.~
,/, , '
krln9...nleuw1 Verschijnt minimaal 6 x per jaar. Uitgave van de Kring "VRIENDEN VAN 's-HERTOGENBOSCH" N U MME R
69
6 september 1986
KRINGHUIS: 2e Korenstraatje 18, tel. 073 - 135098 geopend van maandag t/m zaterdag 10-17 uur bovendien op donderdag 18-21 uur op feestdagen gesloten SEKRETARIAAT: Postbus 1162, 5200 BE 's-Hertogenbosch tel. 073 - 135073, b.g.g. 147466 BETALINGEN: -
postgiro 311 97 1 6 Van Lanschot reknr. 22 51 91 202 Rabobank reknr. 17 19 94 078 tel.penningmeester 073 - 132406
=========================================================================== A G E N D A
komende weken
zondag 14 september
stadswandeling door Uilenburg en Havenkwartier (blz.40)
zondag 28 september
busexkursie door de direkte omgeving van de hertogstad (blz.39)
maandag 13 oktober
lezing "De Bossche bejaardenzorg door de eeuwen heen" (blz.40)
zondagen 7,14 en 21 septemb
rondleidingen op de St.Janstoren (blz.42)
vrijdagen 5,12,19 en 26 sept. rondleidingen Zwanenbroedershuis (blz.42) t/m 10 oktober lm
31 oktober
tentoonstelling "Clown en Harlekijn" (blz.41) vaartochten Binnendieze(blz.43)
Verder in dit Kring-Nieuws: - Op de bres voor de binnenstad (blz.38) - Bestuursmededelingen (blz.42-43) - Aktiviteiten derden (blz. 44) Om vast te noteren in Uw agenda: - zondag 22 oktober - maandag 17 november - zondag 14 december
ledenpresentatie lezing "Politie en Justitie" lezing "Jeroen Bosch en 's-Hertogenbosch"
37
(DIP cd1 ce. Ibnroce s V<Dcow ©IDl."Zl<e Ib rrrrn:rm (Bml ~ ltai cdL
0
Mariapaviljoen blijft in tact Dit was de kop van een artikel, dat ons aller Brabants Dagblad op 18 april 1986 wijdde aan het Mariapaviljoen. Directe aanleiding '"'as "Op de bres" in Kring-Nieuc..is 67 van 12 april 1986, getuige wat documentati e die in het bewuste artikel werd overgenomen. Het deed ons deugd te lezen, dat de directie van het r G.Z.G. het paviljoen veel te waardevol en te mooi vindt om te slopen. Zullen we dan nu maar ons bezwaarschrift tegen de wijzigingsbevoegdheid intrekken? Of liever nog even wachten?? De economisch directeur van het G.Z.G. weet niet waar onze vrees vandaan komt. Kennelijk heeft deze directeur "Op de bres" niet gelezen. Nou hebben we het ook niet zó hoog in onze bol, dat we daarop rekenen. Spijtig is het, dat de directeur onkundig is van het ontwerp-bestemmingsplan Tolbrug II, dat vrijwel uitsluitend het terrein van het G.Z.G. omvat. Erg jammer want gezien het standpunt van de directeur had dan de wijzigingsbevoegdheid om, zo nodig, het paviljoen te slopen, meteen geschrapt kunnen worden. Is het U ook opgevallen dat de nogal (pijnlijk) opvallende rec l ames in de binnenstad, de laatste tijd tegen elkaar opboksen om op te vallen? Met vallen en opstaan dient dit,verschijnsel in het Overlegorgaan Binnenstad. In novemb e r 1985 vroegen wij om eens wat meer te mogen hsr e n over de regels en voorwaarden die de Gemeente hanteert bij het al of niet toelaten van (licht-)reclames in de binnenstad. In de vergadering van april j.l. wezen enkele deelnemers aan het Overleg nog weer eens op o.a. winkelluifels in reclamestijl, een wel erg grote broek in de Hinthamerstra< ) en grote verlichting in de Orthenstraat/Visstraat. Er werd gewaarschuwd dat een chaos kan ontstaan als alles vrijgelaten wordt. De wethouder beloofde de kwestie in de volgende vergadering te behandelen. Helaas gebeurde dat niet in de vergadering van 12 juni, omdat extreme drukte de voorbereiding had verhinderd. Wordt vervolgd .... . In het Overlegorgaan is door onze vertegenwoordigers en door anderen nogal van leer getrokken tegen de verbouwingsplannen van het Goövernementspaleis, dat immers zo'n prachtig decor ging vormen voor het Noord-Brabants Museum. Nu blijkt echter dat in de visie van het museum iedere kamer in principe wit en kaal moet zijn voor exposities. Dat betekent het verwijderen, met andere wo~rden afbraak, van schouwen, lambrizeringen, deuren en kastdeuren. Gelukkig hebben E & W die grote bezwaren hebben tegen het verbouwingsplan, een dikke vinger in de witkalk, zodat we er het beste maar van hopen. Het is allemaal nie t zo opwekkend wa t we te vertellen hebben, maar da a rvoor staan we dan ook op de bres . Om e en steen t je bij te dragen aan
38
de v erde digin g van wat waard i s be waar d te bl ij v e n . Als U nog s tee ds door ge lez e n h e b t , dan h eb ik no g e e n o p ste k e r t j e. I n o nz e vo r ige afl e vering s tond, da t we ons bezwa a r s chri ft te ge n d e v er b ou wing van Bata ha d den in ge t rok k en. Ee rst hadd e n we zek e r ges t eld da t e r tij d en ruim t e zou word e n vrij gem aa kt voor archeologisçh- e n bouwhis t orisch onderzo e k. En wa t da t ond e rzo e k opleverd e aan · be lan gwe kkend e ge gev e ns heef t U intuss e n in het Braban ts Dagblad kunn e n lez e n. J a , zo'n opst e k e r t j e kunn e n we b e st gebruiken. Ee f Koster
==========================================================================
Op zondag 28 september as. organiseren we een exkursie door de direkte omgeving van de oude Hertogstad. Het programma hiervan luidt als volgt: 11 .30 uur vertrek per bus vanaf de hoek Stationsplein/Koninginnelaan. 12.00 uur wandeling door Engelen o.l.v. stadsgids 12.30 uur bezoek aan de N.H.Kerk o.l.v. dhr. Twisk, ouderling. 13.45 uur bezoek aan de R.K.kerk te Bokhoven o.l.v. pastor Van der Spank. 14.45 uur wandeling door Bokhoven o.l.v. stadsgids. 15.00 uur koffiepauze 15.30 uur via Henriëttewaard, Kerkhoek, Oud-Orthen, Maaspoort naar Oud-Empel en Empel. 16.30 uur bezoek aan de R.K.kerk te Den Dungen o.l.v.leden van de heemkundekring aldaar. 18.00 uur aankomst station te 's-Hertogenbosch. Ook tijdens de busrit zal U de nodige uitleg verstrekt worden door een stadsgids. De bedoeling van deze dag is U een goed inzicht te geven in enige kleine leefgemeenschappen die zich de afgelopen eeuwen naast de hertogstad ontwikkeld. hebben. ) Aanmelding voor deze exkursie dient te geschieden door betaling van f 15,00 op één der rekeningen van de Kring of kontant in het Kringhuis. Maximaal 2 personen per lidmaatschap. Niet-leden betalen f 20,00 p.p. Maximaal 45 personen kunnen deelnemen. De inschrijving geschiedt op volgorde van binnenkomst der betaling. üij Uw betaling dient U duidelijk te vermelden "exkursie". In deze bijdrage is begrepen: - busrit ; - de rondleidingen in de 3 kerken; - de rondleidingen door Engelen en Bokhoven; - koffie in Bokhoven; - verzekering Zodra Uw bijdrage in ons bezit is, ontvangt U per post een deelnemerskaart. Indien er geen plaatsen meer beschikbaar zijn, ontvangt U per omgaande Uw betaling terug. Wanneer U uw deelnemerskaart ontvangen heeft, is terugtrekking van de exkursie NIET meer mogelijk.
39
Op zondag 14 september as. organiseert de Kring weer een grote stadswandeling, waaraan iedereen kan deelnemen. De route -voert door o.a. de Uilenburg en het Havenkartier. De wandeling duurt ca. 2 uur. Het vertrekpunt is het Kringhuis. De vert rektijden der stadsgidsen zijn: 12.00, 12.30, 13.00, 13.30, 14.00, 14.30 en 15.00 uur. De deelname is GRATIS!!!!!!!!!! Deze wandeling is beschreven in het boekje: 'Jubileumwandeling 2', in 1983 samengesteld door ons bestuurslid Jozef Hoekx, wetenschappelijk med ewerker op het Stadsarchief. Dit boekwerkje is voor de prijs van f 1 ,DO verkrijgba ar in het Kringhuis.
=========================================================================== Op maandag 13 oktober as. vindt de serst e lezing van dit najaar plaats. ~nd erwe rp:
DE BOSSCHE BEJAARDENZORG DOOR DE EEUWEN HEEN.
(
*********************
KRINGAKTIVITEITEN
********~************
Spreke r is drs.H.R.Wolf uit Nijmegen. Dhr.Wolf is voormalig archivaris van de Godshui zen, alhier. Hij is de auteur van o.a."25 Jaar Sint-Antoniegaarde" (1983 ~ n H Archi even van de partikuliere Gasthuizen te 's-Hertogenbosch 1302-1811. :Gleiding. Inventarissen. Indices"(1984). Dez e l ezing wordt gehouden in de Collegezaal van het Stadsarchief op de Bl o emenkamp (naast het politiebureau. De vo ordracht van dhr.Wolf begint om 20.00 uur. Gezien de ervaringen met voorafgaande lezingen worden er dit maal géén toeg angskaarten uitgedeeld. De zaal gaat om 19.30 uur open: vol is vol. U moe t wél Uw lidmaatschapskaart mede brengen. Per kaart hebben maximaa l t~ee personen toegang. Is de zaal om 19.55 uur niet vol, dan hebben oo k niet -leden toegang!!!!!! ~~= === ====================
Om vast te noteren in Uw agenda: twee andere lezingen die dit najaar nog volgen.
de
ma and ag 17 november, 20 uur: mr.B.C.M.Jacobs over Politie en Justitie zondag 14 december, 14.30 uur: mr.T.Frenken over Jeroen Bosch en 's-Hertogenbosch. Meer i nfo over deze lezingen in het volgende Kring-Nieuws.
40
" C L 0 W N en H A R L E K lJ N " John van den Heuvel werd in 's-Hertogenbosch geboren. Voor een deel groeide hij op in Eemnes; nog als jonge knaap kwam hij weer terug naar 's-Hertogenbosch. Al van kleins af was schilderen zijn grote liefde, doch ook in het schrijven en het voordragen ervan bleek hij een talent. In 1975 won John de door onze Kring uitgeloofde zilveren schildersezel. Vanaf dat moment raakte John geheel in de ban van het schilderen en schrijven. Hij had in Den Dungen een literair caf~; richtte 'Brabants Bont' op en schreef o.a. in het Noord Brabants schrijversboek 1980 en het 'Brabants Huukske' in de 'Bossche Omroep'. Bij de fa.Verkerke i~ dit jaar een mooie poster verschenen, die hem ongetwijfeld internationaal bekend zal maken. Dok bij de Bossche firma De Kwast verscheen een serie Bossche prentbriefkaarten van zijn hand. Ondanks veel kritieken is John zichzelf gebleven, een soort moderne Bohemiën, wiens schilderijen vaak worden vergeleken met die van Jeroen Bosch. Achter alles wat hij maakt zit een betekenis, een diepere zin. Kortom, hij laat de mensen in een spiegel kijken. Dit werk moet u ook niet even vlug gaan bekijken; nee, dit moet u met echte aandacht bezien, dan ziet u (misschien) wat John ~-- ~bedoelt ••.. .
'""'
\\\
~
\
--.. .",
\
\,,
1 ·
/~
\\.\·;~\. \
!//,, ,
\
\
-. ~
''(
.
De poster en de serie prentbriefkaarten zijn - gedurende deze tentoonstelling- ook in het Kringhuis te koop.
\.·:·\\ ~ '.
\
!.
De tentoonstelling blijft te bezien t/m 11 oktober.
\
I
;
·.
· ~~
•********************
KRINGAKTIVITEITEN
••*******************
John v.d. Heuvel 41
".
~ ~ Op zondag 22 juni hebben 140 leden deelgenomen aan de exkursie naar Maastricht. Ondanks de hitte die vooral een rol speelde bij de beklimming van de Zonneberg, was het voor velen een zeer geslàagde dag. Dit jaar volgt nog een kleine exkursie in de direkte omgeving van de stad, waarover U elders in dit Kring-Nieuws meer kunt lezen. In het volgend Kring-Nieuws vindt U de eerste info over een exkursie in 1987. Deze maand zijn er weer rondleidingen door het Zwanenbroedershuis: iedere vrijdag tussen 11 .00-15.00 uur. Opgave hiervoor is nog altijd niet nodig: U kunt zo - gratis- naar binnen lopen. In het kringhuis liggen nog altijd enige enveloppen met niet afgehaalde foto's van de 's-Hertogenwandeling in 1985. Wij doen een dringend beroep op U: indien U foto's besteld hebt, haalt U ze dan zo spoedig mogelijk op. ROND DOOD EN BEGRAVEN (uitvoerig besproken op pagina 32). Enige enqueteformulieren zijn nog niet ingeleverd. Graag binnen 14 dagen ingevuld terug in het kringhuis.
(
TORENRONDLEIDINGEN Tot dusverre hebben dit seizoen al meer dan 6000 mensen een bezoek gebracht aan de Westtoren van de St.Janskathedraal. Daarom volgen ook deze maand nog drie zondagen, waarop door individuelen de toren beklommen kan worden. Op de zondagen 7, 14 en 21 september zijn er weer rondleidingen vanaf 13.00 uur t/m 16.00 uur. De kosten bedragen f 2,00 p.p., kinderen t/m 11 jaar f 0,75. Voor groepen (minimaal 10 personen) kunt U via sekretariaat voor iedere dag en tijd afspraken maken. VIDEOBAND 's-HERTOGENWANDELING. Alle tot dusverre aan ons afgeleverde kopiën van de band zijn door ons afgekeurd. Wij verzoeken iedereen die al een band heeft, deze terug te brengen naar het Kringhuis! In de loop van deze maand ontvangt iedereen die een band besteld heeft, het geld via bank/giro terug. Zodra goede kopiën verkrijgbaar zijn, zal dit bekend worden gemaakt via het Kring-Nieuws.
)
LEDENPRESENTATIE Enige malen heeft U hier al iets over kunnen lezen. De datum wordt: zondag 26 oktober 1986, tijd: 13.00-18.00 uur. Plaats: gemeenschapshuis De Slinger, Jan Schöfferlaan. Het definitieve programma komt in het volgende Kring-Nieu ws . Een greep uit het voorlopige programma: - dia- en filmvoorstellingen - genealogie- en geschiedenis onderzoek - schilder- en tekenwerk - foto-reportages (zie volgend blad)
42
" 1' 1 ' 1
Alles wordt in het werk gesteld om U allen een gezellige middag te bezorgen. Er zal ook een zithoek ingericht worden, waar de gehele tijd ook bestuursleden aanwezig zullen zijn. Leden die alsnog willen deelnemen, worden verzocht dit binnen uiterlijk 10 dagen door te geven aan het Kringhuis. Alle hobby's e.d. die op enigerlei wijze te maken hebben met 's-Hertogenbosch komen voor deelname in aanmerking. Op 28 juli 1.1. vond een eerste gesprek plaats tussen het bestuur en de raad van kommissarissen in nieuwe samenstelling. Aan de orde kwamen zaken als: de relatie tussen onze kring en het Stadsarchief; het bouwbeleid in de binnenstad; de stadsgidsen; muurbegroeĂŻng langs de Binnendieze. In het najaar vindt een tweede gespreksronde plaats. Het volgende Kring-Nieuws verschijnt half oktober as. Daarin het volledig programma van de LEDENPRESENTATIE en nadere informatie over de lezingen op 17 november en 14 december. Eventuele kopy hiervoor dient uiterlijk 20 september bij het sekretariaat te zijn.
STICHTING BINNENDIEZE ,s-HERTOGENBOSCH
)
Tot dusverre hebben dit seizoen al meer dan 12.000 mensen een vaartocht gemaakt. Gezien de boekingen voor de twee laatste maanden is deverwachting dat er dit seizoen meer deelnemers zijn dan in het jubileumjaar. Tot en met 31 okober wordt er nog gevaren van dinsdag t/m zondag. Vooral voor groepen is het aanbevelenswaardig hier - minimaal een week tevoren- telefonisch af te spreken met het sekretariaat. In de komende weken wordt de nieuwe opstapplaats aan de Molenstraat verder afgewerkt. In samenwerking met de Evenementencommissie werd tijdens Op de Stoere Toer uitgebreid reklĂ me voor de vaartochten gemaakt (tot de NOS-radio toe besteedde er aandacht aan}. Restant van de stadsgracht bij "De Blaasbalg"
43
z
w
Q 0:::
w
Q
z
w
1H
w
1H
>
H
1~
et:
â&#x20AC;˘ BENELUX F.ILMFESTIVAL De televisie heeft haar Montreux, de film heeft zijn Cannes en de amateurfilm heeft zijn BENELUX FILMFESTIVAL. Op 12, 13 en 14 september WQrdenin de Vughtse Speeldoos ongeveer 60 films vertoond die, nadat vele daarvan al bij andere wedstrijden met goud, zilver of een andere eer gingen strijken, nu strijden om de Bronzen Hertog en vele andere prijzen. En juist daarin is .dit festival uniek: nergens anders zijn er in zo'n korte tijd zoveel films te bewonderen van zo'n hoge kwaliteit. Afgezien van het feit dat de bezoeker aan "Het Benelux" een ongekende mogelijkheid heeft het allerbeste aan kunstzinnige produkten van zijn of haar vakbroeders te bewonderen, heeft dit festival nog vele andere boeiende kanten. In een bijna onafzienbare kleurige stoet trekken de meest uiteenlopende onderwerpen aan het oog van de toeschouwer voorbij; waarbij vooral de documentaires en de reportages in niet geringe mate bijdragen aan kennis van zaken, landen en culturen waarvan men voorheen het bestaan niet vermoedde. De langste film die wordt vertoond duurt 37 minuten; de kortste twee en tussen de filmblokken door biedt De Speeldoos van Vught zo'n gezellige ambiance dat het kijken naar de films een ontspannende bezigheid blijft.
( )
De toegangsprijs is uiterst laag: vijf gulden voor een hele dag kijkplezier. Het program~a is op vrijdag van 11 .30-23.00 uur zaterdag van 10.00-23.00 uur zondag van 10.00-17.00 uur.
================================================================= NOORDBRABANTS MUSEUM
z
w
Q 0:::
w
Q
z
w
1H
w
1H
>
H
1~
et:
De laatste tentoonstelling in de BethaniĂŤstraat: van 12 september t/m 2 november as. TEKENINGEN UIT LEIDS PRENTENKABINET. Het is voor de eerste keer dat er een grote reizende tentoonstelling van oude tekeningen uit het Leidse prentenkabinet georganiseerd wordt. De tentoonstelling heeft een succesvolle toernee in Frankrijk achter de rug. Na de opening in het Institut Neerlandais te Parijs was hij vervolgens te zien in de musea van Rennes, Dijon, Strasbourg en Saarbrucken. Het ligt in de bedoeling dat de expositie in 1987 nog langs verschillende musea in Duitsland reist. In Nederland zal de tentoonstelling alleen in 's-Hertogenbosch te zien zijn. Er is een catalogus samengesteld door stafleden en studenten van het Prentenkabinet/Kunsthistorisch Instituut te Leiden. Prijs: f 48,50.
)
=================================================================
44