Χρόνος
Γουρζής Στάθης – Φυσικός Συνεργάτης ΕΚΦΕ Λευκάδος 2008 – 2011 Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών 2ου Λυκείου Λευκάδος
Ο χρόνος είναι από εκείνα τα πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή μας, και ενώ είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι γνωρίζουμε ακριβώς τι είναι και πως κυλάει, δεν μπορούμε να αποδείξουμε ούτε την ύπαρξή του, αλλά δεν μπορούμε να κατανοήσουμε ούτε την ίδια την έννοια του. Ακόμα δυσκολότερο είναι να τον περιγράψουμε, όσο μεγάλοι ή και όσο μικροί και αν είμαστε πάνω σε αυτό τον πλανήτη. Εκείνο που μάθαμε πάντως στα σίγουρα τις τελευταίες δεκαετίες, είναι ότι χρόνος βέβαια υπάρχει σε ολόκληρο το Σύμπαν, και εκεί έξω, στο απώτερο διάστημα, ο χρόνος μπορεί να διαμορφώνει και την ορατή ή και την μη ορατή πραγματικότητα.
Εδώ στη Γη μας πάντως, έχουμε πολλά χρόνια που έχουμε αντιληφθεί ότι όλα αλλάζουν και για να γίνει αυτό χρειάζεται βέβαια ο χρόνος.
Μια από τις πιο χρήσιμες και πρώιμες παρατηρήσεις του ανθρώπου ήταν και αυτή της περιοδικής αλλαγής των εποχών, πράγμα που πολύ πιθανόν να οδήγησε στην διαπίστωση της ύπαρξης του χρόνου. Ο χρόνος είναι και αυτός ένα μέγεθος για την Φυσική, που βέβαια μετράμε καθημερινά με διάφορους τρόπους, όμως πολύ δύσκολα μπορούμε να τον προσδιορίσουμε τόσο με τα λόγια όσο και σαν έννοια, μέσα στο μυαλό μας. Το μόνο που σίγουρα όλοι γνωρίζουμε είναι ότι «κυλάει» ή αλλιώς «περνάει» και ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να δει κάποιος τα πράγματα γύρω του να αλλάζουν .
Εκτός από τα ηλιακά ρολόγια, τις κλεψύδρες και τα ρολόγια χειρός, ο άνθρωπος επινόησε και άλλου τύπου χρονομετρητές, για να μπορεί να μετρά τον χρόνο με ακρίβεια.
Αυτό χρειάζεται να γίνεται όχι μόνο για ημερολογιακούς λόγους, αλλά και για πειραματικούς λόγους, για λόγους παρατήρησης και μελέτης των διαφόρων φαινομένων. Τόσο στο μικρόκοσμο, τον κόσμο του ατόμου, όσο και στον μακρόκοσμο, το σύμπαν, η ακρίβεια είναι σημαντικός παράγοντας μάθησης και ασφαλούς εξαγωγής συμπερασμάτων.
Οι πιο γνωστοί βέβαια καταμετρητές χρόνου είναι τα ρολόγια χειρός …
… υπάρχουν τα επιτραπέζια ρολόγια …
… και βέβαια τα ρολόγια τοίχου …
Στη σημερινή εποχή, σχεδόν όλα τα μηχανήματα που διαθέτουμε στην καθημερινή μας ζωή, μετράνε χρόνο …
… το κινητό …
… η κουζίνα…
… το PC …
… η μοτοσυκλέτα έχει ρολόι … … και το αυτοκίνητο έχει ρολόι …
… και η τηλεόραση βέβαια έχει πάντα την ώρα …
Στο εργαστήριο μετράμε το χρόνο κάπως διαφορετικά …
Έχουμε το Multilog και τις φωτοπύλες…
Στο πείραμα της ελεύθερης πτώσης …
Το Multilog και οι φωτοπύλες μετρούν χρόνο διέλευσης μέσα από αυτές …
Συνολικός χρόνος διέλευσης και από τις δύο φωτοπύλες …
Χρόνοι διέλευσης …
… και τον SELAB Timer και μόνο του και με φωτοπύλες…
Ο SELAB Timer μπορεί να μετρήσει χρόνο με μεγάλη ακρίβεια …
Άλλα και χρόνους διέλευσης μέσα από φωτοπύλες, όπως στη μέτρηση ροπής αδράνειας μιας σφαίρας ….
Τέλος χρόνου παρουσίασης …