AO 27 (March 2005) by Onassis Stegi

Περιοδικό ΑΩ Τεύχος 27 Μάρτιος 2005

Περιεχόμενα Σημείωμα Δραστηριότητες Υποτρόφων • • • • •

Επιτυχίες...................................................................................................................................................................................................................2 Moυσική....................................................................................................................................................................................................................3 Χορός.........................................................................................................................................................................................................................7 Σκηνοθεσία...............................................................................................................................................................................................................8 Εικαστικά..................................................................................................................................................................................................................9

Διάκριση •

Βράβευση του Ιδρύματος Ωνάση........................................................................................................................................................................12

Εκδηλώσεις του Συνδέσμου • •

Μελωδίες για φωνή και πιάνο..........................................................................................................................................................................15 H πρωτοχρονιάτικη πίττα....................................................................................................................................................................................16

Ειδήσεις του Ιδρύματος • •

Tο Mουσείο Kυκλαδικής Tέχνης σε ψηφιακό δίσκο εικόνας.......................................................................................................................17 Στα ελληνικά νερά το Olympic Future..............................................................................................................................................................18

Αφιέρωμα •

Η ακίνητη περιουσία του Iδρύματος Ωνάση.....................................................................................................................................................20

Συνέντευξη •

Πέδρο Oλάγια - Περιηγήσεις στη Μυθολογική Ελλάδα..............................................................................................................................25

Διάλεξη •

Xρηματιστηριακά εγκλήματα..............................................................................................................................................................................28

Βιβλιοπαρουσίαση • •

«Mέγας Aλέξανδρος: Θησαυροί μιας Eπικής Eποχής του Eλληνισμού» Ο κατάλογος της έκθεσης στη Νέα Υόρκη........................31 «Tο Tεχνικό Eπιμελητήριο της Eλλάδας στον Mεσοπόλεμο»......................................................................................................................34

Βιβλιογραφικό Δελτίο • •

Evangelia Balta, Ottoman Studies and Archives in Greece. Analecta Isiana 70. Κωνσταντινούπολη: The Isis Press, 2003. Σελ. 118..........................................................................................................................................................................37 ελαίας εγκώμιον - In Praise of the Olive. Επ. έκδ. Λουΐζα Καραπιδάκη, Ίρις Κρητικού, Flavia Nessi-Γιαζιτζόγλου. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Oλυμπιακών Aγώνων 2003. Σελ. 25..........................................................................................................................................37

Ταυτότητα και Διοικητικό Συμβούλιο..........................................................................................................................................................38

Σημείωμα Σημαντικοί επισκέπτες, αξιόλογοι ομιλητές Μετά από την ενδιαφέρουσα διάλεξη του κ. Δημήτρη Λιάππη με θέμα την «Επικοινωνία επιχείρησης και δικηγόρου κατά την προετοιμασία συμβάσεων», που δόθηκε στον Σύνδεσμο Υποτρόφων στις 17 Μαρτίου 2005, η Νομική Επιστήμη παραχώρησε τη θέση της στην Αρχιτεκτονική, μέσω ενός διακεκριμένου εκπροσώπου της, που υπηρετεί την Τέχνη αυτή προβάλλοντας παράλληλα και την Ελλάδα εδώ και χρόνια στο εξωτερικό. Πρόκειται για την διάλεξη στις 7 Απριλίου 2005 του ομογενούς καθηγητή κ. Κωνσταντίνου Μιχαηλίδη πρύτανη της Σχολής Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σαιντ Λούις, ο οποίος έχει ασχοληθεί με την τοπική αρχιτεκτονική των οικισμών των νησιών του Αιγαίου σε σχέση με την πολιτιστική κληρονομιά τους. Ο κ. Μιχαηλίδης βρίσκεται στην Αθήνα στο πλαίσιο του προγράμματος χορηγιών του Ιδρύματος Ωνάση προς αλλοδαπούς ερευνητές και πανεπιστημιακούς. Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται, εξάλλου, η άφιξη στην Αθήνα του κ. Μάικλ Λιουέλιν Σμιθ, πρώην πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα (1996-1999), ως προσκεκλημένου του Ιδρύματος Ωνάση. Με την ιδιότητα του ερευνητή της Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας θα δώσει διάλεξη τον Μάιο με θέμα τη ζωή και το πολύπλευρο έργο του Δημητρίου Βικέλα, ως ποιητή, μεταφραστή έργων του Σαίξπηρ, επιχειρηματία, ευεργέτη και προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Ο κ. Λιουέλιν Σμιθ είναι απόφοιτος του Κολλεγίου Σαιντ Άντονυ της Οξφόρδης και διπλωμάτης καριέρας, με θητεία σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Από το 2000 είναι πρόεδρος του Βρετανικού Ινστιτούτου στο Παρίσι, μέλος του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και αντιπρόεδρος της Βρετανικής Σχολής στην Αθήνα. Όπως κάθε χρόνο, ο Σύνδεσμος Υποτρόφων προγραμματίζει την καθιερωμένη πασχαλινή εκδήλωση για το Σάββατο του Λαζάρου με την υπότροφο Άννα Aλεξοπούλου σε ρεσιτάλ τραγουδιού. Λήδα Μπουζάλη

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Επιτυχίες Αχιλλέας Παπακώστας Με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για διαπρεπή νέο ζωγράφο στην Τάξη των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών τιμήθηκε ο Αχιλλέας Παπακώστας, «για τον χαρακτήρα και την ποιότητα της ζωγραφικής του γλώσσας». Τα βραβεία της Ακαδημίας απονεμήθηκαν σε πανηγυρική συνεδρία στις 28 Δεκεμβρίου 2004 παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κωστή Στεφανόπουλου. Όπως αναφέρεται στο σκεπτικό της βράβευσης, «ο ζωγράφος, στα 34 χρόνια του, έχει παρουσιάσει αξιόλογο έργο. Η ζωγραφική του κινείται στο πλαίσιο και το κλίμα των νεοπαραστατικών κατευθύνσεων και θεματογραφική του αφετηρία έχει την ανθρώπινη μορφή. Τα έργα του διακρίνονται για τον πλούτο και τον χαρακτήρα του χρώματος και την ποιότητα του σχεδίου. Στις προσπάθειές του, χωρίς να θυσιάζεται η αντικειμενική πραγματικότητα, είναι πάντα η έμφαση στο ουσιαστικό και η επιβολή των καθαρά ζωγραφικών αξιών, χρησιμοποιεί δε με εξαιρετικό τρόπο το λευκό χρώμα, το πιο δύσκολο χρώμα για κάθε δημιουργό». Το βραβείο συνοδεύθηκε από χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ. O Aχιλλέας Παπακώστας σπούδασε στην Aνωτάτη Σχολή Kαλών Tεχνών Αθήνας. Με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση μετεκπαιδεύτηκε στην Ανωτάτη Εθνική Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι, ενώ υπήρξε επίσης υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών και του προγράμματος Erasmus. Έχει κερδίσει πρώτα βραβεία σε διάφορους διαγωνισμούς (Ίδρυμα Σπυρόπουλου, διαγωνισμός Paul-Louis Weiller, βραβείο Μελίνα Μερκούρη) και έχει παρουσιάσει έργα του σε εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μελέτης Μουστάκας Ο κ. Μελέτης Μουστάκας εξελέγη και διορίστηκε τον Οκτώβριο του 2004 λέκτορας Δημοσίου Δικαίου στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου. Ο κ. Μουστάκας είναι πτυχιούχος του Νομικού Τμήματος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος (DEA) Εσωτερικού Δημοσίου Δικαίου του Πανεπιστημίου Paris II. Είναι συγγραφέας μονογραφίας Διοικητικού Δικαίου και έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες Δημοσίου Δικαίου σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά. Έχει, επίσης, συμμετάσχει σε διεθνή συνέδρια του κλάδου του, ενώ είναι μέλος διαφόρων ελληνικών και αλλοδαπών επιστημονικών ενώσεων που ασχολούνται με το Δημόσιο Δίκαιο. Είναι μέλος Σ.Ε.Π. του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου από το 2001. Είναι δικηγόρος Αθηνών, ασκεί ελεύθερη δικηγορία, ενώ στο παρελθόν έχει διδάξει στη Σχολή Ικάρων, στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, στο Ινστιτούτο Διαρκούς Επιμορφώσεως και στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών.

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Επιτυχίες Ειρήνη Σαρίογλου Στις 10 Δεκεμβρίου 2004 παρουσιάστηκε στην Κωνσταντινούπολη το βιβλίο Turkish policy towards Greek education in Istanbul 1923-1974 (Η επιρροή της τουρκικής πολιτικής επί της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Κωνσταντινούπολη, 1923-1974) της Ειρήνης Σαρίογλου, διδάκτορος του Τμήματος Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο μέρος της διδακτορικής διατριβής της, που εξέδωσε σε βιβλίο το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) στο πλαίσιο της δραστηριότητάς του για την προαγωγή της έρευνας της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας. Το βιβλίο παρουσίασε ο Χ. Τζίμητρας, διεθνολόγος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μπιλτζί. Επίσης, την έκδοση χαιρέτισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος τίμησε με την παρουσία του την εκδήλωση. Το βιβλίο είχε παρουσιαστεί νωρίτερα, τον Ιούνιο του 2004, στο Μουσείο Μπενάκη, από τον τέως υπουργό Εξωτερικών κ. Ιωάννη Καψή, τον βουλευτή κ. Φώτη Κουβέλη και τον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο της Ν.Δ. κ. Βύρωνα Πολύδωρα. Οι ομιλητές τόνισαν την οξυδέρκεια με την οποία εκτίθενται οι επιπτώσεις της τουρκικής πολιτικής επί της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Κωνσταντινούπολης, όχι μόνο κατά την περίοδο 1923-1974, αλλά ουσιαστικά κατά τους δύο τελευταίους αιώνες, καθώς και την αυστηρή επιστημονικότητα με την οποία αναλύεται η ιστορία του κεμαλικού καθεστώτος δια μέσου της κατιούσας πορείας της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Δεν παρέλειψαν να αναφέρουν ότι η συγγραφέας είναι πολύγλωσση και έτσι μπόρεσε να αντλήσει το υλικό της εργασίας της από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Ελλάδος, της Τουρκίας, της Μεγάλης Βρετανίας, του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, του Μουσείου Μπενάκη και του Ε.Λ.Ι.Α. Λιλέτα Χαιροπούλου Τον σημαντικό ρόλο της Διευθύντριας Αγώνων στο αγώνισμα της Συγχρονισμένης Κολύμβησης είχε η υπότροφος Λιλέτα Χαιροπούλου στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Ειδικότερα, ήταν υπεύθυνη για τη διοργάνωση σε πρώτη φάση του Παγκόσμιου Προολυμπιακού Τουρνουά, που διεξήχθη τον Απρίλιο του 2004 στην Αθήνα με τη συμμετοχή 38 χωρών, και στη συνέχεια για την τελική διεξαγωγή του αγωνίσματος, όπου έλαβαν μέρος οκτώ ομάδες και 24 ντουέτα. Αποτέλεσμα της επιτυχημένης διοργάνωσης ήταν η εκλογή της Λιλέτας Χαιροπούλου τον Σεπτέμβριο του 2004 ως μέλος της Τεχνικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Κολύμβησης (L.E.N., League Européenne de Natation) για μία τετραετία. Από τον Μάιο του 2003 είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι κάτοχος πτυχίου Σωματικής Αγωγής και μεταπτυχιακών τίτλων Master’s και PhD από τα Πανεπιστήμια της Τζόρτζια, της Ατλάντα και του Μέριλαντ.

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Moυσική Χαρά Σειρά, Δημήτρης Χανδράκης Το Νέο Ελληνικό Κουαρτέτο, το οποίο απαρτίζεται από τους υποτρόφους Δημήτρη Χανδράκη (βιολί) και Χαρά Σειρά (βιόλα), καθώς και από τους Γιώργο Δεμερτζή (βιολί) και Απόστολο Χανδράκη (βιολοντσέλο), έδωσε συναυλία στις 14 Φεβρουαρίου 2005 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο του εορτασμού για τα 80 χρόνια του Μίκη Θεοδωράκη. Με τη συμμετοχή της Μαρίας Αστεριάδου στο πιάνο και του Π. Δράκου στο φλάουτο ερμήνευσαν σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση έργα μουσικής δωματίου της περιόδου 1946-1949. Το περασμένο καλοκαίρι, στο πλαίσιο του Μουσικού Ιουλίου, το κουαρτέτο έδωσε δύο συναυλίες στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Μαζί με τη μεσόφωνο Μαρίνα Φιδέλη, παρουσίασαν τα έργα Κουαρτετζάτς του Σούμπερτ, Το Ηλιοβασίλεμα του Ρεσπίγγι, Τα Χρυσάνθεμα του Πουτσίνι, τον Χορό των Φαύνων του Μητρόπουλου, την Ακτή του Ντόβερ του Μπάρμπερ και τη Μικρή Νυχτερινή Μουσική του Μότσαρτ. Επίσης, τον Ιούλιο το κουαρτέτο έδωσε συναυλία με έργα Σούμπερτ στο Μουσείο Καπράλου στην Αίγινα. Το Νέο Ελληνικό Κουαρτέτο είναι γνωστό τόσο για την εκτέλεση έργων κλασικού ρεπερτορίου, όσο και έργων ελληνικής μουσικής δημιουργίας. Έχει παρουσιάσει πλήθος έργων σε διάφορα φεστιβάλ και καλλιτεχνικές συναντήσεις και έχει πραγματοποιήσει περιοδείες στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Έχει επανειλημμένως παρουσιάσει και ηχογραφήσει παλαιότερα και σύγχρονα έργα Ελλήνων συνθετών, ενώ απέσπασε διθυραμβικές κριτικές από τον εγχώριο και διεθνή Τύπο για την ηχογράφηση του συνολικού έργου για κουαρτέτο εγχόρδων του Νίκου Σκαλκώτα. Γιώργος Πέτρου Τη Συναυλιακή Φαντασία, έργο 56, του Τσαϊκόφσκι ερμήνευσε εντυπωσιακά ο πιανίστας Γιώργος Πέτρου σε συναυλία που έδωσε μαζί με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας της Μόσχας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 9 Οκτωβρίου 2004. Η συναυλία, υπό τη διεύθυνση του Βλαντιμίρ Φεντοσέγεφ, περιέλαβε ακόμη την Πολωνέζα και το Βαλς από την όπερα Ευγένιος Ονιέγκιν του Τσαϊκόφσκι. Eπιπλέον, ο Γιώργος Πέτρου διηύθυνε στις 2 και 4 Αυγούστου 2004 στον αρχαιολογικό χώρο της Κορίνθου την Ορχήστρα των Πατρών στην όπερα Ολυμπιάδα του Τζοβάνι Παϊζιέλο, ένα έργο λησμονημένο για 211 χρόνια. Με σκηνικό τον ναό της Οκταβίας και σκηνοθέτη τον Παναγή Παγουλάτο, η παράσταση ανέβηκε με πρωτοβουλία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κορίνθου και του Λυσίππειου Πνευματικού Κέντρου Όπως δήλωσε ο Γιώργος Πέτρου, «τη χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων θεωρήσαμε ότι θα έπρεπε να παρουσιαστεί στην Ελλάδα ένα έργο δημοφιλές επί έναν αιώνα, που στην εποχή του παιζόταν ως θεατρικό, είχε μελοποιηθεί από δεκάδες συνθέτες και είχε μεταφραστεί στα ελληνικά από τον Ρήγα Βελεστινλή».

Στιγμιότυπο από τις δοκιμές της όπερας Oλυμπιάδα. Aπό αριστερά, Γιώργος Πέτρου, Mάτα Kατσούλη, Bαγγέλης Xατζησίμος, Mαίρη-Έλεν Nέζη και Παναγής Παγουλάτος

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Moυσική Τίτος Γουβέλης, Δώρα Σατολιά Ρεσιτάλ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών έδωσαν οι πιανίστες υπότροφοι Τίτος Γουβέλης και Δώρα Σατολιά, μαζί με τον Δημήτρη Καρύδη, στο πλαίσιο της ετήσιας μουσικής εκδήλωσης του Σωματείου «Τζίνα Μπαχάουερ» τον Νοέμβριο του 2004. Η Δώρα Σατολιά, που έχει τιμηθεί με χρυσό μετάλλιο του Ωδείου Αθηνών, έπαιξε έργα Μπραμς και Ραβέλ. Έχει κερδίσει δέκα πρώτα βραβεία σε ισάριθμους διεθνείς διαγωνισμούς και έχει εμφανιστεί σε ρεσιτάλ και συναυλίες με μεγάλες ορχήστρες διεθνώς. Ο Τίτος Γουβέλης, που ερμήνευσε έργα Ντεμπυσσί και Αλμπένιθ, έλαβε το δίπλωμα πιάνου και πρώτο βραβείο από το Ωδείο Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές του στο Βασιλικό Κολέγιο Μουσικής του Λονδίνου. Επίσης, είναι σολίστ εκκλησιαστικού οργάνου, με σπουδές δίπλα στον Νίκολας Κίνεστον. Ευάγγελος Σαραφιανός Ρεσιτάλ πιάνου στην αίθουσα «Δημήτρη Μητρόπουλου» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών έδωσε στις 16 Φεβρουαρίου 2005 ο Ευάγγελος Σαραφιανός στο πλαίσιο του προγράμματος «Οι μουσικές Τετάρτες του Μεγάρου Μουσικής». Όπως σημείωσε στην εφημερίδα Καθημερινή ο Γ.Π. Μαλούχος, «ζώντας και διδάσκοντας από χρόνια στην Ελβετία, κάθε φορά που παίζει, ο Σαραφιανός προσελκύει το ενδιαφέρον ενός εκλεκτικού, “μυημένου” ακροατηρίου. Το ίδιο συμβαίνει και στον Καναδά ή στην ιδιαίτερα απαιτητική μουσικά Ιαπωνία, όπου επιστρέφει πολύ συχνά για ρεσιτάλ και διδασκαλία, έχοντας σταθερό και φανατικό κοινό, καθώς και μεγάλη προβολή στα μέσα ενημέρωσης. Στην Αθήνα παρουσίασε ένα πρόγραμμα δύσκολο και ετερόκλιτο, αλλά πολύ χαρακτηριστικό της πολλαπλότητας της ευαισθησίας του και της δύναμης που την υποστηρίζει, καθώς και των τεχνικών του δυνατοτήτων». Ερμήνευσε τέσσερις Σονάτες του Σκαρλάτι, το Νυχτερινό, αρ. 20, και την τέταρτη μπαλάντα του Σοπέν, το Πρελούδιο, αρ. 7, του Μαρτέν, τη Φαντασία του Οδοιπόρου του Σούμπερτ και τη Φαντασία του Σούμαν. Ο Ευάγγελος Σαραφιανός σπούδασε πιάνο στο Ωδείο Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στη Μουσική Ακαδημία της Βασιλείας και το 1986 βραβεύθηκε στον διαγωνισμό «Πιάνο 80». Έχει πραγματοποιήσει εμφανίσεις ως σολίστ σε μουσική δωματίου, έχει συμπράξει με μεγάλες ορχήστρες, έχει συμμετάσχει σε διεθνή φεστιβάλ και έχει διακριθεί ως σολίστ ιστορικών οργάνων, με τα οποία ασχολήθηκε στη Σκουόλα Καντόρουμ Μπαζιλιένσις και στη Λωζάνη. Είναι εγκατεστημένος και διδάσκει στο Ωδείο της Ζυρίχης.

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Moυσική Kωνσταντίνα Γύφτουλα Pεσιτάλ στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός έδωσε η πιανίστα Kωνσταντίνα Γύφτουλα στις 22 Iανουαρίου 2005, στο πλαίσιο του κύκλου «Nέοι Kαλλιτέχνες». Mαζί με τη Xριστίνα Παπουτσιδάκη στο τραγούδι ερμήνευσαν έργα Xέντελ, Mπιζέ, Πουρσέλ, Bέρντι, Σεν-Σανς, Nτονιτσέτι, Σούμπερτ, Σούμαν και Σοπέν. Eπίσης, στις 18 Iανουαρίου 2005 η υπότροφος έδωσε ρεσιτάλ με αποσπάσματα έργων κλασικών συνθετών στο 1ο Γυμνάσιο Nέου Ψυχικού. Tα έσοδα της εκδήλωσης διατέθηκαν από τον Σύλλογο Γονέων και Kηδεμόνων του σχολείου ως ανθρωπιστική βοήθεια για τα θύματα των τσουνάμι στη Nοτιοανατολική Aσία. H Kωνσταντίνα Γύφτουλα σπούδασε πιάνο στο Eθνικό Ωδείο και με υποτροφία του Iδρύματος Ωνάση συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στο Kολέγιο Tρίνιτι του Λονδίνου, στη διάρκεια των οποίων κέρδισε τα βραβεία Tζον Xόλφορντ και Λίοναρντ Σμιθ για ντουέτο. Στη συνέχεια φοίτησε στο Bασιλικό Kολέγιο Mουσικής του Λονδίνου με καθηγητή τον Άντριου Mπωλ. Έχει δώσει πολλά ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου στην Eλλάδα και την Aγγλία, έχει εμφανιστεί στην ελληνική τηλεόραση και συχνά συμμετέχει σε φεστιβάλ. Tον Mάρτιο 2003 διακρίθηκε στον διεθνή διαγωνισμό Πάρκχαους και τον Δεκέμβριο 2003 έδωσε ρεσιτάλ στην αίθουσα εκδηλώσεων του Iδρύματος Ωνάση. H Kωνσταντίνα Γύφτουλα είναι απόφοιτη του τμήματος Mουσικολογίας του Πανεπιστημίου Aθηνών και εργάζεται ως καθηγήτρια Mουσικής στο B΄ Γυμνάσιο και Λύκειο Aρσακείου Ψυχικού.

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Χορός Στεριανή Τσιντζιλώνη, Κάτια Σαβράμη, Κωνσταντίνος Μίχος Τρεις υπότροφοι έλαβαν μέρος στην Ημερίδα Χορού που διοργάνωσε το Σωματείο Ελλήνων Χορογράφων στην Ελληνοαμερικανική Ένωση στις 10 Ιανουαρίου 2005. Η θεωρητικός χορού Στεριανή Τσιντζιλώνη παρουσίασε μέρος της έρευνας για το διδακτορικό της με θέμα Το διπλό πρόσωπο του Ιανού: σκέψεις για το χορό στην Ελλάδα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Η χορολόγος Κάτια Σαβράμη, με θέμα Ο χορός στην Εκπαίδευση: Η ελληνική πραγματικότητα, αναφέρθηκε διεξοδικά στα ποικίλα προβλήματα που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η διδασκαλία της Τέχνης του Χορού στη χώρα μας, ενώ ο χορογράφος Κωνσταντίνος Μίχος μοιράστηκε με το κοινό τις σκέψεις και τους προβληματισμούς του για το ποιος είναι τελικά Ο πιο καλός χορογράφος. Η Ημερίδα Χορού ήταν αφιερωμένη στην μεγάλη κυρία του ελληνικού χορού Ζουζού Νικολούδη, που έφυγε πρόσφατα.

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Σκηνοθεσία Αικατερίνη Αντωνακάκη Την παράσταση με τίτλο Ταξίδι στο Γραφείο μου (Bords et Debords – Voyage autour de mon bureau) της γαλλικής ομάδας εικαστικού θεάτρου Éclats d’états σκηνοθέτησε η Αικατερίνη Αντωνακάκη. Το έργο παρουσιάστηκε στο διάστημα 27 Δεκεμβρίου 2004 έως 8 Ιανουαρίου 2005 στο Θέατρο «Θησείον», βασίστηκε σε σενάριο του συγγραφέα Αριστείδη Αντονά και χρησιμοποίησε τη μουσική που έγραψε ο συνθέτης Στέφανος Βασιλειάδης ειδικά για την ομάδα. Μέσα σ’ ένα γραφείο –ελάχιστο δημόσιο χώρο– τα πρόσωπα διαφεύγουν από την επανάληψη, σε έναν δικό τους εσωτερικό, φανταστικό, πλούσιο κόσμο. Οι χαρακτήρες ξεφεύγουν από το κλισέ του άτυχου υπάλληλου που πνίγεται στη γραφειοκρατία. Είναι γεμάτοι περιέργεια, φαντασία και αποφασιστικότητα και χάρη στην εφευρετικότητά τους ξεφεύγουν από τον προγραμματισμένο, επαναλαμβανόμενο μηχανισμό, ο καθένας με τον τρόπο του. Στο θέατρο της ομάδας Éclats d’états, πρωταγωνιστής αναδεικνύεται ο χώρος και η σκηνογραφία. Οι αναφορές στο θέατρο μαριονέτας και στο παιχνίδι με τις διαστάσεις δίνουν ένα έργο οπτικό, ένα κινούμενο ποίημα, όπου ο θεατής συναρμολογεί μέσα του τη δική του ιστορία. Η σκηνοθεσία και σκηνογραφία ήταν της Αικατερίνης Αντωνακάκη και του Εμμανουέλ Ζοράν-Μπρικέ, η χορογραφία του Ντανιέλ Κονταμίν, και τους ρόλους ενσάρκωσαν οι δύο σκηνοθέτες μαζί με τους ηθοποιούς Κριστίν Μορώ και Μπερτράν Σασί. Το έργο Ταξίδι στο Γραφείο μου είναι μια γαλλική, γερμανική και ελληνική συμπαραγωγή, με την οικονομική υποστήριξη του γαλλικού Υπουργείου Εξωτερικών, τη συμπαράσταση του Κέντρου Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας και με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου της Αθήνας. Η ομάδα Éclats d’états ιδρύθηκε το 1998 από τη συνάντηση της Αικατερίνης Αντωνακάκη, που σπούδασε χορό και θέατρο μαριονέτας στη Γαλλία, και του Γάλλου ηθοποιού Εμμανουέλ Ζοράν-Μπρικέ. Η ομάδα παρουσιάζει 70 παραστάσεις σε κάθε θεατρική σεζόν και δημιουργεί καινούργιο έργο κάθε χρονιά. Έργα τους έχουν περιοδεύσει στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελβετία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, την Αυστρία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Τυνησία και στις Η.Π.Α.

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Εικαστικά Ελένη Γραφάκου Στο Μέγαρο του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 2004 η ατομική έκθεση ζωγραφικής της Ελένης Γραφάκου με τίτλο «Υδάτινη Αίσθηση». Μεγάλα και μικρά ζωγραφικά έργα, μεικτές ύλες, διαπραγματεύονται τη σχέση του ανθρώπου με τον χρόνο, τις μνήμες, τα διλήμματα και τις διαδρομές μας. Σιωπηλές στιγμές και εικόνες που χαρτογραφούν τις εσωτερικές ανησυχίες της ζωγράφου. Η συγκεκριμένη έκθεση παρουσιάστηκε αρχικά τον Μάιο του 2004, στην αρχαία ελληνική αποικία Empuries στην Ισπανία, εκπροσωπώντας την Ολυμπιακή Ελλάδα, υπό την αιγίδα του ελληνικού Γενικού Προξενείου στη Βαρκελώνη. Στη συνέχεια, τον Αύγουστο του 2004, παρουσιάστηκε στο δημαρχιακό μέγαρο Σπάρτης υπό την αιγίδα της Κουμανταρίου Πινακοθήκης (παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης), μεταφέροντας μηνύματα Πολιτισμού. Η Ελένη Γραφάκου σπούδασε στην Aνωτάτη Σχολή Kαλών Tεχνών Αθήνας, απ’ όπου αποφοίτησε με «Άριστα». Συνέχισε τις σπουδές της στο διδακτορικό πρόγραμμα «Διδακτική της Τέχνης: Εκπαίδευση και Μάθηση των Οπτικών Τεχνών» στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, όπου εκπονεί και τη διδακτορική της διατριβή με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση. Έργα της βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Εικαστικά Δημήτρης Ανδρεαδάκης, Κωστής Βελώνης Δύο εικαστικοί υπότροφοι έλαβαν μέρος στην έκθεση «Ομοιότητα Περίπου, Εκδοχές ενός πορτρέτου του Αντώνη Μπενάκη», που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα από 2 Δεκεμβρίου 2004 έως 30 Ιανουαρίου 2005. Για τα πενήντα χρόνια από τον θάνατο του ιδρυτή του, το Μουσείο Μπενάκη εγκαινίασε το νέο κτήριο της οδού Πειραιώς με τη μεγάλη αυτή έκθεση που τιμά τη μνήμη και το παράδειγμα του Αντώνη Μπενάκη. Η έκθεση αποτελεί προσφορά τιμής μιας πλειάδας σημαντικών Ελλήνων εικαστικών προς τον ιδρυτή του Μουσείου και παράλληλα το έναυσμα για τη διερεύνηση του ζητήματος της αναπαράστασης της ανθρώπινης μορφής, θέτοντας το θεμελιώδες ερώτημα για το «τι μπορεί να σημαίνει “πορτρέτο” στην εποχή μας». Στο βιβλίο που εκδόθηκε με την ευκαιρία της έκθεσης ο Θανάσης Μουτσόπουλος γράφει: «Ο Δημήτρης Ανδρεαδάκης επιλέγει το ασυνήθιστο μοτίβο του “Αντώνη Μπενάκη”, λοχία του ιππικού, και το τοποθετεί μπροστά σε έναν ουρανό γεμάτο χρώματα, στο χάραμα ή το δειλινό. Αυτή η συντριβή του ανθρώπου μπροστά στο μεγαλείο του ουρανού ανακαλεί τον αντίστοιχο προβληματισμό τού γερμανικού ρομαντισμού. Το συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο των βαλκανικών πολέμων χάνει έτσι την επικαιρική σημασία του και υποτάσσεται στη φιλοσοφική ενατένιση για τη θέση του ανθρώπου. Έτσι, ο Δημήτρης Ανδρεαδάκης αντιπαραβάλλει την έντονη ακρίβεια στην αποτύπωση με τα ρέοντα κύματα χρωμάτων του ηλιοβασιλέματος». Ο Κωστής Βελώνης φθάνει, ίσως, τη λοξή ματιά πάνω στο αντικείμενο στα όριά της. Εδώ πλάθει ένα «πορτρέτο» του Αντώνη Μπενάκη στο οποίο (σχεδόν) τίποτε δεν προδίδει το θέμα του. Ο ίδιος ο Βελώνης, βαθιά σκεπτικιστής γύρω από τον ρόλο της προσωπογραφίας, της αναπαράστασης, γενικότερα, στις μέρες μας, θεωρεί ότι όλες οι πιθανές εκδοχές απόδοσης του ανθρώπινου ψυχισμού έχουν εξαντληθεί την ίδια στιγμή που η επιλογή του πορτρέτου θέτει ζητήματα, στα οποία διασταυρώνεται η πολιτική, η εξουσία και μια συνήθως συμβατική αισθητική που υπερασπίζεται τις δύο προηγούμενες. Έτσι, προχωρεί σε μια μεταφορά της δομικής λειτουργίας της προσωπικότητας του Αντώνη Μπενάκη. Με αυτό τον τρόπο το «πορτρέτο» συνίσταται στη γειτνίαση ενός ξύλινου σκαμνιού, ενός κομματιού από κάρβουνο και ενός μακρόστενου κονταριού.

Δημήτρης Aνδρεαδάκης (αριστερά), O Aντώνης Mπενάκης, λοχίας του ιππικού, Kωστής Bελώνης (δεξιά), O συλλέκτης

Δραστηριότητες Υποτρόφων

Εικαστικά Λία Πέτρου Η υπότροφος Λία Πέτρου συμμετείχε στην έκθεση Visions 2005, που διοργάνωσε τον Φεβρουάριο 2005 η Αίθουσα Τέχνης «Καππάτος» στο ξενοδοχείο Athens Imperial. Τριάντα ένας επιμελητές εκθέσεων και ιστορικοί Τέχνης επέλεξαν από έναν καλλιτέχνη ή μια ομάδα καλλιτεχνών ο καθένας, που παρουσιάστηκαν σε 31 δωμάτια του ξενοδοχείου, δημιουργώντας έργα ειδικά για αυτή την έκθεση. Η Λία Πέτρου, παρουσιάζοντας το έργο της, αναφέρει: «Κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στην Ιαπωνία, με εντυπωσίασε ο γιαπωνέζικος τρόπος χειρομέτρησης, που ξεκινά με τα δάκτυλα να διπλώνουν προς τα μέσα (1, 2, 3, 4, 5), ενώ μετά ξεδιπλώνουν προς τα έξω (6, 7, 8, 9, 10), αντίθετα δηλαδή με τον δυτικό τρόπο. Φωτογράφισα Ιάπωνες να μετρούν και άρχισα να συγκεντρώνω πολλές διαφορετικές και συχνά απρόβλεπτες χειρονομίες. Για τη συμμετοχή μου στην έκθεση Visions 2005 στην Αθήνα, το έργο αποτελείται από έξι τηλεοράσεις τοποθετημένες στο δωμάτιο 338 του ξενοδοχείου, το οποίο λειτουργεί ως χωνευτήρι γεωγραφικών, πολιτισμικών και προσωπικών συντμήσεων». Το συγκεκριμένο έργο έχει σαφείς εννοιολογικές αναφορές (ο τεχνητός χρόνος του έργου σε αντιπαράθεση με τον πραγματικό χρόνο που βιώνουμε) και εντάσσεται σε μια προσπάθεια προσέγγισης ενός διαφορετικού (πολιτισμικού, εθνογραφικού, προσωπικού) τρόπου ανάγνωσης και αντιμετώπισης της πραγματικότητας, που εκλαμβάνει τον καλλιτέχνη ως ανθρωπολόγο. Πτυχιούχος του Κεντρικού Κολεγίου Τεχνών Αγίου Μαρτίνου (Central St. Martins College of Art) ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση στο τμήμα Γλυπτικής του Βασιλικού Κολεγίου Καλών Τεχνών (Royal College of Art) του Λονδίνου. Στη συνέχεια, επίσης με υποτροφία του Ιδρύματος, συμμετείχε στο ερευνητικό πρόγραμμα του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης CCA Kitakyushu στην Ιαπωνία. Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα, την Αγγλία, την Τουρκία και την Ιαπωνία.

Διάκριση

Βράβευση του Ιδρύματος Ωνάση

O πρόεδρος του Iδρύματος κ. Στέλιος Παπαδημητρίου παραλαμβάνει τον χρυσό κότινο από τον πρόεδρο του Συνδέσμου Eλληνοαιγυπτιακής Φιλίας κ. Σπυρίδωνα Kαμαλάκη

O Σύνδεσμος Ελληνοαιγυπτιακής Φιλίας βράβευσε το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης και τον πρόεδρό του κ. Στέλιο Παπαδημητρίου για τη συμβολή του στη διάδοση του ελληνοαιγυπτιακού πολιτισμού, στο πλαίσιο ειδικής τελετής στις 8 Φεβρουαρίου 2005 στην Παλαιά Βουλή. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Σπυρίδων Θ. Καμαλάκης εξήρε το πλούσιο κοινωφελές έργο που επιτελεί το Ίδρυμα Ωνάση και τη δράση του προέδρου του και επέδωσε στον κ. Στ. Παπαδημητρίου τις ανώτατες τιμητικές διακρίσεις του Συνδέσμου Ελληνοαιγυπτιακής Φιλίας: προς το Ίδρυμα Ωνάση τον χρυσό κότινο, που περικλείει μια χρυσή μικρογραφία της προσόψεως του νεοκλασικού κτηρίου της λεωφόρου Αμαλίας, όπου στεγάζονται τα γραφεία Αθηνών του Ιδρύματος, και προς τον πρόεδρό του το βαρύτιμο περιδέραιο με την όψη του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το οποίο απονέμεται σε προσωπικότητες διεθνούς κύρους. Τα βραβεία ήταν σχεδιασμένα και κατασκευασμένα από το εργαστήριο του Αιγυπτιώτη χρυσοχόου Δ. Χανιώτη. Όπως τόνισε ο κ. Καμαλάκης, η απόφαση της βράβευσης ελήφθη γιατί το Κοινωφελές Ίδρυμα προσέφερε και συνεχίζει να προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στην ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού μέσα και έξω από τα σύνορα της χώρας μας, μέσω υποτροφιών, χορηγιών και δωρεών προς το ελληνικό Δημόσιο και προς πολλούς πανεπιστημιακούς και πολιτιστικούς φορείς, καθώς και προς τον απόδημο ελληνισμό. Στο πολυσχιδές έργο του Κοινωφελούς Ιδρύματος και στην προσωπικότητα και επαγγελματική πορεία του τιμώμενου προέδρου του κ. Παπαδημητρίου πλάι στον αείμνηστο Αριστοτέλη Ωνάση αρχικά και στο πηδάλιο του Ιδρύματος Ωνάση στη συνέχεια, αναφέρθηκε αναλυτικά στη διάρκεια ομιλίας του ο καθηγητής κ. Ευθύμιος Σουλογιάννης. Ιδιαίτερα σημείωσε τις χορηγίες του Ιδρύματος προς τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, καθώς και για την ανέγερση αγάλματος του έφιππου Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια. Από την πλευρά του ο κ. Παπαδημητρίου –στο πρόσωπο του οποίου τιμήθηκε και όλο το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος Ωνάση– ευχαρίστησε θερμά τον Σύνδεσμο Ελληνοαιγυπτιακής Φιλίας για την εξαιρετική τιμητική διάκριση και μοιράστηκε με τους παρευρισκόμενους τις αναμνήσεις του από τα νεανικά χρόνια της ζωής και των νομικών σπουδών του στην Αλεξάνδρεια. «Η Μεσόγειος που από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν γέφυρα μεταξύ της Αιγύπτου και της Ελλάδος, αποτελεί φραγμό», είπε στην ομιλία του ο κ. Παπαδημητρίου. «Μένει να γίνουν πολλά στον τομέα

Διάκριση

Βράβευση του Ιδρύματος Ωνάση

Aπό δεξιά, ο κ. Aντώνης Παπαδημητρίου, ο κ. Eυθύμιος Σουλογιάννης, η κ. Aλεξάνδρα και ο κ. Στέλιος Παπαδημητρίου, ο κ. Γκα- O κ. Στέλιος Παπαδημητρίου μίλησε για τα νεμάλ Xέλμι, ο κ. Σπυρίδων Kαμαλάκης, ο κ. Aντώνης Γαβριηλίδης και ο κ. Bασίλιος Bελής ανικά του χρόνια στην Aλεξάνδρεια

της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των δύο αυτών φίλων χωρών προς όφελος και των δύο. Οι καιροί πάντοτε αλλάζουν και οι λαοί αποκτούν αργά αλλά σταθερά τη γνώση τους ή μάλλον την αυτογνωσία τους. Ο πολιτισμικός τομέας είναι εκείνος που θα ανοίξει τη λεωφόρο της προόδου στον νου και στις καρδιές των ανθρώπων», τόνισε ο κ. Παπαδημητρίου και κατέληξε: «Καιρός είναι να ετοιμασθούμε όλοι να υποδεχθούμε θετικά τους νέους καιρούς και να συνεργασθούμε ξεκινώντας από τον πολιτισμικό τομέα, χωρίς να αγνοούμε και τον οικονομικό, για να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας, Έλληνες και Αιγυπτίους». Ο Σύνδεσμος Ελληνοαιγυπτιακής Φιλίας, ο οποίος ιδρύθηκε πριν από 15 χρόνια, έχει βραβεύσει μεταξύ άλλων τον Αιγύπτιο νομπελίστα Ναγκίμπ Μαχφούζ, τον κυβερνήτη της Αλεξάνδρειας στρατηγό Μαχγκούμπ και την Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας, της οποίας το βραβείο είχε παραλάβει η πρόεδρος, και πρώτη κυρία της Αιγύπτου, κ. Σουζάνα Μουμπάρακ.

Φωτογραφίες: Αφοί Αναγνωστόπουλου Ο.Ε - Φώτο Πρες

Εκδηλώσεις του Συνδέσμου

Μελωδίες για φωνή και πιάνο ΓΡΑΦΕΙ Η ΚΑΤΙΑ ΣΑΒΡΑΜΗ

O Διονύσης Mαλλούχος και η Aγγελική Kαθαρίου φωτογραφίζονται με τον κ. Aντώνη Παπαδημητρίου

Tο πιάνο συνόδευσε έξοχα τη φωνή σε τραγούδια και αποσπάσματα από όπερες

Tραγούδια και άριες σε έξι διαφορετικές γλώσσες έδωσαν τον γιορταστικό τόνο στην καθιερωμένη μουσική βραδυά των Χριστουγέννων που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Υποτρόφων στις 22 Δεκεμβρίου 2004. Το κοινό της κατάμεστης αίθουσας εκδηλώσεων του Ιδρύματος Ωνάση απόλαυσε τη μεσόφωνο Αγγελική Καθαρίου και τον Διονύση Μαλλούχο στο πιάνο, σ’ ένα υπέροχο πρόγραμμα, πλούσιο σε ποικιλία μουσικών κομματιών από διάφορους συνθέτες. Η συναυλία ξεκίνησε στα Ιταλικά με τις άριες του Φρανσέσκο Πάολο Τόστι Sogno, Segreto, Vorrei morire!, L’ ultima canzone. Από τα Επτά Παραδοσιακά Ισπανικά Τραγούδια του Μανουέλ ντε Φάλια ακούστηκαν στα Ισπανικά το El paño moruno και το Polo. Το Kaddisch του Μωρίς Ραβέλ ακούστηκε στα Αραμαϊκά. Ο ίδιος συνθέτης ερμηνεύτηκε, επίσης, στα Ελληνικά, στα Πέντε Παραδοσιακά Ελληνικά Τραγούδια του, μιας και η μεσόφωνος είναι Ελληνίδα, ενώ συνήθως ερμηνεύονται στη γαλλική γλώσσα. Στα Γαλλικά ερμηνεύτηκε το τραγούδι Je ne t’ aime pas του Κουρτ Βάιλ. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ακούσματα εκείνης της βραδιάς ήταν η παρουσίαση τριών κομματιών Χαμπανέρα. Η πρώτη επιλογή της άριας από την όπερα Κάρμεν του Ζωρζ Μπιζέ αποτέλεσε την αφορμή για την παρουσίαση και άλλων δύο Χαμπανέρας: της Βραδυάς στη Γρανάδα του Κλωντ Ντεμπυσί και του Youkali του Κουρτ Βάιλ. Ένα ακόμη τραγούδι του Κουρτ Βάιλ, το Buddy on the Nightshift ακούστηκε στα Αγγλικά. Η μουσική βραδυά δεν παρέλειψε τους Έλληνες συνθέτες. Ο Διονύσης Μαλλούχος ερμήνευσε απολαυστικά τη Μακρινή Νύχτα και το Πάνω από τον ουρανό, μπαλάντες για πιάνο σόλο του Κυριάκου Σφέτσα, καθώς και τρεις από τους Οκτώ νησιώτικους χορούς του Γιάννη Κωνσταντινίδη. Η βραδιά έκλεισε με τα Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα του Γιάννη Κωνσταντινίδη. Η Αγγελική Καθαρίου μελέτησε πιάνο δίπλα στον Άρη Γαρουφαλή και στην Ντόρα Μπακοπούλου. Τραγούδι σπούδασε στο Ωδείο Athenaeum, απ’ όπου αποφοίτησε με άριστα παμψηφεί και πρώτο βραβείο το 1993. Με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση συνέχισε ανώτατες σπουδές στη Νοβάρα της Ιταλίας και τελειοποίησε την τεχνική της Φωνής με τους Πόλα, Εγκολφόπουλο και Σκότο. Το 1997 έκανε το ντεμπούτο της ως Κυρία Κουίκλι δίπλα στον Φάλσταφ του Ρολάντο Πανεράι στο Θέατρο «Πονκιέλι» της Κρεμόνα. Συνεργάστηκε, μεταξύ άλλων, με τα λυρικά θέατρα της Βόρειας Ιταλίας, την Κρατική Όπερα του Ρήνου, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, το Κάρνεγκι Χολ,

Εκδηλώσεις του Συνδέσμου

Μελωδίες για φωνή και πιάνο ΓΡΑΦΕΙ Η ΚΑΤΙΑ ΣΑΒΡΑΜΗ

την Κοντσέρτγκεμπαου, καθώς και με διεθνή Φεστιβάλ, ερμηνεύοντας ένα ευρύ φάσμα λυρικού και συμφωνικού ρεπερτορίου. Ως σολίστ έχει συμπράξει με πολλές μεγάλες ορχήστρες, έχει τιμηθεί με το βραβείο «Λεονκαβάλο» στο Λοκάρνο της Ελβετίας και η δισκογραφική της παρουσία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων έργα Σκαλκώτα, Ντε Φάλια, Μαρτί, Κωνσταντινίδη, καθώς και τη μουσική του Ντεπλά για την ταινία 11’09»0. Ο Διονύσης Μαλλούχος σπούδασε στο Εθνικό Ωδείο και το Ωδείο Αθηνών. Συνέχισε στην Ακαδημία Φέρεντς Λιστ της Βουδαπέστης, με την υποστήριξη των ιδρυμάτων Μπάκαλα και Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης. Έχει έντονη και διαρκή παρουσία στη μουσική σκηνή της Ελλάδας, με ρεσιτάλ, συνεργασίες με πολλούς Έλληνες και ξένους μουσικούς στον τομέα της μουσικής δωματίου, συμπράξεις με συμφωνικές ορχήστρες (Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, Καμεράτα, Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων και του Δήμου Θεσσαλονίκης, Ορχήστρα Εγχόρδων Φραντσς Λιστ κ.λπ.). Είναι ιδρυτικό μέλος του συνόλου μουσικής δωματίου “non-legato” και συμμετέχει τακτικά σε συναυλίες που διοργανώνει η Ένωση Ελλήνων Μουσουργών. Ερμήνευσε έργα του Δημήτρη Παπαδημητρίου (Αλκυονίδες του Έρωτα) και συμμετείχε σε δισκογραφικές παραγωγές έργων Ελλήνων συνθετών (Γιώργου Κουρουπού, Τρία κυπριακά τραγούδια, Νέστορα Ταίηλορ, Τα μάγια της πεταλούδας κ.ά.). Συνεργάστηκε επί πολλά χρόνια με την ΕΤ-1 και παρουσιάζει καθημερινά την εκπομπή «Όλα τα πρωινά του Τρίτου» στην ΕΡΑ-3. Είναι καθηγητής στο Αττικό Ωδείο και το Ελληνικό Ωδείο και παράλληλα δίνει ανώτερα σεμινάρια.

Φωτογραφίες: all4mat.gr

Εκδηλώσεις του Συνδέσμου

H πρωτοχρονιάτικη πίττα

O κ. Γιώργος Zαμπέλας και ο κ. Aντώνης Παπαδημητρίου προσφέρουν την πίττα, ενώ διακρίνεται η κ. Nαταλία Πούλου

Oι τυχεροί της βραδιάς, από αριστερά, Aιμιλία Tσουλφά, Mαρία Γιαρένιου, Στέλιος Παναγιώτου, Άννα Πέτροβιτς, Mίνα Πολυχρόνου και Nίκος Aγγελής

H κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίττας του Συνδέσμου στις 7 Φεβρουαρίου 2005 συγκέντρωσε και εφέτος πλήθος υποτρόφων. Στην κατάφωτη αίθουσα εκδηλώσεων του νεοκλασικού της λεωφόρου Αμαλίας συγκεντρώθηκαν παλαιότεροι και νέοι φίλοι του Συνδέσμου που αντάλλαξαν τις ευχές τους για τη νέα χρονιά. Ανάμεσά τους, το προεδρείο και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ωνάση, καθώς και πανεπιστημιακοί που συμμετέχουν στις επιτροπές καθηγητών των υποτροφιών. Ο πρόεδρος του Ιδρύματος κ. Στέλιος Παπαδημητρίου επανέλαβε τη σημασία που αποδίδει το Κοινωφελές Ίδρυμα Ωνάση στον θεσμό των υποτροφιών και μοίρασε τις ευχές του για ένα ευτυχισμένο και δημιουργικό 2005. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν, επίσης, εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος, ο αντιπρόεδρος κ. Απόστολος Ζαμπέλας, ο γραμματέας κ. Αντώνης Παπαδημητρίου και τα μέλη κ.κ. Γιάννης Ιωαννίδης, Γιώργος Ζαμπέλας και Παρασκευάς Ιωαννίδης. Μια ακόμα ευχάριστη έκπληξη επεφύλαξε ο κ. Στέλιος Παπαδημητρίου προς τους υποτρόφους, χαρακτηριστική της γενναιοδωρίας του Ιδρύματος, διπλασιάζοντας σε 1.000 ευρώ τον «μποναμά» που έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια να συνοδεύει το φλουρί κάθε βασιλόπιτας. Τυχεροί της φετινής χρονιάς στάθηκαν ο νομικός κ. Νίκος Αγγελής, παλαιότερο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου, η χρυσή ολυμπιονίκης στην ιστιοπλοΐα των Aγώνων «Αθήνα 2004» κ. Αιμιλία Τσουλφά, η πρωταθλήτρια της κολύμβησης κ. Μαρία Γιαρένιου, ο κ. Στέλιος Παναγιώτου που ασχολείται με τα ναυτιλιακά, η φιλόλογος κ. Άννα Πέτροβιτς, και η υψίφωνος Μίνα Πολυχρόνου, διπλά τυχερή εφέτος, μιας και περιμένει το πρώτο της μωρό!

Φωτογραφίες: all4mat.gr

Ειδήσεις του Ιδρύματος

Tο Mουσείο Kυκλαδικής Tέχνης σε ψηφιακό δίσκο εικόνας

Στη συνέντευξη Tύπου, από δεξιά, ο κ. Δημήτρης Aναγνωστόπουλος, ο κ. Στέλιος Παπαδημητρίου, η κ. Nτόλλη Γουλανδρή, ο κ. Xρήστος Zαχόπουλος και ο κ. Nικόλαος Σταμπολίδης

Ενόψει της συμπλήρωσης 20 χρόνων από την ίδρυσή του, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης προχώρησε στην παραγωγή ψηφιακού δίσκου εικόνας (DVD) με θέμα τις συλλογές και το έργο του, με τη χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση. O δίσκος, διαρκείας 45 λεπτών, περιλαμβάνει ψηφιακή περιήγηση στους χώρους του Μουσείου και παρουσιάζει την ιστορία της συλλογής, τους ιδρυτές του Μουσείου, τα τμήματα, τις εκδηλώσεις και το σκεπτικό που διέπει τις δραστηριότητές του. Το DVD παρουσιάστηκε σε συνέντευξη Τύπου στο Μέγαρο Σταθάτου με ομιλητές την πρόεδρο του Ιδρύματος Νικολάου Π. Γουλανδρή κ. Ντόλλη Γουλανδρή, τον πρόεδρο του Ιδρύματος Ωνάση κ. Στέλιο Παπαδημητρίου, τον διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης κ. Νικόλαο Χρ. Σταμπολίδη, τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού κ. Χρήστο Ζαχόπουλο και τον σκηνοθέτη του έργου κ. Δημήτρη Αναγνωστόπουλο. Tο DVD είναι «η περίληψη της ταυτότητας του μουσείου», είπε ο διευθυντής του μουσείου καθηγητής κ. Nικόλαος Σταμπολίδης, και ταυτοχρόνως «διαβατήριο του μουσείου για το εξωτερικό». Αποτελεί ένα σύγχρονο επικοινωνιακό μέσο για να γνωρίσει κανείς το Μουσείο μέσα σε 45 λεπτά. Ο κ. Παπαδημητρίου αναφέρθηκε στην «ιδιαίτερη αδυναμία» του Ιδρύματος Ωνάση προς το Mουσείο Kυκλαδικής Tέχνης, που, όπως είπε, οφείλεται όχι μόνο στη φυσική γοητεία της κ. Γουλανδρή, αλλά και στο σημαντικό έργο που επιτελεί το μουσείο. Υπενθυμίζεται ότι η κ. Γουλανδρή έχει τιμηθεί με το Διεθνές Βραβείο Ωνάση για τον Πολιτισμό το 1997. «Πραγματικό πνευματικό κέντρο, με πλούσια δραστηριότητα, θαυμάσια και αναντικατάστατη», χαρακτήρισε το μουσείο ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Ζαχόπουλος. Για την παραγωγή συνεργάστηκαν ο κ. Δημήτρης Παυλόπουλος στη διεύθυνση φωτογραφίας, ο κ. Αλέξανδρος Σπάθης στο μοντάζ και η κ. Κατερίνα Διδασκάλου στην αφήγηση. Την εποπτεία της παραγωγής είχε ο κ. Σταμπολίδης και την επιμέλεια των κειμένων οι κ.κ. Ελένη Παπαδημητρίου, Χριστίνα Βατσέλλα και Μαρίνα Πλατή.

Φωτογραφίες: Αφοί Αναγνωστόπουλου Ο.Ε - Φώτο Πρες

Ειδήσεις του Ιδρύματος

Στα ελληνικά νερά το Olympic Future ΓΡΑΦΕΙ Η ΛΗΔΑ ΜΠΟΥΖΑΛΗ

O πρόεδρος με μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Iδρύματος Ωνάση και άλλους επισκέπτες στο κατάστρωμα του Olympic Future

Mε φόντο το Olympic Future, από δεξιά ο κ. Γιάννης Iωαννίδης, ο κ. Aντώνης Παπαδημητρίου, ο κ. Στέλιος Παπαδημητρίου, ο κ. Παύλος Iωαννίδης και ο κ. Γιώργος Zαμπέλας

Eπίσκεψη γνωριμίας με το τελευταίο απόκτημα του στόλου του, το υπερσύγχρονο δεξαμενόπλοιο Olympic Future, οργάνωσε η Olympic Shipping and Management S.A., η οποία διαχειρίζεται τα πλοία που ελέγχει το Ίδρυμα Ωνάση, στις 13 Ιανουαρίου 2005, για τους εκπροσώπους του Τύπου, χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και της ηγεσίας του Λιμενικού Σώματος. Η ευκαιρία ήταν πράγματι μοναδική. Το νεότευκτο πλοίο βρέθηκε για εκφόρτωση σε εγκαταστάσεις της Πάχης Μεγάρων για λίγες ώρες, προτού αναχωρήσει για τον επόμενο προορισμό του πέρα από το Γιβραλτάρ. Το μήκους 274 μέτρων και πλάτους 47 μέτρων δεξαμενόπλοιο, διπύθμενο και διπλών τοιχωμάτων, ναυπηγήθηκε στην Ιαπωνία, στα ναυπηγεία Ναμούρα με τις υψηλότερες δυνατές προδιαγραφές και παραδόθηκε στις 9 Αυγούστου 2004. Είναι χωρητικότητας 155.039 τόνων dw και έχει υψωμένη στην πρύμνη του την ελληνική σημαία, όπως και τα υπόλοιπα –πλην ενός– πλοία συμφερόντων του Ιδρύματος Ωνάση. «Εντυπωσιακό», «επιβλητικό», «μια μικρή βιομηχανική πολιτεία», «πλωτό τεχνολογικό διαμάντι» είναι μερικές από τις φράσεις που έρχονται στον νου πατώντας για πρώτη φορά στο κατάστρωμα ενός suezmax και ενός από τα τελειότερα δεξαμενόπλοια στον κόσμο. Ο πλοίαρχος κ. Σωτήρης Σιαβλάκης, ο πρώτος μηχανικός κ. Γιάννης Κουτάβαλης, οι εκπρόσωποι της διαχειρίστριας εταιρείας Olympic Shipping and Management S.A., αλλά και ολόκληρο το πλήρωμα υποδέχθηκαν με εγκαρδιότητα τους προσκεκλημένους και επιφύλαξαν θερμή φιλοξενία σε όλους. Όπως ισχύει και στα 19 πλοία του ομίλου, όλοι οι αξιωματικοί γέφυρας και μηχανής είναι Έλληνες. Εντυπωσιάζει μάλιστα το γεγονός ότι το ελάχιστα απαιτούμενο πλήρωμα του υπερσύγχρονου δεξαμενόπλοιου περιορίζεται σε μόλις 19 άτομα, χάρη στους αυτοματισμούς που διαθέτει. Στην πραγματικότητα, όμως, η εταιρεία πάντα διαθέτει υπεράριθμους αξιωματικούς και πλήρωμα για λόγους ασφαλείας. Η γέφυρα είναι εξοπλισμένη με τα τελειότερα ηλεκτρονικά όργανα ναυτιλίας, δύο ραντάρ, αυτόματους πιλότους, υπολογιστές και συστήματα δορυφορικών επικοινωνιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πηδάλιο έχει μέγεθος περίπου όσο

Ειδήσεις του Ιδρύματος

Στα ελληνικά νερά το Olympic Future ΓΡΑΦΕΙ Η ΛΗΔΑ ΜΠΟΥΖΑΛΗ

Tα πάντα αυτοματοποιημένα στην αίθουσα ελέγχου του μηχανοστασίου

το αντίστοιχο ενός αγωνιστικού αυτοκινήτου! Όπως έδειξε ο πλοίαρχος στους επισκέπτες, με την ανάλογη εντολή μπορούν να εμφανιστούν στην οθόνη του υπολογιστή χάρτες με σημειωμένη επακριβώς την πορεία που έχει ακολουθήσει το πλοίο. Αντίστοιχη εικόνα αντικρίζει κανείς στους πίνακες ελέγχου του φορτίου, ο οποίος γίνεται με υπερσύγχρονα ψηφιακά μέσα παρακολούθησης. Κατεβαίνοντας στα έγκατα του πλοίου, στο μηχανοστάσιο, οι επισκέπτες εντυπωσιάστηκαν από την πελώρια μηχανή Mitsubishi 18.630 kW, που καταλαμβάνει χώρο όσο μια τριώροφη πολυκατοικία! Μπορεί να δίνει στο πλοίο ταχύτητα 18 μιλίων την ώρα, όταν είναι άδειο, και 16 μιλίων όταν είναι πλήρες φορτίου. Αξιοσημείωτα στα μηχανοστάσιο τα συστήματα πυρασφαλείας, αλλά και η άψογη καθαριότητα που επικρατεί ακόμα κι εκεί! Η καθαριότητα ήταν από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του τεράστιου δεξαμενόπλοιου, στο φρεσκοβαμμένο πράσινο κατάστρωμα του οποίου δεν διακρινόταν ούτε ίχνος πετρελαίου. Όσο για τα μέτρα ασφαλείας, αυτά ήταν δρακόντεια, όπως απαιτούσαν οι περιστάσεις της εκφόρτωσης. Στην παρουσίαση του πλοίου παραβρέθηκαν εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος ο πρόεδρος κ. Στέλιος Παπαδημητρίου, ο κ. Απόστολος Ζαμπέλας, ο κ. Παύλος Ιωαννίδης, ο κ. Αντώνης Παπαδημητρίου, ο κ. Γιάννης Ιωαννίδης και ο κ. Γιώργος Ζαμπέλας.

Φωτογραφίες: Αφοί Αναγνωστόπουλου Ο.Ε - Φώτο Πρες

Αφιέρωμα

Η ακίνητη περιουσία του Iδρύματος Ωνάση ΓΡΑΦΕΙ Η ΛΗΔΑ ΜΠΟΥΖΑΛΗ

Tον οίκο αντικών Mάλετ στεγάζει σήμερα το κτήριο της οδού Nιου Mποντ στο Λονδίνο, το μόνο που κληρονόμησε το Ίδρυμα Ωνάση από τον ιδρυτή του

O επιβλητικός Oλυμπιακός Πύργος στην Πέμπτη Λεωφόρο στη Nέα Yόρκη

Tο Ίδρυμα Ωνάση διαθέτει μεγάλη εμπορική ακίνητη περιουσία στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο, στην Αθήνα και στο Μόντε Κάρλο. Σήμερα, η ακίνητη περιουσία των εταιρειών που ελέγχονται από το Ίδρυμα αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο των συνολικών του επενδύσεων. Τις επενδύσεις των εταιρειών αυτών διαχειρίζεται η τριμελής Εκτελεστική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τον κ. Αντώνη Παπαδημητρίου, ως συντονιστή με ειδικό τομέα τα χρηματοοικονομικά και τα μεγάλα projects, τον κ. Γιώργο Ζαμπέλα, αρχιτέκτονα, ο οποίος είναι ο καθ’ ύλην αρμόδιος, και τον κ. Γιάννη Ιωαννίδη, με επίκεντρο των αρμοδιοτήτων του τα ναυτιλιακά. Τη γενική επίβλεψη έχει το Εποπτικό Συμβούλιο, που αποτελείται από τους κ.κ. Στέλιο Παπαδημητρίου, Παύλο Ιωαννίδη και Απόστολο Ζαμπέλα. Ανώτατο όργανο του Ιδρύματος είναι το δεκαπενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο. Όπως ανέφερε μιλώντας στο ΑΩ ο κ. Γιώργος Ζαμπέλας, παράλληλα με τη δραστηριοποίηση στον χώρο της Ναυτιλίας, που θεωρείται τομέας επιχειρηματικών κινδύνων, το Ίδρυμα Ωνάση έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές του και στον χώρο των ακινήτων, που αποτελούν μια πιο συντηρητική επένδυση. Τα εμπορικά ακίνητα αποτελούν, ούτως ή άλλως, μακροπρόθεσμη εγγύηση για ένα Ίδρυμα της μορφής και του βεληνεκούς του Ιδρύματος Ωνάση. Στόχος, όπως εξήγησε ο κ. Ζαμπέλας, είναι η διατήρηση υψηλού ποσοστού επενδύσεων σε ακίνητα σε ένα επίπεδο το οποίο θα παρέχει μακροπρόθεσμη εξασφάλιση με ένα σταθερό εισόδημα και πιθανότητα υπεραξίας, με ταυτόχρονη διεύρυνση των τοποθετήσεων σε ποικίλους επενδυτικούς τομείς. Εάν πουληθεί κάποιο μέρος της ακίνητης περιουσίας, κατά προτεραιότητα θα αγοραστεί κάτι ανάλογο, με καλύτερη απόδοση. Όλα τα ακίνητα, πλην ενός, αγοράστηκαν μετά από τον θάνατο του Αριστοτέλη Ωνάση. Το μόνο ακίνητο που κληρονόμησε το Ίδρυμα Ωνάση από τον ιδρυτή του βρίσκεται στο Λονδίνο. Πρόκειται για ένα τετραώροφο, κομψό κτήριο στον αριθμό 141 της αριστοκρατικής οδού Νιου Μποντ, με ενδιαφέρουσα ιστορία, όπως διαβάζουμε στο αναμνηστικό λεύκωμα του Ιδρύματος «Onassis and his legacy»: «Γνωρίζοντας ότι το επιβλητικό κτήριο της οδού Νιου Μποντ είχε δοθεί κάποτε ως δώρο από τον ναύαρχο Οράτιο Νέλσονα για κατοικία στην ερωμένη του, τη φημισμένη για την ομορφιά της Λαίδη Έμμα Χάμιλτον, ο Ωνάσης δεν θα μπορούσε να αντισταθεί στην απόκτησή του». Το αγόρασε πράγματι στη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 και όσο ζούσε χρησιμοποιούσε το κτήριο αυτό για τη στέγαση των γραφείων της Ολυμπιακής

Αφιέρωμα

Η ακίνητη περιουσία του Iδρύματος Ωνάση ΓΡΑΦΕΙ Η ΛΗΔΑ ΜΠΟΥΖΑΛΗ

Eνοικιασμένο στον οίκο Kαρτιέ είναι το κτήριο στη συμβολή της Πέμπτης Λεωφόρου με την 52η οδό του Mανχάταν

Δίπλα στον Oλυμπιακό Πύργο το κτήριο στον αριθμό 647 της Πέμπτης Λεωφόρου φοιλοξενεί τον οίκο Bερσάτσε

Αεροπορίας στο Λονδίνο. Το 1989 το κτίσμα, συνολικού εμβαδού περίπου 1.200 τ.μ., ανακαινίστηκε και από το 1990 είναι ολόκληρο μισθωμένο στον γνωστό οίκο αντικών Μάλετ. Η ιστορία του Ολυμπιακού Πύργου Ως επιχειρηματίας, ο Αριστοτέλης Ωνάσης βρισκόταν διαρκώς εν κινήσει: γραφείο του γινόταν το εκάστοτε σημείο της Γης όπου τον έφερναν οι ναυτιλιακές του δραστηριότητες. Αντιπαθούσε τις επενδύσεις σε περιουσιακά στοιχεία που... δεν επέπλεαν. Λαμπρή εξαίρεση αποτέλεσε ο 51 ορόφων Ολυμπιακός Πύργος στο Μανχάταν, τον οποίο έχτισε σε συνεργασία με την εταιρεία ακινήτων Άρλεν στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Το μερίδιο του πατέρα της στον Ολυμπιακό Πύργο κληρονόμησε αρχικά η κόρη του Χριστίνα. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος, σε μια προσπάθεια να επεκτείνει τις δραστηριότητές του σε επιχειρηματικούς τομείς με μικρότερο ρίσκο απ’ ό,τι στη ναυτιλία, αγόρασε το ήμισυ του Ολυμπιακού Πύργου που ανήκε στην Άρλεν. Λίγο μετά τον θάνατο της Χριστίνας, οι επικεφαλής του Ιδρύματος, οι οποίοι είχαν τότε τον ρόλο και του διαχειριστή της περιουσίας της μικρής Αθηνάς, παρότρυναν τον πατέρα της, Τιερί Ρουσέλ, να αγοράσει το μερίδιο του Iδρύματος για την κόρη του. Εναλλακτικά, του πρότειναν ότι θα μπορούσε να πουλήσει το μερίδιο της Αθηνάς στο Ίδρυμα. Ο Ρουσέλ επέλεξε τη δεύτερη λύση, κι έτσι το Ίδρυμα Ωνάση βρέθηκε να κατέχει ολόκληρο τον Ολυμπιακό Πύργο. Ο ουρανοξύστης αυτός, επενδεδυμένος με σκουρόχρωμο γυαλί, βρίσκεται στον αριθμό 645 της Πέμπτης Λεωφόρου στη γωνία με την 51η οδό, δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Πατρικίου. Απέναντί του, ο Άτλαντας, γλυπτό του Λη Λάουρι, σηκώνει στους ώμους του τη Γη, στο Ροκφέλερ Πλάζα. Έως τον 21ο όροφο, ο Ολυμπιακός Πύργος αποτελείται από γραφεία συνολικού εμβαδού 35.000 τ.μ., καταστήματα 4.300 τ.μ., ενώ οι υπόλοιποι όροφοι καταλαμβάνονται από 225 ιδιόκτητα διαμερίσματα. Το 1998 ξεκίνησε πολυδάπανο πρόγραμμα ανακαίνισης των κοινοχρήστων χώρων και της εισόδου και αναβάθμισης των μηχανολογικών συστημάτων του κτηρίου. Από τον Οκτώβριο του 2000 στεγάστηκαν τα γραφεία του θυγατρικού Ιδρύματος Ωνάση Νέας Υόρκης και διαμορφώθηκαν οι αίθουσες του Ωνάσειου Πολιτισμικού Κέντρου, ο χώρος διαλέξεων και εκθέσεων με θέα στον εσωτερικό καταρράκτη, το αίθριο, το καφέ και το πωλητήριο. Την ανακαίνιση και διαμόρφωση ανέλαβε ο κ. Γιώργος Ζαμπέλας, ο οποίος φρόντισε και για την έκθεση των γύψινων εκμαγείων, τμημάτων της ζωφόρου και των αετωμάτων του Παρθενώνα, που βρίσκονται στην κεντρική αίθουσα υποδοχής του ισογείου.

Αφιέρωμα

Η ακίνητη περιουσία του Iδρύματος Ωνάση ΓΡΑΦΕΙ Η ΛΗΔΑ ΜΠΟΥΖΑΛΗ

Tο Nash House στο Λονδίνο

Tα γραφεία της Olympic Shipping and Management, στο Παλαιό Φάληρο

Τα εκμαγεία, που ανήκουν στο City College of New York, κατασκευάστηκαν στις αρχές του 19ου αιώνα στη Βρετανία, και έχουν ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον, γιατί έγιναν πριν από τις γνωστές επεμβάσεις του Βρετανικού Μουσείου στα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Τα εκμαγεία αυτά συντηρήθηκαν με έξοδα του Ιδρύματος και τοποθετήθηκαν με δημιουργικό τρόπο στον χώρο, σε ύψος και με ρυθμό ανάλογο προς αυτόν που θα είχαν, εάν είχαν μείνει στον Παρθενώνα. Έτσι, στην καρδιά του Μανχάταν μπορεί ο περαστικός να ακούσει λίγο από τον σφυγμό της Αθήνας. Στο συγκρότημα του Ολυμπιακού Πύργου ανήκουν, επίσης, άλλα τρία ακίνητα στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο. Ακριβώς δίπλα στον Ολυμπιακό Πύργο, στον αριθμό 647 της Πέμπτης Λεωφόρου, βρίσκεται ένα τετραώροφο κτήριο 2.260 τ.μ., κτισμένο το 1905 σε σχέδια των Ρίτσαρντ και Τζόζεφ Χαντ, άλλοτε κατοικία του Τζορτζ Βάντερμπιλτ. Στις δεκαετίες του 1970 και 1980 φιλοξένησε τα γραφεία της Ολυμπιακής Αεροπορίας και από το 1996 ενοικιάζεται στον γνωστό οίκο Βερσάτσε. Δίπλα του βρίσκεται το περίφημο κτήριο του Καρτιέ, γνωστό και ως το κόσμημα της Πέμπτης Λεωφόρου. Το κομψό αυτό κτήριο, σε στυλ ιταλικού αναγεννησιακού αρχοντικού από μάρμαρο και γρανίτη, εμβαδού 5.500 τ.μ., κατασκευάστηκε το 1905 από τους Γκίμπσον και Γκίλμπερτ, αρχικά ως κατοικία της οικογένειας Μόρτον Πλαντ. Αργότερα ενώθηκε με το γειτονικό του μέγαρο Χόλμπρουκ και από το 1917 στεγάζει τον γνωστό οίκο Καρτιέ, ο οποίος κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα στολίζει την πρόσοψη με έναν τεράστιο κόκκινο φιόγκο. Το συγκρότημα ακινήτων του Ιδρύματος στη Νέα Υόρκη συμπληρώνεται από ένα ακόμη εξαώροφο κτήριο στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο με τα προηγούμενα, το οποίο έχει είσοδο από την 52η οδό και πρόσβαση από το λόμπι του Ολυμπιακού Πύργου. Με συνολικό εμβαδόν περίπου 2.500 τ.μ. το κτήριο βρίσκεται υπό ανακαίνιση για εμπορική εκμετάλλευση. Λονδίνο – Μόντε Κάρλο – Αθήνα Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στο Λονδίνο, βρίσκεται ένα ακόμη ακίνητο του Ιδρύματος Ωνάση. Το 1984 κτίστηκε στη διασταύρωση των οδών Σαιντ Τζωρτζ και Μάντοξ το εξαώροφο Nash House. Πρόκειται για ένα σύγχρονο, λιτό κτήριο γραφείων επενδεδυμένο με το χαρακτηριστικό κόκκινο τούβλο του Λονδίνου, συνολικού εμβαδού περίπου 1.000 τ.μ. Στους τελευταίους ορόφους του στεγάζονται τα γραφεία της Olympic Agencies, της εταιρείας πρακτορεύσεως ναύλων των πλοίων συμφερόντων του Oμίλου Ωνάση.

Αφιέρωμα

Η ακίνητη περιουσία του Iδρύματος Ωνάση ΓΡΑΦΕΙ Η ΛΗΔΑ ΜΠΟΥΖΑΛΗ

Tο νεοκλασικό της λεωφόρου Aμαλίας στεγάζει τα γραφεία του Kοινωφελούς Iδρύματος Ωνάση στην Aθήνα

Mακέτα της Στέγης Γραμμάτων και Tεχνών

Στο Μόντε Κάρλο, στην πόλη που ιστορικά συνέδεσε το όνομά της με τη χρυσή εποχή του Ωνάση, το Ίδρυμα Ωνάση διατηρεί ένα ακόμη ακίνητο. Στον τρίτο όροφο του μεγάρου Μετροπόλ, το οποίο βρίσκεται στην κεντρική λεωφόρο Σιτρονιέ, γνωστή από το περίφημο Γκραν Πρι της Φόρμουλα-1, το Ίδρυμα Ωνάση στέγαζε έως τον Αύγουστο του 1997 γραφεία της ναυτιλιακής εταιρείας Olympic Shipping and Management. Σήμερα, τα 900 τ.μ. του ορόφου, με ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα, είναι μισθωμένα σε άλλες επιχειρήσεις. Από το 1997 και μετά δεν υπάρχει επιχειρηματική παρουσία του Ιδρύματος Ωνάση στο Μόντε Κάρλο. Κι αυτό γιατί το 1997 το Ίδρυμα Ωνάση αποφάσισε να συγκεντρώσει τη διαχείριση της ναυτιλιακής του επιχείρησης στην Αθήνα, χτίζοντας αποκλειστικά για το σκοπό αυτό ένα εξαώροφο κτήριο στην οδό Zεφύρου 8 στο Παλαιό Φάληρο. Όπως εξηγεί ο κ. Γιώργος Ζαμπέλας, το αρχιτεκτονικό γραφείο του οποίου ανέλαβε εξ ολοκλήρου το σχεδιασμό, σε συνεργασία με την αρχιτέκτονα Ειρήνη Ιωαννίδου και τον πολιτικό μηχανικό Γιώργο Παπαδημητρίου, η στέγαση των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων ήταν εκείνη που επηρέασε το σχέδιο του κτηρίου, το οποίο θυμίζει πλοίο, με τους ολυμπιακούς κύκλους, τη σημαία των επιχειρήσεων Ωνάση και το γράμμα Ω επάνω από την κεντρική είσοδο. Σε 3.800 τ . μ . βρίσκονται τα γραφεία της Olympic Shipping and Management και της Springfield Shipping Co. Panama, εξοπλισμένα με υπερσύγχρονα μέσα επικοινωνιών και ασφαλείας. Το Κοινωφελές Ίδρυμα Τα γραφεία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ωνάση στην Αθήνα (αφού το Ίδρυμα διατηρεί τα κεντρικά του γραφεία στο Λιχτενστάιν) στεγάζονται από το 1992 στο θαυμάσιο νεοκλασικό κτήριο της λεωφόρου Αμαλίας 56. Χτισμένο από τον διακεκριμένο αρχιτέκτονα Αναστάσιο Μεταξά μεταξύ των ετών 1900 και 1910 απέναντι από την Πύλη του Αδριανού, στην αρχή του πεζοδρόμου της οδού Διονυσίου Αρεοπαγίτου, το τριώροφο κτήριο γνώρισε κοσμικές δόξες ως κατοικία της οικογένειας του δικηγόρου Γεωργίου Ορφανίδη και της συζύγου του Όλγας Σαρόγλου. Αργότερα εγκαταλείφθηκε, έχοντας υποστεί σημαντικές αλλοιώσεις στη διάρκεια του μεσοπολέμου. Το 1980 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο και το 1989 είχε την τύχη να αγοραστεί από το Ίδρυμα Ωνάση, το οποίο ανέλαβε την αποκατάσταση και ανάδειξή του, με γενικό συντονιστή τον κ. Γιώργο Ζαμπέλα. Ορισμένες αίθουσες είναι διακοσμημένες με έπιπλα και έργα τέχνης που ανήκαν στον Αριστοτέλη Ωνάση. Τα έπιπλα αυτά αγοράστηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο όταν παροπλίσθηκε η θαλαμηγός Χριστίνα. Στον δεύτερο όροφο έχει μεταφερθεί αυτούσιο το γραφείο του Αριστοτέλη Ωνάση από το Μόντε Κάρλο.

Αφιέρωμα

Η ακίνητη περιουσία του Iδρύματος Ωνάση ΓΡΑΦΕΙ Η ΛΗΔΑ ΜΠΟΥΖΑΛΗ

Οι στεγαστικές ανάγκες του Τμήματος Υποτροφιών υπαγόρευσαν την επέκτασή του σε γειτονικό κτίσμα στον αριθμό 4 της οδού Αισχίνου, το οποίο κτίστηκε το 1995-1996. Είναι διώροφο με συνολικό εμβαδόν 240 τ.μ. και περιλαμβάνει γραφεία και χώρους στάθμευσης. Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Αντάξιο των υψηλότατων απαιτήσεων και προδιαγραφών που χαρακτηρίζει παγίως τα έργα που αναλαμβάνει το Ίδρυμα Ωνάση θα είναι, τέλος, το επόμενο μεγάλο σχέδιο που έχει δρομολογήσει από τον χειμώνα του 2004. Η Ωνάσειος Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, η οποία βρίσκεται στη φάση της κατασκευής, χτίζεται από την εταιρεία «ΑΡΙΟΝΑ A.E.» του επιχειρηματικού Ιδρύματος, η οποία θα την εκμεταλλεύεται για εκδηλώσεις πολιτιστικού περιεχομένου. Σε οικόπεδο 3.000 τ.μ. στον αριθμό 109 της λεωφόρου Συγγρού θεμελιώθηκε στις 19 Απριλίου 2004 το κτήριο που θα έχει συνολικό εμβαδόν 18.000 τ.μ. και προϋπολογισμό 50 εκατομμυρίων ευρώ. Επικεφαλής της κατασκευαστικής ομάδας είναι ο κ. Γιώργος Ζαμπέλας και ο κ. Γιώργος Παπαδημητρίου. O αρχιτεκτονικός σχεδιασμός ανατέθηκε ύστερα από διεθνή διαγωνισμό στο γραφείο “Architecture Studio” που εδρεύει στο Παρίσι. Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών θα περιλαμβάνει αμφιθεατρική αίθουσα χιλίων θέσεων περίπου με σκηνή κατάλληλη για συμφωνική ορχήστρα, θεατρικές παραστάσεις, όπερα, χορό και κινηματογράφο, διαλέξεις και συνέδρια, μια μικρότερη αίθουσα 300 θέσεων για θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις, διαλέξεις και ειδικές κινηματογραφικές προβολές (πολυμέσων, εικονικής πραγματικότητας κ.λπ.). Ένας όροφος του κτηρίου, εμβαδού 1.000 τετραγωνικών μέτρων περίπου, θα φιλοξενεί εκθέσεις εικαστικών και άλλων τεχνών. Ήδη έχει κατασκευασθεί όλο το υπόγειο τμήμα του έργου μέχρι το ύψος του εδάφους. Το κατασκευαστικό μέρος του έργου αναμένεται να ολοκληρωθεί αρχές με μέσα του 2007. Όπως κάθε δυναμική επιχείρηση, το Ίδρυμα Ωνάση αναζητεί σωστές επενδυτικές ευκαιρίες σε ακίνητα, καταλήγει ο κ. Ζαμπέλας. Το ενδιαφέρον του επιχειρηματικού Ιδρύματος στρέφεται τελευταία προς την Ανατολική Ευρώπη, αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη κατεύθυνση όπου θα μπορούσαν να προκύψουν επενδύσεις με καλές μακροπρόθεσμες αποδόσεις.

Συνέντευξη

Πέδρο Oλάγια - Περιηγήσεις στη Μυθολογική Ελλάδα ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΛΉΔΑ MΠΟΥΖΑΛΗ

Το βιβλίο του Μυθολογικός Άτλας της Ελλάδας προκάλεσε αίσθηση όταν κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Road και μετεξελίχθηκε σε τηλεοπτική σειρά με τίτλο «Οι Τόποι των Μύθων». Ήταν το αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας που υποστηρίχθηκε από το Ίδρυμα Ωνάση, ενός οδοιπορικού 100.000 χιλιομέτρων, στα ίχνη που άφησαν θεοί και ημίθεοι, νύμφες, σάτυροι, ήρωες και κάθε λογής μυθικά πρόσωπα στον ελλαδικό χώρο. Ο συγγραφέας και φωτογράφος Πέδρο Ολάγια Γκονθάλεθ ντε λα Βέγα είναι ένας γνήσιος εραστής του κλασικού πολιτισμού. Γεννήθηκε το 1966 στο Οβιέδο της Ισπανίας, όπου παρακολούθησε μαθήματα Φιλολογίας, Ιστορίας της Τέχνης και Φιλοσοφίας και πήρε πτυχίο στη Ρομανική Φιλολογία. Έχει διδάξει Ελληνικά σε ξένα πανεπιστήμια. Από το 1994 ζει μόνιμα στην Ελλάδα, όπου συνεχίζει το συγγραφικό, μεταφραστικό και διδακτικό έργο του. Με αξιοθαύμαστη ευφράδεια και λεκτικό πλούτο στα Ελληνικά μίλησε στο ΑΩ.

Φέτος την άνοιξη επαναπροβάλλεται από τη ΝΕΤ η τηλεοπτική σειρά σας «Οι Τόποι των Μύθων». Πώς προέκυψε αυτό το ντοκυμαντέρ; Η σειρά «Οι Τόποι των Μύθων» γράφτηκε στα τέλη 2003 – αρχές 2004, ειδικά για το ολυμπιακό πρόγραμμα, και προβλήθηκε καθημερινά στην τηλεόραση κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Αποτελείται από 12 επεισόδια. Τα γυρίσματα έγιναν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, επειδή είχε προηγηθεί όλη η εργασία για τον Μυθολογικό Άτλαντα που εκδόθηκε χάρη στο Ίδρυμα Ωνάση. Έτσι «Οι

Τόποι των Μύθων» αποτελούν μια προσαρμογή του Άτλαντα για την τηλεόραση. Πόσες τοποθεσίες επισκεφθήκατε για τα γυρίσματα; Γιατί, ο Μυθολογικός Άτλαντας παρουσιάζει εκατοντάδες μέρη της Ελλάδας... Κάναμε μια πολύ μεγάλη περιοδεία σε όλη την Ελλάδα, στα πιο αντιπροσωπευτικά μέρη, περίπου 7.000 χλμ. στους δύο μήνες των γυρισμάτων. Αλλά δεν συγκρίνεται με τις 100.000 χλμ. που έκανα για τον Άτλαντα! Πόσα σημεία της Ελλάδας καλύπτει ο Μυθολογικός Άτλαντας; Οι τοποθεσίες που σχετίζονται με τους αρχαίους μύθους ξεπερνούν τις χίλιες. Απ’ όλα τα μέρη που επισκεφθήκατε, ποιο σας έχει κάνει τη βαθύτερη εντύπωση; Αυτό που με γοητεύει περισσότερο είναι ακριβώς το σύνολο των τόπων. Η γοητεία αρχίζει όταν κάποιος έχει την αίσθηση ή την ψευδαίσθηση ότι κατέχει έστω και για μια στιγμή το σύνολο. Μπορώ να ξεχωρίσω πολλά σημεία που μ’ ενδιαφέρουν περισσότερο, όπως η Αρκαδία, που κατέχει μια προνομιούχα θέση σ’ αυτό το πλέγμα της Μυθολογίας: είναι λίκνο της Μυθολογίας και διατηρεί πάντα μια εκδοχή παλαιότερη ή διαφορετική απ’ όσες έχουν περάσει στον ελληνορωμαϊκό και τον δυτικό κόσμο. Για τους ίδιους λόγους ξεχωρίζω την περίπτωση της Κρήτης και της Θεσπρωτίας, για όσα σχετίζονται με τους μύθους του Κάτω Κόσμου.

Συνέντευξη

Πέδρο Oλάγια - Περιηγήσεις στη Μυθολογική Ελλάδα ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΛΉΔΑ MΠΟΥΖΑΛΗ

Tα Kυκλώπεια τείχη στην Tίρυνθα κατασκευάστηκαν από τους επτά Γαστερόχειρες Kύκλωπες

Bελανιδιά: το ιερό δένδρο της Δωδώνης

Απογοητευτήκατε με κάποιους από τους τόπους που συναντήσατε; Όχι, ίσως γιατί πήγαινα πάντα με την πιο ουδέτερη ματιά και δεν περίμενα να δω κάτι συγκεκριμένο. Πολλές φορές η έκπληξη ήταν ευχάριστη. Είδα περισσότερα πράγματα από εκείνα που περίμενα να δω. Αλλά νομίζω ότι το σημαντικό είναι ότι κάθε τόπος είναι αυτό που ο καθένας μπορεί να προβάλει πάνω του, είναι μόνο ένα σημείο στήριξης για την πνευματική άσκηση καθενός. Θα μπορούσαν ορισμένα από αυτά τα μέρη να είναι σε καλύτερη κατάσταση, αλλά είναι πολύ σημαντικό να καλλιεργηθεί επαρκώς μια συνείδηση της πολιτιστικής αξίας αυτών των τόπων πριν ξεκινήσουμε να τους «σώσουμε», γιατί πολλά έχουν καταστραφεί με αυτό τον τρόπο.

νο δέρμα, απλωμένο επάνω από βουνά και ποτάμια, και να προσκαλέσω έπειτα το κοινό να τον γνωρίσει. Για να δώσουμε ορατή μορφή σ’ αυτό τον χάρτη, έπρεπε να συγκεντρώσουμε όλες τις πληροφορίες για τους ελληνικούς μύθους που υπάρχουν διάσπαρτες στην αρχαιοελληνική γραμματεία, σε περισσότερους από 100 αρχαίους συγγραφείς. Μετά έπρεπε να οργανώσουμε αυτό το κείμενο, να του δώσουμε τη μορφή ανεξαρτήτων λημμάτων, τα οποία οργανώθηκαν με τοπογραφικό χαρακτήρα. Κάθε λήμμα είναι ένας τόπος και τα λήμματα που αντιστοιχούν σε κάθε μυθικό πρόσωπο κατατάσσονται με χρονολογική σειρά. Μετά έπρεπε να επισκεφθούμε αυτά τα μέρη, συχνά να τα ανακαλύψουμε. Πολλές φορές οι πληροφορίες που διαθέτουμε είναι μόνο μια μαρτυρία, ένα άπαξ του Παυσανία, που πρέπει να διασταυρωθεί με επιτόπια έρευνα. Έπρεπε να φωτογραφήσουμε αυτά τα μέρη, σεβόμενοι τον χώρο και το αρχαίο κείμενο. Ύστερα έγινε η τοποθέτηση αυτών των τόπων επάνω σε χάρτες ακριβείας 1:250, με σκοπό να προσφέρουμε ένα μυθολογικό χάρτη της Ελλάδας που προβάλλεται επάνω από τον γεωγραφικό χάρτη της σημερινής επικράτειας.

Η γεωγραφία της Ελλάδας είναι ένας ζωντανός ποιητικός χάρτης Πώς ξεκίνησε η ιδέα σας για τον Μυθολογικό Άτλαντα; Είχα ήδη ξεκινήσει την έρευνα, όταν απευθύνθηκα στο Ίδρυμα Ωνάση κι εκείνο αμέσως ενέκρινε την πρόταση, γιατί την θεώρησε ενδιαφέρουσα. Όχι μόνο μου έδωσε την υποτροφία, αλλά αγκάλιασε την ιδέα από την αρχή και την υποστήριξε στην υλοποίηση, την έκδοση και την προβολή του έργου. Η συνεργασία μας αποδείχθηκε πολύ καρποφόρα. Σκοπός μου ήταν να αποδείξω ότι η γεωγραφία της Ελλάδας είναι ένας ζωντανός ποιητικός χάρτης, σαν ανθρώπι-

Tι προβλήματα συναντήσατε και πώς αντιμετωπίσατε τα αμφιλεγόμενα σημεία των μύθων; Βεβαίως, υπάρχουν πολλές αντικρουόμενες πληροφορίες, ακόμα και στους ίδιους τους αρχαίους συγγραφείς. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις προσπαθήσαμε να αναφέρουμε τουλάχιστον τις σημαντικότερες πληροφορίες. Συνήθως, κάθε

Συνέντευξη

Πέδρο Oλάγια - Περιηγήσεις στη Μυθολογική Ελλάδα ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΛΉΔΑ MΠΟΥΖΑΛΗ

H σπηλιά του λιονταριού στο όρος Tρητός στη Nεμέα

H Στυμφαλία Λίμνη, που συνδέεται με τον μύθο του Hρακλή και τις Στυμφαλίδες Όρνιθες

λήμμα έχει μία υποσημείωση με όλες τις εναλλακτικές εκδοχές. Mερικές φορές είναι δύσκολο να ξέρουμε πού βρίσκονται μέρη χωρίς ορατά απομεινάρια, όπως σπηλιές ή αρχαίοι δρόμοι.

νάει από την Ιταλία σε άλλες χώρες, επηρεάζει τις λογοτεχνίες της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Αγγλίας, της Γερμανίας, της Πολωνίας, πώς μετά προβάλλεται πάνω στον Νέο Κόσμο στην Αμερική, στα νησιά του Ειρηνικού όταν ανακαλύπτονται από τους Ευρωπαίους και γενικά πώς αποτελεί κομμάτι του δυτικού πολιτισμού ασταμάτητα από την αρχαιότητα έως σήμερα. Ο δυτικός πολιτισμός έζησε πάντα με την τάση προς την πρόοδο, την εξέλιξη, τη δράση, την κατανάλωση, αλλά με αντίβαρο το ιδανικό της Αρκαδίας ως πρότυπο του μέτρου, της απλότητας, της πραγματικής ευτυχίας.

Ετοιμάζετε κάποια καινούργια έρευνα; Εδώ και τέσσερα χρόνια ετοιμάζω ένα βιβλίο για την Αρκαδία, για τον μύθο της «Ευδαίμονος Αρκαδίας» στον πολιτισμό της Δύσης και το πώς ενέπνευσε τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία, τις εικαστικές τέχνες και την κοινωνιολογία. Ένα βιβλίο αρκετά μεγάλο με κείμενα δοκιμιακού χαρακτήρα, με φωτογραφίες, χάρτες και πίνακες, που ευελπιστώ να είναι ένα βιβλίο για όλους τους θιασώτες του ελληνικού πολιτισμού. Η έρευνά σας σε τι πηγές βασίζεται; Σε ευρωπαϊκά κείμενα, γιατί η Ελλάδα ενέπνευσε αυτό τον μύθο αλλά δεν τον έζησε πραγματικά μετά. Είναι ένας μύθος που αναπτύχθηκε εν εξορία. Παρουσιάζουμε την εικόνα που είχαν οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι στη συνέχεια για την πατρίδα των προγόνων τους. Σημαντικό μέρος του έργου αφιερώνεται στη σημερινή Αρκαδία και παρουσιάζει όλα αυτά τα μέρη, συχνά για πρώτη φορά. Μετά παρουσιάζει την εξέλιξη του μύθου, κυρίως από τον Βιργίλιο και έπειτα, και δείχνει πώς αυτός ο μύθος ταξιδεύει μέσα από τον Μεσαίωνα, πώς συγχέεται με τον μύθο του Χρυσού Αιώνα, του Παραδείσου, πώς φτάνει στην Αναγέννηση, πώς αυτό σημαίνει μια ανακάλυψη της Ελλάδας, πώς μετά περ-

Η Ελλάδα ενέπνευσε τον μύθο της Ευδαίμονος Αρκαδίας αλλά δεν τον έζησε μετά Γνωρίζοντας όλους αυτούς τους ωραίους τόπους, πώς επιλέγετε να ζείτε στην Αθήνα; Η Αθήνα μου δίνει τα ερεθίσματα. Κάθε τόπος είναι καλός, αν μπορείς να φύγεις. Η Αθήνα ακόμα με κρατάει σε εγρήγορση, με ζωντανεύει και δεν με έχει κουράσει. Η σχέση είναι διμερής και στην περίπτωσή μου είναι θετική. Αλλά καταλαβαίνω ότι για πολλούς η Αθήνα μπορεί να είναι ανυπόφορη. Για μένα είναι μια πόλη που με εμπνέει και με κρατά σε μια άστατη ισορροπία, η οποία έχει αποδειχθεί γόνιμη και δημιουργική.

Διάλεξη

Xρηματιστηριακά εγκλήματα ΤΟΥ ΔΗΜΉΤΡΗ Λ. ΖΙΟΎΒΑ ΔΙΚΗΓΌΡΟΥ, ΔΡΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΎ ΠΟΙΝΙΚΟΎ ΔΙΚΑΊΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ ΤΗΣ ΚΟΛΩΝΊΑΣ

Στιγμιότυπο από τη διάλεξη του κ. Δημήτρη Zιούβα στο Ίδρυμα ΩνάσΗ

Το χρήμα «έδειξεν ανθρώποις πανουργίας έχειν και παντός έργου δυσσέβειαν ειδέναι» ( = έδειξε στον άνθρωπο να είναι πανούργος και του έμαθε καλά σε κάθε έργο να παρανομεί). Σοφοκλής A. Εισαγωγή Η πληροφόρηση και η σωστή ενημέρωση αποτελούν βασικές προϋποθέσεις καλής λειτουργίας κάθε αγοράς ανεξάρτητα από το αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Η ανάγκη για υψηλά επίπεδα διαφάνειας και επίτευξη όρων ισότιμης συμμετοχής καθίσταται ακόμα επιτακτικότερη στις αγορές διαπραγμάτευσης χρηματοπιστωτικών μέσων, τις κεφαλαιαγορές. Η ομαλή λειτουργία της κεφαλαιαγοράς και η διατήρηση της εμπιστοσύνης του καταναλωτικού – επενδυτικού κοινού προς αυτήν αποτελούν στις σύγχρονες φιλελεύθερες κοινωνίες απαραίτητες προϋποθέσεις για οικονομική ανάπτυξη και ευημερία. Τα χρηματιστήρια αξιών παρέχουν τη δυνατότητα σε αποταμιευτές να συμμετάσχουν στην κερδοφόρα επιχειρηματικότητα και στις επιχειρήσεις να χρηματοδοτήσουν τις δραστηριότητες τους με ίδια κεφάλαια. Η σημασία της κεφαλαιαγοράς για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία απασχόλησης είναι συνυφασμένη με την ιδιομορφία των συναλλαγών με χρηματοπιστωτικά μέσα. Η ιδιομορφία προϊόντων όπως οι κινητές αξίες (μετοχές), τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures), τα δικαιώματα προαίρεσης (options) και τα κάθε είδους

παράγωγα αυτών συνίσταται αφενός στην ενσωμάτωση δικαιωμάτων σε άυλη μορφή και αφετέρου στην ανωνυμία των συναλλασσομένων. Για τους παραπάνω λόγους ο ευρωπαϊκός και ο εθνικός νομοθέτης έχουν θεσπίσει ένα ιδιαίτερο νομικό πλαίσιο προστασίας της οργανωμένης κεφαλαιαγοράς και των επενδυτών. B. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία κατά της κατάχρησης της κεφαλαιαγοράς (market abuse) Η ανάγκη για διαμόρφωση μιας ενοποιημένης και αποτελεσματικής ευρωπαϊκής κεφαλαιαγοράς και για σύγκλιση των επιμέρους νομοθεσιών των κρατών-μελών αντιμετωπίστηκε πρόσφατα σε ευρωπαϊκό επίπεδο με τη θέση σε ισχύ της Οδηγίας 2003/6 της 28ης Ιανουαρίου 2003 για την κατάχρηση της αγοράς (Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 096 της 12.4.2003, σελ. 16 επ.). Ως καταχρηστικές πρακτικές νοούνται τόσο οι πράξεις προσώπων που κατέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες όσο και οι πράξεις χειραγώγησης της αγοράς. 1. Το αδίκημα της κατάχρησης εμπιστευτικών πληροφοριών (insider trading) Ως προς το αδίκημα της κατάχρησης εσωτερικής πληροφόρησης (insider trading), η νέα Οδηγία ήρθε να αντικαταστήσει την παλαιότερη Οδηγία 89/592, για «τον συντονισμό των ρυθμίσεων για πράξεις προσώπων που είναι κάτοχοι εμπιστευτικών πληροφοριών». Προκειμένου μια πληροφορία να θεωρείται εμπιστευτική, πρέπει να εμφανίζει τα

Διάλεξη

ακόλουθα χαρακτηριστικά: - Να μην έχει δημοσιοποιηθεί στο κοινό, - να έχει συγκεκριμένο χαρακτήρα, - να αφορά άμεσα ή έμμεσα εκδότη κινητών αξιών ή κινητή αξία, και - η διάδοσή της στο κοινό να μπορεί να επηρεάσει αισθητά την τιμή του χρηματοπιστωτικού προϊόντος. Τα κράτη-μέλη όφειλαν έως τις 12.10.2004 να έχουν ενσωματώσει την Οδηγία στο εσωτερικό τους δίκαιο, απαγορεύοντας στους κατόχους εμπιστευτικών πληροφοριών: - να χρησιμοποιούν τις πληροφορίες αυτές για να αγοράσουν ή να πωλήσουν χρηματοπιστωτικά μέσα που αφορούν οι πληροφορίες αυτές, - να ανακοινώνουν την εμπιστευτική πληροφορία σε άλλο πρόσωπο, και - να συνιστούν σε άλλο πρόσωπο να αγοράσει ή να πωλήσει χρηματοπιστωτικά μέσα που αφορούν οι πληροφορίες αυτές. 2. Το αδίκημα της χειραγώγησης των χρηματιστηριακών τιμών (market price manipulation) Από την παράνομη αξιοποίηση εμπιστευτικών πληροφοριών πρέπει να διακρίνεται το αδίκημα της χειραγώγησης των τιμών. Ενώ η κατάχρηση εμπιστευτικής πληροφόρησης αφορά τη διαχείριση και αξιοποίηση ορθών πληροφοριών, η χειραγώγηση αφορά τη διασπορά ψευδών ειδήσεων. Θύμα του insider είναι ο συγκεκριμένος αντισυμβαλλόμενός του, ενώ του χειραγωγού το παραπλανώμενο επενδυτικό κοινό στο σύνολό του, αλλά και εξατομικευμένα στο πρόσωπο του εκάστοτε εξαπατηθέντος επενδυτή. Η χειραγώγηση της αγοράς έγκειται στη διασπορά ψευδών ή παραπλανητικών ενδείξεων σχετικά με κάποιο χρηματοπιστωτικό μέσο. Οι ενδείξεις αυτές, που είναι ικανές να παραπλανήσουν τους επενδυτές σε αγοραπωλησίες και να οδηγήσουν έτσι στη διαμόρφωση τεχνητών τιμών, δημιουργούνται μεταξύ άλλων:

- με τη διάδοση πληροφοριών μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης είτε με οποιοδήποτε άλλο μέσο, - με τη διενέργεια εικονικών συναλλαγών, οπότε εξαπατάται το κοινό αναφορικά με τα επίπεδα εμπορευσιμότητας, δηλ. τη σχέση προσφοράς και ζήτησης μιας μετοχής. Εικονικές είναι τόσο οι προσυνεννοημένες συναλλαγές (improper matched orders, pre-arranged trading), δηλ. οι συναλλαγές που δεν αποσκοπούν στην αλλαγή κυρίου του χρηματοπιστωτικού μέσου αλλά στη δημιουργία τεχνητής ζήτησης (όταν, π.χ., ο σύζυγος πωλεί στη σύζυγο με τη συμφωνία να αγοράσει τις ίδιες μετοχές σύντομα πάλι από αυτήν), όσο και οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται όταν το ίδιο πρόσωπο (άμεσα ή εμμέσα δια ελεγχόμενης από αυτό εταιρίας) εμφανίζεται κάνοντας χρήση διαφορετικών χρηματιστηριακών κωδικών ως αγοραστής και πωλητής ταυτόχρονα (wash sales). 3. Κυρώσεις Το άρθρο 14 της Οδηγίας 2003/6/EK προβλέπει την υποχρέωση των κρατών-μελών να επιβάλλουν τις απαραίτητες διοικητικές κυρώσεις κατά των καταχραστών της κεφαλαιαγοράς, με την επιφύλαξη πάντα του δικαιώματος των κρατών-μελών να επιβάλλουν σωρευτικά ή εναλλακτικά και ποινικές κυρώσεις. Η ρύθμιση αυτή ανταποκρίνεται στην εξαίρεση σε μεγάλο βαθμό από τη νομοθετική εξουσία της Ε.Ε. της ύλης του ποινικού δικαίου (κάτι που αλλάζει πλέον ριζικά με τη Συνθήκη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος), καθώς και στη λειτουργία των ευρωπαϊκών οδηγιών ως κανόνων δικαίου που θέτουν κατώτατα όρια προστασίας και ελάχιστα πλαίσια ρύθμισης για τους αποδέκτες τους κράτη-μέλη. 4. Εκτελεστικά μέτρα Προκειμένου να προσαρμόζονται οι ρυθμίσεις της Οδηγίας 2003/6/EK στις εξελίξεις στις κεφαλαιαγορές και να εξασφαλισθεί η ομοιόμορφη εφαρμογή της Οδηγίας στα κράτη μέλη, προβλέπεται στο άρθρο 17 η αρμοδιότητα της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κινητών Αξιών (CESR) να αποφασίζει εκτελεστικά της οδηγίας μέτρα. Με βάση την εξουσιοδότηση αυτή εξεδόθησαν έως σήμερα οι κάτωθι εκτελεστικές πράξεις: - Oδηγία 2003/124/EK της 22.12.2003 (Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 339 της 24.12.2003, σελ. 70 επ.) για την

Διάλεξη

εφαρμογή της Οδηγίας 2003/6 όσον αφορά τον ορισμό και τη δημοσιοποίηση των εμπιστευτικών πληροφοριών και τον ορισμό των πράξεων χειραγώγησης της αγοράς. - Oδηγία 2003/125/ΕΚ της 22.12.2003 (Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 339 της 24.12.2003, σελ. 73 επ.) για τις λεπτομέρειες εφαρμογής της Οδηγίας 2003/6 όσον αφορά τη θεμιτή παρουσίαση των επενδυτικών συστάσεων και τη γνωστοποίηση των συγκρούσεων συμφερόντων. - Kανονισμός 2273/2003 της 22.12.2003 (Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 336 της 23.12.2003, σελ. 33 επ.) για την εφαρμογή της Οδηγίας 2003/6 σχετικά με τις απαλλαγές που προβλέπονται για τα προγράμματα επαναγοράς και για τις πράξεις σταθεροποίησης χρηματοπιστωτικών μέσων. Γ. Η ελληνική ειδική χρηματιστηριακή ποινική νομοθεσία Πέρα από τα κοινά ποινικά αδικήματα, όπως η παραπλάνηση σε χρηματιστηριακές πράξεις (άρθρο 406 Ποινικού Κώδικα), η απάτη (άρθρο 386 Ποινικού Κώδικα) και η απιστία (άρθρο 390 Ποινικού Κώδικα) που υπό προϋποθέσεις καταλαμβάνουν μορφές παραβατικής χρηματιστηριακής συμπεριφοράς, υπάρχουν ειδικοί ποινικοί νόμοι, οι οποίοι τυποποιούν τα υπό Β΄ εκτεθέντα χρηματιστηριακά εγκλήματα. Όσον αφορά την κατάχρηση εμπιστευτικών πληροφοριών (insider trading), η συμπεριφορά αυτή έχει ποινικοποιηθεί από τον Έλληνα νομοθέτη ήδη από το 1988 με το άρθρο 30 του νόμου 1806/88, το οποίο προβλέπει για τους παραβάτες κατόχους εμπιστευτικών πληροφοριών ποινές φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών (και έως πέντε ετών). Το Προεδρικό Διάταγμα 53 του 1992 (Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως 22 Α΄) κατέστησε εσωτερικό δίκαιο την Οδηγία 89/592/EOK, διατήρησε σε ισχύ τις ποινικές κυρώσεις του Ν. 1806/88 και προσέθεσε στο οπλοστάσιο των κυρώσεων, παράλληλα με την ποινική δίωξη, τη δυνατότητα επιβολής από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ως εποπτεύουσας αρχής προστίμων ύψους μέχρι 3.000.000 ευρώ ή ύψους ίσου προς το πενταπλάσιο του οφέλους που απεκόμισε ο εκμεταλλευόμενος τις εμπιστευτικές πληροφορίες. Όσον αφορά την παραπλάνηση του επενδυτικού κοινού δια της χειραγώγησης των τιμών, η σχετική συμπεριφορά προβλέπεται ως ποινικό αδίκημα ήδη από το 1928 με το άρθρο 34 του Nόμου 3632. Παρόμοια συμπεριφορά

τυποποιείται ως πλημμέλημα τιμωρούμενο με φυλάκιση (10 ημερών έως πέντε ετών) και στο άρθρο 72 του Nόμου 1969 του 1991. Το άρθρο 76 παράγραφος 9 του Ν. 1969/1991 προβλέπει μάλιστα την άσκηση ποινικής δίωξης για το έγκλημα της χειραγώγησης ύστερα από υποβολή έγκλησης από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Δ. Νέα νομοθεσία Η ελλιπής μέχρι σήμερα εφαρμογή από τα ελληνικά δικαστήρια της κατά τα λοιπά επαρκούς υπάρχουσας νομοθεσίας αλλά και η ανάγκη ενσωμάτωσης στην ελληνική έννομη τάξη της νέας Οδηγίας 2003/6 με την προσαρμογή αλλά και επέκταση των ισχυουσών διατάξεων οδήγησε στην πρόσφατη κατάθεση στη Βουλή από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών και στην επικείμενη ψήφιση ενός νομοσχεδίου «για την προστασία της Κεφαλαιαγοράς από πράξεις προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες και από πράξεις χειραγώγησης». Οι νέες διατάξεις ορίζουν την έννοια της χειραγώγησης, επεκτείνουν το αξιόποινο της κατάχρησης προνομιακών (όχι πια εμπιστευτικών) πληροφοριών και αυξάνουν σημαντικά τα όρια των ποινών επιβάλλοντας κάθειρξη έως δέκα ετών στον χρηματιστηριακό παραβάτη που πράττει κατ’ επάγγελμα ή κατά συνήθεια ή αποκομίζει όφελος που υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ. Το αυστηρότερο νομοθετικό πλαίσιο συμπληρώνουν διευρυμένες ανακριτικές εξουσίες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Ε. Προοπτικές

Δυστυχώς, η ολιγωρία των εποπτικών, διωκτικών και δι-

καστικών αρχών επέτρεψε το «έγκλημα του χρηματιστηρίου», με ελάχιστες εξαιρέσεις να παραμείνει ατιμώρητο. Τα αίτια θα πρέπει να αναζητηθούν λιγότερο στην ανεπαρκή νομοθεσία και περισσότερο στην ασθενή πολιτική βούληση για κάθαρση, απόδοση ευθυνών και δικαίωση των ζημιωθέντων επενδυτών. Το νέο ευρωπαϊκό και το επικείμενο ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο θωρακίζουν ακόμα αποτελεσματικότερα την εύρυθμη λειτουργία της κεφαλαιαγοράς και δημιουργούν συνθήκες επανάκτησης της τραυματισμένης εμπιστοσύνης του επενδυτικού κοινού. Είθε οι νέες ρυθμίσεις να μη μείνουν «law in books», δηλ. ανεφάρμοστες, αλλά να γίνουν «law in action».

Βιβλιοπαρουσίαση

«Mέγας Aλέξανδρος: Θησαυροί μιας Eπικής Eποχής του Eλληνισμού» Ο κατάλογος της έκθεσης στη Νέα Υόρκη ΓΡΆΦΕΙ Η KΑΛΛΙΌΠΗ XΡΗΣΤΟΦΉ, ΑΡΧΑΙΟΛΌΓΟΣ

Alexander the Great: Treasures from an Epic Era of Hellenism, Γενική επιμέλεια έκδοσης Δημήτρης Παντερμαλής , Νέα Υόρκη , Alexander S. Onassis Public Benefit Foundation (U.S.A.), 2004. Σελ. 151, 1 χάρτης, φωτογραφίες, πίνακες, βιβλιογραφία. Η έκθεση στο Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης, η οποία εγκαινιάστηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2004 και θα διαρκέσει έως τις 16 Απριλίου 2005 (ΑΩ, τ. 26, σελ. 24-25), έρχεται να συμπληρώσει μέσα από τα αρχαιολογικά ευρήματα τη θρυλική προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά και να γνωρίσει στο ευρύ κοινό τον πολιτισμό των Μακεδόνων. Η ταυτόχρονη έκδοση ενός πλούσιου καταλόγου συνοδεύει την έκθεση. Πρόκειται για πολυτελή έκδοση, με εξαιρετικής ποιότητας εκτύπωση που περιλαμβάνει 154 λήμματα που αφορούν σε γλυπτά, νομίσματα, όπλα και εξαρτήματα οπλισμού, σκεύη συμποσίου, κοσμήματα και αντικείμενα καλλωπισμού. Όλα τα λήμματα συνοδεύονται από έγχρωμες φωτογραφίες. Το κυρίως μέρος του καταλόγου ξεκινά με σύντομο χαιρετισμό του Προέδρου του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ωνάση κ. Στέλιου Παπαδημητρίου και συνοπτικό εισαγωγικό σημείωμα του επιμελητού της έκθεσης, καθηγητού κ. Δημήτρη Παντερμαλή. Στη συνέχεια, οι θεματικές ενότητες ακολουθούν τον βασικό άξονα της έκθεσης. Το εισαγωγικό κείμενο κάθε ενότητας με σχετική βιβλιογραφία και τα λήμματα του καταλόγου με γενικές πληροφορίες, χρονολόγηση, αναλυτική περιγραφή και βιβλιογραφικές παραπομπές υπογράφουν πολλοί έγκριτοι αρχαιολόγοι. Ο Δημήτρης Παντερμαλής αναπτύσσει την πρώτη ενότητα που περιλαμβάνει «Τα πορτραίτα του Αλεξάνδρου» με αντιπροσωπευτικά δείγματα των βασικών τύπων, όπως η μαρμάρινη κεφαλή του νεαρού Αλεξάνδρου από την Ακρόπολη Αθηνών, έργο αποδιδόμενο στον Λεωχάρη, και εκείνη του Αλεξάνδρου από τη γενέτειρά του Πέλλα, όταν είχε αποκτήσει πολιτικό προφίλ. Ο έφιππος ανδριάντας από την Ηράκλεια της Ιταλίας απηχεί γνωστό τύπο αγάλματος του Αλεξάνδρου, φιλοτεχνημένο από τον Λύσιππο. Ο συγκεκριμένος γλύπτης εισήγαγε, μάλιστα, την κλίση του κεφαλιού, το προς τα επάνω στραμμένο βλέμμα και την υγρότητα των ματιών στα πορτραίτα του Αλεξάνδρου. Έργο του γνωστού ζωγράφου Απελλή ήταν πίνακας με τον Αλέξανδρο να κρατά κεραυνό στο ναό της Εφεσσίας Αρτέμιδος. Ο καθηγητής κ. Φρανκ Χολτ παρουσιάζει τις απεικονίσεις του Αλέξανδρου σε πολύτιμα μέταλλα, όπως τα αρχαία νομίσματα. Η έκθεση παρουσιάζει τα νομίσματα των Μακεδόνων βασιλέων διαχρονικά, αρχίζοντας από τα πρώιμα με την απεικόνιση θεών, στη συνέχεια αυτά με τον θεοποιημένο Αλέξανδρο και, τέλος, νομίσματα στα οποία οι διάδοχοί του αντικαθιστούν το πρόσωπό του με τα δικά τους, ανοίγοντας τον δρόμο στους μελλοντικούς ηγέτες να τοποθετούν την εικόνα τους στα νομίσματα. Ο Αλέξανδρος, με θεϊκά χαρακτηριστικά, είναι ο πρώτος ηγέτης που μετά θάνατον απεικονίστηκε στον εμπροσθότυπο των νομισμάτων των Διαδόχων. Την ενότητα με θέμα «Όπλα και Πολεμική Τέχνη των Μακεδόνων» υπογράφει η Πολυξένη Αδάμ-Βελένη. Η υπεροχή των στρατευμάτων του Μεγάλου Αλεξάνδρου οφείλεται αναμφισβήτητα στις σημαντικές αλλαγές που επέ-

Xρυσό δαχτυλίδι, τέλη 5ου αι. π.X., Mουσείο των Bασιλικών Tάφων των Aιγών, Bεργίνα

Βιβλιοπαρουσίαση

φερε στην οργάνωση του στρατού ο πατέρας του, ο Φίλιππος ο Β΄. Ο τρόπος παράταξης της φάλαγγας ήταν τέτοιος, ώστε ο κάθε στρατιώτης προστατευόταν από την ασπίδα του και από εκείνη του παραστάτη του. Επιπλέον, ο βασιλιάς εφοδίασε τους οπλίτες του με ένα κατά πολύ μακρύτερο δόρυ, τη σάρισσα. Η σταδιακή επιμήκυνση και ο τρόπος χειρισμού της σάρισσας ήταν ο πιο πρωτοποριακός νεωτερισμός του μακεδονικού πεζικού. Εκτός από το σώμα των οπλιτών, που απαρτιζόταν κατά κύριο λόγο από Mακεδόνες υπηκόους, ο Φίλιππος δημιούργησε και ένα ακόμη σώμα πεζικού, αποκλειστικά από Mακεδόνες πολίτες της τοπικής αριστοκρατίας, τους υπασπιστές, τους πεζούς εταίρους, δηλαδή, που αποτελούσαν και την προσωπική φρουρά του βασιλιά. Αυτοί θα αποτελέσουν τα επίλεκτα σώματα του Μ. Αλεξάνδρου στην εκστρατεία του στην Ασία. Τα όπλα του Mακεδόνα οπλίτη, εκτός από τη σάρισσα, ήταν ένα κοντό σπαθί και μια ελαφριά κυκλική ασπίδα. Για την προστασία του σώματός του ο οπλίτης φορούσε ελαφρύ θώρακα, περικνημίδες και κράνος. Το εισαγωγικό σημείωμα της τρίτης ενότητας με θέμα «Το συμπόσιο» παρουσιάζει η Αγγελική Κοτταρίδη. Οι γραπτές πηγές, οι πολυάριθμες παραστάσεις σε αγγεία, τοιχογραφίες και ανάγλυφα, αλλά και τα ίδια τα ανασκαφικά ευρήματα, που στο χώρο της Μακεδονίας είναι ιδιαιτέρως πλούσια, μας δίνουν μια αρκετά πλήρη εικόνα των χώρων και του εξοπλισμού που θεωρούνταν απαραίτητος για το συμπόσιο. Δάπεδα με μαρμαροθετήματα και ψηφιδωτά, τοίχοι στολισμένοι με εκλεκτούς ζωγραφικούς πίνακες, βαρύτιμα έπιπλα και πολυτελή σκεύη από ασήμι αποτελούσαν το σκηνικό για τα βασιλικά συμπόσια.

Mαρμάρινη κεφαλή του Aλεξάνδρου, αρχές 3ου αιώνα π.X., Aρχαιολογικό Mουσείο Πέλλας

Ο ανδρώνας, το πολυτελέστερο δωμάτιο του σπιτιού, προορίζεται για αυτή τη δραστηριότητα και διαθέτει τα ακριβότερα και πολυτελέστερα έπιπλα και σκεύη. Εκ των «ων ουκ άνευ» είναι οι κλίνες: μεγάλα και αρκετά ψηλά ξύλινα ανάκλιντρα, διακοσμημένες με ζωγραφιές, ανάγλυφα, ενθέματα από άλλα πολύτιμα υλικά (κεχριμπάρι, ελεφαντόδοντο, γυαλί, χρυσό, ασήμι), ή ακόμη και με επίθετα μετάλλινα στοιχεία. Στην οικοσκευή του συμποσίου συμπεριλαμβάνεται ο Κρατήρας, μεγάλο ευρύστομο αγγείο, όπου γινόταν η κράση (ανάμιξη) του νερού με τον οίνο. Ο μακεδονικός τάφος του 4ου αι. π.Χ. από τον Άγιο Αθανάσιο Θεσσαλονίκης, με σκηνή συμποσίου στη στενή ζωφόρο της πρόσοψής του παρουσιάζεται από την ανασκαφέα Μαρία Τσιμπίδου-Αυλωνίτη. Στη συνέχεια, «Οι γυναίκες της Μακεδονίας» από την Μαρία Λιλιμπάκη-Ακαμάτη, η οποία δίνει τη γενική εικόνα για τη θέση και τις ασχολίες της γυναίκας στην αρχαία ελληνική κοινωνία διαχρονικά από την 1η χιλιετία π.Χ. έως την εποχή των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η ομηρική ποίηση προσφέρει μια αρκετά σαφή εικόνα της ζωής της γυναίκας. ΄Ηταν παρούσα στα συμπόσια των ανδρών, αλλά πιο συχνά βρισκόταν στον γυναικωνίτη γνέθοντας και υφαίνοντας. Η διαφοροποίηση της θέσης της γυναίκας στα αρχαϊκά και κλασικά χρόνια είναι ελάχιστη. Μόνο οι θρησκευτικές τελετές και γιορτές έδιναν στη γυναίκα το δικαίωμα της ένταξής της στην κοινωνική ζωή της πόλης. Οι μόνες πραγματικά ανεξάρτητες γυναίκες της κλασικής

Xάλκινος κάνθαρος από τις ανασκαφές της Πύδνας, Aρχαιολογικό Mουσείο Θεσσαλονίκης

Xρυσό κόσμημα των μέσων του 4ου αιώνα π.X., Aρχαιολογικό Mουσείο Θεσσαλονίκης

Βιβλιοπαρουσίαση

Αθήνας είναι οι εταίρες. Μια διαφορετική εικόνα παρουσιάζει η ζωή των γυναικών στις περιοχές της δωρικής επιρροής, όπως στη Σπάρτη. Στο δεύτερο μισό του 4ου αι. π.Χ. παρατηρείται κάποια μεγαλύτερη ελευθερία στη ζωή των γυναικών, η οποία προαγγέλλει τη μεγάλη ανεξαρτησία τους στην ελληνιστική εποχή. Στη Μακεδονία των κλασικών χρόνων, οι γυναίκες της βασιλικής αυλής έπαιζαν σπουδαίο ρόλο στις κρατικές υποθέσεις, όπως αποδεικνύουν τα παραδείγματα της Ευρυδίκης και της Ολυμπιάδος, μητέρας και συζύγου του Φιλίππου του Β΄. Για την εμφάνιση των γυναικών της Μακεδονίας στους κλασικούς και ελληνιστικούς χρόνους πολύτιμα στοιχεία προσφέρουν τα έργα γλυπτικής, κοροπλαστικής, αγγεία κ.ά. Από αυτά γνωρίζουμε την ενδυμασία, την κόμμωση, τα κοσμήματα, τα απαραίτητα εξαρτήματα καλλωπισμού. «Τα κοσμήματα στη Μακεδονία» παρουσιάζει η Ελένη Τρακοσοπούλου. Στεφάνια, διαδήματα, ενώτια (σκουλαρίκια), περιδέραια, περίαπτα, περόνες, ψέλια (βραχιόλια), δακτυλίδια προέρχονται από τάφους. Ο έλεγχος των χρυσοφόρων ορυχείων του Παγγαίου από τους Μακεδόνες είχε ως αποτέλεσμα την αφθονία του χρυσού και την ανάπτυξη της χρυσοχοΐας. Τα μέσα του 4ου αι. π.Χ. οριοθετούν τη χρονική αφετηρία της περιόδου ακμής του ελληνικού κοσμήματος στον μακεδονικό χώρο, η οποία συμπίπτει με τη βασιλεία του Φιλίππου του Β΄. Τα μακεδονικά εργαστήρια εξελίσσονται και αναπτύσσονται, οι τεχνίτες τους αναδεικνύονται άριστοι δημιουργοί. Δίπλα στα φυτικά κοσμήματα εμφανίζονται μορφές και εικονογραφικά θέματα, όπως ο κύκλος της Αφροδίτης και του Διονύσου. Κορυφαία θέση κατέχει ο κόμβος του Ηρακλή, το γνωστό «Ηράκλειον Άμμα» με αποτρεπτικές έως και ιαματικές ιδιότητες.

Aργυρός κάλυξ, τέλη 4ου αιώνα π.X., Mουσείο των Bασιλικών Tάφων των Aιγών, Bεργίνα

Aργυρά περικάρπια, τέλη 4ου αιώνα π.X., Aρχαιολογικό Mουσείο Πολυγύρου

Η Αγγελική Κοτταρίδη παρουσιάζει το περιεχόμενο του ασύλητου τάφου από τη βασιλική νεκρόπολη των Αιγών, γνωστού ως της «Δέσποινας των Αιγών», που χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ. Τα λιγοστά αρχαιολογικά δεδομένα αυτής της περιόδου, αλλά και το πλούσιο σε χρυσό περιεχόμενο του τάφου κάνουν το εύρημα ιδιαίτερα σημαντικό. Πρόκειται για ταφή που ανήκε σε γυναίκα, μέλος της βασιλικής οικογένειας. Χρυσά ελασμάτα και ρόδακες κάλυπταν το ρούχο της. Έφερε χρυσά υποδήματα, διάδημα σαν ταινία και πλήθος άλλα κοσμήματα που επιτρέπουν να ανασυστήσουμε την εικόνα μιας βασίλισσας της παλαιάς πρωτεύουσας των Μακεδόνων. Η μορφή αλλά και οι κατασκευαστικές λεπτομέρειες των κοσμημάτων της «Δέσποινας των Αιγών» δείχνουν ότι είναι όλα έργα του ίδιου τεχνίτη, το εργαστήριο του οποίου θα πρέπει να αναζητηθεί όχι μακριά από τον χρυσοφόρο ποταμό Εχέδωρο, κοντά στη σημερινή Θεσσαλονίκη. Τα αντικείμενα, μέσα από τις εξαιρετικές φωτογραφίες του καταλόγου, προσφέρουν στον αναγνώστη την ευκαιρία να διαμορφώσει άμεση άποψη για τη εποχή του Αλεξάνδρου και τους Ελληνιστικούς χρόνους. Ο συγκεκριμένος κατάλογος, χάρη στην εξαιρετική ποιότητά του και τον επιστημονικό τρόπο που παρουσιάζει τα εκθέματα, αποτελεί πολύτιμο βοήθημα για το ευρύ κοινό και ένα θαυμάσιο βιβλίο για τους πιο ειδικούς.

Mαρμάρινο εξάλειπτρο, 430-420 π.X., Mουσείο των Bασιλικών Tάφων των Aιγών, Bεργίνα

Βιβλιοπαρουσίαση

«Tο Tεχνικό Eπιμελητήριο της Eλλάδας στον Mεσοπόλεμο» ΓΡΆΦΕΙ Ο EΥΡΙΠΊΔΗΣ N. ΛΟΥΚΉΣ ΕΠΊΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΉΣ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΏΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΏΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΏΝ ΣΥΣΤΗΜΆΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ ΑΙΓΑΊΟΥ

Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκης, Το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας στο Μεσοπόλεμο. Σύσταση, λειτουργία, εξέλιξη – ο ρόλος του Νίκου Κιτσίκη, εκδ. Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, Αθήνα 2003, σελ. 97. Το βιβλίο του Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκη περιγράφει πολύ παραστατικά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και τις συνθήκες μέσα στις οποίες ιδρύθηκε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (T.E.E.) στα τέλη του 1923, τα πρώτα του επιτυχημένα βήματα κατά την περίοδο του μεσοπολέμου, καθώς επίσης και την σημαντική συμβολή σε αυτά του Νικολάου Κιτσίκη, Προέδρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου και Καθηγητή και στην συνέχεια Αντιπρύτανη και Πρύτανη του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. Η ίδρυση του Τ.E.E. το 1923 ήταν σίγουρα ένα κομβικό σημείο για την ανάπτυξη και εφαρμογή των τεχνολογικών επιστημών στην χώρα μας, αλλά και γενικότερα για την οικονομική και κοινωνική μας ανάπτυξη. Η σημαντική αυτή εξέλιξη ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασμού εξελίξεων και γεγονότων που προηγήθηκαν στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Από την μία μεριά ο «Βενιζελικός αστικός εκσυγχρονισμός» θέτει ως πρωτεύοντα στόχο την οργάνωση και τον εξορθολογισμό τόσο του κράτους όσο και της κοινωνίας. Στο πλαίσιο αυτό ιδρύεται το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και στην συνέχεια υπό την αιγίδα του ψηφίζονται το 1914 οι βασικοί νόμοι ίδρυσης των εμπορικών και βιομηχανικών επιμελητηρίων (Ν. 184), των γεωργικών επιμελητηρίων (Ν. 280), των σωματείων (Ν. 281) και των γεωργικών συνεταιρισμών (Ν. 602). Έτσι, δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο για την οργάνωση και εκπροσώπηση όλων των κοινωνικών τάξεων, μέσω νομικών προσώπων τόσο δημοσίου δικαίου (π.χ. επιμελητηρίων) όσο και ιδιωτικού δικαίου (π.χ. συνεταιρισμών). Tην ίδια εποχή η συνειδητοποίηση του ιδιαίτερα σημαντικού ρόλου των τεχνικών έργων, και γενικότερα της ανάπτυξης των τεχνολογικών επιστημών, στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, οδηγεί στην υλοποίηση μεγάλων τεχνικών έργων, που στόχο έχουν την ανάπτυξη βασικών υποδομών (π.χ. δρόμων, γεφυρών, ύδρευσης, εξηλεκτρισμού κ.λπ.) και την «επούλωση των πληγών» από την Μικρασιατική Kαταστροφή. Παράλληλα, οδηγεί και στην δημιουργία των αναγκαίων για την τεχνολογική πρόοδο ανώτατων εκπαιδευτικών δομών: το «Σχολείο των Βιομηχάνων Τεχνών», που λειτουργούσε από το 1887, αναπτύσσεται ραγδαία, και με τον Νόμο 338 του 1914 αναβαθμίζεται και γίνεται ισότιμο με το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στη συνέχεια, διευρύνεται με την ίδρυση νέων Σχολών, ενώ καθιερώνεται οριστικά η ονομασία του ως «Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο». Οι πρώτοι Έλληνες διπλωματούχοι μηχανικοί που αποφοιτούν από τις ανώτατες αυτές εκπαιδευτικές δομές διεκδικούν κορυφαίο ρόλο, όχι μόνο στα μεγάλα τεχνικά έργα που υλοποιούνται την εποχή εκείνη στην Ελλάδα, αλλά και στην γενικότερη οικονομική ανάπτυξη της χώ-

Βιβλιοπαρουσίαση

ρας. Διεκδικούν την κατοχύρωση του κρίσιμου ρόλου τους, και πολεμούν ενάντια στην «ισοπέδωσή» τους (που αποτελεί από τότε μέχρι και σήμερα ισχυρή αρνητική και εκφυλιστική μόνιμη τάση της ελληνικής κοινωνίας) με τους χαμηλότερων προσόντων μηχανικούς. Μέσα στις συνθήκες αυτές ιδρύεται το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (T.E.E.) με τον Νόμο 353 του 1923, ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, το οποίο αποτελεί επίσημο οργανισμό και εκπρόσωπο των τεχνολογικών επιστημόνων, έχοντας ως στόχο την προώθηση των επαγγελματικών δικαιωμάτων και την άνοδο του επιστημονικού επιπέδου των μελών του, και παράλληλα τον επίσημο τεχνικό σύμβουλο του κράτους. Κατά την περίοδο του μεσοπολέμου το T.E.E. κάνει τα πρώτα του βήματα, τα οποία είναι επιτυχημένα, και σε αυτό συμβάλλει σημαντικά η παρουσία σημαντικών προσωπικοτήτων στην ηγεσία του. Κυρίαρχη θέση μεταξύ αυτών των προσωπικοτήτων κατέχει επάξια ο Νικόλαος Κιτσίκης, Πρόεδρος του T.E.E. από το 1931 έως το 1935, Εκπρόσωπος του τεχνικού κόσμου στην Γερουσία από το 1929 έως το 1935, Καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, Αντιπρύτανις από το 1937 έως το 1939 και από το 1941 έως το 1943, και Πρύτανις του Ιδρύματος από το 1943 έως το 1945. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου με τίτλο Σύσταση, λειτουργία, εξέλιξη του Τεχνικού Επιμελητηρίου αρχικά ορίζεται ο όρος «μηχανικός» και στην συνέχεια εξετάζεται το επίπεδο και οι τρόποι προστασίας του τίτλου και του επαγγέλματος του μηχανικού στην Ελλάδα, καθώς επίσης και σε μια σειρά άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Στην συνέχεια αναλύονται η περιρρέουσα ατμόσφαιρα και τα βασικά αίτια και αφορμές που οδήγησαν στην ανάγκη της μετεξέλιξης των ήδη υπαρχόντων συλλόγων και ενώσεων μηχανικών και της ίδρυσης του Τ.E.E. το 1923 ως Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου. Αναλύονται οι σκοποί του, σύμφωνα με τον ιδρυτικό του Νόμο, η διάρθρωση και τα όργανά του, και επίσης δίδονται χρήσιμα στατιστικά στοιχεία για την διαχρονική εξέλιξη του αριθμού των μελών του ανά ειδικότητα. Στην συνέχεια αναλύεται η πλούσια επιστημονική δραστηριότητα, καθώς επίσης και επαγγελματική δραστηριότητα του Τ.E.E. κατά την περίοδο του μεσοπολέμου. Το δεύτερο μέρος του βιβλίου με τίτλο Ο ρόλος του Νίκου Κιτσίκη περιλαμβάνει αρχικά το βιογραφικό του Νίκου Κιτσίκη και στην συνέχεια περιγραφή της επιστημονικής του δραστηριότητας και της δραστηριότητάς του ως Γερουσιαστή και ως Προέδρου του Τ.E.E. κατά την περίοδο του μεσοπολέμου. Δίδει έμφαση στις ριζοσπαστικές αντιλήψεις του για τον ρόλο του Τ.E.E. και του μηχανικού, καθώς επίσης και στις σχετικές πρωτοβουλίες, επιδιώξεις, προτάσεις και εισηγήσεις του. Παράλληλα, επισημαίνει και την ηθική ακεραιότητα του Νίκου Κιτσίκη: παρά τις πολύ υψηλές θέσεις από στις οποίες υπηρέτησε, τα οικονομικά του, όπως παραδέχεται σε γράμμα προς τον υιό του το 1951, ήταν σε άσχημη κατά-

Πορτραίτο του Nίκου Kιτσίκη από τον Παρθένη, που καταστράφηκε τον Aπρίλη του 1943 στον Eμφύλιο

H τελευταία τάξη του E.M.Π., Πάσχα 1907, δεύτερος από αριστερά στην πρώτη σειρά ο Nίκος Kιτσίκης

Βιβλιοπαρουσίαση

σταση. Παρά ταύτα απέρριψε προτάσεις που του έκαναν οι Γερμανοί για εκπόνηση τεχνικών μελετών, δεδομένου ότι ήταν Πρύτανης του Πολυτεχνείου και ένας από τους καλύτερους μηχανικούς της χώρας, οι οποίες θα του απέφεραν «μια μικρή περιουσία», και θα έλυναν πλήρως το οικονομικό του πρόβλημα. Συμπερασματικά το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα περιγραφή και ανάλυση σειράς σημαντικών για την ελληνική οικονομία και κοινωνία εξελίξεων και γεγονότων, που σχετίζονται με την ίδρυση και τα πρώτα βήματα του Τ.E.E. Είναι καλά δομημένο, κατανοητό και πλούσιο σε εικονογραφικό υλικό και βιβλιογραφικές αναφορές. Βασίζεται στην σύνθεση στοιχείων από μία πληθώρα πηγών, όπως είναι το «Αρχείο Νίκου Κιτσίκη», που βρίσκεται στην βιβλιοθήκη του Τ.E.E. στο Ηράκλειο, πολυάριθμα έγγραφα του Τ.E.E., καθώς επίσης και διάφορα σχετικά βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, νομοθετήματα κ.λπ. Για τους παραπάνω λόγους είναι πολύ ενδιαφέρον και χρήσιμο τόσο για τους μηχανικούς που ενδιαφέρονται για τις σημαντικές αυτές εξελίξεις και γεγονότα των αρχών του 20ού αιώνα, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα και να ερμηνεύσουν τις σημερινές συνθήκες στις οποίες ασκούν το επάγγελμά τους, όσο και για τους κοινωνικο-οικονομικούς ερευνητές που ερευνούν την κρίσιμη αυτή για την χώρα μας χρονική περίοδο.

Tο προεδρείο της Γερουσίας, το 1934: από αριστερά N. Kιτσίκης, κοσμήτορας, Π. Aλεξανδρής, αντιπρόεδρος, Σ. Γονατάς, πρόεδρος, M. Mπέμπης, κοσμήτορας

Βιβλιογραφικό Δελτίο

Evangelia Balta, Ottoman Studies and Archives in Greece. Analecta Isiana 70. Κωνσταντινούπολη: The Isis Press, 2003. Σελ. 118. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΓΙΏΡΓΟΣ Θ. ΚΑΛΌΦΩΝΟΣ

Πρόκειται για έξι σχόλια της ιστορικού-οθωμανολόγου Ευαγγελίας Μπαλτά σχετικά με τις Oθωμανικές Σπουδές στην Eλλάδα. Aποτελούν σύντομες ανακοινώσεις σε συνέδρια, οι οποίες συζητούν τον ορίζοντα και τις αλλαγές που επήλθαν τις τελευταίες δεκαετίες στην νεοελληνική ιστοριογραφία για την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας στον ελληνικό κόσμο. Oι οθωμανικές σπουδές είναι ένα νέο αυτοτελές επιστημονικό πεδίο που εισήχθη σχετικά πρόσφατα από την Eσπερία στα επιστημονικά δρώμενα της χώρας. Eίναι γεγονός ότι με ελάχιστες εξαιρέσεις η οθωμανική αυτοκρατορία «μελετάται» αποκλειστικά σε συνάρτηση με τις ανάγκες έρευνας –ή κατάστρωσης της όποιας αφήγησης– της ελληνικής ιστορίας και ότι τα όρια της οθωμανικής περιόδου αποτελούν συνάρτηση κάθε φορά αυτών των αναγκών. Tα κείμενα του βιβλίου είναι προσεγγίσεις στη διαδικασία πρόσληψης, οργάνωσης και διαχείρισης των οθωμανικών/τουρκολογικών σπουδών. Mε άλλα λόγια, εξετάζουν την ιστορία στην οντολογική διάστασή της, αλλά και όπως βιώνεται από τους μεταγενέστερους, ή όπως ξαναπλάθεται, προκειμένου να ικανοποιήσει αιτήματα και ανάγκες μιας μεταγενέστερης εποχής σχετικά με θέματα της οθωμανικής κατάκτησης ή της οθωμανικής περιόδου, με τους Mικρασιάτες πρόσφυγες, τους τουρκόφωνους ορθόδοξους Kαππαδόκες, τους Πομάκους και τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς της Θράκης.

ἐλαίας ἐγκώμιον - In Praise of the Olive. Επ. έκδ. Λουΐζα Καραπιδάκη,

Ίρις Κρητικού, Flavia Nessi-Γιαζιτζόγλου. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Oλυμπιακών Aγώνων 2003. Σελ. 25. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΓΙΏΡΓΟΣ Θ. ΚΑΛΌΦΩΝΟΣ

Kατάλογος της έκθεσης «ελαίας εγκώμιον», που οργανώθηκε από το Κέντρο Eρεύνης της Eλληνικής Λαογραφίας υπό την διεύθυση της Αικατερίνης Καμηλάκη, με επιμελήτριες τις ιστορικούς τέχνης Λουΐζα Καραπιδάκη, Ίριδα Κρητικού (μέλος του Συνδέσμου) και Flavia Nessi-Γιαζιτζόγλου. Περισσότερο από απλό σύμβολο για την Eλλάδα και, γενικότερα, τον μεσογειακό πολιτισμό, η ελιά αποτελεί μέρος αναπόσπαστο του πολιτισμού αυτού μέσα στους αιώνες. H έκθεση καλύπτει ευρύτατη θεματολογία, που εκτείνεται από την μυθολογία και τον συμβολισμό μέχρι το τοπίο και την σύγχρονη τέχνη. Πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία των Oλυμπιακών Aγώνων και συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία της ταξιδεύοντας στην Eλλάδα και στο εξωτερικό. Mε την ευκαιρία της έκθεσης κυκλοφόρησε, επίσης, ο συλλογικός επιστημονικός τόμος Ωδή στην ελιά με επιμέλεια της Λουΐζας Καραπιδάκη και συμμετοχή, μεταξύ άλλων, της Ίριδας Κρητικού με άρθρο της για τις εικαστικές και λογοτεχνικές απεικονίσεις της ελιάς.

Ταυτότητα και Διοικητικό Συμβούλιο AΩ - TPIMHNIAIO ENHMEPΩTIKO ΔEΛTIO ΣYNΔEΣMOY YΠOTPOΦΩN KOINΩΦEΛOYΣ IΔPYMATOΣ AΛEΞANΔPOΣ Σ. ΩNAΣHΣ Κωδ. εντύπου: 6817 Aισχίνου 4, Aθήνα 105 58, Tηλ.: 210-3314965, 210-3713000 • e-mail: assoc@onassis.gr Εκδότης: Ιωάννα Κονδύλη Aρχισυντάκτης: Λήδα Mπουζάλη Συντακτική Eπιτροπή: Iωάννα Kονδύλη, Γιώργος Θ. Kαλόφωνος, Γιάννης X. Pούσσος, Kαλλιόπη Xρηστοφή Σε αυτό το τεύχος συνεργάστηκαν: Kάτια Σαβράμη, Eυριπίδης Λουκής Yπεύθυνη κατά νόμο: Iωάννα Kονδύλη • Διόρθωση: Βάλια Λουτριανάκη Σχεδιασμός-Σελιδοποίηση: Factory advertising • Eκτύπωση: Παναγιώτης Δρέττας Προσαρμογή για το internet: Graphics.gr

TO ΔIOIKHTIKO ΣYMBOYΛIO TOY ΣYNΔEΣMOY YΠOTPOΦΩN KOINΩΦEΛOYΣ IΔPYMATOΣ AΛEΞANΔPOΣ Σ. ΩNAΣHΣ Πρόεδρος: Aντιπρόεδρος A’: Aντιπρόεδρος B’: Γενικός Γραμματέας: Eιδικός Γραμματέας: Tαμίας: Aναπληρωτής Tαμίας: Mέλη: