WIELRENNEN KOMT NAAR HUIS
Leuven verwelkomt WK 2021 CULTUURHUIZEN OPENEN DE DEUREN
Halve zalen, dubbele goesting! HET TEJO-HUIS
Gratis therapie voor jongeren OKTOBER 2020
Hallo! ik ben Sami
‘Ik ben goed terechtgekomen in Leuven’
Het Hogeschoolplein vernieuwd Eeuwen geleden stonden hier pedagogie Het Varken en het Standonckcollege. Deze zomer werd het plein vernieuwd: het grasperk reikt nu tot aan de straatkant, en zitmuurtjes maken het grondplan van de oude gebouwen weer zichtbaar. Kinderen kunnen er spelletjes spelen die verwijzen naar de zeven kunsten, waarin de studenten van Het Varken les kregen.
02
In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 Cultuur in tijden van corona: Het Depot & STUK aan het woord 08 Het TEJO-huis: gratis therapie voor jongeren met psychische problemen 10 De Bib Leuven in cijfers
inLVN 12 Kort 14 De Leuvense kastelen 16 Duurzame helden
uitLVN 18 Kort 20 Het WK Wielrennen komt naar Leuven 22 OHL-coach Marc Brys aan het woord 23 Rode Hond: kunst voor het hele gezin
Sami 05 VERTELT 13 DROOMT 19 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Sami Morai (21). Sami woont met zijn vriendin Maggie in Heverlee. Hij is zaalwachter in de stedelijke sporthal van Heverlee. Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal? Laat het ons weten via lvn@leuven.be.
03
samenLVN
Telex Klant is koning Tijdens het Weekend van de Klant, op 3 en 4 oktober, is het extra leuk shoppen in Leuven. Er zijn cadeautjes, livemuziek en mini-modeshows. Misschien win je zelfs een van de speeddates met een topstylist? Meer info op de sociale media van Shoppen in Leuven.
Eerlijke mode Van 7 tot 17 oktober is het weer Week van de Fair Trade. Dit jaar draait die in Leuven rond eerlijke mode. Op www.fairtradeinleuven. be vind je een kaart met alle Leuvense winkels die duurzame kleding en voeding aanbieden. Meer info: www.mundialeuven.be.
Thuiscomposteren Op zaterdag 10 oktober kan je naar een gratis demo thuiscomposteren in de Kruidtuin. Tussen 10 en 12 uur zijn er compostmeesters aan het werk die je vragen beantwoorden. Inschrijven hoeft niet, je kan gewoon langsgaan. Wil je liever zelf je handen uit de mouwen steken? Dan kan je op zaterdag 3 of 24 oktober, van 10 tot 12 uur, naar een workshop in de Dijlemolens. Er kunnen zich maximaal tien mensen inschrijven. Meer info: www.leuven.be/ composteren.
SAMENAANKOOP
Streekeigen groen Tot 31 oktober kan je streekeigen groen bestellen tegen een zacht prijsje. Op zaterdag 5 december ligt je aankoop klaar bij dienst groenbeheer. Hagen, heggen en houtkanten Je hebt keuze uit verschillende soorten die van nature voorkomen in onze regio en er gemakkelijk groeien. Ze zijn aangepast aan ons klimaat, waardoor ze minder gevoelig zijn voor ziektes en plagen. Hoogstamfruitbomen Zomerfruit uit eigen tuin! Een greep uit het aanbod: appel, (kwee)peer, kers, kriek of moerbei. Loofbomen en knotwilgen In een grote tuin zijn zomereik, winterlinde of zwarte els echte pronkstukken. De hoogstammige veldesdoorn is geschikt voor een kleinere tuin én een zegen voor de bijen. Wilgenhutten Met bundels wilgentakken bouw je een groene speelhut of een schaduwrijk plekje. Een online handleiding helpt je op weg. haag@rld.be | 016 40 85 58 | www.leuven.be/samenaankoopgroen
‘t Leives woud van de moind
Verniet [GRATIS]
Doo es den êrfst! Mokt na moo e bekke toëd vei en wandeling in ‘t bos. ‘t Es gezond, ‘t jeft eu rist en ‘t es vei verniet. Daar is de herfst! Maak eens tijd voor een wandeling in het bos. Het is gezond, rustgevend en gratis.
04
REPAREREN EN DELEN
Nieuw gereedschap? Niet nodig! Zaterdag 17 oktober is Repair Day: een dag waarop alles rond herstellen draait. In Leuven kan je onder meer meedoen aan een wandeling langs circulaire initiatieven, een repaircafé bezoeken of een workshop volgen. Tijdens de straatactie ‘Recht op Repareren’ laat de band Trashbeatz horen hoe je met afval ook muziek kan maken. Voor sommige activiteiten moet je op voorhand reserveren. Heb je na de Repair Day de smaak te pakken? Dan is het misschien een leuk idee om samen met je buren een repaircafé te organiseren of een gereedschappenbib op te starten. Sinds begin juli kan dat met steun van de stad en het burger-repairplatform MAAKbar. In een gereedschappenbib kan je materialen lenen die je niet vaak gebruikt, zoals een partytent of allerlei zware gereedschappen. Bij een repaircafé kan je terecht voor allerhande kleine en grote reparaties. Het proberen waard! Op www.leuven.be/agenda vind je het programma. Op www.leuven.be/deel-en-herstelstraat lees je hoe je een repaircafé of gereedschappenbib opstart.
Sami vertelt GEZONDHEID
Griepvaccin in coronatijden De kans bestaat dat er dit jaar een griepepidemie opduikt, die samenvalt met een nieuwe piek in de coronabesmettingen. Zo kunnen hulpverleners overbelast geraken. Zeker voor risicogroepen zoals mensen boven de vijftig jaar, zwangere vrouwen of chronisch zieken is het extra belangrijk om zich te laten inenten. Het griepvirus nestelt zich namelijk in de luchtwegen, net zoals het coronavirus. Behoor je tot de risicogroep? Dan stuurt je huisarts je een brief met een voorschrift voor een griepvaccin, dat je tot 15 november kan afhalen bij de apotheker. Als je geen brief hebt ontvangen, neem dan even contact op met je huisarts. Behoor je niet tot de risicogroep? Dan kan je vanaf 15 november met een voorschrift een griepvaccin afhalen in de apotheek. www.laatjevaccineren.be/vaccinatie-tegen-griep
VERKEERSHINDER
Brabantse Pijl Op woensdag 7 oktober wordt de Brabantse Pijl gereden. Het startschot wordt gegeven om 12.30 uur op het Ladeuzeplein. Met het oog op de veiligheid kan je daar niet gaan supporteren. De renners zullen in Leuven ook geen plaatselijke ronde rijden. Na maar liefst 26 hellingen eindigt de koers in Overijse. In het centrum van Leuven zal de wedstrijd tijdelijk voor verkeershinder zorgen. Online vind je welke verkeersmaatregelen er genomen worden. Of ook de Brabantse Pijl Cyclo voor wielertoeristen dit jaar kan doorgaan, was nog niet duidelijk toen deze LVN in druk ging. wo 07/10 | www.leuven.be/brabantsepijl
‘Die job betekent veel voor mij’ ‘Vijf jaar geleden, toen ik zestien was, ben ik gevlucht uit Syrië, samen met mijn twee nonkels, mijn schoonzus en mijn neef. Het was een heel moeilijke beslissing om mijn ouders, mijn zus en mijn broertje achter te laten. Smokkelaars hebben ons van Turkije naar Griekenland gebracht – met 25 in een rubberboot voor 10 personen. We hebben ook heel veel moeten stappen. Het was een helse tocht. En koud! Verschrikkelijk, dat zal ik nooit vergeten.’ ‘In België heb ik in zes verschillende asielcentra verbleven. Toen ik na twee jaar eindelijk mijn verblijfsvergunning had, ben ik in Brussel beland. Door een misverstand ben ik verhuisd naar Leuven: ik dacht dat ik hier in één jaar een diploma fotografie kon halen, maar dat bleek niet te kloppen. Ik heb me weer uitgeschreven, maar ben hier blijven wonen. Even wist ik het niet meer.’ ‘Het Is met vallen en opstaan, maar ik ga stap voor stap vooruit. Sinds begin dit jaar ben ik zaalwachter in de sporthal van Heverlee. Die job betekent veel voor mij. Maar mijn vriendin, Maggie, is mijn alles. We zijn nog maar enkele maanden samen, maar het gaat heel goed tussen ons. Ze wil zangeres worden; ze is mijn superster.’
05
samenLVN
Halve zalen, dubbele goesting: de comeback van de cultuursector
‘Mensen samenbrengen is de essentie van wat wij doen’ De coronamaatregelen hebben de cultuursector zwaar getroffen. Ook in Leuven werden voorstellingen afgelast en bleven zalen noodgedwongen dicht. In de zomer konden de Leuvenaars tijdens de Anderhalvemetersessies al voorzichtig opnieuw genieten van een openluchtvoorstelling. Maar nu openen cultuurhuizen als Het Depot en STUK ook echt de deuren.
Wanneer we Mike Naert van Het Depot opbellen, heeft hij net een overleg gehad met Jan Jambon, behalve Vlaams minister-president ook Vlaams minister van Cultuur, over de uitbreiding van de zaalcapaciteit voor evenementen. Steven Vandervelden is ondertussen met Kunstencentrum STUK aan het nieuwe cultuurseizoen begonnen: ‘Een tikkeltje onzeker, maar vooral heel hoopvol.’ Steven: ‘Vanaf midden maart hebben we onze voorstellingen moeten annuleren. Eerst dachten we – achteraf bekeken naïef – dat ons eindfeest en onze terrasfilms in juni wel zouden kunnen doorgaan. Langzaamaan werd duidelijk dat we de rest van het seizoen zouden moeten sluiten. Bijna alle
06
medewerkers werden tijdelijk werkloos, de 10.000 m2 oppervlakte van STUK stond plots volledig leeg. Dat kwam hard binnen. Corona heeft ons in ons bestaansrecht getroffen, want mensen samenbrengen is de essentie van wat wij doen.’ ‘Veel mensen hebben de ticketprijs voor geannuleerde voorstellingen aan ons steunfonds geschonken. Met dat fonds – er zit nu al meer dan 10.000 euro in – betalen we bijkomende vergoedingen voor kunstenaars die zelf geen structurele subsidies of andere steun krijgen. Gesubsidieerde instellingen zoals STUK kunnen dit overleven, maar veel freelancers hebben het wel enorm moeilijk.’
Crisiscel Cultuur Mike: ‘Toen het aantal besmettingen in juli weer steeg, werd tijdens de Veiligheidsraad de maximumcapaciteit voor indoorevenementen verlaagd van 200 naar 100 personen. Muzikant Tom Kestens en ik hebben toen begin augustus een Crisiscel Cultuur opgericht, waarin verschillende belangengroepen zitten. Met de Crisiscel praten we onder andere met de experts en de ministers. We tonen hun hoe evenementen veilig kunnen verlopen en vragen om de capaciteit te verhogen. We zijn overeengekomen
Mike Naert en Steven Vandervelden, de algemene en artistieke leiders van respectievelijk Het Depot en STUK.
dat de maximumcapaciteit weer 200 personen is en dat er voortaan maar één stoel tussen toeschouwers moet zijn, in de plaats van anderhalve meter langs alle kanten. Bovendien kunnen grotere zalen een uitzondering vragen op die maximumcapaciteit. Het Depot gaat dat zeker doen, zodat er binnenkort 300 mensen kunnen genieten van een concert.’ (Cijfers kunnen achterhaald zijn door nieuwe coronamaatregelen, red.)
Essentieel beroep Mike: ‘Hier in Leuven mogen we echt blij zijn met het cultuurbeleid. Dat heeft in deze crisis toch een positieve sfeer gecreëerd. Met het budget dat normaal naar Het Groot Verlof gaat, heeft de stad kleine evenementen georganiseerd: de Anderhalvemetersessies. Onder andere Het Depot en STUK hebben daaraan meegewerkt. Tijdens de concerten was het publiek intens gelukkig. Dat raakte mij. Live muziek uit een goeie installatie horen, dat komt binnen.’ Steven: ‘We mogen trots zijn dat het in Leuven gelukt is om op een veilige manier optredens te organiseren. Ook ons hebben de Anderhalvemetersessies ongelofelijk veel deugd gedaan. De eerste avond was nog emotioneler dan ik had verwacht, voor het hele team. En in het publiek zag ik evengoed geëmotioneerde mensen. Ik denk dat dat kwam doordat ze opnieuw samen konden zijn. Mensen hebben nood aan kunst en aan samen dingen beleven.’ Mike: ‘Daarom stoor ik mij aan het onderscheid tussen essentiële en niet-essentiële beroepen. Heel veel mensen sparen om naar voorstellingen, festivals of voetbalmatchen te kunnen gaan. Daarvoor leven ze. Cultuur maakt emoties los, daar gaat het om. Wij zijn zéér essentieel.’
Terug naar de moshpit Steven: ‘Met STUK brengen we ons programma dit najaar zoveel mogelijk zoals we dat normaal zouden doen, ook al is het dan met minder publiek. 80 tickets verkopen in plaats van 300 heeft natuurlijk grote financiële gevolgen voor ons. Maar ik vind het belangrijk om toch het engagement aan te gaan, voor onze kunstenaars. Wij moeten ervoor zorgen dat zij kunnen overleven door hen te laten doen waar ze goed in zijn. De financiële kater neem ik erbij. Op 1 mei 2021 sluit STUK voor verbouwingen; ik hoop dat we als laatste wapenfeit in april nog mee het and&-festival kunnen organiseren, dat eerder dit jaar geannuleerd werd.’ ‘Los van de regels rond maximumcapaciteit zullen we zeker ook bij het publiek en de artiesten aftoetsen of ze zich veilig voelen in de zalen. Ik wil het vertrouwen van het publiek absoluut niet kwijtspelen.’ Mike: ‘Ook bij Het Depot gaan we voor vertier zorgen tijdens de donkere dagen. We organiseren een tweetal shows per week, ook al zijn die niet rendabel. Omdat toeren niet is toegestaan, programmeren we lokale muzikanten, ook jong talent. Maar het zullen zeker niet alleen intieme zittende concerten zijn, ook loeiharde rock-’n-roll. Je moet af en toe een pintje kunnen drinken en kunnen springen en dansen vlak voor het podium. De beleving is het belangrijkste voor ons. Natuurlijk gaan we ervoor zorgen dat de maatregelen worden nageleefd, zodat de kans op een nieuwe coronagolf verkleint. We moeten nog even volhouden. En na corona? Het eerste wat ik ga doen is all the way gaan in de moshpit bij Zwangere Guy.’ www.hetdepot.be | www.stuk.be
07
samenLVN
TEJO-therapeut Gie Lambeir
Het TEJO-huis: gratis therapie voor jongeren met psychische problemen
‘Als ze hier buitenstappen, zijn ze niet genezen. Maar ze zijn wél geholpen’ Onderzoek toont dat 35 à 40% van de jongeren zich slecht in zijn vel voelt. Een erg hoog cijfer en toch is erover spreken vaak nog taboe. In Leuven is er sinds vorig jaar een plek waar jongeren met psychische problemen gratis en anoniem terechtkunnen: het TEJO-huis.
TEJO – Therapeuten voor Jongeren – begon tien jaar geleden in Antwerpen. Intussen bestaan er 14 TEJO-huizen in Vlaanderen. Precies een jaar geleden opende er ook eentje in Leuven, in een voormalige wasserij in de Verkortingstraat, nabij de Naamsepoort. Een twintigtal geschoolde therapeuten en een tiental onthaalmedewerkers – allemaal vrijwilligers – staan er voor jongeren klaar. ‘Alle jongeren van 10 tot 20 jaar zijn welkom’, vertelt Gie Lambeir, een van de therapeuten van TEJO Leuven en al 30 jaar professioneel actief in de jeugdhulp. ‘We zijn ook niet zo
08
strikt in die leeftijdsgrenzen: als een 9-jarige of 22-jarige hulp komt vragen, kan dat ook. Jongeren tot een jaar of 13 komen hier meestal op doorverwijzing van een leerkracht, CLB of ouder. Vanaf 14 jaar komen ze vaker op eigen initiatief.’ ‘We zien meer meisjes dan jongens. Niet dat jongens minder problemen hebben, maar in onze cultuur worden jongens geacht hun emoties goed weg te stoppen.’ Met welke problemen komen jongeren bij TEJO aankloppen? Gie: ‘We zien veel conflicten met ouders, leerkrachten en vrienden. Er zitten ook jongeren bij die gepest worden, een trauma hebben of het slachtoffer zijn van mishandeling. Maar de allergrootste groep zijn jongeren die worstelen met depressieve gevoelens of een heel negatief of zelfs afwezig zelfbeeld hebben. Ze twijfelen aan zichzelf, ze hebben geen zelfvertrouwen. Sommigen hebben zelfs moeite om zichzelf in de spiegel te bekijken, létterlijk.’
Hoe komt het dat zoveel jongeren zich niet zo goed in hun vel voelen? ‘Er zijn heel wat oorzaken. Tieners horen hun identiteit te ontwikkelen en zelfstandiger te worden. Daar hebben ze de hulp en steun van anderen voor nodig. Maar stel dat je ouders veel ruziën, of zelf psychische problemen hebben: dan kan je als kind niet bij hen terecht, dan cijfer je jezelf weg. Heel wat jongeren uit gebroken gezinnen geloven niet meer in duurzame relaties, of weten niet hoe ze die moeten aangaan.’ ‘De prestatiedruk is vandaag ook zo hoog. Op school, maar ook op sociale media bijvoorbeeld. Je moet je bewijzen, je moet mooi en happy zijn, je moet tonen wat je allemaal kan en doet. Dat zorgt voor stress, en niet voor verbinding. Er is meer druk, en onze maatschappij is een stuk minder zorgend en betrokken dan vroeger. Daardoor komen helaas steeds meer jongeren psychisch in de problemen.’
hebben het extra moeilijk gehad. Ze hebben lange tijd nauwelijks toegang gehad tot mensen bij wie ze een stukje steun kunnen vinden: leerkrachten, vrienden, familieleden …’ ‘Bovendien kwam heel wat hulpverlening tijdens de lockdown op een lager pitje te staan. Ook wij hebben een tijdje de deuren moeten sluiten en de sessies via telefoon, videobellen of chat gedaan. Maar voor sommigen werkt dat niet. Ze hebben thuis niet voldoende privacy, geen gsm of computer. Of het ligt hen gewoon niet. Ik vrees dat we sommige jongeren door corona zijn kwijtgespeeld.’ Zijn jongeren geholpen na TEJO? ‘Het is niet zo dat jongeren na vijf of tien sessies ‘genezen’ zijn. Maar ze zijn wel gehólpen. Ze hebben hun verhaal kunnen vertellen. Ze hebben ervaren dat ze ondanks hun problemen de moeite waard zijn, en dat ze zelf beslissingen kunnen en mogen nemen. Zo kunnen ze verder, al dan niet met bijkomende hulp.’
Wat biedt TEJO aan jongeren? ‘Elke jongere krijgt een vaste therapeut die hij wekelijks of tweewekelijks ziet. We werken kortdurend: maximum tien sessies. Sommige jongeren zijn na vijf à zes sessies al geholpen. Als we ze na tien sessies nog niet kunnen loslaten of als ze zware psychische problemen hebben, dan moedigen we ze aan om elders hulp te zoeken.’ ‘TEJO draait helemaal op vrijwilligers en giften. Jongeren kunnen hier gratis terecht. Dat is belangrijk: stel dat je in de knoop ligt met je ouders, dan wil of kan je misschien niet bij hen aankloppen om therapie te betalen.’ ‘We werken ook helemaal onafhankelijk. Jongeren kunnen hier anoniem terecht, en ze bepalen zelf wat er met hun verhaal gebeurt en wie bij de therapie betrokken wordt. Ze kunnen dus echt vrijuit spreken en hoeven zich tegenover niemand te verantwoorden – hun ouders hoeven zelfs niet op de hoogte te zijn. Dat maakt TEJO uniek in de jeugdzorg.’
‘Jongeren beslissen zelf wat er met hun verhaal gebeurt en wie bij de therapie betrokken wordt’
TEJO-huis Leuven | Verkortingstraat 5, Leuven info.leuven@tejo.be | 0472 60 26 03 je kan ook via (video)chat terecht bij TEJO
DE VEERKRACHT-TIENDAAGSE Ons leven is dit jaar flink op zijn kop gezet door het coronavirus. Dat zorgt bij heel wat mensen voor onzekerheid, angst of stress. Tijdens de Tiendaagse van de Geestelijke Gezondheid willen de stad en heel wat Leuvense organisaties je helpen om je mentale veerkracht opnieuw te versterken. Dat doen ze met 24 activiteiten voor volwassenen en kinderen waaraan je – meestal gratis – kan deelnemen: mindful bewegen, creatieve activiteiten, ademhalingstechnieken, ontmoetingen met dieren, optredens, gesprekken … De tiendaagse vindt plaats van 1 tot 10 oktober. Je ontdekt het volledige programma online of in de brochure die je in het stadskantoor kan oppikken. dienst sociale zaken | 016 27 26 78 samenleving@leuven.be www.leuven.be/samenveerkrachtig
Welke impact hebben de coronamaatregelen op de jongeren die jullie zien? ‘Je zou het misschien niet denken, maar sommige jongeren ervaren die als positief. Een van de jongeren die hier in behandeling zijn, heeft heel wat stress als hij in groep moet functioneren. De sluiting van de scholen was voor hem dus een comfortabele periode. Hetzelfde geldt voor jongeren die gepest worden op school.’ ‘Maar voor heel wat jongeren weegt het gebrek aan sociale contacten zwaar. Zeker jongeren die thuis problemen hebben,
09
samenLVN DE CIJFERS UIT 2019:
WELKOM IN DE BIB! 795.000 ontleningen
25.554 leden
23.804
nieuwe aanwinsten
6%
calendar-alt
Wilsele
58%
Hoofdbib
15%
Kessel-Lo
9%
Bibliobus
8%
Heverlee
4%
Gevangenis
1.985
activiteiten
+18
Lidmaatschap Je mag 15 items tegelijk ontlenen
1 3 1 1 2 10
Hoofdbibliotheek (in de Rijschoolstraat)
Filialen
(Heverlee, Kessel-Lo en Wilsele)
Bibliobus Spel-o-theek
(voor iedereen met een bijzondere zorgnood)
Servicepunten in de Leuvense gevangenissen
-18
â‚Ź6
GRATIS
per
jaar
200.922
42.603
21.979
19.048
656
608
322
33
boeken
strips
e-boeken
kranten en tijdschriften
cd's
dvd's
games
e-readers
CORONA Podcast Buiten het boekje Wist je dat de Bib Leuven een eigen podcast heeft? In ‘Buiten het boekje’ nemen Jeremy Van der Haegen en Victor Longin je op sleeptouw door de wondere wereld van de literatuur en de Bib. Ze focussen op plaatselijke verhalen en richten hun blik op de mensen in en rond de Bib: van auteurs, kunstenaars en personeelsleden tot lezers en toevallige bezoekers. Het eerste seizoen van de podcast verscheen in 2019 en bestaat uit vier afleveringen. In de eerste drie komen respectievelijk de 21-jarige schrijfster Roxanne Wellens, striptekenaar Kim Duchateau en voormalig leerkracht aan het Lemmensinstituut Veerle Leysen aan het woord. Het seizoen sluit af met een klepper, want in de vierde aflevering vertelt niemand minder dan Rudi Vranckx over zijn boeken en werk als buitenlandjournalist. De eerste aflevering van het tweede seizoen wordt dinsdag 29 september om 12 uur gelanceerd. Ze draait rond beeldend kunstenaar Rinus Van de Velde, een geboren Leuvenaar. Hij maakte de reusachtige houtskooltekening in de hal van Tweebronnen. Gedurende tien weken zal er elke dinsdag een nieuwe aflevering verschijnen. Je kan alle afleveringen van de podcast ‘Buiten het boekje’ beluisteren via SoundCloud of via iTunes - Podcasts.
Bib aan Huis XL Wie niet op eigen kracht in de Bib geraakt, kan een beroep doen op de Bib aan Huis-service. Een vrijwilliger brengt de boeken, cd’s, dvd’s of andere items die je wil lenen maandelijks gratis tot bij je thuis. Ook als je tijdelijk immobiel bent, bijvoorbeeld door een operatie of een gebroken been, kan je van de dienst gebruikmaken. Vanwege corona is de dienst uitgebreid tot Bib aan Huis XL. Ben je een inwoner van Leuven en lid van de Bib, maar kan of wil je er door de uitbraak van het virus niet zelf naartoe? Neem dan contact op via 016 27 45 33 (tijdens de openingsuren, maar niet op zaterdag) of stuur een e-mail naar bibaanhuis@leuven.be.
Met je neus in een e-boek Sinds kort kan je als lid van de Bib Leuven e-boeken lenen op je eigen toestel. Dat gebeurt via via het cloudLibraryplatform, waar je je aanmeldt met je Mijn Bibliotheek-profiel. Je kan twee e-boeken tegelijk lenen voor zes weken. Als de uitleentermijn afloopt, verdwijnen ze vanzelf weer van je toestel, dus over boetes hoef je je geen zorgen te maken. De e-boeken zijn beschikbaar op tablet, smartphone, computer en de meest courante e-readers zoals Kobo, Tolino en Vivlio. Heb je geen e-reader? Dan kan je er in de Bib eentje lenen. Een baliemedewerker helpt je op weg en zet er de e-boeken op. leuven.bibliotheek.be
Leuven in tijden van corona Om het coronavirus te stoppen zijn er verschillende regels. Ze zijn belangrijk voor de gezondheid van iedereen. Zo word jij niet ziek of kan je niemand ziek maken. 1. De hygiëneregels blijven essentieel: handen wassen met water en zeep, en geen hand geven of kussen bij een begroeting. 2. Hou 1,5 meter afstand, behalve tegenover mensen uit je bubbel en kinderen jonger dan 12 jaar. 3. Beperk je fysieke contacten. Buiten je gezin mag je nauw contact hebben met maximaal 5 personen. 4. Beperk groepsactiviteiten tot maximaal 10 personen, kinderen jonger dan 12 jaar niet inbegrepen. Dat geldt voor binnen en buiten, dus ook op restaurant of in het park. 5. Laat activiteiten zoveel mogelijk buiten plaatsvinden. Kan dat niet? Verlucht de ruimte dan goed. 6. Let extra op bij mensen die gevoelig zijn voor het virus, zoals ouderen en mensen met een zwakke gezondheid.
Mondmaskerplicht Draag altijd een mondmasker waar het druk is en je onvoldoende afstand kan houden, ook buiten. Op heel wat plekken in de binnenstad is het dragen van een mondmasker verplicht. Op www.leuven.be/ mondmasker lees je waar. In Vlaams-Brabant is het bovendien verplicht om altijd een mondmasker bij je te hebben wanneer je je huis verlaat.
Handig overzicht Op www.info-coronavirus.be vind je een overzicht van alle nationale maatregelen. Vragen stellen kan op 0800 14 68 9 (gratis) of via info-coronavirus@ health.fgov.be. Wat de gevolgen zijn voor Leuven, kan je nakijken op www.leuven.be/corona. Wie daarover vragen heeft, kan contact opnemen met het informatiecentrum op 0800 16 9 16 (gratis) of corona@leuven.be. Het informatiecentrum is iedere werkdag bereikbaar van 9 tot 16.30 uur.
Dit magazine ging in druk op donderdag 17 september en houdt geen rekening met maatregelen die sinds die datum werden genomen.
11
inLVN
Telex Vaarwel roze zak Na 1 maart 2021 zullen onze straten nooit meer mooi roze kleuren: vanaf die dag wordt de roze zak niet langer opgehaald. Sla dus geen al te grote voorraad meer in. De inhoud van de roze zak mag vanaf dan in de vernieuwde blauwe zak. Meer info: www.leuven.be/ huisvuilzakken.
Steek eens een regenboog over Begin oktober wijdt de stad twee regenboogzebrapaden in. Ze komen op de kruispunten van de Diestsestraat met de Vital Decosterstraat en met de Louis Melsenstraat. Het idee van een regenboogzebrapad werd door een inwoner van Leuven ingediend tijdens de participatiecampagne ‘Leuven, maak het mee’. De regenboog symboliseert de gelijkwaardigheid van alle seksuele geaardheden. Met deze actie wil de stad tonen dat Leuven een open en solidaire plek is voor iedereen.
Workshop mondzorg
ALLERHEILIGEN
Muziek en bloemen op de begraafplaatsen Allerheiligen is voor veel mensen het moment om graven een opfrisbeurt te geven en van een bloemetje te voorzien. De stad heeft 2.500 bloempothouders ter beschikking – bloemen ingraven mag immers niet. Je kan er gratis één lenen aan de ingang van de begraafplaats. Na 1 december halen de stadsdiensten ze weer op, zodat je ze volgend jaar opnieuw kan gebruiken. Van 29 oktober tot 2 november staan er bloemenkramen aan de Stadsbegraafplaats en de begraafplaatsen De Jacht en Vlierbeek.
Is tanden poetsen met je kind een strijd? Tijdens een gratis workshop voor ouders samen met hun kinderen (tot 12 jaar) krijg je persoonlijke tips en meer info over het belang van een goede mondzorg. De workshop vindt plaats op dinsdag 20 en 27 oktober van 16 tot 17 uur in de bibliotheek in Kessel-Lo. Mét gratis verwenzakje! Schrijf je in via 016 25 03 63 of bib.kessello@leuven.be.
Op zondag 1 november kan je op de Stadsbegraafplaats en Diestseveld naar een reeks ingetogen concerten en voordrachten. Wil je zelf – alleen of samen met anderen – een lied of muziekstuk brengen ter ere van iemand die daar begraven ligt, dan kan je dat laten weten aan de dienst begraafplaatsen. Die maakt afspraken met jou, neemt je op in de artiestenlijst en zorgt voor geluidsversterking.
Stadsdiensten gesloten
Duik in het verleden tijdens de Archeologiedagen van vrijdag 9 tot zondag 11 oktober. Vanaf dat weekend kan je in de stad op speurtocht gaan aan de hand van een speciaal gemaakt boekje. Je vindt het onder andere aan de toerismebalie (Naamsestraat 3) en in de bibliotheken. Het boekje bevat een archeologische route en zoek- en doe-opdrachten over de geschiedenis van onze stad, die geschikt zijn voor iedereen vanaf vier jaar. Wist je bijvoorbeeld dat er in verschillende straten Romeinse munten zijn gevonden? En dat de Grote Markt vroeger helemaal niet groot was, maar eerder een straatje naast het toenmalige kerkhof van de Sint-Pieterskerk?
Zondag 1 november is Allerheiligen. De markt in Heverlee vindt die dag wel plaats, maar het stedelijk zwembad in Kessel-Lo is gesloten. Maandag 2 november (Allerzielen) zijn de meeste stadsdiensten, stedelijke sportaccommodaties en bibfilialen gesloten, en ook de markt in Wijgmaal gaat niet door. Meer info: www.leuven.be/ sluitingsdagen.
dienst begraafplaatsen | begraafplaatsen@leuven.be | 016 27 40 40
ARCHEOLOGIEDAGEN
Speuren naar sporen van vroeger
Ook in het eeuwenoude Heverleebos zijn heel wat sporen uit het verleden te vinden, zoals een historische grafheuvel en -route en een middeleeuwse weg. Ontdek ze op zondag 11 oktober om 10 uur tijdens een geleide wandeling van zes kilometer van de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud vzw. www.leuven.be/archeologiedagen
12
Sami droomt CIJFER
1.000 Zoveel kilo zwerfvuil heeft de plasticvanger op de Dijle al uit het water gevist. De vanger – een soort drijvende barrière die het afval tegenhoudt – werd anderhalf jaar geleden door de Vlaamse Milieu Maatschappij op de Dijle geplaatst, ter hoogte van de EcoWerf-site langs de Aarschotsesteenweg. Dat het opgeviste afval niet in de natuur terechtkomt, is een goeie zaak. Maar het succes van de plasticvanger toont dat mensen nog te veel afval in het water gooien. Daarom wil de stad het toezicht op sluikstorten verstrengen, onder andere door mobiele camera’s in te zetten. Zie je zelf zwerfvuil in je buurt? Dan kan je dat melden op www.leuven.be/meld-een-probleem of bij de dienst stadsreiniging op 016 29 61 14.
STRAATHISTORIES
De geschiedenis van je buurt ‘Straathistories, Leuvense buurten in woord en beeld’ is een reeks van publicaties waarin buurtbewoners of buurtcomités zelf de geschiedenis van hun straat of wijk optekenen. Ze bezoeken het Stadsarchief, bestuderen oude kaarten, interviewen bewoners en verzamelen foto’s, en brengen alles samen in een leuk boekje. De medewerkers van de Erfgoedcel begeleiden het hele proces. Ze hebben ook heel wat tips en richtlijnen verzameld in een nieuwe, handige brochure. Je vindt hem online, of je kan een papieren versie opvragen bij de Erfgoedcel. Als je eraan denkt zelf een boekje samen te stellen, kan je rekenen op financiële steun voor de vormgeving en de druk. De voorbije jaren verschenen al zeven Straathistories. De komende maanden rollen er nog drie van de drukpers: over de Ziekelingenstraat, Vlierbeek en de Mussenbuurt (zie foto uit de jaren 80). Straks misschien ook over jouw buurt? www.erfgoedcelleuven.be/straathistories
‘Dankzij ROOTS heb ik heel wat vrienden gemaakt’ ‘Ik kom uit Syrië, maar het grootste deel van mijn leven heb ik in Saoedi-Arabië gewoond. Syriërs hebben daar geen goede naam. Daarom hebben mijn ouders me heel beschermd opgevoed. Ik mocht bijvoorbeeld nooit na schooltijd met vrienden optrekken. Toen ik later in België in al die asielcentra terechtkwam, ben ik bewust met zoveel mogelijk verschillende mensen beginnen te praten over hun leven. Al die levenslessen had ik nodig om me te wapenen voor de toekomst.’ ‘In Leuven voelde ik me de eerste maanden opnieuw heel erg geïsoleerd. Ik kende hier niemand. Gelukkig heb ik dan ROOTS leren kennen, een organisatie van de stad voor jonge vluchtelingen. Twee jaar lang ging ik elke woensdag en vrijdag naar hun activiteiten. We zijn gaan zwemmen, bowlen en naar museum M geweest, en we hebben vrijwilligerswerk gedaan op verschillende stadsfestivals. Dankzij ROOTS heb ik heel wat vrienden gemaakt. En heb ik enkele maanden kunnen werken als vrijwilliger bij de organisatie Den Duw. Elke dag maakten we soep en ijs, die we met de bakfiets gingen rondbrengen bij Leuvense bedrijven.’ ‘Ik ben goed terechtgekomen in Leuven. Zeker weten. Er mogen wél nog meer activiteiten voor jongeren komen. Zo voelen zij zich minder snel verloren. Bij mij is dat – via ROOTS – alvast gelukt.’
13
inLVN Arenberg is niet alleen ...
De zes Leuvense kastelen In Leuven staan prachtige kastelen die getuigen van een roemrijk verleden. Ken jij hun geschiedenis?
Kasteel Maisin
De Bron
1
Kasteel Maisin ligt tussen de Tiensesteenweg, de Grensstraat en de Predikherenberg in Kessel-Lo, en dateert uit de jaren 1920. Oorspronkelijk stond hier de woning van de familie Tops-Van Cutsem, maar die werd tijdens de Eerste Wereldoorlog vernietigd. De man des huizes kwam daarbij om. Zijn vrouw bleef niet bij de pakken neerzitten en liet op dezelfde plaats een kasteel optrekken in neoclassicistische stijl, met een park van 6 hectare eromheen. In 1938 kwam het domein in handen van de Leuvense professor Joseph Maisin, destijds een internationaal bekende kankeronderzoeker. Hij liet het kasteel verbouwen door Lucien Spéder, een belangrijke Leuvense architect. Momenteel is het nog altijd in privéhanden. Sinds dit jaar is het hele domein beschermd als monument.
Kasteel de Bunswyck
2
Kasteel de Bunswyck ligt in Kessel-Lo, ter hoogte van de kruising tussen de Tiensesteenweg en de Meerdaalboslaan (de expresweg). Het is een neoclassicistisch kasteel uit de 19e eeuw. Tijdens het interbellum lieten de eigenaars hoger op de helling een boomgaard, dienstgebouw en belvedère met uitzicht op de Abdij van Park aanleggen. De naam verwijst naar een van de eigenaars, Léopold Ernst, die in 1871 in de adelstand verheven werd en later de titel ‘de Bunswyck’ kreeg. Vandaag doet het kasteel dienst als congres- en seminariecentrum en wordt het verhuurd voor feesten en evenementen. Sinds dit jaar is het kasteel voorlopig beschermd als monument, en het park als cultuurhistorisch landschap.
Arenbergkasteel
3
Het bekendste kasteel van Leuven, aan de oevers van de Dijle in Heverlee, werd vijfhonderd jaar geleden gebouwd door Willem II van Croÿ. In de 17e eeuw kwam het via een erfenis in handen van de rijke en machtige familie Arenberg. Die verbleef gewoonlijk in haar residentie in Brussel, maar kwam graag naar Heverlee om jachtpartijen, theatervoorstellingen en grote diners te organiseren. In de 19e eeuw werd het kasteel ingrijpend gerenoveerd in een neogotische bouwstijl, met grote torens met opengewerkte ramen en hoge spitsen. De familie Arenberg betrok het kasteel tot aan de Eerste Wereldoorlog, waarna het eigendom werd van de universiteit. Tegenwoordig is het de thuishaven van het decanaat en het Departement Architectuur van de Faculteit Ingenieurswetenschappen. Het kasteel is beschermd als monument sinds 1938, het park is beschermd als cultuurhistorisch landschap sinds 1980.
14
4
Halverwege de Koetsweg in Kessel-Lo ligt een domein van bijna vijf hectare: De Bron. Er staat een kasteel dat wellicht teruggaat tot het midden van de 19e eeuw. Het werd gebouwd in opdracht van Emiel De Becker-Nagelmaekers, een Leuvense magistraat. Een zekere François Van Hoof voorzag het kasteel van stromend water, door met een ingenieus buizensysteem de vier poelen op het domein met elkaar te verbinden: een bijzonder innovatief idee voor die periode. Het kasteel werd enkele keren grondig verbouwd. Rond 1913 kreeg het zijn huidige, neoclassicistische jasje. In 1972 kwam het domein in handen van de stad, die het verhuurde aan de stedelijke sportdienst en de vzw WISPER. Vandaag staat het kasteel leeg en zoekt de stad een nieuwe bestemming. Op het domein staan verschillende zeer oude bomen, waaronder enkele indrukwekkende kastanjes. Het is publiek toegankelijk: een ideetje voor een herfstwandeling?
Kasteel Heuvelhof
5
Het neoclassicistische kasteel in park Heuvelhof in Kessel-Lo dateert uit 1842. In 1855 kwam het in handen van de familie Remy, de stichters van de gelijknamige fabriek in Wijgmaal. Zij verkochten het na de Eerste Wereldoorlog aan een andere bekende fabriekseigenaar: Albert de Stordeur. In 1938 vond het gemeentehuis van Kessel-Lo er onderdak en in 1977 – na de fusie van de gemeenten – werd het een deelgemeentehuis van Leuven. Sinds dat in 2017 dichtging, geeft het tijdelijk onderdak aan enkele organisaties. Vorige maand opende hier De Nomade, een laagdrempelige plek waar jonge nieuwkomers terechtkunnen. Op lange termijn zoekt de stad een nieuwe bestemming.
Kasteel Heiberg
6
Dit kasteel in eclectische stijl – vanwege zijn opvallende kleur vaak ‘het Puddingkasteel’ genoemd – vind je op de hoek van de Heideberg en de Kapellekensweg in Kessel-Lo. Het werd in 1871 gebouwd door Josephus van Overstraeten, een notaris uit Leuven. Sindsdien is het verschillende keren van eigenaar veranderd en geregeld verbouwd en uitgebreid. In 1973 kwam het in handen van de gemeente Kessel-Lo. Het werd eerst een open jeugdhuis, later een erkend jeugdverblijfcentrum en de thuisbasis van vzw Koning Kevin. Binnenkort verhuist Koning Kevin naar de Scheutsite. Ook voor dit kasteel zoekt de stad dus een nieuwe bestemming. Het kasteelpark (1,7 ha) en het naastgelegen bos (2,2 ha) zijn publiek toegankelijk.
1
4
2
5
3
6
Kesselse kastelen Leuven telt zes kastelen. Vijf ervan liggen in Kessel-Lo. Toeval? Joke Buijs van dienst onroerend erfgoed licht toe: ‘In de 19e eeuw was Kessel-Lo heel bebost. Bovendien liggen in Kessel-Lo ook enkele getuigenheuvels, overblijfsels van een rivierbodem van zowat twee miljoen jaar oud. Denk maar aan de Predikherenberg, Loberg, Trolieberg en Kesselberg. Die groene heuvels maakten van Kessel-Lo wellicht een aantrekkelijke regio voor rijken die de stad wilden ontvluchten en een eigen jachtdomein wilden aanleggen. De Bunswyck en Maisin werden gebouwd op plekken die makkelijk toegankelijk waren: in de 18e eeuw bestond de Tiensesteenweg al, al was het toen een kasseiweg.’ Onlangs werden de domeinen Maisin en de Bunswyck op vraag van stad Leuven beschermd: niet alleen de kastelen, maar ook de parken eromheen, die geschiedkundig minstens even belangrijk zijn. Op het domein van Maisin loopt bijvoorbeeld nog een holle weg uit de middeleeuwen. Het kasteel Arenberg is al heel lang beschermd als monument. De Bron, Heuvelhof en Heiberg zijn lokaal waardevol, maar op Vlaams niveau niet beschermingswaardig. Heb jij een goed idee voor de herbestemming van kasteel De Bron, Heuvelhof of Heiberg? Dan kan je contact opnemen met de dienst onroerend erfgoed. dienst onroerend erfgoed | 016 27 25 61 | onroerend.erfgoed@leuven.be
15
inLVN Dit zijn de winnaars!
Duurzame Helden van Leuven 1
Elk jaar in september vindt de Week van de Duurzame Gemeente plaats. Tijdens die week zetten 90 duurzame gemeentes, waaronder Leuven, lokale initiatieven in de kijker door ze uit te roepen tot Duurzame Held. Hun acties dragen bij aan wereldwijde uitdagingen. Iedere Leuvenaar kon Duurzame Helden nomineren en erop stemmen. Dit zijn de vijf winnaars van 2020!
De Damiaanscouts van Wilsele-Putkapel 1
2
Voorzitter Ruben Geleyns (27): ‘Dit jaar hebben we, met de steun van de stad, een Individuele Behandelingsinstallatie voor Afvalwater (IBA) op ons terrein kunnen plaatsen. Die zuivert ons afvalwater op een natuurlijke, biologische manier. Een hele verbetering: onze lokalen liggen op een plek zonder rioleringsaansluiting, dus vroeger liep het afvalwater zo de beek in. Bovendien ligt de installatie deels bovengronds, waardoor ze ook educatief interessant is.’ ‘Duurzaam omgaan met water is al langer iets waar we op focussen. Elke druppel die op de daken van onze lokalen valt, wordt hergebruikt. En op die daken gaan we binnenkort ook zonnepanelen plaatsen.’ duurzame held in de categorie planeet
De energiesnoeiers van RuimteVaart 2 3
Anna Raymaekers, begeleider Duurzaam Wonen (25): ‘Mensen in armoede zijn zich heel bewust van hun energieverbruik, maar hebben geen geld voor zonnepanelen, een goed geïsoleerde woning of energiezuinige huishoudtoestellen.’ ‘Onze drie energiesnoeiers gaan jaarlijks met de fiets op huisbezoek bij zo’n 200 gezinnen die leven in armoede. De energiesnoeiers hebben zelf een kwetsbare achtergrond, wat een vertrouwensband schept. Ze bekijken hun energiefactuur en doen een toer door het huis. Ze plaatsen gratis isolerende folie achter de verwarming, ledverlichting en spaardouchekoppen. Ze geven ook tips over energiebesparing. Met zo’n energiescan kunnen de mensen zo’n 10% besparen op hun energiefactuur.’ duurzame held in de categorie welvaart
4
De educatieve organisatie Djapo 3 Heleen Dorpmans (27): ‘Jongeren zijn onze toekomst. Het is dus heel belangrijk dat ze bewust keuzes leren maken. Met Djapo willen we ze vaardigheden aanleren als filosoferen, creatief denken en actiegericht werken. In onze lessenpakketten vertrekken we altijd van het thema duurzaamheid. Zo bieden we lessen aan rond klimaatopwarming, fair trade of duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. We zijn actief in heel Vlaanderen, maar ons kantoor ligt in Leuven.’ ‘We danken deze bekroning aan ons partnerschap met KSLeuven, de katholieke scholengemeenschap van het secundair onderwijs. Zeven van hun scholen bieden sinds dit jaar een nieuwe basisoptie aan in het tweede middelbaar: ‘maatschappij en welzijn’. Wij helpen hen met de didactische aanpak van het lesmateriaal.’
5 16
duurzame held in de categorie partnerschap
Leuven zoals het was De buddywerking voor anderstalige nieuwkomers 4 Sara Bosmans (42): ‘De stad is enkele jaren geleden begonnen met een buddywerking, waarin vrijwilligers anderstalige nieuwkomers helpen bij hun integratie. Ik ben sinds vorig jaar buddy van Eden, een alleenstaande moeder uit Eritrea. Ik wou eigenlijk vooral leuke dingen met haar gaan doen, maar er waren problemen met haar gas en elektriciteit, ze was op zoek naar kinderopvang voor haar zoontje … De voorbije maanden heb ik dus veel gebeld, gemaild en zaken geregeld. Nu ze een crèche gevonden heeft, volgt ze Nederlands en een opleiding tot poetshulp. En stilaan komt er tijd vrij om Leuven te ontdekken. Onlangs zijn we naar het openluchtzwembad in het Provinciedomein geweest. Het was de eerste keer dat ze een zwembad zag, en ze vond het geweldig. Nu wil ze graag leren zwemmen, en fietsen!’ ‘Ik hoop dat deze bekroning onze werking meer onder de aandacht brengt. Wat zou het fijn zijn als élke Leuvense nieuwkomer op weg geholpen wordt door een Leuvenaar.’ duurzame held in de categorie vrede
Sociopolis: een project van WZC Annuntiaten Heverlee, De Wissel en Ave Regina 5 Erik Vanleeuw (51) en Laurence Degreef (42): ‘In ons woonzorgcentrum leven niet alleen ouderen, maar ook acht studenten, acht jongeren uit de bijzondere jeugdzorg en 15 cohousers. Als je verschillende mensen op de juiste manier samenbrengt, wordt een kwetsbare zorgsituatie juist een sterkte. Onze jongeren doen allerlei soorten vrijwilligerswerk voor de ouderen, en omgekeerd helpen die hén ook. Zo hadden we een buitenlandse student die les Nederlands kreeg van een voormalige leerkracht.’ ‘Een mens zit vaak in de cocon van zijn eigen leven. Door hier samen te leven met andere groepen, doorbreken jongeren én ouderen die cocon en worden ze ondergedompeld in elkaars leven. Zo geven ze zin en betekenis aan hun bestaan.’ duurzame held in de categorie mens
Wat een helden! Duurzame Helden zijn organisaties of groepen die dagelijks duurzaam bezig zijn. Elk van hen blinkt uit in een van de vijf pijlers voor duurzame ontwikkeling: mens, planeet, welvaart, vrede en partnerschappen. Uit de 33 genomineerden koos de stad vijf winnaars, één voor elke pijler. Zij werden feestelijk gehuldigd tijdens de Week van de Duurzame Gemeente, van 18 tot 25 september. www.leuven.be/duurzamehelden
Leuvense gangen Eind 19e eeuw waren er in Leuven maar liefst 144 gangen: steegjes met goedkope, armoedige arbeiderswoningen. Op deze foto zie je er zo eentje: de Zwarte Poelgang. Hij kwam uit op de Burgemeestersstraat. Na de Belgische onafhankelijkheid in 1830 brak in Leuven een bloeiperiode aan. De industrie groeide en er kwamen nieuwe brouwerijen, textielbedrijven en metaalwerkplaatsen. Die hadden arbeiders nodig en de bevolking steeg in een eeuw tijd van 18.000 naar 42.000 inwoners. Om al die nieuwe Leuvenaars te huisvesten, ontstonden de zogenaamde gangen. Die kregen algauw een kwalijke reputatie. De hygiëne liet er vaak te wensen over en de donkere, vochtige huisjes waren een broeihaard voor epidemieën en ziektes. De foto toont een binnenplaats waarop behalve de Zwarte Poelgang ook de Loogang aansloot. Uit archiefmateriaal uit 1914 blijkt dat er destijds 210 mensen woonden. Die konden samen beschikken over twee urinoirs en acht toiletten, allemaal op de binnenplaats. Hoewel de toiletten buiten stonden, waren ze verlicht, geventileerd en voorzien van een zitje in redelijk goede staat. Maar er was geen straatverlichting, en voor drinkwater moesten de inwoners naar een pomp in de Burgemeestersstraat. De Zwarte Poelgang en de Loogang zijn verdwenen, maar vandaag vind je in Leuven nog een dertigtal officiële gangen, waaronder de Hanengang, de Peterseliegang en de Wolvengang. Deze foto komt uit het rijke Stadsarchief van Leuven. Wil je meer boeiende foto’s over Leuven ontdekken of informatie krijgen over de geschiedenis van je straat, huis of familie in Leuven? Ga dan zeker eens langs bij het Stadsarchief! Meer info: www.leuven.be/ stadsarchief.
17
uitLVN
Telex Cinema Afrika Van 9 tot 18 oktober loopt er een lightversie van het Afrika Filmfestival. In M Leuven, Cinema ZED en Kinepolis kan je naar films over Afrika en de Arabische wereld; veel zijn voor het eerst in Europa te zien. Meer info: www.afrikafilmfestival.be.
Los in ’t bos Op zondag 18 oktober organiseert de jeugddienst op verschillende plaatsen een gratis speeldag in het bos voor kinderen vanaf 3 jaar. Je kan een katapult leren maken, in bomen klimmen of klauteren langs een touwenparcours. Daarnaast is er yoga of een voorleeshoekje voor wie het rustiger aan wil doen en een fantasietocht of knutselmoment voor de creatievelingen. Vanwege corona moet je je inschrijven. Meer info: www.leuven.be/losintbos.
Artist talk De Antwerpse kunstenaar Denitsa Todorova werkt aan een oeuvre dat voornamelijk bestaat uit abstracte creaties van grafiet op papier. Op woensdag 14 oktober geeft ze om 19 uur een Artist Talk in het hoofdgebouw van SLAC. Je kan je gratis inschrijven op www.slac.be/academie.
EXPO
De Bib Leuven schrijft nieuw hoofdstuk Nog tot 31 oktober kan je in de Bib Leuven Tweebronnen naar een expo over de recente renovatie van het historische gebouw. Je komt er onder andere te weten welke werken er zijn uitgevoerd, welke elementen origineel en welke nieuw, en waarom de vloeren nu precies rood en de muren geel zijn. Je ontdekt er ook meer over de architectuur van de Stedelijke Technische School die oorspronkelijk in het gebouw was ondergebracht, én over de ontwerper: de gerenommeerde architect Henry van de Velde. Ben je trouwens een oud-leerling of -leerkracht van de vroegere Technische School? Dan roepen de Bib, de Erfgoedcel en het Stadsarchief je op om verhalen, foto’s en documenten over die periode te delen via bibliotheek@leuven.be. Zo kan het schoolleven vakkundig gedocumenteerd en bewaard worden. de Bib Leuven, een nieuw hoofdstuk | tot za 31/10 | tijdens de openingsuren van de Bib | gratis | leuven.bibliotheek.be
LOPEN
Leuven Orienteering Series Op zaterdag 10 en 24 oktober kan je in Heverlee deelnemen aan twee oriëntatielopen. Je hebt de keuze uit 2, 4 of 6 km. LVN presenteert iedere maand een selectie uit het vrijetijdsaanbod in de stad. Wil je niets missen? Kijk dan op www.uitinleuven.be. Organiseer je zelf een activiteit? Voer ze in op www.uitdatabank.be.
Bij een oriëntatieloop leg je een parcours af tussen verschillende checkpoints. Met behulp van een kaart moet je zelf de snelste weg tussen de checkpoints zien te vinden. Op 10 oktober vertrekt de wedstrijd aan de Sportoase Philipssite, op 24 oktober aan de IJsbaan. Je kan het competitief aanpakken, maar ook voor het plezier meedoen. Jong en oud: iedereen is welkom. Deelnemen is gratis, maar inschrijven is wel verplicht. za 10 & 24/10 | Heverlee | 10.30 – 12 uur | www.leuven.be/orientatieloop
18
Sami beleeft HANDEL & HORECA
Riksja’s en gekke fietsen Wie deze maand gaat shoppen, kan zich laten rondrijden. Van 6 tot 31 oktober rijden er drie riksja’s rond in het centrum: elke dinsdag, donderdag en zaterdag, telkens van 11 tot 16 uur. Ze vertrekken op het Martelarenplein en het Rector De Somerplein. Op zaterdag 10, 17 en 24 oktober kan je tussen 10 en 16 uur over het Ladeuzeplein racen met gekke fietsen. Niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen een leuke uitdaging! Zowel de riksja’s als de fietsen zijn gratis. De koopzondagen zijn dit najaar nog gezelliger dan anders, met straatorkesten op verschillende plaatsen in de stad. De volgende koopzondag is op 6 oktober, van 13 tot 18 uur. www.beleefhetinleuven.be
MOUNTAINBIKE
WK Mountainbike Eliminator Op zondag 25 oktober kan je op het Ladeuzeplein naar het wereldkampioenschap ‘eliminator’, een van de nieuwste en spectaculairste mountainbikedisciplines. De renners – zowel mannen als vrouwen – leggen zo snel mogelijk een parcours met verschillende hindernissen af. Er zijn deelnemers uit zowat twintig landen over heel de wereld. In manches van vier deelnemers stoten de eerste twee telkens door naar de volgende ronde; de laatste twee vallen af. Zo gaat het door tot de finale, waarin de vier beste mannen en de vier beste vrouwen strijden om de wereldtitel. zo 25/10 | Ladeuzeplein | 14 – 18 uur www.leuven.be/eliminator
‘Ik wil de hele wereld gaan ontdekken’ ‘Sinds de corona-uitbraak spreek ik weinig met vrienden af en blijf ik vooral thuis. Ik kijk veel televisie of YouTube. Op dagen waarop ik me slecht voel, ga ik het liefst naar het park: het stadspark of De Bruul bijvoorbeeld. Ik kan er uren in mijn eentje rondhangen. Het helpt me om trauma’s uit mijn verleden te verwerken. Voor mij is dat eigenlijk meditatie.’ ‘Ik heb altijd al veel van de natuur gehouden. Toen ik nog in Saoedi-Arabië woonde, ging ik elk weekend duiken of snorkelen in zee. Op een dag was ik onder water met een harpoen op vissen aan het jagen, toen er een school dolfijnen voorbijkwam. Eerst bleven ze op een afstand, maar daarna kwamen ze vis uit mijn hand eten. De mooiste ervaring van mijn leven.’ ‘Later wil ik veel reizen. Ik wil samen met mijn vriendin de wereld gaan ontdekken. Zodra ik voldoende gespaard heb, ga ik naar mijn familie. Sinds ik ben gevlucht, hebben we elkaar niet meer gezien. We zullen moeten afspreken in Libanon of Turkije; in Syrië word ik meteen opgepakt. Dat is niet eerlijk, want ik heb helemaal niets misdaan. Maar toch mis ik Syrië: ik voel het in mijn hart, als ik erover spreek.’
19
uitLVN Het wielrennen komt naar huis
Leuven verwelkomt WK 2021 In september 2021 is Vlaanderen het decor voor het WK wielrennen. De tijdritten worden gereden van Knokke-Heist naar Brugge, de wegritten gaan van start in Antwerpen en komen aan in Leuven. Van vrijdag 24 tot zondag 26 september 2021 wordt het in Leuven één groot wielerfeest!
HOGE BERGLAAN
Christophe Impens: ‘Volgend jaar vieren we de honderdste verjaardag van het WK. Meteen ook de hoofdreden waarom we de editie van 2021 absoluut naar Vlaanderen wilden halen, toch wel de heimat van het wielrennen.’
PASTOOR LEGRANDSTRAAT
PANORAMALAAN
Tomas Van Den Spiegel: ‘We wilden heel Vlaanderen erbij betrekken en hebben contact opgenomen met een hoop steden. Leuven kwam al snel op onze radar. Jullie stad is ideaal gelegen voor een parcours met veel hellingen, en bovendien heeft Leuven veel toeristische troeven én een hart voor de wielersport. De andere gaststeden zijn Antwerpen, Brugge en Knokke-Heist geworden.’
LEOPOLD DECOUXLAAN
ALBERT WOUTERSSTRAAT
MARGUERITE LEFÈVRELAAN
MECHELSEVEST
‘Het zal de achtste keer zijn dat het WK in België gereden wordt. De laatste keer was in 2002, in Zolder. Mario Cipollini won toen de wegrit in de sprint.’
MECHELSESTRAAT VAARTSTRAAT
WIJNPERSSTRAAT VITAL DECOSTERSTRAAT
Voor échte Flandriens
BONDGENOTENLAAN
KONING LEOPOLD I STRAAT KAPUCIJNENVOER.
TERVUURSEVEST
NAAMSESTRAAT
Het Leuvens parcours van de wegritten van het WK 2021
20
JUSTUS LIPSIUSSTRAAT
PARIJSSTRAAT ST.-ANTONIUSBERG
Christophe Impens is co-voorzitter van vzw WK 2021, Tomas Van Den Spiegel directeur communicatie. Zij geven tekst en uitleg.
BLIJDE INKOMSTSTRAAT
Christophe: ‘De wegritten vinden plaats in het weekend van 24 september. Op vrijdag staan de junioren vrouwen en beloften mannen op het programma, op zaterdag volgen de junioren mannen en elite vrouwen, en op zondag sluiten we af met de elite mannen. De junioren mannen rijden lokale rondes in Leuven, alle andere categorieën starten in het centrum van Antwerpen. Ze rijden eerst voorbij enkele bekende Antwerpse plekken en trekken dan richting Vlaams-Brabant. Via het centrum van Mechelen, Keerbergen en Rotselaar duiken de renners Leuven in. Daar volgt een lokaal parcours dat bestaat uit een stadslus van ongeveer 15
Wedstrijd
WIN! TICKETS
kilometer en een ‘Flandrienlus’ in de Druivenstreek - bekend van de Brabantse Pijl. De elite vrouwen zullen de Leuvense stadsronde drie keer afleggen, de elite heren acht keer.’ ‘In het Leuvense parcours zitten enkele hellingen die op het einde van de wedstrijd mee voor de schifting kunnen zorgen: de Wijnpersstraat, de Keizersberg, de Decouxlaan en de Sint-Antoniusberg. Ook de laatste kilometer is uitdagend, want om de finishlijn ter hoogte van Sportoase te bereiken krijgen de renners nog een haakse bocht en een licht oplopende laatste 500 meter te verwerken. Wij noemen het een ‘Flandrienparcours’.’ Tomas: ‘Het wereldkampioenschap wordt gereden in landenteams: de nationale federaties selecteren de renners en rensters. Gemiddeld nemen er zo’n 125 landen deel aan het WK, goed voor een 1.000-tal renners.’
Met of zonder corona? Tomas: ‘Het zou fantastisch zijn als er een Belg zou winnen. En die kans bestaat, zowel in het tijdrijden als de wegrit. Renners als Wout Van Aert, Remco Evenepoel, Greg Van Avermaet, Jasper Stuyven of Tiesj Benoot zijn allemaal kanshebbers.’
De Sint-Pieterskerk op de Grote Markt is na meer dan dertig jaar volledig gerestaureerd. Deze gotische kerk is door UNESCO erkend werelderfgoed en herbergt een aantal werken van Vlaamse Meesters. Momenteel kan je er terecht voor de tentoonstelling ‘Tussen Hemel en Aarde – Beleef Het Laatste Avondmaal van Bouts’, gecureerd door M Leuven. Dat laatste werkte een digitale beleving uit die bezoekers via hun tablet onderdompelt in de twaalf highlights van de Sint-Pieterskerk. Via mixed reality komt ‘Het Laatste Avondmaal’ van Dieric Bouts letterlijk tot leven en ontdek je het bruisende Leuven van vroeger én nu. LVN geeft 5 duotickets weg voor een digitale beleving in de Sint-Pieterskerk. WEDSTRIJDVRAAG: In welke maand vond het openingsweekend van de Sint-Pieterskerk plaats? Stuur het antwoord op de vraag voor 19 oktober naar lvn@leuven.be, en wie weet komen de tickets jouw kant op.
De digitale beleving duurt zestig minuten. Om de verspreiding van het coronavirus te beperken, is het nodig om online een tijdslot te reserveren. Dat doe je via www.diericbouts.be. De winnaars van vorige maand zijn Ruben Spitaels, Maarten Heeren en Piet Hoogmartens. Zij winnen een duoticket voor een 30CC-voorstelling naar keuze.
‘De maanden voor het WK komen er heel wat activiteiten op maat van scholen, wielerfans, actieve fietsers en andere groepen. We kunnen nog niet veel verklappen over het programma, maar de Leuvenaar zal niet naast het WK kunnen kijken.’ ‘Leuvenaars, maar ook horeca, handelaars en verenigingen zullen kunnen bijdragen aan de organisatie. We gaan onder meer op zoek naar vrijwilligers. Een unieke kans om het WK van dichtbij te beleven.’ Christophe: ‘Twee thema’s staan centraal bij de organisatie van het WK: innovatie en duurzaamheid. In samenwerking met de Vlaamse afvalmaatschappij OVAM hebben we een duurzaamheidsplan opgesteld en lokale start-ups en ondernemingen krijgen de kans mee innovatieve oplossingen te bedenken voor de uitdagingen die zo’n groot evenement met zich meebrengt: afvalbeheer, mobiliteit, logistiek, veiligheid ... De Vlaamse overheid werkt daar actief aan mee.’ Tomas: ‘We weten nog niet of we volgend jaar nog rekening zullen moeten houden met het coronavirus. We kunnen niets anders doen dan afwachten en onze plannen zo flexibel mogelijk uitwerken. Tegen dan zullen we voldoende ervaring hebben in het organiseren van grote sportevenementen met specifieke COVID-19-maatregelen. Maar laten we hopen dat het een ‘normaal’ WK zal worden.’ www.leuven.be/wk-wielrennen
21
uitLVN Marc Brys, de trainer van OHL
‘Onze supporters mogen dromen’ Na vier seizoenen in 1B speelt Oud-Heverlee Leuven opnieuw in de hoogste afdeling van het Belgisch voetbal. Trainer Marc Brys nam in het tussenseizoen het roer over en maakte in bizarre tijden kennis met een heel ambitieuze club. ‘De komende jaren kan de titel misschien wel de ambitie worden.’
Marc Brys: ‘De seizoensvoorbereiding is voor een nieuwe trainer de tofste periode. ‘t Is als het ware een ontdekkingstocht waarin je de spelersgroep dag na dag beter leert kennen. Maar dit jaar was de voorbereiding wel heel speciaal. Pas enkele dagen voor de start van de competitie waren we zeker over onze promotie naar 1A. We hadden dus
niet veel tijd om ons voor te bereiden. In vergelijking met onze concurrenten is dat eigenlijk niet correct.’ ‘Mijn keuze voor OHL was er één voor ambitie, soliditeit - en greenkeepers! Dankzij de onderhoudsploeg liggen de velden er perfect bij. Toen ik op mijn eerste werkdag aankwam, om zes uur ’s ochtends, waren drie greenkeepers
al bezig met het onderhoud van het veld. Fantastisch om zo te kunnen werken. Op dat gebied horen we zeker bij de top 3 van België.’
OHL kampioen? ‘De club heeft veel ambitie. Terecht. De voorbije jaren is er eerst geïnvesteerd in de structuur en infrastructuur van de club. De kleedkamers en loges zijn vernieuwd, het communicatieteam is fors uitgebreid … Pas daarna is er geïnvesteerd in het sportieve.’ ‘Bij onze Engelse zusterclub, Leicester City, die dezelfde eigenaar heeft, hebben ze het ook zo aangepakt. En Leicester pakte zelfs in 2016 de titel in de Premier League! Onze supporters moeten durven dromen. Ik denk dat de titel in de komende jaren misschien wel de ambitie kan worden, al hangt dat van heel veel verschillende factoren af. Maar de club wil zeker vooruitgang blijven maken.’ ‘Het was wel raar om de eerste wedstrijden van het seizoen in een leeg stadion te spelen. Het thuisvoordeel viel weg, al gold dat natuurlijk voor alle ploegen. De spelers zullen zeker een verschil hebben gemerkt, al zullen ze dat misschien niet willen toegeven (lacht). Maar als trainer heb je het voordeel dat je de spelers beter kan coachen tijdens de match. In een vol stadion is dat niet eenvoudig. Die eerste wedstrijd met 2.000 supporters leverde ons meteen een overwinning op tegen het toen nog ongeslagen Standard.’ ‘Ik heb een contract tot eind volgend seizoen. Ik heb al bij veel verschillende clubs gewerkt, en maar zelden stonden alle neuzen binnen de club in dezelfde richting. Bij OHL is dat wél zo. Op twee seizoenen tijd hoop ik hier dus iets heel moois te kunnen verwezenlijken.’ www.ohleuven.com
22
Colofon Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester Hoofdredacteur: Ann-Catherine Metz Coördinatie en eindredactie: Heyvaert&Jansen, Kristien Quintiens, Catherine Van Dievoet
Dansvoorstelling DRRRAAI
Cultuur voor jong en oud
Hé, daar blaft een Rode Hond!
Redactie: Kristien Quintiens, Annelies Senaeve, Tom Stroobants, Catherine Van Dievoet, Veerle Willems Fotografie: Belga, City Mountainbike, Tim Buelens, Joren De Cooman, Helena Duchêne, Andy Merregaert, Marco Mertens, Plumb Images OHL, Jan Pollers, Rob Stevens, Joery Thiry Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40 Opmaak: Designskills Druk: artoos group
Kunstenfestival Rode Hond vrolijkt ook dit jaar de herfstvakantie op met een gevarieerd aanbod van theater, film, circus, workshops en nog veel meer – bijvoorbeeld deze vijf toppers.
Niks is wat het lijkt In 2010 creëerde het Leuvense theatergezelschap Max Last de voorstelling ‘Niks is wat het lijkt’ (6+) voor de vijfde editie van Rode Hond. Tien jaar later brengen ze dit geestige liefdesdrama, net als toen, in het Mariaparkje (in de Bankstraat, Leuven-centrum).
LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen. LVN is een uitgave van stad Leuven, Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven, 016 27 20 00.
Circus in de stad Naast verschillende circusvoorstellingen is er dit jaar ook de gloednieuwe ‘Circus Route’ (4+). Samen met je bubbel wandel of fiets je door de binnenstad van de ene circusact naar de andere. Druk je eigen almanak Een almanak is een mix van een agenda en een scheurkalender: een klein boekje vol verhalen, spreuken, raadsels en mopjes. In deze workshop (6+) ga je met je gezin je eigen almanak ontwerpen, drukken en inbinden. Creatief kampje Tijdens het vierdaagse vakantiekamp ‘Kinderkaap’ (6+) staan er een heleboel creatieve activiteiten op het programma. Dit jaar duiken de deelnemers onder meer in de wereld van de digitale games en vinden ze hun eigen spel uit. Het kamp kaapt de Schouwburg als vaste uitvalsbasis.
Luistertijdschrift: LVN is ook beschikbaar als luistertijdschrift voor blinden en slechtzienden. Je kan dit nummer online beluisteren via www.leuven.be/lvn of bij de redactie een DAISY-cd-rom opvragen. Wil je meer nieuws over Leuven? Schrijf je in op www.leuven.be/nieuwsbrief en ontvang tweewekelijks info over onder meer openbare werken, mobiliteit, stadsvernieuwing en vrijetijdsactiviteiten.
Spits je oren In STUK vind je dit jaar dansvoorstellingen voor de allerkleinsten, zoals ‘DRRRAAI’ (3+), maar je kan er ook spelen met reusachtige orgelpijpen en luisteren naar vallende druppels. Rode Hond | 0 – 12 jaar | do 05 – zo 08/11 info & tickets www.rodehond.be
Stadszaken regelen? Start op www.leuven.be. Voor de meeste diensten en producten van de stad moet je vooraf een afspraak maken. Meer info: www.leuven.be/afspraak.
23
Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel? Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.
@simonjuliusrenatus Goeiemorgen Leuven!
@eddiefromohio Waar rook is, is theatergroep Max Last!
@karolienvanhelden Eendjes, paradepaardjes en suikerspinnen: de kermis was weer beestig!
@balto_the_pomsky_be Prachtig werk van buurtbewoners van Ter Bank en cliënten van Alvinnenberg vzw
@mjose_lovestreetart De mooiste school van Leuven? Dat is die van Pee en Nel
@_ellen_v_83 Een ijsvogel spreidt zijn vleugels in het Provinciedomein