SURF TRIBE STEPHAN VANFLETEREN
Voorwoord
Gerry Lopez
HANNIBAL
For those who dare to go in,
and those who didn’t come out
8
Tamaroaarii Kalama surf talent Oahu, Hawaii, US
Mijmeringen van een landrot Stephan Vanfleteren
Neen, een echte surfer zal ik nooit zijn. Wel ken ik de opwinding bij de eerste blik op de oceaan in de ochtend, het rechtopstaand glijden langs een gewillige golf, het geluid van het daverende schuim waar je onder moet duiken, de vermoeidheid in de armen van het eindeloze peddelen, het ronddraaien in de ‘wasmachine’ na een verkeerde inschatting, de zilte smaak van een slok zeewater, het stille wachten tussen anderen op een geschikte golf, de onverwachte ontmoeting met een opduikende zeehond of de lage vlucht van een koppel pelikanen – en natuurlijk het belangrijkste: de verbeelding van hoe je morgen die perfecte golf zal surfen. 10
Een echte surfer zal ik nooit zijn, zelfs geen goede. Ik zal nooit de kick ervaren om van een huizenhoge golf neer te dalen terwijl mijn plank davert van de snelheid over het steile wateroppervlak. Ik zal nooit het religieuze gevoel beleven van het rijden in een tube, waar de tijd vertraagt en je in the green room in een andere dimensie vertoeft. Neen, ik zal nooit het gevoel kennen van gekatapulteerd te worden boven een uitrollend watertapijt. Neen, al die intense emoties zal ik nooit ervaren. En dat is verdomd jammer. En daar ben ik jaloers om. Mijn woonplaats en de stramheid van mijn leden zijn hindernissen waar ik niet meer overheen kan peddelen. Surfen gaat over de energie van iets groots omzetten in beweging. Fotograferen is precies het omgekeerde. Fotograferen is beweging in iets kleins verankeren, het leven vastleggen in een kader. Ik ben absoluut een fotograaf en duidelijk geen surfer. Maar dat heeft ook een voordeel. Ik had het privilege om lang en goed te kijken naar mannen en vrouwen die de oceaan in hun ziel dragen. Ik fotografeerde ze verlangend, vertwijfeld en droog voor de surf… en nat, uitgeput en euforisch erna. Neen, ik fotografeerde ze niet in actie in de kolkende zee maar met hun voeten in het zand. Ik boetseerde ze, modelleerde ze, versteende ze voor mijn camera. Vlak bij
de branding is het een hele prestatie om surfers een paar minuten voor je lens vast te houden, terwijl de roep van de sirenen hen terug in zee probeert te lokken. Uit hun heldere ogen heb ik de oceanen zien rollen. Ik heb hun lichamen in de ideale poses mogen kneden, zelfverzekerde blikken begeleid naar horizonten buiten beeld, waterdruppels uit hun haren op mijn voeten voelen neerkomen, surfplanken tegen hun borst laten leunen, het zout op hun getaande huid mogen afvegen, de littekens van hun verloren veldslagen tegen koraalriffen mogen vastleggen. Ik aanschouwde verkleumde gezichten in thermische wetsuits, zag het dampende zweet uit hun poriën stromen… Bij sommigen heb ik scherp mogen stellen op een afgerukt lidmaat of op hun surfer’s eye. Sommigen lieten me zelfs toe om in hun lege oogholte te kijken, waar alleen nog maar een krater te zien was, veroorzaakt door de neuspunt van een surfboard. Al deze mannen en vrouwen heb ik gefotografeerd op stranden van Californië, Hawaï, Australië, Nieuw-Zeeland, Bali, Frankrijk, Sri Lanka, Senegal en de Chocolate Islands. Ik heb hun lichamen achromatisch vastgelegd in de schaduw van azuurblauwe surfspots. Banzai Pipeline, Snappers, Padang Padang, La Gravière, Waimea Beach, Hanalei Bay, Raglan… Al die plaatsnamen kennen landrotten niet, maar surfers hebben geen kompas nodig om ze te lokaliseren. De atlas is in hun hart getatoeëerd. Of ze nu levende legendes zijn of toekomstige kampioenen, jonge free surfers of bejaarde surfhippies, surffotografen, redders, muzikanten, surf chicks of gewoon gefascineerde toeschouwers, allen hebben ze iets gemeen, iets wat ze onder elkaar herkennen: de liefde voor het water, de verslaving aan de golf, de passie voor de surf. Deze groep mensen is niet verbonden door land maar door de stroming van de wereldzeeën. Wezens die haast amfibie zijn en het best gedijen op de magische grens waar water en land elkaar raken. Mensen die dankbaar zijn voor een aankomende swell, geduldig wachten op de ideale surf en kortstondig bedroefd zijn bij het zien van een onbereden golf. Een surfer is iemand die op water kan lopen, of beter, van een bewegende berg kan glijden. Ergens ver weg in de oceaan ontstaat een vibratie, en die wordt door de wind naar de kust geblazen. De epiloog van de lange reis van de golf: dat is waar surfers het verhaal overnemen in hun nooit aflatende zoektocht naar de perfecte helling. Dat is de plek waar Neptunus Newton verdrijft. Surfers, gewapend met board of peddel, zijn als krijgers met schild en speer. Ze behoren tot een vloeibare community. Het zijn allemaal nederige onderdanen van de machtige Surf Tribe, waar de mens niet het laatste woord heeft. Een stam zonder leider. Met de natuur als enig opperhoofd.
11
12
Kelly Slater surf legend/pro surfer/surf champion/GOAT (Greatest Of All Time) Florida, US
14
John John Florence pro surfer/surf icon/surf champion Oahu, Hawaii, US
17
Laird Hamilton surf legend/big wave surfer/ surf innovator/co-inventor of tow-in surfing Kauai, Hawaii/Malibu, California, US
44
Gilmar Corriera young surfer/student Porto Alegre, São Tomé and Príncipe