3 minute read
de Heemkundige Kring
Het Davidsfonds is sinds 1875 een Vlaams, katholiek cultuurnetwerk. Samen met het socialistische Vermeylenfonds en het vrijzinnige Willemsfonds heeft het een impuls gegeven aan de Vlaamse beweging door Nederlandstalige cultuur te promoten. Met haar hoofdzetel in Leuven is er een opvallende band met Vlierbeek. De taalkundige en historicus Paul Alberdingk Thijm is de eerste voorzitter van het Davidsfonds en woont het laatste deel van zijn leven in de abdij van Vlierbeek (zie pagina 41). Ook Joris Helleputte heeft in de abdij gewoond en is de derde nationale voorzitter van het Davidsfonds.
Davidsfonds Vlierbeek ontstaat in 1931 uit de succesvolle afdeling van Blauwput. Het eerste werkjaar sluit af met niet minder dan 190 leden. De leden zijn erop uit om hun horizon te vergroten. Ze luisteren naar voordrachten door eigen leden en externe sprekers over zeer diverse onderwerpen, afwisselend in de twee herbergen naast de Westerpoort. Ze doen culturele uitstappen en gaan op reis. Ze bevorderen de leescultuur door hun boekenverkoop. In 1937 heeft de lokale afdeling een eigen bibliotheek met 900 boeken. In de Vlierbeekzaal komt men kijken naar toneelgezelschappen, maar evengoed geven de leden het beste van zichzelf op het podium. Tijdens de oorlog organiseert men minder activiteiten, maar de werking loopt wel door.
Vanuit het Davidsfonds ontstaat in 1945 de Heemkundige Kring onder impuls van de nieuwe voorzitter André Smeyers. De Heemkundige Kring wordt een vriendenkring waarin men archieven raadpleegt en de geschiedenis van de abdij bestudeert. De abdij wordt opgemeten en funderingen van verdwenen gebouwen worden blootgelegd. Publicaties, rondleidingen en tentoonstellingen overtuigen de Vlierbeekse gemeenschap van het belang van de abdijsite en betrekken hen bij de zorg ervoor.
Talrijke publicaties van het Davidsfonds en de Heemkundige Kring volgen. In 1951 start men met erfgoedtentoonstellingen. De eerste tentoonstelling toont voorwerpen die te maken hebben met de Mariadevotie, verzameld bij de leden en hun familie.
In 1962 wordt Roger Stuyven voorzitter van het Davidsfonds. In navolging van het tijdschrift van het Davidsfonds ‘Belleman’ sticht hij het ‘Bellemanneke’ voor de afdeling Vlierbeek. De problemen met de verstedelijking van de landelijke omgeving van de abdij en acties voor het behoud van leefmilieu en de bescherming van de Kesselberg krijgen de nodige aandacht. André Smeyers blijft de bezieler van de Heemkundige Kring. Later zet zijn zoon Maurits het werk verder. Deze historicus begeestert en begeleidt de archeologische opgravingen van 1960-63 en documenteert alles nauwkeurig.
Uit: STUYVEN R., Presentatie 2011, Davidsfonds Vlierbeek 1931-2012
Eerste gestencilde aflevering van een reeks over de geschiedenis van de abdij
Uit: STUYVEN R., Presentatie 2011, Davidsfonds Vlierbeek 1931-2011
Vanaf 1973 zet voorzitter Wim Celis Vlierbeek op de kaart met de organisatie van een reeks abdijconcerten. Mieke Meurrens, echtgenote van Maurice Smeyers, zorgt sinds 1983 voor een aangepaste programmatie zodat Davidsfonds Vlierbeek stand houdt in tijden van tv en internet.
Na het plotse overlijden van Maurits Smeyers in 1999 worden achtereenvolgens Josette Nihoel en Roger Stuyven de bezielers van de werkgroep Heemkunde. Er wordt gestart met jaarlijkse abdijdagen en maandelijkse rondleidingen in de abdijsite. De werkgroep zorgt voor het Vlierbeekse deel in de reeks brochures over de Leuvense abdijen, een uitgave van de stad Leuven. De teksten en afbeeldingen voor de infopanelen over de geschiedenis van de abdij zijn het werk van de werkgroep. De voormalige portiersloge van de abdij aan de Westerpoort wordt ingericht als info- en startpunt van de rondleidingen.
In 2011 wordt de Heemkundige Kring een zelfstandige vereniging onder voorzitterschap van kunsthistoricus Robrecht Janssen. De werking wordt verder gezet, men ijvert voor een masterplan Vlierbeek en men bewaakt de opvolging van dit plan. De website van de Heemkundige kring met de geschiedenis van de abdij is inmiddels omgetoverd tot een breed platform dat het gemeenschapsleven en alles wat zich in en om de abdij afspeelt, in de kijker zet.
Het bestuur van Davidsfonds Vlierbeek in de jaren ‘50
En het Davidsfonds? Vanaf 2010 installeert Caroline Ballegeer werkgroepen ad hoc met de bedoeling het sociale netwerk binnen Vlierbeek te verstevigen. Ze geeft de afdeling een nieuwe uitstraling met de poëziewedstrijd en een literaire wandeling in Vlierbeek. In 2015 en 2016 komen er kunstendagen met schilderijen, foto’s, beelden, poëzie en muziek. De aperitiefconferenties op zondagmiddag vervangen met succes de avondvergaderingen. Anny Hendrickx († 2020) en André Aubert nemen de fakkel van haar over in 2017.
