Ondernemers ...stellen zich voor






Ik kijk altijd wat wel kan en denk daarbij ‘out of the box’.

Ik kijk altijd wat wel kan en denk daarbij ‘out of the box’.
Om de lezers van deze bijlage die met smart wachten op een woning, maar meteen gerust te stellen: de woningbouw in de stad Apeldoorn en de dorpen gaat gewoon door. Die garantie geeft wethouder Peter Messerschmidt, nadat landelijk in het nieuws was gekomen dat in het kader van de stikstofproblematiek woningbouwprojecten moeten worden getoetst en herberekend. “Deze uitspraak heeft alleen mogelijk gevolgen voor de plannen die in ontwik keling zijn, niet de goedgekeurde waar al officieel een klap op is gegeven.”
Peter Messerschmidt (56, Lokaal Apeldoorn) is wethouder sinds het afge lopen voorjaar. Hij heeft volkshuisves ting, cultuur en ruimtelijke ordening in zijn portefeuille, onderwerpen die hem na aan het hart liggen. “Het bevalt me echt ontzettend goed, het is een eer volle en leuke baan. Het voldoet aan het beeld dat ik ervan had, plus het is nog veel diverser dan ik dacht. We staan als college voor grote opgaven de komende jaren en daar draag ik graag mijn steentje aan bij.”
Stikstof Een van die grote vraagstukken is volks huisvesting (wonen). Apeldoorn gaat naar verwachting groeien van 167.000 inwoners naar 180.000 en daarvoor zijn woningen nodig. Veel bouwprojecten in ons land ondervinden echter de gevolgen van het feit dat er te veel stikstof neer komt in kwetsbare natuurgebieden, zoals de Veluwe. Messerschmidt legt uit wat de gevolgen hiervan voor de gemeente Apeldoorn zijn: “Er zijn de goedgekeurde bouwprojecten. Die gaan gewoon door. Daarnaast zitten nog aardig wat plannen in de pijplijn. Veel ontwikkelaars hebben gelukkig al rekening gehouden met de huidige stikstofsituatie.”
Niemand wordt vergeten Bij de woningbouwprojecten wordt nie mand vergeten. Welke gezinssamenstel ling men ook heeft, of men oud is of jong, voor iedereen moet woonruimte beschikbaar komen. “We werken aan tij delijke huisvesting, zodat bijvoorbeeld die jongens en meiden van 24, 25 jaar die nu nog op zolder bij hun ouders wonen, met alle spanningen van dien, als starters geschikte woonruimte krijgen. Ik vind het belangrijk dat de jongeren in Apeldoorn kunnen blijven wonen, want ook onze ondernemers zijn gebaat bij
een stad met alle leeftijdsgroepen. Zo gaan we ook bouwen voor de steeds meer oudere inwoners van Apeldoorn. En wanneer ik Apeldoorn zeg, bedoel ik dat gemeentebreed, dus inclusief de dorpen.” Messerschmidt stipt in dit kader nog graag de bouw van 62 sociale-huur woningen aan op Laan van Osseveld/ Deventerstraat. “We willen voor onze inwoners een leefbaar Apeldoorn creë ren.”
Ontmoeten in het groen
In de woningbouwplannen komen twee onderwerpen in zijn portefeuille ook samen: volkshuisvesting en ruimtelijke ordening. Het gemeentebestuur wil graag dat ondernemers zich vestigen op bedrij venterreinen zoals Kieveen in Loenen en Ecofactorij 2 in Apeldoorn, om daarmee ruimte voor woningbouw elders vrij te maken. “Ik wil dat iedereen in Apeldoorn fijn kan wonen. Met alle voorzieningen die dat aantrekkelijk maken in de buurt. Dan gaat het over winkels, maar denk ook aan culturele instellingen als CODA, Orpheus en GIGANT, en onderwijsvoorzieningen als Saxion, Universiteit Twente en ROC. De herontwikkeling van de binnenstad tot een waar stadspark waar mensen elkaar
ontmoeten in het groen. Dit alles maakt het zeer aantrekkelijk voor mensen om in Apeldoorn te wonen. En dus voor onder nemers, en zeker ook het MKB. Ik vind het belangrijk om te zeggen dat we in de investeringsplannen ook absoluut niet de oude stadsdelen en de wijkwinkelcentra vergeten.”
En als je spreekt over winkelcentra, kun je niet om de Oranjerie heen. Deze blik vanger in de binnenstad was al jaren lang niet meer in trek bij ondernemers en gaat plaatsmaken voor woningbouw. Het stelselmatig trekken aan een dood paard komt daarmee ten einde. De wet houder is enthousiast over de plannen van de ontwikkelaar: “Om te beginnen is het spijtig te moeten constateren dat de dure opknap van de Oranjerie door de vorige eigenaar niet het gewenste resul taat heeft opgeleverd. Dan vind ik het geweldig dat de huidige eigenaar met nieuwe plannen komt en er nu woningen voor terugkomen in het betaalbare seg ment. Ik beschouw dat meteen ook als de grote kracht van Apeldoorn: dat iedereen samen - inwoners, ondernemers, onder wijs en overheid - zo eensgezind aan een
beter en mooier Apeldoorn werkt. Dat is echt uniek, hoor, want ik ken genoeg steden van deze omvang waar de onder nemers veel meer hun eigen plan trek ken. Dat is gelijk ook het compliment dat ik de MKB’ers hier wil meegeven: dat ze er voor alle Apeldoorners zijn. Ze onder steunen verenigingen met sponsoring en facilitering, terwijl ze toch zelf te kampen krijgen met prijsstijgingen en dergelijke. Die maatschappelijke betrok kenheid zit diep geworteld in onderne mend Apeldoorn.”
De namen van de grote culturele instel lingen waren al gevallen, maar graag ook focust de wethouder zich op de kunstuitingen her en der in Apeldoorn. “De kunst in de openbare ruimte komt tot stand dankzij participatie van de inwo ners, ook dat is een mooie manier van samenwerken in onze gemeente. Deze kunstwerken dragen eveneens bij aan de fijne leefomgeving die ondernemers triggert om zich hier te vestigen. Want des te beter het voorzieningenniveau in Apeldoorn is, des te aantrekkelijker het is om hier te wonen, werken, leven én ondernemen.”
“WeFoto: Peter Lous
Het elektrisch rijden neemt enorm toe en de oplaadpalen winnen snel aan terrein. Immers, er is van overheidswe ge bepaald dat in 2035 alle auto’s CO2neutraal moeten zijn. Het familiebedrijf Hamer aan de Stadhoudersmolenweg 23 gaat in die ontwikkelingen mee en is daarom dringend op zoek naar laadpaalspecialisten. “We hebben een wervend filmpje gemaakt en op onze sociale media geplaatst”, vertelt com mercieel directeur van de FOJA Groep John Dijkman, waar Hamer onder valt.
Deze specialisten zijn hard nodig, want: “Veel partijen plaatsen deze palen, maar het onderhoud ervan is ondermaats. Wij plaatsen deze palen ook en willen de klant hierin volledig ontzorgen, daarom zoeken wij enthousiaste mensen met veel gevoel voor elektronica en software.” Hamer heeft in dit segment een schitterende opdracht gekregen van Shell. “We gaan op het Hofplein in Rotterdam het allereerste elektrische laadplein van Shell in Nederland bouwen. De huidige brandstofinstallatie wordt daar weggehaald en nog dit jaar wordt het laadplein in gebruik genomen.” De laadpalen die Hamer voor zijn klanten in binnen- en buitenland installeert, betref fen zowel de AC-palen met laag vermogen, voor locaties waar auto’s langdurig staan, als de snelladers (tot 350 kilowatt) voor snel laden van personenauto’s, bussen en vrachtwagens.
“Oliemaatschappijen investeren flink in duurzaam autorijden en daar horen ook de LNG-tankstations bij. Die installeren wij niet alleen in de Benelux, maar ook in Duitsland en die onderhouden wij ook zelf. Vanuit de Proces Room in Apeldoorn monitoren onze medewerkers de locaties via camera beelden en data die bij ons binnenkomen. Op een geprojecteerde landkaart wordt de locatie rood bij een storing. We kun nen op afstand resets uitvoeren, voor de complexere storingen rijdt een van onze specialisten erheen. Met deze efficiëntere werkwijze besparen wij kosten voor onszelf maar ook voor de klanten. Immers, we hoe ven nu niet voor elk wissewasje te gaan rij den en dat scheelt dus reistijd en daarmee brandstofkosten. Volgend jaar gaan we ook in Oostenrijk met LNG-stations aan de slag. In Emmen bouwden we een openbaar waterstofstation. Dergelijke installaties ver gen meerdere onderhoudsbeurten per jaar, bij reguliere tankstations is één keer per jaar voldoende.”
De FOJA Groep is continu in beweging en de noviteiten volgen elkaar in rap tempo op, zegt Dijkman. “Het laatste nieuws is dat wij per 1 januari 2023 een installa tiebedrijf in Kelpen-Oler in Limburg over nemen met 37 man personeel, net als wij een familiebedrijf. We zijn in grote delen
van het land vertegenwoordigd, maar nog niet in het westen van het land waar veruit de meeste laadpalen staan. Daarom is het onze wens om ook vanuit Zuid-Holland te gaan opereren. We willen nóg dichter bij onze klanten staan, nóg beter bereikbaar zijn.”
De toegenomen efficiëntie bij Hamer wordt ook gestaafd met de Caddy, te zien op bijgaande foto, waarin de laad paalspecialisten van Hamer zich voortbe wegen. “Met deze elektrische auto rijden ze naar het laadstation met de storing. Na reparatie kunnen ze het station met een met deze wagen testen.” Maar daar houdt het qua innovaties niet op, glim lacht de commercieel directeur. “Met de zogenoemde smart glasses kan de mon teur bij een laadpaal met storing, in grote probleemgevallen de camera in zijn bril aanzetten. Komt hij er zelf niet uit, dan kunnen we hem op afstand aansturen.”
Is dat alles? Dijkman lacht: “Nee hoor. Wat te denken van de drones die we nu in kunnen zetten voor bovengrondse tank keuringen? Ze kunnen de verticale tanks in industriële installaties in- en uitwendig inspecteren, zonder zelf in de tank te hoe ven komen. Veiligheid boven alles bij ons, en daar doen we alles aan.”
Feddema Apeldoorn is al zo’n 80 jaar een begrip in Apeldoorn en omstre ken. Waar ze begonnen als specialist in ijzerwaren, huishoudelijke- en tuin artikelen, zijn ze door de jaren heen gespecialiseerd in sleutels, hang- en sluitwerk en toegangstechnieken. En nu is het ook echt tijd voor een doorontwikkeling.
Eigenaar Nick Göttgens zegt daarover: “We krijgen steeds meer vraag naar het ver gemakkelijken van het openen en sluiten van deuren. Zowel voor particulieren, maar zeker ook voor bedrijven. Zeg maar het ‘smart’ sluitplan.” In de winkel worden huis-, fiets-, kluis- en autosleutels gemaakt en ze bieden advies voor sluitplannen, toegang met mobiele telefoon, toegangsbeheer en automatische-deuropeners.
Wat zijn de grote veranderingen en trends naar de toekomst? “Bijna elke deur kan worden voorzien van automatisering. Er is heel veel te doen op dit gebied, waarbij elke oplossing zijn voordelen en nadelen heeft. Voor de particulier zijn de oplossingen die zakelijk worden geboden, veel te uitgebreid en vaak te duur. Andersom zijn de parti culiere oplossingen vaak te beperkt voor bedrijven. Toch kunnen de diverse toepas singen in sommige gevallen zowel particu lier als zakelijk gebruikt worden. Wij proberen daarin echt de juiste toepassing in de juiste situatie te vinden: maatwerk dus.”
Dat betekent dan dat er een sluitingsplanin ventarisatie gemaakt wordt? En wat levert zo’n plan dan op? “De particulier vraagt zich vooral af of de deur wel is afgesloten. Dat is bijvoorbeeld te controleren met een speci ale app. Voor mensen die thuiszorg krijgen, is het heel fijn dat dan de motorcilinder een uitkomst biedt. Zelf ben ik niet voor het gebruik van sleutelkluizen aan de muur of deur bij mensen. Dat zijn vaak kluisjes die makkelijk open te breken zijn en kwaadwil lende mensen kunnen dan bij hulpbehoe vende mensen hun slag slaan. Vreselijk! Een motorcilinder ziet er aan de buitenzijde geheel normaal uit, alleen kun je iedereen die je wilt een digitale sleutel via de smart phone sturen. Met hetzelfde gemak neem je de sleutel ook weer in, gewoon digitaal. Een klant wilde graag een motorcilinder op de voordeur omdat hun tiener regelmatig de huissleutel kwijt was. Buitensluiting en het onveilige gevoel van rondzwervende sleutels was hierna niet meer aan de orde.”
En hoe zit dit voor bedrijven? “Daar leven vragen als: wat als een hoofdsleutel wordt gestolen, wie hebben er allemaal een sleu tel, wat te doen bij uitdiensttreding en wie
mag welke ruimte wel en niet betreden? Dit zijn slechts enkele vragen. Het zijn dus complexe vraagstukken waar bedrij ven mee te maken kunnen hebben. Daar is bijvoorbeeld een (digitaal) sleutelplan voor nodig. Er komt veel ellende als dit niet goed geregeld is. Toegangscontrole en automatisering kan hierin uitkomst bieden om dat te voorkomen. Soms wordt gedacht dat hieraan hele hoge kosten zitten door installatie en bekabeling bijvoorbeeld, of dat het in bepaalde situaties niet mogelijk is. Het tegendeel blijkt waar te zijn, daar er eigenlijk altijd mogelijkheden en oplos singen zijn voor elke situatie. Door goed onderzoek, leveren we maatwerk met onli ne sloten zonder bekabeling en batterijen.”
Hoe gaan jullie te werk? “Wij gaan eerst in gesprek met de klant om het probleem of de wens in kaart te brengen en op basis van onze kennis en expertise geven we een advies waarbij we alle vraagstukken voor ogen hebben. Doordat ik met enkele van de grootste Europese partners werk, heb ik toegang tot een groot assortiment. Dan volgt een voorstel en na akkoord zal ik meestal zelf de werkzaamheden komen uitvoeren.”
Voor het bestrijden van kalkaanslag zijn er diverse methodes. De bekend ste zijn vooralsnog de zoutontharders en de magneten (zowel elektrisch als mechanisch). Met de keramische waterontharder van H²O Pro is er een alternatief dat goed werkt, relatief laag in kosten en onderhoud is, waarbij geen zout nodig is en mede daardoor vriendelijk is voor milieu en gezondheid.
De H²O Pro is bovendien een wateronthar der zonder afvoer, zegt Nico Pleijsier, de man achter het product. “Er is geen aanslui ting nodig op het riool omdat het gebruik maakt van een techniek waarbij geen spoel- of afvalwater vrijkomt. Daarnaast maakt deze waterontharder geen gebruik van elektriciteit, ook een groot voordeel!”
De H²O Pro maakt gebruik van de natuur lijke neiging van kalk om onder bepaalde omstandigheden aanslag te vormen”, legt Nico uit. “In de H2O Pro wordt kalkaanslag opgewekt op en door de werkzame ‘kera mische parels’ waar de kalkaanslag niet aan kan hechten, met als gevolg dat het na vijf à tien seconden alweer loslaat. Op dat moment zitten de kalkionen wel vast aan elkaar, zodat het kalkkristallen zijn gewor den. Kalkkristallen zijn eigenlijk gewoon hele kleine korrels losgekomen kalkaanslag. Deze korrels of kristallen zijn nog steeds zo klein dat je ze met het blote oog niet kunt zien, maar tegelijk zo groot dat ze niet meer in de poriën van oppervlaktes
vast kunnen pakken en dus net als andere mineralen gewoon met het water mee de afvoer instromen. Je kunt het ook verge lijken met kalkaanslag die van de wand af is geschraapt; dit kun je zo wegspoelen zonder dat het nog ergens aan vast gaat zitten.”
Nico was al enthousiast over H²O Pro en dat enthousiasme hoorde hij ook terug van veel gebruikers. Niettemin constateerde ook hij dat er met de waterbehandeling van de H²O Pro soms toch kalksporen ont stonden die niet makkelijk genoeg weg te vegen waren. Hij zocht naar een ver klaring en vond ook de oplossing om zijn waterontharder door te ontwikkelen en te perfectioneren. Hij slaagde erin de water behandeling te optimaliseren door een aanpassing in het systeem. “We gaan bij de nieuwe versie, de Performance, eigenlijk gewoon slim om met de ruimte in de behui zing. Dankzij een innovatieve waterstroom is de waterbehandeling verdubbeld, met als gevolg dat ook bij hoge watervolumes met hoge hardheid, alle kalk goed behandeld, oftewel gekristalliseerd wordt.”
De H²O Pro mag gerust een doorbraak tegen kalkaanslag genoemd worden.
En de prijs 675 euro is alleszins redelijk. “Installeren bij u thuis doen we voor 130 euro en om de klant te ontzorgen, bieden we voor 6,95 euro per maand een onder
houdsabonnement dat alle kosten dekt, inclusief elke drie jaar een volledig nieuwe vulling keramische parels.”
De voordelen van de H²O Pro Performance nog even op een rij: compact en overal te installeren; uniek in prijs en prestatie; oude kalkaanslag verdwijnt; milieuvrien delijk: bespaart energie en water; zuiver natuurkundig principe; maximale werking; geschikt voor een natriumarm dieet; vol ledig geluidloos. “Je wasmachine, vaatwas ser, koffiezetapparaat en cv-ketel gaan dankzij dit procedé gewoon langer mee”, garandeert Nico. “Voor meer informatie kunt u een kijkje nemen op onze website of contact met ons opnemen.”
LaminaatenParket.nl is een jong bedrijf met een enthousiaste en moderne mentaliteit. Sinds 2010 levert het bedrijf vloeren door heel Nederland. De afgelopen jaren heeft LaminaatenParket.nl zich ontwikkeld tot één van de grootste spe lers op de markt. Sinds ongeveer een half jaar is er ook een vestiging van LaminaatenParket.nl in Apeldoorn, op het adres Vlijtseweg 182. Franchisenemer van deze winkel is Jeroen Bruins.
Hij runt daarmee een van de acht winkels van Laminaat en Parket; de negende zaak opent begin december in Leiden. Bezoekers kunnen ervan verzekerd zijn dat ze bij hem een advies op maat krijgen. “Ik zit inmiddels alweer 27 jaar ‘in de vloeren’. Voorheen heb ik altijd in loondienst gewerkt, maar ik vind het geweldig om nu een eigen winkel te runnen, zoals vroeger mijn overgrootvader en opa dat ook deden in Apeldoorn, in dezelfde branche.”
De geboren en getogen Apeldoorner, tegenwoordig woonachtig in De Meern, is daarmee weer ‘thuis’. En op een fijne locatie, tegenover de drukbezochte, inpan dige supermarkt Aldi. Bruins heeft ook al fijne maanden achter de rug: “We gaan de koudere wintermaanden in en veel men sen willen dan toch graag nog even een nieuwe vloer of tapijt, al dan niet met vloerverwarming. Ook vanwege de hoge energiekosten, natuurlijk. Ik zeg ook: ieder een die hier binnenkomt, moet kunnen slagen. Desgewenst wordt de vloer ook vakkundig door ons geplaatst.” En met ons bedoelt Jeroen Bruins met name zijn trouwe rechterhand Alex, de man met het technisch oog.
LaminaatenParket.nl staat voor kwaliteit, een snelle service en een breed, overzich telijk aanbod. “Door goede afspraken te maken met onze leveranciers, beheren wij een zeer grote voorraad. Hierdoor kun nen wij u een zeer snelle bezorgservice aanbieden. Het voordeel van parket of
laminaat kopen vanaf €250,- is dat uw bestelling zelfs gratis wordt afgeleverd. Omdat we groot inkopen, profiteert u van de laagste prijs op de markt. In onze web shop vindt u een uitgebreid assortiment in onder andere laminaat, houten vloeren, pvc-vloeren, visgraatvloeren, ondervloeren en plinten. Maar onze formule van ‘clicks & bricks’, oftewel: klikken op de website én een stenen winkel, klopt gewoon. Want online oriënteren op een nieuwe vloer is praktisch, maar voor aankoop moet u ‘m ook echt ‘voelen’. In onze winkel geven wij u graag advies en wordt u professioneel geholpen bij de keuze van uw vloer.”
Overigens zal het niet lang meer duren voordat LaminaatenParket.nl Apeldoorn ook gordijnen en binnenzonwering gaat aanbieden. “Daarmee leveren wij dan een totaalpakket voor een verbouwing of restyling van uw woning, met voor u slechts één aanspreekpunt. Dat is wel zo handig.” De openingstijden zijn: maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur, zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.
Erwin en Manon Jolink zijn recent gestart met hun webshop WarmteZonderGas.com. “Wij leveren Infrarood Panelen voor het duurzaam en kostenbesparend verwarmen van woningen en werkplekken, zonder het gebruik van gas. De kracht van infraroodverwarming zit in gericht en lokaal verwarmen van de plek waar je op dat moment bent. Dit in tegenstelling tot de centrale verwar ming, die de lucht in de hele ruimte verwarmt. Infraroodverwarming is een betaalbaar alternatief voor de warmtepomp. We noemen het zelf: de nieuwe manier van verwarmen.”
Het principe is simpel: elk paneel heeft een stekker die in het stopcontact wordt gestoken. Daarmee zet je ‘m aan en klaar! Binnen enkele minuten heeft het paneel de gewenste warmte en kan men behaag lijk genieten relaxt thuis op de bank of op de thuiswerkplek. Voor mensen van iedere leeftijd is dit ideaal, zeker ook voor senioren die de radiatoren van de centrale verwarming niet altijd dicht bij hun favo riete stoel hebben hangen. Maar ook voor jongeren die studeren op hun slaap- of studeerkamer.
En er is nóg een belangrijk voordeel: “Wanneer je de centrale verwarming in je woonkamer aan hebt en iemand doet een deur open, voel je meteen tocht. Dat heb je met de panelen niet. Bovendien kan de centrale verwarming met infraroodverwar ming ook wel een paar graden lager zonder in te leveren op comfort. Je voelt meteen de warmte meteen op en in je lijf, je hoeft niet te wachten tot de hele ruimte verwarmd is. Bovendien wordt bij andere manieren van verwarmen de lucht verwarmd, waardoor je te maken hebt met luchtverplaatsing. Dat verspreidt stof en zorgt voor droge ogen. Dat heb je allemaal niet met infra roodverwarming. En het grootste voordeel van infraroodverwarming is toch wel de besparing op je gasverbruik.”
wat kille badkamer. “Terwijl je je make-up aanbrengt, je tanden poetst of je haar kamt, ervaar je een aangename warmte. Bijkomend voordeel: je badkamerspiegel beslaat niet met condens, de spiegel droogwrijven met een handdoek is er niet meer bij.”
Ravelijn 32 7325 NW Apeldoorn G 06-17155846 l info@warmtezondergas.com U www.warmtezondergas.com
De familie Jolink had al zonnepanelen op het dak liggen, maar daar hield hun streven naar een duurzame woning niet op. Toen ze zelf voor het eerst op de Infrarood Panelen ‘stuitten’, waren ze meteen ‘verkocht’. De Infrarood Panelen zijn immers beschikbaar in diverse formaten en voor heel divers gebruik. “Een infrarood paneel hang je meestal aan de wand of het plafond. Maar dat hoeft niet: je kunt een paneel ook op een stalen voet zetten. Wij garanderen een veilige en gezon de straling en wij verkopen ook uitsluitend gecertificeerde producten.” Een aantrekkelijk product in dit kader is zeker ook de infrarood spiegel, perfect voor bijvoorbeeld de vaak
Er zijn panelen met en zonder lijst. Ze zijn wit en vlak, nemen amper ruimte in en ze zijn geurloos. Soms wordt gedacht dat de Infrarood Panelen een rood licht geven, zoals bij de bekende infraroodlampen voor pijnlijke gewrichten en rugklachten. Maar dit is niet het geval. De stralingswarmte varieert van globaal 220 tot iets meer dan 1000 watt, afhankelijk uiteraard van de grootte van het paneel. En wie meteen aan hoge aanschafprijzen denkt, zal aangenaam verrast zijn dat er al een paneel van 225 euro beschikbaar is. “Wanneer een klant ons informatie en foto’s stuurt van de te verwarmen ruimte of specifieke plek, kun nen wij advies op maat geven. Een paneel gaat gemiddeld 100.000 branduren mee en u heeft er geen onderhoudskosten aan. Wij denken dat deze nieuwe manier van ver warmen niet alleen voor particulieren maar ook voor bedrijven een uitkomst is. Wat te denken van de masseur met zo’n paneel aan het plafond, boven de massagetafel? Of de kapper met een infraroodspiegel, die heerlijke warmte uitstraalt? De 60 x 60 centimeterpanelen passen ook perfect in een systeemplafond!”
Halloween is weer achter de rug en daarmee lijkt de komende periode van festiviteiten geopend. Inmiddels hangt de sfeerverlichting in de win kelstraten, waardoor winkelgebie den de bezoeker al vast voorbereidt op de mooiste maand van het jaar. December kent de nodige tradities, zoals Sinterklaas, Kerst en Oud & Nieuw. Voor veel mensen betekent dit een maand vol gezelligheid, waarbij we weer even tijd vrij maken voor familie en vrienden.
Onze kersttradities zorgen ervoor dat we zo van kerst houden. In Nederland hebben we rond Kerst dan ook veel gewoontes en rituelen die elk jaar weer terugkomen. Ook in andere landen hebben ze hun eigen gebruiken tijdens de gezelligste tijd van het jaar. In dit artikel belichten we het gebruik van rookmannetjes en geuren.
De meest bekende figuur in Duitsland rond de Kerst is de notenkraker. Het vermoe den is dat het te maken heeft met het feit dat we rond Kerst veel meer bakken en daarvoor veel noten nodig hebben. De notenkraker wordt dus al sinds jaar en dag in december het meest gebruikt en was tijdens die periode veel in de huishoudens te vinden. Volgens een Duitse volkslegen de werden notenkrakers vroeger cadeau
gedaan om de ontvangende familie geluk te brengen en haar huis te beschermen. De notenkraker stond voor kracht en moed en met zijn scherpe tanden, waar de noot tussen gekraakt wordt, zou hij kwade geesten op afstand houden.
De notenkraker staat voor veer kracht, trots en standvastigheid en heeft een minder gezellige uitstra ling dan het in de 19e eeuw opkomende rook mannetje, in het Duits Räuchermann genoemd. Rond 1850 begon men in het Duitse Ertsgebergte, in de buurt van Seiffen, met het maken van de zogenaamde rookmanne tjes. Inspiratie hiervoor was het roken van tabak in pijpen en het branden van wierook om je huis te reinigen tijdens winterdagen. Oorspronkelijk werden alleen traditionele Duitse beroe pen uitgebeeld en uitgevoerd in ongeverfd hout. In de loop der jaren zijn talloze vari aties van het rookmannetje verzonnen, variërend van Kerstman, Rocker op motor tot locomotief.
Blijft nog de vraag wat het rookmanne tje nou eigenlijk rookt? Het zijn de kleine kegelvormige rookkaarsjes, traditioneel gemaakt van houtmeel, houtkoolstof, aard appelzetmeel, kaliumnitraat, wierook en verschillenden natuurlijke geurstoffen, die de lekkere geurtjes verspreiden. Vanwege
deze grondstoffen waren de originele rookkaarsjes zwart. De geuren en kleuren zijn sinds de 18e eeuw weliswaar sterk toegenomen, maar het meest traditionele bestanddeel blijft de wierook, want de mensen in het Ertsgebergte zijn bijgelovig en vertrouw(d)en er van begin af aan op dat de geur van wierook spoken en bosgeesten zou ver drijven.
De geschiedenis van wierook gaat natuurlijk veel verder terug. Naast bijgeloof is het vooral de rol die olibanum, een uit het gedroogde hars van de wierookboom gewonnen stof, in het Bijbelse kerstverhaal speelt en onlosma kelijk met de verschillende kerst tradities verbonden is. De moei zaam verkregen grondstof werd 2000 jaar geleden gelijkwaardig gesteld aan goud. Vandaar dat één van de drie Heilige koningen, Melchior, wierook als kostbaar geschenk aan het kind Jezus heeft gegeven.
Wie de Kerstsfeer alvast in huis wil halen, kan de komende maand voor een uitge breide keus rookmannetjes terecht bij De Stoelendans/Masterpieces. Standaard in het assortiment is de collectie wie rook die op dit moment afgestemd is op traditionele winter- en kerstgeuren. Kom eens langs en laat u adviseren over de aantrekkelijke geuren die ons assortiment te bieden heeft of kijk op masterpieces. nl/product-categorie/beelden/seizoenen/ kerst/rauchermannchen
Iedere dag werken ze vanuit verschil lende locaties met passie en enthousiasme voor interessante klanten uit de Stedendriehoek en omgeving. Het bedrijf bestaat al ruim 45 jaar en daar zijn ze trots op. Directeur en belastingadviseur Antoine Joosten staat samen met mededirecteur en accountant Richard van Leeuwen pro fessioneel en flexibel klaar voor hun relaties. Na 20 jaar gevestigd te zijn aan de Deventerstraat, is het nu tijd voor het betrekken van een nieuw pand en wel aan de Prins WillemAlexanderlaan 301: “We zijn flink gegroeid en het was tijd voor een vernieuwing waar we de komende jaren goed mee vooruit kunnen. We zijn er trots op!”
Professionele bundeling Hoe vertalen jullie professionaliteit? “Dat zit ’m om te beginnen in de kennis, kunde en veel ervaring die we in huis hebben. Dagelijks ondersteunen wij ondernemers bij hun vraagstukken op vele aspecten van het ondernemerschap. Er staat een team beschikbaar waar veel kennis is gebun deld. Denk aan accountancy, belasting-
en salarisadvies, maar ook op het vlak van personeelsdiensten als administratie en personeelszaken. Dat laatste is voor veel ondernemers efficiënter om dat uit te besteden. Dan kunnen zij zich vooral rich ten op dat wat ze willen en dat is onderne men en aandacht voor hun ‘corebusiness. Onze mensen zetten zich met hart en ziel in <misschien een voorbeeld waar dat uit blijkt >
Net een stapje verder Jullie weten dat de ondernemer bezig wil zijn met ondernemen, hoe ziet dan advies eruit? “We kijken verder dan alleen cijfers. Die laten vaak zien wat er goed en niet goed gaat. Uitzoeken op welk vlak dan ver beteringen mogelijk zijn, is wat we doen. Daarin gaan we graag een stapje verder en dat kan ook door de omvang van ons bedrijf. Door het centraal stellen van de relatie, weten we ook wat er leeft, wat de ondernemer belangrijk vindt. Op die manier kun je pas echt goed meedenken en ontdekken waar kansen liggen. Maar ook waar de onderneming verbeteringen kan doorvoeren. We kijken dan vooruit met de ondernemer die op zoek is naar een zo zeker mogelijke toekomst. Daarin zijn onze mensen sparringpartner. Ook zijn ze thuis op het vlak van wet- en regelgeving. En dat geeft ondernemers rust merken we, vanwege de vele veranderingen die door gevoerd worden.”
Bestaande en nieuwe ondernemers Jullie hebben een breed dienstenpalet voor
bestaande ondernemers en wat doen jullie voor starters? “Ja zeker, bedrijven die al door de wol geverfd zijn, hebben andere behoef ten en vaak ook meerdere diensten nodig. Bijvoorbeeld strategische vraagstukken als groei, of krimp, uitbreiding assortiment, of nieuwe klantgroep bedienen, liggen bij voorbeeld op tafel. Bij een starter begint het met het rond krijgen van een finan ciering en of een ondernemersplan van belang is. Maar ook leven er vragen over wat ze zelf moeten regelen op het vlak van arbeidsongeschiktheid, overlijden en pensioen. Met onze werkwijze helpen we de ondernemers door structuur te bieden waarmee ze zicht krijgen op het volledige plaatje. Dat vinden we ook gewoon heel leuk en uitdagend om te doen.”
Bij vooruitkijken hoort ook keuzes maken over het overnemen van een bedrijf, of stoppen, klopt dat? “Dat is het zeker ook. En het laatste is voor veel ondernemers een heel grote stap. Een stap die mak kelijk vooruitgeschoven wordt. Voor ons is dat een onderwerp waar we onze relaties bewust van maken, want het is een com plex, spannend en emotioneel proces. Ook dan helpen we met het bieden van onze kennis en kunde, maar bovenal structuur. Het is namelijk geen proces wat van van daag op morgen gerealiseerd is. Maar een strategische keuze om een bedrijf over te nemen, is ook complex. We willen zicht bieden op de kansen, bedreigingen en bij behorende risico’s. Fijn om te doen!”
De feestmaand december is in aan tocht en dan is het altijd al bezige team van Henri Bloem extra druk. “Het is de tijd van de relatiegeschen ken rond Kerstmis en de bubbels met oudjaar. We hebben voor deze gezel lige dagen weer veel nieuwe kwali teitswijnen in huis. En kom ook eens langs voor ons leuke portproeverij tje!” glimlacht Sascha de Wilde.
Twee jaar geleden, midden in de coronacri sis, vierde de wijnkoperij aan Asselsestraat 52 het zilveren jubileum. In stilte. Maar het team leunde nimmer achterover, want de toen opgepimpte webshop liep meteen als een tierelier. Inmiddels is alles weer bij het oude ‘normaal’ en is er een mooie mix van een goedlopende webshop en veel persoonlijk klantenbezoek in de winkel. “De wijncursussen zijn intussen ook weer opgestart en afgelopen zondag konden we voor het eerst in drie jaar weer eens een proeverij organiseren. Dat was geweldig, met liefst 450 gasten!” Sascha vindt het fantastisch om te zien dat de klanten in de winkel ‘steeds jonger worden’. “Tien jaar geleden zag je hier voornamelijk 40plus sers, tegenwoordig ook veel twintigers. Die volgen bijvoorbeeld een opleiding aan de Hotelschool en komen hier met veel wijnkennis en ook vragen.”
Henri Bloem garandeert bij bestellingen een vlotte thuisbezorgservice en verzorgt bij relatiegeschenken een totaalpakket op maat, met ook een uitgebreide beschrijving van de herkomst van de wijnen en bij welke gerechten ze het best tot hun recht komen. “Dat is het voordeel van onze eigen import: we weten exact waar de wijnen zijn gepro duceerd en hoe de kwaliteit ervan is. Wij laten niets aan het toeval over.” Regelmatig ook bezoekt het team, naast Sascha bestaande uit Marco Hoogen Stoevenbelt, Willy de Wilde en Igor Tiemens, wijnprodu centen overal in Europa. “Afgelopen zomer hebben Marco en ik weer nieuwe inspiratie opgedaan in Oostenrijk en Italië”, vertelt Sascha enthousiast. “De wijnwereld blijft groot en in beweging, en met enige regel maat worden ook wij verrast!” Ter illustra tie toont ze een fles wijn uit Tasmanië, genaamd Jansz. “Wijn uit een streek die wij eigenlijk niet goed kenden. En zo gebeurt er meer op dat gebied; de zogenoemde flying winemakers zijn wijnproducenten
die vanuit het ene wijnland naar het andere vliegen om hun kennis te delen en dat levert regelmatig mooie wijnen op.”
Met het naderende wildseizoen vestigt het team van Henri Bloem graag de aandacht op wijnen die heerlijk combineren met deze gerechten, zoals de Rhônewijnen en die uit de Bourgogne. En dus ook de port. “We hebben het grootste assortiment in de wijde regio en ons proeverijtje met vier flesjes is echt een fijn geschenk”, zegt Sascha. “Zoals ook ons aanbod van cham pagne voor een feestelijke jaarafsluiting weer omvangrijk is. Genoeg te kiezen, en voor elk budget, want in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt zijn wij helemaal niet zo duur, hoor. Ook bij ons slaag je al voor een mooie fles vanaf 4,50 euro. Met ruim duizend wijnen in ons assortiment zijn er ontelbare mogelijkheden om voor ieder een een passend wijngeschenk te maken. Dus kom zeker eens gezellig aan in onze heerlijke winkel.”
zijn een goede ondersteuning wanneer mensen kampen met een lichamelijke aan doening waardoor uit een stoel komen een probleem kan zijn. Doordat de motor in de stoel het werk voor ze doet, kunnen ze weer veilig en zelfstandig opstaan.”
“Tijdens de winkelafspraak nemen we ruim de tijd voor de klant. In het gesprek hoor ik wat mensen belangrijk vinden, of welke ondersteuning nodig is. Uiteraard onder het genot van een kopje koffie en een stuk appeltaart. Dan begint het meetproces, want iedere stoel wordt op maat gemaakt. Hierna is het kiezen voor de specifieke stoel pas aan de orde. Denk hierbij aan het model, de vorm en kleur. Want het is fijn als een stoel er mooi uitziet, maar belangrijker is het zitcomfort. Gelukkig ervaren veel mensen het kopen van een stoel bij ons als een ontspannen feestje.”
Even lekker ontspannen in uw eigen relaxstoel kan met de ideale zithou ding en de juiste ondersteuning. Want goed zitten is belangrijk, is zitconsu lent Melchior Boesveld van mening: “Zeker, want het houdt mensen fit, vitaal en het bevordert de zelfstandig heid. Wij geloven erin dat goed zitten bijdraagt aan de kwaliteit van leven.”
Bij Velderhof aan de Asselsestraat kunnen mensen in een paar stappen de juiste keuze maken”, aldus Melchior. “Mensen kunnen ons ook kennen van de reclame met Willeke Alberti. Ze heeft zelf in het verleden een stoel van Velderhof aangeschaft en inmid dels hebben we een mooie samenwerking. Wij steunen de Willeke Alberti Foundation om zo eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan.”
“We hebben een groot en divers assorti ment relaxstoelen, banken, bijzetfauteuils en eetkamerstoelen. Maar het belangrijkst zijn toch de relaxstoelen en de sta-opstoelen. Bij Velderhof weten we waar we het over hebben. We hebben onze sporen verdiend in de ergonomie, waarbij we hulp middelen afstemmen op eigenschappen van mensen, waardoor zij optimaal kunnen functioneren. Voor wat betreft een relax stoel is dat vooral gericht op goed zitten, wat bijdraagt aan fitheid. We bezorgen door maatwerk mensen een ‘persoonlijke’ stoel. Met een optimale ondersteuning van nek, rug en schouders zorgen we ervoor dat pijnklachten voorkomen worden of zelfs verlichten en zo halen mensen het maximale uit elke dag. De sta-op-stoelen
Kwaliteit in alles doorgevoerd Naast het feit dat goed zitten de kwaliteit van leven bevordert, is de kwaliteit van de materialen ook van belang. “We gebruiken bijvoorbeeld alleen stoffen en materialen van de hoogste kwaliteit. Ze zijn verkrijg baar in meer dan honderd kleuren, of leer. En met een solide metalen frame is de stoel stevig en robuust. De stoelen hebben een perfecte ondersteuning door speciaal binnenschuim. Het lendestuk, rug en zijleu ningen zijn elektrisch verstelbaar. Dat is niet alleen praktisch, maar ook erg comfortabel.”
Er zijn zeven winkels en nu ook een in Apeldoorn. “Zo zorgen we ervoor dat we voor iedereen in Nederland in de buurt zitten. Alle winkels zijn makkelijk bereik baar. In de winkel vinden we een fijne huiskamersfeer belangrijk. Mensen moeten zich op hun gemak voelen”, lacht Melchior. “Mochten mensen niet in de gelegenheid zijn om naar de winkel te komen, dan kun nen ze kosteloos en vrijblijvend gebruik maken van onze thuisdemonstratieservice. Daarbij kunnen mensen zelf kiezen welke stoelen ze willen zien en ze gemakkelijk thuis uitproberen.”
Na een samenwerking van zeven jaar met het concept Lincherie gaan Inge en José onder eigen naam ver der in hun mooie winkel aan de Koninginnelaan 77 in Apeldoorn.
De naam is veranderd, Inge, José en hun team blijven.
Koninginnelaan 77B 7315BN Apeldoorn, G 055-7370028, l mail@dehofdames.nl U www.dehofdames.nl K www.facebook.com/ dehofdameslingerie J www.instagram.com/dehofdames
In de afgelopen zeven jaar heeft het tweetal een winkel weten op te bouwen met inmiddels grote bekendheid in Apeldoorn en omgeving. Het ondernemersbloed van deze twee meiden giert door hun aderen en daarom is gekozen om onder eigen naam, los van het concept, verder te gaan. De winkel heeft een prachtige restyling ondergaan en is klaar voor de toekomst! “Wij zijn supertrots op onze winkel en dank baar voor alle klanten die de weg naar ons hebben gevonden”, zegt José stralend. Inge: “Vooraf hebben wij niet kunnen bedenken hoe geweldig het is om zoveel vrouwen een boost te mogen geven in hun zelfver trouwen en het is ons gelukt om van het passen van lingerie en badmode een waar feestje te maken”. Lingerie aanmeten is meer dan alleen je maat bepalen, daar zijn De Hofdames van overtuigd.
Een beha kan passen qua maat, maar past daarom niet automatisch bij jouw smaak en/of stijl. Daarnaast is het belangrijk te ervaren wat verschillende modellen voor jou kunnen doen en voor welke gelegen heid je iets zoekt of nodig hebt.
Goede lingerie is voor iedereen anders. Daarom is onze collectie veelzijdig en geva rieerd. “We bieden voor alle leeftijden, ieder figuur, smaak en gelegenheid een pas sende oplossing”
Onze merken zijn van hoge kwaliteit en staan voor draagcomfort en pasvorm, maar ook voor een sexy en uitdagende look kan je bij ons terecht. Een juiste beha zorgt dat je bovenkleding beter valt, je figuur beter uitkomt en dat je soms zelfs slanker lijkt! Het is de foundation van je kleding, mits je de goede maat draagt!
Dit is dus precies wat De Hofdames doen; vrouwen eerlijk, vakkundig en met passie adviseren in de veilige omgeving van onze zeer ruime paskamers.
Met onze ruime collectie van top merken in lingerie en badmode zijn wij DE speciaal zaak van Apeldoorn voor iedere vrouw, van A t/m K cup, omvang 65 t/m 115. Wil jij ook ervaren wat de juiste lingerie voor- en met je doet? Kom naar onze winkel en laat je verassen! Je bent van harte welkom.
Sinds 2016 levert PGVZ (Persoonsgebonden Vraaggerichte Zorg) in Apeldoorn zorg voor mensen die extra ondersteuning nodig hebben. Oprichter en bestuurder is Gosse Noppert die door de ervaring met het zorgaanbod voor zijn eigen dochter, de knelpunten leerde kennen in de dagelijkse praktijk. Dat moest en kon anders, daarom nam hij dertien jaar geleden het besluit om PGVZ op te richten. We spreken hem over zijn visie waarbij de zorgvrager aan het stuur zit: “Dat willen we. Zorg moet ondersteunend zijn, zeker niet leidend. Mensen kunnen zelf nog heel veel en dat zoeken we op.” Inmiddels levert de organisatie met ongeveer 1300 medewerkers zorg aan 4200 cliënten: van Steenwijk via Apeldoorn tot Hengelo.
Handen aan het bed Je bent dertien jaar geleden begonnen met het aanbod van verzorging en verpleging, daarna is het doorontwikkeld? “Ja, inder daad, thuiszorg en verpleging voor ouderen, (verstandelijk en lichamelijk) gehandicapte ouderen, volwassenen en kinderen. De uit breiding ging heel natuurlijk, puur omdat er vraag naar was. We konden het aan bod daardoor uitbreiden met huishoude lijke ondersteuning, ambulante begeleiding, wooninitiatieven en werk en dagbesteding. Daarmee is het een compleet zorgaanbod.”
In een platte organisatie? “Zeker. We heb ben een overhead van om en nabij 11%. De verantwoordelijkheden liggen laag in de organisatie. Het zorgbudget komt voor het belangrijkste deel ten goede aan de zorg vragers, zeg maar de handen aan het bed. Ik kijk altijd wat wel kan en denk daarbij ‘out of the box’. Door het combineren van zorg voor verschillende doelgroepen kun je meer doen met minder geld.”
Jullie pleiten voor de eigen regie van de zorgvrager. Wat is daar zo belangrijk aan? “Dat staat bij ons in alles centraal. Ik geef je een voorbeeld: we hadden een meisje met een spierziekte die een hbo-opleiding volgde. Het was voor andere zorgorga nisaties lastig om hier zorg voor in te regelen. Wij hebben een verpleegkundige in de buurt van de school bereid gevonden die dat wilde doen. Daardoor heeft zij de opleiding af kunnen ronden. Inmiddels is ze afgestudeerd jurist. Dat vind ik mooi! Buiten de kaders denken, is voor grote organisaties toch lastiger. Onze zorgcoördi natoren krijgen ook maximale ruimte, altijd rekening houdend met gestelde wet- en regelgeving en kwaliteit. Het zit in ons DNA om zoveel mogelijk te werken vanuit de wensen van de zorgvrager. Dat kan bij voorbeeld gaan over het tijdstip van slapen gaan en opstaan. Daarbij is het belangrijk dat er tussen zorgvrager en verzorger een goede match is.”
Jullie maken vernieuwende zorg mogelijk? “Ja, dat zijn de zorgcombinaties die heel goed mogelijk zijn in onze wooninitiatie ven. Bijvoorbeeld de nieuwe woonvorm op het Stationskwartier in Kampen waar mensen met verstandelijke en lichamelijke beperkingen op verschillende etages dicht bij elkaar wonen, waardoor die zorgcombi naties haalbaar zijn. We hadden in ‘no time’ meer dan 70 aanmeldingen. Een ander mooi initiatief in Apeldoorn is Woongroep 2000. Een plek waar 14 jongvolwassenen met een verstandelijke beperking samen wonen. De ouders maakten als initiatief nemers een plan voor de woonvorm. Ze hebben deze plek zelf helpen vormgeven. Daarmee hadden deze jongeren een eigen huis waar de ouders zelf de regie voeren over inkoop van zorg en begeleiding. Het is een heel mooie samenwerking.”
Dus PGVZ gaat door? “Dat zeker! We heb ben een uitdaging vanwege behoefte aan personeel. Op alle vlakken zijn mensen nodig, zeker ook nu ons bedrijf zo groeit. Zorgpersoneel dat zich in onze visie her kent, nodigen we graag uit eens een kijkje te nemen op onze website.”
Je leven in overvloed, vanuit kracht kunnen leven en accepteren dat er dingen soms niet gaan zoals je het liefst zou willen, is een hele kunst. Hierbij is de hulp van buitenaf via een coach soms heel welkom. Maar welke coach of hulpverlener kies je dan? Zeker met wachtlijsten in de zorg blijkt het niet gemakkelijk om snel pas sende hulp te vinden. Paardencoach Liesbeth van Vreeswijk van Bravoure Paardencoaching, zegt erover: “Voor mij bleken paarden de beste, duide lijkste en meest liefdevolle coach op mijn weg naar gezondheid, geluk en succes, ondanks dat ik ermee uit mijn comfortzone moest treden.”
Een paard spiegelt om te kunnen overleven Paarden leven in kuddes en ze moeten opti maal met elkaar samenwerken om te kun nen overleven. Hoe is dat toe te passen op coaching? “Deze samenwerking is gebaseerd op stille communicatie, via lichaamstaal, zodat de roofdieren de paarden niet horen. Wanneer een paard niet snel genoeg rea geert op het signaal van een kuddegenoot en dus niet snel genoeg vlucht met de kudde, is het ten dode opgeschreven. Er is geen tijd om uitgebreid te overleggen, voor beleefd heidsvormen, miscommunicatie, of discus sie. Een paar seconden kunnen het verschil maken tussen leven en dood. Dit is de reden dat als één van de paarden angst voelt, het niet aan zijn gevoel zal twijfelen maar er direct op zal reageren. Daarom zijn ze ook zo geschikt voor coaching, want ze zien mensen als een onderdeel van hun kudde. Zij zullen hen dus ook spiegelen: zeer nauwkeurig, net zoals bij andere paarden. Er is geen ruis, want beleefdheidsvormen bestaan niet. Zij hebben geleerd dat het goed is te vertrouwen op het instinct en de kudde te spiegelen.”
Hoe kan het van betekenis zijn op het indi vidu en een organisatie? “Individueel gezien kan het zijn dat iemand moeilijk boos of verdrietig kan zijn, omdat dat je overlevings strategie is geworden. Vaak uit ervarin gen vanuit de familiegeschiedenis, ziekte of trauma’s. De paarden raken onmiddellijk dat aan wat je lastig vindt om naar te kijken, of waar je onbewust liever voor wegloopt. Ze zorgen ervoor dat je in contact komt met je ware zelf en daardoor kun je betere
keuzes maken. Een team of organisatie kan door de paarden inzichten krijgen die in een normaal werkoverleg nooit naar boven komen. De paarden laten je onmiddellijk en zonder oordeel zien wat buitengesloten wordt. Dat weten ze feilloos aan te wijzen en te duiden. Al deze informatie kan ertoe leiden dat mensen op de werkvloer weer eigenaarschap nemen en daarmee betere resultaten behalen.”
De sessie Hoe gaat een sessie dan in zijn werk? “Allereerst is er een intake die ik vrij kort houd. Dit om zo veel mogelijk ongefilterd en onbevooroordeeld te kijken hoe de paar den reageren. In ons brein zitten dus de ervaringen en verhalen die gevormd zijn door ons verleden. Vaak niet in overeen stemming met de werkelijkheid. Dan vraag ik iemand of een team een plek in te nemen in de paardenbak waar de paarden vrij in rond lopen en de sessie begint. De paarden reageren op een intrede in de harmonieuze kudde: als een steentje dat valt in roerloos water en waardoor kringen ontstaan. Dit verhoogt de druk in het systeem en paar den willen dat verlagen. Dit laten ze zien door hun gedrag, signalen en hun plek waar ze staan. Of de druk toe- of afneemt is afhankelijk van iemands positie en hou ding ten opzichte van de paarden. Met het testen van verschillende interventies bekijk ik hoe de situatie zich ontwikkelt en bespreek dat met jou of je team. Ik vraag je bijvoorbeeld een andere plek in te nemen in de bak of laat je erkennende zinnen uit spreken: ‘ik ben boos/verdrietig’ en de weg naar ‘herstel’ ligt open.”