ΕΞΗΜΕΡΩΣΗ
16—19.01 & 22—26.01.20
ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΘΈΝΗ ΠΑΠΑΜΆΡΚΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΣΊΑ: ΓΕΩΡΓΊΑ ΜΑΥΡΑΓΆΝΗ
Φωτογραφίες © Δημήτρης Μιχαλάκης
ΜΙΑ ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΠΑΡΑΒΟΛΉ ΓΙΑ ΤΟ ΠΏΣ Ο ΑΝΘΡΏΠΙΝΟΣ ΛΌΓΟΣ ΕΞΗΜΕΡΏΝΕΙ ΚΑΙ ΥΠΟΤΆΣΣΕΙ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ.
Ο βραβευμένος ιστορικός και συγγραφέας Δημοσθένης Παπαμάρκος, στην πρώτη του συνεργασία με τη Στέγη, γράφει την «Εξημέρωση» (2019), μια παραβολή για το πώς ο ανθρώπινος λόγος εξημερώνει και υποτάσσει την πραγματικότητα. Η Γεωργία Μαυραγάνη σκηνοθετεί ένα έργο που ταλαντεύεται ανάμεσα στη μνήμη του παρελθόντος και τη μαρτυρία του παρόντος. Μύθοι και ιστορικά γεγονότα μπλέκονται –η Ομηρική «Οδύσσεια», η «Αινειάδα» του Βιργιλίου, ο Αισχύλος, ο Ηρόδοτος, ο λόγος της νεκρής Σίβυλλας προς τον Όντιν, αλλά και μαρτυρίες σύγχρονων προσφύγων– επισημαίνοντας τη διάθεσή μας να μεταχειριζόμαστε το «πένθος» ως υλικό καλλιτεχνικής δημιουργίας και αντικείμενο αισθητικής τέρψης. Τελικά, όμως, τι μπορεί να μας φανερώσει το πένθος για τη φύση του ανθρώπου;
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Οι Νασκάπι, ιθαγενείς του βορειοανατολικού Καναδά που παραδοσιακά ζούσαν αποκλειστικά από το κυνήγι του καριμπού και τη συλλογή άγριων καρπών, πιστεύουν πως η καταστροφή του λαού τους και η κατάρρευση του πολιτισμού τους οφείλεται στο ότι εξαναγκάστηκαν στην κατανάλωση κρέατος από εξημερωμένα ζώα. Από την άλλη, η εξημέρωση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις πιο κυρίαρχες εκφράσεις του ανθρώπινου πολιτισμού. Δεν αποτελεί απλώς αναπόσπαστο δομικό στοιχείο του, αλλά βασικό του θεμέλιο. Πανταχού παρούσα, η εξημέρωση καθίσταται αόρατη διά της κοινοτοπίας της. Ο όρος «εξημέρωση» περιγράφει την επέμβαση σε έναν πληθυσμό ζώων ή φυτών, με στόχο την ανάδειξη των χαρακτηριστικών εκείνων που θα τα καταστήσουν ωφέλιμα για τον άνθρωπο και θα του επιτρέψουν να κυριαρχήσει και να ελέγξει αυτό τον πληθυσμό. Ο ίδιος όρος χρησιμοποιείται και για τη διαδικασία οικειοποίησης μιας τραυματικής εμπειρίας ενός ατόμου ή μιας ομάδας, με στόχο τη μεταποίησή της σε μια νέα αφήγηση. Η νέα αυτή αφήγηση επιτρέπει σε τρίτους, που δεν έχουν βιώσει την εμπειρία, να την διαχειριστούν ως πληροφορία, καθώς και να αποκτήσουν την ψευδαίσθηση πως συμμετέχουν σε αυτήν. Οι συγκεκριμένοι ορισμοί της εξημέρωσης και ο καταλυτικός ρόλος που παίζει η κυριαρχικότητα του ανθρώπινου λόγου σε αυτήν αποτελούν τους βασικούς άξονες του παρόντος έργου. Η εξημέρωση λοιπόν διερευνάται ως μια διαδικασία που παραμένει πάντοτε ατελής, πέρα από τις δυνατότητες του ανθρώπου να την φέρει σε πέρας.
Άραγε, είναι η εξημέρωση και ο λόγος της ο μόνος τρόπος να προσεγγίσει ο άνθρωπος τον κόσμο και τον εαυτό του με μια σχετική επάρκεια, έτσι ώστε να μπορέσει να πορευτεί στη ζωή του; Ή είναι απόπειρα κατασκευής μιας απομίμησης του κόσμου και του εαυτού του σε μια κλίμακα που να του επιτρέπει να τους μελετήσει με τα μέσα που διαθέτει – κι έτσι, απόλυτη έκφραση της αλαζονείας του, μια φθοροποιός διαδικασία που τον αποξενώνει από τον κόσμο γύρω του, τον κόσμο μέσα του; – Δημοσθένης Παπαμάρκος
Πριν από περίπου ενάμιση χρόνο ζήτησα από τον Δημοσθένη Παπαμάρκο να με βοηθήσει σε μια εικοσάλεπτη περφόρμανς, η οποία θα παρουσιαζόταν στο διεθνές φεστιβάλ που διοργάνωνε το θέατρο της Στουτγάρδης, με τίτλο “Future of Europe”, και για την οποία μου είχε ζητηθεί να αναφέρεται στο σύγχρονο προσφυγικό ζήτημα. Ξεκινήσαμε τις συνεντεύξεις προσφύγων. Ανθρώπων που κυρίως έμεναν στην κατάληψη του City Plaza, η οποία έχει δυστυχώς εκκενωθεί πια.
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΌ ΣΗΜΕΊΩΜΑ
Πολύ σοφά ο Δημοσθένης, ανατρέχοντας στην πρώτη Ευρωπαϊκή Ιστορία και στον Ηρόδοτο, έφερε ένα κείμενο που αφηγείται την απώλεια, τον πόλεμο και τον ξεριζωμό όπως πραγματικά είναι: ιστορικά γεγονότα. Κι όσο το κείμενο μιλά για γεγονότα της αρχαίας ιστορίας, τόσο γίνεται ακόμη πιο σαφής η θλιβερή διαπίστωση ότι ο άνθρωπος επαναλαμβάνει συνεχώς την ωμότητά του, χωρίς όμως να μαθαίνει τίποτε από αυτή την επανάληψη. Αντιθέτως, καθώς τα χρόνια περνούν, μοιάζει σαν η ανθρωπότητα να συνηθίζει τη φρίκη και, αισθητικοποιώντας το πένθος και τον πόνο της απώλειας, πορεύεται αμήχανη με όλο και λιγότερη πίστη προς τη ζωή. Σκέφτηκα στην αρχή πως ο λόγος αυτής της επανάληψης είναι η αδυναμία μας να εννοήσουμε τον θάνατο. Και εδώ, ο Δημοσθένης, με τη φετινή συνέχεια του κειμένου του, έρχεται να πει πως είναι όμως αδύνατο για τους ζωντανούς να τον εννοήσουν. Η αμηχανία συνεχίζεται. Ποιος μπορεί να αναλογιστεί ή να συνομιλήσει πραγματικά με τους νεκρούς του; Αυτή την αφήγηση, λοιπόν, σας παρουσιάζουμε. Μια παλιά ιστορία που την ακούτε ηχογραφημένη, σαν να έρχεται από το παρελθόν, ενός νεκρού «πιστού» ή, αλλιώς, «μάντη», ο οποίος έχασε τους συντρόφους και την πατρίδα του και, θέλοντας να τους ξαναβρεί, βουτά κι εκείνος στον θάνατο.
Οι τρεις βασικοί μας ηθοποιοί, σαν τρεις διαφορετικές εκδοχές του ίδιου προσώπου, θα επιχειρήσουν –άλλοτε κυριολεκτικά και άλλοτε τελείως αφαιρετικά– να υπηρετήσουν αυτή την αφήγηση συνομιλώντας συνεχώς με ντοκουμέντα της σύγχρονης ιστορίας, που σοφά η Ράνια Κελαϊδίτη έφερε και πρότεινε και τα οποία επαληθεύουν με ακρίβεια την επικαιρότητα των όσων ακούγονται. Ήσυχα και με απλότητα, θα προσπαθήσουν έπειτα οι ηθοποιοί μας, σαν σκιές, να συναντηθούν με τους νεκρούς τους. Έξι ψυχές θα συναντηθούν στον Κάτω Κόσμο για να βρουν την επιθυμία τους. Όμως, ό,τι μένει τελικά είναι ο λόγος των ζωντανών και η δύναμή τους. Αυτοί, άλλωστε, οι ζωντανοί, φτιάχνουν την ιστορία. Και ίσως καταφέρουμε να φέρουμε στο φως την ευθύνη που έχουμε απέναντι στη ζωή και στην πραγματικότητα. Όχι για να λυπηθούμε, αλλά για να πράξουμε αλλιώς πια. Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους ανθρώπους –κυρίως πρόσφυγες– που μας μίλησαν για τη ζωή τους μέχρι τώρα και οι οποίοι θέλουν να κρατήσουν την ανωνυμία τους, καθώς και σε όλους τους συντελεστές αυτής της παράστασης, που με θέρμη δέχτηκαν να συμμετάσχουν σε αυτό το ιδιαίτερο ταξίδι. – Γεωργία Μαυραγάνη
O SIMON CRITCHLEY ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ωνάση, συγγραφέας και καθηγητής φιλοσοφίας του The New School for Social Research στη Νέα Υόρκη, αρθρογραφεί για την Αθήνα στους The New York Times και το φιλοσοφικό forum “The Stone”.
«Το φιλοσοφείν δεν είναι παρά μελέτη θανάτου». Κύριο μέλημα της φιλοσοφίας, κατά την πεποίθηση αυτή, είναι να μας προετοιμάζει για το θάνατο, να μας καταρτίζει θα έλεγα, και να καλλιεργεί μέσα μας μια στάση προς το πεπερασμένο της ύπαρξής μας, η οποία θα αντικρίζει κατάματα –και μάλιστα αφ΄ υψηλού– τον τρόμο της εκμηδένισης, χωρίς να επαγγέλεται κάποιο επέκεινα, μια μετά θάνατον ζωή. Ο Μονταίν γράφει για ένα έθιμο των Αιγυπτίων, οι οποίοι στα περίλαμπρα φαγοπότια τους φρόντιζαν πάντα να εμφανίζεται στην αίθουσα του συμποσίου ένα εύληπτο σύμβολο θανάτου –συχνά ένας σκελετός ανθρώπου–, που το συνόδευε ένας τελάλης και διαλαλούσε: «Πίνε και ευφραίνου, γιατί, πεθαμένος, έτσι θα είσαι». […] Φιλοσοφείν, λοιπόν, είναι το να μαθαίνεις να γεύεσαι διαρκώς το θάνατο, στα λόγια που λες, στην τροφή που τρως, στο ποτό που σιγοπίνεις. Και μόνο έτσι ενδέχεται να γίνει μια αρχή, ώστε να μπορέσουμε κάποτε να αντισταθούμε στον τρόμο της εκμηδένισης· γιατί τελικά ο φόβος του θανάτου μάς υποδουλώνει και μας εξωθεί άλλους στην προσωρινή λήθη και άλλους στη λαχτάρα της αθανασίας. Όπως γράφει ο Μονταίν: «Όποιος έμαθε να πεθαίνει, ξέμαθε να είναι δούλος.» Πρόκειται για συγκλονιστικό συμπέρασμα. Σημαίνει ότι η προπαρασκευή για τον θάνατο δεν είναι τίποτε λιγότερο από προμελέτη ελευθερίας. Όσο δηλαδή επιζητούμε να αποφύγουμε το θάνατο, παραμένουμε ανελεύθεροι και τρέχουμε να ξεφύγουμε από τον εαυτό μας. Η απάρνηση του θανάτου είναι μίσος για τον εαυτό. – Simon Critchley
Από την εισαγωγή του βιβλίου «Το βιβλίο των νεκρών φιλοσόφων», Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, 2009. Copyright Simon Critchley.
16―19.01 & 22―26.01.20 Κεντρική Σκηνή Διάρκεια: 80 λεπτά Την Παρασκευή 24 και το Σαββατοκύριακο 25―26.01.20 με αγγλικούς υπέρτιτλους 22.01.20 Συζήτηση μετά την παράσταση με τους συνετελεστές Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι λίγο πριν την έναρξη κάθε παράστασης θα γίνεται λήψη μιας φωτογραφίας του «κοινού της ημέρας», που θα παρίσταται στον χώρο της Στέγης και θα παρακολουθήσει την παράσταση. Η εν λόγω φωτογραφία θα προβάλλεται στην οθόνη της σκηνής κατά τη διάρκεια της παράστασης και αποκλειστικά για τους σκοπούς της παράστασης. Με τη λήξη της παράστασης, η εν λόγω φωτογραφία θα διαγράφεται.
Κείμενο Δημοσθένης Παπαμάρκος / Σκηνοθεσία Γεωργία Μαυραγάνη / Δραματουργία-Βοηθός
Σκηνοθέτις Ράνια Κελαϊδίτη / Πρωτότυπη Μουσική-Σχεδιασμός Ήχου Χάρης Νείλας / ΣκηνικάΚοστούμια Άρτεμις Φλέσσα / Φωτισμοί Εβίνα Βασιλακοπούλου / Κίνηση Αλεξία Νικολάου / Βοηθός
Σκηνοθέτη Ναζίκ Αϊδινιάν / Βοηθός Σκηνογράφου-Ενδυματολόγου Λίλη Κυριλή / Ερμηνεύουν
Νίκος Γιαλελής, Μάνος Πετράκης, Κωνσταντίνα Τάκαλου / Συμμετέχουν Ξένια Καλογεροπούλου, Ηλίας
Κατέβας,
Ελίνα
Ρίζου
/
Μετάφραση
Υπέρτιτλων
Μέμη
Κατσώνη
/
Ταυτόχρονος
Υπερτιτλισμός Γιάννης Παπαδάκης / Οργάνωση & Εκτέλεση Παραγωγής Ρένα Ανδρεαδάκη, Ζωή Μουσχή / Παραγωγή Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση
Ευχαριστίες στις και στους Ευάγγελο Ασλανίδη, Ειρήνη Βλάχου, Στάθη Γαλαζούλα, Σταύρο
Ζουμπουλάκη, Γιώργο Καζαντζίδη, Μαρία Καλλίτση, Απόστολο Κοκκαρίδα, Νίκη Τσεπενέκα, Αλεξία Τσούνη, Halmat, Karima και Surrent
Επίσης, ευχαριστούμε και όσους μας βοήθησαν προκειμένου να εξασφαλίσουμε την παραχώρηση και άδεια χρήσης των ακόλουθων υλικών: Steve Gaunt, “Exodus: Vukovar 1991” (βίντεο) / Pier Paolo
Pasolini, «Προφητεία» (ποίημα), από το P.P. Pasolini, «Ποίηση σε σχήμα τριαντάφυλλου», μτφρ. Ανδρέας Ριζιώτης, Εκδόσεις Τυπωθήτω/Δαρδανός, 2006 / Dmitri Kessel, «Δεκεμβριανά» (φωτογραφία), στο D. Kessel, «Ελλάδα του ’44», Εκδόσεις Άμμος, 1994 (αρ. κατ. 100)
ΓΕΩΡΓΊΑ ΜΑΥΡΑΓΆΝΗ
Η Γεωργία Μαυραγάνη γεννήθηκε στο Αγρίνιο. Σπούδασε παιδαγωγικά στο Πανεπιστήμιο Πατρών και θέατρο στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών καθώς και στο προπαρασκευαστικό μεταπτυχιακό τμήμα της σχολής DasArts στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Οι παραστάσεις της έχουν παρουσιαστεί στα θέατρα Αμόρε, Άσκηση, Πορεία, Χώρα, Επί Κολωνώ, Εμπρός, Πόρτα, ΚΘΒΕ, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου -1 και στον ΘΟΚ. Έχει σκηνοθετήσει, μεταξύ άλλων, τις παραστάσεις «Οι αναστατώσεις του οικότροφου Τέρλες» του Robert Musil (διασκευή του μυθιστορήματος, μτφρ. Αλέξανδρος Ίσαρης), «Γκιακ» του Δημοσθένη Παπαμάρκου, «Ξαφνικά πέρυσι το καλοκαίρι» του Tennessee Williams, «Ο τυχερός στρατιώτης» των Ξένια Καλογεροπούλου και Θωμά Μοσχόπουλου, «Ορέστεια / Ευμενίδες» του Αισχύλου, καθώς και τις πρωτότυπες περφόρμανς «Η ταράτσα του αυτόχειρα», «Από πρώτο χέρι – Μια παράσταση για τα καπνά», «Όχι αθώος πια», «Η ζωή δεν είναι εύκολο πράγμα», «Έτσι κάνουν όλοι», « Όλα όσα ξέρω για τον κόσμο» , «Το γήρας – Ένα χορικό», «Παρ’ όλα αυτά» (με θέμα τον καρκίνο). Είναι ιδρυτικό μέλος της Κίνησης Μαβίλη και από το 2010 διδάσκει υποκριτική στη δραματική σχολή Δήλος, με τους σπουδαστές της οποίας έχει παρουσιάσει αναλόγια θεατρικών έργων. Από το 2003 εργάζεται παράλληλα ως δασκάλα στη δημόσια πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Έχει πραγματοποιήσει εργαστήρια υποκριτικής και περφόρμανς με επαγγελματίες και μη ηθοποιούς (bios, Μικρό Θέατρο (Αγρίνιο), Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία κ.α.), διερευνώντας τις δυνατότητες και τις τεχνικές του θεάτρου ντοκουμέντου.
Η Γεωργία Μαυραγάνη έχει ξανασυνεργαστεί με τη Στέγη, ως σκηνοθέτρια του έργου «Όχι αθώος πια», που ανέβηκε στην Εφηβική Σκηνή τη σεζόν 2014-15, καθώς επίσης στο 3ο και το 4ο Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου, ως συγγραφέας και σκηνοθέτρια των παραστάσεων «Η ζωή δεν είναι εύκολο πράγμα» (2013), «Έτσι κάνουν όλοι» και «Όλα όσα ξέρω για τον κόσμο» (2014), αλλά και στο πλαίσιο του φεστιβάλ Fast Forward Festival 3 (2016) ως συνεργάτρια του Tim Etchells στο έργο “And For The Rest (Athens)”. Επίσης, συνεργάζεται με τη Στέγη, στο πλαίσιο των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Ιδρύματος Ωνάση, ως σκηνοθέτρια της παράστασης «Ζωή σαν ανοιχτό βιβλίο – Μια παράσταση με δημιουργούς και ερμηνευτές άτομα με νοητική υστέρηση».
ΔΗΜΟΣΘΈΝΗΣ ΠΑΠΑΜΆΡΚΟΣ
Ο Δημοσθένης Παπαμάρκος είναι ιστορικός, συγγραφέας και σεναριογράφος, υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση και υποψήφιος διδάκτορας Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα σε ηλικία 15 ετών. Η συλλογή διηγημάτων «Γκιακ» (εκδόσεις Αντίποδες, 2014) απέσπασε το βραβείο Διηγήματος της Ακαδημίας Αθηνών και το βραβείο Διηγήματος του περιοδικού «Ο Αναγνώστης», ενώ μεταφέρθηκε δύο φορές στο θέατρο. Συνεργάστηκε στο σενάριο της νέας ταινίας του Γιάννη Οικονομίδη, «Η Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς», και έγραψε το λιμπρέτο για τη –βασισμένη στην ομώνυμη κωμωδία του Αριστοφάνη- όπερα «Ειρήνη» του Νίκου Κυπουργού (Εθνικό Θέατρο, Επίδαυρος, 2017). Γράφει το σενάριο της σειράς comics «Γυμνά Οστά» (περιοδικό «Μπλε Κομήτης») και αυτή την περίοδο εργάζεται ως content creator για ένα project της Faliro House, για την τηλεόραση.
Ο Δημοσθένης Παπαμάρκος έχει υπάρξει υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση και, επιπλέον, στο πλαίσιο των Artistic Research Fellowships του Onassis AiR, έχει αναλάβει τη συγγραφή ενός πρωτότυπου θεατρικού έργου, το οποίο λαμβάνει χώρα σε ένα νησί.
A CONTEMPORARY PARABLE ABOUT HOW THE HUMAN WORD TAMES AND SUBJUGATES THE WORLD.
DOMEST BY DEMOSTHENES PAPAMARKOS DIRECTED BY GEORGIA MAVRAGANI
Award-winning historian and writer, Demosthenes Papamarkos, in his first collaboration with Onassis Stegi, writes “Domestication” (2019) a parable about how human narrative tames and subjugates our world. Georgia Mavragani directs a play that wavers between conjuring the past and bearing witness to the present. Myth and history – Homer’s “Odyssey”, Virgil’s “Aeniad”, Aeschylus, Herodotus, the dead Sybil’s speech to Odin, and testimonies by contemporary refugees – are all interwoven so as to underscore our tendency to use “mourning” as both raw material for artistic creation and object of aesthetic fascination. What, in the end, does mourning reveal to us about human nature?
TICATION
Photos © Dimitris Michalakis
AUTHOR’S NOTE
The Naskapi, native inhabitants of Northeastern Canada who have traditionally lived exclusively on caribou hunting and wild fruit harvesting, believe that the destruction of their people and the collapse of their culture is due to the forced consumption of meat by domesticated animals. On the other hand, domestication is inextricably linked to the most dominant expressions of human culture. It is not just an integral part of its structure, but its basic foundation. The omnipresent domestication becomes invisible through its banality. The term “domestication” describes the intervention in a population of animals or plants with the aim of highlighting those characteristics that will make them beneficial to humans and enable humans to dominate and control them. The same term applies to the process of appropriating a traumatic experience of a person or group with the aim of converting it into a new narrative. This new narrative allows third parties who have not lived the experience to manage it as information, and includes the illusion that they are involved in it. The specific definitions of domestication and the catalytic role that the sovereignty of human discourse plays on it, are the central pillars of this work. Domestication is therefore explored as a process that remains always incomplete, beyond the ability of humans to accomplish it.
Is domestication and its discourse the only way for a human to approach the world and his self with relative competence, so that he can carry on with life? Or is it an attempt to fabricate an imitation of the world and the self on a scale that allows the human to study them, with the means available – and thus an utter expression of arrogance, a destructive process that alienates humans from the world around and inside them? – Demosthenes Papamarkos
About a year and a half ago I asked Demosthenes Papamarkos to help me with a twenty-minute performance piece to be presented at “The Future of Europe”, the International Theatre Festival organized by the Stuttgart Theatre. It had been asked from me to refer to the current refugee issue. We started interviewing refugees, people mainly living in the City Plaza squat, which unfortunately has since been evacuated.
DIRECTOR’S NOTE
Cleverly referring to the first European history and to Herodotus, Demosthenes brought a text that recounts loss, war, and expatriation as what they really are: historical events. And as the text speaks of events in ancient history, it becomes even clearer that man constantly repeats cruelty without learning anything from this repetition. On the contrary, as the years go by, humanity seems to become accustomed to horror and, aestheticizing grief and the pain of loss, it awkwardly persists with less and less faith in life. At first I thought that the reason for this repetition is our inability to understand death. And here, with this year’s text, Demosthenes tells us that it is impossible for the living to understand it. The awkwardness continues. Who can really contemplate on or talk to their dead? We thus present you this narrative: an old story that you hear recorded, as if it comes from the past of a dead “believer” or “oracle” who lost his comrades and his homeland and, in his search to find them, dives towards death himself.
Incorporating three different versions of the same person, our three main actors will attempt to serve this narrative, at times literally and at times completely abstractly, while constantly conversing with documents of contemporary history, gathered and suggested by Rania Kelaiditi, that confirm with precision the pertinence of things heard. Quietly and simply, our cast, like shadows, will then try to meet their dead. Six souls will encounter each other in the underworld to find their desire. But what ultimately remains is the words of the living and their power. The living, after all, are the ones who make history. It was our concern to show in this work the untamed, real nature of war, of refugeeness and unjust loss. Unfortunately, we did not manage to do it – we know this well. We are “domesticated” storytellers too. But we managed to listen to History and reflect on it. And we may be able to bring to light the responsibility we have for life and reality. Not in order to feel sad about it but in order to act otherwise. I would like to thank the people – mainly the refugees – who talked to us about their lives and who want to maintain their anonymity, and all the actors in this show who have warmly accepted to embark on this special journey. – Georgia Mavragani
SIMON CRITCHLEY ABOUT DEATH Member of the Board of Directors of the Onassis Foundation, author and Professor of Philosophy at The New School for Social Research in New York writes about Athens in “The New York Times” and in the philosophical forum “The Stone”.
“To philosophize is to learn how to die” writes Cicero. The main task of philosophy, on this view, is to prepare us for death, to provide a kind of training for death, the cultivation of an attitude towards our finitude that faces – and faces down – the terror of annihilation without offering promises of an afterlife. Montaigne writes of the custom of the Egyptians who, during their elaborate feasts, caused a great image of death – often a human skeleton – to be brought into the banquet hall accompanied by a man who called out to them, “Drink and be merry, for when you are dead you will be like this”. […] To philosophize, then, is to learn to have death in your mouth, in the words you speak, the food you eat and the drink that you imbibe. It is in this way that we might begin to confront the terror of annihilation, for it is, finally, the fear of death that enslaves us and leads us towards either temporary oblivion or the longing for immortality. As Montaigne writes, “He who has learned how to die has unlearned how to be a slave.” This is an astonishing conclusion: the premeditation of death is nothing less than the forethinking of freedom. Seeking to escape death, then, is to remain unfree and run away from ourselves. The denial of death is self-hatred. – Simon Critchley
From the introduction of “The Book of Dead Philosophers”, Granta Books, London, 2008. Copyright Simon Critchley.
DEMOSTHENES PAPAMARKOS
Demosthenes Papamarkos is a historian, author and screenwriter. An Onassis Foundation scholar, he is currently a Ph.D. candidate in Ancient History at Oxford University. He published his first novel at the age of 15. “Gkiak”, his collection of short stories (Antipodes, 2014), won awards from both the Academy of Athens and “Anagnostis” magazine and has been adapted for the stage twice. He collaborated on the screenplay of Yannis Economides’ new film “The Ballad of a Pierced Heart” and wrote the libretto for Nikos Kypourgos’ opera “Peace”, which is based on Aristophanes’ comedy of the same name. He writes the “Bare Bones” comic strip for “Blue Comet” magazine and is currently creating content on a Faliro House project for television.
In the context of the “Onassis Artistic Research Fellowship”, he has undertaken to write an original play, which takes place on an island.
GEORGIA MAVRAGANI
Born in Agrinio, Georgia Mavragani studied educational sciences and early childhood education at the University of Patras and theater studies at the National and Kapodistrian University of Athens. She also completed post-graduate study in the performing arts at DasArts in Amsterdam, Holland. She has written and directed “The Suicide’s Roof”; “First-hand: A performance on tobacco workers”; “Not innocent anymore”; “Life is not an easy thing”; “Everyone does it that way”; “Everything I know about the world”; “Old Age – a choral ode”; and “Despite all that” (based on the testimonies of cancer survivors). Her directorial work includes Robert Musil’s “The Confusions of young Törless”, Demosthenes Papamarkos’s “Giak”, Tennesse Williams’s “Suddenly last summer”, Xenia Kalogeropoulou and Thomas Moschopoulos’s “The lucky soldier”, and Aeschylus’s “Oresteia: Eumenides”. She has collaborated with the following theaters and institutions among others: Amore, Askisi, Poreia, Chora, Epi Kolono, Stegi Arts and Letters, Embros, -1 The National Theater’s Experimental Stage, Porta, The National Theater of Northern Greece, The Cyprus Theater Organisation, National Theater, and Piraeus 260. She is a founding member of the performance collective “Kinisi Mavili” and, since 2010, has taught acting at the Delos School of Dramatic Arts, where, in collaboration with her students, she has staged readings of a variety of dramatic works. Since 2003 she has also taught in the public primary school system and has led both professional and amateur acting and performance workshops (bios, The Little Theatre in Agrinio, The Greek Cancer Society, among others) that engage the skills and techniques of documentary theater.
Georgia Mavragani’s previous collaborations with Onassis Stegi include her direction of the play “Not innocent anymore,” for the 2014-2015 Onassis Youth Festival; her work as writer and director of “Life is not easy” (2013) and “That’s how everyone does it, and everything else I know about the world” (2014); and her collaboration with Tim Etchells on the play “And for the Rest” (Athens) for the Fast Forward Festival 3 (2016). Furthermore, she has participated in the Onassis Foundation’s Stegi Educational Program as director of “Life like an open book – a production created and performed by people with mental disabilities.”
16―19.01 & 22―26.01.20 Main Stage Duration: 80 minutes On Friday 24 and at the weekend 25-26 January 2020 with English surtitles 22.01.20 After performance talk We would like to inform you that before each performance a photo of the audience will be taken just for purposes of the play. This photo will be part of the performance and be shown on the stage’s screen. After each performance the photo will be deleted.
Written by Demosthenes Papamarkos / Directed by Georgia Mavragani / Dramaturgy-Assistant
Director Rania Kelaiditi / Original Music Composition & Sound Design Haris Neilas / Set & Costumes Design Artemis Flessa / Lighting Evina Vasilakopoulou / Movement Alexia Nikolaou / Assistant to the
Director Nazik Aidinian / Assistant to the Set Designer / Costume Designer Lili Kirili /
With Nikos Gialelis, Manos Petrakis, Konstantina Takalou / Participating also Xenia Kalogeropoulou,
Ilias Katevas, Elina Rizou / Surtitles translation Memi Katsoni / Simultaneous Surtitling Yannis
Papadakis / Production Management–Line Producer Rena Andreadaki, Zoe Mouschi / Produced by Onassis Stegi
Acknowledgements Evangelos Aslanidis, Stathis Galazoulas, Maria Kallitsi, Yorgos Kazantzidis, Apostolos Kokkaridas, Niki Tsepeneka, Alexia Tsouni, Irene Vlachou, Stavros Zoumboulakis, Halmat, Karima, and Surrent
We would also like to wholeheartedly thank those who helped us in the process of contracting
and rights clearance for the following material: Steve Gaunt, “Exodus: Vukovar 1991” (video) /
Pier Paolo Pasolini, “Prophecy” (poem), in P.P. Pasolini, “Poem in the Shape of a Rose,” translated in Greek by Andreas Riziotis, Typothito/Dardanos Editions, 2006 / Dmitri Kessel, “Dekemvriana” (photo), in D. Kessel, “Greece of 1944,” Ammos Editions, 1994 (catalog number: 100)
© 2019-20, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση | Onassis Stegi
Επίσημος Χορηγός Αερομεταφορών Official Air Carrier Sponsor
Χορηγοί Επικοινωνίας Media Sponsors
Με την υποστήριξη Supported by
Χορηγός Φιλοξενίας Hospitality Sponsor
Επίσημος Ιατρικός υποστηρικτής Medical Cover
ONASSIS.ORG