Trudonieuws juni

trudonieuws 06/13

Trudonieuws is een publicatie van Woningcorporatie Stichting Trudo en verschijnt maandelijks in Groot Eindhoven.

TrudoNieuws is een publicatie van Woningcorporatie Stichting Trudo en verschijnt maandelijks in Groot Eindhoven.

Trudo Telefoon (040) 235 98 88 Postbus 360, 5600 AJ Eindhoven Internet-adres: www.trudo.nl E-mail: trudo@trudo.nl

Verhuur/beheer: Trudowinkel Mecklenburgstraat 1, 5615 PZ Eindhoven ma 12.00 - 17.00 uur di t/m vr 9.00 - 17.00 uur Telefoon (040) 23 59 830

Verkoop: Trudo/VB&T Vestdijk 180, 5611 CZ Eindhoven ma t/m vr: 8.30 - 17.00 uur telefoon (040) 269 69 89

Klantenservice: Uw contactpersoon i.v.m. woningtoewijzing, huurcontracten, huurprijzen, huursubsidie, huurincasso, enzovoort telefoon (040) 235 98 30

Onderhoudsklachten: Klachtencentrale telefoon (040) 235 98 00 Storingen c.v.: Uw installateur (zie sticker op uw ketel)

Glasbreuk: Glas Centrale W. Swinkels telefoon (040) 244 06 47 Verstopping: riolering/ regenafvoer: Taurus Riooltechniek telefoon (040) 248 35 75

Rekeningnummers: Rabobank 15.10.39.771 Betalingen: Tijdens kantooruren uitsluitend met pinpas.

Anton en Gerard officieel opgeleverd

Een mega klus is geklaard

De transformatie van de monumen-

tale Philips-fabrieken SAN en SBP tot de spectaculaire woon- en werkomgevingen Gerard en Anton vroeg in alle opzichten om enorme inspanningen. Maar het resultaat mag er dan ook zijn. Zo’n duizend vierkante meter voor MU, centrum voor eigentijdse kunst, onder in Gerard.

Een vergelijkbare oppervlakte voor vernieuwende pop-up stores, op de begane grond van Anton. 277 Unieke lofts. En een misschien wel doorslaggevende bijdrage aan de toekenning van twee prestigieuze awards: de Gulden Feniks en de NEPROM Aanmoedigingsprijs.

Vrijdag 21 juni vond de officiële opening plaats. Exact twee jaar nadat de verbouwing van de twee Hoge Rug fabrieken van start ging.

Foto’s: Igor Vermeer

Twee jaar waren ervoor nodig. Zo’n 430.000 manuren om een vloeroppervlak van pakweg 43.000 m² denk aan een slordige zes voetbalvelden – gereed te maken voor een nieuwe bestemming. Meer dan 430 enorme vrachtwagens voerden het puin af, waarna 9,3 kilometer metal stud wand kon worden geplaatst.

200 Kilometer elektriciteitsdraad ging erin, tien kilometer waterleiding, twee keer de afstand Eindhoven-Amsterdam aan verwarmings- en koelingsleiding. Bijna drie kilometer kabelgoten, meer dan 1.000 lichtarmaturen. Om maar eens een paar sprekende getallen te noemen.

trudonieuws 06/13 “Een enorme boost voor het zelfbewustzijn van de stad” De Lichttoren, het Klokgebouw, Gerard, Anton. En volgend jaar de oplevering van het Veemgebouw.

“Dan hebben we in goed acht jaar tijd zo’n 180.000 m² industrieel erfgoed opgeknapt,” opent Thom Aussems. “Gerestaureerd en voorzien van nieuwe functies, waardoor ze hun iconische waarde voor de stad weer hebben herwonnen. Gebouwen waar Eindhoven trots op is. Ze geven een enorme boost aan het zelfvertrouwen en zelfbewustzijn van de stad.”

De transformatie van de oude Philips-fabrieken behelst heel wat meer dan het opknappen van een aantal mooie panden. De betekenis ervan voor de stad reikt aanzienlijk verder. Aussems: “Het verval van Eindhoven als industriestad was af te lezen aan zijn gebouwen die door de jaren heen kwamen leeg te staan, verpauperden of met saaie kantoorfuncties werden gevuld. Ze zijn nu weer in hun oorspronkelijke luister hersteld en huisvesten een veelheid aan functies. Ze laten zien dat het weer goed gaat met de stad.”

Gerard en Anton, in de daktuinen, op de pleinen, in het stadsrestaurant, in het Klokgebouw … Overal worden nieuwe verbindingen gelegd.”

Aansprekend en flexibel

Dergelijke verbindingen komen alleen tot stand als mensen ook echt graag op die plekken willen zijn. Bij alle erfgoedtransformaties is erg veel tijd en aandacht besteed aan atmosfeer. “Aan het bepalen van de juiste kleurstellingen, de wijze waarop het kale beton moest worden behandeld,

Ontmoetingen organiseren

Wonen, werken en ontmoeten

Plekken zijn pas interessant als ze een mix van functies kennen. Juist die mix is kenmerkend voor de hoogstedelijke omgeving die door de transformatie van het voormalige Philips-vastgoed tot stand is gebracht. Met een hoofdrol voor de functie wonen uiteraard; per slot van rekening dient daar de primaire focus van de corporatie te liggen.

Het industriële erfgoed op Strijp-S voldoet keurig aan de 80/20 regel van de overheid (wonen/nietwonen). Maar het is juist de combinatie van wonen, werken en ontmoeten die Trudo hier tot stand heeft gebracht, die zo aanspreekt. Er bestaat een flinke wachtlijst van mensen die hier een loft willen huren, van ondernemers, van mensen die events willen organiseren.

“In plaats van de traditionele anonieme omgevingen van vroeger zoeken mensen naar plekken met een uitgesproken identiteit. Plekken die contacten stimuleren, persoonlijk en zakelijk. En zo blijkt het ook te werken. Op de gangen en trappen in

“Overal worden nieuwe verbindingen gelegd.”

de vloeren en wanden … Het lijkt allemaal geneuzel, maar is uiteindelijk bepalend voor de uitstraling.”

Daarnaast moet de omgeving natuurlijk ‘passen’. Voldoen aan de eisen en wensen van de gebruikers, vandaag én morgen. “Al deze Philips-gebouwen hebben een betonskeletstructuur, met kolommen die 7,2 meter van elkaar staan.

Daarmee krijg je modules van 50 m² die vrijwel onbeperkt kunnen worden gekoppeld, horizontaal en verticaal. Die kenmerkende flexibele structuur hebben we behouden, waardoor de gebouwen zich later makkelijk kunnen aanpassen aan veranderende eisen en wensen. In die zin zijn ze enorm duurzaam.”

Geen overschrijdingen budget

Ondanks de eenvoudige modulaire structuur is de transformatie van de oude fabrieken een uitermate ingewikkelde klus. Een klus die Trudo op financieel zeer verantwoorde wijze heeft weten te klaren, met nauwelijks overschrijdingen van de gestelde budgetten. Aussems: “Bij de Lichttoren zijn we er zo’n anderhalve ton overheen gegaan, op een totaal van 80 miljoen euro! Dat is vooral te danken aan de kwaliteit van onze mensen die aan het roer staan bij deze transformatieopgaven.”

Geen commercieel vastgoed

Iedereen is het erover eens dat er een prachtige klus is en wordt geklaard.

Maar, zo vragen sommigen zich af, slaat Trudo hiermee niet de weg in van de commerciële ontwikkelaar?

“Absoluut niet,” verzekert Aussems.

“In de Lichttoren hebben we commercieel vastgoed, omdat we daar een levendig komen en gaan van mensen willen bewerkstelligen.

Igor Vermeer

Een stad is boeiender naarmate er meer interessante plekken zijn waar mensen elkaar ontmoeten. Want als die plekken er niet zijn, waarom zou je er dan naartoe gaan? Aussems: “Daarin ligt met name de betekenis van het erfgoed dat we opknappen.

We creëren nieuwe plekken in de stad die inderdaad mensen trekken.

Usine onder in de Lichttoren, de pleinen ervoor en erachter, Igluu.

Seats2Meet op Strijp-S, Caffee Allee, de Ontdekfabriek, MU, de evenementenhallen in het Klokgebouw, het Ketelhuis en Ketelhuisplein, Radio Royaal in de Machinekamer … Bijzondere plekken die Eindhoven voorheen niet kende.

Waar mensen elkaar ontmoeten en waar dus interessante dingen ontstaan. Er wordt wel eens geopperd dat in deze tijd van digitalisering en virtualisering dergelijke fysieke plekken minder belangrijk worden, maar uit de enorme belangstelling blijkt het tegenovergestelde.”

Daar hebben we de huurders ook op Veem hebben we een zeer beperkt geselecteerd. We hebben van meet af aantal commerciële meters. Dat is aan gezegd: als het eenmaal loopt, noodzakelijk om het gebied leefbaar nemen we afscheid van dat commer- en aantrekkelijk te maken voor cieel vastgoed. Dat gaan we nu ook bewoners, werkers en bezoekers.” doen. Op Strijp-S hebben we nauwelijks commercieel vastgoed. Ik zie Taak van de corporatie de huisvesting voor de OntdekNiet commercieel, maar dan nog: is fabriek, Caffee Allee en MU eerder de transformatie van Strijp-S een als maatschappelijk vastgoed. Onze taak voor een corporatie? “Acht jaar goedkope ateliers voor creatieve geleden, toen we begonnen, had de ondernemers zijn op het vlak van politiek daar heel andere opvattinwerken vergelijkbaar met sociale gen over,” besluit Aussems. “Toen woningen op het vlak van wonen. moesten we als corporatie juist Voor Radio Royaal, het Ketelhuis en zoveel mogelijk ondernemen, invesstraks het FoodCourt onder in het teren in stedelijke vernieuwing.

Toen kregen we alleen maar applaus.

Nu worden corporaties aan banden gelegd. Maar wie moet de taken zoals hier op Strijp-S dan oppakken?

Opknappen van industrieel erfgoed is alleen haalbaar vanuit langetermijnperspectief. Je verdient je investering pas over jaren terug, als de omgeving zich inderdaad heeft bewezen en in waarde is ontwikkeld.

Daar heeft een commerciële ontwikkelaar niks aan, die wil meteen rendement zien. Wij blijven het als onze taak zien om het erfgoed van de stad te behouden, weer betekenis te geven en terug te geven aan de stad.”

StichtingTrudo

StichtingTrudo

“Dit geldt voor de hele wereld als schoolvoorbeeld!”

Van Gijzel opent met een aardig bruggetje. De avond ervoor werd hij tijdens zijn werkbezoek aan Sint Petersburg ontvangen in de Hermitage, het vroegere winterpaleis van de tsaar. Daarbij viel de naam Anton Philips. “Anton arrangeerde een ontmoeting met de tsaar en verkocht hem 50.000 lampen voor zijn paleis. Gerard schrok zich in Nederland een hoedje, want dat was zowat een hele jaarproductie!

Antons knappe staaltje ondernemerschap blijkt nog knapper: er was in het paleis nog helemaal geen elektriciteit. Dus ook die verkocht hij aan de tsaar.”

Samen van de grond getild

De transformatie van de gebouwen Anton en Gerard is briljant, vindt Van Gijzel. Maar misschien nog wel meer is hij onder de indruk van de manier waarop Strijp-S wordt herontwikkeld. “Het gaat hier om een enorm gebied dat niet gebouw voor gebouw werd verkocht, maar in één keer op het bord kwam liggen. Te groot voor ons alleen, vond ontwikkelaar VolkerWessels, die daarom de gemeente vroeg om mee te doen.

Ook voor de gemeente was de klus te fors en dus werden de twee woningcorporaties erbij gehaald.

Samen hebben we dit project van de

grond getild. En juist door die samenwerking kan dat allemaal zo integraal, gestructureerd gebeuren.

Bestaande functies in bestaande gebouwen, vermengd met nieuwe functies in vernieuwde gebouwen, parkeren, infrastructuur … alles is op elkaar afgestemd. Vanuit een gezamenlijk idee, een gezamenlijke ambitie. Dit is voor de hele wereld een schoolvoorbeeld van hoe je dit soort terreinen nieuw leven inblaast.”

Culturele Hoofdstad biedt kansen

Die gezamenlijke ambitie is Strijp-S tot het creatieve hart van Brainport te maken. Daarmee zijn de vier partijen, samen met bewoners, gebruikers en bezoekers van het terrein

Strijp-S als epicentrum van Brabant Culturele Hoofdstad hard op weg, maar er moeten nog de nodige stappen worden gezet. Hoe nu verder, nu Trudo als eigenaar van de Driehoek zo fors moet bezuinigen? Van Gijzel: “De consequenties van het woonakkoord zijn vervelend, want ze doorkruisen de plannen die er liggen. Maar tegelijkertijd daagt zoiets uit tot creativiteit. Tot inventiviteit om met minder middelen het ambitieniveau overeind te houden, want dat is wat we allemaal willen. Niemand stapt uit de trein; VolkerWessels, gemeente, Trudo, Woonbedrijf; we gaan gewoon door, zij het enigszins getemporiseerd en hier en daar misschien in een iets andere vorm. Ik heb hier alle vertrouwen in. En al helemaal als we straks in september tot Culturele

Foto’s: Igor Vermeer

De vlucht uit Sint Petersburg is net geland, snel door naar de opening van Anton en Gerard Want dit is ook zijn Strijp-S, verzekert burgemeester Rob van Gijzel. “Een gebied waar we met ons allen hartstikke trots op mogen zijn. Ik neem hier vaak buitenlandse gasten mee naar toe en die staan perplex. ‘Kan dat hier?!’ Jazeker, dat kán hier!”

Hoofdstad worden verkozen, met Strijp-S als epicentrum. Dan zijn hier dingen mogelijk die nu misschien nog onbereikbaar lijken.”

Enthousiasme alom

Rob van Gijzel steekt zijn enthousiasme en trots niet onder stoelen of banken. Ook niet voor de burgemeester van de Chinese stad Nanjing

die vorig jaar met een delegatie zusterstad Eindhoven bezocht.

“Nanjing telt zo’n 8 miljoen inwoners, dus ze zijn echt wel iets gewend daar, maar onze gasten keken op Strijp-S hun ogen uit. De transformatie van het industriële erfgoed, de kruisbestuiving tussen kunst en cultuur, technologie en design, dineren in de Machinekamer

bij Radio Royaal … ze vonden het fantastisch. Maar de skaters van Area 51 stalen absoluut de show. “Zoiets wil ik in alle grote Chinese steden opzetten!” riep een enthousiaste vastgoedtycoon uit de delegatie. Op zo’n moment zouden we de ondernemer Anton Philips erbij moeten hebben gehad. Die had het concept ter plekke verkocht!”

“Mijn grootvader had dit geweldig gevonden!”

Samen met burgemeester Rob van Gijzel onthult hij de zelfverzekerde uitspraak van Anton Philips, in de entree van het gebouw dat naar zijn grootvader is vernoemd. Ze zullen weten wie ze voor zich hebben. “Nou, dat hébben ze geweten,” verzekert Warner Philips, kleinzoon van Anton Philips en zoon van de gelijkenis is onmiskenbaar – mijnheer Frits.

De officiële opening van de Hoge Rug gebouwen is voor de familie een bijzonder moment, licht Warner Philips toe. Niet alleen vanwege het feit dat de oude fabrieken SAN en SBP zijn omgedoopt tot Anton en Gerard (een eerbetoon dat straks een voor de hand liggend vervolg krijgt, als ook de Apparatenfabriek wordt aangepakt). “Ook al is het Philipsconcern al lang geen echt familiebedrijf meer, onze wortels liggen toch echt hier. We zijn en blijven verbonden met dit gebied. Ik ook. Als tienjarig manneke mocht ik wel eens met mijn vader mee naar ‘de fabriek’.

Vooral de blazers in de glasfabriek die met hun enorme bolle wangen lampen bliezen en tl-buizen trokken, vond ik fascinerend.”

Fantasie, inventiviteit en samenwerking

Antoons kleinzoon vindt het fantastisch hoe Trudo en haar partners de Philips-nalatenschap aan de stad koesteren en nieuw leven inblazen.

“Mijn grootvader zou dit geweldig hebben gevonden. Het was een man die zich makkelijk aanpaste aan nieuwe tijden. Vooral de fantasie, inventiviteit en samenwerking waarmee de oude fabrieken zijn omgevormd, zou hem zeer hebben aangesproken. Het zijn die kwaliteiten die dit gebied, deze stad en regio zo succesvol hebben gemaakt. En die nu Brainport – tweede economie van Nederland - zo succesvol maken.

Met Strijp-S als bruisend centrum; anders, maar nog net zo creatief, ondernemend en ambitieus als voorheen!”

Belang van diversiteit

“De herontwikkeling van Strijp-S als combinatie van wonen, design, dienstverlening, horeca, kunst en cultuur in oude herschapen fabrieksgebouwen is naar mijn weten uniek,” besluit Warner Philips. “Ik de toekomst zullen dit soort projecten een stuk lastiger zijn te realiseren, doordat corporaties door het kabinet min of meer worden gedwongen zich te beperken tot sociale huurwoningen. Dat vind ik diep te betreuren. Dat leidt tot een gebrek aan diversiteit die de leefbaarheid in wijken beslist niet ten goede komt. Maar ik ben ervan overtuigd dat Trudo samen met de gemeente Eindhoven en andere partners over genoeg fantasie, inventiviteit en samenwerkingsvermogen beschikt om door te gaan. Daarbij wenst de familie Philips haar alle succes!”

trudonieuws 06/13 Wow!-voorbeeld van creatief wonen “Dit is het meest hoogstedelijke stukje Eindhoven. Evenementen, feesten, eettentjes, allerlei culturele activiteiten … Je stapt je deur uit en staat midden in de levendigheid.” Voor Tim Kouthoofd is Strijp-S de ideale plek om te wonen. Zijn loft in Anton geldt voor de Facebook-community die elkaar met foto’s van hun interieurvondsten op de hoogte houdt, als Wow!-voorbeeld van creatief wonen.

Hangende slaapkamer

Tim transformeerde zijn loft van 80 m² op de derde etage van Anton niet alleen in een aangename woonruimte. Het is ook het domein van zijn ontwerpbureau Bygg design.

Het ligt dan ook voor de hand dat hij er samen met zijn partner iets bij-

Tims ontwerp bestaat uit een box die vrij aan het plafond hangt.

Daardoor ontstaat een privégedeelte, maar blijft de ruimtelijkheid van de loft intact. De hangende slaapkamer is gemaakt van houten panelen. Grote schuiframen aan de voor- en achterkant zorgen voor

zonders van maakte. “Een ruimte van 80 m² en een hoogte van 4,5 meter is fors. Ik heb geprobeerd daarin een besloten privé-ruimte te brengen – een plek om te slapen – zonder de ruimtelijke kwaliteiten van de loft aan te tasten. Een extra uitdaging daarbij was dat het geheel betaalbaar en verwijderbaar moet zijn. Het is immers een huurloft die je later weer kaal moet opleveren.”

geweldig zicht en rijkelijk licht.

Het is niet alleen zijn bijzondere woon/werkplek die Tim zo bevalt, maar vooral ook de contacten waartoe de hele omgeving uitnodigt. Zowel professioneel als privé. “Je komt hier op Strijp-S heel makkelijk in contact met mensen die bezig zijn op het snijvlak van creativiteit, design, ict en technologie. In het Klokgebouw, bij Seats2Meet, in Caffee Allee … Dat inspireert enorm en je ziet allerlei interessante verbindingen ontstaan.

Diezelfde laagdrempeligheid kenmerkt het wonen in Anton en Gerard.

De overmaatse collectieve ruimtes nodigen als het ware uit tot ontmoeting. Bewoners organiseren burenborrels in de gang. Op de daktuin schuiven mensen bij elkaar aan met hun bordje eten. Het wérkt echt.”

De Gulden Feniks 2013 …

Amsterdam en Rotterdam hadden het nakijken … de Gulden Feniks 2013 ging naar Eindhoven. Twee keer zelfs. Een exemplaar voor het Metaforum van de TU/e (categorie gebouwen). En een voor StrijpS, volgens de jury “een van de meest excellente gebiedstransformaties in ons land”.

Het is niet zomaar een prijsje dat Trudo (met partner-partijen uiteraard) op de vastgoedbeurs Provada in ontvangst mocht nemen. De Gulden Feniks is de meest prestigieuze vastgoedprijs voor hergebruik van bestaande gebouwen en omgevingen, jaarlijks uitgereikt door het Nationaal Renovatie Platform. Projecten die voor deze prijs in aanmerking willen komen, moeten op alle fronten scoren. Qua culturele waarde, duurzaamheid, functionele kwaliteit, maatschappelijke waarde, economische aspecten, innovatie en technische uitvoering. En Strijp-S scóórt!

Nog meer lovends uit het juryrapport.

“Op Strijp-S heeft men opnieuw het licht gezien. Want ondanks de economische crisis gaat de transformatie van het voormalige Philips-terrein tot de innovatieve en creatieve wijk Strijp-S gestaag door. De crux zit hem in de goede, integrale samenwerking.” De jury verwoordt vooral haar bewondering voor de verscheidenheid aan woon- en werkvormen in deze omgeving met al zijn monumentale panden. Bovendien verdient “de buitengewoon gedurfde en flexibele aanpak die op Strijp-S is toegepast, alle lof en een brede navolging. (…) Er is gekozen voor een zeer geleidelijke en gefaseerde ingebruikname, niet alleen fysiek maar ook in looptijd. Op voorhand niet teveel slopen, maar eerst maar eens bezien wat de ontwikkelingen zouden brengen. Dit leverde enorm veel kansen op voor tijdelijk gebruik. Zeer aantrekkelijk voor starters die tegen lage huurprijzen unieke ruimtes mogen benutten.”

... én de NEPROM Aanmoedigingsprijs voor Strijp-S Nóg een award voor Strijp-S, eerder dit jaar al toegekend: de NEPROM Aanmoedigingsprijs voor Locatieontwikkeling. Een bijzondere erkenning van deze landelijke vereniging van professionele ontwikkelaars, “als inspiratiebron voor het creëren van locaties met een eigen karakter die burgers en bedrijven aanspreekt.” En jawel, Strijp-S spreekt absoluut aan.

Elke twee jaar buigt de NEPROM zich over bijzondere projecten in ons land. Dit jaar voor het eerst met het uitgangspunt dat het voor een belangrijk deel moest gaan om transformatie of herontwikkeling van iets wat al bestond. De jury kreeg 26 inzendingen voorgelegd, in omvang uiteenlopend van een enkel gebouw tot grootschalige ontwikkeling van complete stadsdelen.

Opmars Eindhoven

De 26 inzendingen werden na een eerste selectie teruggebracht tot vijf ‘nominabele’ projecten, die de jury op 5 maart allemaal bezocht. Na rijp beraad werd besloten om de dit jaar herintroduceerde Aanmoedigingsprijs toe te kennen aan Strijp-S, vanwege de kwaliteit van de architectuur en de openbare ruimte en het

hoge ambitieniveau van de gemeente en Trudo. De jury moedigt de partijen dan ook aan die ambitie verder in realiteit om te zetten om de locatieontwikkeling tot een echt succes te maken. “Eindhoven is onmiskenbaar aan een opmars bezig, het merk 040 krijgt steeds meer lading. Een gebied dat lang ‘verboden terrein’ was, wordt nu weer bij de stad getrokken. De belangstelling vanuit

creatieve ondernemers en huurders is groot. Waardering van de jury is er voor het kwaliteitsniveau van de openbare ruimte en de architectuur.”

Overtuigend merk Strijp-S

De jury stelt tegelijk een aantal kritische vragen. Worden alle geïnvesteerde miljoenen wel terugverdiend? “Gemeente en de markt heb-

ben adequaat de bakens verzet bij het invallen van de crisis. (…) Zo is het tempo van de gebiedsontwikkeling verlaagd (met name in de nieuwbouw) en is de blauwdrukplanning uit het begin vervangen door een meer ‘organische’ aanpak. (…) Het commerciële succes zal onder meer afhangen van de mate waarin de plinten in de grote Philipsgebouwen gevuld kunnen worden.” Met de

komst van MU op de begane grond van Gerard en de enorme belangstelling van startende creatieve ondernemers om een pop-up store te beginnen onder in Anton, lijkt dat succes voor een belangrijk deel te zijn gewaarborgd. En hoe dan ook is de jury stellig van mening dat “het merk Strijp-S overtuigend is neergezet en bijdraagt aan de uitstraling van Eindhoven.”