'"
krln9--nleuw1 Verschijnt minimaal 6x per jaar. Uitgave van de Kring "Vrienden van 's-Hertogenbosch"
N U M M E R
94
19 mei 1990
KRINGHUIS: Tweede Korenstraatje 18, tel.073-135098 Openingstijden: , maandag t/m zaterdag van 10-17 uur zon-en feestdagen van 12-17 uur bovendien:donderdag van 18-21 uur SECRETARIAAT: Postbus 1162, 5200 BE BETALINGEN: -
's-Hertogenbosch
postgiro 3119716 Van Lanschot reknr. 22 51 91 202 jaarlijkse bijdrage:minimaal f 25,00 jeugdleden: f 15,00
============================================================================================
Beste leden, In dit derde Kring-Nieuws in dit kalenderjaar schenken we aandacht aan: - Museumke De Brabantse Poffer (pag.26) - onze stadspromotionele activiteiten (pag. 27) )
- tentoonstelling Binnendieze en ansichtkaarten van diezelfde Binnendie_ze (pag.28) - het behoud van de historische binnenstad: onthulling van een plaquette in de Ridderstraat (pag. 29) - de verfraaiing van ons Kringhuis door middel van een smeedijzeren uithangbord (pag.30) - onze 1-april-grap (pag. 31) - wat kunt U de komende weken doen met de bonnen van Uw lidmaatschapskaart (pag.31) - activiteiten. van derden (pag.32)
- 25 -
ffïl5!l7
~
MUSEUMKE DE BRABANTSE POFFER
============================
Na de oproep in het Kring-Nieuws van eind 1989 hebben acht personen gereageerd om op een of andere wijze te helpen bij de redding van de Brabantse Poffer. Daarvoor nog hartelijk dank. Begin december 1989 hebben een drietal dames en een bestuurslid, samen met dhr. Van Asperen en dhr. Van Gemert (v.d.Stichting Brabantse Poffer) een bezoek gebracht aan het museumke. Deze groep heeft eens goed rondgekeken, voornamelijk met de bedoeling te komen tot een inventarisatie van de tentoongestelde spullen. "Dit zal onbegonnen werk worden", vonden zij: want er is nog geen nieuwe ruimte beschikbaar; er is geen geld beschikbaar en er is nog geen consensus over wat te doen met de spullen van het museumke. De bestaande Stichting Brabantse Poffer heeft verder niets meer van zich laten horen. De Kring blijft het doodjammer vinden dat de Brabantse Poffer uit de stad zou gaan verdwijnen en houdt de vinger aan de pols ..••....
!~~~~!~~~~~~=i~~~~~~~~~l=~~~!=~~~~~~s~~~ De Kring heeft zich samen met de Stichting Binnendieze het lot van dit tegeltableau - een klein monument- aangetrokken. Beiden ondersteunen het initiatief dat genomen is om dit tableau te redden. Zij doen dat in de vorm van een garantiesom van f 1.000,=, in de hoop dat dat navolging vindt! LEDENVERGADERING
================
Doordat de carnavalsoptochten verplaatst waren naar 25 maart, zag het bestuur zich genoodzaakt de ledenvergadering te vervroegen van 14.30 uur naar 12.00 uur. Door uitgebreide informatie aan allerlei persmedia, werd getracht zoveel mogelijk leden te bereiken. Uiteindelijk waren ruim 60 leden (plus ca. 30 introduce's) om 12.00 uur aanwezig. Helaas kwamen tegen half drie nog een drietal leden binnen. Het bestuur betreurt dat zeer. Het huishoudelijk gedeelte der vergadering verliep voorspoedig en het informele gedeelte verliep toch zeer geanimeerd. In zijn eerste bestuursvergadering heft het bestuur d~ taken als volgt verdeeld: voorzitter: Nort Lammers secretaris: Jan Kleyne penningmeester: Wil Bartels vice-voorzitter: Wout Kuysten tweede secretaris: Theo van Herwijnen tweede penningmeester: Riet van den Heuvel lid: Charles de Mooij NIEUWE UITGAVEN VERKRIJGBAAR IN HET KRINGHUIS
===========~=================================
Op zaterdag 24 maart 1.1. vond in het Kringhuis de presentatie plaats van een bundel gedichten van Guido van de Mosselaar: "VOOR JOU", een kleine uitgave van onze Kring. De prijs bedraagt slechts f 5,00. Van de hand van Frans Jordens verscheen een boekwerkje: "DEN BOSCH (S)MAL EN BREED": f 9,95. Van het VVV: de nieuwe gids voor vakantie en vrije tyd 1990: f 3,00. Naast de kleine luchtboogbeeldjes, kunt U in het Kringhuis nu ook terecht voor twee grotere maten: f 15,00 en f 24,50. Verder een erwtenman (f9,95) en een beeld van de Zoete Lieve Vrouw (f30,00). Van de NS verscheen een nieuwe uitgave van EROP UIT: f 4,25. - 26 -
)
ZWANENBROEDERSHUIS
==================
In principe kunt U iedere vrijdag tussen 11.00 en 15.00 uur terecht voor een gratis rondleiding in het zwanenbroedershuis (Hinthamerstraat 94). Door bijzondere activiteiten van de Broederschap kunnen soms vrijdagen uitvallen. In het Kringhuis kan men ·U hierover altijd inlichtingen verstrekken. CITADEL Elke 2e en 4e zaterdag van de maand is er om 11.00 uur een rondleiding door de Citadel. Aanmelding hiervoor kan UITSLUITEND geschieden in het Kringhuis (tot de vrijdag ervoor). De kosten bedragen f 2,00 p.p. (door inlevering van het bonnetje op Uw lidmaatschapskaart kunt U in het Kringhuis een gratis kaartje krijgen). JEROEN BOSCH OP WARE GROOTTE
============================
Van dinsdag t/m zondag kunt U van 13.00-17.00 uur een bezoek brengen aan de permanente foto-tentooastelling in de Moriaan, Markt 79. Prijs: f 2,50 p.p. (tegen inlevering van het bonnetje aan Uw lidmaatschapskaart kunt U gratis naar binnen!).
Ook de St.Janstoren is met ingang van eind april weer regelmatig geopend voor individuele bezoekers. Alle zon- en feestdagen (behalve le pinksterdag) zijn er tussen 13.00 en 16.00 uur regelmatig rondleidingen. Deze gaan door tot eind september! In de maanden juli en augustus kunt U ook terecht op woensdag en zaterdag om 14.00 en 15.00 uur. Tarief: f 2,00 p.p.; kinderen t/m 12 jaar f 1,00 tegen inlevering van het bonnetje aan Uw lidmaatschapskaart, kunt U een gratis rondleiding verkrijgen. Kaartverkoop: aan de ingang der toren, vanaf 15 minuten vóór aanvang van de eerste rondleiding. Uiteraard kunt U ook reserveren in het Kringhuis. VAARTOCHT BINNENDIEZE Vanaf eind april wordt er ook weer gevaren op de Binnendieze. Van dinsdag tot en met zondag, vanaf 11.00 uur ieder heel uur tot en met 17.00 uur. Deze tochten gaan door tot begin oktober. Tarief: f 5,00 p.p.; kinderen t/m 12 jaar betalen f 2,50. (Tegen inlevering van het bonnetje van Uw lidmaatschapskaart, kunt U een gratis kaartje krijgen: ) uitsluitend in het Diezehuis, Molenstraat 15a, tel. 122334!) Vooraf reserveren is zéér dringend gewenst!!!!!!!! STADSWANDELINGEN
================
In de maanden juli en augustus organiseert de Kring elke woensdag en zaterdag een stadswandeling van ca. l~ uur voor individuele wandelaars. Start: telkens in het Kringhuis. Tarief: f 2,00 p.p.; kinderen t/m 12 jaar betalen f 1,00. (Tegen inlevering van het bonnetje aan Uw lidmaatschapskaart, krijgt U in het Kringhuis een gratis kaartje).
Ook voor groepen van minimaal 10 personen organiseren we stadswandelingen en rondleidingen op elk gewenst tijdstip. In het Kringhuis kan men U daarover allerlei informatie verschaffen. Voor jeugdigen is in het Kringhuis ook een walkman-route te huur. Voor degenen die op eigen gelegenheid willen wandelen door onze fraaie binnenstad, hebben we in het Kringhuis een uitgebreide collectie van wandelingen, uitgegeven door onze Kring of het VVV. Voor liefhebbers zijn er ook verschillende fietsroute's te koop! - 27 -
s~~~~~~~~~=~~~~~~~~~ op zaterdag 28 april 1 . 1. plaquette in het pand Van Deze plaquette is gemaakt waarom van deze plaquette vinden.
onthulde oud-burgemeester mr.B.L.A.van Zwieten een Warmerdam Optiek aan de Ridderstraat 4. door dhr. Van Baast uit Vught. Over het hoe en kunt U verderop in dit Kring-Nieuws meer informatie
UITHANGBORD KRINGHUIS
=====================
Op zaterdag 7 april 1.1. vond de onthulling plaats van het fraaie smeedijzeren uithangbord aan het Kringhuis. Verderop in dit Kring-Nieuws vindt U een verslagje van dit feestelijke gebeuren. 1 APRIL-GRAP.
=============
In samenwerking met het VVV verscheen in het Brabants Dagblad van 31 maart 1.1. - voor het eerst sinds lange tijd- een één-april-grap: er was een nieuwe Binnendieze-tak ontdekt en op deze dag zouden gratis excursies daarheen georganiseerd worden. Elders in dit Kring-Nieuws kunt U daarover méér lezen. TENTOONSTELLING BINNENDIEZE
===========================
In samenwerking met de Technische Dienst van de Gemeente 's-Hertogenbosch kunt U in de maand juni in het Kringhuis een tentoonstelling bekijken over de Binnendieze. Aan de hand van foto's, teksten, tekeningen, enzovoort wordt getracht U een indruk te geven van de geschiedenis, de restauratie en de toekomst van dit riviertje. ANSICHTKAARTEN BINNENDIEZE
==========================
Sinds enige dagen zijn in het Kringhuis ansichtkaarten te koop van de Binnendieze. Het betreft hier een serie van zes prachtige kaarten , die in onze opdracht vervaardigd zijn en een uitgave van de ~tichting Binnendieze zijn. De kaarten kosten slechts f 0,50 per stuk. UITBREIDING VRIJWILLIGERS
=========================
In de Leden Kring korte
afgelopen wek~n zijn een achttal nieuwe vrijwilligers aan de slag gegaan. die bereid zijn minimaal één dagdeel per week te investeren in onze z1Jn ook van harte welkom. Aanmelden in het Kringhuis, waarna U binnen tijd een uitnodiging krijgt voor een gesprek met het bestuur.
KAPITTEL GULDEN VLIES
=====================-
Het bestuur is in onderhandeling met het Kerkbestuur van de Parochie Binnenstad over de plaatsing van een permanente herinnering aan het 14e Kapittel van het Gulden Vlies in de St.Jan. In een volgend Kring-Nieuws zullen wij hierop uitgebreid ingaan!
--28 -
)
ID]p cdlce Ihwces V<Dcow conn."Ztce JbD:U1).lm remislt& CIIL R I DD E R S T R A A T
0
4
Al vele jaren pleit de Kring "Vrienden van 's-Hertogenbosch" voor het behoud van de historische binnenstad van onze hertogstad. Als één van de voornaamste doelstellingen geldt daarbij -naast het streven tot behoud- ook het streven naar een verdere ontplooiing en verbetering van de aanwezige karakteristieke stedebouwkundige structrarar en architectuur in goede relatie met én ter ondersteuning van de pluriforme belevingswaarden. De Kring is dus van oordeel dat de duidelijk herkenbare identiteit van onze binnenstad met respect dient te worden behandeld. Dat betekent voor ons géén bevriezing van het huidige stadsbeeld: wij zijn à priori géén tegenstander van vernieuwingen, maar vinden wél dat dit zéér zorgvuldig dient te geschieden. Voor ons dient voorop te staan: dat nog aanwezige monumentale, beeldbepalende en beeldsteunende bouwkundige en/of stedebouwkundige elementen gehandhaafd moeten worden. Volgens de Kring betekent dit allereerst de nodige waarborgen scheppen om te komen tot handhaving van de bestaande karakteristieke bebouwing (gevels) in het (historisch) rooilijnenbeloop. De karakteristieke gevelarchitectuur van onze binnenstad is in doorsnee zeer eenvoudig en dateert vooral uit het einde der 18e en 19e eeuw. Recent onderzoek heeft aangetoond dat onze stad vooral bekendheid geniet door zijn kleinschalige, historische bebouwing die een eigen sfeer en charme uitoefent op de honderdduizenen bezoekers aan onze stad. Daarom ook vindt de Kring dat de ingrepen uit vooral de 60-er jaren die dat karakter danig hebben aangetast, zoveel mogelijk ongedaan moeten worden gemaakt. Dat wij in dit streven niet langer meer alleen staan, is ons de laatste tijd duidelijk geworden in gesprekken die we gevoerd hebben met het bestuur van de ondernemersvereniging Hartje Den Bosch en de directeur van de Streek-VVV. Ook daar is men van mening dat het tij in onze stad moet keren, anders zal onze stad zijn economische- en kultuur-historische betekenis verliezen! Bovenstaande overwegingen zijn voor de Kring "Vrienden van 's-Hertogenbosch" aanleiding geweest over te gaan tot uitreiking van een plaquette, om enerzijds ) onze waardering te uiten voor burger-initiatieven, anderzijds om op deze problematiek eens de schijnwerper te zetten, opdat méér mensen hierover eens goed gaan nadenken. Waarom juist dit pand? De Kring is van mening dat een voor onze binnenstad wezensvreemde gevel uit de 60-er jaren (opgebouwd van staal, beton en glas) is afgebroken en vervangen is door een gevel die qua materiaalgebruik, kleur, sfeer en uitstraling goed past in de Ridderstraat. Het geheel van de historische binnenstad is verrijkt te voorschijn gekomen, omdat één van haar delen - een voorgevel- géén afbreuk meer doet, maar juist een warme bijdrage levert aan het geheel. Zoals reeds gesteld: burger-initiatieven op dit terrein verdienen een schijnwerper en vandaar dat de Kring een plaquette beschikbaar stelt ..... . Het zijn vooral de kleinere panden die de ambiance van onze stad bepalen! Het Gemeentebestuur zou daar ook meer oog voor moeten hebben. Er zijn nog vele foeilelijke gevels in de afgelopen jaren opgetrokken en er zijn te veel prachtige interieurs vernietigd! - 29 -
De Kring hoopt in de komende jaren regelmatig van zulke plaquette's te kunnen uitdelen, maar ook het Gemeentebestuur zal mede het draagvlak daarvoor mogelijk moeten maken. Wij weten dat er veel discussie is geweest over de subsidieverstrekking voor deze verbouwing. De nieuwe wethouder van Monumentenzorg (die ook Toerisme in zijn portefeuille krijgt) meet maar eens over dit probleem nadenken: misschien is een aparte s碌bsidieregeling voor dit soort verbouwingen een mogelij~k=h~e~i~d"'--'-路~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~'s-Hertogenbosch, 28 april 1990.
================================================================================= 0 N T H U L L I NG U I T H ANGB 0 R D zaterdag 7 april 1990 Voorzitter Nart Lammers: Het is een feestelijke gebeurtenis voor zowel de Kring als voor de stad. Daarom is het bestuur heel content met de aanwezigheid van de Stadspijpers! Al vanaf 1399 wordt gewag gemaakt van de eerste stadsmuzikanten in "de Inventaris der Archieven van de stad 's-Hertogenbosch''路 In de loop der eeuwen vervulden de Stadspijpers bij allerlei belangrijke gebeurtenissen hun muzikale rol. Het is een goede zaak geweest dit gezelschap t.g.v. het 800-jarig bestaan van de stad weer nieuw leven in te blazen. Vandaag zijn ze hier! Het uithangbord kent ook zijn geschiedenis. In 1987 vierde de firma Van Lanschot haar 250-jarig-jubileum. Ter gelegenheid hiervan werden verschillende organisaties verblijd. Zo ook de Kring! In een Kring-Nieuws werd een oproep geplaatst voor het inleveren van een schets voor een uithangbord ter besteding van de donatie. In juli 1988 koos het bestuur het ontwerp van Bert Bartels als het beste uit en werd opdracht gegeven een uithangbord te maken aan de smid: v.d.Wiel. Er komen allerlei kinken in de kabel, maar nu 7 april is het dan eindelijk zover. Met name het werk van Bert Bartels, geheel belangeloos voor de Kring verricht, verdient alle lof. Niet alleen het ontwerp is van zijn hand, maar ook de gehele afwerking: het_ziet er fantastisch uit. De smid Van de Wiel heeft zijn vakmanschap in dit uithangbord neergelegd. Hij heeft verteld dat dit het laatste bord is geweest, dat hij heeft gemaakt. Dat is echt jammer! Maar hij kan er trots op zijn! De plek waar wij nu staan, is niet zo'n prettige. Naast veel fraais kent onze stad ook haar verloedering! Kijk maar: rolluiken, muren vol gekladderd, vuiligheid, onveiligheid, geluidsoverlast! Door het uithangbord toch hier aan te brengen, wil de Kring laten zien dat het ook anders kan: dit is een positieve bijdrage aan de Karrenstraat. Hopelijk zal dat invloed hebben op de omgeving. Hoe lang het uithangbord hier zal hangen is onduidelijk, dat hangt af van de voortvarendheid van de opvolger van wethouder Van den Berg. Wij denken dat onze verhuizing naar het pand Oude Dieze 12 nog wel een jaartje gaat duren. Zolang wilden wij het niet binnen in het Kringhuis laten 7hangen. Het hangt daar al vanaf januari 1990! Tot zover- onze voorzitter, waarna (nu oud-)wethouder V.d.Berg het bord onthulde!
================================================================================= - 30 -
)
Onze medewerker stortte zich enthousiast op 'nieuw ontdekte tak van de Binnendieze'
'J
DEN BOSCH - Ats free-'Lance . schrijver voor Stadsgewest Mi<iweek, probeer ik bij het bepalen . van een redaktion.eel ortderwerp rekening te houden met een breed lezerspubliek en met mijn eigen interesse. Die combinatie dacht ik afgelopen zaterd(tg gevonden te hebben bij het lezen van het 'Logboek' in het Brabants Dagblad over de mogelijkhei<i om zon.dag 'de nieuw ontdekte tak oon de Binhendieze' at . wadend te bekijken. Ondanks dat in het artikeltje lieslaarzeti. aanbevolen werden om door de 90 centimeter diepe oude Binnendieze te sjokken, moe~t ik mij noodgedwongen (geen lieslaarzen in de kleerkast) beperken tot 'slechts' zwembroek, daarover regenbroek en laarzen ais voetbesdierming. In deze wat ongewone uitrusting ging ik zon.dagmi<idag (onder een brandende zon), gewapend met pen en papier, richting Waterstraat. Op weg naar een, volgens mij, interessant artikel.... lk zal toch niet de enige zijn die geboeid wordt door zoiets unieks, dacht ik toen ik rond 12.•W uur eenzaam in de Waterstmat stond te tvachten. Otn niet niets te doen besloot ik naar de Molenstraat te lopen (officeel het beginpunt van vaartochten over de Binnendieze). Misschien had ik mij vergist in het beginpunt. Ook in de Molenstraat bleek ik weinig cultuurliefhebbers tegen te komen. Mijn verbazing werd steeds groter. Hoe ia dit mogelijk ... Ik zou me toch ritet vergist hebben in tijd of plaats of datum. ...ehh. ...datum... Ik achrok me
)
• De 1 april-grap lokte ruim 20 mensen. die een tochtje over de nieuw ontdekte tak van de Blnnendieze wilden maken, naar het startpunt In de waterstraat. Als troost kregen ze daar een glaasje brandewijn aangeboden. (Foto: Felix Janssens)
een ongeluk. Even was de Binnendieze niet meer die trekpleister die het altijd voor mij was. Ik kon er wel inspringen. De verantwoordelijke instanties voor deze 1 april-grap, de Kring Vrienden van Den Bosch en de VVV, verzekerden mij dat
er meerdere serieuze Bossche 'wadlopers' mèt kaplaarzen ziel! bij het startpunt hadden gemeld. Deze 'lotgenoten' had ik helaas door mijn zwerftocht gemist. In mijn opvallende 'vissersuit rusting' sloop ik langs de terrasjes vol zonnend Den Bosch terug naar huis. Naïef van mij of een goede grap van hun, dacht ik nog. Ik houd het maar op het laatste, maar één ding verzeker ik u: als er ooit een nieuwe tak van de Binnendieze blootgelegd wordt, steek ik mij opnieuw in 'wadkledij' om het voor u exclusief te verslaan. In afwachting dus..... .
UI T: Het Stadsgewest d.d. 4 april 1990.
============================================================================================== de bonnen van Uw l idmaatschapskaart 1990: de komende periode kunt U de volgende bonnen gebruiken: - gratis vaartocht Binnendieze: zie pagina 27! - gratis stadswandeling: zie pagina 27! - gratis entree Jeroen Bosch tentoonst.: zie pagina 27! - gratis rondleiding St.Janstoren: zie pagina 27! - gratis rondleiding Citadel: zie pagina 27! - bon C is geldig voor een rondleiding op de tentoonstelling over stadsarcheologie in de Oude St.Jacob. Deze rondleidingen worden gehouden van eind juni tot half augustus. In het volgend Kring-Nieuws komt hierover alle informatie.
- 31 -
Aktiuiteiten derden. Noordbrabants Museum Verwersstraat 41. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag: 10.00-17.00 uur zaterdag, zondag en feestdagen: 12.00-17.00 uur. PICTURALE: een keuze uit de Rijksaankopen 1984-1989, samengesteld door dhr. P.Cleveringa in opdracht van de Rijksdienst Beeldende Kunst. 18 mei - 9 juli 1990. EEN FEEST VAN KLEUR: Post-impressionisten uit particulier bezit 15 september-25 november 1990 speciale entree-prijzen: folder reeds in het Kringhuis verkrijgbaar!
=============================================================================== Museum Slager Choorstraat 16. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag+ zondag 14.00-17.00 uur "Op bezoek bij een schildersfamilie" tot en met september
=============================================================================== HET BOSSCHE PALET - "Bossche Amateur Schilderdag": zondag 10 juni 1990 in onze historische binnenstad. - 15e Algemene Jaarlijkse Ledententoonstelling van 13 september t/m 6 oktober 1990 op de 4e etage van het V & D-gebouw aan de Schapenmarkt.
donderdag 24 mei: Markt Geraniummarkt 9-17 uur Hinthamerstraat Sint-Jansmarkt 10-17 uur Hinthamereinde Jaarmarkt 10-17 uur met info-stand van Kring! vrijdag 25 mei
Empelse Muziekfeesten op De Pottenbakker 20 uur.
zaterdag 26 mei
Empelse Muziekfeesten op De Pottenbakker
zondag 27 mei
Empelse Muziekfeesten vanaf 11 uur Gildefeest St.Jorisgilde met optocht en wedstrijden vanaf 13 uur in Berlicum
1 t/ m 4 juni
Jazz in Duke Town in de binnenstad
5 t/ 8 juni
Avondvierdaagse.
9 en 10 juni
muziekfeest Orthen.
zat. 23 juni
Volksmuziekfeest in de binnenstad.
19.45 uur
zaterdag 30 juni: Kikvorschenparade op de Parade (bij slecht weer: 7 juli}
- 32 -
l