Jaarverslag 2016-2017
2
VO-content Jaarverslag 2016-2017
3
Inhoud Voorwoord 04 1
Stichting VO-content
Van en voor scholen Ambities Organisatie Deelnemers De relaties van VO-content
2
Resultaten 2016-2017
Speerpunten Contentontwikkeling en kwaliteitszorg Ondersteuning Communicatie
07 07 08 10 14 16
19 19 21 24 26
3 Activiteiten in 2017-2018
28
4 FinanciĂŤle verantwoording
31
VO-content Jaarverslag 2016-2017
4
Voorwoord Steeds meer scholen werken aan de ontwikkeling van gepersonaliseerd leren, een ontwikkeling waaraan elke school op eigen wijze vorm en betekenis geeft. Zo zijn er scholen met een flexibel rooster waarbij leerlingen zelf hun dag indelen. Of scholen waar leerlingen zelf hun leerdoelen bepalen en hoe ze die gaan (be)halen met behulp van diverse soorten leermateriaal en leeractiviteiten onder begeleiding van de docent. En scholen waar het klassikale systeem totaal is losgelaten en leerlingen van diverse niveaus vakoverstijgend onderwijs en begeleiding krijgen van vakdocenten en onderwijsassistenten. VO-content hanteert als definitie dat gepersonaliseerd leren het leerproces is waarbij leerlingen op eigen wijze en in eigen tempo werken aan de leerdoelen. Dat docenten vaardigheden ontwikkelen zoals leerdoeldenken en curriculumontwikkeling krijgt in de sector dan ook steeds meer aandacht. Omdat Stercollecties zich bij uitstek lenen voor leerdoeldenken, hebben we in 20162017 hier een specifieke docententraining, een inspiratiesessie en maatwerkbegeleiding voor ontwikkeld. Ook zijn we trots op de samenwerking met ThiemeMeulenhoff, het Doorbraakproject ict en onderwijs en drie scholen (Scholen aan Zee, het Liemers College en het Jacob Roelands Lyceum). Samen zijn we een baanbrekend project gestart om leerdoeldenken in de praktijk te brengen en open en gesloten leermateriaal te combineren in de eigen leeromgeving. De projecten op deze scholen zullen waardevolle kennis en ervaring opleveren die doorgegeven kan worden aan de hele sector om zo het leerdoeldenken te stimuleren. Ook zullen de uitkomsten een basis bieden om obstakels voor het combineren van open en gesloten materiaal weg te nemen. In het schooljaar 2017-2018 zult u meer horen over dit innovatieve project.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
5
Succesvoorwaarde voor onderwijs op maat, is dat docenten samenwerken om de leerling centraal te stellen en een betere inzet van ICT te bewerkstelligen om hun onderwijs aantrekkelijk, efficiënter en effectiever te maken. Voor het kunnen bieden van maatwerk blijft meer ontwikkeltijd voor docenten prioriteit nummer 1, tijd om het leerproces anders vorm te geven, leerlingen te begeleiden en samen met collega’s te reflecteren en te leren van elkaar. Schoolleiders hebben de belangrijke en soms ingewikkelde taak om het veranderproces te sturen en te faciliteren, waarbij een heldere gedeelde visie het startpunt is en professionalisering van docenten een belangrijk aandachtspunt. ICT-basisvaardigheden en de pedagogisch-didactische bijdrage van ICT-hulpmiddelen verdienen de nodige aandacht. Samen met scholen hebben we de afgelopen jaren veel en relevante kennis en ervaring opgedaan met al deze onderwerpen, dat het de missie van VO-content is om zoveel mogelijk scholen hierbij te helpen. Naast trainingen en begeleiding delen we praktijkvoorbeelden en brengen we scholen met elkaar in contact om te leren van elkaar.
Dat was ook het onderwerp van ons bruisende Jubileumevent ‘Samenwerken aan maatwerk, onderwijsinnovatie met open leermateriaal’ in november 2016. De eerste Ster@rrangeur Award werd uitgereikt, Paul Rosenmöller feliciteerde ons met onze vooruitziende blik op “leermateriaal voor de 21e eeuw” en schoolleiders en docenten wisselden waardevolle ervaring en kennis met elkaar uit. De dag werd vastgelegd in een prachtig getekend verslag en frisse vlogs van leerlingen. Ik kijk al uit naar het moment om met onze deelnemers ons volgende jubileum te vieren! Intussen hebben we het aanbod aan open leermateriaal voor het zesde jaar op rij weer uitgebreid en kwalitatief doorontwikkeld met meer dan honderd (!) Stercollecties. Ook hebben we maar liefst twee nieuwe programma’s gelanceerd: Rekensite.nl en OefenprogrammaEngels.nl. En de derde is onderweg, Portfolio-site.nl. We helpen steeds meer schoolleiders om samen met docenten en leerlingen gepersonaliseerd leren vorm te geven. Want uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: elke leerling de kans bieden op een zo goed mogelijke toekomst. Ron Zuijlen Directeur-bestuurder Stichting VO-content
Maar ongeacht de manier waarop een school vorm geeft aan het centraal stellen van de leerling, vraagt deze ontwikkeling om betrouwbaar flexibel leermateriaal dat op maat gebruikt kan worden passend bij het onderwijs en de leerdoelen van de school, de vaksectie, de docent en de leerling.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
6
VO-content Jaarverslag 2016-2017
7
Stichting VO-content 1.1 Van en voor scholen In februari 2009 richtte de VO-raad het Innovatieplatform-VO op. Voornaamste doel: kwaliteitsverbetering van het onderwijs. Het InnovatieplatformVO bracht daarna adviezen uit over leermiddelenbeleid, stimulering van de ontwikkeling van open digitaal leermateriaal, professionalisering van docenten en inrichting van schoolorganisaties. Begin 2011 adviseerde het platform aan het bestuur van de VO-raad om een eigen organisatie op te richten, met als taak het beschikbaar maken van open digitaal leermateriaal ‘van en voor scholen’. Stichting VO-content was op 30 september 2011 een feit. Door deelname aan VO-content zorgen scholen met elkaar dat open digitaal leermateriaal beschikbaar komt en aan relevante (kwaliteits)criteria voldoet.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
8
1.2 Ambities VO-content wil een wezenlijke bijdrage leveren aan kwaliteitsverbetering van het voortgezet onderwijs door: •
Een partner te zijn voor scholen (schoolleiders, docenten en leerlingen) in de transitie naar leren en onderwijzen op maat.
•
Docenten hulpmiddelen aan te reiken om te kunnen differentiëren (naar niveau, lesstof, leerdoel, tempo en belangstelling).
•
Schoolleiding en docenten in te leren spelen op verschillen tussen leerlingen.
VO-content en de Stercollecties zijn gebaseerd op een sterke visie op leren en onderwijzen op maat. Een visie waarin: •
De leerling veel meer eigen regie voert over zijn leerproces en daarbij zelf gebruik maakt van een diversiteit aan leermateriaal.
•
De docent de leerling in zijn/haar leerproces ondersteunt door op de juiste momenten passende leeractiviteiten en leermateriaal aan te dragen en een optimale eigentijdse leeromgeving te bieden.
Activiteiten De ambitie en visie worden concreet in de volgende activiteiten: 1. Aanbod organiseren van open, online leermateriaal dat snel en eenvoudig gebruikt, aangepast en gedeeld kan worden. Flexibel, methodeonafhankelijk en betaalbaar. 2. Ondersteuning bieden aan scholen (schoolleiders, docenten en leerlingen) om op hun eigen manier de overstap te maken naar leren en onderwijzen op maat. 3. Stimuleren van het delen van kennis over de inzet van open, online leermateriaal om leren en onderwijzen op maat te bevorderen.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
9
Waarom open leermateriaal? Voor kwaliteitsverbetering van het voortgezet onderwijs is leermateriaal nodig, dat een beroep doet op 21e-eeuwse vaardigheden en dat de ontwikkeling en gebruik ervan voor leren en onderwijzen op maat stimuleert. Open materiaal van VO-content is aanpasbaar (deels of geheel), minder kostbaar voor scholen en kan volledig of modulair aangewend worden onafhankelijk van het leersysteem, platform en device. Door deze eigenschappen is open leermateriaal geschikt voor leren op maat van de (individuele) leerling. Het materiaal mag verspreid, gedeeld en bewerkt worden, omdat het onder een creative commons licentie is gepubliceerd.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
10
1.3 Organisatie VO-content is een initiatief van het voortgezet onderwijs zelf om te komen tot kwaliteitsverbetering van het onderwijs door inzet van ICT. De stichting werkt zonder winstoogmerk. Het open online leermateriaal is dus ‘van en voor de scholen’. VO-content is een zelfstandige stichting en is in haar governance verbonden met de VO-raad. De activiteiten van de Stichting worden per schooljaar vastgelegd en gestructureerd in activiteitenplannen. De raad van advies heeft hierin een voorname rol. In de uitvoering werkt VO-content op verschillende manieren samen met en voor scholen in het voortgezet onderwijs (zie Resultaten 2016-2017).
VO-content Jaarverslag 2016-2017
11
Bestuur en raad van toezicht In het boekjaar 2016-2017 heeft VO-content een formele scheiding tussen bestuur en toezicht gerealiseerd. Daarvoor zijn de statuten aangepast en de daaruit voortvloeiende taken en bevoegdheden uitgewerkt in een raad van toezicht-model. De samenstelling van het bestuur bij aanvang van 2016-2017
• • • • •
FLIP BOER (voorzitter), oud-directeur Oranje Nassau College te Zoetermeer RODERIK ROT (penningmeester en secretaris), lid bestuur Scala College te Alphen a/d Rijn CARLA GROOTJEN (bestuurslid), voorzitter college van bestuur Commanderij College te Gemert, bestuurslid VO-raad LEON SPAAN (bestuurslid), algemeen directeur OMO-scholengroep Boxtel PETER DE VISSER (bestuurslid), directeur-bestuurder Stad en Esch
Per 6 december 2016 is de raad van toezicht ingesteld. De raad van toezicht bestond in 2016-2017 uit vier personen met de volgende taakverdeling: CARLA GROOTJEN, voorzitter RvT en lid remuneratiecommissie RODERIK ROT, vice-voorzitter RvT en voorzitter auditcommissie LEON SPAAN, lid en voorzitter remuneratiecommissie PETER DE VISSER, lid en lid auditcommissie Per dezelfde datum is RON ZUIJLEN benoemd tot directeur-bestuurder. Op 1 augustus 2017 zijn ERIK MÖLLER en JACOB MOLENAAR toegetreden tot de raad van toezicht. Het bestuur en de raad van toezicht worden ondersteund door bestuurssecretaris MONICA ROBIJNS.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
12
Raad van advies De raad van advies stelt jaarlijks voor 1 maart het concept jaarplan voor het volgend schooljaar op en legt deze ter vaststelling voor aan het bestuur. Daarnaast geeft de raad gevraagd en ongevraagd advies aan het bestuur. De raad van advies bestaat uit 20 vertegenwoordigers van scholen die deelnemen aan VO-content. De leden van de raad zijn tevens ambassadeur.
Comité van aanbeveling De leden van het Comité van aanbeveling van VO-content onderschrijven het belang dat scholen deelnemen aan Stichting VO-content. Met het comité beoogt VO-content: 1. Ruimere bekendheid te geven aan VO-content en kennis over VO-content verspreiden in kringen buiten en binnen het onderwijs. 2. Contact te leggen met organisaties, bedrijven en instellingen die kunnen bijdragen aan uitbreiding, verbetering en een grotere gevarieerdheid van het digitaal leermateriaal. 3. Contact te leggen met organisaties die zich ook bewegen op het terrein van open digitaal leermateriaal en zoeken naar betekenisvolle verbindingen in de vorm van partnerschappen, inhoudelijke samenwerkingen of strategische allianties. 4. Te zorgen voor positieve PR in onderwijskringen en aan het onderwijs gelieerde instellingen, de wetenschappelijke wereld en de media.
Leden van het comité van aanbeveling zijn BERNARD BOT, HANS CLEVERS, GEERT TEN DAM, MEES HARTVELT, CHRIS OOMEN, ALEXANDER RINNOOY KAN, SYLVIA ROELOFS, CHRIS SIGALOFF en HERMAN WIJFFELS.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
13
Contentorganisatie Voor de ontwikkeling van de Stercollecties heeft VO-content overeenkomsten met drie partijen: StudioVO B.V., Stichting Wageningse Methode en Stichting Reisgids Digitaal Leermateriaal. Educatieve uitgeverij StudioVO is al jaren gespecialiseerd in digitaal leermateriaal. In schooljaar 2016-2017 ontwikkelde, onderhield en actualiseerde StudioVO Stercollecties voor de vakken aardrijkskunde, biologie, Duits, economie, Engels, geschiedenis, informatica, mens en maatschappij, Nederlands, scheikunde en wiskunde vmbo. Daarnaast is StudioVO verantwoordelijk voor de extra programma’s Rekensite.nl, OefenprogrammaEngels.nl en Eindexamensite.nl. StudioVO is actief betrokken bij het ondersteunen van scholen in het gebruik van Stercollecties. De Wageningse Methode werkte in het schooljaar 2016-2017 aan de ontwikkeling van Stercollecties voor bovenbouw wiskunde havo/vwo en versterking van de Stercollecties voor leerjaar 1 t/m 5 wiskunde havo/vwo. Reisgids Digitaal Leermateriaal heeft een levende collectie van tools, werkvormen en bronnen. In 2016-2017 zijn werkvormen omgezet voor leerlingen en aan de Stercollecties gekoppeld.
Bureau VO-content werkt met een klein en effectief bureau dat regisseert, verbindt en aanstuurt. Het team is samengesteld uit: directeur-bestuurder (1,0 fte) 3 coĂśrdinatoren (2,6 fte) 2 medewerkers (1,4 fte) secretarieel en administratief medewerker (0,9 fte)
VO-content Jaarverslag 2016-2017
14
1.4 Deelnemers In schooljaar 2016-2017 ontving VO-content van de deelnemende scholen een bijdrage voor 288.524 leerlingen.
266.878 220.000 130.000
2011/2012
VO-content Jaarverslag 2016-2017
2012/2013
2013/2014
15
300.049 288.524 276.654
2014/2015
2015/2016
2016/2017
VO-content Jaarverslag 2016-2017
16
1.5 De relaties van VO-content
VO-raad Stichting VO-content is een organisatie van en voor de sector voortgezet onderwijs zoals behartigd door de VO-raad. De VO-raad en VO-content werken samen om elkaars doelstellingen te versterken bij thema’s zoals leermiddelenbeleid, digitale leermiddelen en gepersonaliseerd leren.
Stichting VO-content leverde een bijdrage aan de uitvoering van de ambities van het sectorakkoord VO 2014-2017 door: •
De inzet van open digitaal leermateriaal voor de VO-sector en doorontwikkeling van het materiaal samen met docenten uit het VO.
Deze samenwerking krijgt als volgt uiting:
•
Haar expertise en activiteiten in te zetten en te delen ten dienste van de sector o.a. binnen het doorbraakproject Onderwijs en ICT.
•
Een bijdrage te leveren aan het betaalbaar en duurzaam realiseren van de ambities van de sector.
•
•
De Stichting biedt ondersteuning bij kwaliteitsverbetering van het voortgezet onderwijs met inzet van ICT.
•
Leden van de VO-raad zijn actief in de raad van toezicht en de raad van advies van VO-content.
•
VO-content Jaarverslag 2016-2017
De Stichting richt zich op het ter beschikking stellen van open digitaal leermateriaal voor VO-scholen.
Deelnemers van VO-content zijn lid van de VO-raad.
Kennisnet Met haar expertise, voorzieningen en innovatie brengt Kennisnet primair, voortgezet en middelbaar onderwijs in positie om maximale kracht uit ict te halen. Kennisnet is verantwoordelijk voor het technisch platform Wikiwijs, dat het bewaren, doorzoeken, arrangeren en ontsluiten van de open leermaterialen van VO-content mogelijk maakt.
17
Schoolinfo
Marktpartijen
Schoolinfo en VO-content stemmen met elkaar af over het stimuleren van kennisdeling en innovatie met betrekking tot informatievoorziening en ICT. Schoolinfo voert het project Leerling 2020 uit in opdracht van de VO-raad.
VO-content werkt samen met diverse marktpartijen om haar doelen en ambities te realiseren. Voorbeelden:
Wikiwijs Voor de open content strategie van VO-content is Wikiwijs onmisbaar. VO-content publiceert haar open Stercollecties in Wikiwijs. Wikiwijs zorgt voor de ontsluiting van open leermaterialen volgens diverse technologische standaarden.
SLO Het leermateriaal van de Stercollecties is ontwikkeld op basis van de eindtermen en kerndoelen van SLO. SLO is evenals Kennisnet verantwoordelijk voor het technische platform Wikiwijs, dat het bewaren, doorzoeken, arrangeren en ontsluiten van de leermaterialen van VO-content mogelijk maakt. SLO en VO-content werken samen aan gepersonaliseerd leren in de actielijn school en de actielijn keten van het Doorbraakproject onderwijs en ict.
Met diverse leveranciers van leerplatformen voor meer gedifferentieerd en/of gepersonaliseerd gebruik van de Stercollecties. Met ervaren trainers en procesbegeleiders ter ondersteuning van docenten en schoolleiders van VOcontent scholen. Met contentaanbieders die het combineren van eigen leermateriaal met open leermateriaal van VO-content willen onderzoeken en realiseren. Met diverse advies- en trainingsbureaus voor afstemming over deskundigheidsbevordering Met diverse initiatieven die de rol van technologie en open leermateriaal in het onderwijs willen vergroten.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
18
VO-content Jaarverslag 2016-2017
19
Resultaten 2016-2017 2.1 Speerpunten VO-content had in 2016-2017 haar activiteiten geordend in drie domeinen: • Contentontwikkeling en kwaliteitszorg • Ondersteuning • Communicatie In 2016-2017 lag de nadruk op een kwaliteitsimpuls van de Stercollecties en de integratie van het leermateriaal in verschillende leerplatformen. Naast de gebruikelijke doorontwikkeling met nieuwe Stercollecties zijn ook de extra programma’s vernieuwd en uitgebreid. De Stichting heeft verder geïnvesteerd in de ondersteuning voor schoolleiders en docenten bij de ontwikkeling naar leren en onderwijzen op maat.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
20
Speerpunten Uitgaande van de ambitie en doelstellingen van VO-content, had VO-content de volgende speerpunten vastgesteld voor schooljaar 2016-2017: 1. Verdieping en kwaliteitsimpuls van de bestaande Stercollecties en extra programma’s. 2. Zo gebruiksvriendelijk mogelijk uitleveren van open collecties en extra diensten VO-content in samenwerking met Wikiwijs en elo-leveranciers. 3. Docenten en schoolleiders optimaal ondersteunen bij de inzet van open digitaal leermateriaal en de transitie naar ‘blended learning’. 4. Persoonlijk contact met zowel deelnemende als geïnteresseerde scholen. 5. Communiceren over de meerwaarde van open leermateriaal, kennisdeling en de veranderaanpak. 6. Doorontwikkeling van VO-content als netwerkorganisatie en partner van scholen en andere relevante organisaties die zich sterk maken voor de inzet van open educatieve digitale content bij innovatie in leren en onderwijzen; en toegevoegde waarde uit samenwerking en partnerships behalen. Deze speerpunten bepaalden de activiteiten voor 2016-2017.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
21
2.2 Contentontwikkeling en kwaliteitszorg De activiteiten in het kader van contentontwikkeling en kwaliteitszorg komen voort uit de educatieve contentketen (ECK). Deze keten omvat het ontwikkelen, ontsluiten, arrangeren en gebruiken van (digitaal) leermateriaal, alsmede verbetering van het ontwikkelde materiaal op basis van terugkoppeling van gebruikers. Nieuwe Stercollecties Op 1 augustus 2017 zijn 15 nieuwe Stercollecties opgeleverd. In totaal is het aantal beschikbare Stercollecties gegroeid tot 108 per 1 augustus 2017 (zie tabel Stercollecties op de laatste pagina).
Onderhoud, actualisatie en uitbreiding VO-content heeft in 2016-2017 diverse verbeteringen uitgevoerd om de bruikbaarheid en de vindbaarheid van haar collecties verder te verbeteren en maatwerk en gepersonaliseerd leren beter te faciliteren. In schooljaar 2016-2017 zijn 93 Stercollecties onderhouden, geactualiseerd en uitgebreid op basis van terugkoppeling van leerlingen, docenten en vakexperts. Het ging onder andere om het: • • • • • • •
Toevoegen van extra opdrachten, begrippenlijsten, eindtoetsen en samenvattingen. Aanbrengen van variatie in de leeractiviteiten. Vergroten van de interactiviteit. Optimaliseren van integratie in diverse leersystemen. Koppelen met werkvormen van de Reisgids Digitaal Leermateriaal. Toevoegen van formatieve en summatieve toetsitems. Ontwikkelen van leerlijnen ingedeeld in kerndoelen.
Daarnaast is een nieuw rekenprogramma ontwikkeld, Rekensite.nl en een nieuw adaptief oefenprogramma voor Engels, OefenprogrammaEngels.nl. Ook is er tool voor een digitale portfolio ontwikkeld, die in 2017-2018 doorontwikkeld wordt op basis van pilots. Aan Eindexamensite.nl zijn de examens uit 2016 toegevoegd, de digitale examens gekoppeld en is de koppeling met de Kennisbanken van de Stercollecties verbeterd.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
22
Kwaliteitszorg VO-content positioneert haar digitaal leermateriaal als Stercollecties – in Wikiwijs te herkennen aan het Stercollectie-keurmerk. De Stichting draagt zorg voor de toegankelijkheid van de Stercollecties en maakt met aanbieders en contentpartners afspraken over beschikbaarheid, onderhoud en doorontwikkeling. VO-content hanteert voor de Stercollecties een kwaliteitszorgsysteem. Dit kwaliteitszorgsysteem vormt de basis van waaruit de Stercollecties verbeterd en doorontwikkeld worden. Dit heeft in 2016-2017 geresulteerd in: Gebruikersonderzoek: via een vragenlijst zijn docenten bevraagd over de kwaliteit en de tevredenheid van de Stercollecties en schoolleiders over deelname aan VO-content. Leerlingenpanels: leerlingen zijn bevraagd over het leermateriaal. Is het leerzaam? Wat kan beter? Docentenpanels: docenten hebben de nieuwe Stercollecties beoordeeld voorafgaand aan publicatie. Onderzoek door CLU Leermiddelen Adviescentrum naar de kwaliteit van eindopdrachten en toetsen. De adviezen van het CLU worden gebruikt bij de doorontwikkeling van het leermateriaal. Training door CLU aan Stercollectie-ontwikkelteams over het goed formuleren van leerdoelen en het formuleren van de beoordelingscriteria van de eindproducten zodat deze aansluiten bij de leerdoelen. De reflecties uit deze activiteiten zijn verzameld en geanalyseerd en vormen de basis voor de ontwikkel- en onderhoudsagenda voor het schooljaar 2017-2018.
Kwaliteitszorg van de
Doorontwikkeling
Ontwikkelfase
Kwaliteitseisen • eindtermen en leerdoelen • didactiek • presentatie • bruikbaarheid
Ontwikkelaars en redacteurs ontwerpen materiaal
1 Docentenpanel toetst de kwaliteit 2 Optimalisatie door ontwikkelaars
Stercollecties
PUBLICATIE Optimalisatie door ontwikkelaars
Reflecties van docenten en leerlingen
Beoordeling door experts
VO-content Jaarverslag 2016-2017
23
Stercollecties in diverse leerplatforms VO-content werkt samen met platformleveranciers om het leermateriaal van de Stercollecties slim te integreren in de leeromgeving van de school. Daarmee kunnen docenten en leerlingen de voortgang zien en kunnen docenten met het materiaal arrangeren en differentiĂŤren. OpenEdu (Moodle), Elerna en Learnbeat bieden deze functionaliteiten al. Een 8-tal andere aanbieders van leerplatformen werkt aan de technische implementatie, zit in de pilotfase en/of is de integratie aan het testen. De innovatieve mogelijkheden en kracht van open leermateriaal nemen zo nog meer toe.
Stercollecties arrangeerbaar in Wikiwijs Maken Vanaf augustus 2017 zijn er van de 108 Stercollecties, 96 volledig arrangeerbaar in Wikiwijs Maken (alle Stercollecties behalve wiskunde havo/vwo). Docenten kunnen de tekst, opdrachten en toetsen van deze Stercollecties volledig aanpassen naar eigen inzicht. Ook de eerste Kennisbanken zijn omgezet naar aanpasbare versies in Wikiwijs Maken.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
24
2.3 Ondersteuning De ondersteuningsactiviteiten van VO-content in 2016-2017 hadden als doel docenten en schoolleiders optimaal te ondersteunen in de initiatie-, implementatie- en borgingsfase bij de inzet van open digitaal leermateriaal (waaronder Stercollecties) en onderwijs en ICT. De activiteiten zijn gebaseerd op het Vier in Balans-model, een belangrijke succesfactor voor onderwijs vernieuwing met Stercollecties. Scholing en training Het ondersteuningsaanbod van VO-content is in 2016-2017 uitgebreid. Belangrijkste toevoeging is de Stercollectie Academie. Hierin krijgen docenten een schooljaar lang begeleiding bij het ontwikkelen van hun eigen onderwijs met Stercollecties en andere digitale toepassingen. Verder zijn de docententrainingen kwalitatief verbeterd en geactualiseerd op basis van ervaringen in de praktijk.
Leerlabs VO-raad Binnen de programmalijn school van het Doorbaakproject onderwijs & ict organiseert het project Leerling2020 van de VO-raad zogenaamde Leerlabs. Een Leerlab bestaat uit een groep scholen, die gezamenlijk werken aan een vraagstuk rondom gepersonaliseerd leren. Iedere school wordt begeleid door een coach. Namens VO-content begeleidden coaches 14 scholen bij deze innovatie en werd 1 Ster@dviseur ingezet als leerlaboverstijgende coach. Ruim 60 VO-content scholen participeren in de Leerlabs. In diverse Leerlabs gebruikten scholen de Stercollecties om een eigen curriculum samen te stellen met als doel meer leren op maat. De structurele ondersteuning in de Leerlabs leidde tot meer en betere inzet van Stercollecties. In 2016-2017 waren in de eerste tranche 33 van deze 60 scholen deelnemer van VO-content in de tweede tranche 30 van de 76. Hiervan zijn 2 Leerlabs van VO-content. De verwachte praktijkvoorbeelden die de scholen gaan opleveren zijn: • ‘Docent eigenaar van zijn leerproces’ • ‘Digitaal leermateriaal’
VO-content Jaarverslag 2016-2017
25
Kennisdeling Ter ere van het 5-jarig jubileum van Stichting VOcontent is een groot event georganiseerd genaamd ‘Samenwerken aan maatwerk; onderwijsinnovatie met open leermateriaal’. Het event met ruim 400 deelnemers stond volledig in het teken van kennis delen, halen en brengen over innovaties met open en online leermateriaal. De deelnemers van het Jubileumevent kregen de uitgave ‘8 x leren van elkaar’. Een boekje vol met ervaringen en tips over samenwerken aan maatwerk en onderwijsinnovatie met open leermateriaal. De uitgave bevat ook een duidelijke infographic van de ontwikkeling van Stercollecties van 2011 tot 2016. Verder werden twee Inspiratiedagen georganiseerd. Deelnemende scholen faciliteerden deze bijeenkomsten die in het teken stonden van ‘leren door ontmoeting’. Schoolleiders, teamleiders en docenten deelden hun ervaringen over de inzet van technologie en open leermateriaal en het veranderproces in de school. Dit vergrootte het kennisnetwerk van de deelnemers en van VO-content zelf. In 2016-2017 was er 1 netwerk ‘gepersonaliseerd leren’ actief. In het netwerk beantwoorden schoolleiders leer- en praktijkvragen van elkaar over het invoeringstraject van gepersonaliseerd leren onder deskundige begeleiding.
Project Leerdoeldenken In 2016-2017 is de Stichting samen met drie deelnemende scholen (Scholen aan Zee, Liemers College en Jacob Roelands Lyceum) en educatieve uitgeverij Thieme Meulenhoff een project gestart genaamd ‘Leerdoeldenken’. Er zijn stappen gezet over onderwijs door denken vanuit leerdoelen. Aan het daadwerkelijk combineren van open en gesloten digitaal leermateriaal wordt in schooljaar 2017-2018 gewerkt. Beoogde resultaten: • Bevorderen van leerdoeldenken & curriculumbewustzijn. • Combineren van open en gesloten materiaal - methode en Stercollecties. • Verspreiden van kennis op basis van de uitkomsten op bovenstaande 2 resultaten.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
26
2.4 Communicatie VO-content had voor schooljaar 2016-2017 drie belangrijke communicatiedoelen: 1. Relatiebeheer en -onderhoud: (persoonlijk) contact met zowel deelnemende als geïnteresseerde scholen. 2. Communiceren over de meerwaarde van VO-content, ontwikkelingen van Stercollecties, extra programma’s, aanbod van ondersteuningsmogelijkheden en werving voor bijeenkomsten en reflectanten via (online) kanalen. De online communicatie o.a. via social media is in 2016-2017 geïntensiveerd. 3. Communicatie via andere organisaties. Genereren van free publicity, deelname aan conferenties en communicatie-uitingen via relevante partijen en via de communicatiekanalen van deelnemende scholen, ambassadeurs en partners. De activiteiten hebben onder andere geresulteerd in: • •
•
VO-content Jaarverslag 2016-2017
toename in het gebruik van Stercollecties en extra programma’s medewerking van docenten en schoolleiders aan het kwaliteitszorgsysteem dmv reflecties, feedback, onderzoeken en docentenpanels 28 nieuwe deelnemende scholen
27
VO-content Jaarverslag 2016-2017
28
Activiteiten in 2017-2018 Op basis van de ambitie, visie en uitgangspunten van VO-content, de uitkomsten van de marktanalyses en de ledenraadpleging zijn voor 2017-2018 de volgende activiteiten vastgesteld. Bij aanvang van het schooljaar 2017-2018 staan maar liefst 108 Stercollecties klaar voor 11 vakken. In 2017-2018 komen daar 9 nieuwe Stercollecties bij voor de vakken aardrijkskunde, informatica, NaSK en wiskunde. Daarnaast worden de huidige Stercollecties doorontwikkeld en uitgebreid. Om de kwaliteitszorg te blijven versterken wordt er gebruikersonderzoek uitgevoerd, docenten- en leerlingpanels georganiseerd en worden pilots op scholen georganiseerd. Ook in 2017-2018 wordt de samenwerking met Wikiwijs en leerplatforms versterkt om het werken met de Stercollecties zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
29
Om schoolleiders en docenten bewust te laten worden van, te stimuleren in en te inspireren over deskundigheidsbevordering in de ontwikkeling naar onderwijs op maat zal VO-content in 2017-2018 meerdere whitepapers, praktijkvoorbeelden en tools aanreiken. In het kader van kennisdeling worden diverse activiteiten gerealiseerd, waaronder: Drie Inspiratiedagen voor docenten over bouwen aan onderwijs op maat. Drie Masterkl@ssen voor schoolleiders waar kennis, ervaringen en inspiratie worden gedeeld en waar schoolleiders met elkaar concreet aan de slag gaan met onderwijskundige ontwikkelingen. De expertise rondom het thema leerdoeldenken zal in 2017-2018 verder vergroot worden. Er zullen projecten plaatsvinden, trainingen georganiseerd worden en tools over leerdoeldenken aangereikt worden. Op het gebied van communicatie zal de Stichting haar kernboodschappen aanscherpen op basis van uitkomsten van de meerjarenkoers tot 2021. De communicatie met de leden zal verder versterkt worden. Verder zal de privacy en datalek wetgeving geĂŻmplementeerd worden in de collecties.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
30
VO-content Jaarverslag 2016-2017
31
FinanciĂŤle verantwoording Stichting VO-content is opgericht per 30 september 2011. Het boekjaar van de Stichting is gelijk aan het schooljaar. Onderstaand overzicht is afgeleid uit de staat van baten en lasten uit de jaarrekeningen over de boekjaren 2016/2017 en 2015/2016. De jaarrekening 2016/2017 is op 7 december 2017 door Glissenaar Accountants te Vleuten voorzien van een samenstellingsverklaring en door het bestuur vastgesteld. De jaarrekening 2015/2016 is op 27 september 2016 door Glissenaar Accountants te Vleuten voorzien van een samenstellingsverklaring en op 12 oktober 2016 door het bestuur vastgesteld. De jaarrekeningen liggen voor deelnemende scholen ter inzage op het kantoor van de Stichting. Een jaarrekening bevat een balans, de staat van baten en lasten (inclusief begroting) evenals de grondslagen en een toelichting op de posten in de balans en staat van baten en lasten. Om inzicht te verkrijgen in het vermogen en de exploitatie van de Stichting in voornoemde perioden raden wij u aan om de jaarrekeningen in zijn geheel in te zien.
VO-content Jaarverslag 2016-2017
32
VO-content Jaarverslag 2016-2017
2016/2017
2015/2016
Baten
Contributies
2.019.669
2.100.341
Overige opbrengsten
10.200
4.331
Financiele baten
3.651
7.575
2.033.520
2.112.247
Lasten t.b.v. doelstelling
Contentontwikkeling
1.295.182
1.267.643
Ondersteuning
155.705
243.045
Communicatie
268.177
224.320
Kwaliteitszorg
161.745
103.406
1.880.809
1.838.414
Overige activiteiten
Opbrengsten overige activiteiten
188.089
497.037
Kostrpijs overige activiteiten
-161.706
-419.182
26.383
77.855
Kosten beheer en administratie
Personeelskosten
65.486
79.736
Afschrijvingskosten
1376
1461
Overige bedrijfskosten
150.482
73.551
217.344
154.748
-38.250
196.940
33
VO-content Jaarverslag 2016-2017
Overzicht Stercollecties VAK
NIVEAU
LEERJAAR
NIEUW per aug 2017
Aardrijkskunde
vmbo-kgt
3+4
1+2
h/v
1+2+3
Biologie
Duits
Economie
Engels
Geschiedenis
NIEUW per aug 2018
havo
4
5
vwo
4
5+6
vmbo-b
1+2+3+4
vmbo-kgt
1+2+3+4
h/v
1+2
havo
4+5
vwo
4+5+6
vmbo-b
1 of 2 + 3 + 4
vmbo-kgt
1 of 2 + 3 + 4
h/v
1 of 2 + 3
vmbo-b
3+4
vmbo-kgt
3+4
vmbo-b
1+2+3+4
vmbo-kgt
1+2+3+4
h/v
1+2+3
havo
4
5
vwo
4
5+6
vmbo-kgt
3+4
1+2
h/v
1+2+3
havo
4
5
vwo
4
5+6
3
Informatica
h/v
Mens & Maatschappij
vmbo-kgt
1+2
Nederlands
vmbo-b
1+2+3+4
vmbo-kgt
1+2+3+4
h/v
1+2
havo
3+4+5
vwo
3+4+5
havo
4+5
VOcontent
vwo
4+5+6
vmbo-b
1+2+3+4
vmbo-kgt
1+2+3+4
h/v
1
havo
2* + 3*
vwo
2* + 3*
havo a
4* + 5*
havo b
4* + 5*
vwo a
4* + 5*
6*
vwo b
4* + 5*
6*
vwo c
4*
Scheikunde
Wiskunde
NaSk
vmbo-kgt
* Nog niet arrangeerbaar in Wikiwijs Maken
4
5
www.vo-content.nl 030 232 4822 info@vo-content.nl 6
@VOcontent Stichting VOcontent
© VO-content afdeling Communicatie Foto’s
Annelies Verhelst 2+3+4
Vormgeving
Mevrouw van Mulken