krln9...nleuw1 Verschijnt minimaal 6x per jaar. Uitgave van de Kring "VRIENDEN VAN 's-HERTOGENBOSC"
N U MME R
93
7 maart 1990
KRINGHUIS: Tweede Korenstraatje 18, tel. 073 - 135098 Openingstijden: maandag t/m zaterdag van 10 - 17uur zondag van 12 - 17 uur bovendien op donderdag van 18 - 21 uur SECRETARIAAT: Postbus 1162, 5200 BE
's-Hertogenbosch
BETALINGEN:-
postgiro 3119716 Van Lanschot reknr. 22 51 91 202 -jaarlijkse bijdrage: minimaal f 25,00 -jeugdleden: f 15,00
================================================================================================= BESTE LEDEN, Dit Kring-Nieuws is voornamelijk gewijd aan : - de jaarlijkse algemene ledenvergadering op
2 5
M A A R T
- de jaarlijkse voorjaarsexcursie naar Leuven op
2 0
ME I
Het volgende Kring-Nieuws verschijnt half april as. Daarin o.a. aandacht voor -
de opening van het nieuwe vaarseizoen een tentoonstelling gewijd aan een nieuwe uitgave van de Kring de onthulling van ons uithangbord aan de gevel een Kring-onderscheiding voor een geresÂąauree~d pand de nieuwe huisvesting van onze Kring een monument ter herinnering aan het 14e Kapittel van het Gulden Vlies
================================================================================= LIDMAATSCHAPSKAART 1990 de volgende bonnetjes kunt U de komende weken gebruiken: BON JEROEN BOSCH: tegen inlevering hiervan kunt U een gratis bezoek brengen aan onze permanente foto-tentoonstelling op de Markt 79 (dagelijks behalve op maandag van 13-17 uur) Uw voordeel: f 2,50! BON CITADEL: tegen inlevering hiervan kunt U in het KRINGHUIS een kaartje krijgen voor een rondleiding. Uw voordeel: f 2,00! Deze rondleidingen vinden plaats op de 2e en 4e zaterdag der maand. Maximaal 25 personen per rondleiding.
- 9 -
Het bestuu r van de Kring nodigt U van harte uit voor de jaarlijkse algemene lede n vergader ing o p Z 0 N D A G
25
MA A R T
1990
in de grote zaal van Gemeensch a pshu is "De Slinger" aan de Jan Schöfferlaan te ' s - Hertogenbosch . Uitsluitend kringleden hebben toegang op vertoon van hun lidmaatschapskaart 1990. Per lid is één introducee toegestaan. De zaal gaat reeds om 14.00 uur open.
P R 0 G R A MMA 1. Ontvangst met een kopje koffie. 2. Opening van het huishoudelijk gedeelte van de bijeenkomst door de voorzitter om precies 14.30 uur. 3. Ingekomen stukken en mededelingen. 4. Verslag van de ledenvergadering d.d. 2 april 1989. * dit vers lag vindt U e lders in dit Kring-Nieuws. Opmerkingen kunt U voor 11 maart schriftelijk bij het secretariaat indienen. 5. Financieel verslag 1989 en verslag van de kascommissie. *een beknopt financieel verslag is elders in dit Kring-Nieuws opgenomen. Het uitgebreid verslag (+begroting 1990) ligt op zaterdag 10 maart as. tussen 14.00 en 15.00 uur ter inzage in het Kringhuis. De penningmeester + een ve rtegenwoordiging van de kascommissie zullen daar dan aanwezig zijn om Uw vrage n te beantwoorden. Schriftelijke reacties kunt U voor 11 maart bij het secretariaat indienen. Het verslag van de kascommissie zal tijdens de vergadering worden voorgelezen. 6. Verkiezing kascommissie. 7 . Verslag secretariaat 1989. * dit verslag is in dit Kring-Nieuws opgenomen. Schriftelijke reacties kunt U voor 11 maart bij het secretariaat indienen. 8. Bestuursverkiezing. *Volgens het rooster ZlJn aftredend: de heren J.A.M. Hoekx en W.D. Kuysten. Dhr.Hoekx stelt zich niet herkiesbaar; dhr. Kuysten is wel herkiesbaar. Tussentijds is aftredend: dhr. Th.C.M. Verschuuren. De voordracht van het bestuur (artikel 7 der statuten) luidt: In de eerste vacature: de heer Ch.C.M. de Mooij, Zwaluwborch 8 te Rosmalen (conservator historische afde±ing Noord-Brabants Museum); In de tweede vacature: de heer W.D. Kuysten; In de derde vacature: mevr. M.G.van den Heuvel-Damen, Jacob Cnodestraat 36 te 's-Hertogenbosch (ex-hoofd Basisschool Orthen). Volgens de statuten kunnen kandidaten voor het bestuur door tenminste 10 leden worden voorgedragen. Een dergelijke voordracht moet uiterlijk 11 maart sc hriftelijk bij het secretariaat worden ingediend en wordt tijdens de ledenvergadering bekend gemaakt. - 10 -
)
, 9. Verkiezing Raad van Kommissarissen. * Volgens het rooster is aftredend: de heer A.C. van Herpen. Dez e stelt zich herkiesbaar. In verband met de toekomstige ontwikkelingen stelt het bestuur voor een vijfde kommissaris te benoemen. De voordracht van het bestuur (artikel 17 van het huishoudelijk reglement) luidt: in de eerste vacature als financieel deskundige: dhr . A.C.van Herpen; in de tweede vacature als extra historisch deskundige: de heer M.W. van Boven (Rijksarchivaris in Noord-Brabant). Volgens het huishoudelijk reglement kunnen kandidaten voor de Raad van Kommissarissen door tenminste tien leden worden voorgedragen . Zo'n voordracht moet uiterlijk 11 maart bij het secretariaat worden ingediend en zal tijdens de vergadering worden bekend gemaakt. 10. Rondvraag. ll. Afscheid van de vertrekkende bestuursleden. 12. Pauze. 13. Test Uw kennis over Kring en stad tijdens een quiz. Muzikale medewerking van Hans van Os. 14. Dia-presentatie over de Binnendieze door Ko Meyer. 15 . Prijsuitreiking Quiz. 16. Sluiting door de voorzitter om ca. 17.30 uur. 17. Bij het verlaten der zaal ontvangt ieder lid een fraaie 16e eeuwse plattegrond der stad in kleur!
FINANCIEEL OVERZICHT 1990
=========================
saldo 1988 ledenbijdragen '89 ledenbijdragen ' 90 activiteiten leden 'Jtiviteiten derden rkoop eigen uitgaven verkoop uitgaven derden Kringhuis rente advertenties/giften
f
18.026,64 24.955,50 5.267,50 11.829, 80 17.680,50 7.149,17 12.492,55 3.370,17 640,69 2.534 ,80
f 103.947,32
- 11 -
secretariaat Kring-Nieuws representatie activiteiten bestuurskosten inkoop eigen uitgaven inkoop uitgaven derden Kringhuis bankkosten contributies saldo 1989
f
3 .347,33 6.328,18 1.014,02 28 .090,51 384 ,00 11 7 ,00 7. 018,10 19.312,09 232 ,12 528 ,52 37 .575,45
f 103.947,32
Verslag ledenvergadering
2 april 1989
Aanwezig: ca. 65 personen. Plaats: Gemeenschapshuis de Slinger. Jan Sch8ĂŽferlaan Tijd: 14.00-17 . 30 uur. 1. Ontvangst met een kopje koffie.
2. Opening van het huishoudelijk gedeelte van de vergadering
De voorzitter opent om 14.30 uur het huishoudelijk gedeelte van de vergadering. Hij heet in het bizonder oudvoorzitter en erelid Herman van den Heuvel welkom. De voorzitter leest een gedeelte van de rede voor. die drs. van Dulm op de persdag voor dagattracties seizoen 1989 te Deventer heeft gehouden. onder het motto: Monumentenzorg is fun: "Monumenten z1Jn geen stoffige materiĂŤle bronnen uit een ver vervlogen verleden, maar behoren of kunnen levendige beelden zijn tussen verleden, heden en toekomst". De voorzitter haalt ook. een citaat aan uit een rede, die de heer P. Dordregter. direkteur van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, onlangs hield op het stedencongres in 's-Hertogenbosch: " Steden presenteren zich overal als middelpunt van Europa, een blauwe lucht met helicopter, kantoren met high-tech heeft iedere stad tegenwoordig, ook. in haar brochures. De stad moet zich durven richten op wat haar uniek maakt". De inhoud van deze beide citaten stemt precies overeen met de activiteiten van de Kring, aldus de voorzitter: meer belangstelling kweken voor de stad, het bevorderen der heemkennis van de stad en het opkomen voor het behoud van de historische stad. Verder merkt hij op, dat we een uitstekend jubileumjaar achter de rus hebben.dankzij de inzet van de vrijwilligers, het bestuur en de leden. 3.
Ingekomen stukken en mededelingen
Er zijn berichten van verhindering binnengekomen van de bestuursleden Theo Verschuuren(vakantie) en Wil Bartels (zij is vandaag 25 jaar getrouwd) . Verdere berichten van verhindering kwamen binnen van de commissarissen van Albada en Luijckx en de Kring leden de heer en mevrouw Schute. de heer van den Hurk en de heer van de Pas. In de pauze is er voor de aanwezigen gelegenheid om deel te nemen aan de foto-herken-wedstrijd. Ook zullen er in de pauze verkrijgbaar z1Jn: Bossche Bibliografie 1987 (f 1,50) en een LP van de Bossche Revue uit 1975(f 10.00) . - 12 -
)
4. Verslag van de ledenvergaderinq 20 maart 1988 zijn geen schriftelijke reacties binnengekomen. Ook vanuit de nu aanwezigen komen geen reacties. De notulen worden vastgesteld en goedgekeurd, onder dankzegging aan de notulist Theo van Herwijnen. ~r
5. Financieel verslag 1988 en verslag van de kascommissie
Er ziJn geen schriftelijke reacties binnengekomen. Ook vanmiddag komen er geen reacties. De heren van den Hurk, van de Pas en Schraven vormden dit jaar de kascorrnni ss ie. De heer Schraven leest het verslag van de kascommissie voor. Het financieel verslag wordt goedgekeurd. De penningmeester wordt gedĂŠchargeerd. 6. V2rkiezinq kascornrnissie
)
De heren van den Hurk en van de Pas z1Jn statutair niet herkiesbaar. De heren Schraven en Ahsrnann ZlJn wel herkiesbaar. De nieuwe leden van de kascornrnissie worden Martien van den Berg en Frans Spierings (reserve) . De kascommissie voor 1989 bestaat dus uit de heren Ahsmann, van den Berg, Schraven en Spierings(reserve) 7. Verslag secretariaat 1987
De voorzitter noemt enkele zaken uit dit verslag, die nieuw ZIJ n: Rondleidingen in en rond de Citadel Uitgave van Kroniek voor Bouwhistorisch en Archeologisch Onderzoek Uitgave van reproductie plattegrond 's-Hertogenbosch Contacten met de VVV zijn verstevigd (deze waren in het verleden niet zo positief) Nieuwe organisatie bij de Stichting Binnendieze De werkgroep Kadastrale Atlas zal naar verwachting haar werY.:zaan1heden in 1989 af ronden De werkgroep Overlegorgaan Binnenstad werd nieuw leven ingeblazen Nog in de orienterende fase verkeren de werkgroepen Folklore. het Kleine Monument en 's -Hertogenwandeling De Kring kwam voor de eerste keer in haar bestaan met een beleidsplan Er kwamen het afgelopen jaar meer vrijwilligers De jeugdleden werden meer bij de Kringactiviteiten betrokken Er verscheen een l idmaatschaps}:aart nieuwe stijl
)
~~
z1Jn geen schriftelijke reacties binnengekomen. Ook vanuit de vanmiddag aanwezige leden komt geen commentaar. Het verslag wordt goedgekeurd onder dankzegging aan Jan Kleijne en Theo van Herwijnen.
- 13 -
8. Bestuursverkiezing Af tredend zijn Theo Verschuuren, Nort L채mrners en Theo van Herwijnen. Allen stellen zich herkiesbaar. Nart geeft enkele redenen, waarom hij zich herkiesbaar stelt als voorzitter: Hij heeft voldoende tijd om voorzitter te z1Jn Zijn gezin staat achter zijn werkzaamheden Hij is enthousiast geworden voor het voorzitterschap Er zijn schriftelijk geen tegenkandidaten aangemeld. Bij acclamatie worden Theo Verschuuren en Theo van Herwijnen herkozen als bestuurslid en Nort Lammers als voorzitter. 9. Verkiezinq Raad van Commissarissen De heren van Albada en Luijckx zijn aftredend en stellen zich herkiesbaar. Er zijn schriftelijk geen tegenkandidaten aangemeld. Beide conunissarissen worden bij acclamatie herkozen als comm1ssar1s.
10. Bespreking en vaststelling van het beleidsplan De voorzitter geeft een kort overzicht van de geschiedenis van het beleidsplan. Een eerste concept is in de loop van 1988 door het bestuur van de Kring gemaakt. Dat concept is met een delegatie van de Kringvrijwilligers besproken , hetgeen geresulteerd heeft in een tweede concept. De voorzitter noemt enkele zaken uit het beleidsplan: Uitbreiding van de Kringhuisbezetting tot twee vrijwilligers nodig voor een goede serviceverlening en ter verlichting van de werkzaamheden van de secretaris Het Kringhuis gaat binnenkort ook op zondag open (te beginnen op 9 april a.s. als proef en op 30 april a.s. definitief) Het walkmanproject gaat van start op Open Monumentendag 1989 Kringhuis Dit punt behoeft een nadere toelichting, mede gezien het bericht in het Brabants Dagblad van 1 april jl. over de vestiging van een historisch informatiecentrum in Den Bosch. De Kring is nauw betrokken bij de opzet van dat histocentrum . Er wordt over dit centrum met geen woord gerept in het beleidsplan, eenvoudigweg, omdat er bij de samenstelling van het beleidsplan nog geen sprake was van een vestiging van een histocentrum in Den Bosch. Het histocentrum komt in het oude pand van de Keuringsdienst van Waren op de hoek Oude Dieze/Triniteitstraat. De aanwezigen kunnen achter in de zaal van de Slinger een plattegrond van het gebouw bekijken. Als alles doorgaat, zal ook het Kringhuis en het Diezehuis naar d~ze lokatie verhuizen. - 14 -
)
Vervolg t ,e
l~icl~:p
~gendapunt
10: Besprekinq en vaststelling van het
l 路:tn
Het bestuur juicht deze ontwikkeling toe, irnmers: De Kring zit dan met haar huisvesting vlakbij het toekomstige cultuurplein van de stad: de Parade. Op korte termijn zal er meer bekend worden. Over ca.. 3-4 weken zal het bestuur over deze zaa.1< vergaderen. Er zal t.z.t. een werkgroep vanuit de leden moeten ko~en. die mee gaat denken over de opzet en invulling van het histocentrum. Tot zover de voorzitter. Nu krijgen de leden gelegenheid hun opmerkingen over het beleidsplan en het histocentrum.
)
te
maken
1.Joop van de Voren: Onder punt VI 2e alinea is sprake van een verhoogde omzet in het Kringhuis. Joop meent, dat de herkenbaarheid van het Kringhuis vergroot kan worden door aanbrengen van etalages, waarin getoond kan worden. wat er in het Kringhuis (letterlijk en figuurlijk) te koop is. De v路:>orzitter antwoordt: Dit is eigenlijk een zaak, die thuis hoort bij punt IV c : inrichting van het Kringhuis. Er zijn overigens al bij deskundigen adviezen ingewonnen over een herinrichting van het Kringhuis. Door een mogelijk op handen zijnde verhuizing van het Kringhuis kan er op dit moment niet teveel aandacht aan worden geschonken. We kunnen wel kleine veranderingen aanbrengen: Binnenkort komt er een uithangbord aan de gevel Het zwarte bord voor het raam gaat verdwijnen. zodat voorbijgangers naar binnen kunnen kijken Het luik boven het keldergat zal geschilderd worden
)
Oud-voorzitter van den Heuvel vult hierop aan, dat er in het verleden regelmatig pogingen zijn ondernomen om het Kringhuis anders in te richten. Zolang de huiseigenaar n:i.ets doet aan de buitenmuren, waarvan de bouwkundige toestand slecht is, en aan de vochtige kelder, heeft het weinig zin om etalages te gaan maken. 2.Mevrouw Galesloot: Waarom kan er aan Kringhuis geen kringvlag wapperen? Jan Kleijne maar die is hoog aan de mert van de
de
gevel
van
het
antwoordt: We hebben ooit een Kringvlag gehad, gestolen. Het heeft geen zin om de vlag heel gevel te hangen, omdat dat het uitzicht belembovenburen.
3.Frans Spierings: Hij ziet niets in een nieuw K:ringhuis aan de Oude Dieze. dat ligt te ver van de Markt. Zijn er geen mogelijkheden. om het huidige Kringhuis dan als d茅pendance te gebruiken? Bovendien vraagt Frans zich af, of de VVV mee verhuist naar het histocentrum.
- 15 -
Vervolg aqendapunt 10: Bespreking en vaststelling van het beleidsplan Jan antwoordt: Het histocentrum komt tot stand in overleg met de VVV, maar wordt gerund door de Kring In de toekomst wordt het Vonk-en-Vl~m terrein een parkeerplaats voor autobussen en wordt de Grote Hekel de nieuwe opstapplaats voor de vaartochten op de Binnendieze. De dctm tussen Hekellaan en Triniteitstraat gaat verdwijnen en wordt vervangen door een brug. Er kan dus voortaan dan rondgevaren worden. Ook zal er gevaren kunnen worden op de Stadsgracht via de Grote Hekel. VVV blijft in ieder geval op de Markt. Mogelijk komen er in de toekomst VVV-d茅pendances in de buurt van het Stat ion en in de buurt van de Parade(histocentrum). In de toekomst zal het zo zijn, dat alle informatie die bij de Kring verkrijgbaar is ook bij de VVV verkrijgbaar zal zijn, en omgekeerd. Ook zal bekeken worden aan welke informatie het ontbreekt. Daar komen dan nieuwe infobladen voor. een gezamenlijke uitgave van Kring en VVV. Reserveringen voor boottochten, wandelingen, excursies etc. gaan in de toekomst m.b.v. een computer plaatsvinden. 4.Frans Teulings: Mogelijk kunnen richtingaanwijzers Kringhuis en Diezehuis de herkenbaarheid vergroten.
naar
Jan: Daar wordt in het rapport over het histocentrum dacht aan besteed.
aan-
5.De heer van Benthem: Wat houdt het histocentrum in?
eigenlijk
Jan: In het histocentrum zal informatie verkregen kunnen worden (schriftelijk of mondeling) over het cultureel erfgoed van 's-Hertogenbosch, zoals: monw~enten, waterlopen, natuurgebieden en het stratenpatroon van de stad. Daar komen folders voor beschikbaar, waarin gegevens over bv. openingstijden en entreeprijzen van monumenten. Ook bij de monumenten zelf zal die informatie beschikbaar komen bv. in de vorm van een bord. zoals er nu al een hangt bij de Citadel. 6.Mevrouw Sprokkereef constateert, dat de lokatie aan de Oude Dieze gemakkelijk toegankelijk is voor voetgangers, maar niet zo gemakkelijk voor fietsers en automobilisten. Dat kan verkeersopstoppingen veroorzaken. De voorzitter antwoordt: Bij de lokatie is een binnenplein, waar fietsen gestald kunnen worden. Automobilisten dienen hun auto elders te parkeren bv. in een parkeergarage. 7.Kok de Bekker: Hoe groot is de kans in procenten, dat histocentrum doorgaat? De voorzitter antwoordt: Die is momenteel 90-100 %. Het beleidsplan wordt door de vergadering goedgekeurd. - 16 -
)
het
路 )
11 . Rc ndvr aag 1
1.Frans Spierings: Onlangs verscheen er een rapport Den Bosch. stad tussen werelden''. Doet de kring daar iets mee, wordt de Kring uitgenodigd voor informatie- en discussiebijeenkomsten betreffende dit rapport? De voorzitter antwoordt: De Kring doet zeker het een en ander met dit rapport, daarvoor is de werkgroep Overlegorgaan Binnenstad. Roes: In het laatste Kringnieuws(nr. 85) stond een evenementenkalender. Hoe komt de kring aan die informatie en hoe kan ik evenementen in die kalender vermeld krijgen?
2.Gabri~l
Jan: De informatie komt van de gemeente en wel van de heer Hans van Schaik . coordinator stadspromotie. In de maand augustus kan de informatie voor de evenementenkalender van het daaropvolgende jaar aan hem doorgegeven worden.
)
De voorzitter heeft nog een mededeling: De Stichting Binnendieze opent op zaterdag 29 april a.s. het vaarseizoen door middel van optredens van muziekgroepen in de Lepelstraat van 11.00-18.00 uur. 12. Pauze Deze duurt van 15.40 - 16.50. Tijdens de pauze is er gelegenheid om mee te doen aan foto-wedstrijd en te genieten van een:
een
13. Optreden van de troubadours Peter en Carla 14. Uitreiking van de prijzen van de foto-herken-wedstrijd
)
- 17 -
Er zijn 16 for~ulieren ingeleverd. Voor een viertal mensen zijn er prijzen beschikbaar en wel: een poedelprijs, bestaande uit een set wandelboekjes, voor degene ~et het kleinste aantal goede antwoorden. een eerste, ~weede en derde prijs voor degenen met resp. de meeste. de op een na meeste, en de op twee na meeste goede antwocrden . bestaande uit geschenkbonnen van respectievelijk 50,35 en 25 gulden. De helft van de deelnemers had 14-15 antwoorden goed. De poedelprijs gaat naar Ton Paanakker met 6 goede antwoorden. De derde prijs, voor 19 goede antwoorden. gaat naar Ine de Bresser. De tweede prijs, voor 20 goede antwoorden. gaat naar Frans Spierings. De eerste prijs, met 22 goede antwoorden, gaat naar Rob J..hsmann. Opmerkelijk is. dat de eerste pr1Js gewonnen is. door iemand, die geen stadsgids is. De voorzitter bedankt de heer Joop Wuisman. de maker van de foto's, en Jan Kleijne en Theo van Herwijnen. de makers van de bijbehorende teksten. voor hun werkzaamheden. Mogelijk keert de fotowedstrijd in een later stadium terug als wandeltocht door de binnenstad, langs de gefotografeerde objecten.
Na de prijsuitreiking kunnen de van het:
aanwezigen
nog
genieten
15. Vervolq van het octreden van de troubadours 1
Sluiting
r ~o .
De voorzitter sluit om 17.30 uur de vergadering. 's -Hertogenbosch, 3 april 1989 Notulist: Theo van Herwijnen
V E R S L AG
SECRETA RtI AAT
1989
BEKNOPT OVERZICHT VAN ACTIVITEITEN
==================================
) januari
8
maart 3-4-5-6
april
presentatie op de beurs in de Brabanthallen
15
presentatie tijdens persdag Nederlands Bureau voor Toerisme te Deventer
19
palmpaasoptocht in samenwerking met de Jeugdcentrale Parochie Binnenstad
2 29
mei
7 27
- 18 -
nieuwjaarsinstuif
algemene ledenvergadering met o.a. muzikale medewerking van de trabadours Peer Desmense en Carla start vaarseizoen met o.a. muzikale medewerking van de Heineken Fanfare, de Rinkelbom en de Herzogenwalder Blasmusik. fietstocht der elementen naar Rosmalen en Gewande met afsluitend een barbeque in Oud-Empel optreden van folkloristische groepen in de Lepelstraat.
juni
september
13
overhandiging beeld van St.Pieter
25
excursie naar Bokrijk,
9 26
oktober
1 14-15
Belgi~
Open Monumentendag lezing door drs.T.Romme over de rechtspraak in de 19e eeuw excursie naar De peel. foto-speurtocht door de binnenstad
30
lezing door Prof.Goudappel over de toekomst van historische binnensteden
november
25
vrijwilligersfeest
december
24
dia-vertoningen tijdens Ontdek je Plekje
TENTOONSTELLINGEN
Gedurende het verslagjaar werden in het Kringh u is de volgende tentoonstellingen georganiseerd: 1. Bossche aquarellen van Lambert van Lith. 2. Kleurrijk Figuratief van Gies Post. 3. Oude Meesters van dhr . rensen . 4 . Tijdverschijnsel van Theo op ten Berg . 5. Foto's Binnendieze van Rob Hoogeboom . 6. ' s - Hertogenbosch en haar wielrijders . 7 ) Ge kunt me nog meer vertelle . ..... .
UITGAVEN • Kring-Nieuws. Er werden dit jaar acht nummers u itgegeven met in totaal 76 pagina's . • Er verscheen in samenwerking met het Stads archief- de Bossche Bibliografie 1987. • Er werd - in samenwerking met de Stichting Binnendieze- een speciale kaart uitgegeven als uitnodiging voor de nieuwjaarsinstuif. • In october verscheen een foto-speurtocht van de hand van C.de Bekker- Dupont.
- 19 -
*
* *
Ter gelegenheid van de Open Monumentendag verscheen een infoblad over de Gulden Hopsack. In samenwerking met de ORVA en het VVV werd een speciale walkman-route voor de jeugd samengesteld. Verder werden er nog enige folders uitgegeven: - info Kring (1000 stuks) - jnfo vaartochten (10.000 stuks) - info toren-rondleidingen (3.000 stuks) - Driekoningen -b ulletin (4.000 stuks) - jnfo over rondleidingen (2.000 stuks)
STADSPROMOTIE Er werd deelgenomen aan de Vrijetijdsbeurs in de Brabanthal len en aan een pers - presentatie van het Nederlands Bureau voor Toerisme te Deventer. Door onze stadsgidsen werden in dit verslagjaar de volgende aantallen bezoekers rondgeleid: - stadswandelingen 2.974 - Zwanenbroedershuis 1.529 - citadel 1.211 - diverse gebouwen 3.205 Daarnaast verzorgden zij op verzoek 9 keer dia-lezingen en- voordrachten. Enige stadsgidsen verleenden ook dit jaar weer hun medewerking aan het Seniaenprogramma van de ORVA, tevens werd een poging ondernomen om met BLOS-televisi.e opnamen te maken. Onze gidsen op de St.Janstoren mochten 8.200 bezoekers rondleiden. De permanente foto - tentoonstelling Jeroen Bosch op ware Grootte trok in 1989 2.388 bezoekers. In november/december werd op de dinsdagen en vrijdagen geassisteerd in de Oude St.Jacob bij de tentoonstelling over de wijken 't Zand en de Muntel. Het Kringhuis (dat sinds april ook alle zondagen geopend is) mocht ruim 7.200 bezoekers verwelkomen, terwijl ca. 33.000 mensen op de Binnendieze werden rondgevaren. Tijdens de Open Monumentendag waren zo'n 70 vrijwilligers minimaal een halve dag actief. STICHTING BINNENDIEZE De vaartochten boekten in 1989 een nieuw record: ruim 32.000 betalende bezoekers. Voor het overige verwijzen wij U naar het jaarverslag van de Stichting. SAMENWERKING EN OVERLEG was er in dit verslagjaar met de volgende instanties en organisaties: Stadsarchief, Rijksarc hief in NoordBrabant, Jeugdcentrale Parochie Binnenstad, Illustre Lieve Vrouwe Broederschap, comitĂŠ Open Monumentendag, ORVA, VVV 's-Hertogenbosc h en de Meierij. Stichting Jeroen Bosch Atelier, Stichting Brabants Heem, Stichting Begeleiding Regionale Geschiedbeoefening, TELEAC, Technische Dienst Gemeente, Gemeentelijke Seeties Archeologie en Bouwhistorie, diverse scholen, bedrijven en verenigingen.
- 20 -
WERKGROEPEN De werkgroep "Het kleine monument" kwam 7x bijeen. Voornaamste resultaat in dit verslagjaar was het in ontvangst nemen van het beeld van St.Pieter. Daarnaast werd begonnen met het uitwerken der teksten van enige prijswinnaars aan de foto-herkenwedstrijd van De Bossche Omroep in 1985. De werkgroep "Binnenstadsbeleid" kreeg in een zestal bijeenkomsten verder gestalte. Vooral de ontwikkelingen rondom het Burgemeester Loeffple in en het Stationsplein zullen gevolgd gaan worden. Er wordt getracht een gestructureerd overleg tot stand te brengen met de Sti.chting 's-Hertogenbossche Monumentenzorg en de Boschboom. De werkgroep "Kadastrale Atlas" werd opgeheven, omdat de werkzaamheden voltooid waren. Over het resultaat wordt U binnenkort ingelicht. De werkgroep " 's-Hertogenwandeling" werd opgeheven omdat onvoldoende financiële steun van het bedrijfsleven kon worden verkregen. De werkgroep "Folklore" hi.eld een drietal oriënterende bijeenkomsten. Over de ) verdere invulling van deze groep zal nog nader overleg plaatsvinden. VRIJWILLIGERS Het aantal vrijwilligers bedraagt nu ca. 115 personen. In het verslagjaar werd een viertal introductie-bijeenkomsten voor nieuwe vrijwilligers georganiseerd. Om de onderlinge band te versterken en om tot informatie-uitwisseling te komen vond in totaal een elftal vrijwilligersbijeenkomsten plaats, die gemiddeld door zo'n 35 personen werden bijgewoond. Het bestuur had in het verslagjaar een keer overleg met de vrijwilligers uit het Kringhuis en één keer met de torengidsen. BESTUUR Het bestuur kende dit verslagjaar geen mutaties. Het kwam voor gewone vergaderingen bijeen op: 23 januari, 20 fehruari, 13 maart, 24 april, 22 mei, 20 juni, 17 juli, 21 augustus, 19 september, 23 oktober, 20 ) november en 19 december. Daarnaast waren er nog enige speciale vergaderingenop~ 11 februari, 22 april en 9 december. Ook waren er enkele vergaderingen van het Dagelijks Bestuur. In dit verslagjaar werd extra aandacht besteed aan: de eventuele vestiging van een Histocentrum in onze stad; - een mogelijke verhuizing naar de Oude Dieze 12; - verbetering van de relatie met het VVV; - de uitbreiding van het aantal vrijwilligers en de begeleiding van die vrijwilligers. In dit verslagjaar moesten wij afscheid nemen van één der oprichters der Kring: de heer J.M. Jansen, die in alle stilte overleed. In de beginjaren van onze vereniging hield hij zich bezig met de financiën. In dit verslagjaar kwamen bijna 2300 stuks post binnen en er werden ruim 6200 stuks verzonden (exclusief bijna 8000 stuks Kring-Nieuws).
- 21 -
Het aantal jnkomende telefoontjes bjj het secretarjaat bedroeg ruim 2000 en er waren rujm 1800 uitgaande telefoongesprekken (ook jn het Krjnghujs kwamen nog rujm 1400 telefoontjes binnen. Vo or het eerst sjnds enige jaren vertoonde het ledental weer een dujdeljjke stjj g ing ten opzichte van het voorafgaande verslagjaar. Onze indruk is dat djt mede veroorzaakt wordt door de njeuwe vorm van de ljdmaatschapskaart.
's-Hertogenbosch, januari 1990. --==================~========================================================================= =
Ex ~ie
LEUVEN
Op zondag 20 mei as. vindt onze voorjaarsexcursie plaats: een natuur-excursie naar Leuven, onze moederstad. Het programma voor deze dag luidt als volgt: 7.30 7.45 10.00 10.45 11.00 12.30 12.45
uur uur uur uur uur uur uur
14.45 uur 15.00 uur 16.30 uur 18.00 18.15 20.15 22.15
uur uur uur uur
verzamelen op de hoek Stationsplein/Oranje Nassaulaan. vertrek. aankomst te Leuven,waar koffie met gebak greed staat in restaurant Mozart. vertrek. rondleiding door de gemeentelijke Kr u idtuin. vertrek. aankomst in Restaurant Mozart, waar we een 3 - gangen diner gebruiken. Een consumptje is gratis; meerdere consumpties dient U zelf af te rekenen. vertrek. Wandeling in de Dyle- vallei met reservaat "De Dode Bemde". Wandeling in Meerdaalwoud in de omgeving van 't Zoet Water of eventueel busrit door het bos. vertrek. Aankomst op de Grote Markt. Vertrek vanuit Leuven. Aankomst te 's- Hertogenbosch.
U kunt inschrijven voor deze excursi.e door betaling van f 50,00 in het Kringhuis óf op één der rekeningen der Kring. Uitsl u itend met vermelding van Uw lidnummer (anders volgt automatisch terugstorting!) Per lid maxi.mal 2 personen voor die prijs. Niet-leden betalen f 60,00 p.p., voor zover er plaats is. In dit bedrag is begrepen: de busreis verzekering di.ner + 1 consumptie koffie met gebak entree Kruidtuin geleide wandelingen Het aantal inschrijvingen sluit bij 100 deelnemers. Aanvragen worden behandeld in volgorde van binnenkomst der betaling (+vermelding lidnummer). Wanneer de deelnemerskaart(en) U is (zijn) toegezonden, is in principe geen teruggave van inschrijvingsgeld meer mogelijk. De deelnemerskaarten worden één week tevoren toegezonden. Informatiemateriaal wordt in de bus uitgereikt. In verband met de lange wandelingen is het verstandig goede wandelschoenen aan te trekken!
- 22 -
')
{.
NATUURPARK DIJLE LAND De streek ten zuiden van Leuven, heeft ondanks haar hoge bevolkingsdichtheid, haar gaaf karakter goed bewaard. Zij vertoont dan ook alle kenmerken om in aanmerking te komen als natuurpark. De natuurgebieden in het Dijleland zijn half-natuurlijke gebieden, die in de loop der tijden beinvloed werden door de mens en zijn activiteiten, maar die toc h voldoende wilde karaktertrekken hebben behouden om als natuurlijk te worden ervaren. De bossen zijn één der rijkdommen van het Dijleland. Het Meerdaalwoud en het Mollendaalbos, het Heverleebos, het kouterbos en het Sappellenbos vormen samen een gebied waar je alle types van boslandschappen aantreft die in België te vinden zijn : h et gemengd e loofhoutbos met eik, beuk, esdoorn en es, het naaldhoutbos met alle variëteiten van sparren, dennen en lorken. Het is één van de rijkste bosgebieden in Vlaanderen. Ook de fauna is rijk gevarieerd: je vi ndt er een groot aantal reeën, verder vossen , dassen, eekhoorns en ve le andere kleine zoogdieren. Er broeden havikken, sperwers en bruine kiekendieven. Geregeld kan je buizerds boven het gebied waarnemen. Daarnaast leven er ook bos- en ransuilen. We kunnen er eveneens al le inheemse spechtensoorten aan het werk horen. De zangvoge ls zijn er legio, de mezenfamilie is er voltallig aanwezig. Een goed on derhouden net van n estkastjes zorgt ervoor dat al deze vogels nestgelegenheid vinden . Waterrijke landschappen, aantrekkelijk en vol afwisseling, ontbreken niet in het natuurpark Dijleland.Vijvers, rietkragen, ruigten, natte weiden en blauwgraslanden herbergen een rijkdom aan waterplanten, bloemen, vogels, amfibieën en vissen. Karakteristieke holl e wegen roepen overal in de dalflanken en in het bos de herinn eri ng op aan oude wildwissels en voorhistorische paden. Samen met de wegbermen , taluds en droge dalen vormen zij echte miniatuur-natuurreservaten met een weelderige, afwisselende plantengroei.
)
- 23 -
Watermolen op de Dijle, Heverlee
HET WAPEN VAN
· ~-HERTOGENBOSCH
BESCHRIJVING IN ZWART, EEN LINDEBOOM VAN GOUD, MET EEN GEVIERENDEELD VRIJKWARTIER :
QEJ
CEJ
1 EN 4 IN ZWART, EEN LEEUW VAN GOUD; 2 EN 3 IN ZILVER, EEN RODE LEEUW MET EEN DUBBELE STAART ; EEN SCHILDHOOFD VAN GOUD, BELADEN 1-ET EEN ZWARTE DUBBELE ADELAAR, HET HABSBURGSE WAPEN V~ ZIJN BORST HEBBEND
VERKLARING DE GOUJEN LINDEBOOM OP ZWART VELD IS HET TEKEN VAN DE STAD 's- HERTOGENBOSCH. ALS ZODANIG KOMT
HIJ AL VOOR 1250 IN HET STADSZEGEL VOOR. OOK DE AMBACHTSGILDEN VAN
's-HERTOGENBOSCH, ONDER ANDERE 1-ET SMEDENGILDE, MERKTEN
f-UN
PROOUKTEN MET DE BOOM OM
NABOOTSING TE VOORKOMEN.
)
HERTOGIN JOHANNA VAN BRABANT VERLEENDE IN 1356 AAN DE STAD 1-ET PRIVILEGE OM ALS WAPEN TE VOEREN : VIER LEEUWEN MET EEN BOCX'-1. DE VIER LEEUWEN IN HET VRIJKWARTIER VORMEN SAMEN HET WAPEN VAN DE HERTOGEN VAN BRABANT. VERDEELD OVER DE 4 ZOGENAAMDE KWARTIEREN IS DE BRABANTSE LEEUW (GOUD OP ZWART VELD) IN DE VAKKEN 1 EN 4 AFGEBEELD, DE LIMBURGSE LEEUW (ROOD OP ZILVEREN VELD) IN DE VAKKEN 2 EN 3. DAT DE LIMBURGSE LEEUW IN HET WAPEN STAAT KOMT ().1DAT IN DE SLAG BIJ WOERINGEN (5 JUNI 1288) HET HERTOGDOM LIMBURG DOOR HERTOG JAN I VAN BRABANT VEROVERD WERD EN SINDSDIEN MET BRABANT IN EEN PERSONELE UNIE VERENIGD WAS . KEIZER MAXIMILIAAN STOND (VERMOEDELIJK IN 1508) AAN DE STAD TOE EEN ADELAAR BOVEN 1-ET WAPEN TE VOEREN. DE DUBBELE ADELAAR OP GCXJDEN VELD IS ONTLEEND AAN 1-ET WAPEN VAN DE VORSTEN UIT 1-ET HJIS HABSBURG, DAT NA DE DOOD VAN MARIA VAN BCXJRGONDIË (HERTOGIN VAN BRABANT, GRAVIN VAN VLAANDEREN, HENEGOUWEN, HOLLAND, ETC.) IN 1482 IN DE PERSOON VAN HAAR ECHTGENOOT KEIZER MAXIMILIAAN EEN VASTE POSITIE IN DE NEDERLANDEN VERWIERF. ZIJN KLEUREN ROOD-WIT-ROOD WORDEN DOOR DE ADELAAR (ZWART OP EEN GOUDEN SCHILDHOOFD) IN DE VORM VAN EEN SCHILD OP ZIJN BORST GEDRAGEN.
- 24 -
)