Hasselts
GOUD Een magazine over, door en voor senioren
Valère Konings “Ik deed een toptransfer op mijn elfde!” > p. 4
Eliza Galens “Als ik iemand een plezier kan doen, graag!” > p. 10
2020 - nr2
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Newsflash
Familieraden bij HOGEVIJF Vier keer per jaar organiseert HOGEVIJF voor familieleden van bewoners een ‘familieraad’. We geven hier aan de familie van onze nieuwe bewoners graag informatie mee rond de algemene organisatie van het woonzorgcentrum. In een tweede deel bespreken we alle nieuwe informatie die voor iedereen van belang is. Daarna kunnen alle familieleden en mantelzorgers hun vragen stellen in verband met een specifieke afdeling. Om de avond vlot te laten verlopen, kan u uw vragen al op voorhand doorgeven.
De eerstvolgende digitale familieraden voor het woonzorgcentrum vinden plaats op: • Campus Banneux: Woensdag 24 maart 2021 van 19u00 tot 21u00 • Campus Stadspark: Dinsdag 23 maart 2021 van 19u00 tot 21u00
Omdat we de familieraden ook tijdens deze Corona-pandemie veilig willen laten verlopen, organiseren we ze momenteel digitaal via Microsoft Teams.
Seniorenvoorzieningen OCMW Hasselt
2
Voorwoord
Beste lezer Wat een rare tijden beleven we toch? Uiteraard is het ook voor onze lokale dienstencentra zwaar. Heel wat activiteiten moesten de afgelopen maanden afgelast worden. Het coronavirus beperkte ons en onze senioren in hun bewegingsvrijheid. Dat is bijzonder spijtig omdat we in normale omstandigheden een mooie waaier aan activiteiten aanbieden die telkens zichtbaar deugd doen voor de bezoekers. Toch hebben onze diensten hemel en aarde bewogen om deze bijzondere toestand draaglijk te maken. We stellen hier graag ons Coronacrisisteam aan u voor. De coronacrisis haalde immers ook het beste in onze mensen naar boven. Creativiteit, moed, doorzettingsvermogen, optimisme, strijdvaardigheid, … ik zag al deze eigenschappen meermaals passeren. Ook bij de vrijwilligers die in dit magazine aan bod komen. Dat sterkt me in de gedachte dat het allemaal wel goed komt. Ik wil van dit forum dan ook gebruik maken om ons personeel en onze vrijwilligers van harte te danken voor de uitzonderlijke inspanningen die ze het afgelopen half jaar hebben geleverd. En hoogstwaarschijnlijk nog zullen moeten leveren. Want we zijn jammer genoeg nog niet aan het einde van de tunnel. Daarom wil ik iedereen een hart onder de riem steken voor de komende periode. Dat zal dan wel met mijn opvolgster Dymfna Meynen zijn. Zij wordt vanaf 1 januari schepen van de Hasselaar. Uw schepen. Ik kijk met tevredenheid terug op mijn periode als schepen en geef mijn sjerp graag door aan Dymfna. Ik heb er het volste vertrouwen in dat jullie in goede handen zijn. Veel sterkte, veel leesplezier! Zorg goed voor jezelf en voor elkaar. Lies Jans Schepen van de Hasselaar ‘Zorg en Samenleven’
Colofon Verantwoordelijk uitgever: Koen Deconinck e-mail: info@hogevijf.be
Contactgegevens: Hasselts GOUD t.a.v. Tom Daniels Limburgplein 1A 3500 Hasselt
Sen 3
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
“Ik deed een toptransfer op mijn elfde!”
4
Goud figuur Elke dinsdag en donderdag rolt Valère Konings gezwind in zijn rolstoel het dagverzorgingscentrum van Campus Stadspark binnen. Deze voormalige VDAB-directeur brengt met zijn enthousiasme altijd leven in de brouwerij en heeft heel wat interessants te vertellen. Maak je klaar voor een boeiend verhaal! Met in de hoofdrol: een pater-headhunter, Vlaamse meezingers en een debat met een minister. “Ik ben in 1951 in Hoeselt geboren, maar verhuisde toen ik 3 jaar was naar ‘Kotshoven’, zoals Kortessem in de volksmond heet. Ik groeide op in een groot gezin. Mijn ouders hadden tien zonen en een dochter. We konden dus onze eigen voetbalploeg vormen (lacht). Mijn vader was actief in de fruitsector. En je mag één keer raden wat mijn moeder deed … Juist, die was huismoeder. En dat was in ons geval meer dan een fulltimejob!” Pater aan de deur “Mijn jeugd speelde zich voornamelijk in Lanaken af. Op mijn 11de stond er plots een pater van het Heilig Hartcollege in Lanaken voor onze deur. Ik had heel goede punten in het lager onderwijs en die pater was op zoek naar primussen om aan het college te gaan studeren. Je zou dus kunnen zeggen dat ik op mijn 11de een toptransfer deed (lacht).” “Omwille van de afstand kwam ik maar een weekend per maand naar huis. Ik vond het leven op het internaat heel aangenaam. Er was een gestructureerde dagindeling en daar hield ik van. Aan het college was er ook een KSA-afdeling ver-
bonden. Daar heb ik mijn leiderschapscapaciteiten en mijn organisatietalent ontdekt en ontwikkeld. Het was een leuke tijd.” Geen tweede kans “Toen ik afstudeerde aan het college, kreeg ik de kans om naar de KU Leuven te gaan. In die jaren kregen alleen de meest getalenteerde studenten een studiebeurs en ik was een van de gelukkigen. Ik heb misschien een seconde overwogen om naar het seminarie te gaan en priester te worden, maar borg die ambitie snel op (lacht). Geneeskunde sprak mij erg aan, maar die studie is een echte afvalrace. En ik had maar één kans. Want als ik niet geslaagd was, verviel mijn studiebeurs en was het gedaan met studeren. Dus koos ik voor arbeidspsychologie. Een studie die aansloot bij mijn interesses en capaciteiten. Ontdekken hoe een mens denkt en functioneert, dat boeide mij enorm. En het bleek een goede keuze, want ik legde een foutloos parcours af.” “Om een centje bij te verdienen, werkte ik in de vakanties in de fruitsector. Daar ben ik mijn vrouw Lisette tegengekomen. Ze was verrast en onder de indruk van mijn kennis van psychologie. In 1975 ben ik met haar getrouwd en namen we onze intrek in een huurwoning in de Boomkensstraat in Hasselt. In 1977 kochten we dan ons huis in de Trekschurenstraat, waar we vandaag nog altijd samenwonen. We kregen een zoon en een dochter en hebben ondertussen drie kleinkinderen.”
Sen 5
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Op televisie “Ik ben in 1974 begonnen bij de VDAB en heb daar tot aan mijn pensioen in 2011 gewerkt. Ik heb er heel wat watertjes doorzwommen en klom op tot tewerkstellingsdirecteur voor de regio Tongeren. Als arbeidspsycholoog heb ik dan psychologische testen en interviews afgenomen bij werkzoekenden die kandidaat waren voor functies bij Limburgse ondernemingen. In die functie heb ik zelfs een eenmalig televisieoptreden gehad. In Haspengouw werden in de jaren tachtig in de fruitteelt almaar meer buitenlandse seizoensarbeiders tewerkgesteld. Nu is dat allemaal goed geregeld, maar in die tijd was dat nog niet het geval. Vooral de voorzieningen rond huisvesting waren schrijnend. Een situatie die ik wilde veranderen. Dus gooide ik de knuppel in het hoenderhok en stelde ik in de pers de situatie aan de kaak. Dat was natuurlijk een blamage voor de politiek. Ik ben toen zelfs met de toenmalige bevoegde minister Miet Smet in discussie gegaan in een programma van de legendarische Jan Van Rompaey op de BRT. Met succes! Zo heb ik mijn steentje kunnen bijdragen aan de huidige regelgeving rond huisvesting voor seizoensarbeiders.” Na mijn periode in Tongeren heb ik als arbeidspsycholoog testen en interviews afgenomen bij werkzoekende die kandidaat waren voor functies bij Limburgse ondernemingen. Achter het lijmfabriek “Ik ben altijd sociaal geëngageerd ge6
weest. Zo zetelde ik als secretaris bij de inrichtende macht boven enkele basisscholen (de Krullevaar in Runkst, de Tuimelaar op het Hollandsveld in Hasselt) in Hasselt en bij een instelling voor bijzondere jeugdzorg in Zellem. Helaas is dat nu niet meer mogelijk. In 2019 kreeg ik na een fietstochtje op vakantie aan zee een hersentrombose. Het gevolg is dat ik mijn linkerarm niet meer kan bewegen en dat de beweeglijkheid van mijn linkerbeen beperkt is. Ik kan nog wandelen, maar dat gaat heel moeizaam. Daarom zit ik in een rolstoel. Deelnemen aan de vergaderingen van die organisaties is een te grote uitdaging, zowel op het vlak van mobiliteit als fysieke paraatheid. Ik ben sinds mijn hersentrombose veel sneller vermoeid.” “Hoe ik in HOGE VIJF terechtgekomen ben? Wel, de maatschappelijk assistente van de revalidatiekliniek in Herk-de-Stad waar ik opnieuw leerde praten, bewegen en wandelen, zei dat ik een sociale man was en dat dit dagverzorgingscentrum echt iets voor mij zou zijn. En ze had gelijk! Ik kom twee dagen per week naar hier. De gesprekken met de andere gasten en de medewerkers vind ik heel tof. En ook door gemoedelijke en gezellige sfeer, de leuke en zinvolle activiteiten, het lekkere eten en de samenhorigheid kijk ik er elke keer opnieuw naar uit. Zeker de zangsessies vind ik bijzonder leuk. Dan zingen we allemaal samen Vlaamse klassiekers. Vooral de lokale hit ‘Achter het lijmfabriek’ is heel populair. Mijn kleinkinderen houden hun oren dicht als ze mij horen zingen. Ze kunnen het veel beter (lacht). Ik ben een fiere opa!”
Paul Vermesen
“Bewegen en je amuseren zijn de pijlers voor een lang leven”
Sen 7
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Paul Vermesen is een van die mensen op wie de tijd geen vat lijkt te hebben. Want ook al is hij 90 jaar en heeft hij in mei 2020 een herseninfarct gehad, na een verblijf van enkele maanden in ons woonzorgcentrum woont hij nu zelfstandig in een knus appartement in hartje Hasselt. Hij maakt elke dag een stadswandeling. “Ik zal blij zijn als heel die corona crisis achter de rug is en de horeca weer open mag, want dan kan ik eindelijk weer mijn pintje gaan drinken.”
Waar ben je geboren en getogen? “Ik ben op 2 november 1930 in Genk geboren. Daar stond ook mijn ouderlijke huis. Maar mijn ouders waren echte Hasselaren, en na enkele verhuizingen namen we onze intrek in een huis in de Ridderstraat in Hasselt. Daar ben ik samen met mijn jongere broer Jean opgegroeid. Mijn moeder was huisvrouw en mijn vader werkte eerst bij de Belgische Spoorwegen om later een carrière als zelfstandig vertegenwoordiger uit te bouwen.” “Ik ging naar het atheneum in Hasselt, maar ik heb mijn studies niet afgemaakt. Op mijn zestiende kon ik op leerstage bij de post. Dat was echt iets voor mij! Toen mijn stage afgelopen was, ben ik er onmiddellijk in vast dienstverband aan de slag gegaan. Ik ben er tot mijn pensioen gebleven.” Wat waren je taken bij de post? “Mijn hoofdtaak was geld tellen. In die tijd werd het geld van de pensioenen cash 8
uitbetaald. Het werd in een afdeling van de Nationale Bank in Hasselt verzameld. Daar moest ik het samen met een collega tellen en verdelen, zodat de postbodes het tot bij de mensen konden brengen. Het overschot mocht ik houden. Maar dat was er nooit (lacht). Later stond ik ook in voor het onderhoud en de herstellingen van de eerste postomat in Hasselt. Die stond aan de Havermarkt. Dat was een tijdrovende taak, want er was wel altijd iets aan de hand met dat ding.” “Werken bij de post was geweldig. We vormden een hechte kliek. Ik was ook lid van de fotografieclub van de post met de toepasselijke naam Focus De Posthoorn. Met die club hebben we veel prijzen gewonnen. En als we met het postpersoneel op uitstap gingen, was ik de gids van dienst.”
Familie alsPaul mantelzorger Vermesen Was je getrouwd? “Ja, met Geraldine Frenay, maar iedereen noemde haar Didine. Ze woonde in de Spaarzaamheidsstraat in Hasselt. Met zo’n straatnaam moest ze wel terechtkomen bij een man die geld telde voor zijn beroep (lacht). Haar beste vriendin Liliane woonde ook in die straat. Mijn broer Jean en ik hadden de vriendinnen leren kennen en vroegen hen om met ons mee te gaan naar het carnaval. Daar is de vonk overgeslagen. Didine en ik kregen drie zonen: Guido, Eric en Erwin. Op datzelfde carnaval waren er trouwens ook vonken tussen Jean en Liliane. Zij zijn ook getrouwd.” Hoe ben je bij HOGEVIJF terechtgekomen? “In mei 2020 kreeg ik in volle coronacrisis een herseninfarct waardoor ik drie weken in het ziekenhuis lag. Mijn vrouw overleed in 2016 en ik woonde nog altijd in ons huis. Maar na mijn herseninfarct had ik zorg nodig en was alleen wonen onmogelijk. Zo ben ik in het woonzorgcentrum HOGEVIJF terechtgekomen. Daar heb ik vijf maanden verbleven. Mijn herstel verliep zo goed dat ik na die periode weer in staat was om begeleid alleen te wonen. Dus nam ik mijn intrek hier in een assistentiewoning van HOGEVIJF campus Rederijkersstraat. Ik ben een speciaal geval, want normaal ga je van een assistentiewoning naar het woonzorgcentrum en niet omgekeerd (lacht).” “Ik ben heel blij dat ik hier woon. Elke dag om 9 uur komt de verpleegster. En drie keer per week komt familiehulp langs.
Mijn appartement is uitgerust met een noodknop en ik draag ook een noodknop rond mijn hals. Zo weet ik zeker dat ik snel hulp krijg als ik een probleem heb. Mijn eten wordt op weekdagen ook geleverd. In de weekends zorgt familiehulp daarvoor of voorzie ik zelf iets. Vóór corona ging ik regelmatig een hapje eten in een van de horecazaken in Hasselt. Maar dat kan nu niet meer. Ik zal blij zijn als heel die coronacrisis achter de rug is en de horeca weer open mag. Dan kan ik ook weer mijn pintje gaan drinken.” Hoe ziet je dag eruit? “Als de verpleegster geweest is, maak ik mijn dagelijkse wandeling door de stad. Op dinsdag en vrijdag ga ik naar de markt. Ik koop bijna nooit iets, maar geef mijn ogen de kost. Ik kijk ook televisie en luister veel naar muziek. Ik heb veel cd’s en dvd’s van Jonas Kaufmann, mijn favoriete zanger. Voor de lockdown had ik ook een abonnement voor het cultureel centrum in Hasselt, dat maar een steenworp verder ligt. Daar ging ik vaak naartoe. En natuurlijk komt mijn familie ook geregeld langs.” Heb je tips om 90 jaar te worden? “Ja. De pijlers voor een lang leven zijn bewegen en je amuseren. Ik heb heel mijn leven alles met de fiets gedaan. Nu kan dat niet meer, maar ik trek er dagelijks nog altijd te voet op uit. En je amuseren is ook een must. Dat heb ik altijd gedaan, op de post en daarbuiten!”
Sen 9
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Als ik iemand een plezier kan doen, graag!”
Wanneer we twintig minuten te vroeg op de afspraak verschijnen, staat Elisa ‘Lisette’ Galens ons toch al op te wachten. “Ik heb het afgelopen jaar al meer mediaoptredens gehad, maar om de een of andere reden was ik voor dit interview toch zenuwachtig.” Dan gaat deze 91-jarige spraakwaterval met een fijn gevoel voor humor toch rustig zitten en begint ze aan een boeiende monoloog over haar leven. “De eerste jaren van mijn leven speelden zich af in Waarschoot, een klein dorp in Oost-Vlaanderen. Ik ben maar tot mijn 14 jaar naar school geweest. Daarna ging ik in de katoenfabriek aan de slag. Op een dag vroeg de baas aan mij en een aantal andere meisjes wie van ons een jongen wilde ondersteunen in zijn werk. Iedereen weigerde, maar ik zag er geen graten in. Zo heb ik mijn man Prosper Bauwens leren kennen. Hij was toen 16 jaar. De liefde van mijn 10
leven. Ik ben bij hem gebleven tot zijn dood in 2018. Ik ben mijn belofte ‘tot de dood ons scheidt’ dus nagekomen (lacht).” Tranen met tuiten “Prosper en ik zijn in 1951 getrouwd. In 1952 is onze dochter Carine geboren. Veel gras hebben we er dus niet laten over groeien (lacht). Mijn man was na de oorlog bij Shell begonnen. Op een avond kwam hij thuis. Hij had het voorstel gekregen om naar Congo te gaan. Een gouden kans, maar hij wilde niet zonder mij en onze dochter vertrekken. Dus ben ik hem gevolgd. Zeer tegen de zin van mijn moeder, die tegenover ons woonde. Ze heeft tranen met tuiten geweend.” Weg met de kleren “We zijn in 1955 in Kinshasa aangekomen
Lisette Galens en zijn er zeven jaar gebleven. Mijn man is enkele maanden voor Carine en ik vertrokken om de situatie ter plaatse te bekijken. Hij liet al snel weten dat wij er wel zouden kunnen aarden. En hij had gelijk! We voelden ons daar meteen thuis. Alleen het Frans was wat moeilijker. Ook mijn dochtertje was meteen mee met de lokale gebruiken. Zo kwam ze een keertje naar mij toe met de boodschap dat ze geen kleren meer wilde dragen, alleen nog ondergoed. De plaatselijke kinderen liepen zo immers ook rond (lacht).” “We beleefden een mooie tijd in Congo en waren er gelukkig. Tot het noodlot toesloeg. We lieten ons allemaal inenten tegen de pokken, en daar is het voor Carine fout gelopen. Het vaccin sloeg op haar hersenen en ze werd mentaal gehandicapt. Brute pech, want de kans dat zoiets gebeurt is één op de tienduizend. De dokters in Congo vertelden ons dat ze niets voor haar konden doen. Daarom hebben we beslist om terug naar België te komen. Hier waren er meer faciliteiten voor Carine.” Met de taxi naar Zonhoven “Na onze terugkeer zijn we in Limburg terechtgekomen. Mijn man kon er aan de slag bij een Shell-vestiging op de Genkersteenweg in Hasselt. We vonden ook een huis in die straat. Na een zoektocht via ziekenhuizen en instellingen vonden we de perfecte thuis voor Carine: Ter Heide in Zonhoven. Daar verblijft ze nu al meer dan dertig jaar. Ik maak me absoluut geen zorgen over haar, want ze maakt het goed en is daar gelukkig. Ik ga haar regelmatig
opzoeken. Ik neem dan de taxi van Hasselt naar Zonhoven. Nu kan dat even niet meer door de lockdown, maar binnenkort zullen we elkaar weer mogen zien.”
Goed uitleggen “Na tientallen jaren in ons huis op de Genkersteenweg verhuisden we naar een appartement in de Hazelarenlaan. Helaas werd mijn man getroffen door dementie. Het werd almaar moeilijker voor mij om voor hem te zorgen. Daarom deden we een aanvraag voor hem bij HOGEVIJF. We waren blij dat hij er terechtkon, want campus Banneux van het woonzorgcentrum was niet zo ver van onze deur. Zo kon ik hem gemakkelijk gaan bezoeken. Onze bedoeling was om hier uiteindelijk samen terecht te komen, maar na negen maanden is Prosper helaas gestorven …” Rond het overlijden van Prosper zou ik naar HOGEVIJF verhuizen. Mijn huisarts vond het geen goed idee dat ik nog langer alleen bleef wonen. Ik heb diabetes en word er niet jonger op. Ik heb zijn advies maar opgevolgd. Ik ben hier echt graag. In het begin was het een beetje aanpassen, maar nu ben ik hier thuis. Ik ben ook nog heel goed, hè. Zonder te stoefen, ik denk dat ik hier de beste ben (lacht). Ze schakelen met ook voor veel in maar dat doe ik ook graag. Zo heb ik naar aanleiding van de coronacrisis een telefonisch gesprek gehad met het koningshuis en ben ik op het journaal geweest. En nu kom ik weer in het boekje. Ik kan het dan ook goed uitleggen. En als ik iemand een plezier kan doen, graag!”
Sen 11
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
“Onze momenten samen zijn prachtig” Bewoonster Elise Peeters is een lokale beroemdheid. In de Banneux-wijk in Hasselt weet iedereen – en zeker de ouderen – wie je bedoelt als je over juf Elise spreekt. Want Elise gaf decennialang les in de vrije basisschool in de wijk, was erg actief in de parochie en stond als moeder van drie dochters toch altijd klaar om anderen te helpen. Vandaag kampt ze met lichamelijke beperkingen en beginnende dementie. Naast onze medewerkers kan ze ook rekenen op haar echtgenoot Edgard Vanhaeren, die als mantelzorger voor haar zorgt. “Ik woon op 320 meter van het woonzorgcentrum en kom elke dag drie keer langs bij Elise. 11 uur, 14.30 uur en 18 uur zijn mijn vaste uren. Drie jaar geleden merkte ik dat het geheugen van Elise er langzaam maar zeker op achteruitging. Ik heb haar 12
zo lang mogelijk thuisgehouden. Dat kon ook omdat ik gepensioneerd was. Maar in 2019 heb ik een knieoperatie ondergaan en kon ik nog moeilijk 24 op 7 voor haar zorgen. Toen hebben we een andere oplossing gezocht. Na een kort verblijf in twee andere centra zijn we in HOGEVIJF terechtgekomen.” Wat voor een vrouw is Elise? “Een echt kind van de wijk. Ze is hier in de buurt opgegroeid, haalde haar diploma aan Kindsheid Jesu en gaf haar hele carrière les in het basisschooltje in de Zegestraat. Ze was een strenge maar heel goede leerkracht. Soms komen we hier kleinkinderen van andere bewoners tegen die van haar les gehad hebben. Die vertellen dan vaak dat Elise de beste juf is die ze ooit gehad hebben.”
Mantelzorgers
“Elise gaf ook heel graag les. In april 1992 is ze geopereerd. Ze had maagkanker. Die operatie was heel zwaar. Maar in september 1992 stond ze al terug voor de klas. Helaas was die operatie niet zonder gevolgen en heeft ze na Kerstmis in 1992 voorgoed afscheid moeten nemen van de school.” Wat doen jullie als je haar komt bezoeken? “We gaan wandelen in de wijk. En als we dan iemand kruisen, dan weet Elise mij vaak te vertellen wie dat precies is. Je kent dat wel, de dochter van de broer van de vrouw die vroeger het winkeltje op de hoek had. Daarnaast brengen we een bezoek aan de cafetaria of aan de dagzaal. Elise is een sociale vrouw en komt graag onder de mensen. Of we halen herinneringen op. Gebeurtenissen van lang geleden herinnert Elise zich nog goed.” Hoe is het om een mantelzorger te zijn? “Mantelzorg heeft een grote impact op je leven. Het beheerst je leven. Zeker tijdens die tweeënhalf jaar dat ik thuis voor Elise gezorgd heb. Onze dochters sprongen wel bij, maar die hebben natuurlijk ook hun gezin. Ik ben heel blij dat Elise in HOGEVIJF terechtgekomen is. Ze kent de buurt en veel van de bewoners. En dat is goed voor haar integratie. Ik zou nu opnieuw
zelf voor haar kunnen zorgen, maar ik denk niet dat dat de beste oplossing is voor haar. En ook niet voor mij. Ik ben ondertussen 76 jaar en loop rond met een knieprothese.” Welke momenten samen koester je? “Al onze momenten samen zijn prachtig. Elise is nog altijd blij als ze me ziet. Ze zoekt ook lichamelijk contact. Als we gaan wandelen, doen we dat nog altijd hand in hand, zoals we dat vroeger deden. Als we gezellig ergens zitten, legt ze haar hoofd op mijn schouder. Het is alleen spijtig dat dat allemaal thuis niet meer kan. Ik heb mijn vrouw nog, en ik kan haar elke dag zien, maar ik moet ook elke avond weer afscheid nemen. Dat is vaak erg moeilijk.” Hoe vindt Elise het leven in HOGEVIJF? “Dat heb ik haar al gevraagd, maar daar antwoordt ze niet op. Maar het feit dat ze hier contact zoekt met anderen, dat ze een vertrouwde omgeving ziet als ze uit het raam kijkt en dat ze haar eigen gang gaat, is voor mij het bewijs dat ze hier goed voor haar zorgen én dat ze zich goed voelt in haar vel. Ze is hier echt opengebloeid. De vrouw met wie ik hier in oktober 2019 naar binnen wandelde, was mijn vrouw niet meer echt. Dankzij haar verblijf in HOGEVIJF herken ik haar weer als de vrouw die ze altijd geweest is.”
Elise Peeters is overleden op 8/4/2020, tijdens de lock down van ons woonzorgcentrum nadat bij haar echtgenoot dit interview werd afgenomen.
Sen 13
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
“Ons motto? Samen grenzen verleggen!”
Links: Lien Flament Rechts: Erika Convents
14
Team in de kijker
Gedreven. Dat is het perfecte woord om de vier leden van het ergoteam te omschrijven. Als we onze eerste vraag stellen, beginnen Lien Flament, Erika Convents, Rita Bijnens en Lauren Smits bijna tegelijkertijd gepassioneerd te spreken over hoe ze samen met de andere diensten onze bewoners ondersteunen en begeleiden naar meer woon- en levenskwaliteit. Maak je klaar voor een gesprek over zelfstandigheid stimuleren, welbevinden bevorderen en grappige anekdotes.
en moedigen hen aan om zo veel mogelijk zaken nog zelf te doen.”
GOUD: Wat doet het ergoteam precies?
Lauren: “We hebben veel aandacht voor de zelfstandigheid van onze bewoners, want dat is heel belangrijk voor hun psychosociale welbevinden. In alles wat we doen, houden we rekening met de persoonlijkheid van onze bewoners. We laten hen op elk moment in hun eigenwaarde. Weigert iemand om deel te nemen aan een activiteit? Of om een handeling zelfstandig uit te voeren waarvan we weten dat hij of zij die nog kan? Dan gaan we op zoek naar de reden achter dat gedrag.”
Erika: “Goh, wat doen we eigenlijk niet. (iedereen lacht)”
Erika: “Is het nu al wat minder wazig? (iedereen lacht)”
Lien: “Het is niet zo gemakkelijk om te omschrijven wat we doen. Ergo is voor veel mensen een wazig begrip. Kort samengevat: we ondersteunen onze bewoners in de uitvoering van dagelijkse handelingen, zoals zich wassen, zich aankleden of eten. Zo proberen we hun woonen levenskwaliteit te verbeteren.”
GOUD: Met wie werken jullie samen?
Rita: “We vertrekken daarbij altijd vanuit de mogelijkheden. Wat kan een bewoner nog? En wat wil hij of zij nog? Vervolgens kijken we hoe we hen daarin kunnen ondersteunen. We reiken hen de nodige hulpmiddelen aan, begeleiden hen en geven advies aan onze zorg- en verpleegkundige collega’s. We stimuleren onze bewoners om verantwoordelijkheid te nemen
Erika: “Interdisciplinaire samenwerking is het sleutelwoord binnen ons team en onze organisatie. We willen samen de grenzen van onze bewoners verleggen. We overleggen met de zorg- en verpleegkundigen, animatoren, kinesisten, logopedisten, diëtisten, diensthoofden, de sociale dienst, de onderhoudsdienst, de vrijwilligers, de familie en externe partijen zoals dokters, orthopeden en rolstoelverstrekkers.” Rita: “Onze ondersteuning kan pas succesvol zijn als ze breed gedragen is, en ook andere diensten ons advies en onze suggesties volgen. Meer welbevinden zit verweven in alledaagse activiteiten en
Sen 15
Links: Lauren Smits Midden: Dorien Meus Rechts: Rita Bijnens
Dorien (midden) heeft het team pas vervoegd.
onze bewoners komen met veel mensen in contact. Samenwerking is dus essentieel om vooruitgang te boeken.” Lien: “We focussen op de individuele noden en hanteren een aanpak op maat. We houden daarbij rekening met het zorgteam en kijken in ons advies ook naar wat voor hen haalbaar is. We gaan voor duurzame oplossingen en die bereik je alleen met overleg en realistische maatregelen.” GOUD: Hoe ziet een doorsnee dag er voor jullie uit? Erika: “Elke dag start met ADL. Dat staat voor Activiteit van het Dagelijkse Leven. Concreet betekent dat dat we het ochtendritueel begeleiden en observeren. We kijken hoe het ochtendritueel – op16
staan, wassen, aankleden, ontbijten … – verloopt en hoe we het vlotter kunnen maken. Op basis van onze bevindingen formuleren we advies aan het zorgteam. Lien: “We bekommeren ons ook over de individuele problemen en vragen van onze bewoners. Zo hadden we een bewoner van wie de kamer altijd overhooplag. Hij was te chaotisch en slaagde er niet in om ze op orde te houden. Hij werd daarover regelmatig aangesproken en voelde zich daar niet goed bij. Dus hebben we in overleg met de dienst Onderhoud beslist om – in plaats van twee keer een groot onderhoud per maand te doen – één keer per maand een groot onderhoud van de kamer te doen, maar ook één keer per samen met de bewoner de kamer op te ruimen.”
Team in de kijker Lauren: “We besteden een groot deel van onze dag aan de praktische uitwerking van oplossingen voor individuele problemen. Daarnaast zijn we betrokken bij activiteiten, doen we geheugenlessen en maaltijdobservaties en begeleiden we samen met een animator 4 keer per jaar de bewonersraad.”
GOUD: Wat vinden jullie het mooiste aan jullie job? Lien: “De dankbaarheid en de liefde van de bewoners.”
GOUD: Met welke uitdagingen krijgen jullie te maken?
Rita: “Dat ik mensen kan helpen om een zinvolle en aangename laatste woon- en levensfase te beleven.”
Rita: “Interdisciplinair samenwerken is soms een hele uitdaging. Er moet veel gebeuren in korte tijd en iedereen moet meedenken.” Erika: “Omgaan met dementie en goede activiteiten vinden voor bewoners met dementie is niet evident. Het is niet gemakkelijk om zinvolle activiteiten te organiseren waarin vooral mensen met jongdementie op hun niveau kunnen functioneren. Bovendien beseffen mensen met dementie vaak dat hun cognitieve mogelijkheden aftakelen en dat maakt hen soms angstig of agressief. Daar moet je goed mee omgaan, zonder de mens uit het oog te verliezen.” GOUD: Hoe onderscheidt ergo in HOGEVIJF zich? Rita: “Vaak zet een ergoteam alleen in op activiteiten. Wij focussen op de woon- en levenskwaliteit. Een activiteit is voor ons nooit een doel op zich, maar een middel om het psychosociale welbevinden van onze bewoners te stimuleren.”
Erika: “Dat zit hem in de kleine dingen: de vreugde om een kleine succeservaring of vooruitgang.”
Lauren: “De voldoening die je voelt als je hen een luisterend oor biedt.” GOUD: Is er een gebeurtenis die je altijd zal bijblijven? Erika: “Een vrij jonge bewoner was verlamd aan één zijde. Om hem toe te laten om zelfstandig zijn boterhammen te smeren, lieten we een hulpmiddel maken. Toen we hem dat brachten en uitlegden waarvoor dat diende zei hij: ‘Ich hem nog noeit zelf bokes gesmeerd. Da dee mijn vroo altijd.’” Lien: “Ik zei ooit tegen een bewoonster dat het heel belangrijk was dat ze met onze begeleiding probeerde om zich zo veel mogelijk zelfstandig te wassen omdat ze anders ‘achteruit zou gaan’. Ik kreeg als antwoord: ‘Dat kan ik nog.’ Waarop de dame achterwaarts van de wastafel weg schuifelde.” Rita: “En ik zei ooit tegen een bewoonster: ‘Was je gezicht maar.’ Haar antwoord? ‘Dje verdient ze wel gemékkelek.’”
Sen 17
Mango-momenten doen hun intrede op HOGEVIJF Wa’s da? “Een Mangomoment? Dat is een zorgverlener die met een klein gebaar of onverwachte attentie een moment van grote waarde creëert voor een bewoner.”
Waarom Mango? Waarom Mango en niet ananas of appelsien? De term werd gekozen na een reportage van Annemie Struyf. De KULeuven deed vervolgens onderzoek naar de meerwaarde van zo’n momenten voor alle betrokken partijen. 18
Wat halen we eruit? • Voor bewoners/cliënten/patiënten: hogere levenskwaliteit, grotere tevredenheid, meer “zorg” op maat. Noem het “het creëren van een moment waarop mensen zeggen: dat was nu écht leuk, dat heb ik gemist”. • Voor medewerkers: gevoel van tevredenheid, zelf positieve ervaringen kunnen realiseren, het gevoel “hier doe ik het voor”. • Voor de organisatie: hogere bewonerstevredenheid, hogere medewerkerstevredenheid waardoor minder ziekteverzuim, “kwaliteitslabel”.
Mango-momenten Maar wat is het nu? Iedereen kan een Mangomoment aanbieden/uitvoeren/realiseren… Wat je nodig hebt is tijd en ruimte in je hoofd, aandacht voor wat je opmerkt en wat je ziet/hoort. Een Mangomoment is geen groots spektakel of een event waar uren tijd en voorbereiding inkruipt. Een Mangomoment is eerder een spontane situatie waar onze medewerker op in kan spelen. Het is een basishouding die we als organisatie willen “aanleren” bij elkaar. Niet door theorie of lessen te volgen, wel door te voelen/ervaren wat een Mangomoment
is en hoe je je daar zelf bij voelt. Om tot een Mangomoment-cultuur te komen in een organisatie is het aannemen van deze grondhouding iets waar iedereen aan bijdraagt; directie, verpleegkundige, leefgroepassistent, vrijwilliger, mantelzorger, ... Wat kan een mango-moment zoal zijn? • samen liedjes zingen, • de nagels van een bewoner een keertje extra verzorgen, • samen een gezelschapsspel spelen, • …
Sen 19
HOGEVIJF – – Hasselts Hasselts GOUD GOUD HOGEVIJF
“Ik heb nooit een druppel alcohol gedronken”
De beschrijving ‘kranige tachtiger’ is zeker van toepassing op Cyriel Maes. Deze 88-jarige ex-amateurwielrenner zit nog dagelijks op zijn hometrainer om zijn kilometers af te malen. Wanneer hij over de koers praat, doet hij dat zo geanimeerd en met zoveel overgave dat je het gevoel hebt midden in het peloton te zitten. Hij gebruikt handen en voeten om zijn verhalen te illustreren en fleurt op als hij over zijn professionele fratsen vertelt. 20
Fit en gezond
“Ik ben geboren in Peer en groeide er in mijn eerste levensjaren samen met mijn 4 broers en zus op. Op een bepaald moment beslisten mijn ouders om dichter naar het werk van mijn vader in Hasselt te verhuizen. Ik weet niet meer precies in welk jaar dat was, maar ik heb een groot deel van mijn jeugd in de hoofdstad van Limburg doorgebracht.” “Sport is altijd mijn passie geweest. En dan vooral wielrennen. Ik was bij elke koers aan de radio gekluisterd om te luisteren naar de heldendaden van mijn idolen Romain en Sylvère Maes. Ik wilde in hun voetsporen treden, maar dat vond mijn vader maar niets. Hij vond dat ik veel te veel tijd aan mijn fiets besteedde. Hij dreigde er altijd mee om mijn fiets over het muurke te gooien. Dan zou het gedaan zijn met fietsen. Toen ik 15 was, en hij daar weer mee dreigde, heb ik mijn moed bij elkaar geraapt en hem uitgedaagd. ‘Doe maar als je durft’, zei ik. We stonden met onze neuzen tegen elkaar. Het was spannend, maar hij deed het uiteindelijk niet. En hij heeft het daarna ook nooit meer gezegd.” Gene gewone “Mijn moeder had meer begrip voor mijn passie. Op haar initiatief kreeg ik eens een nieuwe fiets. Maar dat was zo’n stadsfiets. Dus ontmantelde ik die stukje bij beetje. Ik verving het stuur door het stuur van een koersfiets. Enkele dagen later verwijderde ik de spatlappen. Weer enkele dagen later
gingen de lichten eraf. Zo bouwde ik mijn fiets stap voor stap om naar een koersfiets. Ik deed dat in kleine deeltjes opdat het niet zou opvallen. Maar mijn moeder had al snel in de gaten waarmee ik bezig was (lacht).” “Och, fratsen zijn mij niet vreemd. Ik vind dat je van het leven moet genieten en plezier moet maken. Ondeugende streken horen erbij. Ik werkte als elektricien in een bedrijf. Viel er een machine in panne, dan moest ik dat repareren. In dat bedrijf werkten ook veel mooie meisjes aan de band. Zag ik dat iemand het wat moeilijker had om het tempo te volgen? Dan durfde ik de band al eens enkele minuten plat te leggen, zodat dat meisje kon uitrusten. Ja, ik was gene gewone (lacht).” Winnen en laten winnen “Ik heb altijd gezond geleefd. Ik heb nooit gerookt of alcohol gedronken. Dat kostte mij geen enkele moeite, want ik heb één keer een slok bier genomen en één keer van een sigaret getrokken. En dat was voldoende om te weten dat ik niets miste. Sport was voor mij een evidentie. Ik deed graag aan sport en was er ook goed in. Ik ben zelfs nog Limburgs kampioen Meervoudige Sporten geweest.” “Mijn droom om beroepswielrenner te worden, heb ik echter nooit kunnen verwezenlijken. Ik had nochtans het talent, maar mijn vader steunde mij daarin niet.
Sen 21
Dag, meneer de coureur “Mijn grote sterkte? Ik was niet bang om te vallen. Als je angst voelt, kun je geen koersen winnen. Mijn kameraad Jean had minstens evenveel talent als ik. Misschien zelfs meer. Maar hij won geen enkele koers, omdat hij bang was. Hij liet minstens een meter tussen zijn voorwiel en het achterwiel van zijn voorligger. Nu, mijn gebrek aan angst had ook wel een keerzijde: ik ben ontelbare keren gevallen met allerlei blessures als resultaat.”
En zonder financiële middelen en praktische ondersteuning was het onmogelijk om van fietsen mijn beroep te maken. Als wielrenner reed ik bij de vrije liefhebbers. Daar won ik minstens vijftien koersen per jaar. Dat hadden er ook veel meer kunnen zijn, maar ik gunde andere renners ook de winst. Als iemand al een paar keer tweede geworden was, dan zette ik mijn eigen kans op succes aan de kant en dan hielp ik hem om te winnen.”
22
“Ik ben altijd alleen of met een groep vrienden blijven fietsen. Zelfs toen ik tachtig was, haalde ik nog snelheden tot 30 kilometer per uur. Maar enkele jaren geleden heb ik een zwaar ongeval gehad. Een automobilist reed door het rode licht en maaide mij van het fietspad. Ik vloog over de motorkap en kwam enkele meters verder met een harde smak op de grond terecht. Ik had breuken over mijn hele lichaam. Die zijn ondertussen genezen. Maar ik had ook een hersenletsel. En dat is er nog steeds. Mijn kortetermijngeheugen is aangetast. Daardoor kan ik niet meer buiten fietsen, want ik kan de weg niet meer onthouden. En dat vind ik heel erg jammer.” “Als alternatief fiets ik hier in het woonzorgcentrum dagelijks op mijn hometrainer. En dat is leuk! Als andere bewoners voorbijkomen, roepen ze: ‘Dag, meneer de coureur.’ Want iedereen weet dat ik intensief gekoerst heb.”
HOGEVIJF in beeld Kienen
show
Playback
oor Contactk
Sen 23
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
“Het Seniorenloket is hét aanspreekpunt rond ouder worden in Hasselt”
Een nieuwe naam en werkwijze voor HOGEVIJF Thuisdiensten Hasselt koestert, ondersteunt en zorgt voor zijn senioren. Sinds 1 oktober 2020 kunnen Hasseltse senioren met al hun vragen en uitdagingen rond ouder worden terecht bij het Seniorenloket. Dat is de nieuwe naam van HOGEVIJF Thuisdiensten. De naamsverandering ging gepaard met een nieuwe werkwijze én een uitbreiding van de dienstverlening. Zo kan er nog beter ingespeeld worden op elke vraag of behoefte van een thuiswonende senior. Wij spraken met coördinator Kaat Kuipers en maatschappelijk assistent Elodie Maes. Kaat: “De naam Thuisdiensten dekte de lading van onze dienstverlening niet meer. Vroeger zagen we vooral senioren met een sterke hulpvraag. Die zijn er nu nog, maar we zijn geëvolueerd naar een 24
dienst waar senioren met ál hun vragen en problemen kunnen aankloppen. Of ze nu op zoek zijn naar informatie, een zinvolle dagbesteding, of echt behoefte hebben aan steun of begeleiding op het vlak van wonen, financiën of thuiszorg: wij staan voor hen klaar.” Elodie: “Laagdrempeligheid en herkenbaarheid. Dat zijn de sleutelwoorden in onze nieuwe werking. We werken zo veel mogelijk met vaste contactpersonen. Senioren die een afspraak met het Seniorenloket maken, komen bij mijn collega Sophie of bij mij terecht. We luisteren naar hun vraag of behoefte, gaan na waar ze recht op hebben en geven hen informatie. Tijdens het eerste gesprek hebben we veel aandacht voor eventuele
Seniorenloket dieperliggende vragen of behoeften. Soms plannen we ook meerdere afspraken en/ of huisbezoeken. Zo krijgen we een helder beeld van wat er aan de hand is.” “We blijven helpen zolang dat nodig is.” Gratis dienstverlening Kaat: “Op basis van al die informatie wijzen we een vaste casemanager aan een dossier toe. Zo scheppen we duidelijkheid voor de senior en creëren we vertrouwen. Die casemanager is een maatschappelijk werker die actief is in een van onze drie pijlers: Wonen, Financiële hulpverlening of Zorg & Welzijn. Hij of zij begeleidt en
Het Seniorenloket Zitdagen – altijd na afspraak • maandag en woensdag van 9 tot 12 uur in ’t Scheep, Limburgplein 1 • dinsdag van 12.30 tot 14 uur in LDC HOGEVIJF campus Banneux, Hadewychlaan 74 • donderdag van 12.30 tot 14 uur in LDC HOGEVIJF campus Stadspark, Casterstraat 77 • elke 1ste vrijdag van de maand van 9 tot 12 uur in Kermt, Belgiëplein 1 • elke 3de vrijdag van de maand van 9 tot 12 uur in Stevoort, Broekstraat 1 Je maakt telefonisch je afspraak via 011 88 84 84 (elke dag tussen 9 en 12 uur) of rechtstreeks op de website via deze link : https://afspraak.hasselt.be/services
ondersteunt – helemaal gratis – de senior, zolang dat nodig is.” Elodie: “De pijler Wonen gaat over huisvesting in de breedste zin van het woord. Onder Financiële hulpverlening valt budgetadvies, budgetbegeleiding, budgetbeheer en borgstellingen. De pijler Zorg & Welzijn ten slotte omvat alles wat te maken heeft met thuis- en mantelzorg. Daarnaast bieden we ondersteuning rond thema’s die niet tot een specifieke pijler behoren. Denk maar aan steunverlening, maar ook aan begrafenissen, participatie en preventie.” Samenwerking met externe partners Kaat: “Situeert de hulpvraag zich binnen een domein dat buiten onze expertise valt? Dan verwijzen we de senior door naar de juiste externe partner. Maar ook dan zorgen we voor ondersteuning. Bijvoorbeeld door de eerste afspraak voor hen te maken. Dat verlaagt opnieuw de drempel, wat we heel belangrijk vinden.” Elodie: “We werken op basis van toestemming. Dat betekent dat we altijd rekening houden met de wens van de senior en niets doen wat hij of zij niet wil. Hoever we kunnen gaan, hangt af van het ‘mandaat’ dat we krijgen van de senior. We moedigen mantelzorgers en familie aan om mee te komen naar de afspraken en betrokken te zijn in het begeleidingstraject. Maar uiteindelijk is het de senior zelf die beslist.”
Sen 25
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Bezoek Koze stal ter
26
HOGEVIJF in beeld Muziek
Crea
Sen 27
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Bezoek Dier Mens &
28
HOGEVIJF in beeld Lekker gen
ieten
Altijd blijven bewegen
Sen 29
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Van boven naar onder en van links naar rechts: Claudia, Laurette, Marij Fabiola, Viviane
“De dankbaarheid van de bewoners is onbetaalbaar!” Naast ons enthousiaste team kunnen onze bewoners rekenen op de hulp en goede zorgen van heel wat vrijwilligers. Mensen die zich belangeloos inzetten om de senioren op onze campussen aangename momenten te bezorgen. Ook de afgelopen maanden stonden ze klaar om te helpen met de bezoekersregeling. Ze verdienen een plekje in de kijker! We spraken met Viviane Fels, Marij Fissette, Claudia Cleerbaut, Laurette Jacobs en Fabiola Dams, vijf dames met het hart op de juiste plaats!
Waarom doen jullie vrijwilligerswerk? Viviane: “Ik heb mijn hele carrière in de sociale sector gewerkt. Toen ik op pensi30
oen ging, heb ik hard nagedacht over wat ik wilde doen. Ik vind contact met mensen heel aangenaam, dus heb ik mij hier als vrijwilliger aangemeld. Ik ben ingeschakeld
Onze vrijwilligers in het team Ergotherapie en bereid samen met de bewoners viergangenmaaltijden. Daarnaast begeleid ik bij uitstappen. Vroeger werkte ik in de bijzondere jeugdzorg met jongeren, nu met ouderen. De cirkel is dus mooi rond.” Laurette: “Mijn mama – die helaas overleden is – woonde hier. Zo heb ik HOGEVIJF leren kennen. Toen ik op pensioen ging, ben ik hier als vrijwilliger begonnen. Ik ga wandelen met de bewoners, ga mee op uitstap en sta één keer per week in de cafetaria.” Marij: “Van de eerste dag dat het woonzorgcentrum op deze campus zijn deuren opende, ben ik actief als vrijwilliger. Ik ben een manusje-van-alles: ik help onder meer in de keuken en cafetaria, sta bij in de misvieringen en zorg voor de ambiance als er activiteiten zijn.” Claudia: “Ik ben een zorgkundige maar kan die job om medische redenen niet uitoefenen. Als vrijwilliger maak ik mij nuttig. Ik ga elke maandag winkelen voor de bewoners en begeleid de zangnamiddag. Die mag nu jammer genoeg niet meer doorgaan. Hopelijk is deze crisis snel achter de rug, want de bewoners en ik kijken er erg naar uit om weer te mogen zingen!” Fabiola: “Ik ben hier al zeventien jaar. Via de VDAB werk ik zestig uur per maand op de zorgcampus van HOGEVIJF campus Banneux. Maar ik kom veel meer, want na mijn uren spring ik bij als vrijwilligster. Ik heb al veel verschillende taken gedaan,
maar sinds juni ben ik ingeschakeld bij het onthaal en dat vind ik heel leuk.” Welke rol hebben jullie gespeeld in de bezoekersregeling? Viviane: “In mei kreeg ik de vraag om mee te helpen om de bezoekersregeling op te starten. Dat was niet evident. We moesten van een blanco blad beginnen. Familieleden moesten online een afspraak maken en het was een uitdaging om zo’n systeem op poten te zetten.” Marij: “Als het tijd was voor bezoek, gingen we de bewoners boven halen, waar ze aan de liften klaarstonden. Wij brachten hen dan naar de coronaproof bezoekruimte. Na het bezoek brachten we de bewoners weer terug.” Claudia: “Het was vaak heel emotioneel. De bezoektijd was beperkt tot twintig minuten. Dat was voor veel bewoners veel te kort. Afscheid nemen was voor hen erg moeilijk.” Laurette: “Heel soms kwam gepland bezoek niet opdagen. Dat was echt schrijnend.” Fabiola: “De situatie was nieuw voor iedereen. In het begin was het echt zoeken en aanpassen. Het management, de medewerkers, de vrijwilligers: iedereen heeft veel inspanningen geleverd.” Marij: “De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt dat het team van vrijwilligers hecht is. We kunnen bij elkaar terecht.”
Sen 31
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
“Vrijwilligerswerk geeft je voldoening én energie.” Laurette: “Ja, ook in tijden dat je afstand moet bewaren zijn we close. (iedereen lacht)” Wat maakt vrijwilligerswerk zo mooi? Fabiola: “De dankbaarheid. Die is onbetaalbaar. En het geeft je ook een goed gevoel als je iets voor iemand anders kunt betekenen.” Marij: “Je krijgt zoveel terug van de bewoners. Ik vind dat vrijwilligerswerk iets is dat ik gewoon moet doen.” Viviane: “Je bent als vrijwilliger misschien maar een zandkorrel op een groot strand, maar wel een zandkorrel die ertoe doet. We krijgen veel appreciatie voor wat we doen. Vrijwilligerswerk geeft je voldoening en energie.” Claudia: “We hebben deze week nog een cadeaubon en een bloemetje gekregen als bedankje. Dat is heel fijn. Ook al kan het jaarlijkse vrijwilligersfeest niet doorgaan, toch krijgen we een attentie.” Laurette: “Ik ben vorige week gaan wandelen met een bewoonster van 97 jaar. Ze wilde me als bedankje trakteren op een drankje in de cafetaria. Maar die is niet open, en dat vond ze zo ontzettend jammer. Ze vroeg me dan maar of ik een stuk cho32
colade wilde. Die dankbaarheid, daar doe je het voor.” Marij: “Het zit in de kleine dingen. Zo was er een bewoonster die na de mis niet terug naar haar kamer wilde gaan: ze wilde haar ouders in het ziekenhuis bezoeken. Ze werd echt kwaad, omdat ze dacht dat dat niet mocht. Ik heb mijn hand op haar schouder gelegd en haar zacht toegesproken dat we samen de lift zouden nemen naar de eerste verdieping. Daar kon ze in de zetel op de verpleegster wachten. Ze was zo blij. Dat vergeet ik nooit meer.” Laurette: “We maken ook grappige situaties mee. Ik ging eens mee op uitstap naar Scherpenheuvel. Aan de kraampjes vroeg een bewoonster me om nougat te kopen, want dat vond ze heel erg lekker. Ze had geen geld bij zich, dus heb ik die nougat betaald. Een zakje kostte 3 euro. Opeens zei ze dat ik ook maar een zakje voor haar zoon moest nemen, want die at ook heel graag nougat. Dus kocht ik nog een zakje. Enkele dagen later sprak een zorgkundige mij aan. De bewoonster had haar verteld dat in Scherpenheuvel alle nougat voor niks was! (iedereen lacht)”
“De nougat in Scherpenheuvel is voor niks!”
Newsflash
PRAATCAFÉ DEMENTIE
HOGEVIJF organiseert maandelijks een praatcafé dementie. Dat is een ontmoetingsmoment voor personen met dementie, hun familieleden en mantelzorgers. Een gastdeskundige stelt een bepaald thema rond dementie voor. Telkens staat een ander onderwerp centraal. Corona trok dit jaar echter een streep door alle praatcafé’s. Op 5 januari 2021 willen we hier verandering in brengen en organiseren we ons eerste digitaal praatcafé dementie.
“Afscheid nemen en loslaten in het Coronatijdperk” 2020 was een moeilijk jaar. Het heeft ons geleerd om los te laten en bewust te kiezen om enkele dingen of personen vast te houden. Maar hoe doe je dat: loslaten in tijden van Corona? Tijdens dit digitaal praatcafé dementie luisteren we naar getuigenissen en geven tips over hoe loslaten ook kan. De uiteenzetting wordt die avond gegeven door Katja Van Goethem, freelance medewerker bij het Expertisecentrum Dementie MEMO Dit praatcafé dementie gaat door op dinsdag 5 januari 2021 om 19u30 via Microsoft Teams. Inschrijven voor dit praatcafé is verplicht en dit vóór 1 januari 2021. Dat kan per mail via inschrijvingen@hogevijf.be of telefonisch op het nummer 011 88 84 84 Enkele dagen voor het praatcafé krijg je een nieuwe mail met daarin de link om deel te nemen. Wij kijken ernaar uit je in het nieuwe jaar virtueel te mogen begroeten!
Sen 33
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Afscheid nemen is met zachte vingers wat voorbij is dichtdoen en verpakken in de goede gedachten der herinnering
Elisa Menten 18/03/2020 Ivan L’Hoyes 21/03/2020 Josephina Loontjes 23/03/2020 Jean Deschepper 23/03/2020 Jozef Vanbrabant 27/03/2020 Godelieve Stessens 29/03/2020 Marie-Louise Vanden Beek 29/03/2020 Daniel Grijp 29/03/2020 Jean-Pierre Cox 30/03/2020 Maria Pluymers 30/03/2020 Yvo Copermans 01/04/2020 Victor Quintiens 01/04/2020
34
Paulina Conjaerts Joannes Niehaus Aime Custers Henri Vanden Broecke Alain Lelièvre Jozef Hendrix Lobotshi Mambandu Paula Maes Marcel Smeets Rosa Forier Lambert Verleysen Godelieve Degraen
01/04/2020 02/04/2020 03/04/2020 03/04/2020 04/04/2020 05/04/2020 05/04/2020 05/04/2020 06/04/2020 06/04/2020 07/04/2020 07/04/2020
In Memoriam Maria Groven Agnes Claeys Maria Houben Marie-Louise Hermans Elise Peeters Hilde Dederen Werner Van de Winckel Maria Ortiz-Gonzalez Maria Florquin Marie Ramaekers Justina Poesen Jeanne Cox Helene Dawance Marcel Cosemans Fernanda Billen Helena De Loose Lisette Louvricx Hermanus Vrancken Maria Vandebosch Paula Coninx Andree Vanrintel Emile Mas Hubertina Reynders Marcel Vandermeeren Raymond L’Hoyes Louis Abry Julienne Coenen Maria Valkeneers Erik Leenkneght Rosa Bens Augusta Martens Jeanne Bernaerts Martin Stevens Simone Leemans Lydia Roggen Alphonsine Baerts Helena Thijs
07/04/2020 08/04/2020 08/04/2020 08/04/2020 08/04/2020 09/04/2020 09/04/2020 09/04/2020 09/04/2020 09/04/2020 10/04/2020 10/04/2020 10/04/2020 11/04/2020 13/04/2020 14/04/2020 14/04/2020 16/04/2020 16/04/2020 16/04/2020 19/04/2020 20/04/2020 20/04/2020 21/04/2020 26/04/2020 29/04/2020 01/05/2020 09/05/2020 10/05/2020 10/05/2020 13/05/2020 14/05/2020 15/05/2020 16/05/2020 16/05/2020 22/05/2020 22/05/2020
Albert Taverniers Adriana Derickx Helena Aerts Maria Thijs Clement Vos Clement Saels Carolina Schepers Elise Hermans Joanna Jacobs Marcelle Greven Benita Van Damme Lutgardis Jans Clemencia Boes Guido Sweeck Martha Didden Maria Jackers Victoire Schoemans Fina Delsaer Regine Berwaerts André Cuvelier Anna Berx Gabrielle Vandenreyt Marie Castro Ivonne Vanmechelen Maria Gerrtis René Servais Domenico Gabriele Philomene Jans Laura Gijbels Maurice Trippas Emile Dethier Paul Gutshoven Eleonore Meekers Maria De Ridder Maria Louwette Fernand Schreurs
22/05/2020 11/06/2020 13/06/2020 14/06/2020 22/06/2020 23/06/2020 25/06/2020 02/07/2020 05/07/2020 14/07/2020 20/07/2020 24/07/2020 25/07/2020 26/07/2020 01/08/2020 09/08/2020 15/08/2020 19/08/2020 24/08/2020 29/08/2020 01/09/2020 09/09/2020 20/09/2020 20/09/2020 20/09/2020 05/10/2020 11/10/2020 15/10/2020 29/10/2020 02/11/2020 06/11/2020 09/11/2020 11/11/2020 17/11/2020 17/11/2020 26/11/2020
35
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
“We hebben altijd veel aandacht voor het welbevinden van onze bewoners en medewerkers”
Van links naar rechts en van boven naar onder: Lesley Stas, Marijke Verstegen, Evelien Vandenryt, Bart Smeets, Dr. Gert Ghijsebrechts, Carla Lemmens, Joris Sijmons
36
HOGEVIJF
Tijdens de eerste coronagolf was het bij HOGEVIJF alle hens aan dek. En ook nu corona ons nog altijd in de ban houdt, is alles anders voor onze bewoners en medewerkers. Gelukkig is HOGEVIJF een sterk schip met een flexibele en hardwerkende bemanning. Met een sterke kapitein aan het roer: het crisisteam Corona. Campusmanager Hugo Cloesen, overkoepelend coördinator dienstencentra Toon Linsen, coördinerend arts Gert Ghijsebrechts en manager seniorenloket en dienstencentra Kaat Kuipers leggen uit wat het crisisteam Corona precies doet.
Hugo: “Ons crisisteam is op 12 maart 2020 voor de eerste keer samengekomen. Een datum die ik nooit zal vergeten, want het was de dag nadat we verplicht onze deuren hadden moeten sluiten. We moesten dus heel snel afspraken maken rond het beheer van de crisis binnen onze organisatie. De focus lag daarbij op de vraag hoe we het virus konden buitenhouden en wat ons plan van aanpak zou zijn bij een besmet persoon.” Toon: “In het begin was het puur crisismanagement. Er waren nauwelijks richtlijnen van de overheid en er bestonden geen uitgeschreven protocollen.” Gert: “We zijn meteen voor de leeuwen gegooid en moesten het opnemen tegen een onbekende vijand. Zonder wapens dan nog, want er was bijna geen kennis of materiaal voor handen.” Kaat: “In de eerste golf focusten we op een aanpak voor heel HOGEVIJF, terwijl we ons nu in de tweede golf door onze ervaring meer kunnen richten op ons woonzorgcentrum.”
Een goede balans zoeken De coronacrisis was voor iedereen een nieuw gegeven. Hugo: “Tijdens de eerste golf overlegden we bijna dagelijks. Eerst nog face to face, later digitaal. We beslisten om de taken en verantwoordelijkheden te delen. Zo creëerden we duidelijkheid en wist iedereen wie wat moest doen.” Gert: “Die aanpak werkte. Want hoewel we een grote uitbraak hebben gekend, is die niet verder uitgedeind. Elke medewerker nam zijn verantwoordelijkheid en toonde engagement.” Kaat: “Je voelde echt dat we er samen voor wilden gaan. We hebben ook veel gehad aan de ondersteuning van de mensen van Stad Hasselt en Jessa.” Toon: “Omdat het de eerste keer was dat we met zo’n crisis geconfronteerd werden, hebben we alles van nul opgebouwd. Het circulatieplan, de testing, de bezoekersregeling, de kleurencodes, de zoektocht naar beschermingsmateriaal … Het zijn maar enkele voorbeelden van aspecten
Sen 37
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Van links naar rechts: Toon Linsen, Miguel Porta, Lauren Smits, Tom Daniels, Helga Heusdens, Olivier Van Eyken, Hugo Cloesen, Ann Coosemans
waarover we ons moesten buigen.”
medewerkers.”
Hugo: “Maar bij elke beslissing die we genomen hebben, was er altijd veel aandacht voor het welzijn van onze bewoners en onze medewerkers.”
Toon: “We maakten videobellen en raamcontacten mogelijk. Dat vroeg veel organisatie van medewerkers van andere diensten, want ook zij werden voor de leeuwen gegooid.” Kaat: “We zorgden er ook voor dat Pasen niet onopgemerkt voorbijging en er kwamen buiten muzikanten optreden.”
Gert: “We probeerden altijd een goede balans te vinden tussen veiligheid, preventie en het welzijn van onze bewoners en 38
HOGEVIJF Een draaiboek als gids bij de tweede golf De tweede golf heeft er minder hard op ingehakt dan de eerste golf. Gert: “We waren bij de tweede golf beter voorbereid en wisten waartegen we het opnamen. Bovendien hebben we op basis van onze ervaringen in de eerste golf een bijna allesomvattend draaiboek met protocollen, regels en afspraken opgesteld. Dat is onze gids.” Toon: “Je merkt ook dat het effect van de tweede golf nu minder is. Iedereen is rustiger, vooral ook omdat we weten wat er op ons af kan komen.” Hugo: “Het crisisteam vergadert nu nog elke week digitaal. We houden de vinger aan de pols door onze medewerkers en een aantal bewoners preventief te testen.” Gert: “We leveren ook veel inspanningen om de preventiemaatregelen blijvend onder de aandacht te brengen.” Een dikke pluim voor het hele team Hugo: “Ik wil onze medewerkers allemaal nog eens heel erg bedanken voor hun inzet. Iedereen is uit zijn comfortzone moeten treden. Wij ondersteunen en sturen, maar zij moeten het uitvoeren. Dat vraagt veel energie en flexibiliteit. We hebben veerkrachtige mensen die ondanks alle moeilijkheden, uitdagingen, beperkingen en frustraties toch uitstekend werk geleverd hebben. Ze verdienen een dikke pluim!”
Gert: “Het was soms heel moeilijk en confronterend voor onze medewerkers, want het virus maakte soms snel slachtoffers. Bovendien was het vaak vlug schakelen, omdat de overheid laat communiceerde over nieuwe maatregelen en regels.” Kaat: “Ook de mensen van Stad Hasselt die bijsprongen omdat hun dienst gesloten was, verdienen een dikke merci. Ze begaven zich op voor hen totaal onbekend terrein en hebben ons fantastisch geholpen. Hun babbels met de bewoners of wandelingen in de binnentuinen waren bijvoorbeeld goud waard.” Toon: “Deze crisis heeft nog maar eens aangetoond dat je door samenwerking heel wat kunt verwezenlijken.” Het coronacrisisteam is heterogeen en overkoepelend samengesteld. Dit zijn de leden: • Veerle Vanlook - Directeur • Hugo Cloesen - Manager woonzorgcampus campus Stadspark en Banneux • Dr. Gert Ghijsebrechts – Coördinerend raadgevend arts • Ann Coosemans Kwaliteitscoördinator • Helga Heusdens - Zorgexpert • Bart Smeets - Afdelingsmanager campus Stadspark, leefgroep Katrien, Arthur, Marie-Louise en Theofiel • Evelien Vandenryt - Afdelingsmanager campus Stadspark, leefgroep Xavier, Germaine, Oscar en Pauline
Sen 39
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
• Kelly Siborgs - Afdelingsmanager campus Banneux, leefgroep Edward en Madeleine • Olivier Van Eyken - Afdelingsmanager campus Banneux, leefgroep Hendrik en Virginie • Kristof Smeysters - Afdelingsmanager campus Banneux, leefgroep Elisabeth en Emiel • Carla Lemmens - Preventieadviseur • Kaat Kuipers - Coördinator thuisdiensten
• Toon Linsen - Coördinator lokale dienstencentra • Lesley Stas - Coördinator hoteldiensten • Lauren Smits - Coördinator EKA (Ergo, Kine en Animatie) • Miguel Porta - Coördinator dagzorgcentrum • Katrien Jans - Seniorenconsulent • Marijke Verstegen - Seniorenconsulent • Tom Daniels - Coördinator administratie en informatie • Joris Sijmons - Vrijwilligerscoördinator]
Van links naar rechts: Katrien Jans, Kelly Siborgs, Kristof Smeysters, Kaat Kuipers, Veerle Vanlook
40
Newsflash
Bewonersraad woonzorgcentrum HOGEVIJF betrekt niet enkel familieleden en mantelzorgers, maar natuurlijk ook zijn bewoners bij het uitzetten van beleidslijnen. Hiervoor organiseren we vier keer per jaar een bewonersraad onder leiding van onze medewerkers van de dienst ergo en animatie. Twaalf bewoners maken deel uit van dit overleg, waarbij we er op letten om van iedere leefgroep minstens één bewoner te betrekken. Op deze bewonersraad krijgen bewoners de kans tot inspraak, suggesties en voorstellen over de werking van het woonzorgcentrum en de activiteiten te formuleren.
De agenda bestaat uit punten die de aanwezigen zelf mogen aangeven, aangevuld met informatie die we als organisatie graag met hen willen bespreken. De eerstvolgende bewonersraden gaan door op volgende data: • Campus Banneux: Dinsdag 2 maart 2021 • Campus Stadspark: Woensdag 24 maart 2021
Sen 41
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
“Elke stap telt! Elke kleine beweging is beter dan niets!”
Wandelen is een heel laagdrempelige vorm van bewegen. Het is makkelijk, goedkoop en bijna iedereen kan het. De algemene beweegnorm voor ieder van ons is om elke dag een half uur aan een stuk matig intensief te bewegen. Deze activiteit draagt bij tot ieders psycho-sociaal en lichamelijk welbevinden. 42
Wandelclubs HOGEVIJF met dementie nog weinig mogelijkheden heeft. Er zijn vaak nog steeds kleine bewegingen actief uit te voeren, al dan niet met ondersteuning. Met bewegen kun je spijtig genoeg de dementie niet stoppen, maar beweging draagt zeker bij aan hun kwaliteit van leven. Bewegen heeft een positief effect op het denkvermogen, het slaappatroon, de eetlust en de personen met dementie worden er altijd vrolijk van, met als gevolg dat angst en onrust verminderen. Samen bewegen is goed om op een positieve manier het sociale leven te stimuleren. Om dan nog maar te zwijgen hoe deugd het doet om samen een tijdje door te brengen in gezonde buitenlucht en daglicht! Vandaar dat we als Werkgroep dementie HOGEVIJF sinds dit jaar het initiatief genomen hebben om wekelijks in elke campus en in een beperkte groep één uurtje te gaan wandelen. Steeds onder begeleiding van enthousiaste medewerkers en vrijwilligers HOGEVIJF.
Hoe zit dat nu bij beweging van personen met dementie? Uit onderzoek blijkt duidelijk dat bewegen voor mensen met dementie blijvend moet gestimuleerd worden, ook als de persoon
Het doet telkens opnieuw deugd om de bewoners met dementie te zien openbloeien. Ze worden geprikkeld door de kleinste details die ze zien, horen en voelen. Elke keer zijn we verrast welke mogelijkheden deze mensen nog bezitten ondanks hun ziekte. Als medewerker en vrijwilliger HOGEVIJF is het onze taak en grootste wens om daar blijvend op in te zetten. Om enkele concrete voorbeelden te geven: bewoners ondersteunen elkaar met arm in arm samen te wandelen, weer anderen duwen zelfs zeer oplettend de rolstoel van een
Sen 43
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
medebewoonster en converseren onderweg honderduit. Buurtbewoners worden vriendelijk begroet, er worden zelfs pogingen ondernomen om zwerfvuil op te rapen en regelmatig wordt er ook wel eens (vals?) gezongen, …
HOGEVIJF wandelclubs, want zien bewegen, doet bewegen en onderweg wordt er veel plezier gemaakt! Wanneer vinden deze wandelclubs HOGEVIJF plaats? • Elke maandagnamiddag van 13.30u tot 14.30u in Campus Stadspark • Elke woensdagnamiddag van 13.30u tot 14.30u in Campus Banneux
Kortom: zéér zinvolle activiteit die voor ieder van hen bijdraagt in de versterking van hun eigenwaarde en waar we als medewerkers en vrijwilligers HOGEVIJF met veel plezier ons wekelijks willen voor blijven Zolang de weersomstandigheden het toelainzetten. ten, zal je ons, in aangepaste kledij tegenkomen. Bij winderig regenweer stellen we Ook als familielid ben je van harte welkom uit tot de volgende week! om je naaste mee te begeleiden in onze
44
Wandelclubs HOGEVIJF
Wandelclubs
Sen 45
HOGEVIJF – Hasselts GOUD
Creatief !
Oogst uit eigen tuin
46
Woordzoeker
T
E M N E L PUZZE
Seniorenvoorzieningen OCMW Hasselt
Afspraken Animator Bewegen Bezoeker Bubbel
Seniorenloket Mondmasker Corona Veilig Ondersteuning Gezondheid Videobellen HuisartsRegistreren Respecteren Wandelen Katoenfabriek Samenhorigheid Welbevinden Maatregelen
OPLOSSING
Sen 47
LIEFDE
2021
VREUGDE VREDE HEEL VEEL GELUK
VREDE
GELUKKIG NIEUW JAAR!
2021
GEZONDHEID
VRIENDSCHAP GELUK
2021
PLEZIER
GEZONDHEID GELUK VREUGDE
2021
Seniorenvoorzieningen