e t je s l a n d s e e m
Gids
schoolverlaters
juni 2013
inhoud Deel 1 De school verlaten 1. Inschrijven bij de VDAB 4 2. Beroepsinschakelingstijd voor schoolverlaters 5 3. Kinderbijslag tijdens de wachttijd 7 4. Na de beroepsinschakelingstijd 8 5. Ziekte tijdens en na de wachttijd 9
Deel 2 Solliciteren 1. Tips om te solliciteren 2. De sollicitatiebrief 3. Curricilum Vitae 4. Het sollicitatiegesprek 5. Waar solliciteer ik? 6. Hulp bij het solliciteren
10 10 12 13 14 17
Deel 3 Aan het werk 1. De arbeidsovereenkomst 18 2.Het loon 19 3. Vakantie? 19 4. Ziekte en ongeval 21 5. Ontslag 21 6. Terug werkloos na een job 22 7. Opnieuw gaan studeren tijdens werkloosheid 24 8. Tewerkstellingsmaatregelen voor jongeren 25 9. Zelfstandig wonen 26
Deel 4 Wie helpt je verder?
colofon Deze brochure is een initiatief van Werkwijzer en Jeugdcentrum Kubiek - JIP Eeklo in samenwerking met vakbonden ABVV, ACV en ACLVB, ADMB kinderbijslagfonds, OCMW, Centrum Algemeen Welzijnswerk Visserij afd. Eeklo, werkwinkel Eeklo, regionale jeugddienst Meetjesland en de gemeentelijke jeugddiensten van Maldegem, Aalter, Assenede, Evergem, Kaprijke, Knesselare, Lovendegem, Nevele, Waarschoot, Sint-Laureins en Zomergem. juni 2013
29
Gids voor schoolverlaters Als 18-jarige schoolverlater heb je de keuze: werk zoeken of verder studeren. Voor wie kiest om de schoolbanken vaarwel te zeggen wil deze brochure een leidraad zijn op je zoektocht naar dé job van je leven...
Om het je gemakkelijk te maken, hebben we deze gids ingedeeld in 4 delen:
Deel 1 De school verlaten
Inschrijving bij de VDAB, beroepsinschakelingstijd en actief zoeken naar werk.
Deel 2 Solliciteren
Alle stappen om goed te solliciteren: sollicitatiebrief, CV en sollicitatiegesprek + waar vind je vacatures.
Deel 3 Aan het werk
Soorten contracten, loon, vakantie, ziekte en ongeval, ontslag, terug werkloos na een job.
Deel 4 Wie helpt je verder?
Een hele reeks adressen van organisaties waar je terecht kan.
Onderaan de pagina’s vind je ook een inhoudsbalk die je toont waar je je bevindt in de brochure. We hopen jou op deze manier een leidraad te bieden doorheen het doolhof aan informatie. Alvast veel succes toegewenst!
tip!
Onderaan de pagina’s vind je ook telkens een TIP! Iets waar je zeker op moet letten tijdens de beroepsinschakelingstijd, je zoektocht naar een job of als je aan het werk bent.
3
Deel 1 De school verlaten School is out forever! Er eens rustig van genieten... Op vakantie gaan en dan gaan werken... Of je nu gauw werk vindt of niet, als schoolverlater kom je in een doolhof van administratie en regels terecht. Dit is een poging om je de weg niet te doen verliezen.
1. Inschrijven bij de VDAB Eerst en vooral moet je je inschrijven bij de VDAB als werkzoekende. Het is belangrijk je tijdig in te schrijven zodat je beroepsinschakelingstijd kan beginnen te lopen en je uitkering kan ontvangen indien je geen werk zou hebben. Hoe kan je je inschrijven bij de VDAB?
- Je kan jezelf via de website van de VDAB inschrijven (www.vdab.be/mijnloopbaan). - Je gaat naar de VDAB. - Je kan bellen naar het gratis nummer van de servicelijn van de VDAB (0800 30 700) en je telefonisch inschrijven (open van 8u tot 20u). - Je kan je ook via Werkwijzer inschrijen en tegelijkertijd hulp krijgen bij het invullen van je online dossier.
Wanneer moet je je inschrijven?
Dit hangt af van je situatie. Er zijn twee mogelijkheden: Je hebt je studies beëindigd en hebt geen werk: Dan start je beroepsinschakelingstijd op de dag dat je je inschrijft als werkzoekende bij de VDAB. Let wel: je beroepsinschakelingstijd start ten vroegste op 1 augustus. Schrijf je je in voor 1 augustus, dan start je beroepsinschakelingstijd op 1 augustus.
4
deel 1 de school verlaten
inschrijving bij de VDAB
beroepsinschakelingstijd
Je hebt je studies beëindigd en vond werk voor 1 augustus: Dan begint je beroepsinschakelingstijd automatisch te lopen op de dag dat je begint te werken. Terwijl je werkt, loopt je beroepsinschakelingstijd gewoon door. Ga je bijvoorbeeld 20 dagen als uitzendkracht aan de slag, dan telt deze periode mee voor je beroepsinschakelingstijd. Heb je deeltijds werk? Dan begint je beroepsinschakelingstijd maar gedeeltelijk te lopen. Enkel de dagen waarop je werkt, tellen mee als beroepsinschakelingstijd. Wil je je beroepsinschakelingstijd volledig laten lopen, da moet je je inschrijven bij de VDAB als deeltijds werkzoekende. Je kan dit ten vroegste doen op 1 augustus van het jaar waarin je je studies beëindigde.
Wat krijg je mee na je inschrijving?
- Je inschrijvingsbewijs. Na je beroepsinschakelingstijd bezorg je dit aan je vakbond of de hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen. Verloren? Geen probleem, je kan een duplicaat printen. Log hiervoor in op “Mijn Loopbaan” en klik onderaan de startpagina op “Print je inschrijvingsbewijs”. Deze link is zichtbaar zolang je ingeschreven bent. Je kan ook bellen naar het gratis nummer 0800 30 700. De consulent mailt het je dan. - Een formulier C109/ art.36. dat je moet laten invullen door je secundaire school (of leersecretaris, indien je met een leercontract werkt).
kinderbijslag tijdens wachttijd
na de beroepsinschakelingstijd
ziekte tijdens en na wachttijd
Na je inschrijving...
Na je inschrijving bij de VDAB begint je beroepsinschakelingstijd te lopen. De beroepsinschakelingstijd begint te lopen vanaf 1 augustus. Schrijf je in ten laatste in de eerste week van augustus. Vroeger inschrijven mag, het kan je helpen sneller een job te vinden. Schrijf je dus in elk geval op tijd in, anders verlies je geld!! Bv. een week te laat inschrijven betekent ook een week later uitkeringen! Als je twijfelt of je nog verder wil studeren, schrijf je dan in elk geval in bij de VDAB. Als je dan achteraf toch beslist verder te studeren, kan je nog altijd de VDAB daarvan verwittigen.
2. Beroepsinschakelingstijd voor schoolverlaters Eens ingeschreven in de VDAB (in de Werkwinkel) krijg je niet onmiddellijk een inschakelingsuitkering. Je moet immers een wachttijd, de beroepsinschakelingstijd, doorlopen: Hoe lang duurt de beroepsinschakelingstijd? - Je beroepsinschakelingstijd duurt 12 maanden (= 310 dagen) ongeacht je leeftijd. - Niet alle dagen tellen mee voor het berekenen van je beroepsinschakelingstijd. Op rva.be (Volledige werkloosheid > Infobladen werknemers > Heb je recht op uitkeringen na studies?) vind je meer info over welke dagen wel en niet meetellen. - Als je op het einde van je beroepsinschakelingstijd naar je uitbetalingsinstelling stapt om een uitkering aan te vragen, zal je uitbetalingsinstelling de exacte duur van je beroepsinschakelingstijd voor jou berekenen.
Werken tijdens je beroepsinschakelingstijd? Werk je als loontrekkende tijdens je beroepsinschakelingstijd, dan loopt je beroepsinschakelingstijd gewoon door. Ga je bijvoorbeeld 20 dagen als uitzendkracht aan
tip!
de slag, dan telt deze periode mee voor je beroepsinschakelingstijd. Opgelet: heb je tijdens je beroepsinschakelingstijd aaneensluitend 28 dagen gewerkt of langer? Vergeet je dan zeker niet opnieuw in te schrijven bij VDAB als je job ten einde loopt! Anders loopt je beroepsinschakelingstijd niet door. Werkte je bijvoorbeeld van 10 september tot en met 15 november, dan moet je je na deze tewerkstelling onmiddellijk weer inschrijven, vanaf de eerste dag van je werkloosheid.
Loopt mijn beroepsinschakelingstijd door als ik een opleiding volg? Het hangt ervan af welke opleiding je volgt. - Volg je een beroepsopleiding die erkend wordt door VDAB, dan loopt je beroepsinschakelingstijd gewoon door. Je herkent de opleidingen die door VDAB erkend worden in onze opleidingendatabank aan het VDAB-logo. - Volg je een beroepsopleiding die niet erkend wordt door VDAB, dan loopt je beroepsinschakelingstijd enkel maar door op voorwaarde dat RVA je een vrijstelling geeft. Of je zo’n vrijstelling krijgt, hangt af van een aantal factoren. RVA bekijkt onder andere of deze opleiding je kansen verhoogt op de arbeidsmarkt. Meer info vind je op rva.be (Volledige werkloosheid > Infobladen werknemers > Je wil andere studies of opleidingen volgen?) - Volg je een studie hoger onderwijs, dan loopt je beroepsinschakelingstijd in de regel niet door. Slechts in een paar uitzonderlijke gevallen kan RVA je een vrijstelling geven, waardoor je beroepsinschakelingstijd wel doorloopt. Een van deze voorwaarden is dat de opleiding leidt naar een knelpuntberoep. Meer info vind je op rva.be (Volledige werkloosheid > Infobladen werknemers > Je wil studies met een volledig leerplan hervatten).
Moet ik me opnieuw inschrijven als ik werk tijdens mijn beroepsinschakelingstijd en daarna werkloos word? Het hangt ervan af hoelang je gewerkt hebt. Heb je aaneensluitend 28 dagen gewerkt of langer, en word je na deze periode opnieuw werkzoekend? Dan moet je je vanaf de eerste dag van je werkloosheid opnieuw inschrijven bij VDAB als werkzoekende. Anders loopt je beroepsinschakelingstijd niet door. Heb je minder dan 28 aaneensluitende dagen gewerkt, dan hoef je je niet opnieuw in te schrijven. Vraag aan je werkgever een C4 na elke tewerkstelling.
Stop je met school? Schrijf je onmiddellijk in bij de VDAB, zodat je beroepsinschakelingstijd kan beginnen lopen. Ook als je onmiddellijk werk vindt.
5
Actief zoeken naar werk! Neem je zoektocht zelf in handen … online! Vanaf het moment dat je ingeschreven bent, begint jouw zoektocht naar een leuke job. Je kan online heel wat zelf doen om een job te vinden. Maak een profiel aan op www.vdab.be/mijnloopbaan Met mijn loopbaan kun je: - je inschrijven als werkzoekende - je abonneren op vacatures, aangepast aan jouw profiel - online solliciteren - opleidingen volgen via het internet - een profiel opmaken waarin je uitgebreid verteld wat je kunt en kent. Je kunt dit profiel publiceren in de cvdatabank van de VDAB waar werkgevers kandidaten zoeken voor hun vacatures. De VDAB helpt je op weg Ben je jonger dan 25? Dan nodigt de VDAB je zelf uit voor een gesprek. Bedoeling: je helpen in jouw zoektocht naar werk. Tijdens dit gesprek bekijk je samen met je consulent hoe het solliciteren verloopt en of je bijkomende hulp nodig hebt. Je krijgt ook praktische sollicitatietips en informatie over jobs en opleidingen.
sing. Noteer steeds alle stappen die je zet naar werk: copies van sollicitatiebrieven, advertenties waarop je gereageerd hebt, je afspraken met werkgevers, antwoorden van werkgevers, in welke uitzendkantoren je ingeschreven bent, … Bewaar je uitnodigingen van werkgevers, je mails van werkgevers, de brieven die je verstuurd hebt, ... De RVA zal bij controle daar naar vragen. RVA Reeds na 6 maanden inschakelingstijd zal de RVA je een verwittigingsbrief sturen met uitleg over de komende activeringscontrole. 6 maanden later zal de RVA je sollicitatiebewijzen opvragen. Dan heb je 1 maand de tijd om deze bewijzen voor te leggen, zoniet word je geschorst voor 6 maanden. Zolang je geen werk gevonden hebt, zal de RVA je om de 6 maanden je zoekgedrag controleren.
Je hoeft niet te wachten tot de VDAB jou uitnodigt. Wie hulp nodig heeft bij het zoeken naar werk, is altijd welkom voor een gesprek. Maak daarom een afspraak in de werkwinkel – Stationsstraat 89 – 9900 Eeklo. Op www. vdab.be/contact vind je een werkwinkel in jouw buurt. Stel je vraag aan de online sollicitatiecoaches op www.vdab.be/sollicitatiecoaching Heb je een concrete vraag over jouw cv, brief, telefonisch gesprek of interview? De online sollicitatiecoaches helpen je verder via telefoon of maiL Stel je vraag via het online sollicitatieloket. Hierna contacteert de coach jou. Belangrijk: ga steeds in op de uitnodigingen van de VDAB. Indien je toch niet aanwezig kan zijn, neem dan op voorhand contact op met je consulent. Wat verwacht de VDAB van jou? Als werkzoekende heb je ook een aantal verplichtingen. Om een werkloosheidsuitkering te krijgen, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Het belangrijkste is dat je ter beschikking blijft van de arbeidsmarkt en dat je meewerkt met de VDAB. Anders gezegd: je moet actief zoeken naar werk. Je moet solliciteren op (interim)vacatures die je via de VDAB krijgt. Veel vacatures worden via e-mail doorgestuurd op basis van de gegevens die je doorgegeven hebt. Krijg je vacatures voor jobs die niet bij jou passen: neem dan contact op met je consulent. Werk je niet mee dan is de VDAB verplicht om dit door te geven aan de RVA. De RVA beslist over mogelijke schor-
6
deel 1 de school verlaten
inschrijving bij de VDAB
beroepsinschakelingstijd
kinderbijslag tijdens wachttijd
na de beroepsinschakelingstijd
ziekte tijdens en na wachttijd
3 Kinderbijslag tijdens de beroepsinschakelingstijd Afstuderen en toch nog kinderbijslag ont vangen? Het kan!
Ben je pas afgestudeerd of heb je jouw studies stopgezet? Schrijf je dan zo snel mogelijk in als werkzoekende schoolverlater om nog recht te hebben op kinderbijslag tijdens de “beroepsinschakelingstijd” voor de werkloosheidsuitkeringen. De beroepsinschakelingstijd is de nieuwe benaming voor wat vroeger als “wachttijd” gekend was. Het is de periode die je na de studies moet doorlopen vooraleer je inschakelingsuitkeringen (de vroegere “wachtuitkeringen”) kan ontvangen. Deze beroepsinschakelingstijd heet in termen van kinderbijslag “toekenningsperiode”. Hieronder geven wij een antwoord op de meest gestelde vragen van jonge werkzoekenden. Wanneer en hoe moet ik mij inschrijven als werkzoekende? Wie op het einde van een school- of academiejaar stopt met studeren, schrijft zich best onmiddellijk in als werkzoekende. Studenten met herexamens doen dit best meteen na hun tweede zittijd. Ook wie in de loop van een school- of academiejaar stopt met studeren moet zich zo vlug mogelijk inschrijven als werkzoekende. Vraag de school om een attest van einde studie en stuur dat naar je kinderbijslagfonds. Voor het kinderbijslagfonds ben je geldig ingeschreven wanneer je: - jonger bent dan 25 - niet langer leerplichtig bent - een opleiding (studie, leertijd, vorming, ...) beëindigd hebt - geen passende job geweigerd hebt - ingeschreven bent als werkzoekende bij VDAB
inschrijving bij de VDAB
deel 1 de school verlaten
beroepsinschakelingstijd
Het kinderbijslagfonds krijgt automatisch bericht van je inschrijving als werkzoekende.
En als ik me niet inschrijf als werkzoekende?
Dan eindigt het recht op kinderbijslag op je laatste schooldag als je stopt met leren tijdens het schooljaar, of uiterlijk na je laatste schoolvakantie als je het schooljaar volledig uitgedaan hebt. Wie zich later toch inschrijft als werkzoekende, heeft opnieuw recht op kinderbijslag vanaf de eerste dag van de maand na zijn inschrijving, voor de resterende periode van de toekenningsperiode.
Wanneer start de toekenningsperiode voor de kinderbijslag? - Vanaf 1 augustus als je je na een volledig school- of academiejaar inschrijft als werkzoekende. - Vanaf de dag na afloop van een tweede examenperiode, een verplichte stage, het indienen van een eindwerk of na een leercontract, als je je onmiddellijk daarna inschrijft als werkzoekende. - Vanaf de dag na stopzetting van de studie, als je je in de loop van het school- of academiejaar inschrijft als werkzoekende.
Hoe lang kan ik kinderbijslag krijgen als werkzoekende?
Ben je net afgestudeerd of gestopt met studeren, en ben je ingeschreven als werkzoekende, dan heb je tijdens jouw toekenningsperiode in principe nog maximaal 360 kalenderdagen recht op kinderbijslag.
Aan welke voorwaarden moet ik voldoen tijdens de toekenningsperiode? Tijdens de toekenningsperiode mogen jouw inkomsten uit werk, een uitkering of beide samen niet hoger zijn dan € 520,08 bruto per maand (bedrag geldig vanaf 1/12/2012). Het recht op kinderbijslag eindigt sowieso op het einde van de maand waarin je jouw 25ste verjaardag vierde. Tot en met de maand augustus van het jaar waarin je 18 jaar wordt, heb je hoe dan ook recht op kinderbijslag ongeacht je inkomen.
Wat als ik ziek word vóór of tijdens de toekenningsperiode?
Als je tijdens de toekenningsperiode ziek valt, word je geschrapt als werkzoekende. Je behoudt wel jouw recht op kinderbijslag. De termijn van 360 kalenderdagen wordt dan met de duur van de ziekteperiode verlengd. Ook als je ziek wordt vóór je jezelf kan inschrijven als werkzoekende, heb je nog recht op kinderbijslag. Na het einde van de ziekte moet je je wel binnen de vijf werkdagen (opnieuw) inschrijven. Anders verlies je het recht op kinderbijslag voor de volledige ziekteperiode.
kinderbijslag tijdens wachttijd
na de beroepsinschakelingstijd
ziekte tijdens en na wachttijd
7
Nog vragen?
Volledig zijn is hier uiteraard onmogelijk. Mocht je nog vragen hebben, kijk dan zeker eens op de vernieuwde website www.admb.be/kinderbijslagfonds. Je ontdekt er in enkele muisklikken alles wat je wil weten over jouw kinderbijslag. Bovendien kan je er via de berekeningstool jouw kinderbijslag simuleren of enkele nuttige documenten downloaden. Je bent ook altijd van harte welkom op het kantoor van ADMB Kinderbijslagfonds Lijnendraaierstraat 10 9900 Eeklo Tel: 09/3771193
4 Na de beroepsinschakelingstijd Zit je beroepsinschakelingstijd van 12 maanden er bijna op? Dan ontvang je van VDAB een brief met een ingevuld attest. Het bewijst dat je tijdens je beroepsinschakelingstijd ingeschreven was als werkzoekende bij VDAB. Bovendien wijzigt VDAB je inschrijving automatisch van ‘Ik ben werkloos (in beroepsinschakelingstijd/wachttijd)’ naar ‘Ik ben werkloos’ of van ‘Ik werk deeltijds en ben nog in beroepsinschakelingstijd/wachttijd’ naar ‘Ik werk deeltijds en ben (nog) op zoek naar werk’. Heb je intussen toch werk gevonden, dan kan je je werksituatie zelf aanpassen via Mijn loopbaan. Aansluiten bij vakbond of hulpkas voor werklozen Indien je inschakelingsuitkeringen wil ontvangen moet je je aansluiten bij een instelling die dit uitbetaalt: · ABVV of Algemeen Belgisch VakVerbond · ACV of Algemeen Christelijk Vakverbond · ACLVB of Algemene Centrale der Liberale Vakbonden · Hulpkas voor Werklozen Adressen vind je bij deel 4: Wie helpt je verder (vanaf blz 29) Wat neem je mee bij je inschrijving: Om een uitkering te kunnen aanvragen bij je uitbetalinginstelling, heb je een aantal documenten nodig. - Het ingevulde attest dat je van VDAB kreeg via de post. - Je nieuwe inschrijvingsbewijs dat je vindt in Mijn loopbaan. - Het RVA-formulier C 109/36-aanvraag waarvan je deel I (“verklaring van de jongere en uitkeringsaanvraag”) invult en ondertekent. Je kan dit formulier printen op de RVA-site (Formulieren > Per nummer) of afhalen bij je uitbetalingsinstelling.
8
tip!
- Een bewijs van je studies. Namelijk: - Als je een bachelor of master hoger onderwijs behaald hebt in België: een kopie van je diploma. - Als je secundair onderwijs gevolgd hebt in België: het C 109/36-attest ‘bewijs van studies’ dat je laat invullen en ondertekenen door je vroegere school. Je kan dit formulier printen op de RVAsite (Formulieren > Per nummer) of afhalen bij je uitbetalingsinstelling. - Als je in het buitenland gestudeerd hebt of je getuigschrift van het secundair onderwijs behaalde bij de examencommissie: een C 109/36-bijlage die je zelf invult. Je kan dit formulier printen op de RVA-site (Formulieren > Per nummer) of afhalen bij je uitbetalingsinstelling. - Je C4 als je gewerkt hebt tijdens je beroepsinschakelingstijd. Dit is het document dat je van je werkgever ontving op het einde van je tewerkstelling. Opgelet: deed je een interimjob? Ook dan heb je recht op een C4! - je bankrekeningnummer waarop je uitkering moet gestort worden - je identiteitskaart De uitbetalingsinstelling maakt een dossier op en geeft je een blauwe controlekaart C3A. Controlekaart (vroegere stempelkaart) Op het einde van de maand breng je de controlekaart terug naar je uitbetalingsinstelling. Daarna volgt de storting van je inschakelingsuitkering.
Bedrag van de inschakelingsuitkering Indien je na het einde van je inschakelingstijd nog werkloos bent, dan kan je een inschakelingsuitkering ontvangen. Het bedrag van deze uitkering verschilt al naargelang de gezinstoestand en de leeftijd. De RVA maakt onderscheid tussen 3 categorieën: · Alleenstaanden: als je effectief alleen woont. · Samenwonenden: als je bij je ouders, lief, vrienden,... woont. · Gezinshoofden : als je gezinslast kan bewijzen. Dat betekent dat je samenwoont met een partner, zonder inkomen noch vervangingsinkomen, met wie je een feitelijk gezin vormt en die financieel van jou afhankelijk is. Of dat je alleenstaande met kind(eren) bent. Per dag werkloosheid (zaterdagen inbegrepen) krijg je een bepaald bedrag dat verschilt al naargelang je leeftijd en werkloosheidscategorie waartoe je behoort.
Vind je werk tijdens de beroepsinschakelingstijd? Verwittig dan de VDAB én je kinderbijslagfonds.
Categorie inschakelingsuitkering Gezinshoofd Alleenstaande jonger dan 18 jaar 18 tot 20 jaar 21 jaar en ouder
maand
1084,20 euro 308,10 euro 484,12 euro 801,84 euro
Samenwonenden jonger dan 18 jaar 18 jaar en ouder
261,30 euro 417,30 euro
Samenwonenden met iemand die een sociale uitkering krijgt jonger dan 18 jaar 18 jaar en ouder
276,90 euro 444,60 euro
(bedragen 1/12/2012)
Omdat de bedragen van de inschakelingsuitkering sterk kunnen verschillen is het belangrijk dat je bij je inschrijving als werkzoekende je juiste gezinstoestand meedeelt. Lieg je daarover, dan zal de RVA je schorsen en krijg je geen uitkering meer. Elke verandering van je gezinstoestand moet je onmiddellijk melden bij je vakbond en RVA (meestal verwittigt de vakbond de RVA in jouw plaats). Wil je een echte werkloosheidsuitkering, dan zal je eerst een jaar voltijds moeten werken. Deze uitkering wordt dan berekend op basis van het loon dat je hebt verdiend (zie verder).
5 Ziekte tijdens en na inschakelingstijd Inschrijven bij het ziekenfonds
Tijdens je inschakelingstijd verandert er niets. Tijdens de inschakelingstijd blijf je ingeschreven bij het ziekenfonds op naam van je ouders (je blijft ‘ten laste’ zoals dat heet). Zodra je begint te werken of je inschakelingstijd ten einde is moet je je op eigen naam aansluiten bij een ziekenfonds. Dit zijn de vier ziekenfondsen in het Meetjesland: · CM of Christelijke Mutualiteit · Liberale Mutualiteit · Bond Moyson · Onafhankelijk Ziekenfonds De adressen vind je bij deel 4 Hulp, info,... wie helpt je verder (vanaf blz 47) Wat neem je mee? Je SIS-kaart en je identiteitskaart. Het ziekenfonds zal je een formulier geven dat je moet laten invullen door je werkgever als je werkt of door je uitbetalingsinstelling indien je werkloos bent. Je zal dan nog eens moeten terugkomen om je eigen boekje op te halen en klaar is kees. Vraag ook nog een formulier ‘vertrouwelijk’ (= ziekte-aangifteformulier) voor het geval je ziek wordt.
Als je ziek wordt
Wanneer je ziek wordt en dus niet beschikbaar bent voor de arbeidsmarkt, dan moet je: . de mutualiteit binnen de 48 uur verwittigen. . de ziekteperiode aanduiden op je controlekaart. Hoe dit te doen staat op je stempelkaart. . contact opnemen met je kinderbijslagfonds (zie ook blz. 8 recht op kinderbijslag tijdens de inschakelingstijd) Als je werkt (tijdens de inschakelingstijd) moet je je werkgever onmiddellijk verwittigen en binnen de twee werkdagen je ziekteattest naar de werkgever versturen. Zie ook deel 3: werk gevonden (‘ziekte en ongeval’ blz. 37).
inschrijving bij de VDAB
deel 1 de school verlaten
beroepsinschakelingstijd
kinderbijslag tijdens wachttijd
na de beroepsinschakelingstijd
ziekte tijdens en na wachttijd
9
Deel 2 Solliciteren Schoolverlaters hebben het vaak moeilijk om een passende job te vinden. Vast werk is zeldzaam en er wordt hard om geknokt. Solliciteren is een job op zichzelf. Goed solliciteren is dan ook belangrijk. Je diploma speelt hier geen rol. Wie van de universiteit komt kan even hulpeloos zijn als iemand die net uit het middelbaar komt.
2 De sollicitatiebrief
1 Tips om te solliciteren Voor werkgevers is de ideale sollicitant 25 jaar, hoogopgeleid, viertalig, zeer ervaren én in het bezit van een rijbewijs en auto. Dat lees je toch in de advertenties. Laat je hier niet door afschrikken! Als je aan een groot deel (80%) van de vereisten voldoet heb je alle kansen. Naast je specifieke kennis zijn ook je persoonlijkheid en motivatie zeer belangrijk voor een werkgever. Verzorgd taalgebruik, zin voor initiatief, algemene kennis en enthousiasme zijn deel van je persoonlijkheid. Net die geeft dikwijls de doorslag bij een aanwerving. Je sollicitatie bestaat uit twee onderdelen. Via je Curriculum Vitae (CV) geef je een overzicht van wie je bent en wat je kan. Uit je sollicitatiebrief blijkt je persoonlijkheid en motivatie. Beide zijn even belangrijk en dienen maar één doel: uitgenodigd worden voor een sollicitatiegesprek.
10
tips om te solliciteren
deel 2 solliciteren
sollicitatiebrief
Je sollicitatiebrief wordt belangrijk als je op basis van je CV door de eerste schifting bent geraakt. In je brief leg je uit waarom je geschikt bent voor de functie en onderbouw je je motivatie. Een sollicitatiebrief is nooit een standaardbrief. Je tracht zo goed mogelijk in te spelen op wat de werkgever van je verwacht. Lees grondig de vacature na en aarzel niet om de werkgever op te bellen als je nog vragen hebt. Je kan je beste brieven bijhouden en gebruiken als startpunt bij andere sollicitaties. Zo moet je niet telkens opnieuw hetzelfde werk doen.
Wat moet er in je brief staan?
- de job waarvoor je solliciteert. - waar je de vacature hebt gevonden. - je opleiding, motivatie en ervaring. - de vraag naar een persoonlijk onderhoud. - een verwijzing naar je CV.
Tips voor een goede sollicitatiebrief?
1. Schrijf voor elke sollicitatie een aangepaste brief. 2. Wees bondig en schrijf korte en heldere zinnen. Beperk je brief tot één pagina. 3. Begin met een creatieve, zelfbedachte openingszin. 4. Wees formeel, maar overdrijf zeker niet. Stem af op de stijl van de werkgever en zorg dat je brief fris van toon is. 5. Richt je in het begin van de brief tot de personeelsverantwoordelijke (of het bedrijf).
curriculum vitae
sollicitatiegesprek
waar solliciteer ik
hulp bij het solliciteren
6. Verval niet in clichés. Maak elke stelling concreet door te verwijzen naar een opleiding of werkervaring. 7. Je hoeft niet te pochen of te overdrijven. Vertel eerlijk waarom jij goed bent voor de job. 8. Tracht in je slot aan te sturen op een reactie. 9. Gebruik geen gekleurd papier of gekleurde inkt. 10. Schrijf nooit over geld. 11. Typ- en taalfouten zijn taboe! 12. Laat anderen je brief nalezen. Hou steeds een kopie van je sollicitatiebrieven en antwoorden bij. Dit kan belangrijk zijn indien je je inspanningen voor het vinden van werk moet bewijzen t.a.v. VDAB en RVA. REAGEREN OP EEN PERSONEELSADVERTENTIE Als je reageert op een personeelsadvertentie moet je ervan uitgaan dat je brief samen met tientallen anderen binnenkomt. Kort en krachtig uit de hoek komen, is dus de boodschap. Vermeld in het begin van je brief dat je reageert op een personeelsadvertentie en vermeld de functie. Vermijd clichés als ‘bovenvermelde advertentie heeft mijn aandacht getrokken’ of ‘ik heb de advertentie met aandacht gelezen’. Speel in je brief zowel inhoudelijk als door je taalgebruik zoveel mogelijk in op de advertentie. Gebruik eventueel jargon om je technische vaardigheid kracht bij te zetten, maar overdrijf niet. Een voorbeeld: Marijke Bijnens Driesstraat 20 3000 Leuven
12 juli 2010
SOLLICITEREN VIA EMAIL Solliciteren per email doe je zoals je zou solliciteren per brief. Stuur zowel je brief als je CV in bijlage mee bij een kort zakelijk mailtje. Zo heb je meer controle over de layout van je brief. Let op de stijl en op taalfouten! Gebruik een neutraal emailadres met bv. je voor- en achternaam. Dit oogt veel professioneler. Adressen zoals rooskonijntje@mail.com komen niet goed over. Werkgevers knappen hierop af. Bekijk ook regelmatig je mailbox zodat je geen enkele kans mist. REAGEREN OP EEN TIP Als je via een vriend of kennis hoort dat een bepaald bedrijf een betrekking heeft openstaan, of er eventueel één kan vrijkomen, reageer je helemaal anders. Je vermeldt duidelijk het betreffende gesprek, tenzij je tipgever je natuurlijk vroeg zijn of haar naam niet te gebruiken. Als je schrijft naar de persoon die je de tip gaf, laat dan zien dat je na het bewuste gesprek de moeite genomen hebt om je beter te informeren over het bedrijf of de aard van de functie. SPONTAAN SOLLICITEREN Heel wat mensen verwarren spontaan solliciteren met ‘wild solliciteren’. Wild solliciteren is een standaardbrief opstellen, die je samen met je CV naar verschillende bedrijven stuurt. Het resultaat zal heel klein zijn. Bij een spontane sollicitatie laat je duidelijk zien dat je weet wat je wil. Je stuurt elk bedrijf een aangepaste brief. Begin je brief met een zin die de aandacht trekt en demonstreer meteen je kennis van het bedrijf. Verontschuldig je niet voor je spontane sollicitatie, maar vertel waarom je precies voor bedrijf X gekozen hebt. Laat duidelijk je interesse en motivatie blijken. Zie voorbeeldbrief:
Mevrouw Elisa Dierckens H & M Leuven Ladeuzestraat 20 3000 Leuven Sollicitatie verkoopster H&M Leuven - VDABwebsite, ref. 1250554 Mevrouw Dierckens Graag wil ik me kandidaat stellen voor de functie van verkoopster bij H & M Leuven. Als vaste klant ben ik vertrouwd met uw kledinglijn. Ik werkte reeds als verkoopster en draag klantvriendelijkheid hoog in het vaandel. Ik ben commercieel ingesteld en flexibel. U hebt aan mij een enthousiaste en spontane medewerkster. Graag licht ik mijn kandidatuur toe tijdens een persoonlijk gesprek. Met vriendelijke groeten Marijke Bijnens
Mieke Vanespen Tervuursesteenweg 120 9960 Assenede
15 juli 2010
de heer K. Vermeiren Gauwvinnendal G. Fieremanslaan 58 9000 Gent Sollicitatie opvoedster Mijnheer Vermeiren Graag stel ik langs deze weg spontaan mijn kandidatuur als opvoedster in Gauwvinnendal. Zoals u in mijn cv kunt lezen heb ik naast mijn basisopleiding als opvoedster, net 14 maanden werkervaring met volwassen mentaal gehandicapten achter de rug. Een boeiende en leerrijke ervaring, die mijn montivatie om me blijvend voor personen met een verstandelijke handicap in te zetten, alleen maar versterkte. Ook leerde ik tijdens mijn stages, jeugdbeweging, speelpleinwerking en vrijwilligerswerk het belang van teamwerk ten volle waarderen. Graag licht ik mijn kandidatuur toe tijdens een persoonlijk gesprek. Met vriendelijke groeten
Bijlage: cv
Mieke Vanespen Bijlage: cv
tip!
Hou steeds een kopie van je sollicitatiebrieven en ook de antwoorden die je hierop ontvangt, bij.
11
SOLLICITATIEFORMULIEREN (online en op papier) Grote distributieketens (bvb. klerenwinkels, drogisterijen, …), maar ook zorgorganisaties en openbare diensten hebben vaak op hun website een eigen sollicitatieformulier. Deze zijn zeker de moeite om in te vullen. Maar het kan ook op papier. Soms lees je in een advertentie dat je sollicitatieformulieren bij het bedrijf kan aanvragen. De argumentatie in je aanvraagbrief zal niet echt opgemerkt worden. Je houdt het best zakelijk en beperkt je schrijven tot het aanvragen van het bewuste formulier. Bij het invullen en terugsturen van het formulier heb je alle kans om persoonlijker te zijn: verwijs naar je CV in bijlage als je niet genoeg ruimte hebt en voeg er een persoonlijk briefje bij, waarin je je sollicitatie motiveert. OPGELET! CONTROLE Hou kopies van al je sollicitatiebrieven bij in een map. Deze brieven (+ reacties) zijn van cruciaal belang als VDAB je vraagt te bewijzen dat je actief werk zoekt. Hou je sollicitatiebrieven per mail ook bij. Je kan je mailprogramma zo instellen dat de geadresseerde om een ‘leesbevestiging’ wordt gevraagd. Wanneer je die hebt, heb je meteen het bewijs dat je mail werd verstuurd.
De werkgever wil weten of je de juiste opleiding, kennis en ervaring hebt voor de openstaande functie. Je Curriculum Vitae geeft een overzicht van je persoonlijke gegevens, ervaringen en vaardigheden. Meestal moet het snel gaan, dus stel je CV overzichtelijk op. Wat moet er in je CV staan?
1. Persoonlijke gegevens: Naam en voornaam, adres, telefoonnummer, emailadres, geboortedatum en –plaats, rijbewijs, vanaf wanneer je beschikbaar bent (als je aan het werk of in het buitenland bent). 2. De opleiding die je gevolgd hebt: Basisopleiding: vermeld enkel je diploma’s/getuigschriften vanaf het secundair onderwijs. Bijkomende (relevante) opleidingen en cursussen: vermeld specialisaties en/of de belangrijkste vakken. Onderwerpen van belangrijke werken: thesis, scriptie,…
12
tips om te solliciteren
deel 2 solliciteren
4. Talenkennis: Wees realistisch: 3 woorden Spaans betekent zeker geen ‘noties Spaans’. Indien je taalcursussen volgde of gedurende een bepaalde tijd in het buitenland verbleef, vermeld dit dan expliciet. 5. Vaardigheden: Andere relevante eigenschappen en vaardigheden, die nog niet blijken uit je werkervaring. 6. Hobby’s en vrije tijd: Vermeld de activiteiten waaruit creativiteit, contactvaardigheid, leiderschap blijkt. Let op met het vermelden van hobby’s waaruit blijkt dat je een avonturier of eenzaat bent. CURRICULUM VITAE
Wat moet er zeker NIET in je CV staan? Persoonlijke gegevens -Mieke Opmerkingen Vanespen over je uiterlijk 120je identiteitskaart -Tervuursesteenweg Het nummer van 3001 Heverlee -016 Het nummer van je bankkaart 35 30 11 -Belg, Beroep vanop je 07/06/1981, ouders of partner in Leuven samenwonend
3 Curriculum Vitae
3. Werkervaring: Vorige werkgevers: vermeld in detail je functie en eventuele resultaten. Werkervaring tijdens je studies (stages, vakantiewerk, vrijwilligerswerk): vermeld je functies en verantwoordelijkheden (jeugdbeweging, hobbyclub, sociaal-culturele vereniging,…). Kijk wel uit met de vermelding van een lidmaatschap van een politiek getinte vereniging.
sollicitatiebrief
Sociale vaardigheden • Ervaring in begeleiding en verzorging - individueel (opvang zieke kinderen aan huis) - in groep (leefgroepen en speelpleinwerking) • Kan zowel zelfstandig als in team werken • Ervaring met verschillende doelgroepen - Kinderen (0-12 jaar) met matig mentale handicap en bijzondere jeugdzorg - Pubers (12-18 jaar) met ernstig mentale handicap - Volwassenen met fysieke en mentale handicap Organisatorische vaardigheden • Leidster bij Chiro gedurende 4 jaar • Organiseren van praktische dagelijkse werking en ontspanningsactiviteiten in leefgroepen • Organiseren van activiteiten in functie van speelpleinwerkingen in Leuven en Brussel Administratieve vaardigheden • Dagelijkse rapportering aan collega’s via dagboek • Beheer van financiën van sportclub • Kan met pc werken Studies Hoger Technisch Onderwijs Bijzondere Jeugdzorg Via VLOD in Leuven Werkervaring Opvoedster bij de Zonnekes in Leuven Dagcentrum voor kinderen (0-18 jaar) met matig tot zware mentale handicap
curriculum vitae
sollicitatiegesprek
waar solliciteer ik
hulp bij het solliciteren
4 Het sollicitatiegesprek Met wat geluk volgt na je schriftelijke sollicitatie een gesprek met de personeelsverantwoordelijke. Er kunnen ook psychotechnische proeven worden afgenomen en soms moet je zelfs een medisch onderzoek ondergaan. Bereid je sollicitatiegesprek goed voor:
Of je nu veel of weinig ervaring hebt met solliciteren, een goede voorbereiding is heel belangrijk. • Zorg dat je weet waar en wanneer het gesprek plaatsvindt, hoe de interviewer heet (en hoe je de naam uitspreekt) en welke functie hij of zij bekleedt. • Zoek naar info over je job en het bedrijf (website). • Vorm jezelf een idee over een aanvaardbaar salaris voor je functie. Vraag het na bij je vakbond. • Vertel geen onwaarheden of zaken die tegenstrijdig zijn met je CV. • Tracht vooraf een antwoord te bedenken op lastige vragen. • Zet de vragen die je zelf hebt op een rijtje en stel ze op het gepaste moment tijdens het gesprek.
Enkele typische vragen:
• Wat spreekt je aan aan dit vak(gebied)? • Waarom wil je graag voor onze firma werken? • Hoe wil je dat jouw loopbaan er de komende 5 jaar uitziet? • Wat boeit je in ons product/onze dienst? • Wat heb je geleerd uit je voorgaande (vakantie)jobs? • Welke werkervaring vond je het leukst en waarom? • Wat zijn je sterke en zwakke punten? • Wat is volgens jou bepalend voor iemands ontplooiing in een goed bedrijf? • Ben je bereid te verhuizen? • Wat denk je van avond- of weekendwerk? • Wat zijn je hobby’s? • Hoe werk jij samen met anderen?
Het gesprek zelf: Goed • Wees op tijd of enkele minuten vroeger. Voor laatkomers op een interview bestaat geen enkel excuus! • Vul formulieren netjes en volledig in. Heb je een CV bij je? Bezorg dat dan aan de persoon die de aanwerving doet. • Groet bij het binnengaan en stel je voor.
tip!
• Geef de interviewer een vaste handdruk. Geen slappe handjes! • Wacht om te gaan zitten tot een stoel wordt aangeboden. Zit rechtop, kijk alert en betoon altijd interesse. Heb een luisterend oor en een vlotte tong. • Verzorg je taalgebruik en spreek duidelijk. • Kijk de interviewer(s) in de ogen bij het spreken. • Probeer zo snel mogelijk een volledige beschrijving te krijgen van de job en van de taak die van je wordt verwacht. Vertel dan over je eigen achtergrond en vaardigheden. • Zorg ervoor dat jouw positieve aspecten op een realistische en oprechte manier bij de interviewer overkomen. • Gedraag je altijd alsof je de job zeker zal aannemen. Sla nooit de deur helemaal dicht. Je kunt beter kiezen uit een aantal jobs dan slechts één mogelijkheid aangeboden te krijgen. • Denk eens na over je ‘marktwaarde’. Zo ben je toch voorbereid op een vraag naar je beoogde loonniveau. • Antwoord niet alleen maar met ”ja” of “neen”. Geef zoveel mogelijk uitleg. Vertel over jezelf met de vacature in je achterhoofd. Fout • Heb je je niet voorbereid? Zonder info over je werkgever ga je weinig geëngageerd overkomen. Je zal ook geen intelligente vragen over het bedrijf of de job kunnen stellen. • Agressief zijn of zelfingenomen overkomen. Niemand neemt een wijsneus aan of iemand die zich schijnbaar beter voelt. Gebrek aan tact, maturiteit, beleefdheid, worden ook niet geapprecieerd. • Als je ongeïnteresseerd, onverschillig, weinig enthousiast of heel passief bent, zal je de job niet krijgen. • Nerveus of onzeker overkomen. Kom even tot rust voor je gesprek. Hou je vast aan je sterke punten (kennis, ervaringen, vaardigheden, karakter, …) • Onduidelijk of warrig vertellen. Vermijd slechte uitspraak of grammatica. • Een gebrek aan beroepsplanning of objectieven kan zwak overkomen. Wat wil je doen met je leven? • Liegen. Beantwoord de vragen eerlijk, oprecht en zoveel mogelijk ter zake. Ontwijk ook geen vragen over eventuele mindere prestaties in het verleden. • Een negatieve opmerking over je huidige of vorige werkgever? Dan denken ze: “Wat gaat die over ons allemaal rondvertellen.” • Zware uitspraken over politiek of economie. De interviewer zal het gesprek soms die richting uit sturen, maar deze onderwerpen kunnen controversieel zijn. Beantwoord die vragen eerlijk, maar zeg niet meer dan nodig. • Te veel over geld babbelen. Bij een eerste gesprek vraag je niet naar loon, vakantie, bonussen enzovoort.
Bereid je sollicitatiegesprek goed voor. Zoek info op over het bedrijf. Denk vooraf na over mogelijke vragen die zouden kunnen gesteld worden.
13
5 Waar solliciteer ik? 1. Familie, vrienden, kennissen
Via via werkt nog steeds het best. In de praktijk blijkt dat familie, vrienden en kennissen één van de belangrijkste kanalen zijn om een job te vinden. Spreek met je ouders, familie, vrienden en kennissen over je zoektocht naar werk. Ze zullen je graag helpen. Bouw doelbewust een aantal contacten uit die je in staat stellen gemakkelijker een job te vinden.
2. VDAB in de Werkwinkel Om het gesprek af te sluiten:
Ben je geïnteresseerd in de job, vraag dan wanneer het volgende gesprek is gepland. Bieden ze je de job meteen aan en je bent geïnteresseerd? Aanvaard dan meteen. Wil je erover nadenken, vraag dan beleefd wat tijd. Spreek een datum af waarop je zal antwoorden. Wees niet ontgoocheld wanneer er geen vaste aanbieding volgt of als het nog niet duidelijk is hoeveel je zal verdienen. Misschien wil de interviewer eerst met zijn collega’s overleggen of eerst andere sollicitanten spreken. Dank de interviewer voor de tijd die hij voor je heeft vrijgemaakt. Denk eraan dat sollicitatiegesprekken geen examens zijn maar gesprekken om na te gaan of je aan de vereiste kwalificaties voldoet en geschikt bent voor de job.
Tot slot enkele belangrijke tips:
1. Stuur nooit je origineel diploma of getuigschrift op. Neem een kopie en laat die (indien dit wordt gevraagd) wettigen op de gemeente (men zet er dan een stempel en handtekening op). 2. Hou steeds een kopie van je sollicitatiebrieven en antwoorden bij. Noteer ook al je sollicitatiegesprekken. 3. Als niet-werkende werkzoekende kan je treintickets bekomen tegen sterk verminderde prijs: 1 euro voor een enkele reis, 2 euro voor een biljet heen en terug. Hiervoor moet je op voorhand met je sollicitatie- of examenbewijs naar de Werkwinkel (VDAB) gaan. Daar krijg je 2 attesten. Eentje geef je af aan de loketbediende in het station. Hiervoor ontvang je een reductieticket. Het 2de hou je bij tijdens de rit, in geval de conducteur erom vraagt.
14
tips om te solliciteren
deel 2 solliciteren
sollicitatiebrief
De werkwinkel is de plaats waar je alle organisaties vindt die je helpen bij je zoektocht naar werk. Zo vind je in elke werkwinkel een VDAB-consulent, een PWAbeambte en een andere actor (bijvoorbeeld het OCMW in Werkwinkel Eeklo). Je kan er onder meer: begeleiding krijgen van een VDABconsulent om makkelijker aan werk te raken, gebruik maken van een aantal moderne instrumenten zoals: de vacaturedatabank, het internet, kennistesten via computer, ... Info krijgen over de RVA-reglementering zoals de federale tewerkstellingsmaatregelen, PWAregeling, loopbaanonderbreking en tijdskrediet. Bepaalde documenten afhalen: RVA-attesten zoals een PWA-attest, … In de vacaturedatabank van de VDAB vind je heel wat vacatures. Het is de grootste vacaturebank en je vindt vaste en tijdelijke jobs, startbanen, … verspreid over het land en ook jobs (Eures) in het buitenland. Als je een zoekopdracht uitvoert, kan je deze bewaren. Zo hoef je die niet telkens opnieuw in te geven. Bovendien kan je aangeven dat je alle jobs die aan je zoekopdracht beantwoorden via mail wil ontvangen. Online vind je de vacaturedatabank via www.vdab.be. Je kan hier ook terecht om een studentenjob te vinden. ‘Mijn Loopbaan’ is je onlinedossier bij de VDAB. Je kan je hier inschrijven als werkzoekende en je inschrijvingsbewijs afprinten. Het biedt nog meer mogelijkheden: je kan je abonneren op ‘Jobs op jouw maat’, opleidingscheques aanvragen, opleidingen volgen via het internet, je competenties ingeven,... Ook is er de mogelijkheid op je CV op te maken en te publiceren. Zo kunnen werkgevers je vinden en contacteren. Als je ‘Mijn Loopbaan’ grondig invult, kan je hier snel en gemakkelijk vacatures vinden die bij je passen. Schrijf niet gewoon op wat andere mensen van je verwachten. Denk goed na wat je zelf kan en wil. Ontvang je een vacature die niet passend is, neem dan zeker contact op met de Werkwinkel of pas je dossier aan.
curriculum vitae
sollicitatiegesprek
waar solliciteer ik
hulp bij het solliciteren
Wil je hulp bij het invullen of wijzigen van je VDABdossier, bij het schrijven van een CV of brief? Dan kan je steeds terecht in de Werkwinkel. Je kan ook telefoneren naar de servicelijn 0800 30 700 elke werkdag van 8 tot 19 uur. Ook bij Werkwijzer krijg je gatis hulp bij het invullen van je VDAB-dossier. Voor alle info kan je terecht in de Zuidmoerstraat 136/7 te eeklo (09/218 17 43; www. werkwijzervzw.be). Een zelfbedieningscomputer kan je vinden in de Werkwinkel oa. Stationsstraat 89, Eeklo. De Werkwinkel is open van maandag t.e.m. vrijdag van 9 ot 12.30 uur. Op maandag ook van 13.30 tot 16.30 uur. En op dinsdag van 13.30 tot 19 uur. Heb je zelf geen aansluiting, dan kan je gratis op internet: • In de Werkwinkel – Stationsstraat 89, Eeklo • in de bibliotheek van Eeklo en andere gemeenten • bij Werkwijzer - Zuidmoerstraat 136/7, Eeklo • bij de Meerling – Moeie 16a, Eeklo (dinsdag- en woensdagnamiddag) • en op de Jeugddienst van Eeklo – Kerkstraat 121
3. Jobs in het buitenland
Is België te klein voor jou dan kan je ook werk zoeken in het buitenland. Binnen de EU (de Europese Unie) bestaat er vrij verkeer van werknemers. Alle inwoners hebben recht om te werken in een andere lidstaat. Maar werken in een ander land is niet altijd eenvoudig. Wat gebeurt er als je terugkomt? Wat is de waarde van je diploma in een ander land? Moeilijke vragen die beantwoord moeten worden. Om je van dienst te zijn werd daarom EURES (European Employment Services) opgericht. Je kan er terecht met al je vragen over tewerkstelling, buitenlandse vacatures, erkenning van
diploma’s, sociale zekerheids- en arbeidswetgeving, loon, en veel meer. Ook vacatures kunnen opgevraagd worden via de Eures-databank. De dichtstbijzijnde Euresconsulent vind je in de Kongostraat 7 te Gent (09/265 47 11). Of surf naar: http://ec.europa.eu/eures/home.jsp?lang=nl. Een must als je wil werken in het buitenland is de brochure ‘Aanpakken en wegwezen’ van JINT. Het is een handige publicatie met alle mogelijke adressen om in het buitenland aan de slag te kunnen. Via JINT kan je ook stage lopen in een ander Europees land (het EVSprogramma). Surf naar: www.youthinaction.be
4. Interimkantoor
Vind je niet direct een vaste job, dan kan je ook terecht bij een interimbureau. Interims leiden in 30% van de gevallen tot een vaste job. De interimkantoren dichtst bij je woonplaats vind je in de Gouden Gids onder de rubriek 9070.
5. Overheid
Misschien wil je wel een carrière uitbouwen bij de overheid. Dan kan je je laten inschrijven voor examens bij de overheid. Dit kan je enkel nog doen via het internet op www.selor.be. Je kan je ook inschrijven voor examens van andere diensten en grote bedrijven. Hieronder vind je er enkele: - bpost, online inschrijven (www.bpost.be) - Belgacom, online solliciteren (talent.bn@ belgacom.be) - NMBS, Centrale Examencommissie (0800/35116 tijdens de kantooruren) (aanwerving@b-holding.be) - FOD Justitie, Waterloolaan 115, 1000 Brussel – tel: 02/552 25 93 (infojob.roj@just.fgov.be) - VRT, online solliciteren: www.vrt.be/jobs - Vlaamse Vervoermaatschappij ‘De Lijn’, online solliciteren: www.delijn.be/jobs - Ook provincies, gemeenten en OCMW’s schrijven regelmatig examens uit. Informeer ernaar. - GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap, Emiel Jacqmainlaan 20, 1000 Brussel, tel: 02/790 92 00 – online solliciteren: www.g-o.be > subsites > gojobs - Vrij onderwijs, VSKO Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs, Guimardstraat 1, 1040 Brussel – tel: 02/507 06 82 – www.jobs.vsko.be - Vergeet ook je oude school niet Misschien zoeken ze daar ook medewerkers.
6. Kranten
Personeelsadvertenties kan je vinden in de weekendkranten en in De Streekkrant, ‘Taptoe‘, PassePartout,... Opgelet! Sommige jobadvertenties zijn enkel bedoeld als reclame.
15
Advertenties zonder duidelijke naam of adres van het bedrijf, advertenties die je fortuinen beloven of advertenties die je vragen vooraf een som geld te storten, zijn niet interessant.
zijn kandidatuur stellen in het buitenland en Belgische ondernemingen kunnen buiten de landsgrenzen speuren naar geschikt personeel.
7. Solliciteren in cyberspace
www.selor.be Voor jobs bij de overheid.
Hieronder vind je een aantal internetadressen die je toegang verlenen tot duizenden vacatures. Voor meer info online, surf naar www.werkwijzervzw.be. www.vdab.be Zoals gezegd is de VDAB-site de grootste vacaturesite. Je kan je hier officieel inschrijven, herinschrijven of uitschrijven als werkzoekende zonder tussenkomst van een consulent. Je kan via deze site een geldig inschrijvingsbewijs voor het aanvragen van een werkloosheidsuitkering ontvangen, je CV plaatsen en beheren, het succes van je CV opvolgen, online solliciteren, opleidingen via het internet volgen enzovoort. De site bezoeken is dus zeker de moeite waard. www.vacatures.startpagina.be Overzicht van vacaturewebsites (vb. jobat, vdab, monster,...) maar ook van alle interimkantoren en selectiebureau’s. Je bespaart je heel wat werk in het vinden van vacaturesites! www.11.be Voor wie geïnteresseerd is in ontwikkelingssamenwerking en bij een NGO zijn of haar steentje wil bijdragen.
www.moveup.be
www.stepstone.be www.texstream.be Vacatures in de textielsector. www.vacature.be www.streekpersoneel.be www.wattedoen.be Naast heel wat vrijetijdsactiviteiten vind je hier ook jobs en vacatures voor vakantiejobs. Websites van gemeentebesturen (vb. www.gent. be, www.eeklo.be,...), provinciebesturen (vb. www. oost-vlaanderen.be), supermarkten (vb. www. colruyt.be,...), banken (vb. www.belfius.be, www. kbc.be,...), mutualiteiten (www.CM.be,...), scholen, grote bedrijven (vb.www.volvo.be...), openbare vervoersmaatschappijen (www.nmbs.be, www.delijn. be), nutsbedrijven (www.belgacom.be, www.eandis. be,...), interimkantoren, enzovoort.
www.eerste-job.stepstone.be www.fonds.org Wil je je eigen zaak oprichten en wil je daarvoor een goedkope lening? Surf dan naar deze site. www.goudengids.be Zeer handig voor spontane sollicitaties. www.jobat.be www.jobpol.be Aanbod van jobs bij de Federale Politie. www.jobpunt.be Jobs bij openbare besturen. www.jobscareer.be Het resultaat van de samenwerking van de VDAB en de Amerikaanse jobsite Careerweb. www.monster.be Het internationaal karakter van Monster is een sterke troef. Een Belgisch kandidaat kan namelijk moeiteloos
16
tip!
Op zoek naar werk? www.vdab.be is een eerste stap! Op http://www.werkwijzervzw.be/links-naar-werk.htm vind je een hoop sites met vacatures.
6 Hulp bij het solliciteren Werkwinkel De Werkwinkel helpt je ook bij het solliciteren. Heb je vragen zoals: Hoe schrijf ik een brief? Wat is een CV en hoe stel ik die op? Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek bij de werkgever? Je kan hiervoor terecht bij je consulent. Ook op www. vdab.be vind je heel wat tips over solliciteren. De VDAB biedt ook e-coaching aan. Je stelt jouw sollicitatievraag per mail en het antwoord volgt direct. Indien nodig kan je ook telefonisch advies inwinnen bij de e-coach ofwel verder geholpen worden in de Werkwinkel. Werkwijzer Voel je je toch nog wat onzeker om te solliciteren? Dan kan je nog altijd terecht in de Werkwijzer. Hier kan je (gratis) sollicitatiebegeleiding krijgen. Je wordt geholpen met het schrijven van een CV en/of sollicitatiebrief. De sollicitatiebegeleiding gebeurt op je eigen tempo. Je volgt ze zolang je zelf wil en op de momenten dat het voor jou past. Voor alle verdere info kan je terecht in de Zuidmoerstraat 136/7 te Eeklo (tel: 09/218 17 43; www.werkwijzervzw. be). Jobconsult (ABVV) Voor alle vragen rond solliciteren, hulp bij het schrijven van een goeie sollicitatiebrief en/of CV kan je als lid van het ABVV terecht in Jobconsult. Jobconsult geeft de leden een Ge誰ntegreerde Persoonlijke Service naar duurzaam werk. Voor meer gegevens verwijzen we naar blz. 31. Surplus (ACV) Voor alle vragen rond solliciteren, hulp bij het schrijven van een goeie sollicitatiebrief en/of CV kan je als lid van het ACV terecht in SURPLUS. Voor meer gegevens verwijzen we naar blz. 30.
tips om te solliciteren
deel 2 solliciteren
sollicitatiebrief
curriculum vitae
sollicitatiegesprek
waar solliciteer ik
hulp bij het solliciteren
17
Deel 3 Aan het werk Je hebt een job gevonden! In dit deel lees je meer over de soorten contracten, je loon, vakantie, ziekte en ongeval, ontslag, wat als je terug werkloos wordt na een job, wat als je opnieuw wil gaan studeren én de verschillende tewerkstellingsmaatregelen voor jongeren.
1. De arbeidsovereenkomst
Als je met een werkgever afspraken maakt over de taken die je moet doen en wat je zult verdienen, is er sprake van een arbeidsovereenkomst of -contract. Zorg ervoor dat je zoveel mogelijk afspraken op papier zet. Je hebt dan altijd bewijs in handen. Het contract moet ondertekend worden door jezelf en je werkgever. Eén exemplaar van deze arbeidsovereenkomst is voor jou. Wordt er geen contract getekend, en is er enkel een mondelinge afspraak, dan werk je automatisch met een overeenkomst van onbepaalde duur (zie verder).
Wat staat er in je contract? Wanneer je wordt aangeworven, wordt er een contract opgemaakt tussen jou en de werkgever. Wat moet erin vermeld worden? · Naam/adres van werkgever en werknemer. · Of je arbeider of bediende bent. · De datum waarop je officieel begint te werken. · De functie die je zult uitoefenen. · De plaats waar je gaat werken. · Je wedde en eventuele premies. · Het paritair comité waaronder je valt. · Datum en handtekening van beide partijen.
Soorten contracten? Contract van onbepaalde duur: Einddatum tewerkstelling ligt niet vast. Contract van bepaalde duur: Begin- en einddatum van het werk ligt vast. Contract voor een duidelijk omschreven werk: Tewerkstelling eindigt bij de voltooiing van het werk. Contract ter vervanging van een bepaalde persoon: Ter vervanging van iemand die langdurig ziek is, bij zwangerschap of tijdskrediet. Interimcontract: Via een interimkantoor
De proefperiode? Meestal zal je eerst een tijdje met een proefcontract moeten werken. De termijn moet vermeld worden in je contract. Je moet in het bezit zijn van jouw arbeidscontract uiterlijk op de eerste dag van de tewerkstelling. Ook in geval van een interimjob of contract van bepaalde duur. Heb je geen contract gekregen, wend je dan tot je vakbond. Minimum Arbeiders 7 dagen Bediende 1 maand
18
Opmerking:
Maximum 14 dagen 6 maanden max. 12 maanden bij loon hoger dan 37.721 euro bruto/jaar
Bij het ter perse gaan van deze brochure is er nog sprake van een verschillend statuut voor arbeiders en bedienden. Een gemeenschappelijk werknemersstatuut is in de maak, tegen juli 2013 moet de discriminatie tussen arbeiders en bedienden weggewerkt zijn.
2 Het loon Wat moet je minimum verdienen?
Het is onbegonnen werk hier alle loonschalen te publiceren. Wil je dus exact weten hoeveel je minimum moet verdienen voor de taak die je doet, dan moet je de vakbondsafgevaardigden in de onderneming waar je werkt contacteren. Zij beschikken over alle loonschalen. In de volgende tabel vind je een overzicht van wat je minimum moet verdienen, dit wordt ook wel eens het “gewaarborgd gemiddeld minimum bruto maandloon” genoemd. Voor arbeiders geldt een minimum uurloon. Leeftijd Gewaarborgd gem. minimum bruto maandloon (bedragen1/12/2012)
Uurloon op basis van de 38-urenweek
16 (70%) 17 (76 %) 18 (82 %) 19 (88 %) 20 (94 %) vanaf 21 jaar
6,3841 euro 6,9313 euro 7,4785 euro 8,0257 euro 8,5729 euro 9,1204 euro
1 051,27 euro 1 141,38 euro 1 231,49 euro 1 321,60 euro 1 411,08 euro 1 501,82 euro
Je loonfiche en belastingsfiche
Bij je loon hoort ook een loonfiche: op deze fiche staat je brutoloon, de RSZ, de bedrijfsvoorheffing en je nettoloon en het paritair comité waartoe je werkgever behoort. Elk jaar ontvang je een overzicht van je loonberekening samen met een belastingfiche. Deze belastingfiche heb je nodig om je belastingaangifte in te vullen. Hou dit dus goed bij! Op het jaarlijks overzicht staat nog andere nuttige info: het RSZ-nummer van je werkgever, het adres en aansluitingsnummer van het kinderbijslagfonds, de verzekering tegen arbeidsongevallen en de verlofkas.
3 Vakantie Jaarlijkse vakantie
Je recht op jaarlijkse vakantie voor 2014 wordt berekend op het aantal door jou gewerkte (en gelijkgestelde) dagen in de loop van het vakantiedienstjaar 2013. Arbeiders en bedienden hebben een verschillende regeling voor de jaarlijkse vakantie. Jaarlijkse vakantie voor arbeiders Werk je een volledig jaar (effectieve en/of gelijkgestelde dagen), dan heb je recht op 4 weken vakantie, dwz 24 werkdagen in de 6 dagenweek of 20 werkdagen in de 5 dagenweek. Jaarlijkse vakantie voor bedienden Werk je als bediende, dan heb je recht op 2 dagen voor iedere gepresteerde of gelijk gestelde maand tijdens het vakantiedienstjaar, dat wil zeggen: 24 of 20 dagen naargelang je werkt in de 6-of 5 dagenweek. Als je vakantie neemt, wordt je normale maandwedde uitbetaald. Daarbij heb je recht op dubbel vakantiegeld.
de arbeidsovereenkomst
Jeugdvakantie, de vakantieregeling voor schoolverlaters Als je pas van school komt, is het niet vanzelfsprekend om tijdens het daaropvolgende jaar te kunnen genieten van het maximaal aantal vakantiedagen en vakantiegeld. Je kan als arbeider of bediende mogelijks wel beroep doen op jeugdvakantie.
Wie in 2013 zijn studies beëindigde en minstens 1 maand gewerkt heeft, heeft dankzij het systeem van jeugdvakantie in 2014 recht op: - vakantiedagen en vakantiegeld in verhouding tot het aantal gewerkte dagen in 2013, betaald door de werkgever of de vakantiekas; - een aantal bijkomende jeugdvakantiedagen (tot maximaal 4 weken) en een jeugdvakantie-uitkering betaald door de RVA die 65% van het gewone loon bedraagt.
ontslag
vakantie
deel 3 aan het werk het loon
ziekte en ongeval
opnieuw gaan studeren tijdens werkloosheid
terug werkloos na een job
zelfstandig wonen
tewerkstellingsmaatregelen jongeren
19
Wie kan in 2014 aanspraak maken op jeugdvakantie? - Je moet jonger zijn dan 25 jaar op 31 december 2013; - Je hebt je studie beëindigd, gestopt in de loop van 2013 of je hebt een opleiding beëindigd die erkend is door de VDAB; - Je moet gedurende ten minste 1 maand verbonden zijn door een of meerdere arbeidsovereenkomsten en deze tewerkstelling moet ten minste 13 arbeidsdagen omvatten. Een tewerkstelling met de vakantieregeling “openbare dienst” of met uitgestelde bezoldiging (onderwijs) en een industriële leertijd tellen niet mee. Berekening van de jeugdvakantiedagen Voldoe je aan bovenstaande voorwaarden? Dan heb je recht op 4 weken jeugdvakantie (24 dagen wanneer je zes dagen per week werkt, 20 wanneer je vijf dagen per week werkt). Een voorbeeld: Jan studeert af op 30 juni 2013 en begint te werken op 1 augustus 2013. In 2014 heeft Jan op basis van zijn prestaties recht op 10 gewone vakantiedagen. Daarbovenop komen 10 jeugdvakantiedagen zodat Jan in totaal 20 dagen vakantie heeft. Berekening van de jeugdvakantie-uitkering De vergoeding die je krijgt voor de jeugdvakantiedagen bedraagt 65% van het gemiddelde dagloon dat je hebt op je eerste genomen jeugdvakantiedag. Dit dagbedrag geldt dan voor alle jeugdvakantiedagen dat je nog opneemt. Het loonbedrag dat in aanmerking wordt genomen voor het berekenen van de jeugdvakantie-uitkering is begrensd. Dat wil zeggen dat er geen rekening wordt gehouden met het loon boven een vastgestelde loongrens (2.020,15 euro per maand) Wanneer kun je jeugdvakantiedagen opnemen? Je kan in 2014 je jeugdvakantiedagen opnemen indien je de volgende regels respecteert: Je moet tewerkgesteld zijn in de privésector; - je moet je gewone dagen betaalde vakantie uitgeput hebben; - je mag tijdens de jeugdvakantie geen andere inkomsten (loon of uitkeringen) hebben. Hoe en wanneer vraag je je jeugdvakantie-uitkering aan? Je je jeugdvakantiedagen pas opnemen als je gewone betaalde vakantiedagen opgenomen zijn. Zodra dit het geval is vraag je aan je werkgever 2 exemplaren van het formulier ‘C 103- Jeugdvakantie’. Eén exemplaar zal dienen aanvraagformulier, het dubbel zal dienen als berekeningsformulier. Op het aanvraagformulier vul je de einddatum van je studies, je rekeningnummer en je arbeidsprestaties in 2013 in. Op het berekeningsformulier vult je werkgever in hoeveel uur jeugdvakantie je die bepaalde maand hebt genomen. Bezorg beide documen-
20
tip!
ten aan je vakbond dat na de goedkeuring door de RVA, de jeugdvakantie uitkering zal uitbetalen. Voor elke maand waarin je jeugdvakantiedagen opneemt, moet je een nieuw berekeningsformulier vragen aan je werkgever en dit ingevuld binnenbrengen bij je vakbond. De betaling van de jeugdvakantie uitkering gebeurt de maand nadat de dagen werden opgenomen. Het opnemen van jeugdvakantiedagen is een recht. Je werkgever moet je toestaan om ze voor het einde van het jaar op te nemen. Als je er zelf voor kiest om de volle 4 weken niet op te nemen, dan kan dat. Werk je in de openbare sector of in het onderwijs? Schoolverlaters die in dienst treden bij de overheid of het onderwijs kunnen een volledig vakantiegeld bekomen. Ben je geen 25 jaar op 31-12-2013 en je bent vier maanden na het einde of stopzetting van je studies in dienst van de overheid of het onderwijs? Dan kun je recht openen op het volledig vakantiegeld. Je moet hiervoor een speciaal aanvraagformulier invullen. Informeer je bij je vakbond.
Aanvullende vakantie
Heb je geen recht op vakantie of jeugdvakantie? Dan kan je als werknemer uit de privésector aanvullend betaald verlof nemen vanaf het eerste werkjaar of bij de hervatting van een activiteit. Wie? Je hebt al je wettelijke vakantiedagen opgebruikt, werkt in de privésector en je hebt ten minste drie maanden al dan niet aansluitend gedurende eenzelfde kalenderjaar, bij een of meerdere werkgevers. Hoeveel? In een vijfdagenweek heb je recht op 5 dagen aanvullende vakantie na een eerste periode van tewerkstelling van 3 maanden. Na deze 3 maanden tewerkstelling wordt er per maand 2 dagen vakantie opgebouwd in een vijfdagenweek. Indien de werkgever is in een ander arbeidsstelsel, heb je recht op vakantiedagen naar verhouding van je arbeidsstelsel. Enkel de gepresteerde maanden binnen het kalenderjaar tellen mee. Het aantal aanvullende vakantiedagen wordt verminderd met het aantal gewone, door je werkgever of vakantiekas betaalde vakantiedagen waarop je aansprak kan maken. Je kan je vakantiedagen aanvullen tot 20 vakantiedagen per werkjaar. Deze aanvullende vakantie is een mogelijkheid voor de werknemer. Als je een akkoord hebt met je werkgever kan je deze dagen opnemen voor 31 december van het lopende jaar. Betaald? Het aanvullend betaald verlof wordt betaald
Zorg dat je een kopie van je contract en het arbeidsreglement ontvangt ten laatste op de dag van indiensttreding.
door de werkgever, maar dat is slechts een voorafbetaling van een deel van het vakantiegeld dat voordien pas het jaar daarop werd uitbetaald.
Jeugdvakantie of aanvullende vakantie? Als je voldoet aan de voorwaarden om te genieten van de jeugdvakantie zal je de keuze hebben: ofwel opteren voor een stelsel van jeugdvakantie (meer voordelig), ofwel opteren voor het nieuwe stelsel van aanvullende vakantie. De jeugdvakantie regeling is voordeliger, omdat je het volgende kalenderjaar recht hebt op dubbel vakantiegeld. jeugdvakantie wie betaald?
RVA betaalt jeugdva- werkgever (bediende) of kantieuitkering vakantiekas (arbeider)
welke vergoeding?
65% van het brutoloon, begrensd tot 2080,15 euro
gewoon vast loon (geen variabel loon)
geen
aftrek van het latere dubbele vakantiegeld
verrekening?
aanvullende vakantie
gevolgen voor soci- gelijkstelling voor ale zekerheid? andere takken SZ (oa. pensioen
(voorlopig) geen gelijkstelling
Opbouw aantal dagen?
opbouw in functie van prestaties in vakantiejaar
op 1 januari van vakantiejaar
5 Ontslag De werkgever kan je niet zomaar ontslaan en ook jij kan niet zomaar weglopen. Jullie zijn beiden verbonden door een arbeidscontract. Ontslag en opzeg
Ontslagen worden of ontslag nemen: een ingrijpende gebeurtenis. Het is belangrijk dat alles verloopt volgens de regels. Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur of voor een bepaald werk, verloopt het einde van de overeenkomst zoals voorzien in de geschreven overeenkomst. Werk je met een contract voor onbepaalde duur, dan is er een regeling voor de opzeg, als het contract door één van de partijen wordt beëindigd.
Hoe verloopt de opzegging?
Wordt de opzegging door de werkgever gegeven, dan moet de opzeg gebeuren per aangetekende brief of per deurwaardersexploot. De werknemer kan opzeggen met een aangetekend schrijven; een deurwaardersexploot of afgifte van de opzegbrief aan de werkgever die tekent voor ontvangst. Zorg dat op de opzegbrief de datum van ontvangst vermeldt staat. De opzegging is enkel geldig als zij schriftelijk gebeurt, met vermelding van begindatum van de opzegtermijn.
Opzegtermijn voor arbeiders
4 Ziekte en ongeval Indien je werkt moet je je doktersbriefje binnen de 2 werkdagen opsturen naar je werkgever en hem zo vlug mogelijk, bv. telefonisch, verwittigen van je ziekte. Je kan ook een arbeidsongeval hebben op je werk. Een arbeidsongeval is een ongeval dat je overkomt tijdens het werk, op weg van en naar het werk evenals ongevallen gedurende de rust- en eetpauzes. Gedurende je arbeidsongeschiktheid ten gevolge van een arbeidsongeval krijg je je loon. Je werkgever heeft daarvoor een speciale arbeidsongevallenverzekering afgesloten. Als er medische kosten verbonden zijn aan het ongeval, verwittig je altijd je ziekenfonds (noteer het op je doktersbriefjes of op de omslag en vermeld ook de datum). In geval van arbeidsongeschiktheid moet je ook je ziekenfonds verwittigen met het formuliert ‘vertrouwelijk’ (zie ‘ziekte tijdens en na de wachttijd’ blz 14). de arbeidsovereenkomst
Je opzegtermijn gaat in op de eerste maandag die volgt op de week waarin hete ontslag gegeven werd, ook als die maandag een feestdag is. Als je opzegging gebeurt met een aangetekend schrijven, dan moet je opzeg ten laatste gebeuren op woensdag om de opzegtermijn op de eerstvolgende maandag te laten beginnen ( ten laatste op dinsdag, indien donderdag , vrijdag of zaterdag een feestdag is). De wettelijke opzegtermijn is 28 dagen ( 4 weken ), indien je je ontslag krijgt van je werkgever en 14 dagen (2 weken) in geval je zelf ontslag neemt. Voor de arbeiders die minstens 20 jaar anciënniteit hebben, worden deze termijnen verdubbeld. Heb je minder dan 6 maanden anciënniteit, dan kan de overeenkomst een andere opzegtermijn bepalen, evenals voor de arbeiders die onder een ander sectoraal stelsel vallen. De opzegtermijn mag echter nooit korter zijn dan 7 dagen. Als je er zelf ontslag neemt mag de opzegtermijn niet langer zijn dan de helft van de overeengekomen opzegtermijn. Voor sommige sectoren gelden langer of kortere opzegtermijnen. In sommige cao’s worden langer opzegtermijnen dan de wettelijke termijnen gegarandeerd. CAO nummer 75 verlengt de
ontslag
vakantie
deel 3 aan het werk het loon
ziekte en ongeval
opnieuw gaan studeren tijdens werkloosheid
terug werkloos na een job
zelfstandig wonen
tewerkstellingsmaatregelen jongeren
21
opzegtermijn voor afgedankte arbeiders, wanneer geen andere opzegtermijnen (korter of langer) dan een paritair comité werden bepaald.
arbeiders gewerkte jaren bij je werkgever
opzeg door werkgever
opzeg door werknemer
minder dan 6 maanden
28 dagen (4 weken)
14 dagen (2 weken)
6 maanden tot 5 jaar 35 dagen ( 5 weken)
14 dagen (2 weken)
5 tot 10 jaar
42 dagen (6 weken)
14 dagen (2 weken)
10 tot 15 jaar
56 dagen ( 8 weken)
14 dagen (2 weken)
15 tot 20 jaar
84 dagen (12 weken) 14 dagen (2 weken)
meer dan 20 jaar
112 dagen (16 w.)
28 dagen (4 weken)
Afwijkingen inzake duur en ingangsdatum van de opzeggingstermijn zijn mogelijk naargelang de sector. Raadpleeg hiervoor de vrijgestelde van je beroepscentrale of je vakbondsafgevaardigde.
Formulieren bij uitdiensttreding Wanneer je als werknemer uit dienst treedt, hetzij vrijwillig hetzij bij ontslag, moet je van je werkgever een aantal documenten ontvangen: • Een bewijs van werkloosheid RVA ( C 4); • Op verzoek van de werknemer een getuigschrift dat je periode van tewerkstelling vermeldt, evenals de functie die je uitoefende ( voor het onderwijs een dienstattest); • Eventueel een vakantieattest voor de bedienden (dit moet je aan je volgende werkgever geven bij indiensttreding); • Een afschrift van de individuele rekening (binnen een bepaalde termijn); • Een fiche voor de belastingen – document 281.0 (niet onmiddellijk, maar op het tijdstip dat ze normaal wordt afgeleverd).
6 Terug werkloos na een job
Werkloos zijn of worden is geen prettige ervaring. Tijdens je periode zonder werk, heb je recht op een inkom om deze periode te overbruggen. Je hebt reeds gewerkt en je wordt werkloos?
Voor waarden
Opzegtermijn voor bedienden
Als bediende begint je opzegtermijn op de 1ste van de maand volgend op de opzegging. Indien het contract met een aangetekende brief wordt opgezegd, heeft deze brief slechts uitwerking de 3de werkdag na verzending (werkdag is elke dag behalve zon- en feestdagen). De opzegtermijn van een bediende bedraagt: dienstjaren
Jaarloon van max. € 30 535 Opzeg door werkgever
Opzeg door bediende
Jaarloon tussen € 30 535 - € 61 071
Opzeg door werkgever
Opzeg door bediende
Opzegtermijn vastgelegd in onderling akkoord of door rechter
Jaarloon meer dan € 61 071 Opzeg door werkgever
Opzeg door bediende
Opzegtermijn vastgelegd in onderling akkoord of door rechter
Tenminste
Maximum
Akkoord kan gesloten worden bij indiensttreding
- 5 jaar
3 maanden
1,5 maan-
3 maanden
4,5 maanden
3 maanden
6 maanden
5 - 10 jaar
6 maanden
3 maanden
6 maanden
4,5 maanden
6 maanden
6 maanden
10 - 15 jaar
9 maanden
3 maanden
9 maanden
4,5 maanden
9 maanden
6 maanden
15 - 20 jaar
12 maanden
3 maanden
12 maanden
4,5 maanden
12 maanden
6 maanden
enz
15 maanden
3 maanden
15 maanden
4,5 maanden
12 maanden
6 maanden
22
tip!
den
Als je aan de volgende voorwaarde voldoet heb je recht op een normale werkloosheidsuitkering: - Bij je ontslag moet je van je werkgever eveneens een formulier (C4-werkloosheidsbewijs ontvangen C4 onderwijs voor het onderwijs). Opgelet! Je moet onvrijwillig werkloos zijn. Het mag niet jouw schuld zijn dat je ontslagen werd. Je kunt bijvoorbeeld schuldig zijn aan je ontslag als: je zonder enige wettige reden je werk verlaten hebt of je een aangeboden en passende job geweigerd hebt. Als je zelf bent opgestapt, ben je zelf verantwoordelijk voor je werkloosheid. Je kan je recht op werkloosheiduitkeringen volledig of tijdelijk verliezen. - Ga naar je vakbond en maak een werkloosheidsdossier op. - Schrijf je in bij de VDAB en je ontvangt dan een inschrijvingstempel op je controle kaart. - Recht op een werkloosheidsuitkering? Ben je jonger dan 36 jaar dan moet je: - 312 dagen (6 dagen week) gewerkt hebben in een periode van 21 maanden ofwel: - 468 dagen gewerkt hebben in een periode van 33 maanden ofwel: - 624 dagen gewerkt hebben in een periode van 42 maanden. De referteperiode van 21, 33 of 42 maanden kan worden verengd met sommige gebeurtenissen. Heb
Onderteken je ontslagbrief nooit met ‘voor akkoord’ maar steeds met de vermelding ‘onder voorbehoud van mijn rechten’. Laat je nooit wegsturen van het werk zonder een schriftelijk bewijs van de werkgever dat je het werk moet verlaten.
je onvoldoende gewerkte dagen? Dan moet je eerst een beroeps inschakelingstijd doorlopen. - Daarnaast mag je geen vergoeding voor ziekte of arbeidsongeschiktheid van het ziekenfonds ontvangen, beschikbaar zijn , geen loon ontvangen, geen werk verrichten dat je enig materieel of financieel voordeel oplevert, actief aar werk zoeken. - je moet je blauwe controle kaart (C3A) correct invullen en op het einde van de maand ondertekend aan je vakbond bezorgen.
Hoe vul je een blauwe controlekaart correct in? - Voor de dagen dat je werkloos bent en recht hebt op een werkloosheidsuitkering. Vul je niets in, in de dag vakjes van het maandrooster. - Was je één of meerdere dagen van de maand niet werkloos, dan moet je vooraf je juiste situatie tijdens die dagen aanduiden (zie hieronder).
Hoeveel bedraagt een werkloosheidsuitkering?
Ben je werkzoekend en heb je voldoende dagen gewerkt? Dan kun je een werkloosheidsuitkering krijgen. De uitkering wordt bepaald aan de hand van percentage van je vorige loon (% van het loon). Je gezinssituatie (gezinshoofd, samenwonend, alleenstaand) en je vergoedingsperiode (=hoelang werkzoekend). In de tabel vind je op basis van de drie categorieën een maximum en minimumbedrag terug van de werkloosheidsuitkering. In het eerste jaar van je werkloosheid: Hoelang werkzoekend?
gezinssituatie
1e tem 3e maand gezinshoofd
alleenstaande
4e tem 6e maand gezinshoofd
alleenstaande
Z
zet je op die dag dat je uitkeringen wegens ziekte of ongeval genoot (ook op zaterdag, zondag of feestdag)
1 571,96
alleenstaande
Minimum in euro
1 112,54 934,44 700,44
60 %
1 451,06
samenwonende
n Maak het roostervakje zwart op die dag(en) van
de maand dat je arbeid verricht Gaf je bij aanvang van je werkloosheid aan dat je een bijberoep uitoefent en kreeg je van de RVA een akkoord om dat verder te doen tijdens je werkloosheid Kleur dan de vakjes op de dagen dat je dit uitoefent zeker juist in: • Bijberoep op een zaterdag of zondag, Gehele vakje zwart maken • Bijberoep op weekdagen tussen 7u en 18u? Gehele vakjes zwart maken. • Bijberoep op weekdagen voor of na die uren? Vakje niet zwart maken.
65 %
Maximum in euro
samenwonende
7e tem 12 maand gezinshoofd
Zet het juiste symbool op het juiste dag:
% van het loon
1 112,54 934,44 700,44
60 %
1 352,26
1 112,54
samenwonende
934,44 700,44
Na het 1e jaar werkloosheid zal je als gezinshoofd voor de maand 13, 14 en 15 van je werkloosheid 60% van je loon behouden, maar begrensd. Hierna zal op basis van je gewerkte jaren geconfronteerd worden met een dalende werkloosheidsuitkering tot een vaste uitkering. Voor samenwonenden en alleenstaanden zullen vanaf het 2de jaar werkloosheid de uitkeringen sterker dalen in 2 fasen tot een vaste uitkering. Deze vaste uitkering (forfait) bedraagt voor een gezinshoofd 1090,70 euro/ maand, een alleenstaande 934,44 euro/maand en samenwonende 493,74 euro/maand.
V gebruik je als je vakantie neemt (max. 24 dagenook op zaterdag )
A gebruik je als je in een andere situatie bent die
maakt dat je geen recht hebt op uitkeringen. Je ontving bijvoorbeeld nog loon voor een feestdag, je verbleef in het buitenland,…)
INT als je werkt als interimskracht Ga je trouwen? Verhuis je? Wijzigingen in je gezinssituatie en adreswijzigingen moet je steeds onmiddellijk melden bij je vakbond. In het geval van adreswijziging moet je ook onmiddellijk de VDAB verwittigen. Vergeet je dit? Als je dat vergeet, riskeer je om een gedeelte van je uitkeringen te moeten terugbetalen en dreig je bovendien een sanctie te krijgen.
de arbeidsovereenkomst
ontslag
vakantie
deel 3 aan het werk het loon
ziekte en ongeval
opnieuw gaan studeren tijdens werkloosheid
terug werkloos na een job
zelfstandig wonen
tewerkstellingsmaatregelen jongeren
23
7 Opnieuw gaan studeren tijdens werkloosheid
Studeren met behoud van je uitkering
De opleidingendatabank op www.vdab.be bevat heel wat knelpuntopleidingen. Je herkent ze doordat er in het zoekresultaat een belletje staat. Uit onderzoek blijkt dat drie op vier cursisten meteen werk vinden na een knelpuntopleiding! Wil je graag voltijds studeren om een diploma te behalen voor een knelpuntberoep? Je kan bepaalde studies gratis volgen als je aan de nodige voorwaarden voldoet. Je inschrijvingsgeld en leermateriaal worden terugbetaald door VDAB. Bovendien behoud je je werkloosheidsuitkering. De studies die je gratis kan volgen vind je in de opleidingendatabank als je bij doelgroep ‘werkzoekende’ kiest en bij trefwoord ‘okot’ ingeeft. Je kan zo’n studie gratis volgen als je aan deze voorwaarden beantwoordt: Je bent ingeschreven bij VDAB als werkzoekende en je beschikt niet over een diploma secundair (als je een studie secundair onderwijs wil volgen) of hoger onderwijs (als je een studie hoger onderwijs wil volgen) en Je bent minstens 22 jaar óf het is langer dan 2 jaar geleden dat je voltijds onderwijs volgde. Ook kan je je vrijmaken om voltijds te studeren en je bent bereid om tijdens je opleiding deeltijds te werken. Wil je meer info? Klik bij de opleiding van je keuze op ‘Praktisch + inschrijven’ en ‘Bekijk detail’. Bij ‘inschrijven’ kan je je vraag stellen. Je kan ook bij jouw VDAB-consulent terecht voor meer info. Beantwoord je niet aan bovenstaande voorwaarden en wil je toch graag voltijds gaan studeren? Dan moet zelf je inschrijvingsgeld en leermateriaal betalen, maar je kan onder bepaalde voorwaarden wel je werkloosheidsuitkering behouden. Hiervoor moet je een vrijstelling aanvragen bij RVA. De studies die in aanmerking komen vind je in de lijst van RVA. Het gaat over studierichtingen waarbij de vraag groter is dan het aanbod: er zijn meer vacatures voor deze profielen dan pas afgestudeerden waardoor de werkgevers moeite hebben om geschikte mensen te vinden. Meer info over de voorwaarden en over hoe je een vrijstelling aanvraagt vind je op rva.be (Volledige werkloosheid > Infobladen werknemers > U wil een studie met een volledig leerplan hervatten). Indien je een opleiding volgt bij de VDAB, of een opleiding die in samenwerking met de VDAB wordt georganiseerd, kan je genieten van een aantal vergoedingen: 1. Verplaatsingsvergoedingen Iedere werkzoekende die een door de VDAB erkende
24
tip!
opleiding volgt, kan kiezen tussen een gratis busabonnement van De Lijn of een vergoeding van 0,15 euro per kilometer, ongeacht het vervoermiddel en vanaf de eerste kilometer. Zie ook blz. 14 verminderde kostprijs van een treinticket bij sollicitaties. 2. Kinderopvangvergoeding Werkzoekenden in opleiding krijgen de werkelijke kosten voor een voltijdse kinderopvang terugbetaald tot de kinderen naar school kunnen gaan. Voor de kinderen in het kleuter- en basisonderwijs worden de kosten voor buitenschoolse kinderopvang vergoed. Je moet de gemaakte kosten bewijzen aan de hand van een onkostennota. De opvang moet gebeuren in een erkende instelling. 3. 1 euro-opleidingspremie wordt stimulanspremie Werkzoekenden die meer dan één jaar werkloos zijn met personen ten laste of leefloongerechtigden met personen ten laste krijgen een stimulanspremie van 1 euro per effectief gevolgd opleidingsuur als: - de totale opleidingsduur minstens 150 uur bedraagt - de opleiding minimum 24u/week telt
Studeren zonder behoud van uitkering
Stel, je gaat opnieuw (voltijds) studeren - we bedoelen hier dus niet avondonderwijs of een beroepsopleiding met behoud van uitkering - en hierdoor valt je recht op werkloosheidsuitkering weg (omdat je niet meer beschikbaar bent voor de arbeidsmarkt,...). Dan is de kans reëel dat je wél (opnieuw) recht hebt op kinderbijslag. Let op: er kan uiterlijk recht op kinderbijslag zijn tot en met de maand waarin je 25 wordt! Je moet dan zelf contact opnemen met het kinderbijslagfonds (het fonds dat bijvoorbeeld nog betaalt voor een broer of zus, of het fonds dat het laatst kinderbijslag betaald heeft). Het initiatief ligt dus bij jou (of bij je ouders), want het kinderbijslagfonds zal niet automatisch uitbetalen.
Individuele beroepsopleiding (IBO)
Als je werkzoekende bent, kan je via een IBO-contract aan de slag bij een werkgever. Je volgt dan gedurende 1 à 6 maanden een opleiding op de werkvloer en krijgt daarna een contract van onbepaalde duur. Tijdens je opleiding heb je een inkomen dat een normaal loon benadert. Een IBO-consulent van VDAB regelt de praktische kant van de opleiding en bepaalt hoelang ze duurt. De duur hangt af van de job, jouw kennis, vaardigheden en attitudes, en het opleidingsplan van je werkgever. Tijdens je opleiding ontvang je een inkomen dat een normaal loon benadert: je behoudt je uitkering en krijgt er een productiviteitspremie bovenop. Je werkgever moet geen loon voor jou betalen, enkel de premie. Heb je je opleiding succesvol afgerond, dan is je werk-
Jaarlijks kan je 125 euro opleidingscheques aanvragen: een erkende opleiding van 250 euro kost jou hierdoor maar 125 euro.
gever verplicht om je een contract van onbepaalde duur te geven. Meer info op www.vdab.be/ibo
Opleidingscheques Voor wie? Voorwaarden om gebruik te kunnen maken van de opleidingscheques: * Je werkt in de privé-sector of in de publieke sector. * Je bent tewerkgesteld met een arbeidsovereenkomst. Elk type van arbeidsovereenkomst komt in aanmerking. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen voltijdsen en deeltijdsen. * Of je verricht onder gezag arbeid. Het gaat dus ook om ambtenaren (ongeacht welke overheid of overheidsinstelling waarvoor ze werken), middenstandsleerlingen en jongeren met een werknemersleercontract (“industrieel leercontract”). * Je werkt in Vlaanderen of in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Twee categorieën jongeren werden echter nadrukkelijk uitgesloten: * jongeren tussen 16 en 25 jaar die uitsluitend tewerkgesteld zijn met een studentenovereenkomst. * jongeren tussen 16 en 25 jaar die tewerkgesteld zijn met een arbeidsovereenkomst van minder dan 80u per maand. Hoe werk je met de cheques? Deze opleidingscheques stellen werknemers en ambtenaren in staat de kosten voor opleiding of begeleiding met de helft te verminderen. Je kan per kalenderjaar cheques aankopen voor een totale waarde van 250 euro. Je betaalt echter slechts de helft van die waarde, dus is er een maximumvoordeel van 125 euro. Deze cheques kan je online bestellen via www.vdab.be/ mijnloopbaan of je telefoneert naar de servicelijn VDAB 0800 30 700 Voor welke opleiding of begeleiding? Met de opleidingscheques kan zowel opleiding als loopbaanbegeleiding worden betaald. Het moet wel gaan om opleiding of begeleiding die erkend is in het kader van het betaald educatief verlof, dus op eigen initiatief wordt gevolgd en op de een of andere wijze de arbeidsmarktpositie versterkt. Ook opleidingen, die deel uitmaken van je persoonlijk ontwikkelingsplan in het kader van loopbaanbegeleiding, komen in aanmerking. Het mag dus niet gaan om opleiding of begeleiding in opdracht van je werkgever. De opleiding of begeleiding moet worden gevolgd buiten de normale werkuren of tijdens periodes van wettige schorsing van de arbeids-
de arbeidsovereenkomst
overeenkomst (bvb. tijdkrediet, loopbaanonderbreking, betaald educatief verlof,…). Opleidingen die uitsluitend of hoofdzakelijk op de huidige of toekomstige functie van de werknemer zijn gericht, worden uitgesloten: enkel opleidingen die de brede inzetbaarheid versterken en dus niet bedrijfspecifiek zijn, komen in aanmerking. De cheques kunnen evenmin niet gebruikt worden voor opleidingen die voor een deel ook met opleidingscheques voor bedrijven worden betaald. Slechts opleiding of begeleiding, door instellingen die door de Vlaamse overheid worden erkend, komt in aanmerking. Geen diploma secundair onderwijs? Dan kan je voor heel wat opleidingen (ondermeer alle opleidingen in het volwassenenonderwijs) de eigen bijdrage (50 % van de waarde van cheques) laten terugbetalen door de VDAB, met andere woorden: de cheques worden dan gratis. Heb je geen diploma hoger onderwijs en wil je alsnog een eerste diploma op niveau hoger onderwijs halen (bvb. bachelorstudie)? Dan kan je cheques aankopen voor een maximumwaarde van 500 euro (in plaats van 250 euro).
8 Tewerkstellingsmaatregelen voor jongeren Ten gevolge van de hoge werkloosheid in België probeert de regering de tewerkstelling te bevorderen door allerlei banenplannen die er meestal op neerkomen dat arbeid goedkoper wordt voor de werkgever. Ook voor jongeren zijn er heel wat tewerkstellingsmaatregelen. Info over alle tewerkstellingsmaatregelen vind je op: www.aandeslag.be of www.vdab.be. Op de homepagina VDAB kan je onderaan klikken op tewerkstellingsmaatregelen. Verliet je de schoolbanken zonder diploma secundair onderwijs en heb je het moeilijk om aan werk te geraken? Dan is een instapstage iets voor jou! Dankzij zo’n stage doe je een eerste werkervaring, verdien je geld en sta je sterker op de arbeidsmarkt. Een instapstage is een betaalde stage van drie maanden die je als jongere kan volgen in een bedrijf, een vzw of een overheidsdienst. Onder de begeleiding van de werk-
ontslag
vakantie
deel 3 aan het werk het loon
ziekte en ongeval
opnieuw gaan studeren tijdens werkloosheid
terug werkloos na een job
zelfstandig wonen
tewerkstellingsmaatregelen jongeren
25
gever en VDAB (of partner) werk je aan het ontwikkelen van je competenties en doe je ervaring op de werkvloer op. Na je stage krijg je een attest met de competenties die je verworven hebt en heb je je eerste werkervaring op zak. Er zijn enkele voorwaarden waaraan je moet voldoen om in aanmerking te komen voor een instapstage. • Je bent jonger dan 25 jaar. • Je hebt geen diploma middelbaar onderwijs. • Je bent ingeschreven als werkzoekende bij VDAB. • Je zit nog in je beroepsinschakelingstijd en hebt al zes maanden achter de rug. Voor een voltijdse stage betaalt de werkgever je per maand een stagepremie van 200 euro. Bovendien ontvang je van RVA een stage-uitkering van 26,82 euro per gewerkte dag. Alles bij elkaar kom je in een gewone maand aan ongeveer 760 euro. Ga eens langs bij de werkwinkel in jouw buurt. Een van de bekendste tewerkstellingsmaatregelen voor jongeren zijn de RSZ-voordelen in het kader van een jongerentewerkstelling (vroeger de startbaan). Hiervoor moet je ingeschreven zijn bij de VDAB en jonger zijn dan 26 jaar. Hiervoor heb je een werkkaart activa nodig, die je aanvraagt bij de RVA www.rva.be Meer info over de werkkaart en andere tewerkstellingsmaatregelen krijg je ook bij de VDAB of je vakbond.
9 Zelfstandig wonen
1. Een huis zoeken en vinden
Als je van school af gaat, wil je ook graag op je eigen benen staan. Voor sommigen betekent dat alleen gaan wonen of samenwonen met je vriend of vriendin. Maar wie altijd bij ma en/of pa inwoonde, kan op zijn/ haar zoektocht naar een huis met heel wat vragen geconfronteerd worden. Het meest logische is dat je als pas afgestudeerde eerst zult huren, omdat je nog niet de financiële mogelijkheden hebt om iets te kopen. Maar het huurcontract dat onder je neus geschoven wordt, is niet altijd even gemakkelijk te interpreteren. Is het een contract van drie jaar of van negen jaar? Waar zitten de verschillen tussen beide? Hoeveel waarborg mag de verhuurder vragen? Wie moet voor het onderhoud van de schoorsteen instaan? Mag je als huurder werken uitvoeren aan de woning? Wat is een plaatsbeschrijving? Om welke redenen mag de verhuurder het contract opzeggen?
26
de arbeidsovereenkomst
Hoe zit het nu met de registratie van een huurcontract? En weet je dat de woning aan bepaalde normen van veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid moet voldoen? Zelfstandig wonen is niet goedkoop. Misschien kan je het niet aan om op de gewone markt iets te huren. Er zijn ook meer betaalbare alternatieven. Er zijn sociale huurwoningen, waar je huur betaalt volgens de grootte van je inkomen. Hiervoor kan je terecht bij de Meetjeslandse Bouwmaatschappij (MBM), Stationsstraat 58 - Eeklo - 09/376 90 40 - info@mbv.woonnet.be Of je kan misschien terecht bij het Sociaal Verhuurkantoor Meetjesland (SVK). Dat verhuurt privé-woningen in het Meetjesland, aan een betaalbare prijs. Het SVK is gelegen in de Moeie 16a te Eeklo - 09/376 71 01- info@ svkmeetjesland.be - www.svkmeetjesland.be . Voor beide soorten woningen mag je een bepaald inkomen niet overschrijden. Hou er wel rekening mee dat er lange wachtlijsten zijn. Zelfstandig wonen is niet zo gemakkelijk. Er komt heel wat kijken bij zelfstandig wonen en misschien heb je wel wat ondersteuning en begeleiding nodig. Hiervoor kan je terecht bij Kompas, Begeleid en Beschermd wonen – 09/216 26 60 - meetjesland@vzwkompas.be, Ann Cambier of Annelies Moeyersoons. Bij hen kan je terecht voor een aanmelding. Zij ondersteunen je op alle vlakken bij het zelfstandig wonen. Wil je over al deze zaken een woordje uitleg, dan kan je binnenspringen in de Woonwijzer Meetjesland aan de Moeie 16a te Eeklo. Je kan er gratis advies inwinnen op maandag (15u30 17u30), dinsdag (15u-18u30) en donderdag (9u-12u en 13u30-17u). Op andere tijdstippen hebben de sociaal adviseurs zitdag in Aalter, Assenede, Kaprijke, Knesselare, Maldegem, Sint-Laureins, Waarschoot en Zomergem. Wil je in je huis allerlei klusjes opknappen dan kan je in de Woonwijzer terecht voor het huren van materiaal (kruiwagen, boormachine,...) en dit op diverse locaties: in Eeklo (Moeie 16a) elke dag mits reservatie, in de Kringwinkels in Assenede en Maldegem tijdens de openingsuren (dinsdag tot zaterdag: 10u - 12u30 en 13u30 - 18u) en in Knesselare (Cultuurdienst - Veldstraat 53 maandag tot vrijdag: 9u - 12u en op donderdag ook van 16u - 19u). Reservatie is verplicht op 09/378 61 70. Meer info over de Woonwijzer: www.woonwijzermeetjesland.be
2. Je huis inrichten, kledij kopen,... met welke centen?
Op eigen benen staan, je huis volledig inrichten en zelf je kleren kopen: het kost handen vol geld. Gelukkig bestaan er ook tweedehandswinkels en kringwinkels waar je tegen sterk verlaagde prijzen een ruim aanbod vindt
ontslag
vakantie
deel 3 aan het werk het loon
ziekte en ongeval
opnieuw gaan studeren tijdens werkloosheid
terug werkloos na een job
zelfstandig wonen
tewerkstellingsmaatregelen jongeren
aan meubels, kledij en huishoudgerief. Je vindt er die zaken die je nodig hebt en ze zijn nog betaalbaar ook. Ook het milieu is winnende partij, want er worden een groot aantal goederen gerecupereerd. Zo blijven ze gespaard van afvalstort of verbrandingsoven.
over bijvoorbeeld studies, werk zoeken, jobbegeleiding volgen enz. Elke 3 maanden wordt dit opgevolgd. Indien je je niet aan deze afspraken houdt, kan je je recht op een leefloon verliezen.
Je kan er tijdens de openingsuren vrij in en uit lopen. Meer info: www.kwmeetjesland.be
Voor studenten gelden enkele specifieke regels. De ouders zijn in principe onderhoudsplichtig zolang hun kind studeert en de studie een normale voortgang kent. Hebben de ouders echter onvoldoende bestaansmiddelen, of is de relatie met de ouders helemaal verzuurd, dan kan het OCMW toch beslissen om een leefloon toe te kennen. Een student die omwille van een relatiebreuk met de ouders noodgedwongen alleen gaat wonen, kan dus aanspraak maken op een leefloon. De onderhoudsplichtige ouders zullen dit leefloon wel moeten terugbetalen aan het OCMW. Een student die een goede relatie heeft met zijn ouders, maar voor een vrijer en zelfstandiger leven opteert door alleen te gaan wonen, kan dus geen aanspraak maken op een leefloon.
3. Heb je recht op een leefloon?
Studenten aan wie het leefloon wordt toegekend worden vrijgesteld van de werkbereidheidsvereiste.
Adressen kringwinkels: Kringwinkel Meetjesland Slachthuisstraat 2B - Eeklo - tel: 09/337 77 74. Kringwinkel Maldegem Vliegplein 54 - Maldegem - tel: 050/71 71 94 Kringwinkel Assenede Brouwershofstraat 2A - Assenede - tel: 09/344 07 36 Kringwinkel Aalter Weibroekdreef 45 - Aalter - tel: 09/227 03 69
Het leefloon maakt deel uit van het recht op maatschappelijke integratie. Voor jongeren betekent dit recht op maatschappelijke integratie in de eerste plaats dat het OCMW mee zal helpen zoeken naar een geschikte job. In afwachting ervan kan je een leefloon krijgen. Dit is een soort vervangingsinkomen dat kan aangevraagd worden indien je onvoldoende inkomen hebt en geen rechten hebt op andere inkomsten (loon, werkloosheidsuitkering, wachtuitkering, …). Het bedrag van het leefloon is afhankelijk van je gezinstoestand. Het leefloon bedraagt momenteel (01/12/2012): Samenwonende persoon 534,22 euro/maand Alleenstaande persoon 801,34 euro/maand Persoon met gezin ten laste 1068,45 euro/maand Bij de toekenning van het leefloon wordt rekening gehouden met je inkomen (vb. uit interimjob, wachtuitkering, studentenjob) of het inkomen van de persoon met wie je samenwoont. Deze bedragen zijn niet zo hoog als je bedenkt dat je hiermee huishuur, elektriciteit, verwarming, voedsel, kledij, uitgaan, dokter,... moet betalen. Om van dit recht te kunnen genieten, moet je voldoen aan een aantal voorwaarden: je effectieve verblijfplaats moet België zijn, je beschikt over de Belgische nationaliteit of bent als vreemdeling ingeschreven in het bevolkingsregister, je beschikt niet over toereikende bestaansmiddelen, je bent werkbereid, ...
Dit geldt enkel gedurende het school/academiejaar. Er wordt van hen verwacht om gedurende de zomervakantie (juli, augustus of september) een vakantiejob te doen. De maand waarin men een vakantiejob uitoefent zal er geen leefloon worden uitbetaald. Dit omdat er in die maand voldoende inkomsten uit arbeid zijn. Een aanvraag “recht op maatschappelijke integratie” moet je indienen bij het OCMW van de plaats waar je hoofdzakelijk verblijft. Ben je student, dan moet je je aanvraag doen bij het OCMW van de gemeente waar je gedomicilieerd bent. Dat OCMW zal dan een grondig sociaal onderzoek instellen en een dossier opmaken. Het OCMW heeft in principe 30 dagen de tijd om een beslissing te nemen. Denk dus niet dat je na 5 minuten deze dienst verlaat met een tewerkstellingsplaats of leefloon in de hand. Financiële steunverlening Je kan bij het OCMW ook terecht voor andere financiële steun. Dat kan bijvoorbeeld zijn voor het betalen van een huurwaarborg of het betalen van uitzonderlijke uitgaven (vb. een bril, een tandprothese) die je op dat moment zelf niet kunt betalen. In de meeste gevallen is deze financiële steun een soort lening. Dit betekent dat je dit bedrag binnen een bepaalde periode moet terugbetalen aan het OCMW. In bepaalde gevallen kan het OCMW ook beslissen om deze financiële steun toe te kennen onder de vorm van een éénmalige steun. In dat geval dient het bedrag niet terugbetaald te worden aan het OCMW.
Voor wie jonger dan 25 jaar is worden afspraken gemaakt met het OCMW (een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie). Dit zijn afspraken de arbeidsovereenkomst
ontslag
vakantie
deel 3 aan het werk het loon
ziekte en ongeval
opnieuw gaan studeren tijdens werkloosheid
terug werkloos na een job
zelfstandig wonen
tewerkstellingsmaatregelen jongeren
27
Andere begeleiding De maatschappelijk werkers van het OCMW kunnen je ook begeleiden wanneer je veel schulden hebt gemaakt. De diensten schuldbemiddeling zullen onderhandelen met je schuldeisers om een redelijk afbetaalplan te bekomen. Indien het OCMW je niet kan helpen, zal er altijd geprobeerd worden om je door te verwijzen naar een andere dienst of instelling, die je wel kan helpen. Voor verdere info en vragen, kan je je steeds wenden tot het OCMW van je verblijfplaats: Boomgaard 1, 9880 Aalter tel: 09 325 95 95 Hoogstraat 57, 9960 Assenede tel: 09 341 72 72 Visstraat 16, 9900 Eeklo tel: 09 377 25 32
4. Kan het CAW mij helpen? Het CAW kan je helpen met informatie, advies, opvang, praktische hulp, crisishulp en begeleiding. Maak je een moeilijke periode door of heb je nood aan ondersteuning bij het organiseren van je leven? Zit je relatie niet goed of worstel je met persoonlijke problemen? Ben je op zoek naar een luisterend oor? Maak je je zorgen over je financiële of materiële toestand? Ben je betrokken bij een misdrijf, als dader of als slachtoffer? Voor deze en vele andere vragen staat het CAW voor je klaar. En omdat we weten dat het soms erg moeilijk is om over bepaalde thema’s te spreken, kan je ook steeds anoniem aanmelden. Bovendien zijn de contacten op het onthaal van het CAW steeds gratis. “Jouw vraag is onze eerste zorg” Zoek je hulp of heb je een vraag? Neem contact met het JAC op nummer 09/65 04 70 Of met het CAW – onthaal : 09/265 04 00
Sleidinge-Dorp 54, 9960 Sleidinge tel: 09 358 77 70 Lembeke-dorp 34, 9971 Lembeke tel: 09 376 82 10 Maldegemseweg 3, 9910 Knesselare tel: 09 325 89 89
Centrum Algemeen Welzijnswerk
Kasteeldreef 72, 9920 Lovendegem tel: 09 255 56 50 Lazarusbron 1, 9990 Maldegem tel: 050 72 72 10 Gr. Van Hoornestr. 26, 9850 Nevele, tel: 09 371 90 99 Rommelsweg 12, 9980 St.-Laureins tel: 09 218 72 40 Dorp 1/1, 9950 Waarschoot tel: 09 250 59 80
Heb je een vraag? Heb je een probleem? Samen zoeken we een oplossing. Het CAW biedt informatie, advies en begeleiding. Anoniem indien gewenst en gratis.
Kl. Landeigendomlaan 2A, Zelzate tel: 09 342 29 20 Dreef 20, 9930 Zomergem tel: 09 370 82 95
CAW-Onthaal
Oude Houtlei 124, 9000 Gent, 09 265 04 00
Zuidmoerstraat 136/1, 9900 Eeklo, 09 377 3939 www.cawsgenteeklo.be caw-onthaal@cawsgenteeklo.be
28
Deel 4 Wie helpt je verder? Als schoolverlater zit je waarschijnlijk met heel wat vragen. Je wil verder studeren,... maar weet niet welke studierichting te kiezen. Je denk eraan om alleen te gaan wonen. Je weet niet goed hoe een goede sollicitatiebrief te schrijven. Je wil op eigen benen staan, maar weet niet of dit wel financieel haalbaar is. Een aantal organisaties helpen je een antwoord te vinden op je vragen:
CAW blz. 28 JIP - jongereninformatiepunt
blz. 30
Volwassenenonderwijs blz. 31 Werkwijzer blz. 32 ACLVB blz. 33 ACV blz. 34 ABVV blz. 35 KAHO St. Lieven
blz. 36
ADMB Kinderbijslagfonds
blz. 37
Hogeschool Gent
blz. 37
29
het JIP in jouw buurt? jongereninformatiepunt
EEKLO Kerkstraat 121 - 9900 Eeklo jip@eeklo.be www.eeklo.be/jeugd ma - vrij: 9u - 12u en 13u30 - 17u30 MALDEGEM Marktstraat 7 - 050/72 86 28 jeugddienst@maldegem.be www.jeugd-maldegem.be ma-di-do: 8u30 - 12u30 wo-vr: 8u30 - 12u30 & 13u30 - 17u
Verder studeren of toch maar gaan werken? Wat ben je van plan om tijdens de vakantie te doen? Vrijwilligerswerk? Een vakantiejob? Een avontuurlijke, sportieve, muzikale, ... jongerenvakantie? Of zoek je info over een animatorcursus? Op vrijers voeten? Je maakt een schoolwerk over drugs, maar weet niet hoe eraan te beginnen.
Vanuit de Regionale Jeugddienst Meetjesland (www.meetjesman.be) én de 2 JIP's vind je in het Meetjesland een 80-tal informatiezuilen. Deze blauwe zuilen vind je o.a. in scholen, sportdiensten, bibliotheken, jeugdhuizen,... Op die manier willen we vanuit het JIP onze informatie gemakkelijker naar jongeren brengen. In de zuilen vind je een aantal algemene folders en om de 3 maanden staat er één thema in de kijker.
Zoek je niet langer suf naar antwoorden, steek je licht op in het JIP. In het JIP (jongereninformatiepunt) kan je gratis en anoniem terecht voor informatie, documentatie of een rustig gesprek.
vlieg eens binnen in het
JIP
Het volwassenenonderwijs biedt perspectieven. Ongeveer 40% van de cursisten in het volwassenenonderwijs zijn jongvolwassenen. Dat is niet verwonderlijk, want je kan er ook terecht voor het behalen van een (extra) diploma. Een opleiding in een centrum voor volwassenenonderwijs (CVO) is de oplossing voor wie studeren en werken wil combineren.
Gratis ondersteuning bij jouw studiekeuze Een overzicht van alle opleidingscentra en het aanbod vind je op www.onderwijsvoorvolwassenen.be Vind je niet meteen jouw ding? Of zie je door de bomen het bos niet meer? Contacteer dan een infopunt in jouw buurt: IVO: Informatie over Vorming en Opleiding voor Volwassenen De Meerling I Moeie 16a I 9900 Eeklo
Volwassenenonderwijs. Zoals jij het wil. Wijze opleidingen, tal van mogelijkheden. In een CVO kan je opleidingen volgen op het niveau secundair onderwijs (waaronder het tweedekansonderwijs) en op het niveau hoger beroepsonderwijs. Of je nu gaat voor het aanleren van een ‘stiel’, of het behalen van een graduaatsdiploma, het volwassenenonderwijs biedt heel veel mogelijkheden, zoals jij het wil. Het volledige opleidingsaanbod vind je op www.onderwijsvoorvolwassenen.be
Flexibiliteit Je kan de meeste vakken los van elkaar volgen. Zo bepaal je zelf het tempo dat jou best past in combinatie met werk en gezin. De opleidingen worden zowel overdag, ‘s avonds en/of in het weekend aangeboden. Meer en meer opleidingen worden aangeboden als gecombineerd onderwijs. Dat wil zeggen dat je een deel van de opleiding via zelfstudie volgt en minder naar de les gaat.
Tel 09 376 71 02 I info@ivo.be I www.ivo.be De Stap: Studieadviespunt Gent Klein Raamhof 9 I 9000 Gent Tel 09 233 75 15 I info@destapgent.be www.destapgent.be
Volwassenenonderwijs
Gent - Meetjesland - Leieland
12
Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO) + het centrum voor basiseducatie (CBE) 6 centra met lesplaats in het Meetjesland
41.000 cursisten (*)
* schooljaar 2011-2012
40
studie- en leergebieden
40,34% < 35 jaar 222
opleidingen
www.cvodebargie.be I www.isbo.be I www.ivobrugge.be I www.kisp.be I www.cvo-leerdorp.be I www.basiseducatie.be I www.pcvo.be I www.avondschool.be I www.hetperspectief.net I www.spermalie.be I www.cvoviva-ovl.be I www.vspw.be
www.onderwijsvoorvolwassenen.be
VZW Werkwijzer
De Zuidkaai Zuidmoerstraat 136/7 9900 Eeklo 09/218 17 40 09/218 17 49 info@werkwijzervzw.be www.werkwijzervzw.be Openingsuren: ma-vrij: 9u-12u30 nam.: op afspraak
Doe je binnenkort de schoolboeken toe en wil je je kans wagen op zoek naar werk? Kom dan zeker langs bij de Werkwijzer in Eeklo.
Wat hebben we je te bieden? 1. Informatie & advies
VDAB, RVA, vakbonden, mutualiteiten, … Wat is dat allemaal? We leggen je uit waar je als schoolverlater best allemaal langs gaat. We geven je ook allerlei informatie over werk, opleidingen, jeugdvakantie, de wachtuitkering voor jongeren, je rechten als werkzoekende, de Startbaankaart, enzovoort.
Heb je een job op het oog en wil je weten hoeveel je netto zal verdienen? We zoeken het voor je uit. 2. Gepersonaliseerde jobkrant
Je kan bij ons terecht voor een gratis jobkrant op maat. Op basis van je ervaring en interesses zoeken we wekelijks alle vacatures uit de regio samen. Die bezorgen we bij jou in de bus.
3. Individuele sollicitatiebegeleiding
Wil je solliciteren, maar kan je wat hulp gebruiken bij het schrijven een goede sollicitatiebrief of CV? In de Werkwijzer word je geholpen! We gaan samen met jou op je eigen tempo op zoek naar je droomjob.
Je bepaalt zelf je jobdoelwit(ten). Voor welke functies kom je in aanmerking? Hoe ver kan je je verplaatsen? Wat doe je graag en kan je goed? Voltijds of deeltijds? We zoeken intensief mee naar gepaste vacatures en / of opleidingen. We lezen je cv en sollicitatiebrieven na en geven handige tips.
Je kan bij ons ook altijd komen telefoneren en op de computer werken. Al onze diensten zijn gratis.
Bij de Liberale Vakbond kan je rekenen op:
Vakantiejob? Werk zoeken? Afstuderen? G N I T I U L S GRATIS AANDENTEN VOOR STU
• een persoonlijke en discrete benadering • professioneel advies en juridische bijstand • een snelle en correcte betaling van je (werkloosheids)uitkering • een sterke verdediging van jouw belangen op het werk • boeiende opleidingen en vorming • heldere informatie met tal van publicaties • een unieke syndicale aanpak vanuit een sociaal-liberale visie • duizend en één voordelen dankzij je WINcard Je onze kantoren van Eeklo, Maldegem, Zelzate, St-Amandsberg, Gent of Deinze vinden via onze website www.aclvb.be > contactinfo > ACLVB-secretariaten
Meer info: www.aclvb.be www.freezbe.be
Like us on
facebook.com/ilikefreezbe
N&INKOMEN R LOOPBAA E V O S IE V D 00 Gent ACV-INFO&A traat 12 - 90 Sint-Michielss v-csc.be ac s@ 88 - surplu 12u T 09 265 44 -17u - vrij: 9: 9-12u en 13 regio uw in or Ma, woe, do to t ACV-kan he in ak ra sp ook op af
Bel, schrijf, mail of spring eens binnen voor info en advies over:
JONGEREN • jeugdvakantie • studiebeurzen • werken als jobstudent • ...
WERKZOEKENDEN • extra ondersteuning in uw zoektocht naar werk • kan ik genieten van een tewerkstellingsmaatregel? • info over interimwerk • PWA-werk of dienstencheques • wegwijs in VDAB, RVA & LWW • voorbereiding en bijstand RVA activeringsgesprekken • opleidingen voor werkzoekenden • ...
WERKENDEN • combinatie arbeid en gezin • veilig werken • sociale zekerheid • ...
EINDELOOPBAAN Afspraak: Dirk Van Lersberghe - Oostveldstraat 23 - 9900 EEKLO tel. 09 376 92 20 - e-mail: d.vanlersberghe@acv-csc.be
ACV DIENSTVERLENING IN HET MEETJESLAND Werkloosheidsdienst - Sociaal secretariaat voor werknemers ACV DIENSTENCENTRUM MEETJESLAND acv.meetjesland@acv-csc.be Oostveldstraat 23 - 9900 Eeklo - Tel. 09 376 92 20 - Fax: 09 376 92 34 Openingsuren DIENSTENCENTRUM Maandag 9 - 12u 14 - 18.30u Dinsdag 14 - 17u Woensdag GESLOTEN Donderdag 9 - 12u 14 - 17u Vrijdag 9 - 12u ACV CONTACTPUNT AALTER Brouwerijstraat 32 - 9880 Aalter - 09 376 92 20 Openingsuren contactpunt Maandag 14 - 17u Dinsdag 14 - 18.30u Donderdag 9 - 12u
ACV CONTACTPUNT LOWAZO Grote Baan 1 - 9930 Zomergem - 09 216 06 40 Openingsuren contactpunt Maandag 14 - 17u Dinsdag 9 - 12u Donderdag 14 - 18.30u ACV CONTACTPUNT MALDEGEM Mevr. Courtmanslaan 75 - 9990 Maldegem - 09 376 92 20 Openingsuren contactpunt Maandag 9 - 12u Dinsdag 9 - 12u Donderdag 14 - 18.30u Vrijdag 9 - 12u
ACV BEWEGINGSWERK IN HET MEETJESLAND Interprofessionele afdelingswerking Interregionaal vakbondsverantwoordelijken MEETJESLAND (op afspraak) Dirk Van Lersberghe, Oostveldstraat 23 - 9900 Eeklo - 09 376 92 20 - d.vanlersberghe@acv-csc.be Jan Van der Haeghen, Mevr. Courtmanslaan 75 - 9990 Maldegem - 09 376 92 20 - j.vanderhaeghen@acv-csc.be
Surf ook eens naar http://www.acv-gent-eeklo.be
GROEI UIT JEZELF
Infodagen 2013 woensdag 20 maart 2013: 14.30 uur stipt zaterdag 20 april 2013: 10 - 17 uur: open dag woensdag 26 juni 2013: 14.30 uur stipt zaterdag 7 september 2013: 9 - 13 uur www.kaho.be
Campussen in Gent, Aalst en Sint-Niklaas
Â
ADMB Kinderbijslagfonds - ADMB Sociaal Bureau Lijnendraaierstraat 10 - Stationstraat 17 9900 Eeklo info@admb.be â&#x20AC;&#x201C; www.admb.be ADMB begeleidt en ondersteunt bedrijven, zelfstandigen en particulieren op diverse terreinen van de sociale wetgeving en HR-management.
Infodagen 29 juni 2013 7 september 2013
Mens en Welzijn
Hogeschool Gent
Natuur en Techniek Bedrijf en Organisatie School of Arts
notities ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................
jeugdcentrum
KUBIEK
Het JIP (jongereninformatiepunt), de stedelijke jeugddienst en jeugdhuis de Route vind je in:
Jeugdcentrum Kubiek - Kerkstraat 121 - 9900 Eeklo - 09/218 29 20
3
jeugdcentrum
KERKSTRAAT 121
eeklo
KUBIEK
3