Artefact : Alone Together expogids • expo guide by STUK Leuven

artefact alone together

inhoud

intro

expo sound more

bio agenda

106

alone together

intro

There are so many things that art can’t do. It can’t bring the dead back to life, it can’t mend arguments between friends, or cure AIDS, or halt the pace of climate change. All the same, it does have some extraordinary functions, some odd negotiating ability between people, including people who never meet and yet who infiltrate and enrich each other’s lives. It does have a capacity to create intimacy; it does have a way of healing wounds, and better yet of making it apparent that not all wounds need healing and not all scars are ugly. — Olivia Laing. (2016) The lonely city. Adventures in the art of being alone, p.280

alone together

Wat betekent alleen-zijn (solitude) in onze steeds meer geconnecteerde wereld? Alleen-zijn als een ‘op zichzelf staan’ – een enkelvoudige entiteit in deze wereld – is een wijdverspreid begrip dat onderhevig is aan vele interpretaties en waardeoordelen. Gedeeltelijk het resultaat van een hyperindividualisme gevoed door kapitalisme – je bent verantwoordelijk voor je eigen pad, je eigen ontwikkeling en ja, ook je persoonlijk geluk – werd alleen-zijn een product dat het nastreven waard is. Het houdt een mentale ruimte in, een ‘state-of-mind’ dat een toenemend aanbod aan mindfulnesslessen en yoga retreats je kan helpen (her)ontdekken. Het houdt ook een fysieke ruimte in; een plaats voor jezelf. Ondanks de brede aandacht voor dat recht op positief alleen-zijn, de training tools die ons erbij kunnen helpen en de vele (nieuwe) manieren om van daaruit verbindingen aan te gaan, blijft eenzaamheid een wijdverspreid fenomeen. In onze samenlevingen lijkt eenzaamheid alomtegenwoordig, zowel bij jong als oud. Of het nu gaat om emotionele of sociale eenzaamheid, de realiteit van haar bestaan heeft geleid tot een reeks maatregelen: van de marketing voor antidepressiva – de oplossing waar meestal naar gegrepen wordt bij een diagnose van depressie1 – tot ambtenaren die belast zijn met de taak om eenzaamheid te bestrijden.2 Hoe ziet eenzaamheid er vandaag uit? Hoewel de ervaring van zich ‘alleen’ of ‘met elkaar verbonden’ voelen zeer persoonlijk is, zijn er daarnaast structurele krachten in de samenleving die sturend werken zoals architectuur, technologie, sociale en culturele normen. Eens we de invloed van die factoren begrijpen, kunnen we het algemeen aanvaarde mantra dat we als individu alleen en uitsluitend verantwoordelijk zijn voor onze eigen gevoelens van eenzaamheid en angst, nuanceren. Bovendien zou dat begrip ons ertoe kunnen brengen om ons te herbezinnen over de vraag hoe ‘genezingsprocessen’ precies vorm kunnen krijgen.

‘Loneliness is personal, and it is also political. Loneliness is collective; it is a city.’ 3

‘Amidst the glossiness of late capitalism, we are fed the notion that all difficult feelings (…) are simply a consequence of unsettled chemistry, a problem to be fixed, rather than a response to structural injustice or to the native texture of embodiment (…). I don’t believe the cure for loneliness is meeting someone, not necessarily. I think it’s about two things: learning how to befriend yourself and understanding that many of the things that seem to afflict us as individuals are in fact a

intro

result of larger forces of stigma and exclusion which can and should be resisted.’ 4

Hoe komen we dan samen in onze immer-geconnecteerde wereld? Wat zoeken we in intieme verbondenheid? Hoe voelen we ons verbonden met een grotere groep mensen? In onze hedendaagse samenleving verloopt het merendeel van onze sociale interacties via communicatietechnologieën. De ontwikkeling van internet en mobiele telefonie, ondersteund door een uitgebreide collectie softwareplatforms en apps, helpt ons om bereikbaar te zijn voor dierbaren, collega’s en vreemden. Wat is de kwaliteit van die verbinding? Wat winnen we en wat verliezen we? Hoe verhoudt die digitale verbondenheid zich tot de fysieke aanwezigheid in dezelfde ruimte? Wanneer en waarom komen we samen? En wanneer leidt dit tot momenten van collectieve vreugde?

‘Winston Churchill said, “We shape our buildings and then they shape us.” We make our technologies, and they, in turn, shape us. So, of every technology we must ask, Does it serve our human purposes?’ 5

De tentoonstelling Alone Together wil dit gevoelige en doordringende onderwerp in onze samenleving onderzoeken. Terwijl ze wijst op onze realiteit, en dus soms mogelijk confronterend is van aard, hoopt de tentoonstelling ook op een of andere manier troost te bieden. Er is immers een bijzondere spanning tussen ideeën van eenzaamheid, kwaliteit van verbinding en het idee om deze tentoonstelling ‘en masse’ (alleen of in groep) te ervaren. Mijn doel en hoop is dat deze spanning op de best mogelijke manier ‘productief’ mag zijn.

Curator Karen Verschooren

1 2 3 4 5

Hoewel vaak met elkaar verbonden zijn eenzaamheid en depressie uiteraard niet hetzelfde. Denk aan de aanstelling in 2018 van ‘the world’s first loneliness minister’ in het Verenigd Koninkrijk, dixit Bernard Dewulf in Tuimelingen in het blauwe niets. De Standaard 2 maart 2019. Olivia Laing. (2016) The lonely city. Adventures in the art of being alone, p.281 Olivia Laing. (2016) The lonely city. Adventures in the art of being alone, p.280-281 Sherry Turkle (2012). Alone together. Why we expect more from technology and less from each other. p.18

alone together

What might solitude mean in our ever-connected world? Solitude understood as being-by-yourself – a single entity in the world – has become a pervasive concept, prone to many interpretations and with different values attached. Partly as a result of the hyperindividualism pushed forward by capitalism – i.e. you are responsible for your own making, the continued development of yourself, and yes, your personal happiness – solitude has become a ‘product’ to strive for. It is a mental space catered for by, among other things, an ever-increasing supply of mindfulness classes and yoga retreats. It is also a physical space, a room of one’s own. Regardless of the widespread focus on the right to solitude, and training tools to learn how to be alone (and content), and in spite of the many (new) possibilities to connect, the lonely are many. Indeed loneliness in Western societies is a pervasive ‘illness’, with victims both young and old. Whether it is emotional or social loneliness, the reality of its existence has led to a string of measures, from widespread marketing of antidepressants – the solution most often turned to when diagnosed with depression1 – to public officers charged with the task to diminish loneliness numbers in their region2. What does loneliness look like today? As much as feeling alone or connected can be an individual experience, it is important to consider a number of structural elements within society that push in one or the other direction: this includes architecture and technology, alongside social and cultural norms and expectations. If we come to understand these structural factors at play, we might, on the one hand, begin to diminish the widely accepted mantra that we, as individuals, are solely and exclusively responsible for our own feelings of loneliness, anxiety, etc., which is often detrimental to the processes of healing. And on the other hand, this understanding might also lead us to reconsider exactly how these processes of healing could be shaped.

‘Loneliness is personal, and it is also political. Loneliness is collective; it is a city.’ 3

intro

result of larger forces of stigma and exclusion which can and should be resisted.’ 4

How then do we come together in our ever-connected world? What do we look for in intimate connection? How do we feel related to the many? In today’s world, the majority of our connections are mediated through communication technologies. The development of the internet and mobile phone communication, assisted by a vast collection of software platforms and apps, helps us to connect to loved ones, colleagues, and strangers. What is the quality of this connection? What is gained and what is lost? How does this digital connectedness compare to being physically present in the same room? When and why do we come together, when does this lead to moments of collective joy?

The exhibition Alone Together aims to explore this sensitive and prevalent subject in our society. While pointing towards our reality, and thus at times potentially confrontational in its character, the exhibition also hopes to be consoling in some way. Indeed, there is a particular tension between ideas of solitude, quality of connection, and the idea of experiencing this exhibition ‘en masse’ (whether alone or in group). My aim and hope is for this tension to be ‘productive’ in the best possible way. Curator Karen Verschooren

1 2 3 4 5

Though quite often interrelated; loneliness and depression are of course not the same. Consider the appointment in 2018 of ‘the world’s first loneliness minister’ in the UK, dixit Bernard Dewulf in ‘Tuimelingen in het blauwe niets.’ De Standaard, March 2, 2019. Olivia Laing. (2016) The lonely city. Adventures in the art of being alone, p.281 Olivia Laing. (2016) The lonely city. Adventures in the art of being alone, p.280 - 281 Sherry Turkle (2012). Alone together. Why we expect more from technology and less from each other. p.18

alone together

expo STUK public space

Met werk van Helmut Stallaerts, ChloĂŠ Op de Beeck, Ante Timmermans, Meiro Koizumi, Hanne Lippard, Molly Soda, Annette Messager, Tino Sehgal, Kyoko Scholiers, Karolina Halatek, Atsushi Watanabe, Mehtap Baydu, CĂŠcile B. Evans, Daria Martin, Pilvi Takala, Liana Finck, Lauren McCarthy & Kyle McDonald, Ephameron, Hans Geyens, Ief Spincemaille, Bisser, Siemen Van Gaubergen.

HELMUT STALLAERTS ‘THE DISSOLVEMENT’ ©BORIS KIRPOTIN

expo – STUK 14

The Dissolvement – Helmut Stallaerts

In deze neoliberale maatschappij is er een schijn van isolatie, van individualiteit maar die disconnectie tussen mensen is een geconstrueerde illusie. Over die hyperindividualiteit stel ik me vragen want als je dieper gaat, voel je wel connectie. Er bestaat een verbondenheid tussen mensen en dingen. — Helmut Stallaerts, 2015.

In The Dissolvement plaatst Helmut Stallaerts de mens in een donker universum. De menselijke figuur wordt als het ware in de wereld geplaatst om alleen verder te gaan. Maar hij wordt ook ondersteund; iemand houdt hem vast. De mens is zonder twijfel het centrale motief in het complex en breed vertakkend oeuvre van Stallaerts. Hij schetst veelal een vervreemde mens, vervaagd en afwezig. Zijn acties hebben meestal veel weg van een ondefinieerbaar ritueel. Zijn omgeving is even vreemd: ontdaan van anekdotische details, steriel en koel. De absurde atmosfeer die zo gecreëerd wordt, is onwennig en duister. Stallaerts’ werk is een reflectie van de wereld waarin we leven, de soms duistere krachten die ons regeren en de zoektocht naar verbinding vanuit een existentieel alleen-zijn. E

In The Dissolvement Helmut Stallaerts drops his character in a dark universe. The human figure is, as it were, placed in the world to continue on his own. Yet, there is some support; someone is holding him. Man is undoubtedly the central motif in the complex and broad-branching oeuvre of Stallaerts. It is not just a man that is present in reality, but a person alienated from us, faded and absent. The actions taken by that person usually resemble an indefinable ritual event. The environment in which they live is similarly alien: without any anecdotal detail, sterile and cold. The absurd atmosphere that is created in this way is very uncomfortable and dark. Stallaerts’ work is a reflection of the world we live in, the at times dark forces that govern us and the search for connection from an existential solitary existence.

COURTESY OF BERNIER/ELIADES GALLERY AND THE ARTIST 2016 — PAINTING OIL, BEESWAX AND RESIN ON CANVAS — 150 X 185 CM

CHLOÉ OP DE BEECK ‘COMPOSITION FOR FLORA, OBJECTS AND BODIES’© CHLOÉ OP DE BEECK

expo – STUK 16

Composition for Flora, Objects and Bodies – Chloé Op de Beeck

It is as if everything she does is filled with attention. She doesn’t take anything for granted in daily life. Her observations can work in a relativizing or uplifting way and create a renewed way of looking. — Femmy Otten over Chloé Op de Beeck, 2018

Voor Composition for Flora, Objects and Bodies ging Chloé Op de Beeck langdurig observeren in de plantentuin van Meise. Plantentuinen zijn, net zoals parken, voor Op de Beeck plekken waar mensen naartoe gaan om gezellig samen te zijn. Maar het zijn evenzeer plaatsen waar het eenvoudig is om alleen samen te zijn en waar het fundamentele alleen-zijn draaglijk wordt. Compositions for Flora, Objects and Bodies is een installatie waarin je rondwandelt. Op de filmbeelden zie je mensen de planten bewonderen, aanwijzen, wat commentaar geven. Maar als je zorgvuldig en geduldig kijkt, lijkt de verhouding zich om te draaien: alsof de planten kijken naar de bezoekers, die hun performance – alone together – uitvoeren. E

For her Artefact commission, Composition for Flora, Objects and Bodies Chloé observed and filmed extensively in the Meise botanic garden. Botanical gardens and parks are for Op de Beeck places where people go to enjoy their time together. Yet, at the same time, these are also places where it is easy to be alone together; places where a fundamental solitude is bearable. Compositions for Flora, Objects and Bodies is an installation to wander around in. The film sequences show people admiring, pointing and commenting on the plants while they stroll through the garden. But if you watch patiently and carefully – much like Op de Beeck has done herself – the relationship seems to be turning around: as if the plants are observing the visitors, putting on their own show – alone together.

COURTESY THE ARTIST 2020 — MIXED MEDIA INSTALLATION ARTEFACT COMMISSION

ANTE TIMMERMANS. LEEREKONSTRUKT. © DIRK PAUWELS

expo – STUK 18

– Ante Timmermans

He would fall. He had not yet fallen but he would fall silently, in an instant. Not to fall was too hard, too hard: and he felt the silent lapse of his soul, as it would be at some instant to come, falling, falling but not yet fallen, still unfallen but about to fall. — James Joyce, A Portrait of the Artist as a Young Man

In Alone Together presenteert Ante Timmermans vijf monumentale werken: Ohne, Redekonstrukt, Ohne Titel, Komposition 1973 For T. en Leerekonstrukt. Het zijn abstracte uitdrukkingen van Timmermans’ continue zoektocht naar betekenis in dat wat nonsens en onmogelijk is. De beelden komen traag tot stand. Ze zijn het resultaat van een lang en solitair proces. Of in de woorden van Timmermans: ‘Ik voel bij mezelf dat ik het alleen-zijn nodig heb om nieuwe dingen te gaan ontwikkelen (…). Als je écht fundamenteel bezig bent in het atelier, dan wordt dat werk meer en meer jezelf. Je hebt die eenzaamheid nodig in het atelier.’ (interview Hilde Van Canneyt, 2013). De monumentaliteit van deze werken zorgt ervoor dat je ze meteen fysiek aanvoelt. Ze kunnen gelezen worden in hun verhouding tot verschillende facetten van alleen-zijn: een gelaagde ervaring waar plaats is voor traagheid, vertwijfeling, het in cirkels draaien, proberen, falen, herbekijken. De tekening in ‘splendid isolation’. De toeschouwer in ‘splendid isolation’.

Five monumental works by Ante Timmermans are presented in the exhibition Alone Together: Ohne, Redekonstrukt, Ohne Titel, Komposition 1973 For T. and Leerekonstrukt. They can be understood as abstract expressions of Timmermans’ continuous search for meaning in that which is inherently idle and impossible. The works are the result of a long and solitary process. Or, in the words of Timmermans: ‘I feel the need to be alone to create new things (…). If you are really fundamentally absorbed in the studio, the work becomes you. You need that loneliness in the studio.’ (interview Hilde Van Canneyt, 2013). These works exude a physical response; they are felt in space. They can be understood as abstract expressions of solitude as a layered experience characterized by slowness, doubt, circular thinking, trial, failure, reconsiderations. The drawing in ‘splendid isolation’. The visitor in ‘splendid isolation’. COURTESY THE ARTIST AND PRIVATE COLLECTION OHNE, 2019, WOODCUT, ACRYLIC, OIL PAINT, OILSTICK, PENCIL, WOOD PANEL, 306 X 205 CM REDEKONSTRUKT, 2019, ACRYLIC, PENCIL, WOOD PANEL, 306 X 205 CM OHNE TITEL, 2019, WOODCUT, WOOD PANEL, 306 X 205 CM KOMPOSITION 1973 FOR T., 2019, WOODCUT, PIGMENT, SYNTHETIC RESIN DISPERSION, ACRYLIC, PENCIL, INK, WOOD PANEL, 306 X 205 CM LEEREKONSTRUKT, 2019, WOODCUT, ACRYLIC, PENCIL, WOOD PANEL, 306 X 205 CM

MEIRO KOIZUMI. THEATRE DREAMS OF A BEAUTIFUL AFTERNOON, 10MIN30SEC, 2010 - 2011

expo – STUK 20

Theatre Dreams of a Beautiful Afternoon – Meiro Koizumi

Tokyo is a big and crowded city just like New York. To avoid being absorbed by this overflow of people, everybody is wearing ‘mask’ and ‘armour’ to protect their personal space within their mind. This dynamism is most visible on the train. I tried to shatter this mask and armour, and tried to expose the human emotion hidden inside. — Meiro Koizumi N

In de video-installatie Theatre Dreams of a Beautiful Afternoon zie je enkele passagiers na een drukke dag in twee metrostellen in Tokyo. Gestaag stijgt de spanning en verandert de alledaagse scène in een pijnlijk tafereel. Het moment waarop de situatie ontploft, beschamend wordt, de sociale regels doorbroken worden of iemands emotionele terughoudendheid afbrokkelt, is de focus van de film. Voor de creatie van dit werk vroeg Meiro Koizumi aan een acteur om te wenen in de metro in hartje Tokyo. Koizumi merkte op: ‘Toen hij zachtjes aan het snikken was, reageerden de mensen helemaal niet. Dus vroeg ik hem om de scène opnieuw en opnieuw te doen. Tijdens de achtste take, toen ik hem vroeg om zo hard mogelijk te schreeuwen, lukte het ons om doorheen de maskers van de mensen te breken. Tijdens de productie vond de aardbeving plaats en ontploften er nucleaire kerncentrales in Noordoost-Japan. Het was een tijd waarin iedereen in Tokyo de angst en onzekerheid van de situatie ervaarde. We hoopten allemaal dat het maar een droom was.’ E

Theatre Dreams of a Beautiful Afternoon is a video installation that starts with portraying passengers in a relaxed mood after a busy day in compounds of two metro trains. Gradually the tension grows, manipulating the situation from ordinary to painful. Focus shifts to the moment when the situation gets out of control, becomes embarrassing, breaks social rules or goes beyond one’s emotional restraint. For the creation of this work, Meiro Koizumi asked an actor to cry on the train in the heart of Tokyo. Koizumi notes: ‘When he was just sobbing, people didn’t respond to him at all. So I asked him to perform again and again. At the eighth take, when I asked him to scream at the top of his voice, we finally managed to shatter people’s mask. During the production, the earthquake struck, and nuclear plants exploded in north-eastern Japan. It was really a time in which everybody in Tokyo felt anxiety from the fear and uncertainty of the condition at the nuclear plant. We all wished it were a dream.’ COURTESY OF THE ARTIST AND ANNET GELINK GALLERY COMMISSIONED BY AICHI TRIËNNALE, 2010 2010-2011 — 2 CHANNEL HD VIDEO INSTALLATION — 10'30''

HANNE LIPPARD © ALEXANDER COGGIN

expo – STUK 22

I missed your call more than I missed you – Hanne Lippard

People who are speakers might not want to be bodies, Speakers who are speakers might not want to be speakers. — Hanne Lippard

I missed your call more than I missed you is een geluidsinstallatie over het verdwijnen van het lichaam in texting, dating, ‘sexting’ en alle communicatie die niet face-to-face verloopt. De (luid)sprekers fungeren als een lichaam voor de anders anonieme, niet aanwezige, spreker. De tekst die we horen, gaat over de dubbele betekenis van het woord ‘speaker’ dat in het Engels zowel aan de persoon die spreekt als aan het digitaal apparaat wordt gegeven. De eerste regel van de tekst – This message has no body text – verwijst naar de terminologie die in een e-mail wordt gebruikt en het feit dat er geen echte persoon aanwezig is, alleen de stem. Hoe kunnen apparaten en hun geluiden mensen vervangen, zelfs op een affectueus en troostend niveau. De keerzijde hiervan – mensen die machines imiteren – is ook een onderwerp dat in de praktijk van Lippard naar voor komt: door ons op de een of andere manier de identiteit van een bot toe te eigenen, verbergen we ons achter zijn anonimiteit. E

For Artefact 2020 Hanne Lippard created I missed your call more than I missed you, a sound installation which deals with the idea of the disembodiment in texting, dating, ‘sexting’ and faceless communication. The speakers act as a body for the otherwise anonymous speaker. The text itself reflects on the duality of the word ‘speaker’, a word given to both a human body as well as a digital device. The opening line of the text – This message has no body text – refers to the terminology used in an email and the fact that there is no actual person present, only the voice. The installation can be understood to reflect on how devices and their sounds can replace human identities even at a comforting level. The flipside of this – humans imitating machines – is equally a subject that emerges throughout Lippard’s practice: By somehow appropriating the identity of a bot, we are hiding behind its anonymity.

COURTESY THE ARTIST AND LAMBDALAMBDALAMBDA GALLERY 2020 — MIXED MEDIA INSTALLATION ARTEFACT COMMISSION

MOLLY SODA. I’M FUNNY AND I CRY A LOT © MOLLY SODA

expo – STUK 24

25 All I have is my Phone; Phone Zone; We’ve All Been There; Me Singing Stay By Rihanna; I’m Funny and I cry a lot; Bored, WYD? – Molly Soda N

Het werk van Molly Soda weerspiegelt ons online communicatiegedrag en de aard van onze conversaties in een gemedieerde ruimte. Ze gaat, vaak op een humoristische manier, in op de dubbelzinnigheid van deze vorm van verbinding: is het intiem of afstandelijk, diep of oppervlakkig, ondersteunend of kwetsend … of dit alles tegelijk? Het is pijnlijk herkenbaar in All I have is my Phone (2016) en Phone Zone (2016) waar Soda’s gezichtsuitdrukking alterneert tussen verveeld, blij en verdrietig terwijl ze in bed naar haar telefoon kijkt. In We’ve All Been There (2016) gaat Soda dieper in op de aard van chatroomgesprekken. Het resultaat van haar online-performance is oprechte twijfel over wie met wie speelt en wat (voor) echt kan aangenomen worden in een wereld van online vrienden en vreemden.

Molly Soda’s work holds a mirror to our mediated communication behaviour and the nature of our conversation in mediated space. She addresses the ambiguity of this form of connecting – often in a humorous way: is it intimate or distanced, deep or superficial, supportive or detrimental … or all of this at once? It is painfully recognizable in All I have is my Phone (2016) and Phone Zone (2016) where Soda’s facial expression alternates between bored, happy and sad while looking through her phone as she lies in bed. In We’ve All Been There (2016), Soda dives deeper into the nature of online chatroom conversation, adding layer upon layer of performativity and role-playing. The result is genuine doubt about who is playing with who, and what is (for) real, if anything, in a world of online friends and strangers.

COURTESY THE ARTIST, ANNKA KULTYS GALLERY, AND PRIVATE COLLECTION ALL I HAVE IS MY PHONE, 2016, VIDEO, 5'58'', LOOP PHONE ZONE, 2016, VIDEO, 13'11'', LOOP WE’VE ALL BEEN THERE, 2016, VIDEO, 5'39'', LOOP ME SINGING STAY BY RIHANNA, 2018, VIDEO, 4'28'', LOOP I’M FUNNY AND I CRY A LOT, 2016, C-TYPE PRINT ON ALUMINIUM, 41,2 X 57,3 CM BORED, WYD?, 2017, UV PRINT ON MIRRORED ACRYLIC, 152,5 X 65 CM

ANNETTE MESSAGER SLEEPING HEART © REBECCA FANUELE

expo – STUK 26

Sleeping Heart – Annette Messager

The quilts, sleeping bags, puffer jackets and duvets are recent materials – warm, soft, protective cocoons. They take all kinds of forms and are with us day and night, on our clothed or naked bodies. […] They can suggest sleep, dreams or nightmares, love, sexuality, or isolation. — Annette Messager about Sleeping Songs, press release Galerie Marian Goodman, 2019

Sleeping Heart is een wandsculptuur dat deel uitmaakt van de reeks Sleeping Songs (2018 - 2019). Kunstenares Annette Messager gebruikte voor deze werken gekleurde slaapzakken, dekbedden en jassen. Met golvende plooien creëerde Messager volumes en vormen (een hart, een kruis …). Vanuit de plooien, gaten en openingen komen handen tevoorschijn. Hoeveel scenario’s zijn er mogelijk wanneer twee handen naar elkaar reiken maar elkaar net niet ontmoeten, wanneer handen elkaar overlappen en licht raken? Veelzijdig en rijk in betekenis kan Sleeping Heart begrepen worden in de context van ons verlangen naar verbinding. De vorm, een hart, verwijst naar liefde, vriendschap en samen-zijn. Echter, toegenaaid, zijn de afwezige lichamen veroordeeld om elk in hun eigen compartiment te blijven. De twee handen naast elkaar, raken elkaar nauwelijks aan.

Sleeping Heart is a mural sculpture which is part of a series titled Sleeping Songs (2018 - 2019). To create them, Annette Messager worked with coloured sleeping bags, quilts and hooded puffer jackets. With undulating folds, evocative volumes and forms were created. Human hands emerge from the folds, gaps and orifices orchestrated by the artist. How many scenarios become possible when two hands reach out to one another but fail to meet, when several hands overlap and lightly touch? Versatile and rich in meaning, Sleeping Heart can be understood to allude to our desire to connect. Its form, a heart, refers to love, friendship, togetherness. Yet, stitched together, the absent bodies are destined to stay in their own compartment. The two hands next to each other barely touch.

COURTESY OF THE ARTIST AND MARIAN GOODMAN GALLERY, NEW YORK, PARIS, LONDON. 2017 — DUVET, MIXED MEDIA, ACRYLIC PAINT, STRING — 125 X 85 X 42 CM

expo â&#x20AC;&#x201C; STUK

Yet Untitled

Yet Untitled – Tino Sehgal

Sehgal uses ‘constructed situations’: live encounters between visitors and those enacting the work. Their ephemeral beauty rests in the fleeting specificity of the encounter. — Press release Marian Goodman Gallery

De praktijk van Tino Sehgal neemt de vorm aan van geconstrueerde situaties die de traditionele subject-object verhouding in beeldende kunst in vraag stelt. Sehgal gebruikt taal, zang, dans en andere vormen van gedrag als artistiek materiaal. Hij creëert zo – vaak immersieve – kunstwerken die eerder ‘gevoeld’ dan ‘bekeken’ kunnen worden. ‘Het verlaten van materiële productie ten voordele van ervaringen gebeurt met een grote gevoeligheid voor de klassieke parameters van vorm, compositie en ruimte, afkomstig niet enkel uit de dansgeschiedenis maar ook uit de westerse tradities van de beeldhouwkunst en schilderkunst. Vertrekkende van Sehgals composities en choreografieën, ontvouwt het werk zich in de interpretaties van de spelers. Ze dompelen de toeschouwers onder in individuele en intieme ontmoetingen tot collectief gedeelde ervaringen. De werken van Sehgal zijn steeds aanwezig tijdens de openingsuren van de tentoonstelling maar ze blijven variabel – ze zijn nooit dezelfde. Als antwoord op en in interactie met hun publiek, veranderen ze via open vormenpatronen, uitdrukkingen en variërende intensiteiten.’ — Marian Goodman Gallery.

In Alone Together presenteert Sehgal Yet untitled, een werk in beweging en geluid dat de Gouden Leeuw won op de 55ste Biënnale van Venetië (2013). Yet untitled werd sindsdien gepresenteerd in andere tentoonstellingen in o.a. Odawara Art Foundation in Japan, Martin Gropius Bau, Berlijn, Palais Garnier, Opera National de Paris en Het Stedelijk Museum, Amsterdam. E

The artwork of Tino Sehgal takes the shape of constructed situations that question the traditional subject-object relationship of visual art. Sehgal takes language, singing, dancing, and other modes of behavior as his artistic material, often generating immersive artworks that are felt more than they are seen. ‘Sehgal’s abandoning of material production in favor of lived experience is nevertheless achieved with a sensitivity to classical considerations of form, composition and space, grounded not only in the history of dance but also western traditions of sculpture and painting. Based on the artist’s compositions and choreographies, the works unfold in the adaptations of their respective players, thereby immersing their beholders in experiences ranging from individualized and

expo – STUK

intimate encounters to collectively shared situations. Although, as a rule, Sehgal’s works are always present throughout the opening hours of the exhibition, they remain mutable and never stay the same. In response to and in interaction with their respective audience, they transition through open patterns of forms, expressions and varying levels of energetic intensity.’ – Marian Goodman Gallery. In Alone Together, Sehgal presents Yet untitled, a work in movement and sound, which was awarded the Golden Lion at the 55th Venice Biennale (2013). Yet untitled has subsequently been presented in exhibitions of Sehgal’s work at Odawara Art Foundation in Japan, the Martin Gropius Bau, Berlin, The Palais Garnier, Opera National de Paris and the Stedelijk Museum, Amsterdam.

COURTESY THE ARTIST AND MARIAN GOODMAN GALLERY PERFORMERS THOMAS PROKSCH, HANAKO HAYAKAWA, NIKIMA JAGUDAJEV, EZRA FIEREMANS, LIZ KINOSHITA, JAN MOT PRODUCTIE LOUISE HOJER 2013, 2020 — DURATIONAL PERFORMANCE

Misconnected – Kyoko Scholiers Zo’n telefoonhokje lijkt wel een biechtstoel. Ik heb vaak gehoord: ‘het is de eerste keer dat ik dit verhaal aan iemand heb verteld’. Bellers leggen soms hun hele hart open, ze voelen zich veilig in zo’n hokje. Aan de telefoon worden ze tenminste niet de hele tijd bekeken en gescand. — Kyoko Scholiers

Kyoko Scholiers liet een jaar lang een zelfgebouwd telefoonhokje rondreizen. Ze bracht het hokje bij mannen, vrouwen en kinderen die op de één of andere manier gedisconnecteerd zijn van de samenleving. Het zijn gevangenen, vluchtelingen, landlopers en daklozen maar ook prostituees, patiënten en pechvogels. Het zijn kinderen en jongeren die opgroeien zonder mama en papa in de buurt. Het zijn (ex-)sekteleden, kluizenaars, kloosterlingen en einzelgängers allerhande. Gedurende een heel jaar sprak Scholiers elk seizoen voor één uur met elk van hen. Zo verzamelde ze meer dan 240 uur aan telefoongesprekken. Scholiers verwerkte de opnames van gesprekken in geluidsfragmenten van vijf minuten, voor een installatie van vier eigenzinnige telefoonhokjes. Als bezoeker neem je plaats in een hokje. Op de muur staan telefoonnummers geschreven en gekrast – nummers van mensen die je niet terugvindt in het telefoonboek. Hier en daar lieten ze ook een boodschap achter: de ene cryptisch, de andere direct. Je neemt de hoorn van de haak en draait een nummer. Vijf minuten lang weerklinkt de stem van een onbekende beller, met woorden en verzuchtingen die hij of zij gedurende het jaar aan Kyoko toevertrouwde. Via deze heel persoonlijke verhalen sijpelt de wereld binnen. E

Kyoko Scholiers created a telephone booth that has been travelling around the country visiting men, women and children who are somehow disconnected from society. The callers are prisoners, refugees, vagrants and homeless people, but also prostitutes, patients or just people who ran out of luck, youngsters growing up in the absence of their parents, (ex) cult members, hermits, monks and loners of all sorts. With all of them, Scholiers talked for one hour every season, for one year, collecting more than 240 hours of telephone calls. Scholiers edited the recordings of these conversations in fiveminute sound excerpts, to be listened to in an installation of four unique telephone booths. As you step into a phone booth, you will find phone numbers written and carved on the wall. Numbers of

KYOKO SCHOLIERS — MISCONNECTED © DARIO PRINARI

expo – STUK 32

people you wonâ&#x20AC;&#x2122;t find in the phone book. They have left messages as well: some are cryptic, others more direct. When you dial one of these numbers, you hear the voice of an unknown caller resounding for five minutes with words and thoughts that he or she entrusted to the artist during the year. Through these very personal stories, the world seeps in.

CONCEPT, CREATIE KYOKO SCHOLIERS ASSISTENTIE RESEARCH & PRODUCTIE LOT VANDEKEYBUS DRAMATURGIE TOM HANNES SET KOEN SCHETSKE, ED SCHOLIERS, GUY VAN DEN BRIL, WERNER MUSENBROCK/BRIC-A-BROCK, BRAM VERHAGEN GELUIDSMONTAGE STIJN COLE/EARBUG, KYOKO SCHOLIERS UITVOERENDE PRODUCTIE CARAVAN PRODUCTION (BRUSSEL, BE) COPRODUCTIE DE WARANDE (TURNHOUT, BE), C-TAKT (GENK, BE), KC NONA (MECHELEN, BE), KAAP (OOSTENDE/BRUGGE, BE), ZOMER VAN ANTWERPEN (BE) MET DE STEUN VAN CCBE CULTUURCENTRUM BERCHEM (BE), DE STAD ANTWERPEN, DE VLAAMSE OVERHEID MET DANK AAN ANTHONY CRANES, LUC NYS, SAM VAN WYNSBERGHE, FRANK VAN DEN WYNGAERT, BEN DE RYDT, JASPER SUYS, MAXIM RAUSENBERGER, WARD MICHIELS, SVEN LIBEERT, PHILIPPE WAGEMANS, TOBIAS DOSOGNE, KRISTIN VERCAMMEN EN DE VELE MENSEN DIE GEHOLPEN HEBBEN BIJ DE CREATIE MET BIJZONDERE DANK AAN ALLE BELLERS, CAW ANTWERPEN, CKG DE KLEINE VOS, VILLA VOORTMAN, WOONZORGCENTRUM SINT-MARIA, WINGERDBLOEI, FEDASIL, BOYSPROJECT, INLOOPCENTRUM DE STEENHOUWER, OPVANGCENTRUM DE PLATAAN, KLUIS VAN MORIA, IVCA, TAALFABET, CAMPUS DE MARKT, SAS VZW TER NAGEDACHTENIS VAN PAUL GOETHALS

KAROLINA HALATEK — VALLEY © KAROLINA HALATEK

expo – STUK 34

Valley – Karolina Halatek

I’m interested in shifting the perception, asking questions about the reality. I want to bring back the awareness of the body by creating the atmosphere of attention that can smoothly transform into contemplation of the moment. Seeing the increasing development of technology that goes hand in hand with the increase of isolation and anxiety plus the takeover of the virtual media I want to go into the opposite direction, creating situations that involve all senses. — Karolina Halatek to designverse, 2019

Valley is een installatie van architecturale schaal die de bezoeker uitnodigt om een ruimte te betreden die doet denken aan een passage tussen wolkenkrabbers of een gletsjerkloof. Twee witte parallelle muren creëren een inclusieve dimensie waar perspectieven worden verschoven en richtingen worden vereenvoudigd. De ruimte laat toe om licht te ervaren in een abstracte vorm. Verkies je als bezoeker het werk alleen te betreden, dan kan het werk je heel bewust maken van je persoonlijke ruimte waarin de aandacht op het observeren en beleven in het hier en nu is gericht; een transformatieve ervaring. Maar je kan ook iemand tegenkomen in de ruimte; een ontmoeting tussen vreemden in een stad. Architectuur om af te scheiden en te beschermen, of te verbinden. E

Valley is a large-scale installation that invites the viewer to the pure space that recalls a glacier crevice or the passage between skyscrapers. Two white parallel walls create an inclusive dimension where the perspectives are shifted and directions simplified. This new space enables the viewers to experience light in an abstract form. Upon entering the work alone, it can be used as a tool for mindful exercise where attention to the here and now increases or evokes new ways of seeing; a transformative experience. But you might possibly collide with others, generating a meeting between strangers known in urban settings. Architecture to divide and shield, or to connect.

COURTESY THE ARTIST 2017, 2020 — INSTALLATION WITH LED LIGHTS — 600 X 400 CM STUK SITE-SPECIFIC REPRODUCTION

ATSHUSHI WATANABE, SUSPENDED ROOM, ACTIVATED HOUSE OF 1/10 SCALE © KEISUKE INOUE, PRIVATE COLLECTION

expo – STUK 36

I’m here project – I’m here project (Atsushi Watanabe)

I think we need to notice that our society has created a violent environment, hurting the feelings of individuals and excluding them. I think it is not the attitude of hikikomori people but violence in society that should be addressed. — Atsushi Watanabe – 2019 Images of rooms occupied by recluses scream out: ‘I’m here’, The Asahi Shimbun

De installatie I’m here project laat haar licht schijnen op het groeiend fenomeen ‘hikikomori’, een vorm van extreme afzondering dat een probleem is in vele landen. Het Japanse Ministerie van Gezondheid, Arbeid en Welzijn definieert het als volgt: ‘een conditie waarin een individu weigert zijn/haar huis te verlaten, niet naar werk of school gaat, zich afkeert van de samenleving en afzondert in een kamer voor een periode van meer dan zes maanden.’ In Japan alleen zijn er meer dan 1.2 miljoen mensen die op deze manier leven, meer dan de helft ervan zijn ouder dan 40 jaar. Met I’m here project wil Watanabe dit fenomeen zichtbaarheid geven zonder te oordelen over de mensen die erbij betrokken zijn. Hij wil vragen stellen over de condities die ertoe leiden dat zoveel mensen zich genoodzaakt voelen om een dergelijk leven te leiden. Atsushi Watanabe leefde zelf drie jaar als hikikomori. Op de laatste dag van zijn afzondering nam hij een foto van zichzelf en zijn kamer. Hiermee werd zijn periode in isolatie meteen de ‘productieperiode die nodig was om een fotografisch werk te maken.’ Watanabe begon foto’s te verzamelen, genomen door andere Hikikomori. De foto’s zijn een bewijs van het bestaan van deze mensen die anders niet zichtbaar zijn. Het zijn getuigenissen van mensen en plaatsen die niet gezien kunnen worden. In I’m here project kan een bezoeker de foto’s bekijken via een barst in de muur. Zo houdt Watanabe een afstand tussen de kijker en de persoonlijke, afgezonderde ruimte van de hikikomori. E

The work I’m here project sheds light on a growing phenomenon called hikikomori. Hikikomori is a form of extreme isolation that has become a serious problem in many countries. The Japanese Ministry of Health, Labour and Welfare defines it as: ‘a condition in which the affected individual refuses to leave their house, do not go to work or school and isolate themselves in a single room away from society for a period of more than six months.’ In Japan alone there are over 1.2 million people who have adapted this lifestyle, more than half of whom are 40 years or older. With this project Watanabe wants to bring hikikomori into the public eye without judging the people involved. He wants to raise questions regarding the issues that lead to this way of living.

expo – STUK

Atsushi Watanabe himself lived as a hikikomori for 3 years. On the last day of his confinement he took a picture of his appearance and of his room turning his period in isolation into a ‘production period necessary for a photographic work’. Watanabe started recruiting photos of rooms taken by other Hikikomori. The photographs are proof of the existence of people who are not visible – testimonies of people and spaces that cannot be seen. In I’m here project, the visitor can look at them through a crack in the wall. This way Watanabe keeps a distance between the viewer and the personal, confined space of the hikikomori.

PHOTOGRAPHY HIKIKOMORI PEOPLE PHOTO DIRECTION AND PHOTO RETOUCH KEISUKE INOUE GRANT ARTS COMMISSION YOKOHAMA 2017 — PHOTOS ON WOODEN PANEL, PLASTERBOARD, LED LIGHT

Suspended Room, Activated House of 1/10 Scale – Atsushi Watanabe

Suspended Room, Activated House of 1/10 Scale is een maquette van een performance van Atsushi Watanabe in een solotentoonstelling in 2014. Voor deze performance sloot Watanabe zich vrijwillig op in een huisje, ter grootte van een tatami-mat. Fysiek en mentaal geïsoleerd, ontsnapte hij na zeven dagen op eigen kracht uit zijn situatie. Watanabe stelt: ‘Isolatie is vaak het gevolg van een traumatische achtergrond. In de boeddhistische praktijk zijn er echter dingen die vereisen dat je alleen bent om naar het innerlijke oppervlak van jezelf te kijken.’ Net zoals in I’m here project werpt ook dit werk licht op het hikikomorifenomeen – een vorm van extreme afzondering – en de persoonlijke ervaring van Watanabe die 3 jaar als hikikomori geleefd heeft. E

Suspended Room, Activated House of 1/10 Scale is a maquette of a performance by Atsushi Watanabe in a solo exhibition in 2014. For this performance, Watanabe voluntarily enclosed himself in a small houseshaped box, the size of a tatami mat. He was physically and mentally isolated, escaping his situation after seven days on his own accord. Watanabe states: ‘Isolation often has trauma in the background. How ever, in Buddhist practice, there are things that require being alone to face the inner surface of oneself.’ Just like I’m here project, this work sheds light on the hikikomori phenomenon – a form of extreme isolation – and Watanabe’s own experience having lived as hikikomori for 3 years.

COURTESY THE ARTIST & PRIVATE COLLECTION 2014 — CEMENT, LED LIGHT, ACRYLIC BOX, HALF MIRROR SHEET, WOOD

MEHTAP BAYDU — COCOON © MEHTAP BAYDU

expo – STUK 40

Cocoon – Mehtap Baydu

In 2014 - 2015 fotografeerde Mehtap Baydu belangrijke mannen in haar leven waaronder vrienden, kennissen, collega-artiesten, oude schoolgenoten of de eigenaar van een kiosk waar ze vaak winkelt. Haar modellen konden naar believen poseren, maar moesten hun shirts aan Baydu geven na de fotoshoot. Tijdens haar performance verknipte Baydu de shirts tot lange stroken, wikkelde de stroken tot bolletjes stof waarmee ze een cocon om zich heen breide. Het werk, waarvan videodocumentatie en fotografie in Alone Together wordt gepresenteerd, werd gemaakt in opdracht van documenta-Halle Kassel 2015 en in afzondering uitgevoerd (er was geen publiek aanwezig). Cocoon spreekt op prachtige wijze over eenzaamheid en verbinding en erkent dat de warmte van anderen (nabij of veraf) een noodzakelijke voorwaarde is voor een positieve ervaring van alleen-zijn.

In 2014 - 2015, Mehtap Baydu photographed important men in her life, including friends, acquaintances, fellow artists, old schoolmates or the owner of a kiosk where she often shops. The photographed men could pose at will, but had to give their shirts to Baydu after the photoshoot. During her performance, Baydu cut these shirts into long strips, rolled them into balls of fabric and knitted a cocoon around herself. The work, of which video documentation and photography is presented in Alone Together, was commissioned for documenta-Halle Kassel 2015 and performed in complete solitude (no audience was present). Cocoon beautifully speaks to ideas of solitude and togetherness, acknowledging that a precondition for a fruitful experience of solitude, is the experience of the warmth of others.

COURTESY THE ARTIST 2015 — VIDEO PERFORMANCE/INSTALLATION, 17'26''

AMOS’ WORLD — EPISODE THREE, STILL FROM VIDEO, 2018, COURTESY CÉCILE B. EVANS AND GALERIE EMANUEL LAYR

expo – STUK 42

Amos’ World: Episode Three – Cécile B. Evans

Amos’ World is een fictief televisieprogramma dat zich afspeelt in een sociaal progressieve woonwijk. In drie afleveringen worden kijkers voorgesteld aan een architect met de naam Amos – gespeeld door een pop – en de huurders van het individueel-gemeenschappelijke complex dat hij heeft gebouwd. Naarmate ze zich meer bewust worden van de mislukkingen en spanningen in de infrastructuur die ze bewonen, keldert Amos’ macht. Alone Together toont de derde aflevering van dit werk, onmiddellijk na ‘The Turn’, een ramp aan het einde van de tweede aflevering die de personages en het format van de serie zelf doet uiteenspatten. Aflevering 3 is gefilmd voor een publiek in een live-studio en bevat filmsets die de oorspronkelijke locaties vertegenwoordigen. Ze creëren op die manier een afstand tot de geconstrueerde realiteit van Amos. De huurders worstelen met de overblijfselen van Amos’ World: stukken van een verhaal dat altijd al ontbrekende delen, meerdere invalshoeken en slecht ontworpen fundamenten had. Als reactie hierop beginnen ze aan de complexe taak om te onderhandelen over een oplossing en hun eigen veranderende realiteit. De film wordt bekeken vanop de Erratics, een reeks kubussen waar bezoekers – één per één maar toch samen – op kunnen zitten, een gelijktijdige individuele en collectieve blik suggererend. De Erratics zijn eveneens een uitdrukking van fragmenten in constante beweging: in een beton verzacht door tijd, migratie en gebruik, kronkelt inkt die lijkt op de Moeder bacteriën uit aflevering 2 doorheen delen van heldere hars. Al de werken van de Amos’ World-trilogie vormen samen een allegorie over het onderscheid tussen hoe genetwerkte infrastructuur wordt voorgesteld en de verschillende manieren waarop het wordt ervaren. Op zichzelf getoond, focust aflevering 3 op de twee meest onzekere thema’s uit de reeks: het opgeven van macht en hoe die kan worden herverdeeld, zelfs in afwezigheid van consensus binnen een onzekere realiteit. E

Amos’ World is a fictional television show, set in a socially progressive housing estate. Across three episodes, viewers are introduced to an architect named Amos – played by a puppet – and the tenants of the individual-communal complex he has built. As they become increasingly aware of the failures and tensions within the infrastructure they inhabit, Amos grapples with his plummeting power. Alone Together shows the third episode of this work which is set immediately after ‘The Turn’, a cataclysmic event at the end of the second episode that fragments the characters and the format of the series itself. Filmed in front of a live studio audience, Episode Three features film sets representing the original locations, creating a distance from

expo – STUK

Characters – AMOS, The Architect who has designed the building – THE WEATHER, the weather as represented by a bodiless voice THE TENANTS: – THE SECRETARY, a woman who has lost control over her own narrative and creates an idea of herself. – THE NARGIS, three animated flowers who leave the building to join The Rainbow Connection, in search of something better. – GLORIA, an actress, who grows increasingly frustrated by the circulation of her images outside of the building. She awaits the return of her lover, who left the building a long time ago. – HER/THE MOTHER, Gloria’s mother an animated swallow, who is killed at the end of the first episode by the building’s solar panel system. She returns in the second episode as a bacterial colony that takes her daughter’s body as a host. Their collision with The Weather, who has been weaponised by Amos, causes The Turn. – THE TIME TRAVELLER, a woman who used to live in the building, and tries to reach her lover (Gloria) who still inhabits it. – THE MANAGER of the building, who has been injured by a flaw in the building’s design and resolves to be an active part of the change.

Amos’ constructed reality. The tenants contend with its remains: pieces of a narrative that always had missing parts, multiple angles, and poorly joined scaffolds. In response to this breakdown, they begin the complex task of negotiating a solution and their own changing realities. The episode is viewed from the Erratics, a series of sculptural cubes where visitors can sit, one at a time but together, suggesting the simultaneous presence of both a collective and individual vision. The Erratics are a further articulation of fragments in constant motion, as an ink resembling the Mother bacteria from Episode Two curls and undulates within sections of clear resin, housed in concrete that appears softened by time, migration, and use. Taken together, all the works that make up the Amos’ World trilogy become an allegory about the disconnect between how networked infrastructure is presented and the many ways in which it is lived. Displayed on its own, Episode Three focuses on two of the most uncertain themes in the series: the relinquishing of power and how it can be redistributed, even in the absence of consensus within an unfixed reality.

COURTESY THE ARTIST AND GALERIE EMANUEL LAYR AMOS’ WORLD: EPISODE THREE, 2018 — HD VIDEO INSTALLATION, 25' ERRATICS I-X, 2018, DIMENSIONS VARIABLE; CONCRETE, RESIN, TATTOO INK, POLYMER WAX

DARIA MARTIN. THEATRE OF THE TENDER, 2016. 16MM FILM. 9.5 MINUTES© DARIA MARTIN, COURTESY MAUREEN PALEY, LONDON

expo – STUK 46

Theatre of the Tender – Daria Martin

De film Theatre of the Tender stelt impliciet en expliciet vragen over de betekenis van gemaakte afbeeldingen, gedeelde talen en gemeenschappen. Vanuit een theaterworkshop gebaseerd op de ‘Theatre of the Oppressed’ technieken van Augusto Boal, leidt de film ons naar twee personages die eenzaamheid navigeren, één in de bergen en de andere in een metro in de stad. Theater of the Tender is het derde deel in een filmtrilogie. Net als bij Sensorium Tests en At the Threshold, is Theatre of the Tender geïnspireerd door een vorm van verhoogde fysieke gevoeligheid genaamd mirror-touch synesthesie. Mensen met deze neurologische aandoening ervaren een tastbaar gevoel van aanraking op hun eigen lichaam wanneer ze zien dat een andere persoon, of zelfs een object, wordt aangeraakt. Hoewel synesthesie al eeuwenlang kunstenaars, componisten en schrijvers inspireert, is mirror-touch een recente ontdekking die nieuwe perspectieven biedt op de relatie tussen het sociale en het visuele. E

The film Theatre of the Tender implicitly and explicitly asks questions around the meaning of created images, shared languages, and communities. From a theatre workshop based on Augusto Boal’s ‘Theatre of the Oppressed’ techniques, we depart to watch two individuals navigating solitude, one in the mountains and the other in the city’s underground. Theatre of the Tender is the third installment in a trilogy of films. As with Sensorium Tests and At the Threshold, Theatre of the Tender is inspired by a form of heightened physical sensitivity called mirror-touch synaesthesia. People with this neurological condition feel a palpable sensation of touch on their own bodies when they see another person, or even an object, being touched. While synaesthesia has inspired artists, composers and writers for centuries, mirror-touch is a recent discovery that offers new perspectives on the relationship between the social and the visual.

COURTESY THE ARTIST AND MAUREEN PALEY 2016 — 16MM FILM — 9'30''

PILVI TAKALA — ADMIRER © PIRJE MYKKÄNEN — KIASMA AND PETER TIJHUIS

expo – STUK 48

Admirer – Pilvi Takala

In Admirer onderhandelt Pilvi Takala via e-mail over de voorwaarden van een contract met een anonieme persoon (Anonymous). Hoewel de berichten aanvankelijk alleen een reactie waren op Takala’s gratis sms-service Invisible Friend (2015), begon ze snel via verschillende online-platforms een stortvloed aan ongewenste en vaak agressieve berichten van Anonymous te ontvangen. Takala stelde een contract voor dat zowel als basis voor een kunstwerk zou dienen als een concrete rechtvaardiging zou zijn voor het beëindigen van alle contact. Het contract zou een poging zijn om de voorwaarden van hun communicatie te definiëren en duidelijke grenzen en doelstellingen in hun interactie te implementeren. Beide partijen formuleerden opmerkingen over de voorwaarden van het contract. Het onderhandelingsproces werd zo tegelijkertijd een vorm van emotionele arbeid als een poging tot zelfbehoud. Admirer hekelt een aantal online gendergerelateerde thema’s en gedrag (rechten, vrouwenhaat, intimidatie als romantische volharding) waarbij het risico op vergelding minimaal is. In dat proces oefenden beide partijen macht uit: die van Takala lag in haar duidelijke bedoelingen en controle over het kunstcreatie-proces terwijl die van Anonymous ligt in het verbergen van zijn identiteit.

In Admirer Pilvi Takala negotiates the terms of a contract with an anonymous person via email. Though initially the messages were only in response to Takala’s 2015 free text-messaging service Invisible Friend, she quickly began to receive a torrent of unwanted and often aggressive messages from Anonymous, across various online platforms. Takala proposed a contract which would serve both as the basis of an artwork and as a concrete justification for terminating all contact. This contract is an attempt to define the terms of their communication, and implement clear boundaries and objectives within their interaction. Over the two-month negotiation period, both parties contributed to and commented on the terms of the contract. Working together to formulate it, the process of negotiation itself existed both as a form of emotional labour and as an attempt at self-preservation. Admirer evidences a certain kind of gendered, online behaviour (e.g. entitlement, misogyny, harassment framed as romantic persistence), in which the risk of reprisal is minimal. Both parties exercised power in this process, with Takala’s agency stemming from her clear intentions and control over the art-making process, whilst Anonymous’ power lies in the concealing of his identity. COURTESY THE ARTIST 2018 — VIDEO INSTALLATION — COURTESY OF CARLOS/ISHIKAWA AND HELSINKI CONTEMPORARY

expo – STUK

– Liana Finck

For me, drawing has always felt like shouting the things from your mind you wanted to say for a while. It’s speaking in a language you were born with, rather than taught, it feels like the purest form of self-expression. — Liana Finck

De tekeningen en cartoons van Liana Finck zijn de laatste jaren alom tegenwoordig. Op een heel eigenzinnige manier weet Finck de hedendaagse absurditeiten te vatten; urgent en zonder doekjes, maar ook toegankelijk en krachtig. Haar krassende lijntekeningen maakt ze vaak in drukbezette metrostellen en freelancer cafés; elke lijn een twijgje dat zich openvouwt, snakkend naar adem. Haar succes is misschien mede het gevolg van haar ongedwongen zelfbewuste neiging om het echt moeilijke, de angst en de existentiële verlamming in deze vreemde tijden van digitale beelddistributie zichtbaar te maken. Geen wonder dat ze – op het moment van schrijven – meer dan 397.000 Instagram-volgers heeft. In Alone Together wordt een selectie tekeningen getoond die inspelen op ideeën van eenzaamheid, alleen-zijn en de uitdaging van sociale verbindingen. E

Over the past several years Liana Finck’s voice, animated by her drawings and cartoons, has achieved something of a ubiquity for the artist’s uncanny ability to capture contemporary absurdities in a manner that is not only timely and direct, but also accessible and refreshingly poignant. One may imagine Finck’s signature scratchy line drawings taking form in the cramped and shrinking public commons of subway cars and freelancer cafes, each line a tendril unfurling, gasping for air; perhaps hysterically so. And perhaps Finck’s popularity – she ‘has’ over 397,000 Instagram followers at the time of writing – is in part due to her casually self-aware propensity to tease out the truly tough, the angst, the existential paralysis in a certain way in this weird frontier of digital image distribution. In Alone Together, a selection of her drawings that play into ideas of solitude, loneliness and the challenge of social connections, is presented.

COURTESY THE ARTIST

LAUREN MCCARTHY AND KYLE MCDONALD — PPLKPR © LAUREN MCCARTHY AND KYLE MCDONALD

expo – STUK 52

Social Turkers, US+, pplkpr – Lauren McCarthy & Kyle McDonald

What if we could receive real-time feedback on our social interactions? Would unbiased third party monitors be better suited to interpret situations and make decisions for the parties involved? How might augmenting our experience help us become more aware in our relationships, shift us out of normal patterns, and open us to unexpected possibilities? N

Lauren McCarthy gaat in haar praktijk op zoek naar de grenzen van bestaande technologieën en de gangbare methodes in surveillance, automatisatie en netwerkculturen om te bevragen wat wenselijk is. Voor Social Turkers, ontwierp McCarthy een systeem aan de hand van Amazon Mechanical Turk om haar te assisteren tijdens haar dates. In een reeks afspraakjes met mensen die ze had leren kennen via OkCupid, streamde ze hun conversatie live via haar telefoon. ‘Turk werkers’ werden betaald om te kijken, de conversatie te interpreteren en haar tips te geven over wat te zeggen of wat te doen. In US+ ontwikkelden McCarthy en McDonald een applicatie voor Google Hangouts dat ‘spraak en gezichtsuitdrukking analyseert om de conversatie te verbeteren.’ De applicatie volgt je onlineconversatie en stuurt je verborgen aanmaningen om een vraag te stellen, wat meer te luisteren of positiever te zijn. Misschien wordt US+ handig wanneer we niet meer in staat zijn om een oprecht gesprek te voeren? pplkpr ten slotte, is een applicatie dat je relaties traceert, analyseert en automatisch beheert. Via een smartwatch meet pplkpr je fysieke en emotionele reacties op de mensen rondom je, en gebruikt het machine learning om je sociaal leven te optimaliseren. pplkpr kan begrepen worden als een interventie dat de implicaties onderzoekt dat een gekwantificeerd en data-gestuurd leven kan hebben voor onze relaties. Een start-up nabootsend, bekritiseert pplkpr het techno-solutionisme van de start-upcultuur. E

In her practice, Lauren McCarthy pushes the boundaries of existing technologies and customs in the realms of surveillance, automation and network culture to question what is desirable. For Social Turkers, McCarthy developed a system using Amazon Mechanical Turk to assist her during her social outings: During a series of dates with new people she met on OkCupid, she streamed the interaction to the web using her phone. Turk workers were paid to watch the stream, interpret what was happening, and direct her what to do or say next. For US+, McCarthy and McDonald devised a supplement to Google Hangouts which ‘analyzes speech and facial expression to improve conversation.’ Monitoring your online conversation, it will covertly send

expo – STUK

you prompts to ask a question, to listen more or to be more positive. Might US+ come in handy if we in fact (un)learn how to have a ‘genuine’ conversation? pplkpr is an app that tracks, analyzes, and auto-manages your relationships. Using a smartwatch, pplkpr monitors your physical and emotional response to the people around you, and uses machine learning to optimize your social life accordingly. pplkpr can be understood as an intervention that examines the implications of quantified living for relationships. Posing as a startup, it critiques the techno-solutionism of startup culture.

COURTESY THE ARTISTS LAUREN MCCARTHY — SOCIAL TURKERS, 2013 — VIDEO (PERFORMANCE, WEBSITE, SOFTWARE) LAUREN MCCARTHY AND KYLE MCDONALD — US+, 2013 — VIDEO (SOFTWARE) LAUREN MCCARTHY AND KYLE MCDONALD — PPLKPR, 2014 — VIDEO (PERFORMANCE, WEBSITE, SOFTWARE)

❶ Ephameron, Grasmushofpark ❷ Hans Geyens, F. Lintsstraat 39 ❸ Ief Spincemaille, verspreid over de stad ❹ Bisser, Maria Theresiastraat 125 ❺ Siemen Van Gaubergen, STUK, Naamsestraat 96

TR A A T

M AR IA

CI J

ER ES I AS

NE NV

NAAMSEST

PAR I JS S TR A

OE R

H. GEESTSTR AA T

JANSE NIUS S

expo – public space 55

AA T

IN F. L

RA AT

AT TS S TR A AT

EPHAMERON — NOOIT MEER ALLEEN © EPHAMERON

expo – public space 56

❶

Nooit Meer Alleen

– Ephameron N

Met Nooit Meer Alleen gaat Ephameron op zoek naar een (beeld)taal om verschillende facetten van het moederschap aan het begin van de 21e eeuw vast te leggen. Ze doet dit aan de hand van eigen ervaringen en getuigenissen van anderen. De veranderende relaties tussen moeder/ vader/kind worden tastbaar gemaakt in een aantal sleutelmomenten, zoals de symbiose na de geboorte, traumatische ervaringen, het aanleren van de taal en uiteindelijk onthechting. Hierbij staan de visuele symboliek van o.a. de cirkel en het water centraal. In het kader van dit doctoraatsproject aan LUCA School of Arts creërt Ephameron voor Alone Together op residentie in STUK en CasCo een reeks van 18 opeenvolgende beelden. Vanaf 13 februari wordt er dagelijks één beeld op een levensgroot billboard aangebracht in het Grasmushofpark. Passanten kunnen zo gaandeweg het verhaal volgen dat zich langzaam ontvouwt tijdens het Artefactfestival. E

With Never Alone Again, Ephameron goes in search of a (visual) language to capture different facets of motherhood at the start of the 21st century, based on her own experiences and testimonies from others. The changing relationships between mother/father/child are made tangible in several key moments, such as mutual dependency after birth, traumatic experiences, language learning and ultimately detachment. The visual symbolism of, among other things, the circle and water are central. As part of this doctoral project at LUCA School of Arts, Ephameron is developing a series of 18 consecutive images for Alone Together in residency at STUK and Cas-Co. From February 13th onwards, one of these images is placed daily on a life-size billboard in the Grasmushofpark. Passers-by can gradually follow the story that slowly unfolds during the Artefact exhibition and festival.

COURTESY THE ARTIST 2020 — DIGITALE PRINTS IN DE PUBLIEKE RUIMTE — 400 X 280 CM ARTEFACT COMMISSION

HANS GEYENS — (U)(N)(I)(T)(Y) © HANS GEYENS

expo – public space 58

❷

(U)(N)(I)(T)(Y)

– Hans Geyens I’ve always seen the city as my playground. Playing in it, playing on it, playing with it, playing around it – answering to all of its invitations. — Hans Geyens

Voor Alone Together maakte Hans Geyens een installatie uit rioolbuizen genaamd (U)(N)(I)(T)(Y). Met verschillende soorten verbindingselementen vormt hij vijf woorden: You And I Tea Why. Tijdens Artefact kan je de installatie terugvinden op de zijkant van huisnummer 39 in de Frederik Lintsstraat. For Alone Together, Hans Geyens made an installation from sewer pipes called (U)(N)(I)(T)(Y). With different types of connecting elements, he forms five words: You And I Tea Why. During Artefact you can find the installation on the side of house no. 39 in the Frederik Lintsstraat.

COURTESY THE ARTIST 2020 — INSTALLATIE IN DE PUBLIEKE RUIMTE — PLASTIEKEN BUIZEN ARTEFACT COMMISSION

IEF SPINCEMAILLE. KISS ME © VEERLE SCHEPPERS

expo – public space 60

❸

Kiss me

– Ief Spincemaille N

Kiss me is een handspiegel die je als een bril op je neus houdt terwijl je iemand kust: je kijkt in je eigen ogen maar kust de lippen van iemand anders. Voor Alone Together maakt Spincemaille samen met Veerle Scheppers foto’s van vier koppels die het kunstwerk Kiss me gebruiken. De foto’s worden geëxposeerd in de publieke ruimte. Ze hangen bij mensen thuis aan het raam, in cafés, op straat aan ‘plakpalen’ … De foto’s tonen elk een eigen verhaal over ik en de ander. Als eenzaamheid, als verouderde liefde, als narcisme of gewoon als ludiek (macht)spel. Ook bezoekers kunnen tijdens het festival een poster meekrijgen die ze kunnen ophangen op een zichtbare plaats. Een intieme handeling krijgt zo een vreemd publiek karakter. Kiss me brengt twee complexe krachten van onze maatschappij in één object samen: hyper-individualisme en een hunkering naar verbondenheid. Of hoe likes voor jezelf toch steeds afhankelijk blijven van de clicks van de ander en mensen meer dan ooit samen alleen lijken te zijn. Kiss me bouwt verder op de reeks kijkinstrumenten die Spincemaille ontwikkelt sinds 2009. Het zijn apparaten die handelen over perceptie, beeld/realiteit, digitale werkelijkheid, narcisme en media. E

Kiss me is a mirror which is to be held in front of your nose, just like glasses, while you kiss someone: looking into your own eyes, you kiss the lips of another. For Alone Together, Spincemaille and photographer Veerle Scheppers created photos of four couples using the device. The photos are presented in the public space of Leuven during Artefact. They can be found in people’s front windows, in bars, on poster boards in the street … The photos each tell a different story about the other and I: loneliness, aging love, narcissism, or just a funny (power)play. Visitors can also receive a poster during the festival to display in a visible place. An intimate act thus acquires a strange public character. Kiss me unites two complex forces of our society: hyper-individualism and the desire to connect with others. Or, how ‘likes’ always depend on the clicks of the other and people more than ever seem to be alone together. Kiss me is a continuation of a series of viewing instruments that Spincemaille has been developing since 2009. They deal with perception, image/reality, the digital realm, narcissism and media.

COURTESY THE ARTIST AND VEERLE SCHEPPERS 2020 — A2 AFFICHES IN DE PUBLIEKE RUIMTE ARTEFACT COMMISSION

BISSER. HORROR VACUI (LEUVEN) © BISSER

expo – public space 62

❹

Horror Vacui (Leuven)

– Bisser

De belangrijkste reden voor mij is misschien wel gewoon dat zo’n werken een aangenaam gevoel creëren in de stad. Een levendige plek met publieke canvassen, in plaats van een grijs labyrint met lege muren. — Bisser

In het kader van Artefact en als antwoord op de thematiek rond alleen-zijn en samen-zijn, maakt Bisser een nieuwe muurschildering op de zijgevel van Sac à Pain, Maria Theresiastraat 125, 3000 Leuven. Het werk maakt deel uit van de reeks Horror Vacui dat gebaseerd is op tekeningen uit zijn schetsboek. Het eclectisch geheel aan personages is meteen het grootste werk uit de reeks.

In the context of Artefact and in response to the theme of solitude and togetherness, Bisser created a new mural for the building on Maria Theresiastraat 125, 3000 Leuven. The work is part of the series Horror Vacui, based on drawings from his sketchbook. The eclectic collection of characters is the largest work in the series and is destined to be a prominent landmark in Leuven.

COURTESY THE ARTIST 2020 — MUURSCHILDERING ARTEFACT COMMISSION

SIEMEN VAN GAUBERGEN. WAS JE MAAR HIER © SIEMEN VAN GAUBERGEN

expo – public space 64

❺

Was je maar hier

– Siemen Van Gaubergen The first dino bone, was not seen as a dino bone, but just as a very big bone. — Siemen Van Gaubergen

In opdracht van Alone Together maakte Siemen Van Gaubergen de installatie Was je maar hier. De volledige tekst ‘Was je maar hier, ik wou dat je hier was, je mag je hier wassen’ is uitgevoerd in neon en werd geïnstalleerd op STUK binnenplein. Van Gaubergen over zijn werk: ‘Je leest een tekst altijd met een zekere verwachting. Maar ditmaal legt de laatste zin een ambiguïteit of dubbelzinnigheid bloot. Daardoor begin je van voor af aan te lezen en krijgt de tekst een heel andere betekenis. Ook eenzaamheid en afzondering hebben die dubbelzinnigheid in zich. Sartre zei ooit: “wie eenzaam is als hij alleen is, is in slecht gezelschap”. De eenzaamheid en de gemeenschap waarin je leeft, gaan altijd samen. Het ene is niet los te koppelen van het andere.’

Commissioned by Alone Together, Siemen Van Gaubergen created the installation Was je maar hier. The complete text of the neon installation reads ‘Was je maar hier, ik wou dat je hier was, je mag je hier wassen’*. Van Gaubergen explains: ‘You always read a text with a certain expectation. This time however, the last sentence reveals an ambiguity. It triggers you to start again and puts the text in an entirely new perspective. Loneliness and seclusion also have that ambiguity in them. Sartre once said “If you are lonely when you’re alone, you are in bad company.” The loneliness and the community in which you live always go together. One cannot be separated from the other.’

COURTESY THE ARTIST 2020 — NEON INSTALLATIE — 143,5 X 32 X 19 CM / 182,5 X 32 X 19 CM / 183,5 X 32 X 19 CM *A TRANSLATION IS QUITE IMPOSSIBLE ARTEFACT COMMISSION

alone together

sound

EARTHEATER

sound 68

alone together

N Geïnspireerd door het thema Alone Together focust Artefact Sound op eenzaamheid en samenhorigheid in relatie tot geluid. Terwijl artiesten als Jenny Hval, Casual Gabberz en De zwarte zusters de nadruk leggen op de verbindende kracht van muziek, reflecteren anderen zoals King Midas Sound, Hantrax of Mette Rasmussen & Drone Operatør via geluid over een staat van eenzaamheid of het onvermogen om te communiceren.

do 13 feb Free Opening

E Inspired by the exhibition theme Alone Together, Artefact Sound focuses on solitude and togetherness in relation to sound. Whereas artists such as Jenny Hval, Casual Gabberz and De zwarte zusters put emphasis on the connecting force of music, others like King Midas Sound, Hantrax or Mette Rasmussen & Drone Operatør are meditating through sound on a state of loneliness or the inability to communicate.

Jenny Hval – The Practice of Love

Eartheater Céline Gillain Mette Rasmussen & Drone Operatør

zo 16 → do 20 feb De zwarte zusters

wo 19 & do 20 feb

za 22 feb Artefact Night Casual Gabberz Hantrax plays Paroxysm Rumours Phillip Jondo Mika Oki Slagwerk dj’s

do 27 feb King Midas Sound – Solitude Maria W. Horn Ben Bertrand

METTE RASMUSSEN & DRONE OPERATØR

CÉLINE GILLAIN

sound 70

alone together

Artefact Free Opening: Eartheater + Céline Gillain + Mette Rasmussen & Drone Operatør

N Naar jaarlijkse gewoonte start Artefact met een gratis openingsavond. Top of the bill is Eartheater, het pseudoniem van Queens-based multi- instrumentalist en vocalist Alexandra Drewchin. In haar barokke stijl zingt ze met een vocaal bereik van drie octaven over klassieke arrangementen, stevige trapbeats en soundscapes. Eartheaters live-performances zijn op z’n zachts gezegd memorabel. In oktober bracht Eartheater haar nieuwe mixtape Trinity uit op haar eigen label Chemical X, een spiritueel pareltje waarin de drie toestanden van water – vast, vloeibaar en gas – vergeleken worden met de menselijke emotie. De Brusselse muzikant en performancekunstenaar Céline Gillain combineert clubby songs, donkere humor, storytelling en feministische sci-fi. Gillain presenteert haar nieuwe hybride performance What is this place, waarin ze het politieke en verbindende potentieel van een concertzaal onderzoekt. En hoe zulke plekken vandaag steeds meer onder druk komen te staan. Opener van de avond is een markant duet tussen de Deense saxofonist Mette Rasmussen en een vliegende drone, een project van het conceptuele jazz-duo Drone Operatør. Hierin staat de steeds intiemer wordende relatie tussen mens en robot centraal, een muzikale dialoog tussen vrij expressief en gecontroleerd mechanisch. En dat tot de batterij van de drone leeg is.

E Like every year, Artefact kicks of with a free opening night. Top of the bill is Eartheater, Queens based multi-instrumentalist and vocalist Alexandra Drewchin. In her typically baroque manner, she combines a three-octave vocal range with classical arrangements, powerful trap beats and soundscapes. Eartheater’s live performances are – to put it mildly – memorable. In October she released the mixtape Trinity on her own label Chemical X, a spiritual gem comparing human emotions with the three states of water: solid, liquid and gaseous. Belgian musician and performance artist Céline Gillain presents a new hybrid performance, bringing together clubby songs, dark humour, feminist sci-fi and storytelling. Gillain presents her new hybrid performance What is this place, in which she investigates the political and connecting potential of a concert hall. And how such places are under increasing pressure today. The night opens with a significant duet between Danish sax player Mette Rasmussen and a flying drone, a project of conceptual jazz duo Drone Operatør. Their performance focuses on the ever more intimate relation between man and robot, in a musical dialogue that goes from free expression to controlled mechanism – until the drone runs out of battery power. DO 13 FEB 20 20:00 → 23:00 STUK LABOZAAL GRATIS

DE ZWARTE ZUSTERS Â© LEONTIEN VAN ALLEMEERSCH

sound 72

alone together

De zwarte zusters

N Het Gentse klankencollectief De zwarte zusters belichaamt wat ‘togetherness’ kan betekenen in muziek. Dit gezelschap van jonge kunstenaars brengt een vijfdaagse performance. Al improviserend verkennen de zusters de spanning tussen muziek, beeld en performance. Het uitgangspunt voor hun langdurige performances is de zoektocht naar collectieve waarden en vertrouwen, waarbij alle muzikanten evenwaardig zijn en ongedwongen spelplezier primeert.

E Gent-based sound collective De zwarte zusters embodies what ‘togetherness’ can mean in music. The ensemble of young artists will perform for five days in STUK Labozaal. Using improvisation, de zusters explore the tension between music, image and performance. The starting point for their ongoing performances is the search for collective values and trust, focusing on the equivalence of all musicians and casual pleasure in playing.

ZO 16 → DO 20 FEB 20 ZO → DI: 14:00 → 19:00 WO & DO: 14:00 → 23:00 STUK LABOZAAL GRATIS

JENNY HVAL

sound 74

alone together

Jenny Hval The Practice of Love

N De Noorse componist, performer en schrijver Jenny Hval presenteert de Belgische première van haar multidisciplinaire voorstelling The Practice of Love. Samen met een internationaal gezelschap van muzikanten, vocalisten, een performer en videokunstenaar schept Hval een universum waarin muziek, tekst, beeld en beweging samensmelten. Centraal in The Practice of Love staat het magische fenomeen van de liefde, dat volgens Hval de eeuwige motor is van leven, creativiteit en menselijke relaties. Vanwege de hypnotiserende ritmes en verwijzingen naar nineties trance is Hvals zevende album The Practice of Love haar meest toegankelijke. Toch blijven de surrealistische esthetiek en het hoge performance-gehalte aanwezig als vaste ingrediënten van één van de meest grensverleggende popartiesten van onze tijd.

E Norwegian composer, performer and writer Jenny Hval presents the Belgian premiere of her multidisciplinary performance The Practice of Love. In collaboration with an international ensemble of musicians, vocalists, a performer and video artist, Hval creates a universe where music, text, image and movement blend. The Practice of Love focuses on the magical phenomenon of love, which Hval sees as the eternal drive for life, creativity and human relations. The hypnotic rhythms and references to nineties trance make Hval’s album The Practice of Love her most accessible, without omitting the surreal aesthetics and high performance value that make Hval one of the most groundbreaking pop artists of her time.

WO 19 & DO 20 FEB 20 20:30 STUK SOETEZAAL €14/16/18/20

HANTRAX Â© ALEKSEI KAZANTSEV

CASUAL GABBERZ

sound 76

alone together

Artefact Night: Casual Gabberz + Hantrax plays Paroxysm + Phillip Jondo & more

N Ecstasy, gabber & beyond: Artefact Night viert de verbindende kracht van gabber en trance. Niet dat we terug naar de nineties gaan, maar vele hybride elektronica-artiesten laten zich vandaag inspireren door die extatische dancefloor euphoria. Het programma opent met twee Belgische artiesten: het deels Leuvense emo-rave kwartet Rumours komt hun nieuwe ep How Many Roses voorstellen, een duistere verzameling van sjamanistische roffels en sentimentele vocals. Hantrax a.k.a. de prins van de Antwerpse underground, tovert de Labozaal dan weer om in een futuristische concert-installatie met spiegels, laserhandschoenen en gastmuzikanten. Ten slotte bewijst het Franse stampcollectief Casual Gabberz waarom zij één van de meest populaire voortrekkers zijn van de neo-gabber beweging. Hun explosieve dj-sets maken komaf met hokjesdenken en laten een diepe indruk na. De rave gaat verder met een wervelende ClubSTUK in STUKcafé. Opener is Slagwerk, het Brusselse collectief en label dat gekend is voor hun gewaagde kruisbestuiving tussen deconstructed clubmuziek, spirituele ambient en glossy post- internetcultuur. Als resident van Salon des Amateurs en NTS Radio is Phillip Jondo dan weer één van de meest talentvolle dj’s uit Duitsland. Afsluiten doet de veelzijdige Brusselse dj, producer en mediakunstenaar Mika Oki.

E Ecstasy, gabber & beyond: Inspired by the Artefact theme Alone Together, Artefact Night celebrates the connecting force of gabber and trance. Not your everyday ‘back to the nineties’, but a line-up packed with hybrid electronica artists inspired by ecstatic dancefloor euphoria. We start the night with two Belgian artists: the partly Leuven-based emo rave quartet Rumours present their new EP How Many Roses, a dark collection of shamanistic ruffles and sentimental vocals. Hantrax, the prince of the Antwerp underground, turns Labozaal into a futuristic concert installation with mirrors, laser gloves and guest musicians. Headliner is the French collective Casual Gabberz, one of the most popular pioneers of the neo-gabber movement. Their explosive dj sets are the perfect, powerful antidote to narrow-mindedness. The rave goes on with a wild clubSTUK in STUKcafé, opened by Brussels collective and label Slagwerk: bold crossovers between deconstructed club music, spiritual ambient and glossy post-internet culture. Next up is Salon des Amateurs and NTS Radio resident Phillip Jondo, one of Germany’s most talented djs. Closing the night: versatile Brussels dj, producer and media artist Mika Oki.

ZA 22 FEB 20 20:00 → 05:00 STUK LABOZAAL & STUKCAFÉ €8/10/12/14 ONLY CLUBSTUK €5/8

KING MIDAS SOUND

sound 78

alone together

King Midas Sound presents Solitude + Maria W. Horn + Ben Bertrand

N Onder de noemer King Midas Sound presenteren Kevin Martin (The Bug) en vocalist Roger Robinson hun nieuwe album Solitude, dat sterk resoneert met het thema Alone Together. Solitude is een hartverscheurende klaagzang over het afbrokkelen van een relatie en de ondraaglijke smart van eenzaamheid. Gedragen door Kevin Martins desolate landschap van dub en ambient brengt de baritonstem van Robinson een spoken word- lamento waarvan de haren op je rug recht komen te staan. De Zweedse componist Maria W. Horn manipuleert tijd en ruimte door middel van sonische extremen. Herhalende patronen, lange tonen en sterke visuele en auditieve stimuli kenmerken haar muziek, die de luisteraar in een toestand van opperste concentratie en mentale afzondering brengt. In oktober verscheen Horns nieuwe ep Epistasis, die ze live vertaalt in een audiovisuele show met immersief lichtdesign. Opener van de avond is de Brusselse basklarinetvirtuoos Ben Bertrand. Door zijn instrument te bewerken met loops en geluidseffecten creëert hij een delicaat ambient- universum dat doet denken aan het beste van Gavin Bryars of Jon Hassell.

Without exaggeration, it is one of the bleakest testaments to heartbreak in the annals of recorded sound. — Pitchfork over Solitude

E King Midas Sound is Kevin Martin (The Bug) and vocalist Roger Robinson. They present their new album Solitude, a perfect match with the theme Alone Together. Solitude is a heartbreaking lament of a crumbling relationship and the unbearable sorrow of loneliness. Carried by Kevin Martin’s desolate dub and ambient landscape, the spoken word lamento of Robinson’s baritone sends shivers down your spine. Swedish composer Maria W. Horn manipulates time and space with sonic extremes. Repetitive patterns, long notes and strong visual and aural stimuli characterise her music, bringing the listener in a state of supreme concentration and mental isolation. In October she released the EP Epistasis, which she performs live with an AV show with immersive light design. Opener of the night is Brussels based bass clarinet virtuoso Ben Bertrand. He adds loops and sound effects to his instrument, creating a delicate ambient universe reminiscent of the great Gavin Bryars.

DO 27 FEB 20 20:00 → 23:00 STUK LABOZAAL €8/10/12/14 FREE FOR SUBBACULTCHA MEMBERS

alone together

more lectures, films, junior & guided tours

MARINA ABRAMOVIC â&#x20AC;&#x201D; THE ARTIST IS PRESENT

more 82

alone together

FILM

LECTURE — ARTIST TALK

Marina Abramovic The Artist is Present

Chloé Op de Beeck

N Verleidelijk, onverschrokken, schokkend: Marina Abramovic is één van de beroemdste performance- kunstenaars van de afgelopen 40 jaar. Deze met prijzen overladen documentaire volgt de controversiële artieste voor en tijdens een retrospectieve in het MoMa in New York. Een uitzonderlijke eer … en voor Marina de uitgelezen kans om de kritische vraag of dit eigenlijk wel kunst is definitief van de baan te vegen. Of toch niet? Een fascinerende reis in de wereld van radicale performancekunst én een schitterend portret van een eindeloos intrigerende vrouw.

N In Alone Together presenteert Chloé Op de Beeck Composition for Flora, Objects and Bodies; een videoinstallatie waarvoor ze uitvoerig ging filmen in de plantentuin van Meise. In haar lezing gaat Op de Beeck dieper in op de ideeën achter en totstandkoming van dit werk en haar kunstenaarspraktijk in het algemeen. De lezing zal in dialoog gebeuren met curator Bert Puype, en wordt gevolgd door een Q&A.

E Seductive, fearless, shocking: Marina Abramovic is one of the most famous performance artists of the past forty years. This award winning documentary follows the controversial artist before and during a retrospective at MoMA in New York. An exceptional honor and for Marina the perfect opportunity to answer the question ‘is this really art?’. Or is it? A fascinating journey into the world of radical performance art and a glorious portrait of an endlessly fascinating woman.

VR 14 FEB 20 20:00 ZED-STUK €3 2012, 106', ENGELS, GEEN ONDERTITELING

E In Alone Together, Chloé Op de Beeck presents Composition for Flora, Objects and Bodies; a video installation for which Op de Beeck filmed extensively in the botanic garden in Meise. In her lecture, Op de Beeck will further elaborate on the ideas and creation of this work, and her artist practice in general. The talk will be held in dialogue with curator Bert Puype, and will be followed by a Q&A. i.s.m. Interactieve Media — SLAC/Beeldende & Audiovisuele Kunst. De lezing maakt deel uit van Let’s Talk Leuven, een platform voor Artist Talks in Leuven, met steun van Stad Leuven.

MA 17 FEB 20 19:00 CINEMA ZED-STUK GRATIS (MITS INSCHRIJVING VIA ARTEFACT-FESTIVAL.BE) NEDERLANDS

LECTURE — LESSEN VOOR DE XXISTE EEUW

Luc Goossens & Marlies Maes – Alone Together: Over eenzaamheid en alleen zijn N We zijn in onze digitale wereld steeds nauwer met elkaar verbonden, maar toch voelen velen zich vaak eenzaam. Deze vaststelling roept vele vragen op: Is eenzaamheid een individueel of een sociaal probleem? Wat is de verhouding tussen eenzaamheid en alleen zijn? En wat is de band tussen eenzaamheid en het zoeken naar verbinding met anderen via moderne communicatietechnologieën en sociale media? Luc Goossens (1957) is hoogleraar Ontwikkelingspsychologie aan de KU Leuven. Hij doet onderzoek over eenzaamheid en alleen zijn en dit vooral bij jonge mensen. Marlies Maes (1988) is postdoctoraal onderzoeker aan de KU Leuven (FWO) en focust in haar onderzoek op eenzaamheid bij jongeren.

Meer info: hiw.kuleuven.be/nl/nieuwsagenda/agenda/lessen-luc-goossens

E Despite being ever more connected in our digital world, many of us feel lonely. This raises questions: is loneliness an individual or a social problem? How does loneliness relate to solitude? And what is the link between loneliness and the search for connection with others through modern communication technologies and social media? Luc Goossens (1957) is professor in Developmental Psychology at the KU Leuven. He investigates loneliness and solitude, especially with younger people. Marlies Maes (1988) is post-doctoral researcher at the KU Leuven (FWO). Her research focuses on loneliness in youths.

MA 17 FEB 20 19:30 → 21:30 AULA PIETER DE SOMER (PDS) DEBERIOTSTRAAT 24, 3000 LEUVEN GRATIS (ZONDER INSCHRIJVING) NEDERLANDS

alone together

FILM

Cie Tartaren/Roel Goyens Kopschuif N In de wereld van Bas zijn de stemmen die wanhopig contact zoeken met hem in het beste geval achtergrondruis. De gemuilkorfde pogingen slaan wel af en toe een kleine bres in de bouwval die hem permanent insluit, maar de muren slopen zit er nooit echt in. Bas blijft zweven in de schemerzone tussen waan en realiteit, tussen respons en isolement. In Kopschuif gaat Roel Goyens een unieke samenwerking aan met sociaal-artistiek theatergezelschap Cie Tartaren. Puttend uit het psychiatrisch verleden van zijn acteurs en uit gesprekken met specialisten dompelt de regisseur de kijker onder in een surreële wereld, die voor een handvol getormenteerde zielen wel eens een bittere realiteit kan zijn. Op een plek waar communicatie een uitdaging is, opent Kopschuif een debat dat de patiënt, de hulpverlener en de kijker dichter bij elkaar brengt. De avond wordt ingeleid door een lezing van Dr. Zeno Van Duppen en afgerond met een nagesprek in aanwezigheid van de regisseur en makers.

Screenplay: Roel Goyens — Composer: Marina Elderton — DoP: Laurens De Geyter — Editor: Bram Rabaey — Art Director: Nico Cauwenberghs — Sound: Arnout Colaert — Actors: Cedric Denayer, Toni Vandenplas, Soetkin Claes, Lieve Matthijs, Jacques Bollens, Ursula Coene, Saskia Jacobs, Jeroen Leenders — Producer: Compagnie Tartaren — Production Assistant: Leen van Nunen

E In Bas’ world, the voices that desperately try to get in touch with him are background noise – at best. The muzzled attempts smash the occasional hole in the ruins that enclose him, but they never tear down the walls. Bas keeps on floating in the twilight zone between delusion and reality, respons and isolation. Kopschuif is a unique collaboration between Roel Goyens and social-artistic theatre company Cie Tartaren. Starting from the psychiatric past of his actors and conversations with specialists, the director dives into a surreal world that could be the bitter truth for some tormented souls. In a space where communication is a challenge, Kopschuif opens the debate that brings together patient, caregiver and viewer. The evening starts with a lecture by Dr. Zeno Van Duppen and the screening is followed by an aftertalk with director and makers.

DO 20 FEB 20 20:00 ZED-STUK GRATIS (MITS INSCHRIJVING VIA ARTEFACT-FESTIVAL.BE) 2019, 16'07'', NEDERLANDS, ENGELS ONDERTITELD

SPIKE JONZE — HER

WERNER HERZOG — LO AND BEHOLD

more 86

alone together

FILM

Werner Herzog Lo and Behold N We gebruiken het allemaal iedere dag en zijn er afhankelijk van zonder dat we dit zelf door hebben. Zelden nemen we echter een stap terug om te kijken naar de eindeloze connecties en de toch wat angstaanjagende almacht van het internet. De Duitse documentairemaker Werner Herzog onderzoekt in deze documentaire onze steeds groeiende internetverbondenheid. Met zijn gebruikelijke nieuwsgierigheid en verbeeldingskracht verkent documentairemaker Werner Herzog (Grizzly Man, Cave of Forgotten Dreams) de zowel lonkende als huiveringwekkende toekomst van het internet. Hij praat met pioniers van de technologische wereld zoals Elon Musk, Bob Kahn en Sebastian Thrun en met slachtoffers van straling van draadloze netwerken of van cyberpesten. Die combinatie zorgt voor een zeer complex en contrasterend portret van onze moderne, verbonden maatschappij.

E We all use it every day and depend on it, without really realizing it. But we rarely take a step back to look at the endless connections and the somewhat eerie omnipotence of the Internet. In this documentary, German documentary filmmaker Werner Herzog explores our ever-expanding Internet connectivity. With his usual sense of curiosity and imagination, Herzog dives into the appealing yet frightening future of the internet. He talks to many different people ranging from pioneers of the technology world – like Elon Musk, Bob Kahn and Sebastian Thrun – to victims of radiation from wireless networks or cyberbullying. This combination creates a very complex and contrasting portrait of our modern connected society.

VR 21 FEB 20 20:00 ZED-STUK €3 2016, 98', ENGELS, GEEN ONDERTITELING

FILM

Spike Jonze Her N Een eenzame schrijver ontwikkelt een ongewone liefdesrelatie met een besturingssysteem. Spike Jonze (Where the Wild Things Are, Being John Malkovic, Adaptation) kan als geen ander een onwaarschijnlijk uitgangspunt zo aannemelijk maken dat je er als kijker in meegaat. In Her is de relatie tussen Theodore en het besturingssysteem Samantha verbazingwekkend authentiek en natuurlijk. Eigenzinnig grappig en intens ontroerend doet Her mijmeren over wat intimiteit, oprechte liefde en eenzaamheid (in het digitale tijdperk) betekenen. Jonze won terecht een Oscar én Golden Globe voor beste scenario. Scarlett Johansson mocht op het Filmfestival van Rome de prijs voor Beste Actrice in ontvangst nemen voor haar rol als Samantha.

E In a near future, a lonely writer develops an unlikely relationship with an operating system designed to meet his every need. Like no other, Spike Jonze (Where the Wild Things Are, Being John Malkovic, Adaptation) can make an improbable starting point so acceptable that you have no choice but to believe it. In Her, the relation between Theodore and operating system Samantha is surprisingly authentic and natural. Wilfully funny and intensely moving, Her makes you muse about the meaning of intimacy, authentic love and loneliness (in the digital age). Jonze received a very deserved Oscar ànd Golden Globe for the screenplay, Scarlett Johansson was named Best Actress at the Rome Film Festival for her role of Samantha.

VR 28 FEB 20 20:00 ZED-STUK €3 2013, 126', ENGELS, NEDERLANDSE ONDERTITELING

alone together

JUNIOR

RONDLEIDING

Workshop TEXT[&]STYLE

Expo Alone Together

N Alone Together, dat zijn we allemaal – of net niet? Hoe zit dat eigenlijk met eenzaamheid: is het enkel iets voor ouderen of ook voor jongeren, helpen de social media om het te doorbreken of net te vergroten? Lucht je hart, schrijf je vingers plat en zet het om naar (textiel)kunst. Wij dompelen je onder in tekst en pakken letterlijk je lijf in met de woorden die jij op papier zet. Goesting? Schrijf je nu in via info@artforum.be met je voor- en achternaam. Creëer kunst, alone together.

N Laat je helemaal meevoeren door de verhalen achter de kunstwerken van Alone Together tijdens een gratis rondleiding (Nederlands en Engels). Naast enkele vaste rondleidingsmomenten, kan je ook een rondleiding op maat aanvragen. Ook kinderen kunnen geboeid zijn door de anekdotes en verhalen van Alone Together. Daarom zijn er ook specifieke familierondleidingen waarbij jij en je kinderen spelenderwijs door de expo worden geloodst.

E We’re all alone together sometimes, aren’t we? What is loneliness, in fact? Is it something experienced only by the elderly or is the youth equally plagued by this phenomenon? Are social media to blame, or could they be the cure? Tell us how you really feel, type it out in ALL CAPS and put it on an equally expressive fabric. We’ll dive in a tub of text and literally fill you up with words. To register, send a mail to info@artforum.be with your full name. Create art, alone together.

E A guided tour is a great way to discover the artworks of Alone Together. Our guided tours in Dutch and English are free. Besides fixed guided tour moments, you can also opt for a customized tour.

WO 26, DO 27 & VR 28 FEB 20 10:00 → 16:00 LEEFTIJD: 12 → 15 JAAR TAAL: NEDERLANDS O.L.V. DENIS MENSAH & ELISABETH CLAES PRIJS: €85 (3-DAAGSE) INSCHRIJVEN: INFO@ARTFORUM.BE I.S.M ARTFORUM/URBAN WOORDEN

INSCHRIJVEN: ARTEFACT-FESTIVAL.BE

alone together

bio

HELMUT STALLAERTS °1982, BRUSSELS, BELGIUM N Helmut Stallaerts is een Belgisch kunstenaar wiens praktijk voornamelijk bestaat uit schilderkunst, maar ook film, fotografie, sculptuur en installatie behelst. De mens is zonder twijfel het centrale motief in zijn oeuvre: zijn menselijke figuren zijn vervreemd, vervaagd en afwezig, ze worden op een eerder theatrale en onwennige manier blootgesteld aan het publiek. De omgeving waarin ze leven is op dezelfde manier bevreemdend; zonder detail, steriel, koud. De atmosfeer is steevast absurd, vreemd en donker. Stallaerts studeerde schilderkunst aan Sint-Lukas in Brussel (2000 - 2004) en vervolgens aan de Kunstacademie in Düsseldorf (2004 - 2005). Zijn werk maakt deel uit van verschillende collecties en wordt internationaal tentoongesteld. In 2013 won hij de ING Publieksprijs in de Young Belgian Art Price Expo. Helmut Stallaerts wordt vertegenwoordigd door Bernier Eliades Galerie en Baronian Xippas. Hij woont en werkt in Brussel. E Helmut Stallaerts is a Belgian artist whose practice mostly consists of painting, yet also incorporates film, photography, sculpture and installation. His main focus is undoubtedly man: his human figures are alienated, blurred and absent but in a rather theatrical and often awkward way, they are exposed to the public. The environment in which they live is similarly alien: without any anecdotal detail, sterile and cold. The atmosphere is always absurd strange and dark. Stallaerts studied at the Academy of Saint-Lucas MFA (2000 - 2004), Brussels and at the Academy of Fine Arts in Düsseldorf (2004 - 2005). His work is part of numerous collections and has been exhibited world-wide.

In 2013 he won the ING Public Price at the Young Belgian Art Prize Expo. Helmut Stallaerts is represented by Bernier Eliades Gallery and Baronian Xippas. He lives and works in Brussels. • helmutstallaerts.com

CHLOÉ OP DE BEECK °1986, DUFFEL, BELGIUM N Chloé Op de Beeck vermijdt graag het centrum. In plaats daarvan is haar focus gericht op – wat in cinematografische termen – de ‘achtergrond’ of ‘figuranten’ worden genoemd. Haar geïsoleerde beelden en opnames van repetitieve bewegingen wijzen op potentiële verhalen, maar ze komen nooit tot ontplooiing. Langzaam wordt de kijker ondergedompeld in haar manier van kijken. Met verhoogde aandacht volgt men haar door foto’s, video’s en objecten – gevonden of gemaakt – die een diepe genegenheid en tactiele nieuwsgierigheid voor de wereld weerspiegelen. Chloé Op de Beeck studeerde fotografie aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent en Filmstudies aan de Universiteit Antwerpen. In 2017 en 2018 was ze resident aan het HISK in Gent. Haar werk was recent te zien in tentoonstellingen in SMAK, Gent; Shuttle 19, Parijs; Cabane B in Bern; Annie Gentils Gallery, Antwerpen (met Herman Van Ingelgem); IKOB, Eupen en De Garage, Mechelen. Op de Beeck woont en werkt in Antwerpen. E Chloé Op de Beeck likes to avoid the centre. Instead, her focus is set on what is called – in cinematographic terms – the ‘background’ or ‘extras’ to evade or even paralyse narrativity. Her isolated images and recordings of repetitive movements hint towards potential stories, yet they never come

alone together

to a culmination. Slowly, the viewer is immersed in her way of seeing, arriving in a state of extreme sensitivity. Her work in photography, video and objects reflect a deep affection and curiosity for the world. Chloé Op de Beeck studied photography at the Royal Academy of Fine Arts in Ghent and Film Studies at the University of Antwerp. In 2017 & 2018 she was a resident at the HISK in Ghent. Her work was shown in recent exhibitions in SMAK, Ghent; Shuttle 19, Paris; Cabane B, Bern; Annie Gentils Gallery, Antwerp (with Herman Van Ingelgem); IKOB, Eupen and De Garage, Mechelen. Op de Beeck lives and works in Antwerp. • chloeopdebeeck.be

ANTE TIMMERMANS °1976, NINOVE, BELGIUM N In het werk van Belgisch kunstenaar Ante Timmermans staat de absurditeit van het leven, haar cycli en repetitiviteit centraal. Hij stelt vragen over ons bestaan en hoe stil te blijven in de chaos. Repetitieve structuren in zijn werk doen een poging om deze chaos te organiseren. Terwijl in zijn vroegere oeuvre Timmermans vaak figuratief aan het werk ging om de waargenomen absurditeit van (sociale) systemen te veruitwendigen, is zijn recente praktijk veelal abstract en verwijst het naar niets buiten zichzelf. Doorheen Timmermans praktijk in tekenkunst, schilderkunst, beeldhouwkunst, installatie en performance, speelt taal en het jongleren met woorden en betekenissen een belangrijke rol. Recente solotentoonstellingen van Ante Timmermans vonden o.a. plaats in Emergent, Veurne (met Charl van Ark) (2019), Les Tanneries, Centre d’art contemporain, Amilly (2019), GEM, Museum voor Actuele Kunst,

Den Haag (2016), Be-Part, Waregem (2015), Kunsthalle Sao Paulo (2014), en Kunstmuseum St.Gallen (2012). Zijn werk wordt getoond in groepstentoonstellingen wereldwijd en maakt deel uit van voorname collecties in België en daarbuiten. Ante Timmermans woont en werkt in Gent. E The work of Belgian artist Ante Timmermans is inspired by the absurdity of living, its cycles and repetitiveness. It raises questions about our existence and how to remain still in this noise. Repetitive structures included in his work attempt to organise the surrounding chaos. While in earlier works, Timmermans often resorted to figurative work to express the perceived absurdity of (social) systems, his recent work is abstract, not standing in for anything but itself. Language and the juggling of words and meaning play a constant role throughout his practice, which involves drawing, painting, sculpture, installation and performance. Recent solo exhibitions of Ante Timmermans include Emergent, Veurne, (with Charl van Ark) (2019), Les Tanneries, Centre d’art contemporain, Amilly (2019), GEM, Museum voor Actuele Kunst, Den Haag (2016), Be-Part, Waregem (2015), Kunsthalle Sao Paulo (2014) and Kunstmuseum St.Gallen (2012). His work has been shown in numerous group exhibitions worldwide, and is part of prominent collections both in Belgium and abroad. Ante Timmermans lives and works in Ghent. • antetimmermans.com

MEIRO KOIZUMI °1976, GUNMA, JAPAN N Meiro Koizumi onderzoekt de grenzen tussen het private en publieke

bio

domein, een onderwerp van bijzonder belang in de Japanse cultuur. Zijn video’s zijn vaak gebaseerd op performances en geconstrueerde scenarios. Vanuit een veelal harmonieus begin wordt de spanning opgebouwd, en verandert de situatie van grappig naar pijnlijk. Zijn praktijk omvat tekeningen en collages, naast performance en film. Zijn werk werd getoond in voorname groepstentoonstellingen in o.a. Aichi Triënnale (2019), Sharjah Biennial (2019), EYE Film Museum, Amsterdam (2019) en Shanghai Biennale (2018). Recente solotentoonstellingen vonden plaats in o.a. Minneapolis Institute of Fine Art, Minneapolis (2019), in Perez Art Museum, Miami, (2019), en in Frans Hals Museum | De Hallen, Haarlem (2016). Meiro Koizumi wordt vertegenwoordigd door Annet Gelink Gallery. Hij woont en werkt in Yokohama, Japan. E Meiro Koizumi investigates the boundaries between the private and the public, a domain of specific importance to his native Japanese culture. His videos are often based on performances and constructed scenarios. Often starting harmoniously he gradually heightens the tension manipulating the situation from humorous to painful. His practice includes drawings and collages alongside performance and film. His work has been shown in prominent group shows, most recently in Aichi Triennale (2019), Sharjah Biennial (2019), EYE Film Museum, Amsterdam (2019) and Shanghai Biennale (2018). Recent solo exhibitions were held at a.o. Minneapolis Institute of Fine Art, Minneapolis (2019), at Perez Art Museum, Miami, (2019), and at Frans Hals Museum | De Hallen, Haarlem (2016). Meiro Koizumi is represented by Annet Gelink Gallery. He lives and works in Yokohama, Japan.

HANNE LIPPARD °1984, NORWAY N Hanne Lippard onderzoekt in haar praktijk de stem als medium. Door haar opleiding in grafisch ontwerp toont ze hoe taal visueel krachtig kan zijn; haar teksten zijn eerder visueel, ritmisch, en performatief dan puur informatief, en haar werk wordt overgebracht via een variëteit aan disciplines: kortfilms, geluidswerken, installaties en performance. Haar meest recente performances en tentoonstellingen zijn o.a. Parades voor FIAC, Palais de la Découverte (2019), Art Night London (2019) Goethe in the Skyways, Minneapolis, (2019), en n.b.k. Neuer Berliner Kunstverein, Berlin, (2019). Hanne Lippard woont en werkt in Berlijn. E Hanne Lippard’s practice explores the voice as a medium. Her education in graphic design informs how language can be visually powerful; her texts are visual, rhythmic, and performative rather than purely informative, and her work is conveyed through a variety of disciplines, which include short films, sound pieces, installations and performance. Her most recent performances and exhibitions include Parades for FIAC, Palais de la Découverte (2019), Art Night London (2019) Goethe in the Skyways, Minneapolis, (2019), and n.b.k. Neuer Berliner Kunstverein, Berlin, (2019). Hanne Lippard lives and works in Berlin. •

hannelippard.com

alone together

MOLLY SODA °1989, PUERTO RICO N Molly Soda werkt voornamelijk met video, installatie, performance en gedrukte media. Haar werk wordt vaak online gehost, met name op sociale mediaplatforms, waar het evolueert en interageert met de platforms zelf. In haar praktijk bevraagt Soda haar eigen virtueel nalatenschap, hoe we onszelf online presenteren en performen voor ingebeelde anderen en hoe de steeds veranderende aard van onze digitale ruimte ons begrip van onszelf en onze herinneringen beïnvloedt. Molly Soda ontving haar B.F.A. in Photography and Imaging van Tish School of Art, New York University in 2011. Haar werk werd wereldwijd in verschillende groepstentoonstellingen getoond, o.a. Virtual Normality: Women Net Artists 2.0, Museum der bildenden Künste, Leipzig, Duitsland, (2018); Your Digital Self Hates You, Stadt Bern, Bern, Switzerland (2016) en The Wrong Digital Art Biennale, Seoul (2015). Molly Soda wordt sinds 2015 vertegenwoordigd door Annka Kultys Gallery. Ze woont en werkt in Brooklyn. E Molly Soda is a visual artist working with video, installation, interactive art, performance and print media. Her work is often hosted online, specifically on social media platforms, allowing the work to evolve and interact with the platforms themselves. Soda engages with questions of revisiting one’s own virtual legacy, how we present ourselves and perform for imagined others online and how the ever shifting nature of our digital space affects our memories and self concept. Molly Soda received her B.F.A. in Photography and Imaging from Tish School of Art, New York University in 2011. Her work has been shown in

several group shows world-wide, a.o.: Virtual Normality: Women Net Artists 2.0, Museum der bildenden Künste, Leipzig, Germany, (2018); Your Digital Self Hates You, Stadt Bern, Bern, Switzerland (2016); The Wrong Digital Art Biennale, Seoul (2015). Molly Soda is represented by Annka Kultys Gallery since 2015. She currently lives and works in Brooklyn. • mollysoda.exposed

TINO SEHGAL °1976, LONDON, GREAT-BRITAIN N De praktijk van Tino Sehgal neemt de vorm aan van geconstrueerde situaties die de traditionele subject- object verhouding in beeldende kunst in vraag stelt. Sehgal gebruikt taal, zang, dans en andere vormen van gedrag als artistiek materiaal. Hij creëert zo vaak immersieve kunstwerken die eerder ‘gevoeld’ dan ‘bekeken’ moeten worden. In Alone Together presenteert Sehgal Yet untitled, een werk dat de Gouden Leeuw won op de 55ste Biënnale van Venetië (2013). Yet untitled werd sindsdien gepresenteerd in o.a. Odawara Art Foundation in Japan en Het Stedelijk Museum, Amsterdam. Tino Sehgal’s werk werd internationaal getoond in solotentoonstellingen in musea zoals Guggenheim in NYC, Tate in London, UCCA in Beijing en Palais de Tokyo in Parijs. Tino Sehgal is van Duits-Indische origine. Hij woont en werkt in Berlijn. E The artwork of Tino Sehgal takes the shape of constructed situations that question the traditional subject- object relationship of visual art. Sehgal takes language, singing, dancing, and other modes of behavior as his artistic material, often generating immersive artworks that are felt more

bio

than they are seen. Yet untitled, which is being presented in Alone Together, won the Golden Lion at the Venice Biennale. The piece has recently been shown at the Odawara Art Foundation in Japan and the Stedelijk in the Netherlands. Sehgal’s work is shown internationally with solo exhibitions at museums such as the Guggenheim in NYC, Tate in London, UCCA in Beijing and Palais de Tokyo in Paris. Tino Sehgal is of German-Indian descent, and lives and works in Berlin.

ANNETTE MESSAGER °1943, BERCK-SUR-MER, FRANCE N Vanaf de jaren zeventig staat het werk van Annette Messager bekend omwille van haar veelzijdigheid in vorm en onderwerp, variërend van het persoonlijke tot het fictieve, het sociale tot het universele. Vaak vertrekkende vanuit de herinnering en het geheugen heeft Messagers rijke oeuvre een affiniteit met tradities uit de Romantiek, het groteske, het absurde, en het fantasmagorische. Annette Messager ontving in 2016 de Praemium Imperiale voor beeldhouwkunst. Ze won de Gouden Leeuw voor het beste nationale paviljoen op de 51e Biënnale van Venetië in 2005. Haar werk werd recent getoond in o.a. het Institut Giacometti in Parijs (2018), het Institut Valencià Art Modern (IVAM) in Spanje (2018) en de Villa Medici in Rome (2017), en is opgenomen in de collecties van de grootste musea wereldwijd zoals MoMa en Solomon R. Guggenheim Museum, New York; Musée National d’Art Moderne – Centre Pompidou, Parijs; Tate Modern, Londen; LACMA, Los Angeles; K21, Düsseldorf; The National Gallery, Canberra; San Francisco Museum of Modern Art;

Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris. Messager wordt vertegenwoordigd door Marian Goodman Gallery. Ze woont en werkt in Malakoff, ten zuiden van Parijs. E From the 1970s onward, Annette Messager’s work has been known for a heterogeneity of form and subject matter, ranging from the personal to the fictional, the social to the universal. Often using reminiscence and memory as a vehicle for inspiration, Messager’s wide range of hybrid forms has had an affinity with traditions as varied as the romantic, the grotesque, the absurd, and the phantasmagoric. Annette Messager was awarded Praemium Imperiale for sculpture in 2016. She won the Golden Lion for best national pavilion at the 51st Venice Biennale in 2005. Her work has been exhibited most recently at a.o. the Institut Giacometti in Paris (2018), the Institut Valencià Art Modern (IVAM) in Spain (2018), and the Villa Medici in Rome (2017), and is included in the collections of the world’s greatest museums such as MoMa and the Solomon R. Guggenheim Museum, New York; the Musée National d’Art Moderne – Centre Pompidou, Paris; Tate Modern, London; LACMA, Los Angeles; K21, Düsseldorf; The National Gallery, Canberra; the San Francisco Museum of Modern Art; the Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris. Annette Messager is represented by Marian Goodman Gallery. She lives and works in Malakoff, just south of Paris.

KYOKO SCHOLIERS °1981, ANTWERP, BELGIUM N Kyoko Scholiers is een theatermaakster, actrice en kunstenares. Ze studeerde in 2003 af aan

alone together

Studio Herman Teirlinck en werkt als toneelspeler en -maker met o.a. De Roovers, Het Toneelhuis, Comp.Marius, Theater Antigone, HETPALEIS en BRONKS. Samen met Louis van der Waal en Maarten Westra Hoekzema richt ze in 2007 het collectief unm op en creëren ze locatievoorstellingen als Tussen hond en wolf (2009) en The house that built us (2012). Ondertussen maakt ze samen met Ruth Becquart de installatie BRIEF, waarmee ze de Dioraphte prijs wint. In 2015 maakt ze Bastaard. In 2016 volgt de creatie van Misconnected dat in 2017 in première gaat. Kyoko Scholiers is daarnaast een gevierd actrice; ze speelde onder meer in Any Way the Wind Blows (Tom Barman), Rosie (Patrice Toye), Stille Waters en De hel van Tanger (Frank van Mechelen) en in verschillende Vlaamse tv series, meest recent in de fictiereeks Geub. E Kyoko Scholiers is a theater maker, actress and artist. She graduated from Studio Herman Teirlinck in 2003 and ever since worked as an actress and performance maker with De Roovers, Het Toneelhuis, Comp.Marius, Theater Antigone, HETPALEIS, BRONKS and others. With fellow artists Louis van der Waal and Maarten Westra Hoekzema she founds the collective unm. Together they created projects like Tussen hond en wolf in 2009 and The house that built us in 2012. In the meantime, with Ruth Becquart, she creates the performance LETTER. This production won the Dioraphte prize. In 2015, Kyoko created Bastard. In 2016 the installation Misconnected follows, which premiers in 2017. Kyoko Scholiers is also a prominent film and tv actress with roles in a.o. Any Way the Wind Blows by Tom Barman, Rosie (Patrice Toye), Stille Waters en De hel van Tanger (Frank van Mechelen),

and in various Flemish tv series, most recently the fiction series Geub. • kyokoscholiers.be

KAROLINA HALATEK °1985, LODZ, POLAND N Karolina Halatek is een beeldend kunstenaar die voornamelijk met licht als haar belangrijkste medium werkt. Ze maakt ervaringsgerichte site- specifieke ruimtes met beeldende, architecturale en sculpturale elementen. Haar immersieve installaties zijn vaak het resultaat van samenwerkingen met wetenschappers, o.a. kwantumfysici, grondleggers van de snaartheorie en ingenieurs gespecialiseerd in precisie mechanica. In haar werk gaat Halatek op zoek naar een beeldende taal die gevoelens en emoties oproepen van virtueel ongekende fenomenen. Karolina Halateks werk wordt wereldwijd getoond, recent in o.a. CCA Ujazdowski Castle (Warsaw), Laumeier Sculpture Park (St. Louis, USA), De School (Amsterdam, Nederland), A4 Art Museum (Chengdu, China), Daejeon Museum of Art (Daejeon, Zuid Korea), Morcote Public Art Biennial (Zwitserland) and Kunsthalle Bremen (Duitsland), Print Screen Festival (Holon, Israel). Ze woont en werkt in Lodz, Polen. E Karolina Halatek is a visual artist working in sculpture and installation. Using light as the central medium in her practice, she creates experiential site-specific spaces that incorporate visual, architectural and sculptural elements. Her installations have strong experiential and immersive characteristics, and are often the result of collaborations with scientists, a.o. quantum physicists, founders of the superstring theory and precision

bio

mechanical engineers. With her work, Halatek seeks a visual language that evokes feelings and emotions of virtually unknown phenomena. Karolina Halatek has exhibited her work internationally, most recently in a.o. CCA Ujazdowski Castle (Warsaw), Laumeier Sculpture Park (St. Louis, USA), De School (Amsterdam, Netherlands), A4 Art Museum (Chengdu, China), Daejeon Museum of Art (Daejeon, South Korea), Morcote Public Art Biennial (Switzerland) and Kunsthalle Bremen (Germany), Print Screen Festival (Holon, Israel). She lives and works in Lodz, Poland. • karolinahalatek.com

ATSUSHI WATANABE °1978, KANAGAWA, JAPAN N Atsushi Watanabe is een Japanse kunstenaar wiens onderwerp varieert van nieuwe religies, economische ongelijkheid, dakloosheid, dierenrechten, seksuele minderheden, hikikomori tot psychische aandoeningen; thema’s die vaak als taboe aanzien worden in de samenleving. Watanabe heeft de afgelopen jaren aan tal van projecten gewerkt met mensen met emotionele littekens – vaak bemiddeld via internetverbindingen – om verborgen sociale problemen te onderzoeken, evenals zijn eigen ervaringen als hikikomori. Zijn werk onderzoekt hierbij de mogelijkheid en onmogelijkheid van empathie tussen insiders en outsiders, en van de aard van sociale inclusie. Watanabe studeerde aan de Tokyo University of the Arts. Zijn werk werd recent getoond in solotentoonstellingen zoals: ‘Atsushi Watanabe’ (Daiwa Foundation, Londen, 2019) en ‘Mijn wonden/Je wonden’ (Roppongi Hills A/D Gallery, Tokyo, 2017).

E Atsushi Watanabe is a Japanese artist whose subject matter varies from new religions, economic disparity, homelessness, animal rights, sexual minorities, hikikomori to mental illnesses; themes often viewed negatively and as taboo by society. In recent years, Watanabe has worked on numerous projects with emotionally scarred people – often mediated through internet connections – in order to investigate hidden social issues, as well as his own experiences as a hikikomori. In doing so, his work tackles the possibility and impossibility of empathy between insiders and outsiders, and of the nature of social inclusion, as well as extending to themes of society, culture, welfare and psychology. Watanabe graduated from the Tokyo University of the Arts. His work has been the subject of solo exhibitions including: ‘Atsushi Watanabe’ (Daiwa Foundation, London, 2019) and ‘My wounds/Your wounds’ (Roppongi Hills A/D Gallery, Tokyo, 2017). • atsushi-watanabe.jp/english-1

MEHTAP BAYDU °1972, BINGÖL, TURKEY N Mehtap Baydu is een Turkse kunstenaar gevestigd in Berlijn. In haar praktijk richt ze zich vaak op genderrollen en gevoelige religieuze en politieke kwesties in multiculturele contexten. Haar werk neemt de vorm aan van sculptuur en fotografie, performance en installatie. Haar werk wordt internationaal getoond in zowel groeps- als solotentoonstellingen, o.a. in Arter Istanbul (2019), Edition Block, Berlin (2018), Badische Kunstverein (2018), Bröhan Museum, Berlin (2017), The Center of Contemporary Art Znaki Czasu, Torun (2016), Municipal Gallery

alone together

Nordhorn, the Künstlerhaus, Stuttgart (2014) en Kunsthalle Fridericianum, Kassel (2009). Baydu studeerde beeldhouwkunst aan de Universiteit van Hacettepe en aan de Universiteit van Kassel (Kunsthochshule Kassel) bij prof. Dorothee von Windheim en werd na haar afstuderen uitgekozen als ‘masterstudent’ van prof. Dorothee von Windheim. Ze woont en werkt in Berlijn. E Mehtap Baydu is a Turkish artist based in Berlin. In her practice, she often focuses on gender roles, and sensitive religious and political issues in multicultural contexts. Her work takes the form of sculpture and photography, performance and installations. Her work has been shown internationally both in group as well as solo exhibitions in a.o. Arter Istanbul (2019), Edition Block, Berlin (2018), Badische Kunstverein (2018), Bröhan Museum, Berlin (2017), The Center of Contemporary Art Znaki Czasu in Torun (2016), Municipal Gallery Nordhorn, the Künstlerhaus, Stuttgart (2014) and Kunsthalle Fridericianum, Kassel (2009). Baydu studied sculpture at the Hacettepe University and at the Kassel University (Kunsthochshule Kassel) with Prof. Dorothee von Windheim and was elected as ‘Master Student’ of Prof. Dorothee von Windheim. Baydu lives and works in Berlin. • mehtapbaydu.com

CÉCILE B. EVANS °1983, CLEVELAND, USA N Cécile B. Evans is een Amerikaans-Belgische kunstenaar die woont en werkt in Londen. In haar praktijk onderzoekt ze de waarde van emotie en haar rebellie wanneer deze in contact komt met ideologische,

fysieke en technologische structuren. Haar films, sculpturen en installaties articuleren momenten van dissonantie wanneer instrumenten van kapitalistische vooruitgang en technologische vooruitgang in contact komen met variabel en oncontroleerbaar menselijk gedrag. Door verhalende proposities onderzoekt Evans deze interface tussen de mensheid, de realiteiten die het produceert en de organiserende infrastructuren. Het werk van Cécile B. Evans maakt deel uit van belangrijke openbare collecties zoals het Museum of Modern Art, New York (VS), Whitney Museum of American Art (VS), De Hallen (NL), Louisiana Museum of Modern Art, Kopenhagen (DK ) en FRAC Auvergne (FR). Haar werk is opgenomen in grote groepstentoonstellingen en biënnales wereldwijd. Recente solotentoonstellingen vonden o.m. plaats in FRAC Lorraine (FR), Museum Abteiberg (DE), Tramway (VK), Chateau Shatto (VS), Museo Madre (IT), mumok Vienna (AT), Castello di Rivoli (IT), Galerie Emanuel Layr, Wenen (AT), Tate Liverpool (VK), Kunsthalle Aarhus (DK), M Museum Leuven (BE), De Hallen Haarlem (NL) en Serpentine Galleries (VK). Cécile B. Evans ontving de Schering Stiftung (2016), de illy Present Future Prize (2016), de Andaz Art Award, (2015), Palais de Tokyo Push Your Art Prize (2013) en de Frieze Award (voorheen Emdash, 2012). Ze wordt vertegenwoordigd door Galerie Emanuel Layr. E Cécile B. Evans is an AmericanBelgian artist living and working in London. In her practice, she examines the value of emotion and its rebellion as it comes into contact with ideological, physical, and technological structures. Her films, sculptures and installations articulate moments of dissonance, as instruments of capitalist progress and technological

bio

advancement come into contact with variable and uncontrollable human behaviors. Through narrative propositions, Evans explores this interface between humanity, the realities it produces, and its organizing infrastructures. Cécile B. Evans’ work is part of major public collections such as The Museum of Modern Art, New York (US), Whitney Museum of American Art (US), De Hallen (NL), Louisiana Museum of Modern Art, Copenhagen (DK), and FRAC Auvergne (FR). Her work has been included in major group exhibitions and biennials world-wide. Recent solo exhibitions include FRAC Lorraine (FR), Museum Abteiberg (DE), Tramway (UK), Chateau Shatto (US), Museo Madre (IT), mumok Vienna (AT), Castello di Rivoli (IT), Galerie Emanuel Layr, Vienna (AT), Tate Liverpool (UK), Kunsthalle Aarhus (DK), M Museum Leuven (BE), De Hallen Haarlem (NL), and Serpentine Galleries (UK). Cécile B. Evans was awarded the Schering Stiftung (2016), illy Present Future Prize (2016), the Andaz Art Award, (2015), Palais de Tokyo’s Push Your Art Prize (2013) and the Frieze Award (formerly Emdash, 2012). She is represented by Galerie Emanuel Layr. • cecilebevans.com

DARIA MARTIN °1973, SAN FRANCISCO, USA

100

London en The Contemporary Jewish Museum, SF – als groepstentoonstellingen in o.a. in het Hammer Museum, The New Museum, het Museum of Contemporary Art, Chicago en het Australian Centre for Contemporary Art. Ze ontving meerdere prijzen, waaronder de Jarman Award (2018) en Welcome Trust Arts Award (2016, 2010, 2008). Daria Martin woont en werkt sinds 2002 in Londen. Ze wordt vertegenwoordigd door Maureen Paley. E Daria Martin is an artist and filmmaker whose practice touches upon subjects such as dreams, feminism, sensation, mythology, and mirror-touch synesthesia. Her films are created organically, often taking on a collaborative process between the selected actors, choreographers and musicians she chooses to work with. Her work has been exhibited world-wide in solo exhibitions including the Barbican Centre, London, Contemporary Jewish Museum, San Francisco, Hammer Museum, Los Angeles, New Museum of Contemporary Art, New York, Museum of Contemporary Art, Chicago, and Australian Centre for Contemporary Art, Melbourne. She has received multiple awards, including the Jarman Award (2018) and Welcome Trust Arts Award (2016, 2010, 2008). Daria Martin lives and works in London since 2002. She is represented by Maureen Paley. • dariamartin.com

N Daria Martin is een kunstenaar en filmmaker wiens praktijk raakt aan onderwerpen zoals dromen, feminisme, sensatie, mythologie en mirror-touch synesthesie. Haar films zijn organisch gemaakt, vaak in een intense samenwerking met de geselecteerde acteurs, choreografen en muzikanten. Haar werk wordt wereldwijd tentoongesteld in zowel solotentoonstellingen – recent in Barbican

PILVI TAKALA °1981, HELSINKI, FINLAND N De videowerken van Pilvi Takala zijn gebaseerd op performatieve interventies waarin ze specifieke gemeenschappen onderzoekt om sociale structuren te begrijpen en de normatieve regels en waarheden van

alone together

ons gedrag in verschillende contexten in vraag te stellen. Haar werken laten zien dat het vaak enkel mogelijk is om de impliciete regels van een sociale situatie te leren door ze te verstoren. Haar werk werd getoond in MoMA PS1, New Museum, Palais de Tokyo, Kiasma, Kunsthalle Basel, Manifesta 11, CCA Glasgow, International Film Festival Rotterdam, HotDocs, Witte de With en de 9e Biënnale van Istanbul. Takala won de Nederlandse Prix de Rome in 2011 en de Emdash Award en de Finse staatsprijs voor beeldende kunst in 2013. Ze woont en werkt tussen Berlijn en Helsinki. E The video works of Pilvi Takala are based on performative interventions in which she researches specific communities in order to process social structures and question the normative rules and truths of our behaviour in different contexts. Her works show that it is often possible to learn about the implicit rules of a social situation only by its disruption. Her work has been shown at MoMA PS1, New Museum, Palais de Tokyo, Kiasma, Kunsthalle Basel, Manifesta 11, CCA Glasgow, International Film Festival Rotterdam, HotDocs, Witte de With, and the 9th Istanbul Biennial. Takala won the Dutch Prix de Rome in 2011 and the Emdash Award and Finnish State Prize for Visual Arts in 2013. She lives and works between Berlin and Helsinki.

101

haar autobiografische cartoons op Instagram. Ze is ontvanger van een Fulbright Fellowship, een New York Foundation for the Arts Fellowship en een Six Points Fellowship voor opkomende Joodse kunstenaars. Ze heeft deelgenomen aan residenties bij de MacDowell-kolonie, Yaddo en LMCC, en ontving in 2008 een BFA van Cooper Union. Haar boeken heten Excuse Me, Passing for Human en A Bintel Brief. Finck geeft momenteel les aan het Barnard College. E Liana Finck is an American cartoonist and illustrator who lives and works in New York City. She has been a regular contributor to The New Yorker since 2005 and frequently posts her autobiographical cartoons on Instagram. She is a recipient of a Fulbright Fellowship, a New York Foundation for the Arts Fellowship, and a Six Points Fellowship for Emerging Jewish Artists. She has participated in residencies with the MacDowell Colony, Yaddo, and LMCC, and received a BFA from Cooper Union in 2008. Her books are called Excuse Me, Passing for Human, and A Bintel Brief. Finck currently teaches at Barnard College. • lianafinck.com

LAUREN MCCARTHY °1987, BOSTON, USA

• pilvitakala.com

LIANA FINCK °1986, NEW YORK, USA N Liana Finck is een Amerikaanse cartoonist en illustrator die woont en werkt in New York City. Ze levert sinds 2005 regelmatig bijdragen aan The New Yorker en publiceert

N Lauren McCarthy is een in LA gevestigde kunstenaar die sociale relaties onderzoekt te midden van surveillance, automatisering en algoritmisch leven. Ze is de maker van p5.js en co-directeur van de Processing Foundation. Het werk van McCarthy is internationaal tentoongesteld op plaatsen zoals The Barbican Centre, Ars Electronica, Fotomuseum Winterthur,

bio

Haus der elektronischen Künste, SIGGRAPH, Onassis Cultural Centre, IDFA DocLab, Science Gallery Dublin, Seoul Museum of Art. Ze heeft verschillende onderscheidingen ontvangen, waaronder een Creative Capital Award, Sundance Fellowship, Eyebeam Residency en subsidies van de Knight Foundation, Mozilla Foundation, Google en Rhizome. Ze is hoofddocent aan UCLA Design Media Arts. E Lauren McCarthy is an LA-based artist examining social relationships in the midst of surveillance, automation, and algorithmic living. She is the creator of p5.js, and Co-Director of the Processing Foundation. McCarthy’s work has been exhibited internationally, at places such as The Barbican Centre, Ars Electronica, Fotomuseum Winterthur, Haus der elektronischen Künste, SIGGRAPH, Onassis Cultural Center, IDFA DocLab, Science Gallery Dublin, Seoul Museum of Art. She has received numerous honors including a Creative Capital Award, Sundance Fellowship, Eyebeam Residency, and grants from the Knight Foundation, Mozilla Foundation, Google, and Rhizome. She is an Associate Professor at UCLA Design Media Arts. • lauren-mccarthy.com

KYLE MCDONALD °1985, SAN DIEGO, USA N Kyle McDonald is een kunstenaar die met code werkt. Hij levert een bijdrage aan open source arts- engineering toolkits zoals openFrameworks en bouwt tools waarmee kunstenaars nieuwe algoritmen op creatieve manieren kunnen gebruiken. Hij heeft de gewoonte om ideeën en projecten in het openbaar te delen voordat ze worden voltooid. Hij ondermijnt op

102

creatieve wijze netwerkcommunicatie en -berekening, onderzoekt glitch en systemische vooringenomenheid en breidt deze concepten uit tot omkering van alles, van identiteit tot relaties. Kyle is universitair hoofddocent aan de ITP van NYU en lid van F.A.T. Lab, community manager voor openFrameworks en artist in residence bij STUDIO voor Creative Inquiry bij Carnegie Mellon, evenals YCAM in Japan. Zijn werk is vaak in opdracht van en wordt getoond op tentoonstellingen en festivals over de hele wereld, waaronder: NTT ICC, Ars Electronica, Sonar/OFFF, Eyebeam, Anyang Public Art Project, Cinekid, CLICK Festival, NODE Festival en vele anderen. Hij leidt regelmatig workshops over computervisie en interactie. E Kyle McDonald is an artist working with code. He is a contributor to open source arts-engineering toolkits like openFrameworks, and builds tools that allow artists to use new algorithms in creative ways. He has a habit of sharing ideas and projects in public before they’re completed. He creatively subverts networked communication and computation, explores glitch and systemic bias, and extends these concepts to reversal of everything from identity to relationships. Kyle has been an adjunct professor at NYU’s ITP, and a member of F.A.T. Lab, community manager for openFrameworks, and artist in residence at STUDIO for Creative Inquiry at Carnegie Mellon, as well as YCAM in Japan. His work is commissioned by and shown at exhibitions and festivals around the world, including: NTT ICC, Ars Electronica, Sonar/OFFF, Eyebeam, Anyang Public Art Project, Cinekid, CLICK Festival, NODE Festival, and many others. He frequently leads workshops exploring computer vision and interaction. • kylemcdonald.net

alone together

EPHAMERON °1979, LEUVEN, BELGIUM N Het werk van Ephameron doet verslag van een gevoelige kant van de wereld, en brengt de intieme en onopvallende drama’s die samen een mensenleven vormen in beeld. Witruimte, sterk lijnwerk en een gedempt kleurenpalet vormen de visuele rode draad doorheen haar oeuvre. Haar experimenteel beeldverhaal Wij twee samen (Oogachtend, 2015) vertelt over het verlies van haar vader aan dementie. Eind 2019 werd het naar het Engels vertaald door Penn State University Press. Ephameron publiceert illustraties in o.a. De Standaard, De Tijd, L’Echo en de Volkskrant en is actief als curator voor Grafixx, het jaarlijkse Antwerpse festival voor grafische kunsten. Ze behaalde meestergraden in de Schilderkunst en de Illustratieve Vormgeving, en doceert in de richting Beeldverhaal aan LUCA School of Arts. Ze werkt momenteel aan een doctoraat in de Kunsten. E The work of Ephameron reports on a sensitive side of the world, and portrays the intimate and unobtrusive dramas that together form a human life. White space, strong line work and a muted color palette form the visual thread throughout her oeuvre. Her experimental graphic novel Wij twee samen (Oogachtend, 2015) talks about her father’s loss of dementia. At the end of 2019 the work was translated into English by Penn State University Press. Ephameron publishes illustrations in a.o. De Standaard, De Tijd, L’Echo and de Volkskrant, and is active as a curator for Grafixx, the annual Antwerp festival for graphic arts. She obtained a masters degrees in Fine Arts and Illustrative Design, and teaches in the

103

field of Graphic Storytelling at LUCA School of Arts. She is currently working on a doctorate in the arts. •

ephameron.com

HANS GEYENS °1973, SINT-TRUIDEN, BELGIUM N Hans Geyens is gefascineerd door het mechanisme van communicatie en zijn effecten. Vertrekkend vanuit de schilderkunst, zoekt hij steeds naar de ideale manier om zijn project of idee vorm te geven. Hij volgt de bekende uitspraak van John Baldessari en probeert deze ook toe te passen op zijn werk: ‘I will not make anymore boring art.’ Geyens studeerde schilderkunst aan Sint-Lukas in Brussel. Hij woont en werkt in Leuven. E Hans Geyens is fascinated by the mechanism of communication and their effects. Starting from painting, he is always looking for the ideal way to shape his project or idea. He follows the well-known pronunciation of John Baldessari and tries to apply it to his work: ‘I will not make anymore boring art.’ Geyens studied painting at Sint-Lukas in Brussels. He lives and works in Leuven. • hansgeyens.com

IEF SPINCEMAILLE °1976, LEUVEN, BELGIUM E Ief Spincemaille is a Belgian visual artist who lives and works in Leuven. Spincemaille’s practice traverses visual art, design, media art and performance. He investigates the boundaries of his field of work and plays with existing forms, out of an immanent criticism of the cultural institute and a

bio

104

desire/quest to close the gap between art and life. In his highly engaged social and political practice, he knows like no other how to combine miracle and poetry. Spincemaille graduated as a master in Philosophy at the KULeuven and studied jazz, modern music and music and technology at the L’aula de Musica in Barcelona. Together with Kurt d’Haeseleer, he has been coordinating the organization Werktank since 2010, a production platform for media art. •

existing or newly created photographs, videostills, instruction sheets, language and graphic signs. The result is often complex, and demands to be viewed and reviewed, deciphered. Siemen Van Gaubergen received a Master in Graphic Storytelling from LUCA School of Arts, Brussels. •

siemenvangaubergen.be

BISSER °1990, LEUVEN, BELGIUM

iefspincemaille.com

SIEMEN VAN GAUBERGEN °1991, LEUVEN, BELGIUM N Siemen Van Gaubergen is een Belgisch kunstenaar die sinds 2018 resideert in de Cas-co studio’s. In zijn praktijk onderzoekt hij de status van hedendaagse beelden en de manier waarop we ze waarnemen. Verhalen, feiten, weetjes vormen regelmatig de gelaagde achtergrond waartegen zijn beelden vorm krijgen. In de creatie van zijn werk maakt hij gebruik van bestaande of eigen foto’s, videobeelden, instructiebladen, taal en grafische tekens. Het resultaat zijn veelal complexe beelden die vragen om bekeken en herbekeken, ontraadseld, te worden. Siemen Van Gaubergen behaalde een master beeldverhaal aan LUCA Brussel. E Siemen Van Gaubergen is a Belgian visual artist, residing in the Cas-co studios in Leuven since 2018. In his practice, he investigates contemporary visual culture and the way in which we understand images. Narratives of all kind form the multilayered background against which his images take shape. In the creation of his work, he additionally makes use of

N Bisser is een muralist die woont en werkt in Leuven. Zijn gedetailleerde 3D tekeningen van humanoid figuren en dieren zijn wereldwijd terug te vinden, o.a in New York, Ibiza en Valencia en op verschillende plekken in België. Noodzakelijkerwijze site-specific spelen ze geregeld in op de structurele componenten van de muur en/of belangrijke thema’s gelinkt aan de plek. E Bisser is a muralist who lives and works in Leuven. His detailed 3D drawings of humanoid figures and animals can be found worldwide in a.o. New York, Ibiza and Valencia, and in different cities and locations in Belgium. Inevitably site-specific, his works often play with the structural elements of the walls and/or important themes related to the site. •

facebook.com/Bisser.art

alone together

105

106

alone together

agenda

107

RONDLEIDING EXPO

LEZING LESSEN VOOR DE XXISTE EEUW — OVER EENZAAMHEID EN ALLEEN ZIJN

19:30

RONDLEIDING EXPO

20:00

20:30*

RONDLEIDING EXPO

16:00

17:30

20:30*

14:00

FAMILIERONDLEIDING

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 19:00 14:00 → SOUND DE ZWARTE ZUSTERS 19:00

zo 16 feb

wo 19 feb

FAMILIERONDLEIDING

15:00

20:00

17:30

RONDLEIDING EXPO

15:00

14:30

14:00

SOUND ARTEFACT NIGHT: CASUAL GABBERZ + HANTRAX & MORE

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00

17:30 RONDLEIDING EXPO

RONDLEIDING EXPO

FILM WERNER HERZOG — LO AND BEHOLD

RONDLEIDING EXPO

za 22 feb

20:30*

20:00

17:30

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00

16:00

20:30

SOUND JENNY HVAL

RONDLEIDING EXPO

FILM + TALK CIE TARTAREN/ ROEL GOYENS — KOPSCHUIF

RONDLEIDING EXPO

vr 21 feb

20:30

20:00

17:30

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00 14:00 → SOUND DE ZWARTE ZUSTERS 23:00

FAMILIERONDLEIDING

SOUND JENNY HVAL

do 20 feb

20:30

15:00

14:00

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00 14:00 → SOUND DE ZWARTE ZUSTERS 23:00

RONDLEIDING EXPO

17:30

RONDLEIDING EXPO

14:30

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 19:00 14:00 → SOUND DE ZWARTE ZUSTERS 19:00

di 18 feb

FAMILIERONDLEIDING

14:00

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00

za 15 feb

ARTIST TALK CHLOÉ OP DE BEECK

19:00

FILM MARINA ABRAMOVIC — THE ARTIST IS PRESENT RONDLEIDING EXPO

17:30

RONDLEIDING EXPO

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 19:00 14:00 → SOUND DE ZWARTE ZUSTERS 19:00

ma 17 feb

RONDLEIDING EXPO

17:30

FAMILIERONDLEIDING

16:00

RONDLEIDING EXPO

15:00

14:30

17:30

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00

vr 14 feb

21:00

19:30 → OPENING EXPO ALONE TOGETHER 23:00 SOUND EARTHEATER + CELINE GILLAIN + 20:00 METTE RASMUSSEN & DRONE OPERATØR

do 13 feb

agenda 108

RONDLEIDING EXPO

16:00

17:30

RONDLEIDING EXPO

17:30

10:00 → WORKSHOP JUNIOR 16:00 14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00

20:30*

20:00

15:00

FAMILIERONDLEIDING

15:00

wo 26 feb

14:00

FAMILIERONDLEIDING

14:00

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 19:00

di 25 feb

RONDLEIDING EXPO

FILM SPIKE JONZE — HER

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

10:00 → WORKSHOP JUNIOR 16:00 14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00

vr 28 feb

RONDLEIDING EXPO

17:30

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

* IN NEDERLANDS & IN ENGLISH

17:30

16:00

15:00

14:30

20:30

FAMILIERONDLEIDING

14:00

20:00

FAMILIERONDLEIDING RONDLEIDING EXPO

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 19:00

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

zo 1 maa

20:30*

17:30

16:00

15:00

14:30

14:00

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00

za 29 feb

SOUND KING MIDAS SOUND & MORE

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

15:00

17:30

15:00

14:00

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 19:00

ma 24 feb

FAMILIERONDLEIDING

15:00

10:00 → WORKSHOP JUNIOR 16:00 14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 22:00

do 27 feb

RONDLEIDING EXPO

20:30

FAMILIERONDLEIDING

RONDLEIDING EXPO

FAMILIERONDLEIDING

14:30

17:30

15:00

14:00

14:00 → EXPO ALONE TOGETHER 19:00

zo 23 feb

20:30*

alone together 109

met dank aan

110

EXPO

DE STUKPLOEG

PARTICIPATING ARTISTS HELMUT STALLAERTS CHLOÉ OP DE BEECK ANTE TIMMERMANS MEIRO KOIZUMI HANNE LIPPARD MOLLY SODA ANNETTE MESSAGER TINO SEHGAL KYOKO SCHOLIERS LIANA FINCK LAUREN MCCARTHY KYLE MCDONALD KAROLINA HALATEK ATSUSHI WATANABE DARIA MARTIN CÉCILE B. EVANS MEHTAP BAYDU PILVI TAKALA EPHAMERON HANS GEYENS IEF SPINCEMAILLE BISSER SIEMEN VAN GAUBERGEN

ALGEMENE EN ARTISTIEKE LEIDING STEVEN VANDERVELDEN ZAKELIJKE LEIDING KLAUS LUDWIG ASSISTENT ZAKELIJKE LEIDING JASMIJN DHAESE

GALLERIES & ORGANISATIONS BERNIER ELIADES GALLERY MARIAN GOODMAN GALLERY MAUREEN PALEY GALERIE EMANUEL LAYR ANNET GELINK GALLERY LAMBDA LAMBDA LAMBDA ANNKA KULTYS GALLERY CARAVAN PRODUCTIONS CAS-CO (JOSINE DE ROOVER)

SOUND BEN BERTRAND CASUAL GABBERZ CÉLINE GILLAIN DE ZWARTE ZUSTERS EARTHEATER HANTRAX PLAYS PAROXYSM JENNY HVAL KING MIDAS SOUND MARIA W. HORN METTE RASMUSSEN & DRONE OPERATØR MIKA OKI PHILLIP JONDO RUMOURS SLAGWERK DJ’S

LEZINGEN, FILM & WORKSHOPS CHLOÉ OP DE BEECK BERT PUYPE LUC GOOSSENS MARLIES MAES ROEL GOYENS ARTFORUM — ANNELEEN WINTEN, ELISABETH CLAES & DENIS MENSAH FONK — KOEN MONSEREZ & JONAS CANTORO CIE TARTAREN — LEEN VAN NUNEN & WIM ORIS SLAC — BEA ALBERS

DAGELIJKSE LEIDING MARGAUX JANSSENS INFRASTRUCTUURBEHEER WILLEM VANDERHOYDONKS BOEKHOUDING LEEN VAN HOECK PROGRAMMATIE GELUID GILLES HELSEN PROGRAMMATIE DANS KAREN JOOSTEN CURATOR BEELDENDE KUNST & ARTEFACT KAREN VERSCHOOREN COÖRDINATIE PLAYGROUND STEVEN VANDERVELDEN PRODUCTIE DANS LEEN BLEYS PRODUCTIE BEELDENDE KUNST, ARTEFACT & PLAYGROUND ILSE VAN ESSCHE PRODUCTIE ARTEFACT, PLAYGROUND & GELUID INGE LAUWERS STAGE GELUID CALIXTE DE COSTER STAGE PRODUCTIE ARTEFACT LYNN SINNESAEL STAGE PRODUCTIE ARTEFACT VALERIE PAREDIS STAGE ASSISTENT CURATOR ARTEFACT JULIETTE BREWAEYS PUBLIEKSWERKING EN GIDSENCOÖRDINATIE ARTEFACT LEEN VAN ENDE STAGE ARTEFACT PUBLIEKSWERKING IRIS VERSTRAETEN NIKKI SCHOUBBEN VRIJWILLIGERSCOÖRDINATIE ANTEA VAN WOENSEL STAGE VRIJWILLIGERSCOÖRDINATIE ARTEFACT FELIEN VANDERMOTTEN HOOFD COMMUNICATIE FRANK GEYPENS COMMUNICATIE CAROLINE HENDERICKX JOERI THIRY ANTEA VAN WOENSEL GRAFISCHE VORMGEVING SARA THEWISSEN TECHNISCHE LEIDING ROEL PENNINCKX TECHNISCHE PRODUCTIE ERIK PENNINCKX TECHNIEK BABS BOEY ANNE HEYMAN TOM PHILIPS KLAAS TREKKER NEAL VAN PEE JORNE HERMANS STIJN VANWING RENALDO MARIA

SYSTEEMBEHEER & IT STIJN VAN LOMMELWUESTENBERG COÖRDINATIE ONTHAAL & TICKETING INGRID VAN EYCKEN ONTHAAL & TICKETING ANNEMIE LAMBRECHTS NIENKE VANDERWEGEN ANTEA VAN WOENSEL JONAS DE LEEUW CELIEN MERTENS CATERING STIJN VAN LOMMELWUESTENBERG GERT LAUWAERT COÖRDINATIE STUKCAFÉ BENJAMIN KHALIL ZARE MARGAUX JANSSENS

BESTUURSORGAAN SAÏD EL KHADRAOUI (VOORZITTER) SHILA ANARAKI PETER ANTHONISSEN SAMMY BEN YAKOUB PIET FORGER ELISABETH GABIZON ANKE GILLEIR BART RAYMAEKERS STEFAAN SAEYS FREDERIK VANDEPITTE DENISE VANDEVOORT NAOMI VAN LAER LUT VERCRUYSSE

DE STUK VRIJWILLIGERS DE ARTEFACT GIDSEN

alone together

MET DE STEUN VAN DE VLAAMSE OVERHEID, STAD LEUVEN & KU LEUVEN

111

112

GRATIS NACHTBUSSEN

Duik de avond in, spring de bus op Maar liefst 17 nachtlijnen zorgen ervoor dat je op vrijdag- en zaterdagnacht comfortabel op je bestemming en weer thuis geraakt. Onze chauffeurs brengen * je veilig en in goed gezelschap naar huis. Gratis en voor niets .

Ontdek alle voordelen op delijn.be/leuven

Mijn lijn, altijd in beweging

* Info en voorwaarden op delijn.be/leuven

vrijdag- en zaterdagnacht

113

There are so many things that art can’t do. It 114 can’t bring the dead back to life, it can’t mend arguments between friends, or cure AIDS, or halt the pace of climate change. All the same, it does have some extraordinary functions, some odd negotiating ability between people, including people who never meet and yet who infiltrate and enrich each other’s lives. It does have a capacity to create intimacy; it does have a way of healing wounds, and better yet of making it apparent that not all wounds need healing and not all scars are ugly. — Olivia Laing. (2016) The lonely city. Adventures in the art of being alone, p.280

stuk

HUIS VOOR DANS, BEELD EN GELUID

HOUSE FOR DANCE, IMAGE AND SOUND