#03 – Zomer 2020 – jg 7
Helden van Runkst p 4 en 14 Tele-Onthaal p 8 Samen tegen corona p 26
v.u. Steven Vandeput, burgemeester | Limburgplein 1, 3500 Hasselt | p303098 - Afgiftekantoor Hasselt
STADSMAGAZINE HASSELT
voorwoord
Beste Runkstenaar In de eerste plaats hoop ik van harte dat u en uw omgeving deze coronacrisis gezond en wel doorstaan hebben. Verder wil ik mijn medeleven tonen aan zij die wél iemand dierbaar hebben verloren of die zwaar geleden hebben de afgelopen maanden. Voor ieder van ons was het sowieso een bijzondere tijd. Eigen aan bijzondere tijden is dat er dan bijzondere mensen opstaan. In dit wijkkrantje leest u slechts enkele van de vele verhalen van mensen die in de strijd tegen de verspreiding van het virus bijzondere daden stelden. Heldendaden. Laten we echter hopen dat de situatie zich stilaan terug normaliseert. Het zal misschien niet allemaal weer hetzelfde worden, maar we gaan ons hier wel samen doorslaan. Zit u ondertussen met vragen over hoe het allemaal verder moet? Heeft u nood aan een gesprek? Ziet u het even niet meer zitten? De vrijwilligers van Tele Onthaal staan voor u klaar. Ook zij stellen zich in dit krantje aan u voor. Met onze vele speeltuintjes die terug opengingen, kunnen de jongeren uit onze wijk zich alvast terug uitleven. In dit krantje kan u meegenieten via een knappe fotoreportage. We zijn nu wel over de grootste golf van de coronacrisis heen. Tijd dus om met opgeheven hoofd naar de toekomst te kijken. Zorg goed voor mekaar en voor jezelf. Zo kunnen we hopelijk snel terug enigszins naar het ‘normale’ leven terugkeren. Met vriendelijke groeten Lies Jans Schepen van de Hasselaar ’Zorg en samenleven’ Lies.jans@hasselt.be
Steven Vandeput Burgemeester Steven.vandeput@hasselt.be
-2-
Wi j k p u n t Ingrid
Wij zijn Ingrid, Sarah en Yves, de wijkwerkers van Runkst. Heb je een probleem, een vraag of gewoon nood aan een babbel? Bel ons gerust of kom eens langs. We luisteren graag naar jouw verhaal, een tasje koffie staat steeds klaar. Iedereen is welkom!
Sarah Yves
Ontmoetingscentrum Runkst Runkstersteenweg 149
Ontmoetingscentrum Heilig Kruis Kruisherenlaan 29
Op dinsdagvoormiddag is er altijd een wijkwerker aanwezig. Op andere momenten maak je best een afspraak.
Gesloten in juli en augustus. Vanaf september is er op vrijdagnamiddag altijd een wijkwerker aanwezig. Op andere momenten maak je best een afspraak.
Gesloten op dinsdag 21 en dinsdag 28 juli.
Wijkwerker Yves Putzeys
Wijkwerker Ingrid Stas
yves.putzeys@hasselt.be 0477 88 14 95
ingrid.stas@hasselt.be 0473 79 06 47
Wijkwerker Sarah Marcoen sarah.marcoen@hasselt.be 0472 34 98 05 -3-
Helden van Runkst De verbondenheid tussen de Runkstenaren was groot tijdens de coronacrisis. Heel wat Runkstenaren hielpen elkaar en velen onder hen waren echte helden. De redactie koos twee helden uit voor een interview. Rica deed als eerste haar verhaal. Wie? Rica Sugimoto (38) is afkomstig van de Filipijnen en woont 4 jaar in Runkst. Rica heeft drie diploma’s en werkte als interieurvormgever in de Filippijnen. Ze reisde vaak naar Europa en andere landen in Azië om materiaal te kopen en er te genieten van mooie plekken. Zo kwam ze op een dag in de Drugstore op de grote markt van Hasselt terecht en zag ze haar toekomstige man Dimitri Dillen voor het eerst. Ze besloot haar hart te volgen en in Runkst te komen wonen. Ze trouwden en kregen drie kindjes Lucy Jane (4), Laura Marie (bijna 3) en Liandro (1).
Heldendaad? Rica naaide bijna 2000 mondmaskers voor de Runkstenaren en gaf ze allemaal gratis weg. Er waren dagen dat ze meer dan 50 bestellingen had. Ze hing ze allemaal aan haar raam met een persoonlijke boodschap zoals ‘Have a nice day’, ‘Stay safe’ en ‘Be happy’. Hoe op het idee gekomen? Toen de coronacrisis uitbrak besloot Rica al snel om mondmaskers voor haar man en schoonfamilie te maken. Ze gebruikte haar man als pasmodel en naaide haar allereerste mondmasker op 19 maart. Ze deed vervolgens een oproep via Runkst Deelt. Dat was het begin van uren en uren naaiplezier voor Rica. Elk weekend sneed
-4-
ze de stoffen en elke weekdag van 11 tot 14 uur maakte ze mondmaskers terwijl haar zoontje sliep. Ze naaide 50 stuks per keer.
vulkaanuitbarsting in januari. Rica helpt heel graag andere mensen. Leuke reacties? Rica kreeg ongelofelijk veel leuke reacties op haar actie. Runkstenaren brachten haar bloemen, planten, koekjes en materiaal om de maskers te maken. Vele mensen schreven haar ook een kaartje met een mooie boodschap zoals ‘You are our saviour’ (jij bent onze redder). Rica heeft ze allemaal bewaard.
Voor wie bestemd? De meeste mondmaskers maakte ze voor Runkstenaren, maar ook verpleegsters van het Jessa ziekenhuis, leraars en uitbaters van crèches plaatsten bij haar een bestelling. Gratis? Rica gaf alle mondmaskers gratis weg omdat het haar een goed gevoel geeft om iets goed te doen voor de mensen in coronatijd. Ook in de Filipijnen doet Rica wat ze kan om mensen te helpen. Zo organiseerde ze onder andere een inzameling van kleding en geld in België om mensen in de Filippijnen te helpen na een
Mooie herinnering aan de corona-tijd? De lockdown was voor Rica niet moeilijk. Ze vond het helemaal niet erg om met haar kinderen thuis te zitten. Het maakte hun als gezin nog sterker als tevoren. -5-
F o t o z o e k t o c h t KW B
Fotozoektocht met je bubbel
• Vertrek op zoektocht samen met je bubbel tussen 15 juni en 15 augustus
Ben jij een goede speurder? Wandel je graag? Doe deze zomer dan zeker mee met de gratis fotozoektocht van de KWB Runkst. Er zijn opdrachten voor jong en oud, je kan kiezen uit een moeilijke of gemakkelijke versie én er zijn leuke prijzen te winnen. Waar wacht je nog op?
• Bezorg je antwoordformulier vóór 15 augustus aan Jo Bollen via fotobubbel.runkst@gmail.com of steek het in zijn brievenbus. • De beste deelnemers winnen een leuke prijs.
Wat?
Liever een afgedrukt exemplaar van de fotozoektocht?
Een wandeling van 5 kilometer doorheen Runkst die je in één of in twee keer kan doen. Je gaat aan de hand van foto’s op zoek naar de mooiste plekjes in de wijk en lost af en toe een opdracht op.
Stort dan 1 euro op het rekeningnummer BE55 7845 5026 3444 van KWB Runkst met vermelding ‘niet te moeilijk’ of ‘niet te gemakkelijk’ en schrijf er ook je adres bij.
Hoe werkt het?
Contact en info Jo Bollen Anjelierenstraat 29 fotobubbel.runkst@gmail.com
• Druk de opdrachten en het antwoordformulier af via de website www.kwb.be/runkst-hasselt. Maak je keuze tussen ‘niet te moeilijk’ of ‘ niet te gemakkelijk’
KWB Runkst wenst iedereen veel succes!
-6-
r u n k s t i n c o r o n at i j d
-7-
Tele-Onthaal Zoek je een uitweg? Praten helpt! Voel je je eenzaam? Heb je een moeilijk moment? Kan je een goed gesprek gebruiken? Aarzel dan niet en bel of chat gratis en volledig anoniem met ĂŠĂŠn van de vrijwilligers van Tele-Onthaal. Zij luisteren dag en nacht naar jouw verhaal.
Voor wie bestemd? Iedereen mag bellen of chatten naar Tele-Onthaal. Of je nu een groot probleem hebt of een kleine zorg, een vrijwilliger maakt altijd tijd voor jou en zoekt samen met jou naar een uitweg voor jouw probleem.
Hoe werkt Tele-Onthaal?
Beroepskrachten, zoals psychologen, zorgen voor de begeleiding en opleiding van alle vrijwillligers.
Je mag dag en nacht bellen naar het nummer 106. Deze dienst is altijd open, ook tijdens zon- en feestdagen.
Hoeveel oproepen sinds corona?
Chatten met een vrijwilliger kan elke avond vanaf 18 uur en elke woensdag- en zondagnamiddag vanaf 15 uur via de website www.tele-onthaal.be.
Tijdens de lockdown hadden 1 op 3 gesprekken met corona te maken, de vrijwilligers kregen ook 20 % meer oproepen via telefoon en chat.
Elk gesprek met Tele-Onthaal is volledig anoniem. De vrijwilliger kan jouw telefoonnummer niet zien en je kan een andere naam gebruiken om te chatten. Zo blijft het gesprek altijd vertrouwelijk en kan je veilig je verhaal doen.
Waarom bellen of chatten mensen met tele-onthaal? Problemen met relaties, zorgen over gezondheid en eenzaamheid zijn de -8-
Interview vrijwilliger Wie? Theo* (60) uit Hasselt is één van de 61 vrijwilligers in Limburg. Hij werkt al 7 jaar bij Tele-Onthaal. Dag- en nachtshiften? Omdat de dienst 24 op 24 uur bereikbaar is, werken de vrijwilligers in shiften. Iedereen doet drie shiften van 3,5 uur en één nachtshift per maand. Elke vrijwilliger zit alleen aan de telefoon en kan als het nodig is zijn verhaal even doen tegen zijn aflos of een psycholoog. Er zijn ook twee maandelijkse vormingsmomenten waarbij elke vrijwilliger alle ondersteuning krijgt die nodig is. Anoniem? Elke vrijwilliger blijft volledig anoniem. Dat betekent ook dat je enkel je naaste familie mag vertellen dat je dit werk doet. Daar heeft Theo het soms moeilijk mee. De andere vrijwilligers zitten in hetzelfde schuitje en dat zorgt voor een heel speciale band. Theo kijkt dan ook erg uit naar de gezellige avonden waarbij de hele groep twee keer per jaar samenkomt. drie belangrijkste onderwerpen van de telefoongesprekken. Via chat gaat het vaak over moeilijkere thema’s zoals zelfdoding. Tele-onthaal dient ook als back-up voor de zelfmoordlijn 1813.
Mooiste gesprek tot nu toe? Een man die euthanasie wilde plegen belde Theo op om een laatste keer zijn levensverhaal te doen. Het was een heel aangenaam gesprek, ze lachten heel wat af tijdens het gesprek dat 80 minuten duurde.
Wil je graag helpen?
Waarom vrijwilliger worden? De dankbaarheid van de mensen is onbetaalbaar, dat maakt dit vrijwilligerswerk volgens Theo zo zinvol en uniek. Ook de verbondenheid die je voelt met de andere vrijwilligers en de bellers is heel bijzonder.
Tele-Onthaal is altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers, dit najaar start er een nieuwe cursus. Neem een kijkje op de website www.tele-onthaal.be als je meer informatie wenst. Je kan ook bellen of mailen naar 011 22 77 67 en limburg@tele-onthaal.be
*Theo is een fictieve naam -9-
Doe-fabriek Deze zomer zijn kinderen van 6 tot 12 jaar heel welkom bij de speelpleinwerking van de stad Hasselt. De organisatie neemt heel wat maatregelen om ervoor te zorgen dat de kinderen veilig kunnen spelen in coronatijd. Coronamaatregelen? • Het aantal kinderen per week is beperkt. Er mogen niet meer dan 50 personen in een bubbel zitten, begeleiders inbegrepen. • 1 kind = 1 contactbubbel. Zorg ervoor dat je kind die week niet in meerdere bubbels zit: dus NIET voormiddag Doe-fabriek en namiddag opvang of ’s avonds sportclub. • Reserveer jouw favoriete locatie op voorhand voor een hele week. • Er is GEEN gratis busvervoer om het mixen van contactbubbels tegen te gaan. • Laat je kind niet deelnemen als hij vijf dagen voor de start ziek wordt. Zorg voor een doktersattest als de ziekte niets met corona te maken heeft. • Check op de website www.hasselt. be/doefabriek of je kind tot een risicogroep behoort en zorg ervoor dat je huisarts toestemming geeft voor deelname.
Wat is de doe-fabriek? Er is een open speelaanbod: de kinderen mogen zelf bepalen wat ze doen. De animatoren zorgen elke dag voor verschillende speelhoeken en doeactiviteiten rond een bepaald thema. De kinderen mogen een halve of een hele dag komen spelen.
• Op de website vind je ook een overzicht van alle voorzorgsmaatregelen, zoals een stappenplan bij besmetting bijvoorbeeld. - 10 -
3 augustus tot 28 augustus: van maandag tot vrijdag in de jeugdlokalen aan de Bakkerslaan 14 in Runkst
Welke uren? Maandag van 12.30 uur tot 17 uur Dinsdag tot en met vrijdag van 8.30 uur tot 17 uur: van 8.30 tot 9.30 uur: kinderen brengen van 12 tot 13.30 uur: kinderen brengen/ ophalen (als kinderen een halve dag komen) van 16 tot 17 uur: kinderen ophalen
Opgelet: Er is geen doe fabriek op maandag voormiddag, op 21 juli, 31 juli, 20 augustus, 21 augustus en 28 augustus.
Prijs? Gratis. Geef je kinderen eten en drinken mee voor de middagpauze en de koekjesmomenten. Denk hierbij aan het milieu en zorg voor gezonde voeding. Tips? Gebruik een boterhammendoos en een drinkfles. Zorg voor gezonde drank zoals fruitsap of water en gezonde tussendoortjes zoals fruit of koeken zonder chocolade. INFO en inschrijven Surf naar www.hasselt.be/doefabriek en vul een inschrijfformulier in met jouw contactgegevens en die van het kind. Wacht niet te lang met inschrijven, het aantal plaatsen is beperkt!
Voor wie? De Doe-fabriek is er voor kinderen van 6 tot 12 jaar (geboortejaar 2008 tot 2014)
Waar en wanneer?
Mike Bonneux dienst Jeugd 011 23 97 24 Mike.Bonneux@hasselt.be
6 juli tot 31 juli: van maandag tot vrijdag in Ontmoetingscentrum De Magneet, Brigandsstraat 1 (Ter Hilst) - 11 -
Sport en spel in Runkst In Runkst zijn er heel wat speelpleinen en parken om te ontdekken. Ken jij ze allemaal?
1
2
3
4
5
6
1 Bakkerslaan 53: speeltuin, voetbal, basketbal, hondenweide 2 Cederpark: groot grasveld, veilig fietsen, wandelen (met hond), zitbanken 3 Gardevelt parkje Gaarveldstraat: speeltuin, picknick, grasveld 4 Ludwig van Beethovenlaan 19 en 25: speeltuintje, groot grasveld, voetbal 5 Rongese plein Vooruitzichtstraat 42: groot grasveld, zitbanken, hondenweide 6 Tommelenstraat: speeltuintjes, basketbal, voetbal, groot grasveld, petanque, zitbanken
- 12 -
7
8
9
10
11
12
4
6
7 Belg-voor-allesplein Torenstraat 20:basketbal, speeltuinen, picknick 8 Djef Swennenstraat 12 (sporthal): speeltuin, voetbal, basketbal, groot grasveld, tennis, picknick 9 Smedenlaan 8: speeltuintje, basketbal, zitbanken 10 Doulypleintje Runkstersteenweg 179: speeltuin, zitbanken, hondenweide 11 Vredespark, Vredestraat: groot park, wandelen, fietsen, speeltuinen voor groot en klein, picknicktafels, beweegbank, vijver, hondenweide 12 Sint-Servaesstraat 2: speeltuin, basketbal, fitness, groot grasveld, picknick
- 13 -
Helden van Runkst
Wie? Katrien Rutten (38), getrouwd met Philippe, mama van twee zoontjes Maxim (7) en Arnaud (6). Werk? Katrien is zelfstandig thuisÂverpleegkundige. Ze heeft 12 mensen in dienst. Daarnaast baat ze de serviceÂresidentie Numa Maria op de Sint-Truidersteenweg uit. Ze doet haar werk met hart en ziel.
De verbondenheid tussen de Runkstenaren was groot tijdens de coronacrisis. Heel wat Runkstenaren hielpen elkaar en velen onder hen waren echte helden. De redactie koos twee helden uit voor een interview. Dit is het verhaal van Katrien.
Heldendaad? Katrien verbleef 8 weken in quarantaine bij de 60 bewoners van de serviceflats tijdens de coronacrisis. - 14 -
Ze schakelde een maaltijdleverancier in die het eten in dozen leverde aan de voordeur. Ook de lokale supermarkt en de apotheek stopten alles in dozen. Alleen een huisarts en twee kinesisten mochten nog binnen. Wat met de bewoners? De bewoners mochten het gebouw niet meer verlaten, maar Katrien organiseerde drie bezoekmomenten per week. Gelukkig was het altijd mooi weer en konden de bewoners en hun familie buiten zitten. Katrien is enorm fier dat de bewoners het allemaal zo goed hebben volgehouden. Ze kreeg zelfs hulp aangeboden. Marie-Julienne (86) bracht de dozen met eten rond en ontsmette de lift, de klinken en de deuren. Gilberte (77) op haar beurt poetst heel graag en zorgde ervoor dat alles spic en span was. Paul (79) tenslotte onderhield de tuin en verwijderde al het onkruid. Katrien mocht ook af en toe bij een bewoner gaan eten, zo had ze toch het gevoel dat ze op restaurant ging. Contact met familie? Katrien leerde de bewoners facetimen met hun familie en zo hield ze zelf ook contact met haar gezin. Ze miste haar zoontjes heel erg, maar zo leerde ze hen dat het soms belangrijk is om je eigen behoeften opzij te schuiven om voor andere mensen te zorgen.
Omdat de meeste bewoners nog graag zelf boodschappen doen en af en toe een uitstapje maken was het heel moeilijk om het virus buiten te houden. Katrien besloot daarom al heel snel om het gebouw volledig in quarantaine te plaatsen en er zelf te gaan wonen. Het was de enige manier om iedereen en zichzelf te beschermen tegen Covid-19. Uiteindelijk werden er slechts zes mensen ziek.
Mooi moment? De verbondenheid tussen de mensen was erg groot tijdens de quarantaine. De kinderen van bewoners zorgden voor een heel bijzondere Pasen. Katrien kreeg heel veel bloemen, chocolade en lieve kaartjes. Dat deed erg deugd. Wat na de lockdown? Katrien gaat zich nu volop focussen op haar kinderen. De quarantaine heeft haar veel rust gebracht, ze heeft ook geleerd om tevreden te zijn met weinig.
Hoe ging de lockdown in zijn werk? Katrien liet geen externe verpleegkundigen en geen pedicure meer toe in het gebouw. - 15 -
Halloween
Mantelzorg Wist je dat er in Vlaanderen ruim 600.000 mantelzorgers zijn? Deze mensen zorgen allemaal vrijwillig voor iemand uit hun nabije omgeving die wegens ziekte, ouderdom of een beperking extra hulp nodig heeft. Wie is mantelzorger?
Premie?
De meeste mantelzorgers zijn ouder dan 45. Zij zorgen bijvoorbeeld voor hun ouders, hun (klein) kinderen of buren. Daarnaast is er een grote groep van jonge mantelzorgers tot 25 jaar. Zij helpen thuis mee omdat er iemand uit hun gezin ziek is of een beperking heeft.
Een mantelzorger krijgt geen vergoeding voor de hulp die hij geeft. In sommige gevallen heeft de zwaar zorgbehoevende wel recht op een premie. Contacteer bij twijfel je ziekenfonds, zij helpen je hiermee verder.
Mantelzorgverenigingen?
Wat doet een mantelzorger?
In Vlaanderen zijn er zes organisaties die opkomen voor de belangen van mantelzorgers. Zij informeren mantelzorgers en willen dat ze de waardering krijgen die ze verdienen: Samana, Ons Zorgnetwerk vzw, Steunpunt Mantelzorg vzw, S-plus Mantelzorg, Okra-Zorgrecht en Liever Thuis LM vzw.
Elke situatie is anders, daarom volgen hieronder enkele voorbeelden van mantelzorg: • hulp bieden in het huishouden of een poetshulp regelen • helpen met administratie zoals rekeningen betalen, afspraken maken, …
Meer weten?
• samen boodschappen doen
Neem een kijkje op de website www.mantelzorgers.be van het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg.
• emotionele ondersteuning geven waar nodig • opkomen voor de belangen van de zorgbehoevende: regelen van de juiste behandeling in het ziekenhuis bijvoorbeeld - 16 -
halloween
Galiene Thoelen (24) woont op de Boerenkrijgsingel. Ze is jonge mantelzorger van haar mama die zes jaar geleden ziek werd. Sindsdien neemt Galiene heel wat taken voor haar rekening: Galiene helpt met het huishouden, gaat mee naar doktersafspraken en is een grote steun en toeverlaat voor haar mama. Ze vindt het heel vanzelfsprekend dat ze dat allemaal voor haar mama doet. Haar mama zorgt al jarenlang voor Galiene en nu helpt zij haar mama zoveel als ze kan. Galiene is verpleegkundige en kent zo beide werelden. Ze helpt haar mama met de medische kant van het verhaal en ze helpt studenten verpleegkunde meer inzicht te krijgen in mantelzorgers en patiënten. Het grote probleem volgens Galiene is dat veel mensen mantelzorgers erg onderschatten en niet naar hen luisteren. Zeker jonge mantelzorgers krijgen hier vaak mee te maken, terwijl zij hun ouders of broer en zus vaak al jaren helpen en beter dan wie ook weten wat hun ‘patiënt’ nodig heeft. Er is echt nood aan meer erkenning en aandacht voor jonge mantelzorgers. Zo wordt er bijvoorbeeld zelden aan een mantelzorger gevraagd hoe het met hen gaat, het gaat altijd over degene waar ze voor moeten zorgen. Het is dan ook heel belangrijk dat elke mantelzorger aan zelfzorg doet. Sinds Galiene Ashtanga yoga heeft ontdekt gaat ze bijna iedere dag naar de yoga studio. Hier heeft ze leren ademen en luisteren naar haar eigen lichaam. Yoga heeft haar leven gered en daar is ze haar yogaleraars Kevin en Noé heel dankbaar voor.
Interview met een jonge mantelzorger Galiene Thoelen
- 17 -
d a g va n d e b u r e n c o r o n a p r o o f
- 18 -
- 18 -
d a g va n d e b u r e n c o r o n a p r o o f
- 19 -
- 19 -
En toen kwamen ze terug, of toch enkelen onder hen…
Programma van de herdenking: • 14.30 uur welkomwoord aan de gedenksteen aan de ingang van de Oude Gevangenis
75 jaar later Op zondag 4 oktober organiseert een kerngroep samen met de stad Hasselt een herdenkingsplechtigheid voor alle Hasselaren die tijdens de tweede Wereldoorlog stierven.
• Presentatie van André Feron over het leven van zijn papa Camille Feron, een Nacht und Nebelgevangene, die overleed in Gross-Rosen. Een NN-gevangene verdween spoorloos in de nacht, dat was de straf voor hun verzetsdaden.
Een beetje geschiedenis Tijdens de tweede Wereldoorlog werd Hasselt bezet door Duitsland. Er waren heel wat Hasselaren die zich in het geheim hiertegen verzetten, zij ondernamen acties om de Duitsers te saboteren. We kennen hen beter als het Verzet.
• Docent Rudi Boelen geeft uitleg over een handleiding voor studenten bij een bezoek aan een concentratiekamp. • Johan Kuppens brengt een presentatie over de gevangenschap en vrijlating van Nacht und Nebelgevangene René Minten. Hij leest ook een stukje voor uit de grafrede van toenmalig burgemeester Paul Meyers bij de begrafenis van René Minten.
Ondanks de landing van de geallieerde troepen in Normandië in juni 1944, duurde het nog tot september 1944 vooraleer Hasselt werd bevrijd. Vele burgers en verzetsstrijders stierven tijdens deze oorlog. Enkelen van hen hadden het geluk om terug naar huis te keren. De papa van Henri Minten uit Runkst was één daarvan. Zijn verhaal lees je op de volgende pagina’s.
• Liedtekst ‘Kopken Onder (vragen voor Bompa)’ van Dominique Minten • Kennismaking met enkele families uit de Canvasreeks ‘Kinderen van het verzet’.
Programma - 20 -
• Filmfragment over de bevrijding van het concentratiekamp ‘Böelcke-Kaserne’ in Nordhausen, Duitsland. • Beelden van een herdenkingsreis naar de kampen van Gross-Rosen, Dora en Nordhausen.
Waar? UHasselt, Stadscampus Hasselt Oude Gevangenis, Martelarenlaan 42
Wanneer? Zondag 4 oktober om 14.30 uur
Parking? Ondergrondse parkeergarage Dusart, Boudewijnlaan 4 (op 100 meter van de Oude Gevangenis) INFO René Minten Minten.rené@telenet.be 0497 94 58 49
- 21 -
runkstenaren in de kijker
Wie? Henri Minten (93) is getrouwd met Mia (88) en woont al 60 jaar in de Beukenstraat. Ze hebben 5 kinderen, 14 kleinkinderen en 14 achterkleinkinderen. Hij had tot aan zijn pensioen een belangrijke functie bij de NMBS.
Jeugd van Henri? Henri groeide op als oudste van negen kinderen tijdens de tweede Wereldoorlog. Na de oorlog kwam er nog ééntje bij. Zijn vader René Minten speelde een belangrijke rol als verzetsstrijder. René werkte destijds als adjunct-stationschef op dispatching in Hasselt en had een overzicht op al het treinvervoer van en naar Duitsland. Zo kon hij in het geheim belangrijke informatie aan de Engelsen bezorgen, maar hij werd verraden. Tijdens Hasselt kermis op 18 september 1943 pakten de Duitsers hem op. Henri herinnert zich die dag nog alsof het gisteren was. Hun mama had voor Hasselt kermis taart gebakken met oorlogsmeel, maar daar heeft niemand nog van gegeten.. Hoe verliep het dagelijkse leven tijdens de bezetting in Runkst? Tijdens de bezetting was het leven erg zwaar, iedereen leed honger. De vader van Henri verkocht zijn leren jas en uiteindelijk ook zijn fiets om koren te kunnen kopen. Nadat hij werd opgepakt was het leven nog moeilijker omdat het gezin zonder inkomen viel. Hun grootvader woonde gelukkig in bij het gezin Minten en hij legde een moestuin aan. Zo hadden ze toch wat groenten en aardappelen om te eten. Brood was zeer beperkt te krijgen en van vlees, vis of eieren was lang geen sprake. Het gezin werd zelfs uiteen gehaald omdat er niet genoeg eten was voor iedereen. Mia, Claire en Marcel verhuisden tijdelijk naar tantes en nonkels. Henri was zo vermagerd dat hij een tijdje te zwak was om naar school te gaan. Tijdens
Henri en René Minten - 22 -
de bezetting bleven de scholen open, alleen tijdens de bombardementen op Hasselt was er geen les.
4 en 5 april 1945 stierven ruim 2000 gevangenen ter plekke. Het kamp werd op 18 april 1945 bevrijd door een bataljon van de Amerikaanse generaal Patton. Op 26 april kwam René terug in Hasselt aan met de trein. Zijn vrouw herkende hem niet meer, hij woog nog amper 42 kilo. René was heel verzwakt, maar hij sprak de menigte die aan zijn huis stond toch kort toe. Hij zei: ‘Ik heb dit allemaal gedaan alleen maar omdat uw en mijn kinderen het grijze uniform niet meer moeten dragen.’
Wat gebeurde er met René, de vader van Henri, na zijn arrestatie? René verbleef in verschillende gevangenissen en kwam uiteindelijk in een concentratiekamp terecht. Hier moest hij zware arbeid in de barre koude doen terwijl hij stok-en zweepslagen kreeg. De gevangenen kregen een minimum aan eten, drinken en kledij. Het was onmenselijk. Hij was zo verzwakt dat hij uiteindelijk in een SS-kazerne voor doodzieke gevangenen terecht kwam. René was één van de weinigen die het overleefde. Bij een bombardement op
Wat gebeurde er toen hij terug was? Na zijn terugkeer herstelde René moeizaam, maar hij ging na een tijdje toch terug aan het werk op het station. Nadien werd René ook nog schepen, gemeente- en provincieraadslid in Hasselt. Hij deed heel veel voor de mensen. Henri herinnert zich nog dat zijn vader nooit middagpauze nam. Hij ontving liever de mensen en hielp waar hij kon met hun bouwpremie of iets anders. René was ook voorzitter van verschillende verenigingen en betekende veel voor Runkst. Hij zorgde ervoor dat de sporthal er kwam, was de oprichter van de KWB in ‘58, was voorzitter van de Wielerclub en van de Harmonie. Henri is heel fier op zijn vader, hij was een heel grootmoedig man. René kreeg verschillende eretekens voor zijn verzetsdaden, op het kruis van politiek gevangene was hij het meest fier. Hierop stonden vier sterren: één ster voor elke zes maanden concentratiekamp. Hij stierf op 30 juli 1979 en werd begraven op de ereplaats voor politiek gevangenen. Boodschap van Henri voor onze lezers? Henri wenst iedereen vrede toe.
- 23 -
Scholieren van basisschool De Boomgaard in de kijker Wie is wie?
Tofste/minst leuke vak op school?
Thiago (12) woont afwisselend bij zijn mama op de Runkstersteenweg in Runkst en bij zijn papa in Heusden-Zolder. Hij is enig kind. Als kleuter ging hij naar de kleuterschool in de Veldstraat. Daarna kwam hij naar de Boomkensstraat.
Thiago houdt vooral van wiskunde, hoofdrekenen kan hij als de beste. Nederlands is minder zijn ding, spelling en grammatica vindt hij moeilijk.
Emma (11) is onlangs verhuisd naar Alken. Ze wilde heel graag op deze school blijven omdat ze het een heel toffe school vindt en omdat ze haar vriendinnen niet wilde achterlaten. Ze kennen elkaar al sinds de eerste kleuterklas. Emma heeft een jongere broer Milan (8).
Wat hebben ze gedaan? De leerlingen kregen van juf Ingrid de opdracht om de Guldensporenslag uit 1302 na te spelen. Dit was een strijd tussen Fransen en Vlamingen. De Vlamingen wonnen terwijl ze in minderheid waren.
Ook Emma’s favoriete vak is wiskunde: hoeken en vlakke figuren hebben geen geheimen voor haar. Het turnen op school vindt ze maar niets.
Leerlingenraad? Thiago en Emma maken allebei deel uit van de leerlingenraad. De verkiezingen vonden ze het leukst. Ze hadden posters gemaakt en alle kinderen mochten hun stem uitbrengen. Dankzij hen zal er binnenkort een spiegel in de meisjestoiletten hangen.
Hobby’s?
Juf Ingrid verdeelde de rollen en gaf iedereen een tekst om in te studeren. Ze traden op voor hun ouders en alle leerlingen van het vijfde leerjaar. Thiago speelde het hulpje van de Franse koning. Hij moest de Vlaamse gevangenen begeleiden naar hun cel. Emma was de Gwijde van Namen, een Vlaamse ridder. Zij stond aan de kant van de Graaf van Vlaanderen.
- 24 -
De grootste hobby van Thiago is voetballen. Hij traint twee keer per week bij Tornado in Hasselt en speelt één keer per week een wedstrijd. Hij is middenvelder of verdediger en een echte teamplayer. Hij moedigt graag de anderen op het veld aan om goed te spelen. Daarnaast volgt hij al zes jaar tekenles. Hij tekent het liefst zelf verzonnen monsters.
Emma Thiago
Emma doet aan vechtsport. Ze beoefent vijf jaar Kung Fu en één jaar Sanda: Chinese kickbox. Op zondag leert ze de Chinese Leeuwendans. Emma zit bij de dragons, dat is de hoogste kindergroep. Ze kreeg de microbe te pakken van haar papa die één van de eerste leerlingen was in de Kung Fu school. Kickboxen doet ze het liefst. Ze probeert met schijnbewegingen de tegenstander te verschalken. Zo won ze al eens een zilveren medaille.
Wat willen ze later worden? Thiago ziet een job als leraar in het lager onderwijs helemaal zitten. Emma droomt
van een carrière als professionele bokser of wetenschapper.
Als ze een toverstaf hadden en één ding mochten veranderen in de wereld, wat zou dat dan zijn? Thiago zou alle mensen met een handicap genezen, zo kunnen ze genieten van het leven zoals iedereen. Emma tovert overal vrede, mensen zouden hun familie niet meer kwijt raken door oorlog, er zou nergens geen hongersnood meer zijn. *interview vond plaats vóór de coronacrisis.
- 25 -
Samen tegen Corona Annie hing drie keer per week de boodschappen voor haar ouders Jean en Ghislaine aan een vleeshaak. Zij zaten in quarantaine op de derde verdieping van een appartementsgebouw in de Boomkensstraat. De kranige negentigers haalden de zakken met verse soep, zelfgebakken wafels en nog veel meer binnen via een koord van 20 meter en dat zorgde voor heel wat bekijks in de straat. Jean en Ghislaine vieren op 8 juli hun 70-jarig huwelijk, de redactie wenst hen een heel dikke proficiat!
Evalyn werkte door de coronacrisis van thuis uit en kon zo genieten van een nestje koolmeesjes in haar tuin. Ze zag de ouders eerst weken af en aan vliegen met eten voor de kleintjes en zag daarna 6 meesjes gezond en wel het nest verlaten. - 26 -
Johny Briers speelde meer dan 50 keer doedelzak om zijn steun te betuigen aan de mensen in de zorg. Hij staat met buurmeisje Josephine op de foto. Zij tekende samen met Floris en Jo een reuze doedelzak op de Sint-Truidersteenweg om Johny te bedanken.
Elouise deed vaak samen met haar mama de Runkst-on- the-rocks-zoektocht en vond dit heel leuk. Haar mama bezorgde ons een foto van Elouise met haar vondst in natuurgebied Tommelen.
Syl Dekens maakte verschillende activiteitenbundels voor kinderen in coronatijd om verveling tegen te gaan en gaf zo ook aan ouders ideeën voor leuke activiteiten om thuis te doen.
De berenzoektocht viel erg in de smaak bij Fenna. Haar mama maakte deze foto tijdens één van de vele wandelingen in Runkst. Op meer dan 180 adressen in Runkst kon je een leuke beer of een andere verrassing spotten. - 27 -
ta l e n t i n d e k i j k e r
Bart Deglin In de zomer zet hij vaak de deur van zijn atelier open en gaat hij met een tas koffie op zijn dorpel zitten. Het is volgens hem ongelofelijk hoeveel mensen er dan goededag zeggen of een gesprek aangaan. Bart kan echt genieten van die onverwachte ontmoetingen en houdt van het dorpsgevoel in Runkst. Hij vindt het negatieve beeld dat sommige mensen van Runkst hebben helemaal onterecht, hij heeft hier nog nooit iets meegemaakt. Werk? Bart werkt deeltijds bij een bedrijf dat archieven digitaliseert en deeltijds als kunstenaar. Hij heeft geen opleiding gevolgd aan de kunstacademie of tekenschool, hij heeft alles al doende geleerd. Bart ontdekte pas 10 jaar geleden dat hij echt talent had. Op zijn eerste tentoonstelling verkocht hij een aantal werken, kreeg toffe reacties en zo begon hij zich meer en meer kunstenaar te voelen. Waar vind je zijn werken? Zijn creaties hangen in een galerij in Knokke en elk jaar kan je in een expo-ruimte in Hasselt kennis maken met een dertigtal werken van hem. In Runkst kan je zelfs één van zijn tekeningen in het groot bewonderen: in het steegje tussen het Vredespark en de Ertbeekstraat pronkt sinds oktober een muurschildering van hem op een bakstenen muur.
Wie? Bart Deglin (47) is afkomstig van Nieuwerkerken en woont 10 jaar in Hasselt. De Torenstraat in Runkst is sinds drie jaar zijn thuis.
Wat maakt hij? Hij tekent mensen met pen op papier, verft ze met acryl of aquarel op doek, maakt collages of combineert allerlei technieken. Bart gebruikt graag verschillende formaten en zet mensen altijd centraal.
Favoriete plek in Runkst? Hij komt graag in het café bij hem om de hoek omdat er altijd wel iemand is die hij kent. Zijn tweede favoriete plek is zijn eigen huis.
- 28 -
Betekenis? Iedereen mag zijn eigen interpretatie aan de schildering geven. Sommigen menen de Beatles te herkennen, anderen zien er iets Iers of een begrafenisstoet in. De echte betekenis van het werk verklapt Bart liever niet. Hij geeft wel graag een tip: de foto maakt deel uit van een reeks met als titel ‘There is a motive for every movement’. (er is een reden voor elke beweging)
Huidig werk? Op dit moment tekent hij met acryl op oude boekflappen. De zinnen op het werk komen uit het boek zelf. Bart geeft de voorkeur aan Engelstalige boeken omdat het Engels een rijkere taal is en je zo ook veel meer mensen kan bereiken. Muurschildering? Hij was heel vereerd toen Kurt Bosmans van het street art festival hem contacteerde om een muurschildering te maken. Zijn geluk kon niet op toen bleek dat hij een gevel in Runkst mocht gebruiken die hij zelf altijd al ideaal vond voor een street art werk. Op een avond in oktober gingen Bart en Kurt samen aan de slag. Het werk werd eerst op de muur geprojecteerd. Zo kon Bart de contouren van de mensen op de muur tekenen. De inkleuring gebeurde met speciale verf die heel lang goed blijft.
Benieuwd naar andere werken van Bart? Neem een kijkje op zijn website www.bartdeglin.be, zijn facebookpagina of op Instagram.
Reacties? Bart heeft nog nooit zoveel positieve reacties gekregen op een werk, ook van street art kunstenaars en dat doet echt deugd.
- 29 -
Wist je dat... • kinderen en jongeren van 4 tot 15 jaar deze zomer heel welkom zijn bij Speelplein Zowiezo, Kiewitstraat 163 in Kiewit? Een halve dag spelen kost 2 euro, voor een hele dag, van 8.30 tot 16.30 uur, betaal je 4 euro. Er wordt busvervoer voorzien van en naar Kiewit. Schrijf je op voorhand in als je zeker wil zijn van een plaatsje. De organisatie neemt heel wat voorzorgsmaatregelen om iedereen veilig te laten spelen. Meer info lees je op www.hasselt.be/ speelplein-zowiezo
• de coronacrisis ervoor zorgde dat er een unieke samenwerking ontstond tussen het sociaal restaurant Klavertjevier en sociaal project Halte 3 in de Gaarveldstraat? Halte 3 is onderdeel van O.C. Sint-Ferdinand en zorgt ervoor dat 10 mensen met een beperking samen in studiovorm kunnen wonen. Om veilig bezoek mogelijk te maken in coronatijden mochten de bewoners en hun familie gebruik maken van de vergaderruimtes van Klavertjevier. Zo vonden beide sociale organisaties elkaar in moeilijke tijden.
• deze de zomer de Repair Cafés doorgaan op zaterdag 11 juli, 8 augustus en 12 september van 13 tot 15 uur in Hostel H, Spoorwegstraat 80? Iedereen is van harte welkom!
• de stad Hasselt alle trage wegen in kaart gaat brengen en dat jij hiermee kan helpen? Trage wegen zijn steegjes, wegen of doorsteken die autovrij zijn en ervoor zorgen dat je sneller van punt a naar b kan gaan. Benieuwd? Neem dan zeker een kijkje op http://hasselt. tragewegen.be/. Hier vind je alle nodige informatie en instructiefilmpjes om zelf aan de slag te gaan! Veel wandelplezier!
• er nu ook een online versie van het Repair Café bestaat? Hier kan je met al je vragen terecht over herstellingen. De vrijwilligers geven je advies of helpen je verder met een filmpje. Benieuwd? Neem een kijkje via volgende link http://www.repaircaferunkst.be/ rcr-online-hulp/ - 30 -
• het tijdens het weekend van 11, 12 en 13 september heel gezellig wordt in Runkst? Eerst en vooral zijn er de Runkster Volksfeesten met een aangepast coronaproof programma. Daarnaast is er het jaarlijkse zomerfeest. De wijkwerking en de vrijwilligers van de RVF bundelen hun krachten om er een bijzonder weekend van te maken. Hou zeker je brievenbus en sociale media in de gaten voor meer informatie over de inhoud van het programma.
• 1 op vijf Hasselaren Hoplr gebruikt? Via dit digitaal buurtplatform kan je spullen of diensten ruilen, krijg je info van de stad Hasselt en leer je je buren kennen. Benieuwd? Surf naar www. hoplr.com en gebruik de volgende buurtcodes PD56H (Runkst centrum) en 5QPNC (buiten grote ring) om je te registreren. Werkt de code niet? Klik op ‘geen code ontvangen’ en schrijf je in met je e-mailadres of facebook. De hoplr ambassadeur van je wijk zal je inschrijving in dat geval zo snel mogelijk bevestigen.
• Runkstenaar Jan-Willem Smeyers eind vorig jaar zijn eerste boek ’schijtscheiding’ uitbracht? Het boek gaat over extreem heftige en langdurige conflicten na een scheiding. Jan-Willem bundelt de verhalen van betrokken ouders, advocaten, bemiddelaars, psychiaters en professoren. Hij stelt ook tien actiepunten voor om dit soort situaties in de toekomst te vermijden. Zijn voornaamste doel? Zorgen dat wij allemaal beter begrijpen wat er in deze schrijnende situaties precies mis gaat. Meer weten of het boek aan voordeel tarief kopen? Contacteer Jan-Willem via 0485 47 42 27. - 31 -
Dat verdient een bloemetje! Marlee Martens bedankt alle vrijwilligers van het Rode Kruis. Zij zorgden voor het transport van personen die mogelijk besmet waren met covid-19 naar de ziekenhuizen, deden transport tussen ziekenhuizenén leverden mondmaskers aan personen met een handicap.
Roxje, een dappere deugniet van 18 maanden, bedankt haar tante Sigrid en bomma Marina voor alle attenties die ze via de pakjesdienst kreeg. Het was altijd feest als tante en bomma belden via messenger, dan klapte ze in haar handen van plezier. Ze kijkt erg uit naar de dag dat ze haar nieuwe kunstjes terug in het echt kan laten zien!
Lieve Rasking wil samen met een tiental andere Runkstenaren heel graag Caroline Dirix eens in de bloemetjes zetten omdat ze de drijvende kracht is achter alle teksten en foto’s van het wijkkrantje van Runkst. Caroline helpt zo Runkstenaren samen te brengen en er een gezellige buurt van te maken. Daarvoor verdient ze een welgemeende dankjewel!
Terhi Kaplas krijgt een grote dankjewel van Ingrid Bauwens omdat ze mondmaskers naaide en aan huis leverde. Guy Colemont wil heel graag alle vrijwilligers bij Sint-Vincentius, de jongeren van de scouts en medewerkers van de wijkwerking bedanken voor hun hulp bij de voedselbedeling in deze moeilijke tijd. Dankzij hen konden hulpbehoevenden ook de afgelopen maanden rekenen op een voedselpakket en daarvoor verdienen ze allemaal een heel grote dankjewel! De volgende voedselbedelingen vinden plaats op woensdag 1 juli en 2 september. Jessie Georges vindt dat de beheerders van de facebookgroep ‘Runkst Deelt’ een bloemetje verdienen omdat ze zich altijd zo goed mogelijk aanpassen aan elke situatie en de inwoners van de wijk een stem geven. Zij wil ook alle vrijwilligers bedanken die voor hun buren zorgden, brieven schreven naar mensen in de rusthuizen en boodschappen deden voor anderen.
- 32 -
”DANKJEWEL! Jullie zijn echte superhelden!” - 32 -
bi j z o n d e r h u is d i e r
Jules heeft een allergie voor katten, maar niet voor mij, goed hé? Spelen? Spelen doe ik heel graag, alles waar ik achterna kan rennen of wat rammelt vind ik supertof. En mijn bal, zalig vind ik het om ermee te voetballen. Het hoeft niet altijd kattenspeelgoed te zijn, geef me een stuk papier of karton en ik ben ook content. Dampkap? De dampkap is één van mijn favoriete plekken in huis. Ik ga er graag bovenop zitten en mijn baasjes zetten er best geen dingen waar ze erg aan gehecht zijn. Ik gooi namelijk alles op de grond, hi hi.
Wie? Ik ben Jules, een Bengaalse kater van twee jaar oud. Mijn baasjes kozen voor mij omdat ik er heel bijzonder uitzie: ik heb mooie pantervlekken en prachtige groene ogen. Karakter? Ik ben heel nieuwsgierig. Als mijn baasjes thuis komen met de boodschappen spring ik in de zak en help ik met uitpakken. Vooral van plastiek verpakkingen ben ik een grote fan. Daarnaast ben ik ook erg eigenwijs. Ik weet wat ‘mag niet’ betekent, maar trek me er niet veel van aan.
Kleerkast? Ik kan zelf de schuifdeuren van de kleerkast open doen en dan ga ik erin liggen, het liefst van al maak ik een nestje van een stapel propere kleren. Trap? Ook onze open trap vind ik helemaal geweldig. Ik spurt de 10 meter naar boven alsof het niets is. Mijn record is 5 seconden, cool hé?
Fletsen? Had ik al gezegd dat ik erg lief, aanhankelijk en sociaal ben? Zo lig ik het liefst onder een dekentje in de zetel samen met mijn baasjes en kom ik ze graag tegemoet als ze thuis komen van hun werk. Ik ben een echte fletskont, maar wel alleen als ik er zin in heb. Als ze mij dan aan mijn snorharen aaien dan miauw ik van geluk.
Bijzonder verhaal? Elke morgen ga ik al miauwend voor de pompbak zitten in de badkamer. Mijn baasje zet dan de kraan voor mij open en zo drink ik van het stromende water. Uit een gewone drinkbak drinken is niet zo mijn ding, geef mij maar de kraan of een glas.
- 33 Miauwen? Ik ben zo bijzonder dat ik drie verschillende miauwen heb. Naast een lieve miauw heb ik een zeur-miauw, die gebruik ik als het tijd is voor mijn baasjes om op te staan. Dan ben ik net een baby, zo hard klink ik dan. Mijn kwaaie miauw laat ik horen als ik erg boos ben.
Haarverlies? Dat ik bijna geen haar verlies is een groot pluspunt. Eén van mijn baasjes - 33 -
c o n ta c t g e g e v e n s
Robin Fiddelaers wijkmanager Runkst 0470 18 29 05 robin.fiddelaers@hasselt.be
Ingrid Stas Wijkwerker Runkst 0473 79 06 47 ingrid.stas@hasselt.be
Sarah Marcoen Wijkwerker Runkst 0472 34 98 05 sarah.marcoen@hasselt.be
Yves Putzeys Wijkwerker Runkst 0477 88 14 95 yves.putzeys@hasselt.be
Ingrid Donders opvoedingswinkel@hasselt.be 011 21 14 17
- 34 -
c o n ta c t g e g e v e n s Youssef Hajo Vormingswerker Arktos 0488 92 30 49 yhajo@arktos.be facebook youssef arktos
Katrien Pauls
Wouter Pauls
Sabrina Berno
Wijkinspecteur 0494 51 63 86 hasselt@politielrh.be
Wijkinspecteur 0494 51 63 92 hasselt@politielrh.be
Wijkinspecteur 0494 51 63 85 hasselt@politielrh.be
facebook ‘Wijkinspecteurs Runkst en Tommelen’. Surf naar www.politie.be, klik op ‘je wijk’, vul je straat in en kom te weten welke wijkagent bij jouw straat hoort.
Jeannine Pieniakowski, Mieke Houbrechts en Eddy Schroyen Gemeenschapswachten Runkst 011 23 94 69 huisvanpreventie@hasselt.be
Caroline Dirix Vrijwilliger redactie wijkkrantje redactie.krantjevanrunkst@telenet.be
Colofon Het wijkkrantje is een initiatief van de dienst Wijkopbouw i.s.m. Caroline Dirix en andere vrijwilligers. De teksten en de foto’s in dit krantje zijn van Caroline Dirix, behalve foto’s p 6 KWB, p 8+9 Federatie van Tele-Onthaaldiensten Vlaanderen, p10+11 stadsarchief, p 20 t.e.m.23 facebookgroep ‘Djie zeit van Hasselt as djie…’ + privé bezit familie Minten - 35 -
Runkst in coronatijd