Hasselts GOUD - Editie 12 by Stad Hasselt

Hasselts

GOUD Een magazine over, door en voor senioren

“Ik blijf vrijwilligerswerk doen zolang ik kan” > p. 4

Leven met een partner met afasie > p. 12

8 februari Mantelzorgcafe > p. 19

Onze lokale dienstencentra in de kijker > p. 40

2021 - nr4

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Newsflash

Voorwoord Beste lezer

Familieraden bij HOGEVIJF Vier keer per jaar organiseert HOGEVIJF voor familieleden van bewoners een ‘familieraad’. We geven hier aan de familie van onze nieuwe bewoners graag informatie mee rond de algemene organisatie van het woonzorgcentrum. In een tweede deel bespreken we alle nieuwe informatie die voor iedereen van belang is. Daarna kunnen alle familieleden en mantelzorgers hun vragen stellen in verband met een specifieke afdeling. Om de avond vlot te laten verlopen, kan je jouw vragen al op voorhand doorgeven.

We vinden het belangrijk om de familieraden ook tijdens de Corona-pandemie te laten doorgaan en zorgen er momenteel voor dat de familieraden op een coronaveilige manier kunnen georganiseerd worden. Voor de familieraden ontvang je telkens een uitnodiging met vermelding van de eerstvolgende datum waarvoor je kan inschrijven en je agendapunten op voorhand kenbaar kan maken.

Jammer genoeg bepaalt dat vervelende virus nog steeds de actualiteit. Gelukkig zijn jullie ondertussen allemaal voorzien van een derde prik. Dat is dan toch een klein beetje ‘goed’ nieuws. Hierdoor bleven de woonzorgcentra, in tegenstelling tot bij de eerste golf, uit het oog van de storm. Maar toch, de weerslag van de aanhoudende coronacrisis op de rest van de samenleving treft natuurlijk ook jullie. Onze medewerkers en vele vrijwilligers doen er echter alles aan om zoveel mogelijk het normale ritme aan te houden. Dat is niet eenvoudig en dat verdient de grootste waardering. U leest alvast in dit magazine enkele interviews met mensen die dagdagelijks of sporadisch in de weer zijn om onze senioren een aangename en onbezorgde oude dag te bezorgen. Ook in deze moeilijke tijden. Dat wordt mooi geïllustreerd door de activiteitenkalender die goed gestoffeerd is. Graag vraag ik nog even extra aandacht voor onze praatcafés rond dementie en mantelzorg. U merkt dat dit alweer een mooi magazine is geworden. Bewaar het goed in de buurt: het bevat heel wat nuttige en handige informatie. Tot slot wil ik jullie natuurlijk allemaal een gelukkig en vooral gezond 2022 wensen. Hopelijk wordt alles dan weer normaal. Veel leesplezier! Zorg goed voor jezelf en voor elkaar.

Dymfna Meynen Schepen van de Hasselaar – Zorg & Samenleving

Colofon

Seniorenvoorzieningen OCMW Hasselt

Verantwoordelijk uitgever: Koen Deconinck

Contactgegevens: Hasselts GOUD

e-mail: info@hogevijf.be

t.a.v. Tom Daniels

Hadewychlaan 74

3500 Hasselt

Sen 3

Vrijwilligers in de kijker

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

“Ik heet eigenlijk Gilberte, maar iedereen kent me als Betty. Ik werd 77 jaar geleden geboren in het moederhuis van het Begijnhof in Hasselt. Ik heb twee zussen en twee broers waarvan er één helaas al overleden is. Het langste hebben we hier in de Katarinawijk gewoond. Ik speelde als kind op het veld waar later het rusthuis Zonnestraal werd gebouwd. In die tijd was die plek nog heel moerassig. Het heeft dan ook flink wat moeite gekost om het daar ‘dicht’ te krijgen en het woonzorgcentrum te kunnen bouwen.”

“Ik blijf vrijwilligerswerk doen zolang ik kan”

“Dit was mijn eerste interview voor een magazine. Ik was best wel wat zenuwachtig. Maar het is goed meegevallen”, laat Betty Vangeel achteraf opgelucht weten. Ze had zich er dan ook goed op voorbereid en haar levensloop op twee A4’tjes uitgeschreven. Maak kennis met deze kwieke en montere dame die zich al meer dan 25 jaar inzet als vrijwilligster bij HOGEVIJF. 4

“Ik heb zestien jaar op het bureel van het suikerfabriekje in de Meldertstraat gewerkt. Daarin is nu koffiebar Café Café gehuisvest. Je kunt de historie van het pand nog herkennen aan de geveltop met katrol en de tralies voor de ramen. Die beschermden het glas tegen de zware suikerzakken van 25 kilo die daar naar boven werden getrokken. In de fabriek werd suiker gesmolten tot siroop en in citernes en tonnen vervoerd naar de klant.” Vrijwilligster van hier tot Lommel “In de jaren zeventig verhuisde ik met mijn moeder naar een appartement aan het Helbeekplein. Begin jaren tachtig sloot de suikerfabriek, waardoor ik mijn baan verloor. Ik schoolde me om tot bejaardenhulp en kon meteen aan de slag bij Familiehulp. Daar heb ik ruim twintig jaar gewerkt. Ondertussen werd vrijwilligerswerk steeds belangrijker voor me. Ik zette me in bij Akindo in Lommel: een vzw die vakanties orga-

niseert voor kinderen, jongeren en gezinnen die het wat moeilijker hebben. Via de seniorenvereniging OKRA kwam ik in contact met Zonnestraal en ging daar steeds meer meedraaien als vrijwilliger.” “Er werd veel georganiseerd, zoals het zangkoor op vrijdag en de mis op zondag. Mooie uitschieters waren natuurlijk dagen als Kerstmis, Moederdag en de kermis. Dan zorgden wij voor extra lekkers zoals frieten, pannenkoeken of croque-monsieurs. Toen ik 50 werd, ging ik halftijds werken. Daardoor kreeg ik nog meer ruimte voor vrijwilligerswerk bij Zonnestraal. Toen ik op 58 op brugpensioen ging, werd Zonnestraal zowat mijn tweede thuis. Ik was er vaak van ’s morgens tot ’s avonds te vinden.” HOGEVIJF als thuis “Uiteindelijk ben ik hier nu zélf terechtgekomen”, lacht Betty. “Ik stond al een tijdje op de wachtlijst toen ik het appartement dat ik deelde met mijn moeder liet opknappen. Zij was net ervoor overleden. Toen het gerenoveerd was, kreeg ik opeens het bericht dat er een seniorenflat vrijkwam bij HOGEVIJF. Die kans mocht ik niet laten schieten. Ik heb mijn appartement dan toch maar verkocht, en dat ging gelukkig snel omdat het er mooi opgeknapt uitzag.” “Ik woon hier ondertussen alweer bijna tien jaar. Ik ben blij dat ik toen die keuze gemaakt heb, want je hebt wel heel wat meer aanspraak als je zo bij elkaar woont. Je komt al

Sen 5

HOGEVIJF

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

“Al ben ik ondertussen 77 jaar, toch ben ik nog graag bezig voor anderen. Ik doe soms boodschappen voor bewoners hier in het flatgebouw.”

eens iemand tegen op de gang of maakt een praatje beneden in de hal. Dat had ik niet toen ik nog op mijn appartement woonde. Je bent hier dus minder eenzaam. En dat gecombineerd met het vrijwilligerswerk dat ik doe, maakt dat ik me goed voel hier.” Spek met ei en appelbeignets “Al ben ik ondertussen 77 jaar, toch ben ik nog graag bezig voor anderen. Ik doe soms boodschappen voor bewoners hier in het flatgebouw. Ook maak ik twee keer per maand spek en ei voor de bewoners van HOGEVIJF. Tussen 8 en 10 uur komen ze dan ontbijten en genieten van lekkere kalkoenspek. Ei bakken we voor hen op de wijze die zij het liefst hebben. Ik doe het nog steeds erg graag, ook al ben ik niet echt zo’n kok. Af en toe maken we ook eens iets heel anders, zoals appelbeignets ter gelegenheid van de kermis. Gelukkig hoefden we geen appels te schillen, anders hadden we nooit vijfhonderd beignets op een uur tijd kunnen bakken. Het scheelt heel wat werk als je ze zo uit de diepvries kunt halen en afbakken. Soms kiezen we voor smoutebollen, want dat past ook heel goed bij de kermissfeer.” “Ik moet wel eerlijk zeggen dat ik Zonnestraal mis. De activiteiten die we toen de6

den waren grootschaliger, want er waren toen nog geen leefgroepen. Er kwamen zelfs leerlingen van scholen helpen met opdienen. Met kerst en Sinterklaas kwam er extra veel volk naar Zonnestraal en was het overal mooi versierd. Daar genoot ik van. Ook was Zonnestraal een heel toegankelijk woonzorgcentrum. We mochten gewoon via de achteringang binnenlopen. Dan kwam je eerst bij de technieker en vervolgens bij het personeel en de collega’s van animatie. Er was altijd wel ergens volk om een babbeltje mee te slaan. Ik heb dan ook heel goede herinneringen aan die tijd.” Blijven bewegen “Ik ben alleen en kom daarom graag onder de mensen. Dat begint voor mij ’s morgens al, als ik een koffieke ga drinken in de stad. Dat doe ik te voet. Dan heb ik meteen wat beweging gehad en frisse lucht opgesnoven. De auto deed ik een paar jaar geleden al weg en van fietsen hou ik niet zo. En zo kom ik vandaag al aan 5000 stappen en gisteren waren dat er zelfs 12.000. Dankzij mijn vrijwilligerswerk heb ik heel wat mensen leren kennen, mogen helpen en wat gelukkiger mogen maken. Zolang mijn gezondheid het toelaat, wil ik dat graag blijven doen”, eindigt Betty.

Newsflash Praatcafé dementie HOGEVIJF organiseert maandelijks een praatcafé dementie. Dat is een ontmoetingsmoment voor personen met dementie, hun familieleden en mantelzorgers. Elke maand stelt een andere gastdeskundige een bepaald thema rond dementie voor. Nadien kan je, samen met de deskundigen en andere aanwezigen van gedachten wisselen of ervaringen uitwisselen. Natuurlijk is dat volledig vrijblijvend, je mag ook gewoon luisteren. Tijdens het praatcafé geven wij je ook informatie over de verschillende hulp- en zorgmogelijkheden waarop je in je zorgsituatie thuis of in het woonzorgcentrum beroep kan doen. Tijdens de Coronapandemie hebben we geen praatcafés meer kunnen organiseren. We zijn blij je te kunnen melden dat we deze terug kunnen organiseren sinds september. We geven je graag een kort overzicht van de eerstvolgende praatcafés: • Dinsdag, 4 januari 2022 om 19u30: “Een klare kijk op dementie” Door Chantal Grauwels, Expert dementie HOGEVIJF • Dinsdag, 1 februari 2022 om 19u30: “De-MENS-vriendelijk Hasselt” Door projectgroep de-MENS-ie vriendelijk Hasselt • Dinsdag, 1 maart 2022 om 19u30: “Als eten een zorg wordt” Door Elien Thonissen, logopediste HOGEVIJF De praatcafés gaan door in het Lokaal Dienstencentrum – Campus Banneux, Hadewychlaan 74, 3500 Hasselt. Heb je vragen rond dementie of wil je graag dat we je maandelijks op de hoogte brengen van het volgende praatcafé? Neem dan zeker contact met ons op via het telefoonnummer 011 88 84 84 of e-mailadres info@hogevijf.be. Even binnenlopen kan natuurlijk ook altijd.

Sen 7

Vrijwilligers in de kijker

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Ook later, toen ze werkte, bleef ze actief. Ze nam soms zelfs verlof om mee te kunnen gaan met de uitstappen.” Sonja: “Ik ga graag met mensen om. Zo ging ik vroeger vaak de oma van Victor bezoeken. Dan bleef ik daarna wat hangen in de zithoek. Wat lachen en gekken met de bewoners. Die zeiden dan tegen me: ‘Komt gij hier maar werken.’ Dat is later dan ook gebeurd. Zo maakte ik van mijn hobby m’n werk.” Animerende animator

“We doen het voor de bewoners”

Victor Copermans en Sonja Berx zetten zich al jaar en dag vol passie in voor de bewoners van HOGEVIJF, voorheen Zonnestraal. Ook dochter Janni volgde al snel in het spoor van haar ouders. Als enthousiaste vrijwilligers hebben ze altijd het welzijn van iedere bewoner voor ogen. Zowel de bewoners als het personeel waarderen hun inzet erg. Lees het verhaal van deze vrijwilligers van het eerste uur.

Victor: “Toen Sonja animator werd bij Zonnestraal ben ik ook gaan meehelpen als vrijwilliger. In al die jaren heb ik van alles gedaan. Waar ik kon helpen deed ik het. Bijvoorbeeld bewoners ophalen en terugbrengen, bonnetjes verkopen, spek en ei bakken en drank uitschenken. Ook onze dochter Janni kwam vaak mee met ons. Al vanaf haar 14de hielp ze mee om bewoners te begeleiden bij uitstappen en activiteiten.

Victor: “Sonja werkte eerst bij de poetsdienst in ons woonzorgcentrum Zonnestraal, buiten haar werkuren zat ze ook in de werkgroep van de pastorale dienst. Om nog meer voor de bewoners te betekenen is ze gaan studeren voor opvoedster. Voor deze opleiding deed ze stage in Zonnestraal. De toenmalige directeur was erg enthousiast over haar en wilde graag dat ze terug kwam. Eigenlijk wilde Sonja in de gehandicaptenzorg gaan werken maar ze liet zich overhalen om toch mee te doen met het examen voor animator. Dat is ze dan ook geworden. Ze heeft dat werk altijd met veel passie gedaan. Ik zag haar ’s morgens vertrekken en wist nooit wanneer ze weer thuis zou zijn.” Sonja: “Als ik ’s morgens vroeg aankwam, riepen de rokers op het balkon me in het plat Hasselts toe: ‘Wanneer vertrek ge deze avond?’ En ’s avonds: ‘Ge kunt evengoed uw bed hier neerzetten!’ (lacht) Ik ben nu anderhalf jaar met pensioen, maar heb m’n werk inderdaad altijd erg graag gedaan. Ik hou van de mensen en ken

Sen 9

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

“De mogelijkheden om iets buitenshuis te organiseren zijn door de crisis wat beperkter. Vooral de interne activiteiten lopen nog door.” ze bij naam. Je bouwt er een band mee op. Ik heb nooit naar overuren gekeken. Mochten ze m’n overuren geven, dan kon ik een jaar vroeger op pensioen denk ik, of ik zou rijk zijn.” (lacht) Spek met ei op maat Sonja: “Ik zei nog voordat ik met pensioen ging dat ik het eerste jaar niets zou doen. Maar ja, toen brak de coronacrisis uit en ze konden hier wel wat hulp gebruiken. Zo ben ik zelf alsnog het vrijwilligerswerk ingerold. De mogelijkheden om iets buitenshuis te organiseren zijn door de crisis wat beperkter. Vooral de interne activiteiten lopen nog door. Zo komen Victor en ik 2 keer per maand naar campus Banneux om in de vroege ochtend spek en ei te bakken. We doen dat dan voor alle bewoners van de verdieping waar wij vrijwilliger voor zijn.” Victor: “Toen ik nog werkte, nam ik die dag verlof. Op je vrije dag twee uur eerder opstaan, dat is wel eens pijnlijk. Maar eenmaal hier op de campus, ben je dat snel vergeten. Dan is het van aanpakken, want de bewoners komen niet netjes gespreid tussen 8 en 10 uur langs maar bijna allemaal tegelijk. (lacht) Dat is serieus doorwerken voor ons: boterhammen smeren, ei met spek bakken en koffie inschenken. In een kwartier tijd heb je dan bijna alle bewoners aan je tafel staan.” 10

Uitstappen en activiteiten Sonja: “Wat ik ook graag doe, is die creatieve voormiddag met de bewoners. Elke donderdag komen we met bijna 15 bewoners samen. Er wordt lustig gehaakt, gebreid en genaaid. Ze maken echt prachtige dingen. Sommigen komen er gewoon bij zitten voor de gezelligheid, met het breiwerk op hun schoot. We hebben al heel wat mooie dingen kunnen maken zoals sjaals, mutsen, pochetten voor bestek en nog veel meer. Alleen jammer dat we ze door de coronacrisis niet meer kunnen verkopen, want de kerstmarkt gaat ook dit jaar weer niet door. Hopelijk kunnen we binnenkort toch nog eens een verkoop organiseren, want de bewoners vinden dat heel leuk om te doen. Met de opbrengst kunnen we dan weer nieuwe materialen kopen.” Victor: “Vóór de coronapandemie maakten we wel 15 tot 20 uitstappen in de zomer. Zo gingen we onder andere naar Scherpenheuvel, Floralux, Bokrijk en het Natuurhulpcentrum. We konden dat alleen doen dankzij de grote inzet van onze vrijwilligers. Iemand propte zijn busje vol met rolstoelen. Iemand anders reed met de bus van het OCMW, gevolgd door 2 auto’s. Zo konden alle bewoners die wilden met de hulp van veel vrijwilligers die uitstappen maken.”

Sonja: “Ook organiseerden we 4 grote kienavonden op vrijdagavond. Dan zat het hele cafetaria hier vol. Er kwam ook veel familie op af. We verzamelden op voorhand wat kleine prijzen en een paar grote. Altijd heel plezante avonden. Met de entreeprijs dekten we onze kosten en wat overbleef diende voor de volgende activiteit.” Wie geeft, ontvangt Sonja: “Toen ik animator was, was ik met enkele andere collega’s het aanspreekpunt voor de vrijwilligers hier op de campus. Gedurende de jaren bouwden we een hecht team op. We vulden elkaar mooi aan. Ik heb vaak mogen ervaren dat wat je geeft, je ook terugkrijgt. Mensen waarderen het als je geeft en je tijd investeert in hen. Alleen zo hebben we ook succesvolle events als onder

andere de barbecue en een markt buiten kunnen organiseren. Ik vond het altijd heel belangrijk om iedereen die meewerkte te bedanken, ook de mensen achter de schermen. Dat wordt gewaardeerd. Dat is ook maar het minste wat je kunt doen, want zonder vrijwilligers sta je nergens.” “Toen ik vorig jaar met pensioen ging, zei ik bij mijn afscheid tegen de nieuwe collega’s: ‘Mij hoef je niet te bedanken, maar doe me een plezier, hou de vrijwilligers die je nu hebt in ere, en leg er een beetje watjes onder, als ze wegvallen zijn de bewoners de dupe. En ze worden er ook niet jonger op hè.’ Zelf hoop ik alleszins nog een jaar of twintig mee te draaien. En ik hoop echt dat we binnenkort nog eens zo’n gezellige kienavond kunnen organiseren”, sluit Sonja af.

Sen 11

Mantelzorger

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

“Het is zwaarder dan de mensen vermoeden” LEVEN MET EEN PARTNER MET AFASIE Diane Raymakers zorgt al bijna 8 jaar trouw voor haar man Francis Pletsers. Hij lijdt aan progressieve afasie. Een vrij zeldzame vorm van dementie waarbij er geleidelijk problemen ontstaan in taal en spraak. Als mantelzorger leerde ze de schaduwkanten kennen van die ingrijpende ziekte. Toch zorgt ze elke dag met veel toewijding voor haar echtgenoot. Want dat is wat ze nu nog kan doen.

“De ziekte begon zich te uiten toen hij nog maar net met pensioen was”, opent Diane. “Hij speelde graag toneel en mijn schoondochter was er regisseur. Het viel haar op een gegeven moment op dat haar schoonvader z’n teksten niet meer goed kon onthouden. Hij wist zich te redden door wat te improviseren, maar dat werd voor zijn tegenspelers wat lastig. Er volgden medi12

sche onderzoeken. Daaruit bleek dat hij aan progressieve afasie leed. Zijn rechterhersenhelft was aangetast en daardoor ging zijn spraakvermogen langzaam maar zeker achteruit.” Levensgenieter “Francis is altijd een heel actieve en bezige persoon geweest. Ik keek naar hem op.

Maar geleidelijk aan kon hij steeds moeilijker spreken. Zijn wereldje werd kleiner en de ziekte uitte zich steeds heftiger. Kleine boodschappen doen was op een gegeven moment niet meer haalbaar. Hij kon zich nog amper uitdrukken. Onbedoeld ging hij thuis allemaal dingen doen die echt problemen gaven, zoals kabels doorknippen, de chauffage helemaal opendraaien, sleutels

wegnemen, … De situatie werd thuis dan ook onhoudbaar.” “We besloten ons huis in Rapertingen te verkopen. Met pijn in mijn hart, want ik had er altijd graag gewoond. We vonden een appartement in Hasselt. Het was de tijd dat het nog iets beter ging met Francis. Daardoor waren er nog dingen mogelijk.

Sen 13

Mantelzorger

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

“Bij slecht weer maken we samen een toer met de auto en bij goed weer een wandeling door het park. Door zijn ziekte weet hij niet meer goed wat hij doet.”

Hij wilde genieten. Dat betekende voor hem een ontbijtje doen, lunchen, even rusten en daarna weer iets gaan drinken. Soms werd het me wel wat te veel, want mensen zagen me regelmatig in de stad, maar beseften niet dat er ook een trieste kant aan onze uitstapjes zat. Francis en ik konden namelijk bijna niet meer met elkaar communiceren.” Van dagopvang naar residentiële opvang “Ondertussen ging Francis ook naar de dagopvang op Campus Banneux van HOGEVIJF. Daar is hij 2 jaar naartoe gegaan, totdat het personeel me bij hen riep voor een overleg. Ze hebben me toen heel voorzichtig en diplomatisch uitgelegd dat dagopvang niet langer haalbaar was. Het was een harde boodschap, maar onvermijdelijk. Ik zag ook dat het niet zo verder kon. Hij moest residentieel opgenomen worden. Zo kwam hij in Campus Stadspark van HOGEVIJF terecht.” “Francis zat vroeger in de directie van een bedrijf voor industriële schilderwerken in Wijnegem. Hij gaf leiding aan 8 ploegbazen en 100 arbeiders. Hij kon het goed uitleg14

gen en sprak verschillende talen. Ik weet nog dat hij een keer vroeg wat ik van zijn speech vond die hij voorbereid had. Dat vond ik vreemd, want hij vroeg me dat nooit. Waarschijnlijk begon hij toen zelf ook al iets te merken. En het viel me inderdaad bij zijn speech op dat hij af en toe even haperde. Hij gaf daar wel een draai aan of maakte een grapje. Maar op een gegeven moment kun je het niet meer maskeren.” Gek van treinen “Francis was al vanaf het begin van ons huwelijk een groot fan van het openbaar vervoer. Hij reisde erg graag en wist er heel veel van af, tot en met dienstregelingen en types van treinen. Hij vond het ook leuk om aan ouderenverenigingen uitleg te geven hoe senioren gebruik konden maken van het openbaar vervoer. Misschien heeft hij die liefde voor treinen wel meegekregen van zijn vader en grootvaders. Zijn vader werkte bij de NMBS en zijn grootvaders woonden dicht bij het spoor.” “Ook ik heb heel veel uitstappen met hem gedaan en daardoor heel wat gezien in mijn

leven. Als we dan ergens waren, wilde hij ook altijd het station zien dat daar was. Niet voor niets werd hij dan ook gekozen als ambassadeur voor TreinTramBus. Hij heeft een paar keer ook echt mogen meedoen aan activiteiten en hen mogen vertegenwoordigen. Toen begon de afasie hem helaas te veel parten te spelen.” Al afscheid genomen “Ondertussen verblijft mijn man nu bijna 2,5 jaar op Campus Stadspark. Ik bezoek hem iedere dag. Bij slecht weer maken we samen een toer met de auto en bij goed weer een wandeling door het park. Door zijn ziekte weet hij niet meer goed wat hij doet. Ik besef goed dat zijn situatie veel zorg en oplettendheid vraagt van het personeel. Dat kunnen ze niet altijd bieden. Daarom help ik waar ik kan, want dat is wat ik nu nog voor hem kan doen.” “Het mag misschien vreemd klinken, maar ik heb al een tijd geleden afscheid van hem genomen. Dat was toen ik hem verloor aan afasie. De ziekte heeft hem totaal veranderd. Hij is zijn zelfstandigheid helemaal kwijt en kan niet meer praten. Ik heb er veel verdriet van gehad. Ik weet van lotgenoten die in dezelfde situatie zitten dat het zwaar is om te dragen. Sommige komen daarom maar een paar keer per week naar hun echtgenoot. Ze kunnen het niet aanzien hoe hij of zij zo achteruitgaat en helemaal verandert. Ik heb m’n weg er nu wat in gevonden. Je moet er rustig onder kunnen blijven. Mijn kleindochter zei dat pas nog tijdens een wandeling: ‘Moeke, ik vind u zo’n sterke vrouw’. Dat vond ik heel

mooi om te horen. Ook ondervind ik heel veel steun van mijn kinderen. Zij zijn erg betrokken op de situatie en komen hun papa regelmatig bezoeken.” “Ja, ik ben een plantrekker. Als ik het woonzorgcentrum ’s avonds verlaat, ben ik content. Dan geef ik toch wel even een zucht van opluchting. Ik kan dan zo blij zijn als ik weer thuis ben. Mensen denken nog weleens dat ik het erg vind om alleen te zijn, maar ik voel me gelukkig. Ik ben gerust omdat mijn man wordt verzorgd. Ik kan er voor hem zijn, omdat ik ook een plek heb waar ik weer tot mezelf kan komen. Wat ook helpt, is dat ik deelneem aan een praatgroep. Daar worden regelmatig sprekers uitgenodigd. En ik volg lessen voor mantelzorgers. We komen samen met 6 mensen en daar kun je je verhaal delen. Ik kijk met genoegen terug op mijn leven. Francis en ik zijn nu beiden 75 jaar. We hebben veel mooie reizen samen mogen maken en zelfs nog ons 50-jarig jubileum gevierd.”

Sen 15

Mantelzorger

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Edgar was bijna zijn hele loopbaan architect bij de Provinciale Dienst Gebouwen. Zijn voorliefde voor de bouw heeft hij niet van een vreemde. “Mijn vader stichtte bouwbedrijf Driesen in 1936. Hij was schrijnwerker van beroep en leerde houten carrosseriewerk maken in Nederland. Een tijdje later startte hij in Neerpelt samen met zijn broer een schrijnwerkerij waar ze ramen, deuren en carrosserie maakten. Het bedrijf groeide uit tot een bouwonderneming met 120 personeelsleden.”

“Gelukkig mag ik rekenen op heel wat hulp” Edgar Driesen was net met pensioen toen zijn vrouw getroffen werd door een beroerte. Nu, 16 jaar later is Marida Geers nog steeds erg hulpbehoevend. Daar komt nog bij dat Edgar zelf te maken kreeg met een oogziekte, waardoor hij steeds slechter ziet. Toch weet hij zich als mantelzorger van zijn vrouw goed te behelpen. Hij doet er zelfs nog vrijwilligerswerk naast. We spreken Edgar thuis bij een genoeglijke kop koffie. 16

“Ik heb mijn werk altijd graag gedaan en een boeiend leven gehad. Ik heb heel wat relatief grote gebouwen mogen ontwerpen tijdens mijn stageperiode in Brussel. Bij de Provinciale Dienst Gebouwen, de Handelsschool en de Economische Hogeschool in Hasselt. We onderhielden alle provinciale gebouwen. Als districtsarchitect ondersteunde ik de kerkfabrieken en de OCMW- en gemeentelijke gebouwen in het noorden van de provincie.” Het noodlot slaat toe “Wij zijn eigenlijk altijd goed gezond geweest tot ik op pensioen ging. Marida werd toen met succes geopereerd aan haar heup. Maar 14 dagen erna vond ik haar op de slaapkamervloer. Ik weet het nog goed, het was september 2005. Ze was uit bed geschoven en staarde voor zich uit. Achteraf bleek dat ze een beroerte of cva (cerebrovasculaire aandoening) had gehad in haar rechterhersenhelft. Ze heeft toen maanden in het ziekenhuis gelegen.” “Eigenlijk kan ze nu zo goed als niets meer. Ze was nochtans altijd heel actief. Ze hielp in

de parochie met catechese en bij de verhuur van communiekleren. Ook hield ze zich graag bezig met bloemschikken. Nu moet ik haar dikwijls helpen. Dat is een hele uitdaging want ik heb ondertussen ouderdomsmaculadegeneratie ontwikkeld, waardoor ik minder goed zie. Mijn beeld wordt steeds grijzer. Ik kan de diepte niet goed inschatten als ik bijvoorbeeld een kop koffie inschenk. Elke maand krijg ik een spuit in beide ogen. Dan zie ik letterlijk even sterretjes, alsof ik in een bokswedstrijd heb gezeten. Na 10 minuten trekt dat weer weg. Genezen zal het niet meer, maar de injecties vertragen de ontwikkeling van de ziekte wel een beetje.” Omringd door hulp “Gelukkig mag ik rekenen op heel wat hulp. Het Wit-Gele Kruis komt elke ochtend en avond langs. Op maandag en vrijdag steekt Familiehulp een handje toe. Ook op vrijdag houdt iemand van vzw In-Z Marida gezelschap. Deze vzw zorgt ook wekelijks voor poetshulp. De kinesist, tot slot, komt maandag, woensdag en vrijdag naar ons toe.” “Op dinsdag en donderdag gaat Marida naar de dagopvang in Campus Stadspark van HOGEVIJF. Dat doet ze nu al 15 jaar. Ze halen haar dan rond 9.30 uur op en brengen haar rond 17.30 uur weer terug. Ze kleurt daar graag kleurplaten in. Dat kan ze gelukkig nog omdat ze linkshandig is. Borduren vond ze ook altijd leuk om te doen. Met de kruissteek maakte ze prachtige tekeningen op stoffen doeken. Ik ben er dan ook blij mee dat deze diensten met zo’n degelijk en gemotiveerd personeel bestaan.”

Sen 17

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

“Hoewel ze niet meer kan spreken en ik slecht zie, hebben we doorheen de tijd toch leren communiceren met elkaar. Op den duur begin je elkaar wat te begrijpen. En wat verrassend was het om te ontdekken dat ze wel reageerde op liedjes en verzen van vroeger. Zoals liedjes over Piet Hein en ‘Op een klein stationnetje’. Maar ook het ‘Onze Vader’ en ‘Wees gegroet’. Sociale contacten “Als Marida naar de dagopvang is, bezoek ik weleens wat contacten in onze omgeving. Zo wonen er hier in de buurt nog 2 architecten met wie ik vroeger in de klas zat. Eentje daarvan is zelfs nog actief als architect. Omdat ik niet meer zo goed zie, verloopt het onderhouden van onze contacten nu wat moeilijker. Fietsen lukt nog het beste, wandelen gaat niet zo vlot maar de auto heb ik 7 jaar geleden toch maar weggedaan.” “Vroeger maakte ik graag aquarellen en schetsen. Dat hoorde ook een stukje bij mijn opleiding tot architect.” Edgar toont me een schets van zijn hand die aan de muur hangt. “Kijk, dit is een trap in het Oud Begijnhof. Onze prof eiste dat we iedere week een schets inleverden. Aan deze heb ik op een vrijdagnamiddag tweeëneenhalf uur gewerkt. Wij tekenden met de losse hand. Gewoon een plank op schoot, een wit blad en we gebruikten ons potlood om de juiste verhoudingen te bepalen. De prof reageerde: ‘Edgar ik zou je eigenlijk 11 op 10 moeten geven, maar je krijgt maar een 9.” (lacht) Die trap staat er nu trouwens nog.” 18

- MANTELZORGCAFÉ Banneuxwijk Ondertussen zijn Edgar en Marida beiden 82 jaar en 56 jaar getrouwd. Ze kregen 2 zonen en 5 kleinkinderen. Na zijn studie droomde Edgar ervan om in de Banneuxwijk te gaan wonen. “Die wijk stond toen bekend als ‘modelwijk’. Er kwamen veel architecten en mensen van stedenbouw de wijk bezoeken. En weet je waarom deze huizen gebouwd moesten worden? Als compensatie voor de ruimte die verdween bij de bouw van de Twee Torenwijk in het centrum van Hasselt. Ze moesten daarvoor in de plaats een wijk met 300 woningen bouwen. De inwoners ervan werden de ‘beekmennekes’ genoemd.” Ondanks dat zijn zicht zo slecht is, blijft Edgar graag actief. “Ik ben al lang vrijwilliger bij de kerkfabriek van de Banneuxwijk en help bij allerlei kleinere en grotere administratieve klussen. We moeten bijvoorbeeld grote glasramen vervangen en nieuwe metalen profielen plaatsen. Ook is er schade aan de kerktoren door de storm van onlangs. Met zulke dingen hou ik me bezig en ik doe het nog graag. En zo worden we oud op onze oude dag”, sluit Edgar af.

HET TWEEMAANDELIJKS PRAATCAFE VOOR PERSONEN DIE ZORGEN VOOR EEN NAASTE. WANT GEZELLIG ONDER MANTELZORGERS ZIJN, DAT DOET DEUGD.

Het mantelzorgcafé is dé ontmoe�ngsplaats voor mantelzorgers, jong of oud en van alle mogelijke achtergronden. Iedereen die kort of langdurig zorgt voor een zorgbehoevende of dit ooit gedaan hee�, is welkom. WANNEER

DINSDAG 8 FEBRUARI 2022: 13u30 - 16u00

THEMA

VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING

WAAR

LOKAAL DIENSTENCENTRUM BANNEUX - HADEWYCHLAAN 74

INSCHRIJVEN

VERPLICHT EN VOOR 3 FEBRUARI - DEELNAME IS GRATIS WWW.HASSELT.BE/NL/MANTELZORGHUB of 011 23 90 00

CONTACT

MANTELZORG@HASSELT.BE - 011 23 90 00 WWW.MANTELZORGHUB.BE/CAFES/DE-HAZELMANTEL

VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Dagelijks maken wij plannen: voor ons eten, ons werk, een uitstap, enz. Maak jij ook plannen voor “later”, mocht je erns�g ziek worden of een zwaar ongeval krijgen? Vroeg�jdige zorgplanning gaat over jouw wensen, jouw zorgen als je zelf a�ankelijk wordt van anderen. Gastspreker: Monique De Raeve - projectmedewerker bij de Christelijke Mutualiteit Volgend mantelzorgcafé:

Dinsdag 19 april 2022

Bezoek Thuiszorgwinkel

HOGEVIJF in beeld

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Bezoek stal ter Koze

Handwerkgroep

Kerst Bezoek hond

Pannenkoeken

Sinterklaas Smoutebollen

Sen 21

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Wekelijkse activiteiten 2022

Mosselfestijn

Maandag 10u00 Geheugenles Woonzorgcentrum

Campus Banneux EKA lokaal 3de verdieping

Maandag 10u00 Creagroep Woonzorgcentrum Campus Stadspark Polyvalente zaal

Sjoelcompetitie

Kienen

Maandag 14u30 Kienen Woonzorgcentrum Campus Stadspark Cafetaria Maandag 14u30 Kienen Woonzorgcentrum Campus Banneux Inkomhal Dinsdag 10u00 Geheugenles Woonzorgcentrum Campus Banneux EKA lokaal 3de verdieping Dinsdag 10u30 Geheugenles Woonzorgcentrum Campus Stadspark Polyvalente zaal Dinsdag 14u00 Kaartgroep Woonzorgcentrum Campus Banneux EKA lokaal 3de verdieping Woensdag 10u30 Stoelyoga Woonzorgcentrum Campus Banneux Vergaderlokaal gelijkvloers

Olympische spelen prijsuitreiking

Woensdag 13u00 De-MENS-ie vriendelijke Wandeling (onder

Netbal

Woonzorgcentrum

Campus Banneux

voorbehoud weerbericht)

Woensdag 14u00 Handwerkgroep

Woonzorgcentrum Campus Stadspark (om de 14 dagen) Leefruimte Oscar

Sen 23

Overzicht activiteiten

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Donderdag 10u00 Handwerkgroep Woonzorgcentrum Campus Banneux Inkomhal Donderdag 10u30 Geheugenles Woonzorgcentrum Campus Stadspark Polyvalente zaal Vrijdag

10u00 Wandelgroep (onder

Woonzorgcentrum

Campus Banneux

voorbehoud weerbericht)

Vrijdag 14u00 Rummikub Woonzorgcentrum Campus Banneux EKA lokaal 3de verdieping De wandelgroepen op Campus Stadspark worden hervat als het weer het toelaat.

Overzicht activiteiten 2022 Dinsdag 14u00 Borrelrondgang Woonzorgcentrum 4 januari

Campus Stadspark 1ste verdieping

Woensdag 14u00 Borrelrondgang Woonzorgcentrum Campus Stadspark 5 januari Gelijkvloers Donderdag 14u00 Kledingverkoop 6 januari Dimoda plus

Woonzorgcentrum Campus Banneux Centrum voor Polyvalente zaal dagverzorging Familie (onder voorbehoud)

Woensdag 14u00 Nieuwjaarsreceptie Woonzorgcentrum Campus Banneux 19 januari Familie Cafetaria (onder voorbehoud) Woensdag 18u30 Nieuwjaarsreceptie 19 januari 1ste verdieping

Woonzorgcentrum Familie

Campus Stadspark Cafetaria

(onder voorbehoud)

Maandag 14u00 Contactkoor Woonzorgcentrum 24 januari

Campus Stadspark Polyvalente zaal

Woensdag 14u00 Verjaardagskoffie Woonzorgcentrum Campus Stadspark 26 januari Polyvalente zaal Donderdag 14u00 Kledingverkoop 27 januari Dimoda plus

Woonzorgcentrum Campus Stadspark Familie Polyvalente zaal & gang (onder voorbehoud)

Januari 14u00 Korfbaltornooi Woonzorgcentrum Datum nog te bepalen

Campus Banneux Polyvalente zaal

Woensdag 14u00 Lichtmis Woonzorgcentrum Campus Banneux 2 februari pannenkoekenbak Campus Stadspark Leefruimtes Maandag 15u00 Valentijngebakjeskar 14 februari

Woonzorgcentrum voor koppels (op inschrijving)

Dinsdag 12u00 Feest van het huis Woonzorgcentrum 15 februari

Campus Banneux Campus Stadspark Op de kamer Campus Banneux Campus Stadspark Leefruimtes

Vrijdag 14u00 Borrelrondgang Woonzorgcentrum Campus Banneux 7 januari Leefruimtes

Woensdag 14u00 Verkoop nachtmode 16 februari en lingerie Liandora

Woonzorgcentrum Campus Stadspark Centrum voor Polyvalente zaal dagverzorging

Woensdag 18u30 Nieuwjaarsreceptie 12 januari gelijkvloers

Donderdag 14u00 Verkoop nachtmode 17 februari en lingerie Liandora

Woonzorgcentrum Campus Banneux Centrum voor Polyvalente zaal dagverzorging

Woonzorgcentrum Familie (onder voorbehoud)

Campus Stadspark Cafetaria

Sen 25

HOGEVIJF in beeld

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Rolstoelfiets Maandag 14u00 Contactkoor 21 februari - 16u30

Woonzorgcentrum Campus Banneux Centrum voor Polyvalente zaal dagverzorging

Stoelyoga

Dinsdag 14u00 Playbackshow Woonzorgcentrum Campus Banneux 22 februari Leefruimtes Woensdag 14u00 Verjaardagskoffie Woonzorgcentrum Campus Stadspark 23 februari Polyvalente zaal Dinsdag 14u00 Bewonersraad Woonzorgcentrum Campus Banneux 1 maart EKA lokaal 3de verdieping Maart Datum nog te bepalen

Verjaardagstaart

10u00 Mosselfestijn Woonzorgcentrum Campus Banneux -14u00 Leefruimtes

Maandag 14u00 Contactkoor 7 maart

Woonzorgcentrum Campus Stadspark Familie Polyvalente zaal

Donderdag 10u00 Weggeefwinkel 17 maart -16u00

Woonzorgcentrum Campus Banneux Assistentiewoningen Inkomhal

(onder voorbehoud)

Woensdag 14u00 Bewonersraad Woonzorgcentrum Campus Stadspark 23 maart Polyvalente zaal Vrijdag 25 maart

10u00 Carnavalbal Woonzorgcentrum -14u00

Campus Stadspark Polyvalente zaal

Vrijdag 14u00 Carnaval zitdans Woonzorgcentrum 25 maart

Campus Banneux Leefruimtes

Woensdag 14u00 Verjaardagskoffie Woonzorgcentrum 30 maart

Campus Stadspark Polyvalente zaal

Zorgen met je hart

Sen 27

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Bezoek stal ter Koze Mosselfestijn

Kerst

Huwelijksverjaardag Marcel&Juliette Kippenproject

Mosselen

Nagelverzorging

Smoutebollen Wafels bakken

Optreden Toeternietoe

Sen 29

Woordzoeker

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Sinterklaas

PUZZELEN MET

Volksspelen

Ambassadeur Architect Bloemschikken Borduren Cafetaria

OPLOSSING 30

Seniorenvoorzieningen OCMW Hasselt

Contacten Coördinator Dansavond Elektricien Herinneringen

Instrumenten Kermis Levensgenieter Motorisch Opvoedster

Toneel Seniorenflat Suikerbollen Uitstappen Vingerhoedje

Sen 31

Toen en nu

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Jos Geerits gaat richting de 90 jaar, maar weinig verraadt zijn hoge leeftijd. Hij praat onvermoeibaar door over zijn leven en tijd bij Philips. “Ik kom uit een gezin met zes kinderen, twee meisjes en vier jongens. Ik was de jongste. We groeiden op in de Paardsdemerstraat, waar mijn vader suikerbakker was. Hij leerde de stiel van mensen die hem in huis namen toen hij nog maar twaalf was. Zijn moeder was net gestorven en zijn vader kon niet voor hem zorgen. Die mensen hadden zelf geen kinderen en vingen hem graag op.”

“Ik hou van het contact met mensen” Jos Geerits verwelkomt ons in zijn kamer. Op zijn bed ligt een pakketje, iets dat omwikkeld is met theedoeken. Hij haalt het eruit en toont een groot blok doorzichtig kristal. Een souvenir dat hij overhield uit de lange tijd dat hij bij Philips in Hasselt werkte. En daarmee zijn we vertrokken voor een boeiende reis door zijn loopbaan bij de Philips.

Helende suikersnoepjes “Een van de bekendste producten van mijn vader waren de suikerbollen of borstbollen met munt en vlier. Gemaakt van gesmolten suiker waaraan vlier of munt werd toegevoegd. Dat was Amerikaanse munt. Zo krachtig dat drie druppels al genoeg waren voor het hele mengsel. Helend voor de luchtwegen. En vlier staat er ook voor bekend dat het helpt bij griep, koorts en verkoudheid.” “Ik vond het altijd indrukwekkend als mijn vader de snoepjes maakte. De suiker kookte mee in het water totdat er geen water meer overbleef. Mijn vader wist precies wanneer de suiker de juiste dikte en stroperigheid had. Hij goot die dan uit op arduinsteen, knipte de suikerstengels vervolgens in blokjes en liet ze uitharden. Het suikerwerk verkocht hij in de wijde omgeving. Hij ging zelfs te voet naar Beringen. Hij vertrok dan al om 5 uur ’s ochtends met zijn kruiwagen vol met 30 kilogram suikergoed. De mensen kwamen echt op hem af.”

“Mijn vader overleed helaas vrij vroeg. Dat maakte dat ik op 14 jaar stopte met school en ging meehelpen in de zaak. Mijn broer en ik brachten de producten rond met de camionette. Naast suikerbonbons waren daar ondertussen ook chocolade, koekjes en zelfs ijs bij gekomen. Onze klanten waren vooral mensen uit de meer gegoede klasse, zoals advocaten, notarissen en dokters.” “Ook heb ik nog geweten dat mijn vader zijn eerste tweedehands auto kocht. Dat was in 1938, ik was toen 4 jaar. Hij kocht de wagen over van de baron die in het kasteel van Rapertingen woonde. Een Belgisch rijtuig van het merk Minerva. Een enorm grote voiture met prachtige bekleding vanbinnen. En ijzersterk! Je kon er geen bluts in slaan! De houten spijlen van de wielen moest je trouwens een paar keer per jaar in het water leggen om ze weer in de juiste conditie te krijgen.” Kundig kristalmaker “Heel wat jaren later kreeg ik de kans om bij de Philips in Hasselt te gaan werken. Ik was 23 en mocht als kristalmaker aan de slag. Ik heb dat werk twaalf jaar gedaan. De kristallen die we maakten werden op maat gezaagd en in de kop van de pick-up of platenspeler geplaatst. Het kristallen blokje zorgde voor het transport van de geluidstrillingen naar de versterker en de luidsprekers. De eerste vier jaar zaagde ik kristalblokjes op maat. Daarna mocht ik de kristallen zelf gaan kweken. Een heel precies werk. We gebruikten daarvoor Lochmanszout dat we met water mengden en opwarmden. Vervolgens moes-

Sen 33

HOGEVIJF

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Een luisterend oor “Mijn vrouw leerde ik kennen tijdens de dansavonden in café Malpertuus. Ze werkte trouwens ook op de Philips. Na een half jaar verkering trouwden we. In 1962 kregen we een zoon en in 1965 onze dochter. Ons derde kindje is helaas na een maand al overleden. Er scheelde iets met haar hart en longen. Mijn vrouw is zeven jaar geleden overleden. Ik ben wel blij dat we nog ons 50-jarig jubileum hebben kunnen vieren op het stadhuis.”

ten we de temperatuur nauwgezet laten zakken en ging het zout kristalliseren. In het begin duurde het proces nog 78 dagen. Later konden we dat terugbrengen tot 35 dagen. Zeven jaar lang ging ik élke dag, ook in het weekend en tijdens de feestdagen, drie keer per dag kijken. En onze kennis werd bewonderd, want er kwamen experts vanuit de hele wereld kijken hoe wij dat hier klaarspeelden.” “Op een gegeven moment vroegen ze me als elektricien. Dat was wel iets nieuws voor mij, daarom kreeg ik een snelcursus. Ik werd verantwoordelijk voor de verlichting in de Philips-gebouwen en moest toezien op goede verlichting in de werkhallen. Het ging over 1200 lampen en in de metaalhal hingen er zelfs 3600 lampen. Als de lichtsterkte afnam, moesten we ze vervangen. Dat deden we dan ’s nachts met behulp van stellingen die tot zeven meter hoog waren. We plaatsten ze over de werkbanden heen. Die job heb ik tot aan mijn brugpensioen gedaan.” 34

“Na haar overlijden heb ik nog zeven jaar alleen in ons huis gewoond. Na vier jaar adviseerden ze me toch om maaltijden te laten komen. Dat maakte het inderdaad wel wat gemakkelijker. In die periode ben ik twee keer gevallen waarbij ik telkens een heup brak. Van die tweede keer herinner ik me trouwens niets. Mijn huisdokter heeft me toen gered. Het was toen echt kantje boord voor mij. Inmiddels verblijf ik nu sinds maart dit jaar bij HOGEVIJF.” “Ik voel me hier goed en hou van het contact met de mensen, zowel met de bewoners als het personeel. Ik steek ook graag een helpende hand uit met medebewoner Jaak. Wij ruimen samen regelmatig de gezamenlijke ruimte op, borstelen en steken de afwas in de machine. Maar ook als er iemand in moeilijkheden zit, ben ik er graag voor haar of hem. Een beetje de advocaat van de mensen hier. Dat zit wat in m’n aard, want vroeger kwamen de mensen ook al op me af. En ook bij de gepensioneerdenbond nam ik vaak een trekkersrol op. Als ik ergens iets kan doen, dan help ik graag”, sluit Jos af.

Newsflash Gebruikersraden assistentiewoningen Om de drie maanden nodigen we de bewoners van onze assistentiewoningen graag uit op een gebruikersraad. We stellen hier nieuwigheden binnen onze werking voor, maar geven natuurlijk ook telkens opnieuw een toelichting over hoe alles in zijn werk gaat op de campus. We wisselen met plezier van gedachten met de aanwezigen en vragen staat dus uiteraard steeds vrij. Je kan als deelnemer zelf natuurlijk ook bepaalde zaken ter bespreking agenderen op deze vergadering. Let er wel op dat we voor elke campus een aparte gebruikersraad organiseren. De volgende data zijn: • Campus Banneux: Maandag 14 maart 2022 vanaf 10u00 • Campus Stadspark: Donderdag 17 maart 2022 vanaf 10u00 • Campus Rederijkers: Woensdag 16 maart 2022 vanaf 10u00 Deze gebruikersraad gaat telkens door in de gemeenschappelijke ruimte van het gebouw.

Volg jij ons al op facebook? Scan mij!

Sen 35

Muziektherapeute

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Jolien Vrolix wist al vroeg wat ze wilde worden: muziektherapeute. Ze studeerde af aan het Lemmensinstituut in Leuven en realiseerde daarmee haar droom. Het liefst werkt ze met allerlei doelgroepen. Sinds september horen daar de bewoners van Campus Banneux bij. Een verhaal over hoe muziek mensen weer tot leven brengt.

Jolien: “Ik speelde van kinds af aan muziek en ging naar het muziekhumaniora Musart in Hasselt. Toen ik 14 was, wist ik zeker dat ik muziektherapeute wilde worden. Mijn ouders hielden de boot nog wat af. ‘Wacht maar tot je 18 bent’, luidde hun advies. Maar eenmaal die leeftijd bereikt, was ik nog even vastberaden. Ik mocht muziektherapie gaan studeren aan het Lemmensinstituut in Leuven. Aansluitend volgde ik nog een jaar lerarenopleiding, waardoor ik nu ook mag lesgeven.”

Muziek brengt herinneringen weer tot leven 36

“Ik werkte een tijd in Antwerpen en Brussel met een heel diverse en multiculturele doelgroep. Na enkele jaren begon ik Limburg te missen en kreeg ik de kans om bij het Stedelijk Conservatorium voor Muziek, Woord en Dans in Hasselt aan de slag te gaan. Elk jaar groeide mijn urenpakket. Sinds september dit jaar geef ik ook aangepaste muzieklessen aan een groep bewoners van HOGEVIJF, Campus Banneux. Het initiatief om met senioren te gaan zingen, werd geboren tijdens een brainstormsessie over hoe we de kunstencampus nog meer konden openstellen voor iedereen. Samen met o.a. Lauren Smits, coördinator van het EKA team (Ergo-Kine-Animatie) heb ik het project dan verder concreet uitgewerkt.”

Activerende sessies “Ik kom nu elke dinsdagvoormiddag bijeen met een groepje van tien tot vijftien bewoners. Het diensthoofd bekeek samen met de verzorgenden en verpleegkundigen wie het best aan de sessies zou deelnemen. Zij hebben daar een beter zicht op. De bewoners van de beschermde afdeling zijn er sowieso altijd bij. De vaste leefgroepassistenten Magda en Inge zijn meestal ook aanwezig, zodat er hulp beschikbaar is als iemand assistentie nodig heeft. Iedere deelnemer is als leerling op het conservatorium ingeschreven. Hoewel het anders lesgeven is dan bij een modale leerling, is het overduidelijk dat muziek de bewoners raakt. Met aangepaste leerdoelen en met aandacht voor individuele noden, genieten we er elke week weer van om met elkaar te musiceren.” “Je kunt de wekelijkse sessies die ik hier geef, niet echt muziektherapie noemen, maar ze hebben wel een therapeutisch karakter. Het programma is dan ook helemaal afgestemd op de bewoners. Het is mooi om te zien hoe muziek hen raakt. Hoe ze alert worden door bezig te zijn met muziek. Herinneringen van vroeger komen opeens

Sen 37

????

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

weer tot leven. Muziek maken, luisteren, meezingen of meespelen, het brengt hen in beweging, soms letterlijk. We zien dus zowel op motorisch als op psychisch vlak dat de bewoners reageren op wat er gebeurt.” ‘Stille Nacht’ op noten “Deze voormiddag zongen we bijvoorbeeld ‘Stille Nacht’ met elkaar. Opeens was er iemand die het liedje op muzieknoten ging zingen. Ze kende ze allemaal nog uit haar hoofd. ‘Ja,’ zei ze, ‘want ik had vroeger een synthesizer!’ Die herinnering kwam door de sessie opeens naar boven. Zelfs de verpleging wist niet dat ze synthesizer had gespeeld. Een andere bewoner bleek zelfs nog bij Miel Cools gitaar gespeeld te hebben. Ook dat was een verrassing voor de verpleging. En ik denk aan de bewoonster die altijd heel apathisch was. Ze zei nooit iets terug. Nu gaat het wonderwel veel beter met haar

en zingt ze zelfs mee. Ik dacht echt dat ze nieuwe medicatie had gekregen. Iedereen vroeg zich verbaasd af wat ik met haar had gedaan”, lacht Jolien. Een waaier aan reacties “Mijn doel met deze sessies is om met behulp van muziek, zang en instrumenten te connecteren met de bewoners. De reacties die ik zie, zijn heel verschillend. De ene tikt met zijn vingers op de maat van de muziek, bij de andere zie je iets in de blik veranderen. Er komen emoties los, stille en gesloten mensen beginnen opeens met hun buur te praten, sommigen klappen mee. Muziek is dan ook een dankbaar middel om contact te krijgen met personen met een dementieel beeld. Je ziet hun gedrag veranderen. De sessies hebben dus ook een sociale functie: deelnemers maken contact met zichzelf en anderen. Ook versterkt samen zingen het

groepsgevoel en de identiteitswaarde. Je hoort ergens bij. Ik merk aan de reacties dat iedereen ervan geniet. Ze applaudisseren na elk lied en op het einde bedanken ze me en kijken ze al uit naar de volgende keer.”

bijvoorbeeld om iemand emoties al zingend te laten uiten of om iemand weer tot rust te brengen. Je kunt je dus wel wat voorbereiden, maar je moet wel flexibel inspelen op het moment zelf.”

Verrassend onvoorspelbaar “Het leuke aan dit werk vind ik dat je echt naar het ‘nu’ wordt gekatapulteerd. Je kunt alles tot in de puntjes voorbereiden, maar de bewoners komen toch altijd met hun eigen ideeën en wensen. (lacht) De ene zegt plots ‘Mag ik eens zingen?’ en iemand anders vraagt wanneer we nu haar favoriete liedje gaan zingen. Sommigen gaan sneller of langzamer zingen of tegen de maat in klappen. Je weet op voorhand dus nooit hoe het gaat lopen en wie er zal zijn. Ook is het gedrag van bewoners soms wat onvoorspelbaar door hun dementie. Daar moet je op kunnen inspelen. Muziek kan daarbij helpen,

Toekomstdromen “Het project loopt nog tot het einde van dit schooljaar. Ik hoop van harte dat het een vervolg mag krijgen. En wie weet kunnen we het wel eens uitbreiden met muziektherapie gericht op individuele bewoners. Als de coronacrisis achter ons ligt, hopen we de familie er meer bij te betrekken. Dat biedt hen kansen om op een nieuwe manier met hun familielid te connecteren. Op de planning voor dit jaar staat nog een klein concertje met Kerstmis. Hopelijk kan het doorgaan, zodat familieleden van de deelnemers kunnen zien waar we mee bezig zijn geweest.”

Sen 39

HOGEVIJF - Lokaal dienstencentrum

Toon Linsen, coördinator van de lokale dienstencentra in de Banneux- en Katarinawijk (Campus Stadspark): “Als lokale dienstencentra richten we ons allereerst tot thuiswonende Hasseltse senioren en tot personen in een kwetsbare positie die in de wijken rondom de dienstencentra wonen. Doorgaans zijn dat 65-plussers. Al mogen ze gerust met hun kleinkinderen hier komen eten of tijdens een fietstocht even halt houden en wat drinken. Want iedereen is welkom in onze cafetaria.”

Medewerkers dienstencentrum Kirsten Deraeve, Karine Billen, Toon Linsen & Kaat Kuipers

“Onze vrijwilligers en medewerkers vormen samen het hart van onze dienstencentra, zonder hun staan we nergens.” In de twee lokale dienstencentra die Hasselt rijk is, is iedereen welkom. Je kunt er tijdens de weekdagen genieten van een lekkere maaltijd voor een democratische prijs. Daarnaast vinden senioren er een uitgebreid aanbod aan cursussen, activiteiten, workshops en ontmoetingsmomenten. De centra draaien voor een groot deel op vrijwilligers. Een team van zes medewerkers zorgt ervoor dat de hele organisatie gestroomlijnd verloopt.

Uitgebreid programma en aanbod “De beide dienstencentra functioneren als open huizen waar iedereen terechtkan voor informatie, ontspanning, vorming, recreatie en ontmoeting. We bieden een vast programma aan dat loopt van september tot juni: van taal, dans- en computercursussen tot boeiende informatienamiddagen en leuke activiteiten. En je kunt hier dus ook een middagmaal gebruiken tegen democratische prijzen. Het weekmenu vind je terug op onze website. Sinds de tweede lockdown bieden we zelfs afhaalmaaltijden aan.” “Daarnaast hebben we ook nog een variabel aanbod waarbij vrijwilligers of externe lesge-

vers of sprekers korte of langere activiteiten verzorgen. Denk bijvoorbeeld aan bak- en kooklessen, infosessies rond het gebruik van WhatsApp, leren werken met de computer en smartphone en infomomenten over gezonde voeding. We houden de kostprijs bewust laag, want we hebben een maatschappelijke rol te vervullen. Toegankelijk zijn voor iedereen is voor ons heel belangrijk. Mensen die recht hebben op het kansentarief krijgen met hun UIT-pas zelfs een reductie van 80 procent. Zo hopen we alle Hasselaren te bereiken.”

Minder Mobielen Centrale en seniorenloket “Als dienstencentra staan we samen met Mpact (voorheen Taxistop) in voor de organisatie van de Minder Mobielen Centrale. We behandelen de oproepen en plannen de chauffeurs in. Elke week houdt het seniorenloket ook een spreekuur in onze gebouwen. Mensen kunnen daarvoor een afspraak maken via de website van de stad Hasselt. Ze komen met vragen als: Wil je eens nakijken of er rechten zijn waar ik nog geen gebruik

Sen 41

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

en betekenen voor de buurt. De buurtcoach die ons team binnenkort vervoegt, zal functioneren als schakel naar de omgeving. We starten dit initiatief met buurtnetwerktafels. Voor de Banneuxwijk zullen die plaatsvinden in februari en april 2022. In de Katarinawijk hebben we er al eentje georganiseerd. De tweede volgt eind januari.”

Seniorenloket

van maak? Kan je mij helpen om een dienst voor gezinszorg te vinden? Welke seniorenverenigingen zijn er actief in Hasselt? Via deze afspraken proberen de maatschappelijk werkers de stap naar de dienstencentra ook te verkleinen. Want de centra bieden een ideale omgeving aan senioren om hun sociaal netwerk uit te bouwen, om bij te blijven en mee te zijn met digitale ontwikkelingen zoals e-governance en treintickets digitaal bestellen. We bieden hen daar ook een plek waar ze op een budgetvriendelijke manier van een lekkere en gezonde maaltijd kunnen genieten. Op vaste dagen zijn er trouwens ook een pedicure en kapster aanwezig. Vooral voor de pedicure komen mensen graag langs. Ze combineren dat dan met lessen die ze bij ons volgen. En na de les sluiten ze af met een lekkere kop koffie in de cafetaria.” Verbindend werken in de buurt “We gaan ons er de komende tijd meer op toeleggen om verbindend in onze buurt aanwezig te zijn. Dat is een nieuwe opdracht vanuit het woonzorgdecreet. We bekijken samen met de wijkwerking, lokale verenigingen en buurtbewoners wat we kunnen doen 42

“Tijdens die buurtnetwerktafels praten we met buurtbewoners om te horen wat er leeft en wat ze missen in hun buurt. We peilen naar hun verwachtingen en gaan na welke rol wij eventueel kunnen opnemen. Op de tweede bijeenkomst koppelen we terug met hen en stellen we mogelijke ideeën en initiatieven voor. Zo bleek dat de bewoners van de Katarinawijk het Katarinaplein als statig ervaren. Er gebeurt volgens hen te weinig. Ze zouden daar graag wat meer leven zien. We hopen de komende jaren samen met hen werk te maken van meer verbinding, ontmoeting, animatie en entertainment.” Vrijwilliger worden? “In de werking van de twee centra vervullen vrijwilligers een heel belangrijke rol. Lesgeven, de cafetaria uitbaten, het onthaal verzorgen, warme maaltijden klaarmaken en serveren … het wordt allemaal door hen georganiseerd. Daarnaast bestaat ons team uit vier administratieve medewerkers. Ze zorgen voor de inschrijvingen en alle administratie van de twee centra. Ook regelen ze het mindermobielenvervoer.” “Zonder vrijwilligers zouden onze dienstencentra niet kunnen draaien. We zijn dan ook

heel dankbaar voor de 170 mensen op wie we mogen rekenen. Om ons werk te kunnen blijven doen, zoeken we altijd naar nieuwe vrijwilligers. Als je dus nog uitkijkt naar een nieuwe tijdsbesteding. Of je wilt andere Hasseltse senioren wat kennis en kunde bijbrengen? Neem dan contact met ons op. Omdat we met een kwetsbare doelgroep werken, mogen onze activiteiten ook in de coronacrisis doorgaan. Een mooie kans om toch actief te zijn. Waar kun je aan de slag? Extra handen zijn welkom aan de toog in onze cafetaria, aan het onthaal en bij de bedeling van warme maaltijden. We bekijken met de vrijwilligerscoördinator wat je interesses zijn. Op basis daarvan stellen we je een taak voor die het beste bij je past.”

Medewerkers dienstencentrum Angelina Montes-Diaz & Petra Recko

Newsflash Bewonersraad woonzorgcentrum HOGEVIJF betrekt niet enkel familieleden en mantelzorgers, maar natuurlijk ook zijn bewoners bij het uitzetten van beleidslijnen. Hiervoor organiseren we vier keer per jaar een bewonersraad onder leiding van onze medewerkers van de dienst ergo en animatie. Twaalf bewoners maken deel uit van dit overleg, waarbij we er op letten om van iedere leefgroep minstens één bewoner te betrekken. Op deze bewonersraad krijgen bewoners de kans tot inspraak, suggesties en voorstellen over de werking van het woonzorgcentrum en de activiteiten te formuleren. De agenda bestaat uit punten die de aanwezigen zelf mogen aangeven, aangevuld informatie die we als organisatie graag met hen willen bespreken. De eerstvolgende bewonersraden gaan door op volgende data: • Campus Banneux: dinsdag 1 maart 2022 • Campus Stadspark: woensdag 23 maart 2022

Sen 43

Toen en nu

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

Aan de muur hangt een zwart-witfoto van een jong meisje met kort, golvend haar en een stralende blik. Warmte klinkt door in zijn stem als François zegt: “Dat was mijn lief. Ik leerde haar kennen toen ze vijftien was. Ik zag haar voor het eerst op de trein van Hasselt naar Diest. In die tijd was ik militair en werkte ik als bediende in het station van Antwerpen. Tijdens onze treinritten leerden we elkaar beter kennen. We dansten regelmatig samen in het danscafé van haar tante in Kermt. Ze was het mooiste meisje van het dorp en ze koos voor mij. We trouwden toen zij bijna 19 was en ik 22. Ik heb maar één lief gehad en één vrouw. Zo is het gegaan en ik ben blij dat het zo gegaan is.”

“Het mooiste meisje van het dorp koos voor mij” In Campus Stadspark woont François Souwens, een goedlachse man van 88 die met veel plezier en voldoening op zijn leven terugblikt. Terwijl dochter Xavière zijn kamer in kerstsfeer onderdompelt, met lichtjes, een boompje en een stal, vertelt François over zijn leven en zijn bijzondere verzameling vingerhoedjes.

Brouwer in Kermt François en Fina kregen een zoon en een dochter. Zestien jaar later werd het gezinsgeluk vergroot toen hun tweede dochter het levenslicht zag. “Ik heb altijd in Kermt gewoond. Daar bouwde ik een huis voor mijn gezin en had ik een zaak, een drankenhandel. We verkochten bieren, limonades en likeuren en ik stond bekend als een brouwer die niet te duur was. Ik heb altijd hard gewerkt, zes dagen op zeven, maar ik ervaarde dat niet als werk; ik deed dat graag. Mijn kinderen heb ik ook al jong aan het werk gezet. Na school moesten ze lege flesjes sorteren. Toen ze groter waren, vulden mijn kinderen soms de grote bestelwagen en dan gingen ze op ronde. In die tijd was dat normaal. Toen ik na veertig jaar met pensioen ging, liet ik de zaak aan onze zoon over.

Maar ik bleef er wel nog een tijdlang werken want ik kon moeilijk afstand nemen van mijn klanten.” Leven voor de kinderen Dochter Xavière wil er graag iets aan toevoegen. “De zevende dag was vroeger heilig voor pa. Dan gingen we met ons gezin naar de kermis. Als kind heb ik alle kermissen van het land gezien. (lacht) Ik heb een heel mooie jeugd gehad. We werden best wel verwend door onze ouders. Ik herinner me nog dat toen ik drie was, ik voor het eerst naar school ging met mijn fietsje. De jongens op school lachten me uit omdat het dikke banden had. Thuis zei ik dat ik een andere fiets wou, maar ik kreeg er geen. Al huilend viel ik in slaap maar toen ik wakker werd, stond er tot mijn verrassing toch een nieuwe fiets.” “Ja,” haakt François in “ik ben die dag naar de fietsenwinkel in Spalbeek gereden. Daar vond ik een fiets op haar maat en die heb ik gekocht omdat ik haar graag gelukkig maakte. Zowel mijn vrouw als ik leefden voor het gezin en de kinderen. We hadden niks anders. We vroegen daar ook niet om. We gingen nooit op reis want ook tijdens de vakanties was onze zaak geopend. Maar na de geboorte van onze jongste dochter, nam ik ons gezin mee naar Nieuwpoort. Jaren later gingen ook de kleinkinderen mee. We huurden elk jaar een appartement op de zeedijk, met zicht op zee. Daar hebben we veel plezier van gehad.”

Sen 45

In Memoriam

HOGEVIJF – Hasselts GOUD

“Ik heb hier zoveel vingerhoeden staan, meer dan 250 stuks van over de hele wereld. Toch ben ik altijd heel blij als iemand er nog een meebrengt.”

Opa choco “Toen ik jonger was, ging ik graag naar de sportwedstrijden van mijn kleinkinderen. Als de jongste een veldloopwedstrijd had, dan maakte ik chocomelk voor de hele atletiekgroep. Dat heb ik heel lang gedaan. Ze noemden mij daarom ‘Opa choco’. Als ze mij zagen, riepen ze naar mij: ‘Je hebt toch choco bij, hè?’ (lacht) Dat was een mooie tijd.” Geluk “In 1994 verhuisden mijn vrouw en ik naar een appartement in Kermt. In oktober 2020 ben ik hier komen wonen. In het begin moest ik wennen aan mijn nieuwe woonst maar nu ben ik gelukkig hier. Ik kijk tv of lees de krant. Ik zit graag op mijn kamer en ik hoef niet veel mensen om me heen want op mijn werk zat ik altijd al tussen de mensen.” “Als het goed weer is, gaan we soms wandelen, met de rolstoel”, vult Xavière aan. “Soms gaan we in de stad iets drinken. Nadien zegt pa altijd dat het hem goed gedaan heeft. Zijn gezicht klaart ook altijd op als mijn man Danny op bezoek komt.” “Ik mag van geluk spreken met zulke kinderen”, zegt François. “Ik had ook geen betere schoonzoon kunnen hebben dan Danny. Alles kan ik hem vragen en ik kan ook alles 46

Afscheid nemen is met zachte vingers wat voorbij is dichtdoen en verpakken in de goede gedachten der herinnering

tegen hem zeggen. Op een dag, lang geleden, nam hij me mee naar zijn ouders in Sint-Truiden. Ik voelde me daar thuis vanaf het eerste moment. Heerlijk!” (lacht) Honderden vingerhoedjes “Ik zal eens iets vertellen over de vingerhoedjes. In 2000 kreeg Fina een vingerhoedje cadeau. ‘Dat ga ik verzamelen’, zei ze. Ik was een verlegen man maar als ik iemand kende die op reis ging, dan was ik dat niet meer en vroeg ik hem om een vingerhoedje mee te brengen voor mijn vrouw.” Tien jaar later overleed Fina maar François bleef haar verzameling aanvullen. “Ik heb hier zoveel vingerhoeden staan, meer dan 250 stuks van over de hele wereld. Toch ben ik altijd heel blij als iemand er nog een meebrengt. Dat is weer een exemplaar dat ik nog niet had, denk ik dan. En ik ben ook blij omdat die persoon eraan gedacht heeft.” “Een vriend vroeg me ooit hoeveel ik wilde voor de verzameling vingerhoedjes maar ik kon het niet over mijn hart krijgen om ze te verkopen. Ze zijn van mijn vrouw en van mijn kinderen en kleinkinderen. Mijn kleindochter Rayah heeft altijd gezegd dat zij de vingerhoedjes later van me overneemt. Dat stelt me gerust.”

Geris Christina Vandeweerd Rosa Willems Huget Moens Jacqueline Vroonen Marie Jose Guisson Marcel Vanden Bergh Marie-Louise Stas Edouard Hartmann Hergobert Naus Gertrudus Quintiens Elza Julia M De Clercq Angelina Vanheusden Frans Van Lishout Marcel Geladi Jozef

CS Xavier CS Arthur CB Elisabeth CS Germaine CS Arthur CS Germaine CS Marie-Louise CS Marie-Louise CS Germaine CB Elisabeth CB Virginie CS Pauline CS Oscar CS Marie-Louise CB Elisabeth

20/09/2021 27/09/2021 16/10/2021 18/10/2021 18/10/2021 26/10/2021 26/10/2021 26/10/2021 07/11/2021 24/11/2021 25/11/2021 26/11/2021 29/11/2021 30/11/2021 08/12/2021

Sen 47

Seniorenvoorzieningen OCMW Hasselt

wenst je een gelukkig nieuwjaar vol warmte, liefde en

een goede gezondheid!