B O U W E N D U U R Z A A M
ECOSP
TTER
28 november 2008
Het Nieuwsblad De Gentenaar De Standaard
• Bio-ecologisch bouwen • Duurzaam beleggen • Ecologische stadswijk
>>
Ecologisch leven Commerciële bijlage, valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie.
Foto: iStockphoto.com
ENTRO
Dossier Ecospotter
>>
>02
Nieuwe Entrokijkwoning in Burst
Zuinig in energie, gul in comfort. Duurzaam en energiezuinig bouwen, iedereen heeft er tegenwoordig de mond van vol. Maar niet iedereen kan of wil een passiefhuis bouwen;
de financiële investering bij een dergelijke woning weegt immers nog altijd (te) zwaar door bij de meeste bouwheren. Entro, een bouwbedrijf met hoofdzetel in Eke-Nazareth, toont met zijn gloednieuwe kijkwoning in Burst dat je op een intelligente manier een betaalbare energiezuinige
woning kan bouwen waarbij je niets hoeft in te boeten aan comfort,
kwaliteit en architecturale vrijheid. “Maximale keuzevrijheid van de bouwheer, een gepersonaliseerde, performante en energiezuinige woning, daar gaan we voor bij Entro, elke dag opnieuw”, vertelt Chris Verhellen, algemeen directeur bij Entro. “Deze nieuwe kijkwoning heeft een E-peil van 67 en een K-waarde van 39, een uitstekende prestatie voor een woning met een noordelijke oriëntatie. Bovendien zijn de gebruikte energiezuinige toepassingen stuk voor stuk haalbare investeringen die zich relatief snel laten terugverdienen.” Zo werd er gebruik gemaakt van een zonneboiler en zonnepanelen die instaan voor minstens 60% van het warm sanitair water; de vloerverwarming verhoogt niet alleen het comfort van de bewoners, maar zorgt tegelijkertijd voor een flinke daling op de stookkosten en een besparing qua ruimte op de benedenverdieping (door het wegvallen van radiatoren). De condenserende gasketel, de doorgedreven isolatie in muur, vloeren en dak, het superisolerend glas en ventilatiesysteem D met warmterecuperatie drukken de energiefactuur nog verder. Allerhande praktisch haalbare maatregelen zorgen er bovendien voor dat ook overbodig water- en lichtverbruik tot een minimum worden herleid (spaardouche, spaartoets op sanitair, regenwaterrecuperatie door een re-
genwaterpomp en een uitgebreide lichtstudie die een perfect evenwicht biedt tussen natuurlijke lichtinval enerzijds en sfeervolle kunstverlichting anderzijds). Comfort en kwaliteit zijn naast energiezuinigheid de sleutelwoorden voor deze woning; ze werd traditioneel (d.w.z. steen voor steen) gebouwd met kwaliteitsvolle materialen en de modernste technieken en binnenin werd ze uitgerust met een domotica-systeem, een alarminstallatie en rookdetectoren.
Superisolerend glas
De woning is verder een staaltje van hedendaagse vormgeving: de gevelstenen werden in een laag dunbedmortel gelegd waardoor de dunne voegen de strakke architectuur van de woning nog accentueren. Ook het aluminium schrijnwerk, de vlakke dakpannen en zelfs het tuinontwerp dragen bij tot de moderne uitstraling van deze woning. In het interieur wordt de schakering van de donkere en champagne-kleurige gevelstenen op het gelijkvloers doorgetrokken in overgordijnen, vloerkeuze en meubelen. De ruimtes werden slim en optimaal benut, getuige de bureauruimte die zich boven op de overloop situeert. Maximale lichtinval, praktisch comfort en veel opberg- en kastruimte typeren alle ruimtes. Kortom, deze woning toont dat energiezuinigheid hand in hand kan gaan met comfort en kwaliteit, ondanks een noordelijke oriëntatie.
ENTRO NV Eedstraat 47 9810 Eke-Nazareth Tel. 09 385 82 82 - Fax 09 385 81 83 info@entro.be spotter/eco
Zorg bij nieuwbouw voor een goed, compact ontwerp van je woning en investeer in de eerste plaats in een doorgedreven isolatie van je dak, muren en vloeren, superisolerende beglazing (al dan niet met zonnewering) en in een energiezuinige verwarming. Deze maatregelen hebben immers de belangrijkste impact op je energieverbruik.
DUURZAAM BOUWEN
03<
Bio-ecologisch bouwen:
een gezond huis op een gezonde planeet Ecohuis in opbouw: strobouw en leembepleistering Foto: copynotes
D
at duurzaam bouwen in de lift zit, is geen geheim. Maar duurzaam bouwen is meer dan alleen maar recyclage van materialen, energiezuinig bouwen of zonnepanelen plaatsen. Het is bijvoorbeeld ook gebruik maken van
bouwmaterialen die weinig of geen schade berokkenen aan onze gezondheid en het milieu. Het is bio-ecologisch bouwen. Bio-ecologisch bouwen is een bouwwijze waarbij rekening gehouden wordt met de gezondheidsaspecten van de mens, de ecologie van het gebouw en het materiaalgebruik. Het is een manier van energie- en waterbesparend bouwen met zo weinig mogelijk chemische- of schadelijke materialen in en rond het gebouw.
Vervuiling door bouwmaterialen Verschillende wetenschappelijke onderzoeken hebben aangetoond dat de vervuiling in steden binnenshuis vaak groter is dan buitenshuis. Een groot deel van deze ‘vervuiling’ is afkomstig uit de gebruikte bouwmaterialen. Deze hebben niet enkel een impact op het milieu, ze kunnen ook uw gezondheid beïnvloeden. Redenen genoeg dus om even stil te staan bij de keuze van de bouwmaterialen en te opteren voor bioecologische. Deze bestaan uit quasi onuitputtelijke natuurlijke basisgrondstoffen, bevatten weinig of geen chemische toevoegstoffen, zijn niet schadelijk voor de menselijke gezondheid en hebben geen zware milieubelasting. U kan bijvoorbeeld met sommige bekende ruwbouwmaterialen zoals baksteen, kalkzandsteen of natuursteen een perfect bio-ecologisch huis bouwen op voorwaarde dat deze materialen geen gevaarlijke afvalstoffen of chemische stoffen bevatten. Of u kan opteren voor materialen die een bio-ecologisch label dragen zoals het Europese Ecolabel, het Natureplus-labe, het Vibe-label of een FSC-label.
FSC-hout Bio-ecologisch bouwen met hout: het kan perfect met FSC-gelabeld hout. FSC is het best gekende label in Vlaanderen en staat voor ‘Forest Stewardship Council’. Het is een internationale organisatie, opgericht door boseigenaars, de houtsector, sociale bewegingen en milieu organisaties die streven naar wereldwijd verantwoord bosbeheer. Bossen zijn immers van onmisbaar belang: ze zuiveren onze lucht, heb-
ben een groot effect op ons klimaat en zorgen ervoor dat de diversiteit van planten en dieren behouden blijft. Het bosbeheersysteem van FSC houdt rekening met elk van deze aspecten en beschermt op die manier wereldwijd onze bossen. Elke boseigenaar kan beslissen zijn bos te laten certificeren (keuren) volgens de regels van het dit systeem. Zo stemt hij ermee in dat het bos wordt geoogst op een manier die de rechten van de planten, dieren en mensen in het bos handhaaft. Tot op heden is wereldwijd al 100 miljoen hectare bos gecertificeerd. Maar toch gaat er jaarlijks nog zo’n 13 miljoen hectare bos verloren, vooral door illegale kap. Door een FSC product te kopen, kan u kiezen voor ecologisch en sociaal waardevol bouwmateriaal en bovendien uw steentje bijdragen aan een zorgzaam bosbeheer. En het prijskaartje? FSC-gelabelde houtproducten zijn niet altijd duurder ten opzichte van niet-gelabelde houtproducten. Prijsverschillen voor afgewerkte houtproducten, houten plaatmaterialen, constructiehout en andere producten uit Europese houtsoorten zijn vaak klein tot zelfs onbestaand. Tropisch hout met het FSC-label daarentegen, zeker in een ruwe en onbewerkte vorm (zoals terrasplanken) komt vaak wel met een prijsverschil, dat soms
C O L O F O N Concept en Realisatie:
SPOTTER, Manou Van der Brempt
Samenstelling:
Chris De Smedt (Copynotes)
Redactie:
Chris De Smedt - Heidi Petré
Commercialisatie:
SPOTTER, Alexander Teetaert
De inhoud van de publireportages valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redacties van de VUM-kranten maar is aangereikt door de betrokken commerciële partners.
>04
DUURZAAM BOUWEN
Dossier Ecospotter
Voor een nieuwbouwproject in Kessel-Lo maakte ZAmpone architectuur gebruik van verschillende ecologische materialen en natuurlijke voordelen van de site. Het huis is bekleed met planken in thermisch behandeld hout uit Noord-Europa. De lichte gevelopbouw gaf de mogelijkheid om stevig te isoleren. Het houten buitenschrijnwerk is voorzien van een FSC-label. Bovendien werd hier dankbaar gebruik gemaakt van de oriëntatie. De voorgevel van de woning bevindt zich aan de zuidkant. Door het hoge raam in de onverwarmde inkomhal fungeert deze als een green house. Op die manier kan de woning maximaal profiteren van de natuurlijke energie van de zon.
kan oplopen tot meer dan 10%. Maar ondertussen zijn er in België reeds 13 gemeenten waar u een financiële tegemoetkoming kan krijgen indien u voor bepaalde bouw- of verbouwingswerken gebruik maakt van FSC-hout (zie www.fair-timber.be).
Het bijhorende label Het aanbod van FSC-gelabelde producten is sterk gestegen de laatste jaren. Heel wat doehet-zelf ketens, grootwarenhuizen en winkels bieden reeds verschillende producten aan met dit label. Doe-Het-Zelf keten Gamma was de eerste in haar sector die lid werd van de ‘FSC bedrijvengroep’, de vzw Fair Timber. Gamma verkoopt enkel nog ruw en geschaafd hout met een FSC-label en dit zonder meerprijs voor de
Interessante websites
klant. Het FSC-label biedt de Gamma-klant de mogelijkheid om milieubewust te klussen en de garantie dat het hout afkomstig is uit bossen die op een sociale, ecologische en economische manier geëxploiteerd worden. Afgewerkte FSC-producten herkent u door het logo, ofwel als label ofwel op de verpakking. Half-afgewerkte producten (zoals terrasplanken) of niet-afgewerkte producten (zoals constructiehout) zijn in de praktijk zelden voorzien van dit label. De garantie wordt hier gegeven door de informatie op de factuur van de verkoper. De verkoper moet allereerst beschikken over een FSC Chain of Custody certificaat. De code van dit certificaat moet op de factuur vermeld staan en de producten met een FSC claim moeten duidelijk overschreven worden.
In de praktijk Ook meer en meer aannemers en architecten kiezen resoluut voor duurzaam bouwen en bio-ecologische materialen. Architectenbureau ZAmpone architectuur bijvoorbeeld heeft er al enkele jaren ervaring mee. Tom De Fraine, architect en vennoot van ZAmpone verduidelijkt: “Voor ons is ecologisch en duurzaam bouwen
een evidentie. Het lijkt ons eerder onlogisch om het niet te doen. Wij dragen duurzaamheid hoog in het vaandel en dat begint al bij het ontwerp waar je op heel wat vlakken een ecologische draad in kan verwerken: oriëntatie van de woning en de verschillende functies, gecomprimeerde en energiezuinige leefruimtes, een doordachte inplanting en manier van omgaan met de bestaande constructies. In een volgende stap gaan we kijken naar de materialen die we gebruiken. Daarvoor baseren we ons op de classificatielijst van NIBE (Nederlands Instituut voor Bio-ecologisch Bouwen en Wonen). We houden bijvoorbeeld rekening met de invloed van de materialen op het milieu en de gezondheid of met de levensduur van de materialen. Voor ons is FSC dé logische standaard bij onze materiaalkeuze. We hergebruiken ook veel bestaande materialen en constructies wat vaak budgetair en ecologisch een interessante keuze is. We willen ons als architectenbureau niet expliciet profileren als een bio-ecologische firma aangezien het maar één aspect is van onze visie. Het is voor ons een evident aspect van de architectuur en trekken dit automatisch door in al onze projecten.”
- www.vibe.be: voor meer informatie over bioecologisch bouwen en wonen - www.Ine.be: website van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid - www.casacalida.be: informatie over strobalenbouw - www.fair-timber.be: informatie over FSC - www.meetlatduurzaambouwen.be: om de duurzaamheid van uw bouwproject te testen - www.premiezoeker.be: meer informatie over premies rond bio-ecologisch bouwen FOTO: CASA CALIDA
DUURZAAM BOUWEN Een huis van stro Wilt u nog een stap verdergaan in bio-ecologisch bouwen, dan kan u ook gewoon een strooien huis bouwen. Het lijkt primitief, maar het is het allerminst. Het is een toonvoorbeeld van duurzaam bouwen. In 2004 werd in België de overkoepelende organisatie vzw Casa Calida opgericht waarin verschillende actoren van de Belgische strobalenbouw zich verenigd hebben. Deze organisatie promoot en begeleidt de strobouw in België en ontwikkelt en optimaliseert de strobouwtechnieken. Stro is een afvalproduct van de voedingsindustrie en dus nagroeibaar en ecologisch. De balen zijn grote natuurlijke bouwstenen en bieden een zeer goede en goedkope isolatiewaarde met hoge geluidswerende kwaliteit. De ademende werking garandeert zowel ’s zomers als ’s winters een gezond een aangenaam binnenklimaat. Bovendien komen er bij het bouwproces geen schadelijke stoffen vrij en hoeven er ook geen chemische middelen gebruikt te worden om de natuurlijke materialen duurzamer te maken.
Allergische reacties en ongedierte Schoon, vers stro heeft maar een heel kleine kans op allergische reacties, want het bevat erg weinig schimmelsporen. Er zouden eventueel problemen kunnen optreden als het stro zwaar beschimmeld is (als het erg vochtig bewaard werd), maar zelfs dan zijn de problemen voorbij als de muren geleemd zijn. In stro zitten geen halmen, zaden en pollen, dus van stro krijgt u geen hooikoorts. Wat met muizen en ander ongedierte? Een strobalenhuis trekt niet meer muizen en ratten aan dan elk ander type gebouw. Stro bevat veel cellulose en biedt dus geen voedsel voor knaagdieren en insecten. Om alle risico’s uit te sluiten, zorgen het stevige aanpersen, een speciale folie en de bepleistering ervoor dat ongewenst bezoek wegblijft.
Het kostenplaatje Strobouw leent zich erg goed voor zelfbouw, wat op zich al een kostenbesparing is. Er komt ook heel wat minder bouwmaterieel aan te pas: de balen zijn immers licht genoeg om makkelijk verwerkt te worden. Bovendien is de houten constructie zo mooi, dat u minder geld moet besteden aan het verbergen van constructieve delen. Strobalenhuizen zijn bovendien lage-energiewoningen, de goede thermische installatie zorgt ervoor dat u een optimale isolatie hebt en bijgevolg minder stookkosten. Waarschijnlijk denkt u dat u voor een strooien huis nooit een brandverzekering krijgt? Volgens een Oostenrijkse brandtest heeft een strobalen wand die vanbinnen en vanbuiten bepleisterd is met een 2 cm dikke leemlaag een brandweerstand van 90 minuten. Bovendien worden de strobalen op zo’n manier aangebracht dat er geen zuurstof door het stro kan en dus ook niet snel brand zal vatten. Ook de leembepleistering zorgt voor extra brandbeveiliging. Als u in België een brandverzekering wilt voor een strooien huis, dan kan u gebruik maken van het Oostenrijkse attest waarmee u een gewone brandverzekering kan afsluiten aan een normaal tarief.
De nadelen Er zijn echter ook enkele nadelen aan verbonden. De muren van een strobalenhuis zijn zo dik als een strobaal
05< met bepleistering (+/- 50 cm), u moet dus eigenlijk 1 meter aftrekken van de beschikbare woonoppervlakte. Bovendien bent u voor het plaatsen van het stro afhankelijk van de weersomstandigheden: enkele dagen zonnig weer en liefst geen regen. Wilt u vers stro van de plaatselijke boer, dan
moet u natuurlijk ook wachten op de oogst van het stro, wat van deze bouwwijze een seizoensgebonden methode maakt.
Tekst: Heidi Petré
10 concrete stappen op weg naar bio-ecologisch wonen: 1 2 3 4 5
Kies voor een stads- of dorpskern: neem de fiets, en niet de auto; Maak bij verbouwingen zoveel mogelijk gebruik maken van duurzame materialen; Doe meteen goed wat u de eerste 20 jaar niet meer verandert: eerst investeren in een goede constructie- en ruwbouwfase, daarna pas investeren in afwerking; Oriënteer de leefruimtes naar het zuiden en maak op die manier gebruik van passieve zonne-energie om uw huis te verwarmen; Zorg voor een dikke isolatielaag: dik isoleren is één van de goedkoopste en makkelijkste manieren om energie en dus geld te besparen;
6 7
Ventileer goed: goede ventilatie voorkomt nodeloze energieverspilling (door openstaande ramen en deuren);
8 9
Bespaar zoveel mogelijk op water: gebruik bijvoorbeeld ook regenwater voor een aantal toepassingen;
10
Gebruik zonne-energie waar mogelijk: actieve zonne-energie (zonnepanelen) kan dienen om water op te warmen of elektriciteit op te wekken;
Gebruik materialen uit teelbare- en onuitputtelijke minerale grondstoffen, liefst uit eigen regio; Laat u bij de keuze van materialen niet misleiden door het etiket ‘milieuvriendelijk’, ‘ecologisch’ of ‘recycleerbaar’. Er bestaan duidelijke labels die bio-ecologie garanderen: FSC, Natureplus, Vibe-label, Ecolabel, ...
STIJGENDE ENERGIEPRIJZEN? SURF NAAR
Zitten de stijgende energieprijzen u hoog? Geen nood. Dankzij de uitstekende isolerende eigenschappen en het duurzame karakter van de zendow ramen en deuren houdt u uw energiefactuur mooi onder controle. Bovendien geniet u nog een extra voordeel: een aankoopkorting van 250 euro! Surf naar www.stopmetgelddoorhetraamtegooien.be en download de voordeelcheque t.w.v. € 250!
EN KRIJG L 250!* site * Voorwaarden zie web
RECTICEL INSULATION - WIENERBERGER
>06
Revolutionair: het massief passiefhuis De energieprijzen blijven maar
stijgen. Geen wonder dat steeds meer bouwers voor een passiefhuis kiezen met een optimale isolatie en oriëntatie, luchtdichte afsluiting,
>>
aangepaste glaspartijen en een
balansventilatiesysteem met warmterecuperatie. Daar hebben ze evenwel vaak één bedenking bij: jammer dat deze woningen niet volgens onze Belgische bouwtradities zijn opgetrokken, nl. met duurzame keramische bouwmaterialen en harde isolatieplaten. Daarom ontwikkelden Recticel Insulation en Wienerberger het massief passiefhuis. Dit unieke bouwconcept combineert de economische en ecologische voordelen van een passiefhuis met de duurzaamheid en het comfort van een goed geïsoleerde woning in baksteen.
Een sterk idee nu nog sterk verbeterd! Er wordt vertrokken van een klassieke geïsoleerde spouwmuuropbouw. Het buitenspouwblad wordt uitgevoerd in keramische gevelstenen van Terca. Het binnenspouwblad in Porotherm gelijmde binnenmuursteen. Er wordt een dubbele, geschrankte isolatielaag voorzien in Eurowall isolatieplaten van Recticel Insulation, gecombineerd met een minimale luchtspouw van ongeveer 25 mm. De luchtdichtheid wordt gewaarborgd door de pleisterlaag langs de binnenzijde. Het grote voordeel zit hier in de plaatsbesparing. Dankzij de lage λ-waarde van de Eurowall isola-
tieplaten, kan de isolatiedikte beperkt gehouden worden, wat over de hele woning gezien een netto oppervlaktewinst van ettelijke vierkante meters betekent; een niet te onderschatten winst dus gezien de huidige bouwkosten. Ook de vloeren zijn uitstekend geïsoleerd met Eurofloor vloerisolatie van Recticel Insulation. Een goed geïsoleerde vloer vermindert niet alleen energieverliezen en energiekosten, maar verhoogt ook het dagelijkse comfortgevoel. Het dak van de passiefhuiswoning is geïsoleerd met het Powerroof-concept van Recticel Insulation. Met dit systeem is meteen het volledige dak geïsoleerd, en dit zonder onderbrekingen of koudebruggen. Op het dak komen Korasun zonnepanelen die naadloos geïntegreerd worden met de Actua kleidakpannen van Koramic. Deze fotovoltaïsche zonnepanelen laten zich plaatsen in een handomdraai, vragen nagenoeg geen onderhoud en volgen de natuurlijke vorm van de kleidakpannen zodat ze nog nauwelijks te onderscheiden zijn.
Zien is geloven Recticel Insulation Tramstraat 6 - 8560 Wevelgem tel. 056 438 943 - fax 056 438 929 Wienerberger Kapel ter Bede 86 - 8500 Kortrijk tel. 056/264 324 - fax 056/249 611 www.massiefpassief.be spotter/eco
Een massief passiefhuis bouwen met massieve keramische bouwmaterialen en harde isolatieplaten in polyurethaan is vrij eenvoudig. Dat ontdekt u meteen als u het foto-dagboek bekijkt op www.massiefpassief.be. Want daar volgt u dag op dag de bouw van een massief passiefhuis, krijgt u toelichting en nuttige info over de gebruikte materialen en technieken.
In één klik rechtstreeks naar de werf. Via een foto-dagboek kan iedereen van op de eerste rij dag na dag de vooruitgang van de werf volgen. Alle foto’s zijn voorzien van een be-
geleidend commentaar over de getoonde stap in het bouwproces. Verder wordt op de site ruim aandacht besteed aan de gebruikte materialen en technieken. Dit laat zowel professionele bezoekers als particuliere kandidaat-bouwers toe om helemaal met het nieuwe bouwprocédé vertrouwd te raken.
Wij heten u van harte welkom op de zitdagen in de Wienerberger showrooms. Voor een afspraak, gelieve contact op te nemen met de toonzalen van Wienerberger. 1. Wienerberger toonzaal te Londerzeel. Tel. 052/31.10.10 Wanneer: iedere tweede woensdag van de maand, tussen 9u en 17u 2. Wienerberger toonzaal te Kortrijk: Tel. 056/24.95.88. Wanneer: iedere vierde woensdag van de maand, tussen 9u en 17u.
VELUX
07<
Licht brengt leven in huis
>>
Daglicht is gezond en levert een be-
langrijke bijdrage aan de woonkwaliteit. We halen energie uit natuurlijk licht en het regelt onze biologische klok. Begrijpelijk dat mensen zoeken naar mogelijkheden om natuurlijk licht op donkere plekjes in huis te krijgen. Vensters zorgen ervoor dat licht en zonnewarmte binnenvallen, maar tegelijk zijn sommige vensters echter ook verantwoordelijk voor 15 tot 35% van alle warmteverliezen, afhankelijk van hun oppervlakte en type glas. VELUX heeft een perfect antwoord voor platte daken: het platdakvenster.
Wanneer u meer licht wilt binnenlaten in bepaalde vertrekken, maar niet ten koste van een hoge energiefactuur, kan u gebruik maken van het isolerend platdakvenster van VELUX. Dit venster isoleert zowel op vlak van geluid als warmte. Bovendien is het niet storend in het dakvlak en vormt het een bron van natuurlijk licht. VELUX biedt hiermee een hoogwaardig alternatief voor de traditionele koepel.
Twee versies voor twee noden Het VELUX-platdakvenster wordt in twee volledig voorgemonteerde uitvoeringen aangeboden. Het elektrisch platdakvenster kan met afstandsbediening geopend worden om de
ruimte eronder te verluchten via de elektrisch aangedreven motor. Deze is volledig geïntegreerd en verborgen in het kader, net als de rest van de bekabeling. Bovendien zorgt een regensensor ervoor dat het venster automatisch sluit bij nattigheid en kan u optioneel ook een elektrisch vouwgordijn erbij plaatsen. De tweede uitvoering van het platdakvenster is het gesloten venster. Dit bestaat uit één stuk en kan niet geopend worden. Deze versie is geschikt voor ruimtes waar enkel daglicht nodig is of waar frisse lucht in combinatie met geventileerde vensters aangevoerd wordt.
Energiezuinig en meer comfort Het platdakvenster van VELUX laat het licht binnen, maar niet ten koste van een hogere energiefactuur. Het bestaat uit een superisolerende dubbele veiligheidsbeglazing (U-waarde 1.0W/m2K) en een ‘afdekschelp’ met een beschermende functie. Hierdoor isoleert het venster perfect op vlak van geluid en warmte. Geluiden van buitenaf worden sterk gedempt waardoor hagel en regen uw nachtrust niet kunnen verstoren. De dubbele beglazing met een totale U-waarde van 1.4W/m2K zorgt voor een gunstige invloed op het binnenklimaat tijdens warme zomer- en koude winterdagen. Bovendien is het venster vervaardigd uit sterk vuilafstotend materiaal, zodat het zicht naar buiten en de lichtinval duurzaam gegarandeerd blijft.
Milieu
Boulevard de l’Europe 121 1301 Bierges (Wavre) Tel. 010-42 09 09 www.velux.be spotter/eco
Met het platdakvenster van VELUX kiest u voor een duurzame aanpak. VELUX heeft immers respect voor het milieu en vergroot voortdurend haar inspanningen door bijvoorbeeld milieuvriendelijke grondstoffen aan te kopen. Het productieproces belast het milieu minimaal omdat VELUX efficiënt gebruik maakt van grondstoffen, water en energie. Bovendien beschikken de meeste VELUX fabrieken een milieumanagementsysteem en zijn ze gecertificeerd met het ISO 14001 standaard certificaat.
Buiten de wettelijke bouwvoorschriften heeft iedere gemeente zijn eigen bouwverordeningen. In veel gevallen is voor de inbouw van een dakvenster geen vergunning vereist. Maar vraag dit zeker na bij uw gemeente of woningbouwvereniging. Zeker wanneer er dragende constructies doorbroken moeten worden voor de inbouw van het dakvenster. Wist u dat… licht wordt gemeten in lux. 1 lux is ongeveer de hoeveelheid licht van 1 kaarsvlam op 1 meter afstand. Op een zeer zonnige dag kan de lichtsterkte oplopen van 50.000 tot 100.000 lux. Op een sombere dag valt dit terug naar 20 à 30.000 lux. Bij rotslecht weer moeten we het stellen met een schamele 3.000 lux. Wist u dat… de naam “VELUX” is samengesteld uit Ve (ventilatie) en het Latijnse woord lux (licht).
>08
YTONG
Dossier Ecospotter
Ecologisch en energiezuinig isoleren Onze manier van wonen beïnvloedt onze manier van leven en omgekeerd. Onze woning is immers onze directe leefomgeving, we kunnen deze best zo gezond en zo duurzaam
>>
mogelijk maken. Ecologisch en dus duurzaam bouwen, vraagt een goede keuze van materialen met lage energie-inhoud en zonder gevaren voor de gezondheid en het milieu. Het vraagt een energiebewust plan, doordachte ventilatie, een uitgekiend gebruik van gratis warmte en goede isolatie. Isoleren met Ytong en Multipor bijvoorbeeld. Isoleren is bijna de belangrijkste ingreep die u kan doen om energie en dus geld te besparen. De systemen van Multipor in combinatie met Ytong bieden de mogelijkheid om complete en hoogwaardig thermisch geïsoleerde wanden te creeëren die vrij zijn van koudebruggen. Bovendien zijn ze ecologisch verantwoord en dus goed voor het milieu én uw gezondheid.
Energiebesparend en duurzaam Sinds de invoering van de EPB-norm is energiezuinig bouwen een wettelijke verplichting. Bouwen zonder rekening te houden met de thermische isolatie kan niet meer vandaag. Ytong stelt u in staat om de EPB-norm te halen zonder extra toevoeging van isolatiemateriaal tussen spouw en gevelbekleding. U haalt makkelijk de wettelijke K45-norm omdat het een zeer hoge isolatiewaarde heeft en koudebruggen voorkomt. Het gebruik van Multipor-isolatieplaten is een eenvoudige manier om de warmteisolatie van Ytong naar een nog hoger niveau te tillen rich-
Xella BE nv/sa Kruibeeksesteenweg 24 B-2070 Burcht Tel: 03-250 47 00 - www.xella.be spotter/eco
FOTO: aRch. Desmet
tig laagenergie en passiefwoning. De systemen van Multipor in combinatie met Ytong bieden de mogelijkheid om hoogwaardig thermisch geïsoleerde wanden te creëren die volledig vrij zijn van koudebruggen. Bovendien behouden Multipor-isolatieplaten gedurende de gehele gebruiksduur hun bouwtechnische karakteristieken. Ze zijn vormvast, onrotbaar, vezelvrij en voorkomen de vorming van algen, schimmels en micro-organismen.
Multiporisolatie van 20 cm dik is goed voor een isolatiewaarde van 0,15 W/m2K. Samen met de binnen- en buitenpleister voldoet deze slanke wandopbouw om de isolatieeisen voor een passiefhuis te behalen.
Ecologisch De isolatieplaten zijn het ecologische en gebruiksvriendelijke alternatief dat vele voordelen biedt tov andere isolatiematerialen die vezels bevatten of uit kunststoffen zijn gemaakt. De Multipor isolatieplaten zijn volledig vezelvrij en lokken daarom geen allergische reacties uit. Het is bijgevolg ook niet nodig om beschermende kledij te dragen bij de verwerking van Multipor.
Innovatieve wandoplossingen Voor de bouw van een laagenergiewoning kan u in eerste instantie gebruik maken van een enkelvoudige wand van Ytong. Wanneer een Ytongblok van 36,5 cm dik wordt gekozen met een binnen- en buitenpleister garandeert de wandopbouw een U-waarde lager dan 0,26W/m2K. Er zijn bovendien geen extra voorzieningen nodig om koudebruggen te voorkomen en de isolatie zit steeds op de juiste plaats. Wanneer Multipor wordt gecombineerd met Ytong, kan eenzelfde isolatiewaarde bereikt worden als bij het voorbeeld met de enkelvoudige wandopbouw. De optie met Multipor biedt een slanke wandopbouw van 30,5 cm en levert een homogeen geheel voor de buitenmuur met alle voordelen van de Multipor-isolatie. Ook voor passiefhuizen met een U-waarde lager dan 0,15 W/m2K - heeft Ytong oplossingen uitgewerkt. Een combinatie van een Ytong-blok met een dikte van 20 cm, aangevuld met een
1. Omdat een laagenergie- of passiefwoning bouwen meer is dan het kiezen van het juiste bouwmateriaal, staat Ytong de laagenergie- of passiefbouwer bij met advies. 2. Schrijf in op de gratis info- namiddag of vraag de brochure Duurzaam Bouwen aan via www.duurzaamenbouwen.be. 3. U krijgt u de Ytong-Inspiratie-DVD gratis mee naar huis op de info namiddag. Ytong isoleert thermisch zeer goed en zorgt ervoor dat koudebruggen vermeden kunnen worden.
BOSTOEN
09<
Het passiefhuis – de groene toekomst De groeiende aandacht voor het milieu, de toenemende vervuiling en de uit de pan swingende energiefactuur zijn zaken die iedereen aanbelangen. De bouwsector speelt naar de toekomst toe een grote rol in deze materie, want onze manier van wonen is één van de zaken die voor de nodige verandering kunnen zorgen. Bostoen was op de voorbije Bis-beurs één van de blikvangers met de voorstelling van het passiefhuis: de toekomstige standaard op het vlak van woningbouw. Bezoekers konden deelnemen aan een wedstrijd om een weekend in een passiefhuis te winnen en zo zelf te ondervinden welke impact deze nieuwe manier van wonen kan hebben. Wat is een passiefhuis nu precies? Een passiefhuis wordt gebouwd volgens 4 voorwaarden:
een goede isolatie van muren, vloeren, dak en vensters
een goede luchtdichtheid mét meetrapport zodat de koude niet via spleten naar binnen kan
een goede ventilatie mét warmterecuperatie zodat er altijd meer dan voldoende verse lucht in de woning aanwezig is
voldoende beglazing op het zuiden zodat de invallende winterzon onze woning kan verwarmen
Villabouw Bostoen nv (Bouwbedrijf, kijkwoning, gronden, verkaveling) Koninginnelaan 2-3, 9031 Drongen Tel. 09 216 16 11 / Fax 09 226 15 00 info@bostoen.be - www.bostoen.be spotter/eco
>>
Dankzij deze voorwaarde wordt de gratis zonnewarmte erg goed binnengehouden in het huis waardoor extra verwarmen slechts in heel beperkte mate moet gebeuren.
passiefhuis
passiefhuis
Waarom investeren in een passiefhuis? Een passiefhuis laat u toe om tot 75% te besparen op uw energiefactuur. Concreet wordt een gemiddeld passiefhuis in Vlaanderen verwarmd met slechts 120 à 300 euro op jaarbasis. Daarbovenop komen bouwers van een passiefhuis ook nog in aanmerking voor belastingvermindering en een hele waaier aan mogelijke premies. (Zie kader) Momenteel kunt u bij Bostoen ook profiteren van de actie ‘gratis groene stroom uit zonnepanelen’. In samenwerking met Enfinity biedt Bostoen u de mogelijkheid om via deze actie voor 12.000 euro aan zonnepanelen gratis te laten plaatsen. Berekeningen tonen aan dat u met deze panelen in het eerste jaar alleen al 370 euro bespaart.
Wat is de meerkost van een passiefhuis? Een passiefhuis bouwen betekent een meerkost van 30.000 à 40.000 euro. Dit bedrag moet u echter niet volledig zelf betalen. De overheid geeft een subsidie van 14.000 à 18.000 euro bij de bouw van een passiefhuis. Samen met alle andere premies en de belangrijke belastingvermindering betekent dit dat de meerkost van een lening voor een passiefhuis minder bedraagt dan de maandelijkse besparing op uw energiefactuur. Een passiefhuis is dus vanaf de eerste dag een besparing op uw maandelijkse kosten en dit levenslang! Een passiefhuis is dus de perfecte manier om een mooi extra bedrag aan de kant te houden voor uw pensioen en toch die traditionele Belgische baksteen in de maag te kunnen verteren.
Premies en belastingsvermindering: - € 2.650 belastingsvermindering voor het plaatsen van super isolerende beglazing en dakisolatie (dit geldt ook voor de isolatie van niet passiefwoningen) én bijkomend € 790 belastingsvermindering voor het plaatsen van zonnepanelen in het zelfde belastingsjaar. - € 7.900 belastingsvermindering: 10 jaar lang € 790 (€ 600 te indexeren) voor passiefhuizen die het passiefhuiscertificaat behalen. U krijgt dit attest na een luchtdichtheidstest en narekening van de PHPP door het passiefhuisplatform. - € 1.500 premie van netbeheerder www.eandis.be voor de bouw van een nieuw passiefhuis - € 1.500 à ca.€ 2.300 vermindering op de onroerende voorheffing: 10 jaar lang 40% vermindering op de onroerende voorheffing voor woningen met E-peil < E 40 (passiefhuis behaalt E 30 tot E 0, afhankelijk van de bijkomende investering in groene stroom). - Boven op de levenslange lage energiefactuur, levert een passiefhuis in totaal meer dan € 13.550 op aan overheidssteun.
>10
DUURZAAM BOUWEN
Dossier Ecospotter
Duurzaam beleggen is rendabel
S
teeds vaker kiezen Belgische spaarders voor duurzaam beleggen. Ze willen niet
dat hun bank spaargeld investeert in bedrijven die bijvoorbeeld het milieu belasten of mensenrechten schenden. Ethisch beleggen noemt dat: rekening houden met de mens, zijn ontwikkeling en het milieu. De winstdoelstelling blijft belangrijk, maar ze wordt gekoppeld aan sociale en ecologische doelstellingen. Hoe kan u uw spaarcenten duurzaam beleggen? Is dit dan ook rendabel? En waar kan u hiervoor terecht?
De voorbije jaren is het maatschappelijke en ecologische bewustzijn bij ondernemingen en beleggers sterk toegenomen. Dat heeft geleid tot een groeiende belangstelling voor duurzame beleggingen, vaak ook Socially Responsible Investments (SRI) genoemd. Bovendien leveren deze beleggingen een gelijkwaardig financieel rendement op als andere beleggingen met een gelijkaardig risicoprofiel. Redenen genoeg dus om deze even onder de loep te nemen.
Ecologisch beleggen rendeert Investeringen en beleggingen kunnen een grote invloed hebben op het milieu. Ze kunnen ervoor zorgen dat bedrijven in een milieubewuste richting worden gestuurd en dat milieuprojecten mogelijk worden. Door bewust te kiezen waar u spaart en waarin uw geld wordt belegd, kunt u dus bijdragen aan een betere toekomst. Bovendien blijkt uit onderzoeken dat er een positieve relatie is tussen de duurzame- en de financiële resultaten
Foto:iStockphoto.com
Vraag gratis documentatie
van ondernemingen. Het rendement van investeringen in duurzame bedrijven is veelal gelijk aan het beursgemiddelde. Soms zelfs beter. De meeste duurzame beleggingen zullen op termijn een hoger dan gemiddeld rendement opleveren. Dat is logisch want een goed milieubeleid bespaart grondstoffen en energie en dus ook kosten. Bovendien worden milieurisico’s en dus toekomstige aansprakelijkheidsrisico’s verminderd. Verder zal een bedrijf met een goed milieu- en sociaal beleid sneller het vertrouwen winnen van overheden en andere belanghebbenden bij uitbreidingen en investeringen.
www.kijkenbouw.be
T. 056.52.01.09 Moorselestraat 206 B-8930 Menen
Betaalbare woningen met een persoonlijke toets! Bezoek ons kijkdorp Menen alle dagen open van 14 tot 18 uur, ook tijdens het weekend!
Houtskeletbouwer sinds 45 jaar
DUURZAAM BOUWEN
11<
Ethibel label Milieubewust beleggen is voor een ‘leek’ niet eenvoudig. U moet dan zelf de bedrijven beoordelen op hun milieugedrag en sociaal beleid. Er bestaat echter een label voor bedrijven die doorgelicht zijn. Dit label wordt toegekend door Ethibel, een vzw met 12 leden uit de milieubeweging, ontwikkelingssamenwerking, de vredesbeweging, sociale acties en alternatieve financiering. Ethibel beoordeelt bedrijven waarin geïnvesteerd kan worden op vlak van milieubeleid, personeelsbeleid, verantwoord ondernemen, maatschappelijke verantwoordelijkheid en mensenrechten. Heel wat fondsbeheerders laten hun portefeuille controleren door Ethibel. Dit keurmerk garandeert dat deze fondsen geen bedrijven financieren die bijvoorbeeld inkomsten verwerven uit wapens. Wilt u weten welke bedrijven het Ethibel label dragen en dus interessant zijn om in te investeren, surf dan naar de bedrijvendatabank op www.ethibel.org. Beleggingen in de ecologische sector zijn ondertussen bij de meeste financiële instellingen verkrijgbaar. Sinds 2006 is dat aantal met ongeveer 70% toegenomen. U kan bijvoorbeeld terecht bij Delta Lloyd Water & Climate Fund, KBC ECO Fund, Ethias, Landbouwkrediet, Triodos Bank. Deze laatste is een mooi voorbeeld van een geheel duurzame bank. Men heeft bij het beleggen oog voor mens, natuur en milieu. Triodos Bank richt zich tot particulieren, organisaties en bedrijven die willen dat hun (spaar)geld wordt aangewend voor de financiering van projecten waar zij achter kunnen staan. Projecten die een bijdrage leveren aan een mens- en milieuvriendelijkere wereld en tegelijk de benodigde financiële betrouwbaarheid hebben. Deze bank is actief in meerdere sectoren: natuur & milieu, cultuur & welzijn, sociale economie. Ze kiest voor projecten zoals ervaringsgerichte scholen, biologische landbouwbedrijven, ontwikkelingsorganisaties, natuurverenigingen.
Voor meer info over duurzaam beleggen, surf naar: www.ethibel.be www.netwerkvlaanderen.be
Foto: iStockPHOTO.com
Belg belegt in groene fondsen vanuit idealisme In Nederland is beleggen in milieu- of klimaatfondsen populairder dan in België en Duitsland. Dat blijkt uit onderzoek van TNS NIPO in opdracht van Delta Lloyd Asset Management onder 3.000 respondenten. Van de Nederlandse beleggers heeft 20% wel eens belegd in milieu- of klimaatfondsen. Dat is meer dan in de buurlanden. Ook beleggen Nederlanders een groter deel van hun portefeuille groen: 27%, tegen 11% bij Duitse en 13% bij Belgische beleggers. Wel maken Nederlanders zich minder zorgen om het klimaat en hebben zij er minder interesse in. Zij zien groen beleggen meer als een normale zaak dan Belgen en Duitsers. In België en Duitsland heeft beleggen in groene fondsen een idealistischer imago. Ook wordt er de invloed van de beleggingen op de milieukwaliteit hoger ingeschat. Bron: Milieu Magazine
lage energiewoning BetaalBare kwaliteit - voor elk budget
Bronnen www.ecoline.org www.express.be www.moneytalk.be www.waterandclimate.be www.sri.fortis.com/nederlands/ www.beama.be www.ethibel.org www.triodos.be
Tekst: Heidi Petré
t.Palm-elbo nv
Oudenaardsesteenweg 281
9420 Erpe-Mere
053.82 56 00
www.tpalm.be
K33 / E60
>12
JUNKERS
Dossier Ecospotter
>>
Welke ketel past bij uw woonsituatie? 1. De keuze van uw ketel is afhankelijk van: - de oppervlakte van uw woning; - de isolatiegraad van uw woning; - de installatiemogelijkheden (waar moet de ketel worden geïnstalleerd); - uw eisen inzake comfort en warm water.
Zuinig
verwarmen op zonne-energie Zuinig verwarmen is brandend actueel. De hoge grondstofprijzen en de klimaatproblematiek dwingen mensen rationeler om te springen met hun
energieverbruik. Een combinatie van zonnepanelen en een condensatie ketel is een bijzonder interessante oplossing en ligt vandaag voor iedereen binnen handbereik. Toegankelijke techniek Zonne-energie wordt vandaag steeds meer gebruikt om woningen te verwarmen en van sanitair warm water te voorzien. Geen wonder. De techniek is sterk geëvolueerd én vereenvoudigd. Zo heeft Junkers met Solar een zeer toegankelijk en makkelijk installeerbaar systeem ontwikkeld dat zonne-energie omzet in behaaglijk en kosteneffectief comfort. Milieuvriendelijk ook, want Solar reduceert de CO2-uitstoot van de woning aanzienlijk.
compact van design, eenvoudig te plaatsen en geluidsarm. In combinatie met Solar leveren ze een extra besparing op.
Optimale sturing De motor van het Solar-systeem is Solar Inside. Deze intelligente sturing regelt op elk moment van de dag een efficiënte interactie tussen alle
Verwarming en warm water Het Solar-gamma is toepasbaar op alle Junkers toestellen en kan snel en eenvoudig worden geïnstalleerd. Zonnepanelen, boilers, regelaars en alle nodige accessoires kunnen makkelijk worden aangekoppeld. Een basisinstallatie voor huishoudelijk gebruik of een specifiek samengestelde combinatie? Alles kan. Door het Solar-systeem aan te sluiten op een condensatieketel wordt het allemaal nog aantrekkelijker. De Junkers-condensatieketels (Cerapur) zijn immers verwarmingstoestellen met een zeer laag verbruik en een hoog rendement. Plus: ze zijn
nv SERVICO Kontichsesteenweg 60 2630 Aartselaar Tel. 03 887 20 60 - Fax 03 877 01 29 www.junkers.be
Junkers-toestellen. Het houdt onder andere rekening met de gewenste kamertemperatuur, de buitentemperatuur, het dagelijks verbruik van sanitair warm water en de inval van direct zonlicht. Het vergelijkt al die gegevens met vroegere metingen en zal op basis van de berekeningen, indien nodig, automatisch overschakelen naar verwarming of warmwaterbereiding op aardgas. De pro-actieve Solar-optimalisatie haalt zo het maximum uit de beschikbare zonne-energie en beperkt het gasverbruik tot het absolute minimum. Zuinig met energie – van installatie tot gebruik Het is zonneklaar: het complete Solar-systeem bespaart de gebruiker zowel bij nieuwbouw als renovatie heel wat geld, garandeert een optimaal warmtecomfort en belast het milieu minder dan een traditioneel verwarmingssysteem. Ontdek nu de kracht van de zon.
Wist u dat Solar 60% bespaart op warm water en 30% op verwarmingskosten? In combinatie met de nieuwe Junkers-condensatieketels en regelaars bespaart een gemiddeld huishouden, afhankelijk van het verbruikspatroon, zelfs nog meer.
spotter/eco
DEWAELE
13<
Houtskeletbouw: architecturale vrijheid met een ecologisch tintje Ecologisch en energiezuinig bouwen en toch veel architecturale
vrijheid hebben? Het kan met hout skeletbouw, afgekort HSB. Een houtskeletbouwhuis ziet er van buiten
>>
vaak net uit als een traditioneel stenen huis, met dit verschil dat de draagconstructie – of delen ervan – met hout worden vervaardigd. Dewaele bouwt duurzaam en ecologisch In Vlaanderen is het aantal houtskeletbedrijven vrij beperkt. Dewaele Bouwbedrijven, een onderneming met meer dan 60 jaar ervaring in Canadese houtskeletbouw, is er een van. In ruim zestig jaar wist dit bedrijf zich te ontwikkelen van een familiale pionier tot één van dé referenties op vlak van houtskeletbouwwoningen gekoppeld aan een traditionele afwerking. Dewaele staat al tientalen jaren in het hart van duurzaam bouwen. Hout is immers een duurzaam en hernieuwbaar materiaal en isoleert uitstekend. Het heeft een lange levensduur en is recycleerbaar. De aangewende houtsoorten komen bovendien uit gebieden met een verantwoord en gecontroleerd bosbeheer. Als pionier op vlak van hoogstaande houtskeletbouw, maakt Dewaele als één van de enigen in de markt gebruik van een speciale techniek. Een watervaste oregon-multiplex plaat aan de buitenzijde in combinatie met een Duragip gewapende gipsplaat van 15 mm aan de binnenzijde.
Daarnaast is hout een relatief licht bouwmateriaal en vereenvoudigt het op die manier het transport, wat ook wel voelbaar is in uw portemonne. Maar er zijn ook bio-ecologische voordelen aan verbonden. In regio’s met een traditie van houtbouw weet men al langer dat een houtskeletwoning samen met goede ventilatie, bijdraagt tot het fysische en psychisch welzijn van de bewoners. Het extreem lage energieverbruik draagt bij tot een leefbaarder klimaat. Dewaele gebruikt bovendien Canadees hout. Deze speciaal gekweekte houtsoort zorgt niet alleen voor een degelijke kwaliteit, de houtkappers in de streek worden tevens verplicht de gekapte bomen te herplanten. Het bouwen van
Voordelen van houtskeletbouw Houtskeletbouw biedt alleen maar voordelen. Het is natuurlijk, voelt warm aan en zorgt voor een behaaglijk gevoel. Bovendien voorkomt werken met hout koudebruggen waardoor uw huis dus perfect geïsoleerd is en u energie bespaart. De houten kaders die de structuur vormen van de binnen- en buitenwanden worden gevuld met isolatie. Dit jaar heeft Dewaele trouwens het concept van zijn wanden nog beter afgestemd op de vraag naar hogere isolatiewaarden. De isolatiewaarde werd opgedreven door het plaatsen van een 12 cm minerale wol in de wanden in combinatie met 4 cm minerale wol in de spouw. Hierdoor wordt een isolatiewaarde (U-waarde) bekomen van 0,21. Ook de snelle bouwtijd is handig meegenomen. Een uitgekiend productieproces zorgt voor een korte bouwtijd wat financieel aantrekkelijk is.
Kantoren en toonzaal: (enkel op afspraak) Desselgemknokstraat 100 8540 Deerlijk - T 056-77 89 11 Onze kijkwoningen zijn open elke zaterdag en zondag van 14u tot 18u of op afspraak Ninove-Voorde - Kortenberg - Heistop-den-Berg - Genval - Vichte Henegouwen - Isnes Meer info zie www.dewaele.be spotter/eco
houtskeletwoningen beperkt dus de roofbouw op onze planeet.
Architecturale vrijheid
Houtskeletbouw wordt vaak toegepast in gebieden waar veel hout beschikbaar is, of gebieden die niet over voldoende steenachtige materialen beschikken. Geografisch gezien is er dan ook sprake van een sterke spreiding van houtskeletbouw als constructiemethode. Zo is bijvoorbeeld 90 % van alle woonhuizen in Canada en de Verenigde Staten opgetrokken in houtskeletbouw. Ook in Scandinavië en Midden-Europa is veel hout beschikbaar en isoleert het relatief goed tegen de kou vergeleken met steen. Maar het biedt bovendien ook een grote architecturale vrijheid. Houtskeletbouw van Dewaele laat tal van architecturale hoogstandjes toe. Dat merkt u meteen als u het lastenboek bekijkt. Elke woning wordt op maat gemaakt van uw karakter, wensen, budget en levensstijl. De gerealiseerde projecten van Dewaele zijn het bewijs dat houtskeletbouw de mogelijkheid biedt om architecturaal ver te gaan, zowel op vlak van het ontwerp van de woning als het interieur.
>14
DUURZAAM BOUWEN
Dossier Ecospotter
Hoe haalbaar zijn ecologische stadswijken?
W
e weten nu al met zekerheid dat wonen in
Tweewaters, stadswijk met visie
de toekomst nog meer tegen het licht van
Ertzberg focust bij Tweewaters bewust niet eenzijdig op de reductie van primair energieverbruik. Er komt veel meer bij kijken. De nieuwe stadswijk is niet alleen een vastgoedproject. Het is veeleer een model voor een nieuwe samenleving, zeg maar een transitiemodel voor een stadswijk.
het milieu en het energieverbruik zal worden
gehouden. De overheid kondigde aan dat het de huidige energieprestatie-eis (E100) van een gebouw tegen 2010 wil verstrengen naar E80. Optimaal is E60, dus we mogen ons verwachten aan nog strengere normen. Wie in 2010 een bouwaanvraag voor een nieuwbouw indient, zal moeten aantonen dat zijn huis weinig energie verbruikt. Voor de particuliere bouwheer is dit haalbaar. Als u compact bouwt, aandacht besteedt aan een doorgedreven isola-
Jo Vandebergh, CEO Ertzberg
tie en ventilatie, dan haalt u die norm, mits uiteraard de extra investeringen. Die worden echter snel terugverdiend. Maar hoe is het gesteld met de grote woon- en stadsontwikkelingsprojecten? Hoe duurzaam zijn de grootse bouwplannen van projectontwikkelaars? Welke garanties bieden ze dat de woningen die vandaag worden gebouwd, wanneer ze worden opgeleverd nog beantwoorden aan de heersende energie- en wooneisen? Is het niet beter nu al duurzaam te plannen en te bouwen? Wij praatten erover met Jo Vandebergh, CEO van stadsontwikkelaar Ertzberg. Ertzberg vergaarde de afgelopen jaren onder andere de verlaten Inbev-terreinen tussen de Vaartkom en de Dijle. Wie de ring rond Leuven af en toe neemt, zal de grote silo’s hebben opgemerkt. Ze herinneren aan het brouwerijverleden van de stad. Met dat terrein heeft Ertzberg nu grote plannen. Er komt een nieuwe ambitieuze stadswijk – Tweewaters - die niet alleen qua architectuur, maar ook wat totaalconcept betreft, uniek is voor ons land. Jo Vandebergh schreef een holistische visie voor Tweewaters.
gaan de meeste particuliere bouwers al vrijwillig naar een lagere E-waarde, gewoon omdat de stookkosten zo hoog liggen. We moeten stapsgewijs de E-waarde van alle woongelegenheden naar beneden krijgen zodat een energiezuinige woning mainstream wordt. Door deze massale toepassing zullen de energietechnieken en materialen goedkoper worden en dus de prijzen democratiseren.”
Tweewaters is autovrij geconcipieerd. Alle wagens parkeren ondergronds en op de site verplaatst iedereen zich te voet of met de fiets. Door een variatie van hoge en lage gebouwen, ontstaat er 70 % open ruimte, waarvan zeker 3,5 ha park. Op verschillende plaatsen sluiten fiets- en wandelpaden aan op het bestaande stadsnetwerk. Het station ligt op amper 650 meter van Tweewaters waardoor het voor bewoners makkelijker wordt met het openbaar vervoer naar het werk te pendelen. De wijk faciliteert het werken aan huis door het aanbieden van woongelegenheden met aansluitende kantoorruimte.
Een van de boeiende aspecten van Tweewaters is de combinatie tussen oud en nieuw. De oude graansilo’s krijgen een herbestemming. Er worden silolofts en een belevenishotel in ondergebracht, er komt een leescafé en een publiek balkon met een panoramisch zicht op de stad. De beschermde Molens van Orshoven die naast de silo’s staan, worden volledig gerenoveerd en behouden hun socio-culturele bestemming als cultuurtempel en ontmoetingsplaats.
Jo Vandebergh: “We willen het duurzaamheidsdebat niet verengen tot het energetische. Eigenlijk is dat maar een onderdeel, een fractie van wat duurzaamheidsontwikkeling zou moeten zijn. Met Tweewaters willen we alle aspecten die vervlochten zitten in onze samenleving en die impact hebben op de ecologische voetafdruk aan bod laten komen: energie, afval, water, mobiliteit, consumptie, bebouwde oppervlakte, diensten. Het is een benadering van ...en...en... en...en. Jammer dat men zich vandaag uitsluitend focust op het sparen van energie”. Het is inderdaad zo dat het energiedebat veel te vaak vertaald wordt in het ‘besparen van kosten’ en dus een louter economische kwestie wordt. Jo Vandebergh: “De stijging van de olieprijzen heeft daar natuurlijk toe bijgedragen. Eigenlijk zijn we in onze strijd tegen de CO2-uitstoot geholpen door de hoge energieprijzen. Vandaag
Masterplan voor de stadswijk Tweewaters: een verzoening tussen oud en nieuw
DUURZAAM BOUWEN
15<
Park Tweewaters: groene zone langs de Dijle, inclusief oeverplanten en boomgaard De start van Tweewaters is de ‘Balk van Beel’ (langwerpige nieuwbouw die over de volledige breedte van de site loopt en genoemd is naar zijn ontwerper). De wijk zal handelaars en dienstverleners aantrekken die bijdragen tot het verlagen van de gezinslast en het verhogen van het leefcomfort in de stad. Zij kunnen een huurkorting verkrijgen als ze bijvoorbeeld werken met regionale of biologische producten Een speciaal voor de wijk ontwikkeld intranet zal de bewoners ondersteunen in hun dagdagelijkse noden en beslommeringen. Elke woongelegenheid wordt standaard uitgerust met een thuisbezorgingskast waarin de via het internet bestelde goederen geleverd kunnen worden. Belangrijk is ook het evenwicht in woningtypes. Ertzberg plant woningen voor elk inkomen. Er zijn tien verschillende woonvormen waarvan 10 % sociale huurwoningen en 10% geplafonneerde koopwoningen. Het paradepaardje in heel het plan is en blijft het energieconcept. Naast de compactheid van de gebouwen, de isolatie en de mechanische ventilatie zorgt een warmtekrachtkoppeling en een fotovoltaïsch park in de wijk voor de productie van 100% groene stroom en 100% groene warmte. Het intranet informeert de bewoners over hun energiegedrag en stelt energiebesparende maatregelen voor. De keuze van de materialen wordt afgewogen tegen de impact op het milieu aan de hand van een lifecycle analyse. De nieuwe wijk trok ook de aandacht van het Wereldnatuurfonds (WWF). De natuurbehoudorganisatie werkt samen met Ertzberg aan een ‘Sustainability Action Plan’ waarin de concrete doelstellingen worden vastgelegd. Tweewaters zou als voorbeeldproject kunnen fungeren om beleidsmensen overal ter wereld te inspireren. De Stad Leuven, Vlaanderen en Ertzberg hebben zich met Tweewaters kandidaat gesteld in het kader van het Europese Concertoprogramma.
Winnaar worden van Concerto zou betekenen dat Tweewaters Europese financiële steun krijgt voor de realisatie van zijn energieconcept. Wat op dit moment op tafel ligt en voorgesteld is aan het grote publiek, is een masterplan. Vandaar allicht dat sommige ideeën niet echt vatbaar zijn en nog veel vragen worden opgeroepen. Jo Vandebergh: “Het ontwerp van de eerste fase (Balk van Beel) zal afgerond worden tegen maart 2009. Door deze architecturale en concrete invulling van het masterplan zal alles beter verstaanbaar worden en kan de verkoop van de woningen starten.”
Haalbaarheid Het succes van Tweewaters zal afhangen van twee belangrijke factoren: de kostprijs en het management na realisatie. Wat is het kostenplaatje van zo’n ambitieuze stadswijk? Hoe duur gaan de woningen worden? Jo Vandebergh: “Voor de haalbaarheid ben ik niet bang. Wij hebben het financieel plan keihard onderbouwd en beroep gedaan op de meest geavanceerde kennis die vandaag beschikbaar is. Het moet een democratisch project blijven. Uiteraard zal de kost iets hoger liggen dan bij een doorsnee nieuwe woning, maar de ‘return on investment’ valt niet te onderschatten. Het terugverdieneffect op korte termijn zal versterkt worden door de stijgende energieprijzen. De reductie van het primair energieverbruik van 82% ten overstaande van de wettelijke Belgische E-100 norm, is een garantie op de woongelegenheid die mee kan overgedragen worden naar de volgende generaties. Kopers zullen dit dus aanschouwen als een degelijke investering. Onze architecten Stéphane Beel en Xaveer de Geyter werken momenteel, samen met het multidisciplinair team
van Ertzberg, aan een grensverleggende uitdaging. Want laat ons eerlijk zijn, hoogwaardige hedendaagse architectuur die onze ambitieuze doelstellingen waarmaakt, is geen evidentie.”
Het masterplan geeft de impressie van ‘een stad in een stad’, maar dat is geenszins de bedoeling. Jo Vandebergh verzekert dat het plan voorziet in een naadloze aansluiting met het bestaande stadsweefsel. Ook de lokale handel en het dienstenaanbod richten zich tot iedereen. Natuurlijk is er een breuk met het bestaande stadsweefsel, vooral architecturaal. We bouwen nu eenmaal hedendaags en voorzien 70% open en publieke ruimte, wat ongezien is in een klassieke stadsstructuur.”
Het echte welslagen van Tweewaters zal afgerekend worden op het realiseren van de holistische aanpak. Met andere woorden, Ertzberg moet het beheer duurzaam organiseren, volgens de principes van het masterplan. Jo Vandebergh: “We stellen een ‘convenience beheerder’ aan die met de dienstverleners en handelaars in de wijk afspraken maakt conform de visie. Hij verzekert het gediversifieerd aanbod op de site en waarborgt de continuïteit. Hij is tevens de beheerder van het intranet van de wijk.
>16
DUURZAAM BOUWEN
Dossier Ecospotter
Maatschappelijke relevantie maakt deel uit van het DNA van Ertzberg. We hebben bewust gekozen voor een andere weg. Ik weet dat het een gedurfd en ambitieus project is, maar het biedt antwoord op de noden van vandaag. Ik hou ervan om mijn medewerkers en vakspecialisten op hun domein uit te dagen en samen met hen de gangbare grenzen te verleggen! We maken met de stadswijk Tweewaters een kwantumsprong”. Benieuwd of de Leuvenaar daar klaar voor is.
Tekst: Chris De Smedt Beelden: Ertzberg
Meer info: Expo Vaartkom: Gratis tentoonstelling tot 15 februari 2009. Molens van Orshoven, Stapelhuisstraat 11-15, Leuven. Stadsontwikkelaar: Ertzberg Leuven www.ertzberg.be Archtecten: Stéphane Beel en Xaveer De Geyterwww.ertzberg.be www.tweewaters.be Fase 1 van het masterplan Tweewaters: Balk van Beel. Architecturaal en ecologisch een uitdaging
Win een zonneboiler met 2 zonnepanelen (t.w.v. € 5.000, excl. BTW en plaatsing) Met een Solar-boiler beschikt u altijd onmiddellijk over warm water. De speciaal ontworpen zonneboilers garanderen een maximaal warmwatercomfort en een minimaal warmteverlies. Dankzij de intelligente opslag van het warme water kan de gebruiker de klok rond van de warmte van de zon profiteren. De Solarboilers werken volgens het principe van onrechtstreekse opwarming. Het water van het verwarmingscircuit circuleert in een spiraal binnen in de boiler om het sanitaire water te verwarmen.
i.s.m
Surf naar spotter.be/eco en neem deel aan onze wedstrijd.
AUTO
IMMO
TRAVEL
JOB
RELATIE VARIA