MOBILITEIT
60% van de binnenstad wordt fietszone NIEUW LEVEN OP DE SCHEUTSITE
Een betaalbare thuis voor verenigingen VAN DASLOOK TOT ZANDKOOL
Eetbare planten in de stad SEPTEMBER 2020
Hallo! ik ben Charlene
‘Ontbijten in het Provinciedomein: zalig!’
Vaarwel ziekenhuis, welkom podiumkunstengebouw Midden juni is de sloop van het voorste gebouw van het voormalige Sint-Pietersziekenhuis in de Brusselsestraat gestart. Dat gebeurt met een hoge kraan die de verschillende verdiepingen van op de grond ‘afknabbelt’ – een spectaculair gezicht! Tegen midden september is het gebouw helemaal gesloopt en start de afbraak van het achterste blok. In mei 2021 zal van het ziekenhuis niets meer overblijven. Op de plek die vrijkomt, bouwt de stad onder andere een gebouw voor podiumkunsten. Dat zal er vermoedelijk in 2027 staan. www.leuven.be/podiumkunstensite
02
In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 De Scheutsite verwelkomt verenigingen 08 Community Land Trust: een betaalbare nieuwe woonformule
inLVN 10 Kort 12 Nog meer ruimte voor fiets, bus en deelvoertuigen 14 Planten, vruchten en noten plukken in de stad 16 ByeByeGrass: hoe biodivers zijn onze stad en jouw tuin?
uitLVN 18 Kort 20 Nieuw seizoen 30CC: koop je tickets vanaf 5 september 21 Gesloten Monumentendag 22 SLAC: honderden kunstopleidingen voor jong en oud
Charlene 05 VERTELT 11 DROOMT 19 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Charlene Andries. Charlene is 32 en woont in Wilsele-Putkapel. Ze is getrouwd, heeft twee kinderen en werkt als poetshulp bij Het Poetsbureau. Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal? Laat het ons weten via lvn@leuven.be.
03
samenLVN
Telex Herdenking WO I en II Op vrijdag 4 september wordt de verwoesting van Leuven in 1914 en de bevrijding van Leuven in 1944 herdacht. De plechtigheid vindt plaats om 15.30 uur aan het oorlogsmonument op de Stadsbegraafplaats in Heverlee, en om 16.15 uur op het Engels Kerkhof.
Thuiscomposteren Tuinafval kan je eenvoudig zelf verwerken tot compost. Hoe, dat ontdek je op zaterdag 12 september van 10 tot 12 uur in de Kruidtuin. De compostmeesters beantwoorden er (gratis) al je vragen. Inschrijven is niet nodig, je komt gewoon langs. Meer info: www.leuven.be/composteren.
Nooit meer kernwapens De Internationale Dag voor de Vrede op maandag 21 september herdenkt dit jaar de atoomaanvallen op Hiroshima en Nagasaki, intussen 75 jaar geleden. Voeg die dag de vredesvlag toe aan je profielfoto op Facebook of breng jouw versie van het vredeslied op sociale media met #leuvenvoorvrede #vredesvlag. Ook de beiaardiers zullen het vredeslied spelen. Hoe laat ze dat doen, lees je op www.leuven.be/vrede.
VAARTKOM
Ahoi, nieuw havenhuis! Het oude havengebouw van Leuven werd in 2015 afgebroken om plaats te maken voor een nieuwe brug over de Vaartkom en een groene flaneeroever, die over twee jaar wordt aangelegd. In september opent alvast het nieuwe jachthavenhuis, op de benedenverdieping van een appartementsblok aan de Vaartkom 49 - het grijze gebouw rechts op de foto. ‘t Havenhuis zal het gaan heten, en het is er in de eerste plaats voor de leden van de jachthavenclub en schippers of toervaarders die in Leuven aanmeren. Die kunnen er gebruikmaken van onder andere wc’s, douches en wasmachines. Daarnaast zijn er het kantoor van de havenmeester en een clublokaal voor de Vlaamse Vereniging voor Watersport Leuven. Die vzw baat de jachthaven uit en organiseert cursussen en infoavonden om zoveel mogelijk mensen warm te maken voor de vaarsport. Het lokaal doet eveneens dienst als leslokaal voor vaaren duikcursussen van Navivaar en Duklo. Maar ook bezoekers zonder zeebenen kunnen er iets komen drinken. www.vvwleuven.be
‘t Leives woud van de moind
Kajè [SCHRIJFBOEK]
Ik em moën kalbas vei et nief schouljoor gerieëd gemokt mei schroëfpapie, ne kajè, stillo’s en ne sjêrpe crayon. Ik heb mijn boekentas voor het nieuwe schooljaar klaargemaakt met schrijfpapier, een schrijfboek, balpennen en een scherp potlood.
04
DUURZAME GEMEENTE
Nomineer jouw duurzame held Tijdens de Week van de Duurzame Gemeente, van 18 tot 25 september, zal het stadsbestuur vijf Leuvense duurzame helden in de bloemetjes zetten. Dat zijn mensen of groepen die dagelijks bijdragen aan een van de vijf pijlers voor duurzame ontwikkeling: mens, planeet, welvaart, vrede en partnerschappen. De stad zal voor elk van de vijf pijlers één duurzame held selecteren. Ken jij een duurzame held die erkenning verdient? Dan kan je hem of haar nog tot zondag 6 september nomineren via www.leuven.be/duurzamehelden. Daar kan je ook stemmen op de genomineerde helden. Tijdens de Week van de Duurzame Gemeente huldigt de stad de duurzame helden. Nadien worden zij en hun ‘heldendaden’ een jaar lang in de kijker gezet. dienst mondiaal beleid | 016 27 26 40 | mondiaal.beleid@leuven.be www.leuven.be/duurzamehelden
Charlene vertelt SOLIDARITEIT
Stippel je eigen Refugee Walk uit Vluchtelingen leggen vaak lange afstanden af op zoek naar een veilige thuis. Toon je solidariteit door mee te stappen met de Refugee Walk op zondag 27 september. Dit jaar is er geen gezamenlijke wandeltocht, maar je kan wel je eigen route kiezen en geld inzamelen voor mensen op de vlucht. Je kan kiezen uit verschillende wandelingen van 10 of 40 kilometer in heel Vlaanderen. Maar je kan ook je eigen parcours uitstippelen. Tijdens je wandeling kan je een audioboek beluisteren. Het neemt je mee in het bijzondere leven van vluchtelingen. De Refugee Walk is niet alleen een symbolische actie, maar ook een sponsortocht. Elke stapper betaalt 5 euro inschrijvingsgeld en zamelt minstens 100 euro in. De opbrengst gaat naar Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Met het geld kan de organisatie onder andere vluchtelingen ontvangen op hun eerste dag in België en hen begeleiden om zelfstandig te leven. www.refugeewalk.be
OPROEP: STEM MEE
Kroon de kruin van onze Ymeriaplataan Elk jaar krijgt in ons land een bijzondere boom de titel van ‘Boom van het Jaar’. Dit jaar is de stokoude plataan op de Ymeria-site in Wijgmaal door een jury geselecteerd als kandidaat voor Vlaams-Brabant. Stem onze boom nog tot 15 oktober naar de overwinning via www.boomvanhetjaar.be! De plataan heeft een omtrek van negen meter en – voor de snoei – een hoogte van dertig meter. We weten niet zeker hoe oud hij is. Ofwel is het een bundelboom, die bestaat uit zes aparte bomen van 200 jaar oud; ofwel is het één boom die vroeger geknot is, en dan is hij wel 300 of 400 jaar oud. De Ymeriaplataan werd in 2010 als monument geklasseerd. Deze plataan is al jaren een van de favoriete bomen van de dienst groenbeheer van de stad en krijgt dan ook extra veel aandacht en verzorging. Momenteel werkt de dienst aan een apart beheerplan, speciaal voor de Ymeriaplataan. www.boomvanhetjaar.be
‘Wij hebben 13 huisdieren’ ‘Ik ben samen met mijn zus opgegroeid in Wilsele-Dorp. Mijn man, Matthias, ken ik al sinds mijn tienerjaren. Ik zag hem geregeld in café De Curve in Kessel-Lo, waar we elke week met een groep vrienden samenkwamen. Onze trouw hebben we een jaartje moeten uitstellen, toen ik zwanger raakte en de bevalling uitgerekend was óp onze trouwdatum (lacht). We hebben intussen een zoon, Nyo, en een dochter, Jade. Ze zijn tien en acht jaar. In december komt er nog een derde kindje bij. We kijken er heel erg naar uit.’ ‘Ik heb een enorm zwak voor dieren. Mensen weten dat ook. Enkele jaren geleden stond er een kartonnen doos op onze stoep met twee kittens. Tja, die kon ik niet aan hun lot overlaten. We zijn ermee naar de dierenarts geweest en hebben ons er verder over ontfermd. Verder wonen hier nog een kat, zeven kippen, twee konijnen en een hond. We hebben 13 huisdieren.’ ‘Ons huis in Wilsele-Putkapel hebben we tien jaar geleden gekocht. Twee jaar geleden zijn we begonnen met verbouwingen – en dat was op z’n zachtst gezegd pittig! Maar we wonen hier ontzettend graag en willen hier nooit meer weg. Wilsele-Putkapel heeft een heel sterk gemeenschapsleven. We hebben superfijne buren. Waar je ook komt, je loopt altijd wel een bekende tegen het lijf. Dat is gewoon heel plezant.’
05
samenLVN Verenigingen en scholen krijgen ruimte op de Scheutsite
‘Thuis in het Missiehuis’ Er zit weer leven in het indrukwekkende Missiehuis van Scheut aan de Zavelstraat in Kessel-Lo. Een jaar nadat de missionarissen zijn vertrokken, vinden Leuvense verenigingen en socioculturele organisaties er betaalbare ruimte. ‘Een experiment dat tijd krijgt om te groeien’, vertelt coördinator Wannes Verhoogen.
‘Die invulling is wel nog tijdelijk. Momenteel ligt ze voor drie jaar vast. In die periode krijgt het experiment de tijd om te groeien en te evolueren. Welke nieuwe initiatieven en samenwerkingen ontstaan hier? Welke verbouwingen zijn er nodig? Hoe sturen we bij? Na drie jaar evalueren we dat, en pas dan tekenen we een langetermijnvisie uit. Daar betrekken we ook de buurt bij, want voor de omwonenden is dit toch een hele verandering.’
Het Missiehuis Ze waren nog met zeventien, de Missionarissen van Scheut. Het immense gebouw (foto 1) en het park eromheen werden hen te groot. De Zusters van de Jacht, die in een al even kolossaal gebouw op dezelfde site woonden, dachten er net zo over. Dus besloten ze het hele domein vorig jaar te koop te stellen. Een kans die de stad Leuven niet liet liggen.
De eerste organisaties namen tijdens de zomermaanden hun intrek in het Missiehuis. ‘De vaste bewoners, zoals wij ze noemen: zij huren een eigen lokaal. Andere organisaties die minder vaak een ruimte nodig hebben, bijvoorbeeld voor een wekelijkse activiteit of een occasionele vergadering, zijn welkom vanaf oktober.’
‘De vraag naar betaalbare ruimte voor Leuvense verenigingen en socioculturele organisaties is groot’, legt Wannes Verhoogen uit. Hij is door de stad aangesteld als coördinator van de site. ‘In het najaar van 2019 hebben we een oproep gedaan. De respons was behoorlijk indrukwekkend: wel vijftig organisaties stelden zich kandidaat om hier een ruimte te huren. De vragen waren heel divers: repetitieruimte voor theatergezelschappen, kunstateliers, opslagruimte voor sportverenigingen, zelfs leslokalen voor scholen. Samen hebben we dan de puzzel gelegd en zijn we het Missiehuis gaan invullen.’
Wannes leidt ons rond. Eerst naar de kelder, die vooral dienstdoet als opslagruimte. De lokalen zijn gevuld met decorstukken en kostuums, circusattributen en videoapparatuur, sportmateriaal en nog veel meer spullen van allerlei verenigingen. Dan naar de benedenverdieping. Daar zijn de meeste lokalen die verhuurd worden voor vergaderingen of andere activiteiten, plus twee grote onthaalruimtes waar de deelnemers kunnen wachten of een babbeltje doen (foto 2).
Van studiehuis tot rusthuis De Congregatie van het Onbevlekt Hart van Maria – beter bekend als de Missionarissen van Scheut – kocht na de Tweede Wereldoorlog een landgoed in de groene rand rond Leuven. De missionarissen bouwden er een studiehuis voor zowat zestig priesterstudenten. Maar al snel daalde het aantal roepingen, en in 1963 werd het studiehuis een bezinningscentrum. De Missiezusters van De Jacht maken deel uit van dezelfde congregatie. Zij bouwden in 1969 een studiehuis voor meisjesstudenten op het domein. Nog geen tien jaar later stond de congregatie voor een nieuwe uitdaging: steeds meer missionarissen en missiezusters op leeftijd keerden terug uit alle hoeken van de wereld. Er was dus een rust- en verzorgingsplek nodig, en dat werd het domein in Kessel-Lo. In 1992-1993 kreeg het Missiehuis nog een ziekenafdeling, met een tiental kamers.
06
Wannes Verhoogen
De volledige eerste verdieping is ingenomen door De KieM, een pas opgestarte natuur- en montessoribasisschool. De tweede verdieping biedt tijdelijk onderdak aan de eerste graad van de middelbare school De Met, terwijl die een definitieve plaats zoekt in het centrum van Leuven. En de voormalige bibliotheek is nu een oefenruimte voor vier circus-, dans- en theatercollectieven (foto 3).
1
De schildersezels van collectief Atelier 13 staan opgesteld op de derde verdieping (foto 4). Achter een stevige branddeur blijft de voormalige ziekenafdeling van de missionarissen voorlopig onaangeroerd: de ziekenhuiskamers bleken in een te slechte staat. In het verste deel van het gebouw richtte de stad negen studio’s in. Het zijn tijdelijke woningen voor mensen in een kwetsbare situatie, met een aparte ingang en een eigen trappenhuis.
De Jacht Anders dan het Missiehuis krijgt het oude rusthuis van de Zusters van De Jacht wél al een meer definitieve invulling. Wannes: ‘Hier is SOS Kinderdorpen gestart met Hejmo: een kleinschalig familiaal opvanghuis voor jongeren. Er wonen 10 tot 15 jongeren van 10 tot 18 jaar. Op termijn verhuist ook de jeugdwerkorganisatie Koning Kevin naar deze site. En zelfs dan is er nog ruimte over. In 2023, als het experiment van het Missiehuis afloopt, kunnen we die ruimte in het oude rusthuis meenemen in de denkoefening die we dan zullen maken.’
2
Het park ‘Het park van de Scheutisten - ongeveer twintig voetbalvelden groot - is voortaan openbaar. Een bijzondere plek met een prachtig uitzicht over de stad Leuven (foto 5). De stedelijke groendienst werkt aan een inrichtings- en beheerplan dat een evenwicht zoekt tussen natuur en recreatie. Er komen speelweides en speelbossen, en er is ruimte voor buurtinitiatieven zoals een wijkboomgaard. In de waardevolle graslanden en bossen krijgt de natuur voorrang.’
3
‘De hele site is autoluw. De organisaties die hier een plek vinden, engageren zich om zoveel mogelijk met de fiets, het openbaar vervoer of te voet te komen. Dat geldt ook voor hun bezoekers.’
Welkom op de Scheutsite! Een vergadering? Een wekelijkse activiteit? Vanaf oktober kan je vereniging daarvoor terecht in het Missiehuis op de Scheutsite. De huurprijs hangt af van de grootte van het lokaal, de duur van de huur, en van de vraag of je vereniging uit Leuven komt en al dan niet overheidssteun krijgt. Mail voor meer informatie naar scheut@leuven.be.
4
www.leuven.be/scheutsite
07 5
samenLVN
Sarah Tresignie en Letty de Jong op de plek waar de eerste CLT terechtkomt.
Leuven richt als eerste Vlaamse stad een Community Land Trust op
‘Koop het huis, niet de grond’ Wonen is niet goedkoop. Om dat probleem in Leuven aan te pakken, richt de stad onder meer een Community Land Trust (CLT) op, een nieuwe formule waarbij grond en woning worden gesplitst. Doordat je enkel het huis en niet de grond koopt, ligt de prijs een stuk lager. Letty de Jong en Sarah Tresignie van het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven (AGSL) geven meer uitleg.
Leuven is een gegeerde stad om te wonen. Het is centraal gelegen, vlak bij Brussel en de luchthaven. De vraag is groter dan het aanbod, en er is weinig ruimte om nieuwe woningen bij te bouwen. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de woonprijzen relatief hoog liggen. Niet iedereen heeft voldoende budget om die woonprijzen te kunnen betalen. De stad ging daarom op zoek naar een recept om wonen in Leuven meer betaalbaar te maken en kwam uit bij een nieuwe formule: de Community Land Trust.
‘Verder blijft alles gelijk. Als bewoner krijg je een eeuwig gebruiksrecht op je huis, met dezelfde rechten en plichten als een gewone eigenaar. Je mag je huis verbouwen of verkopen en je erfgenamen kunnen het later erven. Wel moet je je woning altijd zelf bewonen, je mag ze dus niet verder verhuren. Wie zijn huis verkoopt, staat een deel van de meerwaarde af aan de CLT.’ Sarah Tresignie: ‘De CLT is een organisatie met een eigen bestuur waarin de stad, de bewoners en het middenveld zitten. Dat middenveld is heel breed. Het zijn verenigingen of organisaties die werken rond maatschappelijk welzijn of wonen. Een CLT begint klein, maar groeit in de loop der jaren. De bedoeling is dat ze een aanvulling biedt op de woningmarkt en samenwerkt met andere organisaties en bedrijven die er actief zijn.’
Voor wie is het bedoeld?
Wat is een Community Land Trust?
Letty: ‘Om comfortabel te kunnen leven, zou je maximaal 30% van je inkomen aan wonen mogen besteden. Meer wordt als problematisch beschouwd, in het bijzonder voor lagere inkomens. Uit onderzoek blijkt dat zowat een kwart van de Leuvenaars boven die 30% zit.’
Letty de Jong: ‘Bij een Community Land Trust (CLT) worden de grond en de woning gesplitst. Jij koopt alleen het huis, de grond is eigendom van de CLT. Het resultaat is dat je goedkoper kan wonen.’
Sarah: ‘Er zijn heel wat mensen die niet de middelen hebben om op de private markt een woning te kopen. Het huidige aanbod sociale huisvesting volstaat bovendien niet om alle kandidaten van een woning te voorzien. Die mensen huren
08
CORONA daarom vaak noodgedwongen een huis op de private markt, maar ervaren dat als een zware financiële last. Voor hen is de CLT bedoeld. Of je voor een woning binnen een CLT in aanmerking komt, wordt dus in de eerste plaats op basis van financiële criteria beslist.’
Meer dan alleen wonen Sarah: ‘CLT staat voor Community Land Trust. Dat eerste woord is heel belangrijk: het gaat om een gemeenschap. Wie via de CLT een huis koopt, is automatisch lid van die gemeenschap, en dat heeft een aantal voordelen. Zo mag je mee beslissen over de werking van de organisatie. Je gaat naar de vergaderingen van de CLT en krijgt stemrecht.’ Letty: ‘Daarnaast kunnen er binnen de gemeenschap activiteiten worden georganiseerd, zoals samen sporten, kook- of taallessen volgen of een wijktuin onderhouden. Er zijn ook praktische pluspunten. Je krijgt bijvoorbeeld hulp bij renovatie, je wordt begeleid bij het afsluiten van de lening, je deelt een wagen met je buren … Er is een sterk gemeenschapsgevoel binnen een CLT, maar tegelijk wordt ook je privacy gerespecteerd.’
Proefproject De eerste CLT komt op de site van Klein Rijsel, meer bepaald op de lange strook naast het Provinciehuis die nu nog een tijdelijke bloemenweide is. Het project dient om het CLTconcept te testen en er lessen uit te trekken voor volgende CLT-initiatieven. Over enkele jaren zal de CLT zijn eerste bewoners verwelkomen.
Wat, wie, hoe?
Leuven in tijden van corona Helaas is het coronavirus nog niet weg. Daarom is het meer dan ooit van levensbelang om de basisregels te blijven toepassen: • Hou 1,5 meter afstand. • Draag altijd een mondmasker waar het druk is en je onvoldoende afstand kan houden, ook buiten. Op heel wat plekken in de binnenstad is het dragen van een mondmasker verplicht. Op www.leuven.be/mondmasker lees je waar dat zo is. • Was vaak je handen met water en zeep. • Geef geen hand of kus wanneer je iemand begroet. • Laat activiteiten zo veel mogelijk buiten plaatsvinden. Kan dat niet? Verlucht de ruimte dan goed. • Let extra op bij mensen die gevoelig zijn voor het virus: mensen ouder dan 65 jaar, mensen met diabetes of problemen met hart, longen of nieren, en mensen die gevoelig zijn voor infecties.
Handig overzicht Op www.info-coronavirus.be vind je een overzicht van alle maatregelen. Vragen stellen kan op 0800 14 68 9 (gratis) of via info-coronavirus@health.fgov.be.
• CLT staat voor Community Land Trust. • Bij een CLT worden grond en woning gesplitst. • De grond blijft eigendom van de CLT, de woning kan je kopen. • Het resultaat is dat je goedkoper kan wonen. • Leuven is de eerste Vlaamse stad die zelf een CLT opricht. • Een CLT is bedoeld voor Leuvenaars die onvoldoende budget hebben om op de private markt een woning te kopen of te huren. • Er komt een proefproject op de site van Klein Rijsel.
Wat de gevolgen zijn voor Leuven, kan je nakijken op www.leuven.be/corona. Wie daarover vragen heeft, kan contact opnemen met het informatiecentrum op 0800 16 91 6 (gratis) of corona@leuven.be. Het informatiecentrum is iedere werkdag bereikbaar van 9 tot 16.30 uur.
Oproep
Dit magazine ging in druk op donderdag 20 augustus en houdt geen rekening met maatregelen die sinds die datum werden genomen.
De stad wil graag weten welke Leuvenaars interesse hebben in dit nieuwe woonmodel en welke aspecten ze al dan niet aantrekkelijk vinden, en organiseert daarom een onderzoek. Deelnemen kan tot 15 oktober via www.agsl.be. De vragenlijst invullen duurt ongeveer 15 minuten.
Leuven blijft helpen Wie hulp of ondersteuning nodig heeft, kan daar nog steeds om vragen via www.leuven.be/leuvenhelpt, leuven.helpt@leuven.be of 0800 16 91 6 (gratis). Wie hulp wil bieden, kan dat via dezelfde kanalen laten weten.
09
inLVN
Telex Sluiting stadsdiensten Heel wat stadsdiensten zijn gesloten op maandag 7 september wegens Leuven Kermis. Meer info: www.leuven.be/sluitingsdagen.
Voedselverspilling: oproep Een derde van al het geproduceerde voedsel gaat verloren. De stad wil nagaan of dat in Leuven ook zo is, en zoekt daarom vrijwilligers die twee weken lang hun voedselverspilling meten. Ook scholen of restaurants mogen meedoen. Wie interesse heeft om mee te werken, kan zich kandidaat stellen via www.foodwin.org/leuven. Deelnemers krijgen een workshop en advies op maat om voedselverspilling te vermijden.
Stop met roken Tijdens een rookstopcursus ga je samen met andere rokers én met de hulp van een tabakoloog de strijd aan tegen de sigaret. De acht sessies vinden plaats op maandag 28/09, 05/10, 12/10, 19/10, 26/10, 09/11, 23/11 en 07/12, telkens om 19.30 uur in de Romaanse Poort, Brusselsestraat 63. Deelnemen kost 48 euro, of 24 euro als je een statuut van verhoogde tegemoetkoming hebt. Op 14/09 kan je naar een gratis infosessie over de cursus. Inschrijvingen, zowel voor de cursus als voor de infosessie, via www.leuven.be/rookstopcursus of 016 27 26 30.
Ontmoetingsmoment voor prille ouders Op zaterdag 26 september vindt van 14 tot 17 uur de eerste BabyBabbel van het Huis van het Kind plaats. Leuvense ouders kunnen er met hun pasgeboren kindjes (0 tot 6 maanden) naartoe om ervaringen te delen en om kennis te maken met het Leuvense aanbod voor gezinnen en met de diensten van het Huis van het Kind. Tussendoor speelt Klankennest drie interactieve en woordeloze babyconcerten. Info en inschrijvingen: www.huisvanhetkindleuven.be.
10
COKIDO
Organiseer zelf je kinderopvang Heel wat ouders moeten elke schoolvakantie flink puzzelen om opvang te regelen voor hun kinderen. Cokido wil hen daarbij helpen: het steunt gezinnen die zelf opvang organiseren in een beurtrolsysteem. Elke ouder vangt, samen met minstens één andere ouder, een dag per week de kinderen op. In ruil kunnen de eigen kinderen vier dagen terecht bij de andere ouders van het Cokido-groepje. De gezinnen kennen elkaar via school, wijk, vereniging of werk. Elk groepje bepaalt zelf de planning en de opvanglocatie. Lid worden van Cokido kost 30 euro per gezin per jaar. In ruil kan je gebruikmaken van een app om de opvang te plannen en krijg je een opstartgids, documenten en hulpmiddelen om afspraken te maken. Je kan ook een verzekering afsluiten. De stad wil de opstart van Cokido-groepjes stimuleren en schenkt daarom vijftig lidmaatschappen van Cokido weg, tien per deelgemeente. Hoe je zo’n gratis lidmaatschap kan aanvragen, lees je op de website. loket kinderopvang | 016 27 26 43 | info@kinderopvangleuven.be www.leuven.be/cokido
HELP ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS
Gezocht: buddy’s! Stad Leuven is op zoek naar buddy’s om anderstalige nieuwkomers te helpen bij hun integratie. Wie interesse heeft, kan naar een infosessie op dinsdag 8 september, dinsdag 6 oktober, maandag 16 november of dinsdag 15 december. Een buddy helpt op vele vlakken: samen Nederlands oefenen, administratieve problemen regelen, zoeken naar vrijetijdsbesteding, de stad verkennen ... Er zijn nog heel wat nieuwkomers op zoek naar een helpende hand: zowel alleenstaanden als gezinnen. Interesse? Tijdens de infosessie leer je meer over de werking en krijg je antwoorden op vragen als: ‘Hoeveel tijd neemt het vrijwilligerswerk in?’, ‘Welke ondersteuning krijg je als buddy?’ en ‘Wat betekent een buddy precies voor een nieuwkomer?’. Het gaat om een engagement op maat: de stad verzoent de beschikbaarheid en interesses van de buddy’s met de noden van de nieuwkomers. di 08/09, di 06/10, ma 16/11 & di 15/12 | 18 – 20.30 uur Diestsesteenweg 104F, Kessel-Lo | diversiteit@leuven.be www.leuven.be/buddy
Charlene droomt AANPAK CORONA
Stad en KU Leuven sporen virus op in rioolwater Midden augustus zijn de stad en de KU Leuven gestart met een proefproject om het coronavirus op te sporen in het Leuvense rioolwater. Zo hopen ze besmettingen te ontdekken nog voor mensen ziek worden. Bij mensen die besmet zijn met het virus, belanden kleine viruspartikels in het spijsverteringsstelsel. Die komen vervolgens via de stoelgang in het rioolwater – en daar kunnen ze worden opgespoord. Twee keer per week worden er stalen van het rioolwater genomen op verschillende plekken in Leuven, onder andere aan Gasthuisberg, een woonzorgcentrum en een studentenresidentie. Het Rega Instituut onderzoekt de stalen. Het doel van het project: besmettingen ontdekken vóór besmette mensen symptomen vertonen. Zo kan de stad heel snel lokale uitbraken van het virus indijken. Het proefproject loopt nog enkele weken. Daarna wordt het geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.
HONDENLOOPZONES
Kwispelen volgens de regels Leuven heeft verschillende hondenloopzones: afgescheiden plekken waar baasjes hun viervoeters - onder begeleiding - vrij kunnen laten rondlopen. Er zijn vijf grote weides en acht kleinere stroken. Over enkele maanden opent een nieuwe hondenloopweide in de Abdij van Park. In de hondenloopzone moet je, net als overal in de stad, zelf de hondenpoep opruimen. Je doet die in een zakje en deponeert dat in de vuilnisbakken. Op alle andere plaatsen - ook in een bos of park of op een speelterrein - lopen honden verplicht aan een leiband. Wie de regels overtreedt, riskeert een GASboete die kan oplopen tot 350 euro. www.leuven.be/hondenloopzones
‘Wilsele-Putkapel gaat er echt op vooruit’ ‘We zijn in 2009 in Wilsele-Putkapel komen wonen. Ik kende de buurt al goed, want als kind ben ik naar school gegaan in De Bosstraat, en mijn grootouders woonden er. De afgelopen tien jaar is het hier enorm veranderd. Tegenover ons is een woonzorgcentrum gebouwd, er is een nieuw zwembad en gemeenschapscentrum gekomen, de school en het speeltuintje in onze straat zijn vernieuwd … Er duiken voortdurend nieuwe werven op en dat zal de komende jaren wellicht nog zo blijven. Maar het stoort me niet, want WilselePutkapel gaat er echt op vooruit.’ ‘Wat me wel zorgen baart, zijn de woningprijzen in Leuven. Als ik nu de Passe-Partout opensla en de vastgoedadvertenties bekijk, dan schrik ik soms wat van de prijzen. Sommigen van onze vrienden zijn uitgeweken naar Tienen en Glabbeek, omdat de prijzen daar lager zijn. Gaan mijn kinderen later nog wel een huis kunnen kopen in Leuven? En welke prijs zullen ze ervoor moeten betalen? Die vragen houden ouders bezig.’
11
inLVN Stad maakt plaats voor fiets, bus en deelvoertuigen
60% van de binnenstad wordt fietszone Leuven is een van de snelst groeiende steden in Vlaanderen. Daardoor stijgt ook het aantal verplaatsingen in de stad. Als we die verplaatsingen meer met de fiets doen, wordt onze stad leefbaarder, aangenamer en gezonder. Het circulatieplan gaf al meer ruimte aan fietsers en voetgangers; Tim Asperges van de dienst mobiliteit vertelt hoe de stad nog een versnelling hoger schakelt, met onder andere een grote fietszone.
12
Tim Asperges: ‘Onze ambitie: het fietsgebruik zo stimuleren dat het autogebruik afneemt. Dat doen we onder meer door fietsen comfortabeler en veiliger te maken. Vanaf september maken we in de binnenstad een grote fietszone - een aaneengesloten netwerk van fietsstraten. Waar je de zone binnenrijdt, staat een verkeersbord. Vanaf daar mogen auto’s geen fietsers inhalen. Fietsers mogen de volledige breedte van de rijweg gebruiken.’
Tim Asperges aan het toekomstige Mobipunt van het station van Heverlee.
Welke straten behoren tot de fietszone? ‘Alle straten, behalve als ze deel uitmaken van belangrijke verkeerslussen of als er veel bussen rijden. Ook enkele sterk hellende straten kunnen geen fietsstraat worden, omdat auto’s daar niet veilig achter fietsers kunnen rijden. Zo’n 60 procent van de binnenstad wordt fietszone. Op www.leuven.be/fietszone lees je heel precies om welke straten het gaat.’ Waarom een fietszone en geen extra fietspaden? ‘In de meeste straten is er geen plaats voor een apart fietspad. En we willen natuurlijk de ruimte voor de voetgangers niet verkleinen, integendeel. Bovendien stijgt het aantal fietsers in Leuven zo hard dat zelfs een fietspad niet volstaat. In een fietsstraat hebben ze veel meer plaats.’ ‘Voor heel veel mensen is de fiets het meest evidente vervoersmiddel in Leuven. Bijna de helft van alle woonschool- en woon-werkverplaatsingen worden al trappend afgelegd. Daarmee staan we op de eerste plaats in Vlaanderen.’
Voor en na corona Komen er ook fietszones in de deelgemeenten? ‘Neen, daar hebben we andere plannen. In straten waar geen afzonderlijk fietspad mogelijk is, voeren we volgend jaar een zone 30 in. Daarnaast gaan we autoluwe assen met fietsstraten creëren, onder andere parallel met de drukke steenwegen.’ Welke aanpassingen komen er vanaf deze maand nog voor de fietsers? ‘Aan vijf kruispunten zijn de opstelstroken voor fietsers nu dubbel zo groot. Tijdens de coronapandemie willen we de fietsers extra ruimte geven als ze staan te wachten voor een rood licht. Maar ook na corona vereist het stijgend aantal fietsers extra opstelruimte.’ ‘Daarnaast mogen fietsers voortaan aan vijf kruispunten rechtdoor of rechtsaf door het rood rijden.
Dat staat aangeduid met een verkeersbord (zie illustratie). Het gaat om kruispunten waar dat veilig kan, omdat er geen conflicten zijn met andere weggebruikers. Die maatregel zorgt voor een betere doorstroming van het fietsverkeer en verhoogt de veiligheid op heel wat plaatsen: fietsers kunnen al afslaan terwijl auto’s nog stilstaan voor het rood licht. Zo vermijd je dodehoekongevallen met afslaande wagens. Waarschijnlijk geldt deze regel binnenkort ook op vijftien kruispunten op gewestwegen.’
Nieuw busplan Zijn er ook plannen voor het openbaar vervoer? ‘Absoluut. Door corona is het gebruik van het openbaar vervoer tijdelijk gedaald, maar daarvoor was het echt een succesverhaal. In de afgelopen vijftien jaar is het busgebruik in onze stad vervijfvoudigd. De komende jaren willen we het nog eens verdubbelen. Daarom voeren we eind 2021 een nieuw busplan in. Dat zal het aanbod nog versterken, maar tegelijk het aantal bussen verlagen op bepaalde assen in de binnenstad, bijvoorbeeld in de Bondgenotenlaan.’
50 Hoppin-Mobipunten Waarom wil de stad ook deelmobiliteit stimuleren? ’75 procent van het autoverkeer in onze stad komt van buiten Leuven. Voor mensen uit de ruime regio is de fiets vaak geen optie. We willen hun een alternatief bieden: de combinatie van openbaar vervoer en deelmobiliteit. Daarom bundelen we tegen eind 2021 deelvoertuigen op een vijftigtal Hoppin-Mobipunten. Daar komen niet alleen gewone deelvoertuigen, maar ook 30 elektrische bakfietsen, 125 elektrische fietsen en zo’n 25 elektrische wagens. Op Autovrije Zondag, 27 september, openen de eerste vijftien Hoppin-Mobipunten al.’ ‘Aan de stations van Leuven, Wijgmaal en Heverlee komen grote Hoppin-Mobipunten. Mensen die met de trein aankomen, kunnen hun reis voortzetten met Bluebikes, elektrische deelfietsen en
deelbakfietsen, of met al dan niet elektrische deelwagens. Ook aan de randparkings en ter hoogte van belangrijke busstations komen Hoppin-Mobipunten. Daar kunnen mensen overstappen op deelfietsen of -auto’s. Tot slot zijn er ook buurtmobipunten. Dat zijn niet echt overstappunten, maar wel plekken waar inwoners een deel(bak)fiets of -auto kunnen gebruiken vlak bij hun woning. De locatie van deze buurtmobipunten werd bepaald in overleg met de bewoners.’ Hoe wil de stad de parkeerdruk aanpakken? ‘98% van de parkeeroppervlakte voor alle soorten voertuigen wordt ingenomen door auto’s. Als meer mensen de fiets en het openbaar vervoer nemen, zal de parkeerdruk al flink verminderen. En voor elke deelauto in een buurt komen er maar liefst acht parkeerplaatsen vrij – zoveel auto’s vervangt één deelauto gemiddeld. Daarom stimuleren we het gebruik ervan.’ ‘Er zijn momenteel meer dan honderd deelauto’s. Tegen het einde van dit jaar komen er nog dertig bij. Ruim drie procent van de Leuvenaars gebruikt al een deelauto en daarmee staan we op de eerste plaats in België. Door het aanbod te verruimen, wil de stad nog meer Leuvenaars overtuigen. Er is al tien jaar een stevige groei in het aantal gebruikers, en ik weet honderd procent zeker dat het nog zal toenemen.’ dienst mobiliteit mobiliteit@leuven.be 016 27 25 50 www.leuven.be/fietszone
Op kruispunten waar dit verkeersbord staat, mogen fietsers rechtsaf door het rood rijden.
13
inLVN
Geert Van Damme: 'Appels, peren, bessen, bramen, okkernoten en hazelnoten: je vindt ze overal in de stad.’
Wildpluk: koken met planten die in het wild groeien
‘In de stad vind je meer eetbare planten dan op de boerenbuiten’ Geert Van Damme (51) uit Kessel-Lo trekt geregeld de natuur in om planten of vruchten te plukken, waarmee hij dan aan de slag gaat in z’n keuken. ‘Die fascinatie voor eetbare planten heb ik al mijn hele leven. Maar sinds de stad geen onkruidverdelgers meer gebruikt, zijn de Leuvense parken nog een pak interessanter geworden.’
Geert Van Damme: ‘Je zou het misschien niet verwachten, maar de meeste eetbare planten vind je in het centrum van een dorp of stad, niet op de boerenbuiten. In Leuven-
14
centrum groeien bijvoorbeeld overal brandnetel en wilde rucola of grote zandkool. Daar kan je heel wat verschillende gerechten mee maken. Ik raad mensen altijd aan om nieuwe dingen uit te proberen. Brandnetelsoep bijvoorbeeld: dat is zo’n cliché. Maak dat gerust eens als je het nog nooit gegeten hebt, maar er zijn zoveel andere mogelijkheden: quiches, pesto’s, purees, smoothies ... Trek handschoenen aan – da’s belangrijk! – en pluk de jonge blaadjes, die zijn het lekkerste. Je leest weleens dat je de blaadjes eerst moet koken, zodat ze niet meer prikken. Maar ik mix ze rauw als ik pesto maak. De eerste keer dat ik ervan proefde, was wel even spannend! Maar gemixte brandnetel brandt dus niet. Ik experimenteer graag met onkruid, al zijn mijn kinderen daar niet altijd even blij mee (lacht).’
‘Wat je plukt in de vrije natuur, smaakt meestal intenser of bitterder dan wat je in de supermarkt koopt. Mensen hebben een voorkeur voor zoet, en daarom heeft de landbouw de bittere smaak weggeteeld uit groenten en fruit. Komkommers waren honderd jaar geleden heel bitter. Nu associeer je ze daar niet meer mee, tenzij je een oud ras kweekt.’
Heb eerbied voor de natuur ‘Sommige kruiden, zoals brandnetel en zevenblad, vind je bijna het hele jaar. In het najaar vind je vooral vruchten: appels, peren, bessen, bramen, en ook okkernoten of hazelnoten. Ze groeien overal in de stad. Elke maand geef ik groepsrondleidingen door Leuven-centrum. Ik vertel dan over eetbare planten, maar ik heb het ook over eerbied voor de natuur en voor elkaar. Oogst voor eigen gebruik en neem niet te veel mee als er maar weinig plukrijp is. Daslook is bijvoorbeeld een heel populair kruid. Het groeit in het voorjaar en je kan het dan ook kopen op de markt. In Leuven zou ik het niet plukken in de vrije natuur, omdat het hier enkel in kleine hoeveelheden groeit. Maar andere planten, zoals melganzenvoet en paardenbloem, komen zo massaal voor dat er geen enkel probleem is als je er een hoop van plukt om klaar te maken.’
Buikgevoel ‘Steeds meer mensen interesseren zich voor wildplukken. ’t Is mijn buikgevoel hoor, maar ik heb de indruk dat het door corona komt. In crisissituaties gaan mensen op zoek naar manieren om zichzelf te onderhouden. Ze zijn op zoek naar zekerheid. Het geeft ook veel voldoening om wat bosvruchten te gaan plukken en er vervolgens je eigen confituur of gebak mee te maken. Dat smaakt enorm.’ facebook www.facebook.com/eetbaaronkruid
TAMME KASTANJES
PRUIMEN
PEREN
OKKERNOTEN
Bittere komkommer
MISPELS
Het is het ideale moment om braambessen te plukken of noten te rapen. Alles op de openbare weg is toegankelijk voor iedereen. Het is uiteraard niet de bedoeling dat je kilo’s bessen meegraait of georganiseerd gaat plukken. Maar je mag gerust een portie voor eigen gebruik meenemen.
KWEEPEREN
‘De vraag is natuurlijk: wat is eetbaar en wat niet? Dat heb ik in de loop der jaren geleerd via boeken, het internet of gewoon door het te vragen aan mensen die er veel over weten. Soms neem ik stoepkrijtjes mee om de naam te schrijven bij de kruiden die ik tegenkom. Zo weten voorbijgangers wat eetbaar is en wat niet. Mijn advies: pluk het niet als je twijfelt. Mensen denken vaak: als het niet eetbaar is, is het giftig. Maar dat klopt niet. Op sommige plaatsen in Leuven-centrum groeien bijvoorbeeld wilde penen: de voorloper van onze wortelen – dat zie en ruik je meteen. Ze zijn klein, hard, moeilijk schoon te maken en eigenlijk niet zo lekker. Maar giftig zijn ze zeker niet.’
BRAAMBESSEN
Plukklaar
APPELS
Stoepkrijtjes op zak
Leuven-centrum Abdij van Keizersberg
•
• •
Donkerstraat Grasmushof
•
Groot Begijnhof
•
Noormannenpark
•
•
• • • •
Penitentienenpark
•
Sluispark
•
•
•
Tuin de Walque •
Van Dalecollege
Kessel-Lo Abdij van Vlierbeek*
•
•
Heibergpark
•
Heuvelhofpark
•
Jezuïetenpark
•
Park De Bron
•
•
•
•
Park Michotte
•
Parkbegraafplaats Diestseveld
•
Heverlee Abdij van Park*
•
•
•
Philipssite
•
•
•
•
•
• •
Wijgmaal •
Overloopstraat Lijnloperspad
•
•
•
•
Wilsele Hagelandpark
•
René Verbeeckplein
•
*Enkel toegankelijk tijdens de Opendeurdagen van de Vrienden van de Abdij
15
inLVN
Op weg naar een nรณg
20 HA
200 KM
grasveld dat slechts twee keer per jaar wordt gemaaid
ecologisch beheerde wegbermen
WORDEN DIT JAAR GEPLANT:
50 HA
natuurgebied
18.767 struiken
20.200 bomen
11.819
vaste planten
3.410 M
2
groendak
10.500
bloembollen
100%
51.000
pesticidevrij onderhoud
bloemen
2.620 bomen
344 HA GROEN 1.051 HA GROEN IN LEUVEN BEHEERD DOOR DE STAD
= 19% VAN DE TOTALE OPPERVLAKTE VAN DE STAD
16
Knappe koppen Laat het gras (en de bomen, struiken en bloemen) maar groeien! De zomerse hitte temperen, de luchtkwaliteit verbeteren, intense regenval bufferen en de biodiversiteit boosten: bomen en planten kunnen het allemaal. Gemillimeterde grasvlaktes daarentegen zijn niet ideaal. Ze nemen weinig CO2 en water op en dragen nauwelijks bij aan de biodiversiteit. Daarom laat de stad sinds 2013 het gras zijn gang gaan op 20 hectare – zo’n 20% van de grasoppervlakte in het beheer van de stad – en 200 km wegbermen. De bloemrijke graslanden zijn een prima leefomgeving voor onder andere bijen en vlinders, én een goede zaak voor hooikoortslijders – stuifmeel van bloemen zweeft minder ver door de lucht dan dat van grassen. Grote stukken van onder andere de Kesselberg, de Keizersberg, de Abdij van Park, het park de Bron en de Dijlemeander worden bovendien beheerd als natuurgebied. Dat betekent onder meer dat er nauwelijks gemaaid wordt, en dat je er soortenrijke bossen en poelen aantreft. Ook dat verhoogt de biodiversiteit. En het hele openbare domein wordt 100% pesticidevrij onderhouden.
‘Iedereen stapt hier stralend buiten’ Nele Symons (28) uit Kessel-Lo geeft workshops make-up aan blinden en slechtzienden.
ByeByeGrass In juni van dit jaar ging de stad nog een stapje verder: ze heeft – net als heel wat Leuvense bedrijven – het ByeByeGrass-charter ondertekend. Daarmee engageert ze zich om nog meer grasvelden en andere beplantingen om te vormen tot ecologisch waardevolle plekken. De dienst groenbeheer werkt op dit moment aan een plan om dat engagement in praktijk om te zetten.
En wat kan jij doen? Heel wat! Je kan bijvoorbeeld je eigen gazon pimpen. Een strook gras niet meer maaien, bloemen zaaien, geen verdelgers gebruiken ... Met enkele eenvoudige ingrepen kan je er een stukje tuin vol leven van maken. Handige tips op www.byebyegras.eu! Zelfs als je geen tuin hebt, kan je je woonplek groener maken. Met een geveltuin, groendak of buurtplantsoen bijvoorbeeld. Voor de aanleg van sommige van die zaken krijg je zelfs een premie van de stad. Je vindt er meer informatie over op www.leuven.be/premies.
Gezocht: tuinrangers Je kan ook andere Leuvenaars helpen om hun tuin biodiverser te maken via het project ‘Nationaal Park Onze Natuur’ van Inverde. Die vereniging wil van alle tuinen samen het grootste natuurgebied van Vlaanderen maken tegen 2022, en ze koos Leuven als een van de vijf gemeenten waar dit jaar een proefproject start. Daarom gaan Inverde en de stad samen op zoek naar tuinliefhebbers om op te leiden tot tuinrangers. Dat zijn gepassioneerde vrijwilligers die andere Leuvenaars advies op maat geven om hun tuin biodiverser te maken. Interesse? Mail naar duurzaamheid@leuven.be of bel 016 27 24 00.
‘Toen ik achttien was, kreeg ik de ziekte van Stargardt: een aandoening die het centrale deel van je zicht wegneemt. Na zes jaar onzekerheid en afwachten kreeg ik te horen dat de situatie gestabiliseerd was. Een grote opluchting, want ik kon nog genoeg zien om zelfstandig te functioneren. Maar tegelijk voelde ik me ook verdrietig: wat met al die mensen die er slechter aan toe zijn? Ik wilde iets voor hen doen.’ ‘Ik ben aan een opleiding tot make-upartiest begonnen, en vorig jaar ben ik gestart met mijn eigen zaak: Make-up Heartist. Ik geef workshops make-up voor blinden en slechtzienden.’ ‘In zo’n workshop vertel ik stap voor stap welke producten er zijn, hoe ze voelen en waarvoor ze dienen. Ik neem de hand van deelnemers vast en doe het samen met hen; daarna doen ze het alleen en coach ik. Ik werk met een handige opbergdoos om het overzicht te bewaren, en ik markeer alles in braille met een gelstift. Achteraf geef ik hun een persoonlijk stappenplan mee in groot schrift of lees ik de stappen in, zodat ze die thuis kunnen herbeluisteren.’ ‘De meeste vrouwen zijn in het begin nogal terughoudend. Sommige hebben hun eigen makeuptasje mee, andere hebben nog nooit een makeupborstel vastgehad. Maar iedereen stapt hier stralend buiten. Dat komt niet door de make-up, maar door het zelfvertrouwen dat ze gewonnen hebben. Dat is mooi om te zien, het geeft me een enorme boost.’
17
uitLVN
Telex Koopzondag en jaarmarkt De jaarmarkt – traditioneel op de eerste maandag van september – gaat dit jaar helaas niet door. Het evenement trekt elk jaar meer dan honderdduizend bezoekers, dat is in deze tijden onverantwoord. Op zondag 6 september is er wel een koopzondag. Die dag zijn de meeste winkels in het stadscentrum open in de namiddag.
Kermis en vrijdagmarkt Leuven Kermis vindt plaats van 4 tot en met 23 september op het Ladeuze- en Hooverplein. Bezoekers en kermiskramers moeten veiligheidsmaatregelen in acht nemen. In de kermisperiode verhuist de vrijdagmarkt naar de Bondgenotenlaan, het Rector De Somerplein, het Margarethaplein, de Grote Markt en de Brusselsestraat. Meer info: www.leuven.be/kermis en www.leuven.be/markten.
Expo Platform Deze maand kan je gratis naar de expo ‘Platform’: een tentoonstelling met wisselende werken van leerlingen van het SLAC/Beeldende & Audiovisuele Kunst. Van maandag tot vrijdag van 9 tot 21.30 uur en op zaterdag van 9 tot 18 uur in de Dirk Boutslaan 60-62.
Nieuwe wandel- en fietsbrochures Aan de balie van Visit Leuven (Naamsestraat 3) kan je voor 2 euro een nieuwe wandelbrochure kopen. Die bevat drie wandelingen die je langs de hoogtepunten van de binnenstad, de Vaartkom en de Abdij van Park leiden. Liever al trappend de omgeving verkennen? In het najaar verschijnt ook een nieuwe brochure met vier fietslussen: naar Heverleebos en Meerdaalwoud, het Hageland, Tervuren en Werchter. Fietsers die zich graag laten leiden door een gids kunnen steeds terecht bij Cities by bike. Meer info: www.visitleuven.be/cities-bike.
18
AUTOVRIJE ZONDAG
Coronaproof bewegen Op zondag 27 september is het Autovrije Zondag. Auto’s zijn van 10 tot 18 uur niet toegelaten binnen de ring, en ook de bussen rijden om. Deze twaalfde editie krijgt een coronaproof jasje. Activiteiten worden zoveel mogelijk verspreid over de binnenstad en reiken voor het eerst ook tot in Kessel-Lo en Wilsele. En met het oog op de afstandsregels ligt de focus op beweging. Zo kan je dit jaar voor het eerst met de kids op natuurspeurtocht langs het Dijlewolvenpad. Van het Groot Begijnhof naar de Kruidtuin kan je een prachtige bomen- en bloemenwandeling maken, en op het Martelarenplein kan je genieten van Afrikaanse straatspelen. Of wat dacht je van een ‘slow art’-rondleiding in M Leuven? Naast die nieuwe activiteiten keren ook een paar vaste waarden terug. Overal in Leuven zetten buren buurtbabbels, geefstraten en badminton-toernooien op touw. Het Repair Café van MAAKbar opent de deuren om je oude spullen te herstellen, en dansschool Bachata con Emoción organiseert speciaal voor deze editie solodansworkshops. Voor sommige activiteiten moet je je op voorhand inschrijven. zo 27/09 | 10 – 18 uur | www.leuven.be/autovrij
START SPORTSEIZOEN
Gratis proeflessen Wie zin heeft om een nieuwe sport uit te proberen kan van 1 tot en met 15 september terecht bij verschillende Leuvense sportclubs. Die bieden gratis proeflessen aan voor kinderen en volwassenen, van rope-skipping en judo tot tafeltennis of multimove. Je hoeft je niet op voorhand in te schrijven en je bent tijdens de lessen verzekerd. Het volledige programma vind je op www.leuven.be/ leuvenbeweegt. Als je deelneemt aan een proefles, moet je verplicht je contactgegevens meedelen. Die worden twee weken bijgehouden voor eventuele contactopsporing. Ter herinnering: alle sporten – ook contactsporten – zijn toegelaten, zowel binnen als buiten, met maximaal vijftig mensen. sportdienst | 016 27 22 20 | tofsport@leuven.be www.leuven.be/leuvenbeweegt
Charlene beleeft
DOCVILLE
Filmpje meepikken? Van 25 september tot 3 oktober vindt het internationale documentairefestival DOCVILLE plaats. Oorspronkelijk zou de 16e editie in maart worden gehouden, maar door de coronamaatregelen werd ze uitgesteld. Thema dit jaar is economie. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als je de inwoners van een klein Afrikaans dorpje twee jaar lang een basisinkomen geeft? Organisatie Eight.world voerde het experiment uit in Busibi, Oeganda. In ‘Crazy money’ ontdek je de verrassende impact van de actie. En als het over economie gaat, dan mag de Franse econoom en bestsellerauteur Thomas Piketty niet ontbreken. In de documentaire ‘Capital in the 21st Century’ legt hij een volgens hem fundamentele denkfout van het kapitalisme bloot. Niet te missen! vr 25/09 – za 03/10 | verschillende locaties www.docville.be
STEUNMAATREGELEN
2,7 miljoen euro voor de cultuursector De coronacrisis heeft de Leuvense cultuursector hard getroffen. Doordat culturele evenementen niet konden doorgaan, hebben kunstenaars, verenigingen en instellingen grote verliezen geleden. Daarom steunt de stad hen met 2,7 miljoen euro. De stad en de cultuursector hebben samen een krachtig steunplan opgezet. Dat bestaat uit een noodfonds en een relanceplan. Het noodfonds van 300.000 euro dient om op korte termijn steun te bieden aan wie nu het zwaarst getroffen is. 150.000 euro gaat naar mensen die geen beroep kunnen doen op andere overheidssteun: kunstenaars, theatertechnici, productiemedewerkers, docenten cultuureducatie … Verder ligt er 100.000 euro klaar voor kleinere gezelschappen en organisaties en 50.000 euro voor verenigingen. Het relanceplan wordt in het najaar opgesteld. Met 1,25 miljoen euro wil de stad de hele cultuursector ook op langere termijn extra steun bieden. Daarnaast heeft de stad 600.000 euro geïnvesteerd in een zomerprogramma, en ondersteunt ze met ruim een half miljoen euro de eigen stedelijke culturele instellingen zoals het museum M Leuven en het cultuurcentrum 30CC.
‘Niet kijken, want dat komt niet goed!’ ‘Mijn vrije tijd staat in het teken van de hobby’s van de kinderen – dat zijn er veel! Nyo volgt saxofoon aan het SLAC en zit samen met mijn man en mijn vader in de harmonie van Wilsele-Putkapel. Daar ben ik best wel trots op: drie generaties die samen muziek spelen.’ ‘Jade doet aan keurturnen. Ze traint 13 uur per week. Tijdens de trainingen denk ik soms … niet kijken, want dat komt niet goed (lacht). Maar ze gaat er helemaal voor. Ik heb er veel bewondering voor dat ze zo hard traint. En voor al die hobby’s moet je natuurlijk veel heen en weer rijden. Gelukkig krijgen we hulp van onze ouders en rijden we afwisselend met andere ouders. Het is natuurlijk nog even afwachten welke hobby’s kunnen doorgaan vanwege corona.’ ‘We gaan niet vaak op vakantie, maar we bezoeken wel geregeld een pretpark. In de zomervakantie slapen we soms met z’n vieren in de living. Da’s keigezellig. Als het mooi weer wordt, gaan we vissen aan het Provinciedomein. Dan staan we voor dag en dauw op en ontbijten we aan de vijvers. Zalig!’
www.leuven.be/noodfondscultuur
19
uitLVN Bestel je tickets vanaf 5 september
30CC presenteert cultureel najaarsprogramma Op zaterdag 5 september start de ticketverkoop voor het najaarsprogramma van 30CC – enkele maanden later dan gepland wegens het coronavirus. Je hebt de keuze uit meer dan 90 voorstellingen, in de meest uiteenlopende genres. Het seizoen wordt op gang getrapt met drie openingsweekends in de openlucht.
Omdat het coronavirus voor flink wat onzekerheid zorgt, splitst 30CC het cultuurseizoen in tweeën: een najaars- en een voorjaarsprogramma. Wie het voorbije seizoen tickets bestelde, kon vragen om de brochure toegestuurd te krijgen. Je kan er ook eentje oppikken in 30CC/Schouwburg en in de filialen van de Bib Leuven. Er zitten beslist enkele toppers in het aanbod: concerten van Stoomboot en Dirk Brossé, een herwerking van Shakespeare door Sietse Remmers, een WhatsApp-voorstelling waarin je de personages ook live tegenkomt, een mentalist die hypnose mixt met theater, film en muziek … In december presenteert 30CC het voorjaarsprogramma van 2021, opnieuw met ticketverkoop.
Openingsweekends In het weekend van 11, 12 en 13 september trekt 30CC naar de buurten. De bewoners van enkele straten kunnen vanuit hun raam of deuropening genieten van theater of circus in de openlucht. Het weekend erop neemt De Partij voor Poëzie je mee op wandeltocht in Wijgmaal en Leuven. Bij elke halte draagt een dichter een stukje van ‘Waar gaan we naartoe’ voor. Aan het einde van de tocht heb je het hele gedicht gehoord en leest elke dichter voor uit eigen werk. Het weekend start met een concert van de poëtische muziekband Noodzakelijk Kwaad. Op 25, 26 en 27 september zingt sopraan Noémie Schellens een betoverend avondconcert aan de vijver van het Provinciedomein in Kessel-Lo.
Koop tickets De ticketverkoop voor het najaarsprogramma en de openingsweekends start op zaterdag 5 september, stipt om 10 uur. Je koopt je tickets het makkelijkst en snelst online, maar je kan ook aan de ticketbalie in Tweebronnen terecht. Vanaf dinsdag 8 september kan je ook telefonisch bestellen via 016 300 900. 016 300 900 | www.30CC.be
Veilig genieten Lees vóór je tickets bestelt of een voorstelling bijwoont de veiligheidsvoorschriften na op www.30CC.be/veiliggenieten.
Win tickets 30CC schenkt drie duotickets voor een najaarsvoorstelling naar keuze weg. Zin in een gratis avondje cultuur? Mail dan voor 15 september je gegevens en de naam van de voorstelling die je dit seizoen absoluut niet wil missen naar lvn@leuven.be.
20
‘Brain Freeze’ van mentalist Tim Oelbrand
Publieke ruimte in de kijker
‘Gesloten’ Monumentendag Op zondag 13 september is het Open Monumentendag. In normale tijden zou je dan een kijkje kunnen nemen in een van de vele unieke erfgoedpanden die de stad rijk is. Door de coronamaatregelen blijven de deuren dit jaar echter gesloten. Maar niet getreurd: je kan nog steeds heel wat plekken in de publieke ruimte (her)ontdekken - in je bubbel of in je eentje, met of zonder professionele gids of app. Fijn en interessant!
Wist je bijvoorbeeld dat … … precies honderd jaar geleden vrouwelijke studenten zich voor het eerst mochten inschrijven aan onze universiteit? Je vindt sporen van de eerste studentinnen in het Atrechtcollege, de Sint-Geertruiabdij, het voormalige meisjescentrum Frascati en het fraaie pand in de Minderbroedersstraat 5, waar in 1940 een meisjespedagogie werd ingericht (nu zit er de dienst Fondsenwerving en Alumnirelaties van de universiteit). De KU Leuven heeft die plekken verbonden tot een bijzondere wandeling.
… Pater Damiaan nog heeft rondgewandeld in de siertuin achter de muren van de Ramberg? Voor de gelegenheid kan je ook samen met een gids een kijkje nemen in de verborgen tuinen van het Iers college, het Van Dalecollege en het Heilige Geestcollege.
… Leuven lang voor corona te kampen kreeg met epidemieën als de pokken, melaatsheid, pest en cholera? Ontdek hoe de stad vroeger zieken opving en verzorgde tijdens een wandeling langs onder andere de Romaanse Poort, Sint-Jacobskerk en het Zwartzusterklooster of een fietstocht langs de Ziekelingenstraat, Sint-Kwintenskerk en Terbank, een voormalig gasthuis voor melaatsen.
Gratis brochure Onder andere in het stadskantoor, de Bib Tweebronnen en aan de balie van toerisme Leuven vind je de gratis brochure met info over de tochten en de geschiedenis van de bijzondere plekken.
De Sint-Kwintenskerk was tot de 20e eeuw een bedevaarts- en pestkerk.
… het gevelreliëf van het Leuvense gerechtsgebouw het oordeel van Salomon verbeeldt? Het gerenoveerde gebouw is sinds enkele maanden uit de steigers. Open Monumentendag is dus het uitgelezen moment om samen met het Leuvens Historisch Genootschap de gereinigde gevel te gaan bezichtigen. Via een digitale expo leer je de geschiedenis kennen van dit indrukwekkende gebouw, dat opgetrokken werd na de Eerste Wereldoorlog.
… de naam ‘Remy’ verborgen zit in ‘Ymeria’, het Wijgmaalse sportcomplex? Kom te weten op welke plekken in Wijgmaal ondernemer Edouard Remy nog meer z’n stempel heeft gedrukt: het stratenpatroon, de straatnamen, de arbeiderswoningen, burgerhuizen en villa’s …
… je deze Open Monumentendag ook al kanoënd of rennend kan beleven? In het kielzog van een gids vaar je vanuit het prachtige natuurgebied de Doode Bemde langs het Arenbergkasteel naar Leuven. Liever lopen langs plekken met erfgoedwaarde? Download de app Runnin’City, geef je locatie in en kies een van de vier routes. Onderweg krijg je uitleg bij de bijzondere plekken die je passeert. www.leuven.be/openmonumentendag
21
uitLVN De leerkrachten van het SLAC nodigen je uit
Kunstopleidingen voor jong en oud Kristien Amerijckx geeft al bijna dertig jaar les aan het SLAC/Conservatorium voor muziek, woord en dans. Tijdens de opleiding ‘overtuigend spreken’ voor volwassenen verlost ze mensen van hun spreekangst. In de lessen ‘beeldatelier’ aan het SLAC/Beeldende & Audiovisuele Kunst prikkelt Esther Eggermont dan weer lagereschoolkinderen om hun zotste ideeën uit te werken met alle mogelijke materialen.
‘Iederéén kan spreken voor publiek’ Kristien Amerijckx: ‘De opleiding ‘overtuigend spreken’ is niet zo bekend als pakweg toneel of voordracht. Het is ook een minder kunstzinnige opleiding, je traint eerder de praktische kant van het spreken. Je leert argumenteren en een verhaal zo opbouwen dat mensen naar je luisteren. Je traint technieken om te speechen, te debatteren, te onderhandelen, te interviewen … We schrijven ook altijd onze eigen teksten. Dat is een belangrijk verschil met andere woordopleidingen.’ ‘De opleiding duurt drie jaar. Zo wordt spreken voor publiek een gewoonte die je nooit meer afleert. Elk jaar diepen we de basistechnieken verder uit. Op het einde brengen de leerlingen hun eigen afstudeerproject voor een publiek.’ Van rechtenstudent tot wetenschapper ‘De opleiding is voor een brede waaier aan mensen interessant. Ik heb al lesgegeven aan rechtenstudenten die beter willen leren pleiten, een dokter die vaak moet spreken op congressen, een student met angst voor mondelinge examens, zelfstandigen die hun concept beter willen leren verkopen en wetenschappers die hun werk verstaanbaar willen maken voor een groot publiek. Maar ook mensen die gewoon graag met taal bezig zijn. Iedereen heeft er baat bij om goed onder woorden te brengen wat hij bedoelt. Je boodschap kan nog zo interessant zijn, als niemand luistert gaat ze helemaal verloren.’ Vaarwel spreekangst
Kristien Amerijckx leert iedereen overtuigend spreken
‘Spreekangst is een van de meest voorkomende angsten. Je hebt nochtans geen talent nodig om te spreken voor publiek. Iederéén kan het, met de technieken die je tijdens mijn lessen leert. Veel leerlingen krijgen echt een aha-erlebnis tijdens het eerste jaar. Een verlegen jongen die in het begin stotterde en naar de grond staarde, keek mij tegen het einde van het jaar in de ogen en gesticuleerde tijdens het spreken. Die evolutie zien is het meest fascinerende aan mijn job.’ www.slac-conservatorium.be
22
Colofon Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester Hoofdredacteur: Ann-Catherine Metz Coördinatie en eindredactie: Heyvaert&Jansen, Kristien Quintiens, Catherine Van Dievoet Redactie: Bart Claes, Kristien Quintiens, Annelies Senaeve, Tom Stroobants, Veerle Vandenborre, Catherine Van Dievoet, Veerle Willems
In het beeldatelier van Esther Eggemont kan niks mislukken
‘Elk kind volgt zijn eigen pad’ Esther Eggermont: ‘Beeldatelier draait om meer dan alleen schilder- of tekentechnieken. Elke les daag ik de kinderen op een speelse manier uit om dingen van een andere kant te bekijken. Zo leren ze kritisch denken. Ik prikkel hun nieuwsgierigheid met bijvoorbeeld boeken, materialen, een kunstwerk … En dan krijgen ze een opdracht met veel ruimte voor persoonlijke keuzes en interpretaties. We hebben verschillende soorten verf, stoffen, karton en wegwerpmateriaal waarmee ze aan de slag kunnen gaan.’
Fotografie: Tim Buelens, Jan Crab, De Pinte - De Boomkidos, Jelle Muller, Jan Pollers, Resiterra, Rob Stevens Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40 Opmaak: Designskills Druk: artoos group
Ontdekkingstocht ‘De stappen die leiden naar het resultaat zijn even waardevol als het resultaat zelf. Onvoorziene probeersels en ontdekkingen zijn enorm verrijkend, niets kan mislukken. Je kan kunst niet beoordelen volgens vaste standaarden, en de leerlingen hoeven geen rechtlijnig traject af te leggen. Ze volgen hun eigen tempo, want ze ervaren al genoeg druk op school. Daarom hoeven ze ook niet per se te starten als ze zes zijn; het mag gerust ook wat later.’ ‘In de loop der jaren krijgen ze heel wat tools aangereikt, zowel technisch als inhoudelijk. Daarmee kunnen ze uiteindelijk hun eigen ideeën uitwerken. Als de persoonlijke stem van een leerling naar boven komt, dan wordt het echt interessant.’ Interactie ‘Sociale interactie is heel belangrijk. Daarom wisselen we individuele opdrachten af met groepswerk. Dingen in groep bekijken en bespreken werkt inspirerend. Dat zien we ook in de ateliers voor volwassenen: ook zij halen inspiratie uit elkaar bezig te zien. Het is echt een uitwisseling van ideeën.’ www.slac.be/academie
LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen. LVN is een uitgave van stad Leuven, Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven, 016 27 20 00.
Luistertijdschrift: LVN is ook beschikbaar als luistertijdschrift voor blinden en slechtzienden. Je kan dit nummer online beluisteren via www.leuven.be/lvn of bij de redactie een DAISY-cd-rom opvragen. Wil je meer nieuws over Leuven? Schrijf je in op www.leuven.be/nieuwsbrief en ontvang tweewekelijks info over onder meer openbare werken, mobiliteit, stadsvernieuwing en vrijetijdsactiviteiten.
Schrijf je in! Heb je interesse om een kunstopleiding te volgen? Dan kan je je nog tot 30 september inschrijven via mijnacademie.be/SLAC_Conservatorium en mijnacademie.be/SLAC_Academie.
Stadszaken regelen? Start op www.leuven.be. Voor de meeste diensten en producten van de stad moet je vooraf een afspraak maken. Meer info: www.leuven.be/afspraak.
23
Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel? Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.
@kartoen Zonsondergang in het Provinciedomein
@lieneve Grote plataan Arenbergpark
@sibke71 Prachtige haakwerkjes vrolijken Bruineveld op
@fede_lostinwanderlust Hooverplein
@kristelvanloock Bloementuin ‘t Plukgeluk in Heverlee