Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie

Kom op tegen online haatreacties

Op 21 maart is het de Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie. Ook in onze stad krijgen mensen te maken met discriminatie en racistische opmerkingen. Soms recht in hun gezicht, maar vaak ook online. Via sociale media vinden sommige mensen een platform om haatboodschappen te verspreiden. Hoe kun je hiermee omgaan als je zo’n reacties krijgt? Kun je als ‘toeschouwer’ ook je steun geven? Collega’s Tinne Seyen en Tessa Vermeesen van dienst gelijke kansen zetten je op weg met enkele tips.

Tinne: ‘Als dienst gelijke kansen willen we het bestaan van racisme en discriminatie onder de aandacht brengen. Dat doen we in de eerste plaats door actief in te zetten op goed samenleven in Geel. De kans krijgen elkaar te ontmoeten en te leren kennen, draagt bij aan een goede verstandhouding. Want onbekend is onbemind, en ook: beter een goede buur dan een verre vriend.’

Op ons gemak in onze stad

Tinne: ‘In onze werking en al onze activiteiten proberen we net verbinding te maken over het gekende heen. Buren ontmoeten elkaar op een burendag, verenigingen vanuit verschillende werelddelen brengen we samen, vluchtelingen krijgen de kans te helpen als vrijwilliger bij een stadsfestival, enz. We willen ons toch allemaal gewoon thuis en op ons gemak voelen in onze stad? Dat kan zeker, als je de ‘andere’ minstens de kans geeft op een kennismaking.’

Tessa: ‘Mensen stimuleren om over de grenzen van hun eigen groepje of eigen gekende wereld, open te staan voor anderen, is onze hoofdopdracht. Tegelijk willen we niet blind zijn voor de negativiteit die enkelen de wereld insturen.'

Geen haat!

Tessa: ‘Via ’t Origineel, een koepel van Geelse verenigingen met multiculturele achtergrond, horen we vaak hoe racistische boodschappen op sociale media hard aankomen. Soms lijkt het alsof de hele wereld tegen mensen met een andere huidskleur is. Het is belangrijk te laten zien dat daar andere meningen tegenover staan, het recht te geven om zo’n haatboodschappen niet oké te vinden en racisme en discriminatie te benoemen. We willen op de internationale dag tegen racisme op 21 maart mee kracht zetten achter de boodschap: geen haat! Tijdens de week van 21 maart zullen we via de Facebookpagina van ‘t Origineel mensen sensibiliseren om op te komen tegen racistische haatboodschappen op sociale media. We ontwikkelden een eigen ‘no hate’-sticker en geven tips over hoe te reageren, ook voor alle ‘toekijkers’ die willen laten horen dat ze niet akkoord zijn.’

bestuur van 't Origineel

AAN HET WOORD

‘Ik ga het toch zeggen … jullie zijn allemaal hetzelfde.’ Nadia, 39 jaar

‘Over het algemeen ervaar ik niet zo veel onrecht in Geel en is het hier fijn om te wonen. Maar in de periode van de aanslagen in Zaventem, heb ik wel ervaren dat mensen mij als moslima plots anders bekeken. Wanneer ik mijn kinderen ging afhalen, voelde ik de blikken aan de schoolpoort. Een opa zei plots: ‘Ik ga het toch zeggen … jullie zijn allemaal hetzelfde.’ Ik moest mijn tranen bedwingen en voelde me misselijk. Je voelt het verschil als iemand een opmerking maakt uit onwetendheid of echt uit racisme. Zo’n racistische opmerking komt echt binnen, daar kan je echt van blokkeren. Een racistische opmerking kan je echt raken en kruipt in elke vezel van je lichaam. Ik kan ondertussen m’n mannetje wel staan, maar ik denk wel na over hoe ik mijn kinderen moet wapenen hiertegen. Ik merk bijvoorbeeld op school dat de lat soms lager gelegd wordt voor kinderen van een andere origine. Er wordt sneller gezegd ‘ze kunnen goed met hun handen werken’, bijvoorbeeld. Dat kaart ik dan wel aan op school.’ ‘Mijn 15-jarige dochter zag onlangs een man van andere origine bewusteloos liggen aan het station van Geel. Zij en haar twee Belgische vriendinnen wisten niet wat te doen. Er kwam een groepje vijftigers aan gefietst die ze om hulp vroegen, maar zij antwoordden koudweg ‘dat hij maar iemand van z’n eigen soort moest zoeken om hem te helpen’. Gelukkig kwam er achteraf iemand anders langs die wel hulp bood. Maar zoiets gebeurt dus ook in Geel. Mijn dochter maakte zich ook de bedenking: zouden zij mij dan ook laten liggen als mij iets overkwam? Zoiets houdt je wel bezig.’

‘Niet in een slachtofferrol kruipen, wel laten weten dat het niet oké is.’ Patrick, 58 jaar

‘We willen ons ook wapenen en sterker maken rond racisme: racisme is er overal, ook in onze eigen thuislanden. Het is er altijd geweest, dus we willen niet in een slachtofferrol kruipen of de indruk geven dat het nu in België hét grote onrecht is. Wel is het zo dat we nu door sociale media er meer en meer elke dag mee geconfronteerd worden. En we voelen dat we het niet zomaar moeten ondergaan maar minstens moeten laten weten dat het niet oké is. Vanuit ’t Origineel willen we mensen bewust maken dat racismeen discriminatie een onrecht is en dat het écht is! Ook in Geel.'

‘Zodra ze mijn naam hoorden, was er geen plaats meer.’ Bachir Bouhaïta, 25 jaar

‘Ik kreeg als jobstudent te maken met discriminatie. Wanneer ik reageerde op een sms van de interim, kreeg ik vaak te horen dat de vacature al was ingenomen. Soms heb je wel het gevoel dat er discriminatie speelt, maar dat kun je dan moeilijk bewijzen. Een keer was het echter overduidelijk dat ik echt uitgesloten werd. Ik belde voor een specifieke vacature als jobstudent. Zodra ze mijn naam hoorden, was er geen plaats meer voor deze vacature. Een vriend van mij (autochtoon) belde na mij voor dezelfde vacature en hij mocht wel op gesprek komen. Racisme bepaalde ook mee mijn schoolkeuze: ik koos voor een middelbare school waarvan ik had gehoord dat je er minder met racisme geconfronteerd werd. Gelukkig zijn de scholen hier ondertussen meer mee bezig en werken ze ook een beleid uit rond racisme. Tegen racistische opmerkingen werd vroeger minder zwaar opgetreden dan tegen pesten bijvoorbeeld. De ‘black lives matter’-beweging heeft in dewereld wel wat ogen geopend op dat vlak. Ik hoop dat het niet tijdelijk is, maar dat de scholen er echt iets aan willen doen. De laatste jaren heb ik minder te maken met fysieke discriminatie maar vooral digitaal via sociale media en op bepaalde fora. Bijvoorbeeld op de Facebookpagina van een bepaalde krant lees je veel racistische reacties bij nieuwsberichten. Als ik daar dan mijn mening geef, krijg ik massa’s haatreacties. Dat is zo moeilijk om te incasseren, dat je het de volgende keer niet meer durft.’

Wie getuige of slachtoffer is van racisme en discriminatie, kan dit steeds melden bij UNIA. Om de stap te verkleinen, zijn we bij dienst gelijke kansen steeds bereikbaar om je hierbij te helpen.

‘Door vrijwilligerswerk te doen, toon je respect voor de Belgische samenleving.’ Umar Badawi, 46 jaar

‘Racisme en discriminatie is iets wat je in alle landen tegenkomt. Maar persoonlijk zie ik het hier niet, omdat ik het niet wil zien. Ik heb me zelf heel erg ingezet om te integreren. Vrijwilligerswerk doen, is een eerste belangrijke stap hiervoor. Door vrijwilligerswerk te doen, toon je respect voor andere mensen, maar ook voor de Belgische samenleving.’

Hoe reageer je best op haatreacties?

Er bestaat helaas niet één enkele wonderoplossing om te reageren op online haatreacties. Je hebt verschillende mogelijkheden en strategieën, afhankelijk van bijvoorbeeld tot wie je je richt (het doelwit, de boodschapper of de omstaanders), waar je focus ligt en hoeveel tijd je ervoor wilt maken. Je kunt dit op diverse manieren aanpakken: met humor, feiten aanbrengen, aanmoedigen tot positief gedrag of inspelen op de emoties van de andere.

Zo kun je kiezen om een haatboodschap te weerleggen met feiten en objectieve argumenten. Je kunt ook een alternatief, positief verhaal brengen. Als het bericht heel grof is, durf het te verwijderen (van je eigen pagina) en rapporteer dit bij sociale media of online fora zodat men actie kan ondernemen. Bij overtreding van de wet (bijvoorbeeld oproepen tot geweld) meld je dit aan de politie en/of Unia. Stel je grens en hou je reactie kort. Je kunt er ook voor kiezen om de reactie te negeren en geen aandacht te schenken aan de haatboodschapper. Ten slotte kun je ook in dialoog gaan; niet om de ander te overtuigen maar wel om hem of haar te begrijpen. Ga op zoek naar de behoeften die achter de gevoelens zitten en benoem gemeenschappelijke behoeften. Start met een feitelijke beschrijving van wat je gezien of gehoord hebt, vermijd verwijten.

Op nohate.mediawijs.be vind je meer tips over hoe je kunt reageren op racisme en haatreacties via sociale media.