Nacht van de Mode Š Eva Broekema
4-daagse cursus
De nieuwe wijkaanpak
13/14 april en 1/2 juni 2016
Arnhem
OTB - Onderzoek voor de gebouwde omgeving Faculteit Bouwkunde
4-daagse cursus
De nieuwe wijkaanpak
Winkels Klarendalseweg © Volkshuisvesting Arnhem
13/14 april en 1/2 juni 2016, Arnhem Nieuwe kaders Er is een nieuwe praktijk aan het ontstaan in de wijkvernieuwing als antwoord op de sterk veranderde omstandigheden. De grootschalige fysieke aanpak is verlaten en heeft plaats gemaakt voor kleinschalige initiatieven, meer uitgaand van de bestaande stad en van wat bewoners zelf zouden kunnen doen. Dat is de reactie nu de financiële steun van de overheid is weggevallen en de mogelijkheden en taken van corporaties zijn ingeperkt. De gemeenten zijn druk met de decentralisaties in het sociale domein, waarbij wijkteams voor een nieuwe aanpak moeten zorgen. Kortom, de kaders voor wijkvernieuwing zijn sterk gewijzigd. Maar nog steeds zijn er wijken met een dalende populariteit en een zwakke reputatie. De soms sobere woningen en woonmilieus voldoen niet altijd aan de huidige behoeften van bewoners. Bewoners die iets te kiezen hebben, verhuizen naar andere buurten. Nieuwe bewoners kiezen soms voor de wijk bij gebrek aan beter. In veel van die wijken staat de leefbaarheid onder druk en zijn grote sociaaleconomische opgaven aan de orde. In die wijken stelden voorheen gemeenten, woningcorporaties en bewoners programma’s op voor de woningen, de leefbaarheid, voorzieningen, de mensen, werk en wijkvei-
ligheid. Stedelijke vernieuwing was bedoeld als integraal beleid met een verbinding tussen de fysieke, sociale en economische aanpak. Door de wijzigingen in de financiële kaders en de beperktere rol die het Rijk aan corporaties toekent, is dat echter niet meer zo vanzelfsprekend. Meer en meer praat men over loslaten en wordt een beroep gedaan op bewoners. Een nieuwe aanpak Dat vraagt om een nieuwe aanpak, om een antwoord op de vraag of integrale aanpak nog wel mogelijk is. Hoe kun je problemen en kansen in beeld krijgen? Waar zitten nieuwe mogelijkheden om tot verbetering van de woonen leefsituatie te komen? Hoe kom je tot een actuele, samenhangende visie en een effectieve aanpak? Hoe breng je het vernieuwingsbeleid vervolgens in praktijk in deze tijd? Hoe zorg je voor een balans tussen ruimtelijk-fysiek en sociaal-economisch, tussen korte en lange termijn en tussen behoud en vernieuwing? Zoektocht en ontwikkeling In talloze wijken en steden is die zoektocht gaande, waarbij nieuwe wegen worden ingeslagen, nieuwe partijen initiatief nemen en nieuwe ervaringen worden opgedaan. Hierbij is het steeds opnieuw belangrijk om voldoende draagvlak te ontwikkelen bij de ver-
schillende betrokkenen, de bewoners in de eerste plaats. In Arnhem zijn daarvan diverse interessante voorbeelden te vinden. We gaan op bezoek bij enkele nieuwe initiatieven. Daarnaast komen deskundigen aan het woord die ingaan op de lessen die geleerd kunnen worden uit de wijkaanpak tot nu toe en de vraag welke perspectieven zich aandienen. De cursus ‘De nieuwe wijkaanpak’ biedt een breed overzicht en verbindt inzichten uit de praktijk, theorie en recent onderzoek met de eigen ervaringen en inbreng van de deelnemers. Deelnemers waarderen de mix van invalshoeken, de inspirerende verhalen van de inleiders en de gevarieerde samenstelling van de groep. Voor wie bedoeld? De cursus is geknipt voor gemeenteambtenaren, corporatiemedewerkers, projectleiders, opbouwwerkers, ontwikkelaars, ontwerpers, adviseurs en leden van bewonersorganisaties die hun blik willen verbreden, nieuwe antwoorden zoeken of willen reflecteren op hun eigen werkwijze. Deze succesvolle cursus wordt al voor het twintigste achtereenvolgende jaar verzorgd; het programma wordt uiteraard telkens aangepast aan de actuele ontwikkelingen.
Programma woensdag 13 april 2016
donderdag 14 april 2016
Rozet, Arnhem
Bruishuis, Arnhem
Algemeen kader en aanpak
Integrale aanpak in de praktijk
9.00 Ontvangst 9.30
Introductie en kennismaking
10.00
Wijkaanpak, herstructurering en beheer: algemeen kader aanleiding en maatschappelijk debat betrokken partijen ontwikkelingen in de beleidspraktijk André Ouwehand, OTB, TU Delft
11.15
Koffie-/theepauze
11.30
Naar een nieuwe aanpak wijkverandering en beeldvorming kanttekeningen bij de wijkvernieuwing tot nu toe een nieuwe aanpak André Ouwehand, OTB, TU Delft
12.30 Lunch 13.30
Binnenstedelijke vernieuwing in de nieuwe werkelijkheid nieuwe allianties samenwerkingsmodellen vraag- en programmasturing afspraken op meerdere schaalniveaus Mirjam Huffstadt, Breebaart en Huffstadt, gebieds- en procesmanagement, Den Haag en Wijkontwikkelingsmaatschappij Den Haag Zuidwest
15.00
Koffie-/theepauze
15.15
Bewonersparticipatie: deelnemen en deelhebben activeren van verschillende bewoners nieuwe vormen van bewonersparticipatie mobiliseren, programmeren en invoegen Joop Hofman, Rode Wouw, Deventer
16.45
Werkopdracht wijkvisie In kleine groepen werken aan een opdracht die aansluit op het voorafgaande en eigen ervaringen.
17.30 Programmabreak 17.45
Werkopdracht wijkvisie (vervolg)
18.45
Bespreken resultaten werkopdracht Feedback op resultaat en geformuleerde dilemma’s.
19.30 Diner
9.15
Sociaal investeren in de wijk leefbaarheid en sociale vitaliteit de veranderde rol van corporaties keuze in de bedoeling van sociale interventies investeren en rendement: leren van interventies Frits Baghus, Talis, Nijmegen
10.45
Koffie-/theepauze
11.00
Thuisopdracht deelnemers Korte toelichting op thuisopdracht voor blok 2
11.10
Economie in de wijk sociale stijging: rondkomen en vooruitkomen gebiedsgerichte en persoonsgerichte aanpak kansen pakken samenhang met fysieke aanpak André Ouwehand, OTB, TU Delft
12.30 Lunch 13.15
14.00
14.30
Korte toelichting Bewonersbedrijf Malburgen en Bruishuis Walter Klein Nienhuis, Bewonersbedrijf Malburgen Vertrek naar Klarendal Multifunctioneel Centrum Klarendal, Kazerneplein 2, Arnhem Excursie in de wijk Klarendal, Arnhem fysiek, sociaal en economisch: integraliteit in de praktijk versterken van de identiteit, leefbaarheid en veiligheid partnerschap met bewoners wijkwerkpalet Klarendal wandeling door de wijk Berry Kessels, Volkshuisvesting, Arnhem
17.00 Afsluiting
woensdag 1 juni 2016
donderdag 2 juni 2016
Rozet, Arnhem
Rozet, Arnhem
Positie betrokkenen
Nieuwe coalities en financiering
9.00
Ontvangst
9.00
Start programma
9.20
Start programma
9.10
9.30
Strategie en aanpak van de corporatie motieven en rol van de corporatie veranderde mogelijkheden samenwerking met andere partijen maatschappelijke inzet Gerrit Breeman, Volkshuisvesting, Arnhem
Wijkvernieuwing in veranderende context verandering in strategie van de aanpak verschil in context en aanpak nieuwe aanpak: nieuwe coalities succesfactoren Hans Karssenberg, Stipo, Amsterdam/Rotterdam
10.40
Koffie-/theepauze
10.45
Koffie-/theepauze
11.00
11.00
De gemeente en de sociale aanpak drie decentralisaties: motor van vernieuwing de rol van de gemeente in het sociaal domein wijkteams in de praktijk de relatie met wijkgericht werk en sociale wijkvernieuwing Debby den Heijer, Gemeente Breda
Wijkvernieuwing: de financiën begrippenkader geldstromen in de wijk: kosten en opbrengsten lopende exploitatie en gebiedsontwikkeling verschillende financieringsvormen Mario Damen, Vannimwegen, Amsterdam
12.30
Lunch
13.30
Bezoek Bartokpark Voorbeeld van nieuwe stedelijke ontwikkeling. Toelichting Harro de Jong, Buro Harro, Arnhem
12.30 Lunch 13.30
Wijkvernieuwing als ontwerpopgave van masterplan naar kansenplan lezen en benutten van de bestaande structuren in de wijk uitbreiding ingrepenpalet in fysieke vernieuwing de veranderende rol van het ontwerp in de nieuwe opgaven Gert Jan te Velde, Vanschagen Architecten, Rotterdam
14.45
Koffie-/theepauze
15.00
De rol van marktpartijen markt en risico samenwerken met andere partijen conceptontwikkeling als instrument praktijkvoorbeeld Job van Zomeren, ERA Contour, Zoetermeer
16.15
Behandeling thuisopdracht De gemaakte huiswerkopdrachten worden in kleine groepen besproken. Elke groep richt zich op bepaalde thema’s, problemen, oplossingen en dilemma’s.
17.30
Programmabreak
18.00
Behandeling thuisopdracht (vervolg)
19.30
Diner Aardvarken Bartokpark © Inge Hondebrink
14.00
Bespreking thuisopdrachten Presentatie en discussie per thema.
15.30
Evaluatie en uitreiking getuigschriften
16.00
Afsluiting en borrel
Meer informatie
Data 13/14 april en 1/2 juni 2016
Plaats overnachtingen Holiday Inn Express Arnhem Nieuwe Oeverstraat 50 6811 JB Arnhem Tel. (026) 820 00 70 www.hiex.nl
Plaats cursus 13 april, 1 en 2 juni 2016: Rozet Kortestraat 16 6811 EP Arnhem Tel. (026) 354 31 00 www.rozet.nl 14 april 2016: Bruishuis Akkerwindestraat 1, 9-12 6832 CR Arnhem
Cursusgeld en getuigschrift De kosten voor de cursus bedragen € 2.195,-. Bij deze prijs is inbegrepen: het documentatiemateriaal, lunches, diners, koffie en thee. Over dit bedrag is geen BTW verschuldigd. Cursisten die de gehele cursus hebben bijgewoond en de (thuis)opdrachten met goed gevolg hebben afgerond, ontvangen een getuigschrift.
Overnachtingsmogelijkheid U kunt gebruikmaken van de overnachtingsmogelijkheid in Holiday Inn Express in Arnhem op 13 april en 1 juni 2016. De kosten hiervoor bedragen € 94,- per nacht (incl. ontbijt). Deze overnachtingen zijn niet bij de cursusprijs inbegrepen. U kunt bij aanmelding opgeven of u gebruik wenst te maken van de overnachtingsmogelijkheid. Het OTB zorgt er dan voor dat er een kamer voor u beschikbaar is.
Aanmelding en betaling U kunt zich voor deze cursus aanmelden via www.otb.tudelft.nl/agenda. Kies voor cursus ‘De nieuwe wijkaanpak’. U treft daar een omschrijving
van de cursus en een link naar het aanmeldformulier (projectcode: AOS711-2016). Aan deze cursus kunnen maximaal 22 personen deelnemen, zodat er voldoende ruimte is voor discussie. Wij streven naar een gemengd samengestelde groep. Bij overintekening geldt een maximum van één deelnemer per organisatie. Bij de bevestiging van uw inschrijving ontvangt u tevens een routebeschrijving naar Holiday Inn. U kunt online betalen of per factuur. Indien u kiest voor betaling per factuur wordt deze factuur apart toegezonden door de financiële administratie van de TU Delft. Het deelnamebedrag dient 10 werkdagen vóór aanvang van de cursus ontvangen te zijn. Indien vanwege onjuist ingevulde gegevens de factuur opnieuw verzonden dient te worden, wordt € 25,- aan administratiekosten doorberekend.
Annulering U kunt alleen schriftelijk annuleren. Afmelding zonder verplichting tot betaling kan slechts indien de annulering schriftelijk is ontvangen vóór 16 maart 2016. Cursisten die tussen 16 maart en 30 maart 2016 annuleren, zijn 50% van de cursuskosten verschuldigd. Bij latere annulering brengen wij het volledige cursusbedrag in rekening. Bij verhindering is het mogelijk een collega gebruik te laten maken van uw reservering. Het OTB behoudt zich het recht voor bij onvoldoende belangstelling de cursus te annuleren. Hiervan ontvangt de cursist tijdig bericht. Bij annulering van de cursus door het OTB ontvangen de cursisten direct het cursusgeld terug.
Cursusleiding Ir. André Ouwehand OTB, Faculteit Bouwkunde, Technische Universiteit Delft Tel. (015) 278 76 59
Ervaringen vorige cursussen De deelnemers van vorige cursussen noemen als sterke punten van de cursus o.a. de praktijkervaring en bevlogenheid van de sprekers en de cursusleiding, de goede afwisseling van thema’s, de verschillende visies die aan bod komen, de duidelijke structuur, de vele nuttige praktijkvoorbeelden, de gedegen uitdieping van de lastige onderdelen van het proces, de directe toepasbaarheid voor de eigen situatie, de gemêleerde samenstelling van de groep en de uitwisseling van ervaringen van de deelnemers onderling. Deelnemers ervaren de cursus als inspirerend en inzichtgevend in huidige en toekomstige ontwikkelmogelijkheden.
Informatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het secretariaat van het OTB: Tel. (015) 278 30 05 E-mail: a.d.dersjant@tudelft.nl.
OTB - Onderzoek voor de gebouwde omgeving Het OTB, afdeling van de faculteit Bouwkunde van de TU Delft, verricht onderzoek en verleent adviezen op het gebied van het bouwen en de gebouwde omgeving. Het onderzoek van het OTB is multidisciplinair, beleids- en oplossingsgericht. Ook aan kennisoverdracht wordt veel aandacht besteed in de vorm van onderwijs, beleids- en onderzoeksrapporten, scholing en training en het organiseren van studiedagen, congressen en cursussen.
Mailing Het kan voorkomen dat u meer dan één folder ontvangt. Wilt u in dit geval een exemplaar aan uw collega doorgeven?
Adressering Mochten de adresgegevens niet juist zijn, dan verzoeken wij u de wijziging per e-mail door te geven aan a.d.dersjant@tudelft.nl. Het OTB zal de wijzigingen dan in het adresbestand doorvoeren.
Cursus-/studiedagprogramma 2016 Cursus/studiedag
Data
Kosten
4-daagse cursus Nieuwe wegen in technisch beheer van woningen
17/18 februari en 30/31 maart 2016
€ 2.195,-
Symposium en boekpresentatie Bouwstenen uit de recente geschiedenis van de stedelijke ontwikkeling
10 maart 2016
n.v.t.
4-daagse cursus Portefeuille en Assetmanagement bij woningcorporaties
20/21 april en 1/2 juni 2016
€ 2.195,-
4-daagse cursus Recente ontwikkelingen in het wonen
5/6 oktober en 30 november/1 december 2016
€ 2.195,-
Kijk voor een actueel overzicht op onze website: www.otb.tudelft.nl/agenda. U kunt zich hier ook inschrijven. Kies dan cursus ‘De nieuwe wijkaanpak’ Projectcode: AOS711-2016
www.otb.tudelft.nl/agenda