Vijftig jaar Gasthuismuseum

Het Gasthuismuseum bestaat 50 jaar! Het oude gasthuis van Geel heeft – net zoals de stad zelf – een lange traditie van open deuren en een gastvrij verblijf. Geheel in die traditie nodigt het museum jou(w bubbel) uit!

Het Gasthuismuseum vindt onderdak in de oorspronkelijke gebouwen van het oude Geelse gasthuis, gesticht in 1286. Het is gevestigd op de plaats waar volgens de legende in de zevende eeuw de Heilige Dimpna is onthoofd. Aanvankelijk diende het gasthuis voor de opvang van arme zieken, vreemdelingen en passanten. Geleidelijk werd de verzorging van zieken steeds belangrijker. Daaruit groeide een volwaardig ziekenhuis.

GASTHUISZUSTERS ZETTEN ORDE OP ZAKEN

In 1552 nemen de Gasthuiszusters Augustinessen het beheer in handen. Er heersten wantoestanden, daarom kregen de zusters Augustinessen van Mechelen de vraag om het gasthuis over te nemen. De verzorging verbeterde aanzienlijk. In het begin gebeurde niet meer dan zieken versterkend voedsel geven. De zusters hadden amper medische kennis, wel veel kruidenkennis. Hun medische scholing verbeterde doorheen de tijd. Ze werden uiteindelijk volwaardige verpleegsters. Ook de plaatselijke dokters kwamen nu de zieken bezoeken.

NOG ZEVEN ZUSTERS

Na de Franse Revolutie mocht het klooster blijven bestaan omwille van het nut voor de bevolking. Maar de gebouwen werden eigendom van de Commissie van Burgerlijke Godshuizen, de voorloper van het OCMW (nu: Sociaal Huis). De zusters konden aan het werk blijven, ze bleven er wonen tot 1969. Toen zijn ze verhuisd naar een kloostergebouw enkele straten verder. Ooit waren er heel wat zusters: zo’n 188 zusters hebben er verbleven en gewerkt. In de jaren zestig van de vorige eeuw waren ze met meer dan 40. Nu zijn ze nog met zeven. Allemaal hebben ze een respectabele leeftijd.

BESCHERMD MONUMENT WORDT MUSEUM

Toen de gebouwen dreigden te worden afgebroken, heeft de orde van de Augustinessen ze teruggekocht. De zusters starten vijftig jaar geleden, in 1971, ook de museumwerking op.

Het complex dat in 1931 de erkenning als beschermd monument kreeg, werd al die tijd goed onderhouden. Er volgden stevige restauratiecampagnes tussen 1975 en 2007.

In 2011 werd het een stedelijk museum. Het museum koestert haar band met de zusters en Sint-Dimpna. Inhoudelijk blijven er grote overeenkomsten. Ook binnen de museumwerking staat zorg en gastvrijheid centraal.

Je kunt het museum vandaag coronaproof bezoeken – na reservatie. De audiogids kun je via je eigen smartphone downloaden en ook de routes voor kinderen zijn aangepast aan de huidige maatregelen. TE GAST IN HET GASTHUISMUSEUM

Gastvrijheid heeft altijd centraal gestaan in het Gasthuis. Arme zieken konden er terecht. Om niemand te moeten weigeren, lagen ze in het begin zelfs vaak met twee in bed, later volgden er nieuwe ziekenzalen. Net als de Geelse bevolking, namen ook de Gasthuiszusters geesteszieke patiënten voor lange tijd in huis. Ze bouwden er een volledig nieuwe vleugel voor aan de kant van de De-Billemontstraat: de commensalenvleugel, van het Latijnse ‘cum mensa’, wat ‘mee aan tafel’ betekent.

Ook vandaag nodigt het museum je mee aan tafel uit. Met een hartelijke verwelkoming, een informele rondleiding, een kijk achter de schermen en een babbel aan de kloostertafel wil het museum jou horen! Wat vind je van het museum en de collectie? Welke herinneringen krijg je? Of krijg je net nieuwe ideeën?

Het museum nodigt haar eigen vrienden uit, maar maakt ook graag nieuwe vrienden. Wil jij komen kennismaken? Laat je horen en klop aan! Wie weet, maak je samen met het museum wel je eigen lindenthee, start je een kruidentuin op het binnenplein of volgt er een ander leuk project na de kennismaking. Het museum staat alvast open, 50 jaar lang!

Naast ‘Te gast’ organiseert het Gasthuismuseum tal van verjaardagsactiviteiten. Erfgoeddag 2021 (24 en 25 april) vormt het startschot en het museum gaat een jaar lang door, met de Dimpnadagen 2022 en de internationale expo in samenwerking met The Phoebus Foundation als sluitstuk van dit speciale jaar.

© Willy Peeters

Gasthuismuseum Geel gasthuismuseum@geel.be – 014 56 68 40 Gasthuisstraat 1, 2440 Geel www.gasthuismuseumgeel.be