EN-magazine “EN-magazine over Elektrotechniek en Natuur-/scheikunde�
Jaargang: 1 Nummer: 1 Datum: Augustus 2010
Inhoud Schelfhorst 50 jaar .................................................................................................................... 3 Avonturenpark Hellendoorn ................................................................................................... 4 Een UTP kabel maken ............................................................................................................... 5 Elektrische energie ................................................................................................................... 8 Inleiding: ................................................................................................................................. 8 Energieomzetters: .................................................................................................................. 9 Energiecentrale: ................................................................................................................... 10 Dynamo: ............................................................................................................................... 10 De transformator: ................................................................................................................ 11 Moppentrommel ..................................................................................................................... 12 Effe voorstellen: ....................................................................................................................... 13 Uitsmijter .................................................................................................................................. 14 Afsluiting................................................................................................................................... 15
www.studiepleinreggesteyn.tk
2
Schelfhorst 50 jaar Op donderdag 1 juli was meneer Schelfhorst 50 jaar oftewel "Abraham". Met de afdeling elektrotechniek (leerlingen en docent) hebben we een cadeau gekocht. Ook hebben we als ludieke actie zijn auto ingepakt met WC-papier als "cadeautje". Oh ja, bijna vergeten. Er was natuurlijk ook nog de diploma uitreiking van de geslaagden van de afdeling Elektrotechniek. Maar is natuurlijk niet zo belangrijk als Abraham worden.......... Voor de foto's van dit alles zie www.studiepleinreggesteyn.tk
www.studiepleinreggesteyn.tk
3
Avonturenpark Hellendoorn Op woensdag 2 juni is de afdeling Elektrotechniek op bezoek geweest bij Avonturenpark Hellendoorn. De leerlingen van klas 3 elektrotechniek mochten een kijkje nemen achter de schermen. Onder begeleiding van Teamleider Techniek Jan Harmsen werd er gekeken naar de elektrotechnische installaties van diverse attracties.
Leerlingen hebben gezien hoe de attracties worden bestuurd door computers, welke regelkasten daarvoor nodig zijn en hoe “zwaar� alles is afgezekerd. Bij de achtbaan was te zien dat deze word geremd d.m.v. elektromotoren.
Na de rondleiding mochten de leerlingen vrij het park in en was er de gelegenheid om de attracties zelf maar eens uit te proberen.
Mede door het mooie weer was deze dag erg leuk, gezellig en leerzaam.
Afdeling Elektrotechniek
www.studiepleinreggesteyn.tk
4
Een UTP kabel maken Een gewone UTP kabel gebruik je wanneer je een PC op een hub, switch, router, etc. wilt aansluiten. Beide kanten van de kabel sluit je aan, zoals hieronder omschreven. Wanneer je twee PC’s rechtstreeks op elkaar aan wilt sluiten, en dus geen gebruik maakt van een hub, dan heb je een cross link cable nodig.
TIP, Wanneer je een RJ45 wandcontactdoos met 2 of meer aansluitingen hebt en je wilt er één voor gewone telefonie gebruiken, dan dien je pin 4 en 5 (blauw blauw/wit) te gebruiken. Voor het maken van een cable voor UTP heb je op z'n minst de volgende spullen nodig:
1. Een cat5 UTP kabel (8 aders in 4 getwiste paren; zie hieronder) 2. Als je het in één keer goed doet: twee UTP (RJ45) krimp-montage-pluggen, anders meer :-) 3. Een krimptang voor bovenstaande pluggen. Hiernaast zie je een cat5 UTP kabel met 8 aders die in 4 paren bij elkaar horen: - paar 1: Wit-Blauw & Blauw - paar 2: Wit-Oranje & Oranje - paar 3: Wit-Groen & Groen - paar 4: Wit-Bruin & Bruin In de mantel zitten deze paren om elkaar heen gedraaid, getwist. Vandaar ook de naam "twisted pair kabel".
Nu gaan we daadwerkelijk de UTP in elkaar zetten. Voor een gewone UTP kabel moeten de aders aan beide kanten in de volgorde zoals hiernaast staat aangegeven gezet worden. Dat betekent dus deze volgorde:
1: Oranje-Wit 2: Oranje 3: Groen-Wit 4: Blauw 5: Blauw-Wit 6: Groen 7: Bruin-Wit 8: Bruin
Hoe je een crosslink cable maakt, leggen we zo uit.
www.studiepleinreggesteyn.tk
5
Zorg er nu voor dat je de aders in de volgorde die hierboven staat, in de plug steekt zoals hiernaast is aangegeven (dus de plug met de achterkant naar je toe, en ader # 1 [de Oranje/Witte] het meest links)
Controleer of de aders inderdaad in de goede volgorde zitten. Is dit het geval, knijp dan de plug dicht met de UTP krimptang. Wanneer je een “gewone” UTP kabel wilt maken, herhaal stap 1 t/m 3 voor de andere zijde van de kabel.
Een UTP cross-over of crosslink kabel kun je gebruiken om twee computers met beide een UTP netwerkkaart aan elkaar te koppelen zonder daarbij de hulp in te hoeven roepen van een hub, switch, o.i.d. Om dit voor elkaar te krijgen zit een crosslink kabel - de naam zegt het al - wel anders in elkaar dan een 'gewone' UTP kabel. Hierboven is omschreven hoe een gewone UTP kabel wordt gemaakt. Beide kanten van de kabel sluit je hetzelfde aan. Bij een crosslink cable sluit je één kant anders aan dan bij een gewone UTP kabel. De aders moeten in een andere volgorde, en wel in degene die hiernaast staat aangegeven:
www.studiepleinreggesteyn.tk
1: Groen-Wit 2: Groen 3: Oranje-Wit 4: Blauw 5: Blauw-Wit 6: Oranje 7: Bruin-Wit 8: Bruin
6
Deze stap is hetzelfde als stap 3, alleen met een andere volgorde van de aders. Dus: controleer of de aders inderdaad in de goede volgorde zitten (zie hiernaast en in stap 4). Is dit het geval, knijp dan ook deze plug dicht met de UTP krimptang.
Tot slot nog even het overzicht van de verbindingen die je moet maken voor een crosslink kabel: Ader (conn 1)
Ader (conn 2)
Oranje-Wit
Groen-Wit
Oranje Groen-Wit Blauw Blauw-Wit Groen Bruin-Wit Bruin
Groen Oranje-Wit Blauw Blauw-Wit Oranje Bruin-Wit Bruin
Wanneer je een “gewone” UTP kabel maakt, dan moet je beide kanten van de kabel aansluiten, zoals vermeld in de kolom “conn 1”.
www.studiepleinreggesteyn.tk
7
Elektrische energie Inleiding: Alle elektrische apparaten werken op elektrische energie. Eigenlijk zet een apparaat elektrische energie om in een andere vorm van energie. Hoeveel energie een apparaat gebruikt hangt af van twee dingen: - Het vermogen van het apparaat - De tijd dat een apparaat aan staat. Het vermogen geeft aan hoe sterk een apparaat is. Hoe groter het vermogen, hoe sterker het apparaat is, en hoe meer energie het kost om het apparaat te laten werken. We korten het vermogen af met de letter P. Dit komt van het engelse woord Power. We meten het vermogen in Watt. Watt kort je af met de letter W. Het vermogen op het bovenstaande typeplaatje is 100 W. Hoe langer een apparaat aanstaat, hoe meer energie het kost. De tijd kun je op twee manieren invullen: in uren of seconden. Als je uren gebruikt, meet je de elektrische energie in Wattuur, afgekort Wh. Thuis op de energierekening wordt vaak kWh gebruikt. Dat is eigenlijk hetzelfde als met meter en kilometer. Als je de tijd in seconden meet, dan wordt de elektrische energie uitgedrukt in Joule, afgekort J. Dit wordt veel gebruikt in de natuurkunde, omdat alle andere vormen van energie ook in Joule gemeten wordt. Dan kun je het gemakkelijk in elkaar omrekenen. Als je kWh in J moet omrekenen moet je onthouden dat: 3.600.000 J = 1 kWh Elektrische energie kun je uitrekenen met de formule: Energie = vermogen x tijd E=Pxt Alle letters op een rijtje. Leer deze snel, daar heb je veel gemak van!!!! Grootheid
Afkorting
Eenheid
Afkorting
Spanning
U
Volt
V
Stroomsterkte
I
Ampere
A
Weerstand
R
Ohm
立
Vermogen
P
Watt
W
Energie
E
Wattuur / Joule
Wh / J
www.studiepleinreggesteyn.tk
8
Energieomzetters: Eerder is al gezegd: Alle apparaten zijn energieomzetters. De elektrische energie wordt omgezet naar andere vormen van energie. Andere vormen van energie zijn bijvoorbeeld: licht, geluid, beweging en warmte. Meestal wordt niet alle energie nuttig gebruikt. Bijvoorbeeld bij een gloeilamp wordt maar 5 % van de elektrische energie daadwerkelijk omgezet in licht, de rest wordt omgezet in warmte. Deze 95 % wordt verlies genoemd, maar in de natuurkunde spreek je niet van verlies, maar noem je het niet nuttig gebruikt. Als je verlies zegt lijkt het net of het verdwenen is, maar dat is niet zo. De verhouding tussen de energie die nuttig gebruikt wordt en wordt opgenomen wordt het rendement genoemd. Je berekent het rendement als volgt:
De kunst is het in kaart brengen welke energieĂŤn meedoen, en dan te kiezen welke nou nuttig zijn. Denk daarbij altijd aan: Waarom zet ik het apparaat nou eigenlijk aan? Voorbeeld: een cirkelzaag. Opgenomen wordt elektrische energie. Hij geeft af, beweging, warmte en geluid. Het hout wordt niet sneller of beter doorgezaagd als de zaag meer geluid maakt, met andere woorden, het geluid is niet nuttig. Het zelfde geldt voor de warmte.
www.studiepleinreggesteyn.tk
9
Energiecentrale: Elektrische energie wordt opgewekt in een centrale. Eigenlijk is opgewekt een fout woord. Er zijn andere energievormen die worden omgezet in elkaar met als eindresultaat elektrische energie. We kennen onder andere de volgende energiesoorten:
licht geluid warmte beweging chemische energie elektrische energie nucleaire energie.
In een conventionele elektriciteitscentrale wordt een brandstof verbrand. De warmte wordt benut om stoom te maken. De stoom blaast tegen een turbine. De turbine draait en met de draaiende beweging wordt in een dynamo elektrische energie gemaakt.
Dynamo: Een dynamo werkt volgens het inductie-principe: Elektrische stroom bestaat uit vrije elektronen. Dit zijn de energiedragende deeltjes die door een elektriciteitsdraad gaan. Deze vrije elektronen zijn gevoelig voor een veranderend magnetisch veld (= bewegende magneet). Als vrije elektronen een veranderend magneet veld ondergaan dan verplaatsen ze zich. Dit is dan eigenlijk een stroompje. Er ontstaat dan een wisselstroom.
www.studiepleinreggesteyn.tk
10
De transformator:
Met een transformator kun je de spanning omvormen. Een transformator bestaat uit twee spoelen die samen ĂŠĂŠn kern delen. De ene spoel is de ingangsspoel, dit noemen we de primaire spoel. De uitgangkant noemen we de secundaire spoel. Door de primaire spoel loopt een wisselstroom. Daardoor wordt de spoel een elektromagneet. De kern vervoert het magnetisch veld rond. Omdat er een wisselstroom ingaat wordt het magnetisch veld ook wisselend. Dat betekent dat de noord- en zuidpool omdraaien in het zelfde ritme als de wisselstroom op en neer gaat.
Doordat er een wisselend magnetisch veld gaat door de tweede spoel wordt daarin ook weer via inductie een wisselspanning opgewekt. Natuurlijk hangt de uitgangsspanning af van de verhouding van het aantal wikkelingen van de primaire en de secundaire spoel. Als de primaire spoel 20 wikkelingen heeft en de secundaire 10, dan verlaagt de transformator de spanning met de helft.
www.studiepleinreggesteyn.tk
11
Moppentrommel 1. Jantje gaat naar school en vraagt: "juffrouw word je gestraft voor iets wat je niet gedaan hebt?" De juffrouw zegt: "nee, waarom vraag je dat?" "Omdat ik mijn huiswerk niet gemaakt heb."
2. Wat is het verschil tussen een leraar en een tandarts? De leraar zegt mond dicht en de tandarts zegt mond open!
3. Schoolreglement: 1. Gij zult niet te laat komen (kom liever helemaal niet) 2. Gij zult niet spieken(Je kunt beter openlijk overleggen) 3. Gij zult geen propjes gooien(Schooltassen hebben meer effect) 4. Gij zult in de klas niet praten(Schreeuwen trekt meer aandacht) 5. Gij zult geen afval op het plein gooien(Gooi het in school, daar is plek zat!) 6. Gij zult in de gangen niet glijden(schaatsen is leuker) 7. Gij zult niet op de verwarming zitten (Doe het toch, beter je kont verbranden dan een blikken reet van die snertstoelen) 8. Gij zult op het schoolplein niet roken (Doe het in school, daar valt de lucht toch niet op) 9. Gij zult in de pauzes niet vervelend zijn(Onder de les is toch veel leuker!?!) 10. Gij zult het leven van de leraar niet zuur maken(Dat doet z'n vrouw wel)
4. De leraar vraagt: "Hoe noem je iemand die maar praat en praat terwijl niemand luistert? "Een leerling antwoordt. "Een leraar natuurlijk!"
www.studiepleinreggesteyn.tk
12
Effe voorstellen: In elke EN-magazine stelt een leerling zich voor. Aan de hand van verschillende vragen komen we meer te weten over deze persoon. Deze keer is dat: Pascal Nijhuis
Ik ben geboren op: 31 Oktober 1994 Mijn lievelingseten is: Spinazie. Mijn favoriete sport is: Voetbal, Windsurfen. Mijn grootste hobby is: Muziek draaien. Het leukste TV programma vind ik: GTST (Goeden Tijden Slechte Tijden) Later als ik groot ben word ik: Radio DJ. Mijn favoriete website is: Google, Youtube. Mijn allergrootste wens is: Vrede op aarde. Hoe heten je vader en moeder: (Pa) Jean (Ma) Inge Wat doen je vader en of moeder voor werk: Pa (Machine bouw) (Ma) Niks Heb je broertjes en of zusjes: Ja Zusjes (Avalon 14)(Noelle 11) Wat smeer je het liefst op je boterham: Dun Boter. Waar ga je het liefst op vakantie: Amerika, Canada Wat bestel je het liefst bij de snackbar: Ga nooit naar Snackbar. Ben je op iemand verliefd: Kim Uit Oldenzaal. (Oud klasgenootje van me) Met wie zou je wel eens een dagje willen ruilen: Giel Beelen Ben je ergens bang voor: Vogelspinnen. Wat is je favoriete muziek: Van alles wel. Wat vind je op school het leukst om te doen. Electro, Wiskunde, Nederlands Wat vind je op school het minst leuk om te doen: Godsdienst. Als je je naam zou mogen veranderen wat zou je dan kiezen: Ik zal het niet weten Als je door de tijd kon reizen waar zou je dan heengaan: Cowboy Wilde Westen. Waar kijk je op dit moment het meest naar uit: 3 weken op vakantie Ik kan echt niet leven zonder: Humor. Naar een onbewoond eiland neem ik mee: Koffer, Familie, en een boot. Waar kan je heel boos of chagrijnig van worden: Liegen en bedriegen Ken je een leuke (korte) mop: Wat is het toppunt van lang wachten? Een abortus kliniek met een wachtlijst van 9 maanden. Wat vraag je dit jaar voor je verjaardag: Geld zoals normaal Wat hoop je ooit een keer mee te maken: Glazenhuis 3FM In Enschede. Weet jij iets wat (bijna) niemand weet: Nee niet echt.
www.studiepleinreggesteyn.tk
13
Uitsmijter Doe je iets bijzonders of heb je een leuke hobby, dan kun je op deze pagina vertellen wat dat is. Stuur dan een mail naar studiepleinreggestyen@gmail.com en wie weet sta jij de volgende keer in deze EN-magazine van studiepleinreggesteyn.
www.studiepleinreggesteyn.tk
14
Afsluiting Deze EN-magazine is gemaakt door: 
M.Pijffers
EN-magazine verschijnt 6x per jaar. Dus iedere 2 maanden een nieuwe editie!!!!!! Wil je ook iets aanleveren voor de volgende editie, mail dan naar studiepleinreggestyen@gmail.com en het zal er de volgende keer in staan.
www.studiepleinreggesteyn.tk
15