ΣΟΦΊΑ ΜΑΡΑΘΆΚΗ
Ομάδα Θεάτρου ΑΤΟΝΑλ
OYΓΚΩ: ΜΙΑ ΟΥΤΟΠΊΑ
Διάρκεια: 60 λεπτά Τα Σαββατοκύριακα 14-15 και 21-22 Οκτωβρίου 2017 η παράσταση παρουσιάζεται και με αγγλικούς υπέρτιτλους.
ΘΕΑΤΡΟ 13–22.10.2017 ΜΙΚΡΉ ΣΚΗΝΉ 21:00
ΤΟΠΊΑ
O Y Γ Κ Ω:
ΜΙΑ ΟΥ
ΣΟΦΊΑ ΜΑΡΑΘΆΚΗ
Φωτογραφίες © Σταύρος Χαμπάκης
Ομάδα Θεάτρου ΑΤΟΝΑλ
©2017-18, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Το 1855, ο Βίκτωρ Ουγκώ, εξόριστος στο βρετανικό νησί της Υερσέης, γράφει τις Ε π ι σ τ ο λ έ ς σ τ ο ν Λ ο υ δ ο β ί κ ο Β ο ν α π ά ρ τ η , μια σειρά κειμένων που εντάσσονται στο ευρύτερο έργο του, Έ ρ γ α κ α ι Λ ό γ ο ι. Απογοητευμένος από την απολυταρχική πολιτική του αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ΄*, στρέφεται εναντίον της μοναρχίας και, παράλληλα, συνθέτει έναν ύμνο στην Ενωμένη Ευρώπη. Μας παραδίδει ένα μεγαλειώδες αντιπολεμικό μανιφέστο, τονίζοντας την αναγκαιότητα μιας Ευρώπης των λαών. Με αφορμή τα κείμενα του Ουγκώ, η παράσταση αναζητά τα όρια ανάμεσα στην ουτοπία και την πραγματικότητα μιας ευρωπαïκής ένωσης και επιδιώκει να αποκαλύψει την ανθρώπινη διάσταση ενός πανευρωπαïκού και οικουμενικού οράματος, καθώς αυτό παραμένει διαχρονικά ανικανοποίητο μέσα στην Ιστορία. «Θα μ’ αφήσεις να σ’ αγκαλιάσω;» ρώτησε ο Κατακλυσμός την Ευρώπη. Αυτό το ερώτημα θέτουμε, τραγουδάμε, χορεύουμε και, γενικότερα, χαρτογραφούμε στην παράστασή μας. Ίσως γιατί η γενεαλογία της Γηραιάς Ηπείρου μας αποδεικνύει ότι κάθε στιγμή της εξαρτάται από αυτήν ακριβώς την απειλή: μιας αγκαλιάς ολέθριας και κατακλυσμικής. Σοφία Μαραθάκη
«ΠΟΙΑ ΕΥΡΏΠΗ ΘΈΛΟΥΜΕ ΤΕΛΙΚΆ;» ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΊ ΡΩΤΟΎΝ, ΟΙ ΘΕΑΤΈΣ ΣΙΩΠΟΎΝ. ΤΑ ΛΌΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΣ ΖΗΤΟΎΝ ΕΠΊΜΟΝΑ ΝΑ ΞΑΝΑΣΚΕΦΤΟΎΜΕ.
* Πρόκειται για τον Κάρολο Λουδοβίκο Ναπολέοντα Βοναπάρτη (1808-1873), ανιψιό του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, ο οποίος το 1851 κατέλυσε πραξικοπηματικά τη Γαλλική Δημοκρατία, επανέφερε τη μοναρχία και αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας, ως Ναπολέων Γ΄. Ο «βοναπαρτικός» Ουγκώ τον αποκαλούσε μειωτικά «Μικρό Ναπολέοντα», συγκρίνοντάς τον με τον θείο του.
ΑΝ Η Ε Π Α Ν Ά Σ Τ Α Σ Η Ε Ί Χ Ε Θ Ρ Ι Α Μ Β Ε Ύ Σ Ε Ι ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΉΡΧΕ ΟΡΓΉ ΑΛΛΆ ΣΥΜΠΌΝΙΑ, ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΉΡΧΕ ΦΌΒΟΣ ΑΛΛΆ ΕΠΙΘΥΜΊΑ, ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΉΡΧΕ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΊΑ ΑΛΛΆ ΑΣΦΆΛΕΙΑ. ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΉΡΧΕ ΠΕΊΝΑ ΑΛΛΆ ΑΜΈΤΡΗΤΑ ΑΓΑΘΆ, ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΉΡΧΕ ΜΟΝΑΞΙΆ ΑΛΛΆ ΣΥΛΛΟΓΙΚΌΤΗΤΑ. ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΉΡΧΑΝ ΣΤΡΑΤΙΏΤΕΣ ΑΛΛΆ ΕΛΕΎΘΕΡΟΙ ΠΟΛΊΤΕΣ, ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΉΡΧΑΝ ΣΎΝΟΡΑ ΑΛΛΆ ΤΌΠΟΙ ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΙΟΎΝΤΑΙ.
ΜΙΑ Ο Υ Τ Ο Π Ι Α 3 γλυκά αναφέρονται στην παράσταση:
ΠΑΝΤΕΣΠΆΝΙ: μια έμμεση αναφορά στον ιστορικό μύθο που θέλει τη βασίλισσα Μαρία Αντουανέτα, όταν πληροφορείται ότι ο γαλλικός λαός δεν έχει ψωμί να φάει, να λέει: «Ας φάνε παντεσπάνι!»
MARQUISE AU CHOCOLAT: υπάρχει από την εποχή του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄, ίσως και νωρίτερα, ενώ το βέβαιο είναι ότι το παρασκεύαζαν οι ζαχαροπλάστες στο παλάτι των Βερσαλλιών
MADELEINE DE LEMON:
το περίφημο μπισκότο από το Α ν α ζ η τ ώ ν τ α ς τ ο ν χ α μ έ ν ο χ ρ ό ν ο του Μαρσέλ Προυστ, εκείνο που «ξυπνούσε» όλες τις αναμνήσεις του ήρωα κάνοντάς τον να θυμάται Αναφέρεται, τέλος, κι ένα φαγητό:
TÊTE DE COQ: γνωστό γαλλικό πιάτο, που έχει σχέση με κεφάλι κόκορα, δηλαδή με… κομμένα κεφάλια
Ενώ ακούγεται το παραδοσιακό παιδικό τραγούδι για τον καθαρό πρωινό αέρα,
"VENT FRAIS, VENT DU MATIN”.
Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΟΥΓΚΩ Ο Βίκτωρ Ουγκώ (1802-1885), ο μέγας Γάλλος ρομαντικός, συγγραφέας της Π α ν α γ ί α ς τ ω ν Π α ρ ι σ ί ω ν και των Α θ λ ί ω ν , υπήρξε επίσης από τους πρώτους οραματιστές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο κείμενό του, Ύ μ ν ο ς σ τ η ν Ε ν ω μ έ ν η Ε υ ρ ώ π η (1855), μίλησε για μια «άλλη» Ευρώπη όπου «…δεν θα υπήρχαν σύνορα, ούτε τελωνοφύλακες, ούτε δασμοί», μια Ευρώπη «…με ένα κοινό νόμισμα, σε δύο μορφές, μεταλλική και χάρτινη, που θα είχε για στήριγμά του το κεφάλαιο “Ευρώπη” και για κινητήριο δύναμή του την ελεύθερη εργασία διακοσίων εκατομμυρίων ανθρώπων…», μια Ευρώπη, τέλος, όπου «…η αδελφοσύνη θα γεννούσε την αλληλεγγύη· το κέρδος όλων θα ήταν η περιουσία του καθενός, η εργασία του καθενός η εγγύηση όλων». Ο πατέρας του Ουγκώ ήταν αξιωματικός του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, δημοκρατικός και αθεϊστής. Η μητέρα του, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, ήταν φιλομοναρχική και ευσεβής ρωμαιοκαθολική. Ποτέ τους δεν είχαν καλή σχέση και τελικά χώρισαν. Νοσηρή ήταν όμως και η σχέση του Ουγκώ με τη δική του σύζυγο. Η τραγωδία είναι ότι ο μικρότερος αδερφός του, όντας κρυφά ερωτευμένος μαζί της, στον γάμο τους έπαθε νευρικό κλονισμό και πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του σε άσυλο. Σε άσυλο όμως πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της και η κόρη του Ουγκώ, Αντέλ, ενώ τα υπόλοιπα τρία παιδιά του πέθαναν πριν από εκείνον. Συντηρητικός και φιλομοναρχικός στα νεανικά του χρόνια, έπειτα βοναπαρτικός, κατόπιν ριζοσπάστης δημοκρατικός και, ενίοτε, ουτοπικός σοσιαλιστής, ο Ουγκώ ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση, διατελώντας έως και βουλευτής του Παρισιού μετά την Επανάσταση του 1848.
ΟΥ Γ Κ Ω : Μ Ι Α
ΟΥΤ Ο Π Ι Α
Αν και αρχικά υποστηρικτής του Ναπολέοντα Γ΄, ανιψιού του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, όταν εκείνος κατέλυσε πραξικοπηματικά τη Γαλλική Δημοκρατία (1851), ο Ουγκώ στράφηκε με μένος εναντίον του. Για να αποφύγει τις διώξεις, διέφυγε στις Βρυξέλλες μεταμφιεσμένος σε εργάτη. Αυτή ήταν η αρχή της εικοσάχρονης αυτοεξορίας του. Ο Ουγκώ υπήρξε ένθερμος φιλέλληνας, όπως αποκαλύπτουν τα ποιήματά του υπέρ της Επανάστασης του 1821 και της Εξόδου του Μεσολογγίου στη συλλογή L e s O r i e n t a l e s (1829, Τα Ανατολίτικα). Εκεί απαντάται και η φράση: «Είναι σπουδαίο να κατάγεσαι από την Ελλάδα, τη χώρα που έδωσε το φως στον κόσμο!». «Δεν γνωρίζω πλέον το όνομά μου, ονομάζομαι Πατρίς!» δήλωνε στο τέλος της ζωής του. Το γαλλικό έθνος του ανταπέδωσε τη λατρεία, καθώς περίπου δύο εκατομμύρια Γάλλοι τον συνόδευσαν στην τελευταία κατοικία του, το Πάνθεον.
OYΓΚΩ:
ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΑΘΑΚΗ Η Σοφία Μαραθάκη σπούδασε υποκριτική και σκηνοθεσία στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Δραματική Σχολή Αθηνών «Γ. Θεοδοσιάδης», Central School of Speech and Drama, Λονδίνο (ΜΑ Acting), Middlesex University, Λονδίνο (ΜΑ Theatre Directing). Φοίτησε στο Εργαστήρι Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου (υπό τη διεύθυνση του Στάθη Λιβαθινού). Παρακολούθησε σεμινάρια στην Ακαδημία GITIS και στη Βασιλική Ακαδημία Θεάτρου της Μαδρίτης, με τους Théâtre de Complicite, Marcello Magni, SITI company (Νέα Υόρκη 2011, Παρίσι 2012) κ.ά. Είναι ιδρυτικό μέλος της ομάδας θεάτρου ΑΤΟΝΑλ, ενώ ως ηθοποιός έχει παίξει σε πολλές θεατρικές παραστάσεις, καθώς και σε κινηματογραφικές ταινίες. Έχει σκηνοθετήσει τις θεατρικές παραστάσεις: Ο Γε ν ι κ ό ς Γρ α μ μ α τ ε ύ ς του Ηλία Καπετανάκη (Εθνικό Θέατρο, Πειραματική Σκηνή, Αθήνα 2016-17), La Dispute, μια παράσταση βασισμένη στη Φιλονικία του Μαριβώ (Πειραιώς 260, Χώρος Η, Φεστιβάλ Αθηνών 2016), Ο Φ ί λ ι π Γκ λ α ς α γ ο ρ ά ζ ε ι μ ι α φ ρ α ν τ ζ ό λ α ψ ω μ ί του Ντέιβιντ Άιβς (Θέατρο 104, Αθήνα 2015-16), Ε σ ω τ ε ρ ι κ ό του Μωρίς Μαίτερλινκ (Θέατρο του Νέου Κόσμου, Φεβρουάριος – Απρίλιος 2014, Οκτώβριος – Νοέμβριος 2014), Τ ο Κ ό κ ( κ ) α λ ο π ο υ τ ρ α γ ο υ δ ο ύ σ ε , μια παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο παραμύθι των αδελφών Γκριμμ (KNOT Gallery και Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αθήνα 2012-13).
Σκηνοθεσία: Σοφία Μαραθάκη Δραματουργία: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου Σκηνικά & Κοστούμια: Εύα Μαραθάκη Πρωτότυπη μουσική: Βασίλης Τζαβάρας Κίνηση: Βρισηίδα Σολωμού Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης Βοηθός Σκηνοθέτη: Σοφία Γεωργιάδου Β΄ Βοηθός Σκηνοθέτη: Λήδα Κουτσοδασκάλου Κατασκευή σκηνικού: Αδριανός Ζαχαριάς Μοδίστρα: Ελένη Μελισσού Παίζουν: Μιχάλης Βαλάσογλου, Τζωρτζίνα Δαλιάνη, Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, Γιώργος Σύρμας
Εκτέλεση παραγωγής: POLYPLANITY Productions / Γιολάντα Μαρκοπούλου & Βίκυ Στρατάκη Η ιδέα της παράστασης και το βασικό της κείμενο προέρχονται από το βιβλίο: Βίκτωρ Ουγκώ, Ύμνος στην Ενωμένη Ευρώπη: Έργα και Λόγοι από την Εξορία, μτφρ. Αλεξάνδρα Μπρουντζάκη, εκδ. Ποικίλη Στοά, 2015
Έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί αποσπάσματα από τα παρακάτω κείμενα: Φρίντριχ Νίτσε, Ο ευρωπαϊκός μηδενισμός, μτφρ. Δημήτρης Τζωρτζόπουλος, εκδ. Ηριδανός, 2017 Κούρτσιο Μαλαπάρτε, Καπούτ Altiero Spinelli, Il Manifesto di Ventotene («Προς μια Ελεύθερη και Ενωμένη Ευρώπη»), 1941 Norman Davies, Europe: A History, Oxford University Press, 1996 Βίκτωρ Ουγκώ, Το 1793 (σε μετάφρασηαπόδοση Έλενας Τριανταφυλλοπούλου) Τα κείμενα: 1789, Δεν θα υπήρχε (Ουτοπία), Να πεις, Κατακλυσμός, Η σιωπή της Ευρώπης γράφτηκαν ειδικά για την παράσταση.
Χορηγοί Επικοινωνίας
Χορηγός Μετακινήσεων
Με την υποστήριξη
Χορηγός Φιλοξενίας
Επίσημος Ιατρικός Υποστηρικτής
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ
Ο ROBERT LEPAGE ΣΕ ΕΝΑ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ONE-MAN-SHOW. Ο μέγας παραμυθάς και περφόρμερ στήνει ένα πολυμορφικό κουκλόσπιτο, ομοίωμα της πολυκατοικίας στην οποία μεγάλωσε, στον αριθμό 887 της Murray Avenue της Πόλης του Κεμπέκ. «Η μόνη μας πατρίδα είναι η παιδική μας ηλικία» έλεγε ο Γάλλος φιλόσοφος Roland Barthes και το 8 8 7 μοιάζει με έναν φόρο τιμής στη διάσημη αυτή ρήση.
ROBERT LEPAGE EX MACHINA 887
ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΌ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΌ, ΠΑΝΤΟΔΎΝΑΜΟ
24-27 ΟΚΤΩΒΡΊΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΉ ΣΚΗΝΉ 20:30
ΛΑΜΠΕΡΌ… ΘΑΥΜΑΣΤΌ… ΜΕ ΜΙΑ ΩΜΉ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΉ ΔΎΝΑΜΗ
THE GUARDIAN êêêêê
SGT.GR THE NEW YORK TIMES