GRAVIS GRAVIS E e n z e e v a n m o g e l i j k h e d e n
Inhoud
4 Hart voor vis
7
Het assortiment van Gravis
8
‘Jongens waar je van op aan kunt’
Interview met Rut de Graaf, over zestig jaar samenwerken met Gravis
10 Roken verplicht!
12
Het geheim van een goede inkoper?
Peter Kok weet alles over het inkopen van vis
Gravis: Een zee van mogelijkheden Als grootste bedrijf binnen de succesvolle Kennemervis Groep en internationaal leverancier van al het goede dat de zee te bieden heeft, is Gravis al jaren een begrip. Ik ben dan ook verheugd dat ik onze organisatie in deze brochure uitgebreid aan u kan presenteren. Neem een kijkje op onze verse visafdeling met haar eigen fileerderij, ontdek de geheimen van onze deskundige inkopers en ervaar zelf hoe moderne technieken en ambachtelijke processen hand in hand gaan in onze geavanceerde rokerij in Urk. Eén van onze oudste klanten bleek bovendien graag bereid om u bij te praten over het Spakenburger vissersbestaan. Als ‘hofleverancier’ van de Kennemervis Groep en partner van vele groothandels, supermarkten en visdetaillisten in Europa, mag Gravis met recht dé totaalleverancier van vis- en visproducten worden genoemd. Onze alerte inkoopprocedures op de Europese afslagen en professionele verwerkings- en opslagmethodes garanderen de hoogst mogelijke kwaliteit. Dankzij ons fijnmazige distributienetwerk is de vis altijd snel ter plaatste. Bij Gravis bent u dus verzekerd van optimale versheid, en omdat de Kennemervis Groep over een eigen kwekerij beschikt, is de bevoorrading altijd optimaal. Dat merkt u, want wij verkopen veel vis, maar zelden ‘nee’. Gravis geniet niet alleen een uitstekende reputatie als leverancier van rondvissen en diverse gerookte vissoorten, maar staat ook bekend om haar heerlijke maatjesharing. Niet voor niets scoren de haringen van ons zusterbedrijf Schmidt Zeevis Rotterdam al jarenlang zeer hoog bij de bekende haringtest in het Algemeen Dagblad. Ons Deense zusterbedrijf Werner Larsson is volledig gespecialiseerd in de inkoop en verwerking van de allerfijnste haring en verwerkt de vis op traditionele wijze. Onze haringen worden met grote zorg gesorteerd en gekaakt. En dat proeft u! Onze sterke focus op kwaliteit en versheid, grote opslagcapaciteit en uiterst complete aanbod, betekenen dat u voor al uw wensen op visgebied bij Gravis terecht kunt. Of het nu gaat om gerookte produkten, malse haring, exotische vissoorten, verse vis, salades of marinades: bij Gravis vindt u een zee van mogelijkheden! Melrik Beukers, plantmanager
3
Hart voor vis
Weidse stoere polders, waarboven majestueuze wolken drijven. De licht zilte geur van het Eem- en IJsselmeer. En volop landelijke rust. Welkom in BunschotenSpakenburg, een kleine maar hechte gemeenschap van bijna 20.000 inwoners, onder de rook van Amersfoort. Iedereen die de dorpskernen van Bunschoten en Spakenburg wel eens heeft bezocht, zal zich de authentieke boerderijen, rustige dorpsstraten en vrouwen in klederdracht kunnen herinneren. Dit is een gebied waar tradities in ere worden gehouden. En waar de oude visserscultuur nog nadrukkelijk bepalend is voor het straatbeeld, wat meteen de grote toeristische aantrekkingskracht van de dorpen verklaart.
S
pakenburg is van
Die ‘stoere vissersmentaliteit’ is
oudsher een vissersdorp,
kenmerkend voor Gravis. Want
en de schilderachtige Oude Haven
ook nu het bedrijf is uitgegroeid
vormt nog steeds een belangrijk
tot één van de belangrijkste
centrum voor het maatschappelijk
visgroothandels in Nederland,
leven. Al doen tegenwoordig meer
en gewerkt wordt op basis
toeristen dan vissers de haven aan,
van de meest geavanceerde
toch voel je hier in alles de grote
productieprocédés, is aan alles te
verbondenheid van de bewoners
merken dat onze medewerkers
met het water. Van de visafslag
een ‘hart voor vis’ hebben. Niet
tot de oude vissersbuurtjes, en
verwonderlijk, want onze mensen
van de havendijk met de kleine,
zijn vrijwel allemaal tussen de
rug aan rug staande huizen, tot de
vis opgegroeid. De combinatie
beroemde rokerijen: Spakenburg
van enorme betrokkenheid,
is een vissersdorp met een rijke,
vernieuwingsdrang en jarenlange
en veelbewogen historie. Zoals
ervaring, maakt van Gravis een
veel gemeenschappen met
uiterst betrouwbare en innovatieve
een bewogen verleden, heeft
partner. Een partner die vis een heel
ook dit gebied harde werkers
warm hart toedraagt.
voortgebracht. Mensen die nooit te beroerd zijn om de
1
handen uit de mouwen te steken, en voor wie hard werken een vanzelfsprekendheid is.
1. Vis die wij ‘s-ochtends inkopen, kan nog dezelfde avond - gefileerd en al - bij u worden afgeleverd! 2. Dankzij de samenwerking met onze zusterbedrijven kunt u echt voor alle vis bij Gravis terecht 3. Jaarlijks verwerkt Gravis 2 miljoen kilo makreel
4
Gravis: bron van de vis binnen de Kennervis groep Opgericht als familiebedrijf,
In Bunschoten-Spakenburg vindt
op om de allerbeste vis in te
behoort Gravis nu alweer geruime
u ook de verse visafdeling met
kopen. Dit gebeurt tegenwoordig
tijd tot de Kennemervis Groep, die
eigen fileercapaciteiten, onze
deels online, waardoor wij
in totaal vijftien bedrijven omvat in
groothandel, een afhaalcentrum
uiterst snel beslissingen kunnen
binnen- en buitenland. Gezamenlijk
en de administratieve afdelingen,
nemen en het aanbod op de
leveren de ondernemingen
die ondermeer zorgen voor de
verschillende afslagen goed
simpelweg alles wat er op vis-
complete, logistieke afhandeling
met elkaar kunnen vergelijken.
gebied te leveren is. Gravis B.V.
van uw orders.
Zeker vier keer per week wordt een compleet assortiment verse
zelf speelt een uiterst belangrijke rol binnen het geheel. Het bedrijf is
Vers, verser, verst
vis aangevoerd, waardoor zelfs
met haar negentig werknemers de
Vis moet vers zijn. Een open deur,
zeer bijzondere vissoorten snel
grootste onderneming binnen de
maar daarom niet minder waar.
(en dus vers) geleverd kunnen
groep.
Gravis stelt altijd alles in het werk
worden. Onze eigen vrachtwagens
om bestellingen zo snel mogelijk
rijden meerdere keren per dag
Gravis beschikt over vier
uit te leveren. Vis wordt onder
bestellingen uit.
afdelingen. In Bunschoten-
andere ingekocht in ScandinaviĂŤ,
Spakenburg en Urk zijn twee
op de Nederlandse en Belgische
moderne rokerijen gevestigd,
afslagen of ingevlogen uit
waar met name makreel en haring
verder weg gelegen landen.
worden gerookt.
Onze ervaren inkopers staan
> Lees verder op pagina 8
dagelijks voor dag en dauw
2 3 5
6 5
4
4. De groepsomzet bedraagt 130 miljoen euro 5. Vis kan tegenwoordig via internet worden ingekocht 6. Bij Gravis werken zo’n 90 mensen 7. I n alle rookcellen tezamen kan meer dan 10 ton vis tegelijkertijd worden gerookt. En dat meerdere keren per dag!
7
> pagina 5 vervolg
Enorm breed assortiment
Computergestuurde rookkasten
Roken op echt hout
Ons assortiment bestaat uit vrijwel
Gravis beschikt over één van de
Bij Gravis wordt zowel koud als
alle vissoorten; vers of gerookt,
grootste rokerijen in Nederland,
warm gerookt, maar altijd op echt
in groothandelsverpakking of
met vestigingen in Spakenburg en
hout. Makreel en haring worden
bedoeld voor consumenten. Gravis
Urk. Hier wordt gewerkt op basis
traditioneel gestript en gerookt.
beschikt over een eigen fileerderij,
van de laatste inzichten en de
Warm voor de Nederlandse,
waardoor wij onmiddellijk
nieuwste technieken, waaronder
en koud voor de groeiende
kunnen inspringen op vragen
computergestuurde rookkasten.
Oost-Europese markt. Daarnaast
uit de markt. En omdat Gravis
De combinatie van moderne
produceert Gravis ‘kant en klare’
onderdeel is van de Kennemervis
technologie en ambachtelijke
filets met diverse kruidenmelanges,
Groep kunnen wij ook producten
kennis, betekent dat wij perfect
zoals citroenpeper. In kleinere
van zusterbedrijven leveren,
gerookte vis kunnen leveren,
hoeveelheden, of op speciaal
zoals zuurwaren, visconserven
die voldoet aan alle eisen en
verzoek, worden ook zalm,
en specialty products. Tot onze
vanzelfsprekend wordt vervaardigd
botervis, kabeljauw, schelvis en
klanten behoren supermarkten ,
volgens HACCP-normen. Onze
andere rondvissoorten gerookt.
groothandels, detailhandels en
rokerij was bovendien de eerste
Alle rookwaren worden geleverd
grossiers. Maar ook ambulante
in Nederland die voldeed aan alle
onder eigen naam of onder private
handelaren en horecabedrijven
milieueisen ten aanzien van rook-
label, en worden geheel volgens
uit binnen- en buitenland kunnen
emissie!
de individuele wensen van de
bij ons terecht. Korte lijnen, een
klant verpakt. Dagvers? Vacuüm of
uitstekend distributieapparaat en
zuurstofarm? U beslist!
jarenlange ervaring zorgen ervoor dat wij iedere klant uitstekend kunnen bedienen.
6
‘Jongens waar je van op aan kunt’ Rut de Graaf, in het Spakenburgse beter bekend als ‘Rut van Brand’ gaf samen met twee van zijn broers decennialang leiding aan een viskleinhandel met vierentwintig standplaatsen. In 2004 was het moment aangebroken om van zijn welverdiende rust te gaan genieten. Er deed zich echter een kans voor om drie fonkelnieuwe visschuren te bouwen, een project waar Rut zelf nog bij betrokken wilde zijn. Na oplevering van de schuren, waar Rut zeer trots op is, werd de leiding overgedragen aan zijn zonen, en is het bedrijf in drieën gesplitst. Maar aan de zestigjarige samenwerking met Gravis is nog lang geen einde gekomen.
Brand van Rut of Brand van Geertje Ook de drie ‘nieuwe’ viskleinhandels kopen vis bij het bedrijf. Want, zoals Rut zelf zegt: ‘Als je al zestig jaar perfecte vis krijgt, dan verander je toch niet van groothandel?’ Rut kent de hele historie van Gravis. ‘Ik deed al zaken met ze toen het bedrijf nog werd geleid door de gebroeders De Graaf. Zij waren na de oorlog een visgroothandel begonnen op de Weikamp. In die tijd moest iedereen hard werken om alle monden te vullen. En
Nieuwe Haven, Spakenburg, augustus 1943
monden waren er genoeg, want het was een familiebedrijf van acht broers! Om de groothandel heen waren allemaal
goed terechtkwamen. Ook nu doen we dat nog af en toe.
kleinhandels gevestigd. Mijn vader, Hillebrand de Graaf,
Mijn zoons staan bijvoorbeeld bekend als Hille en Jaap van
beter bekend als Brand van Rut of Brand van Geertje,
Rut. Zo weet iedereen over wie we het hebben.’
was een van die kleinhandelaren.’ Brand van Rut of Brand
8
van Geertje? ‘Dat is Spakenburgs,’ lacht Rut. ‘Destijds had
Vis is heel belangrijk
iedereen wel een paar bijnamen. Dat was hard nodig, want
Wat Rut al die jaren is bijgebleven is dat je, als je eenmaal
iedereen die in de vis zat, heette De Graaf of Koelewijn.
met Gravis bekend was, meteen een goed adres had voor
Zelfs de bonnen werden ondertekend met Brand van Rut
al je vis. Rut: ‘We doen niet voor niets al meer dan zestig
of Brand van Geertje. Dan wist je zeker dat de rekeningen
jaar zaken met ze, ook nu het is voortgezet door Gravis
Het Spui, Spakenburg, maart-april 1944
Oude Schans, Spakenburg, augustus 1947
Kennemerland.’ Waarom zo lang vis bij één groothandel
die Gravis begonnen, en de jongens van Brand van Geertje
inkopen? ‘Het waren mensen die de rust zelve waren en
(onze jongens) zijn tussen de viskisten opgegroeid. En
waar je altijd van op aan kon. Vis is heel belangrijk, en
daar zijn we ook letterlijk groot geworden. Maar wel met
we werden altijd van de beste kwaliteit voorzien. Destijds
keihard werken. In de begintijd werd de vis nog aangevoerd
waren wij een van de grotere afnemers. Gestart als venters,
in houten kisten, die zestig kilo zwaar waren, en stuk voor
groeide ons bedrijf steeds verder uit. In de jaren ‘60 en ‘70
stuk op een auto moesten worden geslingerd. Je had toen
exploiteerden we al vierentwintig standplaatsen. In het
nog geen heftruck of palletkarren! Gravis Kennemerland
oosten, midden en het westen van het land. En bijna alle vis
is nu een modern bedrijf, maar ik heb ook de beginjaren
kwam van Gravis vandaan!’
meegemaakt. En die waren lang niet altijd makkelijk!’
Houten kisten
Deze mensen staan altijd voor je klaar
‘Je kon altijd op Gravis vertrouwen,’ vervolgt Rut, ‘want
‘Eén ding is niet veranderd: de mensen staan nog altijd voor
als je niet thuis was omdat je op de markt stond, bestelde
je klaar. Het zijn andere mensen, maar nog altijd met Jaan
je gewoon per telefoon. En wij waren geen weglopers, dus
van Keesje van Jaan op kantoor. En mijn zoons kunnen er
konden deze mensen daar op inkopen. Het is natuurlijk
nog steeds van op aan dat ze met dezelfde hoge kwaliteit de
schitterend als een groothandel ervan op aan kan dat de vis
deur uitgaan. Of de vis wordt bij hen thuisbezorgd. Ja, bij
altijd wordt afgenomen. Maar voor ons als kleinhandelaar
Gravis werken fijne jongens, die altijd voor je klaarstaan.’
was de samenwerking net zo belangrijk, want je wilt je klanten perfecte vis verkopen! De jongens van Jaan Aal, 9
Roken verplicht! De vraag naar gerookte vis, meer in het bijzonder makreel en makreelfilets, neemt internationaal sterk toe. En ondanks het feit dat de onderneming in Bunschoten-Spakenburg al over vier ruime rookcellen beschikte, bleek ook Gravis tegen de grenzen van haar capaciteit aan te lopen. In 2001 deed zich een unieke kans voor om dit capaciteitsprobleem op te lossen, toen Gravis in de gelegenheid werd gesteld om een hypermoderne rokerij aan te kopen uit een faillissement. De onderneming aarzelde geen moment. Met twaalf nieuw aangenomen medewerkers werd vervolgens het ‘Urker avontuur’ aangegaan.
D
Modern at de aankoop van deze rokerij de juiste keuze was, is wel
Urk is een bekende vissers-
bewezen: inmiddels werken in Urk 25 fulltimers en wordt op
gemeenschap. Niet voor niets
jaarbasis 2.5 miljoen kilo ‘rauw product’ omgetoverd tot consumptievis.
wordt het dorp ‘de visserij-
Dat gebeurt op basis van de nieuwste inzichten en met behulp van de
hoofdstad van Europa’ genoemd!
meest moderne apparatuur. De productiefaciliteit in Urk beschikt over vier
Gravis maakt dankbaar gebruik
rookcellen met een capaciteit van maar liefst 12.000 kilo vis per dag.
van de onder de lokale bevolking aanwezige kennis van vis en visproducten. En heeft vrijwel alleen maar Urkers in dienst. Onder leiding van vestigings-manager Mario Duyzer wordt een even moderne als ambachtelijke rokerij geëxploiteerd. Het moderne zit hem vooral in de faciliteiten; van de nieuwste rookcellen tot goed doordachte systemen voor traceability. Direct bij binnenkomst wordt aan iedere vis een uniek nummer toegekend, en alle vis die de rokerij verlaat is dus individueel te herleiden. Een optimale routing zorgt er bovendien voor dat kruisbesmetting onmogelijk is. Vis doorloopt een vaststaande route, die nooit twee keer langs dezelfde plaats voert.
10
BRC gecertificeerd
Koud of warm
De aanpak in Urk, met zijn state-of-the-art productieprocédés en
Net als bij het hoofdkantoor in
ontdooisystemen, heeft er onder meer toe geleid dat de vestiging niet
Bunschoten-Spakenburg, wordt in
alleen beschikt over het verplichte HACCP keurmerk, maar ook over het
Urk zowel koud als warm gerookt.
prestigieuze BRC certificaat. Op basis van dit higher level BRC (British Retail
De afzetmarkt voor koud gerookte
Consortium) certificaat kan ‘Urk’ leveren aan onder meer supermarkten en
vis is exponentieel toegenomen.
andere organisaties die zeer hoge eisen stellen aan de kwaliteit van het
In Oost Europa, dat steeds beter
verwerkingsproces. Een groot deel van de vis wordt na het roken vanuit
ontsloten wordt, bestaat immers
lokatie spakenburg verkocht en gedistribueerd. Daarnaast bevoorraadt
een sterke voorkeur voor deze
de rokerij andere zusterbedrijven, zoals Schmidt Zeevis en produceert
rookvariant.
Urk MAP- en vacuümverpakte vis die wordt verkocht aan groot- en detailhandels.
De meest geproduceerde koud gerookte vis is makreel, maar het
Smaaksensatie
procédé is ook toepasbaar op
Moderne machines en processen dus, maar de door Gravis in Urk
andere vissoorten, zoals brasem,
gerookte vissen smaken zoals gerookte vissen moeten smaken: lekker
voorn en haring. Urk richt zich,
ambachtelijk! Dit is te danken aan de traditionele aanpak van het
evenals Gravis in Spakenburg,
eigenlijke rookproces. In tegenstelling tot veel andere rokerijen werkt
echter vooral op makreel.
men in Urk niet met zoutinjecties, maar worden de vissen nog ‘gewoon’
Van de totale productie bestaat
in pekelbaden ondergedompeld. Dit betekent dat de vis gelijkmatig van
55-60% uit makreel en nog eens
smaak is. Bovendien rookt Urk altijd met gloeiende houtsnippers. Door
20% uit makreelfilets. Andere vissen,
te kiezen voor zaagsel en niet voor vloeibare rook, is een ‘ouderwetse’
waaronder zalm en botervis, vullen
smaaksensatie gegarandeerd.
het assortiment aan. Met haar vestiging in Urk beschikt Gravis dus over een - zelfs voor Nederlandse begrippen - uiterst moderne rokerij.
11
Het geheim van een goede inkoper?
Contacten en intuïtie!
Peter Kok heeft net even niets te doen. Dat komt mooi uit, want wie kan ons meer vertellen over het inkopen van verse vis dan de man die dit al 22 jaar (!) voor Gravis verzorgt? Niemand, zo blijkt, want Peter weet alles wat er te weten valt. En vaak eerder dan anderen…
haven,’ vertelt Peter, ‘en ik kan me herinneren dat er
Met de ‘luxe wagen’ achter de vrachtwagen aan
honderden vissersboten aanmeerden. Dat werd steeds
‘Ik ben begonnen in de zuurderij. Dat was in de begintijd
minder: van honderd naar veertig en toen bijna naar
van Gravis, dat destijds puur een haringinleggerij was.
nul. Al van jongs af aan mocht ik mee met mijn vader.
Nadat de nieuwe zaak werd gebouwd, heb ik een paar
Die was visser op het IJsselmeer. Elk moment dat ik vrij
jaar klanten bezocht. Maar toen Gravis twee jaar bestond,
had, na school of in vakanties, was ik op de vismarkt te
besloten twee inkopers voor zichzelf te beginnen. En
vinden. Ik ging ook met mensen mee naar visafslagen.
toen ben ik dus inkoper geworden. Scheveningen en
Dat heeft me eigenlijk altijd al geïnteresseerd. Toch,
Urk waren destijds de grootste afslagen. Later kwamen
‘Ik ben opgeroeid op een steenworp afstand van de
misschien omdat ik goed kon leren, ben ik eerst als Schilder aan de slag gegaan. De vis bleef echter trekken, en toen ik op een dag met mijn emmertje verf op een ladder in de kou stond, wist ik het zeker: mijn toekomst lag in de vis. Ik ben dan ook van de ene op de andere dag met schilderen gestopt.’
12