeurt in dit jubileumnummer uitgebreid met diverse prominente personen uit het roemruchte VSU-verleden en -heden. Bij dat heden kom ik straks nog terug.

oor het echt zover is, wil ik hier en nu nog verder teruggaan. In het VSU-archief bleek nog een verzameling kranten uit 1927 en 1928 aanwezig. Het betreft uitgaven van de weekkrant “Stichtsche Sport”. Het is genieten te lezen over wedstrijden van die tijd, maar nog opvallender over enkele thema’s die sportend Nederland destijds bezighielden. Het was de tijd van de Olympische Spelen 1928 in Amsterdam. Zo lees ik bijvoorbeeld over het voetbaltoernooi in de editie van 4 juni 1928: “Het weder houdt zich prachtig. Spannende wedstrijden. De kwartfinale’s. Holland uitgeschakeld.” “Ver in de tweede helft viel een Joegoslaviër met opzet een Portugees aan en smeet hem zeer unfair tegen de vlakte. De Portugees liet zich ook niet onbetuigd en deed het zijne terug, met gevolg dat beiden uit het veld werden gezonden.”

Negentig jaar later En hiermee ben ik aangekomen bij een ander belangrijk thema van die tijd, waar grote (ingezonden en redactionele) artikelen aan besteed werden: Verruwing van het Voetbalspel… “nimmer heeft de strafcommissie het zoo druk gehad als in dit seizoen” (3 januari 1928) en dat de bond er, ondanks goede bedoelingen, nog steeds niet in geslaagd is “de kwade en rotte plek uit zijn voetbalappel te verwijderen”. Ook toen zocht men al naar de oorzaak van de verruwing. Een inzender weet het wel: “Doch het komt (…) jammer genoeg te veel voor dat scheidsrechters, ook al zijn zij voldoende onderlegen in de spelregels, niet bekwaam zijn om leiding te geven aan 22 jonge mannen.” Het is nu 90 jaren later en roept de vraag op: wat is er eigenlijk veranderd?

Bestaansrecht kleine vereniging

1987

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Dat geldt ook voor een ander interessant thema – in de krant van 10 januari 1928, met de kop: “Heeft een klein clubje evengoed bestaansrecht als de groote vereeniging?” “Zeer zeker zit er in de meening ‘dat groote vereenigingen zijn te verkiezen boven kleinere’, veel waars, doch ook hier heeft de medaille een keerzijde.” “Het kleine vereenigingsleven

biedt ook iets heel aantrekkelijks.” Geconstateerd wordt dat clubliefde toch vooral aan te treffen is in de kleine verenigingen; het volgende citaat spreekt boekdelen: “Nu lijkt het oogenschijnlijk toch veel leuker en gemakkelijker, wanneer je lid bent van een groote vereniging, dan wordt alles voor je gedaan, doch het maakt den jongen, aankomenden man er toch niet flinker en zelfstandiger op. Integendeel, we hebben reeds meerdere malen opgemerkt, dat er jongens onder de leden van een groote vereeniging waren, die erg aan gemakzucht leden en bovendien toch nog liepen te kankeren, ondanks het schitterende comfort dat hen geboden werd.”

Veel veranderd en verbeterd Het is verbazingwekkend en verrassend discussiethema’s van bijna 100 jaar geleden aan te treffen die vandaag de dag nog net zo actueel zijn. Hoewel vele jaren later geldt dit evenzeer voor het bestaansrecht van de VSU. Elders in deze uitgave is veel meer te lezen over waarom de VSU is ontstaan om nog beter voor de belangen van de Utrechtse sportclubs op te komen. Er is sindsdien veel veranderd en verbeterd. Geleidelijk aan is de (lokale) overheid van opponent tot medespeler geworden in het bevorderen van de sport in het algemeen en het verenigingsleven in het bijzonder. Maar waakzaamheid blijft geboden. Zeker in tijden van bezuinigingen. Ik wijs daarbij met name op de alsmaar toenemende regelgeving. Nederland is al kampioen weten regelgeving vanuit de illusie dat met regels alle misstanden in deze wereld te voorkomen zijn. De andere kant is echter dat het plezier van al die vrijwilligers die week in week uit bezig zijn die sportwedstrijd of –training te organiseren, steeds zwaarder op de proef gesteld wordt. Met als groot risico dat we straks niet meer van die gekken vinden die hun tijd vrijwillig willen besteden aan het voldoen aan eindeloze en vaak volstrekt overbodige regeltjes. Vooralsnog heeft de VSU nog bestaansrecht genoeg! Jan Boessenkool, voorzitter

23 september 1987: Oprichting Vereniging Sportbelang Utrecht.

Deze tijdlijn bevat de belangrijkste hoogte punten uit de 25-jarige geschiedenis van de VSU. Een uitgebreide variant is terug te vinden op www.sportutrecht.nl

2 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 208

De VSU en hoe het allemaal begon Halverwege de jaren ’80 barst Utrecht met zo’n 430 sportverenigingen bijna uit haar sportieve voegen. Ondanks het overweldigende sportaanbod vinden een aantal verenigingen dat ze op gemeentelijk niveau onvoldoende worden gehoord. Ze besluiten daarom een werkgroep in te richten die moet uitzoeken op welke manier ze meer inspraak kunnen krijgen op het Utrechtse sportbeleid. Uiteindelijk resulteert dit in een klinkende overwinning voor de sport: op 23 september 1987 wordt Vereniging Sportbelang Utrecht opgericht.

m tot de oprichting van Vereniging Sportbelang Utrecht (VSU) te komen, moeten eerst een aantal obstakels worden overwonnen. In de periode voor de VSU worden de belangen van de Utrechtse sportverenigingen nog vertegen woordigd door de Utrechtse Sportraad. Deze Sportraad is een orgaan waarin – naast vertegenwoordigers van verenigingen – ook belanghebbenden van de sportbonden zitting hebben. De inbreng van de verenigingen is hierdoor relatief laag waardoor de raad op gemeentelijk niveau steeds minder als serieuze gespreks partner wordt gezien. Om een einde aan deze situatie te maken, wordt in november 1985 de ‘werkgroep Sportbundeling’ in het leven geroepen. Onder leiding van Kampong penningmeester Dirk Brauckmann onderzoekt men op welke manier de Utrechtse sportwereld effectiever kan worden georganiseerd, zodat de relatie tussen Utrechtse sportverenigingen en de gemeente weer een nieuwe impuls krijgt.

voor dat er een aparte organisatie moet komen die de belangen van de Utrechtse sportverenigingen behartigt: de Vereniging Sportbelang Utrecht. De reacties zijn positief. Naar aanleiding hiervan wordt het voorstel nader uitgewerkt en in 1987 verschijnt het tweede rapport, ‘Een zomers’ avontuur’. Hierin gaan de auteurs uitvoerig in op de concrete werkzaamheden van de nieuw op te richten organisatie. Uiteindelijk is het zo ver: op woensdag 23 september 1987 is Vereniging Sportbelang Utrecht een feit. Het officiële startschot van de kersverse vereniging wordt op 1 januari 1988 gegeven. De VSU neemt haar intrek in het pand van de Sportraad aan de Ramstraat 39 en gaat fungeren als spreekbuis richting gemeente en andere officiële instanties. Daarnaast worden verenigingen ondersteund bij problemen met bijvoorbeeld de bond. Van de 434 Utrechtse sportverenigingen worden er 208 lid. Qua organisatie is de VSU onderverdeeld in acht sectoren, waarin sporten groepsgewijs zijn ingedeeld. Iedere sector heeft een eigen bestuur en ledenvergadering. De voorzitters van de acht sectoren vormen samen met drie andere bestuurders het hoofdbestuur van de VSU. <<

Inhoud Terug in de tijd - 2 • De VSU en hoe het allemaal begon - 3 • VSU: geen praatjes maar gewoon doen - 4-7 • De VSU was nooit saai vrijwilligerswerk - 8-11 • De drie Utrechtse hoofdpijn dossiers - 12-15 • Een sportclub in de wijk geeft sociale structuur - 16-19 • De zelfredzaamheid in de sport is enorm - 24-27 • Tijd om samen te oogsten - 28-31

De eerste resultaten dienen zich in augustus 1986 aan met het rapport ‘Een nieuwe lente, een nieuw geluid’. De werkgroep stelt

AANTAL LEDEN: 208

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Eerste nummer van (het maandelijkse) Sportbelang Utrecht verschijnt.

1988

1 januari 1988 start de VSU haar werkzaamheden in het kantoor aan de Ramstraat.

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 3

VSU: geen praatjes maar gewoon doen Terwijl de zon haar best doet om de zomer te laten voortduren, lopen ze gezamenlijk met soepele tred de trap op naar het paviljoen van de Utrechtse sportvereniging Kampong. Dirk Brauckmann (66) en Herman Kernkamp (71). Het duo neemt ons mee op reis naar de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw, de opwindende beginjaren van Vereniging Sportbelang Utrecht. door Bas Hoedemakers

oedgemutst nemen ze die vrijdagmiddag de tijd om hun verhaal te vertellen. Doorvragen is bijna niet nodig, een half woord van de vragensteller is genoeg. Ter illustratie heeft Oud D66 wethouder Kernkamp nog enkele oude kranten meegenomen met koppen die soms moord en brand schreeuwen over de Utrechtse sportwereld en dan weer verzoenende woorden bezigen.

1989

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Zo overzichtelijk als tegenwoordig ging het er in die Utrechtse sportwereld niet aan toe zo halverwege de jaren tachtig. Er was een stichting die de USLO (Utrechtse Stichting voor Lichamelijke Oefening) heette en de Sportraad die optrad als adviseur van de

USLO. Die twee partijen moesten de gemeente Utrecht adviseren. Brauckmann: “In die sportraad zaten allemaal vertegenwoordigers van de nationale sportbonden. Zo was de vertegenwoordiger voetbal niet eens lid van een Utrechtse voetbalvereniging. Ik was in die tijd algemeen penningmeester van Kampong en vond het gek dat wij als club op die manier niets te vertellen hadden bij de gemeente Utrecht. Dat stak. Niet alleen bij ons trouwens.” Dus verzon Brauckmann een list: “Kampong had toen al een squash afdeling. Via de squashbond ben ik in Sportraad terecht gekomen en zo konden we als club wat invloed proberen uit te oefenen.” >>

VSU organiseert in mei ‘Sportief ’89’; een symposium over het sportbeleid van de gemeente Utrecht. Lancering Verenigingshallenplan. Dit plan moet ervoor zorgen dat sportverenigingen op een goedkopere manier aan een eigen sporthal kunnen komen. ‘Scoringskansen’ voor sportverenigingen dankzij het Plaatselijk Sportstimulerings Fonds (PSF).

4 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 208

Herman Kernkamp en Dirk Brauckmann

ÂŠ Bas Hoedemakers

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

1990

Op 21 april organiseert de VSU een grootse sport en cultuurshow ter gelegenheid van het afscheid van sportwethouder Kees Pot.

AANTAL LEDEN: 226

In september gaat de cursus Multi-Etnisch Perspectief voor bestuurders en kaderleden van Utrechtse sportverenigingen van start.

Start Sportbank als bemiddelingspunt tussen sportverenigingen op zoek naar vrijwillig kader en vrijwilligers die het leuk vinden om binnen een sportvereniging een (kader)functie te vervullen. VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 5

Herman Kernkamp en Dirk Brauckmann Brauckmann kwam als student in 1966 naar Utrecht en als zo velen voor hem en na hem bleef ook hij hangen in de Domstad. Naast zijn baan bij de GG en GD in Rotterdam werd hij een sportbestuurder pur sang. Hij was de eerste voorzitter van de VSU en bleef dat tien jaar lang. Daarnaast was hij van 2001 tot en met 2006 bestuurslid van de schaatsbond (KNSB).

Een nieuwe lente, een nieuw geluid

1991

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Brauckmann: “Je zou kunnen zeggen dat de VSU is ontstaan na een ruzie tussen de Utrechtse sportclubs en de USLO. Dat ging over de huur van de sportvelden. Die moest wat de USLO betreft in drie jaar van 3000 gulden (1363 euro) naar 9000 gulden (4090 euro). De clubs weigerden dat te betalen. De huurachterstand was in de loop van de tijd inmiddels opgelopen naar 3,5 miljoen gulden (1,6 miljoen euro). De toen-

malige wethouder Kees Pot wilde daarover praten, want die had ook wel door dat het zo niet door kon gaan. Alles zat muurvast. Als compromis werd de huur verhoogd naar 3600 gulden (1636 euro). Dat hele conflict zou voor de gemeente ook wel eens de druppel geweest kunnen zijn wat betreft de taak van de USLO.” De gemeente kondigde een reorganisatie aan van USLO en Sportraad. Brauckmann: “In een vergadering van de Sportraad heb ik toen aangedrongen om bij de gemeente aan te kaarten dat vanuit de Sportraad zelf ideeën mochten worden aangedragen voor de rol en positie van de verenigingen. Wethouder Pot vond dat goed, waarop binnen de Sportraad een werkgroep van vier man werd gevormd.“ Dat was in 1985. In maart 1986 verscheen aan de hand van Brauckmann, Cies Bouwens, Jo Smit en

Peter Donkersloot een lijvig plan van aanpak met de titel: ‘Een nieuwe lente, een nieuw geluid’, dat door de gemeente werd omarmd. De Sportraad en de USLO waren minder blij met het rapport dat eigenlijk adviseerde de Sportraad en de USLO buitenspel te zetten en met een nieuw overlegpartner te starten. Daarin moesten alle sportclubs uit Utrecht een stem krijgen. De VSU, toen nog volluit Vereniging Sportbelang Utrecht, werd geboren.

Korte lijnen Bij de oprichtingsavond, op 23 september 1987 in de Jaarbeurs, zaten ruim 400 afgevaardigden van de verschillende Utrechtse sportclubs (er waren toen 434 sportclubs in de Utrecht). De Sportraad werd per 31 december van datzelfde jaar officieel opgeheven. De VSU trok in het oude pand van de Sportraad in de Ramstraat en ging meteen aan het werk. Brauckmann werd de eerste

In maart komt de VSU met het Rapport Topsport in Utrecht met als belangrijkste conclusie: ondanks aantal knelpunten is er potentie om een volwaardig topsportklimaat te creëren in Utrecht. Verhuizing VSU kantoor van de Ramstraat naar de Biltstraat.

6 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 227

Sportjournaal

voorzitter van het bestuur, dat moest proberen de verhoudingen tussen clubs en gemeente te normaliseren. Kernkamp: “Ik kan me nog wel herinneren dat ik het enorm prettig vond dat de impasse werd opengebroken. Ik was als raadslid en later als wethouder blij met de komst van de VSU.” In de jaren die volgden had de geboren en getogen Utrechter twee keer als wethouder de portefeuille Sport in zijn bezit. In 1990-1991 en 19941998. Kernkamp: “Een mooie functie. Ik vond vooral het sociale aspect erg belangrijk. Het belangrijkste was voor mij ook de breedtesport. Topsport stond verder van mij af. Zo ga ik nog elk jaar naar het Paasworsteltoernooi van De Halter. Daar vind de sociale kant van de sport plaats.” Kernkamp kan zich nog goed herinneren hoe de vergaderingen met de VSU in die tijd liepen: “We kwamen 1x per twee maanden bijeen. Er waren hele korte lijnen en dat was de grote winst ten opzichte van de tijd voor de VSU. De VSU was ook in staat om een impasse zoals tijdens de grote herinrichting van de Utrechtse sportparken te doorbreken. Daar kwam de DSR (Dienst Sport en Recreatie, de opvolger van de USLO) niet uit met de clubs.” Brauckmann: “Dat nam de VSU over en konden we voor alle partijen een goed compromis sluiten.” De VSU was vanaf het begin geen pressiegroep tegenover de gemeente. Brauckmann: “Nee zeg, we wilden juist een goed geïnformeerde gesprekspartner zijn. Dan kun je pas iets bereiken.” Kernkamp: “Als er in de raad een plan besproken werd over sport, dan werd er meteen gevraagd wat is het advies van de VSU. Als dat er niet was moest dat er eerst komen.”

De VSU is een succes Maar denken Kernkamp en Brauckmann dat de VSU 25 jaar na de oprichting het gezicht van de Utrechtse sport is geworden? Kernkamp: “Qua marketingkant niet denk ik. Als je de Utrechtse bevolking vraagt wat de VSU is weet denk ik 80% niet wat het is of doet.” Brauckmann: “Maar verenigingen wel hoor. Die vraag moet je ook eigenlijk aan de kleine clubs stellen. Zien zij de VSU als het gezicht naar buiten? Daarvoor hebben we de VSU wel opgericht.” Kernkamp: “De VSU is ook een succes hoor. Anders had de gemeente de subsidie wel ingetrokken. Al mag ze toch wel actiever naar buiten toe treden denk ik.” Brauckmann: “Alles is nu heel goed geregeld, daar is de gemeente ook bij gebaat. Geen praatjes, maar gewoon doen, dat is de VSU nog steeds.” <<

Sport journaal Special - Zomerspelen Londen 2012

Wielrenner Volharding deed mee aan OS 1984

Van links naar rechts en van boven naar beneden: - September 1998 - November 2002 - Juli 2004 - April 2005 - Zomer 2012

Klein Olympisch Vuur tijdens G-Spelen Utrecht

Londen voelt beetje als thuiskomen

Zomerspelen 2012 Ve r e n i g i n g S p o r t U t r e c h t : o r g a n i s a t i e v o o r t o p - e n b r e e d t e s p o r t - j a a r g a n g 1 7

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

1992

In oktober ondertekenen ‘Alcoholvrije voorzitters’ n.a.v. de presentatie van het rapport ‘Ik loop op alcoholvrij’ de belofte dat zij het t/m mei 1993 alcoholvrij houden tijdens clubvergaderingen.

AANTAL LEDEN: 236

Ook het Sportjournaal is meegegroeid met de vereniging

Het Nederlands Olympisch Comité erkent in december het initiatief van de VSU om Stichting Topsport Utrecht op te richten. Het NOC verleent het Utrechtse topsportinitiatief de status van genomineerd steunpunt van het Olympisch Netwerk. VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 7

1993

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Gerlof Oudega, Jan van Schaik en Tom Stamer

Het Prisma Collega organiseert in maart een voorlichtings bijeenkomst ‘Topsport en studiebegeleiding in Utrecht.’ Gemeente Utrecht geeft in juni de eerste U-pas uit. Een U-pas geeft recht op korting op culturele en sportieve activiteiten. In 1993 voert de VSU contributie in voor lidverenigingen. De contributie wordt vastgesteld op 30 gulden per vereniging plus 0,50 per lid.

8 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 199

De VSU was nooit saai vrijwilligerswerk Ze kennen het klappen van de zweep. Gerlof Oudega, Jan van Schaik en Tom Stamer staan al jaren pal voor de sport, de clubs. Met veel plezier en grote inzet. En soms was er ruzie. “Het was nooit saai.”

door Pim van Esschoten

e aftrap is voor Jan van Schaik. “Een belangrijk kenmerk was dat we plezier in het bestuur hadden. Maar ook bonje. Na afloop was alles weer okay.” Zegt ook Tom Stamer: “Die vergaderingen waren kort, lang, soms heftig. Maar altijd plezierig. Nooit saai.” En iedereen kwam ook altijd. “Dat gaf aan,” zegt Gerlof Oudega, “dat het leuk was. Het was natuurlijk wel vrijwilligerswerk. We lagen elkaar. We waren het wel eens niet eens met elkaar, maar we hadden een gezamenlijke gedachte: het gaat om de sport, de clubs. Daar stonden we voor.”

Knokken Nu trekken VSU en gemeente vooral samen op. Maar de drie hebben de tijd van de conflicten nog meegemaakt. Ook interne strijd, maar vooral tegen de gemeente. Om de hoge tarieven en gebrekkige accommodaties met name. “We kwamen uit verschillende sporten, maar knokten soms samen voor een zwembad,” vertelt Stamer. “We moesten ons positioneren tegenover de gemeente,” aldus Oudega. “Die dacht dat ze van ons een verlengstuk konden maken, van de DMO. Daar hadden we voortdurend mee te maken. Het zorgde bij ons wel voor saamhorigheid.”

Stamer: “We hebben flinke bonje gehad, toen. Ik ben nog een keer bijna weggestuurd. Dat was met Ary Hordijk van de DMO. Ik weet niet eens meer waarover het ging. Wij moesten iets doen, vond hij, want wij kregen toch subsidie? Ja hoor eens, we zijn vrijwilligers. Slaande herrie...” Van Schaik: “Dat was voor gemeente wel eens lastig, die mannetjes die niks terug wilden doen. Maar ja, we kregen er geen cent voor.” Van Schaik herinnert zich ook de vergaderingen met wethouder Kernkamp. “Die schreef alles op de achterkant van zijn sigarendoosje. Dat doosje lag na het gesprek in de prullenbak. Hij was alleen vergeten dat wij het ook opschreven.” Bij de eerste edities van het Politiek Sportcafé - opgezet als ontmoeting tussen politiek en sport - bleven raadsleden soms weg zonder afmelding. Stamer: “Politici konden horen wat er leefde bij de clubs. Maar je schrok soms van hun voorbereiding. Geen benul waarover werd gesproken.” Van Schaik roept in herinnering hoe armlastig de gemeente was, toen de VSU in 1987 werd opgericht. “We zaten vlak na de tijd van artikel 12.” Utrecht stond onder financiële curatele van het Rijk, de >>

AANTAL LEDEN: 220

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

De Werkgroep Leidsche Rijn wordt opgericht, waarmee de VSU in staat is om de belangen van de (eventueel) naar Leidsche Rijn verhuizende sportverenigingen te verdedigen.

1994

De kerntakendiscussie werkt door in het VSU ‘Beleidsplan 1994-1998’, waarin nadruk wordt gelegd op het maatschappelijk belang van de sportvereniging.

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 9

Jan, Tom en Gerlof PVC was zijn cluppie, maar Jan van Schaik werd voor al bekend in de Utrechtse sport als secretaris van het VSU bestuur (1995 tot 2008). Mister VSU wordt hij ook wel genoemd. Ontving de gemeentelijke Sportpenning (2000), werd benoemd tot erelid bij zijn afscheid, maar is als ambassadeur nog altijd betrokken bij de VSU. Oud-honkballer Tom Stamer (UVV) was van 1996 tot 2009 betrokken bij de VSU, enige jaren als vice-voorzitter. Hij was betrokken bij de verhuizing van de VSU naar Nieuw Welgelegen en bij vele andere nieuwbouwprojecten. Werd eveneens bij zijn afscheid benoemd tot erelid. Gerlof Oudega is de enige van de drie die ook nu nog bestuurslid bij de VSU is. Als UZSC’er trad hij in het na jaar van 1999 tot het bestuur toe, met de discipline zwemen duikverenigingen. Sedert een aantal jaar beheert hij de portefeuille topsport. sport stond er slecht voor. “De VSU begon met een hoofdbestuur en daaronder besturen per sportsector. En we hadden een parlement van wel 100 leden, de clubs dus. Dat ging rammelen. Voetbal had veel stemmen bijvoorbeeld, daar kwamen moeilijkheden van. In het begin werkte het goed, met die sectorbesturen. Die wisten alles van de problemen in hun sector en gingen de strijd wel aan. Later werd alles anders, we trekken nu veel meer samen op met de gemeente. Dat maakte uiteindelijk ook een einde aan de sectorbesturen.”

Professioneel bureau Oudega: “We zijn ook van 100% vrijwilligerswerk naar 20% nu gegaan. We begonnen met een halve kracht, inmiddels hebben we een heel bureau met beroepskrachten. Toch zou het niet goed zijn als het helemaal professioneel wordt. Vrijwillige bestuursleden hebben hun voelhoorns bij de clubs.” Stamer: “Je kunt van een beroepskracht ook niet verwachten dat ze binnen een club hetzelfde doen als een vrijwilliger.” Van Schaik: “Bij de clubs weten ze dat ze professionele ondersteuning nodig hebben, maar ze willen wel de regie houden.”

1995

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Binnen de VSU was er ook strijd over de vraag of topsport er wel bij hoorde. Oudega: “We hadden niks met topsport. Het ging ons

om de verenigingen en hun belangen. De Stichting Utrecht Topsport (SUT) was er voor de topsport, wij niet.” Stamer: “Hans Spekman heeft ons toen overgehaald.” SUT en VSU fuseerden, in 2005. Van Schaik: “Over de nieuwe naam hebben we ook maanden gestreden. De SUT wilde het woord topsport erin hebben. We hebben toen een compromis gevonden. De S uit VSU stond voor Sportbelang, daarna werd het Vereniging Sport Utrecht.” Oudega: “Wat ook speelde: de SUT had een bestuur op afstand, heel anders dan bij de VSU. Ze hadden ook twee prima meiden op kantoor, die trokken bij ons in aan de Da Costakade. Dat paste niet. Ze kregen ineens te maken met bestuursleden die er dicht op zaten.” Tom van ’t Hek werd in die tijd aangesteld als directeur van de VSU, maar vertrok al snel weer. Jammer, zeggen ze alle drie. Van Schaik: “Hij richtte zich meer op topsport. Ik zie ‘m nog zitten op het terras achter het stadhuis, waar we een vergadering hadden. Hij zei te stoppen, stond op en was weg. We begrepen er geen bal van. We kregen ook geen verklaring. Later begreep ik van hem dat hij vond dat het hem allemaal te ambtelijk ging.”

Trots Stamer: “Over dat ambtelijke is ook behoorlijk geknokt. We zijn natuurlijk afhankelijk van de subsidies. Dan kun je niet met de botte bijl te werk gaan, zo werkt het niet.” Trots is er als het over de rol van de VSU bij de verhuizing van de clubs aan de westkant van de stad naar Leidsche Rijn. Van Schaik: “De gemeente ging ervan uit dat de verenigingen hun clubhuis hadden afgeschreven. Nou, niet dus. Ze hadden vooral grote tekorten op de bank. Na een actie van de VSU kregen de clubs geld op basis van de herbouwwaarde van het bestaande pand. Gigantische bedragen, waarmee ze konden investeren op de nieuwe locatie. Kijk wat er nu allemaal staat in Leidsche Rijn.” Belangrijk waren ook de fusies van clubs, bij de investeringen in accommodaties in de bestaande stad. Daarin had de VSU een bepalende rol. Van Schaik: “Vaak waren die clubjes in handen van een paar families, die zelfstandig wilden blijven. Soms ook speelde pure emotie een grote rol. Tot het moment dat het niet langer ging en ze toch gingen voelen voor een fusie. Dan keek ik of er kandidaten in de buurt waren. Maar we waarderen de kleine club ook, die hebben alle recht van bestaan. Op voorwaarde dat ze zichzelf kunnen redden. Dan steunen we ze ook, met raad en daad.”

Verschijning 1e Sportjournaal; werd destijds maandelijks verstuurd in een oplage van 600 stuks.

10 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 216

Gerlof Oudega, Tom Stamer en Jan van Schaik

Jan van Schaik over twee onderscheidingen, waarvan één echte In 20 jaar tijd, zo rekent Van Schaik voor, is het aantal voetbalclubs van 56 naar zo’n 30 gegaan. “Dat zijn niet alleen succesverhalen, soms ook verdrietige. Maar ze kregen wel een mooie, nieuwe accommodatie. Dat was de meerwaarde.” Stamer: “Het is beter dertig gezonde clubs te hebben.” Van Schaik: “Maar gelukkig zijn ze er nog, die kleine clubs met hun charme. Ik hoop niet dat er uiteindelijk tien grote clubs overblijven.”

Op naar 50 jaar VSU Ze hebben de donkere tijden meegemaakt, ze hebben bijgedragen aan de opmars. Stamer: “Op het dieptepunt had UVV nog 900 leden, ouders stuurden hun kinderen het kanaal niet meer over. Nu telt de club 2200 leden. Ook voetbal loopt nu weer als een speer. Kijk hier, sportpark De Noordpunt. Leuke samenwerking, met voetbal, tennis, frisbee.” Van Schaik: “Als we in staat blijven vrijwilligers en professionals in goede harmonie te laten samenwerken, dan zal er altijd reden van bestaan zijn voor de VSU. Dan gaan we het 50-jarig bestaan zeker wel halen.” <<

“Ik weet het nog goed, die vrijdag 14 september 2001 dat we ons nieuwe kantoor aan de Da Costakade feestelijk in gebruik namen. Onder grote belangstelling van vele sportbestuurders opende burgemeester Brouwer het kantoor door de tekst op het gebouw “Huis van en voor de Sport” te onthullen. Echter al voor deze plechtigheid deed de burgemeester haar ambtsketting om en zei dat zij eerst iets anders moest doen. Ik had geen idee, want dit stond toch niet in het draaiboek. Vervolgens begon zij in haar toespraak een aantal voorvallen en activiteiten te noemen die mij heel bekend in de oren klonken en niet veel later werd onder luid applaus mij de Sportpenning van de stad Utrecht toegekend. De hilariteit werd compleet toen ik de penning ontving waarop gegraveerd stond dat penning was toegekend aan A.J. van Schaik. Toen ik antwoordde dat dit wellicht voor mijn broer was werd de vergissing duidelijk want A.J. moest J.A. zijn! Met een kwinkslag loste de burgemeester echter het probleem op en binnen een week werd een nieuwe medaille bezorgd met de juiste voorletters. Ik heb er nu dus twee en met veel plezier denk ik terug aan deze voor mij extra bijzondere en historische dag in september 2001.”

VSU werkgroep Leidsche Rijn reageert op Kadernota Voorzieningen Leidsche Rijn die een koppeling maakt tussen de geplande voorzieningen en de wensen van de sportverenigingen. AANTAL LEDEN: 168

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

De VSU onderneemt actie tegen gebrekkig onderhoud van sportaccommodaties.

1996

Start nauwe samenwerking met Sportservice Midden Nederland.

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 11

De drie Utrechtse hoofdpijndossiers De drie Utrechtse hoofdpijndossiers zijn er van alle jaren. Daarover zijn de voormalige sportwethouders Jan van Leijenhorst (1998-2001) en Harm Janssen (2006-2010) het roerend eens: FC Utrecht, De Vechtsebanen en – recent nog – de Marathon Utrecht. Het zijn bij herhaling de onderwerpen die om meer dan gemiddelde aandacht vragen. door Robert Jan van der Horst

aar prettige ontwikkelingen zijn er vooral, constateren beiden. En zeker bij de VSU. Van Leijenhorst (Groenlinks, 55) zag dat de professionalisering zich inzette en het draagvlak onder de Utrechtse sportverenigingen werd vergroot. Janssen (CDA, 39) constateert tevreden dat met het aantrekken van VSU-directeur Conrad Alleblas nóg een stap vooruit werd gezet. Van Leijenhorst: “De VSU is een prima gesprekspartner die bovendien weet wat er leeft onder de verenigingen. Maar ze blijven je op je nek zitten.”

Mooie start

1997

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Het was een mooie start voor Jan van Leijenhorst, medio 2008. Amper een maand was hij in functie of het WK hockey in en rond stadion Galgenwaard barstte los. Het is nog altijd één van de meest geslaagde evenementen ooit die in de Domstad werden georganiseerd. “En met dubbel succes, want zowel de mannen als de vrouwen werden wereldkampioen.”

Maar Van Leijenhorst relativeert direct. “Je staat daar dan als wethouder alle complimenten in ontvangst te nemen, maar mijn voorganger Herman Kernkamp het voorwerk gedaan. Zo realistisch moet je wel zijn.” Janssen herkent dat en maakte ook het tegenovergestelde mee. Hij had zijn nek uitgestoken – met Ary Hordijk, hoofd sport – voor de komst van de Giro d’Italia. Dat was op 9 mei 2010, toen de 2e etappe van de Ronde van Italië op de Croeselaan finishte. Liefst 500.000 toeschouwers stonden er langs het parcours dat grotendeels door de provincie voerde. Net als het WK hockey dus een memorabel evenement. “Ik was net twee weken geen wethouder meer, dat was balen.”

Plannen van de een krijgen vorm bij de ander Het geeft maar aan hoe moeilijk het is om recht te doen aan de periodes dat de wethouders aan het bewind zijn, of die

successen zelfs maar te benoemen. De plannen worden voorbereid door de één, maar krijgen vorm bij de ander. Dat continue proces zorgt niet voor frustratie bij Van Leijenhorst of Janssen. Ook hun partijpolitieke achtergrond staat nauwelijks verschil van inzichten toe wat betreft sport. Janssen: “Sport loopt eigenlijk door alle lagen heen. Iedereen is het wel eens over het nut ervan. Dat maakt het ook zo prettig werken.” Desondanks zijn ook wethouders afhankelijk van wat de landelijke politiek voorschrijft. Zoals het afschaffen van de gymnastieklessen. Van Leijenhorst: “Ik heb dat nooit begrepen. Daarmee ontneem je kinderen de kans al vroeg in aanraking te komen met sport. Heel belangrijk voor hun ontwikkeling.” Janssen: “Ik zou het direct weer willen invoeren. Ik heb me ook altijd sterk gemaakt voor sport binnen het landelijke CDA. Ik ben ervan overtuigd dat als 10% van het welzijnsbudget naar >>

Uitgave (2e editie) Utrecht Sportgids met daarin informatie over sporten in de Utrechtse wijken bestemd voor iedereen die geïnteresseerd is in sportbeoefening in de stad.

12 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 182

Jan van Leijenhorst

AANTAL LEDEN: 184

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

VSU stelt beleidsnota ‘Het kapitaal moet op het veld staan’ op.

1998

Op 28 oktober 1998 wordt voor het eerst het jaarlijks terugkerende Politiek Sportcafé georganiseerd. In een discussie wordt aan de hand van stellingen ingegaan op het gemeentelijk sportbeleid.

De VSU neemt in mei samen met Skobi het initiatief om samen met de Utrechtse sportverenigingen uit de wijken Noord-Oost en Oost te kijken of er vanuit gezamenlijk belang, namelijk kinderopvang en sport, concrete samenwerking haalbaar is. VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 13

sport zou gaan, dat we dan minder problemen zouden hebben in Nederland. Het zou bijvoorbeeld de integratie ten goede komen.”

Verplaatsingen door Vinex-wijk Leidsche Rijn Terug naar de lokale politiek, waar zowel Van Leijenhorst – tegenwoordig Managing Consultant bij adviesbureau Berenschot – als Janssen – nu Directeur Ontwikkeling bij Bouwfonds – in hun periode hun specifieke aandachtspunten kenden. Van Leijenhorst: “Wat FC Utrecht betreft, had ik vooral te maken met de nieuwbouw van stadion Galgenwaard. Voor ons was de realisatie van Sportcentrum Galgenwaard daarbij van groot belang. Het stadion werd destijds verkocht voor 1 gulden aan de club, waarbij de gemeente in het vervolg geen jaarlijkse bijdrage van 800.000 gulden (375.00 euro) meer zou leveren. In de oorspronkelijke plannen had het een topsportcentrum moeten zijn. Maar er zijn altijd wel aanpassingen in de periode tussen de tekentafel en de realisatie; veel factoren zijn daarop van invloed. Wat er nu staat, is, denk ik, het hoogst haalbare geweest. Bestuurlijk ben ik er tevreden mee.” Verder had Van Leijenhorst – zelf ook bestuurslid geweest bij voetbalclub Sporting ‘70 – te maken met de verplaatsing van accommodaties aan de (west)rand van stad. Die bewegingen waren noodzakelijk door de komst van Vinex-wijk Leidsche Rijn. “Mijn collega Annemiek Rijckenberg (onder meer Ruimtelijke Ordening) en ik dachten daarbij vooral in kansen. Er kwam tenslotte een hele nieuwe stad bij. Met vooral jonge inwoners. Voor sport verenigingen een aantrekkelijk vooruitzicht, leek ons.”

1999

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Harm Janssen

Om de ambities op het gebied van belangenbehartiging, advisering en verenigings ondersteuning waar te maken, is een stevige basis nodig. Er wordt een nieuwe organisatie structuur uitgewerkt in de beleidsnota getiteld ‘Het eindeloze spel’. De ALV van juli schaft de sectoren, en daarmee de ledenraad, af. In september gaat de discussie tijdens het Politiek Sportcafé - o.l.v. Tom Stamer over de professionalisering in de sport.

14 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 192

Maar het directe belang van de clubs lag elders, constateerde Van Leijenhorst al snel. “Ze moesten zien te overleven op complexen die nauwelijks meer werden onderhouden. Het duurde lang, in sommige gevallen bijna te lang. De gesprekken die daarover werden gevoerd, verliepen niet altijd even prettig. Ook omdat het aantal beloofde vierkante meters niet altijd kon worden waargemaakt. Dat had dan weer te maken met een veranderde gebiedsontwikkeling, zoals dat heette. Dat was dan een nette omschrijving voor het aantal woningen dat daar méér werd gebouwd dan aanvankelijk gepland. Er moest dan door de sportclubs worden ingedikt. En zo duurde de planning steeds langer. Het gevaar dreigde dat daardoor de fut uit de vereniging ging. Voor asv UVV betekende dat bijna het einde, maar gelukkig is het niet zo ver gekomen. Verder had ik nog te maken met de problematiek rond vv Hoograven, het vinden van een nieuwe accommodatie voor de turners en de wielrenners.”

verwierf Frans van Seumeren een meerderheidsbelang in de club. Rumoer genoeg dus.”

Voor iedereen plek om te sporten

Utrecht hoeft zich niet te schamen

Harm Janssen – sinds begin dit jaar uitgerekend voorzitter van asv UVV – had in zijn ‘regeerperiode’ ook heel wat te stellen met FC Utrecht. “Hoofdsponsor Phanos wilde huizenbouw op de huidige locatie van Galgenwaard en een nieuw stadion bouwen in Papendorp. Daar kwamen echter steeds meer aanvullende eisen bij. Dat werd te gek. Een project moet ook maatschappelijk aanvaardbaar blijven. Verder wankelde de positie van clubdirecteur Jan Willem van Dop. Via een rechtszaak dwong hij af dat hij kon blijven, maar dientengevolge stapte de Raad van Commissarissen op en moest er een nieuwe Raad worden benoemd. En uiteindelijk

Komt het op het verenigingsleven aan, dan hoeft Janssen niet lang na te denken waar het zwaartepunt lag tijdens zijn ‘bewind’. “Het oplossen van de wachtlijstproblematiek aan de oostkant van stad (Kampong, bijvoorbeeld) en in Leidsche Rijn (bijvoorbeeld bij hockeyclub Fletiomare). Dat is nog niet helemaal gelukt, maar er is een duidelijke verbetering merkbaar. Dat hebben we onder meer opgelost door het aanleggen van extra velden. Daarbij is zoveel mogelijk binnen bestaande ruimtes geschoven. Het kan niet zo zijn dat er in 21e eeuw geen plek is om te sporten. Ieder jaar worden er nog vele kinderen uitgeloot voor de hockeyclub. Je kunt wel tegen een kind zeggen dat het dan maar een andere sport moet gaan beoefenen, maar als dat nou niet is wat een kind wil?”

Utrecht sportstad? Dat is waar Jan van Leijenhorst en Harm Janssen elkaar eveneens vinden. “Er zijn, geloof ik, wel honderd steden die zich afficheren als dé sportstad van Nederland, constateert Van Leijenhorst, “dus die titel zegt me weinig. Ik denk wel dat Utrecht zich nergens voor hoeft te schamen, maar de stad moet wel blijven investeren in accommodaties. Bovendien zou het mooi zijn als Utrecht zo nu en dan een aansprekend evenement kan binnenhalen. Je moet je ook een keer van nabij kunnen spiegelen aan de absolute top. Dat werkt stimulerend en motiverend.”

VSU moet het goede werk voortzetten En de vooruitzichten van de VSU? “Ik zou ze vooral willen adviseren het goede werk voort te zetten,” aldus Janssen. “Maar zorg er wel voor dat je verbinding houdt met de politiek.” Van Leijenhorst: “Ik herinner me nog goed de tijd van voorzitter Paul Verweel en secretaris Jan van Schaik, ergens op de 2e verdieping aan de Biltstraat. Als je dan nu kijkt waar de VSU staat, dan zijn er enorme sprongen gemaakt.” <<

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

AANTAL LEDEN: 200

De annexatie van de gemeente Vleuten-De Meern door Utrecht zorgt voor oriënterende gesprekken tussen Sportstichting Vleuten-De Meern en de VSU en uiteindelijk de toevoeging van de 20 verenigingen uit deze gemeente aan het ledenbestand van de VSU.

‘Sport is het welzijn van de 21 eeuw’, had Janssen zo’n beetje als lijfspreuk. Utrecht lijkt hard op weg daaraan te voldoen, hoewel de landelijke politiek ver achter blijft. “In de periode 2008-2010 is ondanks de recessie in Utrecht niet bezuinigd op sport. Er is zelfs extra geïnvesteerd in accommodaties. Ook in de huidige financieel moeilijke tijd houdt Utrecht het budget voor sport op peil. Dat is een compliment waard in de richting van de politiek. Hou de ambities hoog, is mijn advies en maak dat ook waar in de toekomst.”

2000

Voor Utrecht komt vanuit de Breedtesportimpuls €1,2 miljoen beschikbaar vanuit VWS en €1 miljoen vanuit het VSB Fonds. Dit geld wordt verdeeld over drie deelprojecten: Sport in de Wijk, Verenigingsondersteuning en Bijzondere doelgroepen.

Met het binnenhalen van het European Youth Olympic Festival – ofwel EYOF 2013 – en de Giro-etappe ziet Janssen tijdens zijn wethouderschap op topsportgebied zijn wensen vervuld. “En mogelijk nog de Tour de France. Utrecht heeft een goed verhaal, maar uiteindelijk wordt de afweging door de Tourorganisatie gemaakt. Mijn opvolgster Rinda den Besten en burgemeester Aleid Wolfsen doen het uitstekend, dus ik ben positief over de kansen van Utrecht.”

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 15

2001

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Hans Spekman en Paul Verweel

Overeenstemming schadeloosstelling bij gedwongen verhuizingen van verenigingen naar Leidsche Rijn. Op 14 september wordt het nieuwe onderkomen van de VSU aan de Da Costakade 20 feestelijk geopend. De nieuwe locatie met op de gevel de naam ‘Huis van en voor de Sport’ wordt gedeeld met Stichting Utrecht Topsport.

16 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 217

Een sportclub in de wijk geeft sociale structuur Het zijn big believers in de maatschappelijke meerwaarde van sport. Hans Spekman en Paul Verweel waren ruim tien jaar geleden de hoofdrolspelers in de vormgeving van het succesvolle sportbeleid. “De nieuwe grondpolitiek, dat was de sleutel.” door Pim van Esschoten

ie hoe het amper tien jaar geleden was, vergelijk het met nu. In de Utrechtse sport heeft zich een kleine revolutie voltrokken. Maar wat was nu het moment dat alles anders werd? Was dat toen Jan van Zanen (VVD) en Hans Spekman (PvdA) in 1998 samen de nota ‘Topsport als vliegwiel voor de breedtesport’ schreven? Kwam de omslag tijdens het eerste Politiek Sportcafé in hetzelfde jaar? Of begon het al jaren eerder bij de VSU, die in 1994 al sprak van sport als bindmiddel voor de samenleving? Spekman: “Er was niet echt een moment.”Verweel: “Maar wel een momentum.”

Meedenken Verweel herinnert zich een levendige vergadering over Leidsche Rijn, ergens in de jaren ‘90. “UVV had een plan voor een sportcampus. En dat kon niet. In de nieuwe stad zou sport een duidelijke plek moeten krijgen. Maar we waren te laat, de grond was al vergeven. Je moet erbij zijn als de stedenbouwkundige plannen worden gemaakt. Je moet veel eerder in het proces betrokken zijn.” Spekman: “Kijk naar de kunst, die deed dat toen beter. Zelfbewust van hun waarde. Dat had sport minder.” De VSU werd zich bewust van haar nieuwe rol. “We gingen meedenken, niet achteraf beoordelen wat de politiek had gedaan. Tot die tijd was dat zo,” zegt Verweel. Niet dat het op het stadhuis

meteen tot veel leidde. “Bij wethouder Kernkamp aten we altijd pizza en we hadden het gevoel dat we met de lege dozen achterbleven. Van Leijenhorst, zijn opvolger, ontwikkelde ook niet echt een visie.” “Ik zag kansen,” zegt Spekman. “Ik was in die tijd bezig met Cees Hiele, die probeerde zijn Nieuw Welgelegen van de grond te tillen. In die tijd had je ook de opkomst van Leefbaar Utrecht, die zeer sportminded was. Jan van Zanen en Halbe Zijlstra van de VVD ook. Alles greep in elkaar.” “Cees Hiele,” vertelt Spekman, “durfde groot te denken. Ik wist toen al dat dit stukje grond in Utrecht zo’n beetje het duurste was. Het is dus van symbolische betekenis dat Nieuw Welgelegen er is gekomen. Vrije geesten als Cees wisten andere partijen, die niet traditioneel in de sport zaten, te binden. Dat viel samen met de opkomst van het denken over wat sport maatschappelijk te bieden heeft. Veelal door de inzet van vrijwilligers.” Verweel: “Dwarsdenkers als Cees zijn nodig, mensen die het aandurven tegen grenzen aan te lopen. Zo doorbreek je ook grenzen.”

Sportpot In 2001 trad een nieuw college aan met de wethouders Spekman (sport) en Van Zanen (financiën), dat fors ging investeren in sport. >>

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

AANTAL LEDEN: 210

2002

Op 26 april 2002 ontving VSU secretaris Jan van Schaik, uit handen van burgemeester Brouwer-Korf, de onderscheiding voor Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Voor het eerst voert de VSU de Integrale Kwaliteit Sportverenigingen (IK-Sport) uit.

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 17

Hans Spekman en Paul Verweel

2003

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Verweel: “Wie nu door de stad gaat, staat vreemd te kijken van de kwaliteit van de accommodaties.” Spekman wijst op de inbreng van de ambtenaren Ed de Haan en Guus Verduijn. “Zij kwamen met het plan voor een nieuwe grondpolitiek. Dat was de sleutel. Bij verkoop van sportvelden in de stad ging de opbrengst naar de pot voor sport en kon het dus weer in de sport worden geïnvesteerd. Voorheen ging het naar de algemene pot. Dat bracht enorme bedragen met zich mee, we hadden 60 miljoen in de pot voor sport. Tot die tijd was het schrapen.”

Daardoor konden veel sportvelden in de wijken worden behouden. Met nieuwe accommodaties en kunstgrasvelden. Verweel: “En kijk wat we in Leidsche Rijn hebben kunnen doen. Desto, UVV, De Meern, prachtige accommodaties. Dat was onmogelijk geweest als dit er niet onder had gelegen. Kijk naar het Thorbeckepark, fantastisch.” Spekman: “Hoograven, De Noordpunt en VVOO vind ik de mooiste voorbeelden. Omdat daar de maatschappelijke rol van de club in de wijk wordt weerspiegeld.” Verweel: “Een sportclub in de wijk geeft structuur, sociale structuur.

Het convenant 'Onderweg naar morgen' wordt ondertekend door veertien verenigingen. Belangrijkste doel; optimaliseren onderlinge verhoudingen tussen de verenigingen. Het Politiek Sportcafé met als thema de verhoudingen tussen topsport en breedtesport onder leiding van sportieve zwaargewichten Arnold Vanderlyde en Tom van ’t Hek.

18 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 211

Paul en Hans Prof. dr. Paul Verweel (1951) is hoogleraar Richard Krajicek leerstoel en directeur onderwijs van de Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap, beide aan de Universiteit Utrecht. Hij was voorzitter van de VSU tussen 1997 en 2009. Verweel is nu voorzitter van vv Hoograven en vicevoorzitter KNVB sinds 2009. Naamgever aan het Paul Verweel voetbaltoernooi voor D-junioren. Redder van de vrouwen van FC Utrecht in 2011 (samen met Bert van der Roest). Hans Spekman (1966) werd in 1995 lid van de gemeente raad voor de PvdA en was wethouder van onder meer sport tussen 2001 en 2006. Zette zich in voor verslaafden, daklo zen en kwetsbare groepen en bestreed uitkeringsfraude. Als lid van de Tweede Kamer diende hij in 2006 de voetbalwet in met Halbe Zijlstra (VVD). Werd in 2011 voorzitter van de PvdA. Naamgever van de Col de Hans Spekman op de Nedereindse Berg (13.95 meter). Redder van FC Utrecht in 2003.

Zet je het veld van vv Hoograven ergens achter een snelweg, krijg je een ander verhaal.”

Sport moet één blijven Traditioneel zat de kunst er in Utrecht altijd warmer bij dan de sport. Die achterstand is ingehaald. Maar hoe kan de sport voorkomen, wat de kunst nu overkomt met bezuinigingen? Spekman: “Sport moet zich niet laten wegzetten als linkse hobby. Dat is de kunst overigens ook niet. De sport moet zich als één presenteren, top en breedte. Er zijn in Nederland 360.000 kinderen in arme wijken. Als je daar de sport opgeeft, geef je veel meer op. Sport moet zich niet uit elkaar laten spelen. Ook de clubs niet. Als sport één blijft, als topsporters niet vergeten waar ze vandaan komen, zit het goed.” Verweel: “Het gevaar voor de sport is overigens meer wat bij welzijn gebeurt. Maar tot nog toe is de sport in de bezuinigingen gespaard.”

schapen geaccepteerd.” Hij ziet nog een financieel gevaar: “De inkomsten voor de sport via de grondpolitiek worden een probleem. We zullen naar nieuwe oplossingen moeten zoeken.” Altijd dat geld. Verweel zegt: “Het Jeugdsportfonds functioneert overal, maar niet in Utrecht. Behalve de Jaarbeurs en Rabo, hebben we te weinig bedrijven die daarin geld willen steken. En ik zie de jongens die geen voetbalschoenen hebben. Het geld gaat thuis naar andere zaken.”

Vliegwiel Terugkijkend, is topsport wel het vliegwiel voor de breedtesport gebleken? “Het werkt nog steeds,” zegt Spekman. “Zo’n vliegwiel kan ook binnen je eigen club zitten, hoeft niet iets groots op de televisie te zijn of de topsporter in eigen stad. Ik keek vroeger naar die voetballer met dat harde schot in het eerste elftal van Zevenhuizen. Maar ik zie ook dat kinderen begeesterd zijn als ze een bekende sporter ontmoeten.” Verweel: “Uit onderzoek blijkt dat een Olympische medaille niet vanzelf voor meer leden zorgt. Als je het niet facilitereert, zakt het weg. Maar als Marianne Vos zo’n mooie plak wint, krijg je toch zin om je fiets te pakken en de weg op te gaan. Fantastisch. Ook the guy next door kan inspireren. Die jongen uit jouw elftal, die nu bij de jeugd van FC Utrecht voetbalt. Je moet zorgen dat je de volgende stap kunt faciliteren. Met accommodaties, trainers, infrastructuur.” Spekman: “Epke Zonderland komt niet uit Utrecht, maar als kinderen hier ook een Epke willen zijn, kan dat nu met de nieuwe turnhal die Harm (Janssen, zijn opvolger als sportwethouder) heeft gebouwd. En dan niet in een achterafzaaltje met rammelige toestellen. Dan zijn de meesten weer weg na een paar maanden. En de kinderen in de turnhal, nemen hun kunstjes weer mee naar school en laten die met trots zien. Daarom haakt het nog steeds aan elkaar, top en breedte.” Wat zou Spekman anders hebben gedaan, met de kennis van nu? “Ik heb me hard gemaakt voor basketbal, met Prisma College in de eredivisie. Fout, er zat niks achter. En ik had met iets meer geweld door de regeltjes moeten breken, om het voor de zaalsporten mogelijk te maken een eigen kantine te beheren. Die biedt de clubs een eigen verantwoordelijkheid, inkomsten en groeikansen. Die sporten lopen achter.” <<

Spekman: “Toch is 150 miljoen euro voor de sport bij het ministerie voor Sociale Zaken weggehaald. Dat heeft de sport als makke

AANTAL LEDEN: 213

Voor het eerste keer laten sportverenigingen tijdens het Olympisch Weekend op 17/18 april iedereen kennis maken met de sport en de sportaanbieder.

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

De VSU start met netwerkbijeenkomsten waarbij voorzitters bijeenkomen om problemen en kansen te bespreken.

2004

Fusie met Stichting Utrecht Topsport. De naam wordt veranderd naar Vereniging Sport Utrecht.

Start faciliteitennetwerk voor de topsporter. Op vertoon van de topsportpas kunnen topsporters gratis of met korting gebruikmaken van de aangesloten faciliteiten. VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 19

Topsport of breedtesport: het begint allemaal bij een goede organisatie Topsport en breedtesport zijn als broer en zus. Samen vormen ze de piramide die sport is; breedtesport is de basis, topsport is de piek. En die basis is de onuitputtelijke bron, die grote vijver, waar de piek altijd weer de beste talenten uit opvist. Zo haken top en breedte in elkaar, ze behoren tot dezelfde ‘familie sport’. En toch staan ze ook weer los van elkaar. Een gesprek met manager topsport Marieke Dijkstra en manager breedtesport Shams Raza. door Pim van Esschoten

“

2005

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

et verschil tussen top en breedte,” zegt Raza, “komt eigenlijk pas later in het leven van een talent. Je begint immers niet als topper. Je begint allemaal in de breedtesport, in de vereniging bij de jeugd. Willen we talenten opleiden tot topper, moet de structuur goed zijn. Met sterke verenigingen dus.” Dijkstra vult aan: “Topsport heeft natuurlijk baat bij sterke, gezonde verenigingen. We steunen ze als VSU om sterker te worden, om hun problemen op te lossen. Vervolgens gaan die clubs een stap verder en richten zich op talentontwikkeling. Andersom inspireren topsporters of topprestaties

grote groepen mensen, dat verhaal. Maar je ziet ook dat nationale en regionale trainingscentra in de buurt een meerwaarde hebben voor de lokale sport.”

Elkaar nodig In 2005 fuseerden ze, de SUT en de VSU. De stichting voor de topsport en de vereniging voor het belang van sportclubs kwamen samen onder één dak. Zoals NOC en NSF in 1993 samensmolten. Ook op Papendal bestaan nu nog twee poten binnen één organisatie, elk met eigen doelen. Om die te bereiken hebben top en breedte elkaar nadrukkelijk nodig.

Hoe loopt bij de VSU de dagelijkse samenwerking? Dijkstra: “We kenden elkaar natuurlijk wel in het begin, maar we waren toch met onze eigen dingen bezig. Een verschil met nu is dat we weten van elkaar waar we mee bezig zijn. Als ik bij een club iets doe met talentontwikkeling of vanuit de kernsporten, dan is het handig om te koppelen met de afdeling breedtesport als ze daar bij dezelfde club bezig zijn met verenigingsondersteuning.” Raza: “We kijken nu meer samen naar sportontwikkeling. Het voordeel is dat we samen in één kantoor zitten, we praten uiteindelijk over >> hetzelfde.”

De VSU wint de Tolerantieprijs 2005 voor inter culturalisatie in de Utrechtse sportwereld. Start BOS-projecten (Buurt, Onderwijs en Sport). VSU coördineert de projecten in Kanaleneiland, Hoograven, Halve Maan en Lombok, Overvecht en Noordwest. Op 9 november tijdens het Politiek Sportcafé wordt de samenwerkingsovereenkomst getekend van het Olympisch Netwerk Midden Nederland tussen NOC*NSF, Sportservice Midden Nederland en de VSU.

20 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

AANTAL LEDEN: 214

Marieke Dijkstra en Shams Raza

AANTAL LEDEN: 214

Op de achtste editie van het Politiek Sportcafé draait het om de kern van de vereniging: de vrijwilliger.

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

De gemeente Utrecht benoemt – mede op advies van de VSU – 10 kernsporten.

2006

Met een voetbalwedstrijd in stadion Galgenwaard neemt de VSU en de Utrechtse sportwereld afscheid van sportwethouder Hans Spekman.

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 21

Dijkstra: “We profiteren van elkaar. Concreet voorbeeld is ‘Toppers bij jou op School’. Daarbij spreken topsporters met scholieren over hoe goed sport voor je is. Hoe gaaf het is. Hoe het is om doelen te stellen en te halen. Dat doen we bijvoorbeeld met Leendert-Jan Mulder (wereldkampioen kickboksen), Erik Leeflang (hordeloper, deelnemer EYOF), Lindsey Weerdenburg (karate) en Danny Rombley (honkballer UVV en Nederlands team). Misschien niet de grootste namen of bekend uit de media, maar dat hoeft niet per se. Als je op het EYOF bent geweest of medailles kunt laten zien, vinden ze dat al prachtig. Ze vertellen eerst een verhaal en geven vervolgens een clinic.”

Vitale vereniging

2007

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

“Ons werk,” zegt Raza, “is in de afgelopen jaren enorm uitgebreid. De clubs weten ons nu ook goed te vinden. Uit een scan weten we dat ruim de helft van de 320 sportclubs in Utrecht de status van ‘vitale vereniging’ heeft. Zo’n 35 tot 40% heeft die status dus niet. Het aantal gezonde clubs willen we in 2016 op 95% hebben. Het zal dus a hell of a job worden ons doel te bereiken. Heel veel gaat goed in de Utrechtse sport, maar er is ook nog heel veel werk aan de winkel.” Dat geldt ook voor het convenant ‘Onderweg naar Overmorgen’. Daarin streven de VSU en de Utrechtse voetbalclubs naar vitale verenigingen, die respect en sportiviteit hoog in het vaandel hebben staan en werk maken van hun maatschappelijke functie in de wijk. Raza vervolgt: “Het gaat goed met de ondersteuning aan verenigingen, die steeds intensiever lijkt te worden. We organiseren meerdere themabijeenkomsten in een jaar waar meer dan honderd verenigingen aan deelnemen. “ Daarnaast zijn de netwerkbijeenkomsten in veertien

Shams en Marieke Shams Raza (1957). Geboren in Pakistan, sinds 1979 in Neder land. Studeerde psychologie (ba chelor). Sinds 2000 bij VSU in dienst als verenigingsondersteu ner, vooral bij allochtone voetbal clubs. Werd manager breedte sport in 2007. Kwam door toeval in de sport terecht, via toenmalige VSU-voorzitter Paul Verweel, toen de overheid met veel geld over de brug kwam voor sportstimulering. Marieke Dijkstra (1978) studeerde ook psychologie (master). Kwam in 2006 bij de VSU als topsport coördinator, sinds 2011 als mana ger. Speelde lang in eerste van Kampong, schopte het tot 15 in terlands. Onderscheidde zich als zaalhockeyster. Is nu bondscoach vrouwen in de zaal. En assistent coach bij Kampong (veld).

takken van sport een groot succes. Eveneens probeert de VSU ook waar mogelijk aansluiting te zoeken bij maatschappelijke thema’s zoals Sport&Alcohol. En met gepaste trots vertelt Raza over de zogenaamde mobiele verenigingsmanagers die sinds 2012 ingezet kunnen worden waar het nodig is.

Olympisch Netwerk Toen Dijkstra in 2006 begon bij topsport, waren er twee medewerkers. “We deden alles zelf. Nu zijn we met vijf mensen. Destijds deden we vooral aan individuele begeleiding van topsporters en we werkten aan onze naamsbekendheid.” Hoewel de SUT al in 1992 werd opgericht en toen het

predikaat van Olympisch Steunpunt kreeg, “stond alles in 2006 nog in de kinderschoenen.” De VSU hoort ook anno 2012 nog tot het Olympisch Netwerk, overigens voor heel Midden-Nederland. Dat betekent dus dat breedtesport bij de VSU zich louter op de stad richt, terwijl de afdeling topsport voor de hele provincie werkt. “De stad is wel het kernpunt. Maar de vele talenten en RTC’s zitten in de gehele provincie.” Topsport bij de VSU heeft drie kerntaken: individuele begeleiding, ondersteuning van de kernsporten (alleen in de stad) en ondersteuning van de RTC’s en het NTC Waterpolo. Ook zijn er projecten als ‘Toppers’ en het netwerk van suppliers (sportpsychologen, fysio’s, voedingsdeskundigen). Dijkstra: “Topsporters krijgen daar korting. Dat zou ook interessant kunnen zijn voor verenigingen, voor de breedtesport dus.”

Bedrijfsleven Een echte businessclub wil Dijkstra het nog niet noemen, al zijn er wel geregeld bijeenkomsten voor bedrijven en relaties. Het bedrijfsleven aan de VSU binden is wel zeker de ambitie voor de komende jaren. Ook bij breedtesport denken ze in de richting van een businessclub. Raza: “Dat kan voor bedrijven interessant zijn, want zo kunnen ze via de verenigingen de consumenten bereiken. Zo zijn we nu in gesprek met een verzekeringsbedrijf. We zijn er nog niet, hoor. Nog lang niet. Maar we onderzoeken wel de mogelijkheden.” Over geld gesproken, waar krijgen de twee afdelingen hun inkomsten nu vandaan? Raza: “Van de gemeente, voor honderd procent. Vaak is dat geld van het Rijk, dat via de gemeenten wordt verdeeld.”

VSU tekent samenwerkingsovereenkomst met Utrechtse Studentensport Stichting Mesa Cosa. Doel is het bevorderen van de samenwerking tussen de studentensport- en burgersportverenigingen. Gemeente stimuleert professionalisering in de sport door aanstelling van verenigingsmanagers bij een aantal sportverenigingen. AANTAL LEDEN: 238

Topsportvriendelijke scholen en suppliers ontvangen in oktober een wandschild waarmee ze herkenbaar zijn. 22 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

Topsport krijgt van meerdere partijen inkomsten. Dijkstra: “Via de gemeente en van de provincie Utrecht, maar dat laatste gaat stoppen. Ook krijgen we een klein bedrag van NOC*NSF en voor de begeleiding van talenten krijgen we geld van het ministerie van VWS.”

Topsport Het valt op dat topsport, vooral bij de zaalsporten, achterblijft. Dijkstra: “Waterpolo gaat als een speer, rugby ook. Maar bij de zaalsporten is het inderdaad lastiger. Handbal leek de goede kant op te gaan, maar UDSV is in de afgelopen jaren toch gekelderd. Misschien drukt het gewicht van het spelen in de eredivisies wel te zwaar op de clubs. Bij het volleybal hebben Protos en VV Utrecht wel de ambitie, maar de echte topspelers gaan toch steeds weer naar andere clubs, buiten de stad. Bij VV Utrecht is het misschien een kwestie van tijd, ze hebben echt wel een plan. En basketbal, bij de mannen vooral, kost gewoon heel veel geld.” “Ik vraag me alleen af,” vervolgt ze, “of geld altijd de crux is. Het begint toch bij een goede organisatie en structuur. Het vraagt echt iets extra’s om op het hoogste niveau te spelen. Om geld binnen te halen heb je mensen nodig, die dat kunnen. Kampong draait nu goed, maar zo was het tien jaar geleden ook niet. Daar is heel veel werk verricht.” Bij de zaalsporten komt daar nog eens bij, dat ze extra zaalruimte nodig hebben om extra trainingsuren te kunnen maken. Dijkstra: “Die verdeling is nu goed, maar het zit wel vol. Stop daar maar eens nog meer topsport tussen. Het vraagt bovendien ook om accommodaties die geschikt zijn voor topsport.”

Shams Raza en Marieke Dijkstra

VSU en NOC*NSF De VSU is als een lokale variant van NOC*NSF. Topsport en breedtesport onder één dak. Logisch, ze zijn nauw met elkaar verbonden. Toch blijven het twee losse poten. “We profiteren van elkaar.”

De stad Utrecht kent nu vijf kernsporten, die extra ondersteuning krijgen. Niet toevallig zit daar geen zaalsport tussen. Wel hebben waterpolo, roeien, hockey, atletiek en wielrennen die status. “De laatste twee

AANTAL LEDEN: 239

Veel animo voor de jaarlijkse ontmoeting tussen de politiek en de sport waarbij gesproken wordt over professionalisering in de sport.

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Vanuit de Ministeries van VWS en OC&W wordt een nieuw fenomeen gelanceerd: de combinatiefunctionaris.

2008

De VSU neemt gedeeltelijk de uitvoering van het lokale Jeugdsportfonds voor haar rekening.

vooral vanwege de evenementen,” aldus Dijkstra. “We merken wel dat die status gewild is. Het stimuleert om plannen te maken. Rugby wil die status bijvoorbeeld heel graag hebben, badminton ook.” <<

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 23

2009

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Tom van ’t Hek en Conrad Alleblas

Tijdens de provinciale bijeenkomst sport wordt het Utrechts Talentenfonds gelanceerd. Sporters uit de provincie Utrecht kunnen een beroep doen op dit fonds voor financiële ondersteuning.

AANTAL LEDEN: 238

24 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

Sportprofessor Paul Verweel ontvangt bij zijn afscheid als voorzitter van de VSU op de ALV van 9 juni de zilveren stadsmedaille voor zijn buitengewone verdiensten op het terrein van sport en wetenschappelijk sportonderzoek.

De zelfredzaamheid in de sport is enorm Sinds de samenvoeging van Utrecht Topsport en Vereniging Sportbelang Utrecht in januari 2005 tot Vereniging Sport Utrecht zijn ze de enige twee directeuren die de VSU heeft gehad. Conrad Alleblas en Tom van ’t Hek. Inderdaad, die Van ’t Hek, de oud-tophockeyer van Kampong en oud-bondscoach van de Nederlandse hockey vrouwen. Met het duo praten we onder meer over de Stichting Utrechtse Sportpartners, door Van ’t Hek ooit opgestart en nu door Alleblas nieuw leven ingeblazen. door Bas Hoedemakers

“

e VSU heeft de afgelopen tien, twaalf jaar een enorme slag gemaakt. Als we toen een loket openden en er kwam niemand dan lag het aan de mensen en niet aan het loket. Nu gaat de VSU zelf meer de boer op. Dan bereik je dus veel meer,” zo kijkt Van ’t Hek terug. De oud-Kamponger werd in 2003 gevraagd om directeur te worden van Utrecht Topsport en Vereniging Sportbelang Utrecht: “Ik had mijn hele leven in Utrecht gesport. De wil was er bij mij dan ook om iets te doen bij deze clubs.

Cultuurverschillen Toen ik eenmaal directeur was merkte ik dat er in die tijd wel wat cultuurverschillen tussen de topsportkant en de VSU-kant waren. Toen het 1 werd kwam dat ook wel eens tot uiting. Er leefden allerlei gedachtes bij mensen van de twee verschillende clubs. Maar als je dat dan ging doorvragen bleef daar niet veel van over. De topsportkant was wat meer van de glamour en het hoge tempo om dingen gedaan te krijgen. Aan de VSU-kant vond men dat wel eens te snel gaan. En ik zat daar mooi tussen. Ik ben ook echt een verenigingsmens. Ben ook erg voor de combinatie van vrijwilligers en profs in 1 vereniging.”

Korte lijnen Alleblas: ”De VSU voelt voor mij echt als 1 club. We hebben zowel op de breedtesport als op de topsportkant veel kennis en ervaring. Door middel van goede projecten zoals ‘Utrechtse toppers bij jou op school’ heb je snijvlakken tussen de breedte en de topsport.” Alleblas werd in september 2009 de nieuwe directeur van de VSU. Hij is oudschaatser en behoorde samen met Ben van der Burg en Bart Veldkamp tot de Haagse ‘schaatsbende’. Hij was eenmaal reserve bij het EK allround van 1990 in Heerenveen. Sinds 2007 was hij ook directeur van de Nederlandse tak van de sportorganisatie Right to Play, die stichting die is opgericht door Johann Olav Koss. Bij de VSU heeft hij sinds het begin een contract voor 24 uur per week. Alleblas: “Mijn binding met Utrecht was vooral de Vechtsebanen, de schaatsbaan. Nu zit je voor je werk zo in Utrecht natuurlijk. Omdat de lijntjes hier in Utrecht zo kort zijn kun je snel iets opzetten en is de samenwerking tussen sport, overheid, de wijken en maatschappelijke instellingen goed.” Van ’t Hek: “In mijn tijd begonnen we toen net de eerste stapjes te zetten op weg naar die noodzakelijke verbinding. Want dat was wel een frustratie van mij. Voor het BOS-project bijvoorbeeld sleepten we iets van 1,2 miljoen >>

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Het nieuwe onderkomen van de VSU vormt op 10 november het strijdtoneel voor een bijzondere elfde editie van het Politiek Sportcafé. De politieke partijen, panelleden en het publiek discussieerden over de kansen voor de sport in de collegeperiode 2010-2014. Erica Terpstra koos aan het eind van de avond de beste debater: paralympisch atlete Annette Roozen.

2009

In september verhuist de VSU naar het nieuwe pand aan de Grebbeberglaan 5: de multifunctionele accommodatie Nieuw Welgelegen.

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 25

geven bij de bedrijven.” Van ’t Hek: “Als je ziet hoeveel geld de voetbalsector weet te genereren, dan moet dat ons als niet voetballers toch ook lukken, zou je denken. We hebben het moment mee zo vlak na de Olympische Spelen. Maar veel mensen hebben een verkeerd beeld van onze topsporters. Ik moest in Londen ook weer vaak uitleggen dat 70% van onze Olympische sporters gewoon op het minimumloon zit. Dat is helemaal niet erg, maar het feit dat mensen daar een andere voorstelling van hebben is eigenlijk niet goed.” Alleblas heeft in gesprekken al gemerkt dat bedrijven ook interesse hebben in de breedtesport: “Ja, dat komt ook door het Maat schappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) dat veel bedrijven hanteren. Het gaat dan niet alleen om sport, maar ook om bewegen en gezondheid. De sport heeft het bewegingsonderwijs in Nederland overgenomen. Echter, 15% van de verenigingen heeft moeite om wekelijks haar activiteiten uit te voeren. Die willen we ondersteunen. Daar ben je voortdurend mee bezig.” Tom van ’t Hek en Conrad Alleblas

Talentontwikkeling aan subsidie binnen. Maar dan ging het eindeloos over wie de baas mocht zijn terwijl het natuurlijk ging om kwetsbare kinderen aan het sporten te krijgen. Het werd bijna politiek bedrijven en kostte buitensporig veel tijd.”

Stichting Utrechtse Sportpartners In de tijd van de huidige presentator van NOS langs de Lijn werd ook de stichting Utrechtse Sportpartners opgericht: “Dat deden we om extra financiële middelen te genereren. Dat was rond 2005. We hadden toen economisch het tij mee. De gemeente stond er ook achter. Dat is altijd enorm belangrijk. Dan hebben bedrijven ook het idee dat het serieus is. We kregen toen wel tien à twaalf bedrijven mee.”

2010

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

In de loop van de jaren werd er door andere prioriteiten geen energie meer gestoken in de Stichting. Maar Alleblas heeft de stichting weer afgestoft en nieuw leven ingeblazen: “We hadden bijna 3 ton beschikbaar voor topsport. Daarvan verdwijnt tussen de 50 en 75.000 euro vanwege bezuinigingen van de provincie. Omdat we willen doorgaan met onze projecten kom je toch bij het bedrijfsleven uit. We willen het Utrechtse bedrijfsleven aan ons gaan binden. Het zou mooi zijn als ongeveer 30 bedrijven onze partner worden. Ik ben er van overtuigd dat het ons ook gaat lukken. Sporters kunnen dan als tegenprestatie bijvoorbeeld clinics

De huidige directeur van de VSU maakt zich wel zorgen om de talentontwikkeling in Nederland. Door focus op bepaalde sporten en de centralisering van de faciliteiten en middelen komen regionale talentencentra in het gedrang. Bonden doen dat ook omdat ze letterlijk worden afgerekend op het aantal behaalde medailles. Dus willen ze zo veel mogelijk de controle houden. Alleblas: “Het systeem heeft voordelen maar ook nadelen. Je laat enorm veel talenten liggen.” Van ’t Hek: “Het gevaar van centraliseren is ook dat als we met zijn allen de verkeerde richting inslaan het ook echt fout gaat. Diversiteit van trainingsmethodes en inzichten is juist goed. Ik ben een groot voorstander van de verbinding tussen clubs en top, de geleidelijke piramide naar de top.” Alleblas: “Ik ben schaatstrainer bij het gewest Zuid-Holland. Als je als 13-jarige niet in gewest komt is het heel moeilijk om nog goed te kunnen trainen. Daarom is de top van het schaatsen ook zo smal.“ Toch is het duo meer dan tevreden over de vooruitgang die 25 jaar VSU heeft gebracht. Alleblas: “Absoluut, het gaat ook goed met de sport in Utrecht.” Van ’t Hek: “We moeten niet te veel mopperen. De zelfredzaamheid in de sport is enorm. Dat zie je ook bij de bezuinigingen. In de cultuurwereld schreeuwen ze dan moord en brand, in de sport lossen ze het gewoon op. Wij mopperen hier als we drie dagen geen medaille hebben. In België gaat de vlag uit bij een bronzen medaille.” <<

Ter gelegenheid van de Winterspelen 2010 in Vancouver verschijnt er een speciale editie van het Sportjournaal. Start van project Toppers bij jou school waarbij topsporters basisscholen bezoeken, daar een presentatie geven en sporten met de leerlingen.

Sporten met een kampioen? Vraag je leraar contact op te nemen met Vereniging Sport Utrecht/ Olympisch Netwerk Midden Nederland, tel. (030) 284 07 70 of stuur een mail naar info@sportutrecht.nl

In samenwerking met Agis organiseert de VSU voor de 1e keer het Utrechts Sportcongres met als thema het Olympisch Plan 2028. 26 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

Zit je in groep 5, 6, 7 of 8? En wil je dat er een topsporter op bezoek komt?

VSU_POSTER_TOPPERSOPSCHOOL.indd 1

23-12-10 13:22

Een sportief sonnetje

Vijf-en-twintig jaar is de VSU. Van harte gefeliciteerd daarmee! Volgens mij is de VSU Grand Cru: Laten we drinken op die toverfee! Heb je Utrecht, heb je lief, heb je leed? De VSU is er voor jou op sportgebied! Dat is wat ik na een paar jaar wel weet: Zonder de VSU kom je er niet! Voor innovatie en verbetering: Bij de VSU aan het juiste adres! Zoek in Utrecht eens een betere kring, Dat lukt je niet: de VSU is the best! VSU, ga daarom vooral zo door! “Leve de VSU!”, klinkt het in koor! Voor mij persoonlijk betekent de VSU: veel mooie, gezellige, informatieve en inspirerende bijeenkomsten rond het thema Sport. Mede hierdoor is het zo leuk om als vrijwilliger bij een sportvereniging betrokken te zijn, in mijn geval Zwaluwen Utrecht 1911 voetbal. Uitnodigingen voor het jaarlijkse Politiek Sportcafé, de bijeenkomsten rond het voetbalconvenant, het “nuchter over alcohol” convenant, het Sportgala, de jaarvergaderingen. Altijd: tot in de puntjes verzorgd. Het is ook plezierig om op die momenten mensen te ontmoeten die een passie delen: (vitale) sport (en gezelligheid), respect en sportiviteit en maatschappelijke verantwoordelijkheid willen

dragen. De VSU is in de afgelopen jaren uitgegroeid van een klein groepje vrijwilligers tot een professionele organisatie. Een krachtige steunpilaar voor honderden Utrechtse sportverenigingen, van klein tot groot, van breedtesport tot kernsport! Ik wens Vereniging Sport Utrecht nog vele voorspoedige en wijze jaren. Met het kantoor aan de overkant in Nieuw Welgelegen zitten jullie in het hartje van de Utrechtse sport. Max Schalekamp secretaris van Zwaluwen Utrecht 1911 - afdeling voetbal

AANTAL LEDEN: 244

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Op 6 december komen ouders en topsporters bij elkaar voor de bijeenkomst over de driehoek tussen coach, ouders en talenten.

2010

Zeventien Utrechtse sportverenigingen ondertekenen het Sport&Alcohol convenant om overmatig alcoholgebruik in de Utrechtse sportwereld terug te dringen.

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 27

Tijd om samen te oogsten De tijd van tegenstellingen tussen VSU en gemeente is allang voorbij. Jan Boessenkool (VSU) en Rinda den Besten (sportwethouder) weten dat ze elkaar nodig hebben. “Het is een samenspel.” door Pim van Esschoten

a tien jaar lang zaaien in de Utrechtse sport onder de wethouders Hans Spekman en Harm Janssen, is het nu tijd om te oogsten. Hoe staat de sport in Utrecht er nu voor?

ma bij. De wethouder krijgt dus geen boze clubs meer op de koffie? Boessenkool plaagt: “Alleen de VSU, verder niet...” Den Besten: “Heel soms. Dan heeft het met schaarste te maken. Met wachtlijsten of te weinig uren. En eigenlijk is dat positief.”

“Oogsten doen we al,” zegt Rinda den Besten. “De sterke basis die we hebben zien we terug in de sportdeelname, bij volwassenen en vooral kinderen. Het slaat aan. In de krachtwijken is die participatie met 10% toegenomen. Die mensen zijn lid geworden van een club. In Overvecht bijvoorbeeld is dat zelfs van 55 naar 69% gestegen. Ik ben nog niet tevreden. Het landelijk streven volgens de Sportnota 2016 is 75%. Ik wil in Utrecht naar 80%.” Ze is er trots op dat kinderen uit arme gezinnen ook nu nog gratis sporten met de U-pas. “Dat hebben we overeind kunnen houden, ondanks boze brieven van staatssecretaris De Krom (sociale zaken).”

Over hoge tarieven wordt ook niet meer geklaagd? “Nee,” zegt de wethouder. “We hebben het laatst weer laten onderzoeken. We zijn aan de prijs, maar in de kwaliteit van de accommodaties wel top of the bill. Maar gaat alles top? Nee, die wachtlijsten. Toch hebben we ook in de afgelopen twee jaar weer twaalf kunstgrasvelden aangelegd. Tennis, hockey en voetbal, daar zitten de wachtlijsten. Toch hebben tennis en voetbal over de hele stad gemeten voldoende capaciteit.” Boessenkool: “Daar ligt een essentiële taak voor de VSU. Als er goede clubs zitten op die mooie accommodaties, dan gaan de leden daar wel naartoe. We moeten dus blijven doorgaan met de ondersteuning van de verenigingen. En goed uitzoeken waar de problemen liggen, wat

Wachtlijsten

2011

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Na tien jaar van forse investeringen, staat de sport in Utrecht er in het algemeen pri-

de oorzaken zijn van de wachtlijsten. We hebben ook de KNVB nodig om de druk van de zaterdag te halen. We moeten ergens een beweging op gang krijgen richting de zondag. Te beginnen bij de jongste jeugdelftallen. De ouders moeten er aan wennen.” Den Besten: “Ik geloof niet dat het ze heel veel uitmaakt.” Boessenkool: “Je kunt ze natuurlijk niet dwingen, maar licht drang uitoefenen wel.”

Samen doen “Let wel, er komen barre tijden aan,” aldus Den Besten. “Ik vecht me suf om de sportgelden overeind te houden. Op veel thema’s in de stad is 10 tot 15% weggehaald, maar in de sport is het budget overeind gebleven. Bij de gemeente dan, want het Rijk bezuinigt op sport. Extra zaken, buiten het lokale budget om, kunnen we wel vergeten. Als je dan ziet hoeveel velden er op zondag onbespeeld bij liggen, dat kan niet.” Boessenkool: “Ik hoor de autonome sportclubjes al: zoek het maar uit. Wij spelen >>

Alle 33 voetbalverenigingen tekenen het Convenant Onderweg naar 2016. Het Utrechts Totaalvoetbalplan vloeit voort uit de ambities van ‘Utrecht Onderweg naar 2016’. Om verenigingen beter te ondersteunen besluiten de vier partijen (VSU, KNVB, gemeente Utrecht en FC4YOU – de maatschappelijk actieve kant van FC Utrecht) intensiever samen te gaan werken.

AANTAL LEDEN: 243

Aangepast sporten wordt vanaf 2011 structureel opgenomen in de werkzaamheden van de VSU, door een consulent aangepast sporten te benoemen. 28 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

ÂŠ Careman Fotografie

Jan Boessenkool en Rinda den Besten

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

2011

'Niet zeuren, het gaat goed' is de algemene conclusie van de jaarlijkse ontmoeting tussen de sport en de politiek op 12 oktober.

Na een jarenlange lobby hebben de turnverenigingen vanaf september de beschikking over een eigen turnhal op Nieuw Welgelegen waar alle turntoestellen permanent zijn opgesteld en optimaal getraind kan worden. Voor de bijeenkomst Sporter meets supplier is de hal van Nieuw Welgelegen op 28 oktober omgebouwd tot een marktplein waar VSU-suppliers zich presenteren.

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 29

Jan en Rinda Voorzitter Jan Boessenkool (1950) van de VSU studeerde culturele an tropologie in Utrecht. Hij was zo’n tien jaar werkzaam door heel Afrika in het ontwikkelingswerk. Hij promo veerde in 1998 op het thema “be sturen van amateursportverenigin gen” en is tegenwoordig werkzaam bij de USBO (bestuurs- en organisa tiewetenschap). Als bestuurder is hij betrokken (geweest) bij Desto, Ma greb’90, RUC en stichting De Noord punt (sportpark Marco van Basten). Rinda den Besten (1973) werd ge boren in Amersfoort, groeide op in Woudenberg en studeerde Neder lands in Utrecht. In 2002 werd ze raadslid voor de PvdA. Drie jaar later was ze lijsttrekker en kwam in het college als wethouder van onderwijs, jeugd en volksgezondheid. Na de verkiezingen van 2010 werd ze wet houder sociale zaken, jeugd en sport. Jan Boessenkool en Rinda den Besten

lekker op zaterdag. Daar ligt een rol voor je, dat je daar uitlegt hoe het zit met het gemeentelijke geld en de bezuinigingen.” Hij vindt niet dat het aan de VSU is, die uitleg. “We doen het samen,” zegt Den Besten. “We hebben als gemeente wel de constructie waarbij we de clubs garantstelling aanbieden voor een lening. Het risico ligt dan bij de gemeente. Bij PVDV hebben we dat bijvoorbeeld gedaan. De roeiclubs willen de Driewerf vernieuwen. Sla de handen ineen, wij ondersteunen. Maar vraag ons niet een nieuwe roeiloods te bouwen. We moeten met elkaar creatiever worden. In die zin is deze tijd een heel leuke.”

2012

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

Jan Boessenkool wijst op een nieuwe ontwikkeling, Harten voor Sport. Het Thorbeckepark is aangewezen pilot voor een project, waarbij we streven naar meer zeggenschap voor buurtbewoners. De bedoeling is dat zij gaan bepalen welke activiteiten er worden gehouden op het sportpark. “Al is dat nog een beetje hardop dromen.” Den Besten: “Het is ook een wens van de raad. We doen het met buurthuizen en de raad wilde ook één sportaccommodatie laten bruisen met elke dag van de week activiteiten. Dat mag ook line dancing zijn, prima. Laat de mensen het maar zeggen.”

WEDSTRIJDSCHEMA UTRECHTSE SPORTERS OLYMPIScHE SPELEN LONDEN

Den Besten: “Dat is zo. We doen het ook bij de speeltuinen. Maar lukt het niet, dan nemen we als overheid het beheer weer ter hand.” Het is opvallend, die harmonie aan tafel. “Het is een samenspel, creatief zijn, oplossingen zoeken,” aldus Boessenkool. “Het mooie van sport,” zegt Den Besten, “is dat lieden van verschillend pluimage het samen doen. De chirurg en de vuilnisman,

AUGUSTUS 2012

JULI 2012 VR

Boessenkool: “We moeten alleen niet doorschieten en alles over de schutting bij de burgers gooien. Dat gevaar zit er wel in.”

27 28 29 30 31

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Sport journaal Special - Zomerspelen Londen 2012

OPENINGSCEREMONIE

Wielrenner Volharding deed mee aan OS 1984

ATLETIEK BADMINTON HOCKEY ROEIEN SLUITINGSCEREMONIE

WEDSTRIJDSCHEMA UTRECHTSE SPORTERS PARALYMPIScHE SPELEN LONDEN

AUGUSTUS 2012 WO

SEPTEMBER 2012 VR

Klein Olympisch Vuur tijdens G-Spelen Utrecht

OPENINGSCEREMONIE

Londen voelt beetje als thuiskomen

ATLETIEK CP-VOETBAL ROLSTOELBASKETBAL ROLSTOELTENNIS WIELRENNEN ZITVOLLEYBAL ZWEMMEN SLUITINGSCEREMONIE = Mogelijke deelname van Utrechtse sporter

14 - Zomerspelen Londen 2012 - VSU Sportjournaal

30 - VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE

= Finale in betreffende tak van sport

Utrechtse deelname aan finales is nog niet bekend. Door de verschillende disclines in bepaalde takken van sport zijn er meerdere finales.

VSU Sportjournaal - Zomerspelen Londen 2012 - 15

Zomerspelen 2012 Ve r e n i g i n g S p o r t U t r e c h t : o r g a n i s a t i e v o o r t o p - e n b r e e d t e s p o r t - j a a r g a n g 1 7

samen in het bestuur van het voetbalclubje. Daar komen mooie dingen uit.”

Losser maken Bij al het goede, waarschuwt ze dus ook voor barre tijden. “Ik denk,” zegt Den Besten, “dat het enthousiasme rond de Olympische Spelen de sport veel goeds heeft gedaan. Als het landelijk budget gelijk blijft, ben ik al heel blij. In Utrecht hebben we in de voorjaarsnota de pijn al grotendeels gepakt, lijkt het. Het ziet ernaar uit dat we goed hebben geanticipeerd.” Zou Utrecht EYOF of Tour de France wel in huis willen halen, als het geld voor de breedtesport zo onder druk staat? Den Besten is resoluut: “Altijd. Het geld daarvoor komt ook niet uit de sportbegroting. De Tour zet Utrecht internationaal op de kaart. Het is zoiets moois dat je je bewoners aanbiedt. Ik zag het in Luik dit jaar. Daar wordt nog jaren over gesproken. “Ik was erbij toen de Tour in Utrecht startte.” Dat willen we, daar willen we de schouders onder zetten. Samen, met meer partijen, zeker niet alleen de overheid. Dat moet je juist in moeilijke tijden willen, omdat mensen dán in een kramp schieten. Dat niks kan en niks mag. Je moet er ook weer een keer uitkomen. Economisch gaat het deze stad altijd goed, door te blijven investeren. Anticyclisch denken.” Ze vindt dat die evenementen ‘altijd’ een stimulans voor de breedtesport moeten opleveren. Zoals het WK voetbal (-20) in 2005 dat was voor schoolvoetbal. “Dat is zo mooi, die jaarlijkse finale in Galgenwaard. Daar liggen die kinderen een week wakker van! En de Giro d’Italia leverde ons de Classico op.” “Ik zie het anders,” zegt Boessenkool. “We pakken het racefietsje niet vaker door de Giro. Je kunt die euro maar een keer uitgeven. En ik zou ‘m anders uitgeven. Meer richting breedtesport.” Toch nog een verschil van mening. De rijen sluiten zich echter weer snel, als Boessenkool een wens op tafel legt: minder regels voor de clubs. “Vroeger gooide je een bal op het veld en de voetbalwedstrijd kon beginnen. Het is tegenwoordig zo ingewikkeld om een potje voetbal te regelen. Laat het toch aan de clubs, bemoei je er als overheid niet mee.” Den Besten: “Die regels stapelen zich steeds verder op, deels door het Rijk, deels door de gemeente. Daar moeten we voor waken. We moeten het losser maken, daar zijn we het over eens.” <<

• Belangenbehartiging Als belangenbehartiger komt de VSU/ONMN op voor de wensen en behoeftes van de verenigingen als het gaat om accommodaties en sportsubsidies. Voor de plaatselijke politici is de VSU/ONMN de spreekbuis van de georganiseerde sport en een belangrijke belangen behartiger en wordt gezien als officiële adviesorgaan voor het college van burgemeester en wethouders.

• Breedtesport Voor alle Utrechtse sportverenigingen kan de VSU/ONMN ondersteu ning bieden op het gebied van verenigingsmanagement, organisatie, financiën, juridische zaken, interculturalisatie, beleid, bestuur, gehandicaptensport, jeugdsport, ouderensport, vrijwilligersbeleid en waarden en normen in de sport. Daarnaast is aandacht voor actuele thema’s zoals alcoholbeleid en wachtlijstproblematiek. Tevens coördineert VSU/ONMN netwerkoverleggen per tak van sport.

• Topsport Om een optimale begeleiding te kunnen bieden aan topsporters en talenten maakt de VSU/ONMN gebruik van een groot faciliteiten- en onderwijsnetwerk. Daarnaast kunnen talentvolle sporters in aanmerking komen voor de topsportpas en gebruikmaken van het Sporttalenten fonds. Ook biedt de VSU/ONMN ondersteuning aan topsportverenigin gen, kernsportverenigingen en talentencentra.

Colofon Eindredactie: Yvonne Mureau Aan deze editie hebben meegewerkt: Pim van Esschoten, Bas Hoedemakers, Robert Jan van der Horst, Klaas Smink, Marina van Huissteden-Kaspers Vormgeving en productie: Ecco Fatto! Foto’s: Shody Careman www.caremanfotografie.nl, Bas Hoedemakers, Vereniging Sport Utrecht Vereniging Sport Utrecht Grebbeberglaan 5, 3527 VX UTRECHT tel. (030) 284 07 70, fax (030) 284 07 79 info@sportutrecht.nl

Verschijning Olympische editie Sportjournaal. Viering 25 jarig jubileum met VSU Sportcongres op 24 september.

Vereniging Sport Utrecht

Deze tijdlijn bevat de belangrijkste hoogte punten uit de 25-jarige geschiedenis van de VSU. Een uitgebreide variant is terug te vinden op www.sportutrecht.nl

AANTAL LEDEN: 244

25 JAAR VERENIGING SPORT URECHT

JUBILEUMEDITIE - september 2012

Het Sportjournaal is een uitgave van Vereniging Sport Utrecht/ Olympisch Netwerk Midden-Nederland (VSU/ONMN): een organisatie voor top- en breedtesport in de regio Utrecht. Vereniging Sport Utrecht maakt samen met Sportservice Midden Nederland deel uit van het Olympisch Netwerk Midden Nederland van het NOC*NSF. VSU/ONMN is werkzaam op drie verschillende gebieden:

2012

Sport journaal

Vereniging Sport Utrecht:

Ve r e n i g i n g S p o r t U t r e c h t : o r g a n i s a t i e v o o r t o p - e n b r e e d t e s p o r t - j a a r g a n g 1 7

VSU - Sportjournaal JUBILEUM EDITIE- 31

Al 25 jaar middelpunt van sportend Utrecht!