STRIJKKWARTET BIENNAAAAAAA AAAAAAAAAAA AAAAAAAAAAA AAAAAAAAAAA AAAAAAAAAA AAAAAAALE
25.1. –––––– 1.2.2020 MUZIEKGEBOUW AmsterdAM sqba.nl
Het grootste strIJkkwartet festival ter wereld Wat is het strijkkwartet anno 2020? Het grootste strijkkwartetfestival ter wereld gaat acht dagen lang op ontdekkingstocht langs traditie én experiment; naar het vertrouwde en het onbekende. Ontdek, deel en vier het strijkkwartet in meer dan 50 concerten, lezingen, talks en masterclasses tijdens de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam – 25 januari t/m 1 februari 2020. Met deze editie o.a. Artemis Quartett, Jerusalem Quartet, Pavel Haas Quartet, Doric String Quartet, Juilliard String Quartet, Ruysdael Kwartet, Ragazze Kwartet, Borusan Quartet, Gerhard Quartet, Quatuor Danel, Signum Quartett, Calder Quartet, Alma Quartet, Arditti String Quartet, Dudok Kwartet & o.a. Benjamin Herman (saxofoon), Bram van Sambeek (fagot), Brett Dean (altviool), Niek de Groot (contrabas), Claron McFadden (sopraan), Calefax en het Nederlands Kamerkoor.
Adam Quartet
→ 09:30 Vroege Beethoven → 10:15 Coffee Talk → 11:30 Masterclasses & lezingen → 14:15 Extending String Quartet → 17:00 Selected By → 20:15 Avondconcert → 22:30 Late Beethoven
Vijftig concerten, lezingen, masterclasses en talks met alleen maar strijkkwartet kunnen overweldigend zijn — waar begin je? Daarom zijn de festivaldagen opgebouwd uit verschillende vaste formats, die allemaal een eigen karakter hebben en passen bij het moment van de dag. Naast deze terugkerende formats zijn er iedere dag bijzondere specials en randprogramma’s. Wakker worden met een Vroege Beethoven, persoonlijke verhalen tijdens een Coffee Talk en het proces van dichtbij meemaken in een Masterclass. In de middag de grenzen van de kunstvorm verkennen in de Extending String Quartet en de mooiste, belangrijkste en bijzonderste stukken uit het repertoire meemaken tijdens de Selected By. En dan iedere avond de hoogtepunten van het festival: het Avondconcert en de Late Beethovens.
Dagkaarten, stapelkorting, Early Bird-tickets en passe-partouts: kijk op pag. 27 voor ticketinformatie en kortingen.
3
1
VROEGE BEETHOVEN Een subtiele verwijzing naar 250 jaar Beethoven: geen Vroege Haydn, zoals in het vorige festival, maar zes ochtenden de dag starten met een Vroege Beethoven. Helderheid, spanning, humor en elegantie – dit is niet de complexe, dwarse Beethoven zoals hij later vaak zal worden gezien, maar een jonge, ambitieuze Beethoven; een componist aan het begin van een ongekend strijkkwartet-oeuvre.
MA 27 JAN 9:30 KLEINE ZAAL op. 18/1 door Doric String Quartet
€18,50
DI 28 JAN 9:30 KLEINE ZAAL op. 18/4 door Ruysdael Kwartet
€18,50
WO 29 JAN 9:30 KLEINE ZAAL op. 18/2 door Quatuor Danel
€18,50
DO 30 JAN 9:30 KLEINE ZAAL op. 18/5 door Borusan Quartet
€18,50
VRIJ 31 JAN 9:30 KLEINE ZAAL op. 18/3 door Signum Quartett
€18,50
ZA 1 FEB 9:30 KLEINE ZAAL op. 18/6 door Dudok Kwartet
€18,50
Strijkkwartet Biënnale 2020
Coffee Talk Neem een kop koffie en schuif aan bij Lex Bohlmeijer en zijn gasten. Het strijkkwartet staat centraal - up close and personal. Persoonlijke verhalen, anekdotes en visies op het strijkkwartet geven een bijzonder kijkje in de complexe wereld die schuilgaat achter het podium. Thema en gasten van iedere Coffee Talk worden in de aanloop naar het festival bekend gemaakt.
MA 27 JAN / DI 28 JAN / WO 29 JAN / DO 30 JAN / VRIJ 31 JAN / ZA 1 FEB 10:15 Foyerdeck 1 GRATIS
Podcasts Als voorproefje op de Coffee Talks gaan de Strijkkwartet Biënnale en Lex Bohlmeijer op zoek naar de magie van het strijkkwartet in een nieuwe serie podcasts: Op zoek naar het ongekende. Gesprekken met kwartetleden, componisten, outsiders en insiders – afgewisseld met heel veel muziek – geven een beeld van het strijkkwartet anno 2020. Waar komt het genre vandaan en waar gaat het nu heen? Wat verandert er voor een kwartet of verandert er misschien juist niet genoeg? Oude en nieuwe afleveringen van de podcast zijn te vinden via sqba.nl. De podcast is ook te beluisteren via Soundcloud, Spotify en Apple Podcasts, waar je je ook op de podcast kunt abonneren.
3
Extending String Quartet Tweeënhalve eeuw beslaat de levensloop van het strijkkwartet tot nu toe; tweeënhalve eeuw staat het genre in verbinding met andere culturen, talen, kunsten en stijlen. Ergens tussen een concert, lecture recital en cross-over liggen de Extending String Quartets, waarin deze verbindingen worden gecreëerd en (her)ontdekt. Van Amerikaanse West Coast-componisten tot ontmoeting tussen Oost en West; van popmuziek tot videokunst – grenzen worden opgezocht, opgerekt en vervagen gaandeweg.
MA 27 JAN 14:15 KLEINE ZAAL Czech language in music Pavel Fischer + ADAM Quartet
€18,50
DI 28 JAN 14:15 GROTE ZAAL €25 Elvis Costello & Janáček Ragazze Kwartet & Claron McFadden WO 29 JAN 14:15 GROTE ZAAL Op de grens van Oost en West Borusan Quartet + Serhan Bali
€25
DO 30 JAN 13:15 GROTE ZAAL Riley’s Salome Dances for Peace Ruysdael Kwartet
€25
VRIJ 31 JAN 14:15 BIMHUIS €25 U.S. West Coast: The New Vienna Calder Quartet + Alex Ross Strijkkwartet Biënnale 2020
Selected by Één uur, geen pauze, twee major works. Iedere dag selecteert een kwartet twee werken om te spelen in de Selected By. Stukken met een contrast, een spanning of die elkaar juist versterken met hun verwantschap.
ZO 26 JAN 17:00 GROTE ZAAL Selected By / Artemis Quartett Tsjaikovski & Smetana
€27
MA 27 JAN 17:00 GROTE ZAAL Selected By / Pavel Haas Quartet Dvořák & Pavel Haas
€27
DI 28 JAN 17:00 GROTE ZAAL Selected By / Borusan Quartet Vasks & Verdi
€27
WO 29 JAN 17:00 GROTE ZAAL Selected By / Quatuor Danel Lekeu & Franck
€27
DO 30 JAN 17:00 GROTE ZAAL Selected By / Signum Quartett Schubert & Adès
€27
VRIJ 31 JAN 17:00 BIMHUIS Selected By / Alma Quartet Brahms & Glass ZA 1 FEB 17:00 GROTE ZAAL Selected By / Calder Quartet Mozart & Eötvös
€27
€27
5
Late Beethoven Het strijkkwartet kan in feite worden samengevat in vijf stukken: de late Beethovens. Grensoverschrijdende werken die al tweehonderd jaar actueel zijn. De muziek is doordrongen van persoonlijke worstelingen en beweegt constant tussen ondoorgrondelijke complexiteit en goddelijke schoonheid. Zo herdefinieerde Beethoven met slechts vier stemmen de universele zeggingskracht van muziek. Zes avonden om 22:30 één van deze kwartetten.
ZA 25 JAN 22:30 GROTE ZAAL op. 132 door Jerusalem Quartet
€18,50
ZO 26 JAN 22:30 GROTE ZAAL €18,50 op. 130 + Grosse Fuge op. 133 door Pavel Haas Quartet MA 27 JAN 22:30 GROTE ZAAL op. 131 door Juilliard String Quartet DI 28 JAN 22:30 GROTE ZAAL op. 135 door Gerhard Quartet WO 29 JAN 22:30 GROTE ZAAL op. 127 door Calder Quartet
€18,50 €18,50 €18,50
DO 30 JAN 22:30 GROTE ZAAL €21 Carte blanche: Alma Quartet + Benjamin Herman Strijkkwartet Biënnale 2020
ZATERDAG 25 JANUARI OPENINGSCONCERT 20:15 GROTE ZAAL € 37
→ ARTEMIS QUARTETT SCHNITTKE Strijkkwartet nr. 3 MOZART Strijkkwartet nr. 23, KV 590 BARTÓK Strijkkwartet nr. 6 In 2019 bestaat het Artemis Quartett dertig jaar. In die dertig jaar heeft het kwartet turbulente tijden weten te doorstaan, waarbij zij zichzelf meerdere malen opnieuw uitvonden om weer aan de top te staan - het toonbeeld van de kracht en de complexiteit van een strijkkwartet. Hun jubileum vieren ze in Nederland tijdens de Strijkkwartet Biënnale, met als hoogtepunt het openingsconcert: drie substantiële werken van Mozart, Bartók en Schnittke, in een programma dat net een beetje anders is. Gregor Sigl, altviolist van het kwartet, zegt over het programma: ‘Het is een grensverleggende uitdaging voor ons en ongetwijfeld ook een hoogtepunt; het laatste strijkkwartet van twee van de belangrijkste componisten van dit genre in één concert spelen. Het contrast kan niet groter zijn, want terwijl Mozart’s laatste strijkkwartet een bijna ongebreideld zonnige, lachende levenslust heeft, gaat het zesde strijkkwartet van Bartók over diepe rouw.’
LATE BEETHOVEN 22:30 GROTE ZAAL € 18,50
→ JERUSALEM QUARTET BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 15 , op. 132 Beethoven’s vijftiende en een-na-laatste kwartet stijgt vanuit de schaduwen naar het licht. Delen van worsteling maken middenin het stuk ruimte voor een pure schoonheid die je voorzichtig optilt naar het goddelijke - een kwartier waar je de rest van je leven in wilt blijven hangen. Daar breekt Beethoven vervolgens hard mee; het is precies door die grilligheid - een onverzadigd gevoel van verlangen naar iets dat nooit terug zal komen - dat je deze stukken nooit genoeg kunt horen.
Dagkaarten, stapelkorting, Early Bird-tickets en passe-partouts: kijk op pag. 27 voor ticketinformatie en kortingen.
7
ZONDAG 26 JANUARI Contrabaskwartetten van Rossini en Hoffmeister
ZONDAGOCHTEND-CONCERT 11:00 GROTE ZAAL € 25
→ CONTRABASKWARTETTEN ROSSINI EN HOFFMEISTER → MINNA PENSOLA - META4 QUARTET (viool) ANTTI TIKKANEN - META4 QUARTET (viool / altviool) TUOMAS LEHTO (cello) NIEK DE GROOT (contrabas) ROSSINI Sonata a quattro nr. 2 HOFFMEISTER Solo-kwartet nr. 2 ROSSINI Sonata a quattro nr. 3 HOFFMEISTER Solo-kwartet nr. 4: III. ‘Andante‘ ROSSINI Sonata a quattro nr. 6: III. ‘Tempesta‘ Het strijkkwartet heeft nu een vaste vorm, maar componisten hebben wel degelijk geëxperimenteerd met andere bezettingen. Rossini en Hoffmeister speelden allebei met de toevoeging van een contrabas. Deze Sonatas van Rossini bevatten die pure heerlijkheid die je in de kwartetten van Mozart en Haydn zou zoeken. Heldere kwartetten van enorme schoonheid - ze laten je even betreuren dat Rossini geen ‘echt’ strijkkwartet-repertoire heeft. Maar hij gebruikt het toegevoegde gewicht van de contrabas slim en elegant. Hoffmeister geeft de contrabas een andere rol: geen begeleiding, maar een volwaardige melodieuze stem met virtuoze passages.
GRASS ROOTS: showcase & portret volgende generatie
(INTER)NATIONAAL JONG TALENT 13:00 GROTE ZAAL € 25
→ GOLDMUND QUARTET (Winnaar Melbourne International String Quartet Competition 2018)
WINNAAR VAN DE BANFF INTERNATIONAL STRING QUARTET COMPETITION 2019 (NTB) DOSTOJEVSKI KWARTET ANIMATO KWARTET ALASDAIR TAIT presentatie Zondagmiddag, jong talent-middag. Vier jonge kwartetten op verschillende momenten in hun carrière. Twee hebben net een internationaal concours gewonnen, twee studeren nog aan een Nederlands conservatorium. Een showcase-middag met een persoonlijk tintje: wie zijn deze jonge kwartetten en waarom spelen ze kwartet? De kwartetten spelen ieder een stuk uit hun kernrepertoire én een Nederlands werk. Alasdair Tait, voormalig cellist van het Belcea Quartet, zit in menig jury en is directeur van de Londense Young Classical Artists Trust - een organisatie die zich richt op het ontwikkelen van jong klassiek talent. Hij weet als geen ander wat een jong strijkkwartet doormaakt en neemt je deze middag mee in hun wereld. Dit programma is Engelstalig.
Strijkkwartet Biënnale 2020
ZONDAG 26 JANUARI
SELECTED BY Artemis Quartett 17:00 GROTE ZAAL € 27
→ ARTEMIS QUARTETT TSJAIKOVSKI Strijkkwartet nr. 2 SMETANA Strijkkwartet nr. 1 ‘Aus meinem Leben’ De Selected By begint met twee zwelgende strijkkwartetten. Tsjaikovski zelf liet geen twijfel bestaan over zijn tweede strijkkwartet: ‘Ik beschouw het als mijn beste werk; geen enkel ander stuk is zo eenvoudig en gemakkelijk uit mij gevloeid.’ Smetana’s eerste strijkkwartet is minstens zo belangrijk geweest voor hemzelf; een muzikale autobiografie waarin hij terugblikt met schetsen uit zijn hele leven.
Avondconcert JERUSALEM QUARTET ONNAVOLGBAAR EN VOL ENERGIE
Haydn en Bartók zijn beiden op een eigen manier onnavolgbaar. Haydn’s Quinten-kwartet lijkt overzichtelijk, maar zoals vrijwel altijd bij Haydn is het de schijn die bedriegt. Bartók’s vierde strijkkwartet lijkt juist dicht en onbegrijpelijk, maar wanneer je gaandeweg zijn taal leert kennen, ontdek je waar je schoonheid moet zoeken en ontwikkelt het kwartet zich naar een begrijpelijker idioom. Het strijkkwartet kan in zijn vierstemmige eenvoud reiken van een intiem kamerensemble tot de omvang van een volledig orkest. Brahms laat horen dat met de toevoeging van een altviool een orkest zelfs vele malen kan worden overstemd. In wat zijn laatste werk had moeten zijn, componeert hij op zijn top: iedere maat is even sterk, de structuur klopt tot in de details en de muziek is simpelweg beeldschoon en vol energie. Gregor Sigl, altviolist van het Artemis Quartett schuift aan;. Er is een inleiding vooraf door Sabine Lichtenstein.
LATE BEETHOVEN 22:30 GROTE ZAAL € 18,50
→ PAVEL HAAS QUARTET BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 13, op. 130 en Grosse Fuge, op. 133 Beethoven’s dertiende strijkkwartet, vaak bestempeld als de meest toegankelijke van zijn late kwartetten. Een kwartet van uitersten: een hemelse cavatina - het een-na-laatste deel - en een weerzinwekkend slot, de Grosse Fuge. Met name deze twee delen zijn altijd actueel gebleven. Stravinsky noemde de Grosse Fuge ‘an absolutely contemporary piece of music that will be contemporary forever.’ Carl Sagan stuurde in de zoektocht naar buitenaards leven de cavatina de ruimte in op een gouden schijf, als een van de bijzonderste menselijke manifestaties.
20:15 GROTE ZAAL € 37
→ JERUSALEM QUARTET GREGOR SIGL - ARTEMIS QUARTETT (altviool) HAYDN Strijkkwartet nr. 61, op. 76/2 ‘Quinten’ BARTÓK Strijkkwartet nr. 4 BRAHMS Strijkkwintet nr. 2, op. 111
9
MAANDAG 27 JANUARI VROEGE BEETHOVEN 09:30 KLEINE ZAAL € 18,50
MASTERCLASS 11:30 ATRIUMZAAL € 15
→ DORIC STRING QUARTET
→ JERUSALEM QUARTET
BEETHOVEN Strijkkwartet op. 18/1 TARRODI Strijkkwartet nr. 3 ‘Light scattering’
BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 15, op. 132
Na talloze schetsen en een volledige herziening van bijna iedere maat was daar eindelijk Beethoven’s opus 18/1. Hij speelt met de balans tussen classicistische verwachtingen en de drang om zijn eigen weg te gaan. Het resultaat is een misleidend licht kwartet, vol virtuositeit en diepgang.
Het strijkkwartet ontvouwt zich bijna iedere ochtend op steeds een andere manier tijdens de Strijkkwartet Biënnale. Het Jerusalem Quartet geeft een masterclass over een van Beethoven’s meest essentiële kwartetten: op.132.
EXTENDING STRING QUARTET CZECH LANGUAGE IN MUSIC 14:15 KLEINE ZAAL € 18,50
→ PAVEL FISCHER (spreker) ADAM QUARTET (Conservatorium van Amsterdam) O.a. fragmenten en delen uit Smetana’s tweede strijkkwartet, Dvořák’s Amerikaanse kwartet, tweede strijkkwartet van Pavel Haas. Taal en muziek zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden - misschien zelfs één. Zonder wetenschappelijk te worden duikt Pavel Fischer, oprichter van het Škampa AAN TAFEL BIJ LEX BOHLMEIJER Quartet en docent, in een belangrijk stuk canon van het strijkkwartet en legt de relatie tussen Tsjechische muziek en de Tsjechische taal bloot. Delen en frag10:15 FOYERDECK 1 GRATIS menten uit alle Tsjechische muziek die in het festival Neem een kop koffie en schuif aan bij Lex Bohlmeijer klinkt zullen daarbij gespeeld worden door het ADAM en zijn gasten. Het strijkkwartet staat centraal - up close Quartet. and personal. Persoonlijke verhalen, anekdotes en Dit programma is Engelstalig. visies op het strijkkwartet geven een bijzonder kijkje in de complexe wereld die schuilgaat achter het podium.
Coffee Talk
Dagkaarten, stapelkorting, Early Bird-tickets en passe-partouts: kijk op pag. 27 voor ticketinformatie en kortingen.
Strijkkwartet Biënnale 2020
MAANDAG 27 JANUARI Rusteloos begint Sjostakovitsj’ tweede strijkkwartet haastig zoekend. Maar in het tweede deel schept hij rust met minutenlange Shakespeariaanse monologen voor de eerste viool, begeleid door eerbiedige akkoorden van zijn drie medespelers. Een enorm contrast met Dvořák sextet dat bijna uit zijn voegen barst van de Tsjechische folklore. Twee componisten die dezelfde toonsoort - A groot - totaal verschillend interpreteren: het één zwaar en serieus, het ander lichtvoetig en vrolijk. Samen met John Myerscough en Hélène Clément van het Doric String Quartet voegt het Pavel Haas Quartet met Dvořák’s sextet een extra kleur toe aan het palet van de Strijkkwartet Biënnale. Het concert wordt ingeleid door musicoloog Leo Samama.
SELECTED BY Pavel Haas Quartet 17:00 GROTE ZAAL € 27
→ PAVEL HAAS QUARTET DOMINIQUE VLEESHOUWERS (slagwerk)
LATE BEETHOVEN 22:30 GROTE ZAAL € 18,50
→ JUILLIARD STRING QUARTET BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 14, op. 131
DVOŘÁK Strijkkwartet nr. 12, op. 96 ‚Amerikaanse‘ PAVEL HAAS Strijkkwartet nr. 2 ‘From the Monkey Mountains’
Op. 131 ontvouwt zich vol melancholiek en soms bijna verstikkende zwaarte, maar vindt langzaamaan zijn weg naar het licht. Een weg die - Beethoven blijft Twee Tsjechen; twee tijdperken; twee verschillende Beethoven - zo nu en dan onnavolgbare wendingen omgevingen. Waar Dvořák in het negentiende eeuw- neemt, maar uiteindelijk dat licht nooit echt zal bereise Amerika werd geïnspireerd door de smeltkroes ken. Iets houdt Beethoven op de grond. van culturen - in het bijzonder de negro-spirituals, wat het kwartet oorspronkelijk de bijnaam ‘Negro Quartet’ opleverde - werkte Haas in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog met volksmuziek uit zijn vaderland en jazz.
Avondconcert PAVEL HAAS QUARTET 20:15 GROTE ZAAL € 37
→ PAVEL HAAS QUARTET HÉLÈNE CLÉMENT - DORIC STRING QUARTET (altviool) JOHN MYERSCOUGH - DORIC STRING QUARTET (cello) SJOSTAKOVITSJ Strijkkwartet nr. 2, op. 68 DVOŘÁK Strijksextet, op. 48 11
DINSDAG 28 JANUARI VROEGE BEETHOVEN 09:30 KLEINE ZAAL € 18,50
→ RUYSDAEL KWARTET BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 4, op. 18/4 TAKEMITSU Landscape I Het enige mineur-kwartet in de opus 18-reeks, maar des te opvallender een heel extravert kwartet - bijna theatraal. Haydn en Mozart, en ook Beethoven zelf in eerdere werken, claimden deze toonsoort voor hun Sturm und Drang-gevoelens. Vier snelle delen, onrustige thema’s: dit kwartet past perfect in die traditie.
Coffee Talk
EXTENDING STRING QUARTET
AAN TAFEL BIJ LEX BOHLMEIJER 14:15 GROTE ZAAL € 25 10:15 FOYERDECK 1 GRATIS
Neem een kop koffie en schuif aan bij Lex Bohlmeijer en zijn gasten. Het strijkkwartet staat centraal - up close and personal. Persoonlijke verhalen, anekdotes en visies op het strijkkwartet geven een bijzonder kijkje in de complexe wereld die schuilgaat achter het podium.
ARTIST TALK 11:30 ATRIUMZAAL € 15
→ BRETT DEAN (spreker) De Australische altviolist, componist en dirigent Brett Dean heeft een relatief klein strijkkwartet-oeuvre, maar heeft daarmee een des te grotere indruk gemaakt. In de aanloop naar de première van zijn nieuwste strijkkwartet, deze avond, zoomt hij in op zijn eerdere werken, samen met een strijkkwartet van het Conservatorium van Amsterdam. Dit programma is Engelstalig.
Strijkkwartet Biënnale 2020
→ RAGAZZE KWARTET CLARON MCFADDEN (sopraan) ELVIS COSTELLO The Juliet Letters LEOŠ JANÁČEK Strijkkwartet nr. 2 ‚Intieme Brieven‘ Janáček stuurde zijn grootste geliefde ruim zevenhonderd brieven, die merendeels onbeantwoord bleven. Aan het einde van zijn leven balde hij alles samen in een strijkkwartet. De hartstocht die in de werkelijkheid gesmoord bleef, vlamde des te heviger op in de muziek. In Elvis Costello’s The Juliet Letters krijgt de liefde vele stemmen. Elk nummer is een gefingeerde brief van steeds weer een onbekende schrijver. Zo opent zich in ieder lied een nieuw verhaal, een nieuwe liefde. Het Ragazze Kwartet en sopraan Claron McFadden verbinden deze werken in een theatrale setting.
DINSDAG 28 JANUARI SELECTED BY Borusan Quartet 17:00 GROTE ZAAL € 27
→ BORUSAN QUARTET VASKS Strijkkwartet nr. 4 VERDI Strijkkwartet
Beethoven’s Storm-kwintet - minstens zo indrukwekkend als zijn strijkkwartetten. Het concert wordt ingeleid door Carel den Hertog.
LATE BEETHOVEN 22:30 GROTE ZAAL € 18,50
→ GERHARD QUARTET BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 16, op. 135
Verdi schreef naast zijn opera’s een klein kamermuziek-oeuvre, in het bijzonder één strijkkwartet. Het wordt nu beschouwd als een uniek stuk, maar hij maakte er zelf bepaald geen statement van: ‘Ik geef niet om het kwartet dat ik als simpel tijdverdrijf schreef. Hiermee wil ik zeggen dat ik geen belang wilde hechten aan dat stuk en dat ik het in ieder geval op dit moment op geen enkele manier bekend wil maken.’ Het contrast met Vasks kan niet veel groter zijn. Zijn vierde strijkkwartet is een persoonlijk monument, opgedragen aan zijn moeder, ter gelegenheid van haar negentigste verjaardag. Hij reflecteert op haar leven en de voorbije eeuw die zij heeft meegemaakt.
Beethoven’s laatste strijkkwartet is de vreemde eend in de bijt. Kort, een warme toonsoort, redelijk klassiek qua vorm - al met al ogenschijnlijk licht verteerbaar. Maar bij de eerste noten van het laatste deel staan er in de partituur historische en raadselachtige woorden: ‘Muss es sein? Es muss sein!’ Is dit een diep filosofische overpeinzing van Beethoven in zijn laatste complete werk? Is die ogenschijnlijke lichtheid daadwerkelijk schijn? Of is het een verwijzing naar een openstaande rekening?
DORIC STRING QUARTET 20:15 GROTE ZAAL € 37
→ DORIC STRING QUARTET BRETT DEAN (altviool) HAYDN Strijkkwartet nr. 37, op. 33/1 BRETT DEAN Strijkkwartet nr. 3 (Nederlandse première)* BEETHOVEN Strijkkwintet, op. 29 ‘Storm’ *Co-commissie Strijkkwartet Biënnale, Musica Viva Australia, Berlin Konzerthaus, Carnegie Hall, Edinburgh International Festival, West Cork Chamber Music Festival Brett Dean is - zacht uitgedrukt - veelzijdig. Vroeger altviolist bij de Berliner Philharmoniker; nu heel actief als kamermusicus, dirigent, solist en componist. Het Doric String Quartet heeft een lange geschiedenis met Dean en speelt de Nederlandse première van zijn nieuwe strijkkwartet en vervolgens samen met hem 13
ZA ZO MA DI 25.01. 26.01. 27.01. 28.01. VROEGE BEETHOVEN VROEGE BEETHOVEN Doric String Quartet 09:30 UUR KLEINE ZAAL
VROEGE BEETHOVEN Ruysdael Quartet 09:30 UUR KLEINE ZAAL
COFFEE-TALK
COFFEE-TALK
10:15 UUR
10:15 UUR
COFFEE TALKS
FOYERDECK 1
FOYERDECK 1
MASTERCLASSES CONTRABASKWARTETTEN ROSSINI EN HOFFMEISTER Zondagochtendconcert 11:00 UUR GROTE ZAAL
MASTERCLASS Jerusalem Quartet ATRIUMZAAL
11:30 UUR
ARTIST TALK Componist Brett Dean 11:30 UUR
ATRIUMZAAL
SPECIALS
GRASS ROOTS (Inter)nationaal jong talent 13:00–16:30 UUR
GROTE ZAAL
EXTENDING STRING QUARTET EXTENDING STRING QUARTET Czech language in music 14:15 UUR
KLEINE ZAAL
EXTENDING STRING QUARTET Ragazze Quartet Claron McFadden 14:15 UUR GROTE ZAAL
SELECTED BY SELECTED BY ARTEMIS QUARTETT Tsjaikovski & Smetana
SELECTED BY PAVEL HAAS QUARTET Dvořák & Pavel Haas
SELECTED BY BORUSAN QUARTET Vasks & Verdi
17:00 UUR GROTE
17:00 UUR GROTE
17:00 UUR GROTE
ZAAL
ZAAL
ZAAL
AVONDCONCERT OPENINGSCONCERT Artemis Quartett
20:15 UUR
GROTE ZAAL
JERUSALEM QUARTET Onnavolgbaar en vol energie
20:15 UUR
GROTE ZAAL
PAVEL HAAS QUARTET Sjostakovitsj 2 en Dvořák sextet
20:15 UUR
GROTE ZAAL
DORIC STRING QUARTET Sturm und Dean
20:15 UUR GROTE
ZAAL
LATE BEETHOVEN LATE BEETHOVEN Jerusalem Quartet 22:30 UUR
GROTE ZAAL
Strijkkwartet Biënnale 2020
LATE BEETHOVEN Pavel Haas Quartet 22:30 UUR
GROTE ZAAL
LATE BEETHOVEN Juilliard String Quartet 22:30 UUR
GROTE ZAAL
LATE BEETHOVEN Gerhard Quartet 22:30 UUR
GROTE ZAAL
WO DO ZA VR 29.01. 30.01. 31.01. 01.02. VROEGE BEETHOVEN Quatuor Danel 09:30 UUR KLEINE ZAAL
VROEGE BEETHOVEN Borusan Quartet 09:30 UUR KLEINE ZAAL
VROEGE BEETHOVEN Signum Quartett 09:30 UUR KLEINE ZAAL
VROEGE BEETHOVEN Dudok Kwartet 09:30 UUR KLEINE ZAAL
COFFEE-TALK
COFFEE-TALK
COFFEE-TALK
COFFEE-TALK
10:15 UUR
10:15 UUR
10:15 UUR
10:15 UUR
FOYERDECK 1
THE ANATOMY OF STRING QUARTET Signum Quartett 11:30 UUR ATRIUMZAAL
FOYERDECK 1
MASTERCLASS Juilliard String Quartet Ainsi la nuit 11:30 UUR ATRIUMZAAL
FOYERDECK 1
MASTERCLASS Isabel Charisius (Alban Berg Quartett) 11:30 UUR ATRIUMZAAL
FOYERDECK 1
LECTURE-RECITAL Arditti Quartet 11:30 UUR
GROTE ZAAL
RAMEAU / ROUKENS; RAMEAU / RAVEL Dudok Kwartet 14:15 UUR GROTE ZAAL
EXTENDING STRING QUARTET Borusan Quartet Serhan Bali 14:15 UUR GROTE ZAAL
EXTENDING STRING QUARTET Riley: Salome Dances for Peace 13:15 UUR GROTE ZAAL
EXTENDING STRING QUARTET The New Vienna Alex Ross & Calder Quartet 14:15 UUR BIMHUIS
SELECTED BY QUATUOR DANEL Lekeu & Franck
SELECTED BY SIGNUM QUARTETT Schubert & Adès
SELECTED BY ALMA QUARTET Brahms & Glass
SELECTED BY CALDER QUARTET Mozart & Eötvös
17:00 UUR GROTE
17:00 UUR GROTE
17:00 UUR BIMHUIS
17:00 UUR GROTE
ON THE NIGHT PLAIN Arditti Quartet Calder Quartet Signum Quartett
SLOTCONCERT Signum Quartett & Calefax & Bram van Sambeek
ZAAL
JUILLIARD STRING QUARTET Hét Juilliard String Quartet
20:15 UUR
GROTE ZAAL
ZAAL
QUATUOR DANEL & NEDERLANDS KAMERKOOR Droomklanken van Auerbach 20:15 UUR
GROTE ZAAL
20:15–00:15 UUR
GROTE ZAAL
20:15 UUR
ZAAL
GROTE ZAAL
SPECIAL LATE BEETHOVEN Calder Quartet 22:30 UUR
GROTE ZAAL
LATE BEETHOVEN Alma Quartet & Benjamin Herman 22:30 UUR GROTE ZAAL
DE BIËNNALE AT BIMHUIS Tijn Wybenga & AM.OK Kwartet 21:00 UUR BIMHUIS
15
WOENSDAG 29 JANUARI VROEGE BEETHOVEN 09:30 KLEINE ZAAL € 18,50
→ QUATUOR DANEL BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 2, op. 18/2 MIECZYSŁAW WEINBERG Improvisation & Romance De eerste noten van dit kwartet schetsen een beeld van Weense hoven en paleizen; buigingen en knikjes in gouden balzalen; de jonge Beethoven die zijn plek probeert te claimen in de traditie van zijn voorgangers. Een elegant kwartet vol frisse energie, gegoten in een traditionele vorm. Quatuor Danel heeft een bijzondere connectie met het strijkkwartet van Weinberg die zij bij de Beethoven hebben gekozen: in 2018 gaven zij de wereldpremière van dit werk, dat in 1950 werd geschreven.
Coffee Talk
AAN TAFEL BIJ LEX BOHLMEIJER 10:15 FOYERDECK 1 GRATIS
Neem een kop koffie en schuif aan bij Lex Bohlmeijer en zijn gasten. Het strijkkwartet staat centraal - up close and personal. Persoonlijke verhalen, anekdotes en visies op het strijkkwartet geven een bijzonder kijkje in de complexe wereld die schuilgaat achter het podium.
The anatomy of STRING QUARTET 11:30 ATRIUMZAAL € 15
→ SIGNUM QUARTETT
EXTENDING STRING QUARTET 14:15 GROTE ZAAL € 25
→ BORUSAN QUARTET SERHAN BALI (spreker) Werken van Fazıl Say, Ulvi Cemal Erkin, Ahmed Adnan Saygun en Hasan Uçarsu In de negentiende eeuw ontstond er een uitwisseling tussen de Europese muziekcultuur en het Ottomaanse hof - denk aan Mozart’s Rondo alla Turca. In de jaren ’20 van de twintigste eeuw werden de eerste conservatoria in westerse stijl geopend in Turkije. Op de grens van Oost en West verenigden de componisten die daar studeerden de twee tradities. Inmiddels heeft het strijkkwartet in Turkije een cult-status. De belichaming daarvan is het Borusan Quartet. Ze verkopen enorme zalen uit, gevuld met jong en oud. Het Borusan Quartet en schrijver en musicoloog Serhan Bali brengen het Turkse strijkkwartet in Nederland tot leven.
In The Anatomy of String Quartet onthult het Signum Quartett relevante aspecten van hun karakteristieke en persoonlijke werkproces als strijkkwartet.
Dagkaarten, stapelkorting, Early Bird-tickets en passe-partouts: kijk op pag. 27 voor ticketinformatie en kortingen.
Strijkkwartet Biënnale 2020
WOENSDAG 29 JANUARI SELECTED BY QUATUOR DANEL 17:00 GROTE ZAAL € 27
→ QUATUOR DANEL LEKEU Molto adagio, sempre cantante doloroso FRANCK Strijkkwartet Twee weinig gespeelde Belgische werken, het één enorm en het ander bescheiden qua omvang. ‘Molto adagio, sempre cantante doloroso’ - zeer langzaam, altijd pijnlijk zingend. De titel die de zeventienjarige Lekeu koos, spreekt boekdelen. Bovenaan de partituur schreef hij ‘mijn ziel is triest, tot aan de dood’. Die dood kwam al op zijn vierentwintigste, waardoor Lekeu niet verder kwam dan vier korte werken voor strijkkwartet, waarvan dit het meest emotioneel ontwikkeld is. Lekeu studeerde bij Franck, een laatbloeiende componist die geïnspireerd door de late Beethovens één strijkkwartet schreef. Een groots romantisch werk van ruim drie kwartier; zijn eerste grote succes als componist, slechts zeven maanden voor zijn dood.
Één strijkkwartet schreef Dutilleux - voor het Juilliard String Quartet, bijna 50 jaar geleden. In Ainsi la nuit vloeit de tijd elegant, in een stijl die Debussy, Ravel, Bartók en Stravinsky verbindt met de eenentwintigste-eeuw. Brahms is frei aber einsam in zijn op. 51/2. Dat thema - in noten geschreven als f-a-e - verwerkt hij prominent in de opening en werkt daar het hele kwartet op door met een donkere melancholie en uitspattingen van rusteloosheid. In Mozart’s jachtkwartet zit juist een diepgeworteld geluk - een overweldigend pure emotie, in een pastoraal jasje. Het concert wordt ingeleid door Michel Khalifa.
LATE BEETHOVEN 22:30 GROTE ZAAL € 18,50
→ CALDER QUARTET BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 12, op. 127
JUILLIARD STRING QUARTET
Stevige forte-akkoorden in Es groot - een toonsoort die voor Beethoven stond voor heroïek en kracht; zo begint het eerste van zijn late kwartetten. Een duidelijk statement, lijkt het. Maar in plaats van door te zetten keert Beethoven al snel in zichzelf - zo typerend voor die late kwartetten. Al met al een kwartet dat voor Beethoven uitzonderlijk zachtaardig is.
20:15 GROTE ZAAL € 37
DUTILLEUX Ainsi la Nuit MOZART Strijkkwartet nr. 17, KV 458 ‘Jagd Quartett’ BRAHMS Strijkkwartet nr. 2, op. 51/2 17
DONDERDAG 30 JANUARI VROEGE BEETHOVEN 09:30 KLEINE ZAAL € 18,50
→ BORUSAN QUARTET BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 5, op. 18/5 BURHAN ÖÇAL Eski Istanbul Beethoven modelleerde zijn vijfde strijkkwartet naar Mozart’s KV464, dat Mozart op zijn beurt weer aan Haydn had opgedragen. Een kwartet geworteld in de Weense traditie dus. Het Borusan kwartet speelt als encore Eski Istanbul - een populair Turks liedje, bewerkt voor strijkkwartet in een bijna nostalgische, hoogromantische stijl.
Coffee Talk
AAN TAFEL BIJ LEX BOHLMEIJER 10:15 FOYERDECK 1 GRATIS
EXTENDING STRING QUARTET 13:15 GROTE ZAAL € 25
→ RUYSDAEL KWARTET TIM MCLORAINE (videoprojectie)
Neem een kop koffie en schuif aan bij Lex Bohlmeijer en zijn gasten. Het strijkkwartet staat centraal - up close TERRY RILEY Salome Dances for Peace and personal. Persoonlijke verhalen, anekdotes en visies op het strijkkwartet geven een bijzonder kijkje in Drie keer langer dan Beethoven’s langste kwartet de complexe wereld die schuilgaat achter het podium. Terry Riley’s magnum opus is groots in de grootste zin. Diep geworteld in de muziek van Riley zitten allerlei stijlen die voor een strijkkwartet totaal onbekend zijn. Riley liet deze stijlen samensmelten tot een nieuwe klankwereld van o.a. jazz, Berbermuziek, blues en tra11:30 ATRIUMZAAL € 15 ditionele Indiase muziek. De reis - die twee uur duurt - wordt extra spectaculair door de toegevoegde beel→ JUILLIARD STRING QUARTET den van videokunstenaar Tim McLoraine.
MASTERCLASS
DUTILLEUX Ainsi la nuit Dutilleux schreef Ainsi la nuit voor het Juilliard String Quartet, maar al snel werd het werk omarmd door vele andere kwartetten. Een moderne klassieker, waarvoor de leden van het Juilliard String Quartet de aangewezen gidsen zijn.
SELECTED BY SIGNUM QUARTETT 17:00 GROTE ZAAL € 27
→ SIGNUM QUARTETT SCHUBERT Strijkkwartet nr. 8, D.112 THOMAS ADÈS Arcadiana
Arcadiana van Thomas Adès is een moderne klassieker. Een hedendaagse idylle waarvoor Adès inspiratie haalde Strijkkwartet Biënnale 2020
DONDERDAG 30 JANUARI uit Schubert, Mozart en schilderijen uit de Franse barok. Het Signum Quartett kiest voor een vroege Schubert: ‘Schubert’s vroege kwartetten worden in verhouding weinig gespeeld, misschien omdat zijn taal nog niet zo ‘perfect’ is als in zijn late kwartetten. Maar toch zit in dit kwartet, geschreven toen Schubert zeventien was, alle verlangen, rouw en sotto voce-opgewektheid die zo in de kern van zijn latere werken zitten.’
NEDERLANDS KAMERKOOR & QUATUOR DANEL 20:15 GROTE ZAAL € 37
→ QUATUOR DANEL NEDERLANDS KAMERKOOR PETER DIJKSTRA (dirigent) LERA AUERBACH Ars Goetia (Nederlandse première)* *Co-commissie Muziekgebouw en Strijkkwartet Biënnale Amsterdam Lera Auerbach vluchtte op jonge leeftijd vanuit Rusland naar de VS. Haar werk is een kleurrijke wereld vol extreme contrasten en scherpe tegenstellingen waarin alles draait om fantasie en verbeeldingskracht. In 2016 gaf het Nederlands Kamerkoor de wereldpremière van 72 Angels, een monumentaal werk voor koor en saxofoonkwartet. Tijdens de Strijkkwartet Biënnale nu de 22:30 GROTE ZAAL € 21 Nederlandse première van Ars Goetia - een vervolg op 72 Angels, maar dit keer voor koor en strijkkwartet. → ALMA QUARTET BENJAMIN HERMAN (saxofoon)
LATE BEETHOVEN CARTE BLANCHE
BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 12, op. 127 De ogenschijnlijk vreemde eend in de bijt: het Alma Quartet en jazz-saxofonist Benjamin Herman. Met een carte blanche voor Benjamin op zak zoeken ze samen naar de jazz in Beethoven. Wat er uiteindelijk op het podium komt te staan, is nog een verrassing - wordt het Alma Quartet + Benjamin Herman solo of neemt hij het hele New Cool Collective mee?
19
VRIJDAG 31 JANUARI MASTERCLASS 11:30 ATRIUMZAAL € 15
→ ISABEL CHARISIUS (ALBAN BERG QUARTETT) Isabel Charisius is een kamermusicus pur sang. Als voormalig lid van het legendarische Alban Berg Quartett wordt ze regelmatig uitgenodigd op internationale festivals en podia.
VROEGE BEETHOVEN 09:30 KLEINE ZAAL € 18,50
→ SIGNUM QUARTETT BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 3 in D op. 18/3 (1801) KONSTANZIA GOURZI Strijkkwartet nr. 2 P-ILION, nine fragments of an eternity Wat is uitgegeven als Beethoven’s derde strijkkwartet is eigenlijk het allereerste strijkkwartet dat hij schreef. Wanneer je er op die manier naar luistert, begint Beethoven zijn strijkkwartet-oeuvre op een verrassend zachte en weloverwogen manier. De lyrische introductie lijkt te zeggen ‘hier ben ik, ik ga strijkkwartetten 14:15 BIMHUIS € 25 schrijven, net als Haydn en Mozart’, maar tegelijkertijd experimenteert hij al subtiel met het zwaartepunt – ‘hier ben ik, maar ik ga het anders doen.’ → CALDER QUARTET ALEX ROSS (spreker)
EXTENDING STRING QUARTET
Coffee Talk
AAN TAFEL BIJ LEX BOHLMEIJER 10:15 FOYERDECK 1 GRATIS
Neem een kop koffie en schuif aan bij Lex Bohlmeijer en zijn gasten. Het strijkkwartet staat centraal - up close and personal. Persoonlijke verhalen, anekdotes en visies op het strijkkwartet geven een bijzonder kijkje in de complexe wereld die schuilgaat achter het podium.
Strijkkwartet Biënnale 2020
o.a. STRAVINSKY 3 Pieces for String Quartet JOHN CAGE String Quartet in Four Parts ANTON WEBERN 5 Pieces for String Quartet ANDREW NORMAN Sabina en delen uit vroege werken van Terry Riley Aan het begin van de twintigste eeuw was de Amerikaanse westkust een broedplaats voor componisten. Een open minded ‘nieuw Wenen’, waar een nieuw soort muziek kon worden geboren —ruimtelijk, herhalend en beïnvloed door niet-westerse klanken. Schrijver en criticus Alex Ross en het Calder Quartet nemen je mee naar hun thuis: ‘We will hear West Coast voices past and present, including John Cage, Pauline Oliveros,
VRIJDAG 31 JANUARI Lou Harrison, Terry Riley, and Andrew Norman, and we will explore the surprising influence of émigré composers like Stravinsky and Schoenberg on minimalism and other West Coast innovations.’ Dit programma is Engelstalig.
DE BIËNNALE at BIMHUIS: TIJN WYBENGA & AM.OK KWARTET 21:00 BIMHUIS € 16
→ TIJN WYBENGA AM.OK KWARTET Ergens tussen klassiek en jazz, improvisatie en gecomponeerde muziek vind je de jonge componist, bandleider en arrangeur Tijn Wybenga en zijn AM.OK kwartet. Typische musici van nu: zonder muzikale grenzen en niet in een hokje te plaatsen.
SELECTED BY Alma Quartet 17:00 BIMHUIS € 27
→ ALMA QUARTET
Van BIMHUIS productions krijgt Tijn Wybenga de kans om zich te ontwikkelen in een tweejarig traject, waarin hij op alle vlakken ondersteund wordt bij het ontwikkelen van zijn muzikale taal, zijn artistiek leiderschap en bij het samenstellen van en het componeren voor zijn eigen orkest – AM.OK (Amsterdams Modern Orkest). Speciaal voor de Strijkkwartet Biënnale 2020 vormen de strijkers uit het veertienkoppige orkest het AM.OK kwartet. Hiermee ontstaat voor Tijn de kans om zich te verdiepen in de werking van een strijkkwartet en zo zijn muzikale ontwikkeling te verbreden. De composities zijn van Tijn én de strijkers zelf en komen tijdens het concert samen met live electronics.
BRAHMS Strijkkwartet nr. 3 in Bes op. 67 PHILIP GLASS Quartet Satz (Nederlandse première) Brahms deed zijn derde strijkkwartet zelf af als een triviaal werk, maar voor een strijkkwartet dat dit werk gaat spelen is niets minder waar. Het muzikale ideaalbeeld van Brahms vereist veel van een strijkkwartet; de rijkdom van zijn klank is perfect te realiseren met een kwintet of sextet, maar een kwartet moet hard werken om dit te evenaren. In het kader van het 50 For the Future-project schreef Philip Glass in 2017 Quartet Satz voor het Kronos Quartet. Een klein, schitterend en toch krachtig werk in de herkenbare taal van Glass.
Dagkaarten, stapelkorting, Early Bird-tickets en passe-partouts: kijk op pag. 27 voor ticketinformatie en kortingen.
21
VRIJDAG 31 JANUARI ON THE NIGHT PLAIN 20:15– 00:30 GROTE ZAAL € 37
→ CALDER QUARTET SIGNUM QUARTETT ARDITTI QUARTET ANNECHIEN KOERSELMAN (regie) ASCON DE NIJS (decorontwerp) JEROEN SMITH (licht) ARVO PÄRT Fratres STEVE REICH Different Trains PASCAL DUSAPIN Strijkkwartet nr. 5 VALENTIN SILVESTROV Strijkkwartet nr. 1 HENRYK GÓRECKI Strijkkwartet nr. 2, op. 64 Quasi una fantasia’ MORTON FELDMAN Structures for String Quartet KEVIN VOLANS Strijkkwartet nr. 12 TERRY RILEY Cadenza on the Night Plain Lang, groot, geregisseerd, anders. Iedere festivaleditie op de vrijdagavond een concert dat barrières doorbreekt en het strijkkwartet een nieuw canvas geeft om mee te spelen. Acht werken voor strijkkwartet - het een wat onorthodoxer dan het ander - met als zwaartepunten Different Trains van Steve Reich en Cadenza on the Night Plain van Terry Riley. On the Night Plain in een reis van vier uur door menselijkheid en maakbaarheid - destructie, schoonheid, emotie en de natuurlijke grenzen daaraan. Inleiding voorafgaand aan het concert door Alex Ross (Engelstalig).
Strijkkwartet Biënnale 2020
ZATERDAG 1 FEBRUARI Coffee Talk
AAN TAFEL BIJ LEX BOHLMEIJER 10:15 FOYERDECK 1 GRATIS
Neem een kop koffie en schuif aan bij Lex Bohlmeijer en zijn gasten. Het strijkkwartet staat centraal - up close and personal. Persoonlijke verhalen, anekdotes en visies op het strijkkwartet geven een bijzonder kijkje in de complexe wereld die schuilgaat achter het podium.
Lecture-recital VROEGE BEETHOVEN
11:30 GROTE ZAAL € 18,50
→ ARDITTI QUARTET 09:30 KLEINE ZAAL € 18,50
Zeg je Arditti Quartet, dan zeg je nieuwe muziek. Stockhausen, Lachenmann, Kurtág, Ferneyhough, Andriessen - in de loop van ruim veertig jaar heeft het BEETHOVEN Strijkkwartet nr. 6, op. 18/6 kwartet intensief samengewerkt met honderden comMESSIAEN Oraison (bew. David Faber) ponisten aan nieuw strijkkwartet-repertoire. Wie een partituur ziet uit het repertoire van het Arditti Quartet, Het laatste van de zes opus 18-kwartetten doet het beseft dat veel muziek allesbehalve straight forward is. meest denken aan Haydn. Het gaat Beethoven veel Het kwartet moet zich met regelmaat door partituren meer om slimmigheden en verrassingen, dan om heen worstelen waarin geen notenbalk, maat of zelfs melodie en schoonheid. Binnen de klassieke vormen noot te vinden is. In dit lecture-recital stellen zij daarzoekt hij naar Haydnesque plotselinge stops, ritmische om notatie centraal: wat betekent het en wat is de imelegantie, stemmingswisselingen en materiaalgebruik. pact van notatie voor speler én luisteraar? Oraison - hier in een bewerking van David Faber, de Dit programma is Engelstalig. cellist van het Dudok Kwartet - heeft een interessante geschiedenis. Ooit geschreven voor zes Ondes Martenots, een voorloper van de synthesizer, en later door Messiaen zelf bewerkt voor piano en cello als Louange à l’Éternité de Jésus uit Quatuor pour la fin du temps. Het Dudok Kwartet brengt deze twee versies samen: de glijdende klanken van de Ondes Martenot, maar met akoestische instrumenten, zoals in Quatuor pour la fin du temps.
→ DUDOK KWARTET
23
ZATERDAG 1 FEBRUARI SELECTED BY Calder Quartet 17:00 GROTE ZAAL € 27
→ CALDER QUARTET MOZART Strijkkwartet nr. 14, KV 387 PETER EÖTVÖS Korrespondenz
RAMEAU / ROUKENS RAMEAU / RAVEL 14:15 GROTE ZAAL € 30
→ DUDOK KWARTET JEAN-PHILIPPE RAMEAU Pièces de Clavecin (bew. Joey Roukens) JOEY ROUKENS What Remains (Wereldpremière) JEAN-PHILIPPE RAMEAU Pièces de Clavecin (bew. Joey Roukens) MAURICE RAVEL Strijkkwartet
Zesentwintig jaar en een nieuw gezicht in het Weense muziekleven. Zo begon Mozart aan zijn veertiende strijkkwartet, de eerste van een set die hij opdroeg aan Haydn. Hij had Haydn’s kwartetten uitgebreid bestudeerd en was diep onder de indruk van zijn stijl - ieder instrument een volwaardige stem; evenwicht in het kwartet; in alle opzichten uitgebalanceerd en doordacht. Qua klank is de Hongaarse componist Eötvös het complete tegengestelde van Mozart, maar voor ‘Korrespondenz’ haalde hij inspiratie uit briefwisselingen tussen Mozart en zijn vader. Het werk wordt in zijn greep gehouden door een enorme spanning die je beklemt en niet loslaat tot het einde.
In samenwerking met Musis Arnhem Een programma dat op allerlei manieren in elkaar grijpt, met als zwaartepunt de wereldpremière van het nieuwste strijkkwartet van Joey Roukens. Daarnaast een van Roukens’ favoriete componisten - Rameau die hij voor de gelegenheid vrij bewerkt. Ravel’s strijkkwartet is een spannende tegenhanger voor Roukens, waar ritmiek en klankkleur op een compleet andere manier tot uiting komen. Het Dudok Kwartet kijkt steeds vaker over de Nederlandse grenzen, maar voelt zich thuis in de muziek van Roukens: ‘Het is bij de composities van Joey Roukens niet relevant om te spreken over klassieke of niet-klassieke muziek. Zijn muziek is gewoon muziek die past in de 21ste eeuw, en komt daardoor heel direct aan.’ Dagkaarten, stapelkorting, Early Bird-tickets en passe-partouts: kijk op pag. 27 voor ticketinformatie en kortingen.
Strijkkwartet Biënnale 2020
ZATERDAG 1 FEBRUARI Slotconcert Strijkkwartet BiËnnale 2020 20:15 GROTE ZAAL € 39
→ SIGNUM QUARTETT BRAM VAN SAMBEEK (fagot) CALEFAX
IVY PRIAULX RAINIER Strijkkwartet (Nederlandse première) CARLO GESUALDO Madrigalen uit Boek IV, V SEBASTIAN FAGERLUND Kwintet voor strijkkwartet en fagot (Wereldpremière) CARLO GESUALDO Madrigalen uit Boek IV, V KEVIN VOLANS Nieuw werk voor strijkkwartet en rietkwintet (Nederlandse première) Eén en al uitbundigheid is het slotconcert van de tweede Strijkkwartet Biënnale. Na een week vol strijkkwartet net even iets anders met het Signum Quartett, Bram van Sambeek op fagot en Calefax. Drie premières - twee net geschreven en één herontdekt - aaneengevlochten door madrigalen van Gesualdo. Het strijkkwartet van de Zuid-Afrikaanse Ivy Priaulx Rainier werd in de jaren ’30 als heel relevant beschouwd en was zelfs de eerste commerciële opname van het Amadeus Kwartet. Sebastian Fagerlund schreef eerder al een fagotconcert voor Bram van Sambeek en heeft zich nu gewaagd aan de zeldzame combinatie met strijkkwartet. Bewerkingen van Gesualdo’s madrigalen vlechten deze combinatie van strijkers en blazers aan elkaar, die uiteindelijk samen komen in het nieuwe werk van Kevin Volans.
25
GEEF EEN TOEGIFT! HAAL HET LEERORKEST NAAR DE STRIJKKWARTET BIËNNALE De Strijkkwartet Biënnale werkt langdurig samen met het Leerorkest: iedere festival-editie wordt geopend met een feestelijk concert met strijkkwartetjes van het Leerorkest. De kinderen (9 –12 jaar) presenteren dan vol trots het resultaat van een jaar hard werken; terwijl ze voor die tijd überhaupt nog nooit van een strijkkwartet hadden gehoord. Het Leerorkest is in het leven geroepen om muziekeducatie laagdrempelig te maken zodat ieder kind de magie van muziekmaken kan ontdekken. Er wordt daarom samengewerkt met scholen in lage-inkomenswijken. Op initiatief van de Strijkkwartet Biënnale is er een nieuwe stap gezet en komen de kinderen in contact met een van de meest bijzondere vormen van muziekmaken: in een strijkkwartet spelen.
Strijkkwartet Biënnale 2020
Wanneer je een toegift geeft, geef je de kinderen en hun ouders de kans om het strijkkwartet écht te leren kennen: je koopt voor €12,50 een (extra) concertkaartje dat naar het Leerorkest gaat. Het Leerorkest en de Strijkkwartet Biënnale zorgen samen dat de tickets goed terechtkomen en dat de ontvanger een onvergetelijke kennismaking met het strijkkwartet heeft! Kijk op sqba.nl of muziekgebouw.nl voor meer informatie. Geef een toegift is een initiatief van De Verenigde Podiumkunstenfestivals
LOCATIE
KAARTEN & KORTINGEN
Een week lang is het Muziekgebouw een en al strijkkwartet. In de ruimte, spectaculaire architectuur en geweldige akoestiek van het gebouw kun je je bijna letterlijk onderdompelen in het strijkkwartet – met uitzicht over het IJ.
→ via www.sqba.nl → via www.muziekgebouw.nl → telefonisch via de kassa van het Muziekgebouw; maandag t/m zaterdag open tussen 12.00 en 18.00 uur. Bereikbaar via +31 (0) 20 788 20 00
BEREIKBAARHEID Het Muziekgebouw ligt op tien minuten loopafstand vanaf Amsterdam Centraal Station. Tram 26 vertrekt vanaf Centraal Station en stopt voor de deur van het Muziekgebouw. Onder het Muziekgebouw ligt een parkeergarage en daarnaast is er uiteraard ook ruimte om de fiets te stallen.
STAPELKORTING Met de stapelkorting stel je voordelig en flexibel je eigen festival samen: kies bijvoorbeeld alle Selected By’s of Avondconcerten, of kies juist zelf een combinatie van verschillende programma’s. Hoe meer concerten, hoe meer korting — niets houdt je tegen om je volledig onder te dompelen in het strijkkwartet! 3 — 6 concerten → 20% korting 6 — 9 concerten → 25% korting > 9 concerten → 35% korting
EARLY BIRDS Als je onder de 30 bent, kun je voor € 12,50 naar ieder concert in het festival. Er is echter een beperkt aantal Early bird-tickets beschikbaar per concert en bovendien geldt: op is op.
DAGKAARTEN EN PASSE-PARTOUT Wil je je hele dagen onderdompelen in het strijkkwartet? Dan kun je gemakkelijk en snel via het formulier op onze website voordelige dagkaarten en passe-partouts bestellen. Deze geven je toegang tot alle concerten op de desbetreffende dag. Je kunt ook een of meerdere dagkaart(en) combineren met individuele concerten. Met een passe-partout heb je automatisch toegang tot alle concerten in het festival. Kijk voor dagkaarten en passe-partouts op www.muziekgebouw.nl.
Bestel je liever telefonisch? Dat kan ma-za tussen 14:00 — 18:00 uur bij de kassa van het Muziekgebouw via +31 (0)20 788 2000.
27
Join & support “The greatest thing in life is when Utopia becomes reality. For me, that is exactly what happens at the String Quartet Biennale. For a full week, the Muziekgebouw and the area around are like a village, completely occupied by the string quartet.” Marc Danel / Quatuor Danel Het strijkkwartet leeft! Iedere twee jaar is de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam een week lang dé internationale ontmoetingsplek voor het strijkkwartet. Nergens ter wereld zie en hoor je zoveel verschillende strijkkwartetten bij elkaar. Er zijn verschillende manieren om de Strijkkwartet Biënnale te steunen. Zo ben je vanaf € 100 per jaar al Vriend van de Biënnale! Meer betekenen? Er is ook de mogelijkheid om Donateur of Founder te worden. Lees hierover meer op sqba.nl
CORPORATE PARTNER
PARTNERS
FONDSEN EN SUBSIDIËNTEN
CONTACT & COLOFON Strijkkwartet Biënnale Amsterdam Piet Heinkade 5 1019 BR Amsterdam info@sqba.nl sqba.nl REDACTIE Robin de Bruijn, Leana Furman, Yasmin Hilberdink ONTWERP Studio Farn, Leipzig DRUK Drukkerij Robstolk FOTO CREDITS Astrid Karger, Marco Borggreve, Felix Broede, Gregor Hohenberg, Josep Molina, George Garnier, Nichon Glerum, Lisa-Marie Mazzucco, Özge Balkan, Foppe Schut, Neda Navaee, Jan Willem Groen, David Michalek, Autumn de Wilde, Irène Zandel, Markus Lange
LINE-UP 2020
ARTEMIS QUARTETT /JERUSALEM QUARTET / PAVEL HAAS QUARTET / DORIC STRING QUARTET / JUILLIARD STRING QUARTET / RUYSDAEL KWARTET / RAGAZZE KWARTET / BORUSAN QUARTET / GERHARD QUARTET / QUATUOR DANEL / SIGNUM QUARTETT / CALDER QUARTET / ALMA QUARTET / ARDITTI QUARTET / DUDOK KWARTET / ADAM QUARTET / GOLDMUND QUARTETT / ANIMATO KWARTET / DOSTOJEVSKI KWARTET SOLISTEN, SPREKERS EN SPECIALE GASTEN
BRAM VAN SAMBEEK / BRETT DEAN / NIEK DE GROOT / CLARON MCFADDEN / BENJAMIN HERMAN / TIJN WYBENGA / ALEX ROSS / ISABEL CHARISIUS / SERHAN BALI / LEX BOHLMEIJER / NEDERLANDS KAMERKOOR / CALEFAX (WERELD)PREMIÈRES VAN O.A.
LERA AUERBACH / BRETT DEAN / SEBASTIAN FAGERLUND / JOEY ROUKENS / KEVIN VOLANS / PHILIP GLASS SAVE THE DATES
25.1. ‒ 1.2.2020 28.1. ‒ 5.2.2022 26.1. ‒ 3.2.2024
Tickets en info: sqba.nl
#sqba2020