Vernieuwende aanpak in strijd tegen de Japanse duizendknoop

klimaat

De Japanse duizendknoop teistert wereldwijd al jarenlang de biodiversiteit. De plant die zijn oorsprong kent in Oost-Azië is ook al enige tijd aanwezig in Geel. Hij hoort hier eigenlijk niet thuis en is moeilijk terug te dringen. Daarom is de stad nu gestart met een pilootproject aan de Lichtaartseweg waarin ze de strijd aangaat met de Japanse duizendknoop om deze op lange termijn terug te dringen. Dit doet de stad samen met Sus Willems, boswachter op rust en vrijwilliger bij het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO).

De stad is zich bewust van het probleem en besloot een pilootproject op te starten aan de Lichtaartseweg in Ten Aard. Sus Willems, die het project mee begeleidt, herinnert zich nog goed dat toen hij zo’n 50 jaar geleden naar zijn oom fietste er een tunnel van Japanse duizendknoop te zien was op de Lichtaartseweg. “Er werden door de jaren heen enorm veel pogingen ondernomen om de plant permanent te verwijderen, vaak waren daar chemicaliën mee gemoeid. Tevergeefs want de planten staan er tot op heden nog steeds.” Er moest dus gezocht worden naar een alternatief. Uit onderzoek is gebleken dat de exoot enkele interessante zwakke punten vertoont. Zo heeft hij veel zonlicht nodig. Daar ligt dan ook de focus van dit project. Concreet werden er op een deel van de noordoostelijke berm inheemse planten aangeplant. De aanplanting van deze inheemse soorten moet ervoor zorgen dat de Japanse duizendknoop minder zonlicht krijgt en langzaamaan teruggedrongen wordt.

WAAROM IS DE JAPANSE DUIZENDKNOOP EEN PROBLEEM?

Japanse duizendknoop komt zoals de naam doet vermoeden uit Japan en wordt tot de meest invasieve exoten gerekend. Wanneer de plant zich eenmaal heeft gevestigd, is hij zeer moeilijk weg te krijgen. De plant is namelijk resistent tegenover de meeste herbiciden. Door zijn sterke groeikracht verdringt hij inheemse plantensoorten en monopoliseert hij zijn standplaats.

KEMPENSE PLANTEN

Stad Geel draagt duurzaamheid hoog in het vaandel. Om die reden koos Sus voor Kempense struiken en kleine bomen om de Japanse duizendknoop in toom te houden. “Momenteel zijn er al verschillende soorten aangeplant waaronder hop, bosrank, veldesdoorn en hazelaar. In combinatie met het handmatig knakken en wegknippen van de Japanse duizendknoop zorgen deze ingrepen ervoor dat de aangeplante inheemse vegetatie de kans krijgt om aan te slaan en te groeien.”

ECOLOGISCHE AANPAK

Deze ecologische bestrijding heeft heel wat voordelen. Zo komen er geen chemische bestrijdingsmiddelen terecht in de nabijgelegen Kleine Nete of in (moes) tuinen van omwonenden. “Daarnaast is het proces zeer eenvoudig, goedkoop in aanleg en ook duurzaam aangezien de planten ook ziekte- en plaagresistent zijn. De gedachte achter de aanpak is dat de inheemse planten op termijn ervoor zorgen dat de Japanse duizendknoop niet meer kan groeien. Zo zullen soorten als hulst en kardinaalsmuts vermoedelijk na enige tijd spontaan beginnen groeien, zonder dat aanplant nodig is”, aldus Sus.

TOEKOMSTPERSPECTIEF

Het project op de Lichtaartseweg is slechts een begin. Met dit pilootproject wil de stad de experimentele aanpak uittesten. Afhankelijk van het aanslaan van de aanplant kunnen er begeleidende slingerplanten en andere voorjaarsbloeiers aangeplant worden. Als deze aanpak succes heeft, zal de stad deze in een later stadium ook op andere plaatsen hanteren. Momenteel gaat het de goede kant op, volgens Sus. “Door de extreme droogte deze zomer zijn wel wat planten afgestorven. Een deel van de aanplant is daarom nu flink teruggesnoeid om de overlevingskansen te verhogen. Op verschillende plaatsen aan Lichtaartseweg is wel te zien dat de Japanse duizendknoop al is teruggedrongen.”

Sus Willems toont de boosdoener.

De teruggesnoeide planten werden met een blauwe (milieuvriendelijke) verf gemarkeerd.