Kringnieuws 1984 12 10 58 by Jack van Elten

Verschijnt minimaal 6 x per jaar. Uitgave van de Kring "Vrienden van 's-Hertogenbosch"

N U M M E R 58 .L

Kringhuis: Stationsweg 29, telefoon 073 - 135098 m9andag, dinsdag, vrijdag:10-12 en 13-17 uur woemsdag, zaterdag: 10-17 uur donderdag: 10-12, 13-17 en 18-21 uur

)december 1 984 Sekretariaat: Postbus 1162, 5200 BE 's-Hertogenbosch telefoon: 073 - 135073, b.g.g. 073 - 14746 Betalingen: - postgiro 311 97 16 - Rabobank reknr. 17.19.94.078 - Van Lanschot reknr. 22.51.91.202

====================================~=~~~~g~~~~~~~~~~~~~=~l~=;=l~~~Q~=========== BULAGE bij dit Kring-Nieuws: acceptgirokaart = ===================================~===========================================

In dit zesde Kring-Nieuws van 1984 vindt U de volgende onderwerpen, beste leden: op pagina 2 vindt U een bericht van onze voorzitter aan de vooravond van 1985, het jubeljaar. op pagina 3: Op de bres voor onze binnenstad. op pagina 4 vindt U een verslagje van onze trip naar Leuven. een leuke bijzonderheid: op 16 november herdacht Leuven het 1100-jarig bestaan. van het Bossche gemeentebestuur was er alleen een gelukwenstelegram, Uw Kring was uiteraard op de recep~ie wel vertegenwoordigd! op de pa9ina 's 5 en 6 vindt U allerlei mededelingen. hierbij v.ragen wij vooral Uw aandacht voor de ledenbijdrage 1985 en voor archeologie. op pagina 7 leest U e.e.a. over het restauratieambachtencentrum dat binnenkort in de St.Jozefkerk wordt gevestigd en waarvoor ook Uw medewerking wordt gevraagd. een nieuwe syllabus in de serie "Bossche Bouwstenen" en de fotowedstrijd "Een stad verandert, 1944-1984" op de pagina's 8 en 9. 1985 werpt schaduwen vooruit op de pagina's 9 t/m 12, terwijl de laatste pagina's gereserveerd zijn voor een overzicht van uitgaven die nu (of binnenkort) in het Kringhuis verkrijgbaar zijn.

VRIEND OF VRIENDIN VAN 's-HERTOGENBOSCH. Dit Kring-Nieuws is het laatste Kring-Nieuws met een inhoud die nog betrekking heeft op 1984. Ik z e g dus ni e t he t l aa tste numm s r va n dit j ac r. Er komt dit jaar nog e e n Kring-Nieuws uit, maar dan uitsluitend betrekking hebbende op onze aktiviteiten in 19851 Dat brengt mU dus op onze aktiviteiten voor 1985. OngetwUfeld heeft U reeds veel gelezen en gehoord over datgene wat we van plan zUn in het komande jubeljaar. De meest belangrijke daarvan zUn: op 5 en 6 januari de presentatie in de Brabanthallen; het historische spel van 2 t/m 9 juni; het leveren van gidsen voor rondleidingen door de stad, het gehele jaar door. Verder wederom de torenbeklimmingen, tentoonstellingen, lezingen, verzorgen van uitgaven, enzovoort, enzovoort. Met andere woorden een zeer groot scala van aktiviteiten. U begrUpt dat, om dit alles in goede banen te kunnen leiden, er in dat jaar een extra zware wissel op Uw bestuur getrokken wordt. Nu moet ik eerlUkheidshalve toegeven dat we dat graag doen. We hebben er echt plezier in, vooral als na een aktiviteit blijkt dat het naar Uw zin is geweest. Maar toch wil ik bij deze een beroep doen op Uw hulp. Zoals U hebt kunnen constateren heeft U reeds een acceptgirokaart ontvangen voor Uw jaarlUkse bijdrage. U zou ons geweldig van dienst zUn als U Uw bijdrage reeds v66r het einde van dit jaar aan ons overmaakt. De administratieve afwikkeling van al die acceptgiro's vergt erg veel tUd. Als U nu v66r het einde van dit jaar Uw bijdrage reeds overmaakt, zijn wU in de gelegen heid een belangrijk deel al dit jaar te verwerken. Dat geeft ons een enorme verlichting van werkzaamheden het volgend jaar. Bij voorbaat hartelijk bedankt. Nu ik toch bezig ben het woord tot U te richten, wil ik graag nog wat onder Uw aandacht brengen. We staan weer vlak voor de feestdag e n, waarbij het e e n min of meer goede gewoonte is elkaar geschenken aan te bieden. In ons Kringhuis zijn erg veel mooie artik e l e n t e koop. WaarschijnlUk is er best iets van Uw gading te vinden. Buit e n dat, bij elk cadeautje dat U bij ons koopt steunt U niet alleen de Kring, maar mogelijk ook nog de organisatie van h e t achtste eeuwfeest het volgend jaar. Daar komt ook nog bij dat U dan weer eens ons Kringhuis kunt bezoeken, waar over het algemeen een aardige tentoonstelling is ingericht over personen of zaken die op onze stad betrekking hebben. Tot slot wil ik U eraan herinneren dat we best nog vele leden kunnen gebruiken. Niet alleen: "Hoe meer zielen, hoe meer vreugd" gaat hier op, maar 66k: "Hoe meer leden we hebben, des te meer personen de doelstellingen van de Kring steunen." En dat is niet alleen een gunstige ontwikkeling voor Uw maar ook, naar onze overtuiging, een gunstige ontwikkeling voor ~ stad. Wellicht zijn er nog familieleden of buren die nog geen lid zijn van de Kring "Vriend en van 's-Herto genbos ch". Een beetje mondelinge reclame doet vaak wonderen. Voor al Uw hulp hartelijk bedankt. Herman v.d. Heuvel

©IP cillce ~wees VCDcor ©Illl"Zi<e Ibrrl11),imceml~rtaicll

Zoals beloofd in ons oktobernummer gaan we onze belangstellende leden geregeld bijpraten over datgene wat speelt in en rond het "Overlegorgaan Binnenstad". Goed nieuws is dat er een vorm van samenwerking groeiende is met de Stichting " 1 s-Herto genboss che Monumentenzorg". Omdat wij tweeën de problemen vaak vanuit dezelfde gezichtshoek benaderen, zit er o.i. zeker een vruchtbare samenwerking in! Ook de "Eoschboom" proberen we hierbij te betrekken. Jp 15 oktober j.l. heeft het Overlegorgaan weer vergaderd. Het was de op 15 september geplande vergadering, die moest worden uitgesteld omdat de agenda met stukken te laat beschikbaar kwam. Het ontwerp-bestemmingsplan Zuidwal, slechts in enkelvoud beschikbaar voor diverse groeperingen, vroeg n.l. erg veel tijd. Jammer dat als gevolg van een en ander, zaken in de gemeenteraad kwamen zonder in het Overlegorgaan te zUn geweest. Ja, als je de grensrechter geen vlag geeft, kan de wedstrijd blUkbaar gewoon doorgaan en de scheidsrechter beslist zonder opzij te kijken. Het is alleen de vraag hoe lang die grensrechters er zo nog naast willen lopen! Terug naar het overleg. Het bestemmingsplan Zuidwal werd uitgebreid besproken. Het Gouvernementspaleis valt er ook binnen. Zoals bekend zal dat worden ingericht als Noordbrabants Museum. In de tuin zal ook gebouwd worden. De Mortelk~zerne achter de t~in krUgt, na ontruiming door het Telefoondistrict een bestemming, die op de begane grond kleine ambachtelijke bedrijf jes toelaat, zo mogelijk in de sfeer van- of aansluitend bij het museum. Op de verdieping komen woningen. De Eeurdsestraat wordt }ngevuld met woningbouw van enkele verdiepingen, hier en daar hoger. 1wee parkeerterreinen op open plaatsen blijven gehandhaafd, n.l. aan de Zuidwal en aan de Prins Bernhardstraat. Wél zal voor beide terreinen een zgn. "wijzigingsbevoegd heid" worden op genomen, waardoor t.z.t. woningbouw ter plaatse mogelijk is. Hoe en wat er dan gebouwd gaat worden, dat zal ook worden vastgelegd. Wij hebben voorgesteld om de toekomstige bebouwing aan de Zuidwal vanaf de b e staande flats (in de richting Heidemij) naar beneden te laten aflopen, zodat later de bewoners van de Ee urdsestraat/Weversplaats nog wat uitzicht overhouden. Het plan komt in een der volgende vergaderingen opnieuw aan de orde. Samen me t de Stichting 71 1 s-Hertogenbossche Monumentenzorg" hebben we bezwaar gemaakt tegen een voorgenomen 'herinrichting' van de Moriaan. Naar onze mening gaat het hier om een bedenkelijke aantasting van dit mooie historische pand, dat 20 jaar geleden geschikt gemaakt is voor de VVV, met medewerking van de RUksdienst voor Monumentenzorg. Vooral het maken van een stenen trap langs de gevel in plaats van de bestaande trap, loodrecht op de gevel, wijzen we af. IndertUd is nl. erg zorgvuldig

, "

gekozen voor de tegenwoordige oplossing, om de boog van het pothuis helemaal vrD te leggen. Het aanbrengen van een plateauliftje tegen de voorgevel (het houten vakwerk) lDkt onaanvaardbaar en bovendien onbruikbaar, omdat het wel erg klein is uitgevoerd. Binnen het gebouw zDn naast niet storende verbeteringen, ook ingrepen gepland waar we het niet mee ~ns kunnen zijn. De brief waarin wij de bezwaren nader hebben toegelicht is ter inzage gelegd in het Kringhuis. Voor zover U daar de laatste tDd niet geweest bent, moet U beslist eens langs komen, want er is veel te zien en te koop.

======================================================================= L E U V E N

Op 6 oktober j.l. heeft - eindelijk - de plechtige ondertekening plaatsgevonden van het vriendschapsverdrag tussen 's-Hertogenbosch en Leuven. Het is met name de Kring "Vrienden van 's-Hertogenbosch'' geweest die begonnen is met het opnieuw aanknopen van de vriendschapsbanden tussen beide steden. Ná ons zDn verschillende andere verenigingen gevolgd, en tenslotte ook de twee gemeentebesturen.

Er waren circa 200 kringleden die dag in Leuven. Slechts weinigen konden de plechtige ondertekening bijwonen. Maar daarna troffen we iedereen weer bD de receptie in de grote hal van het gotische stadhuis. Daar speelden de door ons meegebrachte Stiefels gezellige mQziek en opende - op uitnodiging van Kringvoorzitter Herman van den Heuvel- de Bossche burgemeester een tentoonstelling over onz B s t Gd . Deze e xposi~ie was op iniatief en met medewerking van de Kring samengesteld uit werken van de leden van het Bosch'Palet. Na afloop van deze plechtigheden vertrokken we in de bussen naar de Abdij Park, waar we een bezoek brachten aan dit grote historische gebouw. Deskundige gidsen zorgden voor een goede toelichting. Eén van de gidsen was z6 deskundig en z6 uitvoerig in het beantwoorden van de hem gestelde vragen (waarbij er Bosschenaren waren die wel zeer detaillistisch te werk gingen bij het vragenstellen) dat er één groep was die een uur later de Abdij verliet. Hangerig lieten we ons de overvloedige maaltijd goed smaken bij de Salons George. Ook het Leuvense gerstenat stroomde daarbD.

Zegel rnn de Lem·ense Schepenbank, ca. 1260.

In de avonduren tenslotte werd de verbroedering tussen onze Kring en enkele Leuvense verenigingen nogmaals - met bier - bezegeld in De Lang~ Trappen. Kortom: eigenlDk een plechtige dag die aangenaam werd doorgebracht door de vele aanwezige Kringleden.

!tillm!

~ ~LEDENBYDRAGE

1985 Zoals U reeds gezien heeft, is bU dit Kring-Nieuws een acceptgirokaart gevoegd, waarmee U Uw bUdrage voor 1985 kunt overmaken. De reden waarom U deze kaart nu al krUgt, heeft U in het schrUven van de voorzitter op pagina 2 al kunnen lezen. Ook voor 1985 heeft het bestuur op grond Jan het HuishoudelUk Reglement be sloten de minimale bUdrage op f 25,= te stellen. Meer is uiteraard van harte welkom, lagere bUdragen kunnen helaas niet geaccepteerd worden. Betaalt U minder dan f 25,=, dan zullen wU Uw overmaking beschouwen als eer d o natie en zullen wU U helaas als lid moeten afvoeren.

Reglementair moet Uw bUdrage v66r 31 januari 1985 voldaan zUn. WU verzoeken U vriendelUk maar dringend zich aan deze termUn te houden. Dat bespaart ons enorm veel administratieve rompslomp en ook kosten. En zowel tUd als geld kunnen we komend jaar wel beter besteden. Bovendien hoe eerder U betaalt, hoe eerder U Uw lidmaatschapskaart 1985 in Uw bezit heeft. Al vanaf januari gaan we werken met toegangskaarten voor allerlei aktiviteiten. Kaarten die U alleen kunt verkrUgen als U een nieuwe lidmaatschapskaart heeft. De voorschriften van de PTT bepalen dat al onze poststukken dezelfde inhoud moeten hebben. Dit betekent dat overal een acceptgirokaart is bUgevoegd. Ook wanneer U reeds betaald heeft (een nieuwe lidmaatschapskaart heeft U dan al) of niet hoeft te betalen (een z-nummer). Helaas kan dit niet anders. Heeft U nog vragen betreffende financiĂŤle zaken, neemt U dan kontakt op met de penningmeester (zie pagina 1). '* ADRESWYZIGINGEN HerhaaldelUk komt het voor dat poststukken retour komen, omdat men verhuisd is. Geeft Uw verhuizing tijdig door aan het sekretariaat of in het Kringhuis. Liefst schriftelUk en vergeet a.u.b. niet Uw lidnummer op te geven. WUzigingen via bv. a cc e p t girokaarten lopen het risiko niet opgemerkt te worden. U bespaart Uzelf en ons veel problemen en ergernis. '* BEEINDIGING LIDMAATSCHAP Leden die niet meer als zodanig aangemerkt willen worden, moeten dit volgen het HuishoudelUk Reglement voor 1 januari as. schriftelUk mededelen. BU in gebreke blUven is men de bUdrage voor 1985 verschuldigd. '*FOTO'S EXKURSIES Nog altijd zijn niet alle bestelde foto's van de exkursie naar Gent opgehaald. Vanwege de grote belangstelling liggen deze foto's wederom in het Kringhuis ter inzage. Ook de foto's die op 6 oktober in Leuven gemaakt zUn, kunnen nu besteld worden. De kosten bedragen f 1 ,25 per foto, bij de opgave te vol~oen. Beide series foto's liggen t/m 15 december ter inzage. Bestellingen kunnen afgehaald worden nĂ 13 januari 1 9 8 5.

*SLUITING KRINGHUIS Het Kringhuis is gesloten op : 25 en 26 december en op 1 januari. TUdens de extra-koopavonden t.g.v. sinterklaas en kerst is het Kringhuis NIET geopend, alléén op de donderdagavonden wel. * FOTOWEDS TRYD 1 9.El4. Het jaar loopt langzamerhiend ten einde. Nog tot en met 13 januari 1985 kunt U foto's, betrekking hebbende op aktiviteiten van de kring in dit jaar, inleveren. Vergeet U niet op de achterzUde te vermelden: - Uw naam - Uw lidnummer - korte omschrUving van de aktiviteit. Alle foto's zUn welkom, ongeacht het formaat.

~ARCHEOLOGIE/BOUWHISTORIE

. Er is een nog steeds groeiende belangstelling voor deze aktiviteiten in onze stad. De mensen die zich met deze zaken bU de Afdeling Binnenstad van de Dienst Gemeentewerken bezighouden, zouden hierbU best nog wat deskundige hulp kunnen gebruiken. Het Kringb e stuur doet dan ook,een oproep aan leden die hierin in principe geïnteresseerd zUn. Het gaat dus niet om mensen die meer over deze onderwerpen zouden willen vernemen, maar om mensen die zich daadwerkelUk hiervoor willen gaan inzetten: bv. het schoonmaken en inventariseren van vondsten, het verrichten van kleine opgravingen, het opmeten en in kaart brengen van panden, enzovoort. Veel werk overdag d us, de begeleidende bUeenkomsten vinden steeds op dinsdagavonden plaats. Gezien de beperkte beschikbare tUd van de stadsarcheoloog kunnen slechts een klein aantal gemotiveerde mensen hieraan in eerste instantie deelnemen. Een en ander betekent dat een strenge selektie zal worden toegepast. Leden die hierin geïnteresseerd zUn, worden verzocht dit schriftelUk v66r 1 januari 1985 kenbaar te maken. U wordt verzocht in Uw schrijven ook iets over Uzelf te vermelden: opleiding, beschikbare tUd e.d. en graag ook aangeven waarom U dit vrUwilligerswerk wilt gaan doen. Met belangstellenden zal een informatiebUeenkomst belegd worden. H~ervoor krUgt men medio januari een uitnodiging •

... TDRENBEKLIMMINGEN De leden die zich naar aanleiding van de oproep in Kring-Nieuws 56 hebben aangemeld voor het mede verzorgen van deze rondleidingen komend jaar, krUgen in de loop van de maand december nadere informatie toegezonden plus een uitnodiging voor een bUeenkomst. Nieuwe aanmeldingen blUven overigens welkom. *LEZING RESTAURATIE SINT JAN Ondanks de onverwachte voetbalwedstrijd op de televisie woonden bUna 150 leden op 17 oktober de zeer interessante lezing van dhr. Teering bU. Jammer van die 40 lege stoelen. Mensen, breng a.u.b. uw kaart terug naar het Kringhuis indien U verhinderd bent.

~RESTAURATIEAMBACHT SINT JOZEFKERK TE '.s-~ERTOGENBDSCH

. 1. De Stichting Nationale Contactcommissie Monumentenbescherming (NCM) organiseert in 1985 een campagne rond het thema restauratieamba~ht. Doel van de campagne is vooral bU een breed publiek belangstelling op te wekken voor het restauratieambacht :n aan te ~on:n dat monumentenbehoud zonder gespecialiseerde en deskundige ambach~slieden en bedrUven niet mogelUk is.

2. Onderdelen van de campagne zUn: EEN NATIONALE MONUMENTENSTUDIEDAG GP 28 MAART 1985 IN DE SINT JAN EN HET CASINO IN 's-HERTOGENBOSCH, de productie van een film over het restauratieambacht een tentoonstelling van circa 26 verschillende affiches over afzonderlUke a~bachten. een brochure over het restauratieambacht. lespakketen voor de jeugd. een campagneweek van 18-24 april 1985 met tentoonstellingen in alle provincies in ons land. EEN RESTAURATIEAMEACHTENCENTRUM IN DE SINT JOZEFKERK TE 's-HERTOGENBOSCH DAT VAN 28 MAART TOT BEGIN SEPTEMBER 1985 GEOPEND ZAL BLYVEN. 3. Met name het in het laatste punt genoemde centrum zal groot worden - opgezet. Voor de organisatie hi e rvan hĂ¨eft de NCM inmiddels same n met de Stichting Vakgroep Rest auratie de STICHTING AMBACH TENCENTRUM 's-HERTOGENBOSCH opgericht. Het is de bedoeling dat dit centrum 12-15 stands zal bevatten, waarin de verschillende amba chten kunnen worden gepresenteer d . WU verwachten dat de plaatskeuze van dit nationale centrum in de nabUheid van de Sint Janskathedraal een wits traling zal hebben naar de activiteiten elders in het land. De Sint Jan is een monument van internationale allure en een toonbeeld van ambachtelUk werk. Daarnaast zUn in verband met het 800-jarig jubileum van de stad veel bezoekers te verwachten, die ook een bezoek aan de Sint Jozefkerk zullen willen brengen.

Voor de hierboven beschreven activiteiten is aan mU gevraagd, om te bezien of het toezicht, de dia- en filmcabine, verkoopstand en ontvangstruimte, waar koffie en dergelijke geserveerd zou kunnen worden, toezic ht op de toiletten, voorlichting, eventuele entreeg~lden, enz. e nz., door derden te do s n verzorgen. Hiervoor is door mij gedacht aan onze "Vriendenkring" om in veren igingsverband dit geheel voor onze rekening te nemen. Hiervoor zullen wij moeten kunnen rekenen op~ 15 personen om een redelijk rooster te kunnen opzetten van dinsdagmorgen 10.00 uur tot zaterdags 16.00 uur. Zondag en maandag gesloten. --Wie is bereid? Zij die in de V.U.T.regelingen zijn getreden? -- De jeugdige werklozen? --Zij die helaas geen werk .hebben? DIT IS EEN ZEER GOEDE VRYETYDSEESTEDING! Aanmeldingen v96r 15 december in het Kringhuis of bij het sekretariaat . Zo ~oedig mogelijk wordt met de belangstellenden een gesprek belegd â&#x20AC;˘ In de avonduren kan men' mij voor nadere inlichtingen bereiken onder 073 -

13 47 97.

H.E . Teering, architekt Restauratiewerken Sint Jan.

BOSSCHE B

0 U WS T E N E N

D E E L 7

Vlak voor het jaar 1985, waarin wij het BOD-jarig bestaan van onze stad vieren, verschijnt het zevende deel in de serie "Bossche Bouwstenen". Dit deel is nu eens niet gewijd aan 's-Hertogenbosch zelf, maar aan enige leefgemeenschappen rondom onze stad. Drthen, Den Dungen, Bokhoven,Empel en Engelen, die ieder op een eigen wijze met 's-Hertogenbosch verbonden waren of zijn. Dok deze bundel telt circa 150 bladzijden en is vanaf heden in het Kringhuis verkrijgbaar. Prijs f 21 ,DO, echter op vertoon van Uw lidT maatschapskaart 1984 of 1985 betaalt U slechts f 16,00. De vijf hoofdstukken: Ort hen * P.J.van der Heyden Den Dungen * drs. J.Sanders Bokhoven * G.M.v.d.Velden . b.Praem Empel * L.A.M. den Bekker Engelen * M. van Heumen

de uit 1691 daterende schuurkerk van Drthen, vergroot in 1785 en 1850. Beze kerk verbrandde in 1886. (tekening van T.v.d.Griendt, 1929. afgedrukt in H.v.Velthoven: 'S~ad en Meierij van 's-Hertogenbosch', Amsterdam 1935, deel I, blz.176.

Tot en met 8 december kunt U in het Kringhuis bijna 300 foto's van de binnenstad bewonderen. Al die foto's zijn ingezonden in het kader van het projekt 'Een stad verandert, 1944-1984 1 • De jury bestaande uit Ir.C.van Aalst, architekt J. v.d.Eerden, fotograaf J.Verhoef en Kringvoorzitter H.v.d.Heuvel heeft drie prijswinnaars aangewezen: 1 e prijs: dhr.Ed van Rosmalen (sloopterrein De Gruyter)

2e prijs: dhr. R. Ahsmann (De Put, V & D) 3e prijs: dhr. H. Heuvelmans (Vugh terstraat) Ook heeft deze jury 4 eervolle vermeldingen aangewezen, die later bekend worden gemaakt. Het juryrapport hangt ter inzage bij de winnende foto's. Ook U krijgt tot en met 8 december de gelegenheid Uw keus uit de foto's te maken. Want er zullen ook drie prijzen worden toegekend aan die foto's die de meeste stemmen krijgen van de bezoekers aan de tentoonstelling. Formuliertjes om Uw mening kenbaar te maken liggen op de balie in het Kringhuis gereed.

Zoals we in het vorige Kring-Nieuws=al aankondigden is vanaf maandag 17 december al onze eerste tentoonstelling in het kader van het achtste eeuwfeest van onze hertogstad te bezichtigen. Mevrouw Spierings maakte in de afgelopen twee jaren een veertigtal poppen in de kleding die de af gelopen acht eeuwen in onze streken gedragen werd. De4e tentoonstelling kunt U tot en met 2 februari 1985 in het Kringhuis bezoeken. . e openingstijden vindt U aan de voorzijde van dit Kring-Nieuws. Houdt U er rekening mee dat het Kringhuis met de kerstdagen en op 1 januari is gesloten! Onderstaand laten we mevrouw Spierings zelf aan het woord over het hoe en waarom van haar poppen. Op de vraag hoe of ik er toe kwam deze serie poppen te maken, heb ik maar één antwoord: "pure liefhebbery om mijn vrije tijd te vullen". Als enigste dochter uit een kleermakersgezin werd ik al zeer vroeg achter de naaimachine gezet en op de kleermakerstafel om het handwerk te leren. Vroeger was er heel veel handwerk aan een kostuum en dat was meteen een goede lering om geduld te leren beoefenen en geduld heb je nodig als je deze poppen wilt maken. In het geheel genomen is het niets bijzonders, iedereen die wat handig is kan dit, maar wel moet je in historische boeken duiken om·ze zo reëel mogelijk te maken.

.. Ik heb altijd veel van de historie gehouden wat nu goed van pas kwam. Enige jaren gele den krB eg ik met mij 11 veè~ j c; z:.:cüa g Ben his tor is c he kostuumgids aangeboden en dat was het begin, zo startte ik met één pop wat uitgroeide tot een kollektie van veertig poppen. In het geheel is dit werk van twee jaar beetje bij beetje tot deze omuang gekomen. Mijn man nam het buigen van de handjes op zich en ook de standaarden, het schu~en en schilderen van de koppen. En langzaam groeide deze poppenserie. Maar er kwamen problemen bij, het liep aardig in de centjes en het moest toch een hobby blijven. Een zeer goede kennis van mij en veel anderen hielpen mij beetje bij beetje aan de nodige stofjes, zelfs de familie en vrienden in het buitenland leverden lang bewaarde couponnetjes. De sieraden en andere toestandjes kreeg ik van een drogisterij uit Tilburg en het repareren van al deze prulletjes werd ook gedaan door mijn man. Nog altijd wist ik niet wat te doen met al deze poppen. Verkopen wilde ik niet, daar zijn ze niet voor gemaakt. Iemand bracht mij op het idee om ze ten toon te stellen bij 's-Hertogenbosch 800. Nu bij deze kan dat, waar ik erg blij mee ben. Ik heb geprobeerd de mode van 800 jaar vast te leggen in deze poppen, het is een internationale mode zoals deze in die B eeuwen gedragen is in 's-Hertogenbosch en elders, want 's-Hertogenbosch _heeft vele hoge adel gehuisvest door de jaren heen. Met veel medelijden denk ik aan de naaisters uit die jaren, omdat er in die tijden geen naaimachines waren en geen goed licht om het werk te verzachten en hun loontje was erg karig en bitter verdiend. Ik heb eens in een museum een jas gezien van Hendrik de VIIIste uit Engeland, nou die was geheel gestikt met de hand en met parels en edelstenen bezet met gouden zilverdraad. Ik neem mijn petje af voor diegenen die dat gemaakt heeft. Deze poppenserie is dus niets bijz anders maar wel een mooi tijdverdrijf geweest voor iemand die houdt van poppen en historie.

================================================== Zoals bekend organiseert onze Kring van 2 t/m 9 juni een groots historisch spel. Vanuit de voorbereidingsgroep volgt nu ee~ oproep om medewerking op velerlei terrein. Na allerlei besprekingen met groepen zoals toneelverenigingen en toneelregisseurs krijgen we zo langzamerhand inzciht in de benodigdheden en attributen voor het historisch spel. Wij willen 2en beroep doen op:

m2nsen voor een technische commissie. Mensen die leiding kunnen geven aan groepjes mensen en die kennis hebben van elektriciteit, geluid, enz. enz. en. die inzicht hebben om te kunnen handelen als er plotseling iets onverw2chts gebeurt. * Daarbij zoeken wij mensen, zowel mannen als vrouwen voor allerlei hand- en spandiensten qp die dagen vanaf circa 18.00 uur. Verder hebben we dringend behoefte aan: vilten hoeden, imitatie-parelkraaltjes, linnen knoopjes (bv.van oude kussenslopen), parlemoerknoopjes, diverse soorten manden. Graag kontakt opnemen met: - Erna Hoving, tel. 073-216136 - Wout Kuysten, tel. 073-144226 Eventueel materiaal kan altijd in het Kringhuis afgeleverd worden.

Een ander probleem rond ons historisch spel is het maken van de vele kleding. Vele leden hebben zich hiervoor opgegeven. Om een en ander soepel te lat e n verlopen het volgende~ i edere woensdagmorgen is vanaf 9 .00 uur mevr.Van Elten in het Kringhuis aanwezig. BU haar kunt U stoffen ophalen om te verwerken. Kunt U niet op woens dagmorg e n naar het Kringhuis, neemt U dan telefonisch kontakt op met haar: 073 - 412459. Ook de financiën voor dit evenement is nog altUd een probleem. De ton subsidie van de Stuurgroep 800 is verre van voldoende . TUd e ns een bUeenkomst van circa 100 medewerkers op 4 november j.l. hebb e n spontaan enige mensen geld geschonken om het tek ort te verminderen. ZU noemden zich'Jl:ienden van het tekort'. Ook Uw bUdrage is van harte welkom om het tekort van enige tienduizenden guldens weg te werken. U bUdrage is van harte welkom op rek e n in g n u mm e r 1 7 . 1 9 • 0 0 . 9 01 bij d e Ra b o ba n k t . n • v • " Vr i end e n 8 OO" •

) ========================================================================= NOORDBRABANTS MUSEUM OPENT DEN BOSCH-800 VIERINGEN MET TENTOONSTELLING OVER BOSSCHE MUNTEN. Tot en met 10 februari kunt U in dit museum gaan kijken naar de tentoonstelling ''Bossche Duiten". Het is een overzicht van munt en die in 's-Hertogenbosch geslagen zUn: historiepenningen betreffende de ges chiedenis van de stad, vroedschaps- of stadhuispenningen, die als beloning voor verdiensten werden uitgereikt, en tenslotte herdenkingsmunten en -penningen op de stichting van de stad. Onder deze laatste categorie vallen de "Bossche Duiten" die ter gele ge·nheid van het achthonderdjarig bestaan van de stad, in 1985, door de me dailleur Willem J. Vis werden ontworpen. Ook de ontwerptekeningen worden geëxposeerd. Maar ook bU de herdenkingen in 1885 en 1935 werden munten geslagen, waarvan de ontwerptekeningen bewaard zUn. In te ressant zUn de gouden, zilveren e n koper e n munt e n, di e in d e Bossche Munt zUn ges lag e n, nadat de stad in 1576 van Philips II het muntrecht had verkregen. De gouden en zilveren vroedschapspenningen munten uit door hun fraaie vormgeving, het zUn echte voorb e elden 1 m • van penningkunst. Verschillende generaties m :::i m D... H D van de bekende Bossche zilversmedenfamilie ro or---o • ...CLJ.--fOC Van Berckel hebben deze penningen ontworpen en u 0 +' UJ CDUJ-1-'CDLJ vervaa rdigd. LJ ...c ·rl ·rl E UJ f-:::J QJ 0 lJ

HCrl > fO QJ

:::JE N

t--D...+' N

>~OUJ••

u ...C H OlH+' UJ c UJ ...C+' +' UJ ·rl i:o u ·rl QJ > c ·rl :::J E riCCNCfO ·rl ru ro ai ro ·rl ND...>L'J>-O UJ H

BOSSCHE DUITEN anno 1985 Sinds be gin november zijn de vier verschillende "Gerri tj es" te koop. In het Kringhuis zUn uitvoerige folders hierover af te halen. Voor leden die buiten de regio wonen:· een telefoontje naar het Kringhuis en U krUgt een folder toegezonden. Leden uit de regio bebben een exemplaar thuis gekregen of kunnen er een ophalen. OPENINGSMANIFESTATIE Hierop komen we in het volgend Kring-Nieuws uitvoerig terug. Wel reeds dit voor Uw agenda: een belangrUk onderdeel waaraan ook de Kring zal deelnemen is het "MOZAÏEK 1985" in Brabanthallen. Hiervan zijn de globale openingstUden: vrUdag 4 januari 21 .30-23.00 uur zaterdag 5 januari 14.00-24.00 uur zondag 6 januari 11 • 00-22. 00 uur Genealogische tentoonstelling De afdeling 's-Hertogenbosch e.o. van de Ned.Genealogische Vereniging organiseert bU gelegenheid van Den Bosch BOD o.a. een genealogische tentoonstelling (17 t/m 24 augustus 19B5, Jeroen Boschhuis). ZU verzoekt personen die over gegevens beschikken van Bossche families en personen, met haar contact op te nemen, ten einde in onderling overleg te bezien of dit materiaal bruikbaar is voor bedoelde expositie. Contactadres hiervoor is: mr.A.Th.Winnubst, Mozartsingel 23, 5216 GA 's-Hertogenbosch, tel. 073-133695.

========================================================================== NIEUWE UITGAVEN VERKRLlGBAAR IN HET KRINGHUIS: sinds 2 oktober de volgende nieuwe artikelen: * Bossche Bouwstenen, deel 7 * 's-Hertogenbosch, onder de ogen en bogen van de Sint Jan * Huizen en Gebouwen in 's-Hertogenbosch (3 delen) * BOD-promotieartikelen: - dunne kaars - wij nglas - 5 stickers - badhanddoek - reis-tandenborstelset Voor het einde van dit jaar verwachten we nog: - boekje over De StadspUpers - tegel De Z~'llaan - diverse BOD-artikelen: Parker-pennen, legpuzzel, tinnenbord enz. - fantasie-luchtboogfiguur met kikker LOOPT U REGELMATIG EENS BINNEN EN U DOET STEEDS GESCHENKEN OP!

NIEU~i/E

LDEEëN VOOR

======================== =============================== ==== ================= sinds enige weken is ook van onze stad een ISOMETRISCH GETEKE[!DE PLATTEGROND verkrUgbaar. in de afgelopen jaren is daaraan gewerkt door Wim Pennekamp. Deze kaart is uitsluitend verkrUgbaar bU Boekhandel Mosmans, Kerstraat 7. PrUs f 29,90.

kopy voor "het volgend kring-nieuws: uiterlUk 5 december 19B4

De volgende uitgaven van de Kring zijn ~ n he~ Kringhuis verkrijgbaar. Voor vele uitgaven geldt een speciale.~edenprijs, waarvoor U Uw lidmaatschapskaart moet kunnen tonen!

* * * *

)

Algemene geschiedenis •••...•..... ..• f 1 5, 00 Het Beleg van 1629 •••.••.••.•••..••• 8,00 De Bossche Ambachtsgilden •.•.••••••• - 11,00 De stad tijdens de Bataafse en Franse tijd •••••• - 14,00 *Bossche Bouwstenen 5 Enige belangrijke gebouwen ••....•.••• - 14,50 *Bossche Bouwstenen 6 Kloosters en kloosterlingen ••••••••• - 1 5, DO *Bossche Bouwstenen 7 Nederzettingen rondom de stad ••••••• - 1i ,oo * Hertog Hendrikreeks 1 : Het Gulden Vlies ••.•.•...•........• - 1 6, 00 *dichtbundel De Vergulde Trom door Jeroen van Wilgen ••.••.•• - 1 0, DO *Bossche Bibliografie 1981 door Michiel van Heumen •...•..•.. 1 , 00 *wandelboekjes "Langs Bossche Monumenten", "Van Sint Janspoort tot Orthenpoort", "Kloosters en kloosterlingen rondom de St. Jann, "Tussen Leuvense Poort en Hinthamerpoort", "Oude Ambachten", "Stad en Zand 11 , "Bossche Drgeldagen", "Jubileumwandeling 1 ", "Tussen Gouvernement en Museum", "De Beeweg", "Rondom de Vughterdriehoek", "Jubileumwandeling 2 11 en "De Burgemeesterswandeling" •.......•.•.......•..• per stuk •••••••••• 1 , DO * fietstochten n1629, Verdediging en aanval" en 11 Fietsen door 1 , DO Den Bosch"············"··················Per stuk ••.•.•.•••• * boo·ctocht "Langs Dommel en d'Aa" •.•......•...•.... " .....•• 1 , DO * dia-series: "Monumenten", 11 Binnendieze 1 ", "Binnendieze 2", nsint Jan" • • . . . . . . . . . . . . . . . . . . per serie van 6 stuks,, ••.•• 6,50 *stickers van diverse monumenten .••..••••••••• per stuk •.•••• 0,25 * vel sluitzegels over het beleg van 1 629 ••.•.. ; .. , .•.•.•.••• 0,25 affiche stadsfeest e n 1935 • • . . . . . . . . . . . . • . . . . . . • . . . . . . . •...• D,25 *zilveren speldje met kringvignet ••.......•.•...•.•..•.•.•.• - 10,00 *foto's restauratie Sint Jan en Mariabeeld D,40; 1,00; 2,00 *folders Sint Janstoren in ned., duits en e ng e ls ••.••...•.•• 0,50 Bossche Bossche Bossche Bossche

Bouwstenen Bouwstenen Bouwstenen Bouwstenen

1 2 3 4

Dok van derden worden er in het Kringhuis verschillende uitgaven over de stad verkocht. J U kunt terecht voor: BOEKEN *Kroniek van 's-Hertogenbosch . . . . . . . . . . . . . . . • . . . . . . • . . • . . . . . f 24,75 *Vertellingen uit het Mirakelboek ••.•.....•.•.......•...•.•• 5,00 * De Sint Jans toren te 's-Herto genbosch ••....•...•.••.......• 3, 00 * De Bedevaart naar Zoete Lieve Vrouw ••.•.......•...•. ~ ..••• 5, 00 De Hem e 1 bestormers ••..•...•.•........•....•....•.••......•. - 1 5 , 1 5 Gids voor de Sint Jan ••....•..........•...•............•••• - 14, 95 *Restauratie Sint Jan • . . . . . . . . . . • . . . . . . . . . . . . • . . . . • . . . • • . . • • 5,00 Franse · g±ds Sint Jaf:l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1, 00 *Carillons van 's-Hertogenbosch •...•........•• . ..•.......•.• 1 ,DO * Straat in straat uit •....•..............•..•..•...•.•..•.•• - 25,00

* * * *

Zo was

Den Bosch

••.•.....•..•...•.......••...•...•..•....•. -

24, 75

* Den Bosch No gm a a 1 s ••.•.•...............•.•••.••.•....•...•• - 2 2 , 5 0 *De Historische schoonheid van 's-Hertogenbosch •.••.•.....•.• - 16,50 *Onder de ogen en bogen van de Sint Jan • . . . . . . . . . • . . • . . ".-125,00 Huizen en Gebouwen van 's-Hertogenbosch (3 delen) • . . . . . • • • -150,00

DENKT U AAN UW LIDMAATSCHAPSKAART

~ Van bos tot stad ••.•....•.........••..••...••.•.••.•.•.. • f * Hendrik de Laat • • . . . • . . . • . . . • . . • . . . . . . . . . . • . • . . . •....•••• * Zegezang Vondel •..•.•...•...•...........•......•.•..•..•.• * .. Oeteldonkse Club 99 jaar ••..•......•.•.•........•...•.•.• * Het Brievenpostwezen te 's-Hertogenbosch ••.•....•...•••••• *Den Bosch, 200 jaar geleden •..•..•..•..•.•.•..•...••...•. * Armenzorg in Den Bosch ••••.........•..••..•......•...•••• * Uilenburgwandeling ••..•...•.....•..•.•.•.•.••..•..•..•••• Den Bosch op rijm ••.••...• · . . •.........•....•...•..••••..•• * Ach lieve t~d, t~dschrift over 8 eeuwen 's-Hertogenbosch, 13 delen+ verzamelband (f15;i10) , per deel ••.... . ....•• Lesbrieven over Noord-Brabant, per deel ••....•..•...•...• -

42,50 20,00 1 5, 00 22,00 29,50 7,50 1 5, 9 5 1 , 75 11 , 9 5

6,55 4,00

DIVERSEN *plattegrond van 's-Hertogenbosch ••.....•.•.•...•....••••• *pentekeningen binnenstad, per stuk •.••.•...•.••.•..•....• * kalender 1 985 (etsen Hendrik de Laat) ••..•. . •.••.•....••. T * luchtboogfiguren, per stuk •••..•.•.•...•.....••.••..•.•.• * erwtenman *miniatuur toren naturel •••..•.....•.•.•.•.•••..•...•.•.••• * miniatuur toren kleur •.•.•.•....•.....•..••.••.••.••.•••• ansichtkaarten ••....•.•....•.. . •.•....•••.•.......••.•.•• * chineese sterrenbeelden ••..•....•...•.•.•.••.•.••.••.•••• -

................................................

5,90 0,75 15,00 11 , 75 6,90 1 7, 95 22,50 0,50 1o,00

=================================================================== KRING-UITGAVEN beeldje Hertog Hendrik ••..•...•.. . f *tegel De Gulden Steur •. . ••...•.•• * tegel De Put •. . . . . • . . . • . . . • . • . . . . . * tegel In de Lijnbaan •..•.•...

STUURGROEP 800 * rode wijn •..•...•.. . ..•.... ·• · .•. • f * witte wijn • . . . . . . . . • . . • . . .......• dikke kaars •.. , .. . ...•. . •..•..... * dunne kaars •.•.......•.....• . ••.• * aansteker • • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • • * badhanddoek •. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. *stickers ••........ * wijn glas •.. . ... . . • . . . . . . . . . . . . . . ... * suikerschep •...•...•...• ~ •....... *lepeltje •... , ..•...•.• . . . . . •...•• * reis-tandenborstelset •..•..• bierglas ••.•...•.•.•... . .•. . ....• T * stropdas •..... . •..• . . . . . • . •.....• *linnen draagtas •...•....•.•....•• *asbakken •. . •. . .... . . . . . .. f 3,95 en

25,00 8,00 8,00 8,50

D D CD

(IJ

8,00 8,00 11 , 9 5

1 , 95 2,00 1 9, 9 5 0~65

4,95 29,95 12,95 3,50 2,45 1 9, 9 5 5,95 4,95

DEN BOSCH AKTIEF * button wilde mannen •.•.•... . ... . . f 1 , 5 0 * wandschild wilde mannen •. - •.. , ... -16,50

0..

rl ~

•

c (IJ

tn .p

H ·rl ::J Q) H ::J .p C1l .p ·rl

·rl .p

(IJ

•rl

Ul .P LJ ~

(IJ

(1J

c ru c C1l

(IJ

rl tn rl ·rl

0.. (1J 0 0 .p ~

(1J

(IJ

's-hertogenbosch

·rl

C1l :::J

LJ .p

0 0

H ::J H 0 0

(1J (1J

-u

steeds weer nieuwe artikelen. we verwachten de komende weken: balpennen, mokken, legpuzzels, dameswwahls, tinnen borden, enzovoort