6 minute read
EEN WAARDIG LEVENSEINDE
from Plusgids - 2023
by Stad Leuven
Palliatieve Zorg
Palliatieve zorg is er voor patiënten met een levensbedreigende aandoening en hun naasten. Het heeft als doel de levenskwaliteit te verbeteren. Er gaat aandacht naar pijn- en symptoomcontrole en comfort, maar ook naar de manier waarop de patiënt en zijn omgeving de ziekte beleven, de sociale relaties en levensbeschouwelijke zingeving. Je kan de zorg thuis krijgen, in het ziekenhuis of in andere voorzieningen.
Panal vzw is een van 15 netwerken palliatieve zorg in Vlaanderen. Een gespecialiseerd, multidisciplinair team informeert, adviseert en ondersteunt de patiënt, zijn omgeving en de eerstelijnshulpverleners. Het team werkt ook nauw samen met de vertrouwde zorgverleners, zonder hun taken over te nemen.
PANAL vzw
Waversebaan 220
3001 Heverlee
016 23 91 01 vragen@panal.be www.panal.be
LEIF OOST-BRABANT
De medische wereld evolueert snel en maakt steeds meer behandelingen mogelijk. Toch kan een behandeling ook je levenskwaliteit beperken. Wil je zelf bepalen wat ‘kwaliteitsvol leven’ betekent? De wet op de patiëntenrechten en de euthanasiewetgeving bieden heel wat mogelijkheden. Spreek erover met je naasten, arts of ga eens langs bij LEIF Oost Brabant.
LEIF Oost Brabant bestaat uit consulenten, artsen en vrijwilligers. Ze geven je informatie en advies bij al je vragen rond het levenseinde. Zo kan je er onder meer terecht voor informatie rond euthanasie en krijg je er hulp bij het opstellen van wilsverklaringen. Ze luisteren naar je verhaal en bezorgdheden, en zoeken mee naar oplossingen. De dienstverlening is gratis en vrijblijvend.
Brochure ‘LEIF-plan’
Misschien heb je op dit moment ernstige gezondheidsproblemen. Misschien wil je weten wat je rechten zijn. Of misschien wil je nu al enkele zaken regelen voor later. De brochure ‘LEIF-plan’ bundelt alle info die je nodig hebt om te beslissen over je levenseinde.
Het plan bestaat uit 2 delen:
informatie om samen te praten over hulp voor nu en later
geldige documenten om wilsverklaringen in orde te brengen
Deze brochure is gratis verkrijgbaar bij:
je apotheek
LEIF (Ruelenspark 35, 3001 Heverlee)
Huis van de Mens (Brusselsestraat 203, 3000 Leuven)
online: www.leif.be
Pati Ntenrechten
Het is vanzelfsprekend dat je in overleg met je arts en andere zorgverleners inspraak krijgt over je actuele zorg. Dat is een elementair mensen- en patiëntenrecht.
Bovendien kan je behandelingen en onderzoeken weigeren of stopzetten. Zelfs als die levensreddend zijn of als je eerder al je toestemming gaf. Artsen moeten die keuze respecteren. Je kan je beslissing mondeling meedelen, maar een arts kan ook een schriftelijke verklaring vragen.
Ben je wat onzeker, dan kan je een beroep doen op een vertrouwenspersoon van LEIF.
Die kan je onder meer vergezellen tijdens je consultaties. De vertrouwenspersoon kan schriftelijk aangeduid worden.
Rechten bij een euthanasieverzoek
Bij euthanasie beëindigt de arts je leven als je daar zelf uitdrukkelijk om gevraagd hebt. Voor het recht op euthanasie zijn er enkele voorwaarden:
Je bent wilsbekwaam
Je verzoek is vrijwillig, herhaald en duurzaam
Je lijdt aan een ernstige, ongeneeslijke aandoening (veroorzaakt door een somatische of psychiatrische ziekte of ongeval)
Je bent niet terminaal
Je aandoening zorgt voor een fysiek of psychisch ondraaglijk lijden
Welke procedure volg ik voor een euthanasieverzoek?
Bespreek je vraag met je (huis)arts.
Bevestig je euthaniasiewens in een schriftelijk verzoek. Verwar dit verzoek niet met een wilsverklaring euthanasie.
Je arts neemt contact op met 1 of 2 andere artsen.
Je bespreekt je situatie met deze arts(en).
De artsen schrijven een onafhankelijk advies.
Krijg je een positief advies?
Als je niet terminaal bent, gebeurt de uitvoering minimaal 1 maand na het verzoek.
Als je terminaal bent, is er geen wachttijd.
Wat als mijn arts geen euthanasie wil toepassen?
Je arts heeft het recht om geen euthanasie uit te voeren, bijvoorbeeld om morele redenen.
In dat geval moet hij of zij je dat binnen de 7 dagen laten weten.
Je kan dan eventueel een andere arts raadplegen.
Je arts is verplicht om je dossier binnen de 4 dagen over te dragen aan je nieuwe arts.
Wilsverklaringen
Je kan nu al heel wat regelen voor je levenseinde. Zo kunnen zorgverleners rekening houden met je wensen, ook als je je niet langer zelf kan uitdrukken.
Op de website van LEIF vind je verschillende documenten om je wilsverklaringen in orde te brengen. Die documenten zijn officieel en bindend: ze blijven gelden tot je ze herroept.
Negatieve wilsverklaring
Je kan een negatieve wilsverklaring opstellen, waarin je verklaart dat bepaalde onderzoeken of behandelingen stopgezet moeten worden, als je niet meer in staat bent om dat zelf te vragen. Je kiest één of meerdere vertegenwoordigers om je rechten te laten gelden.
Als je niet meer wilsbekwaam bent (bijvoorbeeld door onherroepelijke verwardheid, dementie, hersenbloedingen of coma), zal je vertegenwoordiger de arts inlichten over je negatieve wilsverklaring. De arts moet je keuze dan respecteren.
Je kan altijd palliatieve zorg krijgen, of je wilsbekwaam bent of niet. Daarvoor moet je dus geen documenten in orde brengen.
Wilsverklaring euthanasie
Je kan enkel euthanasie krijgen als je wilsbekwaam bent. Als je bijvoorbeeld lijdt aan een hersenaandoening (zoals dementie), dan is euthanasie niet mogelijk.
De wet voorziet een uitzondering voor het geval je in een onomkeerbare coma belandt. In een voorafgaande wilsverklaring kan je in dat geval om euthanasie vragen.
Huisartsen zijn echter niet verplicht om euthanasie uit te voeren. Je kan daarom nu al vragen of je huisarts in het algemeen open staat voor euthanasie. Is dat niet zo, dan kan je eventueel van huisarts veranderen.
De verklaring voor orgaandonatie
Je kan je lichaam schenken aan de wetenschap. Ook een online registratie is mogelijk via www.mijngezondheid.be.
Wilsbeschikking teraardebestelling
Kies zelf op welke manier je uitvaart verloopt: via een begraving of asverstrooiing.
Zowel nabestaanden als de begrafenisondernemer zijn verplicht je wensen te volgen.
MEER INFO
LEIF Oost-Brabant
Ruelenspark 35
3001 Heverlee
0471 61 78 73 leifoostbrabant@leif.be www.leif.be
Wekelijks op donderdag tussen
14 en 16 uur, best op afspraak
Info Voor De Nabestaanden
Het Overlijden En De Uitvaart
Ieder van ons krijgt ooit te maken met het overlijden van een geliefd familielid of een vriend. Naast pijn en verdriet duiken er bij het heengaan van een dierbare een heleboel administratieve taken op. We helpen je op weg met een overzicht.
Arts
De arts stelt het overlijden vast en maakt een getuigschrift op dat je nodig hebt voor de aangifte bij de gemeente.
Begrafenisondernemer
Het is wettelijk verplicht om een begrafenisondernemer in te schakelen. Je kan zelf een begrafenisondernemer kiezen, tenzij de overledene uitdrukkelijk gekozen heeft voor een bepaalde ondernemer.
Wat doet een begrafenisondernemer?
Hij brengt de gemeente op de hoogte van het overlijden en vraagt de uittreksels van de overlijdensakte op.
Hij organiseert de begrafenis volgens de wensen van de overledene of nabestaanden.
Hij geeft advies over de aankoop van een concessie of grafkelder.
Hij regelt praktische zaken zoals de publicatie van overlijdensberichten, indien gewenst.
Meer info op de officiële website van de Belgische begrafenisondernemers: www.funebra.be/nl
De Uitvaartverzekering
Je kan op voorhand, vóór het overlijden dus, een uitvaartverzekering nemen. Bij het overlijden doet de verzekering al het mogelijke om de uitvaart te organiseren zoals vastgelegd in de polis.
Ziekenfonds
Breng het ziekenfonds op de hoogte van het overlijden. Het ziekenfonds past meteen de gegevens van de verzekerde aan en bekijkt of de partner of nabestaande recht heeft op een verhoogde tegemoetkoming. Dat is afhankelijk van het bruto jaarinkomen.
Gemeenteadministratie
Je moet het overlijden aangeven bij de gemeente waar de overleden persoon gedomicilieerd is. Meestal regelt de begrafenisondernemer dat.
De gemeente levert de uittreksels af van de overlijdensakte.
Voor de aangifte bestaat geen wettelijke termijn, maar de gemeente kan wel bepalen op welke termijn de begraving gebeurt.
Aangifte Van Nalatenschap
Als erfgenaam is het belangrijk om de aangifte van nalatenschap in orde te brengen. Die aangifte is een overzicht van alle bezittingen en schulden van de overledene. Op basis van de aangifte berekent het registratiekantoor hoeveel successierechten verschuldigd zijn. Die aangifte moet binnen de vijf maanden na het overlijden gebeuren.
Aanvaard ik de nalatenschap?
De meeste mensen aanvaarden de nalatenschap: ze ontvangen de erfenis, maar betalen ook alle schulden.
Wanneer je niet weet of er schulden zijn, aanvaard je de erfenis best onder voorrecht van boedelbeschrijving. Dankzij die procedure betaal je nooit méér schulden dan het actief dat je erft.
Als je weet dat er enorme schulden zijn, dan verwerp je de nalatenschap best meteen.
Waar kan ik deze aangifte regelen?
Je kan de aangifte zelf regelen of een beroep doen op een notaris.
Het aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving of het verwerpen van de nalatenschap gebeuren bij de notaris of op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg op de plaats waar de overledene woonde.
BROCHURE
‘Wat te doen wanneer jouw partner overlijdt?’
Deze brochure licht toe wat er na het overlijden moet gebeuren. De gids is verkrijgbaar bij de notaris en kan je gratis downloaden via de site van de Koning Boudewijn Stichting (www.kbs-frb.be) en de site van notarissen (www.notaris.be).
Ocmw Leuven
Bij financiële moeilijkheden of bij lang uitblijven van de betaling van het overlevingspensioen kan je via OCMW Leuven voorschotten ontvangen.
Psychologische Hulp
Voor Nabestaanden
Bij het verwerken van een verlies is het heel belangrijk dat je je verdriet kan uiten en ondersteuning krijgt van anderen. Voor ondersteuning of psychologische hulp kan je onder meer terecht bij deze diensten:
CAW Oost-Brabant
Onthaal Leuven (gratis en anoniem)
Redingenstraat 6
3000 Leuven
016 21 01 01 onthaal@cawoostbrabant.be www.cawoostbrabant.be
Via chat: openingsuren op www.cawoostbrabant.be
Tele-Onthaal het gratis nummer 106 (24/24)
Via chat: openingsuren op www.teleonthaal.be
Trefpunt Zelfhulp vzw
E. Van Evenstraat 2 blok A
3000 Leuven
016 23 65 07 trefpunt.zelfhulp@soc.kuleuven.be www.zelfhulp.be
CGG PassAnt vzw Leuven
St.-Geertruiabdij 6
3000 Leuven
016 31 99 99 info.leuven@passant.be
CGG Vlaams-Brabant Oost
Kapucijnenvoer 16
3000 Leuven
016 85 79 79 leuven-vo@cgg-vbo.be